เตมหวใจใสรอบโลก โดย... นายชยธวช สผองใส

การสงหารเพอรกษาศกดศรของครอบครว

เมอวนท 2 กรกฎาคม 56 ทผานมาขาพเจามโอกาสไดอานขาวทมความนาสนใจเรองหนงทางเวบไซตประชาไท โดยมการพาดหวขาวไววา “วยรนหญงปากสถาน 2 คน ถกสงหารหลงถายคลปเตนกลางสายฝน” เนอหาของขาวไดมการพดถงเรองของวยรนชาวปากสถาน 2 คนรวมถงแมของพวกเธอถกผชาย 5 คนบกเขาไปในบานทพวกเธออาศยอยพรอมดวยอาวธปน และชายทง 5 คนไดใชอาวธปนดงกลาวในการสงหารวยรนทง 2 คน พรอมทงแมของเธอดวย เนอหาของขาวระบถงแรงจงใจในการสงหารวยรนทง 2 วาเกดจากการทวยรนหญงทง 2 คน มคลปการเตนกลางสายฝนถกเผยแพรทางอนเตอรเนตทำาใหเกดความไมพอใจตอกลมชายทง 5 คนดงกลาว โดยหนงในชายทรวมกนกอเหตในครงน คอ พเลยงของหญงสาวทง 2 คน หลงเกดเหตการณการสงหารหญงวยรนทง 2 คนรวมถงแมของพวกเธอในบานพก ตำารวจปากสถานสามารถจบตวผกอเหตในครงนไดทงหมดและสอบถามถงแรงจงใจในการกอเหต คำาตอบทตำารวจไดจากกลมผกอเหต คอ การสงหารเพอเปนการรกษาศกดศรของครอบครว

“การสงหารเพอรกษาศกดศร” เปนประเพณทถกถายทอดจากรนสรนอยางเครงครดในพนทชนบทของประเทศปากสถาน แนวความคดในลกษณะนจะมอยในตวของชายชาวปากสถานทมความเปนอนรกษนยมอยางเขมขน มรายงานเปดเผยขอมลวาในประเทศปากสถานเมอป 2012 มผหญง 900 คนถกสงหารเพราะทำาใหครอบครวเสอมเสยศกดศร โดยในจำานวนนสวนมากผทลงมอสงหารคอผชายทอยในครอบครวของผหญงเหลาน เชน พอ พชาย หรอนองชาย โดยแรงจงใจในการสงหารเกดจากขอกลาวหาทวาผหญงเหลานมความสมพนธแบบผดศลธรรม

เมอพจารณาจากบรบททางสงคมและสภาพแวดลอมทางวฒนธรรมของสงคมปากสถานซงอาจจะใชเปนเครองยนยนคำาตอบไดวาเหตใดการสงหารเพอรกษาศกดศรของครอบครวถงเกดขนอยเนองๆในสงคมปากสถาน เปนผลมาจากโครงสรางทางสงคมของปากสถานเปนสงคมของชาวมสลม ทเนนการใหความสำาคญกบบทบาทของผชายมากกวาทจะใหความสำาคญกบบทบาทของผหญงตามหลกการของศาสนา นอกจากปจจยดงกลาวแลว ในประเทศปากสถานเองยงคงมลกษณะทางสงคมทสวนใหญยดเอาหลกปฏบตและประเพณ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

3

ของสงคมทสบตอกนมานำามาใชเปนเครองมอในการดำาเนนกจวตรของชาวปากสถานอยางเครงครดตามหลกศาสนา ทำาใหเหตการณทเกดขนมใชเรองทแปลกใหมแตอยางใดในสงคมปากสถาน แตอาจจะเปนเรองทเกดขนเปนปกตภายในสงคมทเนนบทบาทความสำาคญของผชายมากกวาผหญง โดยผหญงถกมองวาเปนขารบใชของผชายแตเพยงอยางเดยวเทานนตามแบบของวฒนธรรมทางศาสนาทถกสงผานจากรนสรนอยางเขมขนและเหนยวแนน

ถามองเหตการณเรองของการสงหารวยรนหญง 2 คนพรอมกบแมของเธอเพอเปนการรกษาศกดศรของครอบครวแลว ในมมของนกสตรนยมสายเสรนยม (Liberal Fem-inism) เหตการณดงกลาวจะถกมองวาเปนการกระทำาทละเมดสทธของปจเจกบคคล รวมถงเปนการแทรกแซงสทธของมนษยปถชนคนหนงในการกระทำาการใดๆภายใตกรอบของความเปนมนษย นอกจากนนเหตการณในการสงหารวยรนหญงทง 2 คนยงเปนการตอกยำาใหเหนวาทฤษฏสตรนยมสายเสรนยมไมสามารถเจรญงอกงามไดในสงคมทมรปแบบของสงคมและวฒนธรรมทมความเขมขนและเหนยวแนนในเรองของการปลกฝงความเชอทางศาสนาทนยมและใหความสำาคญกบผชายมากกวาผหญงดงทเหนจากกรณตวอยางในหลายๆประเทศทนบถอศาสนาอสลามทยงคงมองวาผหญงเปนเพยงสงของภายใตการดแลและครอบครองของผชาย ผชายยอมมสทธในการทจะกระทำาการใดๆตอสงของภายใตการกำากบดแลของตนกได จากบรบทของสงคมปากสถานการเปนเพศทถกกดขและถกมองวาเปนสงของทอยภายใตการกำากบดแลของผชายทำาใหผหญงถกมองวาเมอใดทกระทำาเรองเสอมเสยใหกบครอบครวเมอนนผหญงกจะตองถกลงโทษโดยคนในครอบครว เชน การทพอ พหรอนองชายสามารถสงหารสมาชกผหญงภายในครอบครวของตนไดหากประพฤตตวไมเหมาะสม

การตอสทสำาคญของนกสตรนยมสายเสรนยม คอ การตอสผานการแกไขกฎหมายเสยเปนสวนใหญ หรอเรยกรองใหมการแกไขแนวทางในการดำาเนนนโยบายของภาครฐทมผลตอบทบาทและสทธของผหญงภายในสงคม โดยเนนไปทการเปลยนแปลงสงคมในเชงปฏรปกฎหมาย มากกวาการเปลยนแปลงทโครงสรางหรอระบบสงคมทงหมด หากพจารณาสงคมปากสถานในมมมองของการสรางนโยบายในการใหความคมครองสทธและเสรภาพของผหญง กสามารถมองไดวารฐบาลปากสถานมความพยายามอยางมากในการออกกฎหมายควบคมการใชความรนแรงตอผหญงภายในสงคมปากสถานใหออกมาเปนรปธรรมมากยงขน เพอชวยบรรเทาความรนแรงทมตอความเชอของแนวความคดแบบอนรกษนยมในสงคมทมองวาผชายมสทธเหนอชวตและรางกายของผหญง ปญหาการกระทำาความรนแรงทเกดขนกบหญงชาวปากสถานนอกจากเรองของการสงหารเพอรกษาศกดศรของครอบครวแลว ผหญงยงตองเผชญกบอาชญากรรมทนากลวทสดอยางหนงตอผหญงปากสถาน นนคอ เรองของการสาดนำากรด นอกจากนยงมการใชความรนแรงในรปแบบอนๆอกมากมายทผหญงชาวปากสถานถกกระทำา มรายงานระบวาในป 2010 การกระทำาความรนแรงตอผหญงในปากสถานมสงถง

4

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

8,000 กรณ รวมถงการทำารายรางกายดวยการสาดนำากรดและวธการอนๆเปนผลใหรฐบาลปากสถานผลกดนกฎหมายใหมเพอใชปกปองผหญงจากการเปนผถกกระทำาความรนแรง โดยในกฎหมายมการกำาหนดโทษตอผทกระทำาความรนแรงตอผหญงเอาไวอยางชดเจน และกฎหมายฉบบนไดรบการอนมตผานสภาเปนทเรยบรอยแลวนบตงแตป 2011 ดงนนหากจะมองวาการจดทำากฎหมายหรอนโยบายทใชในการคมครองสทธสตรถอวาเปนแนวคดทบรรลวตถประสงคของทฤษฏสตรนยมสายเสรนยมกสามารถพดไดวาปากสถานตอบโจทยของทฤษฏสตรนยมสายเสรนยมโดยการจดทำานโยบายและออกกฎหมายเพอใชในการปกปองคมครองผหญงในสงคม แตในทางปฏบตถงแมกฎหมายฉบบนจะสามารถผานความเหนชอบจากสภาและถกบงคบใชเปนทเรยบรอยแลว กยงไมสามารถบรรลเปาหมายทครบถวนสมบรณของการตอสเรยกรองในแนวทางของทฤษฏสตรนยมสายเสรนยม เพราะปญหาเรองของการใชความรนแรงและการกดขตอผหญงยงคงดำารงอยในสงคมปากสถานไดอยางเหนยวแนน ดงทไดเหนจากขาวเรองของการสงหารวยรนหญง 2 คนพรอมกบแมของเธอเพอเปนการรกษาศกดศรของครอบครวทขาพเจายกมาในตอนตน เมอเปาหมายของสตรนยมสายเสรนยมอยทการทำาใหการกดขผหญงหมดไป ดงนนคงตองใชเวลาในการเปลยนแปลงจตสำานกในระดบปจเจกบคคลรวมถงการสลายมายาคตทวาผหญงเปนเพยงสงของภายใตการครอบครองของผชายเทานน เพอการแกปญหาการกดขผหญงใหหมดไปตามเปาหมายของสตรนยมสายเสรนยม

เชงอรรถ

วยรนหญงปากสถาน 2 คนถกสงหารหลงถายวดโอคลปเตนกลางสายฝน [ออนไลน]. 2 กรกฎาคม 56. เขาถงจาก: http://www.prachatai.com/journal/2013

วยรนหญงปากสถาน 2 คนถกสงหารหลงถายวดโอคลปเตนกลางสายฝน [ออนไลน]. 2 กรกฎาคม

56. เขาถงจาก: http://www.prachatai.com/journal/2013

อลเบรต, ฮลาน.ประวตศาสตรของชนชาตอาหรบ.แปลและเรยบเรยงโดย จรญ มะลลม. มถนายน

2550. หนา 665

วารณ ภรสนสทธ. 2545.สตรนยมขบวนการและแนวคดทางสงคมแหงศตวรรษท 20.

กรงเทพมหานคร: คบไฟ. หนา 68

ปากสถานกบกฎหมายใหมปกปองผหญงจากความรนแรง [ออนไลน]. 7 กรกฎาคม 56. เขาถงจาก:

http://www.fatonionline.com/news/detail/354

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

5

โสดอยางสงห โดย... Single man

“ความเหงา : กามเทพ หรอฆาตกร ในมมมองของความรก”

“บางทความโดดเดยวอยางสมบรณเปนการลงโทษอยางรนแรงทสดสำาหรบมนษย” (quoted in Mijuskovic , 1980 ,p.86)

คนโสดและคนท(เคย)โสดทงหลาย เชอเถอะวาแทบทกคนยอมเคยรจกมกคนกบ “ความเหงา” ทเขามาเยยมเยอนชวตในชวงทรสกโดดเดยว อางวางและไมมใคร บางทกเหงาเพราะไมมคนใหคดถง เหงาเพราะไมมใครมาคยดวย หรอเหงาเพราะคนคนเคยไมไดอยดวยกน อาจจะเรยกไดวาความเหงาไมเขาใครออกใคร ทกคนมสทธทจะถกความเหงาเขาประชดจตใจได แตนอยคนทจะรจกใชความเหงาใหเกดประโยชนหรอหาวธหลกหนจากมนไปใหไกลทสด ดงนนโสดอยางสงหฉบบนจงอยากจะนำาพวกทานไปรจกกบความเหงาในมมมองของจตวทยา โดยเฉพาะความเหงาในแงมมของความรกทเปนประเดนถกเถยงภายในใจของหลายคนวา ความเหงานำามาซงความรกหรอความรกถกฆาเพราะความเหงา

ความเหงา คอ ความรสกทถกทอดทงและไมพงพอใจอนเกดขนจากความแตกตางระหวางความสมพนธทางสงคมทตองการกบทเราม เกดขนเมอเราไมสามารถมความสมพนธตามทปรารถนาได การแบงประเภทความเหงาในทางจตวทยามหลายตำาราทใชอางอง แตรปแบบทไดรบการอางองมากในตำาราจตวทยาสงคม คอการแบงประเภทความเหงาเปน 2 ชนดซงไมสามารถทดแทนกนได คอ ความเหงาเชงการแยกตวทางสงคม (Loneliness of social Isolation) หรอเรยกสนๆวาความเหงาทางสงคมเกดขนเนองจากการขาดเครอขายทางสงคมของเพอนหรอคนรจก และความเหงาเชงการแยกตวทางอารมณ (Loneliness of emotional Isolation) (Weiss , 1973) ความเหงาทางอารมณเกดขนเพราะขาดความสมพนธผกพนอยางจรงจงกบใครสกคนหนง (Single intense relationship) รสกวาไมมใครสนใจเราอยางแทจรง แมจะมปฏสมพนธกบผอนทเรามหลายสงหลายอยางรวมกน แตเรากยงคงเหงาอยนนเอง (ถาผอานนกยงนกไมออก กลองเปดเพลง “แอบเหงา ” ของศลปนเสนาหอยฟงด) ในคอลมนนจะโฟกสไปทความรสกเหงาทางอารมณ ซงเปนความเหงาทเกดขนมากในวยรน

6

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

อารมณและความรสกทเกดจากความเหงา ในมมมองของคนโสดสวนใหญมกจะไมพอใจ (Dissatisfied) และรสกขาดแคลน (Deprived) บางครงกอาจนำาไปสความเครยด (Stress) เพราะมวแตเฝารอคอยทจะมคนรก รอมคนมาดแลเอาใจใสหรอรอทจะไดดแลและรกใครสกคน ความคดในลกษณะนไมมผดหรอถก เพยงแตในมมมองของความรก คนโสดสวนใหญมกจะใชความเหงาเปนเขมทศในการเดนตามหาคนทใช ใชความเหงาเปนอารมณทนำาพาไปสความรก เชน จบเพราะตนเองเหงา เหงาเลยอยากมใครมาคยดวย เมอคยแลวกกลายเปนความรก เปนตน บางคนอาจมองวานเปนเรองธรรมดา หลายครกกเรมตนความสมพนธจากความเหงา หากเพยงบทความนอยากจะนำาเสนอถงมมมองอนบางวาหากคณกำาลงคบกบคนทคณคยดวยตอนเหงา เพยงเพราะคณตองการใครสกคนมาเตมเตมชวตทกำาลงเหงา แลวเกดคณพบกบคนทใช คนทคณรสก “รก” โดยทไมผานความเหงาเลยละ คณจะเสยดายโอกาสทจะเจอคนทใช(กวา)ไหม?

ความรกทเกดจากความเหงาสวนมาก เกดจากคนทกำาลงเหงาตองการเปนฝายถกเตมเตมความรกหรออาจรกตวเองไมมากพอทจะรกคนอน เพราะคนทเหงามกเปนคนทไมพอใจกบปจจบน ไมกลาทจะอยกบตวเองเพยงลำาพง มคำากลาววา “หากเรารกใคร เรากอยากจะใชเวลาอยกบเขานานๆ “ ดงนนคนทบอกวารกตวเอง(จงพรอมทจะรกคนอน) แตไมอยากอยกบตวเอง ตองมปฏสมพนธกบคนอนตลอดเวลา เพราะกลววาจะเหงา แบบนเรยกวารกตวเองไดหรอ? คนทแสวงหาความรกโดยทไมไดรกตวเองใหมากพอควรจะกลบไปคดทบทวนใหมากวาสงทตนเองเปนอยนพรอมหรอยงทจะแบงปนความรก ความรสกดๆแกคนทจะกลายมาเปนคนรก ไมใชเพยงเปนฝายตองการทจะถกเตมเตมเทานน แตกไมใชวาคนโสดทอยากมความรกจะไมควรทจะรสกเหงาหรอโดดเดยว เพยงแตควรจะแยกแยะใหออกวาความสมพนธทกำาลงดำาเนนอยหรอกำาลงจะเกดขนนนใชความเหงาหรอความรกเปนเครองนำาทาง เพราะหากใชความเหงา สงทเกดขนทามกลางความสมพนธอาจเปนแคความรสกทด รสกวาตวเองไมเหงาและมความสขจากการรสกวาตวเองมตวตนผานการสานความสมพนธกบใครสกคนหนง แตหากเมอใดไดพบเจอกบความรก พบกบคนทใชกวากยอมเกดความเสยงตอความสมพนธกบคนแรก อาจจะตองมฝายใดฝายหนงทตองเสยใจ เพราะฉะนนหากจะเรมสานความสมพนธกบใครกควรสำารวจจตใจใหแนนอนเสยกอนวารสกอยางไรในชวงขณะนนกนแน

มองความเหงาจากมมของคนโสดแลว ลองมามองในมมของคนมคแลวกนบางดกวา สำาหรบคนทมค ความเหงากเปนเรองททาทายตอความสมพนธเชนกน มคำากลาววา มนษยกลวความวางเปลา เมอทงสองฝายมเหตใหตองหางกนหรอขาดการตดตอกน ยอมเกด “ชองวาง” ของความสมพนธ เกดระยะหางไมวาจะเปนมตของเวลา เชน ไมคอยมเวลาอยดวยกน ไมคอยมเวลาคยกน หรอมตของสถานท เชน อยคนละจงหวด คนละประเทศ แฟนไปเรยน

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

7

ตอตางประเทศ เปนตน เมอเกดชองวางดงกลาว มนษยจงตองเตมเตมชองวางเหลานนดวยกจกรรมททำาใหตนเองไดระลกถงครกทอยหางกน และสวนใหญกจกรรมทงายทสดนนกคอ “การคด”

“การคด” เกยวกบคนรกเปนไปไดหลากหลายรปแบบและหลายระดบ การคดถงคนรก เปนการคดในระดบทวไปหรอพนฐาน เมอไมไดอยกบบคคลอนเปนทรกหรอตองจากกนไกล คนรกกนยอมคดถงกนเปนธรรมดา บางรายอาจตกอยในหวงแหงความรกอยางรนแรงซงสวนใหญมกจะเปนชวงแรกเรมรกกจะมอาการทเรยกกนวา “กนไมได นอนไมหลบ” ทำากจกรรมอะไรกแลวแตลวนคดถงคนทเคยอยเคยงขางดวยกนอยรำาไป หวงใหไดพบเจอกนในเรววนและไดอยดวยกนอก

การคดใครครวญ ถงสภาพความสมพนธของครกวาทผานมาเปนอยางไร ใครครวญถงอดตทผานมา ภาพความทรงจำาเกาๆ วาเคยหวานชนมากเพยงใด มความสขมากแคไหนแลวนำามาเปรยบเทยบกบปจจบนทเปนอย ซงการคดในลกษณะนอาจนำาไปสหลงพรางศตรของความรกทรจกกนดในนามของ “ความคาดหวง”

ทำาไมถงเปน ความคาดหวง ?

เมอคนเรามความรก เรามกจะคาดหวงถงอนาคตของความรกทสวยงาม จดจบแบบแฮปปเอนดง กลาวแบบนอาจดเปนเทพนยายมากเกนไปแตมนกเปนความจรงทคนมความรกยอม(เคย)คาดหวง แมแตการคาดหวงวาคนรกหรอคนทเรารกจะเปนแบบนน แบบน เมอแรกเรมรก แตพอคบกนไปแลวไมไดเปนอยางทคาดหวงกจะนำาไปสอาการผดหวงในตวคนรกและความรก หากเกดอาการผดหวงอยเรอยไปกอาจกลายเปนจดเรมตนของชวตรกทเหยวเฉาได แตตองอยาลมวาความสมพนธไมไดเปลยนแปลงตามความตองการทเปลยนไป เราควรจะจำากดความคาดหวงในเรองทเราควบคมได นนคอ คาดหวงในตวเราเองมากกวาคาดหวงในตวคนรก

การคดมากหรอคดไปเอง กเปนรปแบบของการคดแบบหนง เพมระดบจากการคดถงแบบทวไปเปนการคดถงคนรกทเจอความคาดคะเน/คาดการณอยมาก กลาวคอ เมอคนรกอยไกลหไกลตา ยงมเวลาพดคยหรอพบเจอกนนอยเพยงใด ฝายหนงฝายใดยอมมการคาดคะเน/คาดการณวาเวลาทไมไดอยดวยกนนนคนรกของเราทำาอะไรบาง คดถงเราหรอไม คดถงมากนอยเพยงใด นอยไปกวาความคดถงทเรามใหหรอเปลา จะแอบสานความสมพนธกบคนอนหรอไม ถาแอบสานความสมพนธกบคนอนแลวเราจะทำาอยางไร เรายงจะเชอใจคนรกของเราอยไดหรอไม ตอจากนนการคดทเกดขนตามมากจะเปนไปในลกษณะทวาพยายามคดหาเหตผล หาหลกฐาน จบพรธของครกในชวงทไกลหไกลตาจากกนวามวแววตามการคด

8

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

(มาก)ของเราหรอไม หลายครกอาจเกดปญหาความราวฉานเพราะความหวาดระแวงกนในเรองแบบน ซงเปนเรองทสวนมากเกดจากการคดไปเองและคดมากของฝายหนงฝายใดหรอทงสองฝายแทบทงสน

การคดในสามลกษณะดงกลาวเปนเพยงรปแบบคราวๆของความคดทเกดขนภายในจตใจของคนเรายามเหงา แตตามความเปนจรงอาจมระดบหรอรปแบบทซบซอนกวานมาก ซงความซบซอนทเกดขนมกจะแปรผนตรงกบระยะหางของชองวางของความสมพนธ คอยงหางกนมากหรอหางกนนานการคดกจะมแนวโนมทซบซอนขนมากตามไปดวย

ความเหงาเปนความรสกตองการอดต ไมพอใจกบปจจบนและกลวอนาคต ซงสวนทางกบสภาพความเปนจรงทชวตเรากำาลงดำาเนนอย ดงนนเราควรจะหาวธทจะจดการกบความรสกนไมใหเขามายดครองความคดและการดำาเนนชวตของเรามากเกนไป

การจดการกบความเหงาสามารถแบงรปแบบได 2 แบบใหญๆ ตามลกษณะการกระทำาของปจเจก คอ

1.เปนฝายทถกกระทำา (passive coping) ลกษณะเปนการหลกเลยง (avoid-ance ) หรอหลกหน (escape) อาท การระบาย, การเพอฝนลมๆแลงๆ ซงเปนการรอคอยและตงความหวงโดยไมไดมการกระทำาอะไรทงสน, การคดจมกบความเหงา เปนการยำาคดเกยวกบตนเองในชวงเวลาแหงความเหงา ทำาใหตนเองรสกตำาตอยดอยคาเพราะไมมใครมาทำาใหหายเหงา, ปฏเสธวาไมเหงา ซอนความรสกไมใหผอนทราบ ในขณะทมพลงใจมาก ความเหงากถกลบลงไป แตเมอใดกตามทพลงใจออนแรงลง ความเหงาทถกเกบซอนกจะถาโถมเขาโจมตประหนงเขอนกนนำาทพงทลาย, การแยกตวจากสงคม, การเสพตดพฤตกรรม เชน การดมเหลา สบบหรหรอสารเสพตดอนๆ การกนมากเกนไป เปนวธการเพอใหไดความเพลดเพลนยนดททดแทนความรสกขาดวตถแหงความเพลดเพลนยนดอนเปนสาเหตของความเหงา, การปลอยตวเสรทางเพศ, การทำาลายชวตตนเอง รวมไปถง การคดหรอพยายามฆาตวตาย ซงเปนรปแบบสงสดของอารมณเชงลบ

2.เปนฝายกระทำา (active coping) ซงมลกษณะเปนการยนยน (assertive-ness) หรอมงสกบปญหา (problem-focused) ไดแก การแปรอารมณเหงาไปทำากจกรรมอน แทนทจะจมอยกบความเหงา กพยายามทมเทใหกบงานอยางเตมท ตลอดจนพยายามจดตารางเวลาในชวตประจำาวนอนๆใหแนนเพอจะไดไมมชองวางแกความเหงา, การเอาใจใสดแลตนเองคอการใหความรกตอตนเอง เมอความเหงาเปนปฏปกษตอตวตนทแสวงหาความเพลดเพลนยนด ดงนนการดแลตนเอง เชน การออกกำาลงกาย นวดหนา ซงทำาใหตวตนไดรบความเพลดเพลนยนด ทำาใหความเหงาลดลงได, การถายทอด/ระบายความรสกออกมาเปน

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

9

งานศลปะ ถายภาพ บทกว โดยอาศยตวงานศลปะนนเองเปนวตถแหงความเพลดเพลนยนด ทำาใหไมโดดเดยวหรอโดดเดยวนอยลง, การพยายามแสวงหามมมองทหลากหลาย พยายามคดถงขอดของความเหงา ทำาใหเรยนรทจะอยดวยตนเอง ทำาใหเราเตบโตขน ความเหงามาหาเราได มนกตองไปจากเราได เรยนรทจะดแลตนเอง หาความสขใสตวเองไดโดยไมตองพงใคร, การตงความหวง คอ คนทขาดครกแตไมมองตนในเชงลบ อาจมความหวงวาสกวนจากการทตนประพฤตตนในทางทดอาจทำาใหมครกได, การใชแนวคดทางปรชญา เปนการยดคตชวตตางๆทเปนความคดเชงบวก ชวยสรางกำาลงใจในการดำาเนนชวตทไมเหงา การมองเปนโอกาสทดในการแสวงหาความสมพนธทดตอผอน

สรปความเหงาเปรยบไดกบดาบสองคม นนคอหากมองความเหงาเปนโอกาสทด กจะทำาใหเราเขาใจความตองการ/ความรสกของตนเองมากขน ชวยใหเราสรางความสมดลระหวางความสมพนธทนาพอใจกบผอนและรากฐานความพงพอใจภายในตนเอง มองความเหงาเปนประสบการณททำาใหเราเตบโตขน แตถาหากมองความเหงาเปนจดดอยในชวตยอมเปนสงทเลวรายทคอยจองจะทำาลายความสมพนธระหวางตนกบผอน อาจเปนครก เพอนหรอแมแตทำาลายความรสกและความคดในแงบวกของชวตไปดงนนความเหงาโดยตวมนเองแลวไมอนตรายเทาไรนก สงทควรระวงใหมากทสดกคอการคดของเรานนเอง ดงเชนทวลเลยม เชกสเปยร เคยกลาวไว ไมมอะไรดหรอเลวเวนแตการคดทำาใหเปนเชนนน”

10

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

สงห Sings Songโดย... นายลงพง

“La Boum”

สำาหรบคอลมน Singha sings songs ฉบบนนายลงพงจะพายอนเวลากลบไปทงดหนงและฟงเพลงในชวงทศวรรษท 1980 และยอนถงจนตนาการเกยวกบความรก(แท)ของผอานทกทานและความเปนจรงเกยวกบรก(แท)ทไดพบเจอไปพรอมกบภาพยนตรฝรงเศสทประสบความสำาเรจมากเรองหนงคอ La Boum (1980) หรอชอในภาษาองกฤษคอ The Party กำากบโดย Claude Pinoteau และนำาแสดงโดย Sophie Marceau (เปนหนงในนางเอกของเพยซ บรอสแนน ในภาพยนตรเรองเจมส บอนด ภาค The world is not enough )

ภาพยนตรเรองนสะทอนใหเหนถง ความรกของหนมสาวแรกรนฝรงเศสในทศวรรษทมโซน วอรกแมน และปารตทตางไปจากยคดสโก เพราะทศวรรษท 1980s นนเปนศกราชใหมของ synthpop music ทใชเครองสงเคราะหเสยงดนตรมาประกอบ เนอเรองของภาพยนตรเรองนเกยวกบ วก (Sophie Marceau) เดกสาววย 13 ป ทเพงยายมาจากเมองอนและเขาเรยนมธยม เธอไดมารจกกบเพเนโลป ไมตางอะไรกบหนมสาวแรกรนทวไป พวกเธอ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

11

True Love, Reality, Fantasy and the song from the movie called

กใฝฝนถงชายหนมทจะเปนรกแทของพวกเธอ วนหนงวกไดไปงานปารตแลวพบกบแมทธว และนนคอจดเรมตนของรกใสๆแบบวยรน แตในขณะเดยวกนวกกตองพบกบวกฤตครอบครว เมอพอกบแมของเธอเรมมปญหาระหองระแหง ภาพยนตรเรองนดำาเนนไปพรอมกบความสข ความอบอน และคละคลงไปดวยกลนอายของความสดใสของวยรน และมชวงเสยนำาตาระคนกนไป อยางไรกตามเราจะพดถงเฉพาะสวนของความรกระหวางวกและแมทธวเทานน สำาหรบเพลงประกอบภาพยนตรเรองนกคอ เพลง Reality อนโดงดงซงเรยบเรยงโดย Vladimir Cosma และขบรองโดย Richard Sanderson นกรองชาวองกฤษผโดงดงในฝรงเศส เพลงนเปนหนงในบรรดาซงเกลทขายดทสดในโลก ดวยยอดขายกวา 8 ลานกอปป ความนาสนใจเปนพเศษของเพลงนคอเนอเพลงทอนหนงนนคอ “Dreams are my reality, the only kind of real fantasy. Illusions are a common thing. I try to live in dreams. It seems as if it’s meant to be.” หลงจากทไดฟงเพลงในชวงทอนนกอดคดถงเพลง 14 อกครงของพเสก โลโซ ไมได อยางไรกตามนนไมใชประเดนทจะกลาวถง แตคำาสำาคญในเนอเพลงทอนนไดแก fantasy และ reality สำาหรบคำาวา fantasy ถาเปดพจนานกรมออกซฟอรดจะพบทมาของคำานวามาจากภาษาละตน phantasia ซงมความหมายวาจนตนาการ เพราะฉะนนในปจจบนคำาวา fantasy จงหมายถง สภาวะทจนตนาการททำาใหคนๆนนตกอยในภวงค สวนคำาวา reality มรากศพทมาจากภาษาละตนในยคกลาง realitas หมายถงสมพนธกบสงตางๆซงในทสดแลวรากศพทคำานกคอ rea ทแปลวาสง(thing)และการจะเปนสงไดกตองมการดำารงอย ไมวาจะปรากฏใหประสาทสมผสของมนษยรบรหรอไมกตาม

ปญหาทตามมาคอ ในเนอเพลงกลาววา ความฝนคอความเปนจรงของฉนและเปนจนตนาการทแทจรงเพยงหนงเดยว (Dreams are my reality, the only kind of real fantasy)เพราะฉะนนสงทฝนกจะเปนจรงอยในจนตนาการของฉน แต จนตนการ(แมฉนจะคดวาเปนจรงสำาหรบตนเองมากเพยงใด)ซงไมเคยมอปสรรคขวากหนามในการไดมาซงสงทปรารถนามกจะขดแยงกบพฒนาการของประสบการณเกยวกบความเปนจรงแนนอนละวาในชวตจรง จนตนาการเกยวกบรกแทกอาจจะไมไดสมพนธกบความเปนจรงเอาเสยเลย ปญหารอยแปดพนเกามกจะถงโถมเขามาไมหยดหยอน แตนนกไมไดหมายความวามนมากเสยจนกระทงเราจะไมมชวงเวลาทอมเอมและอบอวลไปดวยความสข ทำานองวา “หากไมรจกเจบปวด กคงไมซงถงความสขใจ” ในทางตรงกนขามดวยปญหาสารพดเหลานนจงทำาใหเราไดตระหนกถงชวงเวลาบางชวงไมวาจะอยในอดตหรอในอนาคตกตาม กลาวคอเรามองเหนอดตผานความทรงจำาแตเรามองเหนอนาคตผานจนตนาการซงมนไมเคยยนยนกบเราวามนจะเปนจรงหรอไม แตอยางนอยมนกใหสงซงเรยกวาความหวงแกเรา

อยางไรกตามความหวงจะกลายเปนความหวงลมๆแลงๆหรอไมนนขนอยกบเงอนไขและศกยภาพของสงตางๆรอบตวเราดวยเชนกน กลาวคอความหวงจะตองอยภายใตเงอนไข

12

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

ทเปนไปไดจรงทำานองเดยวกบคำาอธบายของแอรสโตเตลในเรองการบรรลเปาหมาย (telos) ของสงตางๆ จากศกยภาพในการเกดขนไปสการเกดขนจรง แตหลายครงความหวงของเรากเลยขอบเขตของความเปนไปไดแตนนกไมใชเรองทนากงวลมากนกเพราะความเปนไปไมไดกเปนความเปนไปไดอยางหนง ความรกแทกเชนเดยวกนมนขนอยกบวาเราจะเลอกรกแทในจนตนาการหรอจะไขวควารกแทจากประสบการณแหงความเปนจรง สำาหรบวกกเชนเดยวกนเธอกคดวาพอหนมแมทธวคอคนทเธอจนตนาการถง(fantasize)มาโดยตลอดและเมอเขาเขามาในชวตเธอ กดเหมอนวาความฝน/จนตนาการของเธอเกยวกบรกแทเปนจรงขนมา ในทสดราวกบวาจนตนาการนนกจะเคลอนเขามาใกลกบความเปนจรง โดยเฉพาะอยางยงกบเรองความรกทเตมไปดวยความซบซอนทนาคนหา จนตนาการเรองคนรกกบเดกอาย 13 ดเหมอนจะเปนเรองทเขากนดทเดยว จะวาไปแลวคนทพบรกครงแรกตอนอาย 13 หรอใกลเคยงกดจะไมนอยเอาเสยเลย เพราะมนเปนอายทเราเขาโรงเรยนมธยม แนนอนวาตอนทเรากำาลงจะจบชนประถมศกษาและสลดความเปนเดกแบบใสๆไรมลทนออกไปและกาวเขาสวยรนหรออาจเรยกวา age of puberty กได

หลายคนกคงจะเรมจนตนาการถงชวตมธยมรวมถงการม puppy love ดวย นอกจากนเนอเพลง reality นยงมอกทอนหนงทนาสนใจนนคอ “If you do exist, honey don’t resist. Show me a new way of loving. Tell me that it’s true. Show me what to do. I feel something special about you.” มาถงตรงนเมอวกไดรสกกบแมทธววาเปนรกแท ซงจะใชหรอไมนนโปรดชมภาพยนตรเองเพราะมนคงเปนทนารำาคาญใจหากมาเลาตอนจบของภาพยนตรกนซงๆหนา อยางไรกตามความรสกพเศษของวกกคงเปนสงทเธอเขาใจวาเปนรกแท ถาแมทธวคดเชนเดยวกนวาวกกเปนรกแทของเขา จนตนาการของวกกจะมคณคาขนมาในฐานะหนอออนแหงความหวงทจะพบกบความเปนจรง

ไมวาตอนจบเรองนจะเปนเชนไร ภาพยนตรเรอง La boum กไดเปดโอกาสเราไดหวนคำานงถงภาพรกแทในจนตนาการของตนเองซงอาจซกซอนอยในมมเลกๆของหวใจทเมอไรทมนวงผานเขามากทำาใหเราไดถามตวเองวาสำาหรบเราแลวอดมคตแหงรกแทเปนเชนไร และเสนทางของความรกของตวเราเองเปนอยางไร ในทสดแลวเรากคงพบเสนแบงระหวางจนตนาการกบความเปนจรงซงอาจจะเลอนรางสำาหรบบางคนแตกลบชดเจนมากสำาหรบอกหลายคน ในทสดแลวอาจสรปไดดงเพลง แดเธอ ของพปอมวงออโตบาหนวา “ความรกคลายเปนดงความฝน รางกายและวญญาณเหมอนสงเดยวกน จบสดทายนนเนนนานเหมอนเปนการสงลาคำาคนแหงรก ”

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

13

กวกระวาดบทประพนธโดย... เฑตกร

THE OBSERVER

ขาฝนจะเปลยนโลก ทกขโศกนกหนาขาฝนผนโลกา โสภานาอย

ขาฝนจะขดเขยน แลเปลยนคนทกผขาฝนและขาร ขามองดความเปนจรง

บทเพลงแหงความคลมคลง

ตะโกน ตะโกน ตะโกน ฉนตะโกนสดเสยงบทเพลงดงกองนนเพยง กลบเสยงฉนไว

คลมคลง คลมคลง คลมคลง ฉนคลมคลงสดใจวญญาณแหลกสลายไป หายไปในเสยงเพลง

หากภายในเราลกราวมหาสมทร

หากภายในเราลกราวมหาสมทร มเรมตนไมสนสดมหาศาลยงคนหายงลกลำานรนดรกาล ยงพบพานยงทอดมองยงถอนใจหากภายในเราลกลง ลกลงอก ถงอกซกขวหนงความหวนไหว

ถงตวตนทหลบซอนอยภายใน แลวนนใครผใดทเปนเรา

อางอง : คำาพดวรรคแรกจากชอหนงสอ หากภายในเราลกราวมหาสมทร โดย ซะการยยา อมตยา

14

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

เจาะเลอดโดย… ปวณนช ไชยสวน

ถาพดถงฆาตรกรในสงคมไทย คณนกถงใคร?

นกการเมองระดบสงๆ เพราะวาพวกเขาสามารถทำา ลายไดทกอยาง เชน ทำาลายการศกษาไทย ซงถอเปนฆาตรกรเงยบๆ ทางออม เพยว วทยาศาสตรและเทคโนโลย

นกถงระบบการสอสารเเละระบบการศกษาในประเทศไทยมากกวา เพราะวามนอยทการปลกฝงไมวาจากสงเเวดลอม พอแม คนรอบขางหรอขาวกตาม มนมสวนตอยอดความเชอของคนเราทงนนไมวาจะดานดหรอดานไมด การปลกฝงกจะทำาใหคนเปนในสงทเขาเชอวาด และสงนนเปนฆาตกร ฆาความใฝรและความสงสยตางๆ

ใบเตย รฐศาสตร การระหวางประเทศ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

15

อดตนายกอภสทธ เวชชาชวะ ชวงสลายการชมนม 91 ศพ และอดตนายกทกษณ ชนวตร กรณตากใบ

ปเปรยว รฐศาสตร การเมองการปกครอง

หมอวสทธ กรณนดงมาก นาสนใจ และสะเทอนใจมาก ตวฆาตรกรเองเปนหมอ เรยนสง มความรเเตกลบกลายเปนฆาตกร

ใหม ศลปศาสตร

บญเพง หบเหลก ฆาคนเพอเอาสมบตแลวจะนำาศพมาใสหบเหลกถวงนำา โดนโทษประหารชวตแตครงแรกฟนคอไมขาด ตองเอาของออกถงจะฟนได หนวาเขาโหด นากลวมากๆ เปดวกยงไมกลาดหนาเขาเลย

แฟร รฐศาสตร บรหารรฐกจ

ทกษณ ชนวตร เพราะเปนชนวนใหเกดความขดเเยงทรนแรงในปจจบน และยงใหการสนบสนน ปลกปนใหเกดความแตกแยก ความเกลยดชง เปนฆาตกรทฆาความสงบสขในสงคมไทย

มายซน รฐศาสตร บรหารรฐกจ

16

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

สงหลงพงโดย... IAMNUMBER#4

Shori Sushi House หลงจากทหางหายกนไปนาน เลมน ‘สงหลงพง’ กลบมาพรอมกบความอรอยเลศ

ของอาหารทเปนทนยมกนทวโลกอยาง อาหารญปน คะ

การทอาหารญปนเปนอาหารทนยมกนไปทวโลกนน เปนเพราะวา อาหารญปนเปนอาหารทดตอสขภาพ เนนใชวตถดบทด และทสำาคญเปนอาหารทมไขมนตำา สาวๆคนไหนทกำาลงควบคมนำาหนกอย ลองหนมาลมรสชาตของอาหารญปนบางกไดนะคะ และอาหารญปนทคนไทยรจกกนดกคงหนพน ‘ซช’ ทสามารถหาทานไดทวๆไป แตหากใครอยากลมลองซชทมตนตำารบมาจากญปนและมคณภาพดตองไปลมลองกนท Shori Sushi House (โชรซชเฮาส)

Shori Sushi House เปนรานทโปรง นงสบาย ไมคบแคบ ตกแตงสไตลโมเดรน มการนำาเอาขวดเหลามาทำาเปนโคมไฟ ซงกไดใหความเกไกไปอกแบบ ภายในรานยงมสวนทเปนซซบารไวใหสำาหรบคนทชอบสงอาหารแลวดเซฟทำาอาหารทสงจนไดเหนขนตอนการทำาซชทกขนตอนกอนทจะพรอมเสรฟตรงนนเลย ทสำาคญการเดนทางมารานนกงายแสนงายและมทจอดรถสะดวกสบาย เพยงแคลง BTS ทสถานอโศก หรอขน MRT ทสถานสขมวท แลวเดนตรงเขามาทซอย สขมวท 21 จนถงคอนโดสขมวท ลฟวง ทาวน รานจะตงอยทชน 1 ของตวคอนโด

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

17

เมนท สงหลงพง ภมใจนำาเสนอสดๆ คอ แซลมอนโรล เนอปลาแซลมอนทนหนาและยาวมาก คมรอบขาวปนมด รบรรสชาตความสดของแซลมอนไดอยางเตมปากเตมคำา เนอปลาแซลมอนทนเปนปลาแซลมอนทมคณภาพด ไมไดผานการแชแขงมา ซงจะสงเกตจากสทออกเปนสสมๆ แตหากเปนเนอปลาแซลมอนทผานการแชแขงมาสจะเปนสชมพๆ สำาหรบขาวปนทนรสชาตจะดมากๆ เปรยวนดๆ กลมกลอม และทสำาคญอดแนนมาก ซอสโซยจะมรสออนๆ เคมนดๆ ไมหวานเหมอนรานทวๆไป สวนของวาซาบนน นาจะเปนวาซาบทขดมาเองมากกวาทจะบบออกมาจากทอน จะไมคอยเผดมาก สามารถทานเปลาๆไดจนไมอยากนำาไปละลายกบซอสโซยเลย ใหรสชาตทสดชนมาก และสำาหรบซปมโสะรสชาตจะไมเคมมาก มาบรการใหแบบรอนๆ ซดคลองคอกนเลยทเดยว

เมนตอมาทภมใจนำาเสนอกคอ ซชตบหาน หรอ ฟวกราสซช ซงเปนเมนฮตสำาหรบรานซซทกรานเลยกวาได แตซชฟวกราสทรานโชร ซช เฮาส เรยกไดวา อรอยขนเทพ กนเลยทเดยว ฟวกราสทนชนใหญกวาทอนๆทเคยเหนมา นำาไปเผานดหนอยพอใหสก ราดดวยนำามนทรฟเฟล เนอฟวกราสทไดนนนมละมนแทบจะละลายในปากกนเลยทเดยว

Shori Sushi House เปนอกทางเลอกหนง สำาหรบคนทโปรดปรานซชหรออยากลมลอง นอกจากอาหารทสด มคณภาพด ราคานาคบหาแลว การบรการทนถอวาเปนทขนชอมาก ลกคาทกทานทแวะเขาไปถงกบปรปากชมกนทกคน ลองชวนครอบครว เพอนๆ ไปลมลองซชคณภาพด นาประทบใจอยางน กนนะคะ

18

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

Young Blood # 1โดย... มณฑนา นกเสวก

ฆามนซะ อยาใหมนรอด!!!

ในปจจบนมการหยบยกวาทกรรมทผกโยงเกยวเนองกบ “ฆาตกร” มาใชทำาใหเกดประเดนทางสงคม หรอ ประเดนทางการเมอง ยกตวอยางเชน ประเดนเรองการนรโทษกรรมแบบเหมาเขงทมการหยบยกวาทกรรม “ไมลางผดฆาตกร” ฯลฯ มาเปนประเดนหลกในการตอสทางการเมอง แสดงใหเหนวา สงคมไทยในปจจบนนกำาลงเลนอยกบประเดนของ “ฆาตกร” ซงการกระทำาแบบนเองทำาให ๆนกำาลงถกสถาปนาอำานาจขนมาจากบคคลบางกลมพยายามทำาใหคำานกลายเปนคำาทเสมอนจะมอทธพลตอระบบความคดของผคนในสงคมมากยงขนในปจจบน

ประเดนทผเขยนตองการนำาเสนอเกยวกบ “โทษประหารชวต” ซงถอเปนการลงโทษอกชนดหนง ทมมาอยางยาวนานมากทสด และทสำาคญยงเปนการลงโทษทรนแรงทสดอกดวย ในปจจบนนถอเปนโทษทางอาญาโทษหนง ทไดรบการถกเถยงกนพอสมควรวาสมควรทจะคงโทษนไว แตทสำาคญนน เหตทเราตองนำาโทษนมาวเคราะหพนจพจารณาและทบทวนใหมนน อาจเปนเพราะวาโทษการประหารชวตน เปนโทษทเตมไปดวย “มายาคต” กลาวคอ ผคนในสงคมสวนมากมกมความเหนทตรงกนวา ถาเรายงคงดำารงโทษนไวในสงคม จะทำาใหปญหาการกออาชญากรรมลดลง ผคนจะเกรงกลวการกระทำาความผดมากยงขน ซงในความเปนจรงแลวยงเปนเชนนนอยหรอไม ???

จากขอมลพบวา จากทกประเทศทวโลกเหลอเพยง 57 ประเทศเทานน ทยงดำารงไวซงโทษประหารชวตอย และแนนอนวา 1 ใน 57 ประเทศนกม ”ประเทศไทย” รวมอยดวย ซงในประเทศไทยนเอง กไดเกดการปะทะกนของแนวคด 2 แนวคด กลาวคอ แนวคดแรก มความคดเหนวา ควรดำารงไวซงโทษประหารชวต แตแนวคดทสองกลบมความเหนวาควรยกเลกโทษประหารชวต เพราะไปขดกบหลกตางๆมากมายในสงคมยคปจจบนทคำานงถงสทธมนษยชนเปนหลก ดงนนจงเกดปรากฏการณทผคน ”จำานวนหนง” ในสงคมโดยเฉพาะพวกนกสทธมนษยชนทงหลาย ออกมาตงคำาถามวา เหตใดเราจงยงคงตองดำารงโทษประหารชวตไวอย การดำารงไวซงโทษประหารชวตนนดอยางไร หลายเหตผลของฝายท “เหนดวย”และใหการสนบสนนกบการดำารงไวซงโทษประหารชวตนน สวนมากมกจะมทศนะทมองวา ถาเรายกเลกโทษประหารชวต ผลทจะตามมาในทนท คอ จำานวนผทถกคมขงในเรอนจำาจะพงสงขน และจะ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

19

ทำาใหรฐนน ตองสญเสยงบประมาณในการดแลผทกระทำาผดเหลานนใหสามารถกลบไปใชชวตในสงคมไดอยางปกตเชนเดม บางเหตผลกอาจมทศนะวา ถาเรายกเลกโทษประหารชวตนนจะทำาใหเกดปญหาการกออาชญากรรมเพมขน เนองจากจะไมมใครเกรงกลวโทษทางกฎหมายอกตอไป และเมอจำานวนการกออาชญากรรมเพมขนกจะสงผลตอความเปนอยและความสงบสขในการใชชวตของพนองประชาชน จะเตมไปดวยความหวาดระแวงและความกลววาตนเองนนจะไมมความปลอดภยในชวตและทรพยสน ดงนนกลมคนเหลานจงมความคดเหนวารฐจงจำาเปนตองดำารงไวซงโทษประหารชวต ทงนเพอใหสงคมสงบสข มการกออาชญากรรมนอยลง และเสมอนเปนการใหบทลงโทษแกผทกระทำาความผดอกดวย แตถงกระนนกมกลมคนบางสวนอกเชนกนทออกมาเคลอนไหว และมทศนะวาควรยกเลกโทษประหารชวต เพราะในปจจบนนเราตองคำานงถงหลกการในเรองของ สทธ เสรภาพ หลกสทธมนษยชนและศกดศรในความเปนมนษยของทกๆคนเปนหลก วามนษยทกคนนนเมอกระทำาความผดสามารถ “คด” และ “ปรบปรง”พฤตกรรมของตน เพอทจะสามารถกลบมาเปนพลเมองทดของสงคมอกครงหนงได และทสำาคญโทษประหารชวตนนถอเปนโทษทละเอยดออนและสามารถผดพลาดไดอยางงายดาย และถาเกดเหตการณผดพลาดในกระบวนการยตธรรมจรงๆแลว เราจะไมสามารถยอนกลบไปแกไขขอผดพลาดนนๆไดอกเลย

ในทศนะของผเขยน การดำารงไวซงโทษประหารชวตนน คนทสงใหมการประหารชวตนนกไมตางอะไรกบ “ฆาตกร” และการสงใหมการประหารชวตนน กไมไดตางอะไรกบการทเรานนไดทำาการ ”ฆาตกรรม” บคคลอนอยางถกตองตามตวบทกฎหมาย แตถาใหถามวาควรจะยกเลกโทษประหารชวตหรอไมนน ผเขยนมความคดเหนวา ตองดในแตละบรบท และพจารณาเปนรายๆคดไป ซงในปจจบนน ประเทศไทยไดมบทลงโทษประหารชวตในหลายฐานความผด เชน ฆาตกรรม คายาเสพตด เปนตน แตขอเสยของโทษประหารชวต กคอมนเปนโทษทเตมไปดวย “มายาคต” เพราะโทษนทำางานบนความเชอของผคนสวนใหญในสงคมวาถามโทษนแลวในสงคมจะม “การกออาชญากรรมนอยลง” อาชญากรจะม “ความเกรงกลวตอกฎหมายมากขน” ??? เหตผลของฝายทสนบสนนการดำารงไวซงโทษประหารชวตนนไดแสดงไววา การยกเลกโทษประหารชวตจะทำาใหรฐนนสญเสยงบประมาณในการดแลผทกระทำาความผด คำาถามคอ การทจะตองสญเสยเงนเพอเปนคาใชจายในการดแลผกระทำาความผดนน มคามากกวาคณคาของการมชวตรอดของมนษยคนหนงหรอไมอยางไร ???

ผเขยนมความเหนวา โทษประหารชวตนนเปนโทษทมจดออนและสามารถผดพลาดไดงาย และทสำาคญเมอผดพลาดไปแลวกจะไมสามารถกลบไปแกไขใดๆไดเลย ตามทไดกลาวไวขางตน และการทเรายอมใหศาลสามารถตดสนการมอยหรอดบไปของชวตคนๆหนงนน เพราะพวกเราทกคนสวนใหญในทนลวน “เชอ” วาศาลนนมความ “ยตธรรม” ซงดจากบรบทนแลว มนเปนเรองทดเสมอนวาจะอดมคตเกนไป เพราะในความเปนจรงแลวนนการตดสน

20

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

ของศาลในแตละครงเราจะสามารถ “เชอ” และ “ไววางใจ” ไดอยางไรและไดแคไหนวาศาลนนไมไดนำา “อคต” สวนตวมาใชในการพจารณาคด ซงในกรณนสามารถนำาไปใชตความไดในเกอบทกคด ไมวาจะเปน คดทางการเมอง ทเรามกไดยนวาทกรรมของคำาวา “สองมาตรฐาน” หรอ “Double standard” อยเสมอๆ ดงนนการทเรา “เชอ” วากระบวนการยตธรรมภายในศาลเหลานจะสามารถตดสนทกอยางไดอยาง “ยตธรรม” นนจงมอาจเชอถอไดอยางสนทใจอกตอไป

การดำารงไวซงโทษประหารชวตนนไดไปทำางานบนความรสกของคนเราทวา “คนทำาผดนนสมควรไดรบโทษ” และใครททำาผดเกนกวาสงคมจะใหอภย มนพวกนนกจะตอง “ตายตกไปตามๆกน” ซงความคดนเองกเปนเสมอนกบการ “ลางแคน” ตอผทไดกระทำาความผด กลาวคอ เรารสกนกคดแทนตวผเสยหายเองวา ผเสยหายนนเมอไดรบความเสยหายจากผกระทำาความผด ผกระทำาผดคนนนกตองสมควรไดรบโทษตามทตนเองนนไดกอขนมา ซงประเดนนเองไดกอใหเกดการตงคำาถามขนมาวา ในความรสกของผเสยหายนนเขาตองการจะลงโทษ เพอ “ลางแคน” หรอ ตองการใหผกระทำาผดนนตอง “ตายตกไปตามๆกน” หรอไม ??? หรอ สงนเปนเพยงแคสงทผเขยนกฎหมายนนไดเขยนขนมาเพอ “คดแทน” ผเสยหายเหลานนแคนนเอง

ผเขยนไดไป “สอบถาม” ความคดเหนของนกศกษาทานหนงในประเดนทวา “เราควรยกเลกโทษประหารชวตในประเทศไทยหรอไม” โดยนกศกษาทานนกำาลงศกษาอยในชนปท 1 สาขาการเมองการปกครอง คณะรฐศาสตร มหาวทยาลย ธรรมศาสตร ไดแสดงความคดเหนวา

“โทษประหารชวตในไทยสวนใหญนนจะเปนคดยาเสพตด และรองมาคอคดการฆาตางๆ เชน จางวานฆา ฆาตอเนอง เปนตน ซงนกโทษบางสวนมกจะไดรบการพระราชทานอภยโทษ เลยทำาใหเกดปรากฏการณฆาคนแลวตดคกไมถง 10 ป”

“แต “ไมเหนดวย” กบการประหารชวตใน”คดยาเสพตด” เพราะคนทถกตดสนประหารสวนมากเปนลกนองระดบปลายแถวเกอบทงสน ไมไดเปนคนบงการ ดงนน ถงเราจะประหารชวตเขาไป ยาเสพตดกยงไมหมดไปอยด และในความคดเหนของเรา เราคดวา คนขายยาเสพตดนนเขาไมไดมความผดถงขนทจะตองถกประหารชวต เพราะเขากแคขายไมไดบงคบใหใครมาซอ แตถาจะตองมคนโดนประหารจรงๆ กควรเปนพวกตนขบวนการ หรอพวกตวการทผลต”

“สวนในกรณฆาคนนนถาใหแยกเปนกรณคอ 1.ฆาคนเพราะบนดาลโทสะ มเหตใหฆา หรออบตเหต โทษกไมควรถงประหารชวต หรอถา 2.ฆาโดยเจตนา ฆาตดตอน ฆาขมขน

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

21

ฆาตอเนอง ศาลนนมโอกาสทจะสงประหารชวต”

“แตในความเหนสวนตวนนมความเหนวา “ไมถก” ทจะบอกวาโทษประหารนนสมควรถกยกเลกหรอไม เพราะมนตองดไปเปนกรณ การฆาคนๆเดยว แลวโดนประหาร แมจะสมเหตสมผล แตอาจโหดรายเกนไปในแงของมนษยธรรม ดงนน เราจงตองมศาล มาพจารณาเปนกรณๆวา กรณไหนสมควรโดนประหารชวต หรอกรณไหนไมควรโดนประหารชวต”

ผเขยนเหนดวยกบผทไดไปสอบถามความคดเหนในสวนทวา การทเรานนจะยกเลกโทษประหารชวตหรอไมนน เรากควรพจารณาไปรายคดไป กระนน ในเรองของการเปลยนแปลงในเรองของโทษประหารชวตในประเทศไทยในอนาคต ผเขยน คดวาจะชาหรอเรวการเปลยนแปลงกตองมาถง และในอนาคตขางหนานนจะมการเปลยนแปลง/ยกเลกโทษนหรอไมนนเรากไมอาจทราบได เพราะคนเรามอาจลวงรอนาคต แตทแนนอนวาถาเกดวนขนมาจรงๆ ผเขยนมความเหนวาคนไทยอาจจะตอง “เปดใจ” ใหมากขน ตองยอมรบผลทจะตามมา และตองเรยนรทจะตองอยกบมนใหได เพราะโทษนอยางทกลาวมาแลวขางตน มนเปนโทษททำางานบน “ความเชอ” และ “อคต” ของคนไทยสวนใหญทนยมความเชอแบบ “ใครทำาผดกสมควรไดรบโทษ” ซงมนแสดงใหเหนวา “โทษประหารชวต” นนไมไดเปนเพยงแคมาตรการลงโทษของกฎหมายเพยงอยางเดยวอกตอไป หากแตเปนโทษทเกยวโยงและเกยวเนองกบ “ความเชอ” และ “อคต”ของคนไทยอกดวย

22

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

Young Blood # 2โดย... เจนวทย เชอสาวะถ

เรองเลาจากอดรฯ;

“ลงไมใชพวกสเทพ ไมใชเสอแดง แตเปน นตราษฎร”

เดมทผมวางแผนใหตวเองฉลองวนปใหมทกรงเทพฯ ซงเปนปแรกทวางแผนเชนน เพราะทกปกลบบานมาตลอด ปนหวงจะเสพยแสงสในเมองหลวง นงนบถอยหลงแบบชนชนกลางทวไปแถวๆ Central World หรอไมก Mega แถวบางนา อยางไรกตามสถานการณทางการเมองอนวนวาย ตลอดจนคำาขบไลของกำานนสเทพ นกการเมองชนด ในสายตาของคนกรงเทพฯ ทประกาศขบไลคนทไมใช กปปส.ใหออกจากกรงเทพฯไมนานมาน ทำาใหผมตดสนใจนงรถนครชยแอรกลบขอนแกนทนทโดยไมมรรอ และไมไดจองตวลวงหนาเพอตอบสนองความตองการของเดกอมมอคนหนง แมจะเปนชวงระยะเวลาสนๆ เพยง 3-4 วนกตามท

เมอถงขอนแกน ผมตอรถตไปยงจงหวดอดรธานทนท จงหวดซงถกขนานนามกนวาเปน “เมองหลวงของคนเสอแดง” เพอไปรวมงานทำาบญเปดรสอรทของญาตสนท และเปนธรรมดาหลงจากงานทำาบญเสรจทจะตองรวมโตะอาหารกบผคนมากหนาหลายตา หนงในนน คอ คณลงแกๆ คนหนง ซงทราบคราวๆเพยงวาเปนคนในชมชนรอบๆรสอรท มอาชพรบจางตดหญาในรสอรท คณลงสวมเสอยด กางเกงขาสน หนวดเครารงรง สวมแวนตาเกาครำาครา นงกอดอก และเรมทานโตะจนกอนพวกเราไปแลว (ผม พอและแม มาชาเพราะตดลาญาตบางสวนทกำาลงจะเดนทางกลบ)

คณลง “เรยนอยไหนหละ” สายตาชายแกทกมาทผม

ผม “รฐศาสตร ธรรมศาสตร ครบ “

ผมยมตอบเจอนๆเพราะทแนๆเราไมรจกกนมากอน

คณลง “อธการฯ แยนะ สมยนนกอยากไปเรยนเหมอนกน

แตไมมเงน จบแค ม.3”

ผม “ครบ”

คณลง “สถานการณแถว กรงเทพฯ เปนไงบาง”

ผม “กวนวายครบ เลยกลบบานกอน พอกกลวไมปลอดภย

เลยใหกลบมาครบ”

คณลง “คดวาจบงายไหม”

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

23

ผม “ยากอยครบ

คณลง “ยากเพราะยงลกษณ หรอยากเพราะสเทพหละ”

ผม “ยากทคนหลงครบ เพราะคนแรกถอยมาหลายกาวแลวครบ”

คณลง “พดถกใจ ใช นายกฯ ถอยมาเยอะแลว ถอยกวานไมไดแลว มแตกำานน

มแตจะเอานน เอาน ไมยอมถอยสกท ”

ผม “ครบ”

คณลง “บอกตรงๆ นะ ลงไมใชพวกสเทพ ไมใชเสอแดง แตเปน นตราษฎร”

ผมพอจะเดาออกวา “คณลง ไมใชพวกสเทพ” (เดาจากคำาตอบกอนนยามตวเอง) ในฉบพลนเดยวกนคำาตอบของคณลงทำาใหผมคดวา “คณลงคงเปนเสอแดง” อยางไรกตาม คณลงเลอกนยามตวเองวาเปน “นตราษฎร”

คำาถามคอ การนยามวาตวเองเปนนตราษฎร บอกอะไรกบเรา? ผมนงคยกบคณลงไปเรอยๆ และเลอกบทสนทนาบางตอนมาจดระบบ ดงนครบ

คณลงพดตอวา “เคยฟง อ.วรเจตน เคยฟง อ.ปยบตร อาจารยเคาบอกมาวา ประเทศนตองยดหลกนตรฐ สงทสเทพเสนอไมมในหลกกฎหมาย” สารทคณลงสงตอจากนกวชาการ อาจไมใชสารทละเอยด ครบถวน แบบท วรเจตน หรอปยบตรพด แตมนเปนสารทครบถวน เพราะคณลงยนยนกบทกคสนทนาของเขาตลอดวา “สงทสเทพเสนอไมมในหลกกฎหมาย”

ครบถวน เพราะทกคนในสงคมการเมองไทยขณะน ยอมรดวา “สงทสเทพเสนอไมมในหลกกฎหมาย” สเทพดงดนจะเปลยนสงคมการเมองไทย ดวยกตกาทสเทพรางขนโดยไมเคยถามคนจำานวนอกมากมายทไมใชมวลมหาประชาชน ทพวกเขารดวา “สงทสเทพเสนอไมมในหลกกฎหมาย” แมกระทงตวสเทพและพรรคพวกกรดในขอน และสงทพวกเขามกใชเปนขออางเพอตอบโตกคอ “อะไรไมมกรางขน ทำาขนได ถาจะทำาซะอยาง ตองหาทางทำาได”

คณลงพดตอวา “เอาตวเองพงเขากบหลกกฎหมาย ดทสด ไมเจบตว ไมมว” คณลงยำากบผมในประโยคตอมาวา “สภาประชาชนมแตใน ฟาสซสต ของมสโสลน เทานนหละ ลงไมเอา ลงจะเอายงลกษณ ยงลกษณมาจากการเลอกตง อาจมโกงบาง กนบาง แตกเปนประชาธปไตย”

ไมวาคณลงจะเขาใจสารของนตราษฎรมากนอยแคไหน อยางไรกตาม ผมพบวา เขาเชอมนและยดเอามนเปนสรณะในการสอสาร และเขาเลอกพดเทาทร เขาไมพดมากไปกวา

24

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

น ไมเสรมเตมแตง เขาจำาสำานวนหรอประโยคมาเปนคำาๆ สอสารมนเทาทจำามา และอยากเอามาบอกเลา

คณลงถายทอดวธคดของนตราษฎร โดย เลาตอ ซบซบ นนทา อยางทเขาฟงมา อาจไมตรงคำาตอคำา แตกนความอยางทวรเจตนพดไว เขาพดเพราะเขารสกวา สงทเขาฟงมามนถกตองในมมของเขา และแนนอนมนอาจไมถกตองและถกใจ สเทพ จตภสร เสร หรอ อญชล

อยางไรกตามผมพบวา นคอ อาวธของคนทรพยากรนอยในการเลอกถายทอดสารอยางซอสตย เพอตอรองกบอำานาจทยดถนน ยดสถานทราชการอย จะใหคนแกคนหนงไปบกนน ปดนแบบทคณสเทพทำามนเปนเรองยากมาก (แตไมแนวาถาเสอแดงระดมพลบาง อาจทำาไดดกวาทสเทพทำาดวยซำา) สงทคณลงทำาอย คอ “ดวยการเลาตามทร ตามทฟง เพอตอเตมบนสนทนาในชวตประจำาวนดวยเรองราวทเขารบสารมาอกท นแหละเปนวธการตอสของเขา”

แนนอนเขาอาจไดรบการดถกจากผมความรสงสง นกปราชญ ราชบณฑต วา “ไมรจกคดวเคราะห แยกแยะ เลอกรบสารในการฟง ไมรถกผดดชว” แตนนแหละครบ จะบงคบใหเขาคดแบบสเทพกเปนไปไมได และการทเขาคดไมเหมอนสเทพ กไมไดหมายความวา เขาโงกวาสเทพ มความเปนคนนอยกวาสเทพ หรอกระทงรกชาตนอยกวาสเทพ เมอคณลงเรมตนนยามวา ตวเองวาเปน “นตราษฏร” กแสดงวา

เขาเชอ นตราษฎร เทาๆ กบทสเทพเชอในสภาประชาชน และใหยงลกษณลาออกจากรกษาราชการ (และกเหมอนมวลมหาประชาชนอกมหาศาลทเชอวาสภาประชาชนของกำานนเปนทางออกของสงคมการเมอง)

และแนนอนครบ ความเชอทงสองตองขดกนแน เพราะชายแกคนหนงยดเอากฎหมายเปนหลกอธบายความเปนไปทางการเมอง ขณะทชายแกอกคน ยดเอาหลก “ตวก ของก” เปนหลกอธบายความเปนไปในทางการเมอง (ทตวเองปรารถนาใหเปน) ชายแกคนแรกเชอวากฎหมายจะเปนทางออกของสงคมการเมอง ชายแกคนหลงเชอวา กฎหมายใดๆ กไมใชทางออกของสงคม สงทตวเขาคดเทานนแหละ ทเปนทางออกของสงคมนในมมของเขา

และแมวาคณลงจะเหนตางจากสเทพและพวกขนาดไหนกตาม แตตลอดบทสนทนา ผมยงไมพบวา เขาไดเรมตนลดทอนความเปนมนษยของสเทพ และพวกแตอยางใด มแตสเทพและพวกเทานนทเรมตนดาทออกฝงดวยคำาวา “โง จน เจบ” เปนตนฯ

ในโลกของคณลง พวกเขาไมได “เจบ จน โง” อยางทคนในเมองกลาวหา ถาคณลง

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

25

เปนทาสทกษณจรงๆอยางทผมอนจะกนในกรงเทพกลาวหา และดาทออยางรายกาจวา “เปนเสยงทไรคณภาพ”

พวกเขากคงไมพรอมวจารณคนทเขาเลอกมาอยางตรงไปตรงมา เหมอนทเขายำาวา“ลงจะเอายงลกษณ ยงลกษณมาจากการเลอกตง อาจมโกงบาง กนบาง แตกเปนประชาธปไตย”

และแนนอนครบ พวกเขาพรอมวจารณนกการเมอง พวกเขาไมไดเหนนกการเมองเปนเทวดาอยางทผคนแถวราชดำาเนนคดกน พวกเขาตอรองกบนกการเมองผานวธการตางๆมากมาย เพอใหไดผลประโยชนทพวกเขาพงจะไดรบ พดใหถงทสด ถาพวกเขาไมรสกวา พวกเขาไดรบประโยชนจากนกการเมอง และรฐบาลชดน พวกเขาไมเลอกหรอกครบ พวกเขาฉลาดพอจะแยะแยะวา เลอกอะไรแลวสงนนจะใหผลประโยชนกบตวเอง และแนนอนครบ กเพราะ พรรคประชาธปตยไมเคยใหผลประโยชนเปนชนเปนอนกบคณลง จะผดอะไร ถาคณลงจะไมเลอกประชาธปตย

จะผดอะไร ถาคณลงนยามตวเองวาเปน นตราษฎร และเชอ/ยดหลกกฎหมาย เพอปกปอง รฐบาลแรกทหยบหวงยางยนใหกบเขา ซงลอยอางวางอยกลางทะเลมาอยางยาวนานโดยไมมใครเคยเหลยวแลมากอน

26

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

Political virus on filmโดย...ผดกระเพราไขดาว

“Django Unchained”: อเมรกนคาวบอยผวดำากบ

“ชวต เสรภาพ และการแสวงหาการแกแคน”

** คำาแนะนำา: ควรดภาพยนตรกอนอานบทความเพอความเขาใจทชดเจนยงขน **

“ถาคณทำาหนงทมฉากหลงอยในยค 1850s คณกจะไดยนคำาวา “Nig-

gar” แนนอน เพราะนคอสงทคนในยคนนพดกนและคณควรจะทำาหนงเพอ

ถกเถยงเรองการคาทาสเพราะมนคอสวนหนงของสงทเคยเกดขนจรง”

- Antoine Fuqua ผกำากบภาพยนตรผวดำาชอดง

ววาทะ คำาวพากษวจารณ ทภาพยนตรเรองนไดรบทยกมาขางตนน อาจจะแสดงใหเราเหนถง “ความขดแยง” ในการตความภาพยนตรเรองนอยางสดขว โดยกระแสตอบรบแบงเปนสองทางหลกๆคอ 1.มองวาภาพยนตรเรองนนน “ทาทายและเลาเรองตรงไปตรงมา” ตอบรบททางประวตศาสตรของสงคมอเมรกนซงเปนการเสยดสสงคมอเมรกนและประวตศาสตร และ 2.มองวาเปนการ “เหยยดผวและรอฟนประวตศาสตรทไมด” ใหกลบมามชวตอกครง

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

27

“ผมคงพดอะไรไมได เพราะจะไมดหนงเรองน สงทพอพดไดกคอ การไปด

หนงเรองน กเหมอนเปนการดหมนบรรพบรษ”

- Spike Lee ผกำากบภาพยนตรผวดำาชอดง (เชน ชวประวต Malcolm X)

บนแผนฟลม ทำาการผลตซำาความรนแรง สรางภาพเหยยดผวและภาพลกษณทไมดตอคนผวดำา แกสงคมอเมรกน คำาถามทตามมาคอ “เหตใดกนเลาภาพยนตรเรองเดยวกนแตผกำากบภาพยนตรผวดำารวมถงผคนในสงคมอเมรกนถงมมมมองตอการเหยยดสผวแตกตางกนมากขนาดน ?” กอนจะตอบคำาถามเรองนผเขยนจะพาทกทานเขาไปดเนอเรองยอของหนงเรองนกนเสยกอน

เนอเรองยอ (สปอย)

การดำาเนนเรองเกดขนผานบรบททสำาคญในคอชวงทศวรรษ 1850 กอนสงครามกลางเมอง และเหตการณเกดขนในรฐทางตอนใตของอเมรกน เหตการณคอ Djan-go ทาสคนหนงซงมอดตเคยถกนายทาสทารณกรรมจนถกจบไปขาย ถกชายชาวเยอรมน(ผวขาว)ชอ Dr. King Schultz ชวยเหลอมาได ปลดปลอยเขาใหเปนเสรและฝกใหเขาเปน “นกลาคาหว” ในลคทเปน “คาวบอย”(ซงชาวอเมรกนทพบเหนตางตกใจกลว) หลงจากนนเขาทงคกทำาการลาคาหวโดยการฆาทงนายอำาเภอ คาวบอย นายทาส นายหนาขายทาส เจาหนาทรฐ ซงลวนแตเปน “คนผวขาว” ตอมาพวกเขาเดนทางไปยงเมองคาทาสแถบแมนำามสซสซปป เพอสบหา Bloomhilda ภรรยาของDjango ทถกขายเปนทาสไปใหเจาของไรฝายในทางตอนใต ทสำาคญคอเปนมหาเศรษฐ ซงชนชอบการเลนมวยปลำาระหวางคนผวดำาและทารณกรรมคนผวดำา Django จงตองเลนบทเปน “พอคาทาสทเปนคนผวดำา” ในการปลอมตวเขาไปซอนกมวยปลำา เพอจะหาทางแยงภรรยาของเขาคนมา ซงเขาไดเจอทงคนผวดำาทเปนหวหนาทาสดถกเหยยดหยามคนผวดำาดวยกนและรบใชบชาคนขาว(Stephen ) ผหญงผวดำาทมฐานะเปนนางบำาเรอเศรษฐซงทำาใหเธอมสถานะทางสงคมทดกวาคนผวดำาทวไป(Sheba) รวมถงตวเขาเองในฐานะพอคาทาสคนผวดำาตอนแรกจงถกดถกจากคนผวดำาทเปนทาส เมอไปถงบานเศรษฐ เศรษฐไดอธบายความตางระหวางคนผวขาวกบคนผวดำาโดยใช “ทฤษฎววฒนาการ”และ “ชววทยาวาดวยรปรางสมอง” ทมองวาคนผวดำามววฒนาการดอยกวาผวขาว จากนนจงเกดการตอสกน Calvin และ Schultz เสยชวต Django ถกจบไปขายแรงงานเหมอง แตระหวางทางเขาไดฆาพอคาทาสและกลบมาฆาคาวบอยคนขาวและStephen ไมเวนแมแตผหญง หรอคนแก ทกดขคนผวดำา ในบานเศรษฐสดทายพระเอกชวยนางเองออกมาไดเหมอนหนงอเมรกนทวไปเพยงแตตอนจบเปนชยชนะของ คาวบอยผวดำา Django กบนางเอกทรอพระเอกขมาขาวมาชวยปราบเหลาราย(คนผวขาว)อยาง Bloomhillda นนเอง

เบองหลงและบรบทของภาพยนตร

ภาพยนตรเรองนกำากบโดยผกำากบชอดงทชอวา “ Quentin Tarantino” (หากใครเปนแฟนหนงเขาจะรดถงแนว ฆาเดก เตะผหญง นงคยๆกนแลวยงลางผลาญ เลอดสาด ซงเขา

28

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

ทำามนใหกลายเปนเรองขำาขน ตลกราย) ในสวน Django Unchained เขาเคยใหสมภาษณถงรปแบบและจดประสงคของภาพยนตร ซงตอบโตกระแสวจารณไววา

“What happened during slavery times is a thousand times worse than [what] I show…So if I were to show it a thousand times worse, to me, that wouldn’t be exploitative, that would just be how it is. If you can’t take it, you can’t take it.”

‘‘‘ Life, Liberty and the Pursuit of Vengeance ‘‘

กลาวโดยสรป เขาตองการสรางภาพยนตรเรองนให “ตรงไปตรงมา”กบประวตศาสตรการคา (ซงอาจจะนอยกวาความจรงดวยซำา) โปสเตอรเปดตวภาพยนตรของเขาเองจงเปน “โปสเตอรพาดหวเทๆ วา “ชวต เสรภาพ และการเสาะแสวงหาการแกแคน” (Life, Liberty and the Pursuit of Vengeance) ซงเปนการนำาเอาประโยคทจรงๆ แลวใชคำาวา “ความสข” แทนการแกแคน ในคำาประกาศอสรภาพสหรฐอเมรกา(ชวต เสรภาพ และการแสวงหาความสข)” มนจงเปนการประกาศกลายๆในการ “โจมต” ไปยงความยอนแยงของอเมรกา ทแมคำาประกาศอสรภาพ (อนเปนแกนของอเมรกาจะพดถงหลกการสทธเสรภาพ แตความจรงแลวหาไดเปนเชนนนไหม “ความสข”ในคำาประกาศของคนขาว จงกลายเปน “การแกแคน” ของคนดำานนเอง

แตกอนอนนนเราควรเขาใจถงมตของคำาวา “เสรภาพ” ของสหรฐอเมรกาเสยกอน เคยมคนกลาวไววาสงคมอเมรกานนรากฐานทงในอดตและปจจบนเปนสงคมแบบ “Lockian” ทบชาลทธทรพยสนสวนบคคล การมองไปยงแกนของอเมรกา อนดบแรกเราตองทำาความเขาใจกอนวา อนทจรง “การปฏวตอเมรกาในป ค.ศ.1776” นนทอางวาเปนการปฏวตททำาเพอเสรภาพนนอนทจรงความหมายของเสรภาพในทนเปนเสรภาพของ “ทรพยสนสวนบคคล”(หลกกรรมสทธ) และเสรภาพในการทจะไมเปนทาสขององกฤษ (เปนความกงวลตออนาคต และเปนการทจะเปนทาสระหวางคนผวขาวดวยกนมใช ระหวางคนดำาคนขาว มนจงเปนการจดความสมพนธทางอำานาจทคนขาวอเมรกนไมยอมรบเสยเทาไหร) “เสรภาพสวนปจเจกบคคล” อนเปนสงททาสคนดำาพงมตามความเขาใจหลงการปฏวต 1776 เพราะถกหลกเสรภาพในทรพยสนสวนบคคลเขาไปบดบงเนองดวย ทาส นนมสถานะเปน “ทรพยสนสวนบคคล” ทไมควรเขาไปละเมดเสรภาพนนเอง กลาวในอกนยหนงคอการปฏวต 1776 อนเปน “Political Revolution”เพอเขาไปเปลยนสถาบนทางการเมองและปฏวตเพอรกษาระบบดงเดมทดำารงอยในอเมรกน ตดขาดสายสมพนธทางอำานาจกบองกฤษ มใชการถอดรากถอดโคนระบบดงเดมทางสงคม (Social Revolution) ดง

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

29

ทฝรงเศสทำา การปฏวต 1776 ทถกเรยกวาเปนการปฏวตเพออสรภาพและเสรภาพ จงยงเปน “การตอกยำาและรกษาระบบสถาบนทาส” ทดำารงอยในอเมรกาดงเดมใหคงไวแนนแฟนยงขนนนเอง (สงเกตจากชวงตนครสตศตวรรษ 19 ประเทศทคาทาสหรอมทาสในยโรปตางยกเลกทาสแลว แตอเมรกาทยงยดมนธำารงสถาบนทาส) นนเอง

การใชบรบททางสงคมของภาพยนตรเรองนจงมความนาสนใจเพราะจดเรมตนของเรองเลาผาน ป ค.ศ1858 กอนชวงสงครามการเมองทความขดแยงระหวางการมทาสหรอไมมทาสระหวางรฐทางเหนอและรฐทางใตเรมมความรนแรงขนเรอยๆกอนเกดสงครามกลางเมองในป 1860 (ซงดเหมอนภาพยนตรจงใจระบวาเปนชวงกอนสงครามกลางเมอง 2 ป) โดยสถานททเลอกใช คอ “รฐเทกซส” (Texas) ซงพงเขามาเปนหนงในสหรฐอเมรกาเมอป ค.ศ 1845(ยดมาจากแมกซโกจงไดรบ “วฒนธรรมคาวบอย”) โดยทแตเดมเทกซสเองกมทาสอยแลว เมอเขามารวมกบสหรฐอเมรกาจงมสถานะเปน “รฐทมทาส” ทำาใหรฐทางเหนอคดคานเพราะเกรงจะทำาใหรฐทไดมาใหมจากแมกซโกนนเปนรฐทาสไปดวย ซงจะมผลกระทบตอดลอำานาจในสภาระหวางรฐทางเหนอและตอนใตกอใหเกดความขดแยงอนเปนหนงในหลายสาเหตของสงครามกลางเมอง การเลอกใช บรบททนจงเปนเสมอนการกำาลงบอกเราเปนนยๆวาภาพยนตรกำาลงนำาเราไปสความขดแยงเรอง “ทาส อสรภาพและสผว” อนเปนสงครามท Djangoจะตองเผชญ

เมอภาพยนตรดำาเนนไปสกระยะเวลาและสถานท อนสำาคญอกทคอ ลมแมนำา“Mis-sissippi”(ตามภาพยนตรเขาเดนทางไปสองทคอ กรนวลล เมองประมลทาสและขนทะเบยนทาส อกทคอ แคนดแลนด เปนไรฝายขนาดใหญของ Calvin Candie) ซงหากยดโยงตามประวตศาสตรอเมรกนแลวนนลมแมนำา Mississippiเปนแหลงการคา ขนสงทาสทสำาคญ และยงเปนทปลกฝายทสำาคญของสหรฐอเมรกาในทราบลมแมนำาตอนใตจนแถบนถกขนานนามวาเปน “Kingdom Cotton” เมอเปนเชนนจงไมนาแปลกใจวาทำาไม “การคาทาส” จงดำารงอยในแถบนเนองดวย “ทาส” เปนตนทนแรงงานการผลตทสำาคญตอการเกษตรกรรมและการปลกฝายเพราะฝายมหนามเยอะ การเกบเกยวไมใชเรองททำาไดงาย อกทงการผลตเครองจกรปนฝาย ทำาใหความตองการฝายมมากขน การมแรงงานทาสเลยเปนสงสำาคญตาม(ในภาพยนตรจงมฉากหนงทนายทาสผวขาวถกยงในไรฝาย และฝายเตมไปดวยเลอด)

เวลาและสถานทสดทายทนาสนใจอยทตวละครทชอ “ Dr. King Schultz ผมาจากเยอรมน” เขาพดกบDjangoวาทเยอรมนประเทศทเขาจากมานนไมมทาสเขาจงตอตานและไมเหนดวยกบการคาทาสในอเมรกา เมอผเขยนไปดประวตศาสตรเยอรมนนและประวตศาสตรยโรปนนคนพบวา ยโรปนนไดมการเลกทาสในชวงตนครสตศตวรรษท19 ประมาณป 1833 ใหกจกรรมการคาทาสเปนกจกรรมผดกฎหมายการมา Dr. King Schul-

30

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

tz ในฐานะผปลดปลอยและไมเหนดวยกบระบบทาส รวมถงบรบททางประวตศาสตรและภาพยนตรมนยยะและไดทำาใหเราเหนอะไรผเขยนจะขอกลาวไวในบทถดไป

จากบรบทงในภาพยนตรอนแสดงใหเหนถงบรบททดำารงอยในประวตศาสตรอเมรกาทกลาวมาขางตน เราจะเหนไดวาภาพยนตรเลอกหยบใชแตสถานทและชวงเวลาทมความสำาคญตอเรองทาสทงสน เมอเปนเชนนชดความคด และคานยมทดำารงอยในอเมรกา(ภาคใต) จงยงอยในกระแสท “เหยยดผว” คนผวดำาและแบงแยกคนผวดำากบคนผวขาวอยางชดเจนมาก ไมเพยงเทานนระบบชนชนวรรณะในสงคมผานทางฐานะเองกมชดเจนเปน เจาของไรใหญ เจาของไรเลก และชาวนา คนดำาอนเปนฐานลางสดจงถกกดขและดถกมากทสด ทางฝายใตมกฎหมายรบรองเรองทาสอยางชดเจน และไดอางความจำาเปนของการมทาสวา “ทำาใหรฐทางใตไมมปญหาการนดหยดงานและกรรมกร ชวยใหคนนอกศาสนาหนมานบถอศาสนาครสตและยกฐานนะใหตวเองสงขน” แตเอาเขาจรงแลวขอเทจจรงของระบบทาสทสำาคญคอการท “ทาสเปนชาวนโกร สถาบนทาสจดตงขนเพอกำาหนดความสมพนธระหวางคนผวดำาและคนผวขาว” (ธเนศ อาภรณสวรรณ,2551) มตของของสถาบนทาสจงไมไดมเพยงมตทางความจำาเปนทางเศรษฐกจ แตเปนมตความสมพนธทางอำานาจทเหนอกวาของคนขาว ทอยบนฐานของความเหนอกวาทางชาตพนธ ทมฐานความชอบธรรมจากวทยาศาสตรและสถานภาพทางเศรษฐกจและการเมองทแตกตางกน(บงคบใหแตกตางกน) มนผลตมายาคตทเปน “อคตและการกดกน”บางชดในสงคมอเมรกนสมยนน(ซงมผลถงปจจบน)ในการกดกนและกดทบคนผวดำาใหตำาลงไป หลกฐานอยางหนงทสำาคญคอการกำาเนดของ “Klu Klex Klan” หลงสงครามการเมองทมตทางเศรษฐกจเรมมความจำาเปนตอสถาบนนอยลงแตการเหยยดและกดกนคนดำายงดำารงอย

Dr. King Schultz ชาวยโรปผตอตานระบบทาสท(ตอง)เปน “เยอรมน”

อยางทผเขยนไดกลาวไวกอนหนานเกยวกบ Dr. King Schultz การคาทาสในยโรปและเยอรมนกบบรบทในทางเวลา สถานท ชดความคดและคานยมในสงคมอเมรกนในภาพยนตร ความสำาคญของ Dr. King Schultz กบนยยะทภาพยนตรตองการจะสอในความเหนของผเขยนมดงตอไปน

ประการแรก “ความตลกรายและการทาทายตอความคด/ประวตศาสตรอเมรกน” อยางทกลาวขางตน ในภาพยนตรเรอง Inglourious Basterds ของ Tarantino เขาไดตงคำาถามวาอะไรเลวรายกวากนระหวาง “การฆาลางเผาพนธชาวยว” กบ “การหาประโยชนโดยการเอารดเอาเปรยบคนดำา” ซงเปนคำาถามทนายทหารนาซถามกบสายลบ “อเมรกน” ชาตทมองวาตนเองชวยปลดปลอยยวมาจากการฆาลางเผาพนธชาวยวและทำา

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

31

ไปดวยมนษยธรรม แตพอมาถง Django Unchained ซงสรางขนมาทหลง การเขามาชวยปลดแอก Djangoและเปนตวละครทเหนใจคนดำาเสยยงกวาคนอเมรกาในตอนนนเสยอก ของ Dr. King Schultz ผเปน “เยอรมน” ททนการกดขคนดำาของชาวอเมรกนไมได เราจงเหนรองรอยการเชอมตอกนของภาพยนตรทงสองเรองท Tarantino ไดสรางตลกรายทขำาไมออก โดยการทเขาไป “เสยดส /ชใหเหนอกแงมมนง” ตอตวพลอตทางประวตศาสตรและความคดอเมรกาทเชอถอกนอยวาอเมรกาเปนผรกษาสนตภาพและมนษยธรรม เชน ประณามนาซวาฆาลางเผาพนธ เหยยดเชอชาตและเปนพวกชวชาต วาอนทจรงแลวในตวประวตศาสตรของอเมรกาเองกมสวนทเปน “บาดแผล” ของการเหยยดเชอชาต ครงยงใหญ ททารณโหดราย (ซงกนเวลานานกวานาซเสยอก) อนไมนาภรมณซงถกกดกน กกเกบ และทำาใหลมจากประวตศาสตรชาตชดใหญ (กระแสตอบรบในดานตอตานภาพยนตรเรองนจงมคอนขางสงดวยเชนกน)

เมอเปนเชนนตวDr. King Schultzจงเปนเสมอนนาซ ยอนเวลาไปเกดใหมและชใหสงคมอเมรกาเหนวา“นไงละ!! ความเลวรายตอคนผวดำาและทาสทชาวอเมรกนทำา ทเหมอนกบการทนาซทำา” ในทศนะของผเขยนมองวามนชดเจนมากตรงท Tarantino เลอก นาซคนนนและคนรบบท Dr. King Schultz เปนคนเดยวกนคอ “Christoph Waltz” (ดานหนาถดไปเปนภาพเปรยบเทยบ) เพราะฉะนนหากกลาวโดยงายแลว มนจงเปนภาวะการกลบกนของ “ผกระทำา” (เยอรมน ตอ ยว อเมรกามาชวย / อเมรกาตอคนผวดำา เยอรมนเขามาชวย) ในการกระทำาอยางเดยวกน ตรรกะเดยวกน นนกคอการทารณกรรมและกระทำาการเลวรายตอมนษยดวยกน นนเอง (ซงระดบความรนแรงของความเลวรายตอมนษยทวานเปนอกเรองหนง ทสามารถถกเถยงกนได)

แตถงอยางไรกดเมอมามองดยงประการทสอง“ความสำาคญของบรบทแวดลอม” สงทภาพยนตรเรองนตองการเสนอตอมาคอ การทนายทาสเจาของ Bloomhillda ชาวเยอรมนทอาศยลงหลกปกฐานในอเมรกา แตคดเลยงทาสไวในบานใหเปนเพอนของลกสาว จนกระทงพอลกสาวโต กขาย Bloomhillda ทง คำาถามทตามมาคอเหตใดในภาพยนตรSchultz กบนายทาสBloomhilldaทงทเปนคนเยอรมนเหมอนกนทำาไมถงมแนวคดเรองทาสทตางกน

32

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

มาก (เยอรมนไมมทาสเสยดวย) ? คำาตอบนนสำาหรบความเหนผเขยน มนไดแสดงใหเหนในภาพยนตรไวเปนนยแลว กลาวคอ Schultz นนเปน “คนอพยพ” มาจากเยอรมนตางจากนายทาส Bloomhillda ทเปน “คนเยอรมนทอยในแผนดนอเมรกน” สงทภาพยนตรพยายามจะสอสำาหรบผเขยนมองวา ไมใชวา “คนอเมรกาเปนคนเหยยดผว” แต “บรบทของอเมรกา” ตงหากททำาใหการเหยยดผวบงเกด มนเปนการกาวขามและสอวาอนทจรง“เชอชาต/สญชาตใด ” ไมสำาคญตอการเหยยดผวเทากบ “บรบทแวดลอม”ทเขาดำารงอย วาเออในการหลอหลอมความคด หลอหลอมทางสงคม(Socialization)และคานยมตอตวปจเจกยงไงนนเอง

แนวคดทแฝงตวอยในภาพยนตรและประวตศาสตร“ วาทกรรม – อำานาจ ความร”

ในทนผเขยนจะมาวเคราะหวาทกรรมการเหยยดผวคนดำาในสหรฐอเมรกาทเกยวโยงกบภาพยนตรและประวตศาสตรผานการด “รองรอยของอำานาจและความร” ซงนำาไปสการสราง “ชดความจรง” อนนาสะพรงตอมนษยชาต ทครอบงำาสงคมอเมรกน

ในดาน “อำานาจ” การเหยยดผวคนดำา การคาทาสและการทารณกรรม นนถกรองรบในสถาบนทางการเมองของอเมรกาและผมอำานาจ ณ ขณะนน หลกฐานทางประวตศาสตรชใหเหนวา แมคำาประกาศอสรภาพจะมการกลาวถงเสรภาพ และความเสมอภาคของมนษยนน แตในทางสถาบนการเมองและผมอำานาจนน กลบตความไปในทางของ “เสรภาพในทรพยสนสวนบคคล” เสรภาพและความเสมอภาคในเชงปจเจกถกสงวนไวใหคนขาวเทานนไมไดสรางเสรภาพใหแกคนผวดำาการตความนเราสามารถสบยอนยง การอภปรายรางพระราชบญญตวาดวยสทธของรฐเวอรจเนยในเดอน พฤษภาคม 1776 กอนการประกาศอสรภาพทใหพดถงขอความทระบถง “ความเทาเทยมและสทธอนมอาจเพกถอนไดของคน” ซงทประชมคดคานวา “อาจเปนชองทางนำาไปสความวนวายทางการเมองได” หากคนดำารวาตนเองมความหวงทจะไดสทธเสรภาพเทาเทยมกบคนขาว โดยใหเตมคำาวา “เมอเขามาอยในสภาวะของสงคม” เพมเตม เพอใหรวา “สทธเสรภาพ” ทจะไดรบนนตองเขารวมมาเปน “พลเมอง” โดยสมบรณของสหรฐอเมรกาเสยกอน ซงทาสผวดำาสมยนนมถกนบรวมเปนพลเมองอเมรกน มนจงเปนการออกกฎหมายทเขาไป “สกดกน” การเขาถงสทธเสรภาพของคนผวส ในกรณตอมาของอำานาจ คอ กรณคด “Hudgins V.Wright” ป 1806 ทศาลชนตนพจารณาวาบทบญญตสทธเสรภาพนใหการรบรองสทธเสรภาพทกคนรวมถงคนดำาดวย แตผพพากษาในศาลชนอทธรณกลบเหนตางใหคดพลกโดยมองวากฎหมายน “มงพทกษกรณของพลเมองทเปนเสรหรอคนตางดาวเทานน และมไดมงจะใหนำาไปใชอยางนอกลนอกทางเพอลมเลก สทธในทรพยสนและใหเสรภาพแกคนทเราจำาตองยดถอตามความกดดนของสภาพ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

33

แวดลอมไวในฐานะของทาส ตามทพวกเขาไดเปนมากอนแลว” คำาพพากษานยอนมองไปยงบทบญญตกฎหมาย ในป 1706 ทรฐเวอรจเนยเปนผนำาในการบญญตกฎหมายทาสผวดำาทไดระบถงฐานะทแนนอนของทาสวาเปน “ทรพยสน” (ธเนศ อาภรณสวรรณ,2551) ของนายแมกระทงในภาพยนตรยงมบทสนทนาทพดถง “กฎหมายหามคนดำาขมา” ในเขตดนแดนรฐ(ภาคใต) รวมไปถงบทสนทนาทวา

“วากนตามกฎหมายของชคาซอ เคานตบลมฮลดาเปนสมบตของผมและผมกมสทธ ทำากบสมบตของผมยงไงกไดตามใจอยาก…สงทผมอยากทำากคอเอาคอนทบหวอเวรนใหตายคามอ”

- Calvin Candie(ในภาพยนตร Django Unchained)

นอกจากอำานาจทางสถาบนทางการเมองและกฎหมายแลว ตวผมอำานาจทางการเมองกเชนกน ในรฐทางใตนนผนำาทางการเมองสวนใหญเปนนายทนกสกรรมทเปนเจาของไรขนาดใหญในรฐทางภาคใต ดงนนเราจะเหนความเคลอนไหวและกระบวนการตางๆทผนำาทางการเมองเหลานพยายามดลผลประโยชนใหสถาบนทาสในอเมรกายงดำารงอยเมอเปนเชนนอาจจะไมเกนเลยไปหากกลาวา “อำานาจ” นนไดสนบสนนตอการดำารงอยและความชอบธรรมของวาทกรรมการเหยยดผวและระบบทาสในอเมรกน อยางเปนระบบ เราจงจะเหนไดวากวารฐธรรมนญของอเมรกาจะใหสทธและเสรภาพแกคนดำาในบทแกไขเพมเตมรฐธรรมนญ มาตรา 13,14,15 ทเกยวกบการเลกทาสและสทธเสรภาพคนดำา ภายหลงสงครามกลางเมองสนสด (ในมตของอำานาจทางการแตการปฏบตจรงและวฒนธรรมหาไดเปนเชนนนไม ยงมการเหยยดผวในสงคมอเมรกนในเวลาตอมาจนถงปจจบน)

แตถงกระนนกดสงทนากลวและทรงพลงกวา “อำานาจ”(แบบทางการในการบงคบใชอยาง สถาบนทางการเมองและกฎหมาย) นนกคอ “ความร” ซงในบรบททางประวตศาสตรและในภาพยนตรเปนสมยทไดรบอทธพลจากปรชญาแนวคดแสงสวาง( Enlightenment)ทความรในแบบวทยาศาสตรมอทธพลตอสงคมเปนอยางมาก ความสำาคญของวทยาศาสตรในฐานะความรกบประวตศาสตรอเมรกนและในภาพยนตรเรองนกเชนกน สงคมอเมรกนและยโรปบางประเทศ(เชน องกฤษ)ในยคครสตศตวรรษท 19 (อาจจะรวมถงปจจบน) กใชความรทางวทยาศาสตรแขนงตางๆในการใหความชอบธรรม ในการเหยยดหยาม กดข กดกน เหมารวมและแบงแยก คนผวดำา บทสนทนาทนาสนใจในภาพยนตรเรองนทแสดงถง ความรทเขามาอธบายการกดขเหยยดผวคนผวดำามตวอยางเชน

34

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

“สงทแบงแยกผมจากนกจตวทยาคนอน คอผมเชอวามสมบตทเหนอกวาปญญา เหนอกวาทกษะ เหนอความภกดทซอนอยในบรรดาคนดำา เชน ทาสคนหนงทมการผาเหลา เปนคนดำาทพเศษ คนดำาทพเศษอยางนายเปรอง(Django) จะเปลยนจากนานๆเจอท เปนถขน หมนคนจะมอยางนายสกคน”

“ผมเกดขนมาทามกลางคนดำารายรอบคำาถามทผมสงสยคอทำาไมเขาไมฆาเรา?... นไงวทยาศาสตรแหงอำานาจจต กญแจสำาคญททำาใหเราเขาใจเสนแบงของมนษยสองสายพนธ ในกะโหลดของคนแอฟรกนแบบน มพนทของการจำายอม มากกวามนษยทวไปหรอสายพนธอนบนโลก หากพนจ ชนสวนกะโหลกชนน จะเหนแองเวาสามแอง ถาหากกะโหลกนเปนของไอแซกนวตน หรอ กาลเลโอ แองเวาสามแหงนจะถกพบอยตรงพนทททำางานดานความคดสรางสรรค แตกะโหลกนไรซงรองรอยความอจฉรยะ แองทงสามนไปอยในพนทของการรบใช

- Calvin Candie(ในภาพยนตร Django Unchained)

บทสนทนาขางตนนทำาใหเราเหนภาพวาความรทางวทยาศาสตร(ซงสถาปนาโดยคนผวขาว) นนไดทำางานอยางไรตอความคดของคนอเมรกน (การทCalvin บอกวาเขาแตกตางในขางตนคอเขาเชอวามคนดำาทฉลาดกวาปกต ในขณะทคนอนไมไดเชอเชนนน) หากเรามองยอนไปในประวตศาสตรชวงนนจรงๆเราจะคนพบวา คนผวดำานนถกคนขาวทำาใหเปน “ความเปนอนทเปนอนตราย” เปน “รางปาเถอน”(Uncivillized) มพลงทางเพศทไมอาจควบคมไดและเปน “รางกายทเตมไปดวยภยทคกคามระเบยบทางศลธรรมอนดของอารยธรรมตะวนตก” มายาคตนทรงพลงมากขนเพอสงเสรมลทธลาอาณานคมและการคาทาส มายาคตนถกสรางขนโดยพอคาทาสทเอาชนะความกลว ขณะเดยวกนกเพอใหความชอบธรรมกบการกระทำาอนปาเถอนโหดรายทประเทศอาณานคมกระทำากบทาสผวดำา โดยบอกวาการกระทำาอนรนแรงเหลานเกดขนเพอ “ประโยชนของผตกเปนเหยอเอง” (ทำาใหมอารยะและเขาควบคมรางกายคนเหลานไมใหปาเถอน) ในชวงทมการคาทาส วรรณกรรมและศลปะเองกวาดภาพคนดำาวานาเกลยดนากลว เปนคนปา วชาชาตพนธวทยา ซงกลาวถงลกษณะคนผวดำา บางอยางทแสดงถงความเปนทาส เชน เปนความสามารถพเศษทสามารถงอเขาได เปนตน ซงใหความชอบธรรมกบการคาทาส ยงมหลกฐานอกวาในชวงปลายยควตอเรยมธรรมเนยมของผชายชนสงและชนกลางผวขาว เดนทางไปยงอฟรกาเพอ “พสจนความเปนลกผชาย” ชาวผวขาวยงไดใชทฤษฎ “Social Darwinism”ในการอธบายวาพวกเขาแขงแรงทสดและมอารยธรรม ประกอบกบ “หลกฐานทางวทยาศาสตร” ทำาใหพวกเขามความชอบธรรมในการยดครองแอฟรกา ซงหากมองเจาะจงไปในสหรฐอเมรกาแลว การจดการ “ความ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

35

เปนอนทเปนอนตรายน” คอการทำาใหการคาทาสมมลคามหาศาล ความกลวพลงทางเพศของคนผวดำานำาไปสการแขวนคอคนผวดำาทกระทำาความผดจำานวนไมนอยและในหลายครงจะถกตอนกอนแขวนคอเสยดวย (สายพณ ศพทธมณฑล,2541)

ความนาสนใจตอมาอยในแวดวงการศกษากเชนกนมการคนพบวาอคตทเชอวาคนดำานนโงกวาคนขาวทำาใหคนดำานนคะแนนดออกมาไมไดดเทาคนขาว ซงจากการทำาวจยในภายหลงพบวาสงททำาใหคนดำาเรยนแยกวาคนขาวไมใชเพราะโงกวา เพราะการทดลองนำาคนดำาและคนขาวทไมไดมอคตทางชาตพนธ(คนขาวไมคดวาคนดำาดอยกวาและคนดำาไมคดวาตนดอยกวาคนขาว) ปรากฏวาคะแนนสอบนนทไดนนดและไมตางกนมาก กลาวไดวาสาเหตทคนดำาทำาขอสอบไดนอยในสถานการณปกตทคนขาวดถกวาคนดำาโงกวานนเปนเพราะถก “การขมขของการเหมารวม” ซงทำาใหคนดำาคดวาตนเองดอยกวาจรงๆ และคนขาวกยงรสกตอกยำาวาตนเองเหนอกวาจรงๆซงอนทจรงคะแนนสอบทดไมไดขนกบการเปน แอฟรกน หรอ อเมรกนเลย

เราจงจะเหนไดวา “ความร” และ “อำานาจ” ไดทำางานประสานและหลอหลอมกนอยางเปนระบบในการสรางและคำาจนตอ “วาทกรรม” การเหยยดผวคนผวดำาและทาส ความรและอำานาจนเองไดทำางานในฐานะของการสราง“ความจรง/ความเปนธรรมชาต” มนไดไปสรางตวตนและเอกลกษณ ของคนผวดำา ซงนอกจะทำางานและครอบงำากบชดความคดของคนขาวและยงเขาไปกระทำาตอคนดำาในการเหยยดหยามและมองตนเองดอยคาลงไปอก(ยอมรบมายาคตและวาทกรรมทถกจดตงเปนระบบนน) ซงปฏบตการของมายาคตและวาทกรรมนเรายงคงไดเหนทงในภาพยนตร ประวตศาสตร และสงคมอเมรกาในยคปจจบนทไมสมารถสลด มายาคตและวาทกรรม ทกอตวอยางเปนระบบนไปไดเสยท

การเพมพนทของคนผวดำาใน “ความเปนอเมรกน” ของภาพยนตร

จากการศกษาเพมเตมผเขยนคนพบวานอกจาก “Django Unchained” แลวนน ภาพยนตรททำาใหคนดำามลกษณะเปน “คาวบอย” อกเรองคอเรอง “Blazing Saddles” ในป 1974 ทใหคนดำารบบทเปนนายอำาเภอปราบปรามเหลารายและปองกนพวกอนเดยแดงความ เหมอนกนของสองภาพยนตรเรองนคอการเขาไปทดแทนภาพความเปนอเมรกน” ในฐานะคาวบอย(ซงอเมรกาเองกรบอทธพลจากสเปนและแมกซโกอกท) เพราะหากเราดจากแหลงขอมลอางองภาพยนตร เรองเลา และประวตศาสตรเราจะพบวาคาวบอยถกทำาหนาทแทนสญลกษณและวฒนธรรมอเมรกาในรปแบบหนงทแพรกระจายไปในทวโลกซงอยในฐานะของ “คนผวขาว” การเอาคนผวดำา ซงเปนเชอชาตทไมถกนบเปนอเมรกนใน

36

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

อดตเขามาทำาหนาทนแทนคนผวขาวจงเปนนยยะการแทนทเชงสญลกษณ ทใหคาคนดำาเขามาอยในความเปนอเมรกนรปแบบหนง อนเปนผลใหทงคนผวดำาและคนผวขาวบางสวนมกระแสตอบรบทไมดตอภาพยนตรทงสองเรองเพราะในแงผตอตานการเหยยดผว(ทงคนขาวและดำา)มองวาเปนการเหยยดผวทนำาคนดำาไปใสชดคาวบอยในสมยทมการเหยยดผว ทำาใหดเปนตวตลก โดยทตวคาวบอยเองกเปนสญลกษณอยางหนงของการกดขคนดำาและอนเดยแดง (อยางทกลาวขางตนวา คาวบอยเปนผลผลตทางของวฒนธรรมเกษตรกรรมในรฐทางใต แตอนทจรงภาพยนตรดำาเนนเรองเพอลนให Djangoขนมาฆาคาวบอยเสยดวย) สวนในแงของผสนบสนนการเหยยดผวเองกมองวานคอการทำาใหคนดำามสถานะเทาเทยมกบตน มตวตนในความเปนอเมรกนของตนนนเอง ซงหากมองไปยงประวตศาสตรเรากคนพบ “คาวบอยผวดำา” (คนอเมรกน9/10ยงไมร) ทมตวตนซงถกกดกนจากประวตศาสตรและถกเหยยดหยามจากคนขาวดวยกน มบทสมภาษณคาวบอยผวดำาคนหนงถามวา

“But why did Hollywood choose to so misrepresent the true racial

diversity of the West?” : Repoter

“The West was where white men were able to show their cour-

age. But if a black man could be heroic and have all the attributes

that you give to the best qualities in men, then how was it possible

to treat a black man as subservient or as a non-person?” : Mike

Searles.

ภาพยนตรทงสองเรองจงทำาใหคาวบอยคนดำา ถกใหความสนใจและมตวตนโลดแลนในประวตศาสตรอเมรกนและในสงคมอเมรกนปจจบนทกมคาวบอยคนดำาดำารงอย ใหเหนวา“คาวบอยไมไดถกผกขาดโดยคนขาว” (ซงการผกขาดของคนขาวเองกใหความชอบธรรมแกระบบเหยยดผว)แตทงสองเรองเองกมจดแตกตางทนาสนใจในแงทวา Django Unchained พระเอกเปนนกลาคาหวคนขาว ในภาพยนตรเขาทำากตวใหเสมอนคนขาวเพยงเพอชงภรรยาเขา แตเขาเองกมไดยอมรบวฒนธรรมความคดคนขาวเสยเทาไหร แตในBlazing Saddles กลบมความยอนแยงในแงทวาพระเอกนายอำาเภอคนดำา ยอมรบวฒนธรรมและทำาตวใหเปนคนขาว(แตไมมการเหยยดผวคนดำา) และตอสกบคนอนเดยน กลมคนทคนขาวมองวาไรอารยะ(เหมอนคนดำา) ใน Blazing Saddles จงเปนการกลนคนดำาใหอยในความเปนคนขาว ความเปนอเมรกนกระแสหลก ซง Django Unchained ไปไกลกวานนตรงทเขาไปลอเลยนประวตศาสตรและความเปนอเมรกน

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

37

ระบบการเหยยดผว(จากคนดำาสคนดำา) กบ “ความเงยบ” ของสตร

อยางทผเขยนกลาวไวขางตนวา ระบบการเหยยดผวนนมลกษณะเปน “มายาคต” และ “วาทกรรม” (รวมถงถกตดตอนออกจากความเปนอเมรกนทกลาวในบทกอนหนา) ในสงคมอเมรกนแลวนน ผเขยนจะพดถงวาระบบการเหยยดผวนนไดเขาไปทำางานกบ “คนดำา” ดวยกนเองอยางไร ตวละครในภาพทางซายคอ “Sheba” เปนนางบำาเรอของ Calvin Candie สวนภาพทางขวาคอ “Stephen” หวหนาทาสรบใชคนสนทของ Calvin Candie ตวละครคนดำาทงสองคนนมความนาสนใจในแงทเปน “คนดำาททำาตวเสมอนเปนคนขาว” ซงผลจากการกระทำาเชนน พวกเขาไดรบการยอมรบและสถานะทางสงคมสงกวาคนดำาทเปนทาสทวไป บทสนทนาตวอยาง

“จะใหไอดำาเนยพกทเรอนใหญเนยนะ ผมไมมปญหาหรอก คณสตองเอาทนอนหมอนมงไปเผาทง หลงจากทไอเวรนไปแลว”

“ไอมดอยางแกมเรองใหไอพวกบานใหญตองถกกนตลอดสองชวโมง ดทาไอพวกฝรงเนยจะคดอะไรถกทางไมเปน เอาแตฟงซานวาจะฆาแกยงไงด รไว ไอเดยสวนใหญ กอยทพวงสวรรคแกนนแระ แตความจรงเวลาทคนดำาถกจบตอนจะเลอกไหลตายในเจดนาท ชนคดในใจกระจอกมาก พวกทาสทเราขายไปเลอควนทดดกยงเจอหนกกวานนพวกฝรงยงพด เฆยนมนใหตายคาแส จบมนใหหมารม ฉนเลยบอกวาพเศษตรงไหน? เราทำากนอยตลอดเวลา ใหตายเหอะทาสทเราขายไปเลอควนทดดกยงเจอหนกกวานน”

- Stephen ในภาพยนตร Django Unchained

จากบทสนทนาขางบนเราจะเหนไดวา คนดำาอยาง Stephen นน เปนคนขาวเสยยงกวาคนขาวเสยอก การปรากฏตวของ Stephen ทำาใหเรามองเหนอกมตหนงของระบบทาส ทมนมไดเขาไปครอบงำาคนขาวเพยงเทานน แตมนเขาไปครอบงำา คนดำาทตกอยใตการกดขของระบบอกดวย ระบบทไดรบการประกอบสรางมาจาก อำานาจ สถาบน กฎหมาย ความร สภาพเศรษฐกจหรอแมแตนยามของเสรภาพ ฯลฯ จนกลายเปน “รปการณจตสำานก” ใน “ความคด” ของทงคนขาวและคนดำา ซงคนอยาง Stephenพวกนแหละคอหนงในตวทผลกดนใหระบบการกดขมนยงดำาเนนตอไปได ตอใหคนดำาจะฆาคนขาวไปเสยหมด แตระบบความคดทฝงหวอยนแหละทจะดำาเนนตอไป การดำารงอยของคนดำาอยาง Stephen จงเปนสงทชวดวาระบบการกดขเหยยดผวคนดำานน “ประสบผลสำาเรจอยางยอดเยยม” ททำาใหคนเชอ

38

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

ชาตเดยวกน ลมเชอชาตตนและกดขขมเหงเหยยดหยามชนชาตเดยวกนกบตน เพอรบใชบชาแนวคดของชนชาตทกดขตนเอง เขาจงเปน “สญลกษณความสำาเรจของระบบ” ทแมกระทงตว Django เองกยงตองอาศยความเปน “คนดำาททำาตวเสมอนคนขาว” ในการเขาไปชวย Bloomhillda และไดรบการยอมรบจาก Calvin แตทาสผวดำาตางเกลยดเขาอยางมาก เขาทตองรบบทนยงมองเลยวา

“ใหเลนบทเปนคนดำาคาทาสเนยนะ ไมมอะไรตำากวานนอกแลว คนดำาทคาทาสยงตำากวาคนดำาทคมทาสดวยซำาไป กดขพนองนโคตรจะตำา”

ในสวนของ Sheba เธอแทบไมมบทพดเลย เธอเปนนางบำาเรอของ Calvin Candie ทเฉยชาและเมนเฉยตอการกดขคนดำา แตไมไดลงไปกดขคนดำาโดยตรง เทาทผเขยนจำาไดเคยมคนเคยพดไววา “หากคณเฉยเมยตอความอยตธรรมทเกดขน คณคอสวนหนงของปญหา” ตว Sheba กเชนกน เธอเปนผลผลตของระบบททำาใหเธอพงพอใจตอสถานะทางสงคมทสงกวา จนเฉยเมยเฉยชาตอการทารณกรรมคนเชอชาตเดยวกบตน เธอไดแตยมแบบใครรและทำาหนาตาเฉยชาเมอเหนคนดำาฆากนในศก Mandingo

แตความเฉยเมยเฉยชาอนเปน “ความเงยบ” ของเธอนนมทมาทไป บทบาทสตรแทบทงเรองของ Django Unchained นนแทบไมมการพดแสดงความเหนตวเองมากนก แมกระทงตว Sheba ชอเธอตองไดรบการแนะนำาจาก Calvin ตวละครผหญงนอกจากนนไมวาจะเปน Bloomhillda นองสาว Calvin หรอแมกระทงคาวบอยผหญง นนไมไดรบอนญาตใหมบทพดแสดงความเหนเทาใดนกนอกจากคำาสงของผชาย (คาวบอยผหญง นนเปนสงแปลกปลอมสำาหรบสงคมชายเปนใหญอยางอเมรกน ตองผกผาปดปากปดหนา ไมมบทพด แตถงกระนน ตวเธอยงไมหลดกรอบของการกดขคนดำาแบบคาวบอยทวไป) นอกจากแสดงใหเหนถงระบบการกดขเหยยดผวคนดำาแลว “ความเงยบ” ของตวละครผหญงยงทำาใหเราเหนถงบทบาทสตร ทเธอไมมสทธพดแสดงความคดเหนเทาไหรนกและถกสงใหทำาตามเสยมากกวา อยางททราบกนดวา “สภาคองเกรสลงคะแนนเสยงผานกฎหมายทแกไขรฐธรรมนญใหสทธสตรในการลงคะแนนเสยงเลอกตงไดทกรฐ ในป ค.ศ. 1919 และกฎหมายฉบบดงกลาวไดรบการรบรองจากรฐบาลในป ค.ศ. 1920” ซงกวาจะไดมาสตรในอเมรกาเองกตองตอสและถกแรงตอตานจากทงผชายและผหญงดวยกนเอง(เหมอนกรณคนผวดำาทอคตทางเพศ เปนมายาคตและวาทกรรมในสงคมอเมรกนในการกำาหนดหนาทควบคมคน) ซำารายกวานน พวกเธอยงเคยถกวนจฉยเสยอกวา“สทธความเปนพลเมองของสตรไมไดหมายความรวมถงการไดรบสทธลงคะแนนเสยงเลอกตงดวย” ในความเหนของผเขยนยงมองวาการกดขและเบยดบงสตรใหอยชายขอบของความเปนพลเมองมนยงดเลวรายเสยยงกวาการกดขคนดำาเสยอก(ทไมนบวาเปนพลเมองตงแตแรก) ขณะทคนดำา(ผชาย) มความเปนพลเมองและสทธเลอกตงในชวงหลง

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

39

สงครามกลางเมอง แตกวาสตรจะมไดนนตองรอถงตนครสตศตวรรษท 20 เลยเสยทเดยวอาจจะกลาวไดวา การกดขและลดรอนสทธเสรภาพของผหญงในอเมรกา นนเนนนานและแนบเนยนในสงคมอเมรกน รวมถงเปนทพดถงกนนอยกวาคนดำาเสยอก

“Unchained” : การตอส/ทาทาย/ตรวน ของ Djangoตอระบบเหยยดผว

“ ไอการตอตานแบบน มนไมใชการปฏวตและการลมตายอนโรแมนตก แตมนคอการ

สรางความอหลกอเหลอใหกบตวระบบ การทำาใหรวน ไมใชลมลาง การทำาใหระบบ

สะดดตดขด เพราะคนพบชองโหวของการตอตานทจดการไมได และมาในรปแบบท

เลนทจรง กลายเปนวา มนชำาแหละความไมเทาเทยมการคาทาสอยางถงเลอดถงเนอ ท

คนขาว จะ errorrเมอเอาตวเขาไปแทน เพราะมนอหลกอเหลอเกนไป

- ความเหนตอภาพยนตร DjangoUnchauned ของ Wiwat Lertwiwatwongsa

“นแคนดแลนดนะไอมด แกพงแคนดแลนดไมไดหรอก เราอยมานานและแคนดแลนดจะอยตลอดไป ไมมมอปนไอมดคนไหนฆาคนขาวไดทงโลกหรอก”

- คำาพดของ Stephen กอนตาย

กระแสอยางหนงทหนงเรองนถกวพากษวจารณวาเหยยดผวเพราะการท Djan-go เขาไปพงพงคนขาว(Dr. King Schultz)ในการปลอดปลอย เลยงด ฝกฝนใหการศกษา ในการทจะมสถานะทางสงคมและความเกงกาจเทาคนขาวซงถามองผานความคดทางการเมอง Django ในตอนแรกกเลอกเดนในทางสายของ Booker T Washington ทมองวาจะยกระดบคนดำาไดตองอาศยคนขาวโอบอมและทำาใหเหมอนคนขาว แตเมอภาพยนตรนำาเรามาถงการตายของ Dr. King Schultz เราจะเหนไดชดถงพฒนาการของ Django ทไมตองพงพงความคดของ Schultz อกตอไป เปนตวละครททำาในสงทตนอยากจะทำาคอเขาไป “ปะทะและฆาลางคนขาว” อยางตรงๆแตวางแผนอยางชาญฉลาด(ซงถาองกบขวความคดทางการเมองของคนดำากคงจะเปนแบบอยากไปปฏวตลางแคนคนขาวอยาง W.E.B. Du Bois) การตอสในแงนของ Django จงเปนการแสดงใหเหนถง การ “Unchianed”ตามชอเรองถง 2 ครง โดยครงแรกคอการ Unchianed จาก “ความเปนทาส” ซงตองอาศยพงพง Dr. King Schultz ชายคนขาวผไมเหนดวยกบระบบทาสทมความพเศษ(อยางทกลาวไปในตอนตน) ในการฝกฝน ใหการศกษา ความกลาและการวางแผน(ใหอยในกรอบความคดของ Schultz) ซงการตอสในแบบนในชวงแรกของ Django คอการเขาไป “ตรวนสรางความอหลกอเหลอม” และทำาใหเหน “Error”

40

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

ของระบบทระบบไมสามารถกำาจดไดเพราะมนมาจาก อำานาจ โครงสรางและกฎระเบยบของระบบเอง อยางทววฒนไดบอก(ผานการทเขาเปนคาวยอคนดำาและแสรงเปนพอคาทาส) แตการ Unchianed ครงทสองซงนาสนใจและสำาคญกวา นนกคอการ Unchianed จาก “คนขาว” หลงจากทภาพยนตรดเหมอนจะจงใจกำาจด Dr. King Schultz (คนขาวผโอบอมคนดำา) กบ Calvin Candie (คนขาวทกดขทารณคนดำา ซงเปนเสมอนการกำาจด “ตวแทนเชงสญลกษณของคนขาว” ในเรองไปสน และทำาให Django มความเปนตวของตวเอง ตอสในทางของตนเอง(ซงเราจะเรมเหนรองรอยนตอนทเขาเถยงกบ Schultz ท Schultz บอกวาเขากดขคนดำามากเกนไป แต Django ตอบโตวาคณเองไมใชเหรอทสอนใหผมทำาในสงทจำาเปนเมอจำาเปน ) หลดออกจากทงการอมชและดถกจากคนขาว ซงนำาหนกเรองหลงจาก Schultz และ Calvin ตายกบมาอยระหวางการตอสของคนดำาดวยกนเองคอ “Stephen และ Django” ผเปนคนดำาทกดขคนดำาและคนดำาทตอตานการกดขคนดำา ในฉากสดทายซงภาพยนตรทวไปมกจะใหเปนจดไคลแมกซอนเปนจดจบของตวราย ผทถกเลอกใหอยในจดน(และถกฆาเปนคนสดทาย)กลบเปน Stephen ไมใช Calvin คนขาวทตายไปกอนหนานความตายของคนขาวในเรองเปนเพยงฉากประกอบกอนถงไคลแมกซนเทานน (ซงมความตลกรายท Calvin รแผนการ Djangoและ Schultz ผานการชทางสวางจาก Stephen เผาพนธคนดำาแอฟรกนทเขาเหยยดยาม โดยททาทาง Stephen นงจบไวนสบายใจสงสอน Calvin ทดเปนไอโงคนหนงและยงเปนการเยยหยนเขาไปอกทตอนจบ Django ใสชดเดยวกบ Calvin มาฆาคนในตระกลเขา และลกนองเขารวมถง Stephen สำาหรบความเหนผเขยนมนหมายความวา Django เปรยบเสมอนตว Calvin ในรางของคนดำา แตยดความคดจากดถกคนดำา เปนสงหารคนขาวและฆาคนดำาผทรยศอยาง Stepheng เปนการสวมทบ Django ไปยงรางทรงของระบบเหยยดผวอยาง Calvin ซงทงหมดนเปนตลกรายอยางแสบสนทภาพยนตรตงใจนำาเสนอออกมา) ดงนนศตรตวจรงสำาหรบ Django จงไมใช Calvin แตเปน Stephen ผทรยศพนองนนเอง

สงเหลานจงสะทอนใหเหนวา สงททงภาพยนตรเรองนและ Django ตอสตวจรงจงไมใช “คนขาว หรอไปปฏวตตอระบบคนขาว” แตเปนการตอสไปยง “สญลกษณของความสำาเรจของระบบเหยยดผว” อยาง Stephen ผทเปนคนดำาแตเชอวาคนดำาตำากวาคนขาวจรงๆ ความรนแรงในเรองตอคนขาวเปนเพยงสวนประกอบ แต Stephen ตางหาก คอตวแทนสญลกษณของระบบทแทจรงทตวภายนตรและ Django ตอส พยายามลมลาง และ “แกแคน”( the pursuit of vengeance ในโปสเตอรหนงทมาแทน “ความสข”ในคำาประกาศอสรภาพ) เมอเปนเชนนในฉากสดทายท Stephen บอกวา“นแคนดแลนดนะไอมด แกพงแคนดแลนดไมไดหรอก เราอยมานานและแคนดแลนดจะอยตลอดไปไมมมอปนไอมดคนไหนคนฆาคนขาวไดทงโลกหรอก” คำาตอบจาก Django จงเปนความเงยบงน ทตอมา Stephen กไดรบคำาตอบเปนการ จดระเบดบานของ Calvin (สถานททระบบเหยยดผวทำางาน) และ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

41

Stephen (สญลกษณของระบบเหยยดผว) จนเปนธลเสยสน ผเขยนลองตความคำากลาวนใหเปรยบเปรยเสมอน “แคนดแลนด = ระบบการเหยยดผว” นนมมานานและจะยงคงอยตลอดไป “มอปนคนดำาทไมสามารถฆาคนขาวไดทงหมด” กเสมอนวาคนดำาเองนนไมสามารถปฏวต/หลดกรอบไปจากระบบเหยยดผวของคนขาวไดเชนกน ดงจะเหนไดทงในอดตหลงสงครามกลางเมองเรอยมาจนถงปจจบน แม Django จะชนะและทำาลายแคนดแลนดแหงนไปแลว แตแคนดแลนดแหงอนกยงดำารงอยในสหรฐอเมรกา(และประเทศอนๆ) มอปนคนดำา(ผทลกขนมาตอตานการเหยยดผว)กยงตองตอสฟาดฟนกบคนขาว(ในทนคอผสนบสนนการเหยยดผว) ไมจบไมสนจวบถงปจจบนนนเอง

บทสรป : ความเปน “ตลกราย” ของDjango Unchained กบการตอตานการเหยยดผว

มาถงจดนผเขยนอาจจะพดไดวาภาพยนตรเรองนนนเปนภาพยนตรทแสดงนยยะถง “การตอตานการเหยยดผว” มากกวาเปนการเหยยดสผวอยางทหลายคนออกมาโจมต เนองดวยภาพยนตรฉายใหเราเหนถง “ประวตศาสตรการคาทาสและเหยยดผว”อยางตรงไปตรงมา สงเหลาน Tarantino เลนผานการสรางพลอตเรองทเขาไปลอเลยนกบประวตศาสตรกระแสหลก สรางตลกรายโดยการใหคนอเมรกนผวขาวเปนผราย เปนตวตลกในหนง (มการนำาเอาขบวนการ Klu Klux Klan มาลอเลยนโดยใหดเปนพวกโงๆ กลมหนง ซงสมนนนยงไมม KKK) ทำาใหเราผดตองออกแรงเชยรให Django ออกมาฆาคาวบอยผวขาว ผเปนสญลกษณและฮโรของความเปนอเมรกน ซงมนเปนการสรางตลกรายทรายกาจเอามากๆ หรอไมวาจะเปนทผเขยนกลาวถงในขางตน เชน ความเปนเยอรมนของ Dr. King Schultz การUnchained ของ Django ไมวาจะความเปนทาส หรอ คนผวขาว การตอสกบระบบการเหยยดผวทงผานการเขาไปสระบบเพอตรวนมน หรอแมกระทง

42

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

การมตวตนและกำาจด “สญลกษณความสำาเรจของระบบเหยยดผว” คอคนดำาทเหยยดผวดวยกนเอง ดวยเหตผลตางๆเหลานจงทำาใหผเขยนมองวาภาพยนตรเรองน เปนการตอตานการเหยยดผวททง เจบแสบ ตลกราย ซงมนไดเขาไปโจมต/ลอเลยน ตอความเปนอเมรกนทงทางสญลกษณ(คาวบอย)และประวตศาสตร(ความเลวรายของการเหยยดผว vs นาซเยอรมนกบยว)ทดทสดตรงไปตรงมาแสบสนทสดเรองหนง

“ไอมดมปมในใจ แตพวกมนสวนใหญไมดตวเองวาทำาไมคนเขาดถก เนนวาสวนใหญนะเดยวพวกโลกสวยจะออกมาดน ดใดจากจำานวนนกเรยนในสถาบนของรฐวาเปนสดสวนนอยสดทงๆทมโอกาสเขาเรยนและไดรบการสนบสนนจากรฐมากกวา แตมจำานวนนกเรยนนอยกวาพวกลาตนและเอเชย ลองมาดอตราคนวางงานไอมดกลบพงแซงรอรบเงนชวยเหลอมากกวากลมอน อตราอาชญากรรมเปนเลศ ธรรมชาตไอมดไมชอบทำางานปกต ชอบรวยลดทำาสงผดกฎหมาย..... ชอบพดเรองคนอนเหยยดผว พวกมนเองนะตวดเลยทเหยยดคนอนทงทไมสองกระจกดตนเองนแหละทมนรองหาความเทาเทยมอยทกวน”

-ความเหนทมคนถกใจมากทสด ในคอลมน ววาทะฮอลลวด: Djan-go Unchained เหยยดผว? ใน Manager online

แตถงกระนนการบอกวาการกระทำาเชนใดเหยยดผวหรอไมเหยยดผวยงเปนสงทเราหาคำาตอบไดยาก แมกระทงภาพยนตรเรองนเอง เสนแบงของมนชางเลอนรางจนกระทงมคนตความไปตางๆนาๆ หรอกระทงกรณ โฆษณาโดนทของDunkin Donut ในไทยซงถกโจมตเองกดกมการถกเถยงกนวาเปนการเหยยดผวหรอไม? เสนแบงของการเหยยดผวจงไมสามารถระบแนชดวาเปนอยางไรและมการถกเถยงกนได(แตดชนชวดประการหนงคอการทวาสารนนๆไดเขาไปดถกคนดำาหรอไมซงตองมการถกเถยงกนตอ) แตสงหนงทสำาคญกวาการแบงวาเหยยดผวไมเหยยดผว คอ การแพรกระจาย“ความคด” ทม “อคต กดกนและเหมารวม” ตอคนดำาอยางคอมเมนตทยกไวขางตน ซงเปนคนไทย แตกลบดถกเหยยดหยามคนดำา(ซงคนไทยบางสวนกเหนดวยจนเปนทอปคอมเมนต) มนจงทำาใหเราไดเหนถงพลงอนทรงอำานาจของ “วาทกรรม”และ“มายาคต” ซงถงแมจะทผลตในอเมรกา แตมนสงผลครอบงำาแพรกระจายมาสทวโลกทรบวฒนธรรมอเมรกน(แมกระทงประเทศไทยซงไมมสวนรวมกบการคาทาส/ใชแรงงานทาสคนดำากมความคดเชนนนและกเปนสงคมทบชาความขาว) อนเปน “เชอโรคทางความคด”ทอนตรายและทรงพลง การเหยยดผวเปนเพยงผลลพธสดทายของวาทกรรมและมายาคตทครอบงำาทางความคดนนเอง

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

43

เอกสารอางอง

- ววาทะฮอลลวด: Django Unchained เหยยดผว?.(ออนไลน).แหลงทมา:http://www.manager.co.th/Entertainment/ViewNews.aspx?NewsID=9560000001075 .สบคนเมอ 12 สงหาคม 2556.

- Quentin Tarantino, ‘Unchained’ And Unruly.(ออนไลน).แหลงทมา: http://www.npr.org/2013/01/02/168200139/quentin-tarantino-unchained-and-unruly.สบคนเมอ 10 กนยายน 2556.

- ชวต เสรภาพ และการเสาะแสวงหาการแกแคน ในโปสเตอร Django Unchained.(ออนไลน).แหลงทมา: http://www.filmzick.com/news/posters/django-unchained-poster-14277/.สบคนเมอ 10 กนยายน 2556

- มาลน ประเสรฐธรรม.สหรฐอเมรกากอนสงครามโลกครงท 1.(กรงเทพฯ : ภาควชาประวตศาสตร คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ,2538).

- ปรตตา เฉลมเผา กออนนตกล(บรรณาธการ). เผยราง-พรางกาย : ทดลองมองรางกายในศาสนา ปรชญาการเมอง ประวตศาสตร ศลปะ และมานษยวทยา.(กรงเทพ:คบไฟ,2541).

- ธเนศ อาภรณสวรรณ.ความคดทางการเมองของคนผวดำา :จากทาสสเสรชน.(กรงเทพฯ:แสงดาว,2551).

- โกวท วงศสวรรณ.การเมองการปกครองในสหรฐอเมรกา:แนวพนจประวตศาสตร.(กรงเทพฯ:โอเดยนสโตร,2548)

- นพมาศ องพระ.จตวทยาสงคม.(กรงเทพฯ:มหาวทยาลยธรรมศาสตร,2553)

- Blazing Saddles.(ออนไลน).แหลงทมา : http://www.imdb.com/title/tt0071230/.สบคนเมอ 12กนยายน 2556.

-ตำานานคาวบอย.(ออนไลน).แหลงทมา:http://www.gettawa.com/cowboystory/ch2_Cow-boyLegend.htm.สบคนเมอวนท 10 กนยายน 2556.

- WiwatLertwiwatwongsa.DJANGO UNCHAINED (QUENTIN TARANTINO/2012/US)A +++++++++++++ .(ออนไลน).แหลงทมา : https://www.facebook.com/photo.php?f-bid=10151277100948576& . สบคนเมอวนท 15 กนยายน 2556.

- Sarfraz Manzoor.America’s forgotten black cowboys. (ออนไลน).แหลงทมา : http://www.bbc.co.uk/news/magazine-21768669.สบคนเมอ 14 กนยายน 2556

- อวน อารวรรณ.ประวตศาสตรการตอสของสตรอเมรกา.(ออนไลน).แหลงทมา: http://www.man-ager.co.th/CelebOnline/ViewNews.aspx?NewsID=9530000096256 .สบคนเมอ 13 กนยายน 2556

44

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

จบชาโดย... R.MEODEANY

JACK THE RIPPER

แจคเดอะรปเปอรเปนฆาตรกรทนาสะพรงกลวมากทสดแหงกรงลอนดอนและเขายง

มชอเสยงในดานฆาตรกรผบาคลง ทฤษฏนบรอยถกคดขนมาโดยนกรปเปอรวทยา (Rippero-

logist) เพอศกษาสงจงใจของเหตฆาตกรรมยานไวตแชปเพล เหยอของแจคจะเปนโสเภณซง

ลวนถกของมคมเชอดคอและโดนควานเอาอวยวะออกไป นกรปเปอรวทยายงลงความเหนตรง

กนวาฆาตกรโหดรายนตองมความรในการในการผาตดหรอทางการแพทยอยพอสมควร คด

ของเหยอรายแรกนามวา เแมรแอน นโคลส (พอลล)วย 43 ป ถกเพกเฉยโดยตำารวจมอง

วาการฆาตกรรมโสเภณคนหนงดจะไมใชเรองสลกสำาคญอะไร จนกระทงเกดคดทสองขนในวน

ท 8 กนยายนในปเดยวกน แอนน แชปแมน ถกฆาปาดคอ และอวยวะบางสวนรวมทงมดลก

ถกควานออกและหายไปจากทเกดเหต เหตการณนสรางความสะพรงกลวไปทวลอนดอน และ

สอมวลชนกเรมเขามามบทบาท ขณะทตำารวจกไมมเบาะแส เพราะคนรายไมไดทงรองรอย

ใดๆ ใหตามจบได คดฆาตกรรมครงทสามเกดขนวนท 30กนยายน อลซาเบธ สไตรดหรอ

ลอง ลซ วย 45 ป ถกฆาตรกรรมในขณะเดนทางออกจากผบแหงหนงเพอกลบบาน ศพของ

เธอถกพบในวนถดมา บรเวณลำาคอมบาดแผลเปนทางยาวแตยงสวมเสอผาเรยบรอยด อยางไร

กตามการฆาตกรรมทนาสะพรงทสดของแจคเดอะรปเปอรเกดขนกบเหยอรายทส แคทเท

อรน เอดโดวส หรอเคท วย 46 ปโดนควกลกตา เฉอนจมก ลำาคอถกเชอด ชองทองถกกรด

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

45

เปนบาดแผลเหวอะ ไตถกควกออกไป โดยมขอความเขยนไวบนกำาแพงในละแวกทพบศพวา

“The Juwes are the men that will not be blamed for nothing.” แปลความไดวา

“ชาวยวเปนกลมคนทจะไมถกกลาวโทษ ไมวาเรองใดๆ กตาม “ขอความบนกำาแพงนอาจจะม

อยกอนแลวและไมไดเกยวของกบการฆาตกรรม กระนนขอความนทำาใหการสบสวนพงเปาไป

ยงชาวยว มการวพากษวจารณกนไปตางๆ นานา จนเซอรชารลส วอรเรน ผบญชาการตำารวจ

นครลอนดอนสมยนนสงใหลบขอความดงกลาวเพอลดกระแสตอตานยว อยางไรกตามชาว

ลอนดอนคาดวาเคทคงเปนเหยอรายสดทายของฆาตรกรผโดงดงแลวแตกมการพบศพหญงสาว

นามวา แมร จน เคลล สาวไอรชหนาตาดคนหนงในขณะทเจาของทดนผมงคงไปเกบคาเชา

บานกบผเคราะหราย หลงจากเคาะประตบานแลวกไมมเสยงตอบรบ เขาจงไปดทางหนาตาง

และกตองตกตะลงกบภาพหญงวย 25 ปอยในสภาพนอนกางขาบนเตยงนอน ผวหนงโดนถลก

มมดลกกองอยบรเวณปลายเทา มอขางหนงถกจบลวงเขาไปในทองทโดนควกตบไตไสพงออก

หวใจถกปลดออกจากขวหายไปเลอดสาดกระเซนไปทวหองทงนเปนทรบรกนวาขณะนนเคลล

กำาลงตงครรภอย

ผทสนใจและหลงใหลในความลกลบของฆาตรกรคนน สามารถศกษาเรองราวของแจคไดจากหนงสอ 5 เลม ไดแก 1.The Complete History of Jack the Ripper by Philip Sugden   2.Jack the Ripper: The Definitive History by Paul Begg  3.Jack the Ripper’s Black Magic Rituals by Ivor J. Edwards  4.The Diary of Jack the Ripper/the Discovery, the Investigation, the Debate by Jack and Shirley Harrison (Editors)  5.The Complete Jack the Ripper by Donald Rumbelow 

46

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

สงหหนงสอโดย... ชยธวช สผองใส

วพากษงานเขยนเรอง สองนคราประชาธปไตย โดย อเนก เหลาธรรมทศน

หนงสอเรองสองนคราประชาธปไตยเปนงานเขยนของ ดร.อเนก เหลาธรรมทศน ทถกนำาเสนอในงานประชมประจำาปของสมาคมสงคมศาสตร เมอป พ.ศ.๒๕๓๗ งานเขยนชนนมงความสนใจของการศกษาและเนนการอธบายปรากฏการณทางการเมอง ในชวงป พ.ศ.๒๕๓๓ – ๒๕๓๖ โดยกลาวถงความแตกตางระหวางสงคมเมองกบสงคมชนบททนำาไปสสงคมการเมองทขาดเสถยรภาพ สงคมชนบทกลายเปนพนทในการเลอกผแทนเขาไปทำาหนาทในการบรหารประเทศ แตสงคมเมองและชนชนกลางทำาหนาทในการโคนลมคณะบคคลทถกคดเลอกโดยคนหมมากภายในประเทศ(ทอยในพนทชนบท) หนงสอเลมนพยายามนำาเสนอใหเหนถงการทกลมการเมองอาศยชาวชนบทเปนฐานพลงในการขบเคลอนพรรคและกลมการเมองของตนใหไดเขามาทำาหนาทในการบรหารประเทศ แตกลมการเมองทมาจากการเลอกตงจากคนสวนมากของประเทศกลบถกตอตานจากกลมชนชนกลางในสงคมไทย ดวยเหตผลทวากลมการเมองเหลานมทมาทไมนาไววางใจและไมควรไดรบการยอมรบจากเหลาชนชนกลางและปญญาชนเทาใดนก เปนผลมาจากกลมชนชนกลางและปญญาชนเชอวากลมการเมองเหลานสามารถเขามาบรหารประเทศไดนนเพราะอาศยพระเดชพระคณ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

47

หนงสอเรองสองนคราประชาธปไตยเปนงานเขยนของ ดร.อเนก เหลาธรรมทศน ทถกนำาเสนอในงานประชมประจำาปของสมาคมสงคมศาสตร เมอป พ.ศ.๒๕๓๗ งานเขยนชนนมงความสนใจของการศกษาและเนนการอธบายปรากฏการณทางการเมอง ในชวงป พ.ศ.๒๕๓๓ – ๒๕๓๖ โดยกลาวถงความแตกตางระหวางสงคมเมองกบสงคมชนบททนำาไปสสงคมการเมองทขาดเสถยรภาพ สงคมชนบทกลายเปนพนทในการเลอกผแทนเขาไปทำาหนาทในการบรหารประเทศ แตสงคมเมองและชนชนกลางทำาหนาทในการโคนลมคณะบคคลทถกคดเลอกโดยคนหมมากภายในประเทศ (ทอยในพนทชนบท)

และบารมในทรพยสนเงนตรากบชาวชนบท หนงสอเรองสองนครประชาธปไตยไดถายทอดกรอบการมองสงคมชนบทของสงคมเมอง ในชวงเวลาดงกลาวและตอกยำากรอบความคดทวา คนชนบทเปนคนประเภทโง จน เจบ ทำาใหตรรกะในการเลอกผแทนของพวกเขา(ชาวชนบท)อาศยการตดสนใจบนฐานของผลประโยชนตางตอบแทนทพวกเขาจะไดเมอไปใชสทธเลอกตง เชน ไดรบเงนสนนำาใจในการไปใชสทธเลอกตง กรอบคดในลกษณะนเองทสงผลใหคนเมองมองวาคนชนบทเปนคนประเภท โง คอ ไมไดรบการศกษาทดและเหมาะสมทำาใหไมมปญญาเพยงพอในการคดและตดสนใจเลอกผแทนทดเขามาบรหารประเทศ จน คอ ชาวชนบทรบเงนคาตอบแทนจากนกการเมองในชวงของการหาเสยงเลอกตงเพราะคนพวกนจนและเหนแกคาเกนเพยงไมกรอยกพนบาท เจบ คอ ชาวชนบทมกจะเลอกบคคลทพวกเขาไววางใจ สามารถฝากผฝากไขเมอยามทพวกเขาเจบปวยหรอตองการความชวยเหลอได นอกจากกรอบคดแบบโง จน เจบ แลวการเถลงอำานาจเขาสศนยกลางของนกและพรรคการเมองในชวงเวลาดงกลาวยงสามารถกระทำาไดโดยการ ขอใหผอปถมภในหมบาน เชน กำานน ผใหญบาน คร พระ ชวยหาเสยงใหโดยทไมตองเสยเงนแมแตสตางคแดงเดยว นอกจากนนหนงสอเลมนยงถายทอดประเดนของการเคลอนไหวของชนชนกลางทมการศกษาททำาหนาทเปนฐานในการโคนลมระบบเผดจการทหารดวยความคาดหวงวาพวกเขาเหลานนจะไดเหนประชาธปไตยในแบบทพวกเขาตองการ แตในความเปนจรงแลว ชาวชนบททมจำานวนมากคอผททำาหนาทกำาหนดคณลกษณะของพรรคและนกการเมองทไดรบอำานาจในชวงเวลานนจงเปนไปตามความเขาใจตอประชาธปไตยของชาวชนบท หนงสอเลมนจงพยายามนำาเสนอใหเหนรปแบบของสงคมไทยในชวง พ.ศ.๒๕๓๓ – ๒๕๓๖ ทวาชาวชนบททำาหนาทในการตงรฐบาล แตชนชนกลางทอยในเมองทำาหนาทในการลมรฐบาลทมาจากการเลอกตงโดยคนหมมากของประเทศเพราะชนชนกลางคดวาชาวชนบท โง จน และเจบ

หนงสอเรองสองนคราประชาธปไตยยงคงทำาหนาทในการถายทอดเรองราวของสงคมชนบททเปนฐานเสยงของพรรคและนกการเมอง ดวยการอาศยระบบอปถมภในการเถลงอำานาจเขาสศนยกลางของอำานาจรฐ ไดมการพดถงวาเพราะเหตใดระบบอปถมภจงแพรหลายอยางยงในพนทชนบทของไทย อนเปนผลสบเนองมาจากสงคมไทยอยบนฐานของสงคมแบบเจาพระเดชนายพระคณทำาใหผทอยภายใตพระเดชพระคณของเจาของนายตองตอบแทนการใหความชวยเหลอของผอปถมภ นอกจากนนในหนงสอเลมนยงไดมการกลาวถงเรองของการสรางและการปรบรปแบบของสงคมไทยเสยใหม จากการทมสงคมชนบทเปนฐานเสยงของเหลานกและพรรคการเมอง ใหมการปรบเปลยนใหสงคมชนบทกลายเปนฐานของนโยบายของนกและพรรคการเมองแทน ดวยการกำาจดกรอบความคดทวาชาวชนบทโง จน เจบ มการนำาเสนอใหมการขยายการศกษาในเรองของระบอบประชาธปไตยใหไปสพนทของชาวชนบทใหมากขน ดวยวธการกระจายอำานาจ(Decentralization)ไปสองคกรปกครองสวนทองถนใหมาก

48

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

ขน เพราะการปกครองทองถนกบการปกครองระดบประเทศในชวงเวลานนดจะเปนสงทผดฝาผดตว ซงเปนผลสบเนองมาจากโครงสรางการบรหารของรฐไทยทไดรบเปนมรดกตกทอดมาตงแตสมยสโขทย ทอำานาจในการปกครองรวมศนยอยทพระมหากษตรยกระทงป พ.ศ.๒๔๗๕ ทรฐไทยไดมการเปลยนแปลงรปแบบการปกครองจากระบอบสมบรณาญาสทธราชยมาสการปกครองแบบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนพระประมขภายใตรฐธรรมนญ อำานาจการปกครองเปลยนมอจากทเคยอยกบบคคลเพยงคนเดยวไปสอำานาจการปกครองของกลมบคคล(คณะราษฎร) แตรปแบบของการใชอำานาจกยงคงอยทศนยกลางเชนเดม ในหนงสอเลมนไดมการนำาเสนอแนวทางใหมการกระจายอำานาจการปกครองจากศนยกลางมาสทองถนเพอแกปญหาเรองของประชาชนในพนทชนบทเลอกเฉพาะบคคลทเปนเจาพระเดชนายพระคณของตนเทานน และเปนการแกปญหาเรองของการผดฝาผดตวของทมาของผบรหารในระดบประเทศและระดบทองถน ทผบรหารในระดบประเทศมาจากการคดเลอกของคนในพนทชนบท สวนผบรหารทองถนนนมทมาจากการแตงตงโดยสวนกลาง

นอกจากเรองของการกระจายอำานาจจากศนยกลางไปสทองถนแลว ในหนงสอเลมนยงไดมการพดถงการปฏรประบบเศรษฐกจเพอทำาใหสงคมเมองมการขยายตวและกระจายความเจรญกาวหนาไปในพนทปรมณฑล การปฏรประบบเศรษฐกจของประเทศใหดขนนนเพอกระตนใหมการเพมขนของอตราการยายถนฐานจากชนบทเขาสเมองใหมากขน เปนการยกระดบคณภาพชวตของคนชนบทใหมมาตรฐานการครองชพทสงขน และเปนการเพมอำานาจในการคดเลอกบคคลเขาไปเปนตวแทนในการบรหารประเทศทมฐานมาจากชนชนกลางในเมองใหมากขน แนวความคดดงกลาวสงผลตอการยายถนฐานของคนในพนทชนบทเขาสเมองมากยงขน สงผลใหสงคมเมองเกดการขยายตวอยางมากภายในระยะเวลาไมกสบปทผานมา และในปจจบนสงคมเมองกลายเปนพนทของชมชนแออดไปเรยบรอยแลว

หวขอทขาพเจาไดยกขนมาในขางตนขาพเจาไดพจารณาดแลววามความนาสนใจ ในเรองของความสำาคญและมการเปลยนแปลงไปอยางมากนบตงแตชวงเวลาทหนงสอเลมนไดออกสสายตาของนกวชาการและผอานทวไป ชวงป พ.ศ.๒๕๓๗ หนงสอเลมนยงคงสามารถทำาหนาทในการถายทอดเรองราว อธบายถงปรากฏการณและพลวตของสงคมไทยในชวงป พ.ศ.๒๕๓๓ – ๒๕๔๐ ไดอยางเกอบครบถวนสมบรณ แตปจจบน พ.ศ.๒๕๕๖ ขาพเจาเหนวาประเดนหลายประเดนในหนงสอเลมนไดมความเปลยนแปลงไปอยางมาก ขาพเจาเหนวา ณ เวลานขาพเจาอยากจะหยบประเดนทสามารถสงเกตเหนไดอยางชดเจนในเรองทเปลยนแปลงไปอยางมากใน ๓ ประเดน

ประเดนแรก คอ สงคมชนบทเปลยนแปลงไปและไมใชสงคมของคนท โง จน เจบอกตอไป

ประเดนตอมา คอ ความเปลยนแปลงทเกดจากการกระจายอำานาจจากสวนกลางสทองถน

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

49

ประเดนสดทาย คอ การขยายตวของสงคมเมองและชนชนกลางสการสรางความเหลอมลำา

ในสงคม

ในประเดนแรก ทหนงสอเรองสองนคราประชาธปไตยไดพยายามนำาเสนอวาสงคมชนบททำาหนาทเปนฐานในการคดเลอกบคคลและพรรคการเมอง ใหเขาสอำานาจในการปกครองบรหารประเทศ โดยถกมองจากชนชนกลางและคนเมองวาคนชนบท โง จน เจบ จงเลอกคนทเขาไปทำาหนาทจากการทเขาใหเงนและสามารถใหความชวยเหลอพวกเขาในยามทเดอดรอน แตในปจจบนกรอบการมองแบบนแทบจะไมมผลตอการทชาวชนบทนำามาใชในการตดสนใจเลอกบคคลและพรรคการเมองเขาไปทำาหนาทในการบรหารประเทศ ในปจจบนกรอบการมองทวาชาวชนบท โง จน เจบ ไดกลายมาเปนวาทกรรมของการพฒนาในระบอบประชาธปไตยทมองวาชาวชนบทเปนพวกทคอยเตะถวงความเจรญผานการซอสทธขายเสยง การปลกฝงวาทกรรมทวาชาวชนบท โง จน เจบ ถกปลกฝงใหหยงรากลกลงไปดวยวธการปลกฝงผานงานวชาการหลายๆชน ณ เวลานขาพเจาเหนวาวาทกรรมทวาชาวชนบท โง จน เจบ นนควรตองมการพจารณาเสยใหมวาในปจจบนวาทกรรมดงกลาวยงสามารถใชไดในสงคมปจจบนหรอไม ประชาธปไตยของประเทศไทยตองลมลกคลกคลานอยเปนระยะๆเปนผลทสบเนองมาจากกลมคนกลมหนง ซงถกทำาใหกลายเปนผรายของนทานเรองนถกทำาใหกลายเปนตวปญหาของการสรางระบอบประชาธปไตยในสงคมไทย นนกคอคนชนบทท โง จน เจบ ทสมรรวมคดกบนกการเมองในการกออาชญากรรมทเรยกวาการซอสทธขายเสยง จนทำาใหการเลอกตงกลายเปนพธกรรมทางการเมองทไรซงความหมาย แตดวยความบงเอญประการใดกไมทราบไดผรายกลมนกลบกลายเปนชนสวนใหญของประเทศทมจำานวนเสยงมากกวาและครอบงำาผลการเลอกตงภายในประเทศ ขอความเหลานไดแสดงใหเหนถงการตอกยำาวาทกรรมทวาชาวชนบท โง จน เจบ จงไดสมคบคดกบนกการเมองทำาใหระบบประชาธปไตยของไทยตองลมลกคลกคลาน วาทกรรมเหลานเปนผลผลตทเกดขนจากการตอกยำาและการผลตซำาของงานวชาการหลายๆชน ทนำาเอาความเขาใจเรองของสองนคราประชาธปไตย ซงอธบายโลกทศนและพฤตกรรมในการเลอกตงของคนเมองกบคนชนบทวามความแตกตางกนจนแทบจะประสานกนไมได นำาไปสการสรางนทานประชาธปไตยทวาคนชนบทท โง จน เจบ เปนตวรายททำาลายระบอบประชาธปไตยใหมความลมลกคลกคลาน สวนชนชนกลางและคนเมองคอพวกของพระเอกทจะชวยทำาใหระบอบประชาธปไตยสามารถพฒนาไปขางหนาไดอยางไรซงรอยตอ การตอกยำาและผลตซำาวาทกรรมดงกลาวไมใชสงทขาพเจาเหนดวยแตอยางใด ขาพเจาคดวาพฤตกรรมทางการเมองของชาวชนบทสามรถถกมองเปนอนไดนอกเสยจากภาพของชาวชนบทท โง จน เจบ และอยภายใตการอปถมภของเจาพระเดชนายพระคณทงหลาย เพราะในชวงตลอดหลายปทผานมา กลมชาวบานในพนทชนบทไดมการรวมตวกนขนเปนภาคประชาชนทมความเขมแขง เพอเรยกรองและตอรองผลประโยชนกบรฐบาลในหลากหลายกรณปญหา

50

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

แทนทชาวชนบทจะงอมองอเทาเพอรอรบความชวยเหลอจากเจาพระเดชนายพระคณอยางสมยกอน ชาวชนบทเรมมการเรยนรและความตนตวทางการเมอง รจกการใชสทธในฐานะของพลเมองของระบอบประชาธปไตย ทงๆทมฐานะทางเศรษฐกจและการศกษาไมสงนก นอกจากนชาวบานในพนทชนบทกมการตอสตอรองทางการเมองกบผมอำานาจเชนกน ชาวชนบทจงมใชผถกกระทำาทางการเมองทเฉอยชาอกตอไป หากแตเปนผกระทำาทางการเมองทมชวตชวาและมความกระตอรอรน เมอเปนดงทกลาวมาถงเวลาทชนชนกลางและคนเมองตองเลกโยนความผดไปใหกบชาวชนบท เลกพพากษาตดสนใหชาวชนบทเปนแพะรบบาปของระบอบประชาธปไตยแบบไทย และจำาเปนทจะตองหนกลบมาทบทวนนทานสอนใจเรองความ โง จน เจบ ของผเลอกตงชาวชนบท ทถกปลกฝงในความทรงจำาและความคดของสงคมไทยมาเนนนาน

ประเดนตอมาเปนประเดนทมการพดถงกนอยางแพรหลายในสงคมไทยโดยเฉพาะชวงกอนป พ.ศ.๒๕๔๐ มการพดถงประเดนเรองของการกระจายอำานาจ(Decentraliza-tion)จากสวนกลางไปสทองถน โดยมการเรยกรองใหมการกระจายอำานาจในการบรหารจดการตนเองใหกบทองถน นอกจากนนมการเรยกรองใหผนำาของทองถนมทมาจากการเลอกตงโดยตรงของคนในทองถนนนๆมใชมาจากการแตงตงของสวนกลาง รวมไปถงการเรยกรองใหมการเลอกตง ผวาราชการจงหวดแทนการแตงตง ประเดนเรองของการกระจายอำานาจจากสวนกลางสทองถนไดถกกลาวถงในงานเขยนเรองสองนคราประชาธปไตย โดยระบเอาไววาหากมการกระจายอำานาจในการบรหารจดการตวเองใหกบทองถน ใหกบประชาชนในพนทไดคดเลอกผทเหมาะสมในการดำารงตำาแหนงผบรหารทองถน ทองถนสามารถจดเกบภาษและบรหารงานไดดวยตวเองจะเปนการชวยสงเสรมระบอบประชาธปไตยของชาวชนบทและจะสงผลตอการแกไขปญหาเรองของการซอสทธขายเสยงเพราะประชาชนไดเรยนรระบอบประชาธปไตยจากการไดคดเลอกผแทนใหเขาไปทำาหนาทในการบรหารงานทองถนของตน มงานศกษาทรองรบประเดนของการศกษาทวา การกระจายอำานาจสามารถเสรมสรางความเขมแขงใหกบการปกครองในระดบชาตและระดบทองถน ไดทำาใหมการเรยกรองและสนบสนนใหเกดการปฏรประบบราชการและกระจายอำานาจในการบรหารจดการตนเองใหกบทองถน ภายหลงเหตการณในเดอนพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๓๕ เกดกระแสของการเรยกรองใหมการปฏรปการเมองและการกระจายอำานาจกลายเปนกระแสทมการเรยกรองกนในวงกวาง กระทงเมอมการประกาศใชรฐธรรมนญ พ.ศ.๒๕๔๐ มบทบญญตทเกยวของกบการปกครองทองถนและการกระจายอำานาจในรฐธรรมนญฉบบน บทบญญตดงกลาวไมเคยมการปรากฏมากอนในรฐธรรมนญฉบบใด รฐธรรมนญฉบบป พ.ศ.๒๕๔๐ บรรดาผรางรฐธรรมนญฉบบนเชอสนทใจวา การกระจายอำานาจสทองถนจะเปนการเสรมสรางประชาธปไตยใหเขมแขงยงขน ในรฐธรรมนญฉบบนไดมการกำาหนดใหแยกขาราชการประจำาออกจากการเปน

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

51

ผบรหารทองถน ซงแตกอนผวาราชการจงหวดตองทำาหนาทเปนนายกองคการบรหารสวนจงหวดอก ๑ ตำาแหนง แตหลงจากการประกาศใชรฐธรรมนญ พ.ศ.๒๕๔๐ มการแยกเกาอของผวาราชการจงหวดและนายกองคการบรหารสวนจงหวดออกจากกนอยางชดเจน และนายกองคการบรหารสวนจงหวดมทมาจากการเลอกตงของประชาชนในจงหวดนน รฐธรรมนญ พ.ศ.๒๕๔๐ไดมการใหอำานาจองคกรปกครองสวนทองถนมความสามารถในการจดเกบภาษในทองทของตนเองไดและไดรบงบประมาณสนบสนนจากรฐบาลอกจำานวนจำานวนหนง จดหลกของการปกครองสวนทองถน คอการสรางประชาธปไตยในทองถน โดยการเนนการปกครองทองถนทใหประชาชนเขาไปมสวนรวมและรบผดชอบโดยตรงตอทองถนใหมากทสด เพอใหประชาชนในพนทไดเรยนรและฝกนสยในฐานะประชาชนของรฐทปกครองในระบอบประชาธปไตย เพอเปนการตอกยำากรอบคดทวาพลเมองทไดรบการฝกฝนจากการปกครองทองถน ในเวลาไมชากจะสามารถเขามาแกไขปรบปรงหรอปฏรปใหประชาธปไตยระดบชาตเปนของพลเมองและมประชาสงคมคอยทำาหนาทชนำาและกำากบการทำางานทมากยงขน แตในความเปนจรงความคดแบบทสมยนเรยกวาโลกสวยตามความเหนของหนงสอสองนคราประชาธปไตย เมอเดนทางผานกาลเวลามาจนกระทงปจจบน การททองถนสามารถบรหารจดการตนเอง จดเกบภาษ และมผบรหารทมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชนในพนท กลบสงผลตอระบอบประชาธปไตยของประเทศชาตและกระทบตอระบบการเลอกตงและพรรคการเมอง เพราะการทคนในทองถนสามารถเลอกผแทนของตนเอง สงผลใหเกดกลมของผทรงอทธพลในพนทขน การเกดกลมอทธพลขนในทองถนเชนนไดสงผลตอการเมองระดบประเทศอยางมากเพราะเจาพอทองถนหลงจากไดรบชยชนะในการเลอกตงระดบทองถน จะเรมมการสะสมอำานาจบารมเพอกาวเขามาเลนการเมองระดบชาต การเมองไทยนบแตหลงป พ.ศ.๒๕๔๐ เปนตนมาไดเขาสรปแบบของนกการเมองระดบชาตทเกดและเตบโตมากบทองถนและกาวเขามาเลนการเมองระดบประเทศ ทกวนนการเมองทงระดบชาตและระดบทองถนเรมกลายเปนการเมองของนามสกลและฐานอำานาจในทองถน แทนทการกระจายอำานาจจะเปนการชวยสงเสรมใหชาวบานในชนบทไดเรยนรและเขาใจในประชาธปไตยมากขน แตในทายทสดกกลายเปนวา สนามการเมองทองถนเปนกาวสำาคญในการกอตวของระบบเจาพอและบานใหญในทางการเมอง (นยามโดย ศ.ดร.นครนทร เมฆไตรรตน การบรรยายรายวชาร.๓๒๑)

ประเดนสดทายทขาพเจาจะหยบยกขนมา คอ เรองของการขยายตวของชมชนเมองและชนชนกลาง ในหนงสอเรองสองนคราประชาธปไตยไดพดถงเรองการปฏรปเศรษฐกจเพอทำาใหชมชนเมองมการขยายตว แตขาพเจามองถงผลกระทบทจะตามมาจากการขยายตวของชมชนเมองและระบบเศรษฐกจ นนคอการเกดขนของชนชนกลางใหมและการเกดขนของชองวางหรอทเรยกกนวาความเหลอมลำาระหวางคนกลมตางๆในสงคมทจะ

52

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

ence

ยงทวความรนแรงขนนบแตกระแสการปฏรปประเทศไทยถกจดขนครงแรกในป พ.ศ.๒๕๔๐ หลงจากทรฐธรรมนญฉบบประชาชนไดมบทบญญตในการรบรองสทธการมสวนรวมทางการเมองของประชาชน แตกลไกของระบอบประชาธปไตยแบบตวแทนเพยงอยางเดยวไมเพยงพอทจะพทกษสทธของประชาชนและไมสามารถขบเคลอนสงคมใหไปขางหนาได อนเปนผลมาจากอำานาจในการตดสนใจทยงคงอยในกำามอของนกการเมองและกลมทนทางเศรษฐกจในสงคมไทย การตอบสนองทมตอขอเรยกรองของประชาชนกลบเปนไปอยางเชองชา และในบางกรณขอเรยกรองกลบถกเมนเฉยจากภาครฐ หรอในบางกรณภาครฐไมสามารถตอบสนองความตองการของประชาชนใหเปนทพงพอใจและยอมรบได กรณเหลานคอปญหาทประชาชน(ธรรมดา)พบเจออยเปนประจำา ซงแตกตางกบกรณของนกธรกจหรอนกลงทนทสามารถเขาถงบคลากรภายในภาครฐไดโดยตรงและงายกวาประชาชน(ธรรมดา) อกทงบคลากรของรฐมแนวโนมทจะตอบสนองขอเรยกรองของนกธรกจนกลงทนมากกวา นนเองทเปนปญหาทกอใหเกดความเหลอมลำาในการตอบสนองตอขอเรยกรองของประชาชน ซงเทากบเกดความเหลอมลำาในการมสวนรวมทางการเมองของคนรวยกบคนปกตดวย

ศ.ดร.นธ เอยวศรวงศ สรปปญหาของคนจนในการเขาถงกระบวนการตดสนใจทางการเมองเอาไววา “ความยากจนในประเทศไทย เขาไมถงกระบวนการตดสนใจในทางการเมองซงกคอการเขาไมถงการตดสนใจในการใชทรพยากรนนเอง นอกจากนนยงเขาไมถงทรพยากรทางการเมองสมยใหมดวย หมายความวาคนจนเขาไมถงสอทกชนดไมวาจะเปนสอโทรทศน สอหนงสอพมพ เขาถงไดนอยมากหรอเกอบจะเรยกไดวาเขาไมถงเลย จะเขาถงแตละครงกตองทำาอะไรทหมนตอกฎหมาย หรอทมนดทาทางจะสอไปในทางการใชความรนแรง จงจะไดรบความสนใจจากสอทหนง แตวากไมไดรบความสนใจในการแกปญหาของเขา” จากความเหนของ ศ.ดร.นธ ไดเสนอใหเหนถงมมมองของความยากลำาบากในการเขาถงทรพยากร ทจะทำาหนาทในการถายทอดความตองการของประชาชน(ธรรมดา)ใหคนในสงคมไดรบร นคอปญหาหนงทเกดขนจากความเหลอมลำา หากการขยายตวของเมองและการขยายตวของชนชนกลางในสงคมมมากขน ปญหาเรองของความยากจนในพนทชนบทกยงคงไมไดรบการแกไขแตอยางใด ยงคงทวความรนแรงเพมขนเสยดวยซำาไป การกระตนใหเมองมการขยายตวสงผลใหเกดการอพยพของชาวชนบทเขามาทำากนในเมองและพวกเขาไดทอดทงทดนทเคยใชทำามาหากน ในปจจบนการอพยพเขามาทำางานในเมองของชาวชนบทมจำานวนเพมมากขนทกปและสงผลตอโครงสรางพนฐานในการจดทำาบรการสาธารณะของเมองทไมมความสามารถมากพอในการรองรบความตองการของประชากรภายในเขตเมองทมเพมมากขน สงผลใหเมองกลายเปนชมชนแออดกอใหเกดปญหาอาชญากรรมตามมาใหปรมาณมาก การปฏรประบบเศรษฐกจตามทหนงสอสองนคราประชาธปไตยไดนำาเสนอเอาไว ขาพเจาเหนวาการพฒนาเมองและระบบเศรษฐกจใหมการกระจกตวเพยงแคทใดทหนงจะยงเปนการ

กลมข

อมลข

าวสา

ร แล

ะ วา

รสาร

คณ

ะรฐศ

าสตร

53

54

Info

rmat

ion

& Jo

urna

l Gro

up, F

acul

ty o

f Pol

itica

l Sci

enceซำาเตมปญหาของสงคมชนบททวา โง จน เจบ ตามความเหนของสองนคราประชาธปไตย

มากกวาจะเปนการแกปญหาความโง จน เจบ ของประชาชนในชนบท

สองนคราประชาธปไตยสามารถใชอธบายพลวตของสงคมไทยในชวงกอนป พ.ศ.๒๕๔๐ ไดเปนอยางด แตในปจจบนพลวตของสงคมมความเปลยนแปลงไปมากเมอเปรยบเทยบกบสมยกอน จงมใชเรองแปลกทในปจจบนนกวชาการและนกรฐศาสตร(ศกษา)สวนมากจะเนนการวจารณงานชนน เพราะกระแสโลกทเปลยนแปลงไป พลวตและบรบทของสงคมทเปลยนแปลงไปอยางมากในปจจบน แตกตางจากสมยกอนแบบทเรยกไดวามากเอาการ หนงสอเรองสองนคราประชาธปไตยไดนำาเสนอวา ชนชนกลางทำาหนาทในการโคนลมรฐบาลทมาจากการเลอกของชาวชนบท แตในบรบทของสงคมไทยปจจบน ยากทจะอธบายไดวาระหวางชนชนกลางกบชาวชนบทใครกนแนทจะเปนผกำาหนดทศทางของประชาธปไตยแบบไทย