Zurich – Văn hoá của những chiếc đồng hồ.

1. Đắt xắt ra miếng

Dù đã lên list thành phố muốn đi khi thực hiện Europe trip, nhưng Zurich thật sự là một nỗi lo ngại lớn trước khi tôi đặt chân đến. Vì giống như ở Đan Mạch, Thụy Sĩ dùng đồng tiền khác, và nếu như giá đồ tiêu dùng ở Copenhagen đã khiến bạn không biết đường nào mà lần, thì với tỉ giá qui đổi sát sao của Euro (EUR) và Swiss franc (CHF), sẽ khiến bạn còn phải lúng túng hơn khi bạn không biết mình có nhìn nhầm giá không. Bản thân tôi xem phim nhiều tới mức biết đến Zurich với các tập đoàn tài chính còn trước cả Bern, thủa đô của Thụy Sĩ. Thế nhưng khi ở Amsterdam, nhìn bảng kinh tế và thấy Zurich còn đắt hơn cả Copenhagen, chỉ đứng thứ hai sau Oslo (Amsterdam xếp thứ 29) thì tôi đã thực sự hoảng. Chưa tìm được chỗ ở, hotel và hostels, đến cả B&B (Bed & Breakfast) cũng có giá trên trời, lượn qua vài trang xem giá tiêu dùng, tự thấy vượt quá budget bản thân, tôi dự trù nhắm mắt gạch tên Zurich ra khỏi list và sẽ ở lại Frankfurt hay Prague lâu hơn một tí nữa.

Thế nhưng người tính chẳng bằng trời tính, chuyến tàu từ Paris đến Rome đã bị đặt kín trong suốt 2 tuần tiếp theo, trong khi tàu đến Zurich thì phởn phơ lèo tèo vài ba khách. 8 tiếng ngồi tàu, vận dụng tối đa công suất Ipad, cuối cùng thì đến trưa tôi đã nhận được offer từ một cậu sinh viên đang học thạc sĩ. Thế là thoát khỏi Paris với hệ thống metro ngoằn ngoèo rối rắm với mũi tên chúc xuống thay vì hướng lên khi chỉ sự đi thẳng, tôi đến Zurich vào một chiều nắng đẹp. Cedric đón tôi ở station, trong jeans vào áo font đơn giản, cậu đang làm thêm cho một công ty tư vấn sinh viên gần đây. Cedric giúp tôi chuyển tiền, đặt vé từ Zurich đến Rome với một cái giá rẻ bất ngờ :D, và cậu còn dặn kỹ: “Nếu muốn mua đồ, thì hãy mua ở trong station, hoặc các cửa hàng xung quanh. Đừng dại mua đồ trên Bahnhofstrasse, vì càng đi xa ga thì giá sẽ càng đắt”. Tôi đã nghĩ thật là kì lạ, vì theo kinh nghiệm du lịch bụi, những đồ bán trong các siêu thị hay các mall trong ga bao giờ cũng đắt hơn so với các cửa hàng bán lẻ bên ngoài, và càng xa trung tâm thì càng rẻ.

Và thực tế nghiệt ngã đã đập tan cái kinh nghiệm du lịch của tôi ở ngay lần đi siêu thị đầu tiên. Không tin nổi vào mắt mình, tôi bật converter để ứng với giá Euro. Cedric nhìn tôi, bảo không cần phải tính đâu, giá đồ ăn ở Zurich thì đắt gấp rưỡi ở London, còn giá thịt thì chắc gấp 3, 4 lần so với Mỹ đấy. Trong đầu tôi lẩm bẩm thế thì khác gì đi ăn ngoài tiệm, ở Tokyo còn không đắt thế này nữa, thì cậu bạn bên cạnh đã dặn luôn là, đừng có đi Mc Donald ở đây, nếu không muốn một ngày đi làm tiêu tan trong một bữa ăn. Mấy buổi sáng gặm bánh mỳ cá hồi với giá hơn 6 EUR, tôi còn phải tự nhủ là chắc là ngon hơn ở các nơi khác, vì ở Pháp, Bỉ, lẫn Hà Lan thì đều chỉ có giá tầm 3 EUR. Và vào Mc Donald, thì một set đã khoảng 11.50 CHF, tương đương với khoảng 10 EUR, thế là cũng đã đắt gấp rưỡi Mc Donald của Nhật rồi (đây gọi là chưa thấy quan tài chưa đổ lệ đây).

Bù lại, hệ thống đi lại trong Zurich là một sự dễ chịu. Hầu hết khách du lịch sử dụng tàu điện (tram) và mua vé đi trong ngày (day pass), với mức giá chấp nhận được. Giá tham quan ở các bảo tàng cũng khá rẻ nếu so với Amsterdam, hay Brussels. Tuy nhiên, quà lưu niệm thì thật sự là một giấc mơ xa vời. Ở đây không có các đồ hàng nhái, đồ của Trung Quốc hay Bangladesh nhan nhản như ở các nơi khác. Mọi thứ, từ móc khóa cho đến ví da, áo font, được in logo chữ thập đỏ nền trắng một cách chuẩn xác và tinh tế, và với cái giá gấp 10 lần so với các nơi khác, vào cửa hàng souvenirs mà bạn có thể cảm tưởng như vào một cửa hàng hiệu với thương hiệu cờ Thụy Sĩ. Các

cửa hàng quần áo, dù có để chữ sale la liệt khắp nơi nhưng một cái áo thun trung bình đã giảm giá cũng khoảng tầm 30~40 EUR = .= Chả trách mà các cửa hàng toàn cầu H&M hay Zara cứ nườm nượp khách. Tuy vậy, trên cả khu phố chính Bahnhofstrasse, lại không thấy một cửa hàng GAP nào, không hiểu lí do tại sao. Nhưng chính sự đắt đỏ này đã dấy lên một tinh thần cảnh giác cực cao với người du lịch như tôi, vốn là người hay có kiểu nhìn thấy thích là mua liền.

2. Giàu sang lấp lánh

Dĩ nhiên là từ phần trên, tưởng tượng ra được đời sống cao chót vót thì chắc sự giàu sang cũng sẽ là điều dễ hiểu. Nhưng tôi muốn nói sự lấp lánh khác với sự xa hoa lộng lẫy kiểu lâu đài, mà là sự lấp lánh phản chiếu từ ánh sáng mặt trời ban ngày lên những khung hình đẹp đẽ, để khi nhớ lại, nó tươi sáng đẹp đẽ như xứ sở diệu kỳ mà ta bước đi trong đó. Thế nào nhỉ, bạn có thể đi trăm lần trên hệ thống kênh rạch ở Amsterdam, đi dọc sông Seine, thả bộ bên sông Tiber, nhưng sẽ không có cảm xúc nào có thể so sánh với việc nhìn thấy sông Zimmat chảy êm đềm quanh trung tâm Zurich. Nước trong vắt, mang màu xanh aquamarine đẹp tuyệt vời dưới sắc trời xanh ngắt không một gợn mây, đâu đó có những cặp thiên nga tự tình cực lãng mạn và nên thơ. Nắng cũng không nóng vỡ đầu như ở Rome hay Pisa, cũng không gay gắt không gió như ở Paris, Zurich có một cái nắng sáng, tưởng là nóng nhưng lại ấm vừa đủ. Khí hậu ở Zurich, Vienna hay Prague đều có một cái nắng hòa với nhiệt độ vừa đủ, nên tâm trạng lúc nào cũng muốn đi nữa đi mãi.

Thiết kế nhà ở đây cũng khác. Không sát vách và cửa sổ san sát như ở Hà Lan, cũng không có nhiều cửa sổ có những chậu hoa rủ như ở Bỉ, balcony cũng không trạm trổ nhiều như ở Pháp, hay cũ kỹ và hơi hẹp như ở Ý, Zurich có những ngôi nhà lớn, có khuôn viên và mái nhà lớn. tạo cảm giác cổ kính, nhưng mang hơi hướng cổ tích. Nhiều kiến trúc để đường gạch lộ ra, đôi khi khác màu ở một vài điểm, tưởng như lạc lõng nhưng tạo cảm giác tự nhiên và nhẹ nhõm. Zurich nổi tiếng có nhiều nhà thờ, và vị trí thì không cách xa nhau nên bạn có thể dành riêng một ngày để tản bộ trên những con đường cobblestone rộng quanh co và phân chia đường không theo một trật tự nào hết từ Paradeplatz. Grossmünster, Fraumünster, St. Peterskirche là những nhà thờ nổi tiếng. Bạn có thể xem thông tin ở trên mạng, nhưng từ một tôi trải nghiệm tận mắt, thì đặc điểm chung của những nhà thờ này, chính là tháp đồng hồ cực đặc trưng và nổi bật, ví như Framunster có thể dễ dàng nhận biết tại bất cứ nơi nào ở Zurich bởi tháp màu xanh ngọc nhọn hoắt, và còn rất nổi tiếng bởi ô cửa kính thủy tinh màu Chagall. Và đồng hồ Thụy Sĩ là nhất thế giới rồi, nên đồng hồ ở tháp cũng cực tinh xảo, dù kích thước lớn. Dù là kim lấp lánh hay mặt bằng đá hoa cương nổi số La Mã mạ vàng, chiếc đồng hồ ở bất kì tháp nhà thờ nào cũng được mọi người trầm trồ, ngưỡng mộ. Sự đẹp hoàn hảo ám ảnh tôi đến mức dù có đi đến nhà thờ nào sau đó, tôi cũng tin rằng những chiếc đồng hồ tháp ở Zurich là đẹp nhất.

Và nói đến sự lấp lánh mà không nhắc đến hồ Zurich thì quả là một sự thất lễ lớn. Cedric và những người bạn của cậu khi tôi hỏi ở Zurich có gì thì đã đề cập đến hồ đầu tiên. Theo như cô bạn cùng nhà của cậu bảo thì nước hồ luôn được lọc để giữ độ tinh khiết, và có thể uống được, nhưng chiều hôm tiếp theo, đạp xe quanh hồ trong veo, tôi nhận ra hồ có rất nhiều cá, và ở mạn khác, có rất nhiều người bơi lội. Các hoạt động thể thao diễn ra quanh hồ từ sáng đến tối, người đi dạo, người chạy bộ, tưởng như mọi người coi hồ như một phần trong mạch sống của họ. Quanh hồ còn có sườn núi thoai thoải hướng mặt trời lặn, khiến cho cuộc sống của tôi ở đây, giả như không có lo toan cơm áo gạo tiền, thì đã là vùng thần tiên đích thực.

Trở lại sự lấp lánh vật chất như những viên pha lê của Swarovski, thì việc lượn lờ shopping trên Bahnhofstrasse sẽ không bao giờ làm bạn chán. Song song với khu Museumstrasse, bạn sẽ cảm giác những nét nghệ thuật từ bảo tàng quốc gia Thụy Sĩ cách station có vài bước chân, vẫn còn được duy trì và được phát triển trong từng sản phẩm ở các store tại Bahnhofstrasse. Bỏ qua các ngân hàng, tập đoàn tài chính kếch xù, thì bạn có thể thấy Hermes, Cartier, LV hay Gucci hay các nhãn hiệu đồng hồ như IWC, Omega xếp san sát cạnh nhau, với những khung trưng bày rộng lớn, dù ban ngày hay ban đêm, vẫn lấp lánh quyến rũ không biết bao người phải dừng chân ngắm nghía. Là một trong ba con đường đắt nhất châu Âu, nhưng ở giữa những shop đắt tiền, nếu bạn có thời gian, hãy dừng chân tại số nhà 31. Bước xuống tầng hầm của Chronometrie Beyer, mọi thứ ồn ào và vương lại nơi đường phố sẽ biến mất. Chỉ còn bốn bức tường với bộ sưu tập đồng hồ công phu và tinh tế nhất thế giới. Tinh tế đến mức, đứng giữa trăm chiếc đồng hồ, bạn chỉ nghe một âm tick-tock duy nhất. Con trai ông, Rene Beyer mở cửa chỉ từ 2h đến 6h chiều, và không bao giờ đem trưng bày hết bộ sưu tập. Tùy từng dịp, và đối tượng khách, mà ông sẽ có những giới thiệu và tiết lộ riêng, đủ để khách mê đồng hồ quay lại nơi này để nhìn ngắm không biết bao nhiêu lần.

3. Phong cách sống

Trong chuyến đi châu Âu, dù có cực thích Amsterdam và Florence, tôi vẫn phải công nhận Zurich và Vienna là hai thành phố đáng sống nhất. Giống như là, bạn luôn mong muốn một cuộc sống sung túc, không quá xô bồ, nhưng lại tiện nghi và hiện đại. Bạn luôn mong thế nhưng không thể mường tượng chính xác. Như ở Paris, bạn vẫn bắt gặp những thanh niên da đen bán hàng và bày trò chơi lừa đảo dọc đường đến tháp Eiffel, và như kinh nghiệm của tôi, thì đã suýt bị giật Iphone ở ngay trước cửa ga Montmatre. Như ở Rome, bạn vẫn sẽ gặp những người dân nhập cư nhếch nhác, ngửa tay xin tiền bạn trên tàu điện, hay ở những nơi công cộng, và lúc nào cũng phải cảnh giác với tỉ lệ móc túi chỉ thua Barcelona. Thì khi bước chân đến Zurich, bạn cảm thấy tin tưởng, an toàn, và dành vài ngày ở đây, bạn không có gì để phàn nàn hết. Đến cả nhà vệ sinh công cộng cũng sạch sẽ sáng ngời. Những con người lịch thiệp và tôn trọng môi trường, tôn trọng lẫn nhau. Lúc đó, khi bạn trở thành một phần của nhịp sống Zurich, bạn sẽ “à, thì ra cảm giác yên ổn cuối cùng là đây”. Thành phố nhỏ, dân số trẻ hầu hết là đi làm hoặc đi học, khiến tôi luôn có cảm giác năng động, dù là ngồi một chỗ trên bãi cỏ vẫn có cảm giác suy nghĩ chuyển động không ngừng. Nói chuyện với Cedric, với các bạn của cậu, người thạc sỹ, người tiến sĩ, người nghiên cứu về nhiều khía cạnh của cuộc sống, dù còn rất trẻ, (lớn nhất là một cậu tiến sĩ 26 tuổi!!), tôi tự hiểu rằng những con người như họ, học vấn cao, làm việc hết mình, tạo nên cuộc sống của Zurich. Dù các trung tâm mua sắm và store đóng cửa lúc 6h, khi trời vẫn còn sáng trưng, và siêu thị mở muộn nhất là 8h, để đảm bảo quyền lợi người lao động thì vẫn có thể giải thích được với mức sống cao như thế.

4. Kết

Có thể nhiều người không biết, nhưng Thụy Sĩ hiện tại có lẽ là nước châu Âu duy nhất còn chấp nhận chế độ du lịch tự sát. Và hầu hết đối tượng này thường chọn Zurich là nơi cuối cùng để nghe tiếng đồng hồ thời gian của cuộc đời họ. Nói thể không chỉ để thấy Zurich là một nơi đẹp đến mức người phải đến đế được sống một lần, mà còn thấy được cái cao giá của thành phố đẹp như Zurich. Vì thế, chỉ cần một lần đến châu Âu, dù ở nơi đâu, chỉ cần giữ trong tay Schengen Visa, xin hãy đến Zurich một lần để cảm, để yêu và để nhớ một kỉ niệm lấp lánh trong đời.