yaŞar Ünİversİtesİ enerjİ verİmlİlİĞİ yÖnetİmİ ve ......buhar/sıcak ya da kızgın su...

36. Enerji Verimliliği Haftası 8. Enerji Verimliliği Forum ve Fuarı

‘’Enerji Yönetim Sistem Standardı Kapsamında Enerji Planlama Prosesi Çıktılarının

Belirlenme Kriterleri’’

Arif Hepbaşlı (Sertifikalı Enerji Yöneticisi)

Yaşar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü 12 Ocak 2017, Perşembe, 11.30-11.40

1/19 25.01.2016

2/19

Kaynak Gösterme Buradaki sunum (yada diğerleri) başka yerde

kullanıldığı taktirde, lütfen aşağıdaki gibi kaynak gösteriniz. Teşekkürler…

Hepbaşlı, A.: ”Enerji Yönetim Sistem Standardı Kapsamında Enerji Planlama Prosesi Çıktılarının Belirlenme Kriterleri”, WOW Center, İstanbul, 12 Ocak 2016, 19 slayt, .www.internettenaldığınızwebadresiniyazabilirsiniz, Erişim Tarihi (internetten indirdiğiniz andaki tarihi yazabilirsiniz):………………….

Not: Slaytlarda yer alan kaynaklara ulaşmak için, lütfen bildiri metnine bakınız.

25.01.2016 8. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı

Arif Hepbaşlı

http://www.internettenaldığınızwebadresiniyazabilirsiniz/



Sunum Planı

• TS EN ISO 50001:2011

• Enerji Planlama Prosesi

• Enerji Planlama Prosesi Çıktıları – Enerji Referans Noktası (EnRN)

– Enerji Performans Göstergeleri (EnPG’leri)

– Enerji Amaçları

– Enerji Hedefleri

– Eylem Planları

• Sonuçlar

• Soru ve Katkılar

8. Enerji Verimliliği Forumu ve Fuarı Arif Hepbaşlı

3/19 25.01.2016


Arif Hepbaşlı 4/19

TS EN ISO 50001:2011 (Enerji Yönetim Sistem Standardı)

Şekil 1. Enerji Yönetim Sistemi (Kaynak [3]’den adapte edildi).



ISO 50002

Energy audits – Requirements with guidance

for use

ISO 50003

Energy management systems – Requirements for bodies

providing audit and certification of energy management systems

ISO 50004

Energy management systems – Guidance for the implementation, maintenance and

improvement of an energy management system

ISO 50006

Energy management systems – Measuring energy performance

using energy baselines (EnB) and energy performance

indicators (EnPI) – General principles and guidance

ISO 50015

Energy management systems – Measurement and verification of

energy performance of organizations – General principles

and guidance

ISO 50001:2011 Ailesinin Bazı Üyeleri

Kaynak: https://viridis.energy/en/news/iso-50001-standards-family, Erişim Tarihi: 25.12.2016 (Bundan adapte edildi).

https://viridis.energy/en/news/iso-50001-standards-family









YAŞAR ÜNİVERSİTESİ: Ülkemizde TS EN ISO 50001:2011

Belgesini Alan İlk Üniversite (5 Ocak 2016)


6/19 25.01.2016

Enerji Yönetimi Ekibimiz

Sertifikalı Enerji Yöneticilerimiz


7/19 25.01.2016

Şekil 2. EnYS Standardının Ana Yapı Taşları [2,4].

Şekil 3. Enerji Planlama Prosesleri Şeması [8].



Enerji Referans Noktası (EnRN)

Şekil 4. Enerji Referans Noktasının Oluşturma Aşamaları [9].

Şekil 5. EnRN, Raporlama ve Tasarruf Periyotlarının Şematik Gösterimi [11].

Tasarruflar = EnRN Enerji Değeri – Raporlama Periyotu Enerji Değeri +/- Ayarlamalar



EnRN’nin Oluşturulmasında Kullanılan Yöntemler [10]

1. Mutlak Enerji Kullanımı

2. Özgül Enerji Oranlı Referans Noktası

3. Çok Değişkenli Özgül Enerji Oranlı Referans Noktası

4. Regresyon Analizi

5. Modelleme/Simülasyon

6. Kısa-Süreli Ölçme



Şekil 6. EnP, EnRN ve Enerji Hedefleri Arasında İlişki (Kaynak [12]’den adapte edildi). EnPG, lineer regresyon kullanılarak, enerji tüketimi ile ilgili değişkenler arasındaki matematiksel bir modelle belirlenebilir [12]:

Enerji Tüketimi (kWh) = A + B .(A Ürünü) + C. T

EnP: Enerji Performans Göstergesi EnRN: Enerji Referans Noktası



Bina/ Enerji

Sistemi EnPG Açıklamalar

Bina

Basit performans göstergesi veya enerji kullanım indeksi

(kWh/m2)

Fosil yakıtlar ve elektrik için ayrı ayrı bulunur. Burada, dönüştürülmüş döşeme alanı; brüt alandan, tesis odaları ve iklimlendirilmeyen diğer alanların çıkarılmasıyla bulunur (örneğin depolar, kapalı oto parkları ve çatı hacimleri gibi).

Basit performans göstergesi veya enerji kullanım indeksi

(TEP/m2)

Normalleştirilmiş performans göstergesi (kWh/m2)

Daha fazla hassas kıyaslamalar gerektiğinde, hava ve yapının kullanım saatleri gibi faktörlerin etkisi önemli olduğunda kullanılır.

Enerji gider indeksi

(TL/m2)

Şartlandırılan hacmin birim m2’si başına yıllık kullanılan enerjinin TL olarak bir ifadesidir. (TL/m2yıl);

AlanıYüzey Top. Hacmin Şartlan.

Kullanımı Enerji Yıllık Top.

Enerji Performans Göstergesi (EnPG)



Bina/ Enerji

Sistemi EnPG Açıklamalar

Buhar/sıcak ya da kızgın

su kazanı

Isıl verim (%)

Kullanılan ısıl verimin hangi norm, kural ya da standarda bağlı olduğu göz önüne alınmalı ve belirtilmelidir.

Basınç-lı hava

kW/Nm3 veya

kW/(m3/dk) N: Nominal

Üretilen basınçlı hava miktarı ölçülebilir veya kompresör performans eğrisi ve kompresöre verilen güce dayalı olarak tahmin edilebilir.

Buhar sistemi

kJ/kg-üretilen buhar miktarı

Bir kg buhar üretmek için ne kadar enerji harcıyoruz.

Proses ısıtma sistemi

kJ/birim çıktı

Çıktı, tipik olarak proses ısıtma sisteminden geçen malzemenin miktarı olarak ölçülür (Örneğin; bir metal ısıl işlem fırını için, ölçülen birim, kg metal olabilir. Bir halı kurutma makinası için, metrekare halı olabilir).

Fan sistemi

kWh/ Nm3 Hava miktarı ölçülebilir veya fan karakteristik eğrisi ve fana verilen ölçülen güce dayalı olarak tahmin edilebilir.

Pompa sistemi

kWh/m3 Akışkan miktarı ölçülebilir veya pompa karakteristik eğrisi ve pompaya verilen ölçülen güce dayalı olarak tahmin edilebilir.

Elektik motoru

kWh/ birim çıktı Motorlar, tipik olarak pompalar, fanlar, konveyörler gibi, diğer ekipmanları tahrik etmek için kullanılırlar. Bu yüzden, EnPG’si, çekilen elektrik enerjisi ve ekipmanın çıktısı ile ilintili olacaktır.



Şekil 7. Amaç, Hedef ve Eylem Planı Arasındaki İlişki [17].

SMART Akronim Spefic (Belirli), Measurable (Ölçülebilir), Appropriate (Uygun), Realistic (Gerçekçi) ve Timed veya Time-Bound (Zamana Bağlı)



Grup Hedefin Tip Hacimsel Hedefler

Enerji kullanımı hedefi Enerji kullanımı düşürme hedefi

Fiziksel Verimlilik Hedefleri

Enerji verimlilik hedefi Yeni kurulumlar için enerji verimlilik hedefi Enerji verimlilik benzerleri ile kıyaslama (benchmark) hedefi Enerji verimliliği İyileştirme hedefi

Ekonomik Yoğunluk Hedefleri

Enerji yoğunluk hedefi Enerji yoğunluk iyileştirme hedefi

Ekonomik Hedefler

Sosyo-ekonomik hedef Karlılık hedefi Ödeme gücü hedefi

Endüstriyel Enerji Kullanımı İçin Hedeflerin Sınıflandırılması [18]



Grup Hedefin Tip Örnekler

Hacimsel Hedefler

a) Enerji kullanımı hedefi

b) Enerji kullanımı düşürme hedefi

a) Enerji kullanımını 2020’ye kadar 100 PJ ile sınırlayın.

b) Toplam enerji kullanımını 1990’daki düzeye kıyasla 2020’de % 10’a düşürün.



Enerji Yönetimi Eylem Planı Amaç: Orijinal Yayın Tarihi:

Hedef: Revizyon Tarihi:

Enerji Yönetimi Projesi:

Projenin Planlaması

Uygulama Aşamaları

Sorumlu Kişi

Teslim Tarihi

Gerekli Kaynak(lar)/Görüş(ler)

Hedef Doğrulama Planı

Aşama Bilgi/Kaynak Gereklilikleri

Gerçek Sonuç(lar)/Görüş(ler):

Hazırlayan: Tarih:

Onaylayan:

Tarih:

Sonuçlar



• EnRN’nın ve EnPG’nin belirlenmesinde, buna etki eden faktörlerin göz önüne alınması ve doğrulama amaçları için gerekli istatiksel çalışmaların yürütülmesi büyük önem taşımaktadır.

• EnPG’lerinin, göz önüne alınan kuruluşta yer alan tüm sistemleri ve bileşenlerini kapsayacak şekilde ele alınması gereklidir.

• Enerji hedefleri, burada yer alan gruplara göre belirlenebilir. Salt bir hedefin göz önüne alınması yeterli olmayabilir.

• Enerji yönetim ekibi, prosesi çok karmaşık görüyorsa, enerji yönetim işlemini başlatmak için daha basit bir yaklaşımı uygulamaya doğru yönlenmelidir. Daha sonra, ekip, tecrübe, kurumun güvenini veya diğer becerileri kazanacağı için, daha fazla ileri teknikleri kullanabilir. Daha fazla karmaşık tesisler ve şartlar için, zamanı ve kaynakları daha verimli kullanmak amacıyla tesise yardımcı olacak bir uzmanının getirilmesi anlam ifade edebilir [21].


18/19 25.01.2016

Teşekkür

Yazar;

• Bu bildiriyi sonuna kadar dinleyen tüm katılımcılara

ve

• Bu bildiriyi sunma fırsatı verdiği için, T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü’ne ve Enerji Verimliliği Daire Başkanlığı’na,

teşekkürü bir borç bilir.



yaŞar Ünİversİtesİ enerjİ verİmlİlİĞİ yÖnetİmİ ve ......buhar/sıcak ya da kızgın su...

Documents