zakładanie własnej firmy przedsiębiorczość

38
Zakładanie własnej firmy dr Svetlana Gudkova Przedsiębiorczość podejmowanie ryzyka i działanie w warunkach niepewności wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań tworzenie bogactwa budowanie przedsiębiorstwa od podstaw elastyczność w działaniu odpowiedź na wieloznaczność otoczenia • jest to pogoń za szansą bez względu na ograniczenia, stwarzane przez zasoby aktualnie kontrolowane. Howard H. Stevenson Przedsiębiorczość • tworzenie i budowanie czegoś wartościowego praktycznie z niczego. Jeffry A. Timmons

Upload: hadiep

Post on 11-Jan-2017

230 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

  • Zakadanie wasnej firmy

    dr Svetlana Gudkova

    Przedsibiorczo

    podejmowanie ryzyka i dziaanie w warunkach niepewnoci

    wprowadzanie innowacyjnych rozwiza

    tworzenie bogactwa

    budowanie przedsibiorstwa od podstaw

    elastyczno w dziaaniu

    odpowied na wieloznaczno otoczenia

    jest to pogo za szans bez wzgldu na ograniczenia, stwarzane przez zasoby aktualnie

    kontrolowane.

    Howard H. Stevenson

    Przedsibiorczo

    tworzenie i budowanie czego wartociowego praktycznie z niczego.

    Jeffry A. Timmons

  • Stan obecny Stan przyszy

    jest to raczej proces stawania si ni okrelony stan rzeczy.

    William D. Bygrave

    PrzedsiPrzedsibiorczobiorczo

    Twrczy niepokj

    Proces przedsibiorczy

    Zesp

    Szansa Zasoby

    Komunikacja

    PrzywdztwoKreatywno

    Timmons, 2004

    Podstaw sukcesu jest pasja, ktrej niezwyka sia udziela si pracownikom oraz pobudza ich do aktywnego dziaania.

    Pasja daje energi do rozsiewania iskierekentuzjazmu wrd pracownikw oraz inspiruje ich do podejmowania wyzwa.

    Konosuke Matsushita

    Pasja

  • Biznesplan

    Pomys

    Weryfikacja szans

    rda informacji

    Kryteria oceny potencjau

    Kreatywno

    Finansowe

    Kapita wasny

    Nieformalnie inwestorzy

    Inne rda

    Kapita obcy

    Venture capital

    Ludzkie

    Konsultanci

    Penomocnicy

    Zarzd

    Network

    Inne aktywa

    Ocena zapotrzebowania

    rdaBudowa relacji z kredytodawcami

    Warto oraz struktura umowy

    Negocjacje

    Przedsibiorca

    Etyka

    wrodzone

    Tworzenie zespou

    Menader

    Kompetencje przedsibiorcze

    Rozwj przedsibiorstwa

    Kultura organizacyjna

    nabyte

    Case studies

    Kryzysy

    Przyczyny Prognozowanie Intervention

    Cechy osobowe

    Motywacja

    Filozofia i postawy

    Proces przedsiProces przedsibiorczybiorczy

    Szansa Zasoby

    Zesp

    Jeffry A. Timmons, New Venture Creation: Entrepreneurship for the 21st Century, Irwin/Mc Graw-Hill, 1999.

    Rodzaje przedsibiorczoci

    wymuszona oparta na szansie

    Potencja rozwojowy

    Cele strategiczne

    Innowacyjno

    Small Business vs Przedsibiorczo

    SmallBusiness

    Przedsibiorczo

  • Na pozr mao intratna okazja moe stanowiszans o duym potencjale rynkowym.

    Aby duo zarobi, naley najpierw sporo straci.

    Kreatywno i innowacyjno powinny i w parze z rygorem i dyscyplin.

    Aby osign sukces, naley najpierw ponieporak.

    Aby tworzy bogactwo, naley nim si dzieli.

    Paradoksy przedsibiorczoci

    Szansa rynkowa

    Szansa rynkowa

    jest to podany stan przyszoci kreowany przez przedsibiorc, ktry jest przekonany o moliwoci jego osignicia.

    (Howard Stevenson)

    jest to sytuacja, w ktrej przedsibiorca tworzy nowkoncepcj poczenia zasobw zdoln do generowania dochodw.

    (Scott Shane)

  • Tworzenie pomysw

    generowanie nowych pomysw

    Kreatywno

    generowanie nowych pomysw, ktre mog by uyteczne.

    Identyfikacja szans

    dostrzeganie, e pomysy s nie tylko nowe i uyteczne, lecz rwnie maj potencjaekonomiczny.

    Pomys a szansa

    nowy produkt,

    nowa usuga,

    nowa technika produkcji,

    nowy system operacyjny,

    nowy sposb dystrybucji,

    nowy sposb zarzdzania relacjami wewntrz organizacji,

    budowa zaufania.P.A.Wickham, 1998

    Typy szans rynkowych

    Dlaczego dostrzegamy szanse rynkowe?

    dowiadczenia yciowe

    kontakty osobiste

    zdolnoci poznawcze

    przypadek

  • Kady produkt/usuga moe by postrzegany/a jako kombinacja potrzeb

    Niezaspokojone potrzeby

    Lepsze zaspokojenie istniejcych potrzeb

    Zaspokojenie wikszej liczby potrzeb (np. dodatkowe usugi)

    Zaspokojenie rnych kombinacji potrzeb

    Poszukiwanie szans rynkowych

    zapenienie przestrzeni podzia przestrzeni miejsce na przechowanie pocieli trwao komfort atrakcyjny model moliwo rozoenia atwo przesuwania miejsce na przechowywanie gazet wymiar pasujcy do drzwi

    atwo czyszczenia antystatyczny materia nie farbujcy materia dopasowanie do wystroju wntrz moliwopostawienia kubka miejsce na notebook podnek twarda vs mikka cena bezpieczna dla dzieci

    pilot moliwo zmiany koloru

    Oczekiwania klientw: kanapa

    Pomys na biznes?

    Przeprowadzka?

    Ech

    Rozwizywanie problemw innych osb

    Pomys na biznes Marty Metro

  • 19

    rda pomysw na biznes

    Dowiadczenia w brany (wczeniejsze zatrudnienie, praca w firmie rodzinnej)

    Dostrzeona nisza rynkowa

    Rozwizanie problemu (wasnego lub innych osb)

    Pasja i zainteresowania

    Praca grupy kreatywnej

    Przypadkowe odkrycie

    Analiza map grup strategicznych

    Integracja cech rnych produktw w jednym

    Wynalazek, ktrym nikt si nie interesuje

    Naladownictwo

    Procesy poznawcze

    To umys kreuje wiat wok nas i nawet gdybymy stanli

    tu obok siebie na tej samej ce, moje oczy nigdy nie ujrz

    tego, co widz twoje.

    George Gissing, 1903

    Poznanie spoeczne sposb, w jaki ludzie myl o sobie samych i o wiecie spoecznym; jak selekcjonuj, interpretuj, zapamituj i wykorzystuj informacj spoeczn w wydawaniu sdw i w podejmowaniu decyzji.

    (E.Aronson, T.D.Wilson, R.M.Akert)

    Transformacja informacji

    Cae mylenie jest sztuk kojarzenia. To, co masz przed

    sob, wydobywa z Twojej pamici co, o czym prawie nie

    wiedziae, e wiesz. (Robert Frost, 1963)

    Cywilizacja Inkw.

    Schemat mylowy Tarka

  • Uycie analogii

    wykorzystanie posiadanej wiedzy lub dowiadczenia w nowej sytuacji

    Generowanie nowych pomysw

    Kreatywno: test?

    Rodzaje mylenia Mylenie dywergencyjne wytwarzanie licznych pomysw w

    odpowiedzi na problem natury otwartej.

    Mylenie konwergencyjne poszukiwanie jednego poprawnego rozwizania.

    Test niezwykych zastosowa Oceniana jest: pynno atwo wytwarzania - liczba pomysw

    gitko gotowo do zmiany kierunku mylenia - rnorodnopomysw

    oryginalno nietypowe pomysy wskanik frekwencyjny

    Wstpna analiza pomysu:kryteria

    Analiza pomysu (atrakcyjno innowacji, potencjarozwojowy, okres eksploatacji szansy, wysoko mary, timing)

    Analiza rynku (wielko, konkurencja, rozwj, potencjalni klienci)

    Wymagane inwestycje (pocztkowe + kapita obrotowy, dostp do zewntrznych rde finansowania)

    Wasne moliwoci (wiedza, kontakty)

  • Cykl ycia produktu

    Ocena wasnych moliwoci

    Cechy osobowe Dowiadczenia w prowadzeniu dziaalnoci

    (obserwacja dowiadcze innych) Dowiadczenia zawodowe w danej brany Posiadane kontakty osobiste rodki finansowe znajdujce si w dyspozycji Ograniczenia w podejmowaniu ryzyka Status rodzinny (rwnie stosunek rodziny do

    planowanego przedsiwzicia) Posiadany majtek

    Proces realizacji szansy

    Zlokalizowanie okna: identyfikacja szans rynkowych

    Umiejscowienie okna: pozycjonowanie przedsiwzicia

    Mierzenie okna: ocena potencjalnych korzyci

    Otwarcie okna: rozpoczcie dziaalnoci

    Zamknicie okna: wypracowanie przewagi strategicznej

    P.A.Wickham, 1998

  • Biznesplan

    Biznesplan

    jest zbiorem uporzdkowanych celw i wynikajcych z nich zada oraz sposobw realizacji, sporzdzonym w formie pisemnego dokumentu.

    Pasieczny, 2002

    dostarcza spjnych informacji o planowanym przedsiwziciu,

    pozwala na pozyskanie rodkw finansowych, pomaga w zrozumieniu celw przedsiwzicia przez

    pracownikw, jasne wytyczenie kierunkw dziaania, minimalizacja dublowania czynnoci i marnotrawstwa, wyznaczenie standardw uatwiajcych kontrol, stanowi punkt odniesienia do dalszych dziaa, przyczynia si do zmniejszenia prawdopodobiestwa

    konfliktw (np. konflikty pomidzy wsplnikami), jest impulsem do dziaania.

    Funkcje biznesplanu

  • Odbiorcy biznesplanu

    Klienci

    Kierownictwo firmy i

    pracownicy

    Inwestorzy

    Podstawowe cechy

    Kompleksowo

    Spjno

    Dugofalowo

    Adekwatno

    Przejrzysto

    Elastyczno

    Realno

    Operacyjno

    Gwne bdy w biznesplanach

    Zachwiana struktura dokumentu (brak logiki, niewaciwe proporcj pomidzy poszczeglnymi czciami)

    Nierealistyczne zaoenia (yczeniowe podejcie) Bdnie sformuowane cele (niemierzalne,

    nierealistyczne, zbyt oglne, brak odniesienia czasowego)

    Sztywne podejcie (brak wariantowoci, niska elastyczno)

    Biznesplan sztuka dla sztuki

  • Podstawowe elementy biznesplanu

    streszczenie menederskie, opis przedsiwzicia i celw, opis produktu, usugi, analiza rynku, strategia dziaania, przewaga strategiczna dziaania marketingowe, zarzdzanie harmonogram realizacji przedsiwzicia, analiza czynnikw ryzyka, analiza finansowa.

    Streszczenie menederskie

    Istota przedsiwzicia

    Szansa rynkowa

    Rynek docelowy

    Przewaga konkurencyjna

    Zesp zaoycielski

    Koszty

    Stopa i okres zwrotu

    Otoczenie organizacji Otoczenie blisze (specyficzne) interesariusze

    organizacji.

    -klienci-dostawcy-media

    -konkurencja-wsppracownicy-wadze lokalne-grupy nacisku itd.

  • Analiza otoczenia organizacji

    Otoczenie dalsze wsplne dla rnych organizacji.

    Wymiary (PEST):

    polityczno - prawny,

    ekonomiczno finansowy,

    spoeczno kulturowy,

    technologiczny,

    inne.

    P

    Analiza otoczenia

    Analiza otoczenia organizacji Stopie zmiennoci otoczenia

    STABILNE BURZLIWE

    - zmiany niewielkie (lub adne), powolne i przewidywalne,

    - sytuacja konkurencyjna ustabilizowana,

    - znane preferencje klientw,

    dugi cykl ycia produktu.

    - zmiany gwatowne, trudny do przewidzenia kierunek,

    - sytuacja konkurencyjna

    niestabilna,- zmienne preferencje

    klientw, krtki cykl ycia produktu,- zmiany technologiczne

    czste i radykalne.

  • Nabywcy

    Sia przetargowa nabywcw

    Dostawcy

    Sia przetargowa dostawcw

    Potencjalni wchodzcy

    Groba nowych wej

    Substytuty

    Groba substytucyjnych wyrobw lub usug

    Konkurenci w sektorze

    Rywalizacja midzy

    istniejcymi firmami

    Analiza piciu si Portera

    41

    Analiza SWOT

    Silne stronySilne strony Sabe stronySabe strony

    ZagroeniaZagroeniaSzanseSzanse

    Wewntrzne cechy firmy

    Zewntrzne cechy otoczenia

    firmy

    Analiza SWOT

    Jedna z najpopularniejszych technik analizy strategicznej.

    Siy i saboci skd wiemy, e dana cecha jest si?

    Szanse i zagroenia umiejtno identyfikacji najwaniejszych zmian zachodzcych w otoczeniu.

    Wnioski: formuowanie strategii w oparciu o siy, tak by wykorzysta szanse, zminimalizowa zagroenia, wzmocnisabe strony.

  • Analiza SWOT

    Przykadowe obszary poszukiwania si/saboci:

    zdolnoci marketingowe,

    zdolnoci innowacyjne,

    zdolnoci w zakresie produkcji (usug),

    zdolnoci handlowe,

    personel

    jako i ilo zasobw,

    jako organizacji i zarzdzania, sprawno procesw.

    Analiza SWOT - przykad

    szybkie wprowadzenie nowinek technicznych przez konkurencj

    rozpowszechnianie si substytutw typu kasety video oraz programy telewizyjne z gimnastyk

    moliwo pojawienia si w okolicy nowej konkurencji

    zmieniajce si upodobania klientw

    rosnce zainteresowanie zajciami sportowymi

    pojawienie si nowinek technicznych pozwalajcych na zwikszenie efektywnoci wicze

    wzrost aktywnoci zawodowej kobiet

    ZagroeniaSzanse

    brak reputacji na rynku klub dopiero ma zamiar rozpocz swoj dziaalno

    brak dowiadczenia zaoycieli

    wykwalifikowana i yczliwa kadra szeroki asortyment oferowanych usug profesjonalna obsuga klienta wysoka jako usug nowoczesne wyposaenie sprztowe mia atmosfera

    Sabe stronyMocne strony

    Oszacowanie potencjalnego popytu

    Przecitne wydatki na produkt/usug

    X

    Liczba potencjalnych nabywcw

    mona oszacowa na podstawie

    acucha wskanikw

    szacunku sprzeday (np. w oparciu o obroty konkurencji, deklaracje odbiorcw)

  • Metody bada rynkowych

    Badania ankietowe

    Wywiady z potencjalnymi odbiorcami

    Badania panelowe

    Obserwacja

    Badanie Tajemniczy klient

    rda informacji

    dane demograficzne prognozy prasa badania rynku raporty branowe Internet

    kwestionariusze dzienne transakcje badania panelowe

    wtrnepierwotne

    Sask Kp zamieszkuje 46 821 osb, z czego 18 615 stanowi kobiety. Osiedle Ateska, na ktrym ma powsta Fitness Klub zajmuje ok. Saskiej Kpy. Szacuj, e kobiet zamieszkujcych osiedle jest okoo 4 600. Mona przyj, e z oferty skorzysta 10% kobiet zamieszkaych Osiedle Ateska i ok. 2 % kobiet zamieszkaych na Saskiej Kpie poza osiedlem. Bd to klientki, ktre przejd do Fitness Klubu od konkurencji oraz nowe klientki, ktre nie korzystay wczeniej z usug fitness, z powodu braku odpowiedniej oferty konkurencji. Potencjalna liczbaklientek uplasowaa si na poziomie 832 osb. Statystycznie rednio mona zaoy biorc pod uwag przeprowadzon ankiet, e kobieta miesicznie wydaje na tego typu usugi 150 PLN, co wynosi 1 800 PLN w skali roku. Mona wic zaoy, e planowana wielko popytu wyniesie (460 + 372) x 1 800 = 1 497 600 PLN w skali roku.

    Oszacowanie potencjalnego popytu przykad Fitness Club

  • rda informacji przykad Fitness Club

    Dane wtrne Statystyki Gwnego Urzdu Statystycznego,

    Czasopisma propagujce zdrowie i urod z ostatnich dwch lat, takie jak: Magazyn o zdrowiu VITA,

    Internet.

    Dane pierwotne: ankieta bezporednia przygotowana przez wacicielk i

    przeprowadzona z pomoc znajomych (badania przeprowadzone na grupie 160 mieszkacw osiedla Ateska),

    wykonanie telefonw do firm konkurencyjnych w celu uzyskania informacji o zakresie i cenach usug.

    testowanie usug konkurencji.

    Warto pamita, e informacja

    ogranicza, ale nie eliminuje ryzyka

    jest kosztowna

    zwiksza poczucie wasnej skutecznoci

    jest podstaw okrelenia kierunkw dziaa

    Informacje

    Porwnawcza analiza konkurencji - przykad

    11.00-22.00aerobik, siownia100 PLN90 PLNFitness Club II

    8.00-17.00siownia, aerobik,

    boiska do piki

    nonej, siatkwki i piki rcznej

    70 PLN-Szkolna siownia

    przy zespole

    Szk nr 21

    11.00-22.00aerobik, siownia,

    sauna, solarium,

    fryzjer,

    kosmetyczka

    110 PLN100 PLNSaska Fitness &

    Wellness

    10.00-22.00aerobik, siownia90 PLN80 PLNFitness club Reduta

    9.00-22.00masa, solariumaerobik, siownia,

    sauna, gabinet

    kosmetyczny

    90 PLN80 PLNFitness Klub

    Godziny

    otwarcia

    Oferta Cena

    siowni

    8 wej w

    miesicu

    Cena

    aerobiku

    8 wej w

    miesicu

    Nazwa

    fitness klubu

  • Strategia firmy: model K. Oboja

    Funkcjonalne programy dziaania

    Domena dziaania

    Strategiczne cele

    Strategiczna przewagaWizja

    Misja

    - przemylana, oglna koncepcja dziaania, ktrej realizacja zapewnia firmie przewag na rynku (K. Obj, 1994).

    Domena dziaania okrela, gdzie i komu firma zamierza sprzedawa swoje produkty/ usugi. (domena okrela tosamo firmy - jej rynek i klientw)

    Przewaga strategiczna, przewaga konkurencyjna - sposb na pozytywne odrnienie si od konkurencji (np. najnisze ceny na rynku, najwysza jako, najlepsza obsuga i serwis)

    Cele strategiczne - okrelaj co konkretnie firma chce osign w danych okresach (np. podwojenie wielkoci sprzeday w nastpnym roku kalendarzowym)

    Funkcjonalne programy dziaania - przeoenie strategii na konkretne dziaania, okrelenie jak mamy osign zaoone przez nas cele.

    Strategia firmy

    Misja firmy

    Misja jest precyzyjnym wyraeniem dalekosinych zamierzei aspiracji organizacji, pomysem na jej dziaanie.

    Cechy dobrze sformuowanej misji firmy Precyzyjnie okrelona

    Aktualna: tu i teraz, a take wyznacza kierunek dziaania

    Motywujcy charakter

    (Wizje s wyzwalajce. Tworz one iskr podniecenia, ktra wynosi organizacj ponad codzienno... Peter Senge)

    Wiarygodna

    Lapidarna

  • Misja firmy - przykady

    Komatsu: Maru Cat.

    Hewlett Packard: Customer comes first.

    Federal Express: Absolutnie. Na pewno. W cigu doby.

    Kontakt: Dbamy o zdrowie sprztajc.

    Strategie rynkowe wg Portera

    lider kosztowy

    nisza (ekskluzywna)

    zrnicowanie

    nisza (koszt)

    PODSTAWOWE RDO PRZEWAGI

    szeroki

    wski

    RYNEK

    koszty zrnicowanie

    1.Identyfikacja rynku docelowego

    cechy rynku

    kryteria podziau rynku

    2. Cechy rynku docelowego

    charakterystyka wybranego segmentu lub wybranych segmentw

    cechy nabywcw

    analiza konkurencji

    moliwoci pojawienia si nowych konkurentw i substytuty

    3. Potencjalny popyt

    4. Szacunek sprzeday

    Analiza rynku: komu?

  • Analiza rynku: komu?

    Segmentacja rynku wedug wybranych kryteriw.

    Kryteria odnoszce si do konsumenta (dochd, zawd, wyksztacenie, miejsce zamieszkania, wiek pe, wielkorodziny, narodowo, styl ycia, aktywno, zainteresowania)

    Kryteria odnoszce si do produktu (czstotliwo uywania, posiadanie innych produktw, warunki zakupu (rodzaj sklepu, czstotliwo zakupw), oferowane korzyci)

    Wybr rynku docelowego

    Stworzenie planu marketingowego

    Marketing - instrumenty

    Mieszanka marketingowa (4P):

    produkt (product),

    cena (price),

    umiejscowienie (place),

    promocja (promotion).

    Strategia marketingowa powinna by nierozerwalnie zwizana z caociow strategi organizacji.

    Podstawowe czynniki cena

    postrzegana jako

    funkcjonalno

    demograficzny wizerunek

    pozycja marki

    serwis gwarancyjny i usugi dodatkowe

    polityka wobec dostawcw

    Uyteczno

    Estetyka

    Korzyci emocjonalne

    Pozycjonowanie produktu

  • Wizerunek

    Pozytywny wizerunek:

    polecenia,

    lojalno klientw,

    zaufanie wrd specjalistw i autorytetw,

    czsto: atwiejsze pozyskiwanie rodkw ze rdealternatywnych (poza sprzeda produktw i usug).

    Efektywno marketingu

    Koszt i skuteczno dziaa marketingowych.

    Dobr odpowiednich rodkw i narzdzi: nie kady potrzebuje reklamy telewizyjnej. Nie wszystko mona reklamowa

    Harmonogram dziaa marketingowych.

    Koszty dziaa promocyjnych - przykad

    9 00011 00013 10024 000RAZEM

    2 0002 0002 0002 000Inne koszty

    3 5004 5005 00010 989Koszty reklamy

    2 5003 5005 1007 691Koszty ogosze 1 0001 0001 0003 320Koszty analiz i bada rynku 2012201120102009Koszty dziaa promocyjnych

  • Zarzdzanie

    Personel:

    podstawowe stanowiska

    wymagane kwalifikacje

    rekrutacja oraz szkolenia

    System motywacji:

    system wynagrodze

    inne czynniki motywacyjne

    Harmonogram

    Miesice Lp. Czynnoci 01 02 03 04 05 06 07 08

    1. Przeprowadzenie bada rynku 2. Zarejestrowanie spki 3. Uzyskanie REGON i NIP 4. Zaoenie konta bankowego 5. Pozyskanie funduszy 6. Znalezienie oraz wynajcie lokalu 7. Remont lokalu 8. Przygotowanie oraz dystrybucja ulotek

    reklamowych

    9. ... 10. ...

    Kluczowe zadania Terminy realizacji Osoby odpowiedzialne

    wielko potencjalnego popytu

    stopie penetracji rynku

    cena

    koszty

    dynamika

    Prognozowane przepywy pienine

  • Warto teraniejsza netto (NPV)

    Obecna warto prognozowanych przepyww pieninych minus

    poniesione nakady

    NPV =(1+r)n

    CFn=

    i

    n 1

    Dokonanie prognozy przepyww pieninych

    Oszacowanie kosztu kapitau

    Okrelenie obecnej wartoci przepyww pieninych

    Ocena opacalnoci inwestycji

    Cykl kapitau obrotowegookres, ktry upywa od momentu odpywu rodkw pieninych na zakup czynnikw produkcji do momentu uregulowania nalenoci przez odbiorcw produktw i usug.

    Cykl konwersji zapasw

    =Cykl konwersji

    nalenoci +

    Cykl odroczenia patnoci zobowiza wobec dostawcw

    -

    Cykl kapitau obrotowegoCykl brutto kapitau obrotowego

    115,0

    Cykl konwersji zapasw

    64,6

    Cykl konwersji nalenoci

    50,4

    Cykl odroczenia zobowiza

    74,3

    Cykl netto

    kapitau obrotowego

    40,7

  • Skracanie cyklu kapitau obrotowego jest opacalne do momentu, w ktrym kracowy koszt zwizany ze skracaniem cyklu jest niszy od strat ponoszonych w zwizku ze zmniejszeniem sprzeday lub jest niszy od kosztw zewntrznych rde finansowania.

    Cykl kapitau obrotowego

    Analiza finansowa

    potrzeby finansowe,

    rda oraz koszty pozyskania kapitau,

    bilans,

    rachunek zyskw i strat,

    rachunek przepyww pieninych,

    analiza progu rentownoci,

    analiza wskanikowa sprawozda finansowych,

    analiza opacalnoci inwestycji.

    Nawizywanie nowych kontaktw i weryfikacja istniejcych

    Pozyskanie rodkw finansowych

    Pozyskanie zasobw ludzkich wymagane umiejtnoci

    sposoby rekrutacji

    metody oceny

    system motywacyjny

    szkolenia

    Nawizanie relacji z dystrybutorami wysoko mary

    wielko sprzeday

    koszty magazynowania

    Rozpoczcie dziaalnoci

  • System ksigowo-finansowy w firmie

    System ksigowo-finansowy: wane decyzje na starcie

    Ksigowo pena czy uproszczona?

    Wybr formy opodatkowania

    Samodzielne prowadzenie ksig czy wsppraca z biurem ksigowym?

    Wybr biura ksigowego

    Jakie informacje oraz jak czsto chcemy otrzymywaz biura ksigowego?

    Rodzaj prowadzonej ksigowoci Sp. z o.o. i S.A. tylko ksigowo pena

    Spki osobowe i osoby fizyczne z obrotami powyej 1,2 mln. Euro rocznie tylko ksigowo pena

    Spki osobowe i osoby fizyczne o obrotach poniej 1,2 mln. Euro rocznie ksigowo uproszczona albo pena (wybr)

    Uproszczona ewidencja ksigowa tylko dla celw podatku dochodowego

    ksiga przychodw i rozchodw

    ewidencja przychodw dla wyliczenia podatku zryczatowanego

    Praktycznie brak ewidencji karta podatkowa

    75

    rdo: J.Cielik, Przedsibiorczo dla ambitnych, WAiP, 2008.

  • Kryterium oceny Ksigowo pena Ksiga przychodw i rozchodw

    1. Koszt dla pocztkujcej firmy

    Powyej 1000 PLN miesicznie

    200 500 PLN miesicznie

    2. atwo wyliczenia podatku

    Dochodowy bardziej skomplikowany, inne podobne

    Dochodowy atwiejszy, VAT, ZUS podobne

    3. Moliwo prowadzenia przez waciciela

    Raczej niemoliwe Moliwe

    4. Przydatno dla firmy rozwojowej

    Pena przydatno Rozwj wymusza penksigowo

    5. Budowanie historii kredytowej i pozycji rynkowej firmy

    Pena ksigowo wizytwk modej firmy

    W pewnych przypadkach stanowi utrudnienie

    76

    rdo: J.Cielik, Przedsibiorczo dla ambitnych, WAiP, 2008.

    Ksigowo pena a uproszczona

    Podmiot prowadzcy ksigi

    waciciel firmy

    wasna ksigowa

    zewntrzna firma ksigowa

    zakres wiadczonych usug (umowa!), lokalizacja, wiedza, dowiadczenie w konkretnej brany, moliwo kontaktu mailowego oraz przesyania dokumentw w formie elektronicznej, referencje

    Podatki CIT = pdop 19%, ale skumulowany 33,6%

    PIT = pdof 18%, 32%

    ZUS

    deklarowany wasny ZUS pracodawcy

    ZUS pracownikw

    Obciajcy pracownika 22,71%

    Obciajcy pracodawc okoo 20%

    (kalkulatory wynagrodze dostpne w Internecie)

    VAT do 22% od obrotu

    Akcyza, co, podatki i opaty lokalne, podatek o czynnoci cywilnoprawnych

    78

  • Zagroenia

    Przedawnienie zobowiza podatkowych dopiero po 5 latach, liczc od koca roku, w ktrym upyn termin patnoci zobowizania.

    Moliwe rnice interpretacyjne przepisw podatkowych

    Wysokie odsetki karne - obecnie 13% (od 15.12.2008r)

    Podatek od tzw. dochodw nie majcych pokrycia 75%

    Odpowiedzialno finansowa wacicieli spek osobowych za zobowizania podatkowe

    Odpowiedzialno karno-skarbowa wacicieli i kadry kierowniczej firm (wysokie grzywny i/lub kary wizienia)

    79

    rdo: J.Cielik, Przedsibiorczo dla ambitnych, WAiP, 2008.

    Podatki: jednoosobowa dziaalnogospodarcza i spki osobowe

    Uproszczone formy opodatkowania

    karta podatkowa

    ryczat ewidencjonowany

    Podatek liniowy czy skala progresywna:

    19% podatek liniowy (ograniczenia: np. utrata prawa do ulg podatkowych, brak moliwoci opodatkowania wsplnie z maonkiem)

    czy pozosta przy skali progresywnej 18% i 32% (prg 85.528 z)

    (zmiana od 1.01.2009r.)

    80

    Uproszczone formy opodatkowania Karta podatkowa

    tylko dla pewnych rodzajw dziaalnoci (rzemioso: kamieniarze, )

    podatek zaleny od liczby mieszkacw w danej miejscowoci

    podatek ustalany kwotowo (miesicznie)

    brak ksigowoci

    Ryczat ewidencjonowany od obrotu (od 3% do 20%) dla obrotw nie przekraczajcych 150 tys. Euro (od 1.01.2008r)

    2009 r.: nie przekroczenie w 2008r obrotw w wys. 506.625 z po przekroczeniu: od nastpnego miesica prowadzenie ksig,

    opodatkowanie na zasadach oglnych. wystarczy tylko ewidencja przychodw wyczenie niektrych atrakcyjnych rodzajw dziaalnoci wyczenie wsplnego opodatkowania z maonkiem

    81

    rdo: J.Cielik, Przedsibiorczo dla ambitnych, WAiP, 2008.

  • Planowanie podatkowe typowe kierunki

    Nie paci podatkw, jeli nie trzeba

    Przychody opnia, koszty przyspiesza

    Eliminowa nierwnoci obcie podatkowych w czasie

    Planuj zawsze przed podjciem dziaa!

    Wyrafinowane metody optymalizacyjne

    Wsppraca z doradcami podatkowymi

    Efektywne przy wikszych obrotach i zrnicowanych operacjach

    Due pole do dziaania w operacjach midzynarodowych

    82

    rdo: J.Cielik, Przedsibiorczo dla ambitnych, WAiP, 2008.

    rda finansowania

    Rodzaje kapitau

    Kapita wasny Kapita obcy

  • Kapitay wasne i obce

    Stosunkowo prosta.Stosunkowo skomplikowana.Procedura

    pozyskania kapitau

    Zwiksza ryzyko bankructwa.Zmniejsza ryzyko bankructwa.

    Ryzyko bankructwa

    Odsetki i raty kapitaowe

    powinny by pacone regularnie niezalenie od kondycji finansowej firmy.

    Dywidendy, ktre mog bywypacane cyklicznie, w

    zalenoci od wynikw firmy.

    Okresowe patnoci

    Wystpuje efekt osony podatkowej.

    Brak efektu osony

    podatkowej.

    Korzyci podatkowe

    cile okrelony termin zwrotu

    Brak wyznaczonego terminu

    zwrotu.

    Okres zwrotu

    Kapita obcyKapita wasnyCecha

    Kapita wasny

    wasne oszczdnoci

    rodzina i przyjaciele

    wsplnicy

    business angels

    fundusze venture capital

    emisja PW

    Kapita obcy

    banki komercyjne

    kredyty handlowe

    emisja obligacji

    programy rzdowe oraz UE

    instytucje

    mikrofinansujce

  • Rodzina i przyjaciele

    wiadoma decyzja czenia przyjani z interesami

    Wsplnik czy poyczkodawca?

    Przenoszenie konfliktw

    Ryzyko utraty przyjaciela

    Zaufanie czy atrakcyjno biznesu?

    Wsplnicy

    Kogo wybra na wsplnika?

    Cichy partner czy aktywny gracz?

    Przyjaciel czy znajomy?

    Warto dodana: rodki finansowe, wiedza, kontakty

    Koncepcja stania na wasnych nogach

    Determinacja w gromadzeniu wasnych rodkw

    Szybkie uruchomienie sprzeday

    Priorytet dla produktw i usug o wysokiej mary

    Rezygnacja z drogich ludzi

    Kontrola tempa wzrostu w fazie rozruchu

    Sprawne ciganie nalenoci

    Przesuwanie patnoci

    Minimalizacja wydatkw na inwestycje i zatrudnienie

    Korzystanie ze wsplnej infrastruktury

    90

    rdo: J.Cielik, Przedsibiorczo dla ambitnych, WAiP, 2008.

  • Venture Capital

    Fundusze Venture Capital Business Angels

    Venture Capital

    Stowarzyszenia

    Business Angels

    Ryzyko

    Formalny VC Nieformalny VC

    Business Angels

    osoby prywatne, dokonujce na wasny rachunek

    inwestycji kapitaowych w przedsibiorstwa.

    Podstawowe charakterystyki: inwestycje dokonywane we wczesnych fazach

    rozwoju przedsibiorstw, specjalizacja w wybranych branach, akceptacja stosunkowo wysokiego poziomu ryzyka, wysoka warto dodana, ograniczony geograficznie obszar dziaalnoci, rednia warto inwestycji 250 000 USD (USA).

    Fundusze Venture Capital

    Finansowanie przedsiwzi o wysokim potencjale

    rozwojowym znajdujcych si we wczesnych etapach

    rozwoju (klasyczny VC), a take ; finansowanie

    kapitaowe przedsibiorstw nie notowanych na

    giedzie (MBO, MBI, LBO, Mezzanine Capital);

  • Kredyt bankowy

    zdolno do

    generowania

    przepyww

    pieninych

    profil kredytobiorcy

    wysoko

    wymaganego

    kapitau

    warunki umowy

    zabezpieczenia

    Za historia kredytowa albo jej brak

    Brak zabezpiecze kredytu

    Zaduenie na karcie kredytowej, niemoliwowyzerowania

    Porczenia udzielone innym osobom

    Opnienia w spatach kredytw zacignitych w innych bankach Biuro Informacji Kredytowej

    Prowadzenie ksigowoci w formie uproszczonej

    Nadmierne korzystanie z transakcji gotwkowych

    95

    Trudnoci przy pozyskiwaniu kredytw

    Fundusze strukturalne UE

    Due rodki do dyspozycji przedsibiorcw

    Klucz: dobre rozeznanie w programach oraz zasadach przyznawania rodkw (w Internecie mona znale specjalistyczne wyszukiwarki, organizowane s rwnie spotkania informacyjne i szkolenia)

    Moliwo wzicia udziau w szkoleniach nie tylko rodki finansowe

    Akcent jest postawiony na sektor MSP oraz firmy rozpoczynajce dziaalno

    Powinny by jasno i precyzyjnie okrelone wyniki projektu

    Konieczno spenienia wymogw formalnych (uwane czytanie procedur przyznawania)

    96

  • Mikrofinansowanie Pomysodawca - prof. Muhammad Yunus laureat Pokojowej

    Nagrody Nobla w 2006 r. Grameen Bank zaoony w 1976 roku, aby udziela kredytw

    biednym mieszkacom Bangladeszu. Nie stosowano adnych zabezpiecze.

    Cele: zwikszenie dostpnoci rodkw finansowych stworzenie

    moliwoci samozatrudnienia dla biednej ludnoci obszarw wiejskich;

    wyeliminowanie eksploatacji biednej ludnoci przez bogatszych mieszkacw;

    odwrcenie bdnego koa niskie dochody niskie oszczdnoci niskie inwestycje niskie dochody zastrzyk kapitau inwestycje wiksze dochody wiksze oszczdnoci - wiksze inwestycje wiksze dochody.

    Mikrofinansowanie w Polsce: Fundusz Mikro

    Biznes Poyczka - dla osb prowadzcych dziaalno gospodarczmajcych porczycieli lub zabezpieczenie majtkowe. (1.000-150.000 z; maksymalny okres 42 miesice)

    Biznes Poyczka bez porczyciela - dla osb prowadzcych dziaalnogospodarcz nie wymagajca porczenia. (1.000-10.000 z; maksymalny okres 18 miesice)

    Biznes Poyczka Ekspresowa - dla staych klientw Funduszu Mikro, ktrzy s zainteresowani poyczeniem niewielkiej kwoty. Warunek -spacenie minimum 6-ciu rat biecej poyczki. Poyczka bez zabezpieczenia. (do 5.000 z; maksymalny okres 3 miesice)

    Na podstawie: http://www.funduszmikro.pl/produkty.php, 24.02.2010

    Leasing Jest rodzajem umowy uyczenia, oddania do

    uytkowania przez jedn stron (leasingodawc) drugiej stronie (leasingobiorcy) okrelonego rodka trwaego albo innego zasobu na okrelony czas za ustalon w umowie kwot.

    Rodzaje leasingu leasing operacyjny,

    leasing finansowy,

    leasing zwrotny,

    leasing kombinowany,

    leasing z dwigni finansow.

    Alternatywne rda finansowania

  • Rodzaje leasingu Leasing operacyjny przedmiot umowy leasingowej nie jest

    wliczany do aktyww korzystajcego i podlega zwrotowi po zakoczeniu umowy. Caa opata leasingowa jest kosztem uzyskania przychodw i pokrywa okresowe konserwacje oraz naprawy przedmiotu umowy.

    Leasing finansowy przedmiot umowy jest skadnikiem majtku korzystajcego, ktry dokonuje odpisw amortyzacyjnych. Jedynie cz odsetkowa opaty leasingowej zwiksza koszty uzyskania przychodw tworzc efekt osony podatkowej. Opata ta nie zapewnia pokrywania kosztw napraw i konserwacji.

    Korzyci oferowane przez leasing

    nie pomniejsza zdolnoci kredytowej przedsibiorcy;

    uproszona procedura weryfikacji potencjalnych klientw;

    stosunkowy krtki okres decyzyjny;

    zabezpieczeniem umowy najczciej jest weksel wystawiony przez leasingobiorc;

    moliwo przeniesienia praw i obowizkw wynikajcych z umowy leasingowej na osob trzeci(za zgod leasingodawcy).

    Faktoring dotyczy wycznie wierzytelnoci wynikajcych z umw dostawy,

    sprzeday oraz umw o wykonanie usug.

    Uczestnicy transakcji

    Faktorant przedsibiorstwo dostarczajce produkty lub usugi, uprawnione do otrzymania wiadczenia.

    Dunik odbiorca towarw lub usug, majcy zobowizania w stosunku do faktoranta.

    Faktor podmiot nabywajcy wierzytelnoci.

    Faktor dokonuje wykupu od faktoranta (dostawcy) wierzytelnoci z tytuu sprzeday produktw lub usug. Faktorant otrzymuje kwotpienin zgodn z przedstawionymi fakturami i pomniejszon o odsetki dyskontowe i prowizje.

    Alternatywne rda finansowania

  • Transakcja faktoringu

    Dunik Faktor

    Faktorant

    zapata za towar lub usug

    ewentualna windykacja nalenoci

    dostawa towaru lub usugi

    wypata wierzytelnoci

    wiadczenie usug

    Koszty faktoringu odsetki dyskontowe naliczane od kwoty zaliczki (8-

    15%);

    opata za usugi dodatkowe np. doradcze, egzekucja, usugi prawne, ksigowe (0,4-4%);

    prowizja przygotowawcza (1%).

    Usuga stosunkowa droga pozwalajca na szybkie uzyskanie rodkw finansowych.

    Kryteria wyboru rde finansowania

    Dostpno uzaleniona od wielkoci przedsibiorstwa, formy organizacyjno-prawnej, kondycji finansowej, brany warunkw makro i mikroekonomicznych.

    Koszt pozyskania i dysponowania kapitaem uzaleniony od rodzaju kapitau, czasu dysponowania, oczekiwa dawcw.

    Elastyczno- moliwo pozyskania dodatkowych rodkw w sytuacji nieoczekiwanego wzrostu zapotrzebowania. Obsuga jest uzaleniona od kondycji finansowej.

    Efekt dwigni finansowej uzaleniony od zyskownoci operacyjnej firmy, wartoci pozyskanego kapitau obcego oraz wysokoci odsetek.

    Ryzyko obsugi uzalenione od rodzaju kapitau, kondycji finansowej firmy, skali dziaania, posiadanych zasobw oraz warunkw panujcych na rynku.

  • Kryteria wyboru rde finansowania

    tempo wzrostu przedsibiorstwa,

    charakter i struktura aktyww,

    zyski przedsibiorstwa i ich stabilno,

    charakter produkcji,

    opodatkowanie,

    pynno finansowa,

    rozmiar przedsibiorstwa i jego warto,

    cele dziaalnoci firmy.

    Specyfika zarzdzania ma firm

    Specyfika mikrofirm

    Firma waciciel: nierozerwalna relacja.

    Zasoby: ograniczona moliwo tworzenia rezerw.

    Ograniczona moliwo przewidywania otoczenia.

    Elastyczno: moliwo wprowadzania szybkich zmian i czsto korzystania ze wsparcia rodziny.

    Konsekwencje: poszukiwanie niematerialnych rde przewagi konkurencyjnej, szybka reakcja na zmiany (szanse i zagroenia) pojawiajce si w otoczeniu.

  • Zarzdzanie ma firm:zagroenia i bdy

    Ze rozeznanie w rynku przeszacowanie popytu, niedostrzeganie konkurencji. Jak zdoby informacje o rynku?

    Nieumiejtno dostrzegania szans i narastajcych zagroe(szybkie przestawienie si na inn dziaalno, innego klienta itd.)

    Niedoprecyzowanie zasad wsppracy i wizji przyszoci konflikty interpersonalne (wsplnicy, pracownicy ).

    Zapewnienie trwaoci i przekazywanie przywdztwa: brak nastpcw w firmie (motywacyjny aspekt zaangaowania

    nastpcw, sukcesja), firma koczy si wraz z odejciem waciciela (mier, emerytura,

    zmiana planw yciowych), brak formalnych procedur i podziau odpowiedzialnoci.

    rdo: opracowanie na podstawie Glinka, Gudkova 2008.

    Uzalenienie od jednego kluczowego dostawcy/odbiorcy

    supermarket,

    McDonalds.

    Utrata pynnoci finansowej/ofiary zatorw patniczych.

    Podatno na koniunktur rzadko dywersyfikowanadziaalno.

    Zarzdzanie ma firm: zagroenia i bdy

    rdo: opracowanie na podstawie Glinka, Gudkova 2008.

    Mylenie kosztowe i niedostrzeganie zwizkw midzy nakadami a efektami.

    Ch osigania szybkich, spektakularnych efektw oraz krtki horyzont czasowy decyzji. chc mie samochd/ rubuj ceny,

    Znam si na wszystkim i wiem lepiej niektrzy si ucz, inni zawsze wiedz lepiej.

    Brak umiejtnoci delegowania no bo przecie wiem lepiej

    wakacje? a co to jest (przecie nie zostawi firmy samej),

    konsekwencja: brak zaufanych osb.

    rdo: opracowanie na podstawie Glinka, Gudkova, 2008.

    Zarzdzanie ma firm: zagroenia i bdy

  • Brak wizji reaktywno.

    jeli klient bardzo chce

    Koncentracja na symptomach problemw a nie na ich pierwotnych przyczynach.

    pracownik oczerniajcy firm przed klientem czy zwolnienie zawsze rozwie problem?

    Przerzucanie odpowiedzialnoci za problemy na innych klasyczny bd w procesie uczenia si.

    Zarzdzanie ma firm: zagroenia i bdy

    rdo: opracowanie na podstawie Glinka, Gudkova, 2008.