Żywienie pozajelitowe

Upload: michal-majewski

Post on 08-Jul-2015

197 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

ywienie pozajelitowe

ywienie pozajelitoweDostarczanie substancji odywczych doylnie. Przez cewnik do yy centralnej, w miejscu poczenia yy gwnej grnej i prawego przedsionka, ywienie centralne Przez kaniule wprowadzona do yy obwodowej, przedramienia, ywienie obwodowe Przez przetok ttniczo-ylna uywan do hemodializy lub wytworzon w celu ywienia pozajelitowego ywienie powyej 7 dni powinno by prowadzono doyy centralnej

ywienie pozajelitoweywienie pozajelitowe do yy obwodowej - yy obwodowe koczyn grnych osmolarno, pH, rodzaj i rednica cewnika Nie s wskazane roztwory hipertoniczne: bl, zapalenie zakrzepica Emulsje tuszczowe zmniejszenie osmolarnoci, dziaanie ochronne na rd bonek naczy , dziaanie korzystne, wskazane

ywienie pozajelitoweWskazania do PO: Kttkotrwae ywienia pozajelitowe Przeciwskazania do cewnikowania yy centralnej lub niemono jego wykonania Posocznica odcewnikowa lub bakteriemia Zalety: atwy dostp ylny Zmniejszenie ryzyka powika septycznych, uniknicie wczesnej i pnej chorobowoci zwizanej z cewnikowaniem atwe rozpoznanie pierwszych objaww zapalenia yy w miejscu wkucia

ywienie pozajelitoweRoztwory i preparaty stosowane do PO - Zasada wszystko w jednym, all in one (AIO) lub worki dwu i trzy komorowe - Emulsje tuszczowe do ok. 50% niebiakowego adunku energetycznego - Osmolarno 1130 mOsm/l, pH 5,2, 14 g azotu, 1600 kcal, 2000 ml objtoci, cienki cewnik

ywienie pozajelitoweStandardowa mieszania: 1. 500 ml 12,5% aminokwasw 2. 1000 ml 24% glukozy 3. 500 ml wody 4. 500 ml 10% emulsji tuszczowej (250 ml 20% emulsji tuszczowej+250 ml roztworu NaCl 5. Elektrolity, pierwiastki ladowe, witaminy 6. 9,75 g azotu, 1460 kcal energii niebiakowej w 2500 ml

ywienie pozajelitowePowikania PO Zapalenie y 3-31% Dodatek heparyny lub hydrokortisonu zmniejsza czsto zakrzepicy do 8% Zastosowanie metody AIO ( spadek ryzyka o dalsze 24%) Czyste emulsje LCT Codzienna wymiana kaniuli Prowadzenie PO 2-3 tygodni bez powika

ywienie pozajelitowe

Dostarczenie mniejszej iloci energii i biaka Moliwo wystpienia powanych powika Dziaanie krtkoterminowe

ywienie pozajelitoweCentralne cewniki ylne Podzia w zalenoci od: - Miejsca zaoenia Sposobu zaoenia Czasu leczenia Bez tunelizacji i z tunelizacj Liczby kanaw Umiejscowienia pozaylnego koca cewnika rednica cewnika do wkucia centralnego 12-18 G ( 51- French) do wkucia obwodowego 18-20G

ywienie pozajelitowe

Cewniki do P wprowadzamy w trypie planowym nigdy doranie, w warunkach sali operacyjnej Ocena anatomii ukadu ylnego, objtoci wewntrznaczyniowej, ukadu krzepnicia, obecnoci zakaania, tolerancji pacjenta Zakrzepica duych y u 50% pacjentw jest bezobjawowa. Wczeniejsza ocena ukadu ylnego ultrasonograficznie metod Dopplera Prawa ya szyjna lub prawa ya podobojczykowa do yy gwnej grnej nad prawym przedsionkiem, kontrola radiologiczna ya udowa droga alternatywna

ywienie pozajelitowePowikania: Nieudana prba zaoenia Miejscowy krwiak lub ropie Krwawienie Nieprawidowe umiejscowienie lub przemieszczenie Nakucie lub uszkodzenie ttnicy Zator (cewnikiem, powietrzny) Uszkodzenie drg oddechowych Zaburzenia rytmu serca Krwiak, odma opucnowa Pyn lub krew w osierdziu Zakrzepica y centralnych, zatorowo Uszkodzenie nerww Krwotok podpajczynwkowy Zapalenie obojczyka lub ebra Uszkodzenie ukadu chonnego Ropne zapalenie rdpiersia

ywienie pozajelitoweZakrzepica: Do 50% przypadkw Proksymalnie lub dystalnie Waciwa lokalizacja cewnika, przestrzeganie zasad wykonywania wleww, pukanie, stosowanie heparyny W duym ryzyku zakrzepicy profilaktyczne dawki lekw zmniejszajcych krzepnicie krwi Skuteczne leczenie tromboliczne pozwala zachowa cewnik

ywienie pozajelitowePowikania septyczne 1. Odcewnikowe zakaenie krwi 2. Kolonizacja cewnika 3. Zakaenie miejsca wprowadzenia

ywienie pozajelitoweZapobieganie: 1. Pene zabezpieczenia barierowe 2. Jaowa obsuga pocze 3. Nie zaleca si profilaktycznego stosowania antybiotykw 4. Tunelizacja 5. Cewniki impregnowane substancjami antybakteryjnymi 6. Wymiana cewnika po zaplanowanym czasie przy braku zakaenia nie znajduje uzasadnienia

ywienie pozajelitowe

Bakteriemia spowodowana gronkowcami koagulazo ujemnymi moe spowodowa ostre zapalenie wsierdzia Przerzuty septyczne w pucach, stawach, wtrobie i ledzionie Septyczne zakrzepowe zapalenie y Antybiotykoterapia od 10 dni do 6 tygodni

ywienie pozajelitoweSystemy ywienia pozajelitowego 1. System wielu butelek. Poszczeglne skadniki pokarmowe podawane rwnolegle lub kolejno. Rne ustawienia wlewu, doskrzykiwania dodatkw Pomyki, powikania metaboliczne (zaburzenia glikemii, zaburzenia elektrolitowe) Elastyczno i atwo dostosowania skadu do zmieniajcych si potrzeb chorego

ywienie pozajelitowe2. System wszystko w jednym - all in one Wszystkie skadniki odywcze wymieszane w jednym pojemniku Podawanie wszystkiego jednoczenie Oszczdno kosztw Lepsze wykorzystanie i przyswajanie skadnikw pokarmowych atwe podanie Zmniejszenie czstoci powika metabolicznych

ywienie pozajelitoweCakowite ywienie pozajelitowe. Wszystkie potrzebne skadniki odywcze dostarczane s doylnie bez istotnej poday dojelitowej Czciowe ywienie pozajelitowe. Cz poywienia jest dostarczana przez przewd pokarmowy

ywienie pozajelitoweProgram ywienia pozajelitowego - Inny sposb przyswajania i wykorzystywania pokarmu - Wszystkie skadniki pokarmowe musza by zmetabolizowane, przyswojone i wydalone (nerki) - Przekarmienie - Zaburzony metabolizm zwizany z chorob

ywienie pozajelitowe-

-

-

ywienie kompletne-wszystkie skadniki odywcze musz by podawane w wymaganych ilociach Program ywieniowy dla danego pacjenta zaley od: zaburze metabolicznych zalenych od choroby, funkcji narzdw, niedoborw lub nadmiarw, wskaza do poday zwikszonych iloci konkretnych substancji Ocena kliniczna, wyniki badan laboratoryjnych

ywienie pozajelitowe

Zapotrzebowanie energetyczne zalene od stanu pacjenta, zapobieganie przekarmieniu lub niedoywieniu. Kalorymetria, wzr Harrisa- Benedicta, BEE, wspczynnik urazu i aktywnoci Aminokwasy: zalene od masy ciaa i stanu pacjenta. Ciki katabolizm, dua utrata, niedoywienie. Choroby wtroby i nerek wymagaj szczeglnej modyfikacji poday biaka Glukoza: podstawowy substrat wglowodanowy stosowany w P

ywienie pozajelitowe

Tuszcze: 25-40% energii, w chorobach puc do 50%. Korzystniejsze tuszcze LCT od mieszaniny MCT/LCT Insulinooporno i upoledzona tolerancja tuszczy. Insulina Mikroelementy: wysze dobowe zapotrzebowanie u osb chorych . W niedoywieniu niedobr tiaminy 25 mg/dob. Uwzgldnienie zmian w wydalaniu tych skadnikw np. w taczce mechanicznej, niewydolnoci nerek

ywienie pozajelitowe-

-

-

-

Staa kontrola kliniczna i metaboliczna Maa osmolarno mieszanin u chorych ywionych obwodowo. Wiksza objto tuszczw, ograniczenie poday elektrolitw do wartoci podstawowych Program standardowy moe by realizowany u wikszoci chorych Umiarkowany stres, nieco wicej biaka i inne zapotrzebowanie na elektrolity Ostry stres, poda glutaminy, cynku i selenu Indywidualne dawkowanie wody, elektrolitw, pierwiastkw ladowych i witamin u chorych z niewydolnoci nerek

ywienie pozajelitowe-

-

-

W encefalopatii wtrobowej ograniczenie dawki aminokwasw i podawanie specjalnych mieszanin. Wnikliwa analiza poday mikroelementw (jedynie cynk i selen) ywienie pozajelitowe u niedoywionych grozi zespoem ponownego odywienia. Zwikszone iloci potasu magnezu, witamin a zwaszcza fosforanw. Stopniowe zwikszanie poday energii Chorzy na cukrzyc, leczeni insulin mog mie zaburzenia metabolizmu tuszczw i mie zwikszone zapotrzebowanie na potas i fosforany

ywienie pozajelitowe-

-

Chorzy z zespoem krtkiego jelita, dugotrwale ywieni pozajelitowo. Zapotrzebowanie na poszczeglne skadniki pokarmowe zaley od aktywnoci fizycznej, stopnia wchaniania pozostaej czci jelita cienkiego, zwikszonych strat skadnikw odywczych droga przewodu pokarmowego. Czstsza osteoporoza, zwikszona poda wapnia Chorzy z przetokami: wiksze zapotrzebowanie na biako, wod i elektrolity zalene od strat

ywienie pozajelitoweMieszaniny stosowane do P - Jaowe pyny infuzyjne o duej objtoci - Przygotowane aseptycznie z potrzebnych skadnikw odywczych - Two in one, TIO - mieszanina roztworw wodnych - All in one, AIO mieszanina zawierajca wszystkie potrzebne skadniki, cznie z emulsjami tuszczowymi

ywienie pozajelitowe

Liczba skadnikw wchodzcych w skad mieszanin moe wynosi do 50 a okres ich trwaoci do 3 miesicy Mieszaniny s produkowane przemysowo lub w warunkach szpitalnych wg cile ustalonych procedur i protokow Interakcje fizyczne i chemiczne midzy skadnikami Sprawdzone wytyczne dotyczce iloci i rodzaju makro i mikroelementw, kolejnoci i warunkw dodawania skadnikw Kontrola wzrokowa przed dodaniem emulsji tuszczowej, przed podaniem i w czasie podawania wlewu. Tuszcze naley dodawa na kocu

ywienie pozajelitoweStabilno mieszanin - Niezmienno wielkoci czstek tuszczu i ich rozkadu - Niewytrcanie si kompleksw nierozpuszczalnych ( reakcja midzy skadnikami mieszaniny) - Biodostpno wszystkich skadnikw - Brak reakcji chemicznych pomidzy poszczeglnymi skadnikami

ywienie pozajelitoweNiestabilno chemiczna wyraa si obecnoci reakcji wytrcania i rozkadu Wytrcanie zwizku wapnia i fosforanw, maskowane przez tuszcze moe powodowa zatykanie si cewnikw, niewydolno oddechow i mier Niestabilno chemiczna witamin: rozpad pod wpywem promieniowania UV, powietrza. Kliniczne zespoy niedoborowe