yaŞli erkekte Ürolojİk semptomlar

46
YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR SEMPTOMLAR YRD DOÇ DR SEVSEN CEBECİ YRD DOÇ DR SEVSEN CEBECİ FATİH ÜNİVERSİTESİ TIP FATİH ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI ANABİLİM DALI

Upload: samira

Post on 13-Jan-2016

98 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR. YRD DOÇ DR SEVSEN CEBECİ FATİH ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI. SUNUM AKIŞI. Alt Üriner Sistem Semptomları NOKTURİ OVERAKTİF MESANE BPH ÜRİNER RETANSİYON. Üriner semptomlar yaşlı erkekte gençlerden daha sıktır. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLARSEMPTOMLAR

YRD DOÇ DR SEVSEN CEBECİYRD DOÇ DR SEVSEN CEBECİ

FATİH ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ FATİH ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALIAİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI

Page 2: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

SUNUM AKIŞISUNUM AKIŞI

►Alt Üriner Sistem SemptomlarıAlt Üriner Sistem Semptomları NOKTURİNOKTURİ

►OVERAKTİF MESANEOVERAKTİF MESANE►BPHBPH►ÜRİNER RETANSİYONÜRİNER RETANSİYON

2

Page 3: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

3

► Üriner semptomlar yaşlı erkekte gençlerden Üriner semptomlar yaşlı erkekte gençlerden daha sıktır.daha sıktır.

►Dünyada yaşlı nüfus artıkça üriner sistem Dünyada yaşlı nüfus artıkça üriner sistem sorunları birinci basamakta en sık rastlanan sorunları birinci basamakta en sık rastlanan başvurulardan olmaktadır.başvurulardan olmaktadır.

► İşemeyle ilgili semptomlar erkeklerde 40-60 yaş İşemeyle ilgili semptomlar erkeklerde 40-60 yaş arasında artar.arasında artar.

► 55 yaş üzerindeki erkeklerin yarısı üriner 55 yaş üzerindeki erkeklerin yarısı üriner semptom bildirmekte, %25’i hekime semptom bildirmekte, %25’i hekime başvurmaktadır. başvurmaktadır.

Page 4: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

►Alt Üriner Sistem Semptomları (low Alt Üriner Sistem Semptomları (low urinary tract symptoms= LUTS) urinary tract symptoms= LUTS) frequency, frequency, urgency, urgency, azalmış idrar akımı, azalmış idrar akımı, nokturinokturi

4

Page 5: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

5

ALT ÜRİNER SİSTEM SEMPTOMLARIALT ÜRİNER SİSTEM SEMPTOMLARI

► depolama depolama semptomları semptomları irritatif,irritatif,

► işeme işeme semptomları semptomları tıkayıcı tıkayıcı nedenler ile nedenler ile oluşur.oluşur.

Depolama Depolama semptomlarsemptomlar

ıı

İşeme İşeme semptomlarsemptomlar

ıı

İşeme İşeme

sonrası sonrası

►Sık idrara Sık idrara çıkmaçıkma►NokturiNokturi►UrgencyUrgency►Stres Stres inkontinensinkontinens►Urge Urge inkontinensinkontinens

►Yavaş akımYavaş akım►ÇatallaşmaÇatallaşma►HesitancyHesitancy►ZorlanmaZorlanma

►Tamamen Tamamen boşaltamadıboşaltamadığı hissiğı hissi►İşeme İşeme sonrası sonrası damla damla damla damla idrar gelmesiidrar gelmesi

Page 6: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

6

►Nokturi, yaşlıda sık görülen ve urgency den Nokturi, yaşlıda sık görülen ve urgency den sonra yaşam kalitesini en çok azaltan, sonra yaşam kalitesini en çok azaltan, rahatsız edici semptomdur.rahatsız edici semptomdur.

►Nokturi, yaşlıda sıklıkla uyku bozukluğu ile Nokturi, yaşlıda sıklıkla uyku bozukluğu ile birliktedir. Tekrarlayan uyanmalar ve birliktedir. Tekrarlayan uyanmalar ve işemeler sonrası uykuya dalmada sorunlar işemeler sonrası uykuya dalmada sorunlar yaşarlar. yaşarlar.

► Bu durum günlük yaşam aktivitelerinde Bu durum günlük yaşam aktivitelerinde azalmış konsantrasyon ve/ veya depresyona azalmış konsantrasyon ve/ veya depresyona neden olabilmektedir. neden olabilmektedir.

Page 7: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

7

►Diğer nokturi nedenleri:Diğer nokturi nedenleri: BPHBPH OBS SLEEP APNEOBS SLEEP APNE KALP YETMEZLİĞİKALP YETMEZLİĞİ HİPERTANSİYONHİPERTANSİYON BÖBREK/MESANE HASTALIKLARIBÖBREK/MESANE HASTALIKLARI DM/İNSİPİTUSDM/İNSİPİTUS PARKİNSON HASTALIĞIPARKİNSON HASTALIĞI

Page 8: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

8

►Nokturı insidansı yaşla artmaktadır. Nokturı insidansı yaşla artmaktadır. ►Hipertansiyon hastalarında nokturi Hipertansiyon hastalarında nokturi

prevelansı %68.prevelansı %68.►BPH lı erkeklerde tıkayıcı sorun BPH lı erkeklerde tıkayıcı sorun

düzeltilse bile nokturinin düzelmeme düzeltilse bile nokturinin düzelmeme olasılığı vardır.olasılığı vardır.

Page 9: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

9

► Yaşla beraber işeme volumu belirgin şekilde Yaşla beraber işeme volumu belirgin şekilde azalır: azalır: Mesane kapasitesinde azalma Mesane kapasitesinde azalma mesane morfolojisinde değişim mesane morfolojisinde değişim progresif denervasyonprogresif denervasyon BPH ya da overaktif mesane nedeniyle mesane BPH ya da overaktif mesane nedeniyle mesane

duvarında hipertrofiduvarında hipertrofi

Page 10: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

10

► Yaşlı erkeklerde alt üriner sistem semptomları Yaşlı erkeklerde alt üriner sistem semptomları ve seksüel disfonksiyon sıktır. ve seksüel disfonksiyon sıktır.

► MSAM-7 (The Multimational Survey of the MSAM-7 (The Multimational Survey of the Aging Male-2003): 6 Avrupa ülkesi ve Aging Male-2003): 6 Avrupa ülkesi ve Amerika’da 50-80 yaş, 12815 erkek ile yapılan Amerika’da 50-80 yaş, 12815 erkek ile yapılan en büyük populasyon prevelans çalışması.en büyük populasyon prevelans çalışması.

► Alt üriner sistem semptomları olması, seksüel Alt üriner sistem semptomları olması, seksüel disfonksiyon için bağımsız bir risk faktörü. disfonksiyon için bağımsız bir risk faktörü. %49 erektil disfonksiyon, %40 ejekülasyon %49 erektil disfonksiyon, %40 ejekülasyon problemleri.problemleri.

► Öykü önemli.Öykü önemli.

Page 11: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

11

►52 yaşında biri kadın, diğeri erkek iki 52 yaşında biri kadın, diğeri erkek iki hasta, SIK İDRARA ÇIKMA, NOKTURI ve hasta, SIK İDRARA ÇIKMA, NOKTURI ve URGENCY yakınmaları ile başvurdu. URGENCY yakınmaları ile başvurdu. Herhangi bir fizik ve laboratuvar Herhangi bir fizik ve laboratuvar anomalisi yok. Başka bir hastalık anomalisi yok. Başka bir hastalık öyküleri yok.öyküleri yok.

Page 12: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

12

►Kadın olan OVERAKTİF MESANE Kadın olan OVERAKTİF MESANE düşünülerek antimuskarinik tedavi, düşünülerek antimuskarinik tedavi,

►erkek ise BENİGN PROSTATİK erkek ise BENİGN PROSTATİK HİPERPLAZİ düşünülerek alfa bloker HİPERPLAZİ düşünülerek alfa bloker seçilir.seçilir.

Page 13: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

13

OVERAKTİF MESANEOVERAKTİF MESANE

►Üriner urgencyÜriner urgency►Üriner frequencyÜriner frequency►NokturiNokturi►Bu yakınmalara neden olabilecek Bu yakınmalara neden olabilecek

patolojik ya da metabolik bozukluk yokpatolojik ya da metabolik bozukluk yok►birinci basamak hekimine alt üriner birinci basamak hekimine alt üriner

sistem semptomları ile başvuran sistem semptomları ile başvuran erkeklerde BPH ve overaktif mesane erkeklerde BPH ve overaktif mesane önemli sebeplerdir.önemli sebeplerdir.

Page 14: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

14

BPHBPH

►SIKLIK:SIKLIK: 51-61 yaş arası erkeklerde %4251-61 yaş arası erkeklerde %42 61-70 yaş arası erkeklerde %7061-70 yaş arası erkeklerde %70 81-90 yaş arası erkeklerde %9081-90 yaş arası erkeklerde %90

Kanada’da 2000-2004 yılları arasında BPH Kanada’da 2000-2004 yılları arasında BPH başvuruları %50 artmış.başvuruları %50 artmış.

Can Urol Assoc 2009;3(3supp2):s92-100

Page 15: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

15

►BPH yaşlı hastada en sık obstruksiyon nedenidir.

►BPH’ya bağlı dizüri, obstrüksiyon ve stazdan oluşur, üretral mukozanın distansiyonu da buna neden olabilir.

Page 16: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

16

►BPH ile ilişkili alt üriner sistem BPH ile ilişkili alt üriner sistem semptomları:semptomları:

prostatik üretraya ekstrinsik baskıprostatik üretraya ekstrinsik baskı

azalmış işemeye azalmış işemeye

Page 17: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

17

Alt üriner sistem semptomlarına yol Alt üriner sistem semptomlarına yol açan diğer nedenler açan diğer nedenler

► Mesane kanseriMesane kanseri► Prostat kanseriProstat kanseri► ProstatitProstatit► İnterstisiyel sistitİnterstisiyel sistit► Radyasyon sistititiRadyasyon sistititi► Üriner sistem Üriner sistem

enfeksiyonuenfeksiyonu► Diyabet mellitusDiyabet mellitus

► Parkinson hastalığıParkinson hastalığı► Primer mesane boynu Primer mesane boynu

hipertrofisihipertrofisi► Konjestif kalp Konjestif kalp

yetmezliğiyetmezliği► Lumbosakral disk Lumbosakral disk

hernisihernisi► Multipl sklerozMultipl skleroz► Nokturnal poliüriNokturnal poliüri

Page 18: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

18

►Semptomların şiddeti ile prostat boyutları Semptomların şiddeti ile prostat boyutları arasında bir korelasyon yoktur. arasında bir korelasyon yoktur.

►BPH’ya üriner enfeksiyon, makroskopik BPH’ya üriner enfeksiyon, makroskopik hematüri ya da mesane taşı eşlik ediyor hematüri ya da mesane taşı eşlik ediyor olabilir.olabilir.

►BPH progresiftir, zaman içinde akut üriner BPH progresiftir, zaman içinde akut üriner retansiyon ile sonuçlanabilir.retansiyon ile sonuçlanabilir.

►Nadir görülen obstruktif üropati, progresif Nadir görülen obstruktif üropati, progresif BPH’nın en ağır komplikasyonudur.BPH’nın en ağır komplikasyonudur.

Page 19: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

19

►BPH tedavisinin iki hedefi vardır. BPH tedavisinin iki hedefi vardır. Alt üriner sistem semptomları ile ilişkili Alt üriner sistem semptomları ile ilişkili

semptomları düzeltmeksemptomları düzeltmek Progresyon riskini azaltmakProgresyon riskini azaltmak

semptomların ağırlığı, komplikasyonlar ve semptomların ağırlığı, komplikasyonlar ve PSA düzeyleri üroloğa gönderme kararını PSA düzeyleri üroloğa gönderme kararını etkiler.etkiler.

Page 20: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

20

►Ürologlar ile birinci basamak hekimlerinin Ürologlar ile birinci basamak hekimlerinin BPH’ya yaklaşımları farklıBPH’ya yaklaşımları farklı Birinci basamak hekimleri: watchful waitingBirinci basamak hekimleri: watchful waiting Ürologlar aktif tedaviÜrologlar aktif tedaviÜrologlar 5alfa reduktaz/ alfa bloker+ 5alfa Ürologlar 5alfa reduktaz/ alfa bloker+ 5alfa

reduktaz/ antikolinerjik tedavilerreduktaz/ antikolinerjik tedaviler Birinci basamak hekimler alfa blokerları daha Birinci basamak hekimler alfa blokerları daha

çok tercih ediyorlar.çok tercih ediyorlar. Birinci basamak hekimleri alt üriner sistem Birinci basamak hekimleri alt üriner sistem

semptomlarına “yaşam kalitesi sorunu olarak semptomlarına “yaşam kalitesi sorunu olarak yaklaşıyorlar.yaklaşıyorlar.

Page 21: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

21

►Yaşam kalitesini azaltmasına, Yaşam kalitesini azaltmasına, anksiyete ve depresyon ile birlikte anksiyete ve depresyon ile birlikte olmasına rağmen, erkekler genellikle olmasına rağmen, erkekler genellikle BPH ile ilişkili alt üriner sistem BPH ile ilişkili alt üriner sistem semptomlarını dile getirmezler.semptomlarını dile getirmezler.

►Birinci basamak hekimi 50 yaştan Birinci basamak hekimi 50 yaştan sonraki erkeklerde üriner fonksiyonları sonraki erkeklerde üriner fonksiyonları sorgulamalıdır.sorgulamalıdır.

Page 22: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

22

►Erkeklerin çoğu üriner semptomların Erkeklerin çoğu üriner semptomların prostat kanseri işareti olmasından prostat kanseri işareti olmasından endişe duyarlar.endişe duyarlar.

►Birinci basamak hekimi, prostat Birinci basamak hekimi, prostat kanseri olasılığını dışlamalı ve BPH kanseri olasılığını dışlamalı ve BPH nedeniyle oluşan yersiz kanser nedeniyle oluşan yersiz kanser endişesini yatıştırmalı. endişesini yatıştırmalı.

Page 23: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

23

►Etkili BPH yönetiminde zamanında tanı Etkili BPH yönetiminde zamanında tanı önemli.önemli.

►Orta derecede BPH semptomları ağır Orta derecede BPH semptomları ağır kronik obstruktif akciğer hastalığı kronik obstruktif akciğer hastalığı kadar yaşam kalitesini etkilemektedir. kadar yaşam kalitesini etkilemektedir.

Page 24: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

24

TANITANI

► İyi öyküİyi öykü Ayırıcı tanı (prostatit vb) dikkatli yapılmalıAyırıcı tanı (prostatit vb) dikkatli yapılmalı Yaşam kalitesini azaltan bir olgu, Yaşam kalitesini azaltan bir olgu,

semptomları ağırlığını değerlendirmek ve semptomları ağırlığını değerlendirmek ve tedavi takibinde objektif olabilmek için: tedavi takibinde objektif olabilmek için: International Prostate Symptom ScoreInternational Prostate Symptom Score

0 -7 hafif0 -7 hafif 8-19 orta8-19 orta 20 ve üstü ağır20 ve üstü ağırSon soru yaşam kalitesi hakkında bilgi verir: “ Son soru yaşam kalitesi hakkında bilgi verir: “

eğer yaşamınızın bundan sonraki döneminde eğer yaşamınızın bundan sonraki döneminde bu üriner yakınmalar aynen devam edecek bu üriner yakınmalar aynen devam edecek olsa nasıl hissedersiniz?”olsa nasıl hissedersiniz?”

Page 25: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

25

International prostate symptom score (IPSS)International prostate symptom score (IPSS) Not at all

Less than 1 time in

5

Less than half the

time

About half the

time

More than half the

time

Almost

always

Your scor

e

Incomplete emptyingOver the past month, how often have you had a sensation of not emptying your bladder completely after you finish urinating?

0 1 2 3 4 5

FrequencyOver the past month, how often have you had to urinate again less than two hours after you finished urinating?

0 1 2 3 4 5

IntermittencyOver the past month, how often have you found you stopped and started again several times when you urinated?

0 1 2 3 4 5

UrgencyOver the last month, how difficult have you found it to postpone urination?

0 1 2 3 4 5

Weak streamOver the past month, how often have you had a weak urinary stream?

0 1 2 3 4 5

StrainingOver the past month, how often have you had to push or strain to begin urination?

0 1 2 3 4 5

NocturiaOver the past month, many times did you most typically get up to urinate from the time you went to bed until the time you got up in the morning?

0 1 2 3 4 5

Page 26: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

26

Incomplete emptyingOver the past month, how often have you had a sensation of not emptying your bladder completely after you finish urinating?

FrequencyOver the past month, how often have you had to urinate again less than two hours after you finished urinating?

IntermittencyOver the past month, how often have you found you stopped and started again several times when you urinated?

UrgencyOver the last month, how difficult have you found it to postpone urination?

Weak streamOver the past month, how often have you had a weak urinary stream?

StrainingOver the past month, how often have you had to push or strain to begin urination?

NocturiaOver the past month, many times did you most typically get up to urinate from the time you went to bed until the time you got up in the morning?

Page 27: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

27

Quality of life due to urinary symptoms

DelightedPlease

dMostly

satisfiedMixed

Mostly dissatisfi

ed

Unhapp

y

Terrible

If you were to spend the rest of your life with your urinary condition the way it is now, how would you feel about that?

0 1 2 3 4 5 6

Total score: 0–7 Mildly symptomatic; 8–19 moderately symptomatic; 20–35 severely symptomatic.

Page 28: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

28

BPH Semptom İndeksi AnketiBPH Semptom İndeksi Anketi

Page 29: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

29

►Hastanın BPH semptomları zaman içinde Hastanın BPH semptomları zaman içinde progresyon gösterebilir ve akut üriner progresyon gösterebilir ve akut üriner retansiyon oluşma riski ya da cerrahi retansiyon oluşma riski ya da cerrahi ihtiyacı olabileceği unutulmamalıdır.ihtiyacı olabileceği unutulmamalıdır.

►Öyküde idrar yolları yakınmalarına Öyküde idrar yolları yakınmalarına odaklanmalı, alt üriner sistem semptomları odaklanmalı, alt üriner sistem semptomları ilişki olabilecek önceki cerrahi işlemler, ilişki olabilecek önceki cerrahi işlemler, genel sağlık ve yaşam tarzı özellikleri genel sağlık ve yaşam tarzı özellikleri sorgulanmalıdır.sorgulanmalıdır.

►Yakınmaları alevlendirebilecek ilaç Yakınmaları alevlendirebilecek ilaç kullanımı öyküsü alınmalıdır. kullanımı öyküsü alınmalıdır.

Page 30: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

30

medikasyonmedikasyon mekanizmamekanizma

•AntihistaminiklerAntihistaminikler

•DekonjestanlarDekonjestanlar

•DiüretiklerDiüretikler

•OpiyatlarOpiyatlar

•TCATCA

•Parasempatik tonusu azaltırParasempatik tonusu azaltır

•Alfa adrenerjik res stim ile Alfa adrenerjik res stim ile sfinkter tonusunu arttırırsfinkter tonusunu arttırır•İdrar yapımını arttırırİdrar yapımını arttırır

•Mesane kasılmasını azaltırMesane kasılmasını azaltır

•Antikolinerjik etkiAntikolinerjik etki

Page 31: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

31

►Fizik MuayeneFizik Muayene Suprapubik palpasyon ve perküsyonSuprapubik palpasyon ve perküsyon Ekstragenital ve testis muayenesiEkstragenital ve testis muayenesi İdrar analiziİdrar analizi İdrar kültürü, serum kreatinin, glukoz düzeyiİdrar kültürü, serum kreatinin, glukoz düzeyi Dijital rektal muayeneDijital rektal muayene en önemli fizik en önemli fizik

muayenemuayene►Prostatın büyüklüğü, şekli, simetrisi, nodularitesi, Prostatın büyüklüğü, şekli, simetrisi, nodularitesi,

sertliğisertliği►Gerçek prostat büyüklüğü hakkında fikir vermezGerçek prostat büyüklüğü hakkında fikir vermez►Hassasiyet-prostatitHassasiyet-prostatit►Nodul ca düşündürür (ürologa yönlendir)Nodul ca düşündürür (ürologa yönlendir)►PSA+ DRMPSA+ DRM

Page 32: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

32

Page 33: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

33

Tekrarlayan hematüri, pelvik ağrı, ve Tekrarlayan hematüri, pelvik ağrı, ve üriner retansiyon durumunda ürologa üriner retansiyon durumunda ürologa yönlendir.yönlendir.

Yüksek PSA, anormal rektal dijital Yüksek PSA, anormal rektal dijital muayene durumunda ürologa yönlendir.muayene durumunda ürologa yönlendir.

Biyopsi kararı ürolog tarafından Biyopsi kararı ürolog tarafından verilmelidir.verilmelidir.

Page 34: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

34

►PSA testi 50 yaş üzeri her erkeğe PSA testi 50 yaş üzeri her erkeğe yapılmalı.yapılmalı.

►Birinci derce akrabalarda prostat Birinci derce akrabalarda prostat kanseri öyküsü, Afrika- Amerika/ kanseri öyküsü, Afrika- Amerika/ Kanadalı erkekler için 40 yaştan Kanadalı erkekler için 40 yaştan itibaren önerilmelidir.itibaren önerilmelidir.

Page 35: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

35

► 1.5 ng/ml 1.5 ng/ml üzeri PSA değeri (en az 30 cc üzeri PSA değeri (en az 30 cc prostat volumunu düşündürür), prostat prostat volumunu düşündürür), prostat kanseri olmayan erkeklerde progresyon kanseri olmayan erkeklerde progresyon riskini gösterir.riskini gösterir.

► Prostat kanserinin saptanmasında PSA, Prostat kanserinin saptanmasında PSA, DRM’ye göre daha duyarlıDRM’ye göre daha duyarlı

► 4.0 ng/dl’lik4.0 ng/dl’lik PSA kesim değeri prostat PSA kesim değeri prostat Ca’ların çoğunu tespit ederCa’ların çoğunu tespit eder

Page 36: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

►Erken vakalar %10-%20 kadar Erken vakalar %10-%20 kadar atlanabiliratlanabilir

►Eşik değeri daha düşük alınırsa yalancı Eşik değeri daha düşük alınırsa yalancı pozitifler ve biyopsiler artarpozitifler ve biyopsiler artar

►Mortalitenin azaltılması açısından 2 Mortalitenin azaltılması açısından 2 yılda bir yapılan test yıllık yapılan yılda bir yapılan test yıllık yapılan kadar faydalıdırkadar faydalıdır

36

Page 37: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

37

►Tedavi Tedavi Yaşam tarzı değişiklikleri: sıvı kısıtlanması, Yaşam tarzı değişiklikleri: sıvı kısıtlanması,

kafein ve alkol gibi irritatif içeceklerden kafein ve alkol gibi irritatif içeceklerden kaçınmak, bazı ilaçlardan kaçınmak, mesane kaçınmak, bazı ilaçlardan kaçınmak, mesane eğitimi ve zamanlı işeme, pelvik taban eğitimi ve zamanlı işeme, pelvik taban egzersizi, kabızlık tedavisiegzersizi, kabızlık tedavisi

Watchful waiting, peryodik tekrar Watchful waiting, peryodik tekrar değerlendirme, IPSS: 7 ve altıdeğerlendirme, IPSS: 7 ve altı

Farmakolojik tedavi: IPSS: 8 ve üstü olanlar. Farmakolojik tedavi: IPSS: 8 ve üstü olanlar. 2. ve 3. kuşak Alfa adrenerjik bloker, 5alfa 2. ve 3. kuşak Alfa adrenerjik bloker, 5alfa reduktaz inhibitörlerireduktaz inhibitörleri

Non-cerrahi yöntemlerNon-cerrahi yöntemler CerrahiCerrahi

Page 38: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

38

► (BPH statik bileşen, dinamik bileşen ya da her ikisi nedeniyle olabilir.)

►Statik bileşen hiperplastik büyüme nedeniyle oluşur, prostatik üretra oklüzyonu olur, 5-alfa redüktaz inhibitörü (5-ARI) kullanılıp testosteronun dihidrotestosterona dönüşümü engellenirse bez küçülebilir.

►Alfa1-adrenoseptörler tarafından düzenlenen artmış tonüs alfa blokör kullanılarak azaltılabilir.

Page 39: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

► 5-ARI, PSA düzeylerini %50 düşürür. 6-12 ay 5-ARI, PSA düzeylerini %50 düşürür. 6-12 ay tedavi sonrasında yetersi PSA düşüşleri tedavi sonrasında yetersi PSA düşüşleri ürologa yönlendirmeyi gerektirir.ürologa yönlendirmeyi gerektirir.

► Alfa blokerlara göre daha geç etkir ancak Alfa blokerlara göre daha geç etkir ancak ancak progresyonu azaltır. Alfa blokerların ancak progresyonu azaltır. Alfa blokerların progresyona etkisi yoktur.progresyona etkisi yoktur.

► 5-ARI ve tamsulosin ejekülasyon volumunu 5-ARI ve tamsulosin ejekülasyon volumunu azaltabilir. Ejekülasyonun azalması işe azaltabilir. Ejekülasyonun azalması işe yaradığının da işaretidir. Ancak haz almayı yaradığının da işaretidir. Ancak haz almayı etkilemediği hastaya söylenmelidir.etkilemediği hastaya söylenmelidir.

39

Page 40: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

►Kombinasyon tedavisine yanıt Kombinasyon tedavisine yanıt verenlerde alfa bloker tedavi verenlerde alfa bloker tedavi kesilebilir. kesilebilir.

►5-ARI yaşam boyu kullanılacaktır. 5-ARI yaşam boyu kullanılacaktır.

40

Page 41: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

41

Üriner retansiyonÜriner retansiyon

► İstemli işeyememe olarak tanımlanırİstemli işeyememe olarak tanımlanır►Akut ve kronik olabilirAkut ve kronik olabilir►40-83 yaş erkeklerde insidansı yılda 40-83 yaş erkeklerde insidansı yılda

1000 erkekte 4.5-6.81000 erkekte 4.5-6.8 ► İnsidans 70 yaşında %10, 80 yaşında İnsidans 70 yaşında %10, 80 yaşında

%30 olur%30 olur

Page 42: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

42

Üriner retansiyonÜriner retansiyon

►En sık nedeni BPH: En sık nedeni BPH: 310 erkeğin iki yıl 310 erkeğin iki yıl takibinde hastaların %53’ünde BPH’ya takibinde hastaların %53’ünde BPH’ya bağlı üriner retansiyon olmuşturbağlı üriner retansiyon olmuştur

►Obstrüktif, enfeksiyöz, Obstrüktif, enfeksiyöz, enflamatuvar, farmakolojik, enflamatuvar, farmakolojik, nörolojik nedenli olabilir nörolojik nedenli olabilir Diğer Diğer obstrüktif nedenlerle de %23 oranında obstrüktif nedenlerle de %23 oranında obstrüksiyon saptanmıştır.obstrüksiyon saptanmıştır.

Page 43: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

43

Page 44: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

44

Üriner retansiyonÜriner retansiyon

► FarmakolojikFarmakolojik► Trisiklik antidepresanlar (antikolinerjik) Trisiklik antidepresanlar (antikolinerjik)

mesanenin detrusor kas kasılmasını mesanenin detrusor kas kasılmasını azaltarak, oral dekonjestanlar da prostat ve azaltarak, oral dekonjestanlar da prostat ve mesane boynunda alfa-adrenerjik tonüsü mesane boynunda alfa-adrenerjik tonüsü arttırarak üriner retansiyona neden olabilirarttırarak üriner retansiyona neden olabilir

► Yapılan bir çalışmada NSAİİ kullanan Yapılan bir çalışmada NSAİİ kullanan erkeklerde üriner retansiyon iki katı erkeklerde üriner retansiyon iki katı görülmüş, bunun da prostaglandin aracılı görülmüş, bunun da prostaglandin aracılı detrusor kas kasılmasının inhibisyonu detrusor kas kasılmasının inhibisyonu olduğu düşünülmüştürolduğu düşünülmüştür

Page 45: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

45

►Öykü, fizik muayene ve tanı testleri Öykü, fizik muayene ve tanı testleri ile birinci basamak hekimi ilk ile birinci basamak hekimi ilk girişimi yapabilmelidir.girişimi yapabilmelidir.

►BPH’da üriner kateterizasyonla BPH’da üriner kateterizasyonla beraber alfa-blokör başlanması beraber alfa-blokör başlanması normal işemeye dönme şansını normal işemeye dönme şansını artırır.artırır.

Page 46: YAŞLI ERKEKTE ÜROLOJİK SEMPTOMLAR

TEŞEKKÜR EDERİMTEŞEKKÜR EDERİM

46