yaŞlanma ve metabolİzma ... yaşlanmayı kontrol etmek için gençlik pınarı veya...
Post on 06-Mar-2020
2 views
Embed Size (px)
TRANSCRIPT
YAŞLANMA YAŞLANMA VE METABOLİZMAVE METABOLİZMA
Tarih : 24 Mayıs 2003 Cumartesi / 20:00 Yer : Hilton Otel / MERSİN
Dr.Yahya LaleliDr.Yahya Laleli Düzen Laboratuvarlar Grubu
Kurucusu ve Yöneticisi
Hadise zedeleyicidir, Hadise zedeleyicidir, kısıtlayıcıdır, ilerleyicidir, kısıtlayıcıdır, ilerleyicidir, hepimizin içinden gelir ve hepimizin içinden gelir ve
üniversaldır.üniversaldır.
Yaşlanma: Zamanla birikerek süregelen, hastalıklara hassasiyeti arttıran veya hastalığa sebep olan değişikliklerle giden ve ölümle neticelenen bir prosestir.
Yaşlanma insanı geniş bir hastalık yelpazesine hassas kılar.
Yaşlanmayı kontrol Yaşlanmayı kontrol etmek için gençlik etmek için gençlik
pınarı veya bir iksir pınarı veya bir iksir aramayalım.aramayalım.
Mümkün olan mutlu Mümkün olan mutlu ve sağlıklı olarak ileri ve sağlıklı olarak ileri yaşlara ulaşmaktır. yaşlara ulaşmaktır.
Bu bir şanstır.
Yaşlılık Karakteri:Yaşlılık Karakteri: Etkili ve etkin olmada sürekli azalma, O2 alma kapasitesinde azalma (metabolizma azalır) Organlar atrofiye olur, görme ve duyma kaybıyla
beraber denge kaybı olur, İmmun sistem çöker, Vücut zedelenmelere açıktır, yaralar geç
kapanır, Sifinkter kontrolleri azalır, Kötü huylu tümörlerin oluşum şansı artar.
Yaşlılığın sebep olduğu Yaşlılığın sebep olduğu hastalıklar nelerdir ? hastalıklar nelerdir ?
Metabolik sendrom,Metabolik sendrom, Kardiyovasküler sistem hastalıkları,Kardiyovasküler sistem hastalıkları, Diyabet,Diyabet, Akciğer hastalıkları (Amfizem KOAH)Akciğer hastalıkları (Amfizem KOAH) Artrit/Adale-İskelet HastalıklarıArtrit/Adale-İskelet Hastalıkları Görme bozuklukları, depresyon ve Görme bozuklukları, depresyon ve
kazalar.kazalar.
Yaşlanma hiçbir hastalığa sebep olmaz.Yaşlanma hiçbir hastalığa sebep olmaz. Meydana gelen fizyolojik değişiklikler nedeniyle bazı Meydana gelen fizyolojik değişiklikler nedeniyle bazı
hastalıkların ihtimali artar.hastalıkların ihtimali artar.
94-95 projeksiyonu 9.02.2001
Kadın 72
Erkek 67
FİZYOLOJİK YAŞLANMA FİZYOLOJİK YAŞLANMA FİZİKSEL FİZİKSEL YAŞYAŞ
YAŞLANMA YAŞLANMA HASTALIKHASTALIK
Figure 1-2. Comparison of individuals living at various ages and periods of time with the “ideal” maximum life span (A) ideal, (B) 1980, (C) 1920, (D) 1900, (E) 3000 BC.
Yaşlılığı Belirlemede “Biomarker” Yaşlılığı Belirlemede “Biomarker” Belirleme Zorlukları:Belirleme Zorlukları:
Fertler arası biyolojik farklılıklar, Yaşlanma ve hastalık proseslerinin örtüşmesi, Yaşa bağlı değişikliklerin hangilerinin benign,
hangilerinin patolojik olduğunun ayrım zorluğu, Herhangi bir prosesin organ içi tahrip edici olma
düzeyinin belirlenememsi, kritik ve kritik olmayan tahribat düzeyinin ayrımı.
Kardiyovasküler sistemde yaşlanmaya Kardiyovasküler sistemde yaşlanmaya bağlı fizyolojik değişikliklerbağlı fizyolojik değişiklikler
Arterlerde elastite azalır, sol ventrikül yükü artar, Sistolik basınç artar, Sol ventrikül büyür, Diastolde genişleme zamanı uzar, Arterlerdeki baro reseptör algılaması düşer kalp
hızı azalır, Kalp adalesi fibrozisi aort bazında kalsifikasyon,
his hüzmesinde zedelenme ve sağ fibroz tirigonda yırtılma,
-adrenerjik reseptör sitimulasyonuna azalmış cevap,
Baro ve kemoreseptörlerin azalmış cevabı ve katekolaminlerde artış,
İzole sistolik hipertansiyon, diastolik disfonksiyon,
Artri ventriküler iletişim bozukluğu Aort valve kalsifikasyon
Kardiyovasküler risk faktörleri kümesiKardiyovasküler risk faktörleri kümesi
Hipertansiyon Obesite Hiperinsulinemi Diabet Hipertrigliseridemi Küçük, yoğun LDL Düşük HDL-C Hiperkoagulabilite
İnsülinİnsülin direncidirenci
Endothelial Endothelial disfonksiyondisfonksiyon
AterosklerozisAterosklerozis
Deedwania PC. Am J Med 1998:105(1A):1S-3S
Metabolik Sendromun Genel ÖzellikleriMetabolik Sendromun Genel Özellikleri
Risk Faktörü Belirleyici/tanımlayıcı seviye Abdominal obesite (bel çevresi)
Erkeklerde Kadınlarda
>102 cm (>40 in.) >88 cm (>35 in.)
Yükseltilmiş trigliserid >150 mg/dL Düşük HDL kolesterol
Erkeklerde Kadınlarda
85 mm Hg Fasting glukoz >110 mg/dL
Metabolik SendromMetabolik Sendrom
Kazanılmış nedenler – Fazla kilo ve obesite – Bedensel hareketsizlik – Bazı kişilerde yüksek karbonhidrat
içeren diyetler (>%60 karbonhidrat kaynaklı)
Genetik/moleküler nedenler – Cd 36 (FAT) – Daf2/unc 64 (Ins.Resp.)
Metabolik Sendrom Metabolik Sendrom Tedavisine Yönelik AmaçlarTedavisine Yönelik Amaçlar
– Altında yatan nedenleri azaltmak Fazla kilo ve obesite Bedensel hareketsizlik
– Lipid ve lipid olmayan risk faktörlerini beraberce tedavi etmek
Hipertansiyon Tromboza meyil Atriojenik dislipidemi
Diabet Önleme Programı: Yaşam sitilinde yapılan değişiklikler Tip 2 Diyabet gelişim riskini azaltmaktadır.
Source www.nih.gov, Ağustos 2001
http://www.nih.gov/
Modifiye Edilebilir Parametrelerin Modifiye Edilebilir Parametrelerin KazançlarıKazançları
Diabet kontrolü HbA1c %1 düşüş :
Diabetten ölüm %21 azalma M.I. Bağlı ölüm %14 azalma Diabet komplikasyonu %37 azalma
ACE inhibitörü (ramipril) kullanımı, 55 yaş üzeri >4.5 yıl :
Bütün nedenlere bağlı ölüm %25 az Kardiyovasküler ölümler %37 az
Tansiyon kontrolü Sistolik basıncın 10 mm düşürülmesi:
Ölüm nedenlerine %15 azalma M.I. bağlı ölümde %11 azalma Myokart komplikasyonunda %13 azalma
Peroxisome proliferator-activator receptor alpha
TG , Apo CIII , Lipoprotein lipaz , Apo A1)
İnsülin direncinde , Ox.LDL resp. (Cd36)
BMI= ağırlık (kg) / boy (m2)
Lipid ve Lipoproteinlerin Lipid ve Lipoproteinlerin Arterioskleroz Dışı Hastalık İlişkileriArterioskleroz Dışı Hastalık İlişkileri
Apolipoprotein E4 variantı - Alzheimer hastalığına yatkınlık
Cytokrom P-450 polimorfizmi - Alzheimer hastalığı ile ilişkili
Nöron içi kolesterol düzeyi - Nöron içi plak teşekkülü
ABC Transport Protein Genetik Bozukluğunun Kolesterol Metabolizmasına Etkisi
(The Fats of Life, 2003)
ABCA, Transport Sistemi
(The Fats of Life, 2003)
Sitosterolemi (tendonlarda
xantomlar hemolitik anemi ve arterit)
Yaşlanmanın izahı:Yaşlanmanın izahı: Stochastic Teori (Rasgele eskime ve dökülme) İmmünolojik, Neuroendokrin SERBEST RADİKALLER ve LİPİD
PEROKSİDASYONU Artmış oksidasyon, glikozilasyon, Kalıtsal faktörler/ sporadik mutasyon Yaşam şekli
hepsinin toplamı !.
Yaşlanma Hızını Artıran/Azaltan Etkenler:Yaşlanma Hızını Artıran/Azaltan Etkenler: Egzersiz noksanlığı, Sigara, uykusuzluk, alkol bağımlılığı, Vücut kitlesi ve yağ dağılımı, Genetik/Moleküler-Telemeraz geni, Kronik hastalıklar/diabet, hipertansiyon, endokrin
sistem hastalıkları, Sosyo-ekonomik faktörler/eğitim, meslek, gelir durumu Kısıtlayıcı olmayacak tarzda yaşam beklentisi, Metabolizmanın yavaşlatılması, Kemik ve adale gücünün artırılması//Dengenin idamesi
N E G A T İ F
P O Z İ T İ F
Yaşlanmaya karşı yapabileceklerimiz:Yaşlanmaya karşı yapabileceklerimiz:
Antioksidanlar o Vitaminler o Flavonoidiler o Metaloproteinler
Oksidan maddelerin az oluşturulması/alınması HMG-CoA Reductase intibitörleri (statinler)
Reseptörlerden zengin beslenme
Pozitif düşünce,
Ulaşılacak hedef,
Grup oluşturma,
Ruhsal KondisyonRuhsal Kondisyon Denge ve adale gücünün
korunması, Eklemlerin çalıştırılması, Kemiklere ağırlık veren
egzersiz,
Fiziksel KondisyonFiziksel Kondisyon
Yaşlanmayı takipte kullanılabilecek belirleyiciler
Vücut Kitlesi (Body Mass Index) Vücut Kompozisyonu/Kemik Mineral
Dansitesi GTT/PP Kan Şekeri HbA1C İnsülin/ILGF Kolesterol/HDL Homocystein Solunum Fonksiyonları Genomik, proteomic testler
İnanıyoruz ki “uzun yaşam tıbbi” sağlıklı yaşam sürecini
uzatacak; sağlık desteği, hastalıkların önlenmesi, diyet,
egzersiz, tütün kullanımının durdurulması ve bütün bunların yanısıra gelişmiş tıbbi bakım ve
temel araştırmaların sonucu ortaya çıkan yeni keşifleri de