yazışma teknikleri

15
Yazışma Teknikleri Yazışma Teknikleri Doç. Dr. Hüseyin Odabaş Doç. Dr. Hüseyin Odabaş

Upload: jovan

Post on 11-Jan-2016

98 views

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

Yazışma Teknikleri. Doç. Dr. Hüseyin Odabaş. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Yazışma Teknikleri

Yazışma TeknikleriYazışma Teknikleri

Doç. Dr. Hüseyin OdabaşDoç. Dr. Hüseyin Odabaş

Page 2: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Anlatım bozuklukları genellikle, bir cümle içinde aynıAnlatım bozuklukları genellikle, bir cümle içinde aynı anlama gelen birden fazla anlama gelen birden fazla kelimenin kullanılması, kelimelerin yanlış anlamlarda kullanılması, yerinde kelimenin kullanılması, kelimelerin yanlış anlamlarda kullanılması, yerinde kullanılmaması, eklerin yanlış kullanılmasından dolayı oluşmaktadır.kullanılmaması, eklerin yanlış kullanılmasından dolayı oluşmaktadır.

Noktalama İşaretleri:Noktalama İşaretleri:Nokta:Nokta: 20.11.1973 (20-11-1973 veya 20/11/1973 olmamalı)20.11.1973 (20-11-1973 veya 20/11/1973 olmamalı)1.250.000 TL. (1250000 TL. olmamalı)1.250.000 TL. (1250000 TL. olmamalı)

Virgül:Virgül:Özneden sonra: Atatürk, Selanik’te doğdu.Özneden sonra: Atatürk, Selanik’te doğdu.Hitaptan sonra: Sayın Başkan,Hitaptan sonra: Sayın Başkan, Merhaba, Merhaba, Değerli Konuklar,Değerli Konuklar,

Page 3: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Noktalı Virgül:Noktalı Virgül:

- - Anlam yönüyle birbirine bağlı cümlecikler arasında:Anlam yönüyle birbirine bağlı cümlecikler arasında:Kütüphanemize yazılım bağlamında Kut-prog, Bil-sis ve İskenderiye Kütüphanemize yazılım bağlamında Kut-prog, Bil-sis ve İskenderiye programları; donanım bağlamında ise IBM, ESCORT ve DELL önerildi.programları; donanım bağlamında ise IBM, ESCORT ve DELL önerildi.

- Kendinden önceki cümle ile ilgi kuran ancak, fakat, ama, çünkü, yalnız, lâkin, - Kendinden önceki cümle ile ilgi kuran ancak, fakat, ama, çünkü, yalnız, lâkin, yoksa ve bu nedenle gibi sözcüklerle bağlanan cümlelerde:yoksa ve bu nedenle gibi sözcüklerle bağlanan cümlelerde:Ali gelemedi; ancak, ailesi burada. Ali gelemedi; ancak, ailesi burada.

Kesme:Kesme:-Özel Adlar-Özel Adlar-Sayılar ve Tarihler-Sayılar ve Tarihler-Kısaltmalar (TBMM’nin, BM’de …)-Kısaltmalar (TBMM’nin, BM’de …)

Page 4: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

‘De’, ‘Ki’, ‘Mi’ Ekleri: ‘De’, ‘Ki’, ‘Mi’ Ekleri:

DEDE-Ad takısı şeklinde olan: olkulda, görevde (büyük ünlü uyumuna -Ad takısı şeklinde olan: olkulda, görevde (büyük ünlü uyumuna göre –de, -da, sert ünsüzlerde ise –te, -ta şekline dönüşebilirgöre –de, -da, sert ünsüzlerde ise –te, -ta şekline dönüşebilir-Bağlaç olan: Konuşsan da olur konuşmasan da. -Bağlaç olan: Konuşsan da olur konuşmasan da.

O da gelseydi keşke. (Sert ünsüzlerde değişmeO da gelseydi keşke. (Sert ünsüzlerde değişmeolmaz)olmaz)

(Rıfat’talar…, Rıfat da gelecek.)(Rıfat’talar…, Rıfat da gelecek.)KİKİ-İlgi zamiri (bitişik): -İlgi zamiri (bitişik): Benim bilgisayarım yeni, seninki eski.Benim bilgisayarım yeni, seninki eski.-Sıfat yapan ‘ki’ (bitişik): -Sıfat yapan ‘ki’ (bitişik): Konya’daki toplantıya katıldım.Konya’daki toplantıya katıldım.-Bağlaç olan ‘ki’ (ayrı): -Bağlaç olan ‘ki’ (ayrı): Anladım ki, yanlış yoldayız.Anladım ki, yanlış yoldayız.

Gelmedi ki, evden ayrılayım.Gelmedi ki, evden ayrılayım.

MİMİ-Soru eki (ayrı): Onu gördün mü?-Soru eki (ayrı): Onu gördün mü?-Pekiştirme (ayrı): Güzel mi güzel bir yerdi.-Pekiştirme (ayrı): Güzel mi güzel bir yerdi.-Zaman anlamı katan mi (ayrı): Yağmur yağdı mı ıslanırız.-Zaman anlamı katan mi (ayrı): Yağmur yağdı mı ıslanırız.

Page 5: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Etkili bir yazının, şu özelliklere dikkat edilerek yazılması Etkili bir yazının, şu özelliklere dikkat edilerek yazılması gerekmektedir:gerekmektedir:

- Planlı Anlatım: - Planlı Anlatım: Yazıda verilen bilgilerin, iletilmek istenen Yazıda verilen bilgilerin, iletilmek istenen mesajların birbirini tamamlayacak, fikirleri birbirine bağlayacak mesajların birbirini tamamlayacak, fikirleri birbirine bağlayacak ve bir bütünlük gösterecek şekilde önceden planlanması gerekir.ve bir bütünlük gösterecek şekilde önceden planlanması gerekir.

- - Açık Anlatım:Açık Anlatım: Yazı, birkaç kez okumaya gerek kalmadan ilk Yazı, birkaç kez okumaya gerek kalmadan ilk okumada kolay ve doğru olarak anlaşılacak şekilde yazılmalıdır. okumada kolay ve doğru olarak anlaşılacak şekilde yazılmalıdır.

Yukarıdaki açıklamalara göre sonucun ne olduğunu Yukarıdaki açıklamalara göre sonucun ne olduğunu mutlaka anlamış olursunuz.mutlaka anlamış olursunuz.

Yukarıdaki açıklamalara göre sonucun olumsuz olduğunu Yukarıdaki açıklamalara göre sonucun olumsuz olduğunu anlamış olmalısınız. anlamış olmalısınız.

- Kişilik kazandırarak anlatım:- Kişilik kazandırarak anlatım: Hitap, kişi ya da kuruluşa Hitap, kişi ya da kuruluşa uygun olarak yazılmalıdıruygun olarak yazılmalıdır

Otelin turizm mevsimine hazırlama işleri tamamlanmış Otelin turizm mevsimine hazırlama işleri tamamlanmış olmalıdır.olmalıdır.

Oteli turizm mevsimine hazırlama işlerinizi Oteli turizm mevsimine hazırlama işlerinizi tamamladığınızı sanıyorum.tamamladığınızı sanıyorum.

Page 6: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

- Olumlu anlatım: - Olumlu anlatım: Konuşmalarda ve yazışmalarda yapıcı, Konuşmalarda ve yazışmalarda yapıcı, olumlu ifadeler kullanmak, karşı tarafı sorunun olumlu yönde olumlu ifadeler kullanmak, karşı tarafı sorunun olumlu yönde çözümüne yaklaştırır, amaca ulaşmayı kolaylaştırır.çözümüne yaklaştırır, amaca ulaşmayı kolaylaştırır.

Siparişlerinizi bu hafta sonuna kadar göndermemiz Siparişlerinizi bu hafta sonuna kadar göndermemiz mümkün değildir.mümkün değildir.

Siparişlerinizi gelecek hafta sonuna kadar göndermemiz Siparişlerinizi gelecek hafta sonuna kadar göndermemiz mümkündür.mümkündür.

Ödemeyi zamanında yapmadığınız için Ödemeyi zamanında yapmadığınız için siparişlerinizi sevk etmedik.siparişlerinizi sevk etmedik.

Havaleyi çıkardığınız bildirir bildirmez Havaleyi çıkardığınız bildirir bildirmez siparişlerinizi hemen sevkedeceğiz.siparişlerinizi hemen sevkedeceğiz.

- - Kısa ve özlü anlatım:Kısa ve özlü anlatım: Cümleler oldukça kısa ve özlü Cümleler oldukça kısa ve özlü bilgilerden oluşmalıdır. Cümlelerde uyulması gereken yalınlığa bilgilerden oluşmalıdır. Cümlelerde uyulması gereken yalınlığa paragraflarda da uyulmalıdır.paragraflarda da uyulmalıdır.

Toplantıya katılmanız halinde, büro hizmetleri Toplantıya katılmanız halinde, büro hizmetleri bölümündeki fazla çalışma masraf ve giderlerini azaltma bölümündeki fazla çalışma masraf ve giderlerini azaltma konusunda somut önerilerde bulunmak üzere şimdiden planınızı konusunda somut önerilerde bulunmak üzere şimdiden planınızı yapınız. yapınız.

Page 7: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Toplantıya katılabilirseniz, büro hizmetleri bölümündeki Toplantıya katılabilirseniz, büro hizmetleri bölümündeki fazla çalışma giderlerini azaltma konusundaki önerilerinizi fazla çalışma giderlerini azaltma konusundaki önerilerinizi planlayınız.planlayınız.

Saygılı dil kullanma, okuyucuyu düşünerek yazma:Saygılı dil kullanma, okuyucuyu düşünerek yazma: Yazışmalarda okuyucuya değer verilmeli, nezaket kurallarına Yazışmalarda okuyucuya değer verilmeli, nezaket kurallarına uyulmalı, mümkün olduğunca yapıcı, olumlu, saygılı ifadeler uyulmalı, mümkün olduğunca yapıcı, olumlu, saygılı ifadeler kullanılmalıdır. Okuyucunun yaşı, eğitim düzeyi, mesleği, kullanılmalıdır. Okuyucunun yaşı, eğitim düzeyi, mesleği, ekonomik durumu, siyasi görüşü gibi özellikleri de yazışmalarda ekonomik durumu, siyasi görüşü gibi özellikleri de yazışmalarda dikkat edilmesi gereken diğer unsurlardır.dikkat edilmesi gereken diğer unsurlardır.Yazılarda genelllikle ‘biz’ yerine, ‘siz’ sözcüğü daha çok Yazılarda genelllikle ‘biz’ yerine, ‘siz’ sözcüğü daha çok kullanılmalıdır.kullanılmalıdır.

Fotokopi makineleri hakkında bilgi vermekten mutluluk Fotokopi makineleri hakkında bilgi vermekten mutluluk duymaktayım. duymaktayım.

Fotokopi makineleri hakkında arzu ettiğiniz bilgileri Fotokopi makineleri hakkında arzu ettiğiniz bilgileri sunmaktan mutluluk duymaktayız.sunmaktan mutluluk duymaktayız.

Page 8: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Toplantıya katılabilirseniz, büro hizmetleri bölümündeki Toplantıya katılabilirseniz, büro hizmetleri bölümündeki fazla çalışma giderlerini azaltma konusundaki önerilerinizi fazla çalışma giderlerini azaltma konusundaki önerilerinizi planlayınız.planlayınız.

Doğallık:Doğallık: Doğallık, yapmacılıktan, anlamsız süslemelerden ve Doğallık, yapmacılıktan, anlamsız süslemelerden ve abartılı edebi sanatların kullanımından uzak, duygu ve abartılı edebi sanatların kullanımından uzak, duygu ve düşüncelerin gerçeğe uygun biçimde, içten söyleyişe dayalı düşüncelerin gerçeğe uygun biçimde, içten söyleyişe dayalı anlatım özelliğidir. anlatım özelliğidir.

Sempozyumda müthiş bir performans gösterdiniz, bu Sempozyumda müthiş bir performans gösterdiniz, bu inanılmaz çabanız bizleri son derece büyüledi. inanılmaz çabanız bizleri son derece büyüledi.

Doğru Antalım:Doğru Antalım: Gerçek dışı olaylardan, yanlış ya da Gerçek dışı olaylardan, yanlış ya da doğruluğundan emin olunmayan bilgilere yer vermekten doğruluğundan emin olunmayan bilgilere yer vermekten kaçınılmalıdır. Değişen fiyatlar, yüzdeler, adresler, numaralar, kaçınılmalıdır. Değişen fiyatlar, yüzdeler, adresler, numaralar, kurallar, koşullar, yasalar titizlikle izlenmeli ve dikkatle kurallar, koşullar, yasalar titizlikle izlenmeli ve dikkatle yazılmalıdır. yazılmalıdır.

Page 9: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Örnek:Örnek:

GloballeşmeGloballeşme sürecinde şirketimizin ticari sürecinde şirketimizin ticari konjöktürükonjöktürü de de değişmelidir. değişmelidir. SofistikeSofistike aygıtlarınaygıtların adaptasyonuadaptasyonu ile şirket, ile şirket, hedefine daha hızlı ulaşacaktır. Temelde hedefine daha hızlı ulaşacaktır. Temelde computercomputer, , databasedatabase, , networknetwork gibi teknolojilerden oluşan sofistike gibi teknolojilerden oluşan sofistike aygıtlar, şirketin çalışma aygıtlar, şirketin çalışma temposunutemposunu artıracak ve dolaylı artıracak ve dolaylı yollardan yollardan finansal finansal getiri sağlaycaktır. getiri sağlaycaktır.

-- ve şirkete dolaylı yollardan …. olmalı-- ve şirkete dolaylı yollardan …. olmalı

Page 10: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Yapısı yanlış olan kelimeler:Yapısı yanlış olan kelimeler:Türkçesini geliştirebilmemiş vatandaşlarımız var.Türkçesini geliştirebilmemiş vatandaşlarımız var.Sınav sonucunu öğrenince sevinçle boynuma sardı.Sınav sonucunu öğrenince sevinçle boynuma sardı.

Birbiriyle karıştırılan kelimeler:Birbiriyle karıştırılan kelimeler:Bilgisayar sistemleri pek güvenceli değil.Bilgisayar sistemleri pek güvenceli değil.Hasta ağırlaştıkça nefes alması güçlenmektedir.Hasta ağırlaştıkça nefes alması güçlenmektedir.

Yanlış anlamda kullanılan kelimeler:Yanlış anlamda kullanılan kelimeler:Çok çalışmasına karşılık başarılı olamadı. Çok çalışmasına karşılık başarılı olamadı. Bir yıl önce etkin bir göreve aktarıldı. Bir yıl önce etkin bir göreve aktarıldı.

Yazım Yanlışları:Yazım Yanlışları:23 Nisan 1920 yılında cumhuriyet ilan edildi.23 Nisan 1920 yılında cumhuriyet ilan edildi.

Gereksiz kelimeler:Gereksiz kelimeler:Parası pulu çok, varlıklı, zengin bir adamdı.Parası pulu çok, varlıklı, zengin bir adamdı.Her zaman şen ve neşeli olmak mümkün değildir.Her zaman şen ve neşeli olmak mümkün değildir.

Page 11: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Gereksiz tekrarlamalar:Gereksiz tekrarlamalar:Kalan kısma daha sonra, yarın bakabilirim.Kalan kısma daha sonra, yarın bakabilirim.Durak yerlerine tabela takacaklar.Durak yerlerine tabela takacaklar.Takriben iki yıla yakın çalıştım.Takriben iki yıla yakın çalıştım.

Gereksiz yardımcı fiil kullanımı:Gereksiz yardımcı fiil kullanımı:Kadro verileceğini umut etmekteyiz.Kadro verileceğini umut etmekteyiz.İsteklilerin başvuruda bulunması zorunludur.İsteklilerin başvuruda bulunması zorunludur.

Çelişen kelimeler:Çelişen kelimeler:Eminiz ki, yurt dışına gitmek isteyen bir çok kişi olsa gerek.Eminiz ki, yurt dışına gitmek isteyen bir çok kişi olsa gerek.Bundan aşağı yukarı, tam bir asır önce yaşadı.Bundan aşağı yukarı, tam bir asır önce yaşadı.

Tamamlama hataları:Tamamlama hataları:Kamu ve özel kuruluşlarda yılbaşı tatili başladı.Kamu ve özel kuruluşlarda yılbaşı tatili başladı.Fazla çalışmaktan kitap okumasını unuttuk. Fazla çalışmaktan kitap okumasını unuttuk.

Özne yanlışları:Özne yanlışları:Cephanelik nöbetçisinin silahı elinden alındı ve soyuldu.Cephanelik nöbetçisinin silahı elinden alındı ve soyuldu.Bu tercümeler güzel, doğru ve yetkin midir?Bu tercümeler güzel, doğru ve yetkin midir?

Page 12: Yazışma Teknikleri

ANLATIM BOZUKLUKLARIANLATIM BOZUKLUKLARI

Tümleç yanlışları:Tümleç yanlışları:Buna bakanlık karar verir ve uygular.Buna bakanlık karar verir ve uygular.Halk O’nu dinlemiyor ve fazla inanmıyor.Halk O’nu dinlemiyor ve fazla inanmıyor.

Yüklem yanlışları:Yüklem yanlışları:Müfettişler bu ithamın yersiz ve doğru olmadığını ortaya koydular.Müfettişler bu ithamın yersiz ve doğru olmadığını ortaya koydular.Fikirlerinde ısrarlı ama inatçı değildi. Fikirlerinde ısrarlı ama inatçı değildi.

Page 13: Yazışma Teknikleri

Resmi Yazı Türleri:Resmi Yazı Türleri:

Yazılar, normal, acele, önemli, gizli, değerli evraklar olmak üzere Yazılar, normal, acele, önemli, gizli, değerli evraklar olmak üzere çeşitli gruplara ayrılır.çeşitli gruplara ayrılır.

1. Normal yazılar: Herhangi bir gizlilik ve acelelik niteliği 1. Normal yazılar: Herhangi bir gizlilik ve acelelik niteliği bulunmayan yazılardırbulunmayan yazılardır

2. Acele (ivedi) yazılar: Belli bir gün veya tarihte ulaşması ya da 2. Acele (ivedi) yazılar: Belli bir gün veya tarihte ulaşması ya da işleme girmesi gereken yazılardır.işleme girmesi gereken yazılardır.

-günlü yazılar-günlü yazılar-acele (ivedi) yazılar-acele (ivedi) yazılar-çok acele (ivedi) yazılar-çok acele (ivedi) yazılar

3. Gizli yazılar: Sorumlusundan başka kimsenin görmemesi 3. Gizli yazılar: Sorumlusundan başka kimsenin görmemesi gereken yazılardır. Gizlilik derecesi taşıyan yazıların zarfını evrak gereken yazılardır. Gizlilik derecesi taşıyan yazıların zarfını evrak memurları açar, diğer yazılarla aynı ya da başka bir deftere ya da memurları açar, diğer yazılarla aynı ya da başka bir deftere ya da föye kaydeder. Bu tip yazı zarfları tekrar ayrı bir zarfın içine konur föye kaydeder. Bu tip yazı zarfları tekrar ayrı bir zarfın içine konur ve üzerine bu ifadeler konmaz.ve üzerine bu ifadeler konmaz.

Page 14: Yazışma Teknikleri

Resmi Yazı Türleri:Resmi Yazı Türleri:

Gizli yazılar:Gizli yazılar: -gizli yazılar: normal yazılara göre her memurun -gizli yazılar: normal yazılara göre her memurun görmemesi gereken yazılardır. görmemesi gereken yazılardır.

-çok gizli yazılar: Sınırlı adette ve belirli kişilerin -çok gizli yazılar: Sınırlı adette ve belirli kişilerin görebilecekleri, devlet güvenliği ile ilgili tehlikeli, kişi ya da görebilecekleri, devlet güvenliği ile ilgili tehlikeli, kişi ya da malzemenin bir yere nakli gibi hassas ve tedbirli olunmasını malzemenin bir yere nakli gibi hassas ve tedbirli olunmasını gerektiren durumlara ilişkin yazılardır.gerektiren durumlara ilişkin yazılardır.

-kişiye özel yazılar: Makam ve adı belirlenmiş kişilerin -kişiye özel yazılar: Makam ve adı belirlenmiş kişilerin zarfını açmasına, yazıyı görmesine ve hakkında gereken işlemi zarfını açmasına, yazıyı görmesine ve hakkında gereken işlemi yapmasına izin verilen türdeki yazılardır. yapmasına izin verilen türdeki yazılardır.

-hizmete özel yazılar: Yalnız belli bir hizmeti yapmakta olan -hizmete özel yazılar: Yalnız belli bir hizmeti yapmakta olan kişilerin görebileceği ve üzerinde işlem yapabileceği yazılardır. kişilerin görebileceği ve üzerinde işlem yapabileceği yazılardır.

4. Önemli yazılar: Herhangi bir kurum için özel bir önem taşıyan 4. Önemli yazılar: Herhangi bir kurum için özel bir önem taşıyan ve ayrıcalıkla işlem görmesi gereken yazılardır. ve ayrıcalıkla işlem görmesi gereken yazılardır. (Cumhurbaşkanlığından, Başbakanlıktan vb. gelen yazılar gibi)(Cumhurbaşkanlığından, Başbakanlıktan vb. gelen yazılar gibi)

Page 15: Yazışma Teknikleri

Resmi Yazı Türleri:Resmi Yazı Türleri:

5. Değerli evrak ve yazılar: 5. Değerli evrak ve yazılar: - Para, havale, çek, bono, pul gibi para ile ilgili doküman ve - Para, havale, çek, bono, pul gibi para ile ilgili doküman ve

yazılardır,yazılardır,- İhale ve teminat mektupları,- İhale ve teminat mektupları,