yayıncılık kİmya bİlİmİ...

15
KİMYA BİLİMİ Esans Altın Maddelern ç yapısını ve ç yapısındak değşmler nceleyen blm dalıdır. Cam Tuz (NaCl) Smyadan Kmyaya Aktarılan Bulgular Sabun Zaç yağı ( ) Savaş aletler Göztaşı ( ) Seramk Alaşımlar Sonsuz zengnlğe ulaşmak. Ölümsüzlük ksrn bulmak. Smyacıların Hedefler Barut Tuz ruhu (HCl) Ateş Kıbrıs taşı ( ) Smya (Alşm) Gümüş Cva Mayalama Süzme Kmya Değersz madenler altına dönüştürmek. Smyacıların Buluşlarında Kullandıkları Teknkler KİMYA BİLİMİ Damıtma Özütleme Kaynatma Çözme Kavurma Krstallendrme İlkel br uğraş alanı olup deneme - yanılmaya dayalı çalışmalar çerr. Bu şle uğraşanlara smyacı (alşmst) denr. Mürekkep Kezzap ( ) Smya Neden Blm Dalı Değldr? Deneysel ve blmsel yöntemlern kullanılmaması. Ünlü Smyacılar Deneme - yanılmaya dayalı olması. Cabr Bn Hayyan Empedokles Democrtus Kleopatra Thales Teork blg çermemes. Sstematk blg brkmnn olmaması. İbn- Sna Ebubekr Er-raz Lokman Hekm Arsto Ntrk ast (kezzap), hdrojen klorür (tuz ruhu), İranlı hekm, blm nsanı ve filozoftur. Maddeler br araya getren neden sevg (çekme), brbrnden ayıran se nefrettr. (tme) Democrtus Her şeyn atomlardan ve boşluktan oluştuğunu fade etmştr. Damıtmada kullanılan mbğ gelştrmştr. Atomun parçalanableceğn fade etmştr. Kroze, fırın gb laboratuvar araç gereçlern gelştrmştr. Kostk soda ve glsern keşfetmştr. etmştr. Ebu Bekr Er-Raz Karıncaları damıtarak formk ast elde etmştr. Maddenn dört öğeden oluştuğunu ortaya atan lk düşünürdür. Empedokles Cabr Bn Hayyan Kmya’nın babası olarak blnr. sülfürk ast (zaç yağı) ve kral suyunu elde Alkolü antseptk olarak tıpta kullanmıştır. Madde; hava, su, toprak ve ateş olmak üzere dört elementten meydana gelr. Atom fikrn ortaya atan lk smyacıdır. İbn- Sna Smya deneme-yanılmaya dayalı ken kmya sstematk ve blmsel çalışmalar çerr. Smyanın çalışmaları teork br temele dayanmaz ken kmyanın çalışmaları deneyseldr. Smya le Kmya Arasındak Farklar Smya br blm dalı değldr, kmya blm dalıdır. Smyada sstematk blg brkm yok ken, kmyada sstematk blg brkm vardır. Tıp blmnn öncüsüdür. Maddelern bölünemeyen en küçük parçacığına atomos (atom) adını vermştr. “Ktab el-Şfa” adlı ktabında mneraller taşlar, ateşte eryen maddeler, kükürtler ve tuzlar dye dört gruba ayırmıştır. 4 ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ ¨ 3 HNO 2 4 H SO 4 FeSO 4 CuSO XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık ¨

Upload: others

Post on 08-Aug-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

KİMYA BİLİMİ

Esans Altın

Maddeler�n �ç yapısını ve �ç yapısındak� değ�ş�mler� �nceleyen b�l�m dalıdır.

Cam Tuz (NaCl)

S�myadan K�myaya Aktarılan Bulgular

Sabun Zaç yağı ( )

Savaş aletler� Göztaşı ( ) Seram�k Alaşımlar

Sonsuz zeng�nl�ğe ulaşmak.

Ölümsüzlük �ks�r�n� bulmak.

S�myacıların Hedefler�

Barut Tuz ruhu (HCl)

Ateş Kıbrıs taşı ( )

S�mya (Alş�m�)

Gümüş C�va

Mayalama Süzme

K�mya

Değers�z madenler� altına dönüştürmek.

S�myacıların Buluşlarında Kullandıkları Tekn�kler

KİMYA BİLİMİ

Damıtma Özütleme Kaynatma Çözme Kavurma Kr�stallend�rme

İlkel b�r uğraş alanı olup deneme - yanılmaya dayalı çalışmalar �çer�r. Bu �şle uğraşanlara s�myacı (alş�m�st) den�r.

Mürekkep Kezzap ( )

S�mya Neden B�l�m Dalı Değ�ld�r?

Deneysel ve b�l�msel yöntemler�n kullanılmaması.

Ünlü S�myacılar

Deneme - yanılmaya dayalı olması.

Cab�r B�n Hayyan

Empedokles Democr�tus Kleopatra Thales

Teor�k b�lg� �çermemes�. S�stemat�k b�lg� b�r�k�m�n�n olmaması.

İbn-� S�na Ebubek�r Er-raz�

Lokman Hek�m Ar�sto

N�tr�k as�t (kezzap), h�drojen klorür (tuz ruhu),

İranlı hek�m, b�l�m �nsanı ve filozoftur.

Maddeler� b�r araya get�ren neden sevg� (çekme), b�rb�r�nden ayıran �se nefrett�r. (�tme)

Democr�tus

Her şey�n atomlardan ve boşluktan oluştuğunu �fade etm�şt�r.

Damıtmada kullanılan �mb�ğ� gel�şt�rm�şt�r.

Atomun parçalanab�leceğ�n� �fade etm�şt�r.

Kroze, fırın g�b� laboratuvar araç gereçler�n� gel�şt�rm�şt�r.

Kost�k soda ve gl�ser�n� keşfetm�şt�r.

etm�şt�r.

Ebu Bek�r Er-Raz�

Karıncaları damıtarak form�k as�t� elde etm�şt�r.

Madden�n dört öğeden oluştuğunu ortaya atan �lk düşünürdür.

Empedokles

Cab�r B�n Hayyan

K�mya’nın babası olarak b�l�n�r.

sülfür�k as�t (zaç yağı) ve kral suyunu elde

Alkolü ant�sept�k olarak tıpta kullanmıştır.

Madde; hava, su, toprak ve ateş olmak üzere dört elementten meydana gel�r.

Atom fikr�n� ortaya atan �lk s�myacıdır.

İbn-� S�na

S�mya deneme-yanılmaya dayalı �ken k�mya s�stemat�k ve b�l�msel çalışmalar �çer�r.

S�myanın çalışmaları teor�k b�r temele dayanmaz �ken k�myanın çalışmaları deneyseld�r.

S�mya �le K�mya Arasındak� Farklar

S�mya b�r b�l�m dalı değ�ld�r, k�mya b�l�m dalıdır.

S�myada s�stemat�k b�lg� b�r�k�m� yok �ken, k�myada s�stemat�k b�lg� b�r�k�m� vardır.

Tıp b�l�m�n�n öncüsüdür.

Maddeler�n bölünemeyen en küçük parçacığına atomos (atom) adını verm�şt�r.

“K�tab el-Ş�fa” adlı k�tabında m�neraller� taşlar, ateşte er�yen maddeler, kükürtler ve tuzlar d�ye dört gruba ayırmıştır.

4

¨¨¨¨¨¨

¨¨¨¨¨¨

¨¨¨

¨¨¨

¨ ¨¨¨¨

¨¨¨

¨¨¨

¨¨¨¨

¨¨¨¨¨¨¨¨

¨¨¨

¨

¨¨

¨¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨¨

¨¨

¨

¨

3HNO

2 4H SO

4FeSO

4CuSO

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

¨

Page 2: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

Astronom� Tıp Felsefe

Ekonom� Metalurj�

Astroloj� D�n F�z�k

Araç-Gereçler

Fırınlar Kroze Damıtma düzenekler� Su banyosu

Su teraz�s�

K�mya’nın B�l�m Olma Sürec�nde Öneml� Katkıları Olan Uygarlıklar

S�myanın İlg�l� Olduğu B�l�m Dalları

Mezopotamya Mısır Ç�n Yunan

S�myacıların Uğraşları Sonucu Elde Ett�kler�

H�nt Orta Asya İslam uygarlıkları

M�toloj� B�yoloj� K�mya

El kantarı İmb�k

Joach�m Becher; F�loj�ston (ateş ruhu) kavramının tanımını yaptı. Yanma sırasında uçup g�den nesne filoj�stondur.

Ar�sto’ya Göre Element Kavramı

Van Helmont; Deneyler�nde teraz�y� kullanarak k�myaya n�cel özell�k kazandırmıştır.

Berzel�us; Elementlere lat�nce �s�mler�ne göre harfl� semboller verd�.

Pr�estly; HgO ‘yu ısıtarak gazını keşfett�.

Lavo�s�er; Yanma olayı sırasında kütlen�n korunduğunu açıkladı.(Modern k�myanın babası)Robert Boyle; B�l�nen h�çb�r yöntemle kend�s�nden daha bas�t parçalara ayrışmayan saf maddeler elementt�r.(Kuşkucu K�myager)

Ar�sto’ya göre doğada dört element vardır.

Ar�sto’nun element kavramı aşağıdak� g�b� göster�leb�l�r.

Bunlar; hava, ateş, su ve topraktır.

Bazı B�l�m İnsanları ve Buluşları

III. Tuz : Toprak

Buna göre bazı maddelerle �lg�l� yapılan,

Ar�sto’ya göre madde dört temel elementten oluşmuştur.

I. Benz�n : Su II. gazı : Hava

N�telend�rmelerden hang�ler� doğrudur?

Örnek

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

Çözüm

Tüm gazlar hava,

Buna göre,

gazı → hava element�ne, (II. doğru) Benz�n → su element�ne, (I. doğru)

Tüm sıvılar su,

Tüm katılar toprak olarak n�telend�r�l�r.

Ar�sto’ya göre;

Cab�r B�n Hayyan �le �lg�l�;

Cevap E

Tuz → toprak element�ne örnek ver�l�r.(III. doğru)

Örnek

D) I ve III E) II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

I. K�mya’nın babası olarak b�l�n�r

III. N�tr�k as�t ve tuz ruhunu elde etm�şt�r.

Karıncaları damıtarak form�k as�t� elde eden s�myacı Ebubek�r Er-Raz�’d�r. (II. yanlış)

K�mya’nın babası olarak b�l�n�r. (I. doğru)Çözüm

N�tr�k as�t ve tuz ruhunu elde etm�şt�r. (III. doğru)

Cevap D

II. Karıncaları damıtarak form�k as�d� elde etm�şt�r.

KİMYA BİLİMİ

¨¨¨¨

¨¨¨¨

¨¨¨

¨¨¨¨

¨¨¨

¨¨¨¨

¨¨¨

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

Hava ( gaz )

Ateş ( yanıcı ) Su ( sıvı ) Toprak ( katı )

2O

2CO

2CO

¨¨¨

¨¨

¨

75

¨¨¨

Page 3: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

1-D 2-D 3-E 4-A

Aşağıdak�lerden hang�s� s�myadan k�myaya aktarılan bulgulardan b�r� değ�ld�r?

A) Tuz

Çözümlü Soru 1.

D) Kezzap C) Sabun B) Deterjan

E) Mürekkep

Çözüm S�myadan k�myaya aktarılan bulgular; Tuz

Elektrol�z k�myacıların kullandığı b�r yöntemd�r.

s�myacıların Aşağıdak�lerden hang�s� buluşlarında kullandıkları tekn�klerden b�r� değ�ld�r?

Barut

Cevap B

Mürekkep

S�myacıların buluşlarında kullandıkları tekn�kler;

Kavurma

Deterjan k�myacıların buluşudur.

Damıtma

Kaynatma

Çözüm

Mayalama

Kr�stallend�rme

Zaç yağı g�b�.

A) Mayalama

Sabun

Çözümlü Soru 2.

B) Kaynatma C) Elektrol�z D) Süzme

Süzme

Kezzap

E) Çözme

Çözme

Özütlemed�r.

Cevap C

1. s�myacıların Aşağıdak�lerden hang�s� buluşlarından b�r� değ�ld�r?

D) PVC

A) Ateş

2. s�myanın b�l�m Aşağıdak�lerden hang�s� olmayışının nedenler�nden b�r� değ�ld�r?

C) Cam

D) Deneysel ve b�l�msel yöntemler�n kullanılması

3. I. Cab�r B�n Hayyan

III. Ebubek�r Er-Raz�

V. Democr�tus Yukarıdak�lerden kaç tanes� s�myacıdır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

A) Deneme - yanılmaya dayalı olması

E) Gel�ş�güzel çalışmalar �çermes�

II. İbn-� S�na

B) Teor�k b�lg� �çermemes�

E) Kıbrıs taşı

IV. Ar�sto

B) Tuz ruhu

C) S�stemat�k b�lg� b�r�k�m�n�n olmaması

A) Van Helmont

E) Lavo�s�er

C) Berzel�us D) Joach�m Becher

4. Deneyler�nde teraz�y� kullanarak k�myaya n�cel�k kazandıran b�l�m �nsanı aşağıdak�lerden hang�s�d�r?

B) Pr�estly

KİMYA BİLİMİ

¨¨¨¨¨¨¨

¨¨¨¨¨¨¨¨¨

XYZ Yayıncılık TEST

6

Page 4: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

MADDELERİN ÖZELLİKLERİ

Ortak özell�kler Ayırt ed�c� özell�kler Tüm maddelerde Maddeler� b�rb�r�nden

bulunan özell�klerd�r. ayırmaya, tanımaya Madde m�ktarına bağlıdır. yarayan özell�klerd�r.

Madde m�ktarına 1. Kütle 2. Hac�m bağlı değ�ld�r. 3. Eylems�zl�k 4. Tanec�kl� yapı

Tabloda oda şartlarında madden�n katı, sıvı ve gaz haller� �ç�n ayırt ed�c� özell�kler ( + ), ayırt ed�c� olmayan özell�kler ( - ) �le �şaretlenm�şt�r.

Ortak Özell�kler Değ�şmeyen madde m�ktarıdır.1. Kütle: Madden�n uzayda kapladığı yerd�r.2. Hac�m: Madden�n konumunu koruma �steğ�d�r.3. Eylems�zl�k: Tüm maddeler atom, molekül veya 4. Tanec�kl� yapı: �yon den�len tanec�klerden oluşur.

Ayırt Ed�c� Özell�kler

1. Özkütle ( Yoğunluk ) Sab�t sıcaklık ve basınçta b�r madden�n b�r�m

d =

Aynı şartlarda ( P ve T aynı ) saf b�r madde �ç�n özkütle sab�tt�r.

Saf maddelerde sıcaklık artırılırsa; hac�m artar. kütle değ�şmez. özkütle azalır.

2. Öz Isı ( Isınma ısısı ) B�r madden�n 1 gramının sıcaklığını 1ºC artırmak �ç�n gerekl� olan ısı m�ktarıdır. ‘’ c ‘’ �le göster�l�r. 3. Çözünürlük Bel�rl� sıcaklık ve basınçta 100 gram çözücüde çözüneb�len maks�mum madde m�ktarıdır. Madden�n üç hal� �ç�n ayırt ed�c�d�r.

Özell�kMaddeler�n hal�

Katı Sıvı Gaz

Özkütle

Öz ısı

Çözünürlük

Özhac�mGenleşme

İletkenl�k

Er�me

Kaynama

Esnekl�k

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

++

++

++

+

+

-

-

-

-

-

-

-

-

Vm kütle

hac�m (cm )3

(gram)

m

V

d

m

d

V

V d d

t(ºC) t(ºC)V

¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨

4. Özhac�m Bel�rl� sıcaklık ve basınçta b�r madden�n b�r�m

kütles�n�n hacm�d�r. Madden�n üç hal� �ç�n ayırt ed�c�d�r.

İyon�k b�leş�kler; sıvı ve sulu çözelt�ler�nde �yon hareket� �le elektr�ğ� �let�rler.

Örnek Na, Fe, Zn, leh�m g�b�.

Örnek

Sab�t basınçta saf katıların sıvı hale geçt�ğ� sıcaklıktır.

5. Genleşme Katsayısı Bel�rl� sıcaklık ve basınçta maddelere ısı

ver�ld�ğ�nde hac�mler�nde meydana gelen değ�ş�md�r. Katı ve sıvılar �ç�n ayırt ed�c�d�r. Bütün gazlar aynı oranda genleşt�ğ�nden genleşme gazlar �ç�n ayırt ed�c� değ�ld�r.

Örnek , As�t, baz ve tuzların sulu çözelt�ler� elektr�ğ� �yon

hareket� �le �let�r.

9. Kaynama Noktası

6. İletkenl�k Metal ve alaşımlar; katı ve sıvı haller�nde elektr�ğ�

elektron hareket� �le �let�r.

Bel�rl� sıcaklık ve basınçta katılara kuvvet uygulandığında c�sm�n şekl�n�n değ�şmes�, kuvvet kaldırıldığında c�sm�n �lk hal�ne gelmes�d�r.

8. Er�me Noktası

Sab�t basınçta saf sıvıların gaz hal�ne geçt�ğ� sıcaklıktır.

7. Esnekl�k Katsayısı

d = Vm kütle

hac�m (cm )3

(gram)

KİMYA BİLİMİ

(s)NaCl

(suda) (suda) (suda)HCl , NaOH , KBr

¨

¨

¨

2 (k) 2 (s)H O H O®

2 (s) 2 (g)H O H O®

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

(suda)NaCl

hacm�n�n kütles�d�r. “d” �le göster�l�r.

15

katsayısı

katsayısı

noktası

noktası

Page 5: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

11

Çözümlü Soru 1. Aşağıdak�lerden hang�s� maddeler� ayırt etmede kullanılamaz?

A) Özkütle B) Genleşme katsayısı C) Kaynama noktası D) Kütle E) Çözünürlük

1. I. Er�me olayıdır II. Sıcaklık sab�tt�r III. K�net�k enerj� artar

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) II ve III E) I ve II

Çözüm Ayırt ed�c� özell�kler; Özkütle İletkenl�k Özısı Esnekl�k Çözünürlük Er�me Özhac�m Kaynama noktasıdır. Genleşme katsayısı Kütle ortak özell�kt�r.

Cevap D

2. Saf b�r katı �ç�n;

I II III

Ç�z�len grafiklerden hang�ler� doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

4. madde m�ktarına bağlıdır? Aşağıdak�lerden hang�s� A) Hac�m B) Genleşme katsayısı C) Öz ısı D) Er�me noktası E) Esnekl�k katsayısı

Çözüm katı sıvı gaz İletkenl�k + + - Kaynama - + - noktası

Ayırt ed�c� özell�kler�n katı, sıvı ve gaz hal�ndek� durumları yukarıdak� g�b�d�r.

Cevap D

1-E 2-C 3-E 4-A

Çözümlü Soru 2. I. İletkenl�k II. Kaynama noktası III. Genleşme katsayısı

Yukarıdak� ayırt ed�c� özell�klerden hang�ler� maddeler�n sadece katı ve sıvı haller� �ç�n ayırt ed�c�d�r?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

3. Saf X sıvısı �ç�n ç�z�len grafiğe göre; I. Kaynama noktası 78 ºC’d�r.

II. I. bölgede k�net�k enerj� artar. III. II. bölgede madde heterojen

görünümlüdür.

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

m

v

d d

v mt=sab�tt=sab�t t=sab�t

Sıcaklık (ºC)

Zaman(dk)

III

III78

KİMYA BİLİMİ

¨¨¨¨

¨ ¨¨¨

¨ ¨

2 (k) 2 (s)H O H O için;®

XYZ Yayıncılık TEST

16

Genleşme + + - katsayısı

Page 6: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

Farklı elementler b�r araya gelerek b�leş�kler� oluşturur.

K�myasal tepk�melerde atom türü ve sayısı korunur.

Atomda bulunan poz�t�f yükler atom kütles�n�n yaklaşık yarısını oluşturur.

Atomlar çapları yaklaşık cm olan kürelerd�r.

Dalton atom model�n�n günümüze göre eks�kl�kler�

2. Thomson Atom Model�

Atomdak� poz�t�f (+) ve negat�f (-) yükler atomda homojen olarak dağılmıştır.

Atomdak� poz�t�f yükler çok küçük b�r hac�mde toplanmışken, negat�f yükler çok büyük hacme sah�pt�r.

Atomlar parçalanamaz.

Atomun büyük b�r kısmı boşluktur.

Atomdak� (+) yük sayısı (-) yük sayısına eş�tt�r.

Elektronların kütles� çok küçük olduğundan atomun kütles�n� poz�t�f yükler oluşturur.

İlk atom model�d�r.

Farklı element atomları b�rb�r�nden farklıdır.

Atom radyoakt�f tepk�meler sonucunda parçalanab�l�r.

Atomlar �ç� dolu kürelerd�r.

Dolayısıyla atom nötrdür. (+) yükler kek�n hamur kısmını, (-) yükler

üzümler� tems�l eder.

Üzümlü kek model�d�r.

eks�kl�kler�

Kütlen�n korunumu, sab�t oranlar ve katlı oranlar kanunu bu modelle açıklanır.

B�r element�n tüm atomları aynı değ�ld�r. Aynı element�n farklı kütlel� �zotopları vardır.

B�r element�n tüm atomları aynıdır.

Thomson atom model�n�n günümüze göre

Atomda, poz�t�f (+) ve negat�f (-) yükler homojen olarak dağılmaz.

¨

¨¨¨¨

¨¨

¨

¨¨

¨

¨

¨

¨

ATOM VE YAPISI

ATOM MODELLERİ1. Dalton Atom Model�

Elektronun davranışını açıklamada yeters�z kalmıştır.

4. Bohr Atom Model�

Atomda (+) ve (-) yükler�n dışında başka tanec�kler de vardır.

3. Rutherford Atom Model�

eks�kl�kler�

Nötronu keşfedemem�şt�r.

Rutherford, �nce altın levhaya alfa (α) ışınlarını gönderm�şt�r. Bu çalışması sonucunda ışınların büyük b�r kısmının levhadan geçt�ğ�n� bel�rtm�şt�r. Işınların çok az b�r kısmının levhadan sapmaya uğradığını ya da ger� yansıdığını �fade etm�şt�r.

Çek�rdektek� (+) yük m�ktarı b�r element�n tüm atomlarında aynıdır, farklı element�n atomlarında farklıdır.

Atomun hacm� çek�rdek hacm�nden çok büyüktür.

Atomun büyük b�r kısmı boşluktur. Atomun çok küçük b�r bölges�nde (+) yükler

toplanmıştır.

Elektronlar atom çek�rdeğ�n�n çevres�ndek� boşlukta dönmekted�r.

İlk çek�rdekl� atom model�d�r.

Bu deneye göre;

Atomun kütles�n�n yaklaşık yarısını (+) yükler oluşturur.

Nötronların varlığını �spatlayan b�l�m �nsanı Rutherford’un öğrenc�s� James Chadw�ck’t�r.

Rutherford atom model�n�n günümüze göre

Çek�rdek etrafında dönen elektronların çek�rdeğe neden yapışmadığını veya düşmed�ğ�n� açıklayamamıştır.

Bohr atom model�ne göre; İlk yörüngel� atom model�d�r. Atom çek�rdek ve katmanlardan oluşur. Elektronlar çek�rdek etrafında bulunan (yörünge)

üzer�nde hareket eder.

¨

¨¨

¨

¨

¨

810-

¨

¨¨

¨¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨¨

¨¨¨

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

40

Page 7: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

Çözüm I. öncül günümüz atom model�nde yer

almaktadır. (I. doğru) II. öncülde günümüz atom model�ne göre

elektronlar orb�tal den�len bölgelerde yer alır ve sürekl� dönme hareket� yaparlar. (II. yanlış)

III. öncül günümüz atom model�nde yer almaktadır. (III. doğru)

Cevap E

Yukarıda ver�len atom modeller�nden hang�ler�nde nötron bulunmamaktadır?

W. Crooks, gel�şt�rd�ğ� vakumlu tüp �le gazların elektr�kle etk�leş�m�n� �nceleyerek katot ışınlarını bulmuştur. Stoney, katot ışınlarına “elektron” adını verm�şt�r. J.J. Thomson �se katot ışınlarının elektr�ksel ve manyet�k alandak� sapmalarını �nceleyerek elektronların yük / kütle oranını ölçmüştür. M�ll�kan yağ damlası deney� �le elektronların yük ve kütles�n� bulmuştur.

Örnek I. Dalton atom model� II. Bohr atom model� III. Rutherford atom model�

Çözüm

Örnek

Dalton, Thomson, Rutherford ve Bohr atom modeller�nde nötrondan bahsed�lmez.

Cevap B

Rutherford atom model�nde yer alan, I. Atomun büyük b�r kısmı boşluktur.

D) II ve III E) Yalnız III

Sadece modern atom model�nde nötronlar bulunmaktadır.

III. Atomun çok küçük b�r bölges�nde (+) yükler toplanmıştır.

II. Elektronlar atom çek�rdeğ�n�n çevres�ndek� boşlukta dönmekted�r.

İfadeler�nden hang�ler� günümüzdek� atom model�nde de bulunmaktadır?

A) Yalnız I B) I, II ve III C) I ve II

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

Orb�tal: Elektronların bulunma �ht�mal�n�n en yüksek olduğu yerlerd�r. s, p, d, f g�b�.

He�senberg bel�rs�zl�k teor�s�ne göre elektronların aynı anda yer� ve hızı tesp�t ed�lemez.

Bu modelde elektronların yer�n�n tesp�t ed�lemeyeceğ� doğru �fade ed�lm�şt�r. Ancak elektronların bulunma olasılıklarının yüksek olduğu bölgeler olan orb�tal veya elektron bulutundan bahsed�lmem�şt�r.

Atom çek�rdek ve elektron bulutlarından oluşur.Modern atom model�ne göre;

Çek�rdekte proton (+) ve nötronlar (yüksüz) bulunur.

tanec�kler�n davranışını açıklamıştır. Ancak çok elektronlu tanec�kler�n davranışını açıklayamamıştır.

Bohr atom model�n�n günümüze göre eks�kl�kler�

Elektronlar �se orb�tallerde bulunur.

1. Modern Atom Model�

Bohr atom model� tek elektronlu

şekl�nde göster�l�r. Elektronlar en düşük enerj� sev�yes�nde bulunmak

�ster. Bu durumda elektronlar kararlıdır. Buna temel hal adı ver�l�r.

Her katmanın bel�rl� b�r enerj� düzey� vardır.

Atomdak� elektronlardan b�r�n�n enerj� alarak üst katmanlara yükselmes� durumuna uyarılmış hal den�r.

Uyarılmış atom kararsızdır. Temel hale dönerken enerj� ve ışıma yayar.

Çek�rdek etrafında olan katmanlar;

Yüksek enerj� düzey�nde bulunan b�r elektron daha düşük enerj� düzey�ne geç�nce fotonlar hal�nde ışın yayar. Buna em�syon den�r.

Temel enerj� düzey�nde bulunan b�r elektron yüksek enerj� düzey�ne geçeb�lmes� �ç�n dışarıdan enerj� ver�lmel�d�r. Bu duruma absorbs�yon den�r.

¨¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨

¨¨

¨¨

¨

ATOM VE YAPISI

) ) ) ) ) 1 2 3 4 5

K L M N O

çek�rdek

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

Proton

Nötron

Elektron bulutu

Elektron

41

Page 8: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

Çözümlü soru 1. Dalton atom model� �le �lg�l�;

I. Atom �ç� dolu küred�r. II. Atom parçalanamaz III. Elementler b�r araya gelerek b�leş�kler� oluşturur.

Yargılarından hang�ler� günümüz atom model� �le çel�şmekted�r?

A) Yalnız I B) I, II ve III C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

1. Bohr atom model� �le �lg�l� aşağıdak�lerden hang�s� yanlıştır?

A) Elektronlar orb�tallerde yer alır.B) Her katmanın bel�rl� b�r enerj� düzey� vardır.C) Tek elektronlu tanec�kler�n davranışını açıklamıştır.D) Elektronlar çek�rdekten uzaklaştıkça enerj� düzey� artar.E) Atomun en kararlı nötr hal�ne temel hal den�r.

Çözüm Günümüz modern atom model�ne göre; Atomun büyük b�r kısmı boşluktur. Atom parçalanab�l�r. Elementler b�r araya gel�p molekül veya b�leş�kler� oluşturab�l�r.

CEVAP : C

2.

Yukarıda ver�len kavram har�tasındak� b�lg�lerden hang�ler� Thomson Atom Model� �ç�n yanlıştır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

4. Modern atom model�ne göre; I. Çek�rdekte proton ve nötronlar bulunur. II. Elektronlar orb�tallerde bulunur. III. B�r element�n tüm atomları aynıdır.

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) I ve II E) II ve III

Çözüm Rutherford atom model�ne göre; Atomun büyük b�r kısmı boşluktur. Her atomda çek�rdek bulunur. Çek�rdekte ( + ) yükler bulunur. Elektronlar çek�rdek etrafındadır. Bu modelde katmanlardan bahsed�lmem�şt�r.

CEVAP : D

1-A 2-B 3-B 4-D

Çözümlü soru 2. Rutherford atom model�ne göre;

I. Atomun büyük b�r kısmı boşluktur. II. Her atomun b�r çek�rdeğ� vardır. III. Elektronlar katmanlarda hareket eder.

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I ve III

3. ‘’Elektronların aynı anda yer� ve hızı tesp�t ed�lemez. ‘’ F�kr�n� öne süren b�l�m �nsanı aşağıdak�lerden hang�s�d�r?

A) Thomson B) He�senberg C) Dalton D) Rutherford E) Bohr

Atomdak�(+) yük sayısı(-) yük sayısınaeş�tt�r.

Thomson Atom Model�

Atomunmerkez�ndeçek�rdek vardır.

Üzümlü kek model�d�r.

I II

III

ATOM VE YAPISI

¨

¨¨

¨

¨¨¨

XYZ Yayıncılık TEST

42

Page 9: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

¨ J. Lothar Meyer ve Mendeleyev elementler� atom ağırlığına göre sınıflandırarak benzer tablo oluşturmuşlardır.

Tar�hçes�

¨ Henry Moseley, -X ışınları �le yaptığı deneyde elementler�n atom numaralarını bulmuştur. Bu buluştan sonra per�yod�k tablo elementler�n atom numarasına göre düzenlenerek (proton sayısı)yen�den ç�z�lm�şt�r.

¨ Günümüz per�yod�k s�stem�ne en yakın tabloyu ç�zen b�l�m �nsanları J. Lothar Meyer ve Mendeleyev’d�r.

L� Be

Na

H Element S�mges�

PERİYODİK SİSTEM

Alkal� Metaller

Ametaller

Toprak Alkal� Metaller

Ge� Metaller�

D�ğer Metaller

Metaller ve Ametaller (Yarı Metaller)

Halojenler

Soy Gazlar

Lantan�tler

Akt�n�tler

Fr Lr

Cs Ba Lu Hf Ta W Ir Pt

Sr Y Zr Tc Pd

K Sc T� V Cr Fe N� Zn

H

1A

2A 3A 4A 5A 6A 7A

8A

3B 4B 5B 6B 7B 8B 8B 8B 1B 2B Mg

Ca

Ra

Nb

Mn

Re

Ru

Os

Co

Rh

Cu

Rg

Cd

Hg

Cn

B

Al

Ga

In

Tl

Nh

C

S�

Ge

Sn

Pb

Fl

N

P

As

Sb

B�

Mc

O

S

F Ne

He

Cl Ar

Se

Te

Po

Lv

Br Kr

I Xe

At Rn

Ts Og

La

Ac

Ce

Th

Pr Nd Pm

Pa U Np

Sm

Pu

Eu

Am

Gd Tb Dy Ho

Cm Bk Cf Es

Er

Fm Md No

Tm Yb

Lantan�tler

Akt�n�tler

1. grup

2. grup

3. g

rup

4. g

rup

5. g

rup

6. g

rup

7. g

rup

8. g

rup

9. g

rup

10. g

rup

11. g

rup

12. g

rup

13. g

rup

14. g

rup

15. g

rup

16. g

rup

17. g

rup 18

. gru

p

¨ 1. per�yotta 2,

6. ve 7. per�yotta 32'şer element bulunur.

¨ 8 tane A grubu (baş grup) ve 8 tane B grubu

2. ve 3. per�yotta 8'er,

Per�yod�k S�stem�n Genel Özell�kler�

¨ Per�yod�k tablo 7 per�yot ve 18 gruptan oluşur.

¨ Yatay sıralara per�yot, düşey sütunlara grup den�r.

4. ve 5. per�yotta 18'er,

(yan grup) bulunur.

¨ 3 tane düşey sütunlu 8B grubu vardır.

1 Atom Numarası

1

3 4

11 12

19

37

55

87

Rb

20

38

56

88

21

39

71

103

22

40

72

104

23

41

73

24

42

74

25

43

75

26

44

76

27

45

77

Rf

Mo

28

46

78

29

47

79

30

48

80

31

49

81

Ag

Au

13

5

32

50

82

14

6

33

51

83

15

7

34

52

84

16

8

35

53

85

17

9

36

54

86

18

10

2

105 106 107 108 109 110 111 112 113 115 116114 117 118Db Sg Bh Hs Mt Ds

57 58 59 60 61 62 63 64 66 65 67 68 69 70

89 90 91 92 93 94 95 96 98 97 99 100 101 102

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

58

1. P

2. P

3. P

4. P

5. P

6. P

7. P

Page 10: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

PERİYODİK SİSTEM

4. ve 5. per�yotta 18'er tane element bulunur. (III. yanlış)

Cevap C

II. IUPAC’a göre 18 grup vardır.

IV. Aynı gruptak� elementler�n k�myasal özell�kler� genell�kle benzerd�r. V. Geç�ş metaller� A grubu elementler�d�r.

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Per�yod�k s�stemle �lg�l�, I. Elementler�n artan proton sayısına göre düzenlenm�şt�r.

Yargılarından kaç tanes� doğrudur?

Çözüm Per�yod�k s�stemle �lg�l� ver�len

Çözümlü soru 1.

I, II ve IV. yargılar doğrudur.

III. 4. ve 5. per�yotta 8'er tane element bulunur.

Geç�ş metaller� B grubu elementler�d�r. (V. Yanlış)

I. Kolay e ver�rler. II. Isı ve elektr�ğ� �y� �let�rler.

�ç�n doğru ametaller �ç�n yanlıştır?

D) I ve II E) I ve III

III. Yüzeyler� mattır.

Çözüm Metaller kolay e ver�rken ametaller kolay e alır.

(I. doğru) Metaller ısı ve elektr�ğ� �y� �let�rken ametaller ısı

ve elektr�ğ� �letmez (II. doğru) Metaller�n yüzeyler� parlak, ametaller�n k� �se

mattır. (III. yanlış)

Yukarıda ver�len b�lg�lerden hang�ler� metaller

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Cevap D

Çözümlü Soru 2.

- -¨

¨

¨

¨

¨

¨

XYZ Yayıncılık

Y, ısı ve elektr�ğ� �y� �letmekted�r.

D) Y, Z, X E) Y, X, Z

X, tek atomlu b�r gazdır.

aşağıdak�lerden hang�s�nde doğru ver�lm�şt�r?

A) Z, Y, X B) X, Y, Z C) X, Z, Y

X, Y ve Z elementler� �le �lg�l� aşağıdak� b�lg�ler

Z, elektron almaya yatkındır.

II. Değerl�k elektron sayıları 7'd�r.

4. Per�yod�k s�stemde aynı yatay sırada bulunan

s�stemde proton sayılarına göre artış sıralaması

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

D) Yalnız II E) II ve III

ver�l�yor.

Buna göre X, Y ve Z elementler�n�n per�yod�k

III. Oda koşullarında tamamı gazdır.

II. Kolay e alırlar.

1. atomları �le �lg�l�,

D) Z, toprak alkal� metal�d�r.

Per�yod�k s�stemle �lg�l� yerler� bel�rt�len elementlerle �lg�l� aşağıdak�lerden hang�s� yanlıştır?

3. Halojenlerle �lg�l�, I. H�drojenl� b�leş�kler� as�d�k özell�k göster�r.

Yargılarından hang�ler� doğrudur? III. Tel ve levha hal�ne get�r�leb�l�rler.

I. K�myasal özell�kler� benzerd�r.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I ve II

2.

B) X, alkal� metald�r. C) T, b�leş�kler�nde sadece -1 değerl�k alır.

E) Y, oda koşullarında tek atomlu ve gazdır.

A) Y ve Z’n�n değerl�k elektron sayıları eş�tt�r.

X

Z

T

Y

-

7 15X ve Y

¨¨¨

1-E 2-B 3-B 4-D

TEST

61

-

Page 11: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

PERİYODİK SİSTEM TEST 2

A) B) C) D) E)

12. Aynı grupta bulunan X, Y ve Z elementler� �ç�n;

Buna göre elementler�n gruptak� göster�m� aşağıdak� seçenekler�n hang�s�nde doğru ver�lm�şt�r?

- Atom numarası en büyük olan Z ‘d�r. - İyonlaşma enerj�s� en büyük olan Y ’d�r.

b�lg�ler� ver�l�yor.

9. atom hacm� en Aşağıdak� atomlardan hang�s�n�n büyüktür?

III. Halojen

11. Element Grup Adı

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) E)

I. Alkal� metal

A) Atom numarası 3 ‘tür.

D) Kararlı b�leş�kler�nde -1 değerl�k alır.

D) I ve III E) II ve III

A) B) C)

C) Oda şartlarında katı halde bulunur.

II. Toprak alkal� metal

B) Alkal� metal grubundadır.

E) Bulunduğu per�yodun en solunda bulunur.

10. aşağıdak� 2. per�yot 1A grubu element� �ç�n b�lg�lerden hang�s� yanlıştır?

Yukarıda atom numarası ver�len elementler�n hang�ler�n�n karşılarındak� grup adı doğrudur?

A) Atom çapı en büyük olan K ‘dır.

II. Elektron �lg�ler� Z > X > Y ‘d�r.

D) Z en akt�f ametal atomudur.

III. İyonlaşma enerj�s� genell�kle artar.

Per�yod�k s�stemde yerler� bel�rt�len elementlerle �lg�l� olarak aşağıdak� b�lg�lerden hang�s� yanlıştır?

D) II ve III E) I, II ve III

13.

14. Per�yod�k cetvel�n b�r kes�t�nde ver�len, X, Y ve Z baş grup elementler�yle �lg�l�,

Yargılarından hang�ler� doğru olab�l�r? III. Katman sayıları X = Y < Z ‘d�r.

B) X ve T aralarında �yon�k bağlı b�leş�k oluşturur.

C) Y ‘n�n değerl�k elektron sayısı 8 ‘d�r.

E) T ve K katı halde elektr�k akımını �let�r.

I. Atom çapları Y > X > Z ‘d�r.

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

15. Per�yod�k s�stemde aynı per�yotta sağa doğru g�d�ld�kçe,

I. Elektronegat�fl�k artar.

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

D) II ve III E) I ve III

II. Metal�k akt�fl�k azalır.

16. Aşağıda katman elektron dağılımı ver�len elementlerden hang�s� b�leş�kler�nde sadece -1 değerl�k alır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III

A) B) C) D) E)

9-E 10-D 11-D 12-B 13-C 14-B 15-C 16-A

6 C7 N 9 F

12 Mg 19 K

11X

13Y

17 Z

X

Y

Z

X

Y

Z

X

Y

Z

X

Y

Z X

Y

Z

T

K

Z

X Y

X

Y

Z

2 7

) )2 5

) )2 8 7

) ) )1

)2 8 1

) ) )

XYZ Yayıncılık

69

Page 12: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

Tanec�ğ�n türü bel�rlen�rken önce �yon olup olma-

KİMYASAL TÜR

Maddeler� oluşturan farklı tanec�klere k�myasal tür den�r.

Örnek

İyon :

Molekül :

Atom : Na, Mg, Kr, He...

dıkları bel�rlen�r. Daha sonra atom veya molekül olup olmadığına karar ver�l�r.

III c) İyon

Çözüm

Tanec�k K�myasal Tür

Yukarıda ver�len tanec�kler� k�myasal türler�ne göre eşleşt�r�n�z?

I. c

II b) Atom

II. a

İyon

III. b

Atom

I a) Molekül

Örnek

Molekül

K�myasal türler; atom, �yon ve molekül olarak sınıflandırılır.

Li+

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER

Çözümlü Soru 1.

Aşağıdak�lerden hang�s� k�myasal türlere örnek ver�lemez?

A) Anyon B) Katyon C) Proton

D) Molekül E) Atom

ÇözümK�myasal türler; atom, �yon ve molekülden oluşur. İyon kend� �çer�s�nde anyon ve katyon olarak sınıflandırılır. Proton, atom altı tanec�kler arasında yer alır. K�myasal türlere örnek olarak ver�lemez. Cevap C

Çözümlü Soru 2.

III. İyon

: Atom

K�myasal Tür Örnek

Cevap E : Anyon (�yon)

: Element molekülü

II. Atom Na I. Molekül

Çözüm

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

Yukarıda k�myasal türler�n karşılarında ver�len örneklerden hang�ler� doğrudur?

D) II ve III E) I, II ve III

K�myasal Tür

Atom

İyon

Molekül

Anyon

Katyon

Element molekülü

B�leş�k molekülü

2 2 3Na , Mg , O , N ...+ + - -

2 2 2 3O , H , CO , NH ...

Li+

2CO

Mg

2O

F-

2ONaF-

2COMg

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

76

Page 13: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

9. K�myasal türler arası etk�leş�mler �le �lg�l�;

D) II. tepk�mede enerj� değ�ş�m� 40 Kj/mol’den fazladır.

II. Atomlar arasında sadece k�myasal etk�leş�mler meydana gel�r.

I. Moleküller arasındak� tüm etk�leş�mler fiz�kseld�r.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

C) III. tepk�mede zayıf etk�leş�mler kopmuştur.

III.

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

II.

A) I. tepk�me fiz�ksel değ�ş�md�r.

D) I ve II E) II ve III

10. I.

E) III. tepk�mede madden�n k�ml�k özell�ğ� değ�şmem�şt�r.

III. İyonlar b�r araya gelerek b�leş�kler� oluşturamaz.

Yukarıda ver�len değ�ş�mler �le �lg�l� aşağıdak�lerden hang�s� yanlıştır?

B) II. tepk�mede güçlü etk�leş�mler kopmamıştır.

11. Molekül yapılı b�leş�klerle �lg�l�; I. Polar veya apolar kovalent bağ �çer�r. II. Tümü suda çözünmez.

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

D) II ve III E) I, II ve III

III. Moleküller� arasında London etk�leş�m� gözlen�r.

KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER

9-A 10-B 11-C 12-E 13-B 14-B 15-E

Yargılarından hang�ler� doğrudur?

moleküller�yle �lg�l�, I. 2. zayıf etk�leş�md�r. II. 1. k�myasal bağdır.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

15.

III. 2. H�drojen bağıdır.

12. hang�s�n�n suda Aşağıda ver�len b�leş�klerden çözünmes� beklenmez?

III. Dem�r atomlarını b�r arada tutan kuvvetler

14. sadece Aşağıdak� moleküller�n hang�s�nde London etk�leş�m� gözlen�r?

A) B) C)

D) E)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

Yukarıdak� yargılardan hang�ler� fiz�ksel bağ tanımına uyar?

13. I. b�leş�ğ�ndek� ve �yonlarını b�r arada tutan kuvvetler

D) HCl E) H S

A) B) C)

II. Soygaz atomlarını b�r arada tutan kuvvetler

TEST 3

(k) (suda) (suda)NaCl Na Cl+ -® +

2H S NaCl

2 5C H OH Na3BF

3CH Cl

2CaCl

4CCl3CH OH

2 (k) 2(g)MgF Mg F® +

(k) (s)Al Al®

1 2

H C O H F H- - - -

XYZ Yayıncılık

2Ca+ Cl-

H

H

2

93

Page 14: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

Çözümlü Soru 1.

Çözümlü Soru 2.

P = 1,6 atm olur.

Çözüm

3.2 + 2.5 + 0.3 = P .(2 + 5 + 3)

Sab�t sıcaklıkta M musluğu açılırsa son basınç kaç atm olur?

ve He tepk�me vermeyen gazlardır. Karışım formülünden;

16 = 10.P

Cevap C

A) 0,6 B) 1,2 C) 1,6 D) 2 E)

B�r�nc� kaptak� gazın tamamı musluk açılıp b�r kuvvetle II. kaba aktarılırsa, II. kaptak� son basınç kaç atm olur?

Gazın tamamı kaba aktarıldığı �ç�n son hac�m 2L olacaktır.

A) 2 B) 5 C) 8 D) 11 E) 15

Çözüm

30 = 2P P = 15 atm

8.3 + 3.2 = P .(2)

Cevap E

1.

2. 2 atm basınç yapan b�r gazın hacm� 8 ml �ken basıncı 38 cmHg ‘ye düşürüldüğünde hacm� kaç ml olur?

A) 16 B) 32 C) 64 D) 128 E) 152

Sab�t sıcaklık ve kütledek� gaz I. durumdan II. duruma get�r�l�rse son basınç kaç cmHg olur?

A) 1 B) 2 C) D) E)

Yukarıdak� kaplar arasında musluklar sab�t sıcaklıkta açıldığında son basınç kaç atm olur?

A) 0,6 B) 1 C) 3 D) 45,6 E) 456

3.

4. I. Kütle arttıkça hac�m artar. II. Mol sayısı ve basıncı sab�t �ken hac�m �le

sıcaklık doğru orantılıdır.

Yargılarından hang�ler� Boyle-Mar�otte kanunu �ç�n doğrudur?

III. Mol sayısı ve sıcaklığı sab�t olan gazın basınç ve hac�m çarpımı sab�tt�r.

D) I ve II E) I, II ve III

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

1-D 2-B 3-D 4-C

MADDENİN HALLERİ

16

7

2LH3atm

I II

III

M5LHe2atm

Boş 3L

II. Kap

I. Kap

8atm3 LNe

3atm2 LNe

H1L3atm

H2L2atm

H3L1atm

5

6

5

3

10

3

3atm1 L

P5 L

II.I.

2

2H

(g) (g)

2 2 2

2

XYZ Yayıncılık TEST

115

1 1 2 2 3 3 S TP .V P .V P .V P .V+ + =

S

S

S

1 1 2 2 S TP .V P .V P .V+ =

S

S

S

Page 15: Yayıncılık KİMYA BİLİMİ Yayıncılıkxyzyayinlari.com/resources/1ea5175e65f486b9bdc2514520e6... · 2019-01-16 · II. Karıncaları damıtarak formk asd elde etmştr. KİMYA

Çözelt�ler�n Karıştırılması

B�rden fazla çözelt�n�n karıştırılması, çözücü eklenmes� çözünen eklenmes� durumunda çözelt�n�n kütlece yüzde der�ş�m� değ�ş�r.

+ =

Çözünen eklenmes� durumunda çözünen�n yüzdes� yüz alınır.

Çözüm Çözelt�ler�n karıştırılması durumunda; % .m + % .m = % .m

30.200 + 10.300 = x.500 60 + 30 = x.5 90 x.5

x = 18

% .m + % .m = % .(m + m )

A) 15 B) 18 C) 20 D) 22 E) 25

Örnek

Çözelt�ye çözücü eklenmes� durumunda çözücünün yüzdes� sıfır alınır.

bağıntısı kullanılarak çözelt�n�n son durumdak� kütlece yüzde der�ş�m� bulunab�l�r.

5 5

Kütlece %30'luk 200 gram HCl çözelt�s� �le kütlece %10'luk 300 gram HCl çözelt�s� karıştırılıyor. Buna göre, oluşan çözelt�n�n kütlece yüzde der�ş�m� kaçtır?

m m m + m

Cevap B

KARIŞIMLAR

% .m + % .m = % .m

Çözüm

Çözelt�ye saf çözünen�n eklen�lmes� durumunda yüzdes� 100 alınır.

20.400 + 100.m = 36.(400 + m)

Çözüm

Kütlece %20'l�k 400 gram NaOH çözelt�s�ne b�r m�ktar daha NaOH katısı eklenmekted�r. Son durumda oluşan çözelt�n�n kütlece yüzde der�ş�m� 36 olduğuna göre ,kaç gram NaOH eklenm�şt�r?

64.m = 6400

A) 25 B) 40 C) 50 D) 70 E) 100

Örnek Kütlece %30'luk 700 gram NaCl sulu

çözelt�s�n�n yarısı başka b�r kaba aktarılıyor. Kalan çözelt�ye 100 gram saf su ve 50 gram NaCl eklenmekted�r. Buna göre, oluşan çözelt�n�n kütlece yüzde der�ş�m� kaçtır?

30.350 + 50.100 = x.500 30.350 + 100.0 + 50.100 = x.500

105 + 50 = x.5

m = 100 gram

8000 + 100.m = 14400 + 36.m

Örnek

Cevap E

A) 20 B) 25 C) 31 D) 37 E) 40

Çözücünün yüzdes� sıfır, çözünen�n yüzdes� 100 alınır.

% .m + % .m + % .m = % .m

x = 31 Cevap C

¨

% % %

¨

¨

¨

XYZ Yayıncılık XYZ Yayıncılık

1 2 son

1 2 21

1 1 2 2 son 1 2

1 1 2 2 son Toplam

=

1 1 2 2 son Toplam

1 1 2 2 son Toplam3 3

201

¨

¨