ГОДИШЕН ГЛОБАЛЕН ПЛАНза Програмата Образование за

ЖИВОТНИ ВЕШТИНИво IV одделение

Р.брНаставна тема Број на

часовиВреме на

реализација

1. Јас: Личен развој 7 IX, XI, X, III

2. Јас и ти:Интерперсонални односи

9X, XI, XII, I, II,V,VI

3.Јас и другите:Општествени односи 10

IX, X, XI, XII, II, V,

VI

4. Јас и здравјето: Здраво живеење

5 XII, III, IV

5.Јас и околината: Однос со надворешната средина

5XI, XII, II,

III,IV

В к у п н о 36 IX - VI

ЦЕЛИ НА НАСТАВАТА ПО ЖИВОТНИ ВЕШТИНИ Наставната програма за Животни вештини има за цел да придонесе за личниот, емоционалниот и социјалниот развој на учениците и на тој начин го помага развојот на психосоциијалните вештини оспособувајќи ги учениците за успешно справување со предизвиците на секојдневниот живот. Психосоцијалните вештини имаат важна улога во промовирањето на здравјето на учениците во целина- во обезбедувањето на нивната физичка, ментална и социјална добросостојба.

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕза Програмата Образование за ЖИВОТНИ ВЕШТИНИ

во IV одделение ТЕМА 1. Јас: личен развој

Р.бр.

Наставни содржина Часови Време на реализација

1. Градење самодоверба 1 IX

2. Градење слика за себе како член на семејството и како ученик

1 IX

3.Препознавање и изразување на сопствените емоции 1 III

4. Справување со загуби и жалење

1 XI

5. Справување со успех/неуспех 1 IX

6. Искажување мислење 1 III

7. Менаџирање на слободното време

1 X

В к у п н о 7 IX, XI, III

ТЕМА 1. Јас личен развој

ЦЕЛИ НА ТЕМАТА:Ученикот/ученичката:

да знае дека секој човек има свои јаки и слаби страни;

да се оспособува да ги идентификува своите потенцијали и да поставува цели за постигнување;

да се оспособува да со сигурност да ги претстави/изрази своите знаења, можности и потреби;

да умее да ја препознава својата единственост; да се оспособува отворено да зборува и да ги

брани своите погледи и мисли; да се поттикнува да сфаќа дака самодовербата и

сигурноста во себе се важни за постигнувањата во животот;

да знае за широк опсег на работи коишто влијаат младите да се прифаќаат себеси;

да запознае различни техники за себеизразување со цел пренесување на своите ставови;

да прифаќа нови искуства со сигурност. да се запознае со различните улоги и обврски на

учениците во одделението; да знае како да побара поддршка од своите

соученици и наставници; да се оспособува да ги планира и навремено да

ги извршува своите семејни обврски; да се оспособува да ги планира и навремено да

ги извршува своите училишни обврски; да се оспособува да ги извршува обврските како

член на работна група или одделенска заедница;

да се оспособува да соработува со своиоте соученици во решавање на училишните задачи;

да се оспособува да учествува во процесот на донесување одлуки важни за училишниот живот;

да се оспособува да користи различни извори на информации за збогатување на своите знаења;

да се поттикнува да прифаќа дека проактивниот однос на учениците е важен за функционирање на одделението и училиштето;

да знае кои емоции се позитивни, а кои негативни;

да знае што го прави вознемирен или среќен; да се оспособува да ги опише личните

доживувања на пријатни и непријатни емоции; да се оспособува да ги препознава сопствените

чувства и да умее да ги изразува соодветно на различни начини;

да се поттикнува да прифаќа дека и пријатните и непријатните емоции се дел од секојдневниот живот;

да може да зборува за загубата на личноста или миленикот кои ги изгубил;

да прифаќа дека жалењето не е знак на цлабост. да ги запознае критериумите за успешност и

неуспешност во учењето и работата; да се птттикнува да прифаќа дека успехот и

неуспехот треба да се споделат со другите; да знае повеќше начини за искажување мислење; да се оспособува јасно и аргументирано да го

искаже сопственото мислење; да се поттикнува да сфаќа дека на неговото

мислење треба да му се посвети должно внимание;

да знае за правото на слободното време во текотна денот, седмицата и годината;

да знае за важноста на слободното време; да се оспособува да идентификува различни

начини на организирање на слободното време; да се поттикнува да сфаќа дека користењето на

слободното време е можност за културно издигање и изградување.

Тема: ЈАС ЛИЧЕН РАЗВОЈ

1. Содржина: Градење самодоверба Работилница: Здравица

2. Содржина: Градење слика за себе како член на семејство и како ученик

Работилница: Различни семејства иста љубов

3. Содржина: Препознавање и изразување на сопствени емоции

Работилница: И пријатно и непријатно

4. Содржина: Справување со загуба и жалење Работилница: Барометар на емоции

5. Содржина: Справување со успех/неуспех Работилница: Ништо не успева толку добро колку успехот

6. Содржина: Искажување мислења: Работилница: Јас мислам вака и сакам сите да знаат

Активности – работилница за :

, Градење самодоверба градење позитивна слика за себе како член на семејството и

како .ученик Препознавање и изразување , на сопствените емоции справување со

, загуби и жалење справување со успех и , неуспех поттикнување на искажувањето на

, сопственото мислење користење на .слободното време

Методи на работа: - дискусија со цела група, дискусија со мали групи,

работни групи, анализа на приказни, цртање, анализа на ситуации/случаи, игровни активности, глумење и играње улоги.Форми на работа:

- фронтална, групна, индивидуалнаИзвори на знаење:

- спонтан разговор меѓу учениците; иницирање разговор меѓу учениците на теми од секојдневниот живот; користење на искуствата кои учениците ги стекнале во различни животни ситуации; фокусирано набљудување на однесувањето на учениците во текот на

наставниот час и надвор од одделението; наменски текстови во кои се навестува проблем, дејство со различни пораки и цели дефинирани во програмата; драматизации, играње улоги, креативно изразување и други извори во вид на настани и случки меѓу учениците во одделението, актуелни настани во паралелката, во училиштето и во пошироката околина.Корелација:

- ЗО, македонски јазик, ликовно образованиеУслови за работа: училница

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕза Програмата Образование за ЖИВОТНИ ВЕШТИНИ

во IV одделение

ТЕМА 2. Јас и ти: Интерперсонални односи

Р.бр Наставни содржина Часови Време на реализација

1. Прифаќање сличности и разлики

1 X

2. Формирање, одржување и прекинување врски

1 I

3. Кажување лаги/вистини 2 I, VI

4. Давање и примање помош 1 XI

5. Прифаќање и признавање грешки

1 II

6. Справување со емоции 1 II

7. Комуницирање 1 XII

8.Справување со насилничко однесување 1 V

9. Разрешување конфликти 1 X

В к у п н о 10 X, XI, XII, I, II, V, VI

ЦЕЛИ НА ТЕМАТА Јас и ти: Интерперсонални односиУченикот/ученичката:

да знае дека постојат сличности и разлики меѓу луѓето во физичкиот изглед, во способностите и во потеклото;

да се осознае дека луѓето се разликуваат според своето мислење и уверување;

да се запознае дека луѓето имаат различни потреби и интереси;

да се оспособува да ги препознава сличностите и разликите кои постојат меѓу неа/него и другите во поглед на физичкиот изглед , способностите и потеклото;

да се поттикнува да го почитува мислењето и уверувањето на другиот и тогаш кога не се согласува;

да се поттикнува да прифаќа постоењето на разлики меѓу луѓето е позитивна придобивка;

да прифаќа дека и мислењата на другите треба да бидат уважени;

да прифаќа дека потребите на другите се еднакво важни како и неговите/нејзините.

да се запознава со предусловите за одржување другарство и пријателство(доверба, соработка, поддршка, почитување...)

да се оспособува да дава позитивна подршка на другарите;

да се поттикнува да согледува дека без меѓусебна подршка, соработка и почитување нема другарство;

да осознава кои тајни се добри треба да се чуваат;

да осознава кои тајни се лоши и може да му наштетат нему или на другите;

да се оспособува да разликува добра од лоша тајна;

да запознава причини зошто луѓето лажат; да ги знае негативните последици од лажењето; да се оспособува да се воздржи од кажување на

вистината кога тоа може да го повреди другиот; да се поттикнув да согледува дека

кажувањетолаги може да биде штетно за него и задругите;

да се поттикнува да согледува дека лагата ја нарушува довербата;

да осознава што може да помага дома и на училиште;

да дознае од кого може и треба да бара помош ( дома и на училиште);

да се оспособува да помогне кога некој му/и бара помош;

да се оспособува да побара помош кога му/и треба;

да се оспособува да прифаќа помош кога му/и се нуди;

да се оспособува да се заблагодари за пружена помош;

да прифаќа дека треба да му се помогне на соученик со посебни потреби.

да се поттикнува да согледа дека помагањето е заемен однос - помошта се прима и се дава;

да се запознава со потешкотиите со кои се соочуваат луѓето со посебни потреби;

да се оспособува да идентификува каква помош им е потребна на луѓето со посебни потреби;

да се поттикнува да прифаќа дека хендикепираноста не е пречка за воспоставување меѓусебни односи;

да се осознава кога лутината предизвикува агресивнбо однесување;

да се поттикнува да изразува симпатија кон врсници;

да се оспособува да ја контролира сопствената лутина;

да се оспособува да се воздржува од несоодветни реакции на лутината изразена од другите;

да согледува дека непријатните емоции се обично пречка, а пријатните поттик во односите меѓу луѓето;

да се поттикнува да прифаќа дека луѓето може сосема неоправдано да бидат жртви на туѓа лутина;

да се запознае со постоење различни видови насилничко однесување;

да осознава кои емоции се јавуваат кај жртвата на насилничко однесување;

да се оспособува да реагира на исмејувањето и навредувањето упатено кон него;

да се пттикнува да се стави во кожата на жртвата сочуствувајќи со неа;

да се оспособува да ги согледува негативните последици од насилничкото однесување по жртвата;

да ја согледува потребата од сочуствување со другите;

да се запознава со ефектите од користењето на различни несоодветни, невербални знаци;

да осознава како брзината на говорот, тонот и висината на гласот влијаат врз вербалната комуникација;

да ги научи правилата на активно слушање; да се оспособува да ги користи невербалните

знаци и вербалните изрази што имаат позитивно влијание врз односите со другите;

да се оспособува да парафразира; да се поттикнува да поставува прашања за

разјаснување; да согледува дека вербалната и невербалната

комуникација може да имаат позитивни и негативни последици по односите со другите;

да ги запознава можните извори на конфликти; да ги осознава различните видови реакции во

конфликтна ситуација и последиците од таквите реакции;

да се запознава со базичните потреби на луѓето и како може да предизвикуваат конфликт;

да ги запознае правилата на „јас- обраќање“; да се оспособува да ги разликува конфликтите

што се предизвикани од различлни извори;

да се поттикнува да прифаќа дека во секој конфликт има најмалку две страни;

да согледува дека од начинот на реагирање зависи дали конфликтот ќе се реши или ќе ескалира;

да согледува дека луѓето можат различно да гледаат на исти нешта и тоа мопже да биде извор наконфликт;

да согледува дека незадоволувањето на базичните потреби на луѓето може да предизвика конфликт.

Тема: ЈАС И ТИ – ИНТЕРПЕРСОНАЛНИ ОДНОСИ

1. С. Прифаќање сличности и разлики

Работилница: Дел по дел сложувалка

2. С. Формирање, одржување и прекинување врски Работилница: Цвеќе на пријателството

3. С. Чување тајни Работилница: Чување тајни

5. С. Давање и примање помош Работилница: Лавот и глушецот

6. С. Справување со емоции Работилница: Однесаување во лутина

bnhgfy

7. С. Комуницирање Работилница: Говорот на моето лице

8. С.Справување со насилничко однесување

Работилница: Исмеаната Леа

9. С. Разрешување конфликти Работилница: Конфликтите се скали

Активности работилници за : прифаќање сличности и разлики, соработка/поврзување, за чување тајни, за штетноста од кажувањето лаги, за давање и примање помош, за справување со емоции, за справување со насилничко однесување, за комуникација и активно слушање, за разрешување конфликти.Методи на работа: дискусија со цела група, дискусија во мали групи, работна група, анализа на приказни, цртање, анализа на ситуации/ случаи, игровни активности, глумење и играње улоги.Форми на работа: фронтална, групна, индивидуалнаИзвори на знаење: спонтан разговор меѓу учениците; иницирање разговор меѓу учениците на тема од секојдневниот живот; користење на искуствата кои учениците ги стекнале во различни животни ситузции; фокусирано набљудување на однесувањето на учениците во текот на наставниот час и надвор од одделението; наменски текстови во кои се навестува проблем, дејство со различни пораки и цели дефинирани во програмата; драматизации, играње улоги, креативно изразување и други извори во вид на настани и случки меѓу учениците во одделението, актуелни настани во паралелката, во училиштето и во пошироката околина.Корелација: ЗО, македонски јазик, ликовно образование Услови за работа: училница

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕза Програмата Образование за

ЖИВОТНИ ВЕШТИНИво IV одделение

ТЕМА 3. Јас и другите: Општествени односи

Р.б Наставни содржина Часови Време на реализација

1. Познавање на правата на децата 1 V

2. Почитување на другите ( недискриминација)

3. Меѓусебно поддржување и соработка

1 IX

4. Познавање на структурата на групата

5. Донесување одлуки во група 1 XI6. Одолевање на социјални

притисоци1 XI

7. Преземање одговорност за постапките

1 II

8.Градење позитивен однос кон својата земја 1 X

9. Градење чувство на општоцивилизациска припадност

1 V

10. Перцепирање позитивни модели на идентификација

1 V

11. Развивање критички однос кон медиумите

1 XII

12. Користење на институциите за заштита и безбедност

1 VI

В к у п н о 10IX, X,XI,

XII,II, V, VI

ЦЕЛИ НА ТЕМАТАУченикот/ученичката:

да добива информации за детските права;

да се запознава со Конвенцијата за правата на детето;

да го осознава односот право/одговорност; да се оспособува да го препознае прекршувањето

на своите и на правата на другите деца; да се оспособува да гипрактикува своите права

во секојдневните активности; да се поттикнува да не фо прифаќа

прекршувањето на правата на децата; да се запознава дека постојат разлики меѓу

луѓето (расни, полови); да се оспособува да учествува во дискусии за

сопствениот и животот на другите; да се поттикне да покаже почит кон разликите

меѓу луѓето; да се оспособува да препознае кога кон некого

нееднакво се постапува; да се поттикнува да ја прифаќа различноста како

позитивност; да се поттикнува да прифаќа еднаков однос кон

другите без разлика на сличностите и разликите. да се запознае со постоењето на различни

релации што се воспоставуваат меѓу луѓето (семејни, другарски, брачни);

да ги запознава работите што не може да ги направи некој сам:

да се оспособува да ги споделува своите интереси, потреби и проблеми со другите;

да се поттикнува да ги разбира потребите и проблемите на другите;

да се оспособува да препознае кога на другите им е потребна подрршка и помош;

да се поттикнува да согледува корист од соработката и поддршката;

да се поттикнува да одобрува давање помош и прифаќа помош;

да ги запознава елементите на различни групи (училиште, спорт, неформални групи);

да го запознава своето место во групата;

да се оспособува да биде дел од различни групи и да комуницира во групите;

да умее да ја користи групата во нејзината намена;

да се поттикнува да посакува да биде дел од одредена структура;

да се поттикнува да прифаќа постоење на различни структури;

да осознава што значи и како изгледа одлука,правило, процедура;

да ги запознае постапките за донесувањеодлука; да се оспособува за учество во одлучувањето; да се оспособува да користи повеќе извори на

информации за донесување одлука; да се оспособува да го искаже своето мислење и

да аргументира; да се оспособува да ги објасни причините и

мотивите за секоја своја донесена одлука; да се поттикнува да прифаќа дека процедурите и

правилата се важни за донесувањето одлуки; да се поттикнува да го прифаќа почитувањето на

правилата; да се поттикнува да прифаќа дека другите може

да имаат поинакви мислења; да се поттикнува да прифаќа сопствена

одговорност за донесените одлуки; да ги запознае активностите на групата; да осознава што се смета за добро, а што за

лошо ( прифатливо и неприфатливо) постапување;

да осознава дека постојат различни видувања/постапки за исти нешта;

да се оспособува да избира меѓу правилни и неправилни видови активности;

да осознава дека може да има сопствено видување и постапување различно од групата;

да се оспособува да формулира сопствен став/мислење и да го аргументира;

да се поттикнува да побара помош заради зајакнувањена својата позиција;

да се охрабрува да согледува дека може да биде поинаков/поинаква од групата;

да да се поттикнува да одобрува и прифаќа поинаквост;

да да се поттикнува да сака да учествува и да испробува нови искуства;

да јазапознава вредноста на спротивставување на сопствениот став и мислење на оној на групата;

да се оспособува да одобри меѓу правилни и неправилни видови активности;

да ги запознава правилата и процедурите што важат во односите меѓу луѓето;

да ги запознава своите должности и одговорности;

да ги осознае последиците од непочитување на правилата;

да знае дека се учи од грешките; да се оспособува да предлага и формулира

правила на однесување; да се оспособува да ги предвидува последиците

од сопственото непочитување на правилата; да ја цени важноста за преземање одговорност за

себе и за другите; да се охрабрува да биде упорен во постигнување

на поставените цели; да се запознае со поголем број убави нешта во

својата земја ( туристички и други атракции); да се оспособува да ја претстави својата земја во

позитивно светло ( во рамките на своите знаења); да ги знае симболите на својата земја; да ги знае симболите на идентитетот на

сопствената земја; да се оспособува позитивно да ја опише и да ја

претстави својата земја во рамките на своите знаења;

да се охрабрува да учествува во активности сокои се презентираат достигнувањата на својата земја;

да се оспособува да учествува во манифестации , натпревари,прослави поврзани со презентацијата на сопствената земја;

да се поттикнува да ги почитува симболите на идентитетот на сопствената земја;

да се гордее што е државјанин на таа земја; да се запознае со некои светски откритија и

достигнувања; да се поттикнува да ја прифаќа припадноста на

светската човечка заедница; да осознава дека луѓето во светот имаат

заеднички потреби и интереси; да се оспособува за постоење на различни

медиуми ( пишани , електронски); да се оспособува да бара различни информации

од различни медиуми; да се оспособува да процени дали одредени

информации се разбирливи за неги/неа; да се поттикнува да го прифаќа значењето на

информирањето; да се поттикнува да ја согледува важноста од

целосно сестрано информирање. да се запознава за луѓе кои на различен начин

придонеле за развојот на човештвото; да осознава дека има луѓе од сопствената

околина кои пружале помош на индивидуи и заедници;

да знае за „херои“ од поблиската и подалечната историја;

дасе оспособува да дискутира за различни начини на кои луѓето придонесуваат за развојот на локален и поширок план;

да се оспособвува да препознае луѓе кои придонеле за развојот на човештвото;

да се охрабрува да посакува да биде како луѓетокои дале голем придонес во развојот на човештвото.

да знае кои институции во државата пружаат заштита и безбедност;

да осознавба што прават тие и со што се занимаваат;

да сеоспособува да гоискаже проблемотшто го има;

да сеоспособува да се обрати до конкретна институција;

да се поттикнува да го сфаќа значењето на овие институции;

да се поттикнува да го прифаќа делувањето на институциите и користа од нивно постоење;

да сеоспособува да ги почитува луѓето кои работат во овие институции и ја цени дејноста што ја обавуваат;

да се охрабрува да верува дека може да добие заштита и помош во институциите.

Тема: ЈАС И ДРУГИТЕ – ОПШТЕСТВЕНИ ОДНОСИ

1 . С. Познавање на базичните човекови права Работилница: Права и правила

2 . С. Почитување на другите (недискриминација) Работилница: Бизнисмени и фотомодели

3 . С. Меѓусебно познавање и соработка Работилница: Тројца на еден

4 . С. Донесување одлуки во група Работилница: Бура на идеи

5 . С. Одолевање на социјални притисоци Работилница: Прифатливо и неприфатливо однесување

6 . С. Превземање одговорности за постапките Работилница: Случките на Оги

7 . Градење позитивен однос кон својата земја Работилница: Во согласност за уставот или не?

8 . С. Перципирање позитивни модели на идентификација Работилница: Сакам да бидам

9. С. Развивање критички однос кон медиумите Работилница: Приказната на другиот

Активности – работилници за : Правата на децата, почитување на другите, поддршка и соработка, групно одлучување, одолевање на социјални притисоци, преземање на осдговорност, градење на национален идентитет, градење чуство на припадност кон човештвото, развивање критички однос кон медиумите,прифаќање позитивни модели на идентификација, користење на иституциите за заштита и безбедност.Методи на работа: Дискусија со цела група, дискусија во мали групи, работни групи, анализа на приказни, цртање, анализа на ситуации/случаи, игровни активности, глумење и играње улоги.Форми на работа: фронтална , групна, индивидуална

Извори на знаење: спонтан разговор меѓу учениците; иницирање разговор меѓу учениците на теми од секојдневниот живот; користење на искуствата кои учениците ги стекнале во различни животни ситуации;фокусирано набљудување на однесувањето на учениците во текот на нставниот час и надвор од одделението;наменски текстови во кои се наведува проблем, дејство со различни пораки и цели дефинирани во програмата; драматизации, играње улоги , креативно изразување и други извори во вид на настани и случки меѓу учениците во одделението, актуелни настани во

паралелката, во училиштето и во пошироката околина.

Корелација: ЗО, македонски јазик, ликовно образование Услови за работа: училница

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕза Програмата Образование за ЖИВОТНИ

ВЕШТИНИво IV одделение

ТЕМА 4. Јас и здравјето: Здраво живеење

Р.брНаставни содржина Часови Време на

реализација

1. Стекнување на навики за здрава исхрана

1 III

2. Водење грижа за личната хигиена

1 XII

3. Превенција од болести и заболувања

1 IV

4. Развивање свест за сексуалното здравје

1 IV

5. Превенција од пушење и пиење алкохол

1 IV

В к у п н о 5 2012-2013

Јас и здравјето: Здраво живеење

ЦЕЛИ НА ТЕМАТАУченикот/ученичката:

да се запознава со различни видови на здрава храна;

да осознава како храната влијае на болести и превенција од болести;

да се запознава како правилно се консумира храната(жешко-студено);

да се оспособува да направи избор на разнообразна храна;

да се оспособува да подготвува едноставен оброк(сендвичи, салата) за себе;

да се оспособува правилно да ја конзумира храната; дасе поттикнува да ја сфаќа важноста на здравата

исхрана за сдравјето и правилниот развој на телото; да се поттикнува да сфаќа дека дел од болестите

се предизвикани од несоодветна храна; да се поттикнува да сфаќа дека небалансираното

јадење е штетно за здравјето: да знае што е лична хигиена ( миење заби, раце,

лице, коса, тело, сечење нокти, чешлање...); да ги знае средствата за одржување основна лична

хигиена;

да ги осознава последиците од носење валкана облека и обувки по здравјето и социјалната прифатеност;

да знае што е целосна лична хигиена ; да се оспособува редовно да ги одржува облеката и

обувките чисти; да се поттикнува да сфаќа дека одржувањето лична

хигиена е лична одговорност; да ја согледува потребата од користење на лични

средства за лична хигиена; да ја сфаќа важноста на чистата облека како дел од

личната хигиена;

да ги запознава опасностите од различни болести и заболувања;

да гиосознава причините за јавување на најчестите болести и заболувања;

да ги знае најчестите видови заразни болест и начинот на кој се пренесуваат;

да се оспособува да гипрепознава симптомите на најчестите болести и заболувања;

да се оспособува самода побара помош кога ќе забележи симптоми на болест кај себеси;

да се поттикнува да прифаќа совети од возрасните за заштита од болести и заболувања;

да се поттикнува да прифаќа дека е неопходно да се следат насоки за превенирање болести;

да се поттикнува да прифаќасовети од возрасни за лекување од болести;

да ги запознава телесните промени што настануваат како резултат на сексуалното созревање;

да се поттикнува сексуалноста како природен дел од човечкиот развој;

да осознава што е сексуално вознемирување;

да знае кои постапки може да се преземат за да сеспротивстави на сексуалното вознемирување;

да осознае што е педофилија (злоупотреба на деца од возраста);

да знае каде да се обрати во случај на сексуално вознемирување и злоупотреба;

да се оспособува да препознава и да реагира на сексуално вознемирувањево секојдневни ситуации;

да се оспособи да побара помош во случај на сексуална злоупотреба;

да се поттикнува да прифаќа дека дел од сексуалноста е самозадоволувањето

да се поттикнува да сфаќа дека никој нема право сексуално да ги вознемирува и злоупотребува другите;

да се запознава со последиците од пушењето по себе и по другите;

да се запознава со последиците од консумирање алкохол посебе и по другите;

да се оспособува да се спротивставува на прекршувањето на забраната за пушење;

да се поттикнува да ја сфаќа штетноста од пушењето и алкохолот по здравјето;

да сфаќа дека е позитивно да се спротивстави на притисокот од другите кои консумираат цигари и алкохол.

Тема: ЈАС И ЗДРАВЈЕТО – ЗДРАВО ЖИВЕЕЊЕ

1. С. Стекнување навики за здрава исхрана

Работилница: Пирамида на исхрана

2. С. Водење грижа за лична хигиена Работилница: 1. Поврзувалки

Работилница: 2. Мое наше

3. С. Превенција од болести и заболувања Работилница: Болести

4. С. Превенција од пушење и пиење алкохол Работилница: Заштита од пушење

Активности – работилница за : стекнување навики за здрава храна, стекнување навики за водење грижа за личната хигиена, превенција од болести и заболување, сексуално здравје.Методи на работа: дискусија со цела група, дискусија во мали групи, работни групи, анализа на приказни, цртање, анализа на ситуации/ случаи, игровни активности, глумење и играње улоги.Форми на работа: фронтална, групна, индивидуалнаИзвори на знаење: спонтан разговор меѓу учениците, иницирање разговор меѓу учениците на теми од секојдневниот живот; користење на искуствата кои учениците ги стекнале во различни животни ситуации; фокусирано набљудување на однесувањето на учениците во текот на наставниот час и надвор од одделението; наменски текстови во кои се навестува проблем, дејство со различни пораки

и цели дефинирани во програмата; драматизации, играње улоги, креативно изразување и други извори во вид на настани и случки меѓу учениците во одделението, актуелни настани во паралелката, во училиштето и во пошироката околина.Корелација: ЗО, македонски јазик, ликовно образованиеУслови за работа: училница

ТЕМАТСКО ПЛАНИРАЊЕза Програмата Образование за

ЖИВОТНИ ВЕШТИНИво IV одделение

ТЕМА 5. Јас и околината: Однос со надворешната средина

Р.б Наставни содржина Часови Време на реализација

1. Безбедно однесување во средината

1 XI

2. Градење позитивен однос кон околината

1 IV

3. Градење позитивен однос кон растенијата и животните

1 II

4. Подобрување, одржување и разубавување на околината

1 III

5. Заштита на планетата земја 1 XII

В к у п н о 5XI, XII, II,

III,IV

ЦЕЛИ НА ТЕМАТАУченикот/ученичката:

да осознава за постоење опасни предмети ( хемикалии, оружје), животни ( диви) и растенија ( тровни, смоли) од потесната околина што можат да го/ја повредат;

да осознава за опасни постапки(самдома), и ситуации(толпи, сообраќај) со кои може да се соочи на одделни мести(стадион, концерт, игралиште) и во определено време (доцна навечер);

да запознава правила на однесување во конкретни ситуации и на конкретни места(на роденден,на улица, во училиште, во двор, на игралиште, на екскурзии);

да ги осознава знаците за опасност и предупредување;

да се оспособува со последиците од сопственото однесување врз безбедноста на другите;

да се оспособува да препознае предмети/ситуации/животни/растенија што се опасни по безбедноста;

да се поттикнува да ги согледува последиците од сопственото однесувања врз сопствената безбедност и безбедноста на другите;

да се оспособува да го прилагоди своето однесување на конкретното место/ситуација;

да се навикнува да почитува правила на безбедно однесување пропишани за одредени места/ситуации;

да се поттикнува да прифаќа дека одредени однесувања на конкретни места и во конкретни ситуавии можат да бидат опасни;

да се поттикнува да ја сфаќа потребата од постоење безбедносни правила и забрани;

да се поттикнува да прифаќа потреба од прилагодување на сопственото однесување заради лична безбедност и безбедност на другите.

да ги запознава средствата за одржување хигиена и нивното користење;

да осознава што треба да се прави за да се одржува хигиената во домот (раскренување маса, средување на собата, бришење прашина,правосмукање,миење садови), во училницата(проветрување, средување на материјалите) во јавните простории(плукање, фрлање отпадоци);

да ги запознае последиците од оштетување на околината;

да осознава што треба да се прави за да се одржува( не се оштетува) околината, (кршење, чкртање, искривување, откачување)

да осознава кои материјали вооколината можат да се рециклираат, а кои рационално да се пренаменат;

се оспособува да придонесе во одржување на хигиената во училиштето и училишниот двор ( да не валка, да раскрева...);

да се оспособува да се спротистави на оштетување на околината;

да се оспособува да гикласифицира предметите за рециклирање;

да се поттикнува да влијае врз другите да фрлаат отпадоци на соодветно место;

да се поттикнува да ги сфаќа последиците од оштетување на околината;

да се поттикнува да прифаќа лична одговорност во одржување на хигиената во околината;

да прифаќа лична одговорност за грижа и одржување на околината;

да се поттикнува да сфаќа дека треба да се ограничи употребата на материјали што не се рециклираат (пластични шишиња, кеси...);

да го знае местото на растенијата и животните во циклусот на живиот свет;

да запознава некои последици од исчезнувањето на дрвјата и шумите;

да запознава начини како може да им се помогне на животните на кои им треба храна;

да се оспособува да посади и да одгледува растенија;

да се поттикнува соодветно да се однесува кон растенијата;

да се поттикнува да сфаќа дека растенијата се потребни за одржување на живиот свет;

да се поттикнува да прифаќа дека е потребно соодветно однесување кон растенијата;

да се охрабрува да покажува интерес за добросостојбата на животните;

да ја осознава важноста на убаво одржано окружување;

да осознава што треба да се направи за да креира, подобрува, одржува и разубавува непосредното окружување;

да се оспособува да користи различни предмети и прибор за разубавување на просторот;

да се поттикнува да прифаќа дека секој треба да придонесува во одржување и разубавување на просторот во непосредното окружување;

да прифаќа дека луѓетоимаат различни вкусови за уредување и разубавување на просторот;

да ги запознае најчестите загадувачи на воздухот, водата и почвата;

да ги осознае најчестите последици од загаденост на водата, воздухот и почвата врз луѓето и другите живи суштества;

да запознае различни начини за рационално користење на водата и електрична енергија;

да укажува на нерационално користење на водата и електрична енергија;

да се оспособува да идентификува производи со еколошки знак што не се штетни за природата;

да се поттикнува да сфаќа дека водата за пиење и другите природни ресурси не се непресушен извор;

дасе поттикнува да ја сфаќа одговорноста на човекот во заштитата на животната средина;

да сфаќа дека треба да се ограничи употребата на загадувачки технологии(спрејови, фреони)

да се оспособува да разликува нечиста од чиста вода за пиење;

да се оспособува рационално да ја користи водата и електричната енергија;

да ја сфаќа одговорноста на човекот во заштитата на животната средина;

да сфаќа дека егзистенцијата на човековиот вид и сите други живи суштества зависи од сочувување на глобалните еко-системи;

да сфаќа дека треба да се ограничи употребата на загадувачки технологии ( спрејови, фреони...) и материјали што не се рециклираат ( пластични шишиња, кеси...)

Тема: ЈАС И ОКОЛИНАТА – ОДНОС СО НАДВОРЕШНАТА СРЕДИНА 1. с. Безбедно однесување во средината Работилница: 1. Ризици Работилница: 2. Мојот пат до училиштето

2. С. Градење позитивен однос кон околината Работилница: 1. Раскреваме Работилница: 2. Нашата училница

3. С. Градење позитивен однос кон растенијата и животните Работилница: Оригами Работилница: Големата мала Весна

4. Заштита на планетата земја Работилница: Вода

Активности работилници за : безбедно однесување во околината, развивање свест и грижа за хигиената во околината, развивање свест за заштита на планетата Земја. Методи на работа: дискусија со цела група, дискусија во мали групи, работни групи, анализа на приказни, цртање, анализа на ситуации

/ случаи, игровни активности, глумење и играње улоги.Форми на работа: фронтална, групна, уиндивидуалнаИзвори на знаење: спонтан разговор меѓу учениците; иницирање разговор меѓу учениците на теми од секојдневниот живот; користење на искуства кои учениците ги стекнале во различни животни ситуации;фокусирано набљудување на одднесувањето на учениците во текот на наставниот час и надвор од одделението; наменски текстови во кои се навестува проблем, дејство со различни пораки и цели дефинирани во програмата; драматизација, играње улоги, креативно изразување и други извори во вид на настани и случки меѓу учениците во одделението, актуелни настани во паралелката, во училиштето и во пошироката околина. Корелација: ЗО, македонски јазик, ликовно образование Услови за работа: училница

МЕСЕЧНО ПЛАНИРАЊЕ НА СОДРЖИНИТЕ ОД ЖИВОТНИ ВЕШТИНИ ЗА IV ОДДЕЛЕНИЕ

СЕПТЕМВРИ

1. Различни семејства - иста љубов

2. Здравица 3. Ништо не успева толку добро како успехот

4. Тројца на еден

ОКТОМВРИ

1. Можам,не можам/знам, не знам2. Претстави ја Македонија3. Слободно време4. Конфликтите се скалила

НОЕМВРИ

1. Добар лидер , добар клас2. Барометар на емоции3. Лавиринт4. Прифатливо и неприфатливо однесување

ДЕКЕМВРИ

1. Говорот на моето лице2. Вода3. Приказната на „другиот“4. Мое – наше

ЈАНУАРИ1. Зошто лажеме?2. Цвеќе на пријателството

ФЕВРУАРИ

1. Грешење и простување2. Оригами3. Однесување во лутина4. Правила, правила, правила

МАРТ

1. Силни чувства2. Јас мислам вака и сакам сите да знаат3. Нашата училница4. Барометар што троши калории

АПРИЛ

1. Здравје или не2. Болести3. Ден на планетата земја4. Приказната за Инга

МАЈ

1. Сакам да бидам2. Светот по 20 години3. Права и одговорности4. Исмеаната Леа

ЈУНИ

1. Чување тајни 2. Институции за заштита

Наставник: Славица Митрова