workshop letselpreventie in het jeugdvolleybal s. vereecken specifieke aandacht voor knie – en...

WorkshopWorkshopLetselpreventieLetselpreventie in het in het

jeugdjeugdvolleybalvolleybal

S. VereeckenS. Vereecken

Specifieke aandacht voor knie – en rugletsels bij meisjes

Letselpreventie in het Letselpreventie in het jeugdvolleybaljeugdvolleybal

InhoudInhoud::

*Theoretische achtergrond*Theoretische achtergrond

*WORK-shop : preventie in de praktijk *WORK-shop : preventie in de praktijk (uitwerken van oefenfiche)(uitwerken van oefenfiche)

LetselLetselpreventiepreventie in het in het jeugdvolleybaljeugdvolleybal

PreventiePreventie strategiestrategie (-beleid): (-beleid):

**primairprimair : blanco voorgeschiedenis : blanco voorgeschiedenis

**secundairsecundair : vermijden van herval : vermijden van herval in/binnen eenzelfde letselin/binnen eenzelfde letsel

**tertiairtertiair : vermijden van : vermijden van sportongeschiktheid/-invaliditeit sportongeschiktheid/-invaliditeit (lange termijn effect)(lange termijn effect)


Gegevens uit literatuur (epidemiologie)

Screening van intrinsieke risicofactoren (preseason)

Preventie

Compensatoir of alternatief (re) trainingsprogramma (tailor made !)

Curr Sports Med Rep. 2012 Sep;11(5):251-6.Volleyball injuries.Eerkes K.


Op die manier is preventie …Op die manier is preventie …

Géén hype of modewoordGéén hype of modewoord Wetenschappelijk en empirisch Wetenschappelijk en empirisch

onderbouwdonderbouwd Noodzaak … zeker gezien tendens Noodzaak … zeker gezien tendens

dat spelers vaak actief blijven bij dat spelers vaak actief blijven bij aanwezig letselaanwezig letsel

LetselLetselpreventie in het preventie in het jeugdjeugdvolleybalvolleybal

Volleybal:Volleybal: Veilige sport (niet contact; geen pivot) Acute letsels : vingers, enkel, knie,

spierverrekkingen Chronische letsels (protectie jeugd; ook

reeds op tertiair niveau !): schouder, knie, rug, enkel

LetselLetselpreventie in het preventie in het jeugdjeugdvolleybalvolleybal

- Lange termijn erfenis (Lange termijn erfenis (tertiairetertiaire preventiepreventie): symptomen van artrose ): symptomen van artrose (sprongsport)(sprongsport)

- Meeste letsels thv knie en enkelMeeste letsels thv knie en enkel

LetselLetselpreventie in het preventie in het jeugdvolleybal : jeugdvolleybal : letselprofielletselprofiel

Knie : jumpers knie (Knie : jumpers knie (jeugd : Osgood-Schlatterjeugd : Osgood-Schlatter) / ) / voorste kruisband (voorste kruisband (meisjesmeisjes) (aanval – blok –opslag - ) (aanval – blok –opslag - setter) en patellofemoraal conflict (setter) en patellofemoraal conflict (meisjesmeisjes) (zowel ) (zowel sprong – als grondwerk)sprong – als grondwerk)

schouder : subacromiaal impingement schouder : subacromiaal impingement (inklemming) / instabiliteit ((inklemming) / instabiliteit (meisjesmeisjes) (opslag – ) (opslag – aanval)aanval)

enkel: verstuiking en achillespees overbelasting enkel: verstuiking en achillespees overbelasting ((Ziekte van SeverZiekte van Sever) (blok –aanval – opslag -setter: ) (blok –aanval – opslag -setter: landing onder het net)landing onder het net)

rug: stress-reacties (fractuur) thv lage rug (bot); rug: stress-reacties (fractuur) thv lage rug (bot); jeugdjeugd : : spondylolysis of –listhesis spondylolysis of –listhesis (aanval – opslag)(aanval – opslag)

onderbeen en voet : idem rug, nl periostitis (zelfs onderbeen en voet : idem rug, nl periostitis (zelfs niet springersniet springers ~ libero)~ libero)


Risicofactoren mbt letselontwikkeling (preventie)Risicofactoren mbt letselontwikkeling (preventie) InIntrinsieke factoren (lichaamsgebonden) trinsieke factoren (lichaamsgebonden) Lichaamssamenstelling : unieke combinatie Lichaamssamenstelling : unieke combinatie

van gunstige antropometrische gegevens van gunstige antropometrische gegevens (lengte; laag (lengte; laag vetpercentagevetpercentage; hoog % aan ; hoog % aan spieren (spieren (meisjes in nadeelmeisjes in nadeel) & ) & perfecte perfecte neuromotorische vaardigheden en fitheidneuromotorische vaardigheden en fitheid))

knie/rug/enkelknie/rug/enkel alle letselsalle letsels

Extrinsieke factoren : beleid / visieExtrinsieke factoren : beleid / visie


Knie- en rugletsels: Knie- en rugletsels: Té weining core stability (definitie trainer Té weining core stability (definitie trainer ≠≠

definitie clinicus !)definitie clinicus !) Te stijf spierbeeld van quadriceps (Osgood-Te stijf spierbeeld van quadriceps (Osgood-

Schlatter) en hamstrings (oplossing ≠ stretchen; Schlatter) en hamstrings (oplossing ≠ stretchen; doch functioneel progressief verbeteren; vb doch functioneel progressief verbeteren; vb squat/sprong) (koppelen aan typische squat/sprong) (koppelen aan typische taakgebonden lenigheid en soort spierarbeid)taakgebonden lenigheid en soort spierarbeid)

Foutief landingspatroon na sprong Foutief landingspatroon na sprong (kruisband – (kruisband – meisjes)meisjes)

Hoge graad (hier nog cijfers bart gebruiken !!!) Hoge graad (hier nog cijfers bart gebruiken !!!) van recidief (herval) aan zelfde én andere zijde ! van recidief (herval) aan zelfde én andere zijde ! ((primaire, secundaire & tertiaire preventieprimaire, secundaire & tertiaire preventie


Standing bowpelvic tiltone leg standingsitting knee extensionbend knee fall outactive straight leg raisebackward rockingforward rockingprone knee bendtotaal


Correct landingspatroon !! Correct landingspatroon !! (meisjes)(meisjes) 2 voetig 2 voetig !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Genoeg knie- en heupbuigingGenoeg knie- en heupbuiging Knieën rechtdoorKnieën rechtdoor Mondelinge (coaching) – visuele feedback Mondelinge (coaching) – visuele feedback

(spiegel/video) (spiegel/video) Automatisatie en implementatie op terrein !Automatisatie en implementatie op terrein !

J Strength Cond Res. 2012 Apr;26(4):1076-84.J Strength Cond Res. 2012 Apr;26(4):1076-84.

Modifying spike jump landing biomechanics in female adolescent Modifying spike jump landing biomechanics in female adolescent volleyball athletes using video and verbal feedback.volleyball athletes using video and verbal feedback.


Enkelletsels:Enkelletsels: Gedaalde proprioceptie (evenwichtsgevoel) en Gedaalde proprioceptie (evenwichtsgevoel) en

ligamentaire belastbaarheidligamentaire belastbaarheid Spieronevenwicht thv enkelspierenSpieronevenwicht thv enkelspieren Té weining core stabilityTé weining core stability- verhoogd risico (factor 4 – 5) bij positieve verhoogd risico (factor 4 – 5) bij positieve

voorgeschiedenis (voorgeschiedenis (secundairesecundaire preventie preventie))- (*) eerste 6 tot 12 maand na initieel letsel ! (*) eerste 6 tot 12 maand na initieel letsel !

((secundairesecundaire preventie preventie))

Br J Sports Med. 2012 Jun;46(7):515-23. Epub 2011 Dec 14.Br J Sports Med. 2012 Jun;46(7):515-23. Epub 2011 Dec 14.

Intrinsic functional deficits associated with increased risk of ankle Intrinsic functional deficits associated with increased risk of ankle injuries: a systematic review with meta-analysis.injuries: a systematic review with meta-analysis.


Schouderletsels:Schouderletsels: Onevenwicht lengte schouderkapselOnevenwicht lengte schouderkapsel Té weining core stabilityTé weining core stability Meisjes Meisjes meer risico (spiermassa)meer risico (spiermassa)


TrainingsinfoTrainingsinfo met betrekking tot met betrekking tot preventie implementatie:preventie implementatie:

trainingsessies : meer letsels tijdens trainingsessies : meer letsels tijdens voorbereidingsperiode (non functional voorbereidingsperiode (non functional overreaching / overtraining) : groot (en overreaching / overtraining) : groot (en vaak té eenzijdig) trainingsvolume én vaak té eenzijdig) trainingsvolume én spelers nog niet fitspelers nog niet fit

competitiefase: meer letsels naarmate competitiefase: meer letsels naarmate einde van het seizoeneinde van het seizoen


SamenSamenwerking binnen team tussen werking binnen team tussen trainer – kiné – trainer – kiné – preventietrainer (PT)preventietrainer (PT)

Speler/speelsterSpeler/speelsterperformanceperformance

Trainingsproces

trainer

Preventie

kiné /PT

Mentaal

psycholoog

Voeding

Diëtist(e)

Andere …

Andere …

Vb: ouders (jeugd)


VTS-flash 361 - VTS-redactioneelVTS-flash 361 - VTS-redactioneel

01 oktober 201201 oktober 2012

Beste sportvriendBeste sportvriend

Om je op de hoogte te houden van actuele wetenschappelijke knowhow in de sport(kaderopleiding), Om je op de hoogte te houden van actuele wetenschappelijke knowhow in de sport(kaderopleiding), lanceerde de Vlaamse Trainersschool in maart 2009 lanceerde de Vlaamse Trainersschool in maart 2009 VTS-redactioneelVTS-redactioneel..

Elk kwartaal kan je op Elk kwartaal kan je op VTS-redactioneel VTS-redactioneel drie nieuwe artikels vinden, geschreven onder redactie drie nieuwe artikels vinden, geschreven onder redactie en verantwoordelijkheid van de universitaire opleidingsinstituten L.O. van de KU Leuven, UGent en en verantwoordelijkheid van de universitaire opleidingsinstituten L.O. van de KU Leuven, UGent en VUB. We trachten er voor te zorgen dat een gamma van thema's aan bod komt, zodat iedereen die VUB. We trachten er voor te zorgen dat een gamma van thema's aan bod komt, zodat iedereen die aan de slag is in de sport, zijn gading kan vinden. aan de slag is in de sport, zijn gading kan vinden.

Hieronder vind je een Hieronder vind je een rechtstreekse link naar het meest recente artikelrechtstreekse link naar het meest recente artikel::KU Leuven - Voorste kruisbandletsels: beter voorkomen dan genezenKU Leuven - Voorste kruisbandletsels: beter voorkomen dan genezenUGent - Waarom we liever tegen de wijzers van de klok in lopenUGent - Waarom we liever tegen de wijzers van de klok in lopenVUB - Een exploratieve studie naar de prestatiebepalende factoren in het paardrijdenVUB - Een exploratieve studie naar de prestatiebepalende factoren in het paardrijden

Deze artikels kan je steeds consulteren op Deze artikels kan je steeds consulteren op VTS-redactioneelVTS-redactioneel en zijn en zijn gratisgratis te downloaden voor te downloaden voor eigen gebruik. Een papieren versie wordt niet opgestuurd.eigen gebruik. Een papieren versie wordt niet opgestuurd.

We hopen dat de artikels je inspireren om je taak in de sportwereld verder te optimaliseren.We hopen dat de artikels je inspireren om je taak in de sportwereld verder te optimaliseren.

Preventie is géén tijdsverlies …Preventie is géén tijdsverlies …


ConclusiesConclusies : : Preventie programma’s : opbouw vanuit Preventie programma’s : opbouw vanuit literatuur en screeningliteratuur en screening Gericht op modifiëren van intrinsieke – en Gericht op modifiëren van intrinsieke – en extrinsieke risicofactorenextrinsieke risicofactoren

inhoud gericht naar veelzijdigheid én inhoud gericht naar veelzijdigheid én kwaliteit van bewegen !kwaliteit van bewegen ! Positief effect wanneer programma’s worden Positief effect wanneer programma’s worden geïndividualiseerd en wanneer voorzien in geïndividualiseerd en wanneer voorzien in progressieprogressiePleidooi voor taak van preventietrainerPleidooi voor taak van preventietrainer

WorkWorkshopshop

Overlopen preventiefiche en Overlopen preventiefiche en uitvoeren per 2uitvoeren per 2

PreventiefichePreventiefiche

RegioRegio : schouder (oefening 1 tot 4) : schouder (oefening 1 tot 4) Letselpreventie : impingement Letselpreventie : impingement

(inklemming) / instabiliteit(inklemming) / instabiliteit Preventief effect op Preventief effect op

schoudergewricht alsook (!) schoudergewricht alsook (!) schouderbladschouderblad

Koppelen aan kwaliteit core stabilityKoppelen aan kwaliteit core stability


RegioRegio: rug (oefening 5 en 6): rug (oefening 5 en 6) Letselpreventie : stress reactie Letselpreventie : stress reactie

(fractuur) type spondylolysis en/of - (fractuur) type spondylolysis en/of - listhesislisthesis

Directe impact op core stability (*) Directe impact op core stability (*) gezien primaire regio gezien primaire regio

(*) gezien vanuit standpunt van clinicus)(*) gezien vanuit standpunt van clinicus)


RegioRegio: : knie (meisjes) knie (meisjes) (oefening 7)(oefening 7) Letselpreventie : type kruisband Letselpreventie : type kruisband / /

meniscusmeniscus Belang van feedback Belang van feedback !!!! !!!! Streven naar automatisatie en Streven naar automatisatie en

implementatie op terrein implementatie op terrein !!!!!! Koppelen aan kwaliteit core stabilityKoppelen aan kwaliteit core stability Hoge graad van herval Hoge graad van herval


RegioRegio: knie (vervolg) (oefening 8): knie (vervolg) (oefening 8) Letselpreventie : type patellapees Letselpreventie : type patellapees

overbelasting (Osgood-Schlatter)overbelasting (Osgood-Schlatter) Belang van peestraining in Belang van peestraining in

combinatie met relatieve rust ten combinatie met relatieve rust ten aanzien van sprongbelastingaanzien van sprongbelasting


RegioRegio: enkel (oefening 9 en 10): enkel (oefening 9 en 10) Letselpreventie : enkelverzwikkingLetselpreventie : enkelverzwikking Koppelen aan kwaliteit core stabilityKoppelen aan kwaliteit core stability Hoge graad van hervalHoge graad van herval


RegioRegio: enkel (vervolg) (oefening 11): enkel (vervolg) (oefening 11) Letselpreventie : achillespees Letselpreventie : achillespees

overbelasting (Ziekte van Sever)overbelasting (Ziekte van Sever) Belang van peestraining in Belang van peestraining in

combinatie met relatieve rust ten combinatie met relatieve rust ten aanzien van sprongbelastingaanzien van sprongbelasting


Vragen ….Vragen ….

[email protected]@uzleuven.be

Dank uDank u

workshop letselpreventie in het jeugdvolleybal s. vereecken specifieke aandacht voor knie – en...

Documents