Wykorzystanie energii ze słońca na przykładzie Gminy Wierzchosławice

– doświadczenia, budowa i eksploatacja.

Autor:

mgr inż. Marcin Wasa – Prezes Zarządu „Energia Wierzchosławice” Sp. z o.o.

I. Działania i plany Gminy Wierzchosławice w zakresie

praktycznego, innowacyjnego wykorzystania odnawialnych

źródeł energii.

Badania i rozpoznanie możliwości wykorzystania potencjału

odnawialnych źródeł energii (OZE):

• wiatr - brak dobrych warunków wietrznych;

• woda - próg wodny na rzece Dunajec w miejscowości Ostrów

(projekt na elektrownię wodną o mocy 2,1 MW- prywatny inwestor);

• wody geotermalne - zasoby określone przez PAN z Krakowa, w 2010

roku koncesja na odwiert geotermalny o głębokości 3600 m w

Bobrownikach Małych, w 2011 środki z NFOŚiGW w Warszawie na

odwiert poszukiwawczo-badawczy w celu określenia zasobności

źródła wód geotermalnych;

• słońce - kolektory słoneczne i modułu fotowoltaiczne. 2

I. Działania i plany Gminy Wierzchosławice w zakresie

praktycznego, innowacyjnego wykorzystania odnawialnych

źródeł energii.

W roku 2009/2010 w ramach programu ograniczenia niskiej emisji i emisji gazów cieplarnianych zainstalowano na 40 dachach domów mieszkańców Gminy Wierzchosławice kolektory słoneczne do podgrzewania wody użytkowej. Ciągle monitorujemy rynek środków Unii Europejskiej w poszukiwaniu dotacji na kolektory w celu objęcia pełnej liczby mieszkańców Gminy zgłoszonej w programie.

3

I. Działania i plany Gminy Wierzchosławice w zakresie

praktycznego, innowacyjnego wykorzystania odnawialnych

źródeł energii – cd.

W roku 2011 przystąpiliśmy do realizacji dużego przedsięwzięcia

związanego z fotowoltaiką pn.: „Budowa farmy fotowoltaicznej o mocy

1,8 MW w Wierzchosławicach – Etap I”. Na ten cel otrzymaliśmy z

Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

w Krakowie pożyczkę na preferencyjnych warunkach w wysokości

4 300 000 zł. Równocześnie w dniu 22 grudnia 2010 podpisaliśmy

umowę z Urzędem Marszałkowskim Województwa Małopolskiego na

dofinansowanie ww. projektu na kwotę 4 308 670 zł z Małopolskiego

Regionalnego Programu Operacyjnego 2007-2013, Działanie 7.2

Poprawa jakości powietrza i zwiększenie wykorzystania

odnawialnych źródeł energii. Pierwsza w Polsce przemysłowa farma

fotowoltaiczna o mocy 1,0 MW została uruchomiona 30.09.2011 r. 4

Pierwsza w Polsce farma fotowoltaiczna o mocy 1,0 MW w Wierzchosławicach

została wybudowana i uruchomiona w dniu 30.09.2011 r.

Fot. Archiwum GEORYT Krzysztof Witkowski Farma fotowoltaiczna

działa na zasadzie

zjawiska

fotowoltaicznego tj.

konwersji energii

promieniowania

słonecznego na energię

elektryczną. Następnie

energia z paneli

fotowoltaicznych spływa

do przetwornic -

falowników, które

zamieniają prąd stały na

zmienny. Przez

transformator i

rozdzielnie przesyłamy

go do sieci

energetycznej.

Natężenie promieniowanie słonecznego w naszym kraju jest różne w zależności od

regionu i waha się od 900 do 1200 kWh/m2. Spośród 8760 godzin w roku w Polsce

możemy liczyć na nasłonecznienie w przedziale od 1390 do 1900 godzin, przy

czym największa efektywność występuje w okresie od kwietnia do września.

Strefy

od

1000 W/m2

do

1160 W/m2

Mapa nasłonecznienia w Polsce

Co to jest panel fotowoltaiczny

Same ogniwa fotowoltaiczne są zbyt kruche i nieodporne na warunki

zewnętrzne by możliwe było ich praktyczne wykorzystanie bez

dalszego przetworzenia. Nie mogą one istnieć samodzielnie i dlatego

łączy się je w większe jednostki funkcjonalne – panele fotowoltaiczne.

Panel fotowoltaiczny definiowany jest jako urządzenie służące do

przemiany światła słonecznego bezpośrednio na energię elektryczną.

Składa się on z pasemek zlutowanych ze sobą ogniw krzemowych,

które są zalaminowane, pokryte szybą i oprawione w aluminiowe ramy.

Dostępne komercyjnie panele fotowoltaiczne mają moc od 5W do

400W i mogą być dowolnie łączone w celu uzyskania żądanych

parametrów.

8

Ogniwo fotowoltaiczne z

krzemu monokrystalicznego Ogniwo fotowoltaiczne z

krzemu multikrystalicznego

Rodzaje paneli fotowoltaicznych

9

1 - Warstwa czołowa: hartowane szkło o niskiej zawartości Fe 2 - Pierwsza warstwa laminatu EVA (octan etylowinylu) 3 - Krzemowe ogniwa fotowoltaiczne, połączone ze sobą w szereg 4 - Druga warstwa laminatu EVA 5 - Warstwa tylna (KPK, Tedlar)

Schemat budowy panela

fotowoltaicznego

10

Widok z przodu Widok z tyłu Ramka

aluminiowa

Gniazdo złączeniowe

Tył Przód Bok

60 ogniw połączonych szeregowo

Widok na panel fotowoltaiczny

zastosowany na naszej farmie.

11

Podstawową korzyścią z użycia

instalacji fotowoltaicznej jako

źródła energii jest to że jest ona

przyjazna środowisku. Produkcja

energii nie jest związana z emisją

jakiejkolwiek zawartości

dwutlenku węgla. Instalacja

pracuje nie emitując także hałasu

i jakichkolwiek innych

zanieczyszczeń. Źródło energii

zlokalizowane jest blisko miejsca

wykorzystania co ogranicza straty

powstałe podczas przesyłu tradycyjnej energii.

Fot. Archiwum „Energia Wierzchosławice” Sp. z o.o. Przygotowanie

inwestycji wraz z

budową i oddaniem

do eksploatacji trwa

max. 6 miesięcy.

Z uwagi na prawo

budowlane oraz

prawo energetyczne

obecnie

obowiązujące nie

wymagane jest

pozwolenie na

budowę oraz ocena

oddziaływania na

środowisko.

Na terenie Gminy

Wierzchosławice powstała farma

fotowoltaiczna, należąca do spółki

Energia Wierzchosławice Sp. z

o.o. Budowa farmy rozpoczęła

się 15.07.2011r, zakończyła

30.09.2011. Drugiego

października odbyło się uroczyste

otwarcie z udziałem V-ce

Premiera i Ministra Gospodarki

Waldemara Pawlaka. Na działce

o powierzchni ok. 2 ha

zamontowano 4445 tys. paneli o

mocy 225 W, każdy na

konstrukcji stalowej wbijanej

kafarem do ziemi.

Fot. Archiwum „Energia Wierzchosławice” Sp. z o.o.

Farma mogła powstać dzięki

środkom unijnym z Małopolskiego

Regionalnego Programu

Operacyjnego (działanie 7.2.

Poprawa jakości powietrza i

zwiększenie wykorzystania

odnawialnych źródeł). Projekt

uzyskał dofinansowanie 50%

kosztów kwalifikowanych.

Równocześnie Wojewódzki Fundusz

Ochrony Środowiska i Gospodarki

Wodnej w Krakowie udzielił spółce

pożyczki na wkład własny w

wysokości 50% środków

kwalifikowanych. Na pozostałą część

kosztów oraz podatek VAT spółka

zaciągnęła kredyt w banku. W taki

sposób udało się złożyć cały projekt i

przystąpić do realizacji.

Fot. Archiwum „Energia Wierzchosławice” Sp. z o.o.

Szacowane przychody roczne to

ok. 450 do 600 tys. zł. (w

zależności od nasłonecznienia).

Inwestycja zwróci się po ok. 7

latach. Energia produkowana

przez największą w Polsce

elektrownię fotowoltaiczną będzie

odsprzedawana bezpośrednio do

sieci energetyczne. Produkcja

energii elektrycznej ze słońca ma

również dodatkowy przychód

związany ze sprzedażą

świadectw pochodzenia energii

ze źródeł odnawialnych-

zielonych certyfikatów.

Fot. Archiwum „Energia Wierzchosławice” Sp. z o.o. Celem całego projektu była

poprawa efektywności

energetycznej poprzez

wprowadzenie systemów energii

odnawialnej. Energia

Wierzchosławice Sp. z o.o.

planuje wybudować w sumie

10MW mocy zainstalowanej w

fotowoltaice, co da łączny

przychód dla gminy

Wierzchosławice ok.4,5-6 mln zł

na rok. Mamy nadzieję, że farma

zapoczątkuje budowę tego

rodzaju instalacji w całej Polsce,

ponieważ są one ekologiczne!

Fot. Archiwum GEORYT Krzysztof Witkowski

Fot. Archiwum GEORYT Krzysztof Witkowski

PODZIĘKOWANIA

W tym miejscu chciałbym szczególnie podziękować za trud i wielką przychylność wykonawcom tj. Panu Krzysztofowi Witkowskiemu i Panu Zbigniewowi Zagrajkowi oraz dyrektorowi naczelnemu firmy TAURON Dystrybucja S.A. Oddział w Tarnowie Panu Januszowi Onakowi.

Opracowania własne oraz zdjęcia z archiwum „Energia

Wierzchosławice” Sp. z o.o. oraz GEORYT Krzysztof Witkowski

20

PODSUMOWANIE

1. Brak pozwolenia na budowę(zgłoszenie robót budowlanych).

2. Nie jest wymagana ocena oddziaływania na środowisko.

3. Czas przygotowania i budowy nawet do 6 miesięcy (najkrótszy z OZE).

4. Realny brak jakiegokolwiek złego wpływu na środowisko i otoczenie człowieka.

5. Łatwość rozbudowy.

6. Racjonalne miejsca pracy.

7. Łatwe i realne przyłączenie do sieci SN 15-20kV (rozproszone źródła).

8. Czysta energia (słońce niewyczerpalne przez 5 mld lat).

9. Oszczędność dla gmin i zyski dla budżetu.

21

Dziękuję za uwagę

Zapraszamy do zwiedzania

I w Polsce farmy fotowoltaicznej

w Wierzchosławicach

www.energia-wierzchoslawice.pl

www.wierzchoslawice.pl