yeni türk ticaret kanunu

Yeni Türk Ticaret Kanunu

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunundaki Sigorta Hukuku 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunundaki Sigorta Hukuku Hükümleri İle Getirilen Yenilikler Neler?Hükümleri İle Getirilen Yenilikler Neler?

Sunum İçeriği

I.Giriş

II. Genel Hükümler

III. Zarar Sigortaları

I. GİRİŞ

Yeni Kanundaki Değişikliklerin Hedefi

Yürürlüğü Hakkında

Sistematiği Hakkında



6102 Sayılı Kanundaki Değişikliklerin Hedefi

6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunun Sigorta Kitabı, yeni kanunla köklü değişikliklere uğramıştır. Gerekçeye göre, sigorta kitabındaki değişikliklerin üç temel hedefi vardır;

1) Ülkemiz ihtiyaçlarına uygun, modern bir kanun hazırlamak,

2) 6762 sayılı Kanunun uygulamada sorun yaratmamış ve sigortacılar tarafından benimsenmiş hüküm ve ilkelerini korumak,

3) Uygulamanın sorun ve gereksinimlerine cevap verebilecek ve zorlukları görülen sorunları giderebilecek nitelikte hükümler öngörmektir.


6102 Sayılı Kanunun Yürürlüğü Hakkında

Yürürlük tarihi 1 Temmuz 2012Yürürlük tarihi 1 Temmuz 2012

ğ6103 Sayılı Kanunun 39. md kapsamında, 6762 Sayılı Kanun yürürlükteyken yapılan sigorta sözleşmelerine 6102 Sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl süreyle 6762 Sayılı Kanun hükümleri uygulanacaktır.

Ancak, bu bir yıllık süre içinde sigorta ettireni, sigortalıyı ve lehdarı koruyan hükümler bakımından, 6102 sayılı Kanun hükümleri geçerli olacaktır.


6102 Sayılı Kanunun Sistematiği Hakkında

Sigorta Hukuku 6762 sayılı Kanunda 5. kitap iken 6102 sayılı Kanunda 6. kitap oldu.

Dilde önemli ölçüde sadeleşme söz konusu

Emredici hüküm sayısı azalmıştır.ğAmaç : sözleşme serbestisinin önünü açarak sigorta sektörünün gelişmesini sağlamak.

Tüm sigorta sözleşmelerine uygulanabilecek genel hükümlerin kapsamı genişletilerek sayısı 52 maddeye çıkarılmıştır.

Yangın, tarım, hırsızlık, deniz sigortaları gibi özel sigorta türleri düzenlemeleri kanundan çıkarılmıştır..


6102 Sayılı Kanunun Sistematiği Hakkında

ANCAKANCAK Düzenlemeler 2005 yılını yansıtmaktadır.

Almanlar 2008 yılında yeni bir sigorta kanunu hazırladı. Ancak 6102 sayılı Kanun 2005 yılında hazırlanmış ve bu tarihten sonra da esaslı bir değişiklik yapılmamıştır. Bu nedenle Avrupa’daki gelişmelerden esinlenilememiştir.


II. GENEL HÜKÜMLER

A) SİGORTA SÖZLEŞMELERİ

I. Temel Kavramlar

II. Hükümler

III.Tarafların Borç ve Yükümlülükleri

B)KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULAMA ALANI

C) SİGORTA SÖZLEŞMELERİ HAKKINDA UYGULANACAK HÜKÜMLER

D)KORUYUCU HÜKÜMLER

II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmelerii. Temel Kavramlar1. Tanım Madde 1401 ğ maddi bir değişiklik bulunmamaktadır.

2. Karşılıklı Sigorta Madde 1402 ğ mevcut kanundan farklı olarak, karşılıklı sigortanın tanımı sigorta sözleşmesinin tanımının

yapıldığı maddeden ayrılarak 1402. maddede ayrıca düzenlenmesi yoluna gidilmiştir. Ayrıca mevcut kanundan farklı olarak karşılıklı sigorta faaliyetinin ancak kooperatif şirket şeklinde yürütülebileceği hüküm altına alınmıştır. 5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 3/III. Maddesinde sigorta şirketlerinin karşılıklı sigorta yapması zorunlu kılınmıştır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmelerii. Temel Kavramlar

3. Reasürans Madde 1403ğ Reasüransa ilişkin düzenleme 6762 sayılı Kanunda mal sigortaları ile ilgili ikinci kısımda yer

alırken, yeni kanunda genel hükümler arasında düzenlemiştir. Zira, maddede öngörülen düzenleme her tür sigorta için geçerli olan genel nitelikte bir düzenlemedir. Mevcut TTK ile yeni TTK’daki düzenleme birbiriyle çok paralel olmakla birlikte mevcut TTK’nın 1276. maddesindeki “sigorta ettiren kimse dahi sigorta primini sigorta ettirebilir” kısmına yeni kanunda yer verilmemiştir. Gerekçede, reasüransın sigortacının yapmış olduğu sigorta olduğu ve sigorta ettirenin reasürans sözleşmesine taraf olmasının mümkün olmadığından bu ifadenin madde kapsamından çıkartıldığı belirtilmektedir.

4. Geçerli Olmayan Sigorta Madde 1404 ğ Maddi bir değişiklik bulunmamaktadır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler

1. Sözleşmenin Yapılması Sırasında SusmaMadde 1405ğ Yeni bir düzenleme olup, 6762 sayılı Kanunda yer almamaktadır. Buna benzer bir

düzenleme sigortacılık kanununda, yalnızca hayat sigortaları için öngörülmektedir. TTK’daki yeni düzenleme ile artık tüm sigorta sözleşmeleri için aynı hukuki sonuç doğacaktır. Buna göre, sigortacı ile sigorta sözleşmesi yapmak isteyen kişinin, sözleşmenin yapılması için verdiği teklifname tarihinden itibaren otuz gün içinde reddedilmemesi, tüm sigorta türleri için sigorta sözleşmesinin kurulmuş sayılması sonucunu doğuracaktır. Sigorta şirketinin verdiği teklifname için bu hüküm geçerli değildir. Ayrıca teklifnamenin verilmesi sırasında yapılmış ödemelerin, sözleşmenin yapılmasından sonra prim olarak kabul edilmesi veya ilk prime sayılması, bu ödemelerin, sigorta sözleşmesinin yapılmaması halinde, kesinti yapılmadan faiziyle birlikte geri verileceği de kaleme alınmıştır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 2. Temsila) Genel OlarakMadde 1406ğ Birinci fıkrada mevcut durumdan farklı olarak temsilcinin yetkisiz olması durumda sigortacıya

karşı sorumlu olacağı miktar sigorta priminin tamamı şeklinde değil de sigorta dönemine ait prim olarak belirlenmiştir. Zira, bu düzenleme yetkisiz temsilcinin genel hükümler çerçevesinde “culpa in contrahendo”dan doğan sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Maddenin ikinci fıkrası 6762 sayılı Kanunun 1270 inci maddesinin ikinci fıkrasının tekrarı mahiyetinde olmakla birlikte gerek Kanunun kendi içinde bir bütünlük sağlayabilmesini gerekse sigorta ettirenin haksız kazanç sağlamasının önüne geçilebilmesini teminen, temsil olunanın rizikonun gerçekleşmesinden sonra sözleşmeye icazet vermesinin ancak, rizikonun gerçekleştiği konusunda bilgi sahibi olmamasına bağlı olduğunu ifade edecek şekilde 1458 inci madde hükmünün saklı olduğu fıkraya eklenmiştir. Maddenin son fıkrasına yenilik olarak yetkisiz temsilci tarafından yapılan sözleşmede, sigortalanan menfaat üzerinde ayrıca yetkisiz temsilcinin de menfaati varsa sözleşmenin yetkisiz temsilci adına kurulmuş sayılacağı hüküm altına alınmıştır. Böylelikle yetkisiz yapılan sözleşmeye hayat verebilmesi olanağı sağlanmıştır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 2. Temsilb) Talimat Bulunmaması Madde 1407 ğ Mevcut Kanunun 1271. maddesinde yer alan düzenleme yeni kanunun bu maddesi ile aynen

korunmuştur.

3. Sigorta Menfaatinin Yokluğu Madde 1408 ğ Mevcut TTK’nın 1269. maddesi sigorta edilen menfaat ve menfaat sahibini açık bir şekilde düzenlemiştir.

Ancak yeni kanunda sigorta kitabının girişinde menfaat ve menfaat sahibi tanımının genel bir tanım olarak değil sigorta türlerine göre tek tek yapılması söz konusu olmuştur. Buna karşılık “sigorta menfaatinin yokluğu” başlıklı 1408. maddede, sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında, sigortalanan menfaat mevcut değilse sigorta sözleşmesinin geçersiz olacağı belirtilmekle yetinilmiştir. Yine sözleşmenin yapıldığı anda var olan menfaatin, sözleşmenin süresi içinde ortadan kalkması halinde, sözleşmenin o anda geçersiz olacağı, kanunun 1470. maddesine gönderme yapılarak menfaat sahibinin değişmesi halinde aksine sözleşme yoksa sözleşmenin sona ereceği ifade edilmiştir.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 4. Sigortanın Kapsamı Madde 1409 ğ Yeni Kanunda, 6762 sayılı Kanunda benimsenmiş olan umumilik ilkesinden vazgeçilmiştir. Buna göre,

6102 sayılı Kanunun 1409. maddesi uyarınca sigortacı yalnızca poliçede yazılı hasarlardanyalnızca poliçede yazılı hasarlardan sorumlu olacaktır. 6762 sayılı Kanunun 1281. Maddesi ile sigortacının, harb ve isyan dışındaki sebeplerle mallar hakkında gerçekleşen rizikolar için sigortacının bütün hasarlardan sorumlu olacağını düzenlemektedir. Aynı maddenin ikinci fıkrası gereğince poliçede istisna kabul edilmeyen hasarların harp ve isyan dışında tamamının sigortacının sorumluluğunda olacağı belirtilmekte ve ayrıca ve açıkça istisna edilmedikçe sigortacının her türlü hasarı ödemekle mükellef olacağı anlaşılmaktadır. 6762 sayılı Kanun bu yapısı itibariyle sigortalı lehine bir durum doğurmaktadır. Bununla birlikte 6102 sayılı Kanunun 1409. Maddesi tam tersi denebilecek bir sistem benimsemiştir. 6102 sayılı Kanunun 1409. Maddesine göre sigortacı, sadece “sözleşmede öngörülen rizikonun gerçekleşmesinden” doğan zarardan veya bedelden sorumlu olacaktır. Umumilik esasındaki kanundan kaynaklanan kapsam ve istisna, 6102 sayılı Kanun ile birlikte tamamen sözleşme şartlarıyla düzenlenir hale gelmektedir. Böylece sigortacı poliçede istisna kabul edilmedikçe sorumlu olduğu hasarlardan değil, tam tersine sadece poliçede yazılı hasarlardan sorumlu olacaktır. Sigortacının poliçede yazılmayan bir hasarın gerçekleşmesi halinde bunu ödemesi söz konusu olmayacaktır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 5. Sigorta Süresi Madde 1410ğ Yürürlükte bulunan TTK’nın 1282. maddesi ile paralel bir düzenleme olmakla birlikte, 1282.

maddede sigortacının hangi tarihten itibaren gerçekleşen rizikolardan sorumlu olacağı düzenlenirken (aksi kararlaştırılmış olmadıkça primin ödendiği tarihten itibaren), yeni kanunun 1410. maddesinde bu düzenlenmeyerek başka bir maddede kaleme alınmıştır.

6. Sigorta Dönemi Madde 1411 ğ Bu yeni bir düzenleme olup mevcut TTK’da karşılığı bulunmamaktadır. Sigorta dönemi

kavramı, sigorta primlerinin hesaplandığı ve sözleşmenin devam ettiği süreyi ifade edecektir. Buna göre, prim daha kısa zaman dilimlerine göre hesaplanmamış ise Kanuna göre sigorta dönemi bir yıl olacaktır. Bu madde ile sigorta dönemi en fazla bir yıl olmak üzere sınırlandırılmaktadır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 7. Sigorta Ettiren Dışındakilerin Bilgisi ve Davranışı Madde 1412 ğ Bu yeni bir düzenlemedir. Bu maddeye göre, sigorta ettirenin bilgisine ve davranışına hukuki sonuç bağlanan

durumlarda, sigortadan haberi olması şartı ile, sigortalının, temsilci söz konusu ise temsilcinin bilgisi ve davranışı dikkate alınacaktır. Bu durum özellikle rizikonun meydana gelmesindeki kasıt kusur, sigortalanan menfaatin durumundaki değişiklikler ve ihbar ve prim ödeme mükellefiyeti açısından son derece tehlikeli ve mevcut TTK’da karşılığı olmayan bir hükümdür. Bu husus isabetli bir düzenlemedir ve sigorta sözleşmelerinin kötüye kullanılmasını da engeller.

8. Fesih ve Caymaa) Olağanüstü Durumlarda Fesih Madde 1413 ğ 6762 sayılı Kanunda olağanüstü fesih halleri arasında tarafların konkordato ilan etmesi tarafların konkordato ilan etmesi yer

almamakta iken, yeni Kanunda mevcut düzenlemenin yanı sıra sigortacının konkordato ilan etmesi durumu da olağanüstü fesih halleri arasında düzenlenmiştir. Ayrıca, 1413. maddenin 1. fıkrasının devamında, sigortacının ilgili sigorta dalına ilişkin ruhsatının iptal edilmesi veya sözleşme yapma yetkisinin kaldırılması gibi hallerde de sigorta ettirenin bunları öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde sigorta sözleşmesini feshedebileceği bildirilmektedir.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler8. Fesih ve Cayma b) Sigorta Priminin Artırılmasında Fesih Madde 1414 ğ Bu madde ile “ayarlama şartıayarlama şartı” kavramı getirilmektedir. Bu şart sigorta sözleşmesine

koyulduğunda, sigortacıya sigorta güvencesinin kapsamında herhangi bir değişiklik yapmadan sigorta primlerini tek taraflı olarak yükseltme yetkisi vermektedir. 6762 sayılı Kanuna göre ise, sigorta primindeki artış ve indirim yalnızca sigorta güvencesinin kapsamında meydana gelen değişikliklerle ilgili ve onlara bağlıdır. Getirilen yeni düzenleme sigortalıların aleyhine bir düzenlemedir. Diğer yandan yeni TTK’nın 1414. maddesinin devamında, sigortalıya prim artışına ilişkin bildirimi almasından itibaren bir ay içinde sözleşmeyi feshetme olanağı tanınmıştır. Sigortacının fahiş prim talepleri karşısında, sigorta ettirenin sadece fesih değil, bu artırımın geçersizliğini de ileri sürebileceği unutulmamalıdır. Ayarlamaya ilişkin hükümlerin sıhhati isteniyor ise, sigorta ettirene bu husus sözleşme esnasında objektif kriterler belirlenerek sözleşmeye konulmalıdır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 8. Fesih ve Cayma c) Kısmi Fesih ve Cayma Madde 1415 ğ 6102 sayılı Kanunda, yürürlükteki Kanunun 1367.maddesinden farklı olarak, caymanın yanı sıra fesih

ihtimali de düzenlenmektedir. 6102 sayılı Kanunun 1415. maddesine göre, sigortacı sigorta sözleşmesinin bazı hükümlerini haklı nedenlerle feshedebilir veya cayması mümkündür. Ancak bu fesih ve caymadan sonra sözleşmenin geri kalan hükümlerle ve aynı şartlarla yapılamayacağı durumdan anlaşılıyorsa, sigortacı sigorta sözleşmesinin tamamından cayabileceği gibi sözleşmesinin tamamından cayabileceği gibi sözleşmenin tamamını da feshedebilecektir.

9. Tebliğler ve Bildirimler Madde 1416 ğ Yürürlükteki TTK’da karşılığı olmayan bu yeni düzenlemeye göre, sigorta ettiren tarafından yapılacak

tebliğler ve bildirimler, sigortacıya veya sözleşmenin yapılmasına aracılık eden acenteye; sigortacı tarafından yapılan tebliğler ve bildirimler ise, sigorta ettirenin veya gerektiğinde sigortalının ya da lehtarın sigortacıya bildirilmiş son adreslerine yapılacaktır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 10. Olağanüstü Durumlara) Tarafların Aczi, Takibin Semeresiz Kalması Madde 1417ğ Bu düzenlemenin karşılığı yürürlükteki TTK’da bulunmamaktadır. Bu maddeye göre, sigorta

ettiren, aciz haline düşen veya hakkında yapılan takip semeresiz kalan sigortacıdan, taahhüdünün yerine getirileceğine ilişkin teminat isteyebilecektir. Teminat isteminden itibaren bir hafta içinde sigortacı tarafından bir teminat verilmemiş ise, sigorta ettiren sözleşmeyi feshedebilecektir.

b) Sigortacının İflası Madde 1418 ğ Bu düzenlemenin karşılığı yürürlükteki TTK’da bulunmamaktadır. Yürürlükte bulunan kanunda

sigortacının aczi düzenlenmiş ise de, bu maddede sigortacının iflası hali düzenlenmektedir. Buna göre; sigortacı iflas ederse sigorta sözleşmesi sona erecektir.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 11. Prim İadesi Madde 1419ğ Sigorta sözleşmesi çeşitli nedenlerle sona erdiğinde işlemeyen günlere ait ödenmiş

birikimler gün esasına gün esasına göre sigorta ettirene geri verilecektir. Kanun dönem esasını değil gün esasını dikkate almaktadır. Prim iadesinde sözleşmenin sona erme sebeplerine değinilmemiştir. Bu durumda, Kanunda aksi öngörülmemişse (örnek 1445. maddenin 6. fıkrası) sözleşme sigorta ettirenin kusuru ile sona ermiş olsa dahi prim iadesi söz konusu olacaktır. Gün esası sigorta ettiren lehine, dönem esası ise sigortacının lehine bir esastır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriii. Hükümler 12. Zamanaşımı Madde 1420ğ Sigorta ilişkisinden doğan her türlü talep hakkı, iki yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Sigorta

tazminatına ve sigorta bedeline ilişkin talepler , herhalde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren , herhalde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren 6 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. 6 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar. 6762 sayılı Kanunun 1268. maddesinde de sigorta sözleşmesinden doğan bütün taleplerin iki yılda zamanaşımına uğrayacağı hüküm altına alınmışken, yeni düzenlemede iki yıllık süreye sadık kalınmakla birlikte bir de azami zamanaşımı süresi öngörülmüştür ve bu süre de rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı yıl olarak belirlenmiştir. Öte yandan sorumluluk sigortaları açısından zamanaşımı süresi 10 yıldır. Bununla birlikte, 1420. maddenin 2. fıkrasında diğer kanunlardaki hükümler saklı tutularak, zamanaşımı süresiyle ilgili olarak başka kanunlarda farklı bir düzenleme yapılabileceği öngörülmüştür. Nitekim 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 109. maddesinde TTK md. 1420’den daha değişik bir hüküm mevcuttur.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriiii. Tarafların Borç ve Yükümlülükleri

1-Sigortacının borç ve yükümlülükleria)Rizikoyu taşıma yükümlülüğü aa) Genel Olarak Madde 1421 ğ Maddi bir değişiklik bulunmamaktadır. 6762 sayılı kanunun 1282 ve 1312. maddelerinin

tekrarı niteliğindedir.

bb) İmkansızlık Madde 1422ğ Maddi bir değişiklik bulunmamaktadır. Yalnızca, mevcut kanunun 1280. maddesinde yer alan

“sigortadan faydalanan kimse” ifadesi sigorta hukuku terminolojisine uygun olarak “sigortalı” ve “lehdar” olarak değiştirilmiştir.



1-Sigortacının borç ve yükümlülüklerib) Aydınlatma Yükümlülüğü Madde 1423 ğ Bu yeni bir düzenlemedir. Sigortacıya ve acentesine, sigorta poliçesinin kurulmasından

önce, sözleşmeye, önemli hükümlere, sigortalının haklarına, süre vermeden feshe ilişkin tüm bilgileri sigortalıya verme yükümlülüğü getirilmektedir. YAPTIRIMI = SİGORTA ETTİREN SİGORTA SÖZLEŞMESİNİ FESHEDEBİLECEĞİ GİBİ, VARSA UĞRADIĞI ZARARIN TAZMİNİNİ DE TALEP EDEBİLİR. (SİGORTA SÖZLEŞMELERİNDE BİLGİLENDİRMEYE İLİŞKİN YÖNETMELİK’in 7. maddesi uyarınca)



1-Sigortacının borç ve yükümlülükleric) Sigorta poliçesi verme yükümlülüğüaa) Genel Olarak Madde 1424ğ Bu madde kapsamında, sigortacı, sözleşme doğrudan kendisi veya acentesi tarafından

yapılmışsa, sözleşme tarihinden itibaren 24 saat içinde, diğer hallerde 15 gün içinde yetkililerce imzalanmış bir poliçeyi düzenleyerek sigorta ettirene vermek zorundadır. Esasen 6762 sayılı kanunun 1265 ve 1267. maddeleri korunmuştur. Mevcut durumdan farklı olarak poliçe verilmesi için öngörülen sürede sigorta ettirenin sözleşmeyi ne şekilde yaptığı değil, sigortacının ne şekilde yaptığı esas alınmıştır.



1-Sigortacının borç ve yükümlülükleribb) İçerik Madde 1425 ğ Bu madde ile getirilmiş olan iki yeni düzenleme bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi genel

şatlardaki değişikliklerin mevcut sözleşmelere olan etkisi diğeri ise poliçe ve zeyilname içeriğinin kararlaştırılan hükümlerden farklı olmasının sonuçlarıdır. Buna göre kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça, genel şartlarda sigorta ettirenin, sigortalının veya lehtarın lehine olan bir değişiklik hemen ve doğrudan uygulanır. Ancak bu değişiklik ek prim alınmasını gerektiriyorsa, sigortacı değişiklikten itibaren sekiz gün içinde prim farkını isteyebilir. İstenilen prim farkının sekiz gün içinde kabul edilmemesi halinde, sözleşme eski genel şartlarla devam eder. Poliçenin ve zeyilnamenin eklerinin içeri teklifnameden veya kararlaştırılan hükümlerden farklı olduğu durumlarda ise, sigortalının aleyhine olan hükümler geçersiz olacaktır.



1-Sigortacının borç ve yükümlülüklerid) Giderleri ödeme borcuMadde 1426 ğ 6762 sayılı Kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Bu yeni düzenlemeye göre, rizikonun, Bu yeni düzenlemeye göre, rizikonun,

tazminatın veya bedel ödeme borcunun kapsamının belirlenmesine (eksper tazminatın veya bedel ödeme borcunun kapsamının belirlenmesine (eksper masrafları..vs.) ilişkin masraflar sigortacıya aittir. masrafları..vs.) ilişkin masraflar sigortacıya aittir. Sigortacılık Kanununa göre, sigortalının tayin ettiği eksperlerin ücretini sigortalı öder, ancak yeni TTK düzenlemesi emredici hükümdür. Sigortacı aleyhine bir düzenlemedir.



1-Sigortacının borç ve yükümlülüklerie) Tazminat ödeme borcuaa) Genel Olarak Madde 1427ğ İşbu maddenin 1. fıkrasında, aynen tazmine ilişkin sözleşme yoksa sigorta tazminatının nakden

ödeneceği şeklinde yeni bir düzenleme yer almaktadır. Bunun yanı sıra, Sigorta tazminatı veya bedelinin muaccel olma zamanı, yeni kanunda 6762 sayılı kanundan farklı bir şekilde düzenlenmiştir. Mevcut düzenlemede muacceliyetin, “rizikonun gerçekleştiğini sigortacıya bildirme borcunun doğduğu tarihte” gerçekleşeceği kabul edilmiş iken 6102 sayılı TTK’nın 1427/2’de rizikonun gerçekleşmesi yeterli görülmeyerek rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesi ve sigortacının araştırmalarını bitirmesi de şart koşulmuştur. Buna göre, Buna göre, sigortacının tazminat ödeme borcu, en geç zarar sigortalarında ihbardan 45 gün sonra, can sigortacının tazminat ödeme borcu, en geç zarar sigortalarında ihbardan 45 gün sonra, can sigortalarında ise 15 gün sonra muaccel hale gelecektir. sigortalarında ise 15 gün sonra muaccel hale gelecektir.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriiii. Tarafların Borç ve Yükümlülükleri1-Sigortacının borç ve yükümlülüklerie) Tazminat ödeme borcu bb) Kısmi Tazminat Ödemeleri

Madde 1428ğ Bu düzenleme, mevcut kanunda karşılığı bulunmayan yeni bir düzenlemedir. Buna göre, Buna göre,

sorumluluk sigortası dışındaki sigortalarda, aksine sözleşme yoksa, sigorta süresi içinde yapılan sorumluluk sigortası dışındaki sigortalarda, aksine sözleşme yoksa, sigorta süresi içinde yapılan kısmi tazminat ödemeleri sigorta bedelinden düşülür. kısmi tazminat ödemeleri sigorta bedelinden düşülür. Dolayısıyla sigorta süresi içindeki her bir hasar ve tazminat ödemesi, ödenen tutar ölçüsünde teminatın da azalmasına yol açar. Ancak bu kuralın iki istisnası vardır; ilk olarak taraflar arasındaki sözleşmeye konulacak bir hükümle, kısmi hasar ödemelerinden dolayı sigorta bedelinin eksilmeyeceği kabul edilebilir. İkinci olarak, sorumluluk sigortalarının özelliği gereği, sigorta süresi içindeki tazminat ödemelerinden dolayı sigorta bedeli alamaz. Öte yandan 2. fıkra hükmü uyarınca, kısmi zarar hallerinde taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına da sahiptirler. Ancak sigortacı fesih hakkını, tazminat ödemesinden sonra kullanabilir. Nitekim kasko sigortalarında bu yönde bir kayıt mevcuttur. Buna göre, “kısmi hasarlarda taraflar sigorta sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir. Taraflar fesih hakkını ancak tazminat ödenmeden önce kullanabilir. Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi, gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir” (genel şartlar m.B.4.2)



1-Sigortacının borç ve yükümlülüklerie) Tazminat ödeme borcu cc) Rizikonun Gerçekleşmesinde Kusur Madde 1429ğ Maddi bir değişiklik bulunmamaktadır. 6762 sayılı kanunun 1278. maddesi korunmuştur.

2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleria) Prim ödeme borcuaa)Genel OlarakMadde 1430ğ Maddi bir değişiklik bulunmamaktadır. 6762 sayılı kanunun 1294. madde ve 1295.

maddenin son fıkrası korunmuştur.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleria) Prim ödeme borcu bb) Ödeme Zamanı Madde 1431ğ Prim ödeme borcu iki şekilde muaccel olur; 1. sözleşme veya poliçede öngörülen ödeme

zamanı gelmesi, 2. rizikonun gerçekleşmesi. Sigorta priminin tamamının, taksitle ödenmesi kararlaştırılmışsa ilk taksitin, sözleşme yapılır yapılmaz ve poliçenin teslimi karşılığında ödenmesi gerekir. Sigorta priminin taksitle ödenmesinin kararlaştırıldığı hallerde, riziko gerçekleşince, ödenecek tazminata veya bedele ilişkin primlerin tümü muaccel olur.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriiii. Tarafların Borç ve Yükümlülükleri2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleria) Prim ödeme borcu cc) Ödeme Yeri Madde 1432 ğ Yeni kanunun bu maddesi, 6762 sayılı kanunun 1296. maddesindeki ilkeye bağlı kalmıştır.

Ancak, uygulama da dikkate alınarak, sigorta priminin sigorta ettirenin ikametgahında değil, poliçede gösterilen veya poliçe düzenlenmemişse sigorta ettirenin bildirmiş olduğu adresinde ödemesinin esas olduğu kabul edilmiştir.dd) Primin İndirilmesi Madde 1433 ğ Yeni bir düzenleme olup karşılığı mevcut kanunda bulunmamaktadır. Bu yeni düzenlemeye

göre, primi etkileyen sebeplerde, rizikonun hafiflemesini gerektiren değişiklikler meydana gelmişse, prim indirilir ve gerektiğinde geri verilir.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriiii. Tarafların Borç ve Yükümlülükleri2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleria) Prim ödeme borcu ee) Temerrüt Madde 1434ğ Bu maddenin ikinci fıkra hükmü ile cayma hakkı getirilmiş bulunmaktadır. Buna göre,

sigortacının cayma hakkını kullanabilmesi için, peşin ödeme öngörülmüşse prim borcunun hiç ödenmemesi veya taksitli ödeme kabul edilmişse ilk taksitin ödenmemiş olması gerekir. Bu durumda sigortacı, üç ay içinde sigorta ettiren aleyhine dava veya takip başlatabileceği gibi, hiçbir şey yapmayarak süre sonunda sözleşmenin kendiliğinden sona ermesini de sağlayabilir. Diğer yandan fesih hakkı ise, ilk taksidin ödenmesine rağmen izleyen taksitlerin ödenmemesi halinde doğar. Mevcut TTK düzenlemesinden farkıMevcut TTK düzenlemesinden farkı; bunun için sigortacı prim borcunu ödemeyen sigorta ettirene noter aracılığıyla veya iadeli taahhütlü mektupla bir ihtarname göndererek 10 gün içinde ödeme yapması gerektiğini bildirir10 gün içinde ödeme yapması gerektiğini bildirir. Mevcut düzenlemede bu Mevcut düzenlemede bu süre 1 ay olarak belirlenmiş idi.süre 1 ay olarak belirlenmiş idi.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasındaaaa)Genel olarakMadde 1435 ğ Mevcut kanunda sigorta ettirenin beyan yükümlülüğü 1290. maddede düzenlenmiş olup,

yeni kanunda beyan yükümlülüğü; sözleşme yapılırken, sözleşme devam ederken ve rizikonun gerçekleşmesinden sonra olmak üzere üç ayrı beyan yükümlülüğü olarak değişik maddelerde düzenlenmiştir. Bu maddenin 1290. maddeden farkı ve yenilik olarak, sigortacının sorduğu soruların sigortacı için önemli olduğuna karine teşkil edeceği eklenmiştir.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasında bbb) Yazılı SorularMadde 1436 ğ Bu düzenlemenin mevcut kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Bu düzenlemeye göre;

sigortacı sigorta ettirene, cevaplaması için sorular içeren bir liste vermişse, sunulan listede yer alan sorular dışında kalan hususlara ilişkin olarak sigorta ettirene hiçbir sorumluluk yüklenemez; meğer ki, sigorta ettiren önemli bir hususu kötü niyetle saklamış olsun. Maddenin ikinci fıkrasında ise sigortacının liste dışında da soru sorabileceği düzenlenmiştir.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasında ccc) BağlantıMadde 1437ğ Bu düzenlemenin mevcut kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Bu maddede; her türlü

sigortada tazminat ödemelerinde yanlış beyan ile gerçekleşen risk arasındaki illiyete dikkat edileceği düzenlenmiştir.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasında ddd) Sigortacı Tarafından Gerçek Durumun Bilinmesi Madde 1438ğ Bu düzenlemenin mevcut kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Bu düzenlemenin mevcut kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Bu maddeye göre;

sigorta ettiren bildirmemiş olsa bile, sigortacı kararına etki edebilecek nitelikteki bilgilere vakıf olmuşsa, varılmak istenen amaç gerçekleşmiştir. Bu nedenle de sigortacının artık beyan yükümlülüğünün ihlaline dayanması mümkün olmayacaktır.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasında eee) YaptırımMadde 1439 ğ Bu maddede 1440. maddeye yapılan atıfla beraber, sigortacı için önemli olan bir husus

bildirilmemiş veya yanlış bildirilmişse onbes gun içinde cayma hakkını kullanabilecektir. onbes gun içinde cayma hakkını kullanabilecektir. Halbuki yürürlükte bulunan kanunda bu süre 1 ay olarak öngörülmektedir. Diğer Halbuki yürürlükte bulunan kanunda bu süre 1 ay olarak öngörülmektedir. Diğer yandan, yeni Türk Ticaret Kanunu sisteminde beyan yükümlülüğünün ihlalinde sigorta yandan, yeni Türk Ticaret Kanunu sisteminde beyan yükümlülüğünün ihlalinde sigorta ettirenin kusuruna ve illiyet bağına bakılmaktadır. Sigorta ettirenin kusurlu olmadığı ettirenin kusuruna ve illiyet bağına bakılmaktadır. Sigorta ettirenin kusurlu olmadığı veya bildirilmeyen hususla rizikoyu gerçekleştiren olay arasında sebep sonuç ilişkisinin veya bildirilmeyen hususla rizikoyu gerçekleştiren olay arasında sebep sonuç ilişkisinin bulunmadığı hallerde sigortacı tazminattan indirim yapamaz.bulunmadığı hallerde sigortacı tazminattan indirim yapamaz.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasında fff) Caymanın Şekli ve SüresiMadde 1440 ğ Bu maddede cayma hakkının onbeş gün içinde kullanılabileceği düzenlenmiştir. Yürürlükte

bulunan kanunun 1290. maddesinde ise bu süre 1 ay olarak öngörülmektedir.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasında ggg) Caymanın HükümleriMadde 1441 ğ Maddi bir değişiklik yapılamamıştır. Yürürlükteki kanunun 1290. maddesinin 1. fıkrasının

son cümlesinde aynı hüküm yer almaktadır.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüaa) Sözleşmenin yapılmasında hhh) Cayma Hakkının DüşmesiMadde 1442 ğ Yeni bir madde olup, yürürlükteki kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Yeni bir madde olup, yürürlükteki kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Buna göre,

sigortacı şu üç durumda cayma hakkını kullanamaz; 1)cayma hakkının kullanılmasından açıkça veya zımnen vazgeçilmişse, 2) caymaya yol açan ihlale sigortacı sebebiyet vermişse, 3) sigortacı sorularından bazıları cevapsız bırakıldığı halde sözleşmeyi yapmışsa



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğü bb) Teklifin yapılması ile kabulü arasındaki değişiklikleri beyan yükümlülüğüMadde 1443 ğ Yeni bir madde olup, yürürlükteki kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Yeni bir madde olup, yürürlükteki kanunda karşılığı bulunmamaktadır. Buna göre,

Teklifin yapılması ile kabulü arasındaki değişiklikler hakkında, sözleşmenin yapılması sırasındaki beyan yükümlülüğüne ilişkin maddeler kıyasen uygulanacaktır. Madde gerekçesinde; henüz sözleşme kurulmamış olduğundan da sözleşmenin devamı sırasındaki beyan yükümlülüğü doğmamıştır. Bu madde ise 6762 sayılı Kanunun bu konuda eksikliğini gidermek amacıyla hazırlanmıştır.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğü cc) Sözleşmenin süresi içindeaaa)Genel OlarakMadde 1444 ğ Bu madde düzenlemesi ile sigorta ettirene, rizikonun ağırlaşması sonucunu doğuracak olaylar hakkında

sigortacıya bildirimde bulunma yükümlülüğü getirmiştir. Buna göre sigorta ettiren, sözleşmenin yapılmasından sonra,sigortacının izni olmadan rizikoyu veya mevcut durumu ağırlaştırarak tazminat tutarının artmasını etkileyici davranış ve işlemlerde bulunamaz. Sigorta ettiren veya onun izniyle başkası, rizikonun gerçekleşme ihtimalini artırıcı veya mevcut durumu ağırlaştırıcı işlemlerde bulunursa yahut sözleşme yapılırken açıkça riziko ağırlaşması olarak kabul edilmiş bulunan hususlardan biri gerçekleşirse derhal; bu işlemler bilgisi dışında yapılmışsa, bu hususu öğrendiği tarihten itibaren en geç on gün içinde durumu sigortacıya bildirmek zorundadır. Mevcut kanunda ihbar süresi 8 gün olarak belirlenmiş idi.Mevcut kanunda ihbar süresi 8 gün olarak belirlenmiş idi.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğü cc) Sözleşmenin süresi içinde bbb) Sigortacının haklarıMadde 1445 ğ Bu madde yeni bir madde yeni bir madde olup; bu maddede, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğünü ihlal

ettiği takdirde, sigortacının sahip olduğu haklar listelenmiştir. Buna göre; 1) Sigortacı sözleşmenin süresi içinde, rizikonun gerçekleşmesi veya mevcut durumun ağırlaşması ihtimalini ya da sözleşmede riziko ağırlaşması olarak kabul edilebilecek olayların varlığını öğrendiği takdirde, bu tarihten itibaren bir ay içinde sözleşmeyi feshedebilir veya prim farkı isteyebilir. Farkın on gün içinde kabul edilmemesi hâlinde sözleşme feshedilmiş sayılır.


II. GENEL HÜKÜMLERA)Sigorta Sözleşmeleriiii. Tarafların Borç ve Yükümlülükleri – önceki slaytın devamı(2) Değişikliklerin yapılmasından önceki duruma dönüldüğü takdirde fesih hakkı kullanılamaz.(3) Süresinde kullanılmayan fesih ve prim farkını isteme hakkı düşer.(4) Rizikonun artmasına, sigortacının menfaati ile ilişkili bir husus, sigortacının sorumlu olduğu bir olay veya insanî bir görevin yerine getirilmesi ve hayat sigortalarında da sigortalının sağlık durumunda meydana gelen değişiklikler sebep olmuşsa, birinci ilâ üçüncü fıkra hükümleri uygulanmaz. (5) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra sigorta ettirenin ihmali belirlendiği ve değişikliklere ilişkin beyan yükümlülüğünün ihlal edildiği saptandığı takdirde, söz konusu ihlal tazminat miktarına veya bedele ya da rizikonun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre, tazminattan veya bedelden indirim yapılır. Sigorta ettirenin kastı hâlinde ise meydana gelen değişiklik ile gerçekleşen riziko arasında bağlantı varsa, sigortacı sözleşmeyi feshedebilir; bu durumda sigorta tazminatı veya bedeli ödenmez. Bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak sigorta tazminatını veya bedelini öder.(6) Sigortacı, rizikonun gerçekleşmesinden önce, sigorta ettirenin beyan yükümlülüğünü kasıtlı olarak ihlal ettiğini öğrenince, birinci fıkraya göre sözleşmeyi feshetse bile, değişikliğin meydana geldiği sigorta dönemine ait prime hak kazanır.(7) Sigortacıya tanınan feshin bildirim süresi veya feshin hüküm ifade etmesi için verilen süre içinde, yapılan değişiklikle bağlantılı olarak rizikonun gerçekleşmesi hâlinde, sigorta tazminatı veya bedeli ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oran dikkate alınarak hesaplanır.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerib) Beyan yükümlülüğüdd) Riziko gerçekleştiğindeMadde 1446 ğ Bu maddenin 1. fıkrası uyarınca, sigorta ettiren, rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten

itibaren gecikmeksizin (mevcut kanunun 1292. maddesinde bu süre 5 gün olarak (mevcut kanunun 1292. maddesinde bu süre 5 gün olarak öngörülmekte) öngörülmekte) sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmaması veya geç yapılması, ödenecek tazminattan veya bedelde artışa neden olmuşsa, kusurun ağırlığına göre, tazminattan veya bedelden indirim yoluna gidilir. Ancak sigortacı rizikonun gerçekleştiğini daha önce fiilen öğrenmişse, tazminattan veya bedelden indirim hakkından yararlanamaz. Sigorta ettirenin kasten bildirimde bulunmaması halinde ise tazminat talep hakkının düşüp düşmeyeceği hususunda maddede bir açıklık bulunmamaktadır.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülükleric) Bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğüMadde 1447ğ Bu madde kapsamındaki düzenleme yeni olup, karşılığı 6762 sayılı kanunda

bulunmamaktadır. Sigorta ettiren için, bilgi verme ve araştırma yapılmasına izin verme yükümlülüğü getirilmiştir. Buna göre, sigorta ettiren rizikonun gerçekleşmesinden sonra sözleşme uyarınca veya sigortacının istemi üzerine, rizikonun veya tazminatın kapsamının belirlenmesinde gerekli ve sigorta ettirenden beklenebilecek olan her türlü bilgi ile belgeyi sigortacıya makul bir süre içinde sağlamak zorundadır. Ayrıca, sigorta ettiren, aldığı bilgi belgelerin niteliğine göre, rizikonun gerçekleştiği veya diğer ilgili yerlerde sigortacının inceleme yapmasına izin vermekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihlali halinde ödenecek tutar artarsa, kusurun ağırlığına göre tazminattan indirim yapılacaktır.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerid) Zararı önleme, azaltma ve sigortacının rücu haklarını koruma yükümlülüğüMadde 1448ğ Bu maddeye paralel düzenleme 6762 sayılı kanunun 1293. maddesinde yer almakla birlikte,

1448. maddeyle bunun kapsamı genişletilmiştir. Sigortacı tarafından talep edilen önlemlerin alınması, bazı hallerde sigorta ettiren açısından oldukça yüksek ödemeler yapılmasını gerektirebilir. Bu amaçla maddede, sigorta ettirene sigortacıdan avans isteme hakkı da verilmiştir. Buna göre, sigortacı, sigorta ettirenin istemi üzerine giderlerin karşılanması amacıyla gerekli tutarı avans olarak ödemek zorundadır. Diğer yandan, maddenin ikinci fıkrasında koruma önlemleri alma yükümlülüğünü ihlal etmenin yaptırımı da öngörülmüştür. Buna göre, bu yükümlülüğe aykırılık sigortacı aleyhine bir durum yaratmışsa, kusurun ağırlığına göre tazminattan indirim yapılır.



2-Sigorta ettirenin borç ve yükümlülüklerie) Sözleşmede öngörülen yükümlülüklerin ihlaliMadde 1449ğ Yeni bir madde olup karşılığı 6762 sayılı kanunda bulunmamaktadır. Sigorta ettiren

açısından kanunda öngörülenlerin dışında uygulamada veya sigorta genel şartları ile ortaya çıkabilecek yükümlülükler de olabilir. Bu gibi hallerde, kanunun genel mahiyetine uygun olarak, yükümlülük ihlalinin kusura dayanmaması ve ihlal ile gerçekleşen riziko arasında illiyet olmaması halinde sözleşmenin feshedilemeyeceği işbu madde ile hüküm altına alınmıştır. Mevcut Kanunda bu konuda boşluk bulunmakta idi.


II. GENEL HÜKÜMLERB)Kanun Hükümlerinin Uygulama Alanı

Madde 1450ğ Yeni bir madde olup karşılığı 6762 sayılı kanunda bulunmamaktadır. Sosyal güvenlik Sosyal güvenlik

kurumları ile yapılan sözleşmeler hakkında, kendi kanunlarında aksine hüküm kurumları ile yapılan sözleşmeler hakkında, kendi kanunlarında aksine hüküm bulunmadıkça, bu kanun hükümlerinin uygulanmayacağı bildiriliyor. bulunmadıkça, bu kanun hükümlerinin uygulanmayacağı bildiriliyor. Sosyal güvenlik güvenlik kurumları ile yapılan sözleşmelerin 6102 sayılı Kanun kapsamı dışında olduğunun ayrıca belirtilmesinin yersiz olduğu düşünülmektedir.


II. GENEL HÜKÜMLERC)Sigorta Sözleşmeleri Hakkında Uygulanacak Hükümler

Madde 1451ğ Aynı düzenleme 6762 sayılı kanunda da yer almakta olup, bu kanunda hüküm bulunmayan

hallerde sigorta sözleşmesi hakkında Türk Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanacağı düzenlemesine 6100 sayılı kanunun bu maddesinde de yer verilmektedir.


II. GENEL HÜKÜMLERD)Koruyucu Hükümler

Madde 1452 (1) 1404 ve 1408 inci madde hükümleriyle 1429 uncu maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesine aykırı sözleşmeler geçersizdir.(2) 1418 ve 1420 nci maddeler ile 1430 uncu maddenin ikinci fıkrası hükmüne aykırı sözleşme şartları geçersizdir.(3) 1405, 1409, 1413 ilâ 1417, 1419, 1421, 1422 ilâ 1426 ncı maddeler, 1427 nci maddenin ikinci ilâ beşinci fıkraları, 1428 inci madde, 1430 uncu maddenin birinci ve üçüncü fıkraları, 1431 inci maddenin birinci, ikinci ve dördüncü fıkraları ve 1433 ilâ 1449 uncu madde hükümleri, sigorta ettiren, sigortalı ve lehtar aleyhine değiştirilemez; değiştirilirse bu Kanun hükümleri uygulanır.


III. ZARAR SİGORTALARIA)Mal Sigortalarıi.Menfaat ve Kapsam

1. Genel OlarakMadde 1453ğ Rizikonun gerçekleşmesinde menfaati olan kişiler, eski TTK 1269’dan farklı olarak 6102

sayılı Kanunda açıkça hükme bağlanmamıştır. Buna göre, sigorta konusu malın zarara uğramasında menfaati olan herkesin sigorta yaptırabileceği kabul edilmektedir. Maddenin Maddenin ikinci fıkrasında, yürürlükteki kanundan farklı olarak kazanç kaybından doğan zararın ikinci fıkrasında, yürürlükteki kanundan farklı olarak kazanç kaybından doğan zararın aksine sözleşme bulunmadıkça sigorta kapsamında olmadığı hükmü getirilmektedir. aksine sözleşme bulunmadıkça sigorta kapsamında olmadığı hükmü getirilmektedir.



2. Başkası Lehine SigortaMadde 1454ğ 6762 sayılı Kanunun 1270. maddesinde yer verilmiş olan benzer düzenleme, 6102 sayılı

kanunla daha geniş bir çerçevede düzenlenmiştir. Başkası lehine sigorta, üç ayrı durumda ortaya çıkar; başkası hesabına sigorta, başkası adına sigorta ve kimin olacaksa onun hesabına sigorta. Buna ilişkin düzenleme yeni TTK’da korunmuştur.



3. Müşterek Menfaatlerin SigortasıMadde 1455ğ 6762 sayılı Kanunun 1275. maddesinden farkı; sigorta ettirenin menfaatinden fazlası için

sigorta yaptırdığı durumda, fazlaya ilişkin olan kısım, sigorta ettirenle aynı menfaate sahip aynı menfaate sahip olanlar lehine olanlar lehine yapılmış sayılacaktır. Halbuki yürürlükte bulunan kanuna göre; fazlaya ilişkin kısmın sigortasının “onda ilgili olanlar hesabınaonda ilgili olanlar hesabına” yapılmış sayılacağı belirtilmekte. Dolayısıyla yeni düzenleme ile kapsam daraltılmıştır.



4. Menfaat Üzerinde Sınırlamalara) Sınırlı ayni hakMadde 1456ğ Karşılığı 6762 sayılı Kanununda bulunmayan yeni bir maddedir. Buna göre, rehin ipotek ve intifa gibi

sınırlı ayni hak ile takyit edilmiş bir malın malik tarafından sigorta ettirilmiş olması halinde, bu sigorta teminatından sınırlı ayni hak sahipleri de yararlanır. Maddenin 1. fıkrasında, bu tür mallarda, kanunda aksi öngörülmemişse, sınırlı ayni hak sahibinin hakkının sigorta tazminatı üzerinde de devam edeceği hükmolunmuştur. İkinci fıkrasında da; bunun için mal üzerinde sınırlı ayni hak tesis edildiğinin sigortacıya bildirilmiş olması gerekir, denmektedir. Mal üzerinde sınırlı ayni hak bulunmasına ve bu Mal üzerinde sınırlı ayni hak bulunmasına ve bu durumun kendisine bildirilmesine rağmen, hak sahibinin onayını almadan sigortalıya durumun kendisine bildirilmesine rağmen, hak sahibinin onayını almadan sigortalıya ödemede bulunan sigortacı, ayni hak sahibine karşı sorumlu olacaktır. ödemede bulunan sigortacı, ayni hak sahibine karşı sorumlu olacaktır. Diğer yandan, Diğer yandan, sigortacı sigorta ettirenin prim ödeme borcunda temerrüde düştüğünü ve prim farkı istemi sigortacı sigorta ettirenin prim ödeme borcunda temerrüde düştüğünü ve prim farkı istemi dolayısıyla sigorta ettirene ihtarda bulunduğunu, ayni hakkını kendisine bildirmiş olan ve kendisi dolayısıyla sigorta ettirene ihtarda bulunduğunu, ayni hakkını kendisine bildirmiş olan ve kendisi tarafından bilinen ayni hak sahiplerine de bildirmek zorundadır.tarafından bilinen ayni hak sahiplerine de bildirmek zorundadır.



4. Menfaat Üzerinde Sınırlamalara) Sınırlı ayni hakMadde 1456 – BİR ÖNCEKİ SLAYTIN DEVAMIğ Sigorta ettiren veya sigortacı tarafından sözleşme feshedildiğinde veya sözleşmeden Sigorta ettiren veya sigortacı tarafından sözleşme feshedildiğinde veya sözleşmeden

cayıldığında; sigortacı, fesih veya cayma bildirimi kendisi tarafından yapılmışsa, söz konusu bildirim cayıldığında; sigortacı, fesih veya cayma bildirimi kendisi tarafından yapılmışsa, söz konusu bildirim tarihinden, diğer hallerde sözleşmenin sona ermesinden itibaren, onbeş gün içinde durumu sınırlı tarihinden, diğer hallerde sözleşmenin sona ermesinden itibaren, onbeş gün içinde durumu sınırlı ayni hak sahiplerine bildirir. ayni hak sahiplerine bildirir. Sigorta sözleşmesi, ayni hak sahipleri yönünden sözleşmenin sona ermesinden itibaren onbeş gün süre ile geçerli olur. Durumu öğrenen ayni hak sahibi, bu onbeş gün süre içinde sözleşmeye devam edeceğini sigortacıya bildirmediği takdirde, sigorta sözleşmesi ayni hak sahibi için de geçersiz hale gelir. Ayni hak sahibi sözleşmeye devam etmek isterse sigortacı haklı bir neden olmadığı sürece bu istemi reddedemez. Sigortacı , istem üzerine sınırlı ayni hak sahibi olduğunu bildiren kişiye sigorta koruması ile sigorta bedelinin miktarı hakkında da bilgi vermek zorundadır.



4. Menfaat Üzerinde Sınırlamalarb) HacizMadde 1457ğ Karşılığı 6762 sayılı Kanununda bulunmayan yeni bir maddedir. Karşılığı 6762 sayılı Kanununda bulunmayan yeni bir maddedir. Sigortalı mal haczedilirse, Sigortalı mal haczedilirse,

sigortacı zamanında bilgilendirilmek şartıyla, sigorta tazminatını icra müdürlüğüne sigortacı zamanında bilgilendirilmek şartıyla, sigorta tazminatını icra müdürlüğüne ödeyerek borcundan kurtulur.ödeyerek borcundan kurtulur. Bunun için bir malın haczinde, icra memuruna sigorta durumunu borçluya sormasını ve sigorta durumunu tespit edince haczin sigortacıya bildirilmesini şart koşulmuştur. Buna göre, icra memuru, borçludan söz konusu malların sigortalı olup olmadığını, sigortalı ise hangi sigortacı tarafından sigorta edildiğini sorar; haczedilen malın sigortalı olduğunu öğrendikten sonra, sigorta tazminatının diğer bir bildirime kadar ancak icra müdürlüğüne ödenilmesiyle borçtan kurtulacağını sigortacıya ihtar eder.


III. ZARAR SİGORTALARIA)Mal Sigortalarıii.Geçmişe Etkili Sigorta

Madde 1458ğ Geçmişe etkili sigorta yürürlükteki kanunun 1279. maddesinde düzenlenmiştir. Mevcut

düzenlemeden farklı olarak maddede sigortalının bilgisi ile sözleşmenin hükümsüz sözleşmenin hükümsüz kılınması, sigortalının sözleşmenin varlığından haberdar olması şartına bağlanmıştır. kılınması, sigortalının sözleşmenin varlığından haberdar olması şartına bağlanmıştır. Zira, sigortalı sözleşmenin tarafı olmadığından, gerçekleşen riziko ile ilgili bir sözleşmenin yapılmış olup olmadığını bilemeyebilir. Dolayısıyla, rizikonun gerçekleştiğinden haberdar olan sigortalı sözleşmeden haberdar değilse, sadece onun bilgisi nedeniyle sözleşmenin hükümsüz olmasından ve sigortacının primin tamamına hak kazanmasından bahsedilemeyecektir.


III. ZARAR SİGORTALARIA)Mal Sigortalarıiii.Tazminat İlkesi

1- Genel OlarakMadde 1459ğ Maddi bir değişiklik söz konusu değildir. Aynı düzenleme 6762 sayılı Kanunun 1283.

maddesinde yer almaktadır.



2- Sigorta DeğeriMadde 1460ğ Denizcilik rizikolarına karşı sigortadaki 1345. madde düzenlemesi esas alınmış ve sigorta

değerinin, sigorta olunan menfaatin tam değeri olduğu hükmüne yer verilmiştir.



3- Sigorta BedeliMadde 1461ğ 6102 sayılı yeni kanunun 1459. maddesine paralel olarak, sigorta bedelinin sigorta

değerinden fazla olması halinde sigortacı ancak gerçek zararı öder. Diğer bir ifade ile, sözleşmenin yapıldığı andaki değer, rizikonun gerçekleştiği zamandaki değerden daha yüksek olsa dahi bu dikkate alınmaz. Buna karşın aynen tazmini öngören yeni değer sigortasında sigortacının sorumluluğu riziko gerçekleştiği anda sigorta edilen menfaatin tekrar yerine konması olduğundan doğal olarak, bu tür sigortalarda söz konusu hükmün uygulanması mümkün değildir.



4- Hükümleria) Eksik SigortaMadde 1462ğ 6762 sayılı kanunun 1288. maddesinde yer alan eksik sigortaya ilişkin düzenleme, kanunun

bu maddesinde de temel olarak korunmuştur. Ancak maddede, mevcut kanunun 1288. maddesinin ikinci fıkrasına yer verilememiştir. Şöyle ki, eksik sigortada sigortacı özellikle sigorta ettiği rizikonun bir kısmının sigorta ettiren üzerinde kalmasını istemiş olabilir. Ayrıca genel hukuk ilkeleri çerçevesinde, taraflar yapmış oldukları sözleşmeyi ancak karşılıklı iradeleri ile değiştirebilir veya sona erdirebilir. Bu nedenle, devam eden sözleşmenin tek taraflı bir irade beyanı ile değiştirilebilmesi de menfaatler dengesi açısından uygun görülmemiştir.



4- Hükümlerib) Aşkın SigortaMadde 1463ğ Aşkın sigortanın düzenlendiği madde 6762 sayılı Kanunun 1283 üncü maddesiyle aynı

niteliktedir. Ancak, maddenin ikinci fıkrası yeni bir hüküm olup, aşkınlığın kasıtlı maddenin ikinci fıkrası yeni bir hüküm olup, aşkınlığın kasıtlı yapılmasını düzenlemektedir. yapılmasını düzenlemektedir. Öncelikle kasıtlı aşkın sigorta, mali çıkar sağlama niyetine Öncelikle kasıtlı aşkın sigorta, mali çıkar sağlama niyetine bağlanmıştır. bağlanmıştır. Ayrıca, kasıtlı yapılan aşkın sigorta ile istemeden meydana gelen aşkın Ayrıca, kasıtlı yapılan aşkın sigorta ile istemeden meydana gelen aşkın sigortanın aynı düzenlemelere tabi tutulması uygun görülmemiştir. sigortanın aynı düzenlemelere tabi tutulması uygun görülmemiştir. Zira, mevcut durumda, sigorta edilen menfaat tamamen hasara uğrar ve aşkınlık tespit edilemezse, sigortalı sigorta değerinden daha fazla tazminat almakta; aşkınlık anlaşılırsa da sadece aşan kısım geçersiz kabul edilmektedir.



4- Hükümleric) Takseli SigortaMadde 1464ğ Bu maddeye ilişkin maddi bir değişiklik olmamıştır. Aynı düzenleme yürürlükteki TTK’nın

1350. maddesinde bulunmaktadır.

d) Birden Çok Sigortaaa) KuralMadde 1465ğ Bu madde ile maddi bir değişiklik söz konusu olmamıştır. Aynı düzenlemeler yürürlükteki

TTK’nın 1285 ve 1292. maddelerinde yer almaktadır.



4- Hükümlerid) Birden Çok Sigortabb) Müşterek SigortaMadde 1466ğ Bu madde ile maddi bir değişiklik söz konusu olmamıştır. Aynı düzenleme yürürlükteki

TTK’nın 1285. maddesinde yer almaktadır.

cc) Çifte SigortaMadde 1467ğ Bu madde ile maddi bir değişiklik söz konusu olmamıştır. Aynı düzenleme yürürlükteki




4- Hükümlerid) Birden Çok Sigortadd) Kısmi SigortaMadde 1468ğ Bu madde ile maddi bir değişiklik söz konusu olmamıştır. Aynı düzenleme yürürlükteki


e) Sigortacının Sigortalanan Menfaati İnceleyebilmesiMadde 1469ğ Bu madde ile maddi bir değişiklik söz konusu olmamıştır. Aynı düzenleme yürürlükteki

TTK’nın 1289. maddesinde yer almaktadır. Tek farkla; yürürlükteki maddede “dilediği zaman” muayene yapabilmesi ifadesi yerine yeni kanunda “sigorta süresi içinde” ifadesi getirilmiştir.


III. ZARAR SİGORTALARIA)Mal Sigortalarıiv.Sigorta Edilen Menfaatin Sahibinin Değişmesi

Madde 1470ğ Menfaat sahibi değişikliği ilgili olan Kanunun bu maddesi ile mevcut sistem tamamıyla

tersine çevrilmiştir. 6762 sayılı Kanunun 1303 üncü maddesinde sigortalı malın sahibinin değişmesi başlığı altında yapılan düzenlemeye göre, aksine sözleşme yoksa menfaat sahibi değişikliğinde sözleşme ilişkisi devam ederken, Kanunda da aksine sözleşme yoksa sözleşme ilişkisinin son bulacağı kabul edilmiştir.


III. ZARAR SİGORTALARIA)Mal Sigortalarıv.Zarar Gören Mal ve Zararın Gerçekleştiği Yerde Değişiklik Yapmama

Madde 1471ğ 6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu yeni maddede; sigorta ettirene,

hasarın tespitinden önce hasar konusu yer ve eşyada, hasarın sebebini, tazminat miktarının tespitini güçleştirecek veya engelleyecek değişiklik yapmama zorunluluğu getirilmiştir. Ancak, yapılacak değişikliğe sigortacının izin vermiş olması veya değişlik yapılmadığı taktirde zararın daha da artacak olması halleri bu yükümlülük dışında bırakılmıştır. Sigortacının bilgisi dahilinde yapılanların söz konusu madde kapsamı olduğu açıktır. Zararın artmasını engellemek amacıyla yapılan değişiklik de aslında sigorta ettirene Kanunun 1448 inci maddesi ile getirilmiş de bir yükümlülük olduğundan bu halde istisna kapsamında yer almıştır. Maddenin ikinci fıkrasında da söz konusu yükümlülüğün ihlalinin sonuçları hüküm altına alınmıştır. Buna göre; bu yükümlülüğün kusurlu ihlalinde, ihlal ile zarar arasında illiyet bulunması şartıyla, bu yükümlülüğün kusurlu ihlalinde, ihlal ile zarar arasında illiyet bulunması şartıyla, kusurun ağırlığına göre tazminattan indirime gidilir.kusurun ağırlığına göre tazminattan indirime gidilir.


III. ZARAR SİGORTALARIA)Mal Sigortalarıvi. Halefiyet

Madde 1472ğ Bu maddede düzenlenen halefiyet konusu, yürürlükteki TTK’nın 1301. maddesiyle paraleldir.

Tek bir farkla; bu maddenin 1. fıkrasının son cümlesi yenidir, mevcut kanunda yoktur. Ancak zaten uygulama da bu yöndedir. Buna göre; “Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin, halefiyet kuralı uyarınca, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir.”


III. ZARAR SİGORTALARIB)Sorumluluk Sigortalarıi. Genel Hükümler

1- Sözleşmenin Konusu ve Kapsamı Madde 1473ğ 6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Getirilen düzenlemede, rizikoya

esas teşkil eden olayın, sözleşme süresi içinde gerçekleşmesi esas alınmıştır. Sigortacı, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat ödemeyi taahhüt eder. Diğer yandan; sigorta, sigortalının işletmesi ile ilgili sorumluluğu için yaptırılmışsa, sözleşmede aksine hüküm yoksa bu sigorta, sigortalının temsilcisi ile işletmenin bir kısmının yönetiminde, denetiminde ve isletmede çalıştırılan kişilerin sorumluluğunu da karşılar. Bu durumda sigorta bu kişilerin lehine yapılmış sayılır.



2- Hukuki Koruma Madde 1474ğ 6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Sigortalı aleyhine bir istem ileri

sürüldüğünde, isteme ilişkin makul giderler sigortacı tarafından karşılanır; sigorta bedelini aşan

giderlerin ödenebilmesi için sözleşmede hüküm bulunması gerekmektedir. Maddenin Maddenin ikinci fıkrasında ise, sigortacının, sigortalının istemi üzerine giderler ikinci fıkrasında ise, sigortacının, sigortalının istemi üzerine giderler için avans vermek zorunda olduğu düzenlenmiştir. için avans vermek zorunda olduğu düzenlenmiştir.



3- Bildirim Yükümlülüğü Madde 1475ğ 6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Sigortalı sorumluluğunu

gerektirecek olayları, on gün içinde sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Ayrıca sigortalı kendisine yöneltilen istemleri de, aksi kararlaştırılmamışsa derhal sigortacıya bildirmelidir. Bildirim yükümlülüğünün ihlali halinde 1446. maddenin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri kıyas yolu ile uygulanır. Buna göre, rizikonun gerçekleştiğine ilişkin bildirimin yapılmaması veya geç yapılması, ödenecek tazminatta veya bedelde artışa neden olmuşsa, kusurun ağırlığına göre, tazminattan veya bedelden indirim yoluna gidilir. Ancak, sigortacı rizikonun gerçekleştiğini daha önce fiilen öğrenmişse, tazminattan indirim yapamaz.



4- Sigortacının YardımlarıMadde 1476ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu düzenlemeye göre, sigortacı ihbarı aldıktan sonra, iki seçenekten birini kullanabilir. İlk olarak, sigortacı ihbarı aldığı tarihten itibaren başlayarak beş gün içinde sigortalıya, zarar gören kişinin yönelttiği taleplere karşı, sigortalı adına ancak masraf ve sorumluluğu kendisine ait olmak üzere, gereken hukuki iş ve işlemleri yürütüp yürütmeyeceğini, ayrıca savunmaya yardımda bulunmayı üstlenip üstlenmeyeceğini bildirebilir. Sigortacı, bu iş ve işlemleri üstlendiğini bildirirse sigortalı, kendisinden talep edilen yardımları yapmak kaydıyla davanın yürütülmesine karışmaz. Sigortacı, açılmış davanın reddedilmesini sağlarsa, sigorta sözleşmesi gereği ödeme yapmaktan kurtulmuş olur; buna karşın zarar gören kişinin açtığı davada mahkum olursa, sigortacı ödeme yapmak zorunda kalır.Sigortacının hukuki işlemleri üstlenmesi halinde, sigortalının da hak ve menfaatlerini gözetmesi gerekir.

Buna karşın, eğer sigortacı birinci fıkra uyarınca işlemleri yürütemeyeceğini bildirirse veya sigortalı süresi içinde cevap vermezse, sigortalı kendisine yöneltilen taleplere karşı tek başına, gerekli iş ve işlemleri yürütür.



4- Sigortacının Yardımları – ÖNCEKİ SLAYTIN DEVAMIMadde 1476ğBöyle bir halde, sigortalı aleyhine bir tazminat ödeme borcu öngören mahkeme kararı kesinleştiğinde , sigortacı başka bir hükme gerek kalmaksızın sigortalısına veya talepte bulunan kişiye ödeme yapmak zorundadır. Yalnızca, sigortalının yapacağı sulh sözleşmeleri için sigortacıdan icazet alması şartı aranmıştır.; sigortacı icazet vermezse, sulh sözleşmesi sigortacıya karşı hüküm ifade etmez. Dolayısıyla geçerli sulh sözleşmesi uyarınca ödeme yapan sigortalı, ödediği bedeli sigorta sözleşmesi uyarınca sigortacıdan talep edemez.

Maddenin ikinci fıkrası uyarınca, sigortacıya bu haklardan birini tercih ettiğini sigortalıya bildirmesi için beş günlük süre içinde, sigortalı, herhangi bir sigorta himayesi yokmuşçasına gerekli işlemleri yürütmek zorundadır.


III. ZARAR SİGORTALARIB)Sorumluluk Sigortalarıi. Genel Hükümler 5- Kasden Neden OlmaMadde 1477ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Sigortacı, sigortalının sorumluluk konusu olayı kasten gerçekleştirmesinden doğan zararlardan sorumlu olmaz.

6- Doğrudan Dava HakkıMadde 1478ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Söz konusu madde ile zarar gören üçüncü kişinin doğrudan doğruya sigortacıya talep karşı talep ve dava hakkı düzenlenmiştir. 6762 sayılı Kanunun 1310 uncu maddesinde sadece yangın dolayısıyla sorumluluk sigortaları ile ilgili olarak doğrudan doğruya dava hakkı düzenlenmiştir. Ancak, söz konusu Kanun dışında da, özellikle zorunlu sorumluluk sigortalarında, doğrudan doğruya talep ve dava hakkı kanunlarla (Karayolları Trafik Kanununda ve Borçlar Kanununda olduğu gibi) ya da genel şartlarla kabul edilmiştir. Zarar gören, uğradığı zararın sigorta bedeline kadar olan kısmının tazminini, sigorta Zarar gören, uğradığı zararın sigorta bedeline kadar olan kısmının tazminini, sigorta sözleşmesi için geçerli zamanaşımı süresi içinde kalmak şartıyla, doğrudan sigortacıdan isteyebilir. sözleşmesi için geçerli zamanaşımı süresi içinde kalmak şartıyla, doğrudan sigortacıdan isteyebilir. Böylece sigortalının eyleminden dolayı zarar gören kişiler, isterse zarardan sorumlu olan sigortalıya karşı haksız fiil hükümlerine göre tazminat talebinde bulunabileceği gibi, doğrudan sigortacıya da başvurabilirler. Sigortacıya yöneltilecek tazminat talepleri, olay tarihinden itibaren 10 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.



7- Sigortacının Zarar Görenden Bilgi Alma HakkıMadde 1479ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu maddeye göre; sigortacının zarar görenden bilgi ve belge isteyebileceği hükme bağlanmıştır. Buna göre, sigortacı zarar sebep olan olayın ve zarar miktarının belirlenmesi amacıyla, zarar görenden bilgi isteyebilir. Zarar gören, sağlanması ihtimali bulunan ve istenilmesi haklı görülebilecek ilgili tüm belgeleri sigortacıya vermek zorundadır. Zarar görenin bu zorunluluğa uymaması halinde, durumun zarar görene yazılı bildirilmiş olması kaydıyla, sigortacının sorumluluğu, zorunluluk yerine getirilmiş olsaydı ödemek zorunda kalacağı miktarla sınırlıdır.



8- TakasMadde 1480ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu maddeye göre; sigortacı zarar görene ödeyeceği sigorta tazminatını, sigorta sözleşmesinden doğan alacakları ile takas edemez. Bunun da nedeni gerekçede; zarar gören ile sigortacı arasında bir karşılıklılık olmaması temeline dayandırılmıştır.



9- HalefiyetMadde 1481ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu maddeye göre; sigortacının kendi sigortalısına rücu hakkı tanınmamış, sigortacıya sadece zarardan sorumlu olan üçüncü kişilere karşı talepte bulunabilmesine olanak sağlamıştır. Ancak, bu hüküm yeni bir tartışmayı da beraberinde getirmektedir. Şöyle ki, uygulamada trafik sigortasında kaza yapan sürücünün alkollü olması veya ehliyetsiz olması gibi sebeplerden dolayı sigortacının ödediği tazminat ölçüsünde kendi sigortalısına rücu hakkının bulunduğu kabul edilmektedir. Halbuki bu maddede “sigortacının hukuken sigortalısının yerine geçeceği” ifade edilmekte, “sigortalının gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa, bu hak tazmin

ettiği bedel tutarında sigortacıya ait olur” denilmek suretiyle sorumluluk sigortalarında sorumluluk sigortalarında sigortacının kendi sigortalısına rücu etmesi engellenmiştir.sigortacının kendi sigortalısına rücu etmesi engellenmiştir.Dolayısıyla diğer kanunlarda aksine bir hüküm olmadıkça sorumluluk sigortalarında sigortacı, kendi sigortalısına rücu hakkına sahip değildir. Buna karşılık, 2918 sayılı KTK m. 95/2’de açık bir şekilde ifade edildiği üzere, “ödemede bulunan sigortacı, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene başvurabilir.”



10- ZamanaşımıMadde 1482ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu maddeye göre; sigortacıya yöneltilecek tazminat istemleri, sigorta konusu olaydan itibaren on yılda zamanaşımına uğrar.


III. ZARAR SİGORTALARIB)Sorumluluk Sigortalarıii. Zorunlu Sorumluluk Sigortaları

1- Sözleşme Yapma ZorunluluğuMadde 1483ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu maddeye göre; sigortacılar diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere, faaliyet gösterdikleri dalların kapsamında bulunan zorunlu sigortaları yapmaktan kaçınamazlar.

2- Zarar Görenle İlişkide İfa Yükümlülüğü Madde 1484ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu maddede; zorunlu sorumluluk sigortaları açısından, sigortacının sigortalıya karşı ifa borcundan tamamen veya kısmen kurtulmuş olsa bile, zarar görene karşı ifa borcunun zorunlu sigorta miktarına kadar devam edeceği hükme bağlanmıştır.


III. ZARAR SİGORTALARIB)Sorumluluk Sigortalarıiii. Sorumluluk Sigortalarına Uygulanacak Hükümler

Madde 1485ğ6762 sayılı Kanunda karşılığı yoktur. Yeni bir maddedir. Bu maddeye göre; sorumluluk sigortalarına genel hükümler, başkası lehine sigorta başlıklı 1454. madde, geçmişe etkili sigorta başlıklı 1458. madde, müşterek sigorta başlıklı 1466. maddenin birinci fıkrası ve zarar gören mal ve zararın gerçekleştiği yerde değişiklik yapmama başlıklı 1471. madde hükümleri uygulanacaktır.


III. ZARAR SİGORTALARIC)Koruyucu Hükümler

Madde 1486 (1) 1453 üncü maddenin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi, 1458 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci cümlesi, 1459 ve 1461 inci maddeler, 1463 üncü maddenin birinci fıkrası, 1472 ve 1477 nci madde hükümlerine aykırı yapılan sözleşmeler geçersizdir.(2) 1456 ncı maddenin birinci fıkrası, 1465 ilâ 1468, 1479, 1480, 1482, 1484 ve 1485 inci madde hükümlerine aykırı sözleşme şartları geçersizdir.(3) 1471 inci maddenin ikinci fıkrası, 1474 ilâ 1476 ncı madde hükümleri sigortalı aleyhine değiştirilemez; değiştirilirse bu Kanun hükümleri uygulanır.


yeni türk ticaret kanunu

Documents