wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • rana ci ęta...
TRANSCRIPT
![Page 1: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/1.jpg)
1
Wpływ czynników fizycznych
na organizm
Czynniki fizyczne
• Mechaniczne– Broń biała (brak nazwy angielskiej)
– Broń palna (firearms)
– Uderzenia (hits)
– Ucisk (pression)
– Przeciążenia dodatnie i ujemne (positive and negative acceleration)
– Zmiany ciśnienia (pressure changes)
• Termiczne– Wysoka temperatura
– Niska temperatura
• Promieniowanie– Mikrofalowe (microvawe radiation)
– Cieplne (thermal radiation)
– Ultrafioletowe (UV radiation)
– Jonizujące (ionizing radiation)
![Page 2: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/2.jpg)
2
Uraz (trauma, injury)
• Efekt działania na organizm gwałtownych czynników, głównie mechanicznych, prowadzących do przerwania ciągłości tkanek lub przemieszczenia narządów względem siebie.
• Urazy ostre – z przerwaniem ciągłości skóry lub błon śluzowych (open wound)
• Urazy tępe – bez przerwania ciągłości skóry lub błon śluzowych (closed wound)
Urazy ostre - rany
• Rany powierzchowne (vulnerasuperficiales, superficial wounds)
• Rany głębokie (vulnera profunda, deepwound)
• Rany zakażone (vulnera septicae, infectedwound)
• Rany niezakażone (vulnera asepticae, aseptic wounds)
![Page 3: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/3.jpg)
3
Rany (vulnera)
• Rana cięta (vulnus incisivum, cut wound)
• Rana rąbana (vulnus caesum)
• Rana kłuta (vulnus ictum, stab wound)
• Rana darta (vulnus lacertum, torn wound)
• Rana miażdżona (vulnus conquasatum, crushwound)
• Rana kąsana (vulnus morsufactum, bite wound)
• Rana postrzałowa (vulnus sclopetarium, shotwound)
Urazy tępe
• Stłuczenie (contusio, contusion)
• Zgniecenie (compressio, compression)
• Zmiażdżenie (conquasatio, crush)
• Pęknięcie (fissura, split)
• Złamanie (fractura, fracture, break)
• Wstrząśnienie (commotio, commotion)
• Przerwanie (ruptura, rupture)
• Zwichnięcie (luxatio, joint luxation, dislocation)
• Skręcenie (distorsio, distorsion)
![Page 4: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/4.jpg)
4
Wstrząs (shock)
• Zespół zaburzeń fizykochemicznych,
regulacyjnych, hemodynamicznych,
hormonalnych, nerwowych i
metabolicznych ustroju, powstających w
wyniku działania rozległego, głębokiego urazu przekraczającego możliwości
adaptacyjne ustroju
Wstrząs (shock)
• Zespół objawów o różnej etiologii, gdzie
powstaje dysproporcja między
zapotrzebowaniem, a zaopatrzeniem w
tlen poszczególnych narządów. Prowadzi
do postępującego upośledzenia przepływu krwi przez ważne dla życia narządy: mózg,
serce, nerki, płuca.
![Page 5: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Rodzaje wstrząsu
• Hypowolemiczny (szybka utrata krwi)
• Septyczny (zakażenia z toksemią)
• Anafilaktyczny (reakcja immunologiczna)
• Kardiogenny (niewydolność serca)
• Endokrynny (gwałtowne zaburzenia
gruczołów wydzielania wewnętrznego)
• Neurogenny (uszkodzenia OUN)
Fazy wstrząsu
• I – kompensacyjna
• II – faza zastoju krwi
• III – faza obrzękowa
• IV – niewydolność wielonarządowa
(zapaść)
![Page 6: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Błędne koło (circulus vitiosus)Zmniejszony dopływ
krwi do serca
Zmniejszona
objętość minutowa
Zmniejszony
przepływ krwi
Niedotlenienie tkanek
Kwasica metaboliczna
Rozszerzenie naczyńobwodowych i wzrost
przepuszczalności
Zastój obwodowy i utrata wody
do tkanek (obrzęki)
Zmniejszona objętość krwi
krążącej
Ogólne oziębienie ciała (hypothermia universalis, general
hypothermia)• Reakcje obronne
– Posturalne i behawioralne (zmiana pozycji, kulenie się, szukanie osłony)
– Stroszenie włosów, skurcz powierzchownych naczyńkrwionośnych
– Termogeneza drżeniowa (dreszcze)
– Przyspieszenie metabolizmu (jako efekt późny)
• Spadek temperatury wewnętrznej– Zwolnienie akcji serca
– Spowolnienie oddychania
– Spowolnienie perystaltyki
– Hipoksja
– Śmierć
![Page 7: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/7.jpg)
7
Ogólne przegrzanie ciała (hypertermia universalis, general
hyperthermia)• Reakcje obronne
– Posturalne i behawioralne (szukanie cienia, unikanie ruchu)
– Rozszerzenie powierzchownych naczyń krwionośnych
– Pocenie się– Zianie
– Spadek apetytu
• Wzrost temperatury wewnętrznej– Utrata wody
– Zaburzenia w układzie krążenia (zagęszczenie krwi, hypowolemia)
– Zaburzenia wodno-elektrolitowe
– Zaburzenia w układzie oddechowym
– Śmierć
Udar cieplny (siriasis, heat stroke)
• Stan wzrostu temperatury wewnętrznej
przy dużym pochłanianiu ciepła z otoczenia i niemożności oddania go.
• Utrata świadomości, drgawki,
niewydolność wielonarządowa
![Page 8: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/8.jpg)
8
Udar słoneczny (solariasis, solarstroke)
• Następstwo działania promieniowania
cieplnego na odkrytą głowę. Objawy
występują zanim dojdzie do podwyższenia
temperatury ogólnej ciała. Wnikające
głęboko promieniowanie cieplne powoduje rozszerzenia naczyń krwionośnych opon
mózgowych i mózgu (obrzęk opon
mózgowych)
Rana cięta
![Page 9: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Rana cięta
Rana kłuta
![Page 10: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Rana kłuta
Rana postrzałowa
![Page 11: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Rana postrzałowa
Rana postrzałowa
![Page 12: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/12.jpg)
12
9 mm Luger (Parabellum)
SLOW MOTION 9x19mm Luger Remington 147gr Golden Saber impacting ballistic gelatin.avi
Smith&Wesson (Magnum 40)
SLOW MOTION 40S&W DRT 150gr TerminalShock impacting ballistic gelatin.avi
![Page 13: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/13.jpg)
13
NATO 5,56 mm
5.56x45mm 55gr FMJ M193 slow motion ballistic gelatin.avi
Rana darta
![Page 14: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Rana darta
Rana kąsana
![Page 15: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/15.jpg)
15
Rana kąsana
Rana kąsana
![Page 16: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/16.jpg)
16
Rana miażdżona
Rana miażdżona
![Page 17: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/17.jpg)
17
Stłuczenie
Stłuczenie
![Page 18: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/18.jpg)
18
Krwiak
Krwiak
![Page 19: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/19.jpg)
19
Otarcie (bruise)
Otarcie
![Page 20: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/20.jpg)
20
Złamanie zamknięte (closedfracture)
Złamanie otwarte (open fracture)
![Page 21: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/21.jpg)
21
Amputacja urazowa (traumaticamputation)
Oparzenie I stopnia (1st degreeburn)
![Page 22: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/22.jpg)
22
Oparzenie II stopnia (2nd degreeburn)
Oparzenie III stopnia (3rd degreeburn)
![Page 23: Wpływ czynników fizycznych na organizmpracownicy.uwm.edu.pl/wasowicz/pc3.pdf · • Rana ci ęta ( vulnus incisivum , cut wound) • Rana r ąbana (vulnus caesum) • Rana kłuta](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022040310/5d274b9588c99301268bb384/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Oparzenie IV stopnia (4th degreeburn)
Odmrożenie (frostbite)