zahtjev za izdavanje okolinske dozvole lukavac
TRANSCRIPT
A R H I T E K T ZENICA d.o.o. DRUTVO ZA PROJEKTOVANJE,ININJERING,IZGRADNJU I PROMETUlica erbin sokak broj 21,72000 Zenica ; tel :032/ 445 060 ; fax : 032/445-061
Kantonalni sud Zenica : reg.br.subj.upisa 1 5023 ;broj rjeenja registracije 043-0-Reg-08-004008 ,Indentifikacijski PDV broj :218024410005 P.B : 42180244100055;E mail ; [email protected] PETROL d.o.o. SARAJEVO , HOTONJ bb. VOGOA Benzinska stanica sa prateim sadrajem: snabdjevanje tenim gorivom i Unp-om / LUKAVAC Februar. 2012 godi
ZAHTJEV ZA IZDAVANJE OKOLINSKE DOZVOLEBENZINSKA STANICA SA PRATEIM SADRAJEM :/snabdjevanje tenim gorivom i
unp - om ( ukapljeni naftni plin) / LUKAVACHIFA PETROL d.o.o. SARAJEVO
Sarajevo,Februar.2012
SADRAJ1. IME I ADRESA OPERATORA /INVESTITORA/ ......................................................................................2. MIKROLOKACIJA PREDMETNE LOKACIJE .......................................................................................... (PROJEKCIJA PROSTORNOG RAZVOJA OPINA LUKAVAC I SITUACIJA MIKROLOKACIJE)
3. LOKACIJA POGONA I POSTROJENJA,POGON I POSTROJENJA I AKTIVNOSTI (PLAN ,TEHNIKI OPIS RADA).............................................................................................................................................
4. OSNOVNE I POMONE SIROVINE, OSTALE SUPSTANCE I ENERGIJA KOJA SE KORISTI U PROCESU ...............................................................................................................................................
5. IZVOR EMISIJA IZ POGONA I POSTROJENJA,STANJE LOKACIJE POGONA I POSTROJENJA, PRIRODA I KOLIINE PREDVIENIH EMISIJA IZ POGONA I POSTROJENJA U OKOLI.................
5.1. OPASNOSTI OD ZAGAENJA VODA ...................................................................................................
5.2. UTJECAJ NA PLODNO TLO ..................................................................................................................
5.3. UTJECAJ BUKE NA OKOLI ..................................................................................................................
5.4. UTJECAJ NA FLORU I FAUNU ...............................................................................................................
6. OPIS PREDLOENIH MJERA,TEHNOLOGIJA I DRUGIH TEHNIKA ZA SPREAVANJE ILI UKOLIKO TO NIJE MOGUE,SMANJENJE EMISIJA IZ POSTROJENJA TE MJERE ZA SPEAVANJE PRODUKCIJE I ZA POVRAT KORISNOG MATERIJALA IZ OTPADA KOJI PRODUCIRA POSTROJENJE.................................................................................................................
6.1. ZATITA ZRAKA .....................................................................................................................................
6.2. ZATITA VODA ......................................................................................................................................
6.3. ZATITA TLA ..........................................................................................................................................
6.4. ZATITA OD PREVELIKE BUKE ............................................................................................................
6.5. ZATITA KULTURNO- POVIJESNE BATINE ......................................................................................
6.6. ZATITA OD NASTAJANJA EKSPLOZIJE .............................................................................................
7. OPIS OSTALIH MJERA RADI USKLAIVANJA SA OSNOVNIM OBAVEZAMA OPERATORA.............
8. OPIS MJERA PLANIRANIHZA MONITORING EMISIJA UNUTAR PODRUJA I/ILI NJIHOV UTICAJ.
9. PREDVIENA ALTERNATIVNA RJEENJA...........................................................................................
10. NETEHNIKI REZIME .............................................................................................................................
11. PLAN UPRAVLJANJA OTPADOM ..........................................................................................................
ZAKONSKA REGULATIVA OD ZNAAJA ZA PROCJENU NA OKOLI................................................
3
4
5
8
11
15
16
16
16
16
18
18
18
18
19
19
20
20
21
21
22
23
1. IME I ADRESA OPERATORA /INVESTITORA/ HIFA PETROL d.o.o. SARAJEVO
DRUTVO ZA PROMET NAFTOM I NAFTNIM DERIVATIMA D.O.O. SARAJEVO
Adresa : Hotonj bb, 71320 VOGOA
POSLOVNA JEDINICA : LUKAVAC
2. MIKROLOKACIJA PREDMETNE LOKACIJENamjena predviene povrine na lokaciji je izgradnja benzinske stanice za snabdjevanje tenim gorivom i auto plinom motornih vozila koja troe kao pogon.
Na parceli k..2683 gradi se objekat autosalona sa servisom,prodavnica sa autodijelovima i sprat sa upravom.
Opinsko vijee Lukavac dalo je saglasnost na prijedlog situacije mikrolokacije na kojoj se planira gradnja benzinske stanice,autosalona,servisa i prodavnice autodijelova i nove saobraajnice br,.02-23-2-34/11 od 14.01.2011 godine3. LOKACIJA POGONA I POSTROJENJA,POGON I POSTROJENJA I AKTIVNOSTI (PLAN,TEHNIKI OPIS RADA)Benzinska stanica za snabdjevanje tenim gorivom i unp-om LUKAVAC gradi se na lokaciji u mjestu LUKAVAC,opina LUKAVAC u uem dijelu grada na parceli k.. 2683 i 2680/35 KO LUKAVAC . Grad Lukavac nalazi se u srednjem toku rijeke Spree, a na pruzi Tuzla-Doboj.
Lokacija se nalazi neposredno uz gradsku saobraajnicu i ima izgraeni pristupni put sa asfaltnom podlogom. Lokacija posjeduje potrebnu infrastrukturu (elektrina energija, sanitarna voda, pristupni put itd.), potrebnu za formiranje privrednog subjekta.
Na samoj lokaciji postoje objekti vodosnabdjevanja (gradski vodovod ). Objekti koji se nalaze u krugu benzinske stanice mogu se podijeliti u dvije grupe:1.Sistem za skladitenje i izdavanje tenih goriva ukupnog kapaciteta 200 m3(za oko 200
kupaca na dan i etvoronedeljnu rezervu goriva) sastoji se od 2 podzemna rezervoara sa
dvostrukim platom zapremine po 100 m3,pregraeni zidom na dva dijela: jedan od 40 m3 i 60 m3 a drugi od 80 m3 i 20 m3, cjevovoda, 2 automata ( 4 proizvoda ) za toenje goriva i kontrolne ahtove rezervoara. Pumpni automati opremljeni su sistemom za vraanje ugljovodoninih para.
2. Sistem skladitenja i izdavanja UNP-a ukupnog kapaciteta 30 m3 ,sastoji se iz jednog podzemnog rezervoara od 30 m3,cjevovoda,pretakalita i automata za plin.
U rezervoarski prostor se skladite slijedei naftni derivati:
a) BAS EN 590 eurodizel EUD 5 - 80 m3 b) BAS EN 228 bezolovni benzin ( BMB 95 ) - 60 m3c) BAS EN 228 super benzina (MB 98) - 20 m3d) BAS EN 592 euro-dizel ( EUD 4) - 40 m3e) UNP- ukapljeni naftni plin (autoplin) 30 m3 .Imajui u vidu odredbe Tehnikih propisa o izgradnji stanica za snabdjevanje gorivom
motornih vozila i o uskladitenju i pretakanju goriva (Sl. list SFRJ, br. 27/71 ), Pravilnika
o izgradnji postrojenja za teni naftni gas i o uskladitenju i pretakanju tenog naftnog
gasa (Slubeni list SFRJ br. 24/71 i 26/71), odredbe Zakona o zatiti od poara i vatrogastvu (Sl.novine FBiH br. 64/09), kao i tehnike propise za protiveksplozijsku
zatitu (Sl. list SFRJ br. 18/81), definisani su tehniki uslovi, koje treba uzeti u obzir pri
projektovanju, izgradnji i eksploataciji benzinske stanice:
1. Stanica je locirana na mjestu koje ispunjava uslove tehnikih propisa Pravilnika o
izgradnji stanica za snabdevanje gorivom motornih vozila i o uskladitenju i pretakanju goriva (Slubeni list SFRJ br. 27/71) i Pravilnika o izgradnji postrojenja za teni naftni gas i o uskladitenju i pretakanju tenog naftnog gasa (Slubeni list SFRJ br. 24/71 i 26/71) .
2. Benzinska stanica je od puta odvojena zatitnim ostrvom irine preko 50 cm u konkretnom sluaju iroki pojas zelene povrine, a duina zatitnog ostrva nije manja od rastojanja izmeu dva krajnja automata za istakanje goriva.
3. Preglednost izlaza i ulaza pristupnog puta je obezbjeena sa gradske saobraajnice.Obezbjeen je pristup za vatrogasna vozila u skladu sa Pravilnikom o tehnikim normativima za pristupne puteve. Nosivost kolovozne konstrukcije je usaglaena sa mjerodavnim saobraajnim optereenjem. Kolovozne i manipulativne povrine su vodonepropusne i otporne na naftne derivate.
4. Saobraajnice, ostrva i trotoari oiviani sa betonskim ivinjacima visine 14 cm iznad kote kolovoza na dijelu istakanja goriva, odnosno 12 cm iznad kote kolovoza na preostalom dijelu.
5. Teno gorivo za motorna vozila se na benzinskoj stanici dri u ukopanim
rezervoarima koji su propisani slijedeim standardom: JUS M.Z3.014 (Poloeni elini rezervoari sa dvostrukim zidovima ukopani za skladitenje nafte i naftnih derivata.6. Radi zatite zemljita i podzemnih voda od mogueg curenja naftnih derivata iz rezervoara isti su izvedeni sa duplim platom.
7. Okno iznad ulaznog otvora ukopanih rezervoara odnosno okno u kom su smjeteni
prikljuci za punjenje rezervoara zatvara se poklopcem koji se moe bezbjedno zakljuati.
8. Svaki rezervoar je propisno uzemljen od statikog elektriciteta. Ukupan otpor uzemljenja ne smije biti vei od 20 , a po jednoj sondi ne vei od 10 .
Ramovi poklopaca ahtova i prirubniki spojevi su premoeni FeZn trakom.
9. Svi prikljuci na rezervoaru su u skladu sa Pravilnikom o izgradnji postrojenja za zapaljive tenosti i o uskladitenju i pretakanju zapaljivih tenosti ("Sl. list SFRJ broj 20/71).
10. Beton za postavljanje rezervoara je odgovarajueg kvaliteta, otporan na poar 120
min. i postavljen sa podunim padom od 1 % ka kontrolnom revizionom ahtu.
11. Rastojanje izmeu dva automata za istakanje iznosi preko 2 m, mjereno od osovine tih automata.
12. Ureaji (automati) za istakanje goriva za motorna vozila su u "Ex" (proptiveksplozijskoj) zatiti, a postavljeni su na ostrvu uzdignutom iznad nivoa puta najmanje 14 cm i na udaljenosti od preko 50 cm od ivice ostrva.
13. Na benzinskoj stanici su obezbjeeni NN prikljuci za uzemljenje auto cisterni, radi prikljuenja, prilikom istakanja goriva.
14. Elektrina instalacija benzinske stanice je izvedena u skladu sa Tehnikim propisima za protiveksplozijsku zatitu (Sl. list SFRJ br. 18/81 ).
15. U zonama opasnosti se nenalaze materije i ureaji koji mogu prouzrokovati poar,ili omoguiti njegovo irenje(Sl. list SFRJ br. 27/71 i 23/71 ).
16. U zonama su na vidnim mjestima postavljeni natpisi kojima se upozorava na navedene zabrane.
17. Oprema za zatitu od poara mora se svakodnevno vizuelno kontrolisati, a najmanje jednom u 6 (est) mjeseci ispitati tj. atestirati.
18. Kolovozne povrine, talonik - separator i ahte izvedeno kao vodonepropusne i
otporne na naftne derivate.
19. Cjevovodni sistem odabran tako da svi spojevi i armatura predvieni za nazivne
pritiske od 6 bara. Cjevovod kojim se transportuju goriva (benzini i dizel gorivo)
obezbjeena od deformacija samokompenzacijom. Uraena hidroizolacija cjevovoda i rezervoara.
20. Postrojenje za UNP je na dovoljnom zatitnom rastojanju od znaajnih objekata
kompleksa benzinske stanice i puteva prema Pravilniku o izgradnji postrojenja za
teni naftni gas i o uskladitenju i pretakanju tenog naftnog gasa (Sl.list SFRJ br.
24/71 i 26/71) i Pravilniku o izgradnji stanica za snabdjevanje gorivom motornih
vozila i o uskladitenju i pretakanju goriva (Sl.list SFRJ br. 27/71).
21. Ukopani rezervoar za UNP je u skladu sa Tehnikim propisima za izradu parnih kotlova i sudova pod pritiskom i zaptiven sa spoljne strane osnovnim premazom i izolacijom za spreavanje korozionog dejstva vode i sastojaka iz zemlje.
22. Rezervoar za UNP je sa elinim ahtovima za zatitu armature. Poklopci ahtova su od materijala koji ne varnii, mogu se zakljuavati i spreavaju skupljanje atmosferskih padavina.
23. Rezervoar za UNP je uzemljen u skladu sa Pravilnikom o tehnihnikim normativima za zatitu od statikog elektriciteta (Slubeni list SFRJ, broj 62/73).
24. aht podzemnog rezervoara za UNP je udaljen najmanje 10 m od najblieg automata za istakanje zapaljivih tenosti (tenog goriva).
25. Da bi se obezbjedio siguran rad pumpe za UNP pri usisavanju predvien je izdvaja gasa na potisnoj strani. Izdvojeni gas se prebacuje u rezervoar.
26. Bajpas na diferencijalnom ventilom sa oprugom spreava da ne doe do preoptereenja i havarije na pumpi tako to se automatski otvara kada razlika
pritiska u usisnom i potisnom cjevovodu pree 8 bara. Da bi se sprijeilo kratkotrajno opadanje nivoa pri povratu tene faze, a time i pojava parne faze u pumpi instalira se vremenski relej sa vremenskim kanjenjem od 30s.
27. Pumpna stanica za UNP smjetena je na betonskom temelju i ograena ogradom.
28. Automat za istakanje UNP-a posjeduje sve potrebne elemente za kontrolu i
bezbjednost isporuke. Najvaniji element je ventil sigurnosti koji se podeava tako
da se otvori pri pojavi pritiska u automatu od 25 bara.
29. Cjevovod od pumpne stanice do automata za izdavanje UNP-a vodi se podzemno.
Svi cjevovodisu premazani vieslojno odgovarajuom zatitnom hidroizolacionom bojom i zavrno lak bojom za gasnu fazu narandastom, za tenu fazu zelenom.
30. Odgovarajuim podunim padom sa mjesta toenja, dijela saobraajnice i
manipulativnih povrina, povrinske vode se odvode u kolektor kine kanalizacije, preko talonika i separatora ulja.
31. Odgovarajuim padom sa toeih mjesta i manipulativnih povrina, sistemom
slivnika, revizionih ahtova i kanala povrinsku zauljenu vodu odvesti u talonik -
separator, a odatle u gradsku kanalizaciju.
32.Benzinska stanica prikljuena je na gradsku elektro i vodovodnu mreu.
Objekat e biti infrastrukturno prikljuen prema uslovima dobijenim o dstrane nadlenih institucija.
Potrebne koliine vode za sanitarije i protivpoarnu zatitu obezbjeuje se preko prikljuka na glavnu gradsku vodovodnu mreu 100.Kada su u pitanju sanitarne vode njih je veoma malo. Oborinsko zauljene vode su odvedene sa cijevima 350 mm u separator .Iz separatora se odvodi sa cijevima u gradsku kinu kanalizaciju.Fekalna kanalizacija se odvodi sa cijevima 200 u gradsku kanalizaciju. Oborinsko zauljena kanalizacija sa betonskog platoa se skuplja sa etiri linijske reetke i odvodi do seperatora .Ulaz i izlaz na saobraajnici je od postojeeg puta odvojen sa linijskim reetkama. Unutarnje asfaltirane povrine su isprojektovane tako da se odvod oborinske vode izvodi putem etiri slivne reetke , koje su meusobno spojene i odveodene u separator.Kina kanalizacija sa krova objekta i i nadstrenice se odvodi u kolovozni propust .
Postrojenja nisu locirana u zonama sanitarne zatite izvorita koja se koriste za snabdjevanje vodom za pie.
Karakteristike zemljita na mikrolokaciji na kojem se gradi benzinska stanica je proglaeno kao graevinsko.
4. OSNOVNE I POMONE SIROVINE, OSTALE SUPSTANCE I ENERGIJA KOJA SE KORISTI U PROCESU
Osnovne sirovine u benzinskoj stanici LUKAVAC predstvlja nafta i naftini derivati:
(Diezelbas EN 590,Benzini i UNP) .
Nafta i njeni derivati Nafta pripada grupi prirodnih tenih goriva, ijom destilacijom se dobijaju prirodni gas,
propan i butan gas, petroleum, razna goriva, teka ulja za loenje, ulja za podmazivanje.
Sastoji se od razliitih ugljovodonika: alkana, cikloalkana, aromata (benzol-toluol), a kao
neistoe sadri sumpor, azot, kiseonik i metale. Nafta je lako zapaljiva tenost. Toplota
sagorjevanja nafte 43.534 46.046 KJ/kg. Pri sagorjevanju, plamen nafte dostie
temperaturu od 1.100 o C. Nafta je specifino laka od vode, zbog ega pliva i gori na
povrini vode u sluaju izlijevanja u vodu.
Ukoliko doe do poara, za gaenje poara nafte koriste se pjena, suvi prah,ugljendioksid,
pijesak, zemlja, a voda se smije koristiti samo u vidu magle. Opasnost po ivot i zdravlje pri havariji ambalae sa naftom svedena je na opasnost od poara i eksplozije.
Skladitenje nafte vri se po propisu o skladitenju tenih goriva.
Dizel gorivo je zapaljiva tenost, karakteristinog mirisa. Njegove pare sa vazduhom su
eksplozivne. Osnovne fiziko-hemijske karakteristike (JUS B.H2.410):
Zapreminska masa 0,82 0,88 g/cm3,
Taka kljuanja > 800 C,
Taka paljenja D2 > 500 C,
Granice eksplozivnosti 1 4 vol %,
Toplota sagorjevanja 43.200 MJ/t,
Stepen utvrene opasnosti po zdravlje: 0,
- po zapaljivost: 2,
- po reaktivnost 0,
Klasa opasnosti Fx III Bfu
Energija koja se koristi na postrojenju Osnovna pogonska energija u postrojenju je elektrina struja industrijske frekvencije, niskog napona.
Ukupna instalirana snaga postrojenja iznosi 46,60 kW, to pokazuje da se radi o
relativnom niskom angairanju elektrine snage.
Zagrijavanje objekta
Elektrina energija se koristi za zagrijavanje radnih prostorija benzinske stanice.Elektrini ureaji za grijanje pruaju savremen nain grijanja radnih prostora. Budui da je rije o elektrinoj energiji u potpunosti je ekoloki, za njihov rad nije potreban dimnjak te da ih je mogue montirati i u najmanje prostore jer ne koriste zrak za izgaranje. Elektrini radijatori, odlino su rjeenje za grijanje kancelarijskog prostora.Konvektori su ureaji koji rade na principu konvekcije, prirodne izmjene zraka. Zrak, pri kontaktu sa elektrinim grijaem, se zagrijava i postaje laki: uzdie se. Ova pojava ima za posljedicu kruenje zraka to omoguava brzo grijanje. Kvaliteta njihovog podeavanja kronoproporcionalnog kompenzacijskom izvodu, koji provjerava svako 30 do 40 sekundi temperaturu prostorije, stvara mlako i redovito strujanje zraka. Isijavanje topline je tano prilagoeno potrebama, i vodi se rauna o dovodu topline uz izuzetno nisku potronju kombiniranu sa dizajnom koji se uklapa u svaki prostor.Ukapljeni naftni plinOsnovni su sastojci ukapljenog naftnog plina zasieni nii ugljikovodici propan i butan, tvari koje se pri normalnim uvjetima nalaze u plinovitom stanju, no ve pri tlaku od 1,7 bar prelaze u kapljevito stanje, pri emu im se volumen smanjuje ak 260 do 270 puta. Iz tog osnovnog svojstva glavnih sastojaka slijedi i glavno svojstvo ukapljenog naftnog plina, odnosno njegovo ime, a upravo je mogunost ukapljivanja pri niskim tlakovima razlog njegove izuzetne prihvatljivosti za upotrebu, jer se prevozi i skladiti kao kapljevina, a koristi kao plinUkapljeni naftni plin zapravo nastaje mijeanjem struja trgovakog propana i butana u odgovarajuem omjeru, to ovisi o nainu proizvodnje i zahtjevima na kvalitet. Trgovaki propan sadrava najmanje 95% propana s manjim udjelom propena, dok ostatak ine etan, eten, butan i buten. Trgovaki je pak butan takoder sastavljen od najmanje 95% butana i butena, odnosno njihovih izomera (n-butan, izo-butan, 1-buten, cis-buten, trans-buten, 2-metilpropen), a ostalih 5% ine propan, propen, pentan i penten (tj. njihovi izomeri).
Prema DIN 51 622 ukapljeni naftni plin sadrava i gotovo zanemarive udjele neugljikovodinih tvari: vode, duika, kisika, amonijaka, sumpora i njegovih spojeva. Voda, amonijak i sumpor ubrajaju se u tetna oneienja.
Osim to se spaja s nekim ugljikovodicima i stvara vrste hidrate, voda zimi uzrokuje smrzavanje nekih dijelova instalacija (npr. ventila,slavina).
Amonijak je korozivan, posebice za dijelove instalacije od bakra ili njegovih legura.
Sumpor je otrovan (posebice kao sumporovodik), a pri izgaranju uzrokuje smetnje: oneienje okolia sumpornim spojevima i nastajanje agresivnih spojeva u reakciji s vodom iz dimnih plinova.Uz to, ukapljenom se naftnom plinu esto dodaju i tvari za poboljanje odreenih svojstava, najee metanol i tvari koje daju miris, tzv. odoranti. Metanol se dodaje kao sredstvo protiv smrzavanja zimi (1 do 1,5 1 metanola na m3 plina) ako plin sadri vee koliine vlage. Odoranti se dodaju kako bi se njuhom moglo otkriti nekontrolisano istjecanje plina. U tu se svrhu kod nas najee dodaju etil-merkaptan u omjeru 12 g/m3 (tj. 12 kg dodatka u 1000 m3 plina u kapljevitom stanju ili tiofen tetrahidrotiofen) u omjeru 77 g/m3. KARAKTERISTIKE UNP-a PROPAN-BUTAN (JUS.B.H2.134)Karakteristika
propan
butan1. Kemijska oznaka
C3H8
C4H102. Molekularna teina Kg/mol
44.09
58.12
3.Agregatno stanje na norm.uvjetima
plin bez boje i mirisa
4.Plinska konstanta J/kgK
188.788
143.177
5.Temperatura vrenja (760mmHg, OC)
-42.6
-10.2
6.Napon para na 15.5C Kp/cm2
7.43
2.59
7.Napon para na 40C Kp/cm2
13.96
5.51
8.Latentna toplina isparenja Kj/Kg
447.988
395.234
9.Relativna gustoa parne faze na 15.50 C u odnosu na zrak
1.552
2.006
10.Toplotna mo kJ/kg
46.348
45.594
11.Temperatura paljenja oC
460
400
12.Granica eksplozivnosti %
2.2-9.5
1.9-8.5
13.Kritina temperatura 0C
95.70
152.80
14.Kritini tlakkg/cm2
42.40
34.70
15.Kritina zapremina l/kmol
1.949
2.578
16.Eksplozivna grupa
A
A
17.Temperaturna klasa
T1
T1
18.Nain gaenja
Suhi prah, CO2 i haloni
19.Rastvorivost u vodi
Ne
Ne5. IZVOR EMISIJA IZ POGONA I POSTROJENJA, STANJE LOKACIJE POGONA I POSTROJENJA, PRIRODA I KOLIINE PREDVIENIH EMISIJA IZ POGONA I POSTROJENJA U OKOLIKako se radi o uskladitenju i pretakanju zapaljivih tenosti I i II grupe zapaljivosti,
benzinska stanica i rezervoarski prostor su snabdjeveni svom potrebnom opremom i
armaturom u skladu sa Pravilnikom o izgradnji postrojenja za zapaljive tenosti i o
uskladitenju i pretakanju zapaljivih tenosti (Sl. list br. 20/71) i Pravilnika o izgradnji
stanica za snabdjevanje gorivom motornih vozila i o uskladitenju i pretakanju goriva
(Sl.list br.27/71). Projektom je predvien najkvalitetniji i poarno obezbeen materijal za
ugradnju. Isporuilac materijala i opreme je duan da Investitoru dostavi ateste za sav
ugraeni materijal verifikovan od odgovarajue strune ustanove u skladu sa Zakonom o
zatiti na radu.
Obzirom na mogue promjene elemenata okolia u fazi njegovog korienja benzinske stanice "HIFA PETROL " u LUKAVCU identifikuju se i kvantifikuju mogua zagaenja i navode mjere koje e se preduzimati u cilju eliminisanja opasnosti odnosno njihovog svoenja na prihvatljiv nivo.
Odabranom tehnologijom rada uz primjenu propisanih zakonskih normativa,preventivnim
mjerama i mjerama za smanjenje i spreavanje zagaenja vazduha, zemljita, vode i buke,uticaj projekta na ivotnu sredinu svodi se na minimalne vrijednosti uz odgovarajui monitoring relevantnih parametara.
Benzinska stanica "HIFA PETROL" je namenjena za skladitenje i promet tenih goriva i ukapljenog naftnog gasa. Tena goriva predstavljaju pojedine tene frakcije sirove nafte. Tena goriva za motore sa unutranjim sagorevanjem pripadaju klasi lakih i srednjih frakcija nafte i predstavljaju smjeu lako isparljivih alifatinih i aromatinih ugljovodonika.
Do ugroavanja okolia moe doi u eksploatacije - rada benzinske stanice.
Imajui u vidu lokaciju benzinske stanice i koliinu uskladitenog goriva, u uobiajenoj
eksploataciji moe se pretpostaviti da se nivo aerozagaenja u okolini benzinske stanice
nee pogorati poslije njenog putanja u rad pri uslovima ispravnosti opreme i
preduzimanju propisanih mjera predostronosti.
Zagaenje zemljita i vode su lokalnog karaktera. Ograniene su na nepoljoprivredno
zemljite i mogue su promjene na manjem dijelu ukupne povrine benzinske stanice. Gotovo su bez ikakvog znaaja.
Benzinska stanica se nalazi u zoni pojaane buke usled blizine puta. Buka umjerenog
intenziteta potie od rada motora na motornim vozilima. Intenzitet buke na lokaciji benzinske stanice je manji od intenziteta buke na putu.
Intenzitet buke i vrijeme trajanja nisu takve prirode da bi mogli ugroavati djelatnost i
zaposleno osoblje na benzinskoj stanici i njenoj neposrednoj okolini.
Za benzinske stanice su karakteristini:
Opasni prostori - to su svi zatvoreni i otvoreni prostori gdje se javljaju ili mogu pojaviti u
normalnom radu smjese zapaljivih gasova ili para zapaljivih tenosti sa vazduhom u
koncentraciji preko 10 % DGE.
Opasno mjesto u zatvorenom prostoru moe obuhvatiti cijeli ili samo dio tog prostora a na
otvorenom obuhvata odreeni prostor oko izvora opasnosti.
Kao izvori opasnosti od eksplozija u smislu JUS N.S8.007, na prostoru benzinske
stanice prisutne su:
I -viekomorni rezervoari
II -pumpni automat sa toionim ureajima,
III -oduni vod sa odunim ventilom,
IV -separtor ulja ,
V - cjevovodi sa pripadajuom armaturom (aht i prikljuno mjesto automata za istakanje)
Kategorije izvora opasnosti
U zavisnosti od vremenske prisutnosti a shodno JUS N.S8.007 kao TRAJNI izvori
opasnosti, tj izvori koji trajno sadre ili isputaju zapaljivi medij ili eksplozivnu smjeu u
okolni prostor su:
rezervoari,
oduni vod,
cjevovod od rezervoara do automata za istakanja,
separator ulja
Na isti nain su odreeni i PRIMARNI izvori opasnosti, odnosno oni izvori koji povremeno,
pri normalnom radu, sadre ili isputaju zapaljivi medij ili eksplozivnu smjeu, a to su:
- automat za istakanje goriva sa toionim mjestima, - oduni ventili, - prikljuno mjesto rezervoara na armaturu u ahtu.
SEKUNDARNI izvor opasnosti shodno navedenom JUS-u su oni koji samo pod
nenormalnim okolnostima (npr. kvar) isputaju zapaljivi medij ili eksplozivne smjee u
okolni prostor su:
- sigurnosni i regulacioni ventili, - zaptivna i rastavljiva spojna mjesta, - kvarovi na armaturi (cjevovodi u kanalu, crijevo pitolja i sam toioni ureaj).
Kapacitet izvora opasnosti
Pri odreivanju opasnog prostora kao i pri odreivanju njegove veliine, od bitnog je
znaaja kapacitet izvora opasnosti.
Kapaciteti izvora opasnosti zavise od:
- koliine uskladitenog medija i
- intenziteta rada
Obzirom da su na prostoru ove benzinske stanice prisutni:
Diezel bas EN 590, bezolovni motorni benzin BMB 95 i bezolovni motorni benzin BMB 98
Izraunavanje kapaciteta izvora opasnosti ili izvora s obzirom na koliinu zapaljive materije
koju on isputa u okolinu i stvara u blizini eksplozivne smjee, izvodi se po obrascu: zapreminski %, gdje jeG - maksimalna koliina zapaljivih para koje oslobaa izvor opasnosti (l/sec)
L - koliina istog vazduha koji se mjea sa zapaljivom materijom (l/sec).
Poto se primarni izvori opasnosti u ovom sluaju nalaze na otvorenom prostoru, nema
potrebe raunski odrediti nego im se kapacitet odreuje vremenskim kriterijumom prema
standardu JUS N.S8.007, a po navedenom JUS-u kapacitet izvora u zavisnosti od
vremenskog trajanja direktno utvruje zone opasnosti ugroenog prostora.
Kriterijum za definisanje ZONE 0 - eksplozivna smjea prisutna vie od 100 sati
godinje .
Kriterijum za definisanje ZONE 1 - eksplozivna smjea prisutna 1-100 sati godinje .
Kriterijum za definisanje ZONE 2- eksplozivna smjea prisutna manje od jednog sata
godinje .
Shodno JUS N.S8.003 i JUS Z.CO.010 zapaljive tenosti koje su prisutne u procesu rada
na ovoj benzinskoj stanicui imaju karakteristike:
benzin dizel
plamite -20 0C 40 0C
temperatura paljenja 220 - 400 0C 229 -400 0C
DG eksplozivnosti 0,6 % 0,6 %
GG eksplozivnosti 8 % 6,5 %
temperaturna klasa T3 T3
eksplozivna grupa IIA IIA
Uslovi radne okoline
Tehnoloki proces pretakanja - istakanja pogonskih goriva obavlja se na otvorenom
prostoru tj pri atmosferskim uslovima.
Atmosferski uslovi bitno utiu na normalan rad ureaja, a podrazumevaju se slijedei uslovi radne okoline:
- atmosferski pritisak: 0,8-1,1 bar
- temperature u granicama: - 20 do + 600C.
U ovakvim uslovima radi se sa gorivima za motorna vozila ije su pare tee od vazduha te
se stepen opasnosti i zone odreuju od donjeg dela izvora opasnosti.
Granice ugroenih prostora
Vrijeme trajanja eksplozivnih smjea u prostoru utiu na granicu ugroenog prostora.
Trajanje eksplozivne smjee u prostoru je zavisno od vrste tenosti u radnoj atmosferi,
odnosno od njene temperature plamita - paljenja.
Na osnovu take plamita - paljenja izvrena je podjela tenosti na grupe:
I.GRUPA -Taka plamita do 38 0C,
II.GRUPA -Taka Plamita > 38 0 C
Za prvu grupu tenosti se smatra da do eksplozivne smjese moe doi pod normalnim
atmosferskim uslovima (radna temperatura tenosti iznad temperature plamita), dok kod
druge grupe do eksplozivne smjese moe doi samo ako se one u tehnolokom procesu
zagrijavaju iznad temperature plamita. U ovom sluaju benzin ima plamite daleko ispod
granine temperature i iznosi Tp=-37,8 0 C, znai da je radna temperatura tenosti iznad
temperature plamita i imamo intezivno isparavnje tenosti i prostor smatramo ugroenim i
to I grupe, prema stranim normama:
Plamite Grupe VDE (0 C) BSS (0F) BSS (0 C) I < 21 < 90 < 32 II 21-55 90-150 32-66 III > 55 > 150 > 66
Za gasove znatno tee od vazduha, to je sluaj za ovu benzinsku stanicu, otvorenim
prostorom smatra se prostor natkriven samo nadstrenicom.
Prema JUS N.S8.007 i kriterijumu ugroenog i neugroenog prostora moe se odrediti
sledea karakteristika:
- broj pojava opasne koncentracije je vei od 2000 sati godinje,
- visina mogue koncentracije eksplozivnih smjea se kree izmeu 10 i 50 % DGE, pa se cjelokupni prostor smatra ugroenim prostorom po odreenim zonama.
Stepen opasnosti
Iskazivanje stepena opasnosti je kljuno i obavezno pri svakom odreivanju zona
opasnosti.
Prema JUS N.S8.007, stepen opasnosti se odreuje na osnovu izvora opasnosti, oblika
ugroenog prostora i stepena ventilacije.
U konkretnom sluaju preovladavaju primarni izvori opasnosti, a uslovi radnog prostora otvoren, pa je stepen opasnosti V.
Opasnosti od zagaenja vazduha
Naftna industrija se postojano trudi da smanji postotak kancerogenih sastojaka goriva . Poetkom 70 - tih godina , na primjer , jedna litra benzina sadravala je 0.6 grama olova . Vremenom se stepenovanim smanjenjem dolo do bezolovnog benzina . Benzol - prirodni sastojak sirove nafte a tako i benzina - izaziva rak i po propisima Evropske Zajednice ogranien je njegov procenat u benzinu na 5 % , s tim da se ide na jo vee smanjenje . Kod diesel goriva jedan od najopasnijih sastojaka je sumpor i tenja je ka njegovom smanjenju ispod 0.05 % masenog procenta . Ovim se pri radu motora stvara manje sumpornog dioksida i ai . Prilikom utakanja goriva u spremnike vozila dolazi do oneienja atmosfere parama naftnih derivata . To su ugljikovodici - parafini i olefini ( s kancerogenim benzenom , s olovnim tetraetilenom ) , djelomino i s C6 i C7 spojevima i aromatima .Atmosferu na benzinskoj stanici zagauju i ispuni plinovi vozila . Pri izgaranju tekueg goriva stvaraju se ugljini i duini oksidi , aromati koji uzrokuju stvaranje fotokeminog smoga , aerosoli i jo oko dvije stotine spojeva zastupljenih u manjim koliinama .
Sistemi prometa,tehnologije skladitenja,transporta i distribucije izdvajaju se kao kritine faze u kojima je mogu udes.najvee emisije tokom procesa pretakanja iz rezervoara,autocisterne u skladine prostore i iz rezervoara benzinske stanice u saobraajna sredstva.
5.1. Opasnosti od zagaenja voda
U iroj okolini lokacije na kojoj se vri izgradnja benzinske stanice postoji rijeka Sprea, na neposrednoj udaljenosti se mogu oekivati utjicaji tehnolokog procesa na iste.
Utjecaj tehnolokog procesa na podzemne vode moe se desiti samo u sluaju teke
ekoloke nesree, odnosno prolijevanja veih koliina tenih goriva.
Otpadne vode, koje budu isputane biti e tretirane na nain kako je planirano (preko separatora masti i ulja), na odvodu u povrinske vode nee sadravati ulja, masti, aditive niti vrste ostatke materija koje se obrauju u tehnolokom procesu . Osim toga, otpadne vode nee imati promijenjenu temperaturu u odnosu na ambijentalne uvjete okoline.
Zbog toga se moe tvrditi da tehnoloki proces nee uticati na kvalitetu voda u podzemlju i vodotocima.
Za sluaj nekontroliranog prolijevanja nafte, mora se imati u vidu nekoliko vanih injenica,
koje su aplikativne za radnu okolinu. Naime, nakon to se razlije po tlu, nafta dijelom
penetrira u porozno ljunkovito tlo i nastavlja gravitaciono kretanje u dubinu do
nepropusnog sloja. Nafta koja penetracijom prodire do podzemne vode iri se
horizontalno, stvarajui specifini talog na povrni vode. Horizontalno irenje imat e
identian smjer sa smjerom teenja podzemne vode. Proces irenja nafte moe trajati
vrlo dugo, dok se ne postigne kapacitet zasienja tla. Svako dalje kretanje nafte kao faze
moe uslijediti jedino noenjem vodom.
Kia koja pada na dio terena u koji je penetrirala nafta, ispire je i nosi prema dubljim
slojevima, na povrinu podzemne ili povrinske vode gdje e se nafta pomijeati sa
vodom i kretati u istom smjeru kao i podzemna, odnosno povrinska voda, nafta se mijea
sa prainom, a i prolijevanje ne moe biti u koliinama nafte, koje bi se mogle razliti na
velike povrine i velike udaljenosti od mjesta izlijevanja.
Isparljive komponente nafte isparavaju, ostaju u porama te ne predstavljaju opasnost za
pitke i druge vode.
Moe se rei da, mogunost da se dogodi situacija razlijevanja znaajnijih koliina nafte
postoji obzirom da vozila uzimaju gorivo na internoj benzinskoj pumpi Investitora, u krugu
kompleksa dolazi do pretakanja nafte, dakle moglo bi doi do havarije sistema za gorivo
na vozilu koje doprema gorivo, to se sprijeava brzom intervencijom i efikasnim
sakupljanjem rasutog goriva na samoj povrini terena, uz kortenje adekvatnog sorbenta.
Iz navedenih podataka proizlazi zakljuak da eventualno razlijevanje nafte u krugu
betonare praktino moe izazvati samo lokalno, kontrolirano oneienje, to se moe
brzo i efikasno otkloniti, a ako manji dio izbjegne kontroli, tj. ue u podzemlje, postoji
mogunost manjeg oneienja plieg podzemlja samo u krugu betonare.
5.2. Utjecaj na plodno tloUtjecaj naftnih derivata kontaminira tlo tako da postaje privremeno neplodno i raslinje se znatno smanjuje ili vene .
5.3. Utjecaj buke na okoli
Buku stvaraju automati za utakanje , kompresori , ventilatori i motorna vozila koja
dolaze na benzinsku stanicu . Prema dosadanjim iskustvima nivoa buke koja se stvara na benzinskim stanicama je ispod nivoa buke saobraajnica uz koje se benzinske stanice nalaze . Sama lokacija stanice nalazi se uz saobraajnicu kojoj gravitiraju vozila iz dijela grada u kojem je stanica smjetena . Obzirom da u susjednim dijelovima grada i prilazima gradu ve postoje benzinske stanice , izgradnjom budue stanice nee se znatno poveati gustina prometa na saobraajnici uz samu stanicu . Uz pretpostavku da se promet povea i za 20 % buka od prometa ( DIN 18005) poveat e se za < 1 dB , to je manje od nivoa buke za isti promet na susjednim raskrijima ( dodatak do 3 dB , vidi DIN 18005 ).
5.4.Uticaj na floru i faunuDo uticaja na floru i faunu moe doi jedino nepravilnim postupanjem tokom rada
Benzinske stanice u sluaju incidentne situacije.
6. OPIS PREDLOENIH MJERA,TEHNOLOGIJA I DRUGIH TEHNIKA ZA SPREAVANJE ILI UKOLIKO TO NIJE MOGUE,SMANJENJE EMISIJA IZ POSTROJENJA TE MJERE ZA SPEAVANJE PRODUKCIJE I ZA POVRAT KORISNOG MATERIJALA IZ OTPADA KOJI PRODUCIRA POSTROJENJE
1. Centralni odvod kapljica vode zaprljanih naftnim derivatima . Punjenje podzemnih spremnika je tako da se izvodi sistemom povrata para ( benzinske pare iz podzemnog spremnika vraaju se nazad u auto cisternu i tako ne dospijevaju u atmosferu ) .
2. Kompletna povrina na kojoj se vre manipulacije gorivom spojena je linijskom reetkom na proista ulja , masti i ostalih naftnih derivata .3. Prostor ispod automata za toenje goriva dodatno je osiguran odnosno nepropustan za tenosti koje bi mogle prodrijeti u tlo i zagaditi ga .
4. Ostvaren je princip povrata para pri snabdijevanju vozila ( " toenja goriva " ) gorivom tako da se smanjuje emisija ugljikovodika .
5. Kompletan prostor na kome se odvija promet na stanici nepropustan je za tenosti .
6. Instalirani hvata kapljica na automatu za diesel - gorivo smanjuje mogunost oneienja prostora postaje .
7. Gorivo je skladiteno u podzemnim spremnicima sa duplim platom , sa dojavom pri prepunjenju i dojavom proputanja , kako bi se osiguralo da ne doe do prodiranja goriva u tlo .
8. Nakon uvoenja sistema povrata benzinskih para , skoro da i nema emisije benzinskih para na dinom sistemu spremnika .
Kad uslijed usipanja goriva promatramo automat kojim se vri pretakanje , na prvi pogled neemo nita primijetiti . Ali noviji ureaji imaju jedno vrlo vano poboljanje . Na gornjoj polovini cijevi automata ugraena je jedna cijev veeg promjera kroz koju se odvode ve postojee benzinske pare iz spremnika vozila u veliki podzemni spremnik postaje . Umjesto kako je to prije bilo uobiajeno da ove pare odlaze u okolni zrak , sad se one skupljaju u podzemni spremnik .
Pri snabdijevanju benzinske stanice gorivom , voza auto-cisterne spaja je sa dva crijeva na podzemni spremnik . Jednim crijevom se usipa benzin u podzemni spremnik i jedno drugo crijevo kroz koje ve postojee benzinske pare u spremniku budu " pogurane " u auto-cisternu . Istovremeno dok raste nivo benzina u spremniku , poveava se i koliina benzinskih para koje se vraaju u auto-cisternu . Ovaj postupak je poznat kao " princip povrata para ".
Kao druga metoda zatite slui ve navedeno da pri usipanju goriva u vozila , benzinske pare iz spremnika vozila budu usisane u podzemni spremnik . Pri slijedeem punjenju podzemnog spremnika te pare budu usisane u auto-cisternu . Nakon toga auto-cisterna odlazi nazad u veliko skladite goriva gdje se vri njeno ponovno punjenje . Pri punjenju goriva u tenom stanju ove pare budu stlaene u gornjem dijelu auto-cisterne . Iz tog dijela one budu posebnim crijevom izvuene i transportirane u jedan poseban ureaj . Tu se vri kondenziranje benzinskih para u teno stanje odnosno ponovo se dobiva benzin . Ovako je ostvaren zatvoreni ciklus : snabdijevanje benzinske stanice (auto-cisternama) usipanje goriva u vozila ponovno punjenje auto-cisterne . Ovaj postupak je od velike koristi zatiti okolia kao i kupcima na samoj benzinskoj stanici . Zadri se 99 % benzinskih para koje bi na stari nain dospjele u atmosferu . Tako da kupci na stanici ne udiu ove pare niti one na neki drugi nain doprinose zagaenju okolia .Kao slijedea mjera zatite , moemo spomenuti za tenost nepropusne saobraajne povrine na samoj stanici . Na udaljenosti od pet metara od svakog automata za usipanje goriva napravljene su dodatne zatite . to su najee betonske ploe debljine 16 cm i povrine 2 m2 . Fuge izmeu ploa popunjene su sredstvom otpornim na djelovanje goriva i nepropusnim za tenost .
Podzemni spremnici imaju duplu stjenku kao i cijevi koje slue za punjenje spremnika . Prostor izmeu ove dvije stjenke popunjen je inertnom tenosti ija se razina kontrolira i na taj nain utvruje da li je dolo do curenja goriva . Ovako je mogue uvijek kontrolirati nepropusnost podzemnih spremnika odnosno cijevi .
Otpadna voda se odvodi preko vie stupnjeva ienja . Na prvom stupnju ona protie lagano i tu se vre samo odvajanje vrstih estica koje su tee od vode . Ove estice padaju na dno , gdje se vri njihovo taloenje . Nataloene neistoe redovno se prazne.
U drugom stepenu voda dolazi u proista gdje benzin , ulja i maziva kao laki od vode isplivaju na povrinu i odatle se uklanjaju . Nakon toga postavljeno je reviziono okno na kojem je mogue kontrolirati da li je voda dovoljno ista da bi se mogla ispustiti u recipijent.
6.1 . ZATITA ZRAKAAtmosferu treba tititi od emisije spojeva koji nastaju hlapljenjem i izgaranjem naftnih derivata .Dio benzinskih para ( parafini i olefini ) koji mogu nastati pri punjenju spremnika Investitor mora svesti na najmanju moguu mjeru predviajui zatvoreni sistem ( sistem povrata para ) istakanja goriva iz autocisterni u spremnike . Neophodno je provoditi edukaciju osoblja za tehniko odravanje ureaja .6.2. ZATITA VODAInvestitor je predvidio razdjelni sistem kanalizacije odnosno odvojeno voenje oborinske od sanitarnih odnosno zauljenih voda . Sanitarne otpadne vode odvodit e se u biopeista. Predvieno je odvoenje istih oborinskih voda (vode sa krovova , pjeakih i zelenih povrina ) odvojenim cijevnim sistemom u kolovozni propust. Predvieno je i proiavanje svih oborinskih voda sa svih saobraajnih , manipulativnih i parkirnih povrina preko proistaa ulja , masti i ostalih naftnih derivata . Izdvojena ulja e biti sakupljana i privremeno skladitena u posebno oznaenim , nepropusnim posudama sve do njihovog bezbjednog zbrinjavanja .
Na lokaciji benzinske stanice postoji gradski vodovod pa e se snabdijevanje objekta vodom moi vriti iz njega .
Osnovni uvjet zatite voda je vodotijesna izgradnja manipulativnih povrina , njihova otpornost na djelovanje derivata i kontrolirana odvodnja preko preistaa ulja .
Svi ureaji i instalacije moraju imati ateste i biti ispitani prije poetka rada . Ukopani spremnici imaju dvostruku stjenku , sa meuprostorom ispunjenim inertnim plinom i automatsku kontrolu curenja . Sve otpadne vode odvode se preko kontrolnog okna u kojem se kontrolira sastav efluenta .Iz navedenog slijedi da iako se budua benzinska stanica nalazi se na cca 20 m zrane linije od potoka uz parcelu , tehnika rjeenja koja e se koristiti prilikom izgradnje budue stanice onemoguit e svako mogue zagaenje voda direktno gradnjom , radom kao i nakon zavretka rada stanice .
6.3.ZATITA TLAMjere zatite podudaraju se s mjerama zatite voda .Kruti otpad sakupljat e se u kontejnere volumena, sa odvajanjem po vrstama ambalae , odnosno odvajanjem opasnog od neopasnog otpada . Proizvoa otpada e sav selektivno prikupljeni otpad predati operatoru, odnosno ovlatenim preduzeima za prikupljanje , transport i preradu otpada u skladu sa Uredbom o selektivnom prikupljanju, pakovanju i oznaavanju otpada (SL. novine FBIH, broj 38/06). Operator preuzima obavezu transporta do konane prerade otpada, odnosno konanog zbrinjavanja.
6.4. ZATITA OD PREVELIKE BUKERazina buke ovisi o frekventnosti prometa na benzinskoj postaji . Emisija buke ureaja na benzinskoj postaji smanjuje se na samom izvoru izvedbom zatitnih kuita .
6.5.ZATITA KULTURNO - POVIJESNE BATINEObjekat benzinske stanice nalazi se u dijelu predgraa u ijoj se blizini ne nalaze objekti kulturno-povijesne batine . Objekat benzinske stanice gradit e se od suvremenih materiajla i nee naruavati postojei mikroambijent .
6.6.ZATITA OD NASTAJANJA EKSPLOZIJEUz potivanje svih mjera zatite naprijed navedenih , koje su posve usklaene sa dosad poznatim svjetskim parametrima poevi od faze projektiranja , preko izvoenja kvalitetnog nadzora , redovitog ispitivanja , ispravnog rukovanja i odravanja instalacija i ureenja na benzinskoj stanici , ne moe doi do poara i eksplozije . Separator ulja i masti Separatori masti i ulja se javljaju kao neizbjean korak u primarnom preiavanju otpadnih voda, jer se uklanjanjem masti i ulja znatno rastereuje sekundarni tretman otpadnih voda i postie bolji kvalitet preiene vode. U nekim djelatnostima, separatori masti i ulja su jedini nosioci tretmana otpadnih voda (parkinzi, garae, autopraone, benzinske stanice) i sve ee se insistira na njihovoj ugradnji.
Svakih 30 dana, odnosno poslije svake velike kie ili pranja platoa otvoriti poklopac komore separatora, te izvriti isputanje masnoe ulja u posudu za talog. Svakih est mjeseci (najmanje 2 puta u toku kalendarske godine) ulazne komore
separatora oistiti od vrstog materijala (pijesak i zemlja). Pored separatora treba da
se nalazi kontejner za opasan otpad (bure, kanta), sa poklopcem, u koji se odlae
otpad iz separatora. Poklopci separatora moraju biti zakljuani. Kod svakog rada u
separatoru zabranjuje se prilaz sa otvorenim plamenom.
Konstrukcija separatora omoguava njegovo funkcionisanje i pranjenje prikupljenih
naftnih derivata u posudu postavljenu u bonom ahtu. Izdvojene koliine ulja se
zbrinjavaju u dogovoru sa ovlatenom slubom na ekoloki prihvatljiv nain. Produkcija otpadaProdukcija otpada, odnosno nekontrolirano rasipanje koje uestvuju u tehnolokom procesu benzinske stanice je veoma ograniena i kao potencijalna pojava, svedena na najnie mjere.
Zatvoreni sistemi toka sirovina u tehniko tehnolokom procesu, punjenja rezervoara za skladitenje i toka cjevovodom do istakakih ureaja potpuno obezbjeuju uslove spreavanja.
Tena goriva i UNP se doprema autocisternama, a istae ili utae zatvorenim sistemom i eventualno rasipanje istih je definitivno i nema osnova da se po ienju prostora vraaju u tehnoloki proces, isti se sakupljaju i odlau kao opasni otpad. Na ostalim segmentima
kompleksa nema realnih mogunosti povrata materijala.
7. OPIS OSTALIH MJERA RADI USKLAIVANJA SA OSNOVNIM OBAVEZAMA POSEBNO MJERA NAKON ZATVARANJA POSTROJENJA
Obaveza Privrednog drutva da, putem odgovornih lica i uz angaman ovlatenih naunih institucija i priznatih strunjaka u oblasti zatite ivotne okoline radi na poduzimanju svih propisanih i naloenih mjera zatite te stalno prati stanje mjera u drutvu kao i razvoj i unapreenje istih na lokalnom i irem podruju.
Poduzeti sve mjere koje se zahtijevaju ili e se zahtijevati prema zakonima koji ili e biti na snazi.
Na okolinski prihvatljiv nain,koristie sve raspoloive i primjenjivane mjere u cilju uklanjanja postrojenja.
U sluaju promjene namjene lokaliteta,investitor e lokalitet dovesti u prvobitno stanje.
otpad koji bi nastao prilikom ruenja postrojenja i objekata adekvatno zbrinuti.
Kada se bude radilo na prestanku rada benzinske stanice moraju se provesti sve pripreme za te aktivnosti uz uvaavanje postojeeg stanja kao i ciljanog, odnosno eljenog stanja lokacije nakon prestanka rada ovih postrojenja.
Zakonske odredbe, a i elje svih korisnika graevinskih i drugih povrina obavezuju
poduzea da, po zavretku koritenja nekih graevinskih i drugih zemljita izvre tehniko
ureenje u cilju daljeg namjenskog koritenja tog zemljita.
Kao posebna i veoma znaajna obaveza odgovornih lica preduzea HIFA PETROL d.o.o.
SARAJEVO jeste da svaku akcidentnu pojavu odmah prijave nadlenoj Inspekciji
za zatitu ivotne sredine te da odmah pristupe saniranju stanja i eliminaciji
opasnosti od ekolokih nesrea.
8. OPIS MJERA PLANIRANIH ZA MONITORING EMISIJA UNUTAR PODRUJA I/ILI NJIHOV UTICAJ
Pored mjera predvienih propisima, normativima i standardima prilikom projektovanja, izgradnje i eksploatacije benzinske stanice u cilju spreavanja naruavanja kvaliteta ivotne okoline, tj. smanjenja negativnih uticaja na okolnu ivotnu okolinu, potrebno je sprovesti mjere praenja uticaja na ivotnu okolinu kontrolnim mjerenjima:
aerozagaenja okoline objekta ( merenje imisije i emisije ) kvaliteta otpadnih voda nakon preiavanja u separatoru za preiavanje istih,
merenje komunalne buke,
merenje kvaliteta radne sredine.1. Merenja aerozagaenja okoline objekta (imisije i emisije )Potrebno je izvriti merenje koncentraciju ukupnih aromatinih ugljovodonika poreklom iz nafte i koncentraciju organskih jedinjenja izraeno kao ukupni ugljovodonici porijeklom iz nafte. Mjerenje emisije zagadjujuih materija u vazduh izvriti za svaku vrstu goriva
Godinje kontrolno mjerenje emisije uraditi radi provjere podataka o vrednostima emisija.
tetne imisione materije koje se ispituju u vazduhu su: benzen, toluen, ksilen, ukupni
ugljovdonici porijeklom iz nafte i naftnih derivata, sumpordioksid, azotovi oksidi, olovo u
suspendovanim esticama .
Kako se objekat nalazi pored magistralna sa veoma frekventnim saobraajem, u pojaanoj zoni imisije, imisija zagaujuih mateija na objektu je najveim dijelom posljedica izduvnih gasovagiz motora vozila koja se kreu ovim putevima.
2. Merenja kvaliteta otpadnih voda nakon preiavanja u separatoru za preiavanje istih, a pre uputanja u recipijent Parametri koji se ispituju u preienim zauljenim otpadnim vodama pre uputanja u
recipijent (gradsku kanalizaciju) su : prisustvo i vrsta mirisa, mutnoa (NTU) opisno,
boja vode, pH vrednost, suspendovane materije, sedimentne materije, suvi ostatak,
HPK, potronja KMnO4, BPK5, olovo, gvoe, mineralna ulja, sadraj benzena, toluena,
etilbenzena i ksilena.
Merenja kvaliteta otpadnih voda nakon preiavanja u separatoru za preiavanje istih,
a pre uputanja u recipijent vri se minimalno etiri puta godinje.3. Merenja komunalne bukeObjekat benzinske stanice se nalazi u zoni pojaane buke gradske saobraajnice, te se ne mora vriti mjerenje, osim po nalogu nadlene inspekcije.
4. Merenja kvaliteta radne okolinePeriodini pregledi ispitivanja uslova radne okoline vre se u zimskom i letnjem periodu:
fizike i hemijske tetrnosti, mikroklima, buka, vibracije, elektromagnetna zraenja.
Sva navedena mjerenja prema definisanim standardizovanim metodama vriti e
registrovane nadlene institucije, a sve u skladu sa vaeim zakonskim propisima i
normativnim aktima.
9. PREDVIENA ALTERNATIVNA RJEENJA
Prilikom izbora mikrolokacije objekata i instalacija neophodnih za efikasan i bezbjedan rad benzinske stanice vodilo se rauna o bezbjednosti, protonosti saobraaja i ekonominosti reenja.
10. NETEHNIKI REZIME
Investitor HIFA PETROL d.o.o. Sarajevo se opredijelio za igradnju benzinske stanice kapaciteta 200 m3 tenih goriva i 30 m3 gasa.
Predmetna lokacija izabrana iz razloga iskoritenja postojeih instalacija i slobodnog prostora,te blizine puteva sa dobrim pristupom za kupce usluga benzinske stanice.
Eksploatacija benzinske stanice,za posljedicu ima odreene uticaje na ivotnu okolinu,i to na vode,zemljite,vazduh i floru i faunu.
Predloene mjere zatite ivotne okoline,svojim rjeenjima uglavnom biti realizovne kroz glavni projekat i time omoguiti zatitu okoline na nivou koji zadovoljava traene standarde,tako da se eksploatacijom benzinske stanice sa prateim sadrajem,ne oekuju prekogranini uticaju na ivotnu okolinu.
Manipulativne povrine bie asfaltirane i betonirane,izgraditi odvodne kanale do separatora i biopreistaa.
Na osnovu svih relavantnih priznatih podataka mogue je donijeti zakljuak da su uticaji na ivotnu okolinu takvi da se specificiranim mjerama mogu dovesti u prihvatljive granice,pa sa stanovita moguih uticaja na ivotnu okolinu moe prihvatiti eksploatacija benzinske stanica sa prateim sadrajem na predvienoj lokaciji.
11. PLAN UPRAVLJANJA OTPADOMPlan upravljanja otpadom e se realizovati kroz uputstva a u skladu sa postojeom regulativom FBiH o upravljanju otpadom.
Upravljanje otpadom vri se uz preduzimanje svih mjera koje osiguravaju da se sve aktivnosti upravljanja otpadom izvode bez ugroavanja zdravlja ljudi,bez stvaranja tete i bez ugroavanje prirode (voda,zrak,tlo).Uvaavajui zakonsku regulativu otpad se ovlatenim preduzeima za prikupljanje , transport i preradu otpada predaje na nekodljivo zbrinjavanje uz prethodno zakljuivanje ugovora sa svakom za ovu vrstu djelatnosti.
Izvjetaj o kategoriji i koliinama,te o poduzetim aktivnostima se alju nadlenim Ministarstvima jedanput godinje.
Proizvoa otpada e sav selektivno prikupljeni otpad predati operatoru, odnosno ovlatenim preduzeima za prikupljanje , transport i preradu otpada u skladu sa Uredbom o selektivnom prikupljanju, pakovanju i oznaavanju otpada (SL. novine FBIH, broj 38/06). Operator preuzima obavezu transporta do konane prerade otpada, odnosno konanog zbrinjavanja.
Konano zbrinjavanju komunalnog otpada e se vriti redovno na gradskoj deponiji kamionima opinskog javnog komunalnog preduzea prema ugovoru.
ZAKONSKA REGULATIVA OD ZNAAJA ZA PROCJENU UTJECAJA NA OKOLIProvedbom postupka procjene utjecaja na okoli, tumaenje rezultata, predlaganje mjera zatite okolia od moguih zagaivanja, koritena je sljedea regulativa:
Zakon o zatiti okolia ("Slubene novine Federacije BiH, br.33/03 i 19/04);
Zakon o zatiti zraka ("Slubene novine Federacije BiH, br.33/03);
Zakon o zatiti voda ("Slubene novine Federacije BiH, br.33/03);
Zakon o upravljanju otpadom ("Slubene novine Federacije BiH, br.33/03); Zakon o izmjenama i dopunama zakona o upravljanju otpadom (Sl.novine FBiH br. 72/09),
Pravilnik o sadraju Plana prilagodbe upravljanja otpadom za postojea postrojenja za tretman ili odlaganje otpada i aktivnostima koje preduzima nadleni organ (Sl.novine FBiH br . 9/05);
Pravilnik o kategorijama otpada sa listama (Sl.novine FBiH br . 9/05;
Pravilnik o postupanju s otpadom koji se nalazi na listi opasnog otpada ili iji je sadraj nepoznat (Sl.novine FBiH br . 9/05);
Pravilnik o uvjetima za prenos obaveza upravljanja otpadom sa proizvoaa i prodavaa na operatora sistema za prikupljanje otpada (Sl.novine FBiH br . 9/05);
Uredba o selektivnom prikupljanju,pakovanju i oznaavanju otpada (Sl.novine FBiH br . 38/06),OBRAIVAI : Halilovi azim,dipl.in.teh. Prcanovi Mahira,dipl.in.ma. Halilovi Nisveta,dipl.in.arh.UZ ZAHTJEV UVIJEK DODATI PLAN UPRAVLJANJA OTPADOMKada su u pitanju nova postrojenja.
1. PLAN UPRAVLJANJA OTPADOMStrategija je osnovni dokument kojim se ocenjuje stanje upravljanja otpadom, odreujudugoroni ciljevi upravljanja otpadom i obezbeuju uslovi za racionalno i odrivo upravljanje otpadom.Plan za upravljanje otpadom stimulie Drutvo da informiu sami sebe o koliinama vrstama otpada koji proizvode i stimulie mjere kojima e se smanjiti proizvodnja otpada i ponovo koritenje ili reciklaa ostatka.
Planovi za upravljanje otpadom privrednog drutva se aurira svake pete godine ili nakon promjene u radu postrojenja.
Slijedei okolinske propise i preporuke uspostavljen je sistem upravljanja nastanka otpada i ekonomskih i okolinskih konsekvenci tog nastanka,kao dio sistema okolinskog upravljanja.
Sastavni dio ovog sistema je i Plan upravljanja otpadom koji se odvija prema internim procedurama i uputstvima privrednog drutva.Svi interni propisi bie korigovani i inovinirani u skladu sa zakonskom regulativom FBiH.
Usklaenost sistema upravljanja organizacijom nastanka otpada i ekonomskih i okolinskih konsekvenci tog nastanka,kontrolisae se internim i eksternim auditima.
U skladu sa lanom 19. Zakona o upravljanju otpadom /Slubene novine FBiH,broj ;33/03,
izrauje se i aurira Plan upravljanja otpadom.
Plan upravljanja otpadom je cjelovit dokument koji u sebi sadri : zakonsku osnovu,
Konvencije,eksterna uputstva,usvojene Standarde,definicije i skraenice,kategorije otpada u Drutvu,internu dokumentaciju kao i naine odlaganja/zbrinjavanja i koliina otpada.
1.1.Dokumentacija o otpadu koji proizvodi preduzee (porijeklo,vrste otpada u skladu sa listom otpada,sastav,koliina)PorijekloOtpad koji se generira na lokaciji benzinske stanice LUKAVAC nastaje na slijedeim lokacijama: Uskladitavanje i toenje tenih goriva,
Uskladitavanje i toenje UNP-a (ukapljeni naftni plin) i
Otpad nastao kao nusproizvod procesa preiavanja otpadnih voda .Vrsta prema kljunom brojuU skladu s Pravilnikom o kategorijama otpada sa listama FBIH (Sl. novine FBIH, broj 09/05) propisane kategorije otpada sa listama,prema osobinama otpada i djelatnostima iz kojih potjee otpad,te obaveza njihovog koritenja.Otpad se svrstava prema osobinama i djelatnostima iz kojih potjee u dvadeset grupa.
U skladu s lanom 4. Pravilnika, za potrebe upravljanja otpadom, proizvoa otpada je klasificirao otpad koji nastaje u privrednom drutvu HIFA PETROL d.o.o. Sarajevo,POSLOVNA JEDINICA LUKAVAC , to je prikazano u Tabeli 1. Otpad oznaen (*) se prema Pravilniku smatra opasnim otpadom.Tabela 1. Klasifikacija otpada koji e nastajati u krugu kompleksa benzinske stanice
KLJUNI BROJNAZIV OTPADAMJESTO NASTANKA OTPADAMJESTO ODLAGANJAJEDINICA MJEREKONANO ZBRINJAVANJE
OPASNI OTPAD
13 05 02*muljevi iz odvajaa ulje/vodatseparator masti i uljaiz separatora direktno u auto cisternu1,0 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
13 07 01*mazut i dizelistakanje i utakanje tenih goriva (skladini rezervoari i pumpni automati)kontejner0,01 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
13 07 02*benzinistakanje i utakanje tenih goriva (skladini rezervoari i pumpni automati)kontejner0,01 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
20KOMUNALNI OTPAD (OTPAD IZ DOMAINSTVA I SLINI OTPAD IZ INDUSTRIJSKIH I ZANATSKIH POGONA I IZ USTANOVA) UKLJUUJUI ODVOJENO PRIKUPLJENE SASTOJKE
20 01 21*fluorescentne cijevi i ostali materijal koji sadri ivuzamjena neispravnih cijevikontejner0,010 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
KLJUNI BROJNAZIV OTPADAMJESTO NASTANKA OTPADAMJESTO ODLAGANJAJEDINICA MJEREKONANO ZBRINJAVANJE
NEOPASNI OTPAD
08 03OTPAD OD PROIZVODNJE,FORMULACIJE,PRODAJE I PRIMJENE TISKARSKIH BOJA
08 03 18otpadni tamparski toner koji nije naveden pod 08 03 17prodavnica, kancelarija i kafe barplastina posuda0,001 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
15OTPADNA AMBALAA
15 01 01ambalaa od papira i kartonaprodavnica, kancelarija i kafe barkontejner0,2 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
15 01 02ambalaa od plastikeprodavnica, kancelarija i kafe barkontejner0,1 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
20KOMUNALNI OTPAD (OTPAD IZ DOMAINSTVA I SLINI OTPAD IZ INDUSTRIJSKIH I ZANATSKIH POGONA I IZ USTANOVA) UKLJUUJUI ODVOJENO PRIKUPLJENE SASTOJKE
20 01 01papir i kartonprodavnica, kancelarija i kafe barkontejner0,01 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
20 03ostali komunalni otpadod ienja kruga benzinske stanicekontejner0,04 t/govlatena preduzea za prikupljanje , transport i preradu otpada
Sastav otpadaHemijski sastav sirove nafte moe prilino varirati jer ovisi o vrsti nafte, tj. o izvornom tipu i zrelosti organske tvari i njezinu ouvanju u leinim stijenama te o uvjetima u sedimentacijskom okoliu. Prosjeni je elementarni sastav nafte (maseni udjel hemijskog elementa): 84 do 87% ugljika, 11 do 14% vodika, 0,1 do 3% supora(najvie 7%), 0,1 do 0,6% duika (najvie 3%), 0,1 do 1,5% kisika (najvie 2%), 0,01do 0,03% tekih metala (oko 40 metala). Sirova nafta preteno se sastoji od velikog broja razliitih ugljikovodonika.
To su: zasieni ugljikovodici, i to alkani (parafini) od metana do asfaltena i cikloalkani
(cikloparafin ili nafteni), u prvom redu derivati ciklopentana, zatim aromatski ugljikovodici (benzen, alkilbenzeni, naftalen, alkinaftaleni), smole i asfalteni. Alkani su prisutni u visokim koncentracijama, a manja je zastupljenost naftena, aromata i dr.S obzirom na gustou razlikuju se lagana nafta (gustoa manja od 854,1 kg/m),srednje teka nafta (gustoa ve
a od 933,1 kg/m). Takva podjela temelji na tradicijskom oznaavaju gustoe stupnjevima API (American petroleum Institute),prema kojima je lagana nafta imala gustou >34 API, srednje teka 34 do 20 API i teka