he: Alaçat›'n›n iklimi ve de yap› kompleksinin ifllevi, projenin ana belirleyicileri diyebiliriz. Çevreden kaynaklanan do¤al veriler bu projede nas›lele al›nd›? Yap›lar›n konumland›r›l›fllar›, aç›lar› vs nas›l düzenlendi?Trafo-Mimarlar: Bizim için her proje, temelde yerindönüfltürülmesi anlam›na geliyor. Bu da öncelikle o yerin do¤al ya da yapay esas potansiyelini ortayaç›kartmay› gerektiriyor. Çünkü, birçok durumda varolan potansiyel ancak mimariyle de¤erlendirildi¤indefark edilir hale gelebiliyor. Yeri ve potansiyelini farkettirme çabas›, Trafo-Mimarlar'›n temel mimarl›kilkelerinden biri. Babylon Alaçat› projesine de böyleyaklaflt›k.

Bölgenin do¤as›; rüzgar›, denizi, ard›ç a¤açlar›yla her aç›dan etkileyici. Tasarlanan binalarda ve aç›kalanlarda hem yatay hem de düfleyde kullan›lanyüzeylerin farkl› flekillerde hava ak›m›na izin vermesine, rüzgardan kurtulmak yerine tam tersi,rüzgar› istedi¤imiz gibi yönlendirerek ondan yararlanmaya gayret ettik. Tuvalet ve dufllar›n veofisler ile sanatç› dinlenme yerinin var olan ard›ç

a¤açlar›n›n tan›mlad›¤› meydanlar çevresineyerleflmesinin, bu a¤açlar›n fark edilir hale gelmesinisa¤layaca¤›n› düflündük. Arsan›n farkl› yönlerde, farkl›kotlarda, farkl› bak›fl aç›lar› ve manzaralara sahip bölgeler yaratabilen yap›s› da konumlanmay› etkiledi.Kullan›m s›ras›nda gerçekleflecek olas› olaylar›n do¤alak›fl›n›n öngörülmesi ile her bölge, farkl› dokunufllarlabirbirinden ayr›lan, ama süreklilik içinde birbirineakan bütünün parças› haline geldi.

he: Yap›lar›n yazl›k olmas› projeyi nas›l etkiledi?Geçicilikleri nas›l ele al›nd›?tm: Babylon Alaçat› için tasarlanan bütün mekanlarfarkl› derecelerde aç›kl›k/kapal›l›k özelliklerine sahip.Yap›lar›n yaln›zca yaz›n kullan›lacak olmas› tasar›m›,günün her saati belli bir serinli¤in aranmas›na yönlendirdi. Sonuçta özellikle tamamen kapat›lmas›istenen yönetici lojmanlar›n›n ve ofisin bir k›sm›d›fl›nda; baz›lar›n›n ya üstünün ya yan›n›n aç›k ya daörtülü, yar› geçirgen malzemelerle bitirilen hacimlertasarlad›k. Yazl›k olma durumu, havadar olma, gölgeyaratma gibi olmazsa olmazlar›n yan›nda, rahatl›karay›fl›n› da seçilen renklerin s›cakl›¤›n› da etkiledi.

Sezonluk, geçici bir yer oldu¤u düflüncesiyle yap›lanlar›n büyük ço¤unlu¤unun sökülebilir, iz b›rakmayan elemanlardan oluflmas›na özellikle

EK

‹M

2006 - X

XI

4444

yyaa

pp›› -- kk

oonn

sseerr

aa

llaa

nn›› -- iizz

mmiirr

YAZLIK - GÖLGEL‹K - KALABALIKTrafo-Mimarlar taraf›ndan tasarlanan Babylon Alaçat› ilk sezonunu kapat›rken mimarlar› ile alan›n tasar›m›ndan, malzeme özelliklerinden ve geçiciliklerinden söz ettik.

bbaabbyylloonn aallaaççaatt››

trafo-mimarlar

Hülya Ertafl

xxi_ekim_2006 12/19/08 11:11 AM Page 44

karfl› sayfada

Hava foto¤raf›

bu sayfada

solda: Sahne arkas› ofisler ve sanatç› dinlenmealan›; foto¤raf: Yavuz Dramansolda ortada: Tuvalet girifl avlusu; foto¤raf: Yavuz Dramansolda altta: Tuvaletlerin iç mekan›; foto¤raf: Yavuz Dramansa¤da ortada: Konser alan› rüzgar duvar›;foto¤raf: ‹pek Yüreklisa¤da altta: Lokanta; foto¤raf: ‹pek Yürekli

arka sayfada

üstte solda: Babylon Alaçat›'n›n girifli; foto¤raf: Yavuz Dramanüstte sa¤da: Konser alan›na inifl; foto¤raf: Yavuz Dramanaltta solda ve altta sa¤da: Konser sahnesi;foto¤raflar: Gökhan Karl›

yyaa

pp›› -- kk

oonn

sseerr

aa

llaa

nn›› -- iizz

mmiirr

4455

XX

I - E

K‹M

2006

xxi_ekim_2006 12/19/08 11:11 AM Page 45

dikkat ettik. Yap›lar›n, k›fl› az zararla atlatabilmeleriiçin de özel bir paketleme sistemi gelifltirdik.

he: Yap›lar›n da¤›n›k konumland›r›l›fl›yla amaçlananneydi? Kütlesel tek bir yap› yerine daha araziyeyay›lan bir sistemin seçilme nedeni nedir?tm: Bu noktada Babylon Alaçat› konserlerinin 2500-3000 kifliye varan kalabal›¤›n›n öngörülmesininetkisi büyük oldu. Arsay› olabildi¤ince yayg›n kullanmak, güvenlik aç›s›ndan avantaj sa¤lad›. Onunyan›nda, fakl› ifllevlerin bir arada birbirini engellemedenyer almas› gereklili¤iyle, gece ve gündüz boyuncafarkl› noktalarda yo¤unlaflan insan ak›fl›nda belli birdenge sa¤lanmas›, bu yay›lmay› yönlendirdi.

Arazinin bütün içinde yer alan ayr› bölümler veonlar›n mekansal süreklili¤inden oluflan yap›s› dada¤›n›k konumlan›fla yard›mc› oldu. Yerin potansiyelinin parças› olan farkl› bak›fl aç›lar› ve manzaralar de¤erlendirildi.

he: Gece-gündüz yaflant›lar› nas›l ele al›nd›? Gece ve gündüz gerçeklefltirilen farkl› ifllevlere nas›lçözümler önerildi?tm: Bafllang›çta gece yaflam›n›n gündüzden dahayo¤un olaca¤› düflünülürken zaman içinde yerin özellikleri sebebiyle gündüz kullan›m›n›n da benzer

yo¤unlu¤a ulaflaca¤› anlafl›ld›. Gece ve gündüz kullan›m yo¤unlu¤u odaklar›n›n yer de¤ifltirmesi, kaymas›, üst üste binmesi gibi durumlar, kullan›mageçildikten sonra netleflti. fiimdi bu deneyimlerçerçevesinde gelecek sezonlar için bu çak›flman›ndaha kuvvetlendirilmesi amaçlanarak projeningelifltirilmesi üzerinde çal›fl›l›yor.

he: Ulafl›labilirlik nas›l ele al›nd›? Farkl› kullan›c›lariçin farkl› girifl-ç›k›fllar nas›l düzenlendi, insanyo¤unlu¤u yönetimi nas›l sa¤land›?tm: Kabaca bak›ld›¤›nda, bütün kulübünkullan›c›lar›n› çal›flanlar ve e¤lenenler olarak iki ana gruba ay›rabiliriz. Bu iki grubun arazi içinde kulland›klar› bölgeler çak›flsa da do¤al olarakgirifl-ç›k›fl ve da¤›l›mlar› çok farkl›. Ofisler, lojmanlarve sanatç› dinlenme yeri gibi, görevliler d›fl›nda kimsenin girmemesi gereken yerler var. Bu da arsaiçinde bir tak›m ay›r›c›lar, s›n›rlar belirlenmesine yol aç›yor. Bu s›n›rlar›n cayd›r›c› olmas›, ama tabi kisevimsiz de olmamas› gerekiyor. Bu alanlar belirlenirken farkl› kalabal›klar için farkl› hareketsenaryolar› söz konusu oldu.

Kullan›c› davran›fllar› konusu, Babylon Alaçat› projesini bizim aç›m›zdan ilginç k›lan en önemlitart›flma konular›ndan biriydi. Farkl› amaçlarla

gelenlerin yo¤un oldu¤u, büyük kalabal›klar›n kulland›¤› yerler, ister istemez mimarl›¤›n belirsiz,önceden tahmin edilemez olma özelliklerinigüçlendiriyor. Dolay›s›yla tasar›mc›ya, iflleyen sistemleri, ifllemelerine engel olmadan olabildi¤inceesnek k›lma görevi düflüyor. Bu projede de tasar›msüresince insanlar›n tek tek ve grup halinde mekan›nas›l kullanacaklar›na dair öngörülerde bulunuldu.Yaz boyunca bu öngörülerin büyük ölçüde do¤ruoldu¤u gözlense de beklenmedik durumlara da rastland›. Bu gözlemler ve iflletmenin yeni hedefleri bütün mekan›n yeniden ele al›nmas›n›gerektiriyor. Bu da projeyi aç›k uçlu hale getirdi¤i için çok heyecan verici.

he: Babylon'un kurumsal kimli¤i projeye nas›lyans›t›ld›? ‹stanbul'daki Babylon ile Babylon Alaçat›aras›nda mekansal bir benzerlik kurma amac›güdüldü mü?tm: ‹stanbul'daki Babylon ile Babylon Alaçat›aras›nda mekansal bir benzerlik kurma çabam›zolmad›, böyle bir istek de gelmedi zaten. AmaBabylon Alaçat›'y›, bildi¤imiz Babylon'un kimli¤iyleörtüflen bir yere dönüfltürmek bizim için öncelikliamaç oldu. Bizdeki Babylon imaj›n› tan›mlamayaçal›flt›k. Basit ama farkl›, rahat ama canl›, enformelama düzenli bir yer hedeflendi. Ama bir yandan da

EK

‹M

2006 - X

XI

4466

yyaa

pp›› -- kk

oonn

sseerr

aa

llaa

nn›› -- iizz

mmiirr

xxi_ekim_2006 12/19/08 11:11 AM Page 46

EK

‹M

2006 - X

XI

4488

yyaa

pp›› -- kk

oonn

sseerr

aa

llaa

nn›› -- iizz

mmiirr

do¤an›n ortas›nda tatildeyken gelinen Babylon'un,Beyo¤lu'nda flehrin göbe¤indeki, günlük hayat›n içindeki yerinden de farkl› olmas› gerekti¤inidüflündük. Sonuçta Babylon Alaçat›'n›n, Babylon'unkurumsal kimli¤iyle örtüfltü¤ünü ama bu kimlikiçinde kendine özel bir yer açt›¤›n› düflünüyoruz.

he: Hiyerarflisi olmayan bir yap›lanma gözleniyor:sanatç› dinlenme alan›nda da tuvaletlerde de ayn› malzeme kullan›l›yor. Bu konuyu biraz açabilir misiniz?tm: Bütün kulüpte belli malzemeler farkl› flekillerdekullan›ld›. Yap›lar›n önemine göre de¤il, ifllevine veorda gereken fiziksel koflullara göre malzeme kullan›m›n› farkl›laflt›rd›k. Zaten yap›lar›n hepsi, temel gereksinim anlam›nda çok önemliydi. Ama bu tip yerlerde hep sorun oldu¤unu ve tamamen iflletmelerin kimli¤ini yans›tt›¤›n›düflündü¤ümüz tuvaletlere ayr›ca özendik.

he: Kullan›lan malzemelerden, dokular›ndan, geçirgenliklerinden, ›fl›kla olan iliflkilerinden,dayan›mlar›ndan ve olanaklar›ndan söz edebilir misiniz? tm: Kullan›lan malzemeler; 2. s›n›f inflaatl›k çam kereste, su kontrpla¤›, filmli kontrplak, bambu kontrplak, karg› perde ve jüt. Yap›m sistemi

olarak tamamen ahflap strüktür tercih edildi. Karg› perdeler ve jüt perdeler, hem görsel hem dehava geçirimli¤i aç›s›ndan yar› geçirgen malzemeolarak, bu ahflap strüktür aras›ndaki yüzeyler olarak kullan›ld›. Bir baflka yap› malzemesi olarak da su kontrpla¤› ve filmli kontrpla¤›n yan›s›ra, konser alan›n›n çevresindeki ve giriflteki bütünplatformlarda dokusu ve sa¤laml›¤› sebebiylebambu kontrplak kullan›ld›.

he: Tasar›m ve yap›m için ayr›lan sürelerden vezaman k›s›tlamas›ndan kaynaklanan tasar›m kararlar›ndan söz edebilir misiniz?tm: Tasar›m süreci Nisan sonu bafllayan projenin uygulamas›na May›s sonunda geçildi. Tabi tasar›m k›smen devam etti bu arada. 30 Haziran'da da aç›l›fl yap›ld›. Zaman k›s›tlamas› ve yerin gelece¤i ile ilgili belirsizlikler sebebiyle basit detaylar kullanmaya dikkat ettik. Bu, zatengenel kararlara uygundu. Ama peyzaj gibi, do¤aya ba¤›ml› ve ortaya ç›k›fl› zaman isteyen baz› konular çok iyi ele al›namad›. Bir yandan daiflveren ekibin zaman k›s›tlamas› yüzünden(sayesinde) gelifltirilen projede büyük de¤ifliklikleregidemedi¤ini ve tasar›m›n bütününü bozacak kararlar almad›klar›n› da düflünüyoruz. Bu da, zaman k›s›tlamas›n›n avantaj› oldu proje için.

he: Tasar›m sürecinde ve sonras›ndaki yap›maflamas›nda Babylon ekibiyle nas›l bir iflbirli¤i gelifltirdiniz? tm: ‹flveren (Pozitif) ekibi, tak›m olmaya, birlikteçal›flmaya, birlikte üretmeye inanan insanlar. Trafo-Mimarlar olarak biz de öyleyiz. Dolay›s›ylatoplant›lar›m›z hep çok kalabal›k, uzun ve tart›flmal›geçti. Bu toplant›larda mimari tasar›m› do¤rudanilgilendirmeyen birçok konunun da önümüzdetart›fl›lmas›, bütüne hakim olmak aç›s›ndan bizim için çok faydal›yd›. Ekipteki herkesin uzmanl›¤› vebuna ba¤l› olarak önem verdi¤i konu farkl›yd›. Biri sahnenin konumu ve ses sisteminin mekan içindeki durumuyla daha çok ilgiliyken, bir di¤eriengellilerin buradaki tüm ifllevlere eriflimini ya dagüvenlik kriterlerini önemsiyordu, baflka biri temizlikve çöplerin toplanmas›na odaklanm›flt›. Bu konular›nhepsi bizim için de önemli oldu. Ayr›ca her zamanoldu¤u gibi herkesin kafas›nda baflka bir resim vard›.Asl›nda sonlarda bütünü kaybetmemek için birazu¤raflt›k. Büyük olas›l›kla iflveren ekibin içinde yeralanlar›n ço¤u, son dakikaya kadar yap›lan yerinmimari kalitesinden flüpheliydi. Ancak bütün ›fl›klar›nilk defa aç›l›p denendi¤i akflam, gerçekten ikna oldular. Genel olarak bakt›¤›m›zda çok verimli, olumlu, enerjisi olan ve üretken bir iflbirli¤i oldu¤unu düflünüyoruz.

mimari proje: Trafo-Mimarlarproje yeri: Alaçat›, ‹zmirproje alan›: 10 000 m2

ahflap iflçili¤i: Sait Korkmaz ve ekibigrafik tasar›mlar: Kenan Ünsalayd›nlatma armatürleri: Stilastasar›m ve uygulama süresi: 2 ay

trafo-mimarlar

Sevim Aslan, Suna Birsen-Otay, Arda ‹nceo¤lu, Deniz Aslan ve ‹pek Yürekli'nin bir araya gelerektemelini oluflturduklar› Trafo-Mimarlar; mimarl›k,peyzaj mimarl›¤›, kentsel tasar›m alanlar›nda ve bu alanlar›n ara kesitlerinde proje ve dan›flmanl›khizmeti veriyor. Tasar›mc›lar›n birçok mimari vekentsel tasar›m yar›flmas›nda ödülü, mimarl›k vemimarl›k e¤itimi üzerine yay›nlanm›fl ulusal ve uluslararas› yay›n› bulunuyor.

solda: Vaziyet plan› eskizialt s›rada: Genel görünüfl eskizleri

xxi_ekim_2006 12/19/08 11:11 AM Page 48