) 2557 - phc.moph.go.thphc.moph.go.th/ · ร่าง...

ราง หลกสตรฝกอบรมมาตรฐานอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) นกจดการสขภาพตามกลมวย ปพทธศกราช 2557

ผานการรบรองจากคณะกรรมการอานวยการโครงการพฒนาศกยภาพ อสม.ในการจดการสขภาพชมชน ป 2557 เมอวนท 6 กมภาพนธ 2557

รอนาเสนอใหคณะกรรมการกลางฯ พจารณารบรองหลกสตรฯ (ภายในเดอนกมภาพนธ 2557)

(ราง) หลกสตรฝกอบรมมาตรฐาน อาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) นกจดการสขภาพ

ตามกลมวย ปพทธศกราช 2557


สารบญ

คานา สวนท 1 บทนา สวนท 2 ขอแนะนาการใชหลกสตร สวนท 3 หลกสตรฝกอบรม สวนท 4 มาตรฐานหนวยการเรยนร (ใบงานตอทายแตละวชา) สวนท 5 แผนการสอน(วชาผสงอาย ยงไมปรบเปนตร.) สวนท 6 แบบประเมนความรกอน – หลงฝกอบรม(เหลอ คาถาม 5 ขอ วชา อสม.นกจดการสขภาพชมชน) บรรณานกรม ภาคผนวก องคความร รายชอคณะทางาน ภาพกจกรรม


สวนท 1 บทนา

สภาพปญหาและความจาเปน ในปงบประมาณ 2557 กระทรวงสาธารณสข ไดกาหนดยทธศาสตรเพอการพฒนาระบบสขภาพคนไทย โ ด ย ใ น ย ท ธศ าสต ร ท 1 พฒน าส ข ภ าพต ามกล ม ว ย แ บ ง กล ม ว ย ท ต อ ง ด แ ลออก เ ป น 5 กลมวย ไดแก กลมเดกปฐมวย (0-5 ป ) กลมเดกวยเรยน (5-14 ป ) กลมเดกวยรน/นกศกษา (15- 21 ป) กลมวยทางาน (15-59 ป) กลมผสงอาย (60 ปขนไป)และผพการ นน อาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) ถอเปนบคคลกลมสาคญทมสวนรวมในการดาเนนงานด า น ส า ธ า รณ ส ข ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ม า อ ย า ง ต อ เ น อ ง ก ร ม ส น บ ส น น บ ร ก า ร ส ข ภ า พ โ ด ย กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน ซงมบทบาทหนาทหลกในการสงเสรม พฒนาศกยภาพอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน ไดจดทาหลกสตรการฝกอบรมแก อสม. เพอเพมพนความร ทกษะ และทศนคตทดของ อสม. โดยมหลกสตรหลก เชน หลกสตรฝกอบรมมาตรฐานอาสาสมครสาธารณสข (อสม.) ปพทธศกราช 2550 หลกสตรการอบรมฟนฟความรอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) ปพทธศกราช 2553 หลกสตรการอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน ปพทธศกราช 2555 เปนตน แตยงไมสามารถตอบสนองตอการดแลสขภาพตามกลมวยไดอยางมประสทธผล กรมสนบสนนบรการสขภาพ โดยกองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน จงไดจดทาหลกสตรฝกอบรมม าต ร ฐ านอ าส าสม ค ร ส า ธ า รณส ขป ร ะ จ าหม บ า น (อสม . ) น ก จ ด ก า รส ขภ าพตามกล ม ว ย ปพทธศกราช 2557 ขน เพอใหสอดคลองกบเปาหมายการดแลสขภาพกลมวยของกระทรวงสาธารณสข โดยมงหวงให อสม. มความร ความเขาใจ ทกษะ และทศนคตทดในการจดการสขภาพของประชาชนแตละกลมวยไดอยางถกตอง


สวนท 2 ขอแนะนาการใชหลกสตร

1. งบประมาณสาหรบฝกอบรม งบประมาณจากกรมสนบสนนบรการสขภาพ ทจดสรรใหพนท หรอหนวยงานทดาเนนการฝกอบรมอาจจดหางบประมาณการฝกอบรมเพมเตมโดยพจารณาจาก - เงนอดหนนทวไปสาหรบสนบสนนการบรการสาธารณสข (ชมชน/หมบานละ 15,000 บาท) จากองคกรปกครองสวนทองถน - งบกองทนหลกประกนสขภาพระดบตาบล - งบประมาณอนๆ ในพนท 2. สงสนบสนนการฝกอบรม หลกสตรฝกอบรม คมอสาหรบผฝกอบรม คมอสาหรบ อสม. 3. พนทเปาหมาย 76 จงหวด และกรงเทพมหานคร 4. กลมเปาหมายและจานวนเปาหมาย เจาหนาทสาธารณสขระดบตาบล รวมกบประธานชมรมอสม.ระดบตาบล หรอเครอขายสขภาพประจาตาบล คดเลอกผเขารบการฝกอบรม โดยพจารณาจากคณสมบตตอไปน - เปนอสม.ผผานการอบรมหลกสตรฝกอบรมมาตรฐาน อสม.ป 2550 - มความสมครใจและสามารถฝกอบรมครบตามหลกสตร 5. การจดการฝกอบรม การจดการฝกอบรมตามหนวยเรยนรทกาหนด 18 ชวโมง ดงน หนวยเรยนร อสม.นกจดการสขภาพชมชน เวลา 3 ชวโมง หนวยเรยนร อสม.กบการจดการสขภาพกลมแมและเดก เวลา 3 ชวโมง หนวยเรยนร อสม.กบการจดการสขภาพกลมเดกปฐมวย เวลา 3 ชวโมง หนวยเรยนร อสม.กบการจดการสขภาพกลมวยทางาน เวลา 3 ชวโมง หนวยเรยนร อสม.กบการจดการสขภาพกลมผสงอาย เวลา 3 ชวโมง หนวยเรยนร อสม.กบการจดการสขภาพกลมผพการ เวลา 3 ชวโมง ทงน การฝกอบรมมลกษณะเปนการฝกอบรมการเรยนรแบบผใหญ เนนการเรยนรและฝกปฏบตไปพรอมกน 6. ระยะเวลาการฝกอบรม สามารถฝกอบรมตดตอกน 2 วน หรออาจแบงเปนชวงๆ กได ตามความเหมาะสมของพนทหรอความพรอมของผจดการหลกสตร


7. สถานทฝกอบรม ดาเนนการในพนทตามความเหมาะสม 8. การเตรยมความพรอมผเกยวของ 8.1 การนาหลกสตรไปใช กรมสนบสนนบรการสขภาพ ดาเนนการ 1)สรางความเขาใจในหลกสตรใหนายแพทยสาธารณสขจงหวด 2)ชแจงใหผเกยวของทราบเกยวกบหลกสตร อสม. 3) จดอบรมครฝกอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบานซงจะเปนผมหนาทใหความร ใหคาแนะนา ประสานงาน ตดตามประเมนผลการนาหลกสตรไปใชของจงหวด 4) ตดตามประเมนผล/ วจยประเมนผล 8.2 การกาหนดและมอบหมายบทบาทหนาท 1)เจาของหลกสตร กระทรวงสาธารณสข 2) ผจดการหลกสตร คณะกรรมการสงเสรมและสนบสนนอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบานระดบจงหวด 3)ผใชหลกสตร 1. หนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสข

2. หนวยงานอนตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการกลางใหดาเนนการจดการฝกอบรมและพฒนาอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน 4) ผเชยวชาญหลกสตร ครฝกอบรมอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน 9. การประเมนผลสาเรจของผเรยน เมอ อสม.ทผานการฝกอบรมครบตามจานวนชวโมงทกาหนดแลว และมผลการทดสอบผานเกณฑไมน อ ยก ว า ร อ ย ละ 80ม ส ท ธ ไ ด ร บ ใ บประก าศ น ย บ ต ร โ ดยส า น ก ง านส า ธ า รณส ข จ ง ห ว ด เ ป น ผออกให ตามแบบทกระทรวงสาธารณสขกาหนด 10. การประเมนผลการฝกอบรม การประเมนผลม 3 ดาน คอ 10.1 การประเ มนวทยากร เ ชน บคลกภาพ ว ธการ ถายทอดความร และประสบการณ การจดกจกรรมการเรยนร เนอหาสาระ สอการสอนและการประเมน 10.2 การประเมนการบรหารจดการ เชน สถานทจดอบรม โสตทศนปกรณ อาหารและอาหารวาง เอกสารประกอบการสอน และระยะเวลาทใชในการฝกอบรม 10.3 การประเมนผเขารบการฝกอบรม ประเมนตามเนอหาทกวชาทงภาคทฤษฎ และปฏบต


11. การประเมนคณภาพอสม.โดยครฝก 11.1 เกณฑและเปาหมายการประเมน 1) อสม.ทผานการอบรมทกคน มความรผานเกณฑไมนอยกวารอยละ 80 2) อยางนอยรอยละ 60 ของอสม.ทผานการอบรม สามารถปฏบตงานไดตามเกณฑทกาหนด 11.2 เครองมอทใชในการประเมน 1) แบบทดสอบความรหลงการฝกอบรม จานวน 30 ขอ 2) แบบประเมนทกษะในการปฏบตงานของ อสม. 11.3 วธการประเมน ครฝกทดสอบความรของ อสม. หลงการฝกอบรม ครฝกดาเนนการประเมนการปฏบตงานของ อสม.หลงการฝกอบรม 12. การรายงานผล

1) ผใชหลกสตรจดทาทะเบยนขอมลและผลการดาเนนงานฝกอบรมอสม.ทผานการฝกอบรม สงใหผจดการหลกสตร

2) ผใชหลกสตร รายงานผลการฝกอบรมภาพรวมแตละจงหวด ผานเวปไซตกองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน (www.thaiphc.net)

3) สานกงานสาธารณสขจงหวดรายงานผลการฝกอบรมใหเจาของหลกสตร


สวนท 3 หลกสตรฝกอบรม

หลกการของหลกสตร 1. เปนหลกสตรฝกอบรมสาหรบ อสม . ทจดทาขนเพอพฒนาขดความสามารถของ อสม . ใหเปนนกจดการสขภาพตามกลมวย 2. เปนหลกสตรทสามารถนาไปปรบใช ใหสอดคลอง และเหมาะสมกบบรบทของชมชน 3. เปนหลกสตรทเนนผเขารบการอบรมเปนสาคญ โดยเปดโอกาสใหผเขารบการอบรมไดมสวนรวมในกระบวนการฝกอบรมอยางแทจรง ไดเรยนร ทดลอง และฝกประสบการณโดยใชสถานการณจรง 4. เปนหลกสตรทมลกษณะผสมผสานทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต จดมงหมายของหลกสตร การฝกอบรมครง นมจดมงหมายทสาคญในการพฒนาขดความสามารถของ อสม . ให เปน นกจดการสขภาพตามกลมวย ดงน 1. มความร ความเขาใจเกยวกบการจดการดแลสขภาพประชาชนตามกลมวย 2. มทศนคตทดในการดแลสขภาพประชาชนตามกลมวย 3. สามารถนาความรและทกษะไปปฏบตงานตามบทบาทนกจดการสขภาพตามกลมวย ในชมชนได คณสมบตของ อสม.ทเขารบการอบรม 1. เปนอาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) ทผานการอบรมตามหลกสตรทกระทรวงสาธารณสขกาหนด 2. เปนผทคงสภาพเปน อสม. และปฏบตงานอยางตอเนองในหมบาน ชมชนทองถน ตามบทบาทหนาทของ อสม.ทกาหนดไว 3. มความสนใจและกระตอรอรน ทจะเขารบการอบรม 4. สามารถเขารบการอบรมครบตามหลกสตร


โครงสรางหลกสตร

หนวย หนวยการเรยนร สาระสาคญ เวลา (ชวโมง)

- ปฐมนเทศ 1. การรจกกนและปรบตวการเรยนรรวมกน 2. ความคาดหวงและขอตกลงรวมกนในการเขารบการฝกอบรม

-

1 อสม.นกจดการสขภาพชมชน 1.1 ความสาคญของการจดการสขภาพชมชน 1.2 ความหมายของ การจดการสขภาพชมชน และ อสม.นกจดการสขภาพชมชน 1.3 บทบาทของอสม.นกจดการสขภาพชมชน 1.4 แนวคด กระบวนการจดการสขภาพชมชน หมบานจดการสขภาพ ตาบลจดการสขภาพ

3

2 อสม.กบการจดการสขภาพ กลมแมและเดก

2.1 ความสาคญของการตงครรภและการฝากครรภ 2.2 การตงครรภเมอพรอมและการฝากครรภเรว 2.3 การตดตามหญงตงครรภและแมหลงคลอด 2.4 การดแลสขภาพจตหญงตงครรภและแมหลงคลอด 2.5 การจดการสขภาพเพอสงเสรมการฝากครรภเรว

3

3 อสม.กบการจดการสขภาพ กลมเดกปฐมวย

3.1 การสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย 3.2 อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย 3.3 สขภาพในชองปาก 3.4 การจดการสขภาพเพอการสงเสรมสขภาพเดกปฐมวย

3

4 อสม.กบการจดการสขภาพ กลมวยทางาน

4.1 ความรและปจจยเสยง โรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง อมพาต อมพฤกษ มะเรง) 4.2 การประเมนและการจดการปจจยเสยงของโรค ไมตดตอเรอรง 5 โรค

3

5 อสม.กบการจดการสขภาพ กลมผสงอาย

5.1 แนวคด หลกการ สถานการณและความจาเปนในการดแลสขภาพผสงอาย 5.2 สทธประโยชนผสงอายและแนวทางการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ 5.3 การจดการระบบการดแลสขภาพผสงอายเชงรก

3

6 อสม.กบการจดการสขภาพ กลมผพการ

6.1 ความหมาย ความร ความเขาใจ ภาวะความพการ 6.2 สทธประโยชนผพการและแนวทางการประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ 6.3 การจดการสขภาพและสภาพแวดลอมทเออตอการดาเนนชวตของผพการ

3

- พธปดการฝกอบรม 1. พนธะสญญา อสม.นกจดการสขภาพตามกลมวย -

ราง หลกสตร

รฝกอบรมมาตรฐานอาสาสมครสาธารรณสขประจาหมบาาน (อสม.) นกจดกา

ผงมโนทศน

ารสขภาพตามกลมมวย ปพทธศกราช 22557


สวนท 4 มาตรฐานหนวยการเรยนร

หนวยการเรยนรท 1 วชา อสม.นกจดการสขภาพชมชน

1. สาระสาคญ อาสาสมครสาธารณสขประจาหมบาน (อสม.) เปนผมความสาคญในการดาเนนงาน

สาธารณสขมลฐาน เปนผนาการเปลยนแปลงพฤตกรรมดานสขภาพอนามย เปนตนแบบในการสราง

สขภาพ โดยการสอสาร สรางสขภาพ เฝาระวงปองกนและควบคมโรคไมตดตอเรอรงในชมชน

นาไปสการพฒนาการดแลสขภาพของตนเอง ครอบครวและชมชน

2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม 2.1 สามารถอธบายความหมายการจดการสขภาพชมชนและ อสม.นกจดการสขภาพชมชน ไดอยางถกตอง 2.2 สามารถวางแผนดานสขภาพ การจดการงบประมาณ การจดกจกรรมดานสขภาพ และการประเมนผลการดาเนนงานแบบมสวนรวมในชมชนไดอยางถกตอง 3. ระยะเวลาในการฝกอบรม 3 ชวโมง 4. ขอบขายของเนอหาสาระ ประกอบดวย 4.1 ความหมายของการจดการสขภาพชมชน 4.2 ความหมายของ อสม.นกจดการสขภาพชมชน 4.3 บทบาทของ อสม.นกจดการสขภาพชมชน 4.4 กระบวนการจดการสขภาพชมชน หมบานจดการสขภาพ ตาบลจดการสขภาพ 5. การจดประสบการณการเรยนร 5.1 วทยากรนาเขาสบทเรยนดวยการ ใหผเรยนเลาประสบการณทประสบผลสาเรจในพนท 5.2 วทยากรแบงกลมการเรยนรออกเปน 4 กลม 5.2.1 ใบความร สขภาพดเรมตนท 3 อ 2 ส 5.2.2 ใบงานท 1 การจดทาแผนดานสขภาพ 5.2.3 ใบงานท 2 การจดการงบประมาณ 5.2.4 ใบงานท 3 การจดกจกรรมดานสขภาพ 5.2.5 ใบงานท 4 การประเมนผลการดาเนนงานอยางมสวนรวม ใหผเรยน เขยนรายละเอยดในแตละใบงานโดยใหเวลากลมละ 10 นาท หลงจากนนผเรยนแตละกลมสลบเขากลมและเขยนรายละเอยดในใบงาน ตอจากกลมทแลว จนครบทง 4 กลม


5.3 วทยากรสรปผลทไดจากใบงานทง 4 กลม 5.4 วทยากรสรปบทเรยนเรอง ความหมายการจดการสขภาพชมชน อสม.นกจดการสขภาพชมชน และบทบาทการเปน อสม.นกจดการสขภาพชมชน 6. สอประกอบการฝกอบรม 6.1 แบบประเมนตนเอง 6.2 ใบความร 6.3 ใบงาน 7. การวดและประเมนผล ประเมนผลความรดวยแบบประเมนความร อสม.จดการสขภาพชมชน จานวน 5 ขอคาถาม แบบตอบ ถก – ผด


หนวยการเรยนรท 2 วชา อสม.กบการจดการกลมแมและเดก

1.สาระสาคญ สขภาพแมและเดก ถอเปนกลมวยเรมตนทสาคญสาหรบการมสขภาพดของคนไทย อสม . นกจดการสขภาพแมและเดกจงควรมองคความรทสาคญทใชในการถายทอด ใหคาแนะนา และเปน ทปรกษาแกกลมเปาหมาย คอ หญงระยะกอนตงครรภ หญงระหวางตงครรภ แมและเดกระยะหลงคลอด โดยสามารถวเคราะหสถานการณกลมเปาหมายทเปนสตรวยเจรญพนธในชมชน ใหไปฝากครรภไดเรวกอน 12 สปดาหมความร ความเขาใจ ประสบการณ และทกษะในการดแลหญงตงครรภและแมหลงคลอด(KUSA) สามารถจดการใหกลมเปาหมายมการฝากครรภคณภาพอยางมสวนรวมได สามารถถายทอดความรในการดแลหญงตงครรภและแมหลงคลอดใหแกกลมปาหมายและชมชนไดและสามารถจดการแมและเดกอยางมสวนรวมในชมชนไดเพอสขภาพทดของแมและเดก อนเปนทรพยากรมนษยทมคณคาตอไป 2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายนยามและความหมายการจดการดแลสขภาพแมและเดก 2. สามารถใหคาแนะนาวธการปองกนการตงครรภทถกตอง ปลอดภย 3. สามารถใหคาแนะนา/ปรกษาการปฏบตตวเมอรวาตงครรภ ระหวางตงครรภ และหลงคลอด 4. บอกวธการดแลจตใจระหวางตงครรภและหลงคลอด 5. บอกวธ/ แนวทางบรหารจดการการดแลสขภาพแมและเดกอยางมสวนรวม 3.ระยะเวลาในการฝกอบรม3ชวโมง 4.ขอบขายของเนอหาสาระประกอบดวย 1.ความหมายและความสาคญของการตงครรภและการฝากครรภ (20นาท) - ความหมายของการฝากครรภ - ประโยชนของการฝากครรภเรว กอน 12 สปดาห 2. การตงครรภเมอพรอมและการฝากครรภเรว(60นาท) - การปองกนการตงครรภทไมพงประสงค - เพศสมพนธทปลอดภย - เทคนคการฝากครรภคณภาพและการฝากทองเรว 3. การตดตามหญงตงครรภและแมหลงคลอด (20นาท) - วธการปฏบตตวและขอควรละเวน - การเลยงลกดวยนมแม - การวางแผนครอบครว และการเสรมสรางภมคมกนปองกนโรค EPI


4. การดแลสขภาพจตของหญงตงครรภและแมหลงคลอด (20นาท) - การดแลจตใจ 3 ระยะ - ภาวะซมเศรา 5. การจดการสขภาพเพอสงเสรมการฝากครรภเรว (60นาท) - การวางแผนแบบมสวนรวม - ตวอยางวธปฏบตทด (best practice) - การประเมนและตดตามผล (M&E) 5. การจดประสบการณการเรยนร 5.1 การเรยนร เรอง ความหมายและความสาคญของการตงครรภและการฝากครรภ

1. จาแนกกลมผเรยนเปน 2 กลม กลมแรกเปนกลมทเคยมประสบการณของการตงครรภทคลอดทารกนาหนกแรกเกดตงแต 3,000 กรมขนไป อกกลมหนงเปนกลมทคลอดทารกแรกเกดนาหนกนอยกวา 3,000 กรมและผทไมเคยมประสบการณการตงครรภ

2. ผสอนตงคาถามเกยวกบ “ความคดเหนตอการตงครรภและการเอาใจใสดแลผทตงครรภ” 3. ผสอนตงคาถามเรอง “รไดอยางไรวาตงครรภ” โดยใหผเรยนไดชวยกนตอบ และเลาถง

ประสบการณของตนเอง กลมละ 2-3 คน 4. ผ ส อนอ ธบายสร ปถ ง ค ว ามหมายของกา ร ต งค ร ร ภ อากา รขอ งกา ร ต ง ค ร ร ภ

การเปลยนแปลงทางรางกายทควรสงเกต 5. ผสอนบรรยายถงการฝากครรภคออะไร ความสาคญและจาเปนตองรบฝากครรภโดยเรว

ผสอนเนนสโลแกน “ฝากทองเรวไว ลกเตบใหญแขงแรง” 5.2 การเรยนร เรองการตงครรภเมอพรอมและการฝากครรภเรว

1. ใหผเรยนเลาประสบการณการพบเหนหรอการรบรเกยวกบการ“ตงครรภทไมพรอมและไมพงประสงค” 2-3 ประสบการณ

2. แบงกลมผเรยนกลมละ 5-7 คน เพอระดมสมองและแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบ - สาเหต ปจจยททาใหเกดการตงครรภทไมพรอม และไมพงประสงค - ว ธการปองกน และการม เพศสมพนธทปลอดภย เ พอไม ใหเ กดการตงครรภท

ไมพรอมและไมพงประสงค 3. บรรยายสรปเนอหาสาระในขอ 1 และขอ 2 4. บรรยายความรเรองวธการหลกเลยง และปฏเสธการอยตามลาพงกบผชายในทรโหฐานหรอ

สถานทลบตาคนการใชถงยางอนามย การใชยาเมดปองกนการตงครรภ การใชยาเมดคมกาเนด การใชยาฉดคมกาเนด

5. ตงคาถาม “จะรไดอยางไรวาทอง เมอรวาตงทอง ควรทาอยางไรบาง” โดยใหผเรยนตอบแสดงความคดเหน 4-5 คน

6. อธบายวธการนบอายครรภทถกตองและใหผเรยนฝกปฏบตการนบคานวณอายครรภทถกตอง 7. บรรยายวธการฝากครรภคณภาพ เพอกระตนใหหญงตงครรภตดสนใจรบไปฝากทองเรวกอน

อายครรภ 12 สปดาห


5.3 การเรยนร เรอง การตดตามหญงตงครรภและแมหลงคลอด 1. ผสอนบรรยายความรเรองการปฏบตตวและขอควรละเวนของหญงตงครรภ 2. ผสอนบรรยายความรเรองการปฏบตตวและขอควรละเวนของหญงหลงคลอด 3. ผสอนถามคาถามเ รอง ประโยชนของการเ ลยงลกดวยนมแม โดยใหผ เรยนตอบ 3-4 คน จากนนสรปประเดนใหชดเจน 4. ผสอนถามคาถามเรอง และวธการแกไขปญหาเรองการใหนมบตร โดยใหผเรยนตอบ3-4 คน จากนนสรปประเดนใหชดเจน 5.4 การเรยนร เรอง การดแลสขภาพจตของหญงตงครรภและแมหลงคลอด

1. ตงประเดนคาถามใหผเรยน 2-3 คนไดแลกเปลยนประสบการณเรอง อารมณ ความคด ความรสกขณะทตงครรภ

2. ฝกปฏบตการใชแบบคดกรองโรคซมเศรา 2 คาถาม (2Q) เพอประเมนความเครยด 5.5 การเรยนร เรอง การจดการสขภาพเพอสงเสรมการฝากครรภเรว

1. แบงกลมผเรยนกลมละ 5-7 คน 2. ใหแตละกลมระดมความคดเรอง

2.1 บทบาททพงประสงคของ อสม. ในการสงเสรมการฝากครรภเรวมอะไรบาง 2.2 หากจะตองทาบทบาททพงประสงคนน จะตองทาอยางไรมใครเกยวของบาง และตองใช

การสนบสนนอะไรบาง (คน เงน วสดอปกรณ ความรในการทางาน) 2.3 ระดมสมองในการกาหนดคณลกษณะหรอภาพอนพงประสงคของหญงตงครรภและ

ครอบครวในเรองการมสวนรวมชวยกนดแลสขภาพ 3. สรปประเดนใหชดเจนใหเหนถงสงทตองดาเนนการในชมชน 4. ยกตวอยางของหญงตงครรภทมการปฏบตตวทดในการดแลสขภาพตามขนตอนและสงผลด

ตอการเจรญเตบโตและพฒนาการทดของลก ครอบครวมความอบอนและมความสข 5. บรรยายถงวธการตดตามและประเมนผลการฝากครรภเรวและการดแลสขภาพของแมและ

เดกของชมชน 6. ทดสอบความรความเขาใจในเนอหาการอบรมตามแบบประเมนผลการเรยนร อสม.กบการ

จดการดแลสขภาพแมและเดก 6.สอประกอบการฝกอบรม 1. ใบงานท 1 ฝากทองเรวไว ลกเตบใหญแขงแรง 2. ใบงานท 2 ถาไมไดคมกาเนด พรอมทจะเกดการตงครรภไดทกเมอ 3. ใบงานท 3 ดแล หวงใย ใสใจ แมและเดก 4. ใบงานท 4 การดแลสขภาพจตของหญงตงครรภและแมหลงคลอด 5. ใบงานท 5 สงเสรมการฝากครรภเรว ดวยการจดการด ภาคมสวนรวม 6. แบบคดกรองโรคซมเศรา 2Q 7. เอกสารความร 8. ชดสาธตวธการคมกาเนด 9. แผนคานวณอายครรภสาเรจรป 10. สมดสชมพ 11. อปกรณบบเกบตนนานมแม


7.การวดและประเมนผล ประเมนผลความรดวยแบบประเมนความร อสม.จดการดแลสขภาพแมและเดก จานวน

5 ขอคาถาม แบบตอบ ถก-ผด


ใบงานท 1 “ฝากทองเรวไว ลกเตบใหญแขงแรง”

เรองความหมายและความสาคญของการตงครรภและการฝากครรภ

จดประสงคการเรยนร 1. อธบายความหมายและความสาคญของการตงครรภและอาการบงชวาตงครรภได 2. บอกถงความสาคญและประโยชนของการฝากครรภเรวกอนอายครรภ 12 สปดาห ขนตอนการปฏบต

1. จาแนกกลมผเรยนเปน 2 กลม กลมแรกเปนกลมทเคยมประสบการณของการตงครรภทคลอดทารกนาหนกแรกเกดตงแต 3,000 กรมขนไป อกกลมหนงเปนกลมทคลอดทารกแรกเกดนาหนกนอยกวา 3,000 กรมและผทไมเคยมประสบการณการตงครรภ

2. ผ สอน ตงค าถามเก ยว กบ “ความคด เ หน ตอการ ต งครร ภและการ เอาใจใส ดแลผ ท ตงครรภ”

3. ผสอนตงคาถามเรอง “รไดอยางไรวาตงครรภ” โดยใหผเรยนไดชวยกนตอบ และเลาถงประสบการณของตนเอง กลมละ 2-3 คน

4. ผ ส อ น อ ธ บ า ย ส ร ป ถ ง ค ว า ม ห ม า ย ข อ ง ก า ร ต ง ค ร ร ภ อ า ก า ร ข อ ง ก า ร ต ง ค ร ร ภ การเปลยนแปลงทางรางกายทควรสงเกต

5. ผสอนบรรยายถงการฝากครรภคออะไร ความสาคญและจาเปนตองรบฝากครรภโดยเรว 6. ผสอนเนนสโลแกน “ฝากทองเรวไว ลกเตบใหญแขงแรง”


ใบงานท 2 “ถาไมไดคมกาเนด พรอมทจะเกดการตงครรภไดทกเมอ”

เรองการตงครรภเมอพรอมและการฝากครรภเรว จดประสงคการเรยนร 1. อธบายถงการปองกนไมใหเกดการตงครรภทไมพรอมและไมพงประสงคได 2. ระบวธการมเพศสมพนธทปลอดภยได 3. สามารถนบคานวณอายครรภทถกตองได 4. ระบวธการทเหมาะสมตอการกระตนใหหญงตงครรภไปฝากครรภกอนอายครรภ 12 สปดาหหรอทนททรวาตงครรภได ขนตอนการปฏบต

1. ใหผเรยนเลาประสบการณการพบเหนหรอการรบร เกยวกบการ“ตงครรภทไมพรอมและไมพงประสงค” 2-3 ประสบการณ

2. แบงกลมผเรยนกลมละ 5-7 คนเพอระดมสมองและแลกเปลยนความคดเหนเกยวกบ - สาเหต ปจจยททาใหเกดการตงครรภทไมพรอม และไมพงประสงค - วธการปองกน และการมเพศสมพนธทปลอดภย เพอไมใหเกดการตงครรภทไมพรอมและไม

พงประสงค 3. บรรยายสรปเนอหาสาระในขอ 1 และขอ 2 4. บรรยายความรเรองวธการหลกเลยง และปฏเสธการอยตามลาพงกบผชายในทรโหฐานหรอ

สถานทลบตาคนการใชถงยางอนามย การใชยาเมดปองกนการตงครรภ การใชยาเมดคมกาเนด การใชยาฉดคมกาเนด

5. ตงคาถาม “จะรไดอยางไรวาทอง เมอรวาตงทอง ควรทาอยางไรบาง” โดยใหผเรยนตอบแสดงความคดเหน 4-5 คน

6. อธบายวธการนบอายครรภทถกตองและใหผ เรยนฝกปฏบตการนบคานวณอายครรภ ทถกตอง

7. บรรยายวธการฝากครรภคณภาพ เพอกระตนใหหญงตงครรภตดสนใจรบไปฝากทองเรวกอนอายครรภ12 สปดาห


ใบงานท 3 “ดแล หวงใย ใสใจ แมและเดก”

เรองการตดตามหญงตงครรภและแมหลงคลอด

จดประสงคการเรยนร 1. อธบายและแนะนาการปฏบตตวและขอควรละเวนของหญงตงครรภได 2. อธบายและแนะนาการปฏบตตวและขอควรละเวนของหญงหลงคลอดได 3. ระบถงประโยชนของการเลยงลกดวยนมแม และวธการแกไขปญหาเรองการใหนมบตร

ขนตอนการปฏบต 1. บรรยายความรเรอง การปฏบตตวและขอควรละเวนของหญงตงครรภ 2. บรรยายความรเรอง การปฏบตตวและขอควรละเวนของหญงหลงคลอด 3. ถามคาถามเรอง ประโยชนของการเลยงลกดวยนมแม โดยใหผเรยนตอบ 3-4 คน จากนนสรปประเดนใหชดเจน 4. ถามคาถามเรอง และวธการแกไขปญหาเรองการใหนมบตร โดยใหผเรยนตอบ 3-4 คน จากนนสรปประเดนใหชดเจน


ใบงานท 4 เรอง การดแลสขภาพจตของหญงตงครรภและแมหลงคลอด

จดประสงคการเรยนร

1. อธบายสาเหตของการเกดความเครยดในหญงตงครรภได 2. ประเมนความเครยดโดยใชแบบคดกรองโรคซมเศรา 2 คาถาม (2Q)

3. ระบวธการสรางความสข การผอนคลายเพอคลายความเครยดของหญงตงครรภได ขนตอนการปฏบต

1. ตงประเดนคาถามใหผเรยน 2-3 คนไดแลกเปลยนประสบการณเรอง อารมณ ความคด ความรสกขณะทตงครรภ

2. ฝกปฏบตการใชแบบคดกรองโรคซมเศรา 2 คาถาม (2Q) เพอประเมนความเครยด

แบบคดกรองโรคซมเศรา 2 คาถาม (2Q) ขอแนะนา ถามดวยภาษาทสอดคลองกบทองถนหรอเหมาะสมกบผถกสมภาษณควรถามใหไดคาตอบทละขอ ถาไมเขาใจถามซา ไมควรอธบายเพมเตม

คาถาม ภาษากลาง ภาษาอสาน ม ไมม (บม)

1 ใน สองสปดาหทผานมา รวมวนน ทานรสกหดห เศรา หรอทอแท สนหวง หรอไม

ในสองสปดาหทผานมารวมมอนเจามอาการมนบ : อกองหงอย เซง หนหวย บเปนตาอย มแตอยากไฮ

2 ในสองสปดาหทผานมา รวมวนน ทานรสก เบอ ทาอะไรกไมเพลดเพลน หรอไม

ในสองสปดาหทผานมารวมมอนเจามอาการมนบ : บสนใจหยง บอยากเฮดหยง บมวนบซน

3. บรรยายและยกตวอยางวธการสรางความสข การผอนคลายเพอคลายความเครยดสาหรบหญง

ตงครรภ


ใบงานท 5 “สงเสรมการฝากครรภเรว ดวยการจดการด ภาคมสวนรวม”

เรอง การจดการสขภาพเพอสงเสรมการฝากครรภเรว จดประสงคการเรยนร 1. บอกถงบทบาททพงประสงคของ อสม. ในการสงเสรมการฝากครรภเรว

2. บอกวธ/ แนวทางบรหารจดการการดแลสขภาพแมและเดกอยางมสวนรวม 3. ยกตวอยางวธการปฏบตตวทดของหญงตงครรภในการดแลสขภาพของตนเองและทารกได 4. บอกถงวธทจะตดตามและประเมนผลการฝากครรภเรวและการดแลสขภาพของแมและเดกของชมชนได ขนตอนการปฏบต

1. แบงกลมผเรยนกลมละ 5-7 คน 2. ใหแตละกลมระดมความคดเรอง

2.1 บทบาททพงประสงคของ อสม. ในการสงเสรมการฝากครรภเรวมอะไรบาง 2.2 หากจะตองทาบทบาททพงประสงคนน จะตองทาอยางไรมใครเกยวของบาง และตองใชการ

สนบสนนอะไรบาง (คน เงน วสดอปกรณ ความรในการทางาน) 2.3 ระดมสมองในการกาหนดคณลกษณะหรอภาพอนพงประสงคของหญงตงครรภและ

ครอบครวในเรองการมสวนรวมชวยกนดแลสขภาพ 3. สรปประเดนใหชดเจนใหเหนถงสงทตองดาเนนการในชมชน 4. ยกตวอยางของหญงตงครรภทมการปฏบตตวทดในการดแลสขภาพตามขนตอนและสงผลดตอ

การเจรญเตบโตและพฒนาการทดของลก ครอบครวมความอบอนและมความสข 5. บรรยายถงวธการตดตามและประเมนผลการฝากครรภเรวและการดแลสขภาพของแมและเดก

ของชมชน 6. ทดสอบความรความเขาใจในเนอหาการอบรมตามแบบประเมนผลการเรยนร อสม.กบการจดการ

ดแลสขภาพแมและเดก


หนวยการเรยนรท 3 วชาอสม.กบการจดการกลมเดกปฐมวย เรอง การสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย

1. สาระสาคญท 1 การสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย การสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย เปนการศกษาและเรยนรเกยวกบพฒนาการเดกตงแตแรกเกด-5 ปซงตองสอนใหเดกเกดความคดสรางสรรคฝกพฒนาการทง 4 ดาน เชน พฒนาการดานรางกาย พฒนาการทางดานสตปญญา พฒนาการดานอารมณและพฒนาการดานสงคม ซงการดแลเดกนนมความจาเปนตองดแลทงใหรางกายเตบโต และมพฒนาการทสมวย 2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1. สามารถอธบายความสาคญของพฒนาการเดก 2.สามารถบอกลาดบขนของพฒนาการเดก 3.วเคราะหเบองตนไดวาเดกมพฒนาการตามวย 4. บอกหรออธบายประโยชนและคณคาของการสงเสรมพฒนาการเดกตามวย

3. ระยะเวลาในการฝกอบรม1 ชวโมง 4. ขอบขายของเนอหาสาระ ประกอบดวย

1. ความหมายและความสาคญของพฒนาการเดกและการเจรญเตบโต ลาดบขนของพฒนาการตามวย 2. หลกการสงเสรมพฒนาการตามวย

2.1 การใหความรก ความอบอน 2.2 การฝกระเบยบวนย (การดทว การใชสอเทคโนโลยทเหมาะสม) 2.3 การนอนหลบพกผอน 2.4 การนวดเสรม

3. การเลนเพอสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว

5. การจดประสบการณการเรยนร ขนทบทวนและระบประสบการณ

1. ผเขารบการอบรมทาแบบวดความรกอนเรยน ใชเวลาประมาณ 15 นาท 2. นาเขาสบทเรยนโดยถาม

2.1สถานการณเดกไทย 2.2 ประสบการณการเลยงลกของผอบรมเรองพฒนาการเดกและการเจรญเตบโต

“ใครมลกหลานในวยนบาง” “แลวคดวา ลกหลานเจรญเตบโตปกตมย”

2.3 กจกรรมจกซอวลาดบขนพฒนาการตามวย(รายละเอยดตามคาแนะนาในกจกรรม) 3. วทยากรบรรยายเรอง

3.1 ความหมายของพฒนาการเดกและการเจรญเตบโต 3.2 ลาดบขนของพฒนาการตามวย 3.3 หลกการสงเสรมพฒนาการตามวย


ขนวเคราะหประสบการณและขนวางแผนและปฏบต 4. วทยากรแบงกลมผเขารบการอบรม รวมกนศกษาใบความรท 1-3 และปฏบตตามใบงานท 1 เรอง “กจกรรมสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว” โดยใหแตละกลมสรปประเดนจากใบความรดงน

1) ระดมความคด แลกเปลยนเรยนรเรองประโยชนของการสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว

2) ระดมความคด นาวสดทมมาประดษฐเปนของเลนเพอนใชสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว เพอตอบคาถาม 2 คาถาม

ใชสงเสรมพฒนาการเดกในวยใด วธใชสงเสรมพฒนาการทาอยางไร

3) กลมเสนอสงทไดจากการระดมสมองในประเดน ประโยชนของการสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว ของเลนทประดษฐไดใชสงเสรมพฒนาการเดกวยใด ทาอยางไร

แลวสงตวแทนออกมานาเสนอและสรปบทเรยนเปนภาพรวมใชเวลาประมาณ 30 นาท ขนสรปประสบการณ 5. วทยากรซกถามความเขาใจ และสรปเนอหาสาระ พรอมทงใหผเขารบการอบรมทาแบบวดความรหลงการอบรม 6. สอประกอบการฝกอบรม

1. คมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (กรมสขภาพจต) 2. แบบคดกรองพฒนาการเดกแรกเกด- 5 ป (กรมสขภาพจต) 3. ของเลนตามภมปญญาพนบานสงเสรมพฒนาการ (ตามบรบทพนท) “กระตกตอมคด สะกดตอม

อยาก” 4. วสดเหลอใชสาหรบประดษฐของเลน 5. ตกตาหรอสอบคคล 6. จกซอวลาดบขนพฒนาการตามวย 7. ใบความร

เรอง “สถานการณเดกไทย” เรอง “พฒนาการเดกปฐมวย” เรอง “พฒนาการดานการเคลอนไหว”

8. ใบงานท 1 เรอง “กจกรรมสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว” 7. การวดและประเมนผล 1. วธการวดและประเมนผล 1.1 ประเมนความรกอน-หลงการฝกอบรม 1.2 สงเกตพฤตกรรมการเรยนร 1.3 สมถาม 1.4 ทดสอบการปฏบตในเรองการสงเสรมพฒนาการเดก 2. เครองมอวดและประเมนผล 2.1 แบบประเมนความรการดแลสขภาพเดกปฐมวย 2.2 แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม


3. เกณฑการวดและประเมนผล ความรเกยวกบการสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยใชเกณฑผานรอยละ 60


เรอง อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย

1. สาระสาคญท 2 อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย โภชนาการมบทบาทสาคญตอการเจรญเตบโตและพฒนาการของเดก อตราการเจรญเตบโตจะเรวท ส ด ใน ช ว ง เ ปนทารก และลดลง เม อ เ ด กอา ย เ พ มข น ด ง น น โภชนาการท ด จ ง เ ปนส ง ส าคญ อยางยง เ นองจากรางกายตองการเสรมสรางการเจรญเตบโตและพฒนาการ อายระหวาง 1-6 ป ซงเปนชวงปแหงการปลกจตสานก (Formative years) การเจรญเตบโตทางดานรางกายจตใจ และอารมณ เชนเดยวกบทกษะทางกาย มการพฒนาอยางคอนขางรวดเรว ระหวางชวงเวลาน นาหนกสวนสงกลามเนอกระดกฟนนานมสมอง และระบบภมคมกนยงคงมพฒนาการและการเตบโต อยางไรกตาม อตราการเจรญเตบโตของเดกนนแตกตางกน ขนอยกบโภชนาการทเดกไดรบ และพนฐานทางพนธกรรม 2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1.สามารถอธบายความสาคญของการไดรบอาหารทเหมาะสมตามวย 2.สามารถสาธตการใหนมแมทถกวธ 3.สามารถสาธตการทาอาหารเสรมทเหมาะสม

3. ระยะเวลาในการฝกอบรม 1.25 ชวโมง 4. ขอบขายของเนอหาสาระ ประกอบดวย

1. ความสาคญของนานมแม 2. วธการใหนมแมทถกวธ 3 ด. (ดดเรว ดดบอย ดดถกวธ) 3. อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย (รเลอก รกกน เตบโต สดใสแขงแรง)

5. การจดประสบการณการเรยนร ขนทบทวนและระบประสบการณ 1. ผเขารบการอบรมทาแบบวดความรกอนเรยน ใชเวลาประมาณ 15 นาท 2. นาเขาสบทเรยน ซกถามและบรรยาย ขนวเคราะหประสบการณและขนวางแผนและปฏบต 3. แบงกลมผเรยน กลมละ 10-15 คน พรอมแจกใบความรท 4 (การเลยงลกดวยนมแม)

ใบความรท 5 (อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย) และใบงาน (โจทย) 2 ใบงาน 4. ทากจกรรมกลม 3 กลม ตามใบงาน ในประเดน

- ใบงานท 2 กจกรรมการเรยนรการเลยงลกดวยนมแม - ใบงานท 3 กจกรรมการเรยนรดานอาหารตามวย

ขนสรปประสบการณ 5. วทยากรสรปและบรรยายเพมเตม รเลอก รกกน เตบโต สดใสแขงแรง พรอมทงใหผเขารบการ

อบรมทาแบบวดความรหลงการอบรม


6. สอประกอบการฝกอบรม 1. โมเดลอาหาร 2. โมเดลเตานม 3. ตกตาเดก 4. วตถดบในการประกอบอาหาร 5. รปภาพอาหาร 6. คมอสงเสรมพฒนาการเดกแรกเกด- 5 ป สาหรบผปกครอง (กรมสขภาพจต)

- ใบงานท 2 กจกรรมการเรยนรการเลยงลกดวยนมแม - ใบงานท 3 กจกรรมการเรยนรดานอาหารตามวย

7. การวดและประเมนผล 1. วธการวดและประเมนผล

1.1 ประเมนความรกอน-หลง 1.2 บนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม 1.3 บนทกการสงเกตการนาเสนอวาครอบคลมตามประเดนเนอหาตามใบงาน

2. เครองมอวดและประเมนผล 2.1 แบบประเมนความรกอน-หลง 2.2 แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม 2.3 แบบบนทกการสงเกตการนาเสนอวาครอบคลมตามประเดนเนอหาตามใบงาน

3. เกณฑการวดและประเมนผล ความรเกยวกบอาหารกบการเจรญเตบโตตามวยใชเกณฑผานรอยละ 60


เรอง สขภาพในชองปาก

1. สาระสาคญท 3 สขภาพในชองปาก การดแลสขภาพชองปากเดกปฐมวย เปนสงสาคญทพอแมผปกครองไมควรละเลย เพอเปนการเตรยมฟนสวยแขงแรงใหแกเดกปองกนฟนผ ซงเดกสขภาพชองปากด ฟนสวยแขงแรงเปนปจจยหนงทชวยใหเปนประโยชนแกเดกในการรบประทานอาหาร คอ สามารถบดเคยวอาหารใหละเอยด เปนการยอยอาหารขนแรกในชองปาก เดกสามารถรบประทานอาหารไดด มรสชาตและไดอาหารเพยงพอ ครบถวน 2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1.สามารถอธบายความสาคญและวธการดแลสขภาพชองปากไดอยางถกตอง 2.สามารถสาธตการนวดเหงอกและการทาความสะอาดชองปากอยางถกวธ

3. ระยะเวลาในการฝกอบรม25 นาท 4. ขอบขายของเนอหาสาระ ประกอบดวย

1.ความสาคญของการดแลสขภาพชองปาก 2.วธการทาความสะอาดชองปากอยางถกวธ 3.วธการแปรงฟนถกวธ


1. ผเขารบการอบรมทาแบบวดความรกอนเรยน ใชเวลาประมาณ 15 นาท 2. นาเขาสบทเรยนโดยเพลงการแปรงฟนทถกวธพรอมทาประกอบ ขนวเคราะหประสบการณและขนวางแผนและปฏบต 3. วทยากรบรรยาย สา ธตและฝกปฏ บ ตพรอมท งแจกใบความร ท 6 (การดแลสขภาพ

ชองปากกลมวยแรกเกด-5 ป ......เตรยมฟนสวยใหแขงแรง) การดแลสขภาพชองปาก การทาความสะอาดชองปากอยางถกวธ การแปรงฟนถกวธ

4. ทากจกรรมกลมตามใบงานท 4 กจกรรมการเรยนรการดแลสขภาพชองปาก ขนสรปประสบการณ 5. วทยากรซกถามความเขาใจ และสรปเนอหาสาระ พรอมทงใหผเขารบการอบรมทาแบบวดความร

หลงการอบรม


6. สอประกอบการฝกอบรม

1.โมเดลฟนเดก 2.เพลง 3.แผนพบ/ภาพพลก 4.โปสเตอร

7. การวดและประเมนผล 1. วธการวดและประเมนผล 1.1 ประเมนความรกอน-หลงการฝกอบรม 1.2 สงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม 2. เครองมอวดและประเมนผล 2.1 แบบประเมนความรการดแลสขภาพเดกปฐมวย 2.2 แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม 3. เกณฑการวดและประเมนผล ความรเกยวกบสขภาพในชองปากใชเกณฑผานรอยละ 60


เรองอสม. จะจดการสขภาพในการดแลเดกปฐมวย และสงตอไดอยางไร

1. สาระสาคญท 4อสม. จะจดการสขภาพในการดแลเดกปฐมวย และสงตอไดอยางไร อสม.นกจดการสขภาพในฐานะแกนนาการเปลยนแปลงดานสขภาพในชมชน หากสามารถจดการดแลสขภาพเดกปฐมวยและสงตอไดอยางเหมาะสม โดยการมสวนรวมของภาคเครอขายสขภาพในพนท จะสงผลใหเดกมพฒนาการสมวย เจรญเตบโตสมสวน 2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1. สามารถอธบายความสาคญและประโยชนของการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยไดอยางถกตอง

2. สามารถอธบายขนตอนในการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยไดอยางถกตอง

3. ระยะเวลาในการฝกอบรม 30 นาท 4. ขอบขายของเนอหาสาระ ประกอบดวย

1. ความสาคญของการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวย 2. บทบาท อสม.ในการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยและสงตอ 3.ขนตอนการจดการสขภาพกลมเดกปฐมวยและการสงตอทเหมาะสม


1. ผเขารบการอบรมทาแบบวดความรกอนเรยน ใชเวลาประมาณ 5 นาท 2. แบงกลมผ เรยน กลมละ 10-15 คน พรอมแจกใบความรท 7(อสม . จะจดการสขภาพ

ในการดแลเดกปฐมวย และสงตอไดอยางไร) ขนวเคราะหประสบการณและขนวางแผนและปฏบต 3. แบงกลมผเรยน กลมละ 10-15 คน พรอมแจกใบความรท 7 4. ทากจกรรมกลม 3 กลม ตามใบงาน ขนสรปประสบการณ

5. วทยากรสรปและบรรยายเพมเตม พรอมทงใหผเขารบการอบรมทาแบบวดความรหลงการอบรม 6. สอประกอบการฝกอบรม

1.กรณศกษา(สถานะสขภาพชมชนดานสขภาพแมและเดก)


7. การวดและประเมนผล 1. วธการวดและประเมนผล 1.1 ประเมนความรกอน-หลงการฝกอบรม 1.2 สงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม 2. เครองมอวดและประเมนผล 2.1 แบบประเมนความรการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวย 2.2 แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม 3. เกณฑการวดและประเมนผล ความรดานความสาคญขนตอนการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวย รอยละ 80


กจกรรมประกอบการเรยนการสอน เรอง การสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย

คาแนะนากจกรรมจกซอวลาดบขนพฒนาการตามวย ประกอบดวย เอกสาร 1 แบบบนทกการเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยตามชวงอายโดยพอแม

ผปกครอง (ใหพมพในกระดาษขนาดใหญเทาโปสเตอร ตารางเปลา) เอกสาร 2 ภาพพฒนาการเดกตามวยตาง ๆ (ตดภาพแยกออกเปน 10 ใบ) เอกสาร 3 เฉลยกจกรรมจกซอวลาดบขนพฒนาการตามวย

วธทากจกรรม

1. ใหเตรยมแบบบนทกฯ (เอกสาร 1) ตดไวบนกระดานขนาดใหญหนาหอง 2. สมแจกภาพพฒนาการดานตางๆ (เอกสาร 2) ทตดไวเรยบรอยแลว 10 ใบ ใหผเขาอบรม 3. ใหผเขาอบรมแตละคนตดภาพพฒนาการลงในแบบบนทกฯใหตรงกบดานและชวงอายของภาพท

ตวเองไดรบ 4. วทยากรเฉลยภาพพฒนาการแตละภาพวาควรจะอยในพฒนาการดานใดชวงอายเทาไหร


เอกสาร 2

ภาพพฒนาการเดกตามวยตางๆ

สะดงหรอเคลอนไหวรางกายเมอไดยนเสยงพดระดบปกต

มองตามสงของทเคลอนทเปนมม 180 องศา

แสดงความตองการโดยทาทาทางหรอเปลงเสยง

จบนวมอเพอหยบของชนเลก

เดนลากของเลนหรอสงของได

หนอยากไดอนไหนจะ


ตอบชอวตถไดถกตอง

ใชชอนตกอาหารกนเองได

กระโดดเทาพนพนทงสองขาง

ชวยทางานขนตอนเดยวไดเอง

เลอกวตถทมขนาดใหญและเลกกวา

อนไหนเลกกวาอนนจะ


เอกสาร 3

เฉลยกจกรรม จกซอวลาดบขนพฒนาการตามวย

หนอยากไดอนไหนจะ

จบนวมอเพอหยบของชนเลก อาย 10-12 เดอน ดานการใชกลามเนอมดเลก (FM)

เดนลากของเลนหรอสงของได อาย 13-18 เดอน ดานการเคลอนไหว(GM)

แสดงความตองการโดยทาทาทางหรอเปลงเสยง อาย 10-12 เดอน ดานการใชภาษา (EL)

สะดงหรอเคลอนไหวรางกายเมอไดยนเสยงพดระดบปกต อาย แรกเกด - 1 เดอน ดานการเขาใจภาษา (RL)

มองตามสงของทเคลอนทเปนมม 180 องศา อาย 3-4 เดอน ดานการใชกลามเนอมดเลก (FM)

ตอบชอวตถไดถกตอง อาย 13-18 เดอน ดานการใชภาษา (EL)


อนไหนเลกกวาอนนจะ

ใชชอนตกอาหารกนเองได อาย 19-24 เดอน ดานการชวยเหลอตวเองและสงคม(PS)

เลอกวตถทมขนาดใหญและเลกกวา อาย 43-48 เดอน ดานการเขาใจภาษา (RL)

กระโดดเทาพนพนทงสองขาง อาย 25-30 เดอน ดานการเคลอนไหว(GM)

ชวยทางานขนตอนเดยวไดเอง อาย 37-42 เดอน ดานการชวยเหลอตวเองและสงคม (PS)


หนวยการเรยนรท 4 วชา อสม.กบการจดการกลมวยทางาน

เรอง ปลอดโรค ปลอดภย กายใจเปนสข 1. สาระสาคญ

โรคไมตดตอเรอรงหรอเรยกวาโรควถชวต เปนโรคทเกดจากพฤตกรรมและการดารงชวตท ไมถกตองเหมาะสม แตสามารถปองกนได ไดแก โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง โรคหวใจ ขาดเลอด โรคหลอดเลอดสมอง(อมพฤกษ อมพาต) และโรคมะเรง

ปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรงทสาคญคอพฤตกรรมสขภาพและการดารงชวตท ไมถกตองเหมาะสม เชนอาหารหวาน/มน/เคมจด รวมถงขนมขบเคยว นาอดลม กาแฟ อาหารสาเรจรป กนผก ผ ล ไ ม น อ ย ด ม เ ค ร อ ง ด ม ท ม แ อ ล ก อ ฮ อ ล อ ย า ง ห น ก ส บ บ ห ร ข า ด ก า ร เ ค ล อ น ไ ห ว ออกกาลงกายและความเครยดเรอรง การปองกนและควบคมปจจยเสยงตอการเกดโรคเรอรงในประชาชน กลมเสยง และกลมปวยเพอใหรเรองโรค และการปฏบตตวไดถกตอง ซง อสม.สามารถคนหา คดกรองเพอประเมนพฤตกรรมสขภาพเบองตน แนะนาและประสานกบรพ.สต.ในการจดบรการตอไป 2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบาย อนตรายโรค สาเหตและปจจยเสยง ของโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง (อมพาตอมพฤกษ) มะเรง 2. ประเมนภาวะสขภาพภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมาย 3. จดกจกรรมเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม 3. ระยะเวลาในการฝกอบรม 3ชวโมง 4. ขอบขายของเนอหาสาระ ประกอบดวย 4.1 ความรและปจจยเสยง โรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจ ขาดเลอด หลอดเลอดสมอง(อมพฤกษอมพาต) มะเรง 4.1.1 ความ ร เ กยว กบโรคหลอดเล อด หว ใจความ สม พน ธ ความเ ชอมโยงกบ โรค ไมตดตอเรอรงอน 4.1.2 การวเคราะหปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรง

4.2 การประเมนและการจดการปจจยเสยงของโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค 4.2.1การประเมนภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมายทชดเจน 4.2.2การจดการเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม


5. การจดประสบการณการเรยนร 1. ทดสอบความรกอนเรยนโดยใชแบบทดสอบทจดไว ใชเวลาประมาณ 5 นาท 2. วทยากรบรรยายอนตรายโรค สาเหตและปจจยเสยงของโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน คว าม ดน โ ล ห ตส ง ห ว ใ จ ข าด เ ล อด หลอด เ ล อ ดสมอ ง ( อ มพ าต อ มพฤกษ ) มะ เ ร ง โ ด ย ใ ห ผเขารบการอบรมศกษาจากใบความรท 1-6 ใชเวลาประมาณ 30นาท 3. วทยากรบรรยายเรอง การวเคราะหปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรง โดยกระบวนการหรอเทคนคทสามารถนามาใชวเคราะหปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรงในชมชน

o แผนทความคด (Mind Map) o การวเคราะหทางระบาดวทยา o แผนทตนไม (Tree Diagram) o แผนภมกางปลา (Fish Bone)

วทยากรสามารถเลอกเทคนคทตนเองถนดอยางใดอยางหนงมาบรรยายได ใชเวลาประมาณ 15-20 นาท 4. วทยากรแบงกลมผเขารบการอบรมเปนกลมๆ ละ 5-8 คน รวมกนปฏบตตามใบงานท 1 เรอง “การประเมนภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมายทชดเจน” โดยใหผเขาอบรมสามารถ

4.1 เลอกใชขอคาถามเบองตนจากใบความรท 1-5 โดยพจารณาใหเหมาะสมกบการ คดกรอง 5 โรค

4.2 จาแนกกลมเปาหมายโดยใชวธการพรอมคาอธบายจากใบความรท 7 4.3 เขยนแผนทเดนดนหมบานของผเขารวมอบรม โดยครอบคลมสถานทสาคญ เชน โรงเรยน วด

หอกระจายขาว หอจายประปาหมบาน เปนตน ระบบานผปวย/ มความเสยงตอการเกดโรค โดยจาแนกสตามความเสยงของโรคพรอมทงระบตาแหนงโดยการพกดจดลงในแผนทเดนดนได

4.4 สงตวแทนออกมานาเสนอและสรปบทเรยนเปนภาพรวม 4.5 ผเขารบการอบรมอภปราย ซกถาม ความรเพมเตม

ใชเวลาประมาณ 60 นาท 5. วทยากรใชผเขารบการอบรมกลมเดม แลวนาเขาสใบงานท 2 “การจดการเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม”

5.1 ใหผเขารบการอบรมรวมกนระดมความคดเขยนแผนการจดกจกรรมปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม และสมมตใหสมาชกรบผดชอบแตละบทบาทหนาทในกจกรรมนน

5.2 แสดงบทบาทสมมตผรบผดชอบในแตละหนาทและสามารถอธบายไดวาตนเองจะทาอะไรบางในกจกรรมนน การดาเนนกจกรรมใหครบใน 8 กจกรรม ดงน

1) สารวจ คนหา จดทาทะเบยนผทมความเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค 2) เตรยมชมชนเพอรบการตรวจสขภาพเชงรก 3) จดกจกรรมการคดกรองผทมความเส ยง ตอการเ กดโรคไม ตดตอเ รอร ง 5 โรค

เพอประเมนพฤตกรรมสขภาพเบองตน 4) ใหคาแนะนาการดแลสขภาพ 5) การจดกจกรรมเพอสงเสรมสขภาพและปองกนโรคเรอรง 5 โรค 6) สนบสนนการจดตงกลม/ชมรมผปวยโรคเรอรง 5 โรค และมกจกรรมเพอนชวยเพอน 7) สรางความเขมแขงของชมชน 8) จดระบบและทมตดตาม ประเมนผลกจกรรม และสรปผล


5.3 แตละกลมออกมาแสดงบทบาทสมมตตามประเดนทไดรบมอบหมาย ใชเวลากลมละ 10-12 นาท

5.4 ผเขารบการอบรมอภปราย ซกถาม ความรเพมเตม ใชเวลาประมาณ 60 นาท

6. ทดสอบความรหลงเรยนโดยใชแบบทดสอบทจดไว ใชเวลาประมาณ 5 นาท 6. สอประกอบการฝกอบรม 1. แบบวดความรโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง (อมพาตอมพฤกษ) มะเรง 2. แบบประเมนกจกรรมกลม 3. ใบความร 6 เรอง ไดแก ใบความรท 1 เรอง ใบความรท 2 เรอง ใบความรท 3 เรอง ใบความรท 4 เรอง ใบความรท 5 เรอง ใบความรท 6 เรอง 4. ใบงาน 2 เรอง ไดแก

ใบงานท 1 เรอง “การจดการเพอการปรบเปลยนพฤตกรรม” ใบงานท 2 เรอง “การประเมนภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมาย”

7. การวดและประเมนผล 1. วธการวดและประเมนผล 1.1 การวดความรโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง (อมพาตอมพฤกษ) มะเรง กอนและหลงการฝกอบรม 1.2 ประเมนกระบวนการปฏบตงานกลม 2. เครองมอวดและประเมนผล 2.1 แบบวดความรเกยวกบโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง (อมพาตอมพฤกษ) มะเรง 2.2 แบบประเมนกระบวนการปฏบตงานกลม 3. เกณฑการวดและประเมนผล 3.1 ความ ร เ กยว กบโรคไ ม ตดตอเ รอร ง 5 โรค ( เบาหวาน ความดนโลหตส ง หวใจ ขาดเลอด หลอดเลอดสมอง (อมพาตอมพฤกษ) มะเรง ใชเกณฑผานรอยละ 60 3.2 กระบวนการปฏบตงานกลมใชเกณฑผานรอยละ 50


ใบงานท 1 เรองการประเมนภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมายทชดเจน

*******************************

จดประสงคการเรยนร เพอใหผเขาอบรม สามารถรวมกนจดทาแผนทเดนดนได

ขนตอนการปฏบต 1. ขอใหทานแบงกลมผเขาประชมออกเปนกลมยอย ๆ อยางนอย กลมละ 5-8 คน 2. คดเลอกประธาน เลขานการ ประชาสมพนธ 3. ประเมนความเสยงของตนเองโดยใชแบบประเมนความเสยงทจดให 4. จดทาแผนทเดนดนหมบานของทาน โดยใหครอบคลมสถานทสาคญ เชน โรงเรยน วด หอ

กระจายขาว หอจายประปาหมบาน เปนตน 5. ระบบานผปวย/ มความเสยงตอการเกดโรค โดยจาแนกสตามความเสยงของโรคพรอมทงระบ

ตาแหนงโดยการพกดจดลงในแผนทเดนดน 6. นาเสนอแผนทแกผเขารบการอบรม 7. รวมกนอภปรายและซกถามความรเพมเตม


ใบงานท 2 เรองการจดการเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม

(60 นาท) *******************************

คาชแจง

1. ขอใหทานแบงกลมผเขาประชมออกเปนกลมยอย ๆ อยางนอย กลมละ 5-8 คน 2. คดเลอกประธาน เลขานการ ประชาสมพนธ 3. ประชมกลมระดมความคดเ พอจดกจกรรมปรบเปล ยนพฤตกรรม โดยใหครอบคลม

8 กจกรรม ดงน 1) สารวจ คนหา จดทาทะเบยนผทมความเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค 2) เตรยมชมชนเพอรบการตรวจสขภาพเชงรก 3) จด กจกรรมการคดกรองผ ท ม ความเส ย ง ตอการ เ กดโรคไ ม ตด ตอ เ รอร ง 5 โรค

เพอประเมนพฤตกรรมสขภาพเบองตน 4) ใหคาแนะนาการดแลสขภาพ 5) การจดกจกรรมเพอสงเสรมสขภาพและปองกนโรคเรอรง 5 โรค 6) สนบสนนการจดตงกลม/ชมรมผปวยโรคเรอรง 5 โรค และมกจกรรมเพอนชวยเพอน 7) สรางความเขมแขงของชมชน 8) จดระบบและทมตดตาม ประเมนผลกจกรรม และสรปผล และสมมตใหสมาชกรบผดชอบแตละบทบาทหนาทในแตละกจกรรม

4. นาเสนอรปแบบการจดกจกรรมในชมชนและแสดงบทบาทสมมตผรบผดชอบในแตละหนาท โดยสามารถอธบายไดวาตนเองจะทาอะไรบางในกจกรรมนน

5. รวมกนอภปราย ซกถามความรเพมเตม ผลงานกลม แผนดาเนนการจดกจกรรมปรบเปลยนพฤตกรรมในชมชน


หนวยการเรยนรท 5 วชา อสม.กบการจดการกลมผสงอาย

วตถประสงครายวชา ภายหลงผานการอบรมแลว อสม.สามารถ

1. อธบายนยาม แนวคด หลกการ คณคาศกดศร ความจาเปนของการดแลผสงอาย การเปลยนแปลงในผสงอาย สถานการณผสงอายของประเทศและชมชน คณลกษณะของผสงอายแตละกลมแตละประเภท วธการดแลผสงอายในแตละกลมสทธผสงอาย บรการผสงอายทตองไดรบ หนวยงานและองคกรทใหบรการผสงอาย บทบาทครอบครวและชมชนกบการดแลผสงอาย การสงตอความตองการและบรการของผสงอาย ไดถกตอง

2. ตระหนกถงบทบาท คณคา ทศนคตเชงบวกของผสงอาย บทบาทและความรบผดชอบของครอบครว ชมชนในการดแลผสงอาย

3. อธบายบทบาท อสม.นกจดการสขภาพกลมวยผสงอายได 4. ตระหนกถงคณคา ศกดศร มความมนใจ มความตงใจ เตมใจ มความความคดวธการทางาน และ

วธการใหคณคาในการบรณาการเชงบวก พรอมในการดาเนนงานและใหคามนสญญาในการปฏบตหนาทบรหารจดการระบบการดแลผสงอายในชมชนเชงรก

5. บอกขนตอนการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอายได 6. มทกษะในการคนหา วเคราะหขอมล ประเมนและตรวจคดกรองสขภาพเบองตนและแปลผลได

ถกตอง 7. มทกษะในการใชประโยชนขอมลจากการประเมน/สารวจ/คดกรอง ทงการสอสาร การสราง

แผนงานโครงการและการปฏบตการดแลผสงอายรองรบหลงการประเมนและคดกรอง เพอการดแลผสงอายไดถกตอง

8. บรหารจดการระบบการดแลผสงอายตามความสามารถ ตามกลมโรค และสงเสรมสขภาพผสงอาย และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอายในชมชนเชงรกได

มาตรฐานรายวชา 1. อสม.เขาใจนยาม แนวคด หลกการ คณคาศกดศร ความจาเปนของการดแลผสงอาย การเปลยนแปลงในผสงอาย สถานการณผสงอายของประเทศและชมชน คณลกษณะของผสงอายแตละกลมแตละประเภท วธการดแลผสงอายในแตละกลมสทธผสงอาย บรการผสงอายทตองไดรบ หนวยงานและองคกรทใหบรการผสงอาย บทบาทครอบครวและชมชนกบการดแลผสงอาย และการสงตอความตองการและบรการของผสงอาย 2. อสม.เปนนกจดการสขภาพกลมวยผสงอายในชมชนทมความพรอม และดาเนนการดแลผสงอายเชงรกทงกลมผสงอายทพงพาตนเองได ผสงอายทพอชวยเหลอตนเองได/กลมตดบานและผสงอายทชวยเหลอตนเองไมได/กลมผสงอายตดเตยง


คาอธบายรายวชา ศกษาและปฏบตเกยวกบนยาม แนวคด หลกการ สถานการณ คณคาศกดศร ความจาเปนของการดแล ผสงอาย การเปลยนแปลงในผสงอาย บทบาทครอบครวกบผสงอาย สทธผสงอาย บรการผสงอายทตองไดรบ หนวยงานและองคกรทใหบรการผสงอาย การสงตอความตองการและบรการของผสงอาย บทบาท อสม. นกจดการสขภาพกลมวยสงอายการประเมนความสามารถและการคดกรองสขภาพผสงอาย คนหาโรคกลมเสยง โรคพบบอยของผสงอาย การวเคราะหขอมล การจดการขอมล การประเมนและการคดกรอง เพอชเปาหมายการทางานและคนขอมลใหชมชนการจดระบบสอสารขอมลและถายทอดความรสชมชน การบรหารจดการระบบดแลผสงอาย ตามความสามารถ ตามกลมโรค และสงเสรมสขภาพผสงอาย และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอาย เนอหา/แนวคดรวบยอด 1. แนวคด หลกการ สถานการณ และความจาเปนในการดแลสขภาพผสงอาย 2. สทธประโยชนผสงอายและแนวทางการประสานงานหนวยงานทเกยวของ 3. การจดการระบบการดแลสขภาพผสงอายเชงรก แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 1.เนนกระบวนการ :กระบวนการสรางความตระหนกกระบวนการกลม การแสดงความคดเหนและแลกเปลยนองคความร ประสบการณ อภปราย ตงประเดนคาถาม 2. วทยากรบรรยาย 3. สมถามผเรยน/การถามตอบในกลมใหญ 4. แบงกลมปฏบตตามใบงาน 5. นาเสนอผลงานกลม 6. ฝกปฏบต 7. บทบาทสมมต/วเคราะห สถานการณจรง ตวอยางของจรง 8. ศกษาใบความร/วดทศน 9. ทาแบบทดสอบกอน-หลงการเรยนรและประเมนผล 10. สรปความร/บทเรยน รวมกนเตมเตม/วทยากรเพมเตมเนอหา เวลา 3 ชวโมง สอการเรยนรและแหลงการเรยนร สอการเรยนร 1. ใบงาน 2. ใบความร 3. แบบทดสอบ 4. แบบคดกรอง 5. อปกรณประกอบการประชมกลม/การฝกปฏบต 6. ตวอยางของจรง/วเคราะหเหตการณจรง 7. สออเลกทรอนกส/คลปภาพ/คลปเสยง/สอวดทศน 8. เอกสารประกอบการอบรม


แหลงการเรยนร 1. คมอ/แนวทางการปฏบตงานการดแลผสงอายของบคลากรสาธารณสข อาสาสมครและผ เ ก ยวของ อาท ค ม อ อสม . นกจดการสขภาพชมชน ค ม อส าหรบ อสม . ในการ ดแลผ ส งอา ย กรมสนบสนนบรการสขภาพ คมอแนวทางการอบรมผดแลผสงอายระยะยาว คมอปฏบตงานสาหรบ อสม. เ พ อ ผ ส ง ว ย สาย ใย ร กครอบค ร ว ช มชน ค ม อ แนวทา งกา รอบรมผ ด แ ลผ ส ง อ า ย หล กส ต ร 70 ชวโมง คมอบนทกสขภาพผสงอาย สานกสงเสรมสขภาพ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข คมอโรคหลอดเลอดสมอง สถาบนประสาทวทยา กรมการแพทย การดแลสขภาพผสงอายแบบบรณาการ สถาบนเวชศาสตรสมเดจพระญาณสงวร สมเดจพระสงฆราชเพอผสงอาย กรมการแพทย การดแลผสงอาย:ความสขและความเครยด สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ การดแลตนเองดานโภชนาการสาหรบผสงอาย กรมอนามย แนวปฏบตในการบรการผสงอาย สาหรบ รพ.สต. คมอการดาเนนงาน(ฉบบยอ) อาสาสมครดแลผสงอาย (อผส.) คมอการดาเนนงานการคมครองและพทกษสทธผสงอายในชมชน สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย คมอจตอาสาผสงอายเพอสงคม เปนตน

2. เวบไซดหนวยงานทดแลผสงอายหรอสนบสนนกจการผสงอาย อาท เวบไซดกรมอนามย กรมการแพทย กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข สานกสงเสรมและพทกษผสงอาย กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย สถาบนพฒนาฝมอแรงงาน กระทรวงแรงงาน เวบไซดกระทรวงศกษาธการ มลนธสถาบนวจยและพฒนาผสงอายไทย (มส.ผส.) สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) กรงเทพมหานคร ศนยเรยนรและพฒนาผสงอายแบบครบวงจร มหาวทยาลยมหดล สมาคมคลงปญญาอาวโสแหงประเทศไทย เปนตน

3. สอตางๆ อาท สอสงพมพ เชน วารสาร จลสาร รายงานประจาป รายงานสถานการณผสงอาย งานวจย บทความวชาการ นตยสาร หนงสอพมพ วทย โทรทศน เปนตน

ประเมนผล การประเมนผลสาเรจของผเรยน จะดาเนนการรวมกนหลายวธ โดย 1. อสม.ตองเขารบการอบรมครบเตมเวลาตามหลกสตรทกาหนดและครบทกหวเรองของหนวยการเรยนรวชา การจดการกลมวยผสงอาย 2. การวดผลและประเมนผล โดยวธ

วธการ เครองมอ เกณฑ อสม. ผเรยนทาใบงาน ใบงานในแตละหวเรองวชา รอยละ 80 ผานเกณฑ

(ความถกตองในการตอบหรอทาใบงาน)

ประเมนการนาเสนอผลงาน แบบประเมนการนาเสนอผลงาน

ระดบคณภาพ 3 ผานเกณฑ

สงเกตพฤตกรรมการทางาน/การเรยนร

แบบสงเกตพฤตกรรมการทางาน


อสม.ทาแบบทดสอบกอนและหลงเรยน

แบบทดสอบกอนและหลงเรยน

อตราระหวางกอนเรยน:หลงเรยน 20: 80(ความถกตอง ในการตอบแบบทดสอบ)


ใบงานท 5.1 เรอง แนวคด หลกการ สถานการณ และความจาเปนในการดแลสขภาพผสงอาย


เพอรวมกนวเคราะหสถานการณผสงอายในชมชน สะทอนสถานการณผสงอายในชมชน บอกเลาประสบการณการชวยเหลอผสงอายในชมชน รวมถงคณคา ศกดศรและบทบาทของผสงอายตอสงคม ครอบครว ชมชน การเปลยนแปลงในผสงอาย ปญหาของผสงอาย ทงปญหาทวไป ปญหาสขภาพกาย จต ความตองการของผสงอายและวธการดแลสขภาพกาย สขภาพใจ การออกกาลงกายของผสงอาย บทบาทครอบครว ชมชนตอผสงอาย ตลอดจนหาแนวทางการทางานใหยงยน

ลาดบขนการปฏบต 1. แบงกลมยอยใหมกลมละ 10-15 คน หรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยน แตละกลมเลอกประธาน 1 คน เลขานการ 2 คน และโฆษกกลม 1 คน 2. กลมชวยกนระดมสมองดาเนนการ ดงตอไปน

2.1 ว เคราะหสถานการณผสงอายในชมชนของอสม .โดยบอกหรอนาขอมลประชาชน ในเขตรบผดชอบของผเรยนมาดรวมกน และใหสะทอนวาสถานการณผสงอายในชมชนของ อสม.เปนอยางไร

2.2 บอกเลาประสบการณการชวยเหลอผสงอายในชมชน สาเหตทชวย ความรสกทไดรบจากการชวยเหลอ

2.3 แตละกลมนาเสนอผลการประชมกลมเบองตน โดยจดทาแผนภาพหรอขอมลผลการระดมสมอง ตดไวทกลม จากนนจงดาเนนขนตอนตอไป

3. แตละกลมชวยกนระดมความคดเหน ประเดนตอไปน 1) คณคา ศกดศรและบทบาทของผสงอายตอสงคม ครอบครว ชมชน 2) การเปลยนแปลงในผสงอาย 3) ปญหาทวไปของผสงอาย 4) ปญหาดานสขภาพกาย สขภาพจตของผสงอายและความจาเปนของการดแลผสงอาย 5) การดแลสขภาพกาย สขภาพใจ และการออกกาลงกายของผสงอายทถกวธ 6) บทบาทครอบครว ชมชนตอผสงอาย แนวทางการทางานใหยงยน

4. แตละกลมนาเสนอผลงานกลมในการระดมความคดเหน (โดยนาผลงานทงขอ 2 และ 3 นาเสนอตอเนองเชอมโยงกน) และสรปรวมกน

5. วทยากรสรปเนอหาการเรยนรของผเรยน และเพมเตมเนอหา 6. วทยากรแนะนาใหผเรยนศกษาใบความรและศกษาเพมเตมจากแหลงเรยนรอน


ใบงานท 5.3 เรอง การจดการระบบการดแลสขภาพผสงอายเชงรก

“การจดการระบบการดแลผสงอายตามความสามารถและกลมโรคการสงเสรมสขภาพผสงอาย และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอายในชมชนเชงรก”


1.เพอฝกทกษะในการคดรเรม ออกแบบกจกรรมทเหมาะสมตามความสามารถและคณภาพชวตของผสงอาย สอดคลองกบบรบทของชมชน เพอความมนคงของสทธผสงอายในการมอายยนการคมครอง การสงเสรมและการมสวนรวมทงใหผสงอายทาเอง การทารวมกบผสงอาย และการทาแทนผสงอาย ตามความคดสรางสรรคของคนในชมชนทรวมกนคด รวมกนพฒนา

2. เพอฝกปฏบตการซอมการจดระบบการดแลผสงอายตามความสามารถและกลมโรคการสงเสรมสขภาพผสงอาย และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอายในชมชนเชงรก ดวยการไมเลอกปฏบต โดยรวมพลงทกภาคสวน ไดแก ครอบครว ชมชน สงคม วด โรงเรยน สถานพยาบาล หนวยงานรฐ องคกรปกครองสวนทองถน ผนาชมชน และเอกชน รวมถงผสงอายเอง ตามบทบาทของแตละหนวยงาน องคกร ครอบครวและตนเอง ลาดบขนการปฏบต

1. แบงกลมยอยใหมสมาชกกลมละ 10– 15 คนหรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยนใหกลมระดมสมองรวมกนออกแบบกจกรรมทเหมาะสมตามความสามารถของผสงอายทงใหผสงอายทาเอง การทารวมกบผสงอาย และการทาแทนผสงอาย แบบรวมพลงทกภาคสวน ดงน (1) กจกรรมสาหรบผสงอายทมสขภาพดมพลงยงไมปวย ในแตละชวงวยของการสงอาย (2) กจกรรมสาหรบผสงอายทมความเสยงตอการปวยดวยโรคไมตดตอเรอรงและการเสอม (3) กจกรรมสาหรบผสงอายทมความเจบปวยตางๆในแตละกลมโรคสาคญของผสงอายแตยงชวยเหลอตนเองได (4)กจกรรมสาหรบผสงอายทมความพการ (5)กจกรรมสาหรบผสงอายทชวยเหลอตนเองไดแตไปไหนไมได (กลมตดบาน) (6)กจกรรมสาหรบผสงอายทเจบปวยเรอรงไมสามารถชวยตนเองไมได (7)กจกรรมการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอายในชมชน 2. ใหแตละกลมกาหนดบทบาท หนาทของภาคในการดแลผสงอายในระบบการดแลของชมชนและมอบหมายหนาทใหสมาชกกลมแตละคนรบบทบาทสมมตวาใครแสดงบทบาทเปนอะไร เชน ใครเปนอบต./เทศบาล ใครเปนผสงอาย ใครเปนเจาหนาท ใครเปนลกหลานหรอคนในครอบครว ฯลฯ 3. ใหแตละกลมจดแสดงบทบาทสมมตหรอจดนทรรศการยอยของระบบการดแลผสงอายตามความสามารถและกลมโรคการสงเสรมสขภาพผสงอาย และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอายในชมชนเชงรกตามทไดออกแบบกจกรรมและการกาหนดบทบาท หนาทของสมาชกกลมไว 4. ใหสมาชกกลมแตละกลมหมนเวยนไปเรยนรจากกลมอนๆจนครบทกกลม แลวใหแตละกลมสรปผลการเรยนร จดด จดแขง โอกาสในการพฒนาหรอตองเตมเตม

5. แตละกลมกลมนาเสนอผลงานกลมตนเองและสงทไดเรยนรจากกลมอน 6. สรปรวมกนวทยากรเพมเตมเนอหาทเนนหนกหรอเทคนค 7. วทยากรประเมนการเรยนรและทกษะปฏบตของ อสม. วาทาไดถกตองหรอไม พรอมเพมเตม แนะนาหรอใหปฏบตซาจนสามารถทาไดถกตอง


8. วทยากรและผเรยนสรปเนอหาการเรยนรของผเรยนรวมกน และเพมเตมเนอหา 9. วทยากรแนะนาใหผเรยนศกษาใบความรและศกษาเพมเตมจากแหลงเรยนรอน .


“การประเมน คดกรองผสงอาย” จดประสงคการเรยนร

เพอทบทวนความรและฝกปฏบตการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอาย ตลอดจนจาแนกกลม ประเภท ผสงอาย เพอการจดระบบการดแลสขภาพผสงอายเชงรก ลาดบขนการปฏบต

1.แบงกลมยอยใหมกลมละ 10 คน หรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยน แตละกลมเลอกประธาน 1 คน เลขานการ 2 คน และโฆษกกลม 1 คน 2. กลมชวยกนระดมสมองดาเนนการ

2.1 ทบทวนวธการ ขนตอนการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอาย

2.2 คนหาปญหา อปสรรค ในการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอายของ อสม. ในดานตางๆ เชน ดานความร ทกษะของ อสม. ดานเครองมอ ดานการจดการ ดานเจาหนาทพเลยง และดานตวผสงอาย และอนๆทกลมคดเพมเตม

3.3 รวมกนคนหาแนวทางในการแกไขปญหา อปสรรค ในการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอาย เพอใหการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอาย ทาไดดขน บรรลผล เกดประโยชนในการจดกจกรรมรองรบระบบการดแลผสงอายของชมชน และผสงอายไดประโยชนสงสด 3. แตละกลมกลมนาเสนอผลงาน และสรปรวมกนวทยากรเพมเตมเนอหาทเนนหนกหรอเทคนค 4. วทยากรแจกแบบประเมนความสามารถและคดกรองสขภาพผสงอาย และแจงให อสม. ทกคนศกษา ภายในเวลา ๕ นาท 5.อสม.ผเรยนซกถามขอสงสย วทยากรตอบขอซกถาม หลงจากหมดขอซกถาม ใหอสม.แตละคนเตรยมอปกรณสาหรบฝกปฏบต ไดแก แบบประเมนความสามารถผสงอาย แบบคดกรองสขภาพผสงอาย ปากกา และคฝก ทงนโดยกาหนดใหคฝกปฏบตผลดกนเปนผสงอายทถกประเมน คดกรอง กบผประเมน 6.อสม.ฝกปฏบตการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอาย 7.อสม.ฝกปฏบตการจดทาทะเบยนผสงอายแตละกลมแตละประเภทคณลกษณะ 8. วทยากรประเมนพฤตกรรมการเรยนรและทกษะปฏบตของ อสม. วาทาไดถกตองหรอไม พรอมเพมเตม แนะนาหรอใหปฏบตซาจนสามารถประเมนและคดกรองสขภาพผสงอายไดถกตอง

9. วทยากรและผเรยนสรปเนอหาการเรยนรของผเรยนรวมกน และเพมเตมเนอหาเกยวกบการแปลผลและการจดประเภทตามคณลกษณะของผสงอาย

10. วทยากรแนะนาใหผเรยนศกษาใบความรและศกษาเพมเตมจากแหลงเรยนรอน


“การคนหา วเคราะหขอมล ชเปาการทางานและสรางโครงการของชมชน” จดประสงคการเรยนร

1.เพอฝกทกษะในการคนหา วเคราะหขอมล เพอชเปาการทางาน 2. เพอใหมความร ความเขาใจ ในการจดการสอสารขอมลของชมชน การปอนคนกลบขอมลชมชน

เพอสรางการมสวนรวมอยางเปนเขาของ 3. เพอฝกทกษะในการจดทาแผนงานโครงการ

ลาดบขนการปฏบต

1. แบงกลมยอยใหมสมาชกกลมละ 10– 15 คนหรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยนใหกลมระดมสมองรวมกนตอบคาถาม ดงน (1) มวธการคนหาอยางไร เพอใหรวาผสงอายในชมชนทมสขภาพดมพฤตกรรมในการใชชวตอยางไรพฤตกรรมอะไรทผสงอายควรหลกเลยงสภาวะแวดลอมทางกายภาพ เศรษฐกจ และสงคมอยางไร สภาวะแวดลอมทมอทธพลทงในทางบวกและลบตอสขภาพของผสงอายคออะไร (2) ใชเครองมออะไรในการคนหาเปาหมายนน (3) ขอมลทไดมานาไปทาอะไร อยางไร 2. กลมชวยกนระดมสมองฝกปฏบตวเคราะหขอมล

2.1 แลกเปลยนผลการสารวจคนหาขอมลผสงอาย ผลการประเมนความสามารถและคดกรองสขภาพผสงอายในความรบผดชอบของผเรยน

2.2 ใหผเรยนนาขอมลผลการสารวจ คนหา ประเมนและคดกรองของ อสม. ททาอยและมอยจากขอ 2.1 มาจดทาเปนแผนภาพชมชนหรอแผนทเดนดน เพอใหเหนรปธรรมชดเจนของการกระจายตวของ ผสงวยในแตละกลมแตละประเภท พรอมนเปาหมายการทางานทงนโดยใหสมาชกกลมแสดงบทบาทสมมตเปนผแทนจากองคกรปกครองสวนทองถน ผนาชมชน ผสงอาย ผแทนจากวด ครอบครว เจาหนาทสาธารณสข หนวยงานตางๆ อผส.และอสม.

แผนทสขภาพและคณภาพชวตของผสงอายกบ ทนทางสงคมของชมชน


2.3 ใหแตละกลมรวมกนคดหาวธในจดระบบสอสารและการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลและแผนภาพผสงอายของชมชน เพอใหคนในชมชนรบร เขาใจและตดสนใจมสวนรวมดาเนนกจกรรม(ทงปฏบตการและประเมนผล)เกยวกบผสงอายทมสขภาพด มพลงในการดแลตนเอง ครอบครว ชมชน สงคม ผสงอายรายใดทมปญหาสขภาพกาย สขภาพจต ปญหาสงคม ความทกขยาก เดอดรอน พการหรออยในภาวะเสยง และเขาใจถงปญหาและแนวโนมทมผลกระทบ และรวมกนจดการจดระบบการดแลผสงอาย เตรยมการปองกน บรรเทา ควบคม จากดสถานการณปญหา และมระบบการแจงเตอนภยใหผสงอายทเปนกลมผเสยงภยและบคคลหรอหนวยงานอนๆทเกยวของทราบ และดาเนนการปองกนหรอแกไขปญหาอยางเรงดวนทนเหตการณอยางเหมาะสมตามมา โดยดาเนนการในรปแบบ วธการ การคดคนและพฒนาของคนในชมชน

2.4 ใหแตละกลมรวมกนจดทาแผนงานโครงการแบบบรณาการของกลมวยผสงอาย โดยจดทา 2 โครงการ คอ โครงการจดการสขภาพและระบบบรการดแลกลมวยผสงอาย กบ โครงการจดการสภาวะแวดลอมของกลมวยผสงอาย

2.5 แตละกลมกลมนาเสนอผลงาน ในภาพรวมคราวเดยว เชอมโยงกน ดงน 1) ผลการวเคราะหขอมลและแผนภาพชมชนเกยวกบสขภาพและคณภาพชวตของ

ผสงอายทไดจากการวเคราะหและจดทาขอมล 2) วธการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลคนใหกบชมชนและวธในจดระบบสอสาร

เพอใหประชาชนมสวนรวมในการจดระบบการดแลผสงอายและประเมนผลกจกรรมของชมชน 3) แผนงานโครงการของชมชนในกลมวยผสงอายในแตละกลม ไดแก กลมผสงอาย

สขภาพดมพลง (ไมปวย) กลมผสงอายทเสยงแตมพลง กลมผสงอายตดบาน กลมผสงอายตดเตยง กลมผสงอายทพการ รวมทงระบ 3. สรปรวมกนวทยากรเพมเตมเนอหาทเนนหนกหรอเทคนค 4. วทยากรประเมนการเรยนรและทกษะปฏบตของ อสม. วาทาไดถกตองหรอไม พรอมเพมเตม แนะนาหรอใหปฏบตซาจนสามารถทาไดถกตอง

5. วทยากรและผเรยนสรปเนอหาการเรยนรของผเรยนรวมกน และเพมเตมเนอหา 6. วทยากรแนะนาใหผเรยนศกษาใบความรและศกษาเพมเตมจากแหลงเรยนรอน


เรอง การจดการระบบการดแลสขภาพผสงอายเชงรก

คาชแจง บอกบทบาทหนาท อสม. นกจดการสขภาพกลมวยสงอายใหถกตอง 1).………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2).………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3)…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5)………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………… 6)……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………


หนวยการเรยนรท 6 วชา อสม.กบการจดการกลมผพการ

1. สาระสาคญ องคการอนามยโลก (WHO, 2006) ไดใหความหมายของ “ความพการ” (disability) ไววาเปน

ขอจากด หรอการขาดซงความสามารถในการปฏบตกจกรรมใดๆ โดยวธการ หรอโดยวสยของบคคลทวไป เนองจากความบกพรองอยางหนงอยางใด และตามพระราชบญญตสงเสรม และพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต, 2550 “คนพการ” หมายความวาบคคลซงมขอจากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจาวนหรอเขาไ ป ม ส ว น ร ว ม ท า ง ส ง ค ม เ น อ ง จ า ก ม ค ว า ม บ ก พ ร อ ง ท า ง ก า ร เ ห น ก า ร ไดยนการเคลอนไหวการสอสารจตใจอารมณพฤตกรรมสตปญญาการเรยนรหรอความบกพรองอนใดประกอบก บ ม อ ป ส ร ร ค ใ น ด า น ต า ง ๆ แ ล ะ ม ค ว า ม จ า เ ป น เ ป น พ เ ศ ษ ท จ ะ ต อ ง ไ ด ร บ ค ว า ม ช ว ย เ ห ล อ ดานหนงดานใดเพอใหสามารถปฏบตกจกรรมในชวตประจาวนหรอเขาไปมสวนรวมทางสงคมไดอยางบคคลทวไป

การฟนฟสมรรถภาพคนพการ เปนวธการ หรอการกระทาทกาหนดขน โดยมงหวงชวยเหลอคนพการ ท ง ใ น ร า ยท เ ฉ ย บพ ล น หร อ ผ ท ต อ ง ไ ด ร บ ก า ร ด แ ล ร ก ษ า ร ะ ย ะย า ว ผ ท อ ย ใ น ร ะ ย ะ ฟ ก ฟ น ให ไ ด ร บการปรบสภาพท งกาย จต ใจ ส งคม และเศรษฐก จ โดยอาศย ว ธการทางการแพทย ทางการศกษา ทางสงคม และการฝกอาชพ เพอใหสามารถชวยเหลอตนเองปฏบตหนาทการงาน ตางๆ ไดอยางมประสทธภาพมากทสดเทาทพงกระทาได ตามอตภาพของแตละบคคล และสามารถดารงชวตอยในสงคมไดอยางปกตสข

2. วตถประสงคเชงพฤตกรรม เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

2.1 อธบายใหความหมายผพการไดถกตอง 2.2 ดาเนนการสารวจ และขนทะเบยนผพการ 2.3 จดทาแผนฟนฟสมรรถภาพคนพการทางการเคลอนไหวและประสานแผนกบภาคเครอขาย 2.4 ตดตาม และประเมนผลแผนการฟนฟสมรรถภาพคนพการทางการเคลอนไหว

3. ระยะเวลาในการฝกอบรม 3 ชวโมง 4. ขอบขายของเนอหาสาระ ประกอบดวย 4.1 ความหมาย และขอบเขตการฟนฟสมรรถภาพคนพการ 4.2 การประเมนสภาพเบองตน 4.3 สทธประโยชนคนพการ 4.4 แนวทางการประสานงาน 4.5 การดแลสขภาพ และการจดสภาพแวดลอมของคนพการ 4.6 บทบาทกลไก และการบรณาการการทางานอยางมสวนรวม 4.7 การปฏบตงานของ อสม.


5. การจดประสบการณการเรยนร 5.1 บรรยาย 5.2 นาเสนอกรณตวอยาง และประสบการณ 5.3 สาธต 5.4 แสดงบทบาทสมมต 5.5 ประชมกลมระดมตามความคด 6. สอประกอบการฝกอบรม 6.1 โปสเตอร 6.2 PowerPoint 6.3 คมอเผยแพร 6.4 อปกรณของจรงตวอยาง 6.5 แบบสารวจ 7. การวดและประเมนผล 7.1 ซกถาม/ แลกเปลยนประสบการณ 7.2 สงเกต 7.3 แสดงบทบาทสมมต 7.4 ใชแบบประเมนความร


ใบงานท 1 ใชเวลา 15 นาท 1. ขออาสาสมครตวแทน อสม . ใหความหมายคนพการ และเลาประสบการณการดแล คนพการในชมชน 1 กรณตวอยาง 2. ขออาสาสมครตวแทน อสม . เลาประสบการณการดแลคนพการดานการเคลอนไหว ในชมชน 1 กรณตวอยาง

-------------------------------------------------------------- ใบความรคใบงานท 1 สงคมไทย มพระราชบญญตสงเสรม และพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 มาตราท 4ไดอธบายความหมายคนพการ วาหมายถง คนทมขอจากดของความสามารถในการดารงชวต เชน การทากจวตรประจาวนพนฐาน การเดน หรอเคลอนทไปไหนมาไหนดวยตนเอง การสอสารกบผอน ตลอดจนการมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมตามวย และสถานะของตนซงขอจากดน เกดจากการมความบกพรองของรางกาย อารมณ หรอสตปญญา หรอการมภาวะบาดเจบ หรอเจบปวยดวยโรคเรอรง ตามประกาศกระทรวงพฒนาสงคม และ ความมนคงของมนษย เรองประเภท และหลกเกณฑความพการ ทประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2552 ซงแบงไดเปน 6 ประเภท คอ 1. ความพการทางการเหน ไดแก คนตาบอด คนสายตาเลอนราง 2. ความพการทางการไดยน หรอสอความหมาย ไดแก คนหหนวก คนหตง คนพดไมได 3. ความพการทางการเคลอนไหว หรอทางรางกาย ไดแก คนเปนอมพาต แขนขาขาด 4. ความพการทางจต หรอพฤตกรรม หรอออทสตก ไดแกบคคลทมภาวะจตเวชเรอรง บคคลออทสตก 5. ความพการทางสตปญญา ไดแก บคคลทเปนดาวนซนโดรม 6. ความพการทางการเรยนร คนพการแตละประเภท อาจมระดบความรนแรงของความพการแตกตางกน ขนอยกบความสามารถในการชวยตนเองได ระดบความรนแรงจะเปนตวสะทอนความจาเปนในการฝกฟนฟสมรรถภาพ อปกรณเ ค ร อ ง ช ว ย ผ ช ว ย เ ห ล อ แ ล ะ ก า ร ป ร บ ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ใ น บ า น ด ง น น ก า ร ล ง เ ย ย ม คนพการท บ าน และชวน พดค ยถ งประ ว ต ช ว ตของคนพการ จ ง เ ปนส ง จ า เ ปน ในการ เ ข าถ ง ความตองการทแทจรงของคนพการ และทาความเขาใจความพการ นอกจากนนประวตครอบครว และเครอญาต สภาพบรบทแวดลอมทอยอาศย และการพงพากนในครอบครวกเปนปจจยสาคญทตองทาความเขาใจดวย บางกรณอาจเปนคนใกลชดทเปนผใหขอมล โดยเฉพาะคนพการทเปนผสงอาย หรอเดก หรอคนพการทางจต และสตปญญา ซงกควรใชการสงเกต และการตรวจสอบขอมลจากหลกฐานอน หรอบคคลทสามดวย ในกรณคนหหนวกอาจใชภาษาทาทาง การทางานเชงรกในชมชนกบคนพการนน จะตองทางานอยางตงใจจรงไมทงคนพการ และ ไมยอทอ และจะตองสรางความสมพนธทดจน คนพการ และครอบครวไววางใจ ซงมผลตอการฟนฟฯ ใหประสบผลสาเรจได ขณะเดยวกนกตองใหกาลงใจกบคนพการใหความรวมมอการดแลสขภาพตนเอง และการรถงความตองการของคนพการกจะชวยใหการเยยวยา และฟนฟฯ กาวหนาขนได


ใบงานท 2 ใชเวลา 20 นาท แบงกลมผเขารบการอบรม กลมละ 5-7 คน ออกแบบวาด หรอเขยนเลาการสรางประดษฐอปกรณอยางงายสาหรบฟนฟสมรรถภาพผพการทางการเคลอนไหว กลมละ 1 ตวอยาง (ไมควรซากนแตละกลม)และนาเสนอคณลกษณะ และการใชประโยชนอปกรณสาหรบฟนฟสมรรถภาพผพการทางการเคลอนไหว กลมละ 3 นาท

------------------------------------------------------------- ใบความรคใบงานท 2 การจดรปแบบบรการสขภาพทงการดแลรกษา ฟนฟสมรรถภาพ และการสงเสรมสขภาพ คนพการแบบมสวนรวมกบครอบครว ชมชน องคกรปกครองสวนทองถน และเครอขายอนในชมชน ดวยการแบงหนาทกนอยางชดเจน เชน โรงพยาบาลดแลดานบรการสขภาพ ในขณะท อบต.ดแลอปกรณ และสถานทตางๆ และการเดนทาง ครอบครวชวยการฝกเพมเตมทบาน สวนอาสาสมคร คนพการ จตอาสาชวยดานการใหกาลงใจ แตทงหมดนตองมการวางแผนรวมกน การสงเสรมใหมการผสมผสานความร และภมปญญาการแพทยแผนไทย หรอการแพทยพนบานในชมชน มาใชเพอฟนฟ หรอหนนชวยใหคนพการมคณภาพชวตทดขน เชน การเอาหมอนวดทอาจเปนคนพการตาบอด หรอหหนวกมาชวยงานฟนฟทางรางกาย และกายภาพบาบด โดยเฉพาะในผปวยอมพาต การสราง และการใชอปกรณเครองชวยคนพการอยางงาย เปนการประยกตอปกรณ เครองชวยในกจวตรประจาวน หรออปกรณท ใ ชในบานเพอให คนพการสามารถชวยเหลอตวเองไดมากทสด เชน การดดดามชอนใหตกไดงาย การพนดามชอนใหหนา ใหญ และไมลน การพนดามแปรงสฟน หว หรอดนสอ ปากกา การทาหมอนรป ตว C เพอใชหนนในสวนตางๆ ทช ว ย ใ ห เ ด ก พ ก า ร ห ร อ ค น พ ก า ร ท ร ง ต ว ใ น ท า ต า ง ๆ ไ ด ด ก า ร ใ ช แ ผ น ย า ง ก น ล น เพอรองจานหรอสมด หรออนๆ ทจะสามารถหาวสดได และทาเองไดงาย เกาอพเศษสาหรบเดกนงทากจกรรม โดยสามารถบงคบใหอยในทาทเหมาะสมดวยการใชอปกรณเสรม หรออปกรณชวย ทฝกยนโดยดดแปลงวสดในบาน ราวฝกเดน กระแตเวยน หรอตวอยางอนๆทเปนภมปญญาทองถน และสามารถทาขนเองไดโดยอาศยชางพนบาน การปรบสภาพแวดลอมในบาน บานควรมพนท หรอหองสาหรบคนพการเปนสดสวน หากเปนคนพการทางดานรางกาย โดยเฉพาะอมพาต อมพฤกษ ควรนอนเตยงเพอใหคนพการสามารถพยงตวเองลกนงได และผดแลชวยดแลไดสะดวก การจดเตรยมหมอนสาหรบหนนศรษะ หรอ รองเทา รองขา ราวจบสาหรบเหนยวตว หรอพยงตวลกนง แสงไฟในหอง หองควรมหนาตาง ระบายอากาศไดด หากเปนหองปรบอากาศควรเปดใหอากาศถายเทบาง ถาไมมหองสวนตวอาจจะกนมาน เพอความเปนสวนตวในการทากจวตรสวนตว หองนาควรมราวจบ มทนงสาหรบอาบนา พนไมลน หรอมยางกนลนปพน หากเปนฝกบวอาบนาจะสะดวกกวาการตกอาบ กอกปด-เปดนา ควรเปนกาน ทวางสบควรสะดวกในการหยบจบ หรอใชเปนสบเหลว และมอปกรณชวยในการถสบ มราวพาดผาเชดตวใกลมอ เพอใหคนพการพยายามชวยเหลอตวเองใหไดมากทสด โดยผดแลเตรยมอปกรณให การปรบสภาพพนทสวนอนๆ ของบานขนอยกบกจกรรมของคนพการแตควรยดหลกการ “การเตรยมอปกรณอานวยความสะดวกใหคนพการพงตนเองในการทากจวตรใหไดมากทสด”


ใบงานท 3 ใชเวลา 15 นาท

แบงกลม อสม. กลมละ 10-12 คน ประชมระดมความคดในการเขยนผงกระบวนงานในบทบาทของ อสม.นกจดการสขภาพดแลกลมผพการ ใชเวลาประชมกลม 10 นาท และนาเสนอดวยการตดไวทบอรดเผยแพรใหแตละกลมไดศกษาแลกเปลยนระหวางกลม

-------------------------------------------------------------

ใบความรคใบงานท 3 (ศกษา/ ทาความเขาใจผงกระบวนงาน 1, 2) ผงกระบวนงานท 1

ศกษาทาความเขาใจความพการ และความหมายคนพการ แตละประเภท

คนหาคนพการ และสภาพปญหาความตองการดานสขภาพ (โดยใชแบบสารวจ)

จดทาฐานขอมลคนพการ และทะเบยนคนพการในชมชน

นาขอมลมาวางแผนบรณาการ การดแล และฟนฟสมรรถภาพ

คนพการเชงรก

สงตอตามระบบ ประสานงาน

สงเสรมกจกรรมการมสวนรวมของครอบครว

และชมชน

ตดตาม และประเมนผลความกาวหนา


ผงกระบวนงานท 2

ใชแบบสารวจทปรากฏอยในชดวชา

เปลยนสทธ รบสทธ ประสานเครอขายเพอขนทะเบยน

นาเขามาจดการใหไดแผนทา/ ผลกดน แผนเขากองทนตาบล/ สปสช.

การดแลสขภาพ การจดสภาพแวดลอม

รางกาย จตใจ บาน ชมชน ทสาธารณะ

ขนทะเบยน (แลว) ยงไมขนทะเบยน

รจก/ สารวจผพการ


หนา | 56

สวนท 5 แผนการสอน อสม.นกจดการสขภาพชมชน

วตถประสงคเชงพฤตกรรม

เนอหา กจกรรมการเรยนการสอน

ระยะเวลา สอประกอบการเรยนการสอน

การประเมนผล

วธการประเมน

เกณฑการประเมน

1.สามารถอธบายความหมายการจดการสขภาพชมชนและ อสม.นกจดการสขภาพชมชน ไดอยางถกตอง 2.สามารถวางแผนดานสขภาพ การจดการงบประมาณ การจดกจกรรมดานสขภาพ และการประเมนผลการดาเนนงานแบบม

1.1 ความหมายของการจดการสขภาพชมชน 1.2 ความหมายของ อสม.นกจดการสขภาพชมชน 1.3 บทบาทของ อสม.นกจดการสขภาพชมชน 1.4 กระบวนการจดการสขภาพชมชน

1 วทยากรนาเขาสบทเรยนดวยการ ใหผเรยนเลาประสบการณทประสบผลสาเรจในพนท 2 วทยากรแบงกลมการเรยนรออกเปน 4 กลม โดยใหผเรยน เขยนรายละเอยดในแตละใบงาน โดยใหเวลากลมละ 10 นาท หลงจากนนผเรยนแตละกลมสลบเขากลมและเขยนรายละเอยดในใบงาน ตอจากกลมทแลว จนครบทง 4 กลม 3 วทยากรสรปผลทไดจากใบงานทง 4 กลม 4 วทยากรสรปบทเรยนเรอง

3 ชวโมง 1 ใบความร สขภาพดเรมตนท 3 อ 2 ส 2 ใบงานท 1 การจดทาแผนดานสขภาพ 3 ใบงานท 2 การจดการงบประมาณ 4 ใบงานท 3 การจดกจกรรมดานสขภาพ 5 ใบงานท 4 การประเมนผลการดาเนนงานอยางมสวนรวม

แบบวดความร


หนา | 57







สวนรวม ในชมชนไดอยางถกตอง

ความหมายการจดการสขภาพชมชน อสม.นกจดการสขภาพชมชน และบทบาทการเปน อสม.นกจดการสขภาพชมชน


หนา | 58

กลมแมและเดก







1. อธบายนยามและความหมายการจดการสขภาพแมและเดก

2.1 ความหมายและความสาคญของการตงครรภและการฝากครรภ

1. นาเขาสบทเรยนดวยการตงคาถาม “รไดอยางไรวาตงครรภ” และใหผเรยนไดเลาเรองประสบการณของตนเอง 2-3 คน 2. ผสอนอธบายถงความหมายของการตงครรภ อาการของการตงครรภ การเปลยนแปลงทางรางกายทควรสงเกต 3. ผสอนบรรยายถงความหมายของการฝากครรภคออะไร ความสาคญและจาเปนตองรบฝากครรภโดยเรว 4. ผสอนเนน “ฝากทองเรวไว ลก

20 นาท 1. ใบงานท 1 “ฝากทองเรวไว ลกเตบใหญแขงแรง” 2.เอกสารความร เรอง ความหมายของการตงครรภและการฝากครรภ



หนา | 59







เตบใหญแขงแรง”

2.บอกวธการปองกนการตงครรภทถกตอง ปลอดภย

2.2 การตงครรภเมอพรอมและการฝากครรภเรว

1. บรรยาย เรอง การปองกนการตงครรภทไมพงประสงค เพศสมพนธทปลอดภย 2. ผสอนแนะนาและสาธตวธการนบอายครรภทถกตอง 3.สาธตแบงกลม เรอง เพศสมพนธทปลอดภย

60 นาท 1.ใบงานท2 “ถาไมไดคมกาเนด พรอมทจะเกดการตงครรภไดทกเมอ” 2.เอกสารความร 3.ชดสาธตวธการคมกาเนด 4. แผนคานวณอายครรภสาเรจรป


3.สามารถใหคาแนะนา/ปรกษาการปฏบตตวเมอรวา

2.3 การตดตามหญงตงครรภและแมหลงคลอด

1. บรรยายความรเรอง การปฏบตตวและขอควรละเวนของหญงตงครรภ 2. บรรยายความรเรอง การปฏบตตว

20 นาท 1. ใบงานท 3 “ดแล หวงใย ใสใจ แมและเดก”



หนา | 60







ตงครรภ ระหวางตงครรภ และหลงคลอด

และขอควรละเวนของหญงหลงคลอด 3. ตงคาถามเรอง ประโยชนของการเลยงลกดวยนมแม โดยใหผเรยนตอบ 3-4 คน จากนนสรปประเดนใหชดเจน 4. ตงคาถามเรอง และวธการแกไขปญหาเรองการใหนมบตร โดยใหผเรยนตอบ 3-4 คน จากนนสรปประเดนใหชดเจน

2. เอกสารความร 3. สมดสชมพ 4. อปกรณบบเกบตนนานมแม

4.บอกวธการดแลจตใจระหวางตงครรภและหลงคลอด

2.4 การดแลสขภาพจตหญงตงครรภและแมหลงคลอด

1.บรรยาย เรอง การดแลจตใจ 2.ฝกปฏบตเรอง การประเมนความเครยด 2Q

20 นาท -เอกสารความร -แบบประเมนความเครยด(2Q)


5.สามารถจดการสขภาพแมและเดก

2.5 การจดการสขภาพเพอสงเสรม

1. บรรยาย เรอง การวางแผนแบบมสวนรวม แบงกลมระดมสมอง

60 นาท แบบวดความร


หนา | 61







อยางมสวนรวม การฝากครรภเรว 2. เลาเรอง ตวอยางวธปฏบตทด (best practice) 3. ฝกปฏบตการประเมนและตดตามผล (M&E)


หนา | 62

กลมเดกปฐมวย

1. วชาการสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย







1. สามารถอธบายความสาคญของพฒนาการเดก

2. สามารถบอกลาดบขนของพฒนาการเดก

3. วเคราะหเบองตนไดวาเดกมพฒนาการตามวย

4. บอกหรออธบายประโยชนและ

1. ความหมายและความสาคญของพฒนาการเดกและการเจรญเตบโตลาดบขนของพฒนาการตามวย 2. หลกการสงเสรมพฒนาการตามวย - การใหความรก ความอบอน

1. นาเขาสบทเรยนโดยถาม - สถานการณเดกไทย - ประสบการณการเลยงลกของ

ผอบรมเรองพฒนาการเดกและการเจรญเตบโต

“ใครมลกหลานในวยนบาง” “แลวคดวา ลกหลานเจรญเตบโต

ปกตมย ” - กจกรรมจกซอลาดบขนพฒนาการตามวย

2. วทยากรบรรยายเรอง

10 นาท

15 นาท

1.คมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (กรมสขภาพจต) 2. แบบคดกรองพฒนาการเดกแรกเกด- 5 ป(กรมสขภาพจต) 3. ของเลนตามภมปญญาพนบาน

1. แบบประเมนความรกอน-หลง 2.สงเกตพฤตกรรมการเรยนร 3. สมถาม 4.ทดสอบการปฏบตในเรองการสงเสรม

รอยละ 60


หนา | 63







คณคาของการสงเสรมพฒนาการเดกตามวย

- การฝกระเบยบวนย(การดทว การใชสอเทคโนโลยทเหมาะสม) - การนอนหลบพกผอน -การนวดเสรม 3. การเลนเพอสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว

- ความหมายของพฒนาการเดกและการเจรญเตบโต - ลาดบขนของพฒนาการตามวย - หลกการสงเสรมพฒนาการตามวย 3. สาธต/ฝกปฏบตการจดกจกรรม

สงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว

4. วทยากรซกถามความเขาใจ และสรปเนอหาสาระ

20 นาท

5 นาท

สงเสรมพฒนาการ (ตามบรบทพนท) “กระตกตอมคด

สะกดตอมอยาก”

4. ตกตาหรอสอบคคล

พฒนาการเดก


หนา | 64

2. วชาอาหารกบการเจรญเตบโตตามวย (รเลอก รกกน เตบโต สดใสแขงแรง)





วธการประเมน เกณฑการ

ประเมน 1. สามารถอธบายความสาคญของการไดรบอาหารทเหมาะสมตามวย 2. สามารถสาธตการใหนมแมทถกวธ 3. สามารถสาธตการทาอาหารเสรมทเหมาะสม

- ความสาคญของนานมแม - วธการใหนมแมทถกวธ3 ด. (ดดเรว ดดบอย ดดถกวธ) - อาหารกบการเจรญเตบโตตามวย (รเลอก รกกน เตบโต สดใสแขงแรง)

1. นาเขาสบทเรยน ซกถามและบรรยาย

2. แบงกลมผเรยน กลมละ 10-15 คน พรอมแจกใบงาน(โจทย)3ใบงาน

3. ทากจกรรมกลม 3 กลมตามใบงานในประเดน - ใบงานท 1เลยงลกดวยนมแม - ใบงานท 2 อาหารเสรมทเหมาะสม -ใบงานท 3อาหารหลก 5 หม ครบมอในหนงวน

5 นาท

5 นาท

30 นาท (ใบงานละ 10 นาท)

1. โมเดลอาหาร 2. โมเดลเตานม 3. ตกตาเดก 4. วตถดบในการ

ประกอบอาหาร 5. รปภาพอาหาร 6. คมอสงเสรม

พฒนาการเดกแรกเกด- 5 ป สาหรบผปกครอง (กรมสขภาพจต)

1. แบบประเมนความรกอน-หลง 2.แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม 3. แบบบนทกการสงเกตการนาเสนอวาครอบคลมตามประเดนเนอหาตามใบงาน

รอยละ 60


หนา | 65






ประเมน สาหรบเดกปฐมวย

4. วทยากรสรปและบรรยายเพมเตมรเลอก รกกน เตบโต สดใสแขงแรง

10นาท


หนา | 66

3. วชาสขภาพในชองปาก






ประเมน 1. สามารถอธบาย

ความสาคญและวธการดแลสขภาพชองปากไดอยางถกตอง

2. สามารถสาธตการนวดเหงอกและการทาความสะอาดชองปากอยางถกวธ

1. ความสาคญของการดแลสขภาพชองปาก

2. วธการทาความสะอาดชองปากอยางถกวธ

3. วธการนวดเหงอก

4. วธการแปรงฟนถกวธ

1. นาเขาสบทเรยนโดยเพลงการแปรงฟนทถกวธพรอมทาประกอบ

2. วทยากรบรรยาย สาธตและฝกปฏบต

- การดแลสขภาพชองปาก - การทาความสะอาดชองปากอยางถกวธ - การนวดเหงอก - การแปรงฟนถกวธ 3. วทยากรซกถามความเขาใจและสรป

5นาท

15นาท

5 นาท

1. โมเดลฟนเดก 2. เพลง 3. แผนพบ/ภาพ

พลก 4. โปสเตอร

1. แบบประเมนความรกอน-หลง 2.แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม

รอยละ 60


หนา | 67

4. วชาการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวย






ประเมน 1. สามารถอธบายความสาคญประโยชนการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยไดถกตอง 2. สามารถอธบายบทบาท อสม. นกจดการสขภาพ ไดถกตอง 3. สามารถอธบายขนตอนการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยได

1. ความสาคญประโยชนการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวย 2. ขนตอนการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวย 3. บทบาท อสม.นกจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยและการสงตอ

1.นาเขาสบทเรยนใหผเรยนเลาประสบการณการจดการสขภาพสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยในบทบาท อสม. 2. วทยากรแบงกลมผเรยนกลมละ 10 - 15 คน แจกใบงานท 5 ผเรยนระดมสมองตามโจทยใบงาน 3. นาเสนอผลการประชมกลมในกลมใหญ 4. วทยากรบรรยายสรป

5นาท

25นาท

5 นาท

1. กรณศกษาสถานการณดานสขภาพชมชน

1. แบบประเมนความรกอน-หลง 2.แบบบนทกการสงเกตพฤตกรรมการเรยนรและการมสวนรวม

รอยละ 80


หนา | 68

ถกตอง

กลมวยทางาน แผนการสอนเรอง ปลอดโรค ปลอดภย กายใจเปนสข วตถประสงคเชง

พฤตกรรม เนอหา กจกรรมการเรยนการ

สอน ระยะเวลา สอประกอบการเรยนการ

สอน การประเมนผล

วธการประเมน เกณฑการประเมน

1. อธบาย อนตรายโรค สาเหตและปจจยเสยง ของโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง (อมพาตอมพฤกษ) มะเรง 2. ประเมนภาวะ

4.1 ความรและปจจยเสยง โรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง(อมพาตอมพฤกษ) มะเรง 4.1.1ความรเกยวกบโรคหลอดเลอดหวใจความสมพนธ ความเชอมโยงกบโรคไม

- ทดสอบความรกอนเรยน - บรรยายอนตรายโรค สาเหตและปจจยเสยง ของโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค (เบาหวาน ความดนโลหตสง หวใจขาดเลอด หลอดเลอดสมอง (อมพาตอมพฤกษ) มะเรง โดยใหผเขารบ

5 นาท

30 นาท

ใบความรท 1 - 6

1. ทดสอบความรกอน-หลงอบรม 2. สงเกตการเขารวมกจกรรมกลม

- อสม.ทผานการอบรม ผานเกณฑความร รอยละ 60 - กระบวนการปฏบตงานกลมใชเกณฑผานรอยละ 50


หนา | 69






สขภาพภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมาย 3. จดกจกรรมเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม

ตดตอเรอรงอน การอบรมศกษาจากใบความรท 1-6 ใชเวลาประมาณ 30นาท - ทดสอบความรหลงเรยน

5 นาท

4.1.2 การวเคราะหปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรง

บรรยายเรอง การวเคราะหปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรง โดยกระบวนการหรอเทคนคทสามารถนามาใชวเคราะหปจจยเสยงตอการเกดโรคไมตดตอเรอรงในชมชน

20 นาท


หนา | 70






4.2 การประเมนและการจดการปจจยเสยงของโรคไมตดตอเรอรง 5 โรค 4.2.1 การประเมนภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมายทชดเจน

- วทยากรแบงกลมผเขารบการอบรมเปนกลมๆละ 5 - 8 คน รวมกนปฏบตตามใบงานท 1 เรอง “การประเมนภาวะสขภาพ ระบกลมเปาหมายและพนทเปาหมายทชดเจน”

60 นาท - ใบงานท 1

4.2.2การจดการเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม

- วทยากรใชผเขารบการอบรมกลมเดม แลวนาเขาสใบงานท 2 “การจดการเพอการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพทเหมาะสม”

60 นาท - ใบงานท 2


หนา | 71

กลมผสงอาย 1. แนวคด หลกการ สถานการณและความจาเปนในการดแลสขภาพผสงอาย วตถประสงค เมอ อสม. ผานการอบรมนแลว สามารถ

1. อธบายสถานการณผสงอายของประเทศและชมชนได 2. อธบายนยามคณลกษณะของผสงอายแตละกลมแตละประเภทไดถกตอง 3. อธบายแนวคด หลกการและความจาเปนของการดแลผสงอายไดถกตอง 4. อธบายคณคาศกดศร บทบาทของผสงอายตอสงคม ครอบครวและชมชนไดถกตอง 5. อธบายการเปลยนแปลงในผสงอาย วธการดแลผสงอายไดถกตอง 6. อธบายบทบาทและความรบผดชอบของครอบครว ชมชนในการดแลผสงอาย 7. ตระหนกถงบทบาท คณคา ทศนคตเชงบวกของผสงอาย

เนอหา/แนวคดรวบยอด 1. นยาม แนวคด หลกการ และสถานการณผสงอายในประเทศ และชมชน

2. คณคา ศกดศรและบทบาทผสงอายตอสงคม ครอบครวและชมชน

2. ความจาเปนของการดแลสขภาพผสงอาย 3. การเปลยนแปลงในผสงอาย 4. บทบาทครอบครวกบผสงอาย เวลา 30 นาท แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 0ทาแบบทดสอบกอน-หลงการเรยนรและประเมนผล 1. วทยากรนาเขาสบทเรยนดวยการตงคาถามเกยวกบอาย ใหผเรยนบอก นยาม ของคาวาของผสงอายตามความเขาใจ 2. วทยากรซกถามผเรยนเปนกลมใหญถงประเภทของผสงอายและคณลกษณะของผสงอายแตละกลมแตละประเภท และอธบายเนอหาทลกตองเพมเตม

3. วทยากรใหผเรยนดสไลดแผนภมเกยวกบผสงอายของประเทศไทยในภาพรวม รายภาค จงหวดอาเภอของตนเอง และใหผเรยนรวมกนวเคราะห อธบาย สะทอนความคดเหนตอภาพสไลดทไดด สรปผลรวมกน และวทยากรอธบายเพมเตม

4. แบงกลมๆละ 10 – 15 คน หรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยน โดยใหผเรยนแตละกลมดาเนนการตามใบงาน ดงน


หนา | 72

4.1 วเคราะหสถานการณผสงอายในชมชนของอสม. โดยบอกหรอนาขอมลประชาชนในเขตรบผดชอบของผเรยนมาดรวมกน และใหสะทอนวาสถานการณผสงอายในชมชนของ อสม.เปนอยางไร

4.2 บอกเลาประสบการณการชวยเหลอผสงอายในชมชน สาเหตทชวย ความรสกทไดรบ จากการชวยเหลอ

4.3 ระดมความคดเหน ประเดน (1) คณคา ศกดศรและบทบาทของผสงอายตอสงคม ครอบครว ชมชน (2) การเปลยนแปลงในผสงอาย (3) ปญหาทวไปของผสงอาย (4) ปญหาดานสขภาพกาย สขภาพจตของผสงอายและความจาเปนของการดแลผสงอาย (5) การดแลสขภาพกาย สขภาพใจ และการออกกาลงกายของผสงอายทถกวธ (6) บทบาทครอบครว ชมชนตอผสงอาย แนวทางการทางานใหย งยน 4.4 ผแทนแตละกลมนาเสนอผลงานกลมในการระดมความคดเหนและสรปรวมกน

5. วทยากรสรปเนอหาการเรยนรของผเรยน และเพมเตมเนอหาทจาเปนกรณกลมทางานระดม ความคดเหนไมครอบคลมทกประเดน พรอมทงแนะนาใหผเรยนศกษาใบความรและศกษาเพมเตมจาก แหลงเรยนรอน สอ

1. ใบงาน 2. ใบความร 3. สไลดแผนภมเกยวกบผสงอายของประเทศไทย 4. สมาชกกลมแตละกลม 5. อปกรณการประชมกลม – กระดาษปรฟ ปากกาเมจก บอรด

ประเมนผล 1. การทดสอบ โดยแบบทดสอบกอน – หลงเรยนโดยการทาแบบทดสอบกอนเรยนคราวเดยว

กอนท อสม. จะเรมเรยนรวชาการจดการสขภาพกลมวยผสงอาย ทง 3 หวเรอง และทาแบบทดสอบหลงเรยนคราวเดยว หลงจากท อสม. เรยนรวชาการจดการสขภาพกลมวยผสงอายครบทกหวเรองแลว

2. การทดสอบ โดยสมซกถามผเรยน และการซกถามกลมใหญในชนเรยน 3. การทาใบงานของผเรยน 4. ประเมนการนาเสนอผลงาน


หนา | 73

2. สทธประโยชนผสงอายและแนวทางการประสานงาน วตถประสงค เมอ อสม. ผานการอบรมนแลว สามารถ 1. ตระหนกในสทธของผสงอาย 2. อธบายบรการทผสงอายตองไดรบตาม พรบ.ผสงอายปพ.ศ. 2546 และฉบบแกไขเพมเตม

3. ประสานงาน และรวมงานกบเครอขายดานผสงอายได 4. สงตอบรการและความตองการของผสงอาย

เนอหา/แนวคดรวบยอด 1.สทธผสงอายตามรฐธรรมนญ และพ.ร.บ.ผสงอาย

2. บรการผสงอายทตองไดรบ 3. หนวยงานและองคกรทใหบรการผสงอาย 4. การสงตอบรการและความตองการของผสงอาย เวลา 30 นาท แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 1. แบงกลมๆละ 10 – 15 คน หรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยนศกษาใบงานเรอง สทธของผสงอาย การจดบรการและสวสดการสงคมสาหรบผสงอาย และองคกรเครอขายดานผสงอาย 2. ใหแตละกลมแลกเปลยนองคความรและความคดเหน ตลอดจนมมมองของตนเอง ตอเรองทศกษาจากใบความร จดทาเปนสรปความเหนของกลม

3. วทยากรซกถามผเรยนเปนกลมใหญถงประเภทของสทธของผสงอาย การจดบรการและสวสดการสงคมสาหรบผสงอาย และองคกรเครอขายดานผสงอาย พรอมทงอธบายเนอหาทถกตองเพมเตม

4. วทยากรใหผเรยนแตละกลมระดมสมอง โดยการแสดงบทบาทสมมตเปนผแทนหนวยงาน องคกร ประชาชนผสงอาย ภายใตโจทย ผสงอายในชมชนมเงนใชจายสะดวกสบาย แตรสกไรคา มผสงอายจานวน ไมนอยปวย กระเซาะกระแซะ ขณะเดยวกนกมผสงอายกลมหนงเขาไมถงบรการ เขาจะมวธประสานงานและสงตอบรการและความตองการของผสงอายไปยงหนวยงานทเกยวของอยางไร อนจะทาใหผสงอายไดรบบรการและพทกษสทธ

5. แตละกลมสรปผลการระดมสมองจากการแสดงบทบาทสมมตเปนความรผลงานของกลมเพอนาเสนอ

6. ผแทนแตละกลมนาเสนอผลงานกลมในการระดมความคดเหนและสรปรวมกน 7. วทยากรสรปเนอหาการเรยนรของผเรยน และเพมเตมเนอหาทจาเปนกรณกลมทางานระดม ความคดเหนไมครอบคลมทกประเดน พรอมทงแนะนาใหผเรยนศกษาใบความรและศกษาเพมเตมจาก แหลงเรยนรอน


หนา | 74

สอ 1. ใบความร 2. คาถาม ในการแสดงบทบาทสมมต 4. สมาชกกลมแตละกลม 5. อปกรณการประชมกลม – กระดาษปรฟ ปากกาเมจก บอรด

ประเมนผล 1. การทดสอบ โดยสมซกถามผเรยน และการซกถามกลมใหญในชนเรยน 2. ประเมนการนาเสนอผลงาน

หวขอเรอง 3. การจดการระบบการดแลสขภาพผสงอายเชงรก วตถประสงค 1. อธบายบทบาท อสม.นกจดการสขภาพกลมวยผสงอายได 2. บอกขนตอนการประเมนความสามารถผสงอายและการคดกรองสขภาพผสงอายได

3. ตระหนกถงคณคา ศกดศร มความมนใจ มความตงใจ เตมใจ มความความคดวธการทางาน และวธการใหคณคาในการบรณาการเชงบวก พรอมในการดาเนนงานและใหคามนสญญาในการปฏบตหนาทบรหารจดการระบบการดแลผสงอายในชมชนเชงรก

4. . มทกษะในการคนหา วเคราะหขอมล ประเมนและตรวจคดกรองสขภาพเบองตนและแปลผล ไดถกตอง

5. มทกษะในการใชประโยชนขอมลจากการประเมน/สารวจ/คดกรอง ทงการสอสาร การสรางแผนงานโครงการและการปฏบตการดแลผสงอายรองรบหลงการประเมนและคดกรอง เพอการดแลผสงอายไดถกตอง

6.บรหารจดการระบบการดแลผสงอายตามความสามารถ ตามกลมโรค และสงเสรมสขภาพผสงอาย และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอายในชมชนเชงรกได เนอหา/แนวคดรวบยอด 1. บทบาท อสม.นกจดการสขภาพกลมวยสงอาย

2. การทบทวน ขนตอนการสารวจขอมลผสงอายโดยใชการประเมนความสามารถ (ADL)และการ คดกรองสขภาพผสงอาย 3. การวเคราะหขอมล การจดการขอมล การประเมนและการคดกรอง เพอชเปาหมายการทางานและคนขอมลใหชมชน 4. บรหารจดการดแลผสงอาย ตามความสามารถ ตามกลมโรค และสงเสรมสขภาพผสงอาย และการจดสภาพแวดลอมใหเออตอผสงอาย


หนา | 75

เวลา 2 ชวโมง แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร 1. วทยากรนาเขาสบทเรยนดวยการแจกงานพรอมตงคาถามใหผเรยนตอบลงบนใบงานและแสดง ความคดเหน ประเดน บทบาท อสม.นกจดการสขภาพกลมวยผสงอาย 2. แบงกลมยอยใหมสมาชกกลมละ 10 – 15 คนหรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยนใหกลมระดมสมองรวมกนตอบคาถาม ดงน (1) มวธการคนหาอยางไร เพอใหรวาผสงอายในชมชนทมสขภาพดมพฤตกรรมในการใชชวตอยางไร พฤตกรรมอะไรทผสงอายควรหลกเลยง สภาวะแวดลอมทางกายภาพ เศรษฐกจ และสงคมอยางไร สภาวะแวดลอมทมอทธพลทงในทางบวกและลบตอสขภาพของผสงอายคออะไร (2) ใชเครองมออะไรในการคนหาเปาหมายนน (3) ขอมลทไดมานาไปทาอะไร อยางไร 2. วทยากรแจกแบบประเมนความสามารถและคดกรองสขภาพผสงอาย โดย อสม. ใหทกคนศกษา และจบคฝกปฏบตประเมนและคดกรองสขภาพผสงอาย ตามแบบประเมนความสามารถและคดกรองสขภาพผสงอาย สาหรบ อสม. นกจดการสขภาพกลมวยสงอาย 3. วทยากรถามในชนเรยนใหญ ใหผเรยนตอบและรวมแสดงความเหน เรอง ขนตอนการประเมนความสามารถและคดกรองสขภาพผสงอาย โดยแบบประเมนคดกรองสาหรบ อสม. พรอมทงอธบายเพมเตมเนอหาทถกตองและเนนย าในคาตอบของผเรยน 4. แบงกลมยอยใหมสมาชกกลมละ 10 – 15 คน หรอตามเหมาะสมของจานวนผเรยนวทยากรใหกลมแลกเปลยนผลการสารวจและคดกรองสขภาพผสงอายในความรบผดชอบของผเรยนทนามา 5. ฝกวเคราะหขอมล และจดการทาแผนภาพเพอชเปาหมายโดยนาขอมลผลการสารวจ คนหา ประเมนและคดกรองของ อสม. ททาอยและมอย มาจดทาเปนแผนภาพชมชนหรอแผนทเดนดน เพอใหเหนรปธรรมชดเจนของการกระจายตวของผสงวยในแตละกลมแตละประเภท พรอมนเปาหมายการทางาน 6. ผแทนกลมนาเสนอผลงานกลมในการทาแผนภาพขอมลผลการวเคราะห และเปาหมายการทางานทไดจากการแผนภาพการวเคราะห

7. วทยากรใหแตละกลมนาแผนภาพขอมลทผานการวเคราะหไปทางานตอ ภายใตโจทย จะทาอยางไรในการใชประโยชนจากขอมลผลการวเคราะหไปสการจดการระบบการดแลผสงอายของชมชน หรอวธการนาเสนอขอมลสชมชน และสหวชาชพทกหนวยงานทดแลผสงอาย สกระบวนการทาแผนปฏบตการทใหไดผลจรง เพอแกไขปญหาและการปรบเปลยนพฤตกรรมของผสงอาย 8. ผแทนกลมนาเสนอผลงานกลมในการจดทาแผนการจดการระบบดแลผสงอายของชมชนผเรยนรวมกนแสดงความคดเหน และวเคราะหความเปนไปไดในบรบทจรงของพนท และสรปองคความรรวมกน


หนา | 76

9. วทยากรสรปเนอหาการเรยนรของผเรยน และเพมเตมเนอหาทจาเปน พรอมทงแนะนาใหผเรยนศกษาใบความรและศกษาเพมเตมจากแหลงเรยนรอน 10. วทยากรใหผเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน เพอประเมนผล สอ

1. ใบงาน 2. ใบความร 3. แบบทดสอบ 4. แบบคดกรอง/แบบประเมนความสามารถผสงอาย/แบบคดกรองโรคหลอดเลอดสมอง 5. อปกรณประกอบการประชมกลม/การฝกปฏบต – กระดาษปรฟ กระดาษสตกเกอรส ปากกา ประเมนผล

อสม. ผเรยนทาใบงาน ใบงาน รอยละ 80 ผานเกณฑ(ความถกตองในการตอบหรอทาใบงาน)

ประเมนการนาเสนอผลงาน แบบประเมนการนาเสนอผลงาน


สงเกตพฤตกรรมการทางาน/การเรยนร

แบบสงเกตพฤตกรรมการทางาน


อสม.ทาแบบทดสอบกอนและหลงเรยน

แบบทดสอบกอนและหลงเรยน อตราระหวางกอนเรยน:หลงเรยน 20: 80(ความถกตองในการตอบ

แบบทดสอบ)


หนา | 77

กลมผพการ






6.1 องคความร ความเขาใจเบองตน คนพการ

อธบายประกอบสอ และนาเสนอประสบการณโดยกลมเขารบการอบรม

20 นาท -โปสเตอร -คมอความรคนพการ -ใบงาน 1

-ซกถาม -สงเกต -ฝกปฏบต

6.2 สทธประโยชนและการประสานงานหนวยบรการ

อธบาย กรณตวอยาง สถานการณจาลอง

40 นาท -โปสเตอร -คมอบรการ

-ซกถาม -สงเกต

6.3 การจดการดแลสขภาพและการจดสภาพแวดลอมใหเออตอคนพการ

อธบายและสาธต บทบาทสมมต การสอนงาน (Coaching) ศกษากรณตวอยาง

60 นาท -โปสเตอร -คมอการดแลสขภาพ -กรณตวอยาง


6.4 บทบาทกลไก และการบรณาการ การทางานอยางมสวนรวม

อธบาย สถานการณ/ กรณตวอยาง/ บทบาทสมมต ประชมกลมระดมสมอง

60 นาท -ใบงาน -โปสเตอร -คมอแนวทางการทางานบรณาการ



หนา | 78






6.4.1 บทบาทครอบครวและชมชน 6.4.2 การปฏบตงานของ อสม.

Flow Chart แบบสารวจ ใบงาน 3


หนา | 79

สวนท 6 แบบประเมนความร กอน – หลง ฝกอบรม

คาชแจง ใหผเรยนทาเครองหมาย ในขอทเหนวาถก และทาเครองหมาย ในขอทเหนวาผด

ขอท ขอคาถาม คาตอบ1 การฝากครรภเรวทาใหวนจฉยภาวะแทรกซอนทเกดขนระหวางการตงครรภท

อาจทาใหเกดอนตรายตอแมและเดกอาทภาวะครรภเปนพษโรคซฟลสโรคหวใจไดเรว จะไดปองกนแกไขตงแตตน

2 อาการของคนทองทไมจาเปนตองรบสงสถานบรการสขภาพ คอ คลนไส อาเจยน กนอาหารไมไดเลย

3 ถาแมมอาการเครยดนอนไมหลบลกจะดนแรง ซงถอวาเปนการออกกาลงกายของลก

4 การนบการตงครรภจะเรมนบตงแตวนแรกของการมประจาเดอนครงสดทาย

5 การฝากทองเรวควรไปฝากทองกอนอายครรภ 12 สปดาห หลงจากรวาทอง 6 โรคเบาหวานเปนโรคทเกดจากความผดปกตของมาม 7 คาความดนทวดไดจะออกมา 2 คา คอคาตวเลขตวบน คอ คาระดบความดน

โลหตขณะทหวใจคลายตว

8 อาการของโรคหวใจขาดเลอด เชน เจบหนาอก คลายมอะไรมาบบหรอกดทบ 9 โรคหลอดเลอดสมองแบงตามลกษณะทเกดเปน 2 ประเภท คอ โรคหลอด

เลอดสมองตบ/ ตน และโรคหลอดเลอดสมองแตก

10 โรคมะเรงคอโรคทเซลของรางกายมการเจรญเตบโตผดปกต


หนา | 80

คาชแจงใหผเรยนใชเครองหมาย √ กาลงในชอง □ ทเหนวาถกตองทสดเพยงขอเดยว 11) พฒนาการ หมายถง ก. รางกายสงขน ข. มฟนนานมขนครบ ค. ตงไขไดเมออาย 11 เดอน ง. นาหนกขนเปน 3 เทาของแรกคลอดเมออาย 1 ป 12) ขอใดไมใชประโยชนของการสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหว ก. สรางความมนใจ ข. เขยนหนงสอสวย ค. พฒนาทกษะทางสงคม ง. รางกายแขงแรง 13) แนวทางพนฐานดานการเลยงลกดวยนมแมคออะไร ก. หลงดดนมใหเดกดดนาตามเปนการชะลางชองปาก ข. ดดเรว ดดบอย ดดถกวธ ค. ดดนมขางละ 10-15 วนาท ทงสองขาง ง. ในระยะแรกเพอกระตนการสรางนานม ใหลกดดอยางนอยวนละ 6-8 มอ 14) การดแลสขภาพชองปากเดกปฐมวยทเหมาะสม ก. พอแม ผปกครองใชผาสะอาดพนปลายนวชบนาอน หรอนาสะอาด เชดฟน เหงอก กระพงแกม และลนของเดก ใหทว ข. เมอฟนซแรกโผลพนเหงอก กเรมแปรงฟนใหเดกทกวน ใหเดกหยบแปรงสฟนเลนใหคนเคย ค. ผใหญดแลแปรงฟนซาใหลก ง. ถกทกขอ 15) ขอใดถกตองมากทสด ดานความสาคญของการจดการสขภาพเพอสงเสรมสขภาพเดกปฐมวยทเหมาะสม ก. เดกอบอน ข. เดกมสขภาพจตและภาวะโภชนาการด ค. เดกรางกายแขง ง. เดกพฒนาการเตมททงกาย อารมณ สงคม และสตปญญา


หนา | 81

16) ขอใดจดวาเปนนยามคณลกษณะผสงอายทถกตองทสด ก. บคคลทมอายหกสบปบรบรณขนไปชวยเหลอผ อนและสงคมมสวนหนงทปวยและชวยเหลอตนเองไมได พการ/ ทพพลภาพ ข. บคคลทมอายหกสบปบรบรณขนไป มพลง ไมตองพงพงสงคม

ค. บคคลทมอายเกนกวาหกสบปบรบรณขนไปและมสญชาตไทยมพลงชวยเหลอตนเองได ชวยเหลอผอนและสงคม บางกลมชวยเหลอตนเองไดบาง มสวนหนงทปวยและชวยเหลอตนเองไมได พการ/ ทพพลภาพ ง. บคคลทมอายเกนกวาหกสบปบรบรณขนไปชวยเหลอตนเองไดพงพงลกหลานมาก จ. บคคลทมอายเกนกวาหกสบปบรบรณขนไปและมสญชาตไทยชวยเหลอตนเองไดพงพงลกหลานมาก 17) บทบาท อสม.นกจดการสขภาพกลมวยผสงอายคอขอใด ก. ชเปา สอสาร ใหความร คาแนะนา นาการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ประสานงาน มความพรอมจดการและดาเนนการไดเหมาะสม ข. สารวจ ตรวจคด ประเมนความสามารถ ปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ใหความร ค. สอสาร ใหความร คาแนะนา นาการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ประสานงาน มความพรอมและดาเนนการเหมาะสม ง. วางแผน สารวจ ตรวจคด ประเมนความสามารถ ปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ ใหความร จ. ชเปาประสานงาน มความพรอมจดการและดาเนนการไดเหมาะสม 18) อสม.นกจดการสขภาพกลมวยสงอายจะเรมตนในการบรหารจดการระบบดแลผสงอายในชมชนไดอยางไร ก. สอสารประชาสมพนธ สรางความเขาใจแกประชาชนและผเกยวของ ข. ประชาคม ขอความรวมมอจากผเกยวของ ค. จดทาโครงการเสนอของบประมาณจากกองทนสขภาพตาบล ง. คนหาขอมล และวเคราะหขอมล จ. ชวน อผส. อสม. อบต. และเจาหนาทจดหาสงทคดวาเหมาะสมและจาเปนใหแกผสงอาย 19) ขอใด จด วาเปนการประเมนและคดกรองสขภาวะผสงอายทมระบบรองรบทด ก. นาผลการคดกรองไปจดทาทะเบยนผสงอาย ข. นาขอมลการประเมนและคดกรองสขภาวะผสงอายสงตอใหหนวยงานทเกยวของ ค. มการใหคาแนะนา และทาใหตามความตองการ ง. นาผสงอายมารวมดาเนนการ จ. มทมไปดแลและตรวจสขภาพ มการแนะนาเพอใหปรบเปลยนพฤตกรรมมการตดตามผลทกเดอน


หนา | 82

20) ขอใด จด วาเปนการบรหารจดการระบบดแลผสงอายโดยชมชนทเหมาะสม ก. คนหาและวเคราะหขอมลวางแผนและสรางโครงการแบบบรณาการจดการนวตกรรมด สนบสนนและประสานงานอยางเขมแขงใหภาคทกภาคสวนมสวนรวม ปฏบตการตามแผน และประเมนผลการดาเนนงาน ข. คนหาและวเคราะหขอมลสรางโครงการแบบบรณาการระดมทน จดกจกรรมปฏบตการตามแผน และประเมนผลการดาเนนงาน ค. นาผลการประเมนและคดกรองผสงอายไปใชประโยชน ประสานงานและขอรบการสนบสนนอยางเขมแขง ปฏบตการตามแผน และประเมนผลการดาเนนงาน ง. คนหาและวเคราะหขอมลวางแผนและสรางโครงการแบบบรณาการจดการนวตกรรมด สนบสนนและประสานงานอยางเขมแขงใหภาคทกภาคสวนมสวนรวม ปฏบตการตามแผน จ. วางแผน จดการงบประมาณ ดาเนนกจกรรมบรการดแลผสงอาย สรปผลงาน 21) ความหมายคนพการทางการเคลอนไหว หรอทางรางกายตรงกบขอใด ก. การทบคคลมขอจากดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจาวน ข. การทบคคลมความผดปกตทงภายใน และภายนอกรางกาย ค. การทบคคลมความผดปกตไมสามารถสอสารกบสงคมได 22) วตถประสงคของการคนหาคนพการโดย อสม. ก. ขนทะเบยน และสงตอ ข. ขนทะเบยน และประเมนความตองการชวยเหลอ ค. ขนทะเบยน และใหบรการ 23) บทบาท อสม. นกจดการสขภาพคนพการตรงกบขอใดเปนสาคญ ก. การจดบรการรกษาพยาบาลเบองตน ข. การประเมนภาวะความพการ ค. การสารวจขอมลคนพการ และนาไปวางแผนชวยเหลอ 24) เครอขายทมบทบาทในการสนบสนนการฟนฟสมรรถภาพคนพการ ประกอบดวย ก. ภาครฐ - อปท. - อสม. ข. อปท. - นกการเมอง - อสม. ค. หนวยงานภาครฐ - นกการเมอง - กานน/ ผใหญบาน 25) หวใจความสาเรจในการดแล และฟนฟสมรรถภาพคนพการ คอขอใด ก. คนพการมสวนรวม ข. การจดสภาพแวดลอมทอยอาศยคนพการใหเหมาะสม ค. ถกทงสองขอ


หนา | 83

เฉลยขอสอบ 1) ถก 2) ผด 3) ผด 4) ถก 5) ถก 6) ผด 7) ผด 8) ถก 9) ถก 10) ถก 11) ค 12) ข 13) ข 14) ง 15) ง 16) ค 17) ก 18) ง 19) ข 20) ก 21) ก 22) ข 23) ค 24) ก 25) ค หมายเหต ขอสอบ อสม.นกจดการสขภาพชมชน อยระหวางดาเนนการ

) 2557 - phc.moph.go.thphc.moph.go.th/ · ร่าง...

Documents