wstęp do kognitywistyki rola eksplanacyjna reprezentacji. robotyka
DESCRIPTION
Marcin Miłkowski. Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA. O czym będzie mowa. Świat jako swój najlepszy model Poznanie jako działanie sensomotoryczne Antyreprezentacjonizm Pojęcie informacji. Słonie nie grają w szachy. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/1.jpg)
Marcin Miłkowski
![Page 2: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/2.jpg)
O czym będzie mowa
Świat jako swój najlepszy model Poznanie jako działanie sensomotoryczne
Antyreprezentacjonizm Pojęcie informacji
![Page 3: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/3.jpg)
Słonie nie grają w szachy
Rodney Brooks: inteligencja nie polega na rozwiązywaniu abstrakcyjnych zadań.
Zwierzętom nie odmawia się inteligencji, nawetjeśli nie grają w szachy.
![Page 4: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/4.jpg)
Świat swoim najlepszym modelem Zamiast tworzyć szczegółowe modele symboliczne, inteligentne zachowanie można uzyskać bez nich.
Wystarczy tylko wykrywać stany otoczenia i na nie reagować.
Reaktywna koncepcja poznania: wystarczy reagować na zmiany świata.
![Page 5: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/5.jpg)
Poznanie jako działanie sensomotoryczne Tradycyjny »kanapkowy« model poznawczy
![Page 6: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/6.jpg)
Poznanie jako działanie sensomotoryczne Model Brooksa (1985)
![Page 7: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/7.jpg)
Sterowanie warstwowe
Wyższe poziomy u Brooksa korzystają z niższych
![Page 8: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/8.jpg)
Robotyka behawioralna a reprezentacja W świecie są wszystkie szczegóły, nie warto ich zapamiętywać; „idzie o to, by je tylko wystarczająco często i dokładnie wykrywać (sense)
Całkowicie zdecentralizowana architektura
Brak symboli w sensie Pylyshyna i Fodora
![Page 9: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/9.jpg)
Aktywna eksploracja otoczenia Robotyka behawioralna odwołuje się do psychologii ekologicznej, zwłaszcza do Jamesa Gibsona i jego badań nad postrzeganiem.
Widzenie nie polega na tworzeniu skomplikowanych trójwymiarowych modeli świata przez unieruchomionego badanego, lecz na aktywnej eksploracji otoczenia.
![Page 10: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/10.jpg)
Afordancje: koncepcja J. Gibsona Afordancja: własności otoczenia dające danemu podmiotowi sposobność działania Np. krzesło oferuje możliwość siedzenia, więc postrzegamy je jako otwierającego sposobność siedzenia.
W polskiej psychologii podobną koncepcję miał A. Lewicki (1960), który uznawał, że podmioty postrzegają wskaźniki działania i wskaźniki wartości.
![Page 11: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/11.jpg)
Jak baseballiści łapią piłki? Michaels & Oudejans, 1992 Zamiast rozwiązywać trudne równania, po prostu biegną tak, aby kąt piłki był cały czas taki sam.
![Page 12: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/12.jpg)
Aktywna eksploracja otoczenia W klasycznej psychologii laboratoryjnej ruch badanego to zakłócenie badania.
W ekologicznej – warunek sukcesu. Zadanie jest prostsze, kiedy się poruszamy.
Wcale nie trzeba budować superszczegółowych modeli w głowie, jeśli można skorzystać z gotowych wskazówek w otoczeniu.
![Page 13: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/13.jpg)
Podstawienie zmysłowe: Paul Bach-y-Rita P. Bach-y-Rita (1934-2006) pracował nad protezami widzenia.
Nieruchome w ogólenie działały.
![Page 14: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/14.jpg)
K. O’Regan i A. Noe: widzenie jako aktywna eksploracja Postrzeganie to aktywna eksploracja otoczenia. Jakości przeżyć zmysłowych to niezmienne cechy relacji sensomotorycznych z otoczeniem.
Nasze widzenie świata nie jest podobne do robienia zdjęć.
![Page 15: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/18.jpg)
Ślepota na zmiany
Gdybyśmy mieli bardzo dokładny obraz świata, taki jak na zdjęciu, to bardzo trudno byłoby wyjaśnić, skąd bierze się ślepota na zmiany. Czy widzieliśmy, ale nie zwracaliśmy uwagi?
A może nie wiedzieliśmy, że widzimy? A może po prostu tylko próbkujemy otoczenie?
![Page 19: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/19.jpg)
Enaktywizm
Istnieje zasadnicza współzależność między podmiotem poznającym a jego otoczeniem. Poznanie wyłania się z interakcji podmiotu z otoczeniem.
Wielu enaktywistów podkreśla, że te interakcje nie muszą być oparte na reprezentowaniu otoczenia.
![Page 20: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/20.jpg)
Antyreprezentacjonizm?
Czy wszystkie zadania poznawcze można wykonać bez reprezentacji? Czy do gry w szachy wystarczy próbkowanie stanu szachownicy, czy też trzeba planować ruchy?
Clark i Toribio (1994): istnieją problemy wymagające reprezentacji (representation-hungry problems)
![Page 21: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/21.jpg)
Problemy wymagające reprezentacji wg Clarka i Toribio (1) Problem wymaga rozumowania o nieobecnym, nieistniejącym lub nierzeczywistym stanie rzeczy.
(2) Problem wymaga selektywnej wrażliwości na parametry, które w otoczeniu ujawniają się w sposób niesystematyczny. Np. wszystkie rzeczy należące do papieża
![Page 22: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/22.jpg)
Reprezentacje online i offline
Reprezentacje można podzielić na: online, czyli istniejące wraz z jednoczesną obecnością swoich desygnatów (przedmiotów), np. „student”
offline, czyli występujące pod nieobecność desygnatów, np. „jutro”
Robotyka behawioralna słabiej radzi sobie z tymi drugimi.
![Page 23: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/23.jpg)
Antyreprezentacjonizm kontra Clark i Toribio Istnieją przykłady antycypacyjnych systemów, które dostosowują się w czasie do tego, co nadejdzie w przyszłości. Np. liście Lavatera Cretica mogą dostosować się do położenia słońca następnego dnia dzięki rytmom okołodobowym w roślinie
I bez żadnych reprezentacji
![Page 24: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/24.jpg)
Antyreprezentacjonizm
Nie istnieje niekontrowersyjna teoria reprezentacji umysłowych.
Wiadomo, czym są informacje, ale same informacje to nie wszystko, czego potrzeba do reprezentacji. D. Hutto i E. Myin (2013) – trudny problem treści: nie ma dobrej teorii, która odpowiada na pytanie, dlaczego reprezentacje są prawdziwe lub fałszywe, adekwatne lub nie...
![Page 25: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/25.jpg)
Pojęcie informacji
Informacja strukturalna (logon): istnieje nośnik fizyczny, który ma co najmniej dwa stany (może zmieniać się na dwa sposoby, czyli ma dwa stopnie swobody)
Informacja selektywna (Shannona): miara nieprzewidywalności informacji strukturalnej (przesyłanej w kanale między nadawcą a odbiorcą)
![Page 26: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/26.jpg)
Pojęcie informacji
Informacja metryczna (Fishera): miara głębi świadectw (miara jakości procedury estymacji lub pomiaru)
Informacja probabilistyczna (Dretskego): Sygnał r niesie informację, że F(s) ztw P(F(s)|r ^ k) = 1 gdzie k to zmienna uwzględniająca uprzednią wiedzę odbiorcy
![Page 27: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/27.jpg)
Pojęcie informacji
O informacji można zatem mówić, gdy występują prawidłowości w przyrodzie (rozumiane statystycznie), objawiające się pojawianiem się określonych sygnałów.
Te prawidłowości można odkrywać statystycznie przez badanie kowariacji lub mocniejszych współzależności.
![Page 28: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/28.jpg)
Prawdziwość
Ale pojęcia prawdziwości nie da się sprowadzić do pojęcia kowariacji.
Aby mówić o prawdziwości (zdań) lub weredyczności (np. postrzeżeń), trzeba coś jeszcze dodać…
![Page 29: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/29.jpg)
Podsumowanie
Robotycy behawioralni podkreślają aktywną naturę procesów poznawczych.
Robot, zamiast budować model świata, może po prostu próbkować stan świata swoimi detektorami.
Aktywna eksploracja otoczenia, podkreślana przez enaktywistów, to temat bardzo współcześnie eksploatowany.
![Page 30: Wstęp do kognitywistyki Rola eksplanacyjna reprezentacji. ROBOTYKA](https://reader035.vdocuments.mx/reader035/viewer/2022062808/56815493550346895dc2a401/html5/thumbnails/30.jpg)
Podsumowanie
Spór antyreprezentacjonistów z reprezentacjonistami wymaga odpowiedzi na pytania: czym jest informacja? jak ma się informacja do reprezentacji?
czym jest prawdziwość? czym różni się prawdziwość od rzetelności informacji?