wspólna polityka rolna ue i oddziaływanie grup interesu
DESCRIPTION
Wspólna Polityka Rolna UE i oddziaływanie grup interesu. Marta Muzyczka. Plan prezentacji:. Pojęcie, geneza i pierwotne cele WPR Reformy i aktualny kształt WPR jako polityka sektorowa Teoria wyboru publicznego i działalność grupy interesu WPR zalety i wady - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Wspólna Polityka Rolna UEi oddziaływanie grup interesu
Marta Muzyczka
Plan prezentacji:
Pojęcie, geneza i pierwotne cele WPR Reformy i aktualny kształt WPR jako polityka sektorowa Teoria wyboru publicznego i działalność grupy
interesu WPR zalety i wady Konflikt interesów państw członkowskich Wizje przyszłości rolnictwa, WPR i aktualne
tendencje Nowe cele WPR
Pojęcie Wspólnej Polityki Rolnej
WPR- wszystkie przedsięwzięcia dotyczące sektora rolnego, podejmowane przez Wspólnotę Europejską w celu wypełnienia postanowień zapisanych w Traktacie Rzymskim. Obejmuje: rolnictwo, leśnictwo, uprawę winorośli oraz ogrodnictwo. Jest to pierwsza wspólna polityka WE.
Geneza WPR
WPR została powołana przez Traktat Rzymski z 1957. Jest ona jednym z najważniejszych czynników spajających UE. Dzięki niej zniszczone wojną kraje europejskie szybko uniezależniły się od importu żywności a potem stały się jej eksporterami.
Pierwotne Cele WPR
Bezpieczeństwo żywnościowe dla konsumentów Stabilizacja rynku rolnego Sprawiedliwy udział rolników w dochodach
generowanych przez gospodarkę Wzmocnienie produktywności i konkurencyjności
producentów rolnych Dostępność żywności po umiarkowanych cenach
Pierwotny kształt WPR
Polityka ta polegała na całym systemie dotowania produkcji oraz finansowego wspierania rolnictwa i wsi.
Podstawowym elementem były dopłaty bezpośrednie do produkcji, głównie zbóż i bydła mięsnego
Efektem była szybko rosnąca produkcja kosztem jakości wytworzonych płodów rolnych i bez względu na stan środowiska naturalnego.
Tak powstałe nadwyżki były lokowane przy użyciu subsydiów na rynkach zewnętrznych
Podstawowe reformy i aktualny kształt (1)
Reforma MacSharry’ego - przyjęta w 1992 r. - dotyczyła rynków zbóż, roślin oleistych i wysokobiałkowych, mleka, wołowiny oraz wprowadzała szereg działań strukturalnych, realizowanych przez kraje członkowskie w ramach programów wieloletnich.
Rynki rolne stały się bardziej zrównoważone, a wielkość zapasów publicznych uległa znacznej redukcji
Ceny produktów rolnych zbliżyły się do cen światowych. Ograniczenie wsparcia cen rynkowych oraz wprowadzenie
płatności bezpośrednich spowodowało większą przejrzystość pomocy dla rolników, a przez to lepszą kontrolę wydatków na WPR
Podstawowe reformy i aktualny kształt (2)
Agenda2000 – powstała w wyniku niekorzystnych prognoz rozwoju sytuacji na rynkach rolnych UE w nadchodzących latach. Unia ponownie stała przed problemem nadprodukcji towarów rolnych
Nacisk na wzrost konkurencyjności europejskiego rolnictwa Politykę rozwoju wsi promującą rozmaite inicjatywy na
obszarach wiejskich Restrukturyzacja gospodarstw, różnicowanie produkcji, a także
poprawie marketingu produktów Próg budżetowy gwarantujący podatnikom, że koszty WPR nie
wymkną się spod kontroli
WPR jako polityka sektorowa
Polityka sektorowa jest rodzajem polityki publicznej której cele nakierowane na rozwiązywanie problemów w sektorze rolniczym których nie rozwiązuje swobodnie funkcjonujący mechanizm rynkowy
Uruchomienie polityki sektorowej jest zazwyczaj efektem działania silnych grup interesów bądź istnienia silnych przesłanek do podjęcia działań korygujących zawodność rynku
Teoria wyboru publicznego i działalność grupy interesu
W latach 60/70 –tych XX w. powstała nowa cześć teorii ekonomii nazwaną „teorią wyboru publicznego” bada ona między innymi wpływ grup interesu na decyzje podejmowane w sektorze publicznym
WPR realizowana na poziomie Europejskim stała się natychmiast przedmiotem wpływu grup interesu w tym przypadku przede wszystkim państw członkowskich
WPR
Zalety Rozwój gospodarstw rolnych i
produkcji rolnej Podniesienie poziomu rozwoju
technologicznego Zapewnienie
samowystarczalności Zwiększenie dochodów
gospodarstw rolnych Stabilizacje cen płodów rolnych Zwiększenie troski o
środowisko naturalne i kulturę wsi
Zapewnianie wynagrodzenia za poza ekonomiczne aspekty działalności rolników
Wady Największymi beneficjentami
WPR są firmy rolne, a nie rolnicy indywidualni
Nierówny rozdział subsydiów między rolników w różnych krajach
Sztuczne podnoszenie dochodów rolników ponad dochody reszty ludności
Ciągła produkcja nadwyżek Konieczność substytucji
eksportu Wyższe ceny żywności niż na
rynkach światowych Nierówny podział subsydiów
miedzy państwa
Konflikt interesów państw członkowskich
Nierówne podział subsydiów miedzy państwa członkowskie
Nierówność ponoszonych nakładów Różne wizje przyszłości WPR Różny poziom rozwoju rolnictwa między
starą piętnastką a nowymi członkami
Wizje przyszłości rolnictwa
Wielka Brytania Rolnictwo konkurencyjne w
skali międzynarodowej bez opierania się na subsydiach i protekcjonizmie
Wynagrodzenie przez rynek za to co się produkuje
Wynagrodzenie za efekty korzystne społecznie
Nie zniekształcanie gospodarki światowej
Francja Większa orientacja na
konsumenta i jego potrzeby Dostosowania do reguł
handlu światowego (WTO) Wielofunkcyjne przyjazne
środowisko i rozwój obszarów wiejskich
Wizje przyszłości WPR
Wielka Brytania Rolnictwo włączone do ogólnej
polityki konkurencji UE WPR koncentracja na
kwestiach ekologicznych i rozwój obszarów wiejskich
Wydatki w ramach WPR podporządkowane celom II Filaru
Eliminacja instrumentów wspierania cen subsydiowania eksportu i innych form subsydiów.
Francja Zmniejszenie znaczenia
interwencji w ramach WPR Wzrost znaczenia Filaru II Uproszczenie procedur i
administrowania w ramach WPR
Zwiększenie stabilności dochodów rolników i ochrona przed perturbacjami na rynkach zewnętrznych i problemami klimatycznymi
Aktualne tendencje
Obniżenie cen produktów rolnych Zwiększenie skali produkcji przez powiększenie
gospodarstw Wzrost znaczenia jakości żywności a zatem
sposobów jej wytwarzania Dążenie do trwałego i zrównoważonego rozwoju
obszarów wiejskich Promocja rolnictwa bardziej przyjaznego przyrodzie Przypisanie nowych ról rolnikom
Nowe cele WPR
Trwały i zrównoważony rozwój wszystkich obszarów wiejskich
Promocja rolnictwa przyjaznego środowisku Na nowo sformułowane bezpieczeństwo
żywnościowe Bezpieczna żywność (food safety) Wielofunkcyjność rolnictwa Stabilizacja rynków Nowa rola rolników jako strażników krajobrazu oraz
bogatego dorobku kulturowego europejskiej wsi
W jakim zakresie polityka rolna powinna być polityką wspólnotową?
Bibliografia
J.Wilkin Ekonomia polityczna systemu wsparcia bezpośredniego w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, 2008
J.Wilkin, red.Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, 2005
J.Zegar Z czego żyje polska wieś, w: Polska wieś 2008. Raport o stanie wsi, 2008
Reformy Wspólnej Polityki Rolnejhttp://www.ukie.gov.pl/www/serce.nsf/0/F1EBF407F4AB1A54C1257188004CC84D?Open
Komunikat Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego Przygotowania do oceny funkcjonowania reformy WPR, COM(2007) 722 http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0722:FIN:PL:PDF
Dziękuję