- sosyal medya ve politika

SOSYAL MEDYA

ve POLİTİKA

HARUN ASARCIKLI

MUHAMMED UZUN

www.siyasiakademi.com

Sosyal Medya

• Sosyal medya araçları, kişilerin aile bireyleriyle, akrabalarıyla vearkadaşlarıyla irtibat kurmasını kolaylaştıran, medya alışkanlıklarınıdeğiştiren ve alışverişten seçim kampanyalarına, ticaretten siyasetekadar çok farklı yelpazelerde kullanılan bir iletişim aracı konumunagelmiştir. Kullanımının hızlı, kolay ve etkili olmasından dolayı sosyalmedya, her geçen gün cazibesini de arttırmaktadır. İnteraktif kullanımısayesinde sosyal medya; liderler, seçilmiş yöneticiler ve kamu sektörüiçin eşsiz fırsatlar sunmaktadır.

Sosyal Medya Platformları

Siyaset ve Sosyal Medya

• Sosyal medyanın muazzam gücünden sadece yönetenlerfaydalanmamaktadır. Bu güç, üniversite mezunundanilkokul mezununa kadar her kültürden ve her kesimdenfarklı kitlelere, bireylere ve vatandaşlara kendileriniyöneten veya yönetecek olan politikacılarla konuşma,tartışma, fikirlerini paylaşma imkânını sunmaktadır. Sosyalmedya sayesinde, tarihin hiç bir döneminde olmadığıkadar, bireyin sesi güçlü ve etkili çıkmaktadır. Günümüzdebireyler, bilgiye ulaşmada geleneksel medya yerineFacebook, Twitter gibi sosyal medya araçlarınıkullanmaktadırlar. Bu bağlamda sosyal medyanın, birey ilebireyin desteklediği politikacı arasında, aracısız iletişimimkânı sunması bu platformları önemli iletişim araçlarıkonumuna getirmektedir.

Türk Siyaseti ve Sosyal Medya

• Türkiye’de sosyal medya, hem siyasi hem de sosyal açıdan her geçengün önemini arttırmaktadır. Özellikle, Facebook ve Twitter,hükümetlerin karar verme sürecinde ve politikacılarla vatandaşlararasındaki ilişkileri şekillendirmede önemli bir rol oynamaktadır.Politikacıların, sosyal medya kullanımını çok önemli görmelerine ve bualanda daha çok bulunmak istemelerine rağmen, bu iletişim alanınauyumu hızlandırmak için partilerin belli bir stratejilerinin olmadığıgörülmektedir. Türk siyasetinde Facebook ve Twitter gibi sosyal medyahesapları olan politikacı sayısı oldukça fazla olmasına rağmen, buplatformları etkin kullananların sayısı çok fazla değildir. Verileredayanılarak yapılan araştırma sonucuna göre, geleneksel medyayı çokfazla kullanma şansı bulamayan siyasetçilerin sosyal medyayıalternatif olarak gördükleri ve bu yeni medyayı daha aktif olarakkullandıkları görülmektedir.

2008 Amerika Başkanlık Seçimleri ve Sosyal Medya

• 2008 ABD Başkanlık seçimlerinde başkan adayıolan Barack Obama, halkın % 52’sinin desteğinialarak son 30 yılda hiçbir Demokrat Partilibaşkan adayının elde edemediği başarıyı eldeederek tarihi bir zafer elde etmiştir. Obama’nınbu başarısının ardında hiç şüphesiz sosyalmedyanın rolü oldukça fazladır. Gençlerintelevizyon izlemediklerinin, gazete-dergiokumadıklarının, bunun yerine sosyal medyayıkullandıklarının bilincinde olan Obama, seçimkampanyasını da gençler üzerine kurgulayarakbüyük sosyal medya başarısına imza atmıştır.Obama bu seçimlerde geleneksel kitle iletişimaraçlarından ziyade Facebook, Youtube veTwitter gibi sosyal medya araçlarını kullanarakmesajlarını seçmenlere ulaştırmıştır. Bundandolayı bu tarihi zafer “yeni medya seçimi” zaferiolarak adlandırılmıştır

2012 Amerika Başkanlık Seçimleri ve Sosyal Medya

Obama 2008 başkanlık seçimlerinde olduğugibi 2012 seçimlerinde de sosyal medyayıaktif bir şekilde kullanmıştır. 2012 seçimlerineadaylığını internete koyduğu bir video ile ilaneden Obama, ikinci dönem kampanyasındaFacebook, Twitter ve Youtube’a ek olarakTumblr, Klout, Pinterest ve Instagram gibifarklı platformları da etkin bir şekildekullanmış, bu seçimlerde de sosyal medya enbüyük gücü olmuştur. Obama’nın sosyalmedya başarısı, ABD meclisine de olumluolarak yansımaktadır.

Temsilciler Meclisi ve Senatodan oluşan çift meclis sisteminin uygulandığı ABD’de,sandalye sayısı 435 olan temsilciler meclisinin sosyal medya kullanıcı sayısı 2011’de% 38 iken, bu oran 2013 yılının Ocak ayında % 98’e çıkmıştır. Aynı şekilde toplam100 üyesi olan senatonun, 2011 yılında % 44 olan sosyal medya kullanıcı oranıbugün % 100’dür, yani meclisteki bütün senatörlerin sosyal medya hesabıbulunmaktadır.

ABD ve Türkiye

• ABD’de durum böyle iken, 36 milyon Facebook ve 12milyonun üzerinde Twitter kullanıcısı bulunan Türkiye’dede sosyal ağların kullanımı politikacılar için önem arzetmektedir. Sosyal medya Türkiye’de de ilk defa 12 Haziran2011 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 24.Dönem üyelerinin seçilmesi için yapılan seçimkampanyalarında önemli bir araç olarak kullanılmıştır. Buseçim döneminde partiler, parti liderleri, milletvekiliadayları geleneksel medyanın yanı sıra sosyal medyanınsunduğu imkânlardan da faydalanmışlardır.

• 12 Haziran genel seçimlerinden günümüze sosyalmedyanın yükselişi hız kesmeden hatta artarak devametmektedir. Bu durum 7 Haziran 2015 yılında yapılacakgenel seçimlerde sosyal medyanın daha da önemliolacağını göstermektedir.

Arap Baharı ve Sosyal Medya

• Tunus’ta başlayan ve kısa bir süredetüm bölgeyi etkisi altına alan ArapBaharı sürecinde, sosyal medyanınbaskıcı rejimlerin devrilmesürecindeki rolü tüm dünyada kabuledilmiştir. Arap Baharı’nın kitleselniteliğe dönüşmesinde ve diğerülkelere hızla yayılmasındateknolojinin etkisi önemli olmuştur.Özellikle Tunus ve Mısır’da internet,siyasete ivme kazandıran işleviyle önplana çıkmıştır.

• Facebook, Twitter, Youtube ve benzeri sosyal ağların kullanımının yaygınlaşmasıile Arap toplumları daha fazla paylaşımda bulunmaya başlamış, halklararasındaki fiziki sınırlar tüm etkisini kaybetmiştir

• Arap Baharı sürecinde sosyal medya önemli roller üstlenmişse de bu her ülkedebenzer etkide olmamıştır. Örneğin Tunus ve Libya’da sosyal medyanın etkisiMısır’la kıyaslanınca çok az bir seviyede kalmaktadır.

Arap Baharı: Tunus ve Sosyal Medya

• 17 Aralık 2010’da 26 yaşındaki bilgisayar mühendisi MuhammedSidi’n Bouzid kasabasında bir arabaya doldurduğu sebze meyveyisatarken zabıtalara yakalanması ve mallarına el konan gencezabıtanın tokat atması sonucu, Sidi’nin bunu protesto içinvaliliğin önünde kendini yakması ve ölmesi ile başladı. Diplomalıişsiz Muhammed Sidi tarafından başlatılan isyan halk tarafındanbüyüyerek öfkeli bir şekilde devam etti. 7 Ocak 2011 ‘i Tunus dasosyal medya’nın devrime en büyük katkıda bulunduğu tariholarak değerlendirebiliriz. O gün halk sosyal medya üzerindenbirbirlerine çağrıda bulunmuş, bir sonraki protestonun nerede,ne zaman, nasıl olacağını birbirleriyle paylaşmış ve yaptıklarıprotestoların video ve fotoğraflarını Twitter, Facebook veYoutube gibi mecralar üzerinden paylaşmışlardır .ÖrneğinYotube’da ayaklanmalar başladıktan sonra ki 18 gün içindeayaklanmaların başladığı kent ile ilgili 30.000 video paylaşımıyapıldı.

Arap Baharı: Mısır ve Sosyal Medya

• Sosyal Medya’nın devrim sürecinde en etkili olduğu ülkelerinbaşında Mısır gelmektedir. Nüfusun % 40’nın internet kullanıcısıolduğu Mısır’da bir “sosyal medya devrimi”nden söz edilebilir.Mısır’da henüz başkaldırı söz konusu olmadan önce sosyalmedya aktif olarak kullanılmış ve muhalefet bu mecralardaseslerini gür bir şekilde duyurmayı başarmıştır. Bu ülkede ArapBaharı’ndan çok önce sosyal medyada rejime karşı isyan bayrağıaçılmış durumdadır.

• Mısır’da sosyal medya, ayaklanmalar ve protestoların kitleselniteliğe dönüşmesinde önemli rol oynamıştır. Milyonlarca kişiTwitter ve Facebook’ta örgütlenerek şiddete başvurmadan,meydanlara inip, yönetimleri protesto etmişlerdir. Özellikle halk,Facebook üzerinden organize olmuştur. Halkın tepkisi, otuz yıllıkhükümet rejiminin sona ermesine ve Hüsnü Mübarek’inyargılanmasına neden olmuştur. Twitter’da 2011’de en çokkullanılan kelimenin “Mısır” olduğu düşünülürse, ArapBaharı’nın Mısır’ın kendi halkı ve dünyadaki insanlar açısındanne anlama geldiği ve Mısır’ın Arap Baharı’nda ülke olarak nereyekonduğu daha da iyi anlaşılabilir

Gezi Parkı, Sosyal Medya Analizi

• Gezi parkı protestoları ileberaber “sosyal medya”kuşkusuz hayatımıza farklı biraçıdan girdi. Daha öncelerihalkın çok fazlaönemsemediği ve aktif olarakyer almadığı twitter, GeziParkı olayları ile önemkazandı.

• Türkiye’deki aktif twitterkullanıcı sayısı olaylarınbaşladığı tarih olan 29 Mayısgünü 1.8 milyon iken 10Haziran itibari ile aktifkullanıcı sayısı 10 milyonubuldu.


• 29 Mayıs-10 Haziran tarihi arası Türkiye’den atılantoplam 143.795.432 tweet ile insanlar kendidüşüncelerini, görüşlerini paylaştı ve gündemibelirlemeye çalıştılar.

• Gezi parkına ilk müdahalenin yapıldığı tarih olan29 Mayıs'ta atılan tweet adeti 7 milyon iken, 31Mayıs gecesi yapılan ikinci şafak operasyonundansonra 15 milyon ve 1 Haziran itibari ile 18 milyonmesaj adetine ulaşıldığını görmek mümkün.

• 31 Mayıs’ı 1 Haziran’a bağlayan gece en büyük kitleseldirenişin gösterildiği, sosyal medyanın sayısalverilerinde de göze çarpıyor.


• Ülke bazından incelersek Gezi Garkı ile ilgili atılan tweetlerin %70’i Türkiyeiçerisinden, %30’unun ise farklı ülkelerden atıldığı göze çarpıyor. Mesajlarındağılım oranına göre ise Türkiye’yi Almanya, İngiltere, Kanada ve Hollanda takipediyor.

We Are Social’ın Türkiye ile ilgili internet istatistikleri

• Türkiye genelinde 38 milyon aktif internet kullanıcısı bulunuyor. Buna göre 78milyonluk nüfusun olduğu ülkemizde aktif internet kullanıcı oranının %49 olduğugörülüyor.

• 40 milyon aktif sosyal medya hesabı bulunan Türkiye’de sosyal medya hesaplarınınnüfusa oranının ise %52 olduğu görülüyor.

• Mobil olarak 32 milyon aktif sosyal medya hesabı bulunuyor. Buna göre 40 milyonaktif sosyal medya hesabının %80’ine mobilden erişim yapıldığı görülüyor.

• Rapora göre Türkiye’de yaklaşık 69.6 milyon mobil kullanıcı bulunuyor.

• 2014 raporuyla kıyaslandığında Türkiye’deki aktif internet kullanıcısının %5, aktifsosyal medya kullanıcısının %11 mobil kullanıcı sayısının ise %2 arttığı görülüyor.

• Türkiye’deki internet kullanıcıları gün içerisinde ortalama 4 saat 37 dakikayıinternette, 2 saat 51 dakikayı mobil internette ve 2 saat 56 dakikayı ise sosyalmedyada geçiriyor. Kullanıcıların televizyon başında geçirdiği süre ise gündeortalama 2 saat 17 dakika olarak belirtilmiş.

• Türkiye’de en çok kullanılan sosyal ağlara bakıldığında Facebook,WhatsApp ve Facebook Messenger ilk üçü oluştururken, onları Twitter, Google+ veSkype takip ediyor.

Facebook Sıralaması HK: Hakkında KonuşulanlarHA: Haftalık ArtışEO: Etkileşim Oranı

Twitter Sıralaması HA: Haftalık ArtışEO: Etkileşim Oranı

İnstagram Sıralaması HA: Haftalık ArtışEO: Etkileşim Oranı

Google+ Sıralaması HA: Haftalık ArtışEO: Etkileşim Oranı

Youtube Sıralaması HA: Haftalık ArtışEO: Etkileşim Oranı

Kaynaklar

• http://unt.academia.edu/FuatAltunbas (SOSYAL MEDYA VE SİYASET: TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ 24. DÖNEM MİLLETVEKİLLERİ SOSYAL MEDYA ANALİZİ)

• http://www.wearesocial.net/

• http://www.ynklabs.com/projects/social-analytics/

• http://www.boomsocial.com/

• https://dilatr.wordpress.com/2015/01/09/arap-bahari-ve-sosyal-medya/

• http://politikakademi.org/2013/07/arap-bahari-ve-sosyal-medya/

• http://www.insanhaber.com/insan-ozel/gezide-sosyal-medya-istatistikleri-h19098.html

www.siyasiakademi.com

- sosyal medya ve politika

Social Media