736Nr

ZobaczZNAK

w

sekund

Nowy cykl literackimiesięcznika

Filip Zawada Rozdeptałem czarnego kota

przez przypadek

cena: 19,90 zł | vat 5% (w prenumeracie: 14 zł) wrzesień (09) 2016

736 Nr

Zrozumiec pi ekno

Ilus

trac

ja: P

atry

k H

ardz

iej

IND

EKS

383

716

ISSN

004

4-48

8X

Skąd wiemy, że coś jest piękne? Jak reaguje na to nasz mózg? Czy tylko rzeczy piękne są pożądane? Odpowiadają: Semir Zeki, Anna Arno, Zygmunt Bauman, Anda Rottenberg  — s. 4-31

publicystyka

Wołyń 1943: tragedia czy zbrodnia? Grzegorz Motyka o rzekomej polsko-ukraińskiej symetrii win — s. 52

kultura

Niepełnosprawni, seniorzy, więźniowie… W jaki sposób instytucje mogą przeciwdziałać wykluczeniu z kultury? — s. 90

idee

Roberto Calasso: ofiara i mord, ofiarowanie i zabójstwo – splątanie, którego historia nie umie rozwikłać — s. 60

świat

Bałkański dżihad: o bośniackich weteranach wojennych i źródłach islamskiego fundamentalizmu – pisze Daniel Wilk — s. 36

Temat Miesiąca:

ZROZUMIEĆ PIĘKNO

• Skąd wiemy, że coś jest piękne?

• Jak reaguje na to nasz mózg?

• Czy pożądamy jedynie pięknych rzeczy?

„Piękno to zjawisko biologiczne. Swego rodzaju pragnienie, które – tak jak każde inne – domaga się zaspokojenia”

Semir Zeki

licen

cja

CC

O

licen

cja

CC

O

„Każdy zna to uczucie: poruszeni urokiem, pragniemy podzielić się przedmiotem naszego zachwytu. Przeżywamy dotkliwe rozczarowanie, kiedy towarzysze nie podzielają uniesienia. Okazuje się, że nasze uczucie jest prywatne, nie zaś oparte na uniwersalnych przesłankach”

Anna Arno

Zygmunt Bauman pyta:

Czy jesteśmy społeczeństwem narcystycznym?

licen

cja

CC

O

„Dzieła wykraczające poza uznany kanon nie są uważane za piękne, dopóki się nie upowszechnią, wówczas wchodzą do nowego kanonu, a następnie przestają być modne i znów stają się nieładne”

Anda Rottenberg w rozmowie z Łukaszem Białkowskim

ponadtow numerze:

Społeczeństwo – Świat

Bałkański dżihad: o bośniackich weteranach wojennych

i źródłach islamskiego fundamentalizmu

pisze Daniel Wilk

Publicystyka

„Według ukraińskiego modelu pojednania należy mówić o tym, że na Wołyniu doszło do walk pomiędzy UPA i AK, w których obie strony

popełniały podobne zbrodnie wojenne. Trzeba więc uznać ten fakt za wspólną tragedię, którą powinniśmy sobie wybaczyć i która powinna nas

łączyć, a nie dzielić. Dlatego też ukraińskim odpowiednikiem terminu zbrodnia wołyńska jest określenie tragedia wołyńska”

Grzegorz Motyka o pamięci o Wołyniu 1943

Rozdeptałem czarnego kota przez przypadek

– nowy cykl literacki Filipa Zawady

„Zbyt częste mycie się powoduje, że oddalamy się od Boga i stajemy się jak psy albo myszy – bez duszy”

Filip Zawada

ilustracja: aga lut

Felieton

„Jeśli coś ma być poza pamięcią, niech będzie, niech o jednak nie będzie moja nie/pamięć”

Angelika Kuźniak

Idee

„Ofiara i mord, ofiarowanie i zabójstwo: od samego początku splątanie,

którego historia nie umie rozwikłać”

Roberto Calasso(tłum. Ireneusz Kania)

Mąciciele o dwóch głowach:Kiedy popełnisz samobójstwo? IIl

ustra

cja:

Mar

ta G

liwiń

ska

Stacja: Literatura

„Wiedział, co powinien zrobić, ale po prostu zapomniał. Tyle”

Radosław Kobierski Czas według Greenwich

ilustracja: paulina derecka

Ludzie – Książki – Zdarzenia

„Wykluczenie z kultury nie jest bezpośrednio kojarzone z wykluczeniem społecznym,

a to drugie zagadnienie stanowi cudzy problem”

Paulina Kruczkowska

Ludzie – Książki – Zdarzenia

Wojciech Brzoska

o włączaniu więźniów do kultury oraz inicjatywach katowickiego Aresztu Śledczego

Ludzie – Książki – Zdarzenia Recenzje książkowe

Klasyczne dzieła sztukinowych mediów

pod redakcją Piotra Zawojskiego

1 I Am Sitting in a Room (1969) Alvin Lucier 2 Senster (1970) Edward Ihnatowicz 3 AARON (1973) Harold Cohen 4 Reflecting Pool (1979) Bill Viola 5 La Plissure du Texte: a Planetary Fairytale (1983) Roy Ascott 6 Lorna (1983–1984) Lynn Hershman Leeson 7 Family of Robot (1986) Nam June Paik 8 Electronic Civil Disobedience (1994) Critical Art Ensemble 9 The World’s First Collaborative Sentence (1994) Douglas Davis 10 A‑Volve (1994) Christa Sommerer, Laurent Mignonneau 11 wwwwwwwww. jodi.org (1995) Jodi 12 Beyond Pages (1995) Masaki Fujihata 13 conFIGURING the CAVE (1996) Jeffrey Shaw 14 Immemory (1997) Chris Marker 15 OneTrees (1998–) Natalie Jeremijenko 16 n‑cha(n)t (2001) David Rokeby 17 Listening Post (2001) Mark Hansen, Ben Rubin 18 Can You See Me Now? (2001) Blast Theory 19 Electrical Walks (2004) Christina Kubisch 20 Ear on Arm (2006) Stelarc 21 Natural History of the Enigma (2003–2008) Eduardo Kac 22 Reenactments (2007–2010) Eva i Franco Mattes 23 Taroko Gorge (2009) Nick Montfort 24 May The Horse Live in Me (2011) Art Orienté Objet 25 Journey (2012) Jenova Chen

Ludzie – Książki – Zdarzenia

„O większości homoseksualnych ofiar nazizmu – zarówno mężczyzn, jak i kobiet – nie wiadomo nic lub prawie nic. To szczątkowe dane, obejmujące najwyżej imię,

nazwisko, wiek, miejsce pochodzenia i zawód. Całą pamięć tamtych wydarzeń da się dziś odtworzyć jedynie na podstawie wspomnianych kilkunastu świadectw”

Daniel Lis o książce Mężczyźni z różowym trójkątem

Ilustracja okładkowa:Patryk Hardziej

E-wydania dostępne na platformach: