YÖNETİM SİSTEMLERİ

Alev ACAR

Çevre Mühendisi

Yönetim Sistemleri Uzmanı

• Genel Bilgilendirme

• Çevre Yönetim Sistemi (ISO 14001)

• İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (OHSAS 18001)

• Sosyal Sorumluluk Standardı (SA 8000)

Karışıklıktan kurtulma ve belirli bir düzen tesis etme gayreti

STANDARTLAR

Uluslararası ticaretin ortak dili

Rekabet eşitliği

Üretimde verimlilik

İletişimde kolaylık

Tüketicinin ihtiyaçlarına cevap verebilme

STANDARTLAR

Kuruluşların ilkelerini,

prosedürlerini ve faaliyetlerini

yönetmeye ve sürekli olarak

geliştirmeye yönelik kanıtlanmış

bir çerçevedir.

YÖNETİM SİSTEMLERİ

• Sosyal, çevresel ve finansal riskleri yönetmek

• Verimliliği artırmak

• Maliyetleri düşürmek

• Müşterilerin ve hissedarların memnuniyetini artırmak

• Marka ve itibarı korumak

• Sürekli gelişim sağlamak

NEDEN YÖNETİM SİSTEMLERİ?

Belgelendirme, akredite bir üçüncü tarafın kuruluşu ziyaret

edip yönetim sistemini değerlendirmesi ve kuruluşun standart

olarak belirlenen prensiplere uyduğuna dair bir belge

vermesidir.

BELGELENDİRME

• Paydaşlara standartlara uygun biçimde çalışıldığını göstermek

• Faaliyetlerin sürekli geliştirilmesine ve daha iyi duruma

getirilmesine yardımcı olmak

• Düzenli tetkik işlemi sayesinde çalışan sorumluluğunu,

kararlılığı ve motivasyonunu artırmak

• Belirsizlikleri ortadan kaldırmak

• Genel performansı ve pazar fırsatlarını artırmak

BELGELENDİRMENİN YARARLARI

Atıkların artması

Doğal kaynakların tükenmesi

Doğal ortamın yok olması

Ozon tabakasının incelmesi

İklim değişikliği

Çevre Yönetim Sistemi, çevrenin korunmasını sağlayacak

en etkin sistemlerden biridir.

Hızlı nüfus artışı

ve

Sanayileşme

ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ

• Kuruluşların faaliyetleri sırasında çevreye zarar vermemek

veya potansiyel çevre etkilerini kontrol altına almak için

gerekli yapılanmayı sağlamak üzere hazırlanmış uluslararası

bir standarttır.

• Uluslararası Standardizasyon Organizasyonu (ISO)

tarafından yayınlanmıştır.

• Ürün standardı değil sistem standardıdır.

→ ne üretildiği değil nasıl üretildiği

• Uygulanması gönüllülük esasına dayanır.

ISO 14001

• Kaynak Yönetimi (hammadde, enerji vb.)

- Yenilenebilir kaynaklar (rüzgar, güneş, jeotermal, su vb.)

- Yenilenemez kaynaklar (petrol, kömür, doğalgaz vb.)

• Atık Yönetimi

- Katı atıklar

- Sıvı atıklar (atıksu, atık yağ)

- Gaz atıklar (emisyon)

ISO 14001 - ANA ELEMANLAR

• Yükümlülük altına girme ve politika

• Planlama

• Uygulama ve işlem

• Kontrol ve düzeltici faaliyet

• Gözden geçirme ve geliştirme

ISO 14001 - PRENSİPLER

• Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyum sağlamak

• Çevresel performansı artırmak

• Kirliliği kaynaktan başlayarak kontrol altına almak ve

azaltmak

• Çevre etkilerinden kaynaklanan maliyetleri düşürmek

• Kaynakların etkin kullanılmasını sağlamak (enerji, su, vb.

tasarrufu)

• Beklenmedik durumlara (deprem, yangın, sel vb.) ve

kazalara karşı hazırlıklı bulunmak

ISO 14001 - FAYDALAR

• Uluslararası rekabette avantaj sağlamak

• İşletmenin itibar ve pazar payını artırmak

• Tedarik zincirinde yer alabilmek

• Tüketicinin çevre ile ilgili beklentilerine cevap verebilmek ve

bilinçli tüketicilere erişilebilmek

ISO 14001 - FAYDALAR

Çalışan güvenliği

İşletme güvenliği

Üretim güvenliği

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, risk ve fırsatların daha

sistematik ve verimli biçimde yönetilmesini sağlar.

İş GüvenliğiGüvenli ve

Sağlıklı

Çalışma Ortamı

İSG YÖNETİM SİSTEMİ

• İşyerlerinde işlerin gerçekleştirilmesi sırasında, çeşitli

nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek kaza ve

diğer etkilerden korunmak ve daha iyi çalışma ortamı

sağlamak amacıyla tehlikelerin ve risklerin belirlenmesi ve

bu tehlikelere ve risklere yönelik önlemlerin alınması

çalışmalarının gerçekleştirildiği bir yaklaşımdır.

• İngiliz Standart Enstitüsü (BSI) tarafından yayınlanmıştır.

• Uygulanması gönüllülük esasına dayanır.

OHSAS 18001

• Jenerik: Dünyanın herhangi bir yerinde, herhangi bir şirket

tarafından herhangi bir endüstri için kullanılabilir.

• Proaktif: Önleyici bir yaklaşım içerir.

• İsteğe bağlı: Her kuruluşun yönetimi kendi kontrol ve

uygulama yöntemlerini seçebilir.

• Sürekli: Devamlı performans geliştirmesi sağlar.

• Sistem esaslı: Dokümante edilmiş yönetim kontrollerine

dayanır.

• Değerlendirilebilir: Geçerli uygunluk tetkikleri için tutarlı

bir “benchmark” oluşturur.

OHSAS 18001 - NİTELİKLER

• Temel çalışma mekanizması, çatı işlevi olan bir İSG

politikasının oluşturularak planlamanın yapılması

ve bu plana göre gerçekleştirilen

faaliyetlerin kontrol edilerek gerek

duyulduğunda düzeltilmesidir.

• Son aşamada üst yönetimin

gözden geçirmesi söz konusudur.

• Sürekli iyileşmeyi hedef alan

bir döngüdür.

OHSAS 18001 - PRENSİPLER

• Ulusal ve/veya uluslararası mevzuatlara uyum sağlamak

• Çalışanları işyerinin olumsuz etkilerinden ve kazalardan

koruyarak, rahat ve güvenli bir ortamda çalışmalarını

sağlamak

• Çalışan motivasyonu ve çalışan katılımını artırmak

• İş kazaları ve meslek hastalıkları sebebiyle oluşabilecek iş ve

iş gücü kayıplarını en aza indirgeyerek, iş veriminde artışı

sağlamak ve maliyetleri düşürülmek

Önlemek ödemekten daha

ucuz ve insancıldır…

OHSAS 18001 - FAYDALAR

• Çalışma ortamlarında alınan tedbirlerle, işletmeyi tehlikeye

sokabilecek yangın, patlama, makine arızaları vb. durumların

ortadan kaldırılması neticesinde işletme güvenliğini sağlamak

• İş performansını artırmak

• Diğer işletmeler ya da müşterilere karşı duyarlı, sorumlu bir

imaj yaratmak

• Rakiplere karşı üstünlük sağlamak

OHSAS 18001 - FAYDALAR

MÜŞTERİNİN BEKLENTİSİ

KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

Müşterinin istediği ürünün güvence altına alınması

+

ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ

Ürünün üretilirken çevreye minimum etki verilmesi

+

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SİSTEMİ

Ürün üretilirken çalışanların sağlık ve güvenliğinin garanti altına

alınması

+

SOSYAL SORUMLULUK

Kuruluşların çalışanlarına karşı sosyal sorumluluklarını da yerine

getirmeleri müşterileri tarafından bekleniyor.

SOSYAL SORUMLULULUK STANDARDI

• Hizmet veya üretim süreçlerinin, insan haklarının gereği

olan değerlere uygun bir sistem altında çalıştığını güvence

altına almaya odaklanmıştır.

• Uluslararası Sosyal Sorumluluk (SAI) -daha önce bilinen

adıyla CEPAA- tarafından yayınlanmıştır.

• Uygulaması gönüllülük esasına dayanır.

SA 8000

• İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi

• Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Konvansiyonları

• İlgili ILO Sözleşmeleri

SA 8000 – TEMEL DAYANAKLAR

• Çocuk Emeği

• Zorla Çalıştırma

• İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği

• Sendika Özgürlüğü ve Toplu Pazarlık Hakkı

• Ayrımcılık

• Disiplin Uygulamaları

• Çalışma Saatleri

• Ücretlendirme

• Yönetim Sistemleri

SA 8000 - KAPSAM

• Yüksek motivasyonlu iş gücü sağlamak

• Daha kaliteli ürünler ve daha yüksek üretkenlik elde etmek

• Piyasadaki rakiplerden firma ve marka olarak bir adım öne

çıkmak

• Müşteri gözünde iyi bir imaj oluşturmak

• Sürekli gelişim ve daha iyi tedarik zinciri yönetimi sağlamak

• Büyük firmalar tarafından tedarikçi seçiminde öncelik

kazanmak

SA 8000 - FAYDALAR

Yapılan işlerin artık tüm dünya normlarında kabul edilir

düzeyde olması ve Türk üreticilerin global arenada tüm

dünyanın kabul ettiği standartlarda ve bilinçle üretim

yapması artık kaçınılmaz hale geliyor.

Bu süreçte gerekli değişimi yaşamayanlar başarılı

olamayacak, rekabetçi piyasanın sürekli değişimi ve

gelişimine uyum sağlamayı gerektiren düzeni içerisinde yok

olup gidecekler.

SONUÇ

TEŞEKKÜRLER...