wykonano w ramach narodowego grantu: … trzonu macicy.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy...
TRANSCRIPT
![Page 1: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/1.jpg)
Rak trzonu macicy
WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: „MODYFIKACJA I WDROŻENIE PROGRAMU NAUCZANIA ONKOLOGII W POLSKICH UCZELNIACH MEDYCZNYCH”
PRZYGOTOWANO W KATEDRZE ONKOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ, WROCŁAW 2008 r.
![Page 2: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Epidemiologia
• w roku 2005 w Polsce rozpoznano 4196
przypadków raka endometrium
• 6,8% wszystkich nowotworów u kobiet
• zmarło z tego powodu 770 kobiet
![Page 3: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Epidemiologia
•• Zapalność na świecie 11 milionów osób
•• Umieralność na świecie 6 milionów osób
![Page 4: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Epidemiologia
•• Ameryka Północna: • biali – 6.0/100.000• czarni – 4.7/100.000• Los Angeles – 20.2/100.000
•• Europa:• Szwajcaria – 17.8/100.000• Rosja – 6.4/100.000• Norwegia – 5.1/100.000
Na podstawie Cancer Incidence in Five Continents VIII
![Page 5: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/5.jpg)
Epidemiologia –badanie Eurocare
![Page 6: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/6.jpg)
6
EpidemiologiaDolny Śląsk 2002
•• Dolny Śląsk 255 zachorowań
•• Wrocław 54 zachorowania
Na podstawie: Nowotwory złośliwe w woj. dolnośląskim w roku 2002 J. Błaszczyk, M. Pudełko, K. Cisarż. Dolnośląski Rejestr Nowotworów 2004.
![Page 7: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/7.jpg)
7
EpidemiologiaWnioski
•• Systematyczny wzrost zachorowalności
• Stały poziom umieralności
![Page 8: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/8.jpg)
8
EpidemiologiaCzynniki ryzyka (RR)
Wiek 2-3Miejsce zamieszkania: bogate kraje 3-18Wyższe wykształcenie/dochody 1,5-2Biała rasa 2Rodność - 0 3Stan po leczeniu niepłodności 2-3Nieregularne cykle 2-3Późna menopauza 10-20Otyłość 2-5 Cukrzyca, nadciśnienie 1,3-3Tamoksifen duża dawka 3-7DTA, palenie papierosów 0,3-0,5
![Page 9: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Rak trzonu macicy -anatomia
![Page 10: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Rak trzonu macicy -anatomia
![Page 11: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Rak trzonu macicy – obraz makroskopowy
![Page 12: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Rak trzonu macicy –podział patomorfologiczny
![Page 13: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/13.jpg)
13
Rak trzonu macicy –grading
G 1, <5% G 2, 6-50% G 3, > 50%
![Page 14: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Rak trzonu macicy –prekursory
• Tradycyjna koncepcja – hyperplazja z atypią, prosta lub złożona
• Lata 90-te XX wieku – EIN –endometrial intraepithelial neoplasia
![Page 15: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Rak trzonu macicy – typyetiopatogenetyczne wgBokhmana
• Typ IZwiązany z niestabilnościąmikrosatelitarną mutacją PTEN, K-ras, β-kateninyHormonozależny
• Typ IIMutacje p53 lub utrata heterozygotycznościchromosomówBez związku z hormonami
![Page 16: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Rak trzonu macicyRóżnice między I i II typem raka endometrium
cechy Rak endometrioidny(I)
Rak nie-endometrioidny (II)
Mutacja TP53Inaktywacja PTEN
Typy histologiczne
StopieńdojrzałościPrzebiegPrekursoryCzynniki ryzyka
5 – 10%55%
EndometrioidnyŚluzowySekrecyjnyPłaskonabłonkowy
I – III
PowolnyEINhormonalne
80 – 90%11%
Surowiczy brodawkowatyJasnokomórkowyCarcinosarcoma
Nie określa się
AgresywnySurowiczy EIC??Nie znaczące
![Page 17: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Rak trzonu macicy - staging wg FIGO
• Stopień I Ia -guz ograniczony do endometriumIb -naciek < 1/2 błony mięśniowej macicyIc -naciek > 1/2 błony mięśniowej macicy
• Stopień IIIIa -zajęcie gruczołów szyjkowychIIb -naciekanie podścieliska szyjki macicy
![Page 18: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Rak trzonu macicy - staging wg FIGO
• Stopień IIIIIIa –rak nacieka błonę surowiczą macicy i/lubprzydatki, i/lub dodatnia cytologia otrzewnowaIIIb –przerzuty do pochwyIIIc –przerzuty do węzłów chłonnych miednicy i/lub przyaortalnych, i/lub do sieci większej
![Page 19: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Rak trzonu macicy - staging wg FIGO
• Stopień IVIVa – rak nacieka śluzówkę pęcherza i/lub odbytnicyIVb – przerzuty do narządów jamy brzusznej, przerzuty odległe, zajęcie węzłów chłonnych pachwinowych
![Page 20: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Rak trzonu macicy –czynniki prognostyczne
Odsetek pięcioletnich przeżyćw poszczególnych stopniach (FIGO) zaawansowania raka trzonu macicy:
• St I 83%• St II 73%• St III 52%• St IV 27%
![Page 21: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Rak trzonu macicy –czynniki prognostyczne
Odsetek pięcioletnich przeżyćw poszczególnych stopniach histologicznej złośliwości raka trzonu macicy:
• G 1 80-85%• G 2 74-78%• G 3 50-64%
![Page 22: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG
Cechy ca endometrii w USG:
• Wyraźne pogrubienie błony śluzowej macicy:
do menopauzy > 15 mmpo menopauzie > 5-6 mm
• Niejednorodne echo endometrium• Nierówny obrys endometrium• Wyraźna neowaskularyzacja endometrium
w badaniu dopplerowskim, RI < 0,42
![Page 23: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Rak trzonu macicy –czynniki prognostyczne
Typ histologiczny - typ 1 i 2, Stopień zróżnicowania histologicznegoG 1,2,3Stopień zaawansowania klinicznego FIGONaciek błony mięśniowej Naciek przestrzeni naczyniowych Naciek szyjki macicy Przerzuty do węzłów chłonnych Stan receptorowy ER, PR Ploidia DNA Zaburzenia ekspresji genów p53, bcl2, MSI, PTEN
![Page 24: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/24.jpg)
24
Rak trzonu macicy –objawy kliniczne
• Nieprawidłowe krwawienia maciczne -po menopauzie-acykliczne lub obfite , krwotoczne ze
skrzepami przed menopauzą• Upławy krwiste, ropne, wodniste • Bóle brzucha – rzadko • Badanie ginekologiczne, per rectum –powiększenie macicy, naciek przymacicz, guzy jamy brzusznej i przerzutowe
![Page 25: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/25.jpg)
25
Rak trzonu macicy –diagnostyka
Wskazania do pobrania materiału histopatologicznego:
• krwawienia po menopauzie • acykliczne krwawienia z dróg rodnych• zmiany w badaniach rozmazu cytologicznego AGC, AGUS i inne • zmiany w badaniach obrazowych dotyczące macicy i endometrium
![Page 26: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/26.jpg)
26
Rak trzonu macicy –diagnostyka
Metody pobrania materiału histopatologicznego endometrium z jamy macicy :
• histeroskopia• abrazja• pipelle, inne
![Page 27: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/27.jpg)
27
Rak trzonu macicy –Diagnostyka - abrazja
łyżeczkowanie jamy macicy
Kiureta w jamie
Rozszerzenie kanału szyjki macicy
![Page 28: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/28.jpg)
28
Rak trzonu macicy –Diagnostyka - histeroskopia
![Page 29: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/29.jpg)
29
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG - Doppler
a. uterina przepływ w guzieAutor
RI PI RI PI
Bourne 0,89 0,49
Hata 0,53 0,64
Kurjak 0,42
Rudigoz 0,47
![Page 30: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/30.jpg)
30
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG
85%
11%
4%85%
11%
4%
Zgodność oceny głębokości nacieku myometrium z badaniem H-P
Zgodność
Przeszacowanie
Niedoszacowanie
![Page 31: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/31.jpg)
31
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG
![Page 32: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/32.jpg)
32
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG
![Page 33: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/33.jpg)
33
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG
Obraz 3D – ocena nacieku ściany trzonu macicy
![Page 34: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/34.jpg)
34
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG
Pogrubiałe endometrium z bogatym unaczynieniem niskooporowym
![Page 35: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/35.jpg)
35
Rak trzonu macicy –Diagnostyka USG
Spektrum dopplerowskie – niski opór – RI 0,4 (podejrzenie raka)
![Page 36: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/36.jpg)
36
Rak trzonu macicy –Metody leczenia
• Samodzielne leczenie chirurgiczne• Radioterapia: tele + brachyterapia• Chirurgia + radioterapia• Chirurgia i/lub radioterapia z adiuwantowąchemio- lub hormonoterapią• Pierwotna radioterapia z następowym leczeniem chirurgicznym
![Page 37: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/37.jpg)
37
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Kwalifikacja onkologiczna:
• Potwierdzony histopatologicznie rak
Kwalifikacja internistyczna:
• zwróć uwagę na otyłość, nadciśnienie tętnicze i cukrzycę (!) - częste problemy u pacjentek z rakiem trzonu macicy
![Page 38: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/38.jpg)
38
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Kwalifikacja:
Zgoda na operację z usunięciem macicy z przydatkami, biopsją ognisk podejrzanych i ewentualne usunięcie węzłów chłonnych miedniczych iprzyaortalnych
![Page 39: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/39.jpg)
39
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Po otwarciu jamy otrzewnej:
Jest płyn – pobierz do badaniaBrak płynu – podaj 50 – 100ml 0,9% NaCl i po przepłukaniu pobierz do badania cytologicznego na obecność komórek nowotworowych
![Page 40: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/40.jpg)
40
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Po otwarciu jamy otrzewnej:wymazy z:
• zatoki Douglasa,• otrzewnej miednicy mniejszej, • zagłębienia pęcherzowo-macicznego, • otrzewnej pęcherzowej,• otrzewnej kopuły przepony,• zachyłków okołookrężniczych.
![Page 41: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/41.jpg)
41
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Ocena:
Trzonu macicy pod względem ciągłości surowicówki (możliwość jej przerwania przez nowotwór), zaklemowanie(podwiązywanie) jajowodów i więzadełobłych
![Page 42: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/42.jpg)
42
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjneOcena:
Jamy brzusznej i miednicy mniejszej ze szczególnym uwzględnieniem:
• Przydatków• Wątroby• Otrzewnej przepony• Sieci większej• Więzadła żołądkowo - okrężniczego• Węzłów chłonnych przyaortalnych i miedniczych
![Page 43: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/43.jpg)
43
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Zasadnicze leczenie operacyjne:
Proste, zewnątrzpowięziowe wycięcie macicy z przydatkami przez powłoki brzuszne (sp.Freunda lub TeLinde) – wystarczające w stopniu I klinicznego zaawansowania wg FIGO
![Page 44: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/44.jpg)
44
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Rozszerzone radykalne wycięcie macicyKwalifikacja najczęściej już na stole operacyjnym, po otwarciu jamy brzusznejNależy uwzględnić WARUNKI W POLU OPERACYJNYM, stan ogólny chorej i i choroby towarzyszące
Obecnie wykonywane częściejII i III stopień zaawansowania chorobyUsunięcie przymacicz i co najmniej 1/3 górnej mankietu pochwy
![Page 45: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/45.jpg)
45
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Każda zmiana podejrzana (guzek, zgrubienie) powinna być usunięta do badania histopatologicznego. Przy zajęciu sieci większej, poleca się jej usunięcie.
![Page 46: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/46.jpg)
46
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Chirurgiczna ocena stopnia zaawansowania nowotworu:
Ekstyrpacja macicy z przydatkami nie daje możliwości przeprowadzenia pełnej oceny.Niezbędny jest staging wg FIGO.
Ocena węzłów chłonnych zaotrzewnowych.
![Page 47: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/47.jpg)
47
Rak trzonu macicy –Leczenie operacyjne
Typowe drogi odpływuchłonki i przerzutowania do węzłów (kolor zielony)
Schneider A et al. Laparoskopische paraaortale und pelvine Lymphonodektomie. Gynäkologe 1997; 30: 483-499
![Page 48: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/48.jpg)
48
Rak trzonu macicy –Drogi szerzenia się
![Page 49: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/49.jpg)
49
Rak trzonu macicy – meta do węzłów chłonnych
GRADINGGłębokośćnaciekania ściany
G1 G2 G3
Wewnętrzna 1/3 grubości myometrium
3% 5% 9%
2/3 grubości myometrium
0% 9% 4%
Zewnętrzna1/3
myometrium
11% 19% 34%
Creasman WT, Morrow CP, Bundy BN et al. Surgical pathologic spread patterns of endometrial cancer. A Gynecologic Oncology Group Study. Cancer 1987; 60: 2035-41
![Page 50: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/50.jpg)
50
Rak trzonu macicy – meta do węzłów chłonnych
STADIUM MIEDNICZNE (%) PRZYAORTALNE (%)
FIGO Ia, b G1 3 2
FIGO Ib G2,3 9 4-6
FIGO Ic G1-3 18 16
FIGO II 29-41 16-30
FIGO III 66 33
FIGO IV 44
Kreienberg et al. 2005
![Page 51: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/51.jpg)
51
Rak trzonu macicy –wskazania dolymfadenektomii
Stadium IC do IIIB (wszystkie typy histologiczne) Makroskopowa grubość naciekania większa niż ½grubości mięśnia lub guz w jakimkolwiek przekroju > 2 cm, makroskopowe rozprzestrzenienie guza poza macicę
IIIC = zajęte węzły!zawsze przekroić i ocenić makroskopowomacicę przy stole!
Grading G2 lub G3 (także wtedy, gdy IA, IB)Raki jasnokomórkowe lub surowicze (zawsze)Raki endometrialne z komponentąpłaskonabłonkową (adenoacanthoma) lub mieszane gruczołowo-nabłonkowe (ca adenosquamosum) (zawsze)
![Page 52: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/52.jpg)
52
Rak trzonu macicy –radioterapia
ZASTOSOWANIE U 80% CHORYCH
16%-SAMODZIELNA 64%-SKOJARZONA
![Page 53: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/53.jpg)
53
Rak trzonu macicy –radioterapia, gdy istotne czynniki ryzyka wznowy:
• wiek (starsze chore częściej leczone wyłącznąRT, bardziej zaawansowane, częściej G3, M > 50%)• zatory komórek raka w naczyniach krwionośnych/limfatycznych (LVSI – niezależny czynnik rokowniczy, czynnik predykcyjny przerzutów w węzłach chłonnych miednicy, (Briet, Gynecol Oncol 2005)• obecność przerzutów w węzłach miednicy
(Ia M0 – 3,4%, Ic M>50% - 28%)
![Page 54: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/54.jpg)
54
Rak trzonu macicy –radioterapia, gdy istotne czynniki ryzyka wznowy:• naciekanie > ½ grubości mięśniówki;• grading = G2, G3;• naciekanie szyjki macicy;• ogniska nowotworu w tkankach przymacicz;• przerzuty do jajowodów i/lub jajników;• obecność komórek nowotworowych w wymazach z otrzewnej;• postać histologiczna: ca clarocellulare, ca serosum;
![Page 55: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/55.jpg)
55
Rak trzonu macicy –radioterapia, stopień I
W grupie chorych na wysoko- i średniozróżnicowanego (G1, G2) raka w stopniu I°A postępowaniem z wyboru jest radykalne leczenie chirurgiczne. Chore tej grupy nie wymagają uzupełniającego napromieniania.
W grupie chorych na niezaawansowanego RTM opośrednim ryzyku nawrotu procesu nowotworowego(I°A-G3, I°B-G1, G2) leczenie operacyjne z uzupełniającą pooperacyjną brachyterapią (BT) terenu miednicy pozwala wyleczyć ponad 90% chorych. Brak konieczności teleterapii miednicy mniejszej (pRT). (badanie PORTEC)
![Page 56: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/56.jpg)
56
Rak trzonu macicy –radioterapia, stopień I
W grupie chorych na niezaawansowanego RTM o wysokim ryzyku nawrotu procesu nowotworowego (I°B-G3, I°C, II°) uzupełnienie leczenia operacyjnego i dopochwowej brachyterapii o teleradioterapię terenu miednicy, stwarza statystycznie znamiennie wyższą szansęwyleczenia, aniżeli zastosowanie w leczeniu pooperacyjnym wyłącznie brachyterapii dopochwowej.
![Page 57: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/57.jpg)
57
Rak trzonu macicy –leczenie uzupełniające (NCCN) G1 G2 G3
OBS. OBS.OBS LUB vBTLUB pRT+/-vBT
OBS. LUBvBT
OBS LUB vBTLUB pRT+/-vBT
OBS LUB vBTLUB pRT+/-vBT
OBS LUB vBTLUB pRT+/-vBT
OBS LUB vBTLUB pRT+/-vBT
pRT+vBT
IA
IB
IC
![Page 58: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/58.jpg)
58
Rak trzonu macicy –leczenie uzupełniające (NCCN)
OBS. LUBvBT
OBS. LUBvBTLUBvBT+pRT
pRT+vBT
pRT+vBT pRT+vBT pRT+vBT
pRT+vBT pRT+vBT pRT+vBT
G1 G2 G3
mięśniówka<50%
mięśniówka>50%
IIA
IIB
![Page 59: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/59.jpg)
59
Rak trzonu macicy –leczenie uzupełniające (NCCN) pRT+vBT
LUB CHT+/-RT
pRT+OBJĘCIE W.CHŁ.
ROZWIDLENIA AORTY
+/-vBT LUB CHT+/-RT
RT Z OBJĘCIEM W. OKOŁOAORTALNYCH
+/-vBT LUB CHT+/-RT
aRT+/-vBT LUB CHT+/-RT LUB TRIAL
G1-G3
CYTOREDUKCJA Z POZOSTAWIENIEMNIEWIELKICHNACIEKÓWLUB OBECNOŚĆK. NOWOTWOROWYCHW J. OTRZEWNOWEJ
POZOSTAŁEWĘZŁY CHŁ.BIODR.WSP. LUBOKOŁOAORTALNE
POZOSTAŁEWĘZŁY CHŁ.MIEDN. MNIEJSZEJ
IIIB
IIIC
IVA,IVB
![Page 60: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/60.jpg)
60
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii• źródło promieniowania umieszcza się bezpośrednio przy leczonej tkance (brachyterapia śródjamowa)• najczęściej są to sondy domaciczne i owoidy lub cylindrydopochwowe• współcześnie stosuje się metodę after loading gdzie aplikacja źródła promieniowania odbywa się automatycznie po wprowadzeniu pierwotnie pustego aplikatora• LDR (low dose rate; źródło – cez, moc dawki w punkcie referencyjnym < 100 cGy/h) – 2 lub 3 aplikacje co 5-7 dni, czas przebywania źródła w leczonej tkance – 6-8 godzin• HDR (high dose rate; źródło – iryd, moc dawki w punkcie referencyjnym 1200 cGy/h) – 4 do 6 aplikacji kilkuminutowych co 5-7 dni, w warunkach ambulatoryjnych
![Page 61: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/61.jpg)
61
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii
![Page 62: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/62.jpg)
62
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii - IBU
![Page 63: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/63.jpg)
63
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii
![Page 64: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/64.jpg)
64
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii
![Page 65: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/65.jpg)
65
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii – przykładaplikatorów
![Page 66: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/66.jpg)
66
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii – przykładaplikatorów
![Page 67: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/67.jpg)
67
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii – zdjęcie lokalizacyjne
![Page 68: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/68.jpg)
68
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii – Rozkład izodozowy, sonda 2S, 5,5 cm
![Page 69: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/69.jpg)
69
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii – Rozkład izodozowy, sonda 2S, 5,5 cm
![Page 70: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/70.jpg)
70
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii Przykład specyfikacji i optymalizacji dawki dlaaplikatora w kształcie Y
![Page 71: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/71.jpg)
71
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii Przykład specyfikacji i optymalizacji dawki dlaaplikatora w kształcie Y
![Page 72: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/72.jpg)
72
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapii Przykład oceny lokalizacji aplikatora w kształcie Y –planowanie 3D (MRI)
![Page 73: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/73.jpg)
73
Rak trzonu macicy – zasadybrachyterapiiPlanowanie 3D (TK)
![Page 74: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/74.jpg)
74
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii
Aparatura:Współcześnie stosuje się przyspieszacze liniowe – terapiamegawoltowaZapewnia podanie odpowiedniej dawki promieniowania na guz z oszczędzeniem skóry i narządów krytycznych (pęcherz moczowy, odbytnica, jelita) Typowe napromienianie: trwa 4 – 5 tyg., codziennie seans (frakcja) trwająca kilka minut, 5 x w tygodniu, 20 – 25 frakcji.Napromienia się teren miednicyRzadziej napromienia się również węzły chłonne okołoaortalne Naprom. paliatywne: 4-5 frakcji (wyższe dawki) w czasie 1 tygodnia
![Page 75: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/75.jpg)
75
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii
![Page 76: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/76.jpg)
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii
76
NAPROMIENIANE OBSZARY
GTV (gross tumor volume, obszar guza)- zasięg zmiany nowotworowej ustalony na podstawie badań diagnostycznychCTV (clinical target volume, kliniczny obszardo napromieniania) - obejmuje GTV oraz obszar,w którym mogą znajdować się mikroprzerzutyPTV (planning target volume, zaplanowanyobszar do napromieniania) - obszar dobrany tak,aby CTV otrzymał zaplanowaną dawkę
![Page 77: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/77.jpg)
77
OBSZAR GUZAgross tumor volume (GTV)KLINICZNY OBSZAR NAPROMIENIANIAclinical target volume (CTV)ZAPLANOWANY OBSZAR NAPROMIENIANIAplanning target volume(PTV)OBSZAR LECZONYtreated volumeOBSZAR NAPROMIENIANYirradiated volume
(wg zaleceń ICRU)
![Page 78: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/78.jpg)
78
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – planowanie leczenia
![Page 79: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/79.jpg)
79
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – planowanie leczenia - symulator
![Page 80: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/80.jpg)
80
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – symulacja obszaru napromienienia
![Page 81: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/81.jpg)
81
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – symulacja obszaru napromienienia
![Page 82: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/82.jpg)
82
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – symulacja obszaru napromienienia 2D
Simulation films for a patient being treated postoperatively for stage I endometrial carcinoma with areas of shielding outlined and the resulting isodosecurve for the same patient on a 6-MV linear accelerator
![Page 83: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/83.jpg)
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – symulacja obszaru napromienienia 2D
83
Simulation film of portal covering pelvic and inguinofemorallymph nodes and vulva
![Page 84: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/84.jpg)
84
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
![Page 85: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/85.jpg)
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
85
![Page 86: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/86.jpg)
86
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
![Page 87: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/87.jpg)
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
87
![Page 88: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/88.jpg)
88
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
![Page 89: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/89.jpg)
89
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
![Page 90: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/90.jpg)
90
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
![Page 91: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/91.jpg)
91
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
![Page 92: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/92.jpg)
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
92
![Page 93: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/93.jpg)
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
93
![Page 94: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/94.jpg)
94
Rak trzonu macicy – zasadyteleterapii – komputerowe systemy planowania 3D
![Page 95: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/95.jpg)
95
Rak trzonu macicy –hormonoterapia
Najczęściej stosowana jest w leczeniu paliatywnym jako monoterapia.
Hormonoterapia w leczeniu uzupełniającym (skojarzonym) jest przedmiotem badańklinicznych.
![Page 96: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/96.jpg)
96
Rak trzonu macicy –hormonoterapia
Główne znaczenie w ocenie:• rokowania• przebiegu choroby• czasu przeżycia
ma obecność receptora progesteronowego.
![Page 97: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/97.jpg)
97
Rak trzonu macicy –hormonoterapia
Im mniej dojrzały nowotwór tym mniejsze stężenie receptorów ER i PgR, a tym samym prawdopodobieństwo odpowiedzi na leczenie.
Za hormonozależne uznaje się tkanki o stężeniach receptorów:
• estrogenowego powyżej 6 f mol/l• progesteronowego powyżej 50 f mol/l
![Page 98: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/98.jpg)
98
Rak trzonu macicy –hormonoterapiaProgestageny stosowane w terapii:
• Octan medroksyprogesteronu• Octan megestrolu• Octan cyproteronu
Czas trwania leczenia:Od 6 miesięcy do 2 lat lub dłużejZależy od:• odpowiedzi• stopnia zaawansowania• tolerancji leczenia
![Page 99: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/99.jpg)
99
Rak trzonu macicy –hormonoterapia
Progestageny stosowane w leczeniuOdpowiedź na leczenie:• Obiektywna odpowiedź u 15 – 25%• Mediana czasu trwania odpowiedzi: 4 miesiące• Od 5 do 15% chorych ma szanse na przeżycie powyżej 3 lat
![Page 100: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/100.jpg)
100
Rak trzonu macicy –chemioterapia
• Postępowanie paliatywne• Obiektywna odpowiedź na leczenie 20%• Czas trwania odpowiedzi 4-6 m-cy• Mediana przeżycia 7-10 m-cy
![Page 101: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/101.jpg)
101
Rak trzonu macicy –chemioterapia – odsetek odpowiedzi na leczenie wmonoterapii
• Paklitaksel 35%• Cisplatyna 20%• Doksorubicyna 25%• Ifosfamid 24%
![Page 102: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/102.jpg)
102
Rak trzonu macicy –chemioterapia wielolekowa
AP (DOX + DDP)CAP (DDP + DOX + CTX)
Odpowiedź na leczenie 30-80% Czas trwania odpowiedzi 4-8 m-cy Mediana przeżycia < 12 m-cy
![Page 103: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/103.jpg)
103
Rak trzonu macicy –leczenie systemowe -zalecenia• Chore z niewielkimi objawami i obecnościąprzerzutów o umiejscowieniu nie zagrażającym życiu: progestageny
• Progresja w trakcie hormonoterapii lub krótki czas trwania odpowiedzi : chemioterapia monolekowa
• Chore z poważnymi objawami i obecnościąprzerzutów o umiejscowieniu zagrażającym życiu lub dynamiczna progresja w trakcie hormonoterapii: chemioterapia wielolekowa
![Page 104: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/104.jpg)
104
Rak trzonu macicy – nadzór po zakończonym leczeniu wg NCCN
• Wywiad, badanie fizykalne ogólne, palpacjawęzłów chłonnych. Badanie per vaginam i perrectum co 3 do 6 miesięcy przez 2 lata następnie co 6-12 miesięcy
• RTG klatki piersiowej, usg jamy brzusznej lub/i przezpochwowe co 12 miesięcy
• Cytologia sklepienia pochwy co 6 miesięcy przez 2 lata następnie co 12 miesięcy
![Page 105: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/105.jpg)
105
Rak trzonu macicy – nadzór po zakończonym leczeniu
Poinformowanie pacjenta o możliwych niepokojących objawach – krwawienia: pochwowe, z przewodu pokarmowego i układu moczowego.Objawy ogólne typu utrata wagi, bóle, utrata apetytu, obrzęki, zakrzepice Zaleca SIĘ SZCZEGÓLNĄ KONTROLĘ PIERSI -MAMMOGRAFIA
Monitorowanie i leczenie schorzeń często towarzyszących: cukrzyca, nadciśnienie, Możliwość wtórnych nowotworów także po radioterapii
![Page 106: WYKONANO W RAMACH NARODOWEGO GRANTU: … TRZONU MACICY.pdf · 2011-10-19 · rak trzonu macicy wykonano w ramach narodowego grantu: „modyfikacja i wdroŻenie programu nauczania](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022041810/5e57581484900c010b5bff1f/html5/thumbnails/106.jpg)
106
Rak trzonu macicy –leczenie wznowy
Leczenie chirurgiczne - zmiany izolowane, mierzalne:
• Miednicze• Zaotrzewnowe• Przerzuty odległe
Uzupełniająco po chirurgii - radioterapia, chemioterapia, hormonoterapia.Metody te mogą być również stosowane jako samodzielne w leczeniu wznów.