BİLKENT ÜNİVERSİTESİ

TOPLUMSAL DUYARLILIK PROJELERİ

YARINLARI YETİŞTİRME

PROJESİ

TANITIM DOSYASI

Sayfa 1

Dosya İçeriği

1. BİLKENT ÜNİVERSİTESİ .................................................................................................. 2

2. TOPLUMSAL DUYARLILIK PROJELERİ .............................................................................. 3

3. YARINLARI YETİŞTİRME PROJESİ .................................................................................... 4

3.1- Neden Başladık: ................................................................................................................. 4

3.2- Nasıl Başladık: .................................................................................................................... 4

3.3- Proje İçeriğimiz: ................................................................................................................. 4

3.4- Aktif Çalışma Yöntemlerimiz: .............................................................................................. 4

3.4.1 – Üye Alımı: ........................................................................................................................................... 4

3.4.2 – Üyelik Kriterleri: .................................................................................................................................. 5

3.4.3 – İşleyiş Görevlilerimiz: .......................................................................................................................... 5

3.5- Yuva Koşulları: .................................................................................................................. 6

3.6- Haftalık Etkinliklerimiz: ...................................................................................................... 6

3.7- Eğitimlerimiz: ..................................................................................................................... 7

4. Önceki Seneler ve Fotoğraf Arşivi .................................................................................. 8

5. İletişim ........................................................................................................................ 12

Bilkent Üniversitesi Öğrenci Konseyi Toplumsal Duyarlılık Projeleri .......................................... 12

Bilkent Üniversitesi Öğrenci Dekanlığı Sosyal Sorumluluk Merkezi ........................................... 12

Sayfa 2

1. BİLKENT ÜNİVERSİTESİ

Bilkent Üniversitesi, İhsan Doğramacı Eğitim Vakfı, İhsan Doğramacı Sağlık Vakfı ve

İhsan Doğramacı Bilim ve Araştırma Vakfı kararıyla, 20 Ekim 1984’te kurulmuştur. Türkiye’nin

ilk vakıf üniversitesi olan üniversitenin hedefi, eğitim kalitesi, bilimsel araştırma ve yayınları ile

kültür ve sanat faaliyetleri açısından dünyanın önde gelen üniversiteleri arasında yer almaktır.

“Bilim Kenti”nin kısaltılmışı olan BİLKENT adı, bu amacı yansıtmak üzere üniversiteye

verilmiştir.

1967’de Ankara’nın batısında geniş bir arazinin alınmasıyla başlayan Bilkent

Üniversitesi’nin kuruluş hazırlıkları, 1970’lerin sonları ve 1980’lerin başlarında söz konusu

vakıfların bina inşaatlarıyla devam etmiştir. Kampusun ilk yapıları, bugün içlerinde Mühendislik

Fakültesi ve Kütüphane’yi barındıran binalardır. Bunları kafeteryalar, yurtlar, İngiliz Dili Meslek

Yüksekokulu ve Öğrenci Konseyi binaları izlemiş, üniversite büyüdükçe ve öğrenci sayısı arttıkça

İnsani Bilimler ve Edebiyat, İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler, İşletme, Güzel Sanatlar, Tasarım ve

Mimarlık, Fen, Müzik ve Sahne Sanatları, Hukuk ve Eğitim fakülteleri, konser salonu, spor

salonları, ana okulu, ilköğretim ve lise düzeyinde okullar, yeni kafeteryalar, iki sağlık merkezi,

Doğu Kampus yüksekokul binaları, derslikler ve bilgisayar merkezi binası inşa edilmiştir.

1986’da 386 öğrenciyle eğitime başlayan Bilkent Üniversitesi, 9 fakültesi, 2 yüksekokulu

ve 3 meslek yüksekokulu bünyesindeki 38 eğitim programı, 11.500 öğrencisi ve 40 farklı

ülkeden gelen öğretim üyeleriyle günümüzün dünyaca ünlü eğitim merkezlerindendir.

Bilkent Üniversitesi, kurulduğundan beri hemen her yıl öğretim üyesi başına düşen

uluslararası bilimsel yayın sayısı bakımından Türkiye'nin en önde gelen üniversitesi olarak

yükseköğretimdeki öncü rolünü sürdürmektedir. (Bilkent Universitesi’nin web sayfasindan

[http://www.bilkent.edu.tr] alinmistir.)

Sayfa 3

2. TOPLUMSAL DUYARLILIK PROJELERİ

Toplumsal Duyarlılık Projeleri (TDP) 1999 Marmara depreminden sonra

depremzedelere yardım götürmek için kurulmuş bir platformdur. Bu süreçte çok sayıda

öğrencinin ilgisini çeken TDP ilk olarak Gönüllü Eğitim Projesi’yle, bugün etkin şekilde yürütülen

11 ayrı projenin temellerini atmıştır. Günümüzde, yılda ortalama 2200 saatlik gönüllü aktivite

süresi ve 250’yi aşan gönüllüsü ile yaklaşık 1400 kişilik bir hedef kitlesine ulaşmaktadır. Hedef

kitlemizi ilköğretim çağındaki öğrenciler, sokakta çalışan çocuklar, huzurevlerinde barınan

yaşlılar, lise çağındaki gençler, görme engelliler, yetiştirme yurtlarında barınan çocuklar,

uluslararası öğrenciler ve mülteciler oluşturmaktadır.

TDP’nin amaçları arasında genç gönüllü potansiyelini toplum yararına yönlendirmek,

topluma değer katan projeler üretmek ve uygulamak, toplumun çeşitli kesimlerinin sosyo-

kültürel gelişimine katkıda bulunmak, dayanışma, sivil toplum ve sosyal sorumluluk bilinci

oluşturmak ve yaygınlaştırmak, toplumsal sorunlar karşısında farkındalık ve duyarlılık

yaratmak bulunmaktadır.

TDP altında yürütülen projeler şunlardır:

Yarınları Yetiştirme Projesi

Demiryolu Hattı Destek Projesi

Gönüllü Eğitim Projesi

Görme Engellileri Eğitim Projesi

Manevi Evlat Projesi

Uluslararası Proje Grubu

Güneş Köyden Doğuyor Projesi

Kalpler 1-Lösemi 0 Projesi

Toplum Gönüllüleri Grubu

o Bilgisayarlı Eğitim Projesi

o Genç Bakış Projesi

o Üniversite Personeline Destek Projesi

o Sokak Lambası Projesi

o Umudun Yurttaşları Projesi

o Gençlik Kumpanyası Projesi

Sayfa 4

3. YARINLARI YETİŞTİRME PROJESİ

3.1- Neden Başladık: Toplumsal Duyarlılık Projeleri, devletin, insanların çözüm üretemediği ihtiyaçlara çözüm

bulmak için kurulmuştur. Yine Yarınları Yetiştirme Projesi de aynı şekilde yazılmış ve uygulanmıştır.

Yetiştirme Yurtları’ndaki çocukların Türkiye’deki 3 milyon sokak çocuğundan artı olarak devlet korumasında bulunmaları gibi bir avantajları vardır. Buna rağmen buralardan çıkan çocuklar başlarında gerçek birer anne ve babaları bulunmadığı, suni bir ortamda yetiştirildikleri için üniversite okumak ya da başarı kazanmak gibi hırslara asla sahip olamamaktalar. Çünkü devlet yasalarına göre yuvadan çıkan çocuklar devlette “iş verilmek zorunda” olarak nitelendirilir. Böyle bir güvence onların hırslarını kırar. Bu bir güvencedir. Devletin bulduğu alternatif bir çözümdür. Ancak beklendiği gibi işlememektedir çünkü hayat boyu hırslara sahip olmayan yuva çocukları, devlette de çalışmaz atılırlarsa bile yasalar kapsamınca yeniden iş önerilmek zorundadırlar. Genel olarak 17 yaşından sonra sokağa çıktıkları zaman kayıt dışı ekonomide çalışır, devlet ekonomisine, dirlik düzenine istemeden ya da isteyerek zarar verme eğilimi gösterirler. Normal bir insanın yetiştiği psikolojik ortamda asla bulunamamışlardır. Hayatlarında onlara bir fırsat verilmemiştir. Bir çocuktan anne baba ya da bir yakının desteği olmadan başarı beklemek çok saçmadır ve yuva çocukları bundan tamamıyla yoksundur.

3.2- Nasıl Başladık: Sorun analiz edildikten sonra Bilkent Üniversitesi Öğrenci Dekanlığı altında kurulmuş

olan Toplumsal Duyarlılık Projeleri’ne 2006 senesinde yeni bir proje olarak yazılıp onay için tekrar dekanlığa yollanan projemiz, kabul aldıktan hemen sonra uygulanmaya başlamıştır. Kayıt için stantlar açılarak insanlara proje hakkında bilgilendirmeler yapılmıştır. Farkındalık yaratmayı başardıktan sonra ise projemiz hızla gelişen, güzel işleyen bir sisteme sahip olmuştur. Bunda ise kurucu üyelerin payı büyüktür.

3.3- Proje İçeriğimiz: Önceki senelerde Sincan Çocuk Yuvası ve Keçiören Atatürk Çocuk Yuvasında uygulanan

projemiz, bu yuvalardaki çocukların Sevgi evlerine taşınmasıyla yer değiştirmiştir. Yarınları Yetiştirme Projesi kapsamında Ankara’da bulunan Sevgi Evleri her hafta Pazar 10 – 12 arasında ziyaret edilir. Bu ziyaretlerde gönüllüler çocuklarla geçirdikleri süre içerisinde eğitimleriyle ilgilenir, sosyal aktiviteler düzenleyerek çocukların sosyal yönlerini geliştirmeyi amaçlarlar. Projeyle Sevgi Evleri’nde kalan çocuklara önemsendiklerini hissettirmek, çocukların bakış açılarını genişletmek ve toplumda yer edinmelerini sağlamak amaçlanır. Projede yer alan her gönüllünün hedefi, çocukların manevi dünyalarını olumlu yönde geliştirmek ve zenginleştirmek, onların toplumla barışık bireyler olmalarını sağlamak, sevmeyi ve sevildiklerini bilmelerini öğretmektir. Bunların yanı sıra projenin en önemli hedefi ise oradaki çocuklara toplumda yüksek kalitede eğitim almış, saygın üniversiteli bireyler olarak rol model olabilmektir. Toplumsal Duyarlılık Projeleri’nin en gözde projesi olan YYP’nin hedef kitlesi 7-12 yaş arası Sevgi Evleri’nde kalan çocuklardır.

3.4- Aktif Çalışma Yöntemlerimiz:

3.4.1 – Üye Alımı:

Yeni üye alım çalışmalarımız Bilkent Üniversitesi eğitim öğretim yılına başladıktan hemen sonra başlar. Toplumsal Duyarlılık Projeleri kayıt alma kararı verdiği zaman okul geneline e-mail atılır. YYP de TDP Tanışma Toplantıları’nda stant açar. Bu sırada yeni kayıtlar alınır. İnsanların iletişim bilgileri alındıktan sonra grup içi toplantılar başlar. Kayıt sırasında da

Sayfa 5

belirtildiği gibi kimsenin en ufak kazancı yoktur. Tamamıyla gönüllülük esasına dayanan sebeplerle kayıt olunması vurgulanır.

3.4.2 – Üyelik Kriterleri:

Grup toplantıları başladıktan sonra yuvaya gitmeye başlamadan yeterli devamlılığı gösteremeyen üyelerle yollar ayrılır çünkü bizim yuvaya gidip çocuklarla herhangi bir aktivite yaparken sadece onlara ders anlatmak ya da kişisel gelişimlerini sağlamak bizim bütün amacımız olamaz. Onlara “biz yanınızdayız” diye güven verip rol model olmaya çalışırken grubu bırakıp devam etmeyen üyeler amaçlarımızı baltalar. Bu yüzden yuvaya gitmeye başlamadan önceki toplantılara %100 katılım beklenir. Bunun yanı sıra, projemiz yuvaya gitmeye başladıktan sonra da devamlılık konusunda çok hassastır ve o zaman da dönem içinde hemen hemen 10-12 hafta yuvaya giden gruba 3 kere gelmeyenler gruptan çıkarılır. Bu sebeplerden dolayı normalde TDP’nin en çok ilgi gören, en güzel projesi olmasına rağmen üye sayısı diğer projelerden çok da fazla değildir. 130 - 140 kayıtla başlayan proje, Ankara İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’nden alınan izinle aktiflik sağlar. İnsanların yuvaya gitmeden önce yaşadıkları elenmeyle dönemlik 40-45 düzenli katılım gösteren gönüllü ile proje devam eder.

Proje okulun hem güz, hem bahar döneminde uygulanır. Sene içerisinde yaklaşık 20-25 hafta Pazar günleri ziyaretler gerçekleştirilir. Bu ziyaretleri gerçekleştirmek için İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’nden 2 dönem için de ayrı izinler alınır.

3.4.3 – İşleyiş Görevlilerimiz:

2006 senesinde projenin yazımı sırasında ortaya çıkarılan yönergemiz çok bir değişikliğe uğramadan bu güne kadar gelmiştir. Yönergemizde ön plana çıkan, grubun düzenini etkileyen maddelerden bahsedecek olursak, her bahar dönemi sonunda eğer erken seçim olmamışsa proje koordinatörlük seçimi yapılır ve grup içinde 2 dönemdir bulunan bir kişi aday olabilir. Adaylık kapalı oylama ile yapılır. Seçilen proje koordinatörü dekanlık tarafından verilen bütçeden, servis – kumanya, toplantı salonu, grup eğitimleri, TDP Yürütme Kurulu toplantı ve kararlarından sorumludur.

Proje koordinatörünün yanı sıra Sevgi Çocuk Yuvası’nda ev sorumluları da bulunmaktadır. 40 - 45 gönüllü 12-15 eve gider ve 3-4 kişilik ev gruplarının her birinin başında bulunanlar ev sorumlularıdır. Ev sorumluları evde giden aktivitelerin verimliliğinden, o evdeki gönüllünün davranışlarından, o hafta gelemeyecek birisi varsa koordinatöre bahanesinin bildirilmesinden sorumludur.

Servis Sorumlusu: Bilkent Üniversitesi Merkez Yurtlar Durağı’ndan çıkan servisle yuvaya gidilir. Ancak servisin güzergahı ve yolda alınacak insanların belirlenmesi kolay bir iş değildir. Bu yüzden gönüllülerle iletişim halinde olacak bir sorumlu belirlenir. Yuva gidiş – gelişlerinden o sorumludur.

Raportör: Yuva dönüşü yapılan 1 – 1.5 saat süren toplantı oturumları sırasında tutanak tutandır. Bunları haftalık düzenli şekilde kullanılan foruma koymak görevidir.

Haftalık aktivite görevlileri: Yuvada yapılan aktiviteler ihtiyaçlara göre yapılmaktadır. Bunların belirlenmesi ve toplantıda konuşulması sonrası 2 hafta önceden o gün için yapılacak aktiviteler belirlenir, 1 hafta önce o aktivitenin sunumu yapılır ve daha sonra uygulamaya konulur. Bütün bu süreç ilerlerken bu aktivitelerin yapılmasından grubun içerisinde kararlaştırılan 6-7 kişilik ekip sorumludur. Ekip her haftanın hazırlanışında o haftaki aktivite hakkındaki bilgi ve ilgilerine göre değişir. Sabit bir grup değildir.

Sayfa 6

3.5- Yuva Koşulları: Havaalanına birkaç kilometre uzaklıkta bulunan Sevgi Evleri, imkan ve olanakları çok önde olan bir yuvadır. Lojistik koşullar göz önünde bulundurulduğunda şehre olan uzaklığı oldukça fazla olmasına rağmen huzur dolu, sessiz, sakin ve tam donanımlı bir yuvadır.

Ailelerinin ellerinden cinsel ya da fiziksel istismar yüzünden alınmış, aileleri tarafından terk edilmiş, aileleri hükümlü ya da düşkün olan çocukların yanı sıra ailelerini hiç görmemiş olan çocuklar da Saray Çocuk Yuvası’nda bulunmaktadırlar.

Çocuklar 8’er kişilik gruplar halinde villalarda kalmaktadırlar. Bizim, yani maddi olarak iyi durumda olan Bilkent Üniversitesi Öğrencileri’nin bile sahip olmadıkları imkanlar, bu evlerde mevcuttur. Son derece donanımlı olan bu evlerde plazma ekran televizyondan uydu yayınına, mikrodalga fırından 3 adet şahsa ait bilgisayara kadar her türlü imkan mevcuttur. Evlerin dışarısında ağaçlar, çimenler, parklar, tenis, basketbol, futbol sahaları bulunmaktadır. Konferans salonları, poliklinik, hatta kendi kafeleri bile imkanları dahilindedir. Devlet, bu çocuklara her türlü imkanı somut bir şekilde sağlamış görünmektedir; ancak tek problem yuva çalışanlarının yetersizliğidir. Her evin içinde duran “ev annesi” genel olarak eğitimsizdir ve o da çocuklar gibi daha önce yetiştirme yurtlarında bulunmuş birisidir. Durum böyle olunca çocukları dış dünyaya hazırlamaktan aciz ev anneleri var demekte sakınca yoktur.

Bunun yanı sıra tam bir devlet düzeniyle işleyen yuvada maddi imkanların kusursuz olmasına rağmen aslında hemen hemen çocuk başına bir memur düşmesine rağmen çocuklar üzerinde pek bir denetim vardır denemez.

3.6- Haftalık Etkinliklerimiz: Bu başlık projemizin en önemli başlıklarındandır. Çocuklara kazandırdıklarımızı görmenin en basit yoludur. Yuvaya gidildiği daha önceki senelerde yapılan aktiviteleri ve amaçlarını barındırır.

Geçtiğimiz senelerde yapılmış hafta örneklerinden bahsedecek olursak, coğrafya haftası, yabancı diller haftası, matematik haftası, cumhuriyet ve Atatürk haftası gibi tamamıyla öğretici olmaya dayalı haftaların yanı sıra, arkadaşlık ve takım çalışması haftası, sivil savunma haftası, meslek haftası, hayvan haftası, müzik haftası gibi haftalarla da sosyal bilgiler hakkında çocukları bilgilendirmeye dayalı birçok haftalık etkinlik uygulamış bulunmaktayız.

Etkinliklerimiz yuvaya gidiş ve gelişlerimizden sonra yaptığımız toplantıda tespit edilen sorunları gidermek için ortaya atılır. Yani direkt olarak eksik gördüğümüz noktaları düzeltmek için yaptığımız çalışmalardır. Örneğin meslek haftasının yapılma sebebi çocukların doktor, polis, asker ve öğretmenden başka meslek bilmiyor oluşlarıdır. Biz bu haftanın düzenlenmesinde çocuklara önce meslekleri anlattık, sonra MEB anketleriyle yönelimlerinin hangi mesleğe olduğunu bulduk, sonra o mesleği yapabilmek için hangi okulları okumaları gerektiğini anlattık. Ya da biz onların kendi aralarındaki hırçınlığı görüp düzeltmek için birbirlerinden önce doğadaki başka hayvanları da sevmeleri gerektiğini aşılamaya çalıştık bu yüzden hayvan haftasıyla hayvan sevgisi aşılamaya çalıştık. Ya da yardımlaşmanın anlam ve önemini kavrayamadıklarını düşündüğümüz için çeşitli takım çalışması oyunlarıyla onların yardımlaşmadan kimi şeyleri kendi başlarına yapmalarının mümkün olmadığını gösterdik.

Bu haftaları düzenlerkenki gönüllülerin çaba, çalışma ve sahip oldukları süreyle doğru orantılı kalitede bir aktivite hazırlanabilir. Örneğin, sivil savunma haftasında BILAID (Bilkent Acil Durum Arama ve Kurtarma Ekibi) ile anlaşılarak deprem anında ve öncesinde yapılması gerekenler hakkında bir konferans vermeleri ayarlanmıştır. Sonrasında görülmüştür ki çocukların seviyesine son derece uygun olan bu aktivite sonucunda yapılan anketlerde büyük başarı kaydedilmiştir.

Sayfa 7

Haftalık aktivitelerimiz uygulanmadan en az 2 hafta önceden belirlenir ve gerekli ekip oluşturulur. Daha sonra ekip 1-2 toplantıyla yapılacaklara karar verir, sonra hafta uygulamasına 1 hafta kala sunum yapar, 3-4 gün kala gereken eşyalar için alış – veriş yapar, alışveriş tutarı fatura kesilmesi durumunda dekanlıkça ödenir. Yuvaya gidişte serviste son bir kez aktiviteler anlatılır ve ev sorumlularına malzemeler dağıtıldıktan sonra haftalık aktiviteler başlar.

3.7- Eğitimlerimiz: Bundan birkaç sene önce sadece psikolojik destek vermek için yetiştirme yurtlarına giden grubumuz, artık bu işi iyice ilerletip profesyonel şekilde oradaki çocuklarla aktiviteler beraberinde ilgilenmelerinin yanı sıra, onlara görsel eğitsel birçok şey sunmaktadır. Bunların her birini başarabilmek için kesinlikle eğitim şarttır. Öncelikle dönem başı yeni kayıtlarla birlikte TDP genel atölye çalışması sırasında kimi oyunlarla gönüllülük, proje yazımı, takım çalışması türünde temalar işlenir. Daha sonra grup ihtiyaçlarımıza göre daha uzun süreli (6-7 saat) bir eğitim daha yapılır. Bu da yuva şartlarında uyulması gereken kurallar, haftalık aktivite hazırlanması, liderlik sunumu, gönüllülük sorumlulukları gibisinden temaları içerir.

Yuvaya birkaç kere gidip geldikten sonra ise ilk pedagog eğitimi başlar. Bu eğitimde yeni gönüllüler, eski gönüllüleri izleyerek kazanamadıkları tecrübeleri pedagoga sorarak edinmeye çalışırlar. Bu eğitim videoya alınır ve her dönem ihtiyaca göre izletilebilir. Ancak zaten pedagogla aylık görüşmeler ayarlanabildiği için videolara çok gerek duyulmaz.

Sayfa 8

4. Önceki Seneler ve Fotoğraf Arşivi

Sayfa 9

Sayfa 10

Sayfa 11

Sayfa 12

5. İletişim

Bilkent Üniversitesi Öğrenci Konseyi Toplumsal Duyarlılık Projeleri

Adres: Bilkent Üniversitesi

Öğrenci Konseyi Binası

Posta kodu: 06800

Bilkent / Çankaya / Ankara

Yarınları Yetiştirme Projesi Koordinatörü

Oğuzhan Teke

Tel: +90 (505) 453 59 99

o_teke@ug.bilkent.edu.tr

Bilkent Üniversitesi Öğrenci Dekanlığı Sosyal Sorumluluk Merkezi

Adres: Öğrenci Konseyi Binası

Sosyal Sorumluluk Merkezi

Posta kodu: 06800

Bilkent / Çankaya / Ankara

E.Sena ÖZEL

Sosyal Sorumluluk Merkezi Koordinatörü

Tel: 0 312 290 15 50 / 0 312 266 78 32

Fax: 0 312 290 11 44

esena@bilkent.edu.tr