ÖZEL YETENEKLİ ÇOCUKLAR VE

DESTEK EĞİTİM ODALARI

15/05/15

Özel Yetenekli Çocukları Tanıyalım

• Zekâ, yaratıcılık, sanat, spor, liderlik kapasitesi veya özelakademik alanlarda akranlarına göre yüksek düzeydeperformans gösteren bireyler «özel yetenekli» olaraktanımlanmaktadır.

• Bu bireylerin erken yaşta tanılanmaları, ihtiyaç duyduklarıeğitime yönlendirilmeleri ve kendilerine uygun eğitimialmalarının sağlanması, ülkemizin kalkınması açısından sonderece önemlidir.

15/05/15

Özel Yetenekli Çocukları Tanıyalım

15/05/15

Özel Yetenekli Çocukları Tanıyalım

Eğitim ve kalkınma arasındaki olumlu ilişkinin bir gereği olarak eğitim gereksinmelerinin karşılanması halinde bu öğrencilerin sadece kendi ülkelerine değil, bütün insanlığa katkıda bulunmaları olasıdır.

15/05/15

Ülkemizdeki Özel Yetenekli Çocuklar

• 2013 verilerine göre Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM)tarafından tanılanarak eğitim alan özel yetenekli öğrencisayısı 10.807’dir. Bu sayı olması gerekenin yaklaşık %4’lük biroranına denk gelmektedir

• Özel yetenekli öğrencilerin % 96’sı, hem tanılanmamış hemde özellikleri doğrultusunda bir eğitim desteği almayangrubu oluşturmaktadır.

15/05/15

Tanılama ve Yönlendirme Süreci

Yönetmelik ,özel yetenekli bireyler dâhil olmak üzere özel eğitime ihtiyaç duyan tüm bireylerin “tanılama” ve “yönlendirme” görevini Rehberlik ve Araştırma Merkezleri’ne (RAM) vermiştir

Mevcut mevzuat, tüm üstün yetenekli öğrencileretanılama süreçinde fırsat eşitliği sağlamayı amaçlamaktadır.

MEB Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi’nde tanılamayapılacak okullar yalnız Bilim ve Sanat Merkezlerinin bulunduğuyerleşim yerleri ile sınırlı tutulmamış; il ve ilçelerde bulunanilkokul, ortaokul ve lise kurumları da kapsama alınmıştır.

15/05/15

Tanılama ve Yönlendirme Süreci

Ülkemizde özel yetenekli çocukların belirlenmesindegenel olarak şu aşamalar izlenmektedir;

1. Öğretmen bildirimi / adlandırması,

2.Yetenek testleri,

3.Bireysel zekâ testleri,

4.Yardımcı testler.

Süreç içerisinde öğrenciler grup testine alınarak yeterlibaşarıyı gösteren öğrencilerden ;

a- Genel zihinsel yetenek yönünden uygun olanlar,Rehberlik ve Araştırma Merkezleri uzmanlarınca,b- Özel yetenek yönünden uygun olanlar, Bilim ve Sanat

Merkezi uzmanlarınca bireysel incelemeye alınırlar.

15/05/15

Tanılama ve Yönlendirme Süreci

• Bireysel inceleme ve değerlendirme sonuçlarına göresıralanan öğrenci listeleri, MEB Özel Eğitim ve RehberlikHizmetleri Genel Müdürlüğü’ne gönderilir.

• Yapılan değerlendirme sonunda uygun bulunan listeler,onaylandıktan sonra ilgili BİLSEM’e gönderilir.Bakanlıkçabelirlenen kontenjanlara göre onaylı listelerde yer alanöğrenciler, en yüksek puan alandan başlanarak Bilim ve SanatMerkezi‘ne kaydedilir.

15/05/15

BİLSEMBilim ve Sanat Merkezi, ilkokul ve orta öğretim kurumlarına devam eden üstün veya özel yetenekli öğrencilerin örgün eğitim kurumlarındaki eğitimlerini aksatmayacak şekilde bireysel yeteneklerinin bilincinde olmalarını ve kapasitelerini geliştirerek en üst düzeyde kullanmalarını sağlamak amacıyla açılmış olan bağımsız özel eğitim kurumudur.

15/05/15

Özel Yetenekli Çocukların Eğitim İhtiyaçları

Üstün yetenekli çocukların gelişimsel özelliklerine göre hazırlanan eğitim programlarının yaşa göre uygunlukgöstermesi ve bireysel uygunluk sağlaması önemli görülmektedir.

Günümüzde üstün yetenekli çocukların eğitim ihtiyaçlarışu yöntemlerle desteklenmektedir;

1.Hızlandırma

2.Gruplama

3.Zenginleştirme

15/05/15

Özel Yetenekli Çocukların Eğitim İhtiyaçları

HızlandırmaÇeşitli uyarlamalarla bir

programın normal süresinden daha önce tamamlanmasıdır.

Okula erken başlama, sınıf atlama, ileri olduğu derslerde sınıf atlama, birkaç sınıf birleştirme, program süresinden daha kısa sürede tamamlama, kurslar alma ve seminerlere katılma gibi pek çok şekilde uygulanabilmektedir.

GruplamaGruplamanın , normal

sınıflardaki özel yetenekli öğrenciler için küme gruplandırmalar ,özel bir sınıfta gruplandırma , özel bir okulda gruplandırma, kaynak oda da gruplandırma, özel seminerler , özel yaz kursları, çeşitli çalışma merkezlerindeki özel çalışmalar şeklinde uygulamaları bulunmaktadır.

15/05/15

Zenginleştirme

Özel yetenekli çocukların kendi akranları arasında normalsınıflarda tutularak programların gereksinimlerine cevapverecek şekilde çeşitlendirilmesi ve zenginleştirilmesi yoluylayapılan uygulamalardır.

Zenginleştirme programlarının içeriğinde şunlar yer almaktadır;

• Keşfetmeye yönelik aktiviteler,

• Grupla eğitim alıştırmaları ,

• Özel olarak plânlanmış gerçek problemlerle

• İlgili bireysel ve küçük grup araştırmaları

15/05/15

Destek Eğitim

Odaları

MEB Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nin 28.maddesine göre; ‘‘Okul ve kurumlarda, yetersizliği olmayan, akranlarıyla birlikte aynı sınıfta eğitimlerine devam eden özel eğitime ihtiyacı olan öğrenciler ile üstün yetenekli öğrenciler için özel araç-gereçler ile eğitim materyalleri sağlanarak özel eğitim desteği verilmesi amacıyla destek eğitim odası açılır’’ denilmektedir.

15/05/15

Destek Eğitim Odaları

• Proje tabanlı öğrenme gerçekleştirilmelidir . Proje, tasarı ya da tasarıgeliştirme anlamına gelen bir kavramdır ve öğrenmenin transferi ve tekilöğrenmeden çok belli bir amaca dönük ilişkisel öğrenmeye işaretetmektedir.

• Projeyi bir hedef olarak değil, alt yapı unsuru olarak ele almakla da projetabanlı öğrenme, öğrenmenin ürün değil süreç boyutunu vurgulamakta veöğrenmeyi arzulanan ölçüde bireyselleştirmektedir.

• Bu modelde öğretmen yardımcı ve rehber, öğrenci ise özerk vekurgulayıcıdır . Ve her senaryonun sonunda gerçekçi ve öğrenci tarafındangeliştirilmiş bir ürün ortaya çıkar.

15/05/15

Proje Tabanlı Öğrenme

Proje nedir?

Hangi konular proje konusu olabilir?,

Proje nasıl hazırlanır?

Proje sonuçları nasıl rapor hâline getirilir ve sunulur?

Sorularının cevapları konusunda öğretmenlerimiz bir hazırlık içinde olmalıdır. Etkin öğrenmenin önemli unsurlarından biri de öğrenmeyi öğrenmektir.

15/05/15

Proje Tabanlı Öğrenme

1. Öğrenme Senaryosu

Burada konuyla ilgili en önemli özelliklerin ilgi çekici vedavetkar bir şekilde sunulması gerekiyor. Senaryo öğrenmesürecinde öğrenilmesi hedeflenen amaçlar işleniyor. Builişkilerin keşfedilerek senaryo içinde kullanılması hedefleniyor.

Çalışma alanında faktörlerin karşılıklı ilişkisi üzerindedurulur. Daha sonra elde edilen sonuçlar ile problem durumukarşılaştırılır ve bir rapor hazırlanır. Bu tür çalışmalar için projeyarışmaları, sergi, duvar gazetesi ve okul gazetesi gibi etkinliklerde düzenlenebilir.

Projenin sunulmasında rol oynama, tartışma gibi farklıgösteri teknikleri kullanılabilir.

15/05/15

Proje Tabanlı Öğrenme

2. Senaryonun Okunması

• Senaryo okunur.

• Ne biliyorum, ne öğrenmek istiyorum... tartışılarak ortaya konur.

• Düşünce, hipotez ve ilişkiler belirlenir.

• Eksikler tartışılır. Öğrenme gereksinimleri belirlenir. Eksik bilgiler saptanır. Öğrenciler kendi kendilerine bir çalışma planı, iş bölümü çıkarırlar.

• Gerekli kaynaklara gidilir. (Kütüphane, internet, laboratuvar, uzmanlar vb.)

15/05/15

Proje Tabanlı Öğrenme

Öğretmen destekleyicidir…• Kaynak tanıtımına yardımcı oluyor.

• Stratejiler önerebilir.

• Olumlu destek vererek rekabeti azaltır.

• Öğrencilerin etkili sorgulama stratejileri geliştirmelerine yardımcı olur.

• Hedeflerle ilgili bilimsel yöntemlerin oturtulmasına destek verir. (Kayıtsız şartsız bilgiyi kabul etmemede model olur.

Amacımız…• Öğrencilerin yeni bilgileri toplama

beceri ve sorumluluklarınıgeliştirmek

• Topladıkları bilgileri kendi dillerinedönüştürmelerini sağlamak.

• Burada ortaya çıkan kişiselbecerileri ve farklı bilgi alanlarınıyapıcı bir grup çalışmasınadönüşmek.

• Kişisel öğrenme stilleri ileçocukların çoğul zekâ alanlarıhakkında bilgiler toplamak.

15/05/15

Özel Yetenekli ÇocuklarYeteneklerinin onaylanması ve desteklenmesi, meraklarının giderilmesi, hayal güçlerinin ve yaratıcılıklarının uygulamaya geçirilmesi özel yetenekli çocuklar için önemlidir.

Özel yeteneklilerin bu ihtiyaçlarını karşılamak için ilgi ve yeteneklerini ortaya koyup geliştirebilecekleri bireyselleştirilmiş eğitim programlarına (BEP) gereksinimleri vardır.15/05/15

Özel Yetenekli Çocuklar

Bilişsel uyarılmaya ihtiyaç duyarlar.

Karmaşık bilgileri öğrenmeye isteklidir.

Ele aldıkları konuları derinlemesine araştırırlar

Sürekli sorgular ve incelerler.

Bir konu üzerinde derinlemesine düşünürler

İlgileri doğrultusunda hareket ederler .

Bağımsız çalışırlar.

Daha büyük yaştakiler ile ilişki kurmak isterler.

Yüksek enerjiye sahiptirler, yerlerinde duramaz, sürekli yenilik,hareket isterler.

15/05/15

Sınıfta Özel Yetenekli Çocuklar

15/05/15

Öğretmenlere Öneriler

• İlgilendikleri alanlarda proje çalışmaları yapmasına ve sınıf arkadaşlarına sunarak paylaşmasına olanak tanımalıdır. Uygulaması hemen pratik olmayan ya da hemen olası görülmeyen yaratıcı fikirlerini dinlememek, ertelemek ya da ret etmek çocuğun zihinsel kapasitesini geliştirmesini engeller.

• Çocuğun çalışma ve ödevlerini sınıfın işlemekte olduğu konularda ve aynı tempoda tutmaya çalışmamalı, onun güç ve süratine uygun ödevler vermelidir.

15/05/15

Öğretmenlere Öneriler

• Ders etkinliklerinde kitabi etkinliklerden çok, geniş gözlem ve deneylere yer verilmelidir.

• Akademik konular için resim, müzik, beden eğitimi gibi dersler ihmal edilmemelidir

• Bu çocuklarda “üstünlük duygusu” yaratmak, aynı “aşağılık duygusu” kadar zararlı sonuçlar doğurur. Çocuk, arkadaşlarını ve çevresindekileri aşağı görür ve toplumda yalnız bir kişi olarak yaşamına devam etme tehlikesi ile karşı karşıya kalır. Onun için, üstünlük duygusunun çocuklarda yaratılmamasına azami dikkat edilmelidir.

15/05/15

Fen ve Teknoloji Dersi Zenginleştirme Önerileri

• Özel yetenekli çocuklar konusunda okumalar yapmalısınız.

• Deney kitapları, internette dolaşan ilginç deneyler, bilim dergilerindeki etkinlikler vs doküman biriktirmelisiniz.

• Geleceğin bilim insanlarını yetiştirdiğiniz şuuruyla pes etmemeli, üşenmemeli ve her zaman yenilikçi olmalısınız.

• Kendinizi geliştirmede sınır tanımamalısınız.

15/05/15

Fen ve Teknoloji Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Afişler, albümler ve posterler tasarlayabilirsiniz…

Oyunlar, modeller, uygulamalar yaptırın…

15/05/15

Fen ve Teknoloji Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Karmaşık konuları eğlenceli hale getirin…

Örnek uygulamalar

yapın…

15/05/15

Fen ve Teknoloji Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Hammaddeden Hediyeye… Toprağın Serüveni…

15/05/15

Fen ve Teknoloji Dersi Zenginleştirme Örnekleri

15/05/15

Fen ve Teknoloji Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Dünya Modeli Bilim Şenliği…

15/05/15

Sosyal Bilgiler Dersi Zenginleştirme Örnekleri

15/05/15

Sosyal Bilgiler Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Sorular Sorarak;

Çelişki yaratın

Dikkat çekin

Düşünmeye sevk edin

Farklı bakış açılarının yansıtılmasını sağlayın.

Motivasyon;

• Büyük ölçüde tasarımcının sorumluluğundadır.(İçsel motivasyon)

• Sadece başlangıçta değil her aşamada olmalıdır

• Performansı değil motivasyonu arttırmaya odaklanın.

15/05/15

Dinazorlar Çalışması• Dinozorlar

• Dünya Doğuyor

• Jeolojik Devirler

• Kemikten Taşa Yolculuk/Fosiller /Paleontolog

• Mezozoik Dönem

• Trias’da Yaşam

• Jura’da Yaşam

• Kretase’de Yaşam

• Dinozorlarla Yaşamak

• Bir dinazor doğuyor.

15/05/15

Yanardağlar Çalışması

• Doğal Afetler/ Deprem

• Yanardağlar

• Yanardağ Bilimci

• Vezüv / Pompei

• Yanar Dağ Modeli ve Patlama Deneyi

15/05/15

Arkeoloji Çalışması

• Arkeoloji nedir?

• Arkeolog kimdir?

• Kazının bir günü.

• Mikro kazı çalışması

• Resterasyon/konservasyon

• Anadolu uygarlıkları

15/05/15

Sosyal Bilgiler Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Ünlü Türk Bilginleri Sunumu Doğayı Yakından Tanıyoruz…

15/05/15

Matematik Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Verilerin ele alınmasında, düzenlenmesinde göze çarpan yeteneğe sahiptirler.

Orijinal yorumlar yaparlar, zihinsel işlevselliğe sahiptirler.

Yazılı iletişimden ziyade sözlü iletişimi tercih ederler.

Aynı problemi farklı yöntemlerle çözebilirler.

Olağan dışı matematiksel işlemler yapar, gayret gerektiren olağandışı problemler sorarlar.

Problemi kısa sürede çözer, uygulamaya, analize, senteze ve değerlendirmeye odaklanırlar.

Matematiği başka kategorilere entegre edebilirler.

Yanlış ve doğruyu seçme güçleri fazladır.

İlgisiz gibi görünen işlemler arasında ilgi kurarlar

15/05/15

Matematik Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Matematik yarışmaları ve olimpiyatları…

Akıl oyunları ve Bu Benim Eserim Proje Çalışmaları

15/05/15

Matematik Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Akıl oyunlarıSudoku

Sütun işlem

Sihirli piramit

ABC bağlamaca

Çarpmaca

İşlem karala

Kendoku

Çadır

Bölgesel sudoku

15/05/15

Matematik Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Zeka Soruları Çözelim…• Aşağıdaki kalemlerden sadece 2

tanesinin yerini değiştirerek gülen yüz şeklini bardak şeklinin dışında bırakabilir misiniz?

Mantık ve strateji oyunları

• Tangram, Solo test

• Koridor, Mangala

• Satranç, Go

• Tipover,Kakuzu,

• Abalone gibi analitik düşünme becerilerini geliştiren oyunlar

15/05/15

Türkçe Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Bilim ve Sanat Merkezlerinde verilen Türkçe eğitiminde öğrencilerimizin;

1.Anadillerini severek, doğru ve etkin bir şekilde kullanabilmeleri,

2.Etkili iletişim kurma becerilerilerini geliştirmeleri,

3.Farklı metinleri yorumlayabilmeleri,

4.Düşüncelerini mantıksal bir bütünlük içinde sözlü ve yazılı olmak üzereçeşitli anlatım tekniklerini kullanarak ifade edebilmeleri,

5.Türk ve Dünya edebiyatından çeşitli yazar ve eserleri tanıyarak ulusalkültürümüzü ve duygu birikimimizi evrensel kültür ile sentezlemelerihedeflenmektedir.

15/05/15

Türkçe Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Atasözleri ve deyimler çalışması

İsimler Bilgi Çarkı

15/05/15

Türkçe Dersi Zenginleştirme Örnekleri

15/05/15

Görsel Sanatlar Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Çeşitli konularda ve diğer çocukların yaptığından değişik çizimler yaparlar.

Resimlere derinlik verir ve parçalar arasında uygun oranlar kullanırlar.

Resim yapmayı ciddiye alır ve bundan haz duyar ve buna çok zaman harcarlar.

Diğer insanların yaptığı resim çalışmalarına ilgi duyarlar.

Diğerlerinin eleştirilerinden hoşlanır ve yeni şeyler öğrenirler.

Resmi kendi yaşantılarını ve duygularını ifade etmek için başarılı bir şekilde

kullanırlar.

Çamur, sabun ve plastilin vb. yumuşak gereçlerle üç boyutlu figürler yapmaya özel

bir ilgi gösterirler.

15/05/15

Görsel Sanatlar Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Akrilik boya yapımı… Baskı çalışmaları…

15/05/15

Görsel Sanatlar Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Mandala çizelim… Rölyef yapalım…

15/05/15

Görsel Sanatlar Dersi Zenginleştirme Örnekleri

• Kağıt hamurundan üç boyutlu çalışmalar yapalım…

15/05/15

Görsel Sanatlar Dersi Zenginleştirme Örnekleri

• Ebru yapalım…

15/05/15

Müzik Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Ritim ve melodiye diğer çocuklardan fazla tepkide bulunurlar.

Müzik parçaları bestelemeye büyük istek ve çaba gösterirler,

Başkaları şarkı söylerken onlara katılmaktan hoşlanırlar.

Duygu ve düşüncelerini anlatmak için sık sık müziği araç olarak kullanırlar.

Çeşitli müzik aletleri ile ilgilenir, onları çalmayı denerler.

Dinlediği şarkıyı kısa zamanda öğrenir, anlamlı ve uygun şekilde söylerler.

15/05/15

Müzik Dersi Zenginleştirme Örnekleri

Doğadan topluyorum ,

müzik yapıyorum.Kağıt bardaklarla ritim

çalışması.

15/05/15

Teşekkür ederim

15/05/15