zgjidhje për mbrojtjen molla - agroinput jazxhi · 2019-10-17 · kanceri i degëve simptomat e...

16
Molla Zgjidhje për mbrojtjen

Upload: others

Post on 16-Jul-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

MollaZgjidhje për mbrojtjen

Page 2: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Zgjidhje për mbrojtjen

Molla

Page 3: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Dëmtuesit

Morri i kuq (Dysaphis plantaginea)

Morri i gjelbër (Aphis pomi)

Përqëndrohu në:

MOVENTO

Morri i përgjakshëm (Eriosoma lanigerum)

AfidetPROBLEMI

Luftimi i afideve në mollë është kompleks për shkak të pranisë së shumë llojeve me biologji të ndryshme dhe që sulmojnë mollën në momente të ndryshme.Speciet më të rëndësishme janë:

Është më i përhapuri dhe zakonisht më i dëmshmi, sepse prek mollën që në fillim të rritjes vegjetative, duke plotësuar 3-4 brezni deri në fund të pranverës; më vonë migron në bimë të tjera pritëse dhe pastaj përsëri kthehet në vjeshtë në mollë ku vendos vezët dimëruese. Morri i kuq shkakton përdredhje të gjetheve dhe deformime në fruta, si dhe prodhon sasi të bollshme lëngjesh sheqerore mbi të cilat zhvillohen kërpudhat saprofite.

Sulmon mollën në një fazë të mëvonshme nga morri i kuq, pas lulëzimit. Në bimët e reja mund të ndalojë rritjen e tyre, ndërsa në bimët e rritura, dëmi shkaktohet kryesisht nga lëngjet sheqerore që vendosen mbi

gjethe dhe fruta.

Morri i përgjakshëm dimëron si nimfë e re në të çarat e trungut ose degëve, më rrallë në rrënjë.Në pranverë, prekjet nga ky afid janë qartësisht të dukshme sepse, për t’u mbrojtur, ata prodhojnë dhe mbulohen nga një sasi e madhe push dylli me ngjyrë të bardhë.Gjatë prekjeve të rënda dëmet janë të ndjeshme dhe bimët reagojnë ndaj shpimeve të afideve duke zhvilluar gungëza dhe tumore në degë e degëza dhe gjithashtu në rrënjë.

Movento është insekticidi i vetëm me veprim sistemik të dyfishtë; lëviz në drejtimin lart dhe poshtë. Movento, në sajë të lëvizjes së dyfishtë hyn në sistemin e qarkullimit dhe arrin në të gjitha organet e bimës: gjethe të reja dhe në zhvillim, sytha, fruta dhe madje edhe rrënjë.

Page 4: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

ZGJIDHJA

Për të mbajtur nën kontroll prekjen nga afidet, është shumë e rëndësishme ndërhyrja e hershme me aficide sistemike . Trajtimet duhet të fillojnë para lulëzimit, për të kontrolluar prekjet e hershme nga morri i kuq.Megjithatë, trajtimi para lulëzimit, në përgjithësi, nuk është i mjaftueshëm për të mbrojtur mollën gjatë gjithë sezonit. Për këtë arsye, është e nevojshme të kryhen një ose më shumë trajtime pas lulëzimit.

Koha: para, gjatë dhe pas lulëzimit

Doza: 30 ml/100 L ujë

Koha: pas lulëzimit

Doza: 150 ml/100 l ujë (1,5-2.2 L/ha)

Koha: pas lulëzimit

Doza: 50 ml/100 L ujë

200 S

L

100 sc

Movento është produkt ideal për t’u përdorur pas lulëzimit sepse:• siguron kontrollin e morrit të kuq (Dysaphis plantaginea) për të gjithë sezonin;• parandalon prekjen nga morri i gjelbër (Aphis pomi), gjë që nuk e siguron trajtimi para lulëzimit; • është efikas kundër morrit të përgjakshëm (Eriosoma lanigerum);• nëse përdoret në kohën e migrimit të nimfave, është shumë efikas kundër breshkëzës së Kalifornisë(Quadraspidiotus perniciosus).

Page 5: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

ZGJIDHJA

$

Dëmtuesit

Krimbi i mollës

PROBLEMI

Krimbi i mollës (Cydia pomonella) është dëmtuesi më i përhapur dhe më i rrezikshëm në mollë. Dimëron në stadin e larvave të rritura dhe ka 1-3 brezni në vit, në varësi të kushteve mjedisore.Vezët e breznisë së parë vendosen në gjethe, në afërsi të frutave të vegjël, kurse ato të breznive pasardhëse, direkt mbi fruta.Larvat e breznisë së parë kanë një fazë të shkurtër "endacakërie" para se të depërtojnë në fruta .Dëmtimet në pjeset vegjetative janë të parëndësishme, ndërsa ato në fruta, janë shumë serioze.

Trajtimet për luftimin e krimbit të mollës duhet të bazohen mbi prognozën. Për këtë, mund të bëhet monitorimi i popullatës me kurthe seksuale .Momenti i ndërhyrjes ndryshon në varësi të produktit që do përdoret dhe mbrojtja mund të integrohet me metodën e konfuzion seksual.

Koha: fillimi i çeljes së vezëve

Doza: 25 ml/100 L ujë

Shënim: Efektiv edhe ndaj afideve

Koha: nga fillimi i fluturimit, deri nëfillim të vendosjes së vezëve

Doza: 40-50 ml/100 L ujë (0,4-0,5 L/ha)

Page 6: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Minatriçet e gjetheve

20

0 S

L

Dëmtuesit

Tortricidet

PROBLEMI

Qëndistarët janë një grup lepidopterësh tortricide, të quajtur kështu për dëmtimin karakteristik të shkaktuar nga larva në sipërfaqe të gjetheve dhe frutave.Ju përkasin gjinive dhe specieve të ndryshme: Pandemis heparana, Pandemis cerasana , Pandemis dumetana, Archips podaná, Adoxophies orana, Argyrotaenia pulchellana.Dëmet vërehen shpesh në pikat e kontaktit midis frutave ose, më shpesh, midis një fruti dhe një gjetheje.Vezë vendosen në grupe dhe ngjiten nga një sekrecion transparent. Shumica e specieve dimërojnë në stadin e larvave përveç Argyrotaeniapulchellana që dimëron si pupë.

(Qëndistarët)

Doza: 25 ml/100 L ujë

Koha: -larvat dimëruese; para ose pas

-breznitë pranverore-verore; me

Doza: 40-50 ml/100 L ujë (0,4-0,5 L/ha)

lulëzimit

fillimin e vendosjes së vezëve

-breznitë pranverore-verore; me lulëzimit

fillimin e vendosjes së vezëve

Koha: -larvat dimëruese; para ose pas

PROBLEMI

Më të rëndësishmet janë: Lithocolletis blancardella, Lithocolletis corylifoliella, Leucoptera scitella.Larvat depërtojnë direkt dhe gërmojnë galeri në mezofilin e gjetheve nga ku dalin në kohën e maturimit për t’u krisaliduar në vende të ndryshme.

Doza: 25 ml/100 L ujë

-breznia e dytë; në kulmin e petaleve

daljes së insektit të rritur

Koha: -breznia e parë; me rënien e Koha: pas lulëzimit

Doza: 50 ml/100 L ujë

Page 7: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Këpushat

Dëmtuesit

Breshkëzat

PROBLEMI

Specia më e rëndësishme për mollën është breshkëza e Kalifornisë(Quadraspidiotus perniciosus). Femrat e rritura lindin nimfat, të cilat janë të lëvizëshme dhe shpërndahen në bimën e prekur. Kjo është faza e vetme e ndjeshme ndaj pesticideve.Përveç dëmit të shkaktuar nga thithja e limfës, në shumë raste, organet e atakuara (veçançrisht frutat) reagojnë ndaj futjes së pështymës duke krijuar njolla e lenticele si dhe dalin lëndë sheqerore mbi të cilat formohet myk i zi.

Koha: me fillimin e migrimit të larvave të reja

Doza: 150ml/100 L ujë (1.5-2.2 L/ha)

100 sc

Shënim: mund t’i shtohet edhe vaj

Këpushat janë insekteve që i përkasin nënklasës së araknideve.Më të dëmshmet në fruta mund të grupohen në dy kategori :tetranikide (Panonychus ulmi, Tetranychus urticae) dhe eriofde (Aculus schlechtendali).Simptomat shfaqen në gjethe të cilat dehidratohen, marrin ngjyrë bronzi, zverdhen dhe bien herët ndërsa në fruta krijohen zona me ngjyrë ndryshku.Zhvillimi i këpushave mund të kontrollohet pjesërisht nga grabitqarë të shumtë; për këtë arsye është e rëndësishme të përdoren produkte selektive.

PROBLEMI

Koha: Me shfaqjen e nimfave të para lëvizëse

Doza: 600 ml/ha

Shënim: Lufton edhe breshkëzat

mineral

Page 8: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

ZGJIDHJA

Përqëndrohu në:

LUNA EXPERIENCE

Sëmundjet

KromaPROBLEMI

Sëmundje shumë e rrezikshme dhe e dëmshme; prek gjethet, lastarët dhe frutat.Shfaqet në fushë ose në ruajtje.Periudhat më të rrezikshme për zhvillimin e infeksioneve janë në lulëzim dhe menjëherë pas tij, kur janë kushtet e lagështisë dhe temperaturës ideale për zhvillimin e patogjenit.Prekje të mëtejshme mund të ketë gjithashtu në fund të verës. Këto shkaktojnë dëmtimin e frutave

Mbrojtja nga kroma duhet të bëhet në bazë të një kalendari trajtimesh parambrojtëse për të gjithë sezonin, nga hapja e sythave dhe rritja e frutave deri në vjelje.

Koha: trajtime parambrojtëse me

Doza: 200 g/100 l ujë (2-2.5 kg/ha)fillimin e rritjes vegjetative

Koha: nga lulëzimi deri në pjekje

Doza: 0.75 L/ha

Koha: mbas lulëzimi deri 35 ditë para

Doza: 1.25 kg/havjeljes

Koha: mbas lulëzimi deri para vjeljes Doza: 10-15 g/100 l ujë (150-225 g/ha)

Shenim: Te perdoret i përzierë me produkte kontakti

Luna Experience bazuar në Tebuconazole dhe Fluopyram, është një fungicid i ri me spektër të gjërë për luftimin e sëmundjeve në shumë kultura frutore dhe veçanërisht kromës dhe hirit në mollë. Fluopyram është një lëndë e re aktive për luftimin e sëmundjeve të pemëve frutore, e cila sulmon kërpudhat nga mbirja e sporeve deri në sporulim. Ngjitet mirë në sipërfaqe të indeve, pastaj futet brenda tyre në mënyrë progresive me lëvizje traslaminare dhe akropetale. Ka rezistencë të shkëlqyer ndaj shpëlarjes nga shirat.

Page 9: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

ZGJIDHJA

HiriPROBLEMI

Sëmundja e dytë në mollë për nga rëndësia, menjëherë pas kromës.Megjithëse zhvillohet më tepër në prezencë të lagështisë, zhvillohet edhe në kohë të ngrohët e të thatë.Në pranverë, sëmundja prek lastarët e rinj që mbulohen me një shtresë të bardhë. Gjethet e reja deformohen dhe anët e tyre palosen nga poshtë.Frutat preken shumë rrallë dhe mund të ngadalësojnë rritjen, deformohen dhe marrin ngjyrë ndryshku.

Trajtimet e hershme parambrojtësegarantojnë mbrojtjen e lastarëve, gjetheve dhe frutave për të gjithësezonin.

Koha: nga lulëzimi deri në pjekje

Doza: 50 ml/100 l ujë (0.75 L/ha)

Koha: trajtime parambrojtëse në

Doza: 10-15 g/100 l ujë (150-225 g/ha)

interval 10 ditë

Koha:

Doza: 40 - 50 ml/100 L ujë

trajtime parambrojtëse

Sëmundjet

Page 10: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

BakteriozatPROBLEMI

Janë sëmundje shumë infektive për bimët sepse patogjenët shpërndahen lehtësisht (insektet transmetues, zogjtë, era, operacionet e gjelbra) dhe zhvillohen shumë shpejt në kushte klimatike të favorshme (lagështi e lartë).Gjatë rritjes vegjetative simptomat më të njohura janë: nxirje e lulërive, vyshkje ose tharje, përdredhje të gjetheve dhe kancer të degëve.

PROBLEMI

Kanceri i degëve

Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës.Pjesa e sëmurë nekrotizohet, ndërsa anës saj formohen barrierashërimi (pjesë të cikatrizuara) që pengojnë përhapjen e patogjenitdrejt pjesëve të shëndetshme.Në disa zona me lagështi të lartë, sëmundja mund të prekë frutat në të cilat formohen njolla të kuqe ose kafe në afërsi të zgavrës se farave, sidomos pas vjeljes .

Koha: trajtime preventive Doza: 250 g/100 l ujë

Shenim: efikas edhe për luftimin ekalbëzimit unazor

(Phytophthora cactorum)

Trajtime parambrojtëse me produkte me bazë bakri

Sëmundjet

Page 11: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Barërat dhethithakët

K PROBLEMI

ZGJIDHJA

Koha: trajtime pranverore e verore si

Doza: 5 - 7.5 L/ha

Shenim: Maksimumi 2 trajtime në vit

Luftimi i mirë i barërave të këqia dhe thithakëve në pemëtore është një praktikë e rëndësishme për të siguruar rritjen optimale vegjetative të pemëve dhe kufizimin e efektit konkurrues të tyre.

Bëhen trajtime në vjeshtë për të kontrolluar barërat e këqija në rreshta për të gjithë periudhën e dimrit.Efekti i mulçerimit, që sigurohet nga tharja progresive e barërave të këqia, pengon mbirjen e hershme të barërave të këqia në pranverë.

Vazhdohet në pranverë me trajtim për luftimin e barërave të këqia graminore e gjethegjëra një, dy e shumëvjeçare si dhe për tharjen e thithakëve. Kjo ndërhyrje, nëse është e nevojshme, mund të përsëritet gjatë verës.

dhe trajtime në vjeshtë

Përqëndrohu në:

BASTA - 15

Me një trajtim të vetëm me Basta-15 mund të luftohen barërat e këqija graminore e dykotiledone si dhe thithakët. Basta-15 duhet të përdoret në rreshtin e pemëve ose rreth pemëve të veçanta, duke përdorur sprucatorë të përshtatshëm për të evituar rënien e solucionit spërkatës mbi pjesët e gjelbra të pemëve.

Barërate këqia

Page 12: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Pro

gra

mip

ër

mo

llën

(D

ëm

tue

sit)

Dëm

tuesi

t:

•A

fidete g

jeth

eve

•K

rim

bi

•G

rerë

zat

•M

inatr

içet

•M

erim

anga

e

kuqe

/ këpush

at

Co

nfi

do

r

Page 13: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

MU

ND

JET

•K

rom

a•

Hiri

•A

ltern

aria

•N

jollo

sja

kafe

•N

ekr

oza

(Bo

tryo

sphaeria

ob

tusa

)•

Ka

lbëzi

metn

ë

rua

jtje

;

Page 14: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Zgjidhje per mbrojtjen Molla

Shënime

.

Page 15: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e

Zgjidhje per mbrojtjen Molla

Shënime

.

Page 16: Zgjidhje për mbrojtjen Molla - Agroinput Jazxhi · 2019-10-17 · Kanceri i degëve Simptomat e para janë pika (njolla) të thellëzuara mbi organet drunore të pemës. Pjesa e