yatirim teŞvİk - iso.org.tr

32
TEŞVİK YATIRIM BÜLTENİ 2021 BİRİNCİ ÇEYREK

Upload: others

Post on 02-Oct-2021

26 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 1 ]

TEŞVİKYATIRIM

BÜLTENİ

2021BİRİNCİ ÇEYREK

Page 2: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

ELK 3lu ilan_20.5x27_iso tesvik.indd 1ELK 3lu ilan_20.5x27_iso tesvik.indd 1 8.06.2021 12:498.06.2021 12:49

Page 3: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

İÇİN

DEK

İLER

I

II

III

IV

DÜNYA VE TÜRKİYE’DE YATIRIM ORTAMI

TÜRKİYE’DE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN ANALİZİ

TÜRKİYE’DE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

YATIRIM TEŞVİKİNE YÖNELİK YENİLİKLER

ELK 3lu ilan_20.5x27_iso tesvik.indd 1ELK 3lu ilan_20.5x27_iso tesvik.indd 1 8.06.2021 12:498.06.2021 12:49

Page 4: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

I

DÜNYA VE TÜRKİYE’DE YATIRIM ORTAMI

Ekonomiye Genel Bakış

Page 5: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

DÜNYA VE TÜRKİYE’DE YATIRIM ORTAMI

DÜNYADA YATIRIM ORTAMI

2017 Q1

2017 Q1

2018 Q4

2017 Q1

2018 Q1

2018 Q1

2019 Q4

2020 MAY

2018 Q1

2019 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2017 Q2

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2018 Q2

2020 Q1

2020 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q3

2019 Q4

2019 Q4

2020 Q1

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2020 Q1

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2017 Q3

2017 Q3

2019 Q2

2017 Q3

2018 Q3

2018 Q3

2020 NİSAN

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2018 Q3

2017 Q4

2017 Q4

2019 Q3

2017 Q4

2018 Q4

2018 Q4

LONDRA METAL BORSASI METAL FİYATLARI ENDEKSİ

2,

3,0

0

3,5

2,62

0

2,78

5

2,94

0

3,40

5 3,49

7

2,82

5

2,81

2

2,77

0

3,11

5

2,79

0

2,79

8

2,84

0

2,64

9

3,02

7

3,39

3

KÜRESEL SANAYİ PMI

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020 Q1

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

2,5

35,0

37,0

39,0

41,0

43,0

45,0

47,0

49,0

51,0

53,0

55,0

2,0

1,5

1,0

0,5

0,0

4,0

1.00

1.25 1.25

1.50

1.75

2.00

2.25

2.50

53,0

53,1

2.50

2.50

2.00

1.75

0.25 0.25 0.25 0.25 0.252017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020Q1

2020Q2

2020Q3

2020Q4

2021Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

PETROL FİYATLARI[BRENT $ / VARİL]

40

60

80

100

52.8

0

47.9

0

56.8

0

66.9

0

69.3

0

79.8

0

82.8

0

53.2

0

68.2

0

64.5

0

59.2

5

66.0

0

32.5

0

41.2

7 42.3

0 51.8

0

2,28

4

0

10

20

30

40

50

60

11.4

2

11.1

8

9.51 10

.56

22.5

0

16.8

5

12.0

5

29.9

6

13.3

6

15.0

8

16.2

4

13.7

8

53.5

4

30.4

3

26.3

7

22.7

5

VIX KÜRESEL MALİ PİYASALAR

OYNAKLIK ENDEKSİ

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

3,1 3,23,5 3,4 3,3 3,3 3,2 3,0 2,8 2,5 2,2 2,3

DÜNYA EKONOMİSİ BÜYÜME[Yüzde]

2,1

6

3

0,0

-3

-12

-6

-9

-4,5

-2,4

-9,8

2020Q2

2020Q3

2021Q1

2020Q4

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020 Q1

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

0

1000

2000

3000

4000

5000

4096 43

05 4422 47

10

4689 4874

4825 48

97

4587 4724

4679

4790

DÜNYA MAL TİCARETİ [Milyar $]

4303

3716

4470

4980 50

50

2017 Q1

2018 Q1

2018 Q2

2019 Q1

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2020 Q1

2017 Q3

2017 Q2

2017 Q4

2018 Q3

2018 Q4

80

100

120

99.9

0

100.

08

100.

22

100.

36

100.

40

100.

24

99.8

9

99.4

9

99.2

5

99.1

5

99.2

0

99.4

0

98.8

0

99.5

0

100.

00

97.7

0

97.0

0OECD ÖNCÜ GÖSTERGELER ENDEKSİ

ABD MERKEZ BANKASI POLİTİKA FAİZİ

[Yüzde]

53,2

53,4

54,0

53,0

52,2

51,5

50,6

49,4

49,7

50,1

47,3

39,8 42

,4

47,8

52,3 53

,8

[ 5 ]

4,7

55,0

6 2.

74

3,93

0

20.0

3

Page 6: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

DÜNYA VE TÜRKİYE’DE YATIRIM ORTAMI

REEL KESİMGÜVEN

ENDEKSİ

TÜRKİYE’DE YATIRIM ORTAMI12

5,3 5,3

11,6

7,3 7,5

5,8

2,5

-2,7 -2,6 -1,7

1,0

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

TÜRKİYE EKONOMİSİ BÜYÜME [Yüzde]

6,4

4,5

6,35,9

-10,3 2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020Q1

2020Q2

2020Q3

2020Q4

2021Q1

2020Q1

2020Q2

2020Q3

2020Q4

2021Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

0

10

20

30

40

50

39.5 41.339.5

44.2 43.2 43.4 42.9

47.644.5 43.8 44.4

İHRACAT[Milyar $]

48.0

42.7

32.4

43.3

51.3

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020Q1

2020Q2

2020Q3

2020Q4

2021Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

40

50

60

52,3

54,7

53,5 53,9

52,8

50,8

54,9

51,8

46,8

42,7

44,2

47,2 47

,9

İSO İMALAT PMI

50,0

49,5

48,1

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020 Q1

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

-25

-20

-15

-10

-5

0

10

-11.1-8.6

11.9 11.7 11.1

4.4

-7.3

-24.8

-16.1 -15.9

4.3

22.3

38.7

MAKİNE VE TEÇHİZATYATIRIMLARI BÜYÜME

[Yüzde]

-11.8

13.1 14.8

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020 Q1

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

ÜRETİCİ VE TÜKETİCİ FİYAT ENFLASYONU

[Yüzde]

ÜFE % TÜFE %

0

1010

20

30

30

40

40

50

16,09 14,8716,28 15,47

13,71

23,71

46,15

33,64

29,64

25,04

2,45

11,2911,29 10,910,9 11,211,2 11,9211,92 11,8411,8410,2610,26

15,3915,39

24,5224,52 25,1525,15

20,320,3 19,7119,71

15,7215,72

9,269,26

7,368,50

6,17

14,3314,60

11,8611,86 12,6212,62 11,7511,75

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020Q1

2020Q2

2020Q3

2020Q4

2021Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

15

20

20

25

30

35

11,3611,36 12,0012,00 12,0012,0012,7512,75 12,7512,75

17,7517,75

19,6019,60

24,0024,0025,5025,50

14,4515,65 15,95

17,0018,01

23,08

34,04

27,04

23,95

27,15

TL FAİZORANLARI

[Yüzde]

MB POLİTİKA FAİZİ

TL TİCARİ KREDİ FAİZİ

23,8623,86

16,5016,5016,76

12,0012,0012,02 11,49

9,62

14,6

20,0

9,759,758,258,25

10,2510,25

17,5017,50

0

4

5

6

7

8

OC

AK

OC

AK

OC

AK

ŞU

BA

T

ŞU

BA

T

ŞU

BA

T

MA

RT

MA

RT

MA

RT

NİS

AN

NİS

AN

NİS

AN

MA

YIS

MA

YIS

MA

YIS

HA

ZİR

AN

HA

ZİR

AN

HA

ZİR

AN

TE

MM

UZ

TE

MM

UZ

US

TO

S

US

TO

S

EY

LÜL

EY

LÜL

EK

İMK

AS

IM 2

020

AR

ALI

K 2

021

OC

AK

202

1 Ş

UB

AT

202

1 M

AR

T

EK

İMK

AS

IM20

19 A

RA

LIK

TE

MM

UZ

US

TO

SE

YLÜ

L

EK

İM

EK

İM

KA

SIM

KA

SIM

2017

AR

ALI

K

2018

AR

ALI

K

TÜRK LİRASISEPET KUR

[Aylık Ortalama]

4.13 4.

314.

15 4.19 4.22 4.

474.

465.

364.

985.

267.

226.

556.

005.

65 5.67

5.65 5.68 5.

916.

316.

226.

236.

025.

97 6.00 6.10

6.05 6.18 6.26 6.34 6.68 7.

15 7.20 7.

307.

628.

088.

389.

048.

628.

26

2017 Q1

2018 Q1

2019 Q1

2017 Q2

2018 Q2

2019 Q2

2019 Q3

2019 Q4

2020 Q1

2020 Q2

2020 Q3

2020 Q4

2021 Q1

2017 Q3

2018 Q3

2017 Q4

2018 Q4

80

100

120

108.9

112.4 111.6

103.3

111.9

104.6

89.691.5

102.1 102.5

98.8

103.6

105.3 106.8

99.7

0

-2

2

-6

6

8

-8

-12

92.6

9

[ 6 ]

7,0 50.0

52,6

30.5

16,19

31,2031,20 20,56

19,0019,00

8.11 8.

179.

06

110.8

Page 7: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

IITÜRKİYE’DE VERİLEN

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN ANALİZİ

Türkiye’de verilen yatırım teşvik belgeleri, 2020 1.Çeyrek ve 2021

1.Çeyrek dönemleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından

yayınlanan veriler esas alınarak analiz edilmektedir.

Page 8: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

2020 Q1 2021 Q1

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam Belge Adedi Sabit Yatırım

(Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 102 3.733 2.128 113 4.140 5.155

Yerli Sermaye 2.145 48.766 72.380 3.011 46.112 78.007

Genel Toplam 2.247 52.499 74.508 3.124 50.252 83.162

TÜRKİYE’DE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNE GENEL BAKIŞ❏ 2020 1.Çeyrek ve 2021 1.Çeyrek dönemlerinde verilen yatırım teşvik belgelerinin adet, yatırımın tutarı, sermaye cinsi ve

yarattığı istihdam kırılımını inceledik.

❏ 2020 1.Çeyrek döneminin sonunda 2.247 adet, 2021 1.Çeyrek döneminde ise 3.124 adet yatırım teşvik belgesi ver-ilmiştir. Belge sayısında %39’luk bir artış olmuştur.

❏ 2020 1.Çeyrek dönemine göre yatırım tutarı açısından %4,3’lük bir azalma olurken; istihdam edilen kişi sayısı iti-barıyla %11,6’lık artış meydana gelmiştir.

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2.145

1022020 Q1

Belge Adedi

n Yabancı Sermayen Yerli Sermaye

0 500 1000 1500 2000 2500

3.011

1132021 Q1

Belge Adedi

n Yabancı Sermayen Yerli Sermaye

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500

48.766

3.733

n Yabancı Sermayen Yerli Sermaye

0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000

Sabit Yatırım[Milyon TL]

2020 Q1

46.112

4.140

n Yabancı Sermayen Yerli Sermaye

0 10.000 30.00020.000 40.000

60.00020.000

50.000

80.000 100.00040.000

Sabit Yatırım[Milyon TL]

2021 Q1

72.380

2.128

n Yabancı Sermayen Yerli Sermaye

0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000 80.000

İstihdam2020 Q1

78.007

5.155

n Yabancı Sermayen Yerli Sermaye

0

İstihdam

2021 Q1

[ 8 ]

Page 9: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

2020 Q1 2021 Q1

Belge Adedi Sabit Yatırım(Milyon TL) İstihdam Belge Adedi Sabit Yatırım

(Milyon TL) İstihdam

Komple Yeni Yatırım 1.300 30.376 54.809 1.740 27.569 58.676

Tevsi 749 17.326 17.249 1.169 17.458 22.500

Diğer 198 4.797 2.450 215 5.225 1.986

Genel Toplam 2.247 52.499 74.508 3.124 50.252 83.162

*Diğer; Modernizasyon, Ürün çeşitlendirme gibi hizmetleri kapsamaktadır.

❏ Her iki çeyrekte de en çok komple yeni yatırım cinsli yatırımlar ağırlık kazanmıştır.❏ Her iki çeyrekte de pandeminin etkileri hissedilmiştir.

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

BELGE ADEDİ2020 Q1 2021 Q1

SABİT YATIRIM [Milyon TL]

1.300749

198

1.169 1.740

215

2020 Q1 2021 Q1

27.569 30.376 17.45817.326

5.2254.797

Tevsi

Diğer Diğer

Tevsi

Diğer

TevsiTevsi

Diğer

Komple Yeni Yatırım

Komple Yeni Yatırım Komple Yeni Yatırım

Komple Yeni Yatırım

[ 9 ]

Page 10: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 10 ]

2021 Q1

BÖLGESEL YATIRIMLAR GENEL YATIRIMLAR STRATEJİK YATIRIMLAR

Sermaye Türü BelgeAdedi

Sabit Yatırım(Milyon TL) İstihdam Belge

Adedi

SabitYatırım(Milyon TL)

İstihdam BelgeAdedi

Sabit Yatırım(Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 72 3.567 4.376 41 573 779 0 0 0

Yerli Sermaye 1.787 30.573 62.108 1.220 15.093 15.388 4 446 511

Genel Toplam 1.859 34.140 66.484 1.261 15.666 16.167 4 446 511

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2021 Q1 Genel

Yatırımlar

Sabit Yatırım [Milyon TL]

İstihdam

Belge Adedi

0 4.0002.000 8.000 10.0006.000 12.000 14.000 16.000 18.000

15.666

1.261

16.617

2021 Q1 Stratejik

Yatırımlar

Sabit Yatırım [Milyon TL]

İstihdam

Belge Adedi

0 100 200 300 400 500 600

446

4

511

2021 Q1 Bölgesel

Yatırımlar

Sabit Yatırım [Milyon TL]

İstihdam

Belge Adedi

0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000

34.140

1.859

66.484

Page 11: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 11 ]

❏ En fazla yatırım teşviki alan bölge her iki yılın birinci çeyreğinde de 1. Bölge olmuştur. Bunun sebebi, 1. Bölgede yer alan illerin nüfus yoğunluğu açısından kalabalık ve aynı zamanda sanayinin bel kemiğini oluşturuyor olmasıdır.

2020 Q1 - 1.Bölge [1.Bölgenin payı: % 40]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 52 2.185 1.210

Yerli Sermaye 844 15.494 19.986

Toplam 896 17.679 21.196

2020 Q1 - 2.Bölge [2.Bölgenin payı: % 16]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 17 851 327

Yerli Sermaye 343 11.887 10.197

Toplam 360 12.738 10.524

2020 Q1 - 3.Bölge [3.Bölgenin payı: % 14]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 24 508 413

Yerli Sermaye 292 7.891 6.002

Toplam 316 8.398 6.415

2020 Q1 - 4.Bölge [4.Bölgenin payı: % 9]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 6 100 170

Yerli Sermaye 204 5.748 8.629

Toplam 210 5.848 8.799

2020 Q1 - 5.Bölge [5.Bölgenin payı: % 8]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 2 88 1

Yerli Sermaye 167 4.116 6.989

Toplam 169 4.204 6.990

2020 Q1 - 6.Bölge [6.Bölgenin payı: % 13]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 1 2 7

Yerli Sermaye 292 2.226 20.277

Toplam 293 2.228 20.284

2021 Q1 - 1.Bölge [1.Bölgenin payı: % 46]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 67 3.557 4.415

Yerli Sermaye 1.379 17.491 23.950

Toplam 1.446 21.048 28.365

2021 Q1 - 2.Bölge [2.Bölgenin payı: % 17]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 15 370 233

Yerli Sermaye 519 10.246 9.875

Toplam 534 10.616 10.108

2021 Q1 - 3.Bölge [3.Bölgenin payı: % 15]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 19 122 170

Yerli Sermaye 444 9.005 10.082

Toplam 463 9.127 10.252

2021 Q1 - 4.Bölge [4.Bölgenin payı: % 5]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 5 24 226

Yerli Sermaye 157 3.082 5.004

Toplam 162 3.106 5.230

2021 Q1 - 5.Bölge [5.Bölgenin payı: % 6]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 5 31 28

Yerli Sermaye 173 3.505 5.991

Toplam 178 3.536 6.019

2021 Q1 - 6.Bölge [6.Bölgenin payı: % 11]

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 2 35 83

Yerli Sermaye 338 2.365 23.005

Toplam 340 2.400 23.088

2020 Q1 2021 Q1YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ BÖLGESEL ANALİZ VE İSTATİSTİKLERİ

*Muhtelif Bölgeye 1 adet yatırım teşvik belgesi verilmiştir. Yatırımın tutarı 418 Bin olup , 100 kişiye istihdam sağlanmıştır.

*Muhtelif Bölgeye 3 adet yatırım teşvik belgesi verilmiştir. Yatırımın tutarı 1.404 Milyon olup , 300 kişiye istihdam sağlanmıştır.

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

Page 12: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 12 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

❏ 2020 Q1 ve 2021 Q1 dönemlerinde verilen yatırım teşvik belgelerindeki toplam yatırım teşvik tutarlarını karşılaştırdığımızda 1.Bölge, 3.Bölge ve 6.Bölge’lerde artış diğerlerinde azalış gözlemlenmektedir.

❏ 2021 Q1 döneminde en az yatırım tutarı 6.Bölgede yaratılmış olmasına karşın sağlanan istihdam açısından ikinci sıradadır.

BÖLGELERİN DAĞILIMI

1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 6. Bölge

Ankara Aydın Adana Afyonkarahisar Bayburt Adıyaman

Antalya Balıkesir Burdur Aksaray Çankırı Ağrı

Bursa Bilecik Düzce Amasya Erzurum Ardahan

Eskişehir Bolu Gaziantep Artvin Giresun Batman

İstanbul Çanakkale Karaman Bartın Gümüşhane Bingöl

İzmir Denizli Kırıkkale Çorum Kahramanmaraş Bitlis

Kocaeli Edirne Kütahya Elazığ Kilis Diyarbakır

Muğla Isparta Mersin Erzincan Niğde Hakkari

Tekirdağ Karabük Samsun Hatay Ordu Iğdır

Kayseri Trabzon Kastamonu Osmaniye Mardin

Kırklareli Rize Kırşehir Sinop Muş

Konya Uşak Malatya Tokat Siirt

Manisa Zonguldak Nevşehir Tunceli Şanlıurfa

Sakarya Sivas Yozgat Şırnak

Yalova Van

Bozcaada

Gökçeada

1. BÖLGE1. BÖLGE 2. BÖLGE 3. BÖLGE 4. BÖLGE 5. BÖLGE 6. BÖLGE

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

0

17.679

21.048

12.738

10.616

8.3989.127

5.848

3.1064.204

3.536

2.228 2.400

2020 Q1 ve 2021 Q1 Yatırım Tutarları

Page 13: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 13 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2020 Q1 - ENERJİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 2 324 9

Yerli Sermaye 112 8.719 1.010

Toplam 114 9.043 1.019

2021 Q1 - ENERJİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 2 14 7

Yerli Sermaye 153 2.687 1.018

Toplam 155 2.701 1.025

2020 Q1 - HİZMETLER

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 20 583 615

Yerli Sermaye 345 6.748 10.177

Toplam 365 7.331 10.792

2020 Q1 - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 77 2.777 1.444

Yerli Sermaye 1.459 31.016 57.723

Toplam 1.536 33.793 59.167

2020 Q1- MADENCİLİK

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 2 22 55

Yerli Sermaye 37 965 846

Toplam 39 987 901

2020 Q1 - TARIM

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 1 27 5

Yerli Sermaye 192 1.318 2.624

Toplam 193 1.345 2.629

2021 Q1 - HİZMETLER

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 6 540 445

Yerli Sermaye 319 6.056 9.014

Toplam 325 6.596 9.459

2021 Q1 - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 96 2.472 4.305

Yerli Sermaye 2.232 34.921 64.116

Toplam 2.328 37.393 68.421

2021 Q1 - MADENCİLİK

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 4 1.078 347

Yerli Sermaye 67 1.144 1.650

Toplam 71 2.223 1.997

2021 Q1 - TARIM

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 5 35 51

Yerli Sermaye 240 1.304 2.209

Toplam 245 1.340 2.260

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ SEKTÖREL ANALİZ VE İSTATİSTİKLERİ

Page 14: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 14 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

❏ 2020 Q1 ve 2021 Q1 dönemlerinde tüm parametreler bazında (belge adedi, sabit yatırım tutarı, istihdam) en çok yatırım teşviki alan sektör İmalat Sanayidir.

❏ 2021 Q1 döneminde İmalat sanayi için düzenlenen teşvik belgesi adedi 2020’ye göre %51 artarak 2.328 adet olmuştur. Aynı dönemde imalat sanayi için düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin tüm sektörler içindeki oranı %68’den %75’e çıkmıştır.

❏ 2020 Q1 ve 2021 Q1 dönemlerinde belge adedi bazında en az yatırım teşviki alan sektör Madencilik’tir.

❏ Sektörel olarak Covid-19 etkisi en çok Hizmetler sektöründe hissedilmiştir. 2020 Q1 döneminde %16 olan hizmet sektörü-nün payı, 2021 Q1 döneminde %10’a düşmüştür.

2020 Q1 İmalat

% 68Hizmetler

% 16

Enerji

% 5 Tarım

% 9

% 2Madencilik

İmalat

% 75

% 2Madencilik

Tarım

% 8

Enerji

% 5

Hizmetler

% 102021 Q1

Page 15: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 15 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

TÜRKİYE’DE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ- İMALAT SANAYİİ – ALT KIRILIM [1. ÇEYREK]

2021 Q1 - ANA METAL SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 5 44.054 30

Yerli Sermaye 59 1.359.781 1.168

Toplam 64 1.485.027 1.198

2021 Q1 - ELEKTRİKLİ TEÇHİZAT VE ELEK. ÜRÜNLER SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 6 299.859 2.134

Yerli Sermaye 87 1.683.938 1.888

Toplam 93 2.065.157 4.022

2021 Q1 - GİYİM EŞYALARI SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 4 16.210 385

Yerli Sermaye 190 763.200 24.530

Toplam 194 779.410 24.915

2021 Q1 - KİMYASAL ÜRÜNLER, PLA. VE KAUÇUK ÜR. SAN.

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 17 279.281 292

Yerli Sermaye 384 4.247.021 6.324

Toplam 401 4.607.501 6.616

2021 Q1 - MAKİNE, AKSAM VE METAL EŞYA SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 17 190.229 239

Yerli Sermaye 650 5.847.104 8.033

Toplam 667 6.118.525 8.272

2021 Q1 - TEKSTİL ÜRÜNLERİ SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 7 78.453 143

Yerli Sermaye 280 7.616.197 7.312

Toplam 287 7.775.849 7.425

2021 Q1 - GIDA ÜRÜNLERİ SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 18 342.361 421

Yerli Sermaye 138 2.465.935 3.553

Toplam 156 2.889.495 3.974

2021 Q1 - KARA, DENİZ TAŞITLARI VE YAN SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 8 621.701 314

Yerli Sermaye 130 5.162.500 4.302

Toplam 138 5.865.561 4.616

2021 Q1 - MADEN, TAŞ VE TOPRAK ÜRÜNLERİ SANAYİİ

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 3 324.860 115

Yerli Sermaye 77 2.558.450 2.413

Toplam 80 2.883.310 2.528

2021 Q1 - ORMAN, KAĞIT ÜRÜNLERİ, MOBİLYA VE BASIM SAN.

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım İstihdam

Yabancı Sermaye 12 248.253 282

Yerli Sermaye 236 2.674.913 4.593

Toplam 248 2.923.166 4.875

❏ İmalat Sanayii’nin alt kırılımlarını incelediğimizde en çok Makine, Aksam ve Metal Eşya Sanayii ‘ne yatırım teşvik belgesi verildiği görülmektedir.

❏ En az teşvik alan imalat alt sektörü ise; Ana Metal Sanayii’dir.❏ 2021 yılında 1.çeyrekte İmalat sektörü için 2.328 adet Yatırım Teşvik belgesi verilmiştir. Bir önceki çeyreğe göre İmalat

sektörüne verilen belge sayısı %51 artmıştır.

2021-Q1 Verilen Yatırım Teşvik Belge Adedi 2021-Q1 Verilen Yatırım Teşvik Belge Tutarı (TL)

7.775.849

6.118.525

5.865.561

4.607.501

2.923.166

2.889.495

2.883.310

2.065.157

1.485.027

779.41064

80

93

138

156

194

248

287

401

667

Ana Metal Sanayii

Maden, Taş ve Toprak Ürünleri Sanayii

Elektrikli Teçhizat ve Elektronik Ürünler Sanayii

Kara, Deniz Taşıtları ve Yan Sanayii

Gıda Ürünleri Sanayii

Giyim Eşyaları Sanayii

Orman, Kağıt Ürünleri, Mobilya ve Basım Sanayii

Tekstil Ürünleri Sanayii

Kimyasal Ürünler, Plastik ve Kauçuk Ürünleri Sanayii

Makine, Aksam ve Metal Eşya Sanayii

Giyim Eşyaları Sanayii

Ana Metal Sanayii

Elektrikli Teçhizat ve Elektronik Ürünler Sanayii

Maden, Taş ve Toprak Ürünleri Sanayii

Gıda Ürünleri Sanayii

Orman, Kağıt Ürünleri, Mobilya ve Basım Sanayii

Kimyasal Ürünler, Plastik ve Kauçuk Ürünleri Sanayii

Kara, Deniz Taşıtları ve Yan Sanayii

Makine, Aksam ve Metal Eşya Sanayii

Tekstil Ürünleri Sanayii0 100 200 300 400 500 600 700 0 4.000 8.000

Page 16: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 16 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2020 Q1 - 1. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 38 1.681 757

Yerli Sermaye 613 10.194 13.738

Toplam 651 11.875 14.495

2020 Q1- 2. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 14 605 298

Yerli Sermaye 238 7.376 8.124

Toplam 252 7.981 8.422

2020 Q1- 3. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 19 410 248

Yerli Sermaye 184 5.493 4.757

Toplam 203 5.902 5.005

2020 Q1- 4. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 5 80 140

Yerli Sermaye 113 4.547 7.326

Toplam 118 4.627 7.466

2020 Q1- 5. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 1 1 1

Yerli Sermaye 114 2.528 5.890

Toplam 115 2.529 5.891

2020 Q1- 6. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 0 0 0

Yerli Sermaye 197 878 17.888

Toplam 197 878 17.888

2021 Q1 - 1. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 58 1.931 3.640

Yerli Sermaye 1.086 13.456 18.221

Toplam 1.144 15.387 21.861

2021 Q1- 2. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 14 368 228

Yerli Sermaye 410 8.377 8.038

Toplam 424 8.745 8.266

2021 Q1- 3. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 14 91 138

Yerli Sermaye 288 7.201 7.743

Toplam 302 7.292 7.881

2021 Q1- 4. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 4 21 192

Yerli Sermaye 88 2.046 4.026

Toplam 92 2.067 4.218

2021 Q1- 5. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 4 26 24

Yerli Sermaye 95 2.531 4.915

Toplam 99 2.557 4.939

2021 Q1- 6. Bölge - İMALAT

Sermaye Türü Belge Adedi Sabit Yatırım (Milyon TL) İstihdam

Yabancı Sermaye 2 35 83

Yerli Sermaye 265 1.309 21.173

Toplam 267 1.344 21.256

TÜRKİYE’DE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİİMALAT SANAYİİ – BÖLGESEL DAĞILIM

Page 17: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 17 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2020 Q1 ve 2021 Q1 dönemlerinde en fazla yatırım teşvik belgesi imalat sanayi

sektörüne verilmiştir.

Verilen teşvik belgelerine

baktığımızda 2020 Q1

döneminde 1.536 adet İmalat

sektörüne yatırım teşvik belgesi

verilirken, 2021 Q1 döneminde

2.328 adet yatırım teşvik belgesi

verilmiştir.

2020 Q1 ve 2021 Q1 dönemlerini

karşılaştırdığımızda 2020 Q1

döneminde imalat sektörüne verilen

yatırım teşvik belge adeti 2021 Q1

döneminde %51 artmıştır.

2021 Q1 döneminde 1.bölgeye

verilen yatırım teşvik tutarı

diğer bölgelerle karşılaştırıldığında

en fazla tutarı almıştır. En az

yatırım tutarını ise 6.bölge almıştır.

Page 18: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 18 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2021 Q1 - ANKARA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 3 54

Hizmetler 16 196

İmalat 149 1.698

Madencilik 2 8

Tarım 0 0

Genel 170 1.956

2021 Q1 - KOCAELİ

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 2 328

Hizmetler 13 748

İmalat 116 2.309

Madencilik 0 0

Tarım 1 6

Genel 132 3.392

2021 Q1 - ESKİŞEHİR

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 0 0

Hizmetler 1 6

İmalat 21 391

Madencilik 2 20

Tarım 2 29

Genel 26 446

2021 Q1 - İZMİR

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 5 39

Hizmetler 20 215

İmalat 121 1.528

Madencilik 1 1.066

Tarım 2 13

Genel 149 2.861

2021 Q1 - MUĞLA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 0 0

Hizmetler 8 221

İmalat 4 39

Madencilik 2 38

Tarım 3 6

Genel 17 305

2021 Q1 - TEKİRDAĞ

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 0 0

Hizmetler 3 43

İmalat 40 1.560

Madencilik 2 27

Tarım 1 7

Genel 46 1.637

2021 Q1 - ANTALYA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 7 45

Hizmetler 15 189

İmalat 18 219

Madencilik 2 10

Tarım 130 512

Genel 172 976

2021 Q1 - BURSA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 10 88

Hizmetler 7 45

İmalat 187 3.407

Madencilik 3 43

Tarım 0 0

Genel 207 3.584

2021 Q1 - İSTANBUL

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 0 0

Hizmetler 37 1.620

İmalat 488 4.237

Madencilik 1 29

Tarım 1 7

Genel 527 5.892

TÜRKİYE’DE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİEN FAZLA TEŞVİK ALAN 1. BÖLGENİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI

❏ İstanbul %36

❏ Bursa %14

❏ Antalya %12

❏ Ankara %12

❏ İzmir %10

❏ Kocaeli %9

❏ Tekirdağ %3

❏ Eskişehir %2

❏ Muğla %1

*1.Bölgeye 1.446 adet teşvik verilmiştir.

Page 19: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 19 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2021 Q1 döneminde en fazla teşvik alan sektör İmalat sanayi olup, payı %75’dir.

Verilen teşvik belgelerinde 2021 Q1 döneminde 1.Bölgede genel olarak Madencilik ve Enerji sektörlerine daha az talep olmuştur.

2021 Q1 döneminde en çok yatırım teşvik belgesini İstanbul, Antalya ve Bursa illeri almıştır.

1.Bölgenin il bazında dağılımına baktığımızda en az teşvik alan iller Eskişehir ve Muğla’dır.

2021 Q1 döneminde Tarım sektörünün payı %8 olarak gözlemlenmiştir. Bu dönemde Antalya iline verilen tarım yatırım teşvik belgeleri ise tüm Tarım sektöründe verilen yatırım teşvik belgelerinin %53’ünü oluşturmaktadır.

Page 20: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 20 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2021 Q1 BURSA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 10 88

Hizmetler 7 45

İmalat 187 3.407

Madencilik 3 43

Tarım 0 0

Genel 207 3.584

2021 Q1 GAZİANTEP

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 8 38

Hizmetler 6 108

İmalat 118 3.401

Madencilik 1 12

Tarım 1 38

Genel 134 3.597

2021 Q1 MERSİN

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 2 5

Hizmetler 12 160

İmalat 29 284

Madencilik 2 36

Tarım 38 174

Genel 83 659

2021 Q1 - İSTANBUL

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 0 0

Hizmetler 37 1.620

İmalat 488 4.237

Madencilik 1 29

Tarım 1 7

Genel 527 5.892

2021 Q1 ANKARA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 3 54

Hizmetler 16 196

İmalat 149 1.698

Madencilik 2 8

Tarım 0 0

Genel 170 1.956

2021 Q1 KOCAELİ

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 2 328

Hizmetler 13 748

İmalat 116 2.309

Madencilik 0 0

Tarım 1 6

Genel 132 3.392

2021 Q1 ADANA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 5 25

Hizmetler 5 233

İmalat 64 2.088

Madencilik 0 0

Tarım 27 173

Genel 101 2.518

2021 Q1 KONYA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 13 72

Hizmetler 5 62

İmalat 154 1.076

Madencilik 5 264

Tarım 1 7

Genel 178 1.481

2021 Q1 İZMİR

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 5 39

Hizmetler 20 215

İmalat 121 1.528

Madencilik 1 1.066

Tarım 2 13

Genel 149 2.861

2021 Q1 ANTALYA

Belge Adedi

Sabit Yatırım (Milyon TL)

Enerji 7 45

Hizmetler 15 189

İmalat 18 219

Madencilik 2 10

Tarım 130 512

Genel 172 976

TÜRKİYE’DE VERİLEN YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ YATIRIM TUTARINA GÖRE İLK 10 İL

❏ İstanbul %22

❏ Bursa %13

❏ Gaziantep %13

❏ Kocaeli %13

❏ İzmir %11

❏ Adana %9

❏ Ankara %7

❏ Konya %6

❏ Antalya %4

❏ Mersin %2

İlk 10 İlin Toplam Yatırım Teşvik Tutarı İçerisindeki Payları

Page 21: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 21 ]

YATIRIM TEŞVİK ANALİZLERİ

2021 Q1 döneminde toplamda verilen yatırım teşvikinin tutarı 50 milyar TL’dir. İlk 10 ile verilen yatırım teşvikinin tutarı ise 26.9 milyar TL’dir.

2021 Q1 döneminde en az yatırım teşvik belgesi Tarım ve Madencilik sektörlerine verilmiştir.

2021 Q1 döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde en fazla yatırım teşvik tutarı alan imalat sanayiidir.

Bu dönemde en fazla yatırım teşvik tutarı İstanbul’a verilmiş olup, teşvikin tutarı 5.8 milyar TL’dir.

Ardahan, Bayburt, Bozcada, Gökçeada illeri bu dönemde en az yatırım teşvik belgesi alan illerdir.

Page 22: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 22 ]

Page 23: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 23 ]

IIITÜRKİYE’DE VERİLEN

YATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

İl bazında 100 milyon TL ve üzeri yatırımlar

Page 24: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 24 ]

TÜRKİYE’DE VERİLENYATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

Firmanın Adı Yatırımın İli Yatırımın Sektörü

Yatırım Tutarı (TL)

POLYAK EYNEZ ENERJİ ÜRETİM MADENCİLİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İZMİR MADENCİLİK 1.065.913.299

BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ BURSA İMALAT 825.058.480

MODERN KARTON SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ İMALAT 720.000.000

YILPORT KONTEYNER TERMİNALİ VE LİMAN İŞLETMELERİ ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ HİZMETLER 566.800.074

OBA MAKARNACILIK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ SAKARYA İMALAT 517.477.835

ROZA HALI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 500.000.000

ŞANLIURFA SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ŞANLIURFA HİZMETLER 484.812.425

CEMRE MARİN ENDÜSTRİ ANONİM ŞİRKETİ YALOVA İMALAT 457.927.707

TERSAN TERSANECİLİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ YALOVA İMALAT 431.655.781

BOTAŞ NEHİR BOYA EMPRİME SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ NİĞDE İMALAT 430.000.000

VANGÖLÜ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. MUHTELİF İLLER ENERJİ 418.352.294

CEMRE MARİN ENDÜSTRİ ANONİM ŞİRKETİ YALOVA İMALAT 412.620.356

TERSAN TERSANECİLİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ YALOVA İMALAT 412.389.944

HİSAR SAĞLIK HİZMETLERİ EĞİTİM- ARAŞTIRMA VE TIBBİ CİHAZLAR İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM

ŞİRKETİİSTANBUL HİZMETLER 380.000.000

AK-PRES METAL YEDEK PARÇA MAKİNE SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BURSA İMALAT 363.428.946

MAREN MARAŞ ELEKTRİK ÜRETİM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KAHRAMANMARAŞ İMALAT 355.780.855

KURT KUMAŞ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 340.000.000

OBA MAKARNACILIK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 335.334.336

CEMRE MARİN ENDÜSTRİ ANONİM ŞİRKETİ YALOVA İMALAT 329.113.895

NG KÜTAHYA SERAMİK PORSELEN TURİZM ANONİM ŞİRKETİ KÜTAHYA İMALAT 328.218.865

SAĞANAK ENERJİ YATIRIM ÜRETİM VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ ENERJİ 322.691.301

AK-PRES METAL YEDEK PARÇA MAKİNE SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ SAKARYA İMALAT 320.672.493

STM SAVUNMA TEKNOLOJİLERİ MÜHENDİSLİK VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL İMALAT 313.983.598

REÇBER KABLO ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ İMALAT 291.656.681

SARAY DÖKÜM VE MADENİ AKSAM SANAYİ TURİZM ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ İMALAT 276.330.517

KIVANÇ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA İMALAT 274.700.000

KARAMAN DÖKÜM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ DÜZCE İMALAT 274.662.637

TEKNOMELT TEKNİK MENSUCAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KAHRAMANMARAŞ İMALAT 272.812.995

MUSTAFA YONTAR İNŞAAT MAKİNALARI VE KALIP SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ İMALAT 270.656.566

KREA İÇERİK HİZMETLERİ VE PRODÜKSİYON ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL HİZMETLER 250.000.000

2021 - Q1 100 MİLYON TL VE ÜZERİ YATIRIMLAR

Page 25: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 25 ]

TÜRKİYE’DE VERİLENYATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

Firmanın Adı Yatırımın İli Yatırımın Sektörü

Yatırım Tutarı (TL)

KAYSERİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI KAYSERİ HİZMETLER 247.695.106

MBC DOĞALGAZ TOPTAN DAĞITIM ANONİM ŞİRKETİ KASTAMONU ENERJİ 244.625.783

MCP MANİSA SERAMİK ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İZMİR İMALAT 234.617.842

HERİŞ SERAMİK VE TURİZM SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ KÜTAHYA İMALAT 228.050.409

HGT ORMAN ÜRÜNLERİ TAŞIMACILIK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ BURDUR ENERJİ 220.095.000

ORTADOĞU ALÜMİNYUM VE PVC PLASTİK İMALAT SANAYİ VE TİCARET PAZARLAMA LİMİTED ŞİRKETİ ADANA İMALAT 217.617.871

EREN İPEK ÖZEL EĞİTİM VE ÖĞRETİM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ KAHRAMANMARAŞ HİZMETLER 215.000.000

ÜMİT KARAKOÇ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ BURSA İMALAT 213.955.542

AKIM METAL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ İMALAT 202.112.810

SAKARYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SU VE KANALİZASYON İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAKARYA HİZMETLER 195.400.000

CANAN TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 195.000.000

VALEO OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BURSA İMALAT 185.927.538

TOYOTETSU OTOMOTİV PARÇALARI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ İMALAT 183.883.676

SICPA TURKEY ÜRÜN GÜVENLİĞİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ İMALAT 183.828.320

ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI ADANA HİZMETLER 180.370.000

TAŞKIRANLAR HALI PAZARLAMA MOBİLYA İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ MANİSA İMALAT 180.000.000

EMPERA HALI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 173.811.252

FERNAS İNŞAAT ANONİM ŞİRKETİ AYDIN İMALAT 173.767.000

BAKIRLAR TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA İMALAT 173.150.872

RİMET MAKİNA VE HİDROLİK SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ANKARA İMALAT 170.942.210

OMNİA NİŞASTA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA İMALAT 169.701.413

MAYFİL TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET PAZARLAMA ANONİM ŞİRKETİ BURSA İMALAT 165.000.000

MELİKE TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 164.260.000

EMA KİMYA SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL İMALAT 163.700.683

ACT HAVA YOLLARI ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL HİZMETLER 157.000.000

ATABAY KİMYA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ İMALAT 156.170.000

ABDULKADİR ÖZCAN OTOMOTİV LASTİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ÇANKIRI İMALAT 154.019.149

ÜLKER ÇİKOLATA SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL İMALAT 153.708.173

HANON OTOMOTİV İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİ ÜRETİM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ İMALAT 152.113.626

FERNAS İNŞAAT ANONİM ŞİRKETİ AKSARAY İMALAT 149.244.422

FLOKSER TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL HİZMETLER 145.120.000

Page 26: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 26 ]

TÜRKİYE’DE VERİLENYATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

Firmanın Adı Yatırımın İli Yatırımın Sektörü

Yatırım Tutarı (TL)

GLOVETURK KİŞİSEL KORUYUCU ÜRÜNLER ANONİM ŞİRKETİ SAKARYA İMALAT 138.000.000

HAK PLASTİK AMBALAJ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA İMALAT 135.600.000

SEFİNE DENİZCİLİK TERSANECİLİK TURİZM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ YALOVA İMALAT 134.698.330

DOĞU DENİM PAZARLAMA SANAYİ VE DIŞ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ MALATYA İMALAT 132.857.680

V TECH TELEKOMÜNİKASYON SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ İMALAT 128.099.184

EMATEKS BOYA KİMYA TEKSTİL İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ TEKİRDAĞ İMALAT 127.965.364

ATLASDENİM TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA İMALAT 122.000.000

R.B. KARESİ İTHALAT İHRACAT TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BİLECİK İMALAT 121.991.737

BAGFAŞ BANDIRMA GÜBRE FABRİKALARI ANONİM ŞİRKETİ BALIKESİR İMALAT 121.640.580

KONVEYÖR BEYAZ EŞYA VE OTOMOTİV YAN SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ MANİSA İMALAT 121.323.025

GİR-SAN MAKİNA VE HAFİF SİLAH SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GİRESUN İMALAT 119.507.582

PIT İSTANBUL OTEL İŞLETMECİLİĞİ ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL HİZMETLER 117.468.103

SEM PLASTİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL İMALAT 116.350.000

İĞREK MAKİNA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BURSA İMALAT 116.132.918

ERKAN TEKSTİL SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 115.000.000

VİŞNE MADENCİLİK ÜRETİM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KAHRAMANMARAŞ İMALAT 110.749.150

ULUSOY BAKIR VE METAL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ANKARA İMALAT 110.040.864

ERUSLU TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP İMALAT 110.000.000

TEKNİK BAĞLANTI ELEMANLARI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA İMALAT 106.770.800

MUAMMER PIRLANTA DİNGİL DÖKÜM OTO YEDEK PARÇA İMALAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KONYA İMALAT 105.000.000

PAKMİL YAĞ PAMUK ENERJİ VE ELEKTRİK ÜRETİM İŞLETMELERİ ANONİM ŞİRKETİ ADANA İMALAT 104.819.271

KARABULUT DIŞ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KÜTAHYA İMALAT 104.000.000

INTERA TÜKETİM ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ İMALAT 102.935.906

ALPİN AKTİF GİYİM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL İMALAT 102.038.811

Page 27: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 27 ]

TÜRKİYE’DE VERİLENYATIRIM TEŞVİK BELGELERİ

Firmanın Adı Yatırımın İli Yatırım Tutarı (TL)

BURSA ÇİMENTO FABRİKASI ANONİM ŞİRKETİ BURSA 825.058.480MODERN KARTON SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ 720.000.000OBA MAKARNACILIK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ SAKARYA 517.477.835ROZA HALI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP 500.000.000CEMRE MARİN ENDÜSTRİ ANONİM ŞİRKETİ YALOVA 457.927.707TERSAN TERSANECİLİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ YALOVA 431.655.781BOTAŞ NEHİR BOYA EMPRİME SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ NİĞDE 430.000.000CEMRE MARİN ENDÜSTRİ ANONİM ŞİRKETİ YALOVA 412.620.356TERSAN TERSANECİLİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ YALOVA 412.389.944AK-PRES METAL YEDEK PARÇA MAKİNE SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BURSA 363.428.946MAREN MARAŞ ELEKTRİK ÜRETİM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KAHRAMANMARAŞ 355.780.855KURT KUMAŞ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP 340.000.000OBA MAKARNACILIK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP 335.334.336CEMRE MARİN ENDÜSTRİ ANONİM ŞİRKETİ YALOVA 329.113.895NG KÜTAHYA SERAMİK PORSELEN TURİZM ANONİM ŞİRKETİ KÜTAHYA 328.218.865AK-PRES METAL YEDEK PARÇA MAKİNE SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ SAKARYA 320.672.493STM SAVUNMA TEKNOLOJİLERİ MÜHENDİSLİK VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL 313.983.598REÇBER KABLO ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ 291.656.681SARAY DÖKÜM VE MADENİ AKSAM SANAYİ TURİZM ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ 276.330.517KIVANÇ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA 274.700.000KARAMAN DÖKÜM SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ DÜZCE 274.662.637TEKNOMELT TEKNİK MENSUCAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KAHRAMANMARAŞ 272.812.995MUSTAFA YONTAR İNŞAAT MAKİNALARI VE KALIP SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ TEKİRDAĞ 270.656.566MCP MANİSA SERAMİK ÜRÜNLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İZMİR 234.617.842

HERİŞ SERAMİK VE TURİZM SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ KÜTAHYA 228.050.409

ORTADOĞU ALÜMİNYUM VE PVC PLASTİK İMALAT SANAYİ VE TİCARET PAZARLAMA LİMİTED ŞİRKETİ ADANA 217.617.871

ÜMİT KARAKOÇ TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ BURSA 213.955.542

AKIM METAL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ 202.112.810

CANAN TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP 195.000.000

VALEO OTOMOTİV SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BURSA 185.927.538

TOYOTETSU OTOMOTİV PARÇALARI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ 183.883.676

SICPA TURKEY ÜRÜN GÜVENLİĞİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ 183.828.320

TAŞKIRANLAR HALI PAZARLAMA MOBİLYA İNŞAAT SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ MANİSA 180.000.000

EMPERA HALI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP 173.811.252

FERNAS İNŞAAT ANONİM ŞİRKETİ AYDIN 173.767.000

BAKIRLAR TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA 173.150.872

RİMET MAKİNA VE HİDROLİK SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ ANKARA 170.942.210

OMNİA NİŞASTA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA 169.701.413

MAYFİL TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET PAZARLAMA ANONİM ŞİRKETİ BURSA 165.000.000

MELİKE TEKSTİL SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ GAZİANTEP 164.260.000

EMA KİMYA SİSTEMLERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL 163.700.683

ATABAY KİMYA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ 156.170.000

ABDULKADİR ÖZCAN OTOMOTİV LASTİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ÇANKIRI 154.019.149

ÜLKER ÇİKOLATA SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ İSTANBUL 153.708.173

HANON OTOMOTİV İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİ ÜRETİM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ KOCAELİ 152.113.626

FERNAS İNŞAAT ANONİM ŞİRKETİ AKSARAY 149.244.422

GLOVETURK KİŞİSEL KORUYUCU ÜRÜNLER ANONİM ŞİRKETİ SAKARYA 138.000.000

HAK PLASTİK AMBALAJ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ ADANA 135.600.000

SEFİNE DENİZCİLİK TERSANECİLİK TURİZM SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ YALOVA 134.698.330

DOĞU DENİM PAZARLAMA SANAYİ VE DIŞ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ MALATYA 132.857.680

2021 YILI 1. ÇEYREK İMALAT SEKTÖRÜ YATIRIM TUTARINA GÖRE İLK 50 FİRMA

Page 28: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 28 ]

Page 29: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

IVYATIRIM TEŞVİKİNE

YÖNELİK YENİLİKLER

Bültenin bu bölümünde yatırım teşvikine yönelik

güncel gelişme ve uygulamalar paylaşılmaktadır.

[ 29 ]

Page 30: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 30 ]

27 NİSAN 2021 TARİH VE 31467 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI UYGULAMA ESASLARI

TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

Program çerçevesinde destek başvurusu yapılan yatırım projelerini değerlendirmek, desteklenmesine dair karar almak ve projelerin destek sürecini izlemek ve izleme sürecinde karar almak üzere bir komite oluşturulacaktır. Komite, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan üç, KOSGEB ve TÜBİTAK’tan bir üye olmak üzere beş üyeden oluşacaktır.

Program kapsamında tanımlanan destekler, öncelikli ürün listesindeki ürünlerin üretilmesine ilişkin yatırım projelerine münhasıran kullandırılacaktır. Program amacına uygun yatırım projeleri için AR-GE, ticarileşme, sabit yatırım ve üretim süreçlerinden ilgili proje başvurusu kapsamında komite tarafından gerekli ve uygun görülenlerin tamamını kapsayacak şekilde uçtan uca destek sağlanacaktır.

Programa sadece Türkiye’de yerleşik sermaye şirketleri başvurabilecektir. Bakanlık, öncelikli ürün listesindeki ürünlere yönelik olarak duyuru yapmak suretiyle çağrıda bulunacaktır.

Yatırımcı firmanın temel kriterleri sağlayıp sağlamadığı program yönetim ofisi tarafından belirlenecektir. Temel kriterleri sağladığı tespit edilen firma kesin başvuru yapmaya davet edilecektir. Her bir proje başvurusu için proje fizibilitesi sunulması zorunlu olacaktır.

Page 31: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr

[ 31 ]

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ

AMAÇ

BAŞLICA DESTEK UNSURLARI

Orta-yüksek ve yüksek teknoloji

seviyesindeki sektörlerde

katma değerli ya da kritik öneme sahip ürünlerin

yerli kabiliyetlerle üretimine yönelik

yatırım projelerinin desteklenmesi.

√ Yatırım Yeri Tahsisi√ Sermaye Desteği

√ Finans Maliyeti Desteği√ KDV İadesi

√ Gümrük Vergisi Muafiyeti√ Sigorta Primi Desteği (İşçi/İşveren)

√ Ar-Ge Harcamalarının %75’ine Kadar Destek

√ Enerji Desteği√ Kamu Alım Garantisi

√ KDV İstisnası√ Vergi İndirimi

√ Nitelikli Personel Desteği√ Gelir Vergisi Stopaj Desteği

√ KOSGEB KOBİ Desteği

HANGİ SEKTÖRLER?

√ Kimya√ Eczacılık

√ Tıbbi Cihaz√ Bilgisayar, Elektronik ve

Optik√ Elektrikli Teçhizat

√ Makine√ Ulaşım Araçları

HEDEF

Ülkemizin küresel yatırımcılar için bir cazibe merkezi haline gelebilmesi

ve stratejik yatırımların gerçekleştirilebilmesi için,

teşviklerin proje bazlı ve ihtiyaç odaklı olarak kurgulanması önem arz

etmektedir. Bu kapsamda, etkin bir

araç olarak kullanılan Proje Bazlı Teşvik sisteminde şimdiye kadar 50 milyar

TL’den fazla yatırım hacmi ve yaklaşık 25 bin istihdam oluşturacak 24

büyük ölçekli projenin desteklenmesine karar

verilmiştir.

ÜRÜNLERİN TEMEL SEÇİM KRİTERLERİ

√ Cari açığa katkısı ve ihracat potansiyeli

√ Ürün karmaşıklık ve yoğunlaşma endeksleri√ Yatırım başına katma

değer√ Ürün ileri-geri

bağlantıları

Belirlenen Öncelikli Ürün Listesine yönelik

olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

tarafından sağlanan yatırım teşvikleri ile

KOSGEB ve TÜBİTAK tarafından sağlanan

proje desteklerinin tek pencere mekanizması

ile sunulması öngörülmektedir.

Page 32: YATIRIM TEŞVİK - iso.org.tr