wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 paweł borycki archeologia kognitywna. wstep˛...
TRANSCRIPT
![Page 1: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/1.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywnaWstep do archeologii
Paweł Borycki
24 maja 2012
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 2: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/2.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Plan prezentacji
1 KognitywistykaKognitywistyka czyli nauki o poznaniuBaza wiedzy i mapa kognitywnaSchemat poznawczySymbole i modelowanie swiataModelowanie procesu decyzyjnego
2 Archeologia kognitywnaCel badanProblemy archeologii kognitywnejDomniemany schemat poznawczy a przedmiot badanDotychczasowe osiagniecia i cele na przyszłosc
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 3: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/3.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Kognitywistyka czyli nauki o poznaniu
Definicja (Kognitywistyka)Kognitywistyka to rodzina dziedzin naukowych zajmujacych siewyjasnieniem oraz modelowaniem działania ludzkiego umysłu.
Jak człowiek mysli?
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 4: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/4.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Baza wiedzy i mapa kognitywna
Definicja (Baza wiedzy)Baza wiedzy to zbiór wszystkich informacji zapisanych w ludzkimumysle, które, w sposób swiadomy lub podswiadomy, determinujapodejmowane przez niego decyzje.
Baza wiedzy jest kluczowym elementem mapy kognitywnej.
Przykłady.
Wspomnienia i doswiadczenia
Wykształcenie
Religia i wyznawane wartosci
Uczucia wzgledem innych ludzi
Sposób rozumienia komunikatów werbalnych i niewerbalnych
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 5: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/5.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Schemat poznawczy
Uniwersalny model schematupoznawczego
Istnienie?
Mozliwosc ustalenia?
Rodzaje reakcji
Aktualizacja bazy wiedzy
Dazenie do modyfikacjisrodowiska
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 6: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/6.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Symbole i modelowanie swiata
Bodziec wzrokowy
Obiekt = kosciółBudulec = drewnoKonstrukcja = słupowaLiczba wiez = 3Kształt wiez = okragłyObecnosc apsydy = tak
Kolor nieba = błekitnyTyp chmur = CumulusPora dnia = po wschodziesłonca, przed południem
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 7: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/7.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Symbole i modelowanie swiata
Rodzaje symboliRzezbaPłaskie wyobrazenie ikonograficzneSłowo mówione w okreslonym jezykuNapis w okreslonym jezyku
Rodzaj pisma
Semantyka symboliJednoznacznosc symboluBrak scisłych definicji uniemozliwia analize
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 8: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/8.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Cele kognitywistyki
Opisanie procesu myslowego w jezyku jednoznacznym(jezyku matematyki).
Napotykane problemy:Złozonosc modelu bazy wiedzyTranslacja ze swiata rzeczywistego na jezyk symboli
ZłozonoscJednoznacznosc – zaleznosc od bazy wiedzy
Dostepnosc danych eksperymentalnychPaweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 9: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/9.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Model procesu decyzyjnego
Jesli istnieje uniwersalny modelschematu poznawczego, mozezostac opisany przez funkcje
matematyczna.
Bodzce i reakcje → Baza wiedzy
Baza wiedzy i reakcje → Bodzce
Sztuczna inteligencja
Jesli nie istnieje, to mozna goaproksymowac dla:
ludów?
przedstawicieli kultur?
gatunków hominidów?
wyznawców religii?
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 10: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/10.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywna
Jak mysleli ludzie w przeszłosci?Jaki posiadali schemat poznawczy?
1 Hipoteza 1: Inny schemat poznawczy niz obecnie.Pytanie: Jakie zdolnosci poznawcze posiadali?Pytanie: Kto i kiedy zdobył nowe zdolnosci poznawcze?Przedmiot badan:
przejawy istnienia schematu poznawczegoArcheologia prehistoryczna i protohistoryczna
2 Hipoteza 2: Taki sam schemat poznawczy jak obecnie.Pytanie: Co mysleli ludzie w przeszłosci?Przedmiot badan:
mapy kognitywnebodzcereakcje
Archeologia historyczna
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 11: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/11.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Problemy archeologii kognitywnej
Zapis mysli w materiale archeologicznym?Mapa kognitywna + Bodzce → Modyfikacja srodowiskaModyfikacja srodowiska → Mapa kognitywna + Bodzce
Mapa kognitywnaJednostkiKulturyLudzkosci
Semantyka symboluDomysły i intuicjeBrak scisłych semantyk formalnych
Rozwój zdolnosci poznawczychEwolucyjny, jednostajnyRewolucyjny, skokowyNiemonotoniczny
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 12: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/12.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Hipoteza 1: Inny schemat poznawczy
Jakie zdolnosci poznawcze posiadali?Kto i kiedy zdobył nowe zdolnosci poznawcze?
1 Poczatek myslenia symbolicznegoMowa artykułowanaPrzedstawienia wizualneSposób posługiwania sie symbolami i relacje miedzy nimi
2 Posiadanie wizji przyszłosciPlanowanie czynnosci z wyprzedzeniemProjektowanie narzedzi i konstrukcjiWiara w zycie wieczne, religia wyjasniajaca cel zycia
3 Dazenie do wyjasnienia rzeczywistosciReligia wyjasniajaca kosmogonieBadania “naukowe”
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 13: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/13.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Hipoteza 1: Inny schemat poznawczy
Jakie zdolnosci poznawcze posiadali?Kto i kiedy zdobył nowe zdolnosci poznawcze?
4 Poczatek abstrakcyjnego rozumowania matematycznegoJednostki czasu
Czas trwania cyklu astronomicznegoWyznaczanie kierunków kardynalnych i astronomicznych
Jednostki długosciWielokrotnosc jednej wartosci
Jednostki masyJednostki wartosci
Pieniadze i płacidłaang. Fungibility
5 Istnienie struktury społecznejPoczucie przynaleznosci do grupyPoczucie indywidualnosci
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 14: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/14.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Hipoteza 2: Taki sam schemat poznawczy
Co mysleli ludzie w przeszłosci?
1 Cechy wspólne mapy kognitywnej społecznosciReligia i formy kultuPochówek zmarłychDorobek naukowy społecznosciProtokoły komunikacyjne, w tym jezyk i pismoPoczucie estetyki, style w sztuceMoralnosc
2 Wewnetrzne zróznicowanie społecznosciIstnienie elit o szerszych bazach wiedzy
3 Postrzeganie ludzi o odmiennych mapach kognitywnychPoczucie wyzszosciChec dominacji
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 15: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/15.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywna – osiagniecia i cele
1 Wykształcenie schematu poznawczego Homo sapiensRozwój schematu poznawczegoElementy schematu poznawczegoOpis w postaci funkcji matematycznej
2 Zróznicowanie map kognitywnych i baz wiedzy
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 16: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/16.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Archeologia kognitywna – wstep teoretyczny
Dziekuje.
Paweł Borycki Archeologia kognitywna
![Page 17: Wstep˛ do archeologii · 24 maja 2012 Paweł Borycki Archeologia kognitywna. Wstep˛ Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia Plan prezentacji 1 Kognitywistyka Kognitywistyka](https://reader033.vdocuments.mx/reader033/viewer/2022060417/5f14815b1a6eaf195a532ae7/html5/thumbnails/17.jpg)
Wstep Kognitywistyka Archeologia kognitywna Bibliografia
Bibliografia
C. Renfrew, P. Bahn, Archeologia. Teorie. Metody. Praktyka,Warszawa 2002.
P. Thagard, Mind. Introduction to Cognitive Science, Cambridge 2005.
Paweł Borycki Archeologia kognitywna