yeryÜzÜnÜ Şekİllendİren gÜÇ
DESCRIPTION
YERYÜZÜNÜ ŞEKİLLENDİREN GÜÇ. DIŞ KUVVETLER. ÖZLEM BEKİROĞLU. Dış kuvvetler. iç kuvvetler sonucu oluşan yer şekillerinin son düzeltmelerinin yapıldığı kaynağını güneşten alan kuvvetlere denir. DIŞ KUVVETLER. RÜZGARLAR. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
YERYÜZÜNÜ ŞEKİLLENDİREN GÜÇ
DIŞ KUVVETLER
ÖZLEM BEKİROĞLU
Dış kuvvetler
iç kuvvetler sonucu oluşan yer şekillerinin son düzeltmelerinin yapıldığı kaynağını güneşten alan kuvvetlere denir.
DIŞ KUVVETLER
DIŞ KUVVETLER
AKARSULAR BUZULLAR RÜZGARLARDALGA
VE AKINTILAR
YER ALTI SULARI VE
KAYNAKLAR
RÜZGARLAR
Kurak ve yarı kurak bölgelerde yer şekillerini biçimlendiren en etkili kuvvet rüzgârlardır.
RÜZGARLAR
Rüzgârın biçimlendirici etkisi kurak ve bitki örtüsünden yoksun bölgelerde daha fazladır.Çünkü buralarda toprak tanelidir. Rüzgâr tarafından kolayca yerinden sökülür, havalandırılarak taşınır, Bu nedenle rüzgârlar en büyük etkilerini çöllerde gösterirler. Çünkü bu bölgelerde bitki örtüsü zayıf, arazi kuru, rüzgâr hızlıdır.
Rüzgârın etkili olup yer şekillerini oluşturabilmesi için:
1-) Bitki örtüsünün olmaması, 2-) Toprağın kuru olması gerekir. 3-) Zemin yapısının gevşek
olması gerekir.
RÜZGAR AŞINDIRMA VE
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
MANTAR KAYA
(ŞEYTAN MASASI)
TAFONİ
YARDANG
ŞAHİT KAYALAR
BİRİKTİME ŞEKİLLERİBARKAN
KUMULLAR
LÖS
AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
1. MANTAR KAYA (ŞEYTAN MASASI)
Rüzgâr tarafındankayaların daha çok altkısımlarının oyulmasıile oluşmuş şekillerdir.Altı oyulan kayanın üstüşapka şeklini alır.
1. TAFONİ:Taşların sular
tarafından yumuşak
kısımlarının eritilmesi ve
aşındırılması sonucu
kayaçlar üzerinde küçük
oyuklar oluşur bu oyukara
tafoni denir.
AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
1. YARDANG:Rüzgârlartarafından yamaçlardabulunan gevşekmateryallerin aşındırılmasıve taşınması ile dirençlikayaların oluşturduğupürüzlü, girintili çıkıntılı,oluklu yüzeylere denir.(sert tabakanın zeminüstünde meydanagetirdiği sivri köşeliçıkıntılardır.)
AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ1. ŞAHİT KAYALAR:Biryamaçta kayalar arasındakiçözülmüş maddelerinuzaklaştırılması ile oluşmuşşekillerdir. Yani farklı direnceve aşınma özelliklerine sahipkaya veya tortulların bulunduğuyerlerde rüzgârın kolay aşınankaya ya da tortullarıaşındırması ve aşındırılanmaddelerin başka yerlereuzaklaştırılması ile oluşanşekillerdir.
PERİBACASI:Peribacası, volkanik sahalarda tüflerle kaplı arazilerin sel ve seyelan suları ile aşınması sonucunda oluşurlar. Tüflerin aşınması sonucunda dirençli kayaların altında kalan kısımları aşınmayarak sütun şeklinde kalır ki bu sütunlara peribacası adı verilir. Ülkemizde İç Anadolu Bölgesi’nde Ürgüp, Göreme ve Avanos civarında çok güzel örnekleri görülmektedir
AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
Kurak ve çıplak bölgelerde rüzgâr
süpürüp taşıdığı maddeleri hızı kesilince
ya da önüne bir engel çıkınca
biriktirmeye başlar.
BARKAN: Çöllerdeki Hilal biçimli kum tepeleridir. Hilalin açık ucu rüzgârın estiği yönü gösterir.
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
BARKAN: ÇöllerdekiHilal biçimli kumtepeleridir. Hilalin açıkucu rüzgârın estiğiyönü gösterir.
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
KUMULLAR: Rüzgârların biriktirdiği maddelerden oluşan tepeciklerdir. Çöllerde, kıyılarda ve yarı kurak bölgelerin gevşek yapılı arazilerinde görülür. Kumullar hareket eder ve zamanla yer değiştirir.
KUMULLAR:Belli bir şekil almamış kum örtüleridir. Rüzgâr yönünde uzanan kumul tepelerine boyuna kumul, rüzgâra dik yönde olanlara da enine kumul denir.
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ
LÖS: İnce tozların, çöllerden daha nemli alanlara taşınması ve orada yığılması sonucu oluşan kalın toprak örtüsüne lös denir. Lösler genellikle tabakalaşmamış, gözenekli ve çok verimli topraklardır.
Ülkemizde böyle çok kurak bölgeler yoktur.Rüzgar etkilerini en iyi görebileceğimiz bölge İç Anadolu Bölgesidir
BİRİKTİRME ŞEKİLLERİ