yıllık rapor 2017 - tpao.gov.tr · 2016 2017 birim sismik faaliyetler 2b kara 65,8 240 km 2b...

56

Upload: lehanh

Post on 18-Apr-2019

217 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Yıllık Rapor2017

“Gözlerimizi kapayıp tek başımıza yaşadığımızı düşünemeyiz. Memleketimizi bir çember içine alıp dünya ile alakasız yaşayamayız... Aksine yükselmiş, ilerlemiş, medeni bir millet olarak medeniyet düzeyinin üzerinde yaşayacağız.

Bu hayat ancak ilim ve fen ile olur.”

İçindekiler

Biz Kimiz ..................................................................................................................................................8Bir Bakışta TPAO ......................................................................................................................................8Tarihçe ..................................................................................................................................................12Vizyon, Misyon ve Değerler .....................................................................................................................14Stratejilerimiz ........................................................................................................................................15Organizasyon Şeması .............................................................................................................................16Yönetim Kurulumuz ................................................................................................................................16Genel Müdürümüzün Mesajı ...................................................................................................................18

Dosya Konusu: FATİH Sondaj Gemisi .......................................................................................................22

Yurt İçinde TPAO ....................................................................................................................................26Arama ...................................................................................................................................................26Ankonvansiyonel Arama ........................................................................................................................29Üretim ...................................................................................................................................................30İş Güvenliği ve Çevre Koruma .................................................................................................................32

Dosya Konusu: 2017 Dünya Petrol Kongresi ...........................................................................................34

Milli ve Yerli Teknoloji .............................................................................................................................38AR-GE Merkezi .......................................................................................................................................40Milli ve Yerli Tedarik ...............................................................................................................................41

Yurt Dışında TPAO ..................................................................................................................................44Yurt Dışı Projelerimiz ..............................................................................................................................45

Kurumsal ...............................................................................................................................................48

İnsan Kaynakları ....................................................................................................................................48

Finans ...................................................................................................................................................49

İletişim ..................................................................................................................................................52

ülkemiz ekonomisine kazandırdığımız azmimizle, üretmeye devam ediyoruz.

17 büyük kuruluşu

Güven Var

Biz KimizBir Bakışta TPAO

Kuruluş Yılı

1954 106

3790 2,23

Bin Varil PE

Günlük ÜretimSermaye

5,2Milyar

PersonelSayısı

Milyar Milyon Varil

Net Satış Geliri

706Üretilebilir

Rezerv

8 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

BARBAROS HAYREDDİN PAŞA

FATİHİlk

İlkSismik

3B

ülkede

Yurt dışında5

SondajGemisi

Gemisi

AFGANİSTAN RUSYA KKTCIRAKAZERBAYCAN

9Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Biz Kimiz

1,142017Yurt Dışı

Yatırım

Milyar$

2972017Yurt İçi

Yatırım

Milyon$

10 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

2016 2017 birimSismik Faaliyetler

2B Kara 65,8 240 km

2B Deniz 2.809 860 km

3B Kara 32 402 km²

3B Deniz 6.589 10.442 km²

Sondaj Faaliyetleri

Metraj 50,6 85, 4 bin m

Kuyu Sayısı 33 52 adet

Üretim Faaliyetleri

Yurt İçi 13,7 13,9 milyon varil pe

Yurt Dışı 24,5 24,8 milyon varil pe

Finans 2016 2017 birimSatış Gelirleri 1.358.413 1.679.211 bin dolar

Dönen Varlıklar 1.243.560 1.098.076 bin dolar

Duran Varlıklar 8.049.359 8.164.003 bin dolar

Özkaynaklar 5.312.736 5.321.980 bin dolar

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 796.090 586.030 bin dolar

Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar 3.184.094 3.354.069 bin dolar

Cari Oran 1,56 1,87 %

Nakit Oranı 0,18 0,39 %

Finansal Kaldıraç Oranı 0,43 0,43 %

1,142017Yurt Dışı

Yatırım

Milyar$

$: Amerikan Doları 11Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Tarihçe

1958

1963

19541967

1970

1974

1965

1961

1966

TPAOKuruluş

PETKİM kuruldu

İlk boru hattıaçılışı (Batman-Dörtyol,İskenderun)ALİAĞA RAFİNERİSİ(İzmir) kuruldu

İlk doğal gaz bulunduHAMİTABATOrtaklığımızdeniz aramalarınabaşlıyorPAYAS-1

BOTAŞ kuruldu

TPAO’nunilk keşfiGERMİK-1

TÜRKİYE PETROLLERİ AKARYAKIT İSTASYONLARI kuruldu

Türkiye’ninen büyük rezerviBATI RAMAN Sahası

İPRAGAZ kuruldu

1960

İPRAŞ kuruldu

1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983

12 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

2017

1985

1986

1991

1999 2004

2011

2010

1988

1993

2009

2012

2014

2001

TPAO, ABD dışındaki dünyanınen büyük 500şirketi arasında 63. Sırada

KırıkkaleRafinerisikuruldu

Altın yıl-üretimde 50 yılın rekoruKARAKUŞpetrol sahasınınkeşfi

Türkiye’nin ilkderin deniz

sondaj gemisiFATİH alındı

LİBYA’dapetrol keşfi

OrtaklığımızIRAK’ta

Karadeniz’deilk ekonomikgaz keşfiAYAZLI-1

OrtaklığımızKKTC’de

OrtaklığımızAFGANİSTAN’da

OrtaklığımızKAZAKİSTAN’da

TPICkuruldu

OrtaklığımızAZERBAYCAN’da

Türkiye’nin en derin kuyusu

YUVAKÖY-1 (7.216 m)

Sismik GemisiBARBAROS

HAYREDDİN PAŞA alındı

OrtaklığımızRUSYA

FEDERASYONU’nda

SCPProjesi

BTCProjesi

1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

13Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Vizyon, Misyon ve Değerler

Vizyonumuz

Misyonumuz

Değerlerimiz

Ülkemizin petrol ve doğal gaz ihtiyacını karşılamada etkin, rekabetçi ve dinamik yapıda milli bir arama ve üretim şirketi olmaktır.

Ülkemizin petrol ve doğal gaz üretimini artırmak amacıyla yurt içi ve yurt dışında arama ve üretim faaliyetlerinde bulunmaktır.

• Saygı• Cesaret• Kararlılık• Mükemmeliyetçilik• Eşitlikçilik

14 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımızın ortaya koyduğu “Milli Enerji ve Maden Politikası” doğrultusunda temel stratejilerimizi belirlemiş durumdayız.

Yeni Arama Aksları Ülkemizdeki aranmamış kara ve deniz alanlarına yönelerek, kuyu sayımızı artırmak, sismik çalışmalarda belli bölgelerdeki engelleri insansız hava aracı gibi teknolojik imkânları kullanarak aşmak TPAO’nun aramacılıkta atacağı adımlardan bazılarıdır.

Barbaros Hayreddin Paşa Sismik gemimizi, hem nicelik açısından daha fazla alanda veri toplamada, hem de nitelik açısından teknolojimizi geliştirme amacıyla daha etkin kullanmak temel hedeflerimizden biridir.

Deniz ProjeleriTPAO’yu hidrokarbon aramacılığında küresel standartlara çıkaracak olan sondaj gemimiz FATİH envanterimize eklenmiştir. Bu doğrultuda öncelikle Akdeniz, sonrasında Karadeniz’de derin deniz sondajları ile ülkemizin deniz alanlarının petrol ve doğal gaz potansiyelini ortaya çıkararak, ekonomiye kazandırmak öncelikli hedefimizdir.

Arama stratejimiz kapsamında yurt içinde kara ve deniz alanlarına odaklanırken, yurt dışında da yakın coğrafyalardaki fırsatları izlemeye devam edeceğiz. Zengin hidrokarbon kaynaklarına sahip bölgemizdeki potansiyeli değerlendirmek, bu alanlarda kârlı ortaklıklar kurup, tecrübe ve portföyümüzü genişletmek de arama stratejilerimiz arasındadır.

Üretim Artırma TeknolojileriSu ve karbondioksit enjeksiyonu, polimer jel uygulamaları yanı sıra kuyu dibi ısıtıcıları gibi teknolojik imkânlardan yararlanarak mevcut sahalarımızda üretim arttırma çalışmalarına devam edilecektir.

Kara ve denizlerde toplanan verileri dünyanın en ileri standartlarında proses edecek donanım ve yazılım altyapısına sahip veri işleme merkezini geliştirmeye devam edeceğiz. Ülkemizin teknoloji ve bilim üreten kurumları ile işbirliği içinde, katma değer üreten AR-GE projeleri önceliğimiz olmaya devam edecektir. Bu kapsamda bitümlü şeyllerden petrol üretimi gibi alternatif yöntemleri değerlendireceğiz.

Ankonvansiyonel YatırımlarTrakya ve Güney Doğu’da sahip olduğumuz ankonvansiyonel potansiyelimizi ortaya koymak için “Ankonvansiyonel Projeler Yol Haritamızı” oluşturduk. Bu alanda tecrübeli bir ortakla veya kendi operatörlüğümüzde planladığımız faaliyetleri hayata geçireceğiz. Bu sayede üretim yöntemi çeşitliliğimizi de artırmayı hedefliyoruz.

Milli ve Yerli TeknolojiMilli Enerji ve Maden Politikasının önemli bir ayağını oluşturan yerlileştirme, tedarik stratejimizin temeli olacaktır. Kullanılan makina, ekipman ve yazılımlarda mevcut milli sanayinin önceliklendirilmesi temel hedeflerimizden biridir.

Özetle ülkemizin milli petrol şirketi olarak temel stratejimiz, teknolojinin de desteğiyle daha isabetli yurt içi arama çalışmaları ve nihayetinde daha fazla üretim yaparak, yakın coğrafyamızdaki fırsatları takip ederek ve tüm bu faaliyetlerimizde yerli kaynak kullanımını önceliklendirerek, ülkemize daha fazla değer katmaktır.

Stratejilerimiz

15Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

OrganizasyonŞeması

Genel Müdür

Teftiş KuruluBaşkanlığı

İç DenetimDaire Başkanlığı

İnsan KaynaklarıDaire Başkanlığı

Yurt Dışı Projelerve İş GeliştirmeMüdürlüğü

Yönetim Kurulu Büro Müdürlüğü

Özel KalemMüdürlüğü

Strateji GeliştirmeDaire Başkanlığı

HukukMüşavirliği

Melih Han BİLGİN

MELİH HAN BİLGİN BAŞKAN

ALPARSLAN BAYRAKTAR ÜYE

EDİP MÜYESSEROĞLU ÜYE

MEHMET FERRUH AKALIN ÜYE

Yönetim Kurulu

16 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Arama Daire Başkanlığı

AR-GE MerkeziDaire Başkanlığı

Bilişim TeknolojileriDaire Başkanlığı

Üretim Daire Başkanlığı

MühendislikDaire Başkanlığı

İş Güvenliği ve ÇevreKoruma Daire Başkanlığı

BatmanBölge Müdürlüğü

AdıyamanBölge Müdürlüğü

TrakyaBölge Müdürlüğü

Tedarik ve LojistikDaire Başkanlığı

Destek HizmetleriDaire Başkanlığı

Mali İşler ve FinansmanDaire Başkanlığı

Deniz OperasyonlarıDaire Başkanlığı

Genel MüdürYardımcısı

Genel MüdürYardımcısı

Edip MÜYESSEROĞLU

M. Ferruh AKALIN

Yöneticilerimiz

17Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Genel MüdürMelih Han BİLGİN

Genel Müdürümüzün Mesajı

Modern hayatın her noktasında ihtiyaç duyulan, dünyada ve ülkemizde birincil enerji tüketiminin önemli bir kısmını karşılayan petrol ve doğal gaz kaynakları, hayatımızın vazgeçilmez bir unsurudur. Ekonomik kalkınmanın devamlılığı için bu kaynakların elzem oluşu ve bu kaynakların yokluğunda gündelik hayatın durma noktasına gelişi, büyüyen Türkiye vizyonu ve politikalarının belirlenmesinde de petrol ve doğal gaza stratejik önem verilmesine işaret etmektedir.

18 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Hızla değişen politik, ekonomik ve sosyal dinamiklerin küresel enerji sektörüne yansımaları kaçınılmazdır. Bunun yanında kolay erişilebilen ve üretilebilen kaynakların azalması, bu kaynaklar üzerindeki rekabetin artması ve gelişen teknoloji ile birlikte, küresel enerji endüstrisi de gün geçtikçe daha zorlu bir alana dönüşmektedir. Öte yandan geçmiş verilerin kılavuz olma özelliğinin azalması ve petrol fiyatlarının dengeye oturmasında yaşanan belirsizlikler ile jeopolitik gerginlikler kıskacındaki piyasaların durumu, gelecek yıllara dair plan yapmayı, eski dönemlere oranla çok daha güç ve karmaşık hale getirmektedir. Bu nedenlerle şirketler geleneksel olmayan düşünce ve iş modelleri geliştirmekte, mevcut kurumsal yapı ve yönetim modellerini yenilemektedir.

Önceki yıllara oranla, 2017 yılında görülen sektörel toparlanmadaki temel nedenler küresel ekonomik büyüme ve petrol ihracatı yapan ülkelerin üretim kısıntısı kaynaklı olmuş, 2016 yılında 42 $/v ortalamasında olan Brent petrol fiyatı, 2017 yılında 54 $/v ortalamasında işlem görmüştür. Bu trendin 2018 yılında da yükselerek devam ettiğini görmekteyiz.

Ülkemizin sürekli artan ham petrol ve doğal gaz ihtiyacını karşılama ve bölgesinde etkin bir arama üretim şirketi olma vizyonuyla hareket eden TPAO, 2017 yılında da arama ve üretime odaklanarak rezerv ve üretimini arttırma hedefi ile birlikte kurumsal altyapısını da, kurumsal yönetim ilkeleriyle uyumlu bir şekilde, uluslararası sektör standartlarına yükseltmek için çalışmıştır.

Bu kapsamda Karadeniz ve Akdeniz’in potansiyelini ortaya çıkarmak amacıyla 2017 yılında çok yoğun jeolojik ve jeofizik veri toplama çalışmaları gerçekleştirdik. Yaptığımız sismik ve jeolojik çalışmalarla denizlerimizin hidrokarbon potansiyeli hakkında önemli bulgular elde ettik. Bu verilerin değerlendirme sonuçlarına göre, Güney Doğu Anadolu, Trakya ve petrol potansiyeli bulunan ancak yeterince aranmamış diğer kara alanları ile birlikte özellikle son dönemde beklentilerimizin büyük olduğu, Karadeniz ve Akdeniz’de derin deniz alanlarında arama sondajları planlamaktayız.

Hidrokarbon potansiyeli yüksek olan deniz alanlarındaki sondajlardan elde edilebilecek başarılı sonuçların; hem TPAO’yu, hem de ülkemizi, 2023 yılı hedeflerine taşıyacak önemde olduğunun bilinci içerisindeyiz. Bu nedenle de, Bakanlığımızın “Milli Enerji ve Maden Politikası” çerçevesinde, 2017 yılında Türkiye’nin ilk sondaj gemisi FATİH’i ülke ekonomisine kazandırmanın gururunu yaşamaktayız. 3.650 metreye kadar su derinliğinde çalışabilen, 12.200 metre toplam derinliğe kadar sondaj yapabilme kabiliyeti olan altıncı jenerasyon, son teknoloji sondaj ünitesi FATİH ile önümüzdeki yıllarda Akdeniz ve Karadeniz’de derin deniz sondajları planlıyoruz.

2017 yılında 22. Dünya Petrol Kongresi’nin (WPC) Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı desteği ile düzenlenmesinden gurur duyduk. 102 ülkeden yaklaşık 12.000 kişinin katıldığı Kongre’de ev sahibi ülke sponsorluğunu üstlenerek, kongrenin başarılı bir şekilde tamamlanmasının sevincini yaşadık.

Sektörde uygulanan en son teknolojik bilgi ve ekipmanları kullanarak, küresel rekabet ortamında mücadelesini sürdüren Ortaklığımız, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı’ndan AR-GE Merkezi Yetkinlik Belgesi alan ilk kamu kuruluşu olmuştur. Kazandığımız yeni teknolojiler ve tecrübemiz ile faaliyetlerimiz daha etkin, verimli ve düşük maliyetli olarak sürdürülmektedir.

TPAO, 1954 yılından bu yana Milli Petrol şirketi olarak, büyük bir ciddiyet, mesleki yeterlilik, özveri, sorumluluk ve heyecan ile çalışmalarını sürdürmektedir. Ortaklığımız bu çalışmalarını, Milli Enerji ve Maden Politikasının ana hedeflerinden olan Enerji Arz Güvenliği ve Enerji Kaynaklarında Dışa Bağımlılığı Azaltma stratejisi doğrultusunda geleceğe taşımakta kararlıdır.

Melih Han BİLGİNTürkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı

Genel Müdürü

19Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Yarım asrı aşkın süredir kamu adına

faaliyetlerinde bulunuyor, tecrübemizi geleceğe aktarıyoruz.

hidrokarbon arama, üretimve satış

Gelecek Var

DenizlerdeDerinleşiyoruz

Yurt İçinde TPAO

Ülkemizin her geçen gün daha büyük ölçüde ihtiyaç duyduğu en önemli enerji kaynaklarından olan petrol ve doğal gazın, öncelikle öz kaynaklarımızdan olmak üzere yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan sağlanması, petrol arama stratejimizin ana hedefini oluşturmaktadır. Bu hedefe ulaşmak için TPAO önceki yıllarda olduğu gibi 2017 yılında da hidrokarbon varlığı ispatlanmış basenlerin yanı sıra, henüz yeterince aranmamış bölgelerimizde de çalışmalarına devam etmiştir.

Son yıllarda denizlerimizdeki hidrokarbon arama çalışmalarına giderek artan ölçüde ağırlık verilmiştir. Bu arada, hem doğal gazın önem kazanması, hem de yeni teknolojilerin geliştirilmesi ve uygulanmasıyla sığ ve derin deniz hedefli hidrokarbon arama projeleri önem kazanmıştır.

2017 yılı arama yatırımlarımız, başta Trakya, İç Basenler ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri olmak üzere, yurt sathına yayılarak denizlerimiz ile diğer bölgelerimizde de sürdürülmüştür. Bu kapsamda, 36 23/30 ekip/ay jeolojik, 124 29/30 ekip/ay jeofizik (27 07/30 ekip/ay deniz sismik, 10 14/30 ekip/ay kara sismik, 46 03/30 ekip/ay deniz gravite ve 40 25/30 ekip/ay deniz manyetik) saha çalışmaları yapılmış, 20 adet arama, tespit ve ortak kuyuda faaliyette bulunulmuştur.

2017 Sondaj Öncesi Arama Faaliyetlerimiz

Saha Jeolojisi 36 23/30 ekip/ay

Jeofizik Saha Çalışması Birim

124 29/30 ekip/ay

2B Deniz Sismik : 860 km2B Kara Sismik : 240 km3B Deniz Sismik : 10.442 km2

3B Kara Sismik : 402 km2

Gravite-Man. Deniz : 2.337.231 nokta

Arama

26 Türkiye Petrolleri A.O.2017 Yıllık Rapor

Son 2 Yılda Denizlerimizde 3B Sismik Faaliyetimiz (Km2)

Yapılan sismik ve jeolojik çalışmalarda denizlerimizdeki hidrokarbon potansiyeli hakkında önemli bulgular elde edilmiştir. Kara ve deniz alanlarında gerçekleştirilen sismik programların sonuçlarının değerlendirilmesi sonucu elde edilen yapılar ve prospektlerin (Karadeniz, Akdeniz, Ege Denizi ve karalarda) daha detaylı tariflendirilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan alanlarda ilave 2 ve 3 boyutlu sismik veri alımı programları yapılmıştır.

Özellikle Barbaros Hayreddin Paşa sismik gemisinin alınması sonrası deniz alanlarındaki sismik faaliyetlerimiz artarak devam etmiştir. Gravite manyetik faaliyetlerimiz de artarak devam etmektedir. Son on yılda karada 93 bin, denizde 5,2 milyon nokta gravite manyetik verisi alınmıştır.

Karadeniz

Ege & Marmara

Akdeniz10.4426.589

2016

2017

1.662 6.6174.927

3.825

27Türkiye Petrolleri A.O.2017 Yıllık Rapor

Ülkemiz kara ve deniz alanlarının hidrokarbon potansiyelini tespit etmek ve milli ekonominin hizmetine sunmak hedefi doğrultusundaki faaliyetlerini gerçekleştiren TPAO bu faaliyetlerini;

• Denizler Arama Projeleri

• Trakya Arama Projeleri

• Güneydoğu Anadolu Arama Projeleri

• Diğer Bölgeler Arama Projeleri

• Ortak Arama Projeleri

olmak üzere 5 ana proje bazında yürütmüştür.

2017 yılına ait çalışmalarımız; 5 ana proje, 2 özel proje ve 7 bölge sorumluluğu bünyesinde yürütülmüştür.

Arama

Yurt İçinde TPAO

Son 2 Yılda Karada Açtığımız Arama Kuyu Sayısı

2016

2017

1810

Özellikle son yıllarda Doğu Akdeniz’de yapılan hidrokarbon keşifleri ve Barbaros Hayreddin Paşa Sismik Gemisi alımı sonrasında hidrokarbon aramacılığına yönelik faaliyetler artırılmıştır. Bu kapsamda jeolojik arazi çalışmaları, sismik veri toplanması ve mevcut sismik verilerin yorumlanması çalışmaları hızlandırılmıştır.

28 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Türkiye Petrolleri olarak Trakya havzasında geleneksel olmayan petrol sistemlerine yönelik gerçekleştirdiğimiz aramacılık faaliyetleri kapsamında 2015 ve 2016 yıllarında birer olmak üzere iki pilot kuyunun sondajını yapıp, 2017 yılında da bu iki kuyunun hidrolik çatlatma operasyonunu gerçekleştirdik. Havzanın şeyl gaz ve kesif kumtaşı gazlarına yönelik potansiyel belirleme faaliyetlerimize devam etmekteyiz.

ABD Enerji Enformasyon Dairesi (EIA), “Technically RecoverableShale Oil and Shale Gas Resources”, Haziran 2013

AnkonvansiyonelArama

Ülkemizin Öngörülen Ankonvansiyonel Rezerv Miktarları

BASEN FORMASYON YERİNDE REZERV ALINABİLİR REZERV BİRİM

TRAKYA (GAZ) MEZARDERE 4,0-5,2 1,0-2,7 Trilyon m3

TRAKYA (GAZ) HAMİTABAT 4,0-8,2 1,0-2,5 Trilyon m3

GÜNEYDOĞU ANADOLU (PETROL)

DADAŞ 55-172 3,8-10,1 Milyar Varil

Kaynak tahminiyle değerlendirilen basenler

Kaynak tahmini olmadan değerlendirilen basenler

29Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Üretim Faaliyetlerimiz

2017 yılındaki ham petrol üretimimiz 12,31 milyon varil, doğal gaz üretimimiz ise 266,91 milyon sm³ olarak gerçekleşmiştir.

Üretimimiz her geçen yıl artmaktadır: Son on yılda toplam 299 milyon varil üretim ve 11 milyar $ brüt satış gerçekleştirerek 6,8 milyar $ devletimize katkı sağladık.

TPAO olarak yurt içi petrol ve doğal gaz üretiminin büyük kısmını gerçekleştiriyoruz. Ülkemizin gittikçe artan ithalat faturasını düşürmek için, yurt içi ve yurt dışı faaliyetlerimizle elde ettiğimiz gelirle ülkemizin ekonomisine önemli oranda katkı sağlamaktayız. Bu katkı önümüzdeki dönemde de artarak devam edecektir.

TPAO’nun 2017 Yılı Yurt İçi Petrol ve Doğal Gaz Üretim Miktarlarının Piyasa Oranı

106.312 Varil PE

TPAO Petrol ve Doğal Gaz Toplam Günlük Üretimi:

12,33Milyon Varil

266,91Milyon Sm3

TPAO PETROL ÜRETİMİ%69

DİĞER ŞİRKETLERPETROL ÜRETİMİ

%31

TPAO DOĞAL GAZ ÜRETİMİ%73

DİĞER ŞİRKETLERDOĞAL GAZ ÜRETİMİ

%27

2017 Yılı Yurt İçi Toplam Ham Petrol Üretimi

2017 Yılı Yurt İçi Toplam Doğal Gaz Üretimi

30 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

TPAO’nun Toplam Günlük Üretim Miktarı (Varil PE) 2017 Yılında Bölgeler Bazında Yurt İçi Petrol Üretimimiz (Varil PE)

Yurt Dışı Üretim

Yurt İçi Üretim

Adıyaman

Trakya

Batman

Yurt içi petrol üretimimizin büyük kısmını Güneydoğu Anadolu bölgemizdeki sahalarımızdan, doğal gaz üretimimizin büyük kısmını ise Trakya’daki sahalarımızdan sağlıyoruz.

107,970,5

37,4

106 Bin2016

2017

38 Bin

68 Bin

Son 2 Yılda Karada Açtığımız Üretim Kuyu Sayısı

2016

2017

3123

3,0Milyon

1,6Milyon

9,3Milyon

31Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

İş Güvenliği ve Çevre Koruma

TPAO’da iş sağlığı, güvenliği ve çevre faaliyetleri, Entegre TS EN 14001 Çevre ve TS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri standartları çerçevesinde, her yıl olduğu gibi 2017 yılında da başarıyla gerçekleştirilmiştir.

Entegre Yönetim Sistemi’nin uygulanabilirliğini ve takibini kolaylaştırmak amacıyla kullanıma alınmış olan “EYS Takip” yazılımındaki “Gözlem/Ramak Kala” Modülünün, tüm çalışanların etkin katılımını sağlamak için mobil uygulama geliştirdik.

Entegre Yönetim Sistemleri Çalışmaları

EYS Takip Uygulama Modülleri

İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ve Çevre Yönetim Sistemi Belgesi

32 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Bu uygulama ile iş sağlığı, güvenliği ve çevre koruma faaliyetleri ile ilgili olarak; personelin, ziyaretçilerin, stajyerlerin ve alt-işveren çalışanlarının uygunsuzluk, geliştirme önerisi, pozitif uygulama ve kazaya ramak kala olay bildirimlerini İnternet erişimi olan her bilgisayar ve telefondan yapabilmelerini sağladık.

Entegre Yönetim Sistemi Şematik Gösterim

PROSEDÜRLER

KAYITLARDENETİMLER

DEĞERLENDİRME

GELİŞTİRME

POLİTİKA

HEDEFLER

KAYNAKLAR

SORUMLULUKLARPLANLA UYGULA

ÖNLEM AL KONTROL ET

5.731kişiyeİş GüvenliğiveÇevre Koruma

Eğitimi verdik

33Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Dosya Konusu: 2017 Dünya Petrol Kongresi

Petrol ve Doğal Gaz Endüstrisinin önemli küresel organizasyonu Türkiye’de düzenlendi. 9-13 Temmuz 2017 tarihlerinde, 22. si düzenlenen Dünya Petrol Kongresi’ne Türkiye ev sahipliği yaptı.

Cumhurbaşkanlığı himayelerinde gerçekleştirilen kongreye; birçok hükümet ve devlet başkanı, uluslararası şirket CEO’ları ile uluslararası örgütlerin başkanları katıldı.

İlk olarak 1933 yılında düzenlenen kongre, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu toplam 70 ülkeden oluşan Dünya Petrol Konseyi tarafından üç yılda bir kez düzenleniyor. Sektörün en önemli organizasyonu olarak kabul edilen organizasyonun sonuncusu 2014 yılında Rusya’da düzenlenmişti.

Ülkemizde yapılan kongre ise katılımcıların sayısı ve niteliği bakımından dikkat çekti. Aralarında Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, İran, Azerbaycan, Brezilya, Hindistan ve Suudi Arabistan’ın da bulunduğu; toplam 102 ülkeden 7 Devlet Başkanı, 38 Bakan ve 500’ün üzerinde CEO kongreye büyük ilgi gösterdi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın tam desteği ile gerçekleşen kongre, Türkiye Petrolleri ev sahipliğinde tamamlandı.

Kongre sürecinde düzenlenen 124 farklı oturumda, 51 ülkeden 620 konuşmacı sunumlarını gerçekleştirdi. 500’ün üzerinde basın mensubunun takip ettiği organizasyona, çok sayıda uluslararası şirket ve kuruluş da ortak olarak dâhil oldu.

İstanbul’un ev sahipliğini yaptığı 22. Dünya Petrol Kongresi, birçok devlet başkanının ilgisini çekmesiyle de önceki kongrelerden ayrıldı. Organizasyona Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın yanı sıra, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev, Sırbistan Başkanı Sayın Aleksandar Vucic, Güney Afrika Eski Başkanı Willem De Klerk ile Türkiye, Arnavutluk ve Bulgaristan Başbakanları katıldı.

34 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Kongre kültür, sanat ve sosyal aktiviteler açısından da dikkat çekti. İlk olarak Dünya Petrol Konseyi tarafından 100 yetenekli genç gönüllüye, birçok alanda ödüller verildi. Kongre sırasında düzenlenen Türk Gecesi ve Gençlik Buluşması etkinlikleri katılımcıların yüksek katılımıyla gerçekleşti. Geleneksel Türk Sanatları Sergisi ve Türk Mutfağı Atölyesi de kongre katılımcılarına Türk Kültürünü yakından tanıma fırsatı tanıdı. Kongre teknik geziler, “Tarihi Yarımada” turu ve kapanış seremonisi ile son buldu.

22. Dünya Petrol Kongresi Türkiye’nin enerjideki anahtar rolünü bir defa daha gözler önüne sermiş oldu.

35Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Tecrübelerimizden yararlanarak, daha cesur adımlar atıyor; ülkemizi, enerjimizi ve teknolojimizi geliştirecek hamleler yapıyoruz.

Yenilik Var

Milli ve Yerli Teknoloji

AR-GE MerkeziTürkiye Petrolleri AR-GE Merkezi sahip olduğu bilgi donanımı ve son teknolojiye sahip akredite laboratuvarları ile yurt içi ve dışında üniversiteler ve sanayi için gerçek bir çözüm merkezidir. Başta TPAO olmak üzere diğer kurum ve kuruluşlarla stratejik AR-GE projeleri geliştiren Merkez, gelişim odaklı yaklaşımını yenilikçi hizmetlere dönüştürmeye devam etmektedir.

2017 yılında Petrol Jeolojisinde; Batı Karadeniz’in gaz hidrat potansiyeli, Güneydoğu Anadolu petrol sistemi ve kaynak kaya modelleme çalışmaları, Karadeniz deniz alanlarının stratigrafisi ve sedimantolojisine

yönelik yeni yaklaşımlar, denizde jeokimyasal prospeksiyon, Güneydoğu Anadolu kantitatif basen modellemesi, Mardin Grubu karbonat birimlerinin rezervuar özellikleri, Torosların Paleozoyik birimlerine stratigrafik olarak yeni yaklaşımları içeren proje çalışmaları yürütülmüştür.

2017 yılında Petrol Teknolojisinde; petrol sahalarında verimliliğin arttırılması, ikincil petrol üretimlerinin geliştirilmesi, formasyon kirlenmesinin azaltılması, sondaj ve kuyu tamamlama uygulama kalitelerinin yükseltilmesi, yerli kaynakların petrol sektöründe kullanılmasının yaygınlaştırılması, kuyu uyarma yöntemlerinin doğru kullanımı, scale, korozyon, parafin wax gibi sorunların kimyasal yöntemlerle çözülmesi gibi temel konularda proje çalışmaları yürütülmüştür.

Teknoloji Yatırımları

•TPAO-TKİBİTÜMLÜŞEYLPROJESİ

•MİKRODALGAYÖNTEMİİLEPETROLKURTARIMIARTTIRILMASIPROJESİ

•BATIKARADENİZ’DEGAZHİDRATPOTANSİYELİARAŞTIRMAPROJESİ

Milyon $

AR-GE Yatırımı

Yerlileştirme Yatırımı

2017Yılında

Devam EdenToplam

2017

3,50

1,50

3Ortak Proje

19Teknoloji

Projesi

12Bilim Projesi34

proje40 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Milli ve Yerli TedarikYurt içi imalat çalışmaları kapsamında daha önce yurt dışından temin edilen ekipman ve ürünlerin projelendirilerek yurt içinde imal ettirilmesi ile son 10 yılda TP yurt dışı fiyatlara göre 32 milyon USD tasarruf etmiş,  aynı zamanda 24 milyon USD ülke içerisinde kalarak ekonomiye kazandırılmıştır.

Ayrıca söz konusu ürünlere yönelik, ülkemizde teknik bilgi birikimi ve imalat altyapısı oluşmuştur.

Ülkemizde Sektörle

Gelişimine Katkı Sağlıyoruz

Teşvikleri Veriyoruz Destekliyoruz

Yapıyoruz

PetrolEndüstrisinin

AR-GE Yerli İmalatı

BilgiPaylaşımı

41Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Enerjide sınır tanımıyor

5 Ülkede 13 Proje ilemilli enerjiye katkı sağlıyoruz.

Projeler Var

Yurt Dışında TPAO

Petrol fiyatlarında son yıllarda yaşanan dalgalanmalar ve bölgesel politik istikrarsızlıklar enerji arz güvenliği konusunu dünya gündeminin ilk sıralarına taşımıştır. Bu kapsamda petrol ihtiyacının büyük bir bölümünü ithal eden ülkemizin, kendi hidrokarbon kaynaklarına sahip olması stratejik bir adım olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle de petrol ve doğal gaz arz güvenliğimizin temini için yurt içi ve yurt dışında arama ve üretim yapan Türkiye Petrolleri A.O. faaliyetlerine büyük bir azimle devam etmektedir.

TPAO’nun hedefi, dünyada olduğu gibi ülkemizde de tüketilen enerji içerisinde büyük bir paya sahip olan petrol ve doğal gazı öncelikle kendi öz kaynaklarımızdan olmak üzere yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan karşılayabilmektir. Bu hedef doğrultusunda TPAO yurt içinde ve yurt dışında hidrokarbon kaynaklarının aranması, keşfedilmesi, üretilmesi ve ülke ekonomisine kazandırılması amacıyla, risk faktörü oldukça yüksek olan petrol ve doğal gaz arama sektöründe üzerine düşen görevi büyük bir sorumluluk ve özveri ile yerine getirmektedir.

Yurt Dışı Günlük Petrol Üretimi (Bin Varil PE)

Yurt Dışı Petrol

Bin Varil Günlük Üretim

Yurt Dışı Gaz

2017 yılında

yurt dışı yatırımı yaptık.1,14 milyar $

Son 10 yılda başta Azerbaycan ve Irak olmak üzere yurt dışı projelere

yatırım yaptık.9,6 milyar $

68

2017

26,6

41,4

44 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

TPAO’nun Uluslararası Faaliyetleri

ŞAH DENİZ ACG BTC SCPALOV

MANSURİYABADRA MİSSAN SİBA

MAZAR-I SHARIF SANDIKLI

BAYTUGAN DOĞU AKDENİZ

YURT DIŞI PROJELERİMİZ

ülkede

13

2017 yurt dışı toplam günlük üretim

68 bin varil pe

proje

5

AZERBAYCAN IRAK AFGANİSTAN RUSYA KKTC

45Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Emeğin ve insanın kıymetini biliyor, kültürümüze yakışır bir şekilde önce insanı ve çevreyi düşünüyoruz.

Kazanç Var

Kurumsalİnsan Kaynakları

Şirketimiz, dünya çapındaki teknolojik alt yapımız ve şirketimizi başarıyla temsil eden yetişmiş insan gücümüz ile 63 yıldır faaliyetlerimizi büyük bir azim ve kararlılıkla sürdürmekteyiz. Bölgesinde etkin bir “Dünya Enerji Şirketi” olma vizyonumuz doğrultusunda, geleceğe daha emin adımlarla ilerlemek için çalışanlarımıza yatırım yapmaya devam ediyoruz. Ortaklığımızda, 2017 sonu itibariyle %15’i kadın olmak üzere 3790 personelimiz bulunuyor.

Bölgesinde lider ve küresel faaliyet gösteren bir petrol şirketi olma arzumuz, sadece teknolojik yatırımlar, arama ve üretim faaliyetlerimizle değil; aynı zamanda çalışanlarımıza verdiğimiz değer ve bireysel gelişime odaklanan bilinç ile şekillenmektedir.

Personel Durumu

Personel Eğitim Seviyeleri

Erkek

Kadın3.790

2017

%85%15

%28,4Lisans

%21Yüksek Lisans

%49,9Diğer

%0,7Doktora

48 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Mali Durum

Finans

2017 2016

VARLIKLAR

DÖNEN VARLIKLAR 1.098.076 1.243.560

Nakit ve nakit benzerleri 225.648 141.474

Ticari alacaklar 201.252 248.489

İlişkili taraflardan diğer alacaklar 456.069 498.874

Stoklar 151.092 300.540

Diğer dönen varlıklar 64.015 54.183

DURAN VARLIKLAR 8.164.003 8.049.359

Ticari alacaklar 102.674 101.152

İlişkili taraflardan diğer alacaklar - 460.909

Yastık gazı ve hat dolum gazı 40.874 40.606

Yatırım amaçlı gayrimenkuller 167.131 167.131

Maddi duran varlıklar 7.655.372 7.098.301

Maddi olmayan duran varlıklar 10.129 7.193

Şerefiye - 19.676

Diğer duran varlıklar 187.823 154.392

TOPLAM VARLIKLAR 9.262.079 9.292.920

TPAO ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Konsolide Bilanço Tablosu (bin ABD doları)

49Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Mali Durum

Finans

TPAO ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Konsolide Bilanço Tablosu (bin ABD doları)

2017 2016

YÜKÜMLÜLÜKLER VE ÖZKAYNAKLAR

Kısa Vadeli Yükümlülükler 586.030 796.090

Kısa vadeli borçlanmalar 64.439 167.245

Ticari borçlar 292.333 310.712

Dönem karı vergi yükümlülüğü 18.141 100.909

Karşılıklar 38.325 31.494

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 172.792 185.730

Uzun Vadeli Yükümlülükler 3.354.069 3.184.094

Uzun vadeli borçlanmalar 2.450.543 2.261.604

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 57.108 90.915

Diğer uzun vadeli karşılıklar 475.306 460.008

Ertelenmiş vergi yükümlülüğü 241.978 289.048

Diğer uzun vadeli yükümlülükler 129.134 82.519

Özkaynaklar 5.321.980 5.312.736

Ödenmiş sermaye 1.748.011 1.706.898

Kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 2.983.849 2.773.925

Aktueryal kayıp (1.236) (1.161)

Yabancı para çevrim farkı (1.503) 792

Geçmiş yıllar karları 592.859 832.282

TOPLAM KAYNAKLAR 9.262.079 9.292.920

50 Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

Mali Durum

Finans

TPAO ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2017 ve 31 Aralık 2016 tarihleri itibarıyla Konsolide Bilanço Tablosu (bin ABD doları)

2017 2016

Hasılat 1.679.211 1.358.413Satışların maliyeti (837.087) (858.463)Brüt Kâr 842.124 499.950Genel yönetim giderleri (124.741) (132.582)Arama giderleri (109.684) (110.789)Pazarlama giderleri (104.992) (110.665)Değer düşüklüğü karşılığı (giderleri)/iptali (374.546) 441.602Finansman giderleri (128.283) (112.334)Yabancı para çevrim farkı (23.277) (95.223)Diğer gelirler 53.292 301.357Vergi Öncesi Kâr 29.893 681.316Dönem vergi gideri (39.716) (90.780)

Net Dönem Zararı/Kârı (9.823) 590.536

Diğer Kapsamlı Gider/GelirAktueryal kayıp (75) (1.161)Yabancı para çevrim farkı (2.295) 8.440

Toplam Kapsamlı Gider/Gelir (12.193) 597.815

2017 2016

Cari Oran (Çalışma Sermayesi Oranı) 1,87 1,56

Asit – Test Oranı 1,62 1,18

Finansal Kaldıraç Oranı 0,43 0,43

Özkaynaklar / Toplam Kaynaklar 0,57 0,57

Özkaynaklar / Yabancı Kaynaklar 1,35 1,33

Brüt Satış Karı / Net Satışlar 0,50 0,37

51Türkiye Petrolleri A.O. 2017 Yıllık Rapor

GenelMüdürlük

Türkiye Petrolleri A.O.Söğütözü Mahallesi, 2180. Cadde No:1006530 Çankaya – Ankara / TÜRKİYE Tel: +90 312 207 20 00 Faks: +90 312 286 90 00 – +90 0312 286 90 01

BölgeMüdürlükleri

BatmanBölgeMüdürlüğüP.K. 72100, Batman / TÜRKİYETel: +90 488 217 60 00 Faks: +90 488 213 41 49 - +90 488 213 29 14

TrakyaBölgeMüdürlüğüP.K. 39750, Lüleburgaz – Kırklareli / TÜRKİYETel: +90 288 417 38 90 Faks: +90 288 417 22 03

AdıyamanBölgeMüdürlüğüP.K. 02040, Türmüz Yolu Üzeri 02040 Adıyaman / TÜRKİYETel: +90 416 227 28 11Faks: +90 416 227 28 07 - +90 416 227 28 18

www.tpao.gov.tr

www.facebook.com/trpetrolleri

www.twitter.com/trpetrolleri

www.instagram.com/trpetrolleri

www.linkedin.com/company/turkishpetroleum/

YurtDışıOfisleri

AzerbaycanTP/TPOC/TPBTCOfisi69, Nizami Street ISR Plaza, 4th floor AZ 1005Baku / AZERBAIJANTel: +994 12 464 01 50 – +994 12 464 01 51Faks: +994 12 464 01 53e-posta: [email protected]

TPOCIrakOfisiAl Waziriyah, District 301 St-5, No:6, Baghdad / IRAQTel: +90 312 207 20 00 / 18 58 – 18 59e-posta: [email protected]

TPOCAfganistanOfisiBurj Ghazanfar Sixth Floor, Baihaqi StreetMazar-e Sharif / AFGHANISTANe-posta: [email protected]

TPOCDoğuAkdenizOfisiŞht. Ecvet Yusuf Cad. No: 44/D 3. KatYenişehir, Lefkoşa / KKTCTel: +90 392 228 68 00Faks: +90 392 228 28 28e-posta: [email protected]

YurtDışıOfisleri

AzerbaycanTP/TPOC/TPBTCOfisi69, Nizami Street ISR Plaza, 4th floor AZ 1005Baku / AZERBAIJANTel: +994 12 464 01 50 – +994 12 464 01 51Faks: +994 12 464 01 53e-posta: [email protected]

TPOCIrakOfisiAl Waziriyah, District 301 St-5, No:6, Baghdad / IRAQTel: +90 312 207 20 00 / 18 58 – 18 59e-posta: [email protected]

TPOCAfganistanOfisiBurj Ghazanfar Sixth Floor, Baihaqi StreetMazar-e Sharif / AFGHANISTANe-posta: [email protected]

TPOCDoğuAkdenizOfisiŞht. Ecvet Yusuf Cad. No: 44/D 3. KatYenişehir, Lefkoşa / KKTCTel: +90 392 228 68 00Faks: +90 392 228 28 28e-posta: [email protected]