zhvillimi i kualifikimeve modulare - akkks.rks-gov.net · menaxhment financiar menaxhim i...

28
ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE PRISHTINË , 2011

Upload: others

Post on 01-Sep-2019

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

1

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

2

3

EU KOSVET VZhvillimi i Sigurimit teuml Cileumlsiseuml Akreditimit dhe Zhvillimi i AKK amp KKK neuml Kosoveuml

Nr i Projektit 2009216-809

Ky publikim eumlshteuml hartuar me peumlrkrahjen e Bashkeumlsiseuml EvropianePeumlrmbajtja e keumltij publikimi eumlshteuml peumlrgjegjeumlsi e kontraktorit PEM GmbH dhe neuml asnjeuml meumlnyreuml

nuk mund trsquoi pasqyrojeuml pikeumlpamjet e Bashkeumlsiseuml Evropiane

4

5

PEumlRMBAJTJA

ParatheumlnieCcedilka eumlshteuml kualifikimiVeccediloriteuml e kualifikimeve neuml KosoveumlTeuml shprehura si rezultate meumlsimoreBazuar neuml modulet meumlsimoreArtikulimi dhe progresiVlereumlsimi i bazuar neuml deumlshmiKualifikimet dhe modulet meumlsimoreKeumlrkesat hyreumlseArsyeshmeumlria peumlr kualifikiminLidhjet me puneumlsiminBashkeumlngjitja e kredive peumlr kualifikimeQeumlllimi i sistemit teuml kredive neuml KosoveumlBashkeumlngjitja e kredive neuml moduleBashkeumlngjitja e kredive ne teumlreuml kualifikiminShtojca 1

67999

1012121414161717182123

6

PARAThEumlnie

Kjo pako e veglave eumlshteuml zhvilluar peumlr teuml sqaruarkonceptin e kualifikimeve profesionale modularedhe sekuencat kryesore teuml zhvillimit validimit dheimplementimit teuml kualifikimeve kombeumltareNjereumlzit nga institucione teuml ndryshme dhe organizatajaneuml teuml peumlrfshira neuml proceset qeuml kaneuml teuml beumljneuml mekualifikimet Roli dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e tyre neuml keumlteumlproces janeuml gjithashtu teuml ndryshme disa hartojneuml dhepropozojneuml kualifikimet disa validojneuml dhe aprovojneumlkualifikimet disa janeuml teuml zeumlneuml me implementimin ekualifikimeve peumlrmes proceseve teuml meumlsimdheumlniesmeumlsimnxeumlnies dhe vlereumlsimit disa janeuml teuml angazhuarneuml procesin e certifikimit teuml arriturave teuml nxeumlneumlsve

Implementimi i peumlrshtatsheumlm dhe i qeumlndruesheumlm ikualifikimeve kombeumltare profesionale varet nga teumlkuptuarit e peumlrbashkeumlt teuml koncepteve dhe keumlrkesaveligjore dhe administrative ndeumlrmjet shfryteumlzuesveteuml ndrysheumlm Prandaj kjo pako e veglave do teuml jeteuml epeumlrshtatshme peumlr peumlrdorim si peumlr stafin e MASHT ashtuedhe teuml AKK por gjithashtu edhe peumlr menaxhmentindhe stafin e shkollave profesionale dhe institucioneve teumlarsimit dhe afteumlsimit profesional e gjithashtu edhe peumlrpaleumlt me interes neuml keumlteuml fusheuml

7

CcedilKA eumlShTeumlkuAlifikiMi

Pothuajse neuml teuml gjitheuml fjaloreumlt termi kualifikim ka teuml beumljeumlme ideneuml e certifikimit dhe njohjesSipas peumlrkufizimit teuml OECD1 kualifikimi eumlshteuml titull izyrtarizimit teuml ushtrimit teuml ndonjeuml zanatiNeuml arsim kualifikimi ka teuml beumljeuml me njohjen e peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml programit meumlsimor qeuml e peumlrgatiteumlnjeriun peumlr puneumlsim dhe apo shkollim dhe trajnim teumlmeumltutjesheumlm

Zakonisht kualifikimet profesionale gjenerohen ngakeumlrkesat e tregut teuml puneumls Njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml

e nevojshme peumlr individin teuml kryej ndonjeuml funksion apoaktivitet teuml puneuml (jo domosdoshmeumlrish teuml lidhura mevendin e puneumls) qojneuml neuml zhvillimin e kualifikimit

Diagrami vijues e tregon integrimin e kualifikimit neumlciklin e zhvillimit teuml AAP Ky diagram i thekson fazatkryesore neuml krijimin hartimin dhe implementimin ekualifikimeve nga kompetencat profesionale deri tevlereumlsimi dhe neuml certifikimin e kualifikimeve i cili peumlrcilletme puneumlsimin e personit qeuml ka njeuml certifikateuml apodiplomeuml

sup1Organizata peumlr bashkeumlpunim ekonomik dhe zhvillim

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 2: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

2

3

EU KOSVET VZhvillimi i Sigurimit teuml Cileumlsiseuml Akreditimit dhe Zhvillimi i AKK amp KKK neuml Kosoveuml

Nr i Projektit 2009216-809

Ky publikim eumlshteuml hartuar me peumlrkrahjen e Bashkeumlsiseuml EvropianePeumlrmbajtja e keumltij publikimi eumlshteuml peumlrgjegjeumlsi e kontraktorit PEM GmbH dhe neuml asnjeuml meumlnyreuml

nuk mund trsquoi pasqyrojeuml pikeumlpamjet e Bashkeumlsiseuml Evropiane

4

5

PEumlRMBAJTJA

ParatheumlnieCcedilka eumlshteuml kualifikimiVeccediloriteuml e kualifikimeve neuml KosoveumlTeuml shprehura si rezultate meumlsimoreBazuar neuml modulet meumlsimoreArtikulimi dhe progresiVlereumlsimi i bazuar neuml deumlshmiKualifikimet dhe modulet meumlsimoreKeumlrkesat hyreumlseArsyeshmeumlria peumlr kualifikiminLidhjet me puneumlsiminBashkeumlngjitja e kredive peumlr kualifikimeQeumlllimi i sistemit teuml kredive neuml KosoveumlBashkeumlngjitja e kredive neuml moduleBashkeumlngjitja e kredive ne teumlreuml kualifikiminShtojca 1

67999

1012121414161717182123

6

PARAThEumlnie

Kjo pako e veglave eumlshteuml zhvilluar peumlr teuml sqaruarkonceptin e kualifikimeve profesionale modularedhe sekuencat kryesore teuml zhvillimit validimit dheimplementimit teuml kualifikimeve kombeumltareNjereumlzit nga institucione teuml ndryshme dhe organizatajaneuml teuml peumlrfshira neuml proceset qeuml kaneuml teuml beumljneuml mekualifikimet Roli dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e tyre neuml keumlteumlproces janeuml gjithashtu teuml ndryshme disa hartojneuml dhepropozojneuml kualifikimet disa validojneuml dhe aprovojneumlkualifikimet disa janeuml teuml zeumlneuml me implementimin ekualifikimeve peumlrmes proceseve teuml meumlsimdheumlniesmeumlsimnxeumlnies dhe vlereumlsimit disa janeuml teuml angazhuarneuml procesin e certifikimit teuml arriturave teuml nxeumlneumlsve

Implementimi i peumlrshtatsheumlm dhe i qeumlndruesheumlm ikualifikimeve kombeumltare profesionale varet nga teumlkuptuarit e peumlrbashkeumlt teuml koncepteve dhe keumlrkesaveligjore dhe administrative ndeumlrmjet shfryteumlzuesveteuml ndrysheumlm Prandaj kjo pako e veglave do teuml jeteuml epeumlrshtatshme peumlr peumlrdorim si peumlr stafin e MASHT ashtuedhe teuml AKK por gjithashtu edhe peumlr menaxhmentindhe stafin e shkollave profesionale dhe institucioneve teumlarsimit dhe afteumlsimit profesional e gjithashtu edhe peumlrpaleumlt me interes neuml keumlteuml fusheuml

7

CcedilKA eumlShTeumlkuAlifikiMi

Pothuajse neuml teuml gjitheuml fjaloreumlt termi kualifikim ka teuml beumljeumlme ideneuml e certifikimit dhe njohjesSipas peumlrkufizimit teuml OECD1 kualifikimi eumlshteuml titull izyrtarizimit teuml ushtrimit teuml ndonjeuml zanatiNeuml arsim kualifikimi ka teuml beumljeuml me njohjen e peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml programit meumlsimor qeuml e peumlrgatiteumlnjeriun peumlr puneumlsim dhe apo shkollim dhe trajnim teumlmeumltutjesheumlm

Zakonisht kualifikimet profesionale gjenerohen ngakeumlrkesat e tregut teuml puneumls Njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml

e nevojshme peumlr individin teuml kryej ndonjeuml funksion apoaktivitet teuml puneuml (jo domosdoshmeumlrish teuml lidhura mevendin e puneumls) qojneuml neuml zhvillimin e kualifikimit

Diagrami vijues e tregon integrimin e kualifikimit neumlciklin e zhvillimit teuml AAP Ky diagram i thekson fazatkryesore neuml krijimin hartimin dhe implementimin ekualifikimeve nga kompetencat profesionale deri tevlereumlsimi dhe neuml certifikimin e kualifikimeve i cili peumlrcilletme puneumlsimin e personit qeuml ka njeuml certifikateuml apodiplomeuml

sup1Organizata peumlr bashkeumlpunim ekonomik dhe zhvillim

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 3: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

3

EU KOSVET VZhvillimi i Sigurimit teuml Cileumlsiseuml Akreditimit dhe Zhvillimi i AKK amp KKK neuml Kosoveuml

Nr i Projektit 2009216-809

Ky publikim eumlshteuml hartuar me peumlrkrahjen e Bashkeumlsiseuml EvropianePeumlrmbajtja e keumltij publikimi eumlshteuml peumlrgjegjeumlsi e kontraktorit PEM GmbH dhe neuml asnjeuml meumlnyreuml

nuk mund trsquoi pasqyrojeuml pikeumlpamjet e Bashkeumlsiseuml Evropiane

4

5

PEumlRMBAJTJA

ParatheumlnieCcedilka eumlshteuml kualifikimiVeccediloriteuml e kualifikimeve neuml KosoveumlTeuml shprehura si rezultate meumlsimoreBazuar neuml modulet meumlsimoreArtikulimi dhe progresiVlereumlsimi i bazuar neuml deumlshmiKualifikimet dhe modulet meumlsimoreKeumlrkesat hyreumlseArsyeshmeumlria peumlr kualifikiminLidhjet me puneumlsiminBashkeumlngjitja e kredive peumlr kualifikimeQeumlllimi i sistemit teuml kredive neuml KosoveumlBashkeumlngjitja e kredive neuml moduleBashkeumlngjitja e kredive ne teumlreuml kualifikiminShtojca 1

67999

1012121414161717182123

6

PARAThEumlnie

Kjo pako e veglave eumlshteuml zhvilluar peumlr teuml sqaruarkonceptin e kualifikimeve profesionale modularedhe sekuencat kryesore teuml zhvillimit validimit dheimplementimit teuml kualifikimeve kombeumltareNjereumlzit nga institucione teuml ndryshme dhe organizatajaneuml teuml peumlrfshira neuml proceset qeuml kaneuml teuml beumljneuml mekualifikimet Roli dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e tyre neuml keumlteumlproces janeuml gjithashtu teuml ndryshme disa hartojneuml dhepropozojneuml kualifikimet disa validojneuml dhe aprovojneumlkualifikimet disa janeuml teuml zeumlneuml me implementimin ekualifikimeve peumlrmes proceseve teuml meumlsimdheumlniesmeumlsimnxeumlnies dhe vlereumlsimit disa janeuml teuml angazhuarneuml procesin e certifikimit teuml arriturave teuml nxeumlneumlsve

Implementimi i peumlrshtatsheumlm dhe i qeumlndruesheumlm ikualifikimeve kombeumltare profesionale varet nga teumlkuptuarit e peumlrbashkeumlt teuml koncepteve dhe keumlrkesaveligjore dhe administrative ndeumlrmjet shfryteumlzuesveteuml ndrysheumlm Prandaj kjo pako e veglave do teuml jeteuml epeumlrshtatshme peumlr peumlrdorim si peumlr stafin e MASHT ashtuedhe teuml AKK por gjithashtu edhe peumlr menaxhmentindhe stafin e shkollave profesionale dhe institucioneve teumlarsimit dhe afteumlsimit profesional e gjithashtu edhe peumlrpaleumlt me interes neuml keumlteuml fusheuml

7

CcedilKA eumlShTeumlkuAlifikiMi

Pothuajse neuml teuml gjitheuml fjaloreumlt termi kualifikim ka teuml beumljeumlme ideneuml e certifikimit dhe njohjesSipas peumlrkufizimit teuml OECD1 kualifikimi eumlshteuml titull izyrtarizimit teuml ushtrimit teuml ndonjeuml zanatiNeuml arsim kualifikimi ka teuml beumljeuml me njohjen e peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml programit meumlsimor qeuml e peumlrgatiteumlnjeriun peumlr puneumlsim dhe apo shkollim dhe trajnim teumlmeumltutjesheumlm

Zakonisht kualifikimet profesionale gjenerohen ngakeumlrkesat e tregut teuml puneumls Njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml

e nevojshme peumlr individin teuml kryej ndonjeuml funksion apoaktivitet teuml puneuml (jo domosdoshmeumlrish teuml lidhura mevendin e puneumls) qojneuml neuml zhvillimin e kualifikimit

Diagrami vijues e tregon integrimin e kualifikimit neumlciklin e zhvillimit teuml AAP Ky diagram i thekson fazatkryesore neuml krijimin hartimin dhe implementimin ekualifikimeve nga kompetencat profesionale deri tevlereumlsimi dhe neuml certifikimin e kualifikimeve i cili peumlrcilletme puneumlsimin e personit qeuml ka njeuml certifikateuml apodiplomeuml

sup1Organizata peumlr bashkeumlpunim ekonomik dhe zhvillim

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 4: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

4

5

PEumlRMBAJTJA

ParatheumlnieCcedilka eumlshteuml kualifikimiVeccediloriteuml e kualifikimeve neuml KosoveumlTeuml shprehura si rezultate meumlsimoreBazuar neuml modulet meumlsimoreArtikulimi dhe progresiVlereumlsimi i bazuar neuml deumlshmiKualifikimet dhe modulet meumlsimoreKeumlrkesat hyreumlseArsyeshmeumlria peumlr kualifikiminLidhjet me puneumlsiminBashkeumlngjitja e kredive peumlr kualifikimeQeumlllimi i sistemit teuml kredive neuml KosoveumlBashkeumlngjitja e kredive neuml moduleBashkeumlngjitja e kredive ne teumlreuml kualifikiminShtojca 1

67999

1012121414161717182123

6

PARAThEumlnie

Kjo pako e veglave eumlshteuml zhvilluar peumlr teuml sqaruarkonceptin e kualifikimeve profesionale modularedhe sekuencat kryesore teuml zhvillimit validimit dheimplementimit teuml kualifikimeve kombeumltareNjereumlzit nga institucione teuml ndryshme dhe organizatajaneuml teuml peumlrfshira neuml proceset qeuml kaneuml teuml beumljneuml mekualifikimet Roli dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e tyre neuml keumlteumlproces janeuml gjithashtu teuml ndryshme disa hartojneuml dhepropozojneuml kualifikimet disa validojneuml dhe aprovojneumlkualifikimet disa janeuml teuml zeumlneuml me implementimin ekualifikimeve peumlrmes proceseve teuml meumlsimdheumlniesmeumlsimnxeumlnies dhe vlereumlsimit disa janeuml teuml angazhuarneuml procesin e certifikimit teuml arriturave teuml nxeumlneumlsve

Implementimi i peumlrshtatsheumlm dhe i qeumlndruesheumlm ikualifikimeve kombeumltare profesionale varet nga teumlkuptuarit e peumlrbashkeumlt teuml koncepteve dhe keumlrkesaveligjore dhe administrative ndeumlrmjet shfryteumlzuesveteuml ndrysheumlm Prandaj kjo pako e veglave do teuml jeteuml epeumlrshtatshme peumlr peumlrdorim si peumlr stafin e MASHT ashtuedhe teuml AKK por gjithashtu edhe peumlr menaxhmentindhe stafin e shkollave profesionale dhe institucioneve teumlarsimit dhe afteumlsimit profesional e gjithashtu edhe peumlrpaleumlt me interes neuml keumlteuml fusheuml

7

CcedilKA eumlShTeumlkuAlifikiMi

Pothuajse neuml teuml gjitheuml fjaloreumlt termi kualifikim ka teuml beumljeumlme ideneuml e certifikimit dhe njohjesSipas peumlrkufizimit teuml OECD1 kualifikimi eumlshteuml titull izyrtarizimit teuml ushtrimit teuml ndonjeuml zanatiNeuml arsim kualifikimi ka teuml beumljeuml me njohjen e peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml programit meumlsimor qeuml e peumlrgatiteumlnjeriun peumlr puneumlsim dhe apo shkollim dhe trajnim teumlmeumltutjesheumlm

Zakonisht kualifikimet profesionale gjenerohen ngakeumlrkesat e tregut teuml puneumls Njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml

e nevojshme peumlr individin teuml kryej ndonjeuml funksion apoaktivitet teuml puneuml (jo domosdoshmeumlrish teuml lidhura mevendin e puneumls) qojneuml neuml zhvillimin e kualifikimit

Diagrami vijues e tregon integrimin e kualifikimit neumlciklin e zhvillimit teuml AAP Ky diagram i thekson fazatkryesore neuml krijimin hartimin dhe implementimin ekualifikimeve nga kompetencat profesionale deri tevlereumlsimi dhe neuml certifikimin e kualifikimeve i cili peumlrcilletme puneumlsimin e personit qeuml ka njeuml certifikateuml apodiplomeuml

sup1Organizata peumlr bashkeumlpunim ekonomik dhe zhvillim

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 5: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

5

PEumlRMBAJTJA

ParatheumlnieCcedilka eumlshteuml kualifikimiVeccediloriteuml e kualifikimeve neuml KosoveumlTeuml shprehura si rezultate meumlsimoreBazuar neuml modulet meumlsimoreArtikulimi dhe progresiVlereumlsimi i bazuar neuml deumlshmiKualifikimet dhe modulet meumlsimoreKeumlrkesat hyreumlseArsyeshmeumlria peumlr kualifikiminLidhjet me puneumlsiminBashkeumlngjitja e kredive peumlr kualifikimeQeumlllimi i sistemit teuml kredive neuml KosoveumlBashkeumlngjitja e kredive neuml moduleBashkeumlngjitja e kredive ne teumlreuml kualifikiminShtojca 1

67999

1012121414161717182123

6

PARAThEumlnie

Kjo pako e veglave eumlshteuml zhvilluar peumlr teuml sqaruarkonceptin e kualifikimeve profesionale modularedhe sekuencat kryesore teuml zhvillimit validimit dheimplementimit teuml kualifikimeve kombeumltareNjereumlzit nga institucione teuml ndryshme dhe organizatajaneuml teuml peumlrfshira neuml proceset qeuml kaneuml teuml beumljneuml mekualifikimet Roli dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e tyre neuml keumlteumlproces janeuml gjithashtu teuml ndryshme disa hartojneuml dhepropozojneuml kualifikimet disa validojneuml dhe aprovojneumlkualifikimet disa janeuml teuml zeumlneuml me implementimin ekualifikimeve peumlrmes proceseve teuml meumlsimdheumlniesmeumlsimnxeumlnies dhe vlereumlsimit disa janeuml teuml angazhuarneuml procesin e certifikimit teuml arriturave teuml nxeumlneumlsve

Implementimi i peumlrshtatsheumlm dhe i qeumlndruesheumlm ikualifikimeve kombeumltare profesionale varet nga teumlkuptuarit e peumlrbashkeumlt teuml koncepteve dhe keumlrkesaveligjore dhe administrative ndeumlrmjet shfryteumlzuesveteuml ndrysheumlm Prandaj kjo pako e veglave do teuml jeteuml epeumlrshtatshme peumlr peumlrdorim si peumlr stafin e MASHT ashtuedhe teuml AKK por gjithashtu edhe peumlr menaxhmentindhe stafin e shkollave profesionale dhe institucioneve teumlarsimit dhe afteumlsimit profesional e gjithashtu edhe peumlrpaleumlt me interes neuml keumlteuml fusheuml

7

CcedilKA eumlShTeumlkuAlifikiMi

Pothuajse neuml teuml gjitheuml fjaloreumlt termi kualifikim ka teuml beumljeumlme ideneuml e certifikimit dhe njohjesSipas peumlrkufizimit teuml OECD1 kualifikimi eumlshteuml titull izyrtarizimit teuml ushtrimit teuml ndonjeuml zanatiNeuml arsim kualifikimi ka teuml beumljeuml me njohjen e peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml programit meumlsimor qeuml e peumlrgatiteumlnjeriun peumlr puneumlsim dhe apo shkollim dhe trajnim teumlmeumltutjesheumlm

Zakonisht kualifikimet profesionale gjenerohen ngakeumlrkesat e tregut teuml puneumls Njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml

e nevojshme peumlr individin teuml kryej ndonjeuml funksion apoaktivitet teuml puneuml (jo domosdoshmeumlrish teuml lidhura mevendin e puneumls) qojneuml neuml zhvillimin e kualifikimit

Diagrami vijues e tregon integrimin e kualifikimit neumlciklin e zhvillimit teuml AAP Ky diagram i thekson fazatkryesore neuml krijimin hartimin dhe implementimin ekualifikimeve nga kompetencat profesionale deri tevlereumlsimi dhe neuml certifikimin e kualifikimeve i cili peumlrcilletme puneumlsimin e personit qeuml ka njeuml certifikateuml apodiplomeuml

sup1Organizata peumlr bashkeumlpunim ekonomik dhe zhvillim

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 6: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

6

PARAThEumlnie

Kjo pako e veglave eumlshteuml zhvilluar peumlr teuml sqaruarkonceptin e kualifikimeve profesionale modularedhe sekuencat kryesore teuml zhvillimit validimit dheimplementimit teuml kualifikimeve kombeumltareNjereumlzit nga institucione teuml ndryshme dhe organizatajaneuml teuml peumlrfshira neuml proceset qeuml kaneuml teuml beumljneuml mekualifikimet Roli dhe peumlrgjegjeumlsiteuml e tyre neuml keumlteumlproces janeuml gjithashtu teuml ndryshme disa hartojneuml dhepropozojneuml kualifikimet disa validojneuml dhe aprovojneumlkualifikimet disa janeuml teuml zeumlneuml me implementimin ekualifikimeve peumlrmes proceseve teuml meumlsimdheumlniesmeumlsimnxeumlnies dhe vlereumlsimit disa janeuml teuml angazhuarneuml procesin e certifikimit teuml arriturave teuml nxeumlneumlsve

Implementimi i peumlrshtatsheumlm dhe i qeumlndruesheumlm ikualifikimeve kombeumltare profesionale varet nga teumlkuptuarit e peumlrbashkeumlt teuml koncepteve dhe keumlrkesaveligjore dhe administrative ndeumlrmjet shfryteumlzuesveteuml ndrysheumlm Prandaj kjo pako e veglave do teuml jeteuml epeumlrshtatshme peumlr peumlrdorim si peumlr stafin e MASHT ashtuedhe teuml AKK por gjithashtu edhe peumlr menaxhmentindhe stafin e shkollave profesionale dhe institucioneve teumlarsimit dhe afteumlsimit profesional e gjithashtu edhe peumlrpaleumlt me interes neuml keumlteuml fusheuml

7

CcedilKA eumlShTeumlkuAlifikiMi

Pothuajse neuml teuml gjitheuml fjaloreumlt termi kualifikim ka teuml beumljeumlme ideneuml e certifikimit dhe njohjesSipas peumlrkufizimit teuml OECD1 kualifikimi eumlshteuml titull izyrtarizimit teuml ushtrimit teuml ndonjeuml zanatiNeuml arsim kualifikimi ka teuml beumljeuml me njohjen e peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml programit meumlsimor qeuml e peumlrgatiteumlnjeriun peumlr puneumlsim dhe apo shkollim dhe trajnim teumlmeumltutjesheumlm

Zakonisht kualifikimet profesionale gjenerohen ngakeumlrkesat e tregut teuml puneumls Njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml

e nevojshme peumlr individin teuml kryej ndonjeuml funksion apoaktivitet teuml puneuml (jo domosdoshmeumlrish teuml lidhura mevendin e puneumls) qojneuml neuml zhvillimin e kualifikimit

Diagrami vijues e tregon integrimin e kualifikimit neumlciklin e zhvillimit teuml AAP Ky diagram i thekson fazatkryesore neuml krijimin hartimin dhe implementimin ekualifikimeve nga kompetencat profesionale deri tevlereumlsimi dhe neuml certifikimin e kualifikimeve i cili peumlrcilletme puneumlsimin e personit qeuml ka njeuml certifikateuml apodiplomeuml

sup1Organizata peumlr bashkeumlpunim ekonomik dhe zhvillim

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 7: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

7

CcedilKA eumlShTeumlkuAlifikiMi

Pothuajse neuml teuml gjitheuml fjaloreumlt termi kualifikim ka teuml beumljeumlme ideneuml e certifikimit dhe njohjesSipas peumlrkufizimit teuml OECD1 kualifikimi eumlshteuml titull izyrtarizimit teuml ushtrimit teuml ndonjeuml zanatiNeuml arsim kualifikimi ka teuml beumljeuml me njohjen e peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml programit meumlsimor qeuml e peumlrgatiteumlnjeriun peumlr puneumlsim dhe apo shkollim dhe trajnim teumlmeumltutjesheumlm

Zakonisht kualifikimet profesionale gjenerohen ngakeumlrkesat e tregut teuml puneumls Njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml

e nevojshme peumlr individin teuml kryej ndonjeuml funksion apoaktivitet teuml puneuml (jo domosdoshmeumlrish teuml lidhura mevendin e puneumls) qojneuml neuml zhvillimin e kualifikimit

Diagrami vijues e tregon integrimin e kualifikimit neumlciklin e zhvillimit teuml AAP Ky diagram i thekson fazatkryesore neuml krijimin hartimin dhe implementimin ekualifikimeve nga kompetencat profesionale deri tevlereumlsimi dhe neuml certifikimin e kualifikimeve i cili peumlrcilletme puneumlsimin e personit qeuml ka njeuml certifikateuml apodiplomeuml

sup1Organizata peumlr bashkeumlpunim ekonomik dhe zhvillim

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 8: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

8

Keumlrkesat etregut teuml puneumlsdhe shoqeumlriseuml

Vlereumlsimi dhecertfikimi

Kualifikimet

sC

Modulet

Rezultatet emeumlsimit (RM)

Standardet profesionaleProfilet profesionaleNjohuriteuml shkathteumlsiteumle keumlrkuara nga shoqeumlria

Ccedilfareuml parshihetteuml dijeuml personidhe teuml beumlj paspeumlrfundimit teumlsuksessheumlmteuml shkollimit

Direktivat e certfikimit

Kriteret e vlereumlsimit

Verifikimi i brendsheumlmdhe i jashteumlm i vlereumlsimit

Krediteuml e flokuar neumlkualifikime

Modulet obligative dhezgjedhore qeuml peumlrbeumljneumlkualifikimin ndashrregullat ekombinimit

Keumlrkesat peumlrdeumlshmi janeuml te secili modul

Krediteuml e alokuara peumlrmodule

RM paraqesin rregullatvijuese

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 9: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

9

VeCcediloriTeuml ekuAlifikiMeve nEuml kosovEuml

Kualifikimet janeuml teuml definuara peumlrmes rezultateve teumlmeumlsimit teuml cilat tregojneuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsiteuml dijeuml dhe ccedilka eumlshteuml neuml gjendje teuml beumlj pas peumlrfundimitteuml suksessheumlm teuml modulit apo teuml programit neuml teumlreumlsiNeuml kualifikimet e lidhura me profesione rezultatet emeumlsimit fitohen neuml meumlnyreuml direkte nga kompetencat eidentifikuara neuml standarde profesionale

Sipas Ligjit mbi Kualifikimet Kombeumltare kualifikimetmund teuml jeneuml lsquo teuml dizajnuara peumlr teuml lejuar akumulimindhe transferim teuml krediverdquo Kjo mund teuml arrihet peumlrmeskualifikimeve modulare

Neuml teuml gjitha kualifikimet modulet meumlsimore janeuml teumlndeumlrtuara si blloqe teuml programeve dhe janeuml vlereumlsuardhe njohur si teuml arritura meumlsimore neuml teuml drejteumln e tyreSistemi i bazuar neuml module ofronbull Fleksibilitet neuml ofrim ndash neuml aspektin kohor meumlnyreuml dhe vendbull Mundeumlsi teuml krijimit teuml kurseve peumlr teuml peumlrmbushurnevojat lokale apo individuale apo peumlr rrethana teumlcaktuara

bull Ndeumlrrimeve rapide teknologjike apo nevojaveindustrialebull Qasje me nxeumlneumlsin neuml qendeumlr

Modulet meumlsimore mund teuml jeneuml obligative dheopcionale Njeuml kualifikim eumlshteuml i ndeumlrtuar si kombinimi moduleve obligative dhe atyre opcionalezgjedhoreKy kombinim i jep kualifikimit peumlrmbajtje dhe kuptimreflekton njeuml varg kompetencash peumlr realizimin eprofesionit teuml caktuar

shembulli 1Pas peumlrfundimit teuml programit nxeumlneumlsi do teuml jeteuml neumlgjendje teuml prodhojeuml dhe kontrollojeuml dokumentacionrelevant qeuml ka teuml beumljeuml me shitjet dhe pagesat peumlrprodhime dhe sheumlrbime verifikon dhe shpjegondokumentacionin e llogarive teuml gjeneruar ngasistemi kompjuterik identifikon situateumln e qarkullimin teuml keshit dhe peumlrgatisin llogariteuml finalepeumlr auditim

(Kualifikimi Asistent i Administrimit teuml Biznesitspecializimi Financa)

TEuml shPRehuRA si RezulTATe MEumlsiMoRe

BAzuAR nEuml ModuleT MEumlsiMoRe

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 10: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

10

shembulli 2Modulet obligative peumlr kualifikimin ldquoAsistent iAdministrimit teuml Biznesitrdquo janeumlNdeumlrmarreumlsiKomunikim biznesiAnglishtja peumlr hulumtimAplikim softveri etj

Modulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml specializim Financajaneumlraportim financiarSisteme financiare dhe kontabilitetMenaxhment financiarMenaxhim i kontabilitetit etj

Neuml arsimin dhe afteumlsimin profesional fillestar neuml Kosoveumlkualifikimet peumlrfshijneuml leumlndeumlt e peumlrgjithshme arsimoremodulet obligative dhe modulet zgjedhore Moduletobligative dhe modulet zgjedhore mbulojneuml shkathteumlsiteumle peumlrgjithshme njohuriteuml dhe shkathteumlsiteuml profesionaledhe janeuml teuml shprehura neuml rezultate teuml meumlsimit dukepeumlrshkruar ateuml se ccedilka parashihet qeuml nxeumlneumlsi teuml beumljeuml paspeumlrfundimit teuml suksessheumlm teuml modulit

Kualifikimi dhe modulet e veccedilanta meumlsimore duhet teumlzhvillohen neuml hierarki teuml leumlndeumlve peumlr trsquoju lejuar nxeumlneumlsveteuml peumlrparojneuml brenda Kornizeumls seuml KualifikimeveKombeumltare (sistemit) neuml nivelin e afteumlsive teuml tyre

Kjo veccedilori e ndihmon kandidatin teuml ndeumlrtojeumlshkathteumlsiteuml dhe njohuriteuml neuml prapavijeumln e fazeumlsparaprake si themel peumlr fazeumln e re

ARTikuliMi dhe PRogResi

Struktura e peumlrgjithshme e kualifikimeve kombeumltare neuml Kosoveuml

Leumlndeumlt e peumlrgjithshme meumlsimore

Modulet obligative Modulet zgjedhore

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Modulet e shkathteumlsive teumlpeumlrgjithshme

Modulet profesionale

Trajnimi neuml puneuml

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 11: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

11

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Afteumlsimi neuml puneuml6 Oreuml

Ndeumlrmarreumlsia6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 2)6 Oreuml

Zbulimi dheriparimi i TVMarreumlsit 6 Oreuml

TV Marreumlsit6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 6 + 7)6 Oreuml

Antenat dhemarreumlsit esinjaleve (6 Oreuml)

Marreumlsit AFFM12 Oreuml

Amplifikatoreumlt6 Oreuml

AudioVideoMM(Moduli 1)6 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 4 + 5)6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 2)6 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Gj angleze teknike(Moduli 1)6 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 2) 3 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 2 + 3)6 Oreuml

Qarqet einegruara lineare6 Oreuml

Qarqet logjikedigjitale6 Oreuml

UL dhe matje neumlelektronikeuml6 Oreuml

Bazat eelektronikeumls12 Oreuml

Aplikim softveri(Moduli 1)3 Oreuml

Matematikateknike(Moduli 1) 3 Oreuml

Leumlndeumlt epeumlrgjithshme6 Oreuml

Modulet e Avancuara

Modulet e M

esme

Modulet Them

eloreTeknik i elektronikeumls konsumuese - strukturat e kurrikulit

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 12: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

12

vleREumlsiMi i BAzuAR nEuml dEumlshMi

Vlereumlsimi peumlr dheumlnien e kualifikimeve profesionalebeumlhet kundrejt rezultateve meumlsimore dhje kritereve teumlperformanseumlsrealizimit Nxeumlneumlsi duhet teuml prodhojeumldeumlshmi teuml njohurive dhe performanseumls ashtu siccedilato janeuml peumlrshkruar neuml modul Suksesi duhet qeuml teumldemonstrohet kundrejt teuml gjitha rezu ltateve meumlsimoreqeuml peumlrkasin modulit teuml caktuar Sistemi lejon vlereumlsimldquoholistikrdquo teuml rezultateve meumlsimore bazuar neuml njeumlstrategji vlereumlsimi neumlse eumlshteuml planifikuar vlereumlsimi dheinstrumentet e vlereumlsimit janeuml hartuar peumlr teuml mbuluarnjeuml numeumlr teuml rezultateve meumlsimore si njeuml aktivitet i teumlreuml

Modulet vlereumlsohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme nga ana earsimtareumlve trajnereumlve teuml cileumlt japin meumlsim Vlereumlsimika verifikim teuml brendsheumlm ndeumlrmjet arsimtareumlvetrajnereumlve dhe nga verifikim teuml jashteumlm nga AKK

Proceset vlereumlsimit dhe verifikimit teuml brendsheumlm dheteuml jashteumlm janeuml teuml definuar shumeuml qarteuml nga AKK ecila eumlshteuml duke e implementuar sistemin e sigurimitteuml cileumlsiseuml peumlr kualifikimet kombeumltare1049088 Verifikimi ibrendsheumlm dhe i jashteumlm janeuml pjeseuml teuml procesit teumlsigurimit teuml cileumlsiseuml dhe roli i tyre eumlshteuml qeuml teuml sigurohemise vlereumlsimi eumlshteuml realizuar neuml meumlnyreuml qeuml eumlshteumlvlefshme e qeumlndrueshme dhe e besueshme

Vlereumlsimi peumlr certifikim peumlrfshin vlereumlsimin e jashteumlmteuml moduleve dhe mund teuml bashkohet me njeuml seri teumlvlereumlsimeve teuml jashtme (nga AKK) teuml cilat testojneumlkapacitetin e nxeumlneumlsve peumlr teuml integruar njohuriteuml teumlkuptuarit dhe shkathteumlsiteuml e arritura gjateuml studimit teumlnjeuml numri teuml moduleve

KuALiFiKiMeT dheModuleT MEumlsiMoRePeumlr shkak teuml rolit teuml tyre dual (qeuml lejon qasje neuml puneumlsimdhe neuml arsim afteumlsim teuml vazhduesheumlm) kualifikimete dizajnuara peumlr AAP neuml Kosoveuml peumlrmban modulete arsimit teuml peumlrgjithsheumlm modulet e shkathteumlsiveteuml peumlrgjithshme dhe modulet qeuml lidhen me profile teumlcaktuara profesionaleNeuml arsimin dhe afteumlsimin profesional kualifikimet janeumlrealizuar neuml cikle teuml plota meumlsimore teuml cilat zgjasin 2 apo3 vite Neuml meumlnyreuml ideale programet kaneuml dalje teuml lireuml neumlpeumlrfundim teuml secilit vit shkollor ashtu qeuml secili person qeumlndjek peumlr disa vite procesin meumlsimor me koheumlzgjatje meumlteuml shkurteumlr se sa koheumlzgjatja e ploteuml e programit mundteuml fitojeuml njohjen peumlr teuml arriturat e demonstruara

shembulli 4Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teuml jeteumlneuml gjendje teuml dizajnojeuml dhe krijoj webfaqe peumlrprezantim individual apo biznesi duke peumlrdoruarpakot standarde teuml dizajnimit teuml webfaqeve

(Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls KonsumueseModuli Aplikim softueri)

sup2 Detaje tjera teuml vlereumlsimit janeuml teuml paraqitura neuml doracakun lsquo Vlereumlsimi i Kualifikimeve profesionale Modularerdquo

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 13: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

13

shembulli 5Pas peumlrfundimit teuml modulit nxeumlneumlsi duhet teumljeteuml neuml gjendje teuml peumlrgatiseuml raporte teuml ndryshmefinanciare peumlr lloje teuml ndryshme teuml organizatavedhe teuml beumlj gjykime peumlr keumlto raporte peumlrfshireumlpeumlrgatitjen e llogarive grupore neuml formeumlnpeumlrfundimtare

(Kualifikimi ldquoAsistent i Administrimit teuml Biznesitrdquo Moduli Raportim financiar)

Modulet janeuml blloqe teuml ndeumlrtuara teuml kualifikimeveKualifikimet profesionale peumlrmbajneuml module teumldetyrueshme dhe zgjedhore Edhe modulet obligativedhe ato zgjedhore duhet teuml ndeumlrtohen neuml bazeuml teumlstandardeve profesionale teuml zhvilluara nga Industriaprandaj eksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teumlvendosin neuml kombinimin e moduleve teuml nevojshme peumlrteuml ndeumlrtuar ndonjeuml kualifikim

Nuk ka rregull teuml arteuml peumlr zgjedhjen e emrit teuml programitnga seria e standardeve profesionale Neuml peumlrgjitheumlsifunksionet e identifikuara neuml standardet profesionaleqojneuml neuml definimin e rezultateve meumlsimore dhe meumltutje neuml modulet meumlsimore por ky nuk eumlshteuml njeumlopsion i veteumlm Neuml peumlrgjitheumlsi me rastin e dizajnimit teumlprogrameve peumlr zanatli ato janeuml janeuml shumeuml qarteuml teumllidhur me profesionin

Peumlr shembull kualifikimi i ldquoMuratoritrdquo qon neuml profesioninmurator dhe parashihet teuml peumlrmbajeuml modulet teuml cilatzhvillojneuml njohuriteuml shkathteumlsiteuml dhe kompetencatpeumlr personin qeuml do teuml mund teuml puneumlsohej si muratorsiccedil janeuml ngritja e struktureumls seuml murit vendosja estrukturave teuml murit

Neuml teuml njeumljteumln koheuml performansa e mireuml keumlrkonkompetenca me peumlrmbajtje meuml teuml peumlrgjithshme siccedil janeumlpeumlrdoreuml dhe zhvendoseuml resurset merret me sigurimine peumlrgjithsheumlm teuml vendit teuml puneumls ushtron praktikaefikase teuml vendpunimit

Teuml gjitha keumlto module teuml meumlsipeumlrme qojneuml neumlkompetencat minimale teuml nevojshme peumlr muratorin dheato beumlhen module obligative

Peumlrveccedil keumltyre janeuml disa funksione teuml tjera qeuml lidhenme puneumlt e muratorit siccedil janeuml lyerja dhe rrafshimi isipeumlrfaqeve ngritjen e mbuleseumls seuml murit mireumlmbajtjae murit teuml tullave Muratori duhet teuml jeteuml neuml gjendje teumlkryejeuml keumlto detyra por jo domosdoshmeumlrish teuml gjithakeumlto Pasi qeuml nxeumlneumlsi ti realizoj modulet e detyrueshmeai mund teuml zgjedheuml qeuml teuml merr veteumlm ndonjeuml ngamodulet zgjedhore dhe ende mund teuml puneumlsohet simurator

Kushti i tjeteumlr ka teuml beumlj me numrin e kredive teuml cilatduhet ti akumuloj nxeumlneumlsi peumlr tu kualifikuar si puneumltori kualifikuar Neumlse vlen rregulla qeuml peumlr teuml arriturkualifikimin e muratorit nxeumlneumlsit i duhet teumlp akumuloj120 kredi atij i duhet ti merr teuml gjitha modulet edetyrueshme peumlr teuml akumuluar psh 80 kredi plusmodulet zgjedhore qeuml qojneuml neuml akumulimin e 40 krediveteuml mbetura

Me rastin e zhvillimit teuml programeve meumlsimore peumlrstandarde teuml ndryshme profesionale zhvilluesitmund teuml arrijneuml neuml peumlrfundimin qeuml disa module janeuml teumlpeumlrbashkeumlta peumlr disa profesione Psh moduli Aplikimeumlshteuml i peumlrshtatsheumlm si peumlr asistentin e marketingutasistentin e financave dhe asistentin administrativNeuml keumlteuml situateuml moduli peumlrkateumls do teuml peumlrfshihet neumltri programet meumlsimore dhe beumlhet pjeseuml e peumlrbashkeumltpeumlr teuml tria Modulet qeuml janeuml teuml peumlrbashkeumlta peumlr disaprofesione teuml ndeumlrlidhura beumlhen pjeseuml e peumlrbashkeumlte programit peumlrderisa modulet tjera qeuml qojneuml neumlspecializim mund teuml konsiderohen si opsione peumlr rrugeumlteuml ndryshme profesionale Rregulla bazike mbetet qeumleksperteumlt neuml profesionet peumlrkateumlse duhet teuml peumlrcaktojneumlse cilat module janeuml obligative dhe cilat peumlr dheumlnien ekualifikimit teuml ploteuml e gjithashtu se cili eumlshteuml kombinimii moduleve qeuml qojneuml neuml secilin kualifikim

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 14: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

14

kEumlRkesAT hyREumlse

Artikulimi i moduleve dhe programeve keumlrkon raportinpeumlr keumlrkesat hyreumlse si peumlr modulin ashtu edhe peumlrkualifikimin Kjo gjeuml neumlnkupton se peumlr secilin moduldhe program zhvilluesit duhet teuml identifikojneuml kushtetminimale peumlr njeuml individ teuml keteuml qasje neuml modulinapo programin peumlrkateumls Nganjeumlhereuml veccedilaneumlrisht neumlrastin e trajnimit teuml vazhduesheumlm profesional qasjaneuml programe eumlshteuml neuml diskrecion teuml vet institucionitprofesional Neuml rast se kualifikimi ofrohet brendaarsimit dhe afteumlsimit profesional kushtet peumlr hyrjepeumlrfshijneuml nevojeumln e nxeumlneumlsit peumlr teuml diplomuar neuml niveline caktuar teuml arsimit

shembulli 6Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 1Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teuml keneumlcertifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm

shembulli 8Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Qarqet e integruaralineare (Kualifikimi Teknik i Elektronikeumls Konsumuese)

Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Puneumltori e elektronikeumls dhematjet

shembulli 7Keumlrkesat hyreumlse peumlr modulin Aplikim softueri 2Eumlshteuml e nevojshme qeuml teuml trajnuarit duhet teumlkeneuml certifikateumln e arsimit teuml detyruesheumlm dhenjohuriteuml paraprake dhe shkathteumlsiteuml ekuivalenteme njohuriteumlshkathteumlsiteuml e fituara nga rezultatete meumlsimit teuml modulit Aplikim softueri 1

ARsyeshMEumlRiA PEumlR kuAlifikiMin

Udheumlzimi administrativ teuml ligjit mbi KualifikimetKombeumltare (Ligji 03L-060) keumlrkon promovimin ekualifikimit deri neuml gjendjen e arsyeshmeumlriseuml seuml tij i cilieumlshteuml motivim sintetik dhe peumlrshkrim i sajSipas definicioneve teuml ndryshme neuml meumlnyreuml ultimativekualifikimet janeuml lidhje ndeumlrmjet keumlrkesave teuml venditteuml puneumls teuml peumlrcaktuara neuml profilet profesionale dheapo neuml standardet profesionale dhe neuml struktureumlndhe peumlrmbajtjen e programeve bazuar neuml modelet

meumlsimore me keumlteuml perspektiveuml eumlshteuml e qarteuml sekualifikimi ka arsyeshmeumlrineuml e tij psh

bull Eumlshteuml e adresuar ndaj grupit teuml synuarbull Bashkon pakon e njohurive teuml definuar mireumlshkathteumlsive dhe kompetencave teuml shprehura neumlformeuml teuml rezultateve meumlsimore teuml cilat i lejojneumlpersonit qofteuml peumlr teuml ushtruar ndonjeuml aktivitetprofesional apo social apo qeuml teuml keteuml qasje neuml arsimindhe afteumlsimin e vazhduesheumlm

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 15: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

15

shembulli 9Arsuyeshmeumlria peumlr kualifikimin riparimi ikarroceriseuml seuml automjetit

industria e riparimit teuml karroceriseuml seuml automjetevebazohet neuml teknologjineuml dhe metodat e riparimitteuml karrocerive teuml automjeteve Neuml nivelin e keumltijkualifikimi nga nxeumlneumlsit keumlrkohet teuml realizojneumlprocese teuml ndryshme dhe komplekse teuml proceseveteuml riparimit peumlr teuml cilat nevojiten teuml shfryteumlzohenvegla pajisje dhe procese teuml sotisfikuara Shumicae automjeteve janeuml teuml pajisura koheumlve teuml funditme pajisje teuml kontrolluara elektronike dhe sistemeteuml siguriseuml teuml cilat janeuml teuml ndeumlrlidhura dhekontrollohen nga pllakat kompjuterike prandajkompaniteuml e sigurimeve keumlrkojneuml nga kjo industriqeuml veteumlm njereumlzit e shkathteuml janeuml lejuar qeuml teumlrealizojneuml puneumlt riparuese neuml automjete neumlgarazhet e autorizuara

Keumlshtu qeumlllimi i keumltij kualifikimi eumlshteuml to ofrojneumlnxeumlneumlsve meumlsim neuml standarde teuml keumlrkuara peumlrteuml punuar neuml meumlnyreuml efektive peumlr industrineumle riparimit teuml karrocerive teuml automjeteve Kykualifikim do trsquoju mundeumlsoj nxeumlneumlsve peumlr tupeumlrballuar me sfidat e industriseuml qeuml ka treguarrritje rapide me futjen e teknologjive dhemetodave teuml reja neuml industrineuml e riparimit teumlkarrocerive

Ky kualifikim sheumlrben gjithashtu edhe peumlrzhvillimin e shkathteumlsive teuml reja peumlr teknologjineuml ere Krijon njeuml infrastruktureuml teuml njohur teuml peumlrkrahjesteknologjike dhe mundeumlsive neuml tregun e puneumlsme rritjen e keumlrkesave peumlr teuml njohur shkathteumlsiteumle tyre dhe peumlr teuml peumlrmbushur sfidat e industrineuml eriparimit teuml karrocerive teuml automjeteve

Shkathteumlsia primare qeuml njihet neuml keumlteuml kualifikimeumlshteuml afteumlsia peumlr teuml aplikuar teorineuml relevanteme qeumlllim qeuml teuml kryhen riparime strukturoreneuml automjete Shkathteumlsiteuml e puneumlve me doreumlgjithashtu luajneuml njeuml rol me reumlndeumlsi neuml keumlteuml

kualifikime gjithashtu nxeumlneumlsit teuml suksessheumlmi duhet teuml aplikojeuml puneuml dore peumlr teuml peumlrmbushurdetyrat e keumlrkuaraPas arritjes seuml keumltij kualifikimi nxeumlneumlsi duhetteuml jeteuml neuml gjendje teuml komunikoj me kolegeumlt dhekonsumatoreumlt neuml njeuml kontekst pune neuml industrineumlautomobilistike analizoj problemet dhe ofrojzgjidhje neuml ndonjeuml puneumltori koordinoj aktivitetete puneumls neuml kontekstin e automobilave riparonpllakat e deumlmtuara teuml automjeteve riparondeumlmtimet strukturore neuml vetura etj

Zhvillimi i kualifikimeve teuml peumlrgjithshme gjithashtuduhet teuml keteuml arsyeshmeumlrineuml psh duhet teuml peumlrmbusheumlnevojat peumlr zhvillim profesional personal apo social teumlindividit dhe trsquou ndihmoj atyre qeuml e arrijneuml kualifikiminpeumlrkateumls peumlr tu integruar meuml mireuml neuml puneumlsim apo neumlambientin social

shembulli 10Arsyeshmeumlria peumlr keumlteuml kualifikim Gjuha freumlngesi gjuheuml e huaj eumlshteuml qeuml tu ofroj nxeumlneumlsvemundeumlsineuml qeuml teuml kuptojneuml bashkeumlbisedimin bazikneuml gjuheumln Freumlnge

Neuml keumlteuml pikeuml duhet teuml peumlrfshihen disa informata peumlrgrupin e synuar Pasi qeuml kualifikimi ta beumlj teuml qarteuml secilat janeuml mundeumlsiteuml e puneumlsimit apo thjeshteuml peumlraplikimin e njohurive teuml peumlrveteumlsuara dhe shkathteumlsiteumlneuml njeuml ambient social apo profesional neuml ambientinpublik apo privat

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 16: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

16

lidhJeT Me PunEumlsiMinKualifikimet profesionale neuml veccedilanti dhe shumeuml hereumlato teuml peumlrgjithshme paraqesin nevojat e tregut teumlpuneumls

shembulli 11Para disa dekadave peumlrdorimi i roboteumlveneuml industrineuml automobilistike kaneuml keumlrkuarkompetenca teuml cilat nuk janeuml keumlrkuar asnjeumlhereumlmeuml pareuml neuml programet e arsimit dhe afteumlsimitPeumlr keumlteuml arsye shume vende kaneuml zhvilluarkualifikimin e quajtur mekatronikeuml i cili kombinonnjohuriteuml teuml kuptuarit dhe shkathteumlsiteuml emekanikeumls elektronikeumls dhe informatikeumls

Neuml meumlnyreuml teuml ngjashme hapja e industriseuml seumlturizmit neuml vende ku nuk ka qeneuml traditeuml dhediversifikimi i sheumlrbimeve ka sjelleuml nevojeumln peumlrnjohjen e gjuheumlve teuml huja siccedil janeuml psh kinezishtjaKjo situateuml mund teuml qoj gjithashtu neuml iniciativeumlnpeumlr futjen e kualifikimit siccedil eumlshteuml Kinezishtja sigjuheuml e huaj peumlr turizeumlm

Peumlr kualifikim profesional qeuml do teuml validohet nga AKKdhe paraqitet neuml sistemin e Kualifikimeve Kombeumltareeumlshteuml e nevojshme teuml leumlvizim nga supozimet dhedeklarimet peumlr deumlshmiteuml qeuml nuk vihen neuml pyetje peumlr teumlcilat eumlshteuml zhvilluar kualifikimi peumlrkateumls si rezultat i njeumlnevoje teuml identifikuar psh

bull Rezultatet e hulumtimit teuml tregut teuml puneumlsthekson zhvillimin dhe zgjerimin e njeuml kualifikimiteuml ri apo shkathteumlsive dhe njohurive teuml reja brendaprofesioneve ekzistuesebull Keumlrkesat peumlr kualifikime shprehen nga grupete caktuara siccedil janeuml asocionet e puneumldheumlneumlsveasociacionet profesionale odeumln ekonomikebull Rezultatet e konsultimeve me grupet e interesitsiccedil janeuml paleumlt me interes neuml AAP peumlrfaqeumlsuesit epartnereumlve social peumlrfaqeumlsuesit e shoqeumlriseuml civileapo ndonjeuml entitet qeuml mund teuml identifikoj dheshpreheuml nevojat peumlr njohuri dhe shkathteumlsi teuml reja teumlpeumlrmbledhura neuml kualifikim teuml ri

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 17: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

17

BAShKeumlNGjiTjA ekRedive PEumlR kuAlifikiMeTeuml gjitha kualifikimet dhe modulet e regjistruara neumlKKK duhet teuml peumlrmbushin kriteret e peumlrgjithshme peumlraprovim Keumlto peumlrfshijneumlNivelin dhe vlereumln e kredive teuml kualifikimit dhe

komponenteumlve peumlrbeumlrja e teuml cilave eumlshteuml identifikuar neumlmeumlnyreuml korrekte

Udheumlzimi administrativ 61 Kriteri 616

QEumllliMi i sisTeMiT TEuml kRedive nEuml kosovEumlQeumlllimi i sistemit teuml kredive eumlshteuml qe teuml mundeumlsojakumulimin dhe numeumlrimin e rezultateve meumlsimore teumlfituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formale neuml drejtim teumlkualifikimeve Transferi i kredive mundeumlson transferiminneuml njeuml kualifikim teuml ndrysheumlm apo neumln-sistem teumlmeumlsimit teuml fituar ne njeuml institucion sektor apo fusheumlNjeuml sistem i kredive neuml Kosoveuml do teuml

bull Mundeumlsoj akumulimin dhe numeumlrimin e rezultatevemeumlsimore teuml fituara neuml meumlnyreuml jo formale dhe formaleneuml drejtim teuml kualifikimevebull Ndihmoj transferin e meumlsimit nga njeuml suazeuml neuml suazeumlntjeteumlr peumlr validim dhe pranimbull Rris mundeumlsiteuml peumlr nxeumlneumlsit neuml qasjen ndaj edukimitdhe programeve teuml afteumlsimitbull Rris mundeumlsiteuml peumlr leumlvizjen e nxeumlneumlsit midiskonteksteve teuml ndryshmebull Beumlj avancimin brenda programeve dhe procesevemeumlsimore meuml lehtebull Meumlnjanoj peumlrseumlritjen e panevojshme teuml meumlsimit teumlfituar meuml hereumlt dhe teuml sigurojneuml mekanizma peumlr njohjeteuml meumlsimit paraprak

Sistemi i kredive eumlshteuml i bazuar neuml veccediloriteuml vijuese teumlAKK-seuml

bull Kualifikimet e shprehura si rezultate meumlsimore dhe teumlvendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Modulet si pjeseuml teuml kualifikimeve apo si shpeumlrblime teumlveccedilanta po ashtu teuml vendosura ne njeuml nivel neuml AKKbull Pikeumlt e kredivebull Dizajni i kualifikimeve (peumlrfshireuml rregullat se si duhetteuml kombinohen moduletbull Autoritetet e nominuara peumlrgjegjeumlse peumlr vlereumlsim dhesigurim cileumlsie teuml vlereumlsimit

Kredia mund teuml jepet peumlr arritjet e rezultatevemeumlsimore neuml kualifikime apo neuml pjeseuml teuml kualifikimeve(moduleve) (Ligji 03L-060 Paragrafi 2) Keumlto udheumlzimepeumlrshkruajneuml se si mund tu bashkeumlngjiten krediteumlmoduleve dhe kualifikimeve

Pasi qe eumlshteuml meuml lehteuml teuml parashikohet vlera e krediseumlgjateuml dizajnimit teuml kualifikimeve dhe moduleve kurzhvilluesit marrin parasysh rezultatet meumlsimorenatyreumln e vlereumlsimit teuml keumlrkuar etj rekomandohet qekeumlto udheumlzime teuml jeneuml neuml dispozicion gjateuml procesit teumlkualifikimit dhe zhvillimit teuml modulit

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 18: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

18

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml ModuleLlogaritja e vlereumls seuml krediseuml seuml njeuml moduli keumlrkonvlereumlsim profesional Eumlshteuml e bazuar neuml peumlrvojeumlne dheumlnies seuml programeve relevante meumlsimore dheneuml ekspertizeumln neuml fusheumln e arsimit dhe trajnimit neumlrishikim e sipeumlr Prandaj ekipi i personave qe beumljneumlidentifikimin e vlerave teuml kredive teuml programeve apomoduleve duhet teuml peumlrfshijneuml njereumlz me njohuri neumllidhje me zhvillimin e programit apo modulit tek grupete piketuara teuml nxeumlneumlsve (apo moduleve teuml ngjashme)Ekipi peumlrgjegjeumls peumlr alokimin e kredive duhet teuml peumlrfshijpersonelin me njohuri dhe kuptueshmeumlri teuml AKK-seumldhe peumlrshkruesit e niveleve peumlrvojeumln neuml zhvillimin ekualifikimeve dhe njeumlsive dhe neuml peumlrgatitjet e sigurimitteuml cileumlsiseuml seuml ofruesit

hAPi 1Definimi i rezultateve meumlsimore dhe kriterevevlereumlsuese qe duhet arritur neuml njeuml modul

Moduli eumlshteuml njeumlsia me e vogeumll qe mund teuml regjistrohetneuml KKK dhe peumlr teuml cileumln jepet kredia Kredia jepet peumlrarritjet e teuml gjitha rezultateve meumlsimore neuml modul Teumlgjitha rezultatet duhet teuml arrihen peumlr tu dheumlneuml krediaKrediteuml nuk mund teuml jepen peumlr pjeseuml teuml modulit Prandajhap i pare eumlshteuml qe teuml definohet rezultati meumlsimor dhekritereve vlereumlsuese qe duhet arritur neuml modulNeuml meumlnyreuml qe teuml regjistrohet si module barteumlse-kredishneuml KKK modulet do teuml duhet teuml peumlrfshijneuml

bull Titullin e Modulitbull Rezultatet meumlsimore teuml shoqeumlruara me peumlrformanceumln(psh kritereve e vlereumlsimit)bull Strategjia e vlereumlsimit (keumlrkesat e evidenceumls peumlrarritjet e rezultateve meumlsimore)bull Niveli i modulit neuml KKK

hAPi 2 Dakordimi i nivelit teuml modulit neuml KKK

Kur dizajnohet njeuml kualifikim niveli i kualifikimit do teumlduhet teuml dakordohet dhe etapizohet neuml nivelin e KKK-seumlKualifikimet mund teuml peumlrfshijneuml modulet e nivelit teumlnjeumljteuml si veteuml kualifikimi modulet e regjistruara ne niveleme teuml ulteuml dhe ato me teuml larta se sa kualifikimi

Gjateuml dizajnimit teuml njeuml moduli niveli i kompleksitetit teumlmeumlsimit do teuml informoj neuml meumlnyreuml teuml pa evitueshmedefinimin e rezultateve meumlsimore dhe kriterjeumlne vlereumlsimit Kur teuml peumlrpilohet moduli duhet teumlkonfirmohet niveli i rezultateve teuml modulit Kjo eumlshteumlbeumlreuml duke krahasuar modulin me nivelin e peumlrshkruesveteuml AKK-seuml Teuml tri komponenteumlt e peumlrshkrimit janeuml marreumlparasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsi personale

Referencat tjera qe mbeumlshtesin etapizimin mund teumlpeumlrdoren siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlngjashme neuml nivelet e njohura teuml AKK-seumlKur teuml dakordohet niveli i kualifikimitmodulit duhet teumlofrohet evidenca se si eumlshteuml marr vendimi (shih Niveline Rekomandimeve neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

hAPi 3 Llogaritja e veumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlrteuml arritur rezultatet

Vlerat e kredive teuml dheumlna peumlr module janeuml masa teumlveumlllimit teuml meumlsimit teuml nevojsheumlm peumlr teuml arritur njeumlmodul Veumlllimi i meumlsimit matet sa i peumlrket lsquorsquokoheumlsimagjinarersquorsquo me fjaleuml teuml tjera koheumlzgjatja qe do ti duhetnjeuml nxeumlneumlsi mesatar peumlr teuml arritur rezultatet specifikemeumlsimore me nivelet e keumlrkuara nga standardet evlereumlsimit Natyrisht koheumlzgjatja aktuale e koheumls seumlshfryteumlzuar nga ana e nxeumlneumlsve mund teuml ndryshoj

lsquorsquoVeumlllimi i meumlsimitrsquorsquo eumlshteuml njeuml llogaritje e koheumls mesatareseuml shfryteumlzuar nga nxeumlneumlsit Bazohet neuml peumlrvojeumln eeksperteumlve teuml ofrimit teuml afteumlsimit Nuk pritet teuml keteumlindikacion teuml sakteuml teuml koheumls seuml shfryteumlzuarNeuml Kosoveuml paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml rekomanduar se njeumlkredi duhet teuml jepet peumlr dhjeteuml oreuml teuml meumlsimit

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 19: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

19

Koha e parapareuml e meumlsimit duhet teuml peumlrfshij teuml gjithaformat e nevojshme peumlr teuml arritur rezultatet meumlsimorePo ashtu duhet teuml peumlrfshij koheumln e nevojshme peumlr teumlkompletuar keumlrkesat e vlereumlsimit teuml cileumlsiseuml teuml siguruarVeumlllimi i meumlsimit peumlrfshin peumlr shembull

bull Klaseumln formale teuml bazuar neuml meumlsimin e instruktuarapo udheumlzuarbull Puneumln praktikebull Aktivitetet meumlsimore teuml vet-drejtuarabull Detyrat e vlereumlsimitbull Meumlsimi i bazuar neuml vend teuml puneumlsbull Praktika peumlrmes fitimit peumlrdorimit dhe pastrimit teumlshkathteumlsivebull Studimi privat i pritur siccedil janeuml detyrat e shteumlpiseumlrevidimet etj

Llojet e aktiviteteve teuml meumlsimit dhe vlereumlsimit dhepeumlrzierja e aktiviteteve mund teuml ndryshojneuml vareumlsishtnga module neuml revidim dhe lloji i programit teuml marreumlparasysh Peumlr shembull njeuml kualifikim i zhvilluar neumlshkollat e APP-seuml mund teuml bazohet kryesisht neumlmeumlsimin e bazuar neuml klaseuml shkollore dhe disa lokacioneteuml vendit teuml puneumls njeuml program shkathteumlsish neuml vendine puneumls mund teuml peumlrfshij me shumeuml vende pune teumlbazuara neuml meumlsim dhe neuml praktikeumln e puneumls

Peumlrpunimi i planit teuml veumlllimit teuml meumlsimit nuk eumlshteumlccedileumlshtje e njeuml aritmetike teuml thjeshteuml (shtimi i njeuml numrioreumlsh) Kjo keumlrkon njeuml proces teuml eksperteumlve teuml leumlmiseumlteuml cileumlt pajtohen peumlr njeuml shpeumlrndarje Kur teuml merretparasysh se sa koheuml do ti duhet njeuml nxeumlneumlsi mesatarteuml arrij nj e numeumlr teuml rezultateve meumlsimore eumlshteuml enevojshme qe teuml

bull Merret parasysh niveli i rezultateve meumlsimore siccedil janeumlpeumlrcaktuar gjateuml dizajnimit dhe specifikimitbull Referohet peumlrvoja paraprake e implementimit teumlprogramit apo programeve teuml ngjashmebull Krahasohet me programet tjera teuml dheumlnjeumls seuml kredive

bull Merren parasysh pyetjet vijuesebull Peumlr ccedilfareuml lloj nxeumlneumlsi eumlshteuml dizajnuar kryesishtkualifikimibull Ccedilfareuml peumlrvoje paraprake kaneuml atabull Ccedilfareuml do teuml dineuml ata dhe teuml jeneuml neuml gjendje teuml beumljneumltanibull Ccedilka do teuml jeteuml e re dhe do teuml keumlrkoj shumeuml udheumlzimeapo praktikeumlbull Ccedilfareuml aktivitetesh meumlsimore janeuml parapareuml dhe sa doteuml zgjasin atobull Cilat forma teuml vlereumlsimit janeuml teuml nevojshme peumlr teumlarritur njeuml modul

Veumlllimi i meumlsimit duhet teuml reflektoj veteumlm meumlsimine nevojsheumlm peumlr teuml arritur rezultatet e nevojshmenga moduli Njohuriteuml apo shkathteumlsiteuml e nevojshmepeumlr nxeumlneumlsin peumlr teuml filluar njeuml modul nuk janeuml marreumlparasysh Prandaj do teuml jeteuml e nevojshme qe teuml beumlhendisa supozime neuml lidhje me njohuriteuml dhe shkathteumlsiteumlqe nxeumlneumlsit posedojneuml kur teuml fillojneuml modulin Keumltosupozime po ashtu do teuml hulumtohen neuml dizajnin ekualifikimit dhe proceset e dizajnit teuml moduleve peumlrmes

bull Keumlrkesat peumlr hyrje neuml kualifikimbull Rregullat e kombinuara qe peumlrcaktojneuml pjeseumlnqendrore dhe alternativatbull Shembujt e zhvillimit teuml kurrikulit teuml cilat do teumlinformojneuml peumlr meumlsimin paraprak neuml lidhje memodulin neuml pyetje

Manuali i AKK-seuml momentalisht propozon qe moduletduhet teuml keumlrkojneuml minimum dhjeteuml oreuml meumlsimorene meumlnyreuml qe teuml regjistrohen neuml KKK Prandaj neumlsellogaritja e oreumlve meumlsimore rezulton se moduli do teumlketeuml meuml pak se dhjeteuml oreuml peumlr meumlsim dhe vlereumlsimateumlhereuml moduli do teuml duhet teuml ri dizajnohetKur teuml dakordohet vlera e kredive teuml njeuml modulit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml arritur vendimit (shihrekomandimet peumlr kredi neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 20: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

20

hAPi 4 Llogaritja e pikeumlve teuml krediseuml peumlr njeuml modul

Kur teuml vlereumlsohet veumlllimi meumlsimit ateumlhereuml beumlhetkonvertimi neuml pikeuml kredish Neuml Kosoveuml paleumltpjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar njeuml marreumlveshje peumlr pikeumlte kredive peumlr APP peumlr marrje parasysh nga ana e paleumlvepjeseumlmarreumlse Prandaj pikeumlt e kredive janeuml shpeumlrndareumlduke pjeseumltuar numrin e peumlrgjithsheumlm teuml oreumlve medhjeteuml

hAPi 5 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara teuml AKK-seuml neuml modul

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml modul duhetteuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmeneuml kualifikimet qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen2 Moduli duhet teuml krahasohet me modulet e ngjashmemeuml kualifikimet tjera qe kaneuml rezultate meumlsimore dhearritje teuml krahasueshme Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhen teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen3 Module duhet teuml shqyrtohet nga ekspert teuml pavarur teumlcileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teuml shpeumlrndareumlvlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlm eumlshteumlnjeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 6 Kontrolli i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe peumlrdorin ateumlmodul Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera e krediseuml mund teumlrishqyrtohet gjateuml kualifikimit teuml radheumls apo rishqyrtimitteuml modulit

hAPi 7 ruajtja e teuml dheumlnave peumlr procesin e shpeumlrndarjesseuml kredive

Proceset e shfryteumlzuara peumlr shpeumlrndarjen e vleraveteuml kredive peumlr module dhe kualifikime duhet teuml jeneumlneuml dispozicion peumlr monitorim nga AKK Formate propozuara neuml Shtojceumln 1 do teuml mbeumlshtesindokumentimin e evidenceumls peumlr vendimet e vlerave dheniveleve teuml kredive

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 21: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

21

BAshkEumlngJiTJA e kRedive nEuml TEumlREuml kuAlifikiMinLlogaritja e vlerave teuml kredive teuml njeuml kualifikimi keumlrkonnjeuml vlereumlsim profesional

Bazohet neuml peumlrvojeumln e zhvillimit teuml programevemeumlsimore relevante dhe neuml ekspertizeumln neuml fusheumln earsimit dhe afteumlsimit neuml shqyrtim e sipeumlr Prandaj ekipii personave qe identifikon vlerat dhe nivelet e krediveduhet teuml peumlrfshij persona me peumlrvojeuml neuml zhvillimin ekualifikimit (apo kualifikimeve teuml ngjashme) peumlr grupin epiketuar teuml nxeumlneumlsve

hAPi 1 Konfirmimi i nivelit teuml kualifikimit teuml KKK-seuml

Eumlshteuml meuml seuml lehti teuml merret parasysh niveli i meumlsimitdhe teuml shpeumlrndahet njeuml kualifikim ne njeuml nivel teuml AKKseumlgjateuml zhvillimit teuml tij Prandaj niveli i AKK-seuml mundteuml shpeumlrndahet gjithashtu pasi qe eumlshteuml zhvilluarkualifikimiKur beumlhet shpeumlrndarja e njeuml kualifikimi neuml njeuml nivel teumlKKK-seuml duhet marreuml parasysh synimi dhe fokusi kryesori kualifikimit Peumlr kualifikimet qe zgjasin disa vite peumlr tupeumlrfunduar niveli eumlshteuml shpeumlrndareuml sa i peumlrket nivelitfinal teuml daljesKualifikimi krahasohet me nivelin e peumlrshkruesve teumlKKK-seuml dhe teuml tre komponenteumlt e peumlrshkruesve janeumlmarreuml parasysh

bull Njohuriteuml ndash praktike dhe teorikebull Shkathteumlsiteuml ndash praktike dhe kognitivebull Peumlrgjegjeumlsiteuml personale

Referencat tjera do teuml ishin gjithashtu teuml ndihmoninetatizimin siccedil eumlshteuml krahasimi me kualifikimet tjera teumlcilat janeuml vendosur neuml nivelin e KKK-seuml

Evidenca e peumlrdorur peumlr shpeumlrndarjen e kualifikimevene njeuml nivel duhet teuml dokumentohet Kur teuml dakordohetniveli i kualifikimit duhet teuml ofrohet evidenca se si eumlshteumlmarreuml vendimi (shih Rekomandimet e nivelit neuml Shtojceumln1 meuml poshteuml)

hAPi 2 Bashkeumlngjitja e e pikeumlve teuml krediseuml ne njeumlkualifikimi teuml APP-seuml

Pikeumlt e kredive mund teuml shpeumlrndahen ne teumlreumlkualifikimin bazuar neuml ofrimim me koheuml teuml ploteuml neumlAPP formale neuml Kosoveuml propozimi eumlshteuml qe njeuml viti meorar teuml ploteuml neuml APP ti shpeumlrndahen 120 kredi Prandajnjeuml kualifikimi dy vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 240 kredi

Njeuml kualifikimi tre vjeccedilar studimi me orar teuml ploteuml do tishpeumlrndahen 360 kredi sup3

Kjo metodeuml mund teuml peumlrdoret edhe peumlr kualifikimet teumlcilat nuk kaneuml module apo ku disa apo teuml gjitha moduletnuk bartin kredi

Kur kualifikimet me orar teuml ploteuml peumlrbehen nga moduletme bartje kredish numri i peumlrgjithsheumlm i pikeumlve teumlkredive peumlr teuml gjitha modulet e nevojshme peumlr teuml arriturkualifikimin eumlshteuml afeumlr 120 kredive neuml vit Neumlse kamospeumlrputhje teuml madhe vlera e moduleve individualeapo e rregullave teuml kombinimit teuml kualifikimit duhet teumlkontrollohet

Kur teuml dakordohet vlera e krediseuml seuml kualifikimit duhetteuml ofrohet evidenca se si eumlshteuml marreuml vendimi (shihRekomandimet e kredive neuml Shtojceumln 1 meuml poshteuml)

sup3 Sheumlnim ky rekomandim ka teuml beumljeuml me sistemi e kredive teuml APP-seuml Paleumlt pjeseumlmarreumlse kaneuml propozuar qe viti neumlAPP duhet ti shpeumlrndahen 120 kredi pasi kjo lidhet neuml meumlnyreuml teuml drejtpeumlrdrejteuml brenda me oreumlt e puneumls teuml rishqyrtuara se 1 kredi 10oreuml meumlsimore Pikeumlt e kredive teuml APP-seuml lehteuml konvertohen neuml pikeuml EECTS duke i pjeseumltuar me 2 pasi qe njeuml vit me orar teuml ploteuml studimi neuml KE i shpeumlrndahen 60 pikeuml

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 22: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

22

hAPi 3 Zhvillimi i njeuml shqyrtimi teuml brendsheumlm teuml nivelitdhe pikeumlve teuml shpeumlrndara peumlr njeuml kualifikim teuml AKK-seuml

Niveli dhe pikeumlt e kredive teuml shpeumlrndara neuml kualifikimduhet teuml verifikohen neuml meumlnyreuml teuml brendshme

1 Kualifikimi duhet teuml krahasohet me kualifikimete ngjashme qe kaneuml rezultate dhe arritje teumlkrahasueshme meumlsimore Neumlse vlerat e kredive peumlrarritje teuml ngjashme janeuml shumeuml teuml ndryshme ateumlhereumlarsyet duhet teuml hulumtohen dhe planifikimet teumlrishqyrtohen

2 Kualifikimet duhet teuml shqyrtohet nga eksperteuml teumlpavarur teuml cileumlt nuk kaneuml qeneuml pjeseuml e procesit peumlr teumlshpeumlrndareuml vlerta e kredive Ky verifikim i brendsheumlmeumlshteuml njeuml hap i reumlndeumlsisheumlm neuml sigurimin e cileumlsiseuml seumlbrendshme

hAPi 4 Kontrollimi i supozimeve neuml lidhje me veumlllimin emeumlsimit gjateuml implementimit

Kur teuml aprovohet dhe eumlshteuml neuml peumlrdorim moduli eumlshteumle reumlndeumlsishme teuml vlereumlsohet gjateuml implementimitKjo do teuml kontrolloj neumlse parashikimet e veumlllimit teumlmeumlsimit janeuml teuml sakta duke intervistuar meumlsimdheumlneumlsittrajnereumlt vlereumlsuesit dhe studenteumlt qe janeuml dukezhvilluar ateuml kualifikimi Bazuar neuml keteuml vlereumlsim vlera ekrediseuml mund teuml ndryshoj gjateuml doreumlzimit teuml radheumls peumlraprovim teuml kualifikimit

hAPi 5 mbajtja e teuml dheumlnave mbi procesin e dheumlnies seumlkredive

Proceset e peumlrdorura peumlr shpeumlrndarjen e vlerave teumlkredive peumlr kualifikime duhet teuml jeneuml neuml dispozicion peumlrmonitorim nga AKK-ja

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 23: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

23

ShTojCA 1foRMATi PEumlR dEumlshMiTEuml e RekoMAndiMeve PEumlR nivelin

kursiTitulli i modulitKarakteristikat e nivelit Niveli qeuml peumlrshtatet meuml seuml miri ArgumentimiNjohuriteuml dhe teuml kuptuaritNjohuriteuml praktikeShkathteumlsiteuml praktikeShkathteumlsiteuml kognitivePeumlrgjegjeumlsia personaleniveli i vlereumlsuarPeumlrmbledhje e arsyeshmeumlriseuml peumlr nivelin e rekomanduar

Ku duhet teuml jeteuml niveli i rekomanduar neuml krahasim me kualifikimet ekzistuesemoduletsheumlnimet mbi qasjen e peumlrdorur

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt pshAgjenciteuml e jashtme etjPaneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

komente

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 24: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

24

Titulli i modulit

Hyrja Peumlrmbledhje e aktiviteteve Oreumlt

Ligjeumlrataseminare neuml peumlrgjitheumlsimeumlsim teorik

Leumlndeumlt e meumlsimit teorik profesional

Puna praktike

Meumlsim i pa varur (veteumlstudim)

Vlereumlsime

ForMATi Peumlr deumlShMiTeuml PeumlrkRediTEuml e RekoMAnduARA PEumlR ModuleT

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 25: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

25

Teuml tjera

Totali i oreumlve

Vlera e kredive Pjeseumltimi i totalit teuml oreumlve me 10

Sheumlnime peumlr qasjen

kush eumlshteuml konsultuar pikat e diskutimit ccedileumlshtjet e ngritura konsultimet me teuml tjereumlt psh Agjenciteuml e jashtmeetj

Paneli peumlr verifikimin e jashteumlm procesi

Pajtohemnuk pajtohem

Komente

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 26: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

26

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 27: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

27

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011

Page 28: ZHVILLIMI I KUALIFIKIMEVE MODULARE - akkks.rks-gov.net · Menaxhment financiar Menaxhim i kontabilitetit, etj. Në arsimin dhe aftësimin profesional fillestar në Kosovë, kualifikimet

28

Qendra e StudenteumlveRr Agim Ramadani pnPrishtineuml 10000 Kosoveuml

+381 (0) 38 212 595+381 (0) 38 213 433

wwwakk-ksnet

Peumlr meuml shumeuml informata ju lutem na kontaktoni

ZHVILLIMI IKUALIFIKIMEVEMODULARE

PRISHTINEuml 2011