word jij ook co-filmproducent? · deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van streekfonds...

8
Driemaandelijkse uitgave Jaargang 27 – nummer 1 Januari-februari-maart Afgiftekantoor Brugge Mail – P408456 Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen Torhoutsesteenweg 100 A 8200 Brugge - Sint-Andries Ons vorig jaar in beelden, woorden en cijfers p.6 Over de kracht van huurdersparticipatie bij woonmaatschappij WoonWel p.3 DREMPELS SLOPEN Hoe Samenlevingsopbouw en OCMW Roeselare onderbescherming aanpakken p.4-5 DIT WAS 2016... Steunpunt Sociale Planning pakt uit met nieuwe instrumenten p.7 MENSEN EN CIJFERS WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? DICHTBIJ LEVERT WINST E De wijk De Nieuwe Stad in Oostende staat al een tijd op stelten: bewoners werken met veel enthou- siasme aan een kortfilm over solidariteit. Ze kun- nen daarbij rekenen op professionele omkadering van A tot Z. Nicolas Daenens en An De Gruyter teke- nen voor regie en scenario. Samenlevingsopbouw en kleinVerhaal slaan de handen in elkaar voor de realisatie van de film. De film vertelt een fictief verhaal over wat solida- riteit kan betekenen en ambieert bioscoopkwa- liteit. We zijn nog op zoek naar centen om het budget vol- ledig rond te krijgen. Je kan daarbij helpen door minstens 50 euro te storten in het filmfonds. We zoeken minstens 100 coproducenten die deze film mee mogelijk maken. Geef zo mee een boost aan het debat over solidariteit in Vlaanderen. Word je één van hen? Je krijgt een ticket voor de première in september en een fiscaal attest. Giften geven een belastingvermindering van 45% op bedragen vanaf 50. CAMPAGNE 100 X 50 Alle info op www.samenlevingsopbouwwvl.be en www.streekfonds.be Overschrijven op projectrekening BE10 0000 0000 0404 van de Koning Boudewijnstichting met vermelding van volgende actiecode: ‘C1850100 – filmfonds De Nieuwe Stad’. Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen, kent een toenemende vergrijzing en ont- groening. Met een vergrijsd electoraat nemen bepaalde onderwerpen telkens weer de boventoon in het publieke debat. Soms lijken de belangen van jongeren ondergesneeuwd te geraken door de talrijke – overigens ook terechte - noden van ouderen. Zo ontstaat er een nieuwe vorm van tweedracht in de maatschap- pij: “wij versus zij”, van jong versus oud. Ik weiger om mee te gaan in een polariserend verhaal waarin de verschillende generaties – opnieuw vaak onterecht – tegen elkaar worden opgezet. Ik wil geen clash tussen generaties. Ik wil een sterk pact tussen generaties. En toch... We moeten ons niet blind staren op de uitdagingen waarvoor de vergrijzing en ontgroening ons stellen. Hoe harmoniseren we de noden van een ouder worden- de samenleving en de noden van de jongere generatie die de minderheid is? Soms is de solidariteit er wel, hoewel die soms ten koste van solidariteit met een andere bevolkingsgroep kan gaan. Zo vertelde een vriendin van me hoe ze tijdens de kerstperiode aan tafel in fami- liekring een aanvaring had toen haar grootouders beweerden dat hun kleinkin- deren een minder kwaliteitsvol leven dreigen te hebben omwille van de over- heidsbesparingen door de komst van de vreemdelingen. Het is dus ook belangrijk dat de vaak uiteenlopende visies op de samenleving die bij verschillende generaties leven, wel eens met elkaar geconfronteerd (moe- ten) worden. Enkel solidair met elkaar zijn is onvoldoende. We moeten opnieuw leren hoe we intergenerationeel met elkaar moeten samenleven. Nozizwe Dube voorzitter Vlaamse Jeugdraad INSPIRERENDE INITIATIEVEN van Samenlevingsopbouw in West-Vlaanderen (p.2) en in Vlaanderen (p.8) POP-UP? Column p. 8 PLUS in surPLUS

Upload: others

Post on 15-Aug-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

Driemaandelijkse uitgaveJaargang 27 – nummer 1

Januari-februari-maartAfgiftekantoor Brugge Mail – P408456

Samenlevingsopbouw West-VlaanderenTorhoutsesteenweg 100 A

8200 Brugge - Sint-Andries

Ons vorig jaar in beelden, woorden en cijfers

p.6

Over de kracht van huurdersparticipatiebij woonmaatschappij WoonWel

p.3

DREMPELS

SLOPEN

Hoe Samenlevingsopbouw en OCMW Roeselareonderbescherming aanpakken

p.4-5

DIT WAS 2016...

Steunpunt Sociale Planning pakt uit met nieuwe instrumenten

p.7

MENSEN

EN CIJFERS

WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? DICHTBIJ

LEVERT WINST

E

De wijk De Nieuwe Stad in Oostende staat al eentijd op stelten: bewoners werken met veel enthou-siasme aan een kortfilm over solidariteit. Ze kun-nen daarbij rekenen op professionele omkaderingvan A tot Z. Nicolas Daenens en An De Gruyter teke-nen voor regie en scenario. Samenlevingsopbouwen kleinVerhaal slaan de handen in elkaar voor derealisatie van de film. De film vertelt een fictief verhaal over wat solida-riteit kan betekenen en ambieert bioscoopkwa-liteit.We zijn nog op zoek naar centen om het budget vol-ledig rond te krijgen. Je kan daarbij helpen doorminstens 50 euro te storten in het filmfonds. Wezoeken minstens 100 coproducenten die deze filmmee mogelijk maken. Geef zo mee een boost aanhet debat over solidariteit in Vlaanderen.Word je één van hen? Je krijgt een ticket voor depremière in september en een fiscaal attest. Giftengeven een belastingvermindering van 45% opbedragen vanaf 50€.

CAMPAGNE 100 X 50Alle info op www.samenlevingsopbouwwvl.be enwww.streekfonds.be Overschrijven op projectrekening BE10 00000000 0404 van de Koning Boudewijnstichting metvermelding van volgende actiecode: ‘C1850100 –filmfonds De Nieuwe Stad’.Deze campagne wordt mee mogelijk met de steunvan Streekfonds West-Vlaanderen.

Enkel solidair zijn is onvoldoendeBelgië, zoals vele Westerse landen, kent een toenemende vergrijzing en ont-groening. Met een vergrijsd electoraat nemen bepaalde onderwerpen telkensweer de boventoon in het publieke debat. Soms lijken de belangen van jongerenondergesneeuwd te geraken door de talrijke – overigens ook terechte - nodenvan ouderen. Zo ontstaat er een nieuwe vorm van tweedracht in de maatschap-pij: “wij versus zij”, van jong versus oud.Ik weiger om mee te gaan in een polariserend verhaal waarin de verschillendegeneraties – opnieuw vaak onterecht – tegen elkaar worden opgezet. Ik wil geenclash tussen generaties. Ik wil een sterk pact tussen generaties.En toch...We moeten ons niet blind staren op de uitdagingen waarvoor de vergrijzing enontgroening ons stellen. Hoe harmoniseren we de noden van een ouder worden-de samenleving en de noden van de jongere generatie die de minderheid is? Soms is de solidariteit er wel, hoewel die soms ten koste van solidariteit met eenandere bevolkingsgroep kan gaan. Zo vertelde een vriendin van me hoe ze tijdens de kerstperiode aan tafel in fami-liekring een aanvaring had toen haar grootouders beweerden dat hun kleinkin-deren een minder kwaliteitsvol leven dreigen te hebben omwille van de over-heidsbesparingen door de komst van de vreemdelingen. Het is dus ook belangrijk dat de vaak uiteenlopende visies op de samenlevingdie bij verschillende generaties leven, wel eens met elkaar geconfronteerd (moe-ten) worden. Enkel solidair met elkaar zijn is onvoldoende. We moeten opnieuwleren hoe we intergenerationeel met elkaar moeten samenleven.

Nozizwe Dubevoorzitter Vlaamse Jeugdraad

INSPIRERENDE INITIATIEVENvan Samenlevingsopbouw in West-Vlaanderen (p.2)en in Vlaanderen (p.8)

POP-UP? Column p. 8

PLUS in surPLUS

Page 2: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

MAART 2017 2

ZwevegemVocht en schimmel het huis uitSchimmel, vocht en condens zijn problemen waar heel wat mensen mee te maken krijgen. Desociale huisvestingsmaatschappij Eigen Haard Zwevegem zet dit hoog op de agenda. Als demaatschappij een probleem op dit vlak vaststelt of als de huurder het meldt, volgen onmiddel-lijk een aantal stappen.Eerst controleert de technische dienst of er geen structurele of technische problemen zijn in dewoning. Wanneer die geen mankement kan opsporen, plant de sociale dienst een huisbezoek.Huurders krijgen dan uitleg over hoe ze deze problemen kunnen aanpakken en vooral voorkomen.Ondanks deze inspanningen merkte Eigen Haard Zwevegem dat schimmel, vocht en condens als problemensteeds terugkwamen.Met de winter voor de deur was het een ideaal moment om huurders waar de problemen blijven terugkomen, uit te nodigen voor een “infosessieover condens, vocht en schimmel”.

Demowoning toont de wegIn samenwerking met de Kringloopwinkel is een leegstaande woning van Eigen Haard bemeubeld en ingericht tot een demowoning. Overal in huiswerden ‘vochtbronnen’ aangeduid met flessen water, iedere kamer werd voorzien van goede en slechte voorbeelden, foto’s en prenten zorgdenvoor visuele ondersteuning bij de uitleg. De demowoning maakte het mogelijk om op een duidelijke en laagdrempelige manier de focus te leggenop het voorkomen van condens, vocht en schimmel. Omdat het hier toch om een te renoveren woning ging, konden we een drietal weken voor de infosessie de schimmel op de badkamermuur nogmeer aanwakkeren. Zo kwam er een muur vol schimmel en werd het mogelijk om bezoekers te tonen hoe ze schimmel kunnen verwijderen, welkestappen en voorzorgsmaatregelen er hiervoor nodig zijn.Nadien namen we de tijd om bij een kopje koffie en een koekje bij te praten. Praatplaten van Logo Leieland maakten het mogelijk om op een infor-mele manier te polsen of de deelnemers de informatie goed begrepen hadden. Ook werd zo meteen duidelijk of ze met de opgestoken info ver-der aan de slag zouden gaan of niet. Vooral voor huurders die minder vlot Nederlands begrijpen en spreken was dit een interessante afsluiter.

Winst samenwerkingDeze campagne is een goed voorbeeld van de samenwerking tussen Samenlevingsopbouw en SHM Eigen Haard Zwevegem in het projectTweezijdig+. De samenwerking beoogt een hechter tweerichtingsverkeer tussen verhuurder en huurders. Een klantvriendelijker dienstverleningo.m. via infosessies met een lage drempel behoort tot de doelstellingen van deze samenwerking. Een samenwerking waarbij zowel huis-vestingsmaatschappij als huurders winst boeken.

[email protected] T 050 39 37 71 M 0474 91 96 27

RoeselareProject ’t Werkt uit de startblokken

Waarom en voor wie? Het armoedecijfer in Vlaanderen blijft hardnekkig hangen tussen 10 à 11%.Iedereen is er van overtuigd dat werk één van de structurele oplossingenis. Volgens het Federaal Planbureau hebben werklozen 6 keer méérarmoederisico dan wie wél werkt. Bovendien is opgroeien in een werkarmgezin erg risicovol. De huidige jobcreatie komt helaas nog teveel terecht bijwerkrijke gezinnen. De politieke bewustwording groeit dat er een nog ster-ker doelgroepenbeleid moet komen, zeker via nieuwe tewerkstellings-maatregelen. Samenlevingsopbouw wil in Roeselare samen met enkelewerkarme gezinnen de lokale arbeidsmarkt beter verkennen en daaruit denodige signalen putten.We focussen met dit project op 8 tot 10 ‘werkarme gezinnen’ met een laaggezinsinkomen en met meervoudige problemen (vb. alleenstaandeouders). Deelnemers zijn arbeidsgeschikt en spreken voldoendeNederlands.

Wat zullen we doen? Gedurende 3 jaar wil het project een ‘extra ondersteuning’ zijn. De deelne-mers zullen zowel individueel als in groep ondersteuning op maat krijgen,met minstens maandelijkse afstemming onder de dienstverleners. Ditproject is echter aanvullend. Dit betekent dat we geen trajectbegeleidin-gen overdoen of overnemen van bestaande professionele partners op hetgebied van werk en welzijn. Hun trajecten krijgen voorrang en ze zijnbevoorrechte partners.

Digitaal luikEen vlotte toegang tot de arbeidsmarkt is volgens VDAB ‘digitaal’. Dit ‘DigitalFirst’ betekent dat elke werkzoekende een voldoende basis moet hebbenvan digitale kennis en vaardigheden. VDAB kan echter voorlopig de vele‘digibeten’ onvoldoende ondersteunen. Het betreft werkzoekenden methet label ‘kunnen niet met digitale media omgaan’. Ons project zal daaromeen luik ‘digitale vorming’ inbouwen. Hiervoor kreeg ons project de steunvan de Koning Boudewijnstichting. In cultuurcentrum De Spil werd eencomfortabele ruimte voorzien van een tiental Pc’s en een printer. Wekelijksis er voor de deelnemers een permanentiemoment mét ondersteuning opmaat én met de mogelijkheid voor een gezellige babbel. Er is ook een kin-derhoek. De ondersteuning is vanzelfsprekend gratis.

Samenwerking is een mustDe complexe armoedesituatie van werkarme gezinnen bemoeilijkt vaakconcrete resultaten inzake activering. Samenlevingsopbouw (trekker)weet uit de ervaring van het project Droomjob in Brugge dat we ook inRoeselare moeten kiezen voor een sterke samenwerking met en tussenlokale partners. Daarom zijn onze partners: Roeselare Stad/OCMW, VDAB –Werk/Welzijn W², ACV, ABVV Werklozenwerking, CAW Centraal-West-Vlaanderen. Het cultuurcentrum De Spil geeft ons onderdak.

[email protected] 051 24 29 28 M 0474 91 96 29

Lerend netwerk...voor brugfiguren uit landelijke gemeenten

Een ‘brugfiguur’ maakt verbinding tussen kwetsbare kinderen, ouders, school en welzijnsorganisaties. Zo trachten deze professionals kinderente versterken in hun onderwijs- en ontwikkelingskansen. Ze ondersteunen ook ouders bij welzijnsproblemen. En verbeteren de communicatietussen ouders, school en welzijnsorganisaties. Brugfiguren boeken al langer succes in de voornamelijk (groot)stedelijke context van armoede-bestrijding.

In Wingene experimenteert men al een paar jaar met brugfiguren in landelijke context. In het kader van het Leaderproject ‘brugfiguren en bredescholen als partners tegen kinderarmoede en gezinsarmoede’ van OCMW Wingene is het de bedoeling om de brugfigurenwerking gemeentebreeduit te bouwen. Er is samenwerking met Samenlevingsopbouw om de expertise van de brugfiguren te verdiepen en om die ter inspiratie aan ande-re landelijke gemeenten aan te bieden.

Daarvoor komen brugfiguren uit landelijke gemeenten sinds het najaar 2016 samen in een lerend netwerk. Aanleunende praktijkervaring vanSamenlevingsopbouw in Houthulst en Avelgem komt mee op tafel. De themawerker onderwijs van Samenlevingsopbouw Vlaanderen onder-steunt inhoudelijk. Het netwerk werkt aan visievorming rond taak en rol van brugfiguren binnen het samenspel school-familie-sociale en wel-zijnsorganisaties. Evenzo is er tijd voor intervisie en uitwisseling van de praktijkervaring. Om het draagvlak voor het praktijkwerk te vergroten wor-den ook de directies en het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) van de scholen mee uitgenodigd rond de tafel.

De leerervaringen worden in de loop van de rit gebundeld in een draaiboek dat najaar 2018 landelijke gemeenten moet inspireren.

Meer info:[email protected] M 0474 91 97 [email protected] T 02 201 05 65

Page 3: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

Zoveel is duidelijk: wijkgericht werken geeft een boost aan het samenleven en is daarnaast eengepaste methode om huurders een stem te geven.

UitdagingMeepraten en je mening geven staat natuurlijk nog niet gelijk aan participeren. Door in drie wijkende vinger aan de pols te houden, kwam er één thema telkens terug: onderhoud en herstellingenvan de woningen. Voor huurders is dit vaak een knelpunt. Samenlevingsopbouw bundelde dezesignalen en bracht er verslag over uit bij WoonWel. De huisvestingsmaatschappij is hard aan hetwerk om daar een gepaste oplossing voor te vinden. Een grote uitdaging voor 2017 is dus: huur-ders uit de verschillende wijken samenbrengen, hen ondersteunen om zo in dialoog tot een pas-send advies te komen en om zo een constructieve dialoog tussen huurders en huisvestingsmaat-schappij te creëren. Wordt vervolgd: het verhaal van huurdersparticipatie bij WoonWel is nog nietaf.

[email protected] 0487 58 47 81 T 059 25 56 85

De samenwerking met sociale huisvestingsmaatschappij WoonWel loopt sinds 2008. Er is dus al een stevigebasis gelegd. Huurders en huisvestingsmaatschappij schrijven nu aan een nieuw hoofdstuk. Steeds metSamenlevingsopbouw in steun. Basisdoel blijft om via dialoog de stem van huurders te laten doorwegen in hetbeleid van de maatschappij. Ook het bevorderen van het samenleven in de wijken is en blijft een doel.

Neuzen in dezelfde richtingSinds enige tijd is de actieradius van het project verbreed: het werk in de wijken in Gistel wordt verdergezet, maar ookde Sluiswijk in Middelkerke is nu betrokken.Instap was steeds dat de opbouwwerker van deur tot deur gaat om kennis te maken en om huurders in te lichtenover het project. Tezelfdertijd is het project voorgesteld aan de lokale overheid, het OCMW, het lokaal dienstencen-trum en het CAW. Resultaat: OCMW en CAW moedigden hun cliënten aan om deel te nemen aan de participatie- enwijkactiviteiten. De gemeentebesturen waren bereid om initiatieven die schwung geven aan het samenleven teondersteunen en om mee verantwoordelijkheid op te nemen in het aanpassen van de woonomgeving aan de nodenvan de huurders. Een paar voorbeelden:

Compostering in de wijk Brouwerijdomein met een 90-tal appartementen: omdat de bewoners niet kunnen com-posteren, verdwijnt het organisch afval noodgedwongen in de vuilniszak. Dit is nadelig voor milieu en portefeuille.Met dit signaal klopten we aan bij het stadsbestuur van Gistel. Dankzij de gemotiveerde inzet van het stadsbestuuren de milieudienst kwam er een eigen composteringsplaats achteraan de wijk. Alle geïnteresseerde bewoners kre-gen een gratis compostemmer, die ze kunnen legen op de composthoop. Een aantal enthousiaste huurders beheertde ‘compostsite’ zelf met een beurtrol.

Energierekening: het viel de maatschappelijk assistenten van het OCMW op dat een aantal huurders in een bepaal-de wijk opvallend veel betaalden voor hun verwarming. Samenlevingsopbouw nam het signaal ter harte en trok oponderzoek. De netwerkbeheerder bleek een vergissing gemaakt te hebben bij de berekening van het vast recht.Deze fout werd ook doorgegeven aan de Vlaamse Ombudsman Energie, waardoor de bal aan het rollen ging: debetrokken huurders krijgen het geld dat ze teveel betaalden terug. Opnieuw een vruchtbare symbiose.

Twee vliegen in één klapDe focus op wijken is een weloverwogen keuze. Uit gesprekken met huurders blijkt dat problemen met de eigenwoning of in de eigen wijk, sterker doorwegen en eerst moeten worden opgelost vooraleer er verder kan wordennagedacht over verbeteringen aan het algemene beleid van de huisvestingsmaatschappij. De keuze voor eenaanpak op wijkniveau met laagdrempelige activiteiten slaat twee vliegen in één klap: enerzijds brengt dit bewo-ners samen, zijn er gedeelde positieve ervaringen met meer vertrouwen tussen de buren onderling tot gevolg.Anderzijds kan er tegelijkertijd een ongedwongen gesprek plaatsvinden over het beleid van de huisvestings-maatschappij, de woning en de woonomgeving. Hierdoor komen zorgen van huurders automatisch bovendrijven.Het is een aanpak die loont, zeker om ook de minder mondige en meer kwetsbare huurders een stem te kunnengeven. Opnieuw een aantal voorbeelden:

Nieuwjaarsreceptie in de wijk Eigen Haard en kerstfeest in de Sluiswijk: een aantal bewoners organiseerden eendrink voor de hele wijk. Een mooi en verbindend initiatief. Maar naast de gebruikelijke gelukwensen, werd er ookactief gevraagd naar wat de aanwezige huurders van de wijk en van hun huisvestingsmaatschappij vinden. Deopbouwwerker verzamelt op zo’n moment zeer waardevolle informatie en signalen om op door te werken.

Buurthuis Eigen Haard als kers op de taart: we vroegen aan WoonWel of we een leegstaande woning in de wijkbedoeld voor renovatie (tijdelijk) mochten gebruiken als buurthuis. Het voorstel werd positief onthaald en eindaugustus startten we met een aantal bewoners met het opknappen van de woning. Bewoners zijn er elke maan-dagmiddag welkom voor een tas koffie en een babbel. Door het vrijblijvend karakter voelen huurders zich op hungemak en ontstaan er spontaan gesprekken over WoonWel, hun woning en de buurt. De aanwezigheid van deervaringskundige van Samenlevingsopbouw is hierbij niet onbelangrijk: zij pikt sneller op wanneer huurders metarmoede te maken hebben waardoor participatie een ver-van-hun-bed-show lijkt. Door hier extra aandacht voorte hebben, kunnen deze bewoners ook gemakkelijker hun mening en ervaringen uiten. Bovendien kunnen debewonersvergaderingen nu plaatsvinden in het buurthuis, dus in de wijk zelf, en niet langer in de kantoren vanWoonWel. Daarmee is een duidelijke drempel weggewerkt. Niet toevallig sloten er in 2016 drie nieuwe leden aan.We kunnen nu ook beter terugkoppelen naar wie niet kan deelnemen aan de bewonersvergadering: de verslagenhangen aan de muur in het buurthuis en er kan steeds om meer verduidelijking worden gevraagd.

Krantenklets in drie wijken: nog zo’n laagdrempelig initiatief voor de evaluatie van de Woonkrant van WoonWel. DeWoonkrant dient om huurders op de hoogte houden van het reilen en zeilen van de maatschappij. Omdat de krantin 2016 in een nieuw jasje werd gestoken, wilden we aftoetsen of de krant aansloot bij de informatiebehoeftenvan de huurders. Geen saaie enquête, maar wel een gezellige middag in de zon. Op tafel lagen tijdschriften, kran-ten, roddelblaadjes, kinderboekjes én de Woonkrant. Mensen konden op hun gemak de lectuur doorbladeren,ondertussen vroeg de opbouwwerker naar wat ze nu eigenlijk vonden van die krant. Bovendien kwam niet enkelde krant ter sprake maar ook de gang van zaken in de wijk. Dit leverde signalen die de opbouwwerker gretig oppik-te en waar later kon worden op verder gewerkt.

MAART 2017 3

Page 4: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

MAART 2017 4

Drempels slopennaar sociale dienst OCMW

Ongeveer vijf procent van de bevolking leeft in onderbescherming. Met het project ‘Drempels ten aanzien van desociale dienst‘ slaan het OCMW van Roeselare en Samenlevingsopbouw al sinds 2009 de handen in elkaar om ditprobleem aan te pakken. Met een aantal overwogen stappen. We laten hierover ook de OCMW-voorzitter en betrok-ken medewerkers aan het woord.

OnderbeschermingVolgens cijfers van het HIVA gebaseerd op inkomensgegevens uit 2005 bedraagt het aandeel rechthebbenden dat geen aanspraakmaakt op het leefloon 65 procent. Het is slechts één voorbeeld van (financiële) onderbescherming. Samenlevingsopbouw gebruikteen bredere definitie: voor ons bevindt iedereen die zijn recht op sociale hulp- en dienstverlening niet (volledig) benut, zich in een situ-atie van onderbescherming. De oorzaken van dit probleem zijn divers. Vaak weten mensen inderdaad niet op welke maatregelen ze beroep kunnen doen. Soms sla-gen ze er niet in de noodzakelijke administratie te doorworstelen en soms voelen ze zich beschaamd om hulp te vragen. Maar ook deoverheid draagt verantwoordelijkheid door te complexe wettelijke drempels, ontmoedigende procedures en foutieve niet-toekenning.

In de lokale strijd tegen onderbescherming schuift Samenlevingsopbouw het ‘lokaal proactief kader’ als oplossing naar voor.Samengevat wil dat zeggen dat organisaties die dienstverlening aanbieden, zoals het OCMW of de mutualiteiten, zelf initiatief nemenom mensen te bereiken. De rollen worden dus omgedraaid: de initiatiefnemer is niet de burger, maar de dienstverlener zelf. Hij zet denodige stappen om ervoor te zorgen dat elke rechthebbende zijn rechten ook realiseert.

Plaats in beleidsplanVolgens OCMW-voorzitter Geert Depondt paste het project in het totale beleidskader van OCMW. “We hadden te maken met aflossingvan de wacht. Ik was nieuw als voorzitter en we kregen ook een nieuw samengesteld managementteam met een nieuwe secretaris.Samen wilden we een nieuwe wind door het OCMW laten waaien. In 2006 hadden we een optimalisatiestudie laten uitvoeren. Daaruitbleek dat we onze klantentevredenheid op een meer systematische manier moesten onderzoeken. Wat is ons imago? Wat zijn debehoeften van onze klanten? Met welke moeilijkheden kampt onze dienstverlening naar hen? Ik vond dat zeer terechte vragen. Als jeop zoek bent naar een nieuwe structuur voor je organisatie, moet je eerst weten wat er leeft bij de mensen waar je voor werkt. In datopzicht was het project Drempels en de samenwerking met Samenlevingsopbouw een godsgeschenk.”

Van onderzoek naar actieplanAlles begon met een onderzoek naar klantentevredenheid.Het OCMW wilde weten wat er leeft bij de mensen voor wie het werkt. Met een vra-genlijst is bij bijna 160 cliënten, ex-cliënten en niet cliënten van het OCMWgepeild naar de toegankelijkheid van de dienstverlening. Met als verrassendresultaat dat 9 op 10 cliënten bleek tevreden te zijn over de werking van hetOCMW. Bij nader toezien bleek er toch nog ruimte voor verbetering. Grofweg zit-ten de drempels om de stap naar het OCMW te zetten op twee vlakken. Vooreerstkon de informatieverstrekking en communicatie beter. De respondenten gavenaan niet altijd goed te weten wat het OCMW allemaal aanbiedt en waar zij rechtop hebben. Een tweede pijnpunt was de ondersteuning om de eerste stap naarhet OCMW te zetten. Maar liefst 7 op 10 gaf aan daar een extra duwtje bij nodigte hebben of dat nu van vrienden, de huisarts, of andere diensten komt.Redenen waren schaamte, slechte ervaring met dienstverlening.

Met deze informatie ging het OCMW aan de slag om zijn werking te verbeteren.Het OCMW gaf zich daarvoor de nodige tijd met de uitvoering van een actieplandat vier grote blokken heeft: kwaliteitsvolle dienstverlening, communicatie eninformatie, participatief beleid en proactief handelen. We zoemen nu dieper inop deze twee laatste blokken.

Ons GedachtCruciaal voor het blok participatief beleid is ‘Ons Gedacht’. Deze werkgroepbestaat uit een tiental mensen in een maatschappelijk kwetsbare positie, eenopbouwwerker en een vaste maatschappelijke werkster. Ons Gedacht voorzagde resultaten van de bevraging van de nodige feedback, maar ondertussenbetrekt het OCMW de werkgroep bij zoveel mogelijk beleidsbeslissingen om zoeen kwaliteitsvolle dienstverlening te verwezenlijken. Anne-Mieke Dewilde(beleidsmedewerker OCMW) maakt dit concreet met enkele voorbeelden:”Recent liet het OCMW een nieuw Welzijnshuis bouwen. De mensen van OnsGedacht gaven aan wat belangrijk was bij de inrichting van de wachtruimtes.Ondertussen maken we in onze communicatie met cliënten vaker gebruik vansms’jes en sociale media. Ons Gedacht heeft er ons op gewezen dat dit bij onzedoelgroep beter werkt dan telefonisch contact.” Bij de oplevering van het onder-zoeksrapport nodigde het OCMW de leden van Ons Gedacht uit op een officieelmoment.

“We hebben ze als heren en dames ontvangen. In de raadszaal heb ik een uitleggegeven over hoe de raad werkt en daarna was er tijd voor koffie en taart. Ikvond dat belangrijk. Normaal komen ze hier enkel om iets te krijgen, maar toenbrachten zij hun expertise naar ons. Die wederkerigheid is belangrijk. “Geert Depondt, voorzitter

Hoewel Ons Gedacht een succes is, legt het OCMW niet al haar eieren in éénmand als het op participatief beleid aankomt. Participatie moet immers een hou-ding van de ganse organisatie worden. Daarom schrijft het OCMW in het jaarplantelkens twee acties in waarmee de stem van maatschappelijk kwetsbare groe-pen kan klinken. Zo kwamen er onthaalsessies voor nieuwe cliënten die eenleefloon ontvangen. Ze krijgen info over wat het statuut precies betekent enover het activeringsaanbod. Daarvoor gaan we eerst enkele cliënten die nu aleen leefloon ontvangen, vragen of dit een goed idee is. Wat is er goed aan onsplan en wat ontbreekt er? Misschien zien enkele van hen het wel zitten om hunverhaal te komen doen?”

Page 5: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

Samenlevingsopbouw ontwikkelde een draaiboek ‘Iedereen beschermd.’met een kader voor aanpak en inspirerende voorbeelden. Het draaiboek iste downloaden:http://www.samenlevingsopbouw.be/e-dossiers/onderbescherming/lokaal-proactief-kader-iedereen-beschermd

MAART 2017 5

De Kom-AfIn het luik proactief handelen bekleedt de laagdrempelige ontmoetingsplaats de Kom-Af een centrale rol. De Kom-Af is een samen-werkingsverband van vier partners: het OCMW, het CAW, Samenlevingsopbouw en VOC Op Stap, een vzw die vrijetijdsondersteuningen trajectbegeleiding aanbiedt. Het is een plek waar je gewoon kunt binnenstappen en nieuwe mensen leren kennen. Je kunt er eenbabbeltje slaan en een koffie drinken, maar ook intekenen op allerhande activiteiten. Maar er is volgens Anne-Mieke Dewilde meerdan dat ” Doordat iedereen er zo gemakkelijk binnen kan wandelen, vind je er ook nogal wat mensen die de stap naar het OCMW nogniet durven zetten hebben. Daarom is er steeds een professional van een van de vier partnerorganisaties aanwezig. Die kan mensenop een zeer gemoedelijke manier naar de nodige hulpverlening leiden.”

“Bovendien”, vult Geert Depondt aan, “zorgt de ontmoetingsfunctie ervoor dat sommige mensen lotgenoten leren kennen om erva-ringen, zorgen en vreugde te delen. Dat zijn mensen die hen later misschien dat cruciale duwtje in de rug kunnen geven om toch destap naar het OCMW te zetten. Je zou kunnen zeggen dat we met de Kom-Af een oplossing bieden voor mensen met een beperkt soci-aal netwerk.”

“Daarnaast moeten we toegeven dat hoe laagdrempelig de Kom-Af ook is, er toch nog mensen zijn die aarzelen om binnen te stap-pen. Om hen te overtuigen probeerden we eerst langer open te zijn, maar dat werkte niet. Het kostte veel personeelstijd en bracht wei-nig return. Maar uit je fouten leer je. We gooiden het over een andere boeg en stapten zelf naar mensen toe, bijvoorbeeld door metonze bakfiets naar plekken te gaan waar veel kwetsbare mensen komen, zoals het park of de wassalons. Of door aanwezig te zijn opeen buitenspeeldag of een burendag in kwetsbare buurten. Door dat vaak te doen word je op de duur een bekend gezicht dat ver-trouwen wekt.”Hilde Van Laere, opbouwwerker Samenlevingsopbouw

“Dit soort outreachend werk komt neer op voelsprieten uitsteken en signalen opvangen. Twee elementen zijn daarbij belangrijk.Enerzijds moet je mensen individueel helpen en op weg zetten, maar daarnaast moet je al de signalen die je opvangt, in een dossierbundelen. Zo krijg je structurele problemen in beeld. Vervolgens kan dat een onderwerp zijn om met andere diensten over in dialoogte gaan. Die structurele aanpak is de rol en de sterkte van Samenlevingsopbouw.” Nancy Van Landegem, programmaverantwoordelijke Samenlevingsopbouw

DraagvlakDe opdracht om meer proactief en meer participatief te werk te gaan, kan voor professionals bedreigend overkomen. Een houding ver-anderen vraagt tijd en een doorleefd proces. Hoe kwam er in OCMW Roeselare daarvoor voldoende draagvlak? Anne-Mieke Dewildevertelt eerlijk over haar ervaring “We moeten daar niet flauw over doen. Het is een klik die je moet maken en een blijvend proces. Ommeer oog te hebben voor de klacht die in een cliënt schuilt of in zijn mogelijkheden was de methodiek Bindkracht erg nuttig. Allemedewerkers moesten in het vormingsbad. Een vormingswerker helpt voortdurend de brug te slaan tussen cliënten en hulpverlenersop de werkvloer.”

”Als er tegenstand was, had dat te maken met toenemende werkdruk bij maatschappelijk werkers en dat is zeer begrijpelijk Je vraagtoog te hebben voor nog een extra dimensie. Vaak betekent het ook opnieuw naar mensen toestappen, terug huisbezoeken afleggen.Dat is niet evident. Mensen snakten naar adem, maar zagen ook de meerwaarde. De kwaliteit van hun werk steeg beduidend. Hetopende mogelijkheden. Dat motiveerde onze medewerkers om hiermee aan de slag te gaan.”Geert Depondt, voorzitter

De toekomstUiteindelijk kreeg ‘Drempels’ een tweede projectperiode waarin de focus op kwetsbare ouders lag. Vandaag broedt men op een 3e pro-jectfase waarin de aandacht voor mensen met een andere herkomst wordt aangescherpt. Wordt vervolgd.

“Het traject dat we met Samenlevingsopbouw gelopen hebben, heeft ons geleerd dat kwetsbare mensen wél een stem kunnen heb-ben. Voorwaarde is echter dat wij als OCMW uit onze cocon durven treden en nieuwe manieren van werken durven hanteren. Je moetje als organisatie een spiegel voorhouden en je de vraag stellen voor wie je het eigenlijk doet. Als je dat nalaat, blijf je stil staan. Dezesamenwerking heeft de professionaliteit van onze maatschappelijk werkers opgetild. Dat is een goede zaak, want hun taak wordtsteeds complexer.”Geert Depondt, voorzitter

[email protected]

info:[email protected] - T 050 39 37 71 M 0474 91 97 [email protected] – T 051 24 29 28 M 0474 91 96 92

Dit artikel verscheen eerder in OCMW-visies. Het kwam in de zomer 2016 tot stand.Ondertussen ging Geert Depondt met pensioen. Bart Wenes staat nu aan het roer als OCMW-voorzitter.

Page 6: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

Deelnames aan groepsinitiatieven‘Samen kunnen we meer’ is onze baseline. Mama’s die er alleen voor staan ondersteunen elkaar bij een tas koffie en trekken op een mooie zomerdag richtingBellewaerde. Bewoners van een sociale woonwijk treffen elkaar maandelijks op een vrijwilligersvergadering en zien dathun problemen collectieve problemen zijn. Alleenstaande senioren, enkele personen met een beperking en mensen meteen psychische kwetsbaarheid ontmoeten elkaar wekelijks in een ontspannen sfeer. . Dit zijn slechts enkele voorbeeldenvan ontmoeting die mensen uit hun isolement halen en die een basis leggen voor solidaire initiatieven. Blijvende inzet opontmoeting loont.

Een stille dame - geboren en getogen in Harelbeke - komt naar het naaiatelier. Ze ontpopt er zich in eengroep van vnl. Marokkaanse dames naar een enthousiaste naaister die vanuit haar passie heel wat ande-re deelnemers op weg helpt. Ze vindt opnieuw de drive om te solliciteren én vindt ook een nieuwe jobin die sector na jaren van werkloosheid.

Zo’n 150 mensen smulden in het buurthuis in Tielt van een buffet met gerechtjes van bij ons en uit allehoeken van de wereld. De wereld op het bord. Zo’n 20 mensen van bij ons en met andere cultureleachtergrond (Somalië, Tsjetsjenië, Roemenië...) werkten daarvoor samen. Er was contact, (h)erkenning,enthousiasme en goesting om nog zoiets te doen. Dit alles in het kader van de Week van Verbondenheid.

Samen met 95 bezoekers van 4 Familiesalons naar Bellewaerde.

De wereld op het bord in Tielt. Diversiteit als troef.

MAART 2017 6

DIT WAS 2016...

1 31 43

Deelnames aan infomomentenSamenlevingsopbouw biedt mensen leerkansen zodat ze sterker in hun schoenen staan.Infomomenten snijden de meest uiteenlopende thema’s aan: van ‘betaalbare energie’ tot ‘bewe-gen bij peuters’. Of ook meteen met de benen in de praktijk: een fietscursus met moeders inMenen.

1 940

Samenlevingsopbouw verzette het voorbije jaar opnieuw bergen werk. Dag na dag, weekna week waren opbouwwerkers samen met maatschappelijk kwetsbare groepen aan deslag. We versterken hun stem, werken aan innovatieve oplossingen en zitten politici aande oren om tot een sociaal beleid te komen dat niemand uitsluit. We zetten verontwaardi-ging om in nieuwe en creatieve antwoorden. Beelden en woorden zeggen iets, cijfers mis-schien nog meer. Moeders op de fiets in het wijkproject De Barakken Menen.

Persoonlijke contactenNiet iedereen is direct te motiveren voor groepsactiviteiten. Voor mensen die in sociaal isole-ment leven, is dat een grote stap. Opbouwwerkers stappen naar hen toe en steunen om die stapte zetten. Door die persoonlijke contacten (huisbezoeken, gesprekken aan de deur, gesprekkenop straat, babbels in het buurthuis,...) houden opbouwwerkers de vinger aan de pols. Zo capte-ren ze vaak verborgen noden.

1 1 54

Vaste vrijwilligersZonder de waardevolle inzet van vaste vrijwilligers zijn veel activiteiten niet mogelijk. Naast 153vaste vrijwilligers, de vaste ‘compagnons’ van de opbouwwerkers, steken nog tal van deelne-mers regelmatig een handje toe.

1 53

Partners Zonder samenwerking met partners kunnen we niets. Of zijn we monddood. Daarom sturen westeeds aan op samenwerking: met (lokale) besturen en met instanties die meewerken aanoplossingen of die signalen helpen versterken. In 2016 werkten we met 231 unieke partnerssamen.

231

VormingPlus, Unie der Zorgelozen en Samenlevings-opbouw sloegen de handen in elkaar voor Confutuur.Bedoeling is om debat over onze snel evoluerende samen-leving of het ‘transitiedebat’ open te trekken tot buiten dekring van zogenaamde ‘experten’. Confutuur snijdtkwesties aan die belangrijk zijn voor de komende genera-ties. Als eerste kwestie kwam ‘solidariteit’ in beeld. Wekozen Harelbeke als werkterrein om het debat over solida-riteit uit te lokken en te stofferen.

PublicatiesWe delen ervaringen uit ons pro-jectwerk. Om andere initiatiefne-mers te inspireren en toe te lateneen ‘warme start’ te nemen. Enook om problemen te bundelenen aan te kaarten.

2

Page 7: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

MAART 2017 7

Op zoek naar cijfers van je eigen gemeente om lokalebeleidsplannen te stofferen?Cijfers nodig om een subsidiedossier aan te maken? Wil je je gemeente vergelijken met gemeenten uit de regio, het West-Vlaamse of Vlaamse gemiddelde? Dan kan je als lokaal bestuur of regionale organisatie hiervoor terecht op de gratis website: https://provincies.incijfers.be

Het Steunpunt Sociale Planning ontwikkelde twee nieuwe instrumenten. Deze kunnen helpen om tot doeltreffender beleid en tot gerichte initiatieven te komen. We stellen dezeinstrumenten dan ook graag voor.

De 5 Vlaamse provincies staken gezamenlijk hun schouders onder dit project.Het resultaat is een presentatietool met achterliggend een heuse databank vanindicatoren die over alle Vlaamse gemeenten heen vergelijkbaar zijn. De meestrecente cijfers worden stelselmatig toegevoegd. Voor heel wat indicatoren is hetdus ook mogelijk om een tijdsreeks op te bouwen waardoor evoluties zichtbaarworden.

De indicatoren kunnen dienen om de eigen omgeving in kaart te brengen(demografie, sociaal economische context), om specifieke sectoren onder deloep te nemen (arbeidsmarkt, wonen, onderwijs, ...) of om doelgroepen te ana-lyseren (jongeren, ouderen, personen met een handicap, gezinnen, ...).

Op de website kan je met enkele klikken niet alleen de cijfers van je eigengemeente opvragen. Je kan ook zelf aangeven met welke gemeente en/of regioje de eigen gemeente wil vergelijken. Naast een tabel met het cijfermateriaalkan je eveneens op een eenvoudige wijze grafieken en kaarten maken vooreen visuele presentatie. Het geheel kan gedownload worden zodat je kant-en-klaar materiaal hebt om in je eigen rapport te verwerken.

Door de grote maatschappelijke interesse voor het thema kansarmoede werdbijkomend een selectie gemaakt van die indicatoren die het thema op vandaaghet best kunnen onderbouwen. Specifiek voor dit thema kan een rapport opge-vraagd worden. In een oogwenk heb je dus een eerste beeld van de kansar-moedesituatie in jouw gemeente.

Benieuwd naar wat deze website te bieden heeft? Neem zeker een kijkje op https://provincies.incijfers.be. Een handleiding op dewebsite zelf helpt je zo op weg. De website wordt bovendien regelmatig bijge-werkt. Hou deze dus zeker verder in het oog.

Ben je verder op zoek naar andere gegevens, zowel op gemeentelijk als op fijn-maziger niveau, neem dan contact op met het Steunpunt Sociale Planning vanWest-Vlaanderen. Werk op maat verzekerd.

Voor meer info of ondersteuning:[email protected] Coudenys - T 050 40 33 37

Nieuw instrumentvoor opsporen kwetsbaarheid bij ouderen

Onze samenleving vergrijst. Er is al een zeer grote groep ouderen, en deze zal in de toekomst alleen maar gro-ter worden. Het Steunpunt stelt een nieuw instrument ter beschikking om kwetsbaarheid van ouderen inkaart te brengen.

Seniorenbehoeftenonderzoeken die de provincie de voorbije jaren heeft uitgevoerd in de West-Vlaamse gemeenten, tonen aan dat6,4% van de ouderen geen zorg krijgt hoewel ze die nodig hebben. Bovendien geeft 1 op 4 van de ouderen aan zorgtekorten te ervaren.Deze cijfers bevestigen dat de huidige instrumenten om kwetsbare ouderen te detecteren hier onvoldoende in slagen.

Onderzoekers van de VUB hebben daarom een gebruiksvriendelijk en allesomvattend screeningsinstrument ontwikkeld voor gebruikin de thuiszorg: het Comprehensive Frailty Assessment Instrument (CFAI). Het CFAI tracht de drie klassieke domeinen van kwets-baarheid (fysisch, psychisch, sociaal) te capteren, maar voegt er nog een nieuwe component aan toe nl. de omgeving: hoe ervaart deoudere de toestand van de woning? In welke mate bevalt de buurt? De psychologische component bevat zowel items die peilen naarstemmingstoornissen als naar emotionele eenzaamheid. De sociale compontent omvat sociale eenzaamheid en het potentieel zorg-netwerk.

In de loop van 2016 kwam er een praktijktest van dit theoretisch kwetsbaarheidsinstrument in een aantal West-Vlaamse gemeenten.Het instrument en de daarbij gehanteerde onderzoeksmethodiek blijken gebruiksvriendelijk en kunnen probleemloos toegepast wor-den op grotere schaal. Het stelt de gemeenten in staat om op zeer korte tijd een zicht te krijgen op omvang en aard van kwetsbaarheidbij de oudere inwoners.

Voor de zorgverstrekkers laat het instrument toe om, op basis van de persoonlijke resultaten van het individu, na te gaan op welkedomeinen de oudere kwetsbaar is. Aansluitend kunnen in samenspraak met het individu interventies worden vastgelegd. De resulta-ten leveren ook een dankbare input voor de opmaak van beleidslijnen of voor het uitwerken van concrete projecten.

Het instrument en de bijhorende onderzoeksbegeleiding door het Steunpunt Sociale Planning zijn onlangs aan het werkveld voorge-steld. OCMW’s die aan de slag willen met het instrument kunnen contact opnemen.

Steunpunt Sociale Planning [email protected] Stephanie Rammelaere - T 050 40 33 03

Page 8: WORD JIJ OOK CO-FILMPRODUCENT? · Deze campagne wordt mee mogelijk met de steun van Streekfonds West-Vlaanderen. Enkel solidair zijn is onvoldoende België, zoals vele Westerse landen,

Outfit1.uitmonstering, uitrusting

2. kledij

U KRIJGT SURPLUS VOOR HET EERST IN HANDEN?Dit plezier gunnen we u 4x per jaar!

voor GRATIS ABONNEMENT SURPLUSmail [email protected] vermelding: abonnement SurPLUS + naam en adres

ADRESWIJZIGING [email protected]

S

België-Belgique

P.B.

8000 BRUGGE Mail

4/2458

Driemaandelijkse uitgave

Jaargang 24 – 2014 nummer 1

Jan.– Febr. – Mrt. 2014

Afgiftekantoor Brugge Mail - P408456

Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen

Torhoutsesteenweg 100 A

8200 Brugge - Sint-Andries

De herverdeel-shock !

Samen creëren we kansen, zo scandeert de Nationale Loterij. Vele mensen wagen hun

kans door een biljet te kopen dat hopelijk geluk brengt. Ze hebben er geen idee van dat

ze daarbij goede doelen steunen. Ongeveer 30% van de inkomsten wordt gebruik om

subsidies te verstrekken aan humanitaire, sociale, culturele, wetenschappelijke en

sportieve projecten.

In vergelijking met de koers van de Nationale Loterij , mikt onze samenleving al decen-

nialang veel hoger dan het creëren van tombolakansen! Al erg lang kiezen we met z’n

allen voor ‘gelijke kansen’ voor iedereen. Die keuze voor gelijke kansen is vertaald in

diverse rechten die op hun beurt verankerd zijn in een uitgebreid systeem van socia-

le zekerheid en in tal van instellingen. Of vergis ik mij bijvoorbeeld in de lectuur van de

organieke wet van 8/7/1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk

welzijn, art. 1 ; Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze

heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beant-

woordt aan de menselijke waardigheid.

Zullen we dan nu, omdat de middelenbomen niet echt meer tot in de hemel groeien,

doen alsof onze neus bloedt ? Als een pikkende specht zijn we de ‘gelijke kansen’ al

aan het uithollen. In een ambtelijke taal worden ‘gelijke kansen’ om het met een onbe-

staand woord te zeggen, ge-wachtlijst. Was ons engagement voor ‘gelijke kansen’

slechts een opportunistische grap ? Neen, maar de hulp wordt niet efficient en niet

steeds aan de juiste mensen besteed, hoor je wel eens beweren. Welaan dan, kriti-

sche analyses van de doelgroep en efficiëntie-oefeningen van de instellingen kunnen

inderdaad wat winst opleveren. Maar met dergelijke optimalisaties alleen zijn de bud-

gettaire en principiële krampen niet weg te masseren. Het is nodig de jarenlange

keuze voor ‘gelijke kansen’ te herbevestigen en terug te verbinden met een noodza-

kelijke herverdeling en solidariteit. Teveel wordt een foutieve tegenstelling geschetst

tussen individuele vrijheid en gelijkheid. Foutief, want het streven naar vrijheid impli-

ceert, als het niet wil ontaarden in strijd en concurrentie, in het streven naar eenzelf-

de vrijheid voor anderen.

Econoom Geert Noels slaat de nagel op de kop in z’n Econoshock 2.0: het systeem ver-

oorzaakt grote schokgolven. Bedrijven zijn er heel lang van uitgegaan dat economi-

sche groei alles kan oplossen. Vandaag weten we dat dit niet het geval is, en dat een

voortdurend streven naar grotere groei net tot heel wat onevenwicht kan leiden. We

hebben dringend meer evenwicht nodig. De toekomst zal trager, kleiner en gelukkiger

zijn. Voor een evenwicht is een fundamentele herverdeling nodig: een herverdeel-

shock ! JA zeggen tegen ‘gelijke kansen’ is JA zeggen tegen herverdeling.

Ward Dumoulin

Lector sociaal werk, onderzoeker sociale innovatie bij HOWEST

Voorzitter Samenlevingsopbouw West-Vlaanderen vzw

MOE-MIGRATIE IN WEST-VLAANDERENIn kaart gebracht door het Steunpunt Sociale

Planning p. 5

COLUMN: Afluisteren als luister p.8

De moeder aller verkiezingen komt er aan.

Samenlevingsopbouw en een breed netwerk van

organisaties start opnieuw een campagne om de

stem van maatschappelijk kwetsbare groepen

beter te laten doorklinken in het politiek debat, en

om sociale thema’s hoger op de agenda te krijgen.

Een Kopstukkendebat en de publiekscampagne

‘www.stemmenisgeenspel.be’ houdt de aandacht

voor sociale thema’s levendig.

meer p.7

in surPLUS

Na 5 jaar actieve inzet in Middelkerke geeft

Samenlevingsopbouw de fakkel door aan

gemeente en OCMW. De projecten Dorp inZicht in

de vijf dorpskernen in het hinterland, het

Buurthuis in Westende-Bad en het Bezoekers-

team groeiden uit tot stevige projecten. Sterke

vrijwilligers zetten dit spoor nu verder met onder-

steuning van gemeente en OCMW. We duimen

alvast voor blijvend succes!

meer p.3

deSOM vzw

deSOM is hét aanspreekpunt in West-Vlaanderen

voor alles wat met etnisch-culturele diversiteit te

maken heeft. deSOM heeft 3 deelwerkingen en

samen hebben ze 1 doel. Dat kan tellen! Diversiteit

= méér zeggen ze. Daarom deSom voor u op een

blaadje. Ze helpen jou of je organisatie maar al te

graag op weg.

meer p.6

IEDERS

STEM TELT!

2014

Onze gedrevenheid, onze bedrijvigheid,

sinds januari anders verpakt.

Meer mogelijkhedenom beter te tonen

wie we zijn en wat we doen.

Iets meer blingbling ondanks de crisis,

het oog wil immers ook wat.

Zo hopen we de band met jou en

de buitenwereld nog beter aan te halen.

Neem regelmatig een kijkje, en laat ons

weten wat je er van vindt.

Toi Toi Toi

MIDDELKERKE

www.samenlevingsopbouwwvl.be

ONZE STEK OP HET WEB

ABONNEER NU GRATIS

COLOFONSamenlevingsopbouw West-Vlaanderen vzwinfo.west-vlaanderen@samenlevingsopbouw.bewww.samenlevingsopbouwwvl.be

SECRETARIATEN:

Torhoutsesteenweg 100A 8200 BRUGGE050 39 37 71

Hoogstraat 98 bus2 8800 RUMBEKE051 24 29 28

WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER

Mira Bracké, Geert Schuermans, Nancy Van Landegem, Annebel Vandenbroucke,Fred Boone, Chris Verstraete, Karen Viaene, Hilde Coudenys (Steunpunt Sociale Planning),Nozizwe Nube (blikopener), Annick Vansevenant (column), Jan Loeman (cartoon)

[email protected]

[email protected]

VORMGEVINGFOLIO Brugge

VERANTWOORDELIJKE UITGEVERTiny ScheipersTorhoutsesteenweg 100 A 8200 Brugge

Pop-upwinkels zijn populair. De verrassing van een nieuwe vitrine in een pand dat niet of nauwelijks werd betrokken, de korte tijdsspanne die geen verveling toelaat en het trendy sfeertje geeft je deindruk ‘mee’ te zijn. Vrijblijvende moderniteit die een streling is voor het oog of andere zintuigen. Pop-ups tijdens het surfen echter zijn irritant. Je vraagt er niet om en toch verschijnen ze. Het is somszoeken naar het ‘kruisje’ om ze te deleten en wie geen vaste hand heeft, zit met een ongevraagde boodschap opgezadeld of krijgt Trojaanse paarden en virussen als bonus.

Politiek associëren we zelden met trendy en innovatie. En toch is politiek een pop-upfenomeen. Van Kennedy tot Chroesjtsjov, van Mobutu tot Mugabe, van Peron (Evita) tot Palin (Sarah)... Het politie-ke podium licht op als een pop-upvenster en, gevraagd of ongevraagd, kijken we onze ogen uit. Wat precies de bedoeling is van zo’n pop-up.

Maar in het verschijnen en verdwijnen van dat soort vensters is er één constante: het populisme. En populisme werkt (nog altijd). Het recept is duidelijk: zet je als leider niet aan het hoofd maar ga wonen in de onderbuik van de populatie. Voed angst, voed het gevoel van ‘wij’, voed het idee van ‘onsland, mijn thuis’. Meer hoef je niet te zeggen. Eenvoud siert in een complexe samenleving. En de balans tussen simplisme en eenvoud is niet gemakkelijk traceerbaar voor wie van snelheid houdt.Think local, act local and... make me great & global.

Dus zorg je voor media-aandacht. Populistische politici zijn nooit nonchalant wat hun uiterlijk betreft zelfs al zijn ze aartslelijk. De blote torso van Poetin, de snor van ‘Adolf’ Erdogan, de Arische blondine Le Pen, het vreemde vingertjevan Donald Trumpy-Duck, de uitgestreken schoonzoon-look van Assad, ... we blijven kijken en we blijven lachen. Te gek. Te gek, toch? Het lijkt zo gek dat we het bijna niet ernstig nemen. Het lijkt weleen virtuele wereld à la Star Wars.

Niets is minder belachelijk. Het aantal slachtoffers die ze per minuut maken, kan geen IT’er kwijt in een pop-upvenster. En de mensen die deze tirannie ontvluchten, gunnen we na veel inspanningen een tentenkamp datzelfs freaks van outdoor adventures absoluut willen mijden.

Niets is minder trendy. Het gaat niet over nieuwe wijn in oude zakken. Het gaat over oude wijn voor rijke zakken. Alle populaire populistische politici drijven op schandalen. Betaalt Trump belastingen? Vergiftigt Poetin à laRaspoetin? Maakt Erdogan deals over olie met IS? Oud nieuws over nieuwe machthebbers overspoelt de actualiteit. We worden het gewoon.

Niets is minder tijdelijk. Populisten willen blijven. Eenmaal de meerderheid van een populatie bespeeld, is deze uitgespeeld. Pers, justitie, oppositie, minderheden, cultureel erfgoed... opgeruimd staat netjes. Muren, grenzen,platgebombardeerde steden... worden de nieuwe architectuur van het planetair bestel.

Politici worden gedeletet. Maar populisme verdwijnt niet zonder slag of stoot. Populisme in politiek is geen pop-up maar een hardnekkige kwaal.Het is tijd voor een stand-up. Niet op een podium, niet om gekke bekken te trekken maar gewoon als een natuurlijke reactie omdat mensen die noch hun afkomst noch hun geboortegrond noch hunleiders hebben gekozen evenveel kansen verdienen als wij.

Simplistische politiek helpt deze planeet niet vooruit. Radicaal kiezen voor een genuanceerd, traag debat en velen het woord geven, is het enige antwoord. Democratische onthaasting is dodelijk voor een pop-up.

Annick Vansevenant

MAART 2017 8

Campagne#beterbuurtwerkWat verandert buurtwerk bij mensen? Wat ver-andert buurtwerk in de wijk? Vaak blijft het ver-borgen. Met de campagne#beterbuurtwerk laatSamenlevingsopbouw het effect van buurtwerkzien: hoe leren bewoners, organisaties enondernemers elkaar kennen? Hoe dragen zezorg voor elkaar? Hoe maken ze ‘warmere’ wij-ken? Samenleven vraagt zorg, aanmoediging encreatieve ideeën. “Samenleven. Dat doe je nieteven.” De campagne roept op om te laten zienwat buurtwerk betekent. Dit tegen de achter-grond van een mogelijke beslissing om ookbuurtwerk dan maar te gaan ‘vermarkten’. Jevindt ook een sprekende video over wat buurt-werk is en kan op het kennisplatform buurt-werk.be

Contact: Samenlevingsopbouw Antwerpen Stad [email protected] M 0473 86 42 28

SOLIDAIR WINKELMODELNa Leuven en Aarschot opende CVBA SocialeKruidenier in Vlaams-Brabant nu ook een winkelpuntin Bierbeek. Samenlevingsopbouw is er mee gangma-ker. Er wordt gewerkt met een solidair winkelmodel:zowel sociale als solidaire klanten kunnen er terecht.De solidaire klant betaalt iets meer dan de socialeklant. Deze meerprijs maakt het mogelijk om prijzenvoor gezonde voeding betaalbaar te houden en om dezaak economisch rendabel te maken. De prijsverreke-ning gebeurt anoniem via de kassa. Of hoe solidariteitkan via de winkel. Ook in West-Vlaanderen groeit hetaantal sociale kruideniers zoals Antenne (Oostende),De Kaba (Brugge),... Het gemengd werkmodel vanVlaams-Brabant kan hier inspireren.

Contact: Sigrid Sypré [email protected] M 0490 56 62 22

In deze rubriek tonen we regelmatig watSamenlevingsopbouw ook elders in Vlaanderen enBrussel in zijn mars heeft.

Kansarm, maar niet kansloosDit is de titel van een gloednieuwe publicatievan Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen.Het boek steunt op interviews met kwetsbaregezinnen met kinderen in armoede in Sint-Niklaas. Daaruit blijkt dat een aanpak van kin-derarmoede op veel levensdomeinen moet wer-ken en niet kan worden los gezien van de(gezins)context waarin kinderen opgroeien.Een geschikte woning, een kwaliteitsvolle job,een menswaardig minimuminkomen blijkeneven grote voorwaarden tot oplossing als onder-wijs, kinderopvang. De publicatie is een aanra-der, ook voor de Vlaamse regering, die zich ertoeverbond om de kinderarmoede tegen het eindevan deze legislatuur te halveren.

Bestellen: Uitgeverij Acco

POP-UP?1. Een extra venster dat zich opent vanuit een webpagina, meestal met commerciële doeleinden

2. Een handel of zaak die tijdelijk een lege ruimte bezet 3.Van het Engelse werkwoord: ‘pop up’ (plots verschijnen).