Özel tüketim talebinin izlenmesinde kartlı alı veri yeni ... · sunum içerii* * bu sunumda yer...
TRANSCRIPT
�
Özel t üket im t alebinin izlenmesinde kart lı alı�veri�:
Yeni bir tüket im endeksi önerisi (e.t.t.e)
Er can Tür kan(ercan. turkan@tcmb. gov. t r)
Tür kiye Bankalar Bir li�i28 Kasım 2007
�
Sunum içeri�i*
* Bu sunumda yer alan görü�ler yazarına ait olup, çalı�tı�ı kurumu ba�layıcı nitelik ta�ımaz.
Tüketim geli�melerinin izlenmesi: mevcut araçlar
Ekonomik analiz kapasitesinin güçlendirilmesi: yeni araç önerisi (e.t.t.e)
Metodoloji
Örneklem kalite ve yeterlili�i
Hesaplamada özellikli durumlar
Bulgular
“e.t.t.e” nin mevcut tüketim endeksleri e�ilimleri ile kar�ıla�tırılması
“e.t.t.e” sonuçlarının özel nihai tüketim e�ilimlerini yansıtma yetene�i
�
Tüketim talebinin izlenmesi: mevcut araçlar
Tüketim endeksleri,CNBC-e tüketim endeksiCNNTürk/AC Nielsen öncü göstergeler endeksiAMPD/AC Nielsen perakende endeksi
Tüketici güven endeksleri,Beyaz e�ya & ta�ıt araçları satı�ları,Tüketim malları ithalatı,Katma de�er vergisi,Yukarıdakilerin karı�ımından olu�an bile�ik göstergeler
�
Yeni bir araç için esin kayna�ı: kartlı alı�veri� geli�meleri
1,3451,2831,141912662496365300POS sayısı(Bin adet)
879853754621��yeri sayısı(Bin adet)
3550342012954Banka kartı i�lem sayısı(Milyon adet)
6491,2721,2411,080788596464405Kredi kartı i�lem sayısı(Milyon adet)
1,2331,9021,13962834322310256Banka kartı i�lem tutarı(Milyon YTL)
58,74999,08378,04259,03536,06522,60812,6797,749Kredi kartı i�lem tutarı(Milyon YTL)
56,553,548,243,139,635,131,729,6Banka kartı sayısı(Milyon adet)
34,532,430,026,719,915,714,013,4Kredi kartı sayısı (Milyon adet)
20072006200520042003200220012000
�������� �������������������������������������������������������������������������������������������������������� �����������!��""#������$�%�������������&���������!
'
Örneklem yeterlili�i: ödemelerin kurumsalla�ma derecesi
34,328,626,022,516,313,310,79,4(A) / (B)(Yüzde Pay)
174,742352,995304,324264,717223,761171,828119,32682,854Özel Nihai Tüketim Harcamaları (B)
(Milyon YTL)
59,982100,98579,18159,66336,40822,83112,7817,805Kartlı i�lem tutarı (A)(Milyon YTL)
20072006200520042003200220012000
������()�����*!�+*����""#,
+-,�������������&������������������������������ �������!�-��������������������������������������������������������������������������� �����������!
+�,����(.����������������������������/�����0%�����/����)�����/��1�������������������������!
����� �""#������$�%�������������&���������!
2
Örneklem kalitesi: kategorilere göre i�yeri&i�lem tutarları
0,13,6
15,10,81,71,60,23,33,62,78,8
15,83,86,37,32,23,32,85,74,36,9
100,0
723.446
14.367726
1.6171.524
2053.1393.3922.5328.373
15.0453.5576.0106.9162.1233.1482.6875.4424.0676.583
94.968
0,25,32,80,11,41,00,42,56,34,7
15,09,47,67,04,24,81,36,21,17,2
11,5100,0
1.73746.11824.470
57011.9638.4673.436
21.60754.94040.560
130.77281.99366.48961.28236.24542.07411.65253.9479.780
63.031100.689
871.821
Araba kiralamaAraç sat��, servis ve yedek parçaBenzin istasyonlar�Havayollar�Seyahat acentalar�, ta��mac�l�kKonaklamaKumarhane ve içkili yerlerKuyumcularSa3l�k, sa3l�k ürünleri, kozmetikYemekGiyim ve aksesuarMarket ve al��veri� merkezleriMobilya ve dekorasyonElektrik, elektronik e�ya, bilgisayarTelekomünikasyonHizmet sektörleriSigortaYap� malzemeleri, h�rdavat, nalburiyeDo3rudan pazarlamaÇe�itli g�daDi3erTOPLAM
% Da�.��lem tutarı*% Da�.��yeri sayısı
�������� ����������������������������������������������������� +4,�51�6*��)���""#��0��������&�������� ������7(8!
#
Örneklem kalitesi: i�yerlerinin co�rafi da�ılımı
100,0871,821TOPLAM100,0871,821TOPLAM
40,3351,617Di�er iller
1,815,341Samsun
2,118,468Kocaeli
2,421,275Mu�la36,5318,126Marmara
2,622,291Konya0,65,216KKTC
2,723,932Adana9,582,939Karadeniz
3,429,332Bursa17,8155,475�ç Anadolu
4,740,920Antalya4,337,775Güneydo�u Anadolu
7,464,382�zmir14,8128,875Ege
8,271,893Ankara3,227,559Do�u Anadolu
24,4212,370�stanbul13,3115,857Akdeniz
% Da�.��yeri sayısı�ller% Da�.��yeri sayısıBölgeler
��������
9
Yeni tüketim endeksi: kullanılan metodoloji
ibt = {(kait/gs) / (kais/gs)} veya ibt = {kait / kais}
kbt = {(kait/gs) / ks}
isbt = {(kait/gs) / kayis}
pbt = {(kait/gs) / pts}
Endeks de�eri = (Cari dönem de�eri / Baz dönem de�eri ) * 100
e.t.t.e = {endeks de�erleri (ibt +kbt + isbt + pbt) / 4}
i�lem ba��na tutar, ibt
kart ba��na tutar, kbt
i�yeri ba��na tutar, isbt
pos ba��na tutar, pbt
kartl� al��veri� i�lem tutar�, kait
kartl� al��veri� i�lem say�s�, kais
kart say�s�, ks
kartl� al��veri� yap�lan i�yeri say�s�, kayis
pos terminali say�s�, pts
ayl�k normal gün say�s�, gs
:
Ham verinin i�lenmesinde özellikli hususlar
Kurumsalla�ma etkisi,Kurumsalla�ma, fiyat ve miktar etkileri��lem, kart, i�yeri, pos terminali ba�ına tutarlar
��lem günü/çalı�ma günü farklıla�ması,Günlük ortalama de�er,Banka ve kredi kartı ayrı�ımı,Harcama gruplarında toplula�tırma,
Gıda, gıda dı�ı, toplam veya ayrıntılı harcama grupları
Nisan= 2006 bazlı endeks olu�umu,Endeks de�erleri ortalaması (= e.t.t.e),E�it a�ırlık,
ibt ve kbt → talep yönlü – tüketici kaynaklıisbt ve pbt → arz yönlü – satıcıkaynaklı
�"
Tüketim harcamalarının sınıflandırılması
Kartlı alı�veri� (MCC)(1) araba kiralama, (2) araba satı�-servis-yedek parça, (3) benzin istasyonları, (4) havayolları, (5) seyahat acentaları-ta�ımacılık, (6) konaklama, (7) kumarhane-içkili yerler, (8) kuyumcular, (9) sa�lık-sa�lık ürünleri-kozmetik, (10) yemek, (11) giyim-aksesuar, (12) market-alı�veri� merkezleri, (13) mobilya-dekorasyon, (14) elektrik-elektronik e�ya-bilgisayar,(15) telekomünikasyon, (16) sigorta, (17) hizmet sektörleri, (18) yapımalzemeleri-hırdavat-nalburiye, (19) do�rudan pazarlama, (20) çe�itli gıda, (21) di�er.
Tüketici Fiyatları Endeksi (COI COP)(1) gıda ve alkolsüz içecekler, (2) alkollü içecekler ve tütün, (3) giyim ve ayakkabı, (4) konut, (5) ev e�yası, (6) sa�lık, (7) ula�tırma, (8) haberle�me, (9) e�lence ve kültür, (10) e�itim, (11) lokanta ve oteller, (12) çe�itli mal ve hizmetler.
Özel Nihai Tüketim Harcamaları (BEC)(1) gıda ve içki, (2) dayanıklıtüketim malları, (3) yarıdayanıklıve dayanıksız tüketim malları, (4) enerji-ula�tırma-haberle�me, (5) hizmetler, (6) konut sahipli�i.
�������� ��(.��!
��
Tüketim endekslerinin kar�ıla�tırılması
KDV dahilKDV dahil/hariç KDV dahiln.a.Satı� vergileri
21 adet i�yeri kategori kodu
Sektörel ayırım yok
Açıklama (4 adet harcama grubu)
Bilgi toplama (9 adet harcama grubu); açıklama
(3+ toplam harcama grubu)
Sektörel bilgi
Nisan 2006 aylıkOcak 2006 aylıkOcak 2002 aylıkOcak 2002 aylıkVeri dönemi
Her ayın 10-20’si (ham veri)
Her ayın 12’siHer ayın 28’iHer ayın 10’uAçıklama tarihi
34,5 milyon kredi kartı ve 870 bin
adet i�yeri
30 büyük �irkete ait 2900 adet satı� ma�azası
3250 adet perakende satı�
noktası
Yaygın satı� yapan bazı
firmalar
Veri kayna�ı
Birim/gün ba�ına kartlı alı�veri�
verisi
Organize perakende ciro
verisi
Perakende ciro verisi
Mü�teri ba�ına satı� verisi
Verinin niteli�i
AMPD / AC Nielsen
CNNTÜRK / AC Nielsen
CNBC-eKurum
e.t.t.ePerakendeÖncü Göstergeler
Tüketim
��
116,12108,12110,07112,17112,06108,77109,96104,81100,002006
128,87129,90129,60128,86128,61125,80118,30116,06112,68101,822007
“e.t.t.e” toplam endeks de�erleri
118,53107,05111,56113,30106,25102,70103,91100,67100,002006
130,97132,49126,81124,83124,10122,28118,27116,20113,5799,692007
129,93
113,21
A�ustos
129,22
111,81
Eylül
129,46
110,05
Temmuz
127,97
109,55
Ekim
129,26
111,24
Haziran
126,28118,04115,69112,01101,982007
114,99108,13105,68100,002006
“e.t.t.e” gıda-dı�ı endeks de�erleri
“e.t.t.e” gıda endeks de�erleri
AralıkKasımMayısNisanMart�ubatOcak
“e.t.t.e” endeks de�erleri(Nisan 2006= 100)
��
“e.t.t.e” deki geli�meler(Nisan 2006= 100)
95
100
105
110115
120
125
130
135
Nis
.06
May.0
6
Haz.0
6
Tem
.06
A�u.0
6
Eyl.0
6
Eki.0
6
Kas.0
6
Ara
.06
Oca.0
7
�ub.0
7
Mar.0
7
Nis
.07
May.0
7
Haz.0
7
Tem
.07
A�u.0
7
Eyl.0
7
Eki.0
7
ette
��
“e.t.t.e” nin bile�enleri(Nisan 2006= 100)
95
105
115
125
135
Nis
.06
May.0
6
Haz.0
6
Tem
.06
A�u.0
6
Eyl.0
6
Eki.0
6
Kas.0
6
Ara
.06
Oca.0
7
�ub.0
7
Mar.0
7
Nis
.07
May.0
7
Haz.0
7
Tem
.07
A�u.0
7
Eyl.0
7
Eki.0
7
��lem ba�ına Kart ba�ına Pos ba�ına ��yeri ba�ına
�'
Gıda ve gıda dı�ı “e.t.t.e”(Nisan 2006= 100)
95
105
115
125
135
Nis
.06
May.0
6
Haz.0
6
Tem
.06
A�u.0
6
Eyl.0
6
Eki.0
6
Kas.0
6
Ara.0
6
Oca.0
7
�ub.0
7
Mar.0
7
Nis
.07
May.0
7
Haz.0
7
Tem
.07
A�u.0
7
Eyl.0
7
Eki.0
7
ette (gıda) ette (gıda-dı�ı)
�2
Enflasyondan arındırılmı� “e.t.t.e”(Nisan 2006= 100, Toplam)
90
100
110
120
130
Nis
.06
May.0
6
Haz.0
6
Tem
.06
A�u.0
6
Eyl.0
6
Eki.0
6
Kas.0
6
Ara
.06
Oca.0
7
�ub.0
7
Mar.0
7
Nis
.07
May.0
7
Haz.0
7
Tem
.07
A�u.0
7
Eyl.0
7
Eki.0
7
ette ette (enflasyondan arındırılmı�)
�#
Gün sayılarına göre “e.t.t.e” düzeltmesi(Nisan 2006= 100)
95
105
115
125
135
Nis
.06
May.0
6
Haz.0
6
Tem
.06
A�u.0
6
Eyl.0
6
Eki.0
6
Kas.0
6
Ara
.06
Oca.0
7
�ub.0
7
Mar.0
7
Nis
.07
May.0
7
Haz.0
7
Tem
.07
A�u.0
7
Eyl.0
7
Eki.0
7
ette(normal gün sayısı) ette(çalı�ma gün sayısı)
�9
“e.t.t.e” endeks de�erindeki de�i�imler
8,59,49,310,28,8Toplam
10,810,810,310,89,7Gıda-dı�ı
4,37,38,29,47,1Gıda
Yıllık Yüzde De�i�im (Reel* * )
16,216,717,118,518,4Toplam
15,716,016,217,717,9Gıda-dı�ı
17,919,220,220,819,7Gıda
Yıllık Yüzde De�i�im (Nominal* )
AralıkKasımEkimEylülA�ustosTemmuzHaziran2007
+4,��������/������������������������������������;�!�!�!�<���������3�������������������3�������������������������������!
+44,�*���������������������������������(.���()���1�������������������+=���>=���6����,��������������!
�:
“e.t.t.e” endeks de�erindeki de�i�imler(e.t.t.e endeks de�erlerindeki yüzde de�i�im* )
1,281,261,42Eylül
1,371,331,44Ekim
1,361,311,56A�ustos
1,581,541,71Temmuz
1,441,411,53Haziran
1,671,641,71Mayıs
1,361,321,40Nisan
ToplamGıda dı�ıGıda2007
+4,���������/��������������������������������������������3������������)%���
��3���������������������!
�"
“e.t.t.e” ve di�er tüketim endeksleri(Nisan 2006= 100)
85
95
105
115
125
135
Nis
.06
May.0
6
Haz.0
6
Tem
.06
A�u.0
6
Eyl.0
6
Eki.0
6
Kas.0
6
Ara
.06
Oca.0
7
�ub.0
7
Mar.0
7
Nis
.07
May.0
7
Haz.0
7
Tem
.07
A�u.0
7
Eyl.0
7
Eki.0
7
ette cnbc-e tüketim endeksi
ampd-neilsen perakende endeksi cnn-neilsen öncü göstergeler endeksi
��
Tüketim endekslerinin ortak sonuçları
Genel e�ilim geli�melerinin benzerli�i,
2006 yıl ortasındaki global çalkantının tüketim kararları üzerine geçici negatif etkileri,
2007 yılı ile birlikte harcamalarda genel bir artı� trendinin ya�anması,
Bayram ve yılba�ı dönemlerinde harcama sıçramaları,
Son aylarda harcama e�ilimindeki dura�anla�ma.
��
Özel tüketim harcamaları ve “e.t.t.e”(2001Q1= 100, Toplam) ve (2002Q4= 100, Toplam, Yıllıklandırılmı�)
90120150180210240270300330
2002q1
2002q2
2002q3
2002q4
2003q1
2003q2
2003q3
2003q4
2004q1
2004q2
2004q3
2004q4
2005q1
2005q2
2005q3
2005q4
2006q1
2006q2
2006q3
2006q4
2007q1
2007q2
önth ette
90
120
150
180
210
240
2003q1
2003q2
2003q3
2003q4
2004q1
2004q2
2004q3
2004q4
2005q1
2005q2
2005q3
2005q4
2006q1
2006q2
2006q3
2006q4
2007q1
2007q2
önth(yıllıklandırılmı�) ette(yıllıklandırılmı�)
��
“e.t.t.e” aylık bültenleri
���������&��������������������������������;�!�!�!�<�
�������������������%��������������&)�����������
��������)�)��)�!
-����&)��������1��!�����?�1�&!=��!�����������
����@���������������������������&����!�