woiety

7/25/2019 Woiety

http://slidepdf.com/reader/full/woiety 1/202

Acerca de este libro

Esta es una copia digital de un libro que, durante generaciones, se ha conservado en las estanterías de una biblioteca, hasta que Google ha decidido

escanearlo como parte de un proyecto que pretende que sea posible descubrir en línea libros de todo el mundo.

Ha sobrevivido tantos años como para que los derechos de autor hayan expirado y el libro pase a ser de dominio público. El que un libro sea de

dominio público significa que nunca ha estado protegido por derechos de autor, o bien que el período legal de estos derechos ya ha expirado. Es

posible que una misma obra sea de dominio público en unos países y, sin embargo, no lo sea en otros. Los libros de dominio público son nuestras

puertas hacia el pasado, suponen un patrimonio histórico, cultural y de conocimientos que, a menudo, resulta difícil de descubrir.

Todas las anotaciones, marcas y otras señales en los márgenes que estén presentes en el volumen original aparecerán también en este archivo como

estimonio del largo viaje que el libro ha recorrido desde el editor hasta la biblioteca y, finalmente, hasta usted.

Normas de uso

Google se enorgullece de poder colaborar con distintas bibliotecas para digitalizar los materiales de dominio público a fin de hacerlos accesibles

a todo el mundo. Los libros de dominio público son patrimonio de todos, nosotros somos sus humildes guardianes. No obstante, se trata de un

rabajo caro. Por este motivo, y para poder ofrecer este recurso, hemos tomado medidas para evitar que se produzca un abuso por parte de terceros

con fines comerciales, y hemos incluido restricciones técnicas sobre las solicitudes automatizadas.

Asimismo, le pedimos que:

+ Haga un uso exclusivamente no comercial de estos archivos Hemos diseñado la Búsqueda de libros de Google para el uso de particulares;

como tal, le pedimos que utilice estos archivos con fines personales, y no comerciales.

+ No envíe solicitudes automatizadas Por favor, no envíe solicitudes automatizadas de ningún tipo al sistema de Google. Si está llevando a

cabo una investigación sobre traducción automática, reconocimiento óptico de caracteres u otros campos para los que resulte útil disfrutar

de acceso a una gran cantidad de texto, por favor, envíenos un mensaje. Fomentamos el uso de materiales de dominio público con estos

propósitos y seguro que podremos ayudarle.

+ Conserve la atribución La filigrana de Google que verá en todos los archivos es fundamental para informar a los usuarios sobre este proyecto

y ayudarles a encontrar materiales adicionales en la Búsqueda de libros de Google. Por favor, no la elimine.

+ Manténgase siempre dentro de la legalidad Sea cual sea el uso que haga de estos materiales, recuerde que es responsable de asegurarse de

que todo lo que hace es legal. No dé por sentado que, por el hecho de que una obra se considere de dominio público para los usuarios de

los Estados Unidos, lo será también para los usuarios de otros países. La legislación sobre derechos de autor varía de un país a otro, y no

podemos facilitar información sobre si está permitido un uso específico de algún libro. Por favor, no suponga que la aparición de un libro en

nuestro programa significa que se puede utilizar de igual manera en todo el mundo. La responsabilidad ante la infracción de los derechos de

autor puede ser muy grave.

Acerca de la Búsqueda de libros de Google

El objetivo de Google consiste en organizar información procedente de todo el mundo y hacerla accesible y útil de forma universal. El programa de

Búsqueda de libros de Google ayuda a los lectores a descubrir los libros de todo el mundo a la vez que ayuda a autores y editores a llegar a nuevas

audiencias. Podrá realizar búsquedas en el texto completo de este libro en la web, en la página http://books.google.com

https://books.google.com.ar/books?id=Mn9bAAAAIAAJ&hl=es


7/25/2019 Woiety


This is a reproduction of a library book that was digitized

by Google as part of an ongoing effort to preserve the

information in books and make it universally accessible.

http://books.google.com


7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


Si,/ilium

Samsonis Ahbulis S. F.dmundi

i n .

Arcluv

. Eccl. Christ.

Cantuar. usservtilum

.

7/25/2019 Woiety


CHRONICA

JOCELINI

DE

BRAKELONDA,

DE REBUS

GESTIS

SAMSONIS

ABBATIS MONASTERII SANCTI EDMUNDI.

NUNC PRIMUM TYPIS MANDATA

CURANTE

JOHANNE GAGE ROKEWODE.

LONDINI:

SUMPTIBUS SOCIETATIS

CAMDENENSIS.

M.DCCC.XL.

7/25/2019 Woiety


v,

j

i j

LONDON :

PRINTED

BY

JOHN

BOWYER

NICHOLS

AND

SON, 25, PARLIAMENT STREET.

7/25/2019 Woiety


COUNCIL

OF

THE

CAMDEN

SOCIETY,

ELECTEDMAY 2, 1840.

P r e s i d e n t ,

THE RIGHT HON. LORD FRANCIS

EGERTON,

M.P.

THOMAS AMYOT, ESQ. F.R.S. Treas.

S.A.

Director.

CHARLES FRED. BARNWELL, ESQ. M.A ., F.R.S., F.S.A.

THE R T . HON. RICHARD LORD BRAYBROOKE, F.S.A.

JOHN BRUCE,

ESQ. F.S.A.

Treasurer.

JOHN PAYNE COLLIER,

ESQ. F.S.A.

C.

PURTON

COOPER,

ESQ. Q.C.,

D.C.L., F.R.S.,

F.S.A.

THE R T .

HON.

THOMAS

PEREGRINE COURTENAY.

T . CROFTON CROKER, ESQ. F.S.A., M.R .I.A .

THE REV.

ALEXANDER

DYCE.

SIR HENRY ELLIS,

K.H.,

F.R.S., S e c . S.A.

THE

REV.

JOSEPH

HUNTER,

F.S.A.

SIR

FREDERICK

MADDEN,

K.H.,

F.R.S.,

F.S.A.

THOMAS STAPLETON, ESQ. F.S.A.

WILLIAM J . THOMS,

ESQ.

F.S.A. Secretary.

THOMAS WRIGHT, ESQ.

M.A .,

F.S.A.

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


PREFACE.

The

present Chronicle

comprehends the annals o f the

Monastery o f S t . Edmund from the year 1173 to 1202.

The

early

pages

give

a

rapid sketch

of

the

s t a t e

of the

Monastery

under

Abbot Hugh,

intended as

an Introduc

tion to

the

History o f

the Government

o f

Samson

de

Totington,

h i s

successor, whose acts are

the

chief object

o f the Chronicle. Abbot Hugh died in 1180, and was

succeeded by Samson

in

1182, a f t e r a vacancy o f a

year

and three months.

Jocelin

de

Brakelond,

the

w r i t e r ,

a

native o f

S t .

Ed-

mundsbury,1

dates h i s Chronicle fr om

the

year when

the

Flemings were taken prisoners

without

the town ( a l l u d

ing

to

the

battle

o f Fornham in 1

173), in

which

year, he

t e l l s u s , s that

he took the

habit a t

S t .

Edmund's,

having

made h i s

noviciate

under Samso n, then Master o f the

Novices, afterward A b b ot, to whose charge he had been

1 The Long Braklond, leading from the

North

Gate

to

the Market

Place,

and

the Little Braklond, are

ancient streets

o f St. Edmunds-

bury mentioned in deeds 33 Edw. I . Regist. Croftis, MS. Harl.

XXVII.fol. 5.10v.

14 . 15 .

* Vide Chron. p. 1 .

CAMD.

SOC. 13. b

7/25/2019 Woiety


VI

PREFACE.

s p e c i a l l y committed.1 According to Bale,8 he studied at

Cambridge

;

b ut

f o r

t h i s we

have

not seen

any

authority. At

the time o f the election o f Abbot Samson,

Jocelin was

the

P r i o r ' s

chaplain

;

and

within four

months was promoted to

b e

chaplain to the Abbot,3

with

whom he l i v e d ,

to use

his

own

language, day and night f o r

s i x

y e a r s . 4 In 1

198 and

1 200,

he

did the honours of the abbey as guest-master,5

perhaps

s t i l l

continuing

o ne

of

the

Abbot's

chaplains

;

and was afterward almoner, an o f f i c e which he f i l l e d

at

the death

o f Samson

in 121 1 . 6

A

contemporary

monk

o f

S t . Edmund's

has

recorded7

the character o f o ur Chronicler in these simple words :

Dominus Jocelinus elemosinarius

noster,

v i r

r e l i g i o n i s

eximie, potens in

sermone

e t

opere.

Jocelin

de

Brakelond

wrote8

o n

the miracles

o f

S t .

R ob ert, the

b o y

martyred

by

the Jews at S t .

Edmunds-

bury in 1181. Bale,

and

l a t e r bibliographers,

also ascribe

Ibid.

p . 3 .

'

S c r i p t .

I l l u s t .

Bas. 1559, p . 259.

3 Chron. p . 19.

4 Ibid.

p .

27. Bishop Tanner, i n

e r r o r ,

represents

that

o ur author

was

c e l l a r i s t

of the monastery

i n

the 9th

Richard I .

confounding him

with

Jocellus or

Jocellinus,

twice

c e l l a r i s t ,

and

afterward

appointed

t o

the

Altar. Vide Chron. pp. 84, 86, 91

; Chronica

de

Electione Hugonis

Abbatis MS. Harl.

1005. f o l .

164.

5

Chron. pp. 71, 95 .

6

Ibid.

p . 50. Chron. de

Electione

Hugonis Abbatis,

f o l .

165.

' Chron. p . 50.

Ibid. 1 2 .

7/25/2019 Woiety


PREFACE. Vll

to

him

the

Chronica de Electione Hugonis

Abbatis,

pos-

tea episcopi

Eliensis ;

b ut

the part

which o ur

author

took, on the occasion o f

that e l e c t i o n ,

i s spoken o f in

the

same Chronicle in

such

a manner

as

to leave no doubt

that i t was the work o f

another.

The public events recorded

in

t h i s volume are c h i e f l y

those

in which

the

A b b o t

of S t . Edmund's had

a

share

during

the

reigns

o f

Henry

I I .

and

Richard

I .

They

are

no t without h i s t o r i c a l

interest

; b ut the merit of the Chro

n i c l e l i e s more in the

variety

of ordinary incidents de

t a i l e d ,

fr om which

often

something i s to

be learnt

touch

ing

o ur language, manners, and

customs,

o r o ur

system,

c i v i l and r e l i g i o u s , particularly the monastic p o l i t y .

The s t y l e o f the work i s easy, mixed, b ut no t offen

s i v e l y ,

with

the

language

of

writers

sacred

and

profane,

according

to

the

custom

of the

monastic historians

of

the age. The story

i s

told throughout

with

a pleasing

naivete, and sometimes humour ; the characters are drawn

with s p i r i t , and the

who le seems

written

with

truth.

That

part o f

t h i s

Chronicle

i s subsequent to

the Chro

n i c l e o f Diceto, i s

apparent

fr om the f a c t ,

that

o ur author,

commenting

o n an

occurrence

in

the

Monastery

o f

S t .

Edmund during the year 1200,' c i t e s words which he

finds

apt

to

his

purpose,

used

by

the Dean of London

in

h i s

Chronicle.

' Chron. p .

07.

7/25/2019 Woiety


Vlll PREFACE.

Incorporated in o ur Chronicle i s an episode,1 headed,

De Henrico de Essexia,

being

an account of the duel

between

Henry de

Essex

and

R obert

de Montf o rd. The

heading

i s o ur author's ; but the narrative i s

expressed

to

b e added by a monk who accompanied the Abbot o f S t .

Edmund's

to

Reading, and received the relation fr om

Henry de Essex

himself, then

in the c l o i s t e r o f the Abbey

o f

Reading.

This

episode

has

certain

pretensions

to

c l a s

s i c a l Latin, and forms a contrast to the easy colloquial

s t y l e o f Jocelin.

At

the end of the

Chronicle, which breaks

o f f abruptly

some years before

the

death

o f Abbot Samson,

w i l l

a l s o

b e f ound an evidence

of the

lands held o f

S t .

Edmund's

granted to the f amily o f Cokefeld. This brief document

purports t o be written

a

by

William

de Dice ( D i s s ) , then

o ne of

A b b o t

Samson's

chaplains, who

had

access

t o the

Cokefeld c h a r t e r s ,

and i s in

the nature

o f an

appendix

to

o ur Chronicle, being obviously added in proof of the

right o f the monastery to

certain

lands claimed b y Tho

mas

de

Burgh as belonging to

Nesta de

Cokefeld, a f t e r

ward

his

w i f e , the subject

of

a s u i t

determined against

the

convent

which

i s

spoken

of

in

o ur

Chronicle.

Spelman, Reyner, Battely and others, referring to o ur

author, c i t e

fr om a

MS.

in

the Cotton Collection, V i t e l l i u s

1 Chron.

p .

50.

* Ibid. p . 102.

7/25/2019 Woiety


PREFACE. IX

D .

XV., which i s

described

in

Smith's Catalogue, in

these

words

:

Chronica

Jocelini

de

Brakelonde de

rebus

domes-

t i c i s

Coenobii

S . Edmundi de Burgo

:

h . e . de Abbatibus,

prioribus e t c o e t e r i s o f f i c i a l i b u s , de electionibus, de l i t i b u s

e t

rebus

qualitercumque ad

istud

Ccenobium

spectan-

t i b u s . The MS.

cited i s

wanting

;

and

i t i s

conjectured

to have

suffered

in

the

f i r e

that

destroyed

part of the

Cotton

c o l l e c t i o n .

The

present Chronicle

i s edited

from

the

Liber

Albus

Monasterii S . Edmundi, MS. 1005, in the Harleian Co l

l e c t i o n , which MS.

belonged to

the f amily of Bacon o f

Redgrave,

and afterward

to

Dr. S t i l l i n g f l e e t ,

Bishop

o f

Worcester ; whence Bishop Tanner 1 r e f e r s to i t under

the t i t l e Registrum de Bury, MS. S t i l l i n g f l e e t .

The description which the learned Wanley

gives

o f

t h i s Chronicle,

in

h i s Catalogue o f the Harleian MSS.

i s

hardly exact ; and

h i s

opinion that William de Dice,

before-mentioned, was the cohtinuator o f

the

Chronicle

fr om the commencement o f the Episode o n Henry de

Essex, i s

contradicted by the

t e x t .

Our author, relating

2

the

translation

o f the body of S t .

Edmund in

1 198,

names

William de D ice

as o ne

o f

the

twelve monks,

including

the two Chaplains o f the A b b ot, selected to b e present ;

the writer at the same time t e l l i n g us the part

he

himself

' Bib. Brit.

Chron. p . 83.

7/25/2019 Woiety


X PREFACE.

t o o k o n the occasion. Beside, a comparison o f the text

w i l l

shew,

that the

hand

which sketched the character

o f

Samson the

Abbot

and

other

o f f i c e r s o f the Monastery,

in the

early part

o f the narrative,

i s

the same

that pour-

trayed Herebert, the p r i o r , in

the

l a s t pages.

The MS. o f which we annex a f a c - s i m i l e ,

i s

of the end

o f the

13th,

or the beginning of the

14th century,

and

at

f i r s t

sight

would

seem

to

be

executed

by

more

than

o ne

scribe ;

b ut

perhaps i t i s

the

same

handwriting

throughout, which grows gradually larger in the progress

o f the copy.

In

publishing t h i s

Chronicle

f o r the

f i r s t

time, we

have

thought i t best to adhere to

the

orthography o f the MS.,

at the same

time

freeing the text fr om the contractions.

Occasionally,

a t

the

foot of

o ur

pages,

we

have

noted

errors

o f

the

s c r i b e ,

or

attempted to supply defects

;

adding

often

the

references to the scriptural or c l a s s i c a l allusions

o f the t e x t . All the d a t e ' s in the margin are o ur own ;

and,

where

necessary, we have

given

the

proof in

o ur

N otes to

the volume.

We have

a l s o added

a

Glossary.

The

s e a l o f Abbot Samson, which forms the subject o f

o ur

Frontispiece,

i s

fro m an

instrument

in

the

Archives

of

Christ

Church, Canterbury, dated

6

November,

1

200,

being an award in a matter

of dispute between the Arch

bishop

of Canterbury

and Canons

of Lambeth,

referred

by

Pope Innocent I I I . to Hugh Bishop o f L incoln, ( f o r

7/25/2019 Woiety


PREFACE.

XI

whom Roger, Dean o f L incoln, was substituted) Eustace

Bishop o f

Ely,

and the

Abbot o f

S t . Edmund's.1

The T a i l - p i e c e , representing

the

Standard o f

S t .

Ed

mund,

i s fr om Lydgate, the monk of Bury's, Life and

Miracles o f the Saint in the Harleian Collection.

* Hoveden, 45 8. D iceto , col. 708.

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


-V-V ffari immi

Cxenia

\tiijm\t

ftfc&nV

l e i a i i t

immu

(mt v c t t i a m -

-iw^mmJl.i i t t t f c t v n l a f c

' Gtuttfcnu Auc&amtwu d f c ulUm

.

| tti°M^uit£abmiiio<{uof{dn^ri&f

. w C f u G x p i » fl-uoiXnnoUucD

|

pu*

**tcGlufen>*& jxttitffmUr

/^rticr

watnbilu

( j t t ^ m g i r .

nafr

Cmw^n^.tdtuC£jn7(R/'.

cmutcv»fhiTu^s-f(vn«ranf

fuxmc?aurily rtmtumitaub^

ftprfonfi£

dvibidcttafmt f a n t f o t i t t :

a^6ts^£torthqnftntr

f t f t o uCat^outtfiftYa

p t f c e s n t a v n t f l & i * « / « . i . .

. i x . ^ i / i J i - » -

.infirfa/

7/25/2019 Woiety


- T H l

H UNIVERSITY

CKONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA.

[MS.

Harl. 1005,

Fol.

121.]

A . D.

Quod

vidi e t

audivi

scribere curavi,

quedam mala

interserens

ad cautelam, quedam bona ad

usum,

que contigerunt in ecclesia

Sancti

iEdmundi in diebus nostris, ab anno quo Flandrenses

capti

1 1 7 3

sunt extra

villam,

quo habitum religionis suscepi, quo anno Hugo

prior

depositus est e t

R.1 prior

substitutus. Tunc

temporis

senuit

Hugo abbas, e t aliquantulum

caligaverunt

oculi

ejus ;

homo pius

e t benignus, monachus religiosus et bonus, sed nec

bonus

nec

providus

in secularibus

e x e r c i t i i s

:

qui

nimis

confidebat

suis

et

nimis e i s

credebat,

de alieno pocius quam de

proprio

pendens

c o n s i l i o .

Ordo quidem

et r e l i g i o

fervebant in claustro,

et ea

que

ad ordinem spectant; set exteriora male tractabantur,

dum

quis-

que, serviens

sub

domino simplice et jam senescente, f e c i t quod

v o l u i t , non quod decuit. Dabantur v i l l e abbatis e t omnes hun-

dredi

ad firmam; nemora

destruebantur

;

domus

maneriorum

minabantur ruinam ; omnia de die in diem in deteriorem statum

vertebantur. Unicum

erat

refugium et consolacionis

remedium

abbati,

denarios

appruntare

;

ut

saltem

s i c

honorem

domus

sue

posset sustentare.

( Non erat

terminus Pasce nec

Sancti

Micha-

e l i s o cto annis

ante

obitum e j u s , quin

centum

kbre

vel

ducente

ad

minus crescerent in debitum ; Jsemper

renovabantur

c a r t e , et usura

1

Robertas. *

Genes. x x v i i .

1 .

CAMD.

SOC. 13.

B

7/25/2019 Woiety


2

CRONI6A

J0CEL1NI DE

BRAKELONDA.

que excrevit vertebatur

in

katallum. Descendebat hec

infirmitas

a

capite

in

membra,

a

prelato

in

subjectos.

Unde

contigit

quod

quilibet obedientiarius haberet sigillum proprium,

et

debito se obli-

garet tam judeis quam christianis pro voluntate sua. Sepe cappe

s e r i c e , et ampulle auree, e t

a l i a ornamenta

ecclesie impignorabantur,

inconsulto co nventu. Vidi cartam f i e r i Willelmo f i l i o Isabel mille

librarum e t xl ;

sed

nec causam nec

originem s c i v i .

Vidi et

aliam

cartam f i e r i Isaac, f i l i o

Raby

Joce, cccc. librarum, sed nescio quare.

Vidi

et terciam

cartam f i e r i

Benedicto

judeo de Norwico, octies

c . librarum et quater viginti ; et hec f u i t origo et causa hujus de-

b i t i .

Destructa

f u i t

camera

nostra, et

recepit

eam

Willelmus

sacrista volens vel nolens, ut eam instauraret ; et occulte

apprun-

tavit

a

Benedicto

judeo x l . marcas ad usuram, et e i

f e c i t

cartam

signatam quodam s i g i l l o quod

solebat pendere

ad feretrum sancti

^Edmundi,

unde

gilde et

fraternaciones

solebant s i g i l l a r i , quod

p os-

tea

sed tarde fractum e s t , jubente conventu. Cumautem crevisset

debitum i l l u d

usque

ad c . l i b r a s , venit

judeus portans

l i t e r a s do -

mini regis de debito

sacriste ;

et tunc

demum patuit quod

l a t u i t

abbatem et conventum. Iratus autem

abbas

voluit deponere

sacristam,

pretendens

privilegium

domini

pape,

ut

posset

deponere

Willelmum sacristam suum, quando v e l l e t .

Venit

autem a l i q u i s

ad ab b atem, e t , lo quens p ro s a c r i s t a , i t a

circumvenit abbatem,

F . 1 2 1 v .

quod

passus

est

cartam

f i e r i

Benedicto judeo cccc. librarum, red-

dendarum

in fine i i i j o r annorum, s c i l i c e t pro c . l i b r i s que jam

excreverant in usuram, et a l i i s c . l i b r i s quas idem judeus commo-

davit sacriste ad

opus

abbatis.

Et

sacrista suscepit

omne

debitum

i l l u d

reddendum

in pleno capitulo, e t facta est carta

s i g i l l o

con-

ventus signata, abbate dissimulante

et sigillum suum

non ap p o-

nente,

tanquam

i l l u d

debitum

non

pertineret

ad

illum.

In

f i n e

vero

quatuor annorumnon erat unde i l l u d debitum posset reddi ; e t facta

est nova

carta octies

c . librarum

et quater

viginti

librarum, red-

dendarum ad terminos statutes, annis singulis quater xx. librarum.

Habuit

et idem judeus plures a l i a s

cartas de

minoribus d e b i t i s , et

aliquam cartam que erat x i i i j annorum, i t a quod summa debiti i l l i u s

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA. 3

judei erat mille

et

c c .

librarum, preter

usuram que

excreverat.

Veni-

ens que R .

elemosinarius

domini

regis

s i g n i f i c a v i t

domino

abbati

rumorem

talem

venisse

ad

regem

de

tantis

d e b i t i s . Et

inito con-

s i l i o cum priore et paucis a l i i s , ductus est elemosinarius

in

capi-

tulum

;

nobisque assidentibus

et

tacentibus, d i x i t

abbati

: Ecce

elemosinarius r e g i s , dominus et amicus noster et vester, qui, ductus

amore

Dei

et

sancti ^Edmundi, nobis ostendit dominum regem

quoddam

sinistrum

audisse de nobis

et

vobis, et

res

ecclesie male

t ra c t a r i e t

interius et

exterius. Et ideo

volo et precipio

in v i obe-

dientie,

ut

d i c a t i s e t cognoscatis palam qualiter res se habeant.

Surgens

ergo

prior

e t

loquens, quasi

unus

pro

omnibus,1

d i x i t

ecclesiam in bono

statu

esse, et ordinem bene et religiose obser-

vari interius,

et exteriora bene et

discrete t r a c t a r i , debito tamen

aliquantulo obligatos no s esse sicut ceteros vicinos nostros, nec

esse aliquod

debitum

quod no s gravaret.

Audiens hoc, elemosina

ius d i x i t

se

valde letum esse ex

ho c

quod

audierat testimonium

conventus, id e s t , prioris

s i c

loquentis. Hec eadem verba

respondit

prior a l i a v i c e , e t magister Galfridus de Constantino, loquentes et

excusantes abbatem, quando Ricardus

archiepiscopus jure legatie

venit

in

capitulum

nostrum,

antequam

talem

exempcionem

habe-

remus sicut nunc habemus.

Ego

vero tunc te mp o ris

novicius,

data opportunitate, magistrum meum super h i i s conveni, qui me

docebat

ordinem et

cujus

custodie

deputatus f u i ,

s c i l i c e t ,

magisrum

Sampsonem, postea abbatem. Quid est, inquam,

quod

audio ? Ut quid

taces

qui

t a l i a

vides et

audis,

tu qui c l a u s t r a l i s e s ,

nec obedientias

cupis, et

Deum

times magis quam

hominem ?

*

At i l l e respondens, a i t : ' (

F i l i i

mi, puer

noviter conbustus

timet

ignem ; i t a est de

me et

pluribus a l i i s . Hugo

prior

noviter depo-

situs est de prioratu suo,

et

in

exilium

missus

;

Dionisius

et

H. et

R . de Hingham 3 de e x i l i o nuper domum redierunt. Ego simii t e r incarceratus f u i , et postea apud Acram missus, quia locuti

sumus pro communi bono ecclesie nostre contra voluntatem

1

Corinth. v .

14.

* F i l i

? 3 Hugo e t Rogerus de

Hingham

s i v e Hingebam ut i n pag.

36

r e p e r i t u r .

7/25/2019 Woiety


4

CRONICA

JOCELINI DE BRAKELONDA.

F . 1 2 2 .

abbatis.

Hec

est

hora

tenebrarum

; hec

est

hora

qua

adulatores

dominantur

et

e i s

creditur

:

confortata

est

potentia

eorum,

nec

possumus ad e a r n .

Dissimulanda

sunt

i s t a

pro

tempore : videat

Dominus

et

judicet.

3

Venit rumor ad abbatem H. 4 quod R.s archiepiscopus Cantuari-

ensis vellet

venire

ad

scrutinium

faciendum

in

ecclesia nostra, auc-

A .

1 1 7 6 .

t o r i t a t e

legatie

sue;

e t , accepto

c o n s i l i o , misit

abbas Romam

et

impetravit exempcionem a p o testate

predicti

l e g a t i . Redeunte

nuntio ad no s de

Roma,

non erat unde solvi poterat quod ipse pro-

miserat

domino

pape et cardinalibus,

n i s i ,

ex circumstantiis, crux

que erat super magnum a l t a r e ,

et

Mariola, e t Johannes,

quas

imagines

Stigandus archiepiscopus magno

pondere

auri e t

argenti

ornaverat,

et sancto

^Edmundo dederat. Dixerunt etiam

quidam

ex nostris qui

abbatem

familiarius diligebant, quod ipsum feretrum

sancti ^Edmundi

deberet excrustari

propter

talem libertatem, non

advertentes magnum periculum

posse

nasci de t a l i libertate ; quod,

s i forte f u e r i t aliquis abbas noster qui res ecclesie voluerit

d i l a p i -

dare et conventum suum male t r a c t a r e , non

e r i t

persona cui con-

ventus

possit

conqueri de

i n j u r i i s abbatis,

qui nec e pisco pu m, nec

archiepiscopum, nec legatum timebit, et impunitas ausum prebebit

delinquendi.

In diebus

i l l i s

celerarius, sicut

c e t e r i

o f f i c i a l e s , appruntavit

denarios

a Jurneto

j udeo , inco nsulto

co nventu, sup er cartam

supradicto s i g i l l o signatam. Cumautem excrevit6 debitum usque

ad

sexaginta l i b r a s , summonitus est conventus

ad solvendum

de

itum

c e l e r a r i i . Depositus est celerarius

; l i c e t

allegaret gravamen

suum, dicens

quod

susceperat tribus

annis hospites omnes

in

domo

hospitum

ad

preceptum

abbatis,

sive

abbas

f u e r i t

presens

sive absens,

quos

debeat

suscipere

abbas secundum

consuetudinem

abbatie. Substitutus est magister Dionisius, qui per providen-

ciam suam e t

cautelam minoravit debitum l x . librarum usque ad

x x x . libras ; de

quo

debito

reddidimus xxxta marcas,

quas Bene-

dictus

de Blakeham dedit conventui pro

maneriis Neutone et

Luc. xx. 53. *

Psalm. e x x x y i i i .

C .

Vulg. Lat.

3 Exod.

v . 21.

*

Hugonem. 5 Ricardus.

6

Excrevisset.

7/25/2019 Woiety


CR0NICA JOCELINI DE BRAKEL

Wepstede

tenendis :

sed

carta

judei

usque

h o die remansit

apud

judeum,

in

qua

continentur

xxvi.

l i b r e

de

katallo

et

de

debito

c e l e r a r i i .

Tercio die postquam magister Dionisius f u i t celerarius, ducti

sunt

tres

milites

cum

armigeris suis

usque in

domum hospitum,

ut i b i

reficerentur,

abbate

domi existente

et

in talamo

suo

r e s i -

dente. Quod

cum audisset magnanimus i l l e Eacides, nolens pen-

dere

in

b ailiva sua, sicut c e t e r i , surrexit

et

accepit

claves

c e l l a r i i ,

et ducens

secum

milites i l l o s usque

in aulam abbatis,

veniensque

ad ab batem, dixit :

Domine,

bene novistis quod consuetudo

abbatie

e s t ,

ut

milites

et

l a i c i

recipiantur

i n

curia

vestra,

s i

abbas

F

1 2 2 »

domi f u e r i t

;

nec volo nec

possum

recipere

hospites

qui ad

vo s p er

inent. Alioquin, accipite claves c e l l a r i i v e s t r i ,

et

alium constituite

celerarium

pro

beneplacito vestro. Audiens ho c abbas, volens

vel nolens recepit i l l o s m i l i t e s , e t semper

postea

mibtes et

l a i c o s

recepit secundum antiquam consuetudinem ; et adhuc recipiuntur,

abbate

domi

existente.

Volens

aliquando abbas Hugo magistrum Sampsonem con-

c i l i a r e s i b i in

gratiam, subsacristam eum

constituit ; qui

sepius

accusatus, sepius

de

o f f i c i o

in

officium

est

translatus

;

quandoque

factus est

magister hospitum, quandoque pitentiarius, quandoque

tercius

prior, et iterum

subsacrista : e t multi

e i adversabantur

qui

postea e i

adulabantur.

I l l e

vero

a l i t e r

agens quam

c e t e r i o f f i c i a l e s ,

nunquam

ad

adulandum f l e c t i

potuit

; unde dicebat

abbas

suis

familiaribus,

se

nunquam vidisse

talem

hominem,

quem

non posset

converti ad

suam

voluntatem, preter

Sampsonem

subsacristam.

Venit abbati

Hugoni in

mentem,

anno vicesimo tercio abbatie

sue,

adire sanctum Thomam

orandi

gratia;

arreptoque in

i t i n e r e , l i s o .

in crastino

nativitatis

sancte

Marie

p r o p e

Rouecestriam

1

misera-

9 S e p t -

b i l i t e r c e c i d i t , i t a quod

patella

t i b i e de proprio

loco exivit et

re-

sedit in

poblete. Occurrerunt medici, et eum multis

modis crucia-

bant, sed

non

sanabant. Reportatus est ad no s

in

feretro equita-

r i o , et devote

susceptus, sicut decuit. Quid multa

?

J conputruit

•

Rochester.

° - Horat. 1 S a t .

6 .

82 .

7/25/2019 Woiety


6 CRONICA

JOCELINI DE HRAKELOXDA.

crux l

ejus,

e t ascendit dolor usque

ad cor,

et ex dolore arripuit

eum

febris

terciana,

et

i n

quarta

accessione

expiravit

;

et

animam

reddidit

1 5 Not. Deo in crastino sancti B r i c i i . /^Jitequammortuus e s s e t , distracta

fuerunt omnia a servientibus s u i s ,

i t a

quod

nichil

omnino in domi-

b us abbatis remanserat, n i s i tripodes et mense que asportari non

poterant. Vix abbati remanserant co opertorium suum et due

stragule

que veteres

erant

e t f r a c t e , quas a l i q u i s

apposuerat

qui

integras abstulerat. Non erat aliquid

ad

precium unius denarii

quod possit

distribui

p aup erib us p ro anima

ejus. Sacrista

d i c i t *

non

pertinere

ad eum

ut ho c

f a c e r e t ,

dicens se

expensas

abbati

et

familie

sue

invenisse

per

mensem

integrum

;

quia

nec

f i r m a r i i ,

qui

v i l l a s

tenebant, volebant aliquid

dare ante

tempus constitutum,

nec creditores volebant aliquid commodare, videntes eum infirmum

usque

ad

mortem.

Quinquaginta tamen

solidos

invenit

firmarius

de

Palegrava

ad distribuendum

pauperibus

; hac ratione, quia

f i r -

mam de Palegrava intravit i l l a d i e . Sed i l l i

quinquaginta

s o l i d i

erant postea redditi iterum b a i l i v i s r e g i s ,

firmam

integram exigen-

tibus

ad o pus

r e g i s .

Sep ulto ab b ate

Hugone, decretum est in

capitulo,

ut aliquis

nunciaret Ranulfo de Glanvill, justiciario Anglie, mortem abbatis.

Magister

Sampson

et Magister R . Ruffus,

monachi

nostri, c i t o

F . 1 2 3 . transfretaverunt, nunciantes hoc idem

domino

r e g i ,

et

impetra-

verunt l i t e r a s , ut

res et

redditus conventus, qui separati

sunt

a

rebus et redditibus abbatis, essent integre in manu prioris e t co nentus, et reliqua

pars

abbacie esset in manu r e g i s . Data est

custodia

abbacie R o berto de Cokefeld,

et

R.3 de Flamville senes-

c a l l o , qui

statim omnes

famulos

abbatis

et parentes e j u s , quibus

abbas

aliquid

donaverat,

postquam

infirmus

fuerat,

vel

qui

aliquid

de

rebus

abbatis abstulerant, posuerunt

per

vadium et plegios, et

etiam capellanum abbatis, monachum nostrum, quem prior ple-

giavit ; et intrantes vestiarium nostrum omnia ornamenta ecclesie

in

chirographo subscribi

fecerunt.

Vacante abbatia, prior super omnia studuit ad pacem conser-

1 e r a s .

2

dixit? 3

Roberto.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI DE BRAKELONDA. /

vandam

in conventu, et ad

honorem

ecclesie conservandum

in

hospitibus suscipiendis, neminem volens turbare,

neminem

ad

iracundiam

provocare,

ut

omnes et

omnia in pace posset

conser-

vare ; dissimulans tamen quedam corrigenda de obedientiariis

no stris, et maxime de

s a c r i s t a ,

tanquam non

curaret

quid ipse

ageret de s a c r i s t i a ,

qui,

tempore quo abbatia vacavit, nec debitum

aliquod adquietavit, nec aliquid e d i f i c a v i t ;

sed

oblationes et obven-

tiones s t u l t e distrahebantur. Unde prior, qui caput conventus

e r a t ,

pluribus

videbatur

vituperandus, et remissus dicebatur. Et

hoc

memorabant

fratres

nostri

inter

s e ,

quando perventum

f u i t

ad

faciendam electionem abbatis.

Celerarius

noster omne3

hospites, cujuscumque

conditionis

essent, suscepit ad expensas

conventus.

Willelmus

sacrista

ex sua parte dabat

et

expendebat

; homo

benignus,

dans danda et non danda, oculos omnium

excecans

muneribus.i

Sampson subsacrista, magister super operarios, nichil fractum,

nichil

rimatum,

nichil

fissum, nichil

inemendatum

r e l i q u i t pro

p o ss e suo ;

unde

conven

turn

et

maxime

claustrales

s i b i

conciliavit

in gratiam.

In diebus

i l l i s

chorus

noster f u i t erectus, Samsone

procurante,

historias picture ordinante,

et

versus elegiacos dictante.

Attractum f e c i t magnum de lapidibus et sabulo ad magnam tur-

rim ecclesie

construendam. Et

interrogatus unde

denarios

habe-

ret ad hoc faciendum, respondit quosdam burgenses dedisse e i

occulte pecuniam ad

turrim

edificandam et perficiendam.

Dice-

bant tamen quidam fratres nostri, quodWarinus monachus noster,

custosferetri,

e t

Samson

subsacrista

communi

consilio

surripuerunt,

quasi

f u r t i v e ,

porcionem

aliquam de

oblationibus

f e r e t r i ,

ut

eam

in usus necessarios e c c l e s i e ,

et

nominatim ad edificationem t u r r i s ,

expenderent;

hac ratione ducti, quia videbant quod oblationes in F - 1 2 3 •

usus

extraordinarios

expendebantur ab a l i i s ,

qui, ut

verius dicam,

eas furabantur. Et ut tam f e l i c i s f u r t i sui

suspicionem

tollerent

prenominati

duo

v i r i ,

truncum quendam fecerunt, concavum, et

?

Dcuteron. x v i .

19.

7/25/2019 Woiety


8

CRONICA

JOCELINI

DE

BKAKELONDA.

perforatum in medio vel in summo, et obseratum sera ferrea ; et

e r i g i

fecerunt

in

magna e c c l e s i a , juxta hostium

extra

chorum

in

communi transitu

vulgi,

ut i b i ponerent homines elemosinam

suam ad edificationem

t u r r i s .

Willelmus vero sacrista socium suum Sampsonem suspectum

habuit, e t

multi a l i i qui partem ejusdem Willelmi

fovebant,

tam

christiani quam judei. Judei, inquam,

quibus sacrista

pater

et

patronus dicebatur ; de cujus

protectione

gaudebant, et

liberum

ingressum

et

egressum

habebant, e t

passim

ibant

per

monasterium,

vagantes per

a l t a r i a

et

circa

feretrum,

dum

missarum

celebrarentur

sollemnia :

et denarii

eorum

in

thesauro nostra sub custodia sa-

c r i s t e reponebantur, e t , quod

absurdius

e s t , uxores eorum cum

parvis suis in pitanceria nostra tempore

werre hospitabantur.

Accepto itaque consilio qualiter irruerent

in

Samsonem inimici

vel

adversarii ejus,

convenerunt

Robertum de Co k ef eld

et

soium ejus, qui custodes erant abbacie, e t induxerunt eos

ad

ho c quod i l l i p ro hib uerant ex parte

r e g i s , ne a l i q u i s aliquod

o pus vel aliquod

edificium

f a c e r e t , quamdiu abbacia vacaret ;

sed po cius

denarii

ex

oblacionibus

colligerentur

et

conserva-

rentur ad f aciendam so lucio nem alicujus d e b i t i . Et s i c i l l u -

sus

est

Samson, et

recessit ab eo fortitudo ejus '

; nec de

cetero

aliquid operari p otuit, sicut v o l u i t . Potuerunt quidem

adver

a r i i ejus rem d i f f e r r e ,

sed

non auferre ; quia resumptis viribus

s u i s , et subversis duobus

columpnis,*

id e s t , remotis duobus

custodibus abbacie

quibus aliorum

malitia

innitebatur,

dedit

e i

Dominus,

processu temporis, potestatem perficiendi votum suumut

predictam turrim e d i f i c a r e t , et pro desiderio suo consummaret. Et

factum

est

ac

s i

e i

divinitus

diceretur:

Euge,

serve

bone

et

f i d e l i s ,

quia

super pauca f u i s t i

f i d e l i s , super

multa, &c.

s

Vacante

abbatia,

sepe,

sicut decuit,

rogavimus Dominum et

anctum martirem

^Edmundum,

ut nobis

et

ecclesie nostre

con-

ruum darent

pastorem,

singulis

ebdomadibus

ter cantantes v i i

salmos penitentiales

prostrati in choro, post

exitum in capitulo :

i Jud. xvi. 17, 19. ^ jud. 29( 30 . 3 Matt. x xv. 21.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE BRAKELONDA. 9

et erant a l i q u i , quibus s i constaret quis futurus esset abbas,

non

i t a

devote

orassent.

De

eligendo

abbate,

s i

re x nobis

liberam

concederet electionem, diversi diversis modis loquebantur, quidam

publice, quidam

occulte ;

et

quot homines

to t sententie.' Dixit

quidam de quodam : I l l e , i l l e f r a t e r , bonus monachus e s t , pro-

babilis persona

; multum

s c i t de

ordine et consuetudinibus ecclesie :

l i c e t non s i t

tam

perfectus philosophus sicut quidam a l i i , bene F . 1 2 4 .

potest esse abbas.

Abbas Ordingus

homo

i l l i t e r a t e s f u i t , et

tamen

f u i t bonus abbas et sapienter domum istam rexit : legitur etiam

in

f a b u l i s ,

melius f u i t

ranis eligere truncum

in

regem, super

quem

confidere

possent,

quam

serpentem,

qui

venenose

s i b i l a r e t ,

et

post

sibilum

subjectas

devoraret.

Respondit

a l t e r :

Quomodo potest

hoc f i e r i ? quomodo potest facere sermonem in capitulo, vel ad

populum

diebus f e s t i v i s , homo

qui

l i t e r a s

non novit ?

quomodo

habebit scientiam ligandi

et

solvendi, qui scripturas non i n t e l l i g i t

?

cum s i t

ars artium, scientia

scientiarum,

regimen

animarum.

Absit

ut statua muta erigatur in

ecclesia

sancti ^Edmundi, ubi multi l i t ea t i v i r i et industrii esse dinoscuntur.

Item dixit a l i u s de

a l i o

: I l l e frater vir l i t e r a t u s e s t ,

eloquens

et

providus ; rigidus

in

ordine ; multum d i l e x i t

conventum,

et multa

mala pertulit pro bonis ecclesie : dignus est ut f i a t abbas. Re

spondit

a l t e r

: A bonis c l e r i c i s

libera

nos, Domine 3 : ut

a

baratoribus de Norfolchia no s conservare digneris, t e

rogamus,

audi

nos.4 Item

dixit

quidam de

quodam

:

I l l e

f r a t e r

bonus

husebondus est : quod probatur

ex

warda

sua,

et ex

obedienciis

quas bene

servavit,

et e d i f i c i i s et emendacionibus quas f e c i t .

Multum potest

laborare et

domum

defendere, et

est aliquantulum

c l e r i c u s , quamvis

nimie

l i t e r e

non faciant eum

insanire 5 : i l l e dig

us est abbatia.

Respondit

a l t e r

: Nolit Deus ut

homo,

qui

non potest legere, nec cantare, nec divina o f f i c i a celebrare, homo

improbus

et

injustus,

et

excoriator pauperumhominum, f i a t abbas.

Item dixit a l i q u i s de aliquo : I l l e f r a t e r homo benignus e s t ,

1

Terent.

Phorm.

Act. 2 .

s c .

3 .

1 4 .

2

Matt.

x v i .

19.

3 Litania communis.

* Ibid. . 5 Act. Apost. x xvi. 2 4; 25 .

CAMD. SOC. 13. C

7/25/2019 Woiety


10 CRONICA


F. 124».

a f f a b i l i s et amabilis, pacificus et compositus, largus et l i b e r a l i s ,

vir

literatus

et

eloquens,

et

s a t i s

idonea

persona

in

vultu

et

in

gestu, e t a multis dilectus intus et extra ; et t a l i s homo ad

mag

um honorem ecclesie posset f i e r i abbas, s i Deus v e l l e t . Re-

spondit

a l t e r : Nonhonor

esset sed

onus de homine qui nimis d e l i -

catus est

in

cibo

et p otu ;

qui

virtutem reputat multum

dormire ;

qui multum s c i t expendere et parum adquirere; qui s t e r t i t quando

ceteri

vigilant

;

qui

semper vult

esse

in abundantia, nec

curat

de

debitis que crescunt de die in diem, nec de expensis unde

adquie-

t a r i

possint

;

solicitudinem

et laborem

odio habens,

n i h i l

curans,

dummodo unus dies vadat et a l t e r veniat : homo adulatores et

mendaces diligens

et fovens

:

homo alius in

verbo et

a l i u s in

opere. A t a l i prelato defendat no s Dominus. Item dixit qui-

dam

de socio suo : I l l e

vir

fere

sapientior est omnibus nobis,

et

in secularibus et in e c c l e s i a s t i c i s ; vir magni c o n s i l i i , rigidus in

ordine, uteratus et eloquens et personalis

stature :

t a l i s prelatus

decet

ecclesiam nostram.

Respondit a l t e r : Verum e s t , s i esset

rate

et

probate opinionis.

Fama ejus laborat,

que

forte

mentitur

forte non

mentitur

; et

l i c e t

i l l e

homo

sapiens

s i t ,

humilis

in

capi-

t u l o ,

devotus in

psalmis,

rigidus

in

claustro,

dum claustrale e s t ,

ex

consuetudine tamen habet : quod s i preest i n obedientia aliqua,

nimis indignans e s t ,

monachos

parvipendens,

seculares

homines

familiarius diligens, e t , s i iratus

f u e r i t ,

vix aliquid verbum ultro

a l i c u i f r a t r i

respondere,

nec

etiam

interroganti. Audivi s c i l i c e t

alium fratrem reprobatum a

quibusdam, quia impeditioris

lingue

fuerat ; de

quo dicebatur

quod habebat pastum vel draschium in

o re

suo,

cum loqui

deberet.

Et

ego

quidem, tunc temporis

juvenis,

sapiebam

ut

juvenis,

loquebar

ut

juvenis,3

et

dixi

quod

non

con-

sentirem a l i c u i ut f i e r e t abbas,

n i s i s c i r e t

aliquid de

d i a l e c t i c a ,

et

s c i r e t discernere verum a f a l s o . Item dixit quidam, qui s i b i vide-

batur sapiens :

Stultum et idiotam pastorem

tribuat

nobis omni-

potens Dominus, ut necesse s i t e i se adjuvare de nobis. Aui v i s c i l i c e t quendam

virum,

industrium, e t literatum, et nobilitateClaustralis ? 2 Respondens. 3

Corinth.

x i i i . 11.

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


12 CRONICA JOCELINI

DE

HHAK

EI.ONDA.

vilipendat

; vel

s i nimis brutescat, i n

opprobrium

a l i i s f i a t .

Scio

quis

dixerit

:

medio

tutissimus

i b i s

;

et

i l l u d ,

medium

tenuere

beati. Vel f o r t e , sanius

consilium

e r i t omninotacere,ut dicam

in

corde meo :

Qui

potest

capere, capiat.

Vacante

abbatia perbendinavit

Augustinus arcbiepiscopus Nor-

weie apud no s

in

domibus abbatis, habens per

preceptum

regis singulis diebus

x . solidos

de

denariis abbatie ;

qui mul-

tum valuit nobis ad habendam liberam electionem nostram, t e simonium perhibens de 3 b o n o , et publice protestans coram rege

1 1 8 1 quod viderat e t audierat. Eodem tempore f u i t sanctus puer

1 0 J u n .

Robertus

martirizatus,

et

i n

ecclesia

nostra

sepultus,

et

fiebant

prodigia et signa multa in plebe,4 sicut a l i b i scripsimus.

1 1 8 2 .

Post

mortem Hugonis

abbatis, peracto anno

cum

tribus mensi-us,

precepit

dominus

rex

per

l i t e r a s suas,

ut prior noster

et

uodecim

de

conventu, in

quorum

o re

universitatis

concordaretententia, apparerent

die statuto

coram eo , ad

eligendum abbatem.

n

crastino post

suscepcionem literarum, convenimus in capitulo deanto tractaturi negocio.

In primis lecte sunt l i t e r e

domini regis

n

conventu ; postea

rogavimus

e t

oneravimus

priorem i n periculo

nime

sue, ut

x i i

secundum conscientiam

suam

nominaret secum

ucendos,

de quorum vita e t moribus constaret

eo s

a recto nolle

eviare.

Qui p e t i t i s annuens, dictante Spiritu

Sancto,

sex ex

unaarte chori

et sex ex altera

nominavit,

et

sine

contradictione nobisa t i s f e c i t .

A

dextro

choro fuerunt Galfridus

de Fordham, Bene-ictus, magister Dionisius, magister

Samson subsacrista,

Hugo

. tercius

p r i o r , et

magister Hermerus,

tunc

temporis novicius :

a

i n i s t r o ,

Willelmus

s a c r i s t a ,

Andreas,

Petrus de Broc, Rogeruselerarius,

magister

Ambrosius, magister

Walterus medicus.

Unus

utem

dixit : Quid

f i e t

s i

i s t i

tredecim non possunt coram

rege

concordarein abbate eligendo ?

Respondit

quidam : Quia

ho c e r i t

obis

e t ecclesie nostre

in opprobrium sempiternum. 5

Volueruntdeo

plures

ut electio

f i e r e t

domi

antequam c e t e r i recederent, ut per

anc

providentiam non f i e r e t dissensio coram

rege

;

sed illudOvid. Metam.

1 1 .

137.

2 Matt. x i x . 1 2 .

3

J0an.

x v i i i . 23.

4 Act. Apost. v . 12. 5 Jerem. x x i i i . 4 0 .

7/25/2019 Woiety


CBONICA JOCELINI

DE BRAKELONDA.

13

nobis videbatur

stultum

e t

dissonum

facere

sine

regis

assensu,

quia

nondum co nstab at no b is

posse

impetrare a

domino

rege

ut liberam electionem haberemus.

Samson

subsacrista

in spiritu F .

1 2 5 v .

loquens : ' Fiat/' inquid,

media

v i a ,

ut hinc et inde periculum

evitetur.

Eligantur

quatuor

confessores de conventu

et duo

ex

senioribus prioribus de conventu bone opinionis, q u i , v i s i s sacro-

sanctis, t a c t i s evangeliis,

inter

se eligant

tres viros de conventu,

ad ho c magis ido neo s j ux ta regulam sancti Benedicti, et eorum

nomina in

scriptum

redigant,

e t

scriptum sub s i g i l l o

includant,

et

s i c inclusum committatur nobis

i t u r i s

ad curiam ; et cum veneri-

mus

coram

rege,

e t

constiterit

nobis

de

libera

electione

habenda,

tunc demum frangatur sigillum,

et

s i c c e r t i erimus qui tres nomi-

nandi erunt

coram rege. Et constiterit

nobis

s i dominus

rex

noluerit concedere nobis unum de nostris,

reportetur

sigillum

in

egrum e t sex

juratoribus

tradatur, i t a quod

secretum

illorum im-

perpetuum celatur in

periculum animarum suarum. Huic consilio

omnes adquievimus, et nominati sunt quatuor

confessores

; s c i l i c e t

Eustachius, Gilbertus de

Alueth, Hugo tercius

p r i o r , Antonius, et

a l i i duo senes, Turstanus e t

Rualdus. Quo f a c t o ,

exivimus can-

tantes,

Verba

mea,3

et

remanserunt

predicti

sex

habentes

regu

am sancti

Benedicti

pre

manibus,

et

negocium

sicut

prefinitum

fuerat

impleverunt.

Dum

i l l i

sex ho c

tractabant, no s

de

diversis

eligendis diversa putabamus, habentes tamenomnes quasi pro certo

Samsonem esse unum ex tribus,

attendentes

labores ejus et

peri-

cula

mortis versus

Romam pro

bonis

ecclesie nostre, et qualiter

tractus e t compeditus e t incarceratus erat ab

H. 4

abbate,

loquens

pro communi u t i l i t a t e ; qui nec s i c f l e c t i potuit ad adulandum,

l i c e t

cogi potuit ad tacendum.

Facta

autem

mora,

vocatus

conventus

r e d i i t

in

capitulum. Et dixerunt senes se fecisse se

cundum

quod

preceptum e i s f u e r a t . Tunc prior quesivit, quid

f u e r i t s i dominus

rex

nollet

aliquem

ex i l l i s trib us in s c r i p t i s re-

cipere : et responsum

e s t ,

quod quemcunque vellet dominus

rex suscipere,

susciperetur,

unus modo esset

processus ecclesie

v 1

Corinth. x i i .

3 . :

s i c .

3 Psalmum,

s c i l i c e t quintum, (secund.

Vulg.) qui s i c i n c i p i t . * Hugone.

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


CRONICA


15

f r a t e r , ^Edmundus nomine,

asserens

quod Samson

futurus

esset

abbas,

et

narrans

visionem

quam

proxima

nocte

viderat.

Dixit

se

vidisse in sompnis R.1 celerarium

et

H . ° t ercium priorem stantes

ante a l t a r e , et

Sampsonem

in medio, eminentem ab humeris

supra,

p a l l i o circumdatum longo

et

t a l a r i , ligato in humeris e j u s ,

et

stantem quasi p ug ile m ad duellum faciendum. Et surrexit

sanc-

tus Eadmundus de f e r e t r o , sicut e i sompnianti visum fuerat,

et

quasi

languidus

pedes

et t i b i a s

nudas exposuit,

et accedente quo-

dam et volente

operire

pedes sancti, dixit sanctus : Noli acce-

dere. Ecce

i l l e velabit mihi

pedes,

pretendens digitum versus

Samsonem.

Hec

est

interpretatio

sompnii

:

—

er

ho c

quod

pugil

videbatur, significatur quod futurus abbas semper in lab ore ex -

i s t e n s , 3 quandoque movens controversiam contra archiepiscopum

Cantuariensem de p l a c i t i s corone, quandoque contra milites Sancti

Eadmundi pro

scutagiis integre

reddendis,

quandoque cum bur-

gensibus pro purpresturis in foro, quandoque cum sochemannis

pro s e c t i s

hundredorum

;

quasi pugil volens

pugnando

superare

adversarios, ut jura et libertates ecclesie sue po sset revocare.

Velavit

autem pedes sancti

martiris,

quando

turres ecclesie a cenum

annis

inceptas

perfecte consummavit.

Hujusmodi

sompnia

sompniabant f r a t r e s

nostri,

que

statim

divulgaban tur primo

per

claus-

trum, p o stea p er curiam, i t a quod ante vesperam publice dicebatur

in plebe,

i l l e et i l l e

et i l l e

e l e c t i

sunt, et

unus eorum e r i t abbas.

Prior

autem

et x i i cum eo p ost labores

et

dilaciones multas tandem

steterunt coram rege apud Waltham, manerium Wintoniensis

episcopi, secunda

dominica

quadragesime.

duos dominus rex 1 1 8 2 .

benigne suscepit, et asserens se velle secundum Deum agere et ad 2 I F e b -

honorem ecclesie

nostre,

precepit fratribus per internuncios,

s c i l i c e t , Ricardum

episcopum

Wintoniensem

et

G . 4 cancellarium,

postea

archiepiscopum

Eboracensem,

ut

nominarent

tres de con- f .

1 2 G

v

ventu nostro. Prior vero et fratres se divertentes, quasi inde col-

locuturi,

extraxerunt sigillum

et fregerunt e t

invenerunt

hec nomina

sub t a l i ordine

s c r i p t a ,

—amson subsacrista, R.5 celerarius, Hugo

1 R ogeram. a Hugonem.

3

Existeret ? *

Galfridum. 5 Rogerus.

7/25/2019 Woiety


16 CRON1CA JOCELINI DE BRAKELONDA.

tercius

p r i o r . Erubuerunt inde fratres

qui

majoris

dignitatis

erant.

Mirabantur

etiam

omnes

eundem

Hugonem

esse

electorem

et

electum.

Quia tamen

rem

mutare non poterant, ordinem

nomi-

num de communi consilio mutaverunt, pronuntiando primum

H. quia

tercius prior erat

; secundo

R.

celerarium ; tercio Sam-

sonem, facientes verbo tenus

novissimum

primum

et

primurn

novissimum.3

Rex

vero, primo querens an nati essent

in sua

t e r r a ,

et i n cujus dominio, dixit se

non

nosse

eos,

mandans ut cum i l l i s

tribus

a l i o s tres

nominarent de conventu.

Quo

concesso, dixit

W.4 sacrista : Prior noster debet nominari, quia caput nostrum

est

:

quod c i t o concessum

e s t .

Dixit

prior

:

W.6

sacrista

bonus

vir est. Similiter dictum est de Dionisio, et concessum e s t .

Quibus nominatis coram rege sine omni mora, mirabatur rex,

dicens : Cito fecerunt i s t i .

Deus

est cum e i s .

Postea

mandavit

rex ut

propter

honorem regni

sui nominarent tres personas de

a l i i s domibus. Quo

audito,

timebant f r a t r e s suspicantes

dolum.

Tandem

consilium

inierunt ut nominarent t r e s , sed sub condicione,

s c i l i c e t , ut

nullum

reciperent n i s i per consilium conventus qui

domi f u i t . Et nominaverunt t r e s , magistrum

Nicholaum

de

Waringeford,

postea

ad

horam

abbatem

de

Malmsberi

; et

Ber-

trandum

priorem Sancte F i d i s , 6

postea

abbatem de Certeseia ; et

dominum H. de

Sancto N eo to ,

monachum de

Becco, virum

ad-

modum religiosum et in temporalibus et spiritualibus admodum

circumspectum.

Quo

f a c t o , mandavit rex, gratias

agens, ut tres

removerentur de novem, et statim

remoti

sunt a l i e n i t re s , s ci l i c e t

prior Sancte

Fidei,

postea

Certeseiensis

abbas, et

Nicholaus

mo-

nachus

Sancti Albani, postea abbas

Malmsberiensis, et

prior Sancti

Neoti.

Willelmus sacrista sponte

cessit;

remoti

sunt

duo ex

quinque

per

preceptum

regis ; et

postea

unus

ex

t r i b u s ,

et

reman-

serunt tum duo, s c i l i c e t ,

prior

et Samson. Tunc tandem vocati

sunt

ad consilium

fratrum

prenominati

internuntii domini r e g i s . Et

loquens Dionisius, unus pro omnibus, cepit commendare personas

prioris

et Samsonis,

dicens utrumque eorum literatum, utrumque

1

Hugonem.

2 Rogerum.

3 Marc.

x .

31.

Mat. x i x . 30 .

* Willelmus.

5 Willelmus. 6 Fidei ?

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA. 17

bonum, utrumque

laudabilem

vite et integre opinionis,

sed

semper

in

angulo

s t f i

sermonis

Samsonem

protulit,

multiplicans

verba

in

laudem

ejus, dicens

eum

esse virum rigidum

in qonversacione,

seve-

rum in corrigendis excessibus,

et

aptum

ad

labores,

et

in secula-

ribus curis

prudentem,

et

in diversis o f f i c i i s p ro b atum. R esp ondit

Wintoniensis

:

Bene

intelligimus quod vultis dicere

;

ex verbis

vestris

conjicimus

quod prior

vester vobis

videtur aliquantulum

remissus, et ilium qui Samson dicitur vultis habere. Respondit

Dionisius :

Uterque

bonus e s t ,

sed meliorem

vellemus

habere s i

Deus

vellet. Cui

episcopus

: Duorum bonorum magis bonum

eligendum est : d i c i t e aperte, vultis habere Samsonem ? Et

responsum

est

precise a pluribus et

a majo ri

parte,

Volumus

Samsonem, nullo reclamante, quibusdam tamen tacentibus ex F - 1 2 7 -

industria, nec

hunc nec

illum offendere volentibus.

Nominato

Samsone, coram domino rege, et habito brevi consilio

cum

s u i s ,

vocati sunt omnes et dix it

rex

:

Vos presentastis mihi

Sam

sonem : non novi eum : s i presentaretis mihi pri o rem vestrum,

illum reciperem ' quem vidi e t agnovi ;

sed modo faciam quod vul

i s . Cavete vobis ; per veros o culo s D ei,

s i

male

f e c e r i t i s ,

ego me

capiam

ad

vos.

Et

interrogavit

priorem s i assentiret, et

hoc

vellet ;

qui

respondit

se hoc v e l l e ,

et

Samsonem multo majore

dignum

honore.

Electus i g i t u r , ad

pedes regis procidens

et deosculans,

festinanter surrexit

et festinanter

ad altare tetendit, cantando :

Mi

erere mei Deus,3

cum fratribus, erecto

capite, vultu

non

mutato.

Quod cum rex

vidisset,

dixit astantibus :

Per

oculos

Dei, i s t e

electus videtur s i b i dignus abbatie custodiende. Hujus elec-

t i o n i s rumor cum ad conventum perveniret,

omnes claustrales vel

fere

omnes,

etquosdamobedienciales,sedpaucos,letificavit:

Bene,

multi

dicebant,

quia bene

est. Alii

dicebant

quod

non ;

imo,

omnes seducti sumus. Electus, antequam rediret ad nos, bene-

dictionem suam accepit a

domino

Wintoniensi, qui in eadem hora

2 8

F e b .

mitram capiti abbatis

imponens et

annulum

d i g i t o ,

a i t

: Hec est

l Prsesentassetis ?

2 Recepissem?

Psalm.

L.

Vulg. * Esd. i i . c .

i . 7 .

CAMD. SOC. 13. D

1182.

7/25/2019 Woiety


18 CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

dignitas

abbatum

sancti

Eadmundi : diu est ex quo

s c i v i

hoc.

Abbas

itaque

tres

monachos

secum

retinens,

a l i o s

domum

pre-

misit, nuncians adventum

suum

Dominica

Palmarum, quibusdam

commendans curam

ad

providenda necessaria

in

die f e s t i s u i . Re-

deunti

multitudo novorum parentum occurrit, volentium

e i

ser-

vire

;

qui omnibus respondit, se esse contentum servientibus

p r i o r i s , nec

a l i o s posse retinere,

donec inde consuluisset conven-

tum

suum. Unum

tamen militem

retinuit

eloquentem et

juris

peritum,

non tantum consideratione proximitatis,

sed

ratione u t i l i -

t a t i s , causis quidem secularibus assuetum

;

quem suscepit in novi-

tate sua quasi coadjutorem i r f mundanis controversiis, quia

novus

abbas e r a t ,

et

rudis

in

talibus,

sicut

ipsemet

protestatus

est : quia

nunquam ante susceptam abbatiam loco interfuit ub i datum esset

vadium

et plegium.

Cum

debito

h on ore

et etiam processione

1 2 1

M a r .

receptus est a conventu suo, Dominica Palmarum.

Susceptus est autem dominus abbas ho c

modo :

proxima

nocteacuerat apud

Chenteford,1

et

accepta temporis opportunitate, i v i -us contra eum solempniter, post exitum de capitulo, usque ad

ortam c i m i t e r i i , sonantibus campanis in

choro

e t extra.

Ipse

ero multitudine

hominum

constipatus,

videns conventum, de-cendit de equo extra limen porte, et

faciens

se d i s c a l c i a r i , intra

ortam nudipes

susceptus

e s t ,

priore

et

sacrista hinc

e t

inde

ucentibus

eum. Nos vero cantavimus responsoria, Benedictus

F . 1 2 7 r .

Dominus,

de Trinitate: et post,

Martiri

adhuc,3

de

sanctoadmundo :

ducentes

abbatem

usque

ad magnum

a l t a r e .

Quibus

eractis,

siluerunt

et

organa et

campane,

et

dicta

oratione a priore,Omnipotens

sempiterne Deus, misere huic,

4

&c. super abbatemrostratum,

et

facta

oblacione ab abbate, e t deosculato

feretro,

e d i i t

in

chorum, et

i b i recepit eum Samson

cantor per

manum,

etuxit usque ad sedem abbatis ad occidentalem

partem, ubi, eotante, in

directum

incepit cantor

:

Te

Deumlaudamus ;

quod

1

Kentford. 2 Respong. ad matutinas in f e s t o S. T r i n i t .

post

i i . l e c t .

3 Respons.

ad matut

in f e s t o

S .

Edmundi

post

v i .

l e c t . * C o l l e c t . Missse

Votivre

l x x i . in Sacrament. Gregor.—

iturgia Romana

Vetus. Muratori, tom. i i . p . 90 .

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI DE BRAKELONDA. 19

dum

decantabatur,

deosculatur a

priore et

a

toto

conventu

per

ordinem.

Quibus expletis,

i v i t

abbas

in

capitulum,

sequente

co nentu

et

multis

a l i i s .

Dicto

autem

Benedicite,

in

primis

gratias

egit

conventui quod eum, ut aiebat, minimum

eorum, non suis

mentis, sed sola Dei voluntate, in dominum

et pastorem

elegerunt.

Rogansque breviter ut orarent pro e o , convertit sermonem ad c l e -

ricos e t

m i l i t e s ,

rogans, ut

eum

consulerent ad solicitudinem comissi regiminis. Et

respondens

Wimerus vicecomes

pro

omni

us,

dixit : Et no s parati

sumus

vobis consistere

in

consilio

et

aux-

i l i o omnibus modis, sicut caro domino quem Dominus vocavit ad

honorem

suum

et

ad

honorem

sancti

martiris

Eadmundi.

Et

deinde extracte sunt carte r e g i s , et lecte in audientia de donacione

abbatie.

Facta

autem oratione

ab ipso abbate, ut e i Deus

consu-

leret secundum gratiam suam, e t responso amen ab omnibus, i v i t

in

talamum suum, diem festivum agens

cum plus quam

mille

comedentibus, in gaudio magno.

Quando hec fiebant,

eram

capellanus

p r i o r i s ,

et infra

quatuor

menses capellanus abbatis factus, plurima notans et memorie

commendans.

In

crastino

ergo f e s t i s u i ,

convocavit priorem

et

a l i o s quosdam paucos, quasi consilium ab a l i i s querens : ipse enim

sciebat quid

esset

facturus.'

Dixit

novum sigillum

esse facien

dum, et

cum mitra

esse

pingendum, l i c e t predecessores s u i t a l e

non haberent : s i g i l l o autem prioris nostri hucusque usus fuerat,

singulis Uteris in fine subscribens, quod proprium sigillum

non

habuit, unde

et

s i g i l l o prioris oportuit uti ad tempus. Postea

dis-

ponens domui s u e , 5 d i versos famulos diversis

o f f i c i i s deputavit,

dicens

se precogitasse v i g i n t i sex

equos in curia sua

habendos ;

et

ad

plus

asserens, puerum

prius

repere,

postea

firmius

stare

et

i r e : ho c super omnia famulis precipiens,

ut

caverent ne

in

novi-

tate

sua possit infamari avaritia

c i b i

vel

potus, sed

hospitalitatem

domus s o l i c i t e procurarent. In his et in omnibus rebus agendis

et constituendis de Dei auxilio et proprio sensu plenius confidens,

inglorium duxit de alieno pendere consilio, tanquam ipse s i b i suf-

f i c e r e t . Mirabantur monachi,

indignabantur

milites

; dampnantes

F . 1 2 8 .

l

Joan.

v i .

6 . a Domum suam.

7/25/2019 Woiety


20

CRONICA

JOCELINl DE

BRAKELONDA.

eum arrogantia, et quodammodo infamantes eum apud curiam

r e g i s ,

et

dicentes

quia

nollet

operari

secundum

consilium

suorum

liberorum hominum. Ipse magnates abbatie, tam laicos quam

l i t e r a t e s , sine quorum consilio

et

auxilio

abbatia videbatur non

posse r e g i , omnes a privato suo elongavit consilio ; et hac occa-

sione Ranulfus

de

Glanvill, justiciarius

Anglie, primo

eum sus-

pectum hahebat, et minus propicius e i erat quam deceret, donec

e i

c e r t i s i n d i c i i s constaret abbatem tam

in

interioribus quam exte-

rioribus negociis provide e t prudenter agere.

Facta

summonicione

generali, conveniunt

omnes

barones et

l

A p r .

milites

et

l i b e r i

homines

ut

facerent homagium

quarto

die

Pasce

:

et ecce

Thomas

de Hastinga, cum

magna multitudine

militum,

ducens

Henricum nepotem suum nondum militem, clamans se-

nescaldiam

cum

consuetudinibus s u i s ,

sicut

carta ej us

loquitur.

Quibus abbas statim respondit : Henrico non nego jus suum, nee

negare

volo.

Si

s c i r e t

in

propria persona

mihi s e r v i r e , conce-

derem

e i et

decem hominibus

et

octo equis necessaria in mea

curia, sicut

carta

ejus loquitur: s i presentetis mihi

senescaldum,

vicarium

ejus,

qui

sciat et

possit

senescaldiam

regere,

recipiam

eum in

t a l i s t a t u , sicut predecessor meus

eum

habuit

die quo

f u i t

vivus et

mortuus,

s c i l i c e t cum i i i j o r equis et pertinenciis. Quod

s i nolueritis, pono loquelam coram rege vel coram c a p i t a l i

justicia.

Quo d i c t o , cepit res

dilacionem

: postea presentatus est

e i quidam

senescaldus simplex

et

i d i o t a ,

Gilbertus

nomine,

quem

antequam

suscepisset,

dixit familiaribus suis : Si defectus f u e r i t de j u s t i t i a

regis

servanda per

inscientiam senescaldi, ipse e r i t

in

misericordia

regis et non ego, quia

senescaldiam vendicat

s i b i

jure hereditario

:

et

ideo

ad

presens

malo

istum

recipere,

quam

alium

magis

argutum

ad me decipiendum. Ego mihi ero senescaldus

cum auxilio Dei.

Post homagia

suscepta, petivit

abbas auxilium a militibus,

qui promiserunt

ab unoquoque xx solidos

;

sed

in

instanti

inierunt

consilium, et retraxerunt duodecim l i b r a s de duodecim militibus,

dicentes,

quod i l l i

x i i

debent

adjuvare

a l i o s xl et ad

wardas facien-

das et ad scutagia, similiter e t ad auxilium abbatis. Quod

cum

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE

BRAKELONDA. 21

abbas audisset, iratus e s t ,

et

dixit familiaribus s u i s , quod, s i possetivere, redderet

e i s

vicem pro vice

et gravamen pro

gravamine.o st hec,

per

unumquodque manerium

abbatie

f e c i t abbas inquirinnuos

census

liberorum hominum,

et

nomina rusticorum, etorum

tenementa,

e t singulorum s er v i c i a , e t in scriptum omnia re-i g i . Aulas autem veteres

et domos

confractas,

per quas

milvi etornices

volabant,

reformavit ; capellas novas e d i f i c a v i t ,

et

talamos f . 1 2 8 , v .

et

s o l i a

pluribus l o c i s , ubi nunquam fuerunt e d i f i c i a ,

n i s i

horreaolummodo. Plures

etiam

parcos f e c i t , quos b e s t i i s replevit, ve-atorem

cum

canibus habens; e t ,

superveniente

aliquo hospiteagni nominis,

sedebat cum

monachis suis in aliquo

saltu

nemoris,t

videbat aliquando canes

currere ;

sed

de

venatione

nunquam

vidi

um gustare. . Plura

etiam assartavit et in

agriculturam reduxit ;n omnibus u t i l i t a t i abbatie prospiciens :

sed utinam super

ma-eriis conventus commendandis

consimili

studio v i g i l a r e t .

Ma-eria

tamen nostra de Bradefeld et Rutham

'

recepit ad

tempus

inanu sua, implens defectus firmarum per expensam xl librarum,ue

postea

resignavit nobis, audito quod murmur

erat

in

conventu

x ho c quod maneria nostra tenuit

in

manu sua. Eisdem etiam ma-eriis et omnibus

a l i i s

regendis, tammonachos

quam

laicos sapien-iores prioribus custodibus constituit, qui et

nobis

e t t e r r i s

nostris

onsultius providerent.

Octo

etiam hundredos

in

manu

sua,

eto st

mortem

Roberti de Cokefeld recepit hundredum de Cosford,uo s omnes servientibus suis de

mensa

sua custodiendos tradidit ;ue majoris questionis

erant

ad

se

referens, e t que

minoris

perl i o s

terminans,

et singula ad suum commodum

retorquens.

acta, eo jubente, descriptio generalis per hundredos de

l e t i s et

e c t i s , de hidagiis et fodercorn, de g a l l i n i s reddendis, et

a l i i s

con-uetudinibus et redditibus

et

exitibus, qui

in

magna parte sempere l a t i fuerant per firmarios, et omnia redegit

in

scriptum,

i t a

quod,nfra i i i j o r

annos

ab electione sua, non erat qui posset

eum

deciperee redditibus abbatie ad valentiam

unius

denarii, cum de abbatiaustodienda nullum

scriptum

a predecessoribus

suis

recepisset,Rougham. 2 T e nu it desiderari v i d e t u r .

7/25/2019 Woiety


22

CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

n i s i

sedulam parvam,

qua

continebantur nomina militum Sancti

Eadmundi

et nomina

maneriorum,

et

que

firma

quam

firmam

sequi deberet.

Hunc

autem l i b rum vocavit

Kalendarium

suum,

quo etiam inscribebantur

singula

debita que

adquietaverat ;

quem

librum fere cotidie

inspexit,

tanquam

i b i

consideraret vultum

probitatis sue in

speculo.

Prima

die qua

tenuit capitulum, confirmavit

nobis novo

s i g i l l o

suo lx solidos de Suthreia,1 quos

predecessores

sui injuste recepe-

rant

primo

ab Eadmundo, aureo monacho

d i c t o ,

ut posset

tenere

eandem

villam ad firmam omnibus diebus

vite

sue. Et proposuit

edictum

ut

nullus

de

cetero

ornamenta

ecclesie

invadiaret

sine

assensu

conventus, sicut

solebat

f i e r i , nec aliqua carta s i g i l l a r e t u r

s i g i l l o conventus n i s i

in

capitulo coram conventu ;

et

f e c i t

Hu-

gonem

subsacristam,

statuens

ut

Willelmus sacrista

nichil omnino

ageret de s a c r i s t i a , nec in receptis nec in expensis,

n i s i

per assen-

sum e j u s .

Posthec, sed

non eodem d i e , antiquos custodes

obla-

cionum transtulit ad a l i a o f f i c i a . Postremo ipsum W. depo-

suit ; unde

quidam diligentes

Willelmum

dicebant

:

Ecce abbas

ecce lupus de quo

sompniatum

est ecce qualiter sevit : et volu-

erunt facere quidam conspirationem contra

abbatem.

Quod

cum

F .

1 2 9 . abbati

revelatum e s s e t ,

volens

nec

omnino tacere

nec

conventum

turbare, intravit capitulum

in crastino,

extrabens sacculum

plenum

c a r t i s cancellatis

adhuc s i g i l l i s

pendentibus,

s c i l i c e t ,

predecessoris

s u i , et partim

p r i o r i s , partim s a c r i s t e ,

partim camerarii, et

aliorum

officialium, quarum summa erat trium millium librarum et l i i , et

unamarca de p ura s o r t e ,

preter

usuram

que excreverat, cujus

mag-

nitudo

nunquam

s c i r i poterat : de q uib us omnibus pacem fecerat

infra

annum

post electionem

suam,

et

infra

x i i

annos

omnia

adqui-

e t a v i t . Ecce,

inquit,

sapientia sacriste nostri Willelmi Ecce

to t carte s i g i l l o

ejus

signate, cum quibus

impignoraverat cappas

s e r i c a s , dalmaticas, turribula argenti, e t textus aureos, sine co nentu, que omnia adquietavi et vobis reconsignavi : et multa a l i a

a d j e c i t , ostendens quare deposuerat W.; precipuam tamencausam

1 Southrey.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

23

subticuit, nolens

eum scandalizare.

Et cum

substituisset Sam-

sonem

cantorem,

nobis

omnibus

placentem

et omni

exceptione

majorem,

in

pace

facta sunt omnia.

Abbas vero

domos sacriste

in cimiterio funditus precepit e r u i ,

tanquam

non essent digne stare

super terram,

propter

frequentes

bibationes

et quedam tacenda,

que

nolens et dolens viderat quando f u i t

subsacrista

; et i t a omnia com-

planari f e c i t ,

quod

infra annum,

ub i

steterat nobile edificium, vidi

us fabas

pullulare, et ubi

jacuerant

dolia

v i n i ,

urticas abundare.

Post clausum Pasche

i v i t abbas

per

singula maneria sua

et no sr a , et per i l l a

que

confirmavimus

in

feudum f i r m a r i i s , poscens ab

omnibus

et a

singulis

auxilium et

recognicionem secundum con-

suetudinem regni

;

cotidie seculari scientia proficiens,

et

ad exte-

riora negocia

discenda

et promovenda animum convertens. Cum

autem venisset

apud

Werketunam,' et nocte dormisset, venit e i

vox, dicens : ' * Samson, surge v e l o c i t e r ,

et

iterum,

Surge,

nimis

moraris; et surgens stupefactus,

circumquaque respexit, et

vidit

lumen

in

domo necessaria, candelam

s c i l i c e t ,

paratam cadere

super

stramen, quamReinerusmonacbus i b i

per incuriamreliquerat.

Quam

cum

abbas

extinxisset,

p ergens p er

domum

percepit

ostium,

quod

unicum

e r a t , i t a

obseratum

quod aperiri

non

potuit n i s i per c l a -

vem, et fenestras s t r i c t a s , i t a

quod,

s i ignis excrevisset, ipse et

omnes sui qui in

s o l i o

i l l o

dormierant extincti

essent

; quia

non

erat locus ub i exire vel quo effugere possent. Quocunque ibat

abbas,

tunc

temporis,

occurrebant tam judei quam

christiani

exi-

gentes debita, turbantes et anxiantes eum, i t a quod sompnum

amittebat, pallidus

et

macilentus

e f f e c t u s , e t

dicens,

quod

nun-

quam co r meum quietum e r i t , donec finem debiti mei sciero.

Veniente

festo

sancti

Michaelis,

omnia

maneria

sua

in

manu

sua

recepit cum parvis admodum implementis et paucis instauramen-

t i s ; Waltero

de Hatfeld

condonatus xix l i b r a s

de firmis prete-

r i t i s , ut libere reciperet i i i j o r maneria que abbas

H. 3

e i con-

firmaverat tenenda,

s c i l i c e t Haregrava e t

Saxham

e t

Cheventona

et

Stapelford : Herlavam - autem d i s t u l i t abbas

recipere

hac occasione.

1 Warkton. 2

Act. Apost.

x i i .

7 . 3

Hugo.

4 Harlow.

7/25/2019 Woiety


24

CEONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

F . 1 2 9 ,

v .

Cum forte transitum

faceremus

in redeundo de Lundonia per

forestam,

domino

abbate

audiente,

quesivi

a

vetula

transeunte

cujus ho c

nemus e s s e t ,

et

de

qua v i l l a ,

et quis dominus, vel quis

custos ?

et

respondit,

quia nemus

erat abbatis

Sancti

Eadmundi, de

v i l l a de Herlava, et quod Arnaldus dictus esset

custos

e j u s . De

quo

cum

quererem, qualiter se haberet

versus homines v i l l e , repondit,

quia demon

vivus

f u e r a t ,

inimicus

Dei

et excoriator r u s t i -

corum

;

sed timet

modo

novum abbatem Sancti

Eadmundi,

quem

sapientem et cautelem credit esse, et ideo

tractat

homines paci-

f i c e .

Quo audito, factus est abbas

h i l l a r i s , et

manerium

recipere

d i s t u l i t

ad te mp us .

Ex insp erato venit

tunc

temporis rumor

de

morte uxoris

Herlewini de Rung,1 que cartam ad tenendam eandem

villam

in vita sua habebat

;

et dixit abbas

:

Heri

dedissem

lx

marcas

ad liberandum illud manerium ; modo liberavit i l l u d Dominus.

Cumque

sine omni

dilacione i l l u c

venisset et

recepisset villam in

manu sua, et in crastino isset Tilleneriam, membrum i l l i u s ma-

n e r i i ,

venit

quidam miles offerens

xxx marcas, ut posset tenere illam

carucatam

terre

cum

pertinenciis

per

antiquum

servicium,

s c ii c e t

i i i j

libras

;

quod

noluit

abbas

:

et

habuit inde

i l l o

anno

xxv

l i b r a s , secundo anno xx l i b r a s . Hec et consimilia fecerunt eum

omnia tenere

in manu

sua

; s c i l i c e t quod

a l i b i legitur

:

Omnia

Cesar erat. I l l e vero non segniter agens, horrea et boverias

edificare cepit in

primis ; ad

wainandas terras

super omnia

exco-

lendas s o l l i c i t u s , et ad b oscos custodiendos v i g i l a n s . super quibus

dandis

vel minuendis

ipse seipsum

profitebatur avarum. Unum

solum manerium de Torp

3

carta

sua

confirmavit cuidam Anglico

natione,

glebe

ascripto,

de

cujus

f i d e l i t a t e

plenius

confidebat quia

bonus agricola e r a t , e t quia nesciebat loqui

Gallice.

Nondum

transierant

v i i

menses

post electionem

suam, et ecce

fferebantur

e i l i t e r e

domini

pape constituentes eum judicem de

causis

cognoscendis,

ad

que

exequenda rudis f u i t

et inexercitatus,

l i c e t

liberalibus

artibus

et

scripturis divinis imbutus e s s e t , utpote

l Rungton. j Lucan. l i b . i i i . 108. 3 Thorp.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA.

25

vir

l i t e r a t u s , in scholis

nutritus

et

rector

scholarum, i n

sua

provincia

notus

et

approbatus.

Vocavit

proinde

duos

clericos

l e g i s

peritos,

et s i b i

associavit,

quorum consilio utebatur in e c c l e s i a s t i c i s nego-

c i i s , decretis et decretalibus e p i s t o l i s operam prebens,

cum

hora

dabatur

; i t a quod infra breve tempus, turn librorum

inspectione,

tum

causarum exercitio,

judex discretus

haberetur, secundum

formam juris in jure procedens : unde quidam a i t , Maledicta

s i t curia i s t i u s abbatis,

ub i

nec aurum nec

argentum

mihi prodest

ad confundendum adversarium meum Processu temporis, in

causis

secularibus aliquantulum excercitatus,

naturali ratione

ductus, tam s u b t i l i s ingenii erat quod omnes

mirabantur,

e t ab

Osberto f i l i o Hervei subvicecomite dicebatur : Iste abbas

disputator est ; s i procedit sicut i n c i p i t , no s omnes excecabit quot-

quot sumus.

Abbas

vero in hujusmodi causis

approbatus,

factus

est F . 1 3 0 .

justiciarius errans, sed ab errore et devio se custodiers. Verum

summa petit livor. 1

Cum

homines

sui conquererentur

e i i n

curia

Sancti ^Edmundi, quia no leb at

precipitare sententiam

nec

credere

omni

spiritui/ sed

ordine judiciario procedere, sciens quod merita

causarum

parcium

assercione

panduntur,

dicebatur

quod

nolebat

facere justiciam a l i c u i

conquerenti,

n i s i interventu pecunie date vel

promisse

;

e t

quia

erat e i aspectus acutus

et

penetrans, e t frons

Catonis, raro blandiens, dicebatur magis declinare animum seve-

r i t a t i

quam benignitati

;

e t , in misericordiis accipiendis

pro

aliqua

forisfactura, dicebatur judicium superexaltare misericordiam 3 quia,

sicut visum f u i t pluribus, cum perventum erat ad

denarios

capi-

endos raro remittebat quod juste accipi potuit. Sicut profecit

sapientia, i t a et

providentia in rebus custodiendis

et

augendis

et

in

expensis

honorifice

faciendis

;

sed

et

hie

multi

detractores oblecta-

verunt,

dicentes,

quia accepit

de

s a c r i s t i a

quod

v o l u i t , propriis

parcens denariis, permittens bladum suum jacere

usque

ad tem

us

care vendicionis, e t jacens ad maneria

sua

a l i t e r quam

prede-

cessores s u i , onerans celerarium hospitibus ab abbate pocius sus-

cipiendis, per

quod

abbas posset

d i c i sapiens

et

instauratus

et

1 Ovid. Remed.

Am. 369.

2 Epist.

1

Joan.

IV. i .

3 Jac. Epist. Cath. I I .

1 3 .

CAMD.

SOC. 13. E

7/25/2019 Woiety


26 CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

providus in

f i n e

anni

;

conventus

vero et

obedienciales

i n s c i i

etmprovidi haberentur. Ad

has

detractiones solebam

respondere,uod

s i de s a c r i s t i a aliquid a c c i p i t ,

ad utilitatem ecclesie

illud

onvertit; et

hoc

nullus

invidus negare

potuit.

Et

ut verum

a t e a r , multo

majora et plura

bona

fuerunt patrata ex o blacionibus

a c r i s t i e ,

infra xv.

annos

post

electionem suam, quam quadragintannis ante. Aliis objectionibus,

quod abbas

jacebat

ad maneria

ua, respondere

solebam et

excusabam

dicens,

quia

abbas

magisst

letus et

h i l a r i s

a l i b i

quam domi

; e t

ho c utique verum

f u i t , vel

ropter conquerencium

multitudinem qui

occurrebant,

vel

propter

umorum

relatores, unde

sepius contigit

quod,

propter exhibicionemi g i d i vultus

s u i , ab

hospitibus suis multum

perdidit

favoris et

r a t i e , l i ce t e i s

i n cibo et

p otu

s a t i s f e c e r i t .

Ego vero ho c

attendens,

acta

opportunitate,

astans

e i a secretis dixi

: Duo

sunt

que

ultum

miro r de vobis

;

et

cum quesisset que

duo

:

Unum

e s t ,uod adhuc in

t a l i statu

fovetis

sententiam

Meludinensium

1

dicen-ium ex falso

nichil sequi, et

cetera

f r i v o l a . Quibus

cum ipseespondisset

quod voluit,

adjeci

ego

: Aliud

nimirum

est

quodomi

non exhibetis vultum propicium

sicut

a l i b i , nec

inter f r a t r e s J

qui

vo s

diligunt et

dilexerunt

et in

dominum

s i b i eligerunt,

sed

aro

e s t i s inter eos,

nec

tunc

congaudetis

e i s ,

sicut

dicunt.

Quibusu d i t i s ,

vultum

mutavit,

et

demisso

capite

respondit

:

Stultus

s e t

s t u l t e

loqueris.

Scire

deberes

quod Salomon a i t :

F i l i e t i b i

r . 1 3 0 v . sunt multe : vultum propicium ne ostendas e i s . 3 Ego vero

t a c u i ,

e cetero ponens custodiam o r i meo . Aliatamenvice d i x i : Domine,

udivi

t e i n hac no cte p o st matutinas vigilantem et valde suspi-antem contra morem solitum. Quirespondit : Non est mirum ;

articeps

es bonorum meorum in cibo et potu, et equitaturis, etimilibus, sed parum cogitas de procuracione domus et f a m i l i e , de

a r i i s

e t arduis negociis cure pastoralis, que me s o l l i c i t a n t , quenimum meumgementem et anxium faciunt/' Quibus respondi,levatis manibus ad celum : Talem anxietatem * mihi, omni-otens e t misericors Dominus. Audivi

abbatem

dicentem, quod

l Melundinensium ?

2

Manetis

desiderari videtur.

3 E c c l e s i a s t i c . v i i . 26.

4 Aufer

desideratur.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCBJLINI

DE

BBAKELONDA. 27

s i

fuisset in eo

statu quo f u i t

antequam monacharetur,

et

habu-

i s s e t

v .

vel

se x

marcas

redditus

cum

quibus

sustentari

possit

in

s c h o l i s , nunquam f i e r e t monachus nec

abbas. Alia vice

dixit

cum

j u rame nt o , q uo d, s i

prescivisset

que et quanta esset sollicitudo

abbatie custodiende, libentius voluisset f i e r i magister almarii

et

custos librorum, quam abbas

et

dominus. Illam

utique

obedien-

ciam dixit pre

omnibus

a l i i s

se

semper

desiderasse.

Et quis t a l i a

crederet ? Vix ego ; nec etiam ego, n i s i quia, cum eo v j annis exis-

tens

die

ac nocte, vite s c i l i c e t meritum et

sapientie

doctrinam

plenius agnoscerem. Narravit aliquando, quod, cum esset puer

ix

annorum,

somniavit

se

stare

pre

foribus

cimiterii ecclesie

Sancti

Eadmundi, et

diabolum expansis ulnis velle eum capere

;

sed

sanctus

Eadmundus,

p r o p e

astans,

recepit

eum in

brachiis suis ;

cumque clamaret somniando, Sancte

iEdmunde, adjuva

me

quem nunquam prius

audieratnominari,

expergefactus e s t . Mater

vero ejus

de tanto

et t a l i clamore

obstupuit, que, audito somnio,

duxit

eum

ad sanctum Eadmundum orationis gratia;

cumque

venissent ad portam c i m i t e r i i ,

d i x i t ,

Mater

mea, ecce

locus

ecce eadem porta, que in somnis v i d i , quando diabolus

volebat

me

accipere :

et

cognovit

locum,

ut aiebat,

ac

s i prius eum

carnalibus

oculis vidisset. Abbas ipse exposuit somnium; significans per

diabolum voluptatem hujus seculi

que

eum

volebat a l l i c e r e , sed

sanctus Eadmundus eum

amplexatus

e s t , quando eum monachum

ecclesie sue f i e r i

voluit.

Quodamtemporecum

nuntiatum

esseteiquod quidam deconventu

murmurassent de quodam facto e j u s ,

dixit

mihi

assidenti

: Deus

Deus,

inquit i l l e , multum expedit mihi memorare somnium i l l u d

quod somniatum

est

de me

antequam

fierem

abbas, s c i l i c e t

quod

sevirem ut lupus. Certe ho c est quod super omnia mundanatimeo

ne

conventus meus aliquid

f a c i a t ,

unde me

sevire

oporteat;

sed

i t a e s t , cum dicunt vel agunt aliquid contra voluntatem meara ;

recolo i l l u d

somnium, et l i c e t seviam

in animo meo, occulte f r e -

mens

et frendens, vim mihi facio ne s ev iam v erb o vel opere : e t ,

Strangulat inclusus

dolor e t

co r estuat i n t u s . 1

1 Ovid. 5 T r i s t . El. I , v . 63.

7/25/2019 Woiety


28

CRONICA

JOCELINI BE BRAKELONDA.

F . 1 3 1 . Cum

autem

esset colericus naturaliter,

et f a c i l e

accenderetur

ad

iram,

iram

tamen

ratione

dignitatis

cum

magna lucta

animi

re-

frenabat

sepius. De

qua etiam

re

aliquando se jactitabat, dicens :

Hoc

et

i l l u d v i d i ,

ho c e t

i l l u d

audivi, et tamen patienter sustinui.

Dixit abbas

aliquando,

sedens

in

capitulo,

quedum

verba

quibus

videbatur

e f f i c a c i t e r

venari favorem

conventus.

Nol o, inquit,

ut

a l i q u i s veniat ad

me

ad accusandum alium,

n i s i

palam idem

dicere

voluerit ;

quod s i

aliquis a l i t e r

f e c e r i t , nomen

accusantis palam

manifestabo. Volo etiam ut

quilibet

claustralis liberum habeat

accessum ad me,

ut

mecum loquatur de necessitate sua

quando

voluerit. Illud

autem dixit

quia

magnates

n o s t r i ,

tempore

H. '

abbatis, volentes nichil agi i n monasterio n i s i per eos,

decre-

verunt

nullum monachum

claustralem

debere loqui

cum abbate,

n i s i prius

ostenderet capellano abbatis

quid et

de quare vellet

loqui

cum abbate.

Quodam

die

jussit

in

capitulo,

ut

quicumque

sigillum proprium

haberet, e i

redderet

;

et

i t a factum e s t ,

et

inventa

sunt

triginta

t r i a

s i g i l l a . Racionem

hujus

precepti ipse ostendit, prohibens ne

a l i q u i s

o f f i c i a l i s appruntaret aliquod

debitum

ultra xx solidos, sine

assensu

prio ris et

conventus, sicut

solebat f i e r i . Priori vero et

sacriste

reddidit s i g i l l a

sua, et cetera

r e t i n u i t . Alia d i e , j u s s i t s i b i dari

omnes claves cistarum e t

almariorum

et

hanepariorum, prohibens ne

de cetero aliquis haberet cistam nec aliquid obseratum, n i s i per licen-

tiam,

nec

a l i a s

aliquid possideret, n i s i quod regula permitteret.

Cuilibet tamen nostrum

generaliter dedit licentiam

habendi

dena-

rios usque ad duos solidos,

s i

forte nobis

caritative

darentur ; i t a

tamen

ut in

pauperes

parentes

vel

in pios

usus

expenderentur.

Alia vice, dixit

abbas

se velle conservare antiquas consuetudines

nostras

de hospitibus

suscipiendis ; s c i l i c e t ,

quando abbas est

domi

ipse recipiet omnes hospites cujuslibet condicionis, preter viros

r e l i g i o s o s , et

preter presbiteros secularis

habitus, et

preter eorum

homines, qui

per

eo s se

advocaverunt

ad portam curie ; s i vero

abbas non f u e r i t domi, omnes hospites

cujuslibet

condicionis

1 Hugonis.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCEIilNl DE BRAKELONDA

recipientur a celerario usque ad tredecim

equos.

Si vero laicus

vel

clericus

venerit

cum

pluribus

equis

quam tredecim,

recipientur

a

servientibus

abbatis,

vel

intra

curiam vel

extra, ad ex pensas

abbatis. Omnes

v i ri r el i gi o si ,

etiam episcopi, s i

i p s i

forte fuerint

monachi, pertinent

ad

celerarium

et

ad

expensas

conventus, n i s i

abbas

voluerit eum

honorare, et ad expensas suas in

sua

aula

recipere. ^

Abbas

Samson mediocris

erat

stature, f e r e omnino

calvus,

vul-

tum habens nec rotundum

nec

o blongum, naso eminente, l a b i i s

grossis,

oculis

c r i s t a l l i n i s et penetrantis intuitus, auribus clarissimi

auditus,

superciliis in

altum

crescentibus

et

sepe

tonsis

;

ex p arvo

frigore c i t o raucus ; die electionis sue quadraginta et septem annos f . 1 3 1 » .

e t a t i s

habens,

et in

monachatu decem

et

septem annos

;

paucos

eanos

habens

in

rufa barba, e t paucissimos

inter

capillos nigros,

et

aliquantulum crispos

;

sed infra

x i i i i o r

annos p o s t electionem

suam totus albus e f f i c i t u r sicut nix ; homo supersobrius, nun-

quam

desidiosus, multum

valens,

et volens equitare vel

pedes i r e ,

donec senectus prevaluit, que t a l e n i voluntatem temperavit ; qui,

audito

rumore de capta cruceet perdicione Jerusalem, femoralibus H87.

c i l i c i n i s

cepit

u t i ,

et

c i l i c i o

loco

staminis,

et

carnibus

et

carneis

e p *

abstinere

; carnes,

tamen,

voluit

s i b i anteferri sedens

ad

mensam,

ad augmentum s c i l i c e t elemosine. Lac dulce et mel et consimilia

dulcia

libentius

quam cetero s cib o s comedebat. Mendaces

et

ebriosos

et verbosos odio habuit ; quia virtus sese

d i l i g i t ,

et

aspematur

contrarium. Murmuratores c i b i

et potus, et

precipue

monachos murmuratores condempnans, tenorem antiquum con-

servans

quem olim habuit dum

c l a u s t r a l i s

f u i t

:

hoc

autem virtutis

in se habuit quod nunquam ferculum coram eo p ositum voluit

mutare. Quod

cum

ego

novicius

vellem

probare s i ho c esset

verum, forte servivi in refectorio, e t

cogitavi

penes me

ut

ponerem

coram eo ferculum quodomnibus a l i i s displiceret in

disco

nigerrimo

et f r a c t o .

Quod

cum ipse v i d i s s e t , tanquam non

videns

erat;

facta autem

mora, penituit

me

ho c f e c i s s e ,

et

statim,

arrepto

disco,

ferculum et discum mutavi in melius et asportavi: i l l e vero

7/25/2019 Woiety


30

CRONICA

JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

O

mendacionem talem moleste t u l i t iratus et turbatus. Homo erat

eloquens,

Gallice

et

Latine,

magis

rationi

dicendorum

quam

ornatui

verborum innitens. Scripturam Anglice scriptam

legere

novit

elegantissime, et

Anglice sermocinari

solebat populo,

sed

secundum

linguam Norfolchie, ubi natus

et nutritus

e r a t , unde et pulpitum

jussit f i e r i i n ecclesia et ad utilitatem

audiencium

e t

ad

decorem

e c c l e s i e . Videbatur quoque abbas activam vitam magis diligere

quam

contemplativam, qui

bonos

obedienciales

magis

comen-

davit quam bonos

claustrales

; et

raro aliquem

propter solam

scientiam literarum

approbavit,

n i s i haberet

scientiam

rerum secu-

larium

;

e t

cum

audiret

forte

aliquem prelatum

cedere

oneri

pasto-

r a l i

et f i e r i

anacboritam,

in hoc

eum non

laudavit.

Homines

nimis benignos laudare noluit,

dicens:

Quiomnibus placere n i t i t u r ,

nulli

placere debet. /Primo ergo anno

suscepte

abbatie omnes adu-

latores

quasi

odio

habuit,

et maxime monachos ;

sed in processu

temporis videbatur eos

quasi libentius

audire et magis familiares

habere.

Unde

contigit

quod, cum

quidam

f r a t e r noster, hac arte

peritus, curvasset

genua

ante eum, et sub optentu

c o n s i l i i

dandi

auribus

ejus

adulacionis oleum infudisset,

subrisi ego

stans a

F . 1 3 2 .

longe

:

eo vero

recedente,

vocatus

et

interrogatus

quare

riserim,

respondi, mundum

plenum

esse adulatoribus. Et abbas :

F i l i

mi,

diu

est quod

adulatores

novi,

et ideo non possum adulatores

non audire. Multa sunt simulanda

et

dissimulanda,

ad

pacem

conventus conservandam.

Audiam

eo s loqui,

sed

non decipient

me, s i possum, sicut

predecessorem

meum,

qui

consilio eorum

i t a

inconsulte

c r e d i d i t , quod diu ante obitum suum nichil

habuit

quod

manducaret vel ipse vel

familia

sua,

n i s i a creditoribus mutuo

accep-

tum ; nec erat quod

distribui

potuit pauperibus die sepulture ejus,

n i s i quinquaginta

solidos,

qui recepti erant a Ricardo firmario de

Palegrava,

hac

occasione quod

eadem

die

intravit firmam de Pale-

grava;

quos denarios

idem

Ricardus

a l i a vice

reddidit

b a i l i v i s

r e g i s , integram firmam exigentibus ad o pus

regis. His d i c t i s

corifortatus f u i . I l l e vero studuit disciplinatam

domum

habere,

et

familie

magnitudinem

sed

necessariam,1 providens

s i b i quod

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCEL1NI

DE

BRAKELONDA. 31

firma ebdomade, que predecessori

suo

non sufficiebat ad

expensam

v .

dierum, e i s u f f e c i t octo diebus, vel

novem,

vel decem, s i esset ad

maneria sua

sine magnu adventu

hospitum.

Singulis vero

ebdo-

madis,

computationem expense

sue

domus audiebat, non

per

vica-

rium, sed

in

propria persona,

quod antecessor

ejus

nunquam

sole-

bat f a c e r e . Septem annis primis quatuor f e r c u l a 1 in domo sua, postea

n i s i

t r i a ,

preter

xenia

et

preter

venacionem de parcis s u i s ,

vel

pisces

de v i v a r i i s s u i s . Et s i forte aliquem retinuit ad tempus in domo sua

prece

alicujus

potentis vel

alicujus f a m i l i a r i s ,

vel nuncios, vel

citha-

redos,

vel

aliquem hujusmodi, nacta opportunitate transfretandi vel

longe

eundi,

a talibus superfluis se prudenter

exoneravit.

Monachos

vero, quos

socios

abbas habuit ante ab b atiam suscep tam magis

dilectos

et

magis familiares, raro promovit ad obediencias occa-

sione pristine f a m i l i a r i t a t i s , n i s i essent idonei; unde quidam ex

nostris, qui

e i erant

propicii ad

eligendum

eum abbatem, dixerunt

eum minus quam deceret diligere eos, qui eum antequam fuerat

abbas dilexerant,

et

eos

plus

ab eo amari,

qui

eum

et

aperte

et

occulte depravaverunt, et

eum

hominem iracundum, non socialem,

paltenerium

et

baratorem

de

Norfolch,

etiam

in

audientia

mul-

torum, publice nominaverunt. Verum, sicut i l l e pristinis amicis suis

nihil

amoris vel honoris

indiscrete exhibuit

post

suscepcionem

abbatie,

s i c

et pluribus a l i i s pro meritis suis nichil rancoris

vel

odii exhibuit, bonum aliquando

reddens

pro

malo,

et

benefaciens

persequentibus eum. Habuit etiam i n consuetudine

quiddam

quod

nunquam vidi

hominem habere,

s c i l i c e t quod multos

affectuose

F . 1 3 2

v .

d i l e x i t , quibus

nunquam

vel

raro

vultum amoris exhibuit; hoc

quod vulgus clamat, dicens,

ubi

amor i b i oculus. Et

aliud mirum

f u i t ,

quod

dampnum

suum

in

temporalibus a

servientibus

suis

scienter sustinuit, et

se

sustinere

confessus est

: s e t , sicut

credo,

hoc f u i t in

causa, ut congruum tempus expectaret

quo

rem con-

sultius

emendaret,

vel

ut

majus dampnum

dissimulando

e v i t a r e t .

^

Parentes suos mediocriter

d i l e x i t ,

nec minus vero tenere sicut

a l i i solent; quia nullum infra tercium gradumhabuit,velhabere

simu-

l Sumpsit de3iderari videtur.

7/25/2019 Woiety


82 CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

l a v i t .

Sed

audivi eum

dicentem

quod habuit parentesnobiles

et

gene-

rosos,

quosnunquamimperpetuum

ut parentes

cognosceret;

quia, ut

aiebat, plus essent

e i

oneri quam

honori,

s i ho c scirent; sed eo s

voluit

consanguineos

habere qui eum consanguineum habuerunt

quandofuit

pauper c l a u s t r a l i s . Quosdam eorum (eos secundum quod

s i b i u t i l e s et idoneos estimavit) diversis o f f i c i i s i n

domo sua, quosam

v i l l i s

custodiendis,

deputavit. Quos autem

infideles

probavit,

a

se elongavit,

sine spe

redeundi. Quendam hominem

medie

manus, qui patrimonium

ejus f i d e l i t e r servaverat, et e i

juveni

devote

servierat,

pro

caro

consanguineo

habuit,

et

f i l i o

ejus

clerico

primam ecclesiam

in abbatia

s i b i

commissa

vacantem dedit, et

ceteros

f i l i o s

ejus omnes promovit. /Capellanum quendam,

qui

eum

sustinuerat

in scholis

Parisius questu aque benedicte, quando

pauper fuerat, mandari f e c i t , et e i ecclesiasticum

beneficium quo

sustentari

possit, affectu

vicario, contulit. Cuidam servienti prede-

cessoris

sui victum et vestitum concessit omnibus diebus vite sue*

qui imposuerat

e i

conpedes

ad

preceptum

domini

s u i ,

quando

f u i t

positus

in

carcere. Filio Elie,

pincerne Hugonis

abbatis, f a c i -

enti

e i

homagium

de

terra

patris

s u i ,

dixit

i n

plena

curia

:

Distuli

jam capere homagium tuum v i j . annis de terra quam H.1 abbas

dedit

patri

tuo,

quia

i l l u d

donum

erat

in

detrimentum aule de

Elmeswell

: modo victus sum, memor beneficii quod pater tuus

mihi f e c i t

quando

in vinculis

eram, quia misit mihi porcionem

de ipso vino, quod dominus suus biberat, mandando ut confortarer

in

Deo.

Magistro

Waltero,

f i l i o

magistri

Willelmi de Dice,

petenti caritative vicariam ecclesie de Cheventona, respondit:

Pater tuus

magister

scholarum erat ; e t

cum

pauper clericus

eram,

concessit

mihi

introitum

schole

sue

sine

pacto

et

c a r i t a t i v e ,

et

usum

discendi ;

et

ego, causa Dei, concedo t i b i quod

postulas.

Duos etiam milites de Risebi, Willelmum et Normannum,

cum

judicati essent forte in misericordia ejus,

i t a

allocutus est

coram

omnibus :

Cum essem

monachus claustralis missus Dunelmiam

pro negociis

ecclesie

nostre, et

Minc in redeundo

per

Risebi,

ves-

I Hugo.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE BRAKELONDA.

33

p er e o b s cur o interceptus, petissem hospicium

a

domino Normanno, f .

1 3 3 .

omnino

repulsam

sustinui

;

domum

vero

domini

Willelmi

adiens

et

hospicium postulans, ab eo honorifice susceptus sum : et ideo xx

solidos,

s c i l i c e t

misericordiam, sine misericordia. integram

recipiam

a Normanno ; Willelmo autem gratias ago et debitam miseracionem

xx solidorum gratanter remitto.

Quedam

juvencula virguncula,

hostiatim

victum querens, con-

questa est abbati,

quod

unus ex f i l i i s Ricardi

f i l i i

D r og onis

eam vi

oppresserat ; que tandem, procurante abbate, pro bono pacis unam

marcam accepit. Abbas autem i i i j o r marcas accepit ab

eodem

R . pro

concessione c oncordie

;

sed

omnes

i l l a s

v

marcas

jussit

dari statim cuidam mercatori, ho c pacto,

ut

prefatam

pauperculam

duceret

in

uxorem.

In v i l l a Sancti

Êdmundidomos lapideas emit abbas, et eas

scola-

Ante

1 1 9 8 .

rum regimini assignavit, hac

occasione,

ut pauperes c l e r i c i in perpe-

tuum

i b i

quieti

essent de conductione domus,

ad

quam conducen-

dam

denarium vel obolum singuli

scolares,

tam inpotentes quam

potentes, bis

i n

anno

conferre cogebantur.

y'Ttecuperatio manerii de Mildenhala pro mille marculis argenti

et

centum,

et ejectio judeorum

de

v i l l a

Sancti

Êdmundi,

et

fundatio

novi hospitalis de Bab bewell,

magne

probitatis sunt i n d i c i a .

Dominus abbas

peciit a

rege

l i t e r a s

ut judei eicerentur a v i l l a

Sancti Êdmundi, allegans quod quicquid est in v i l l a Sancti

Êdmundi, vel

infra

b annamleucam, de

j ure Sancti

JMmundi

est : ergo, vel judei

debent

esse homines Sancti Êdmundi, vel de

v i l l a

sunt

e i c i e n d i .

Data est

ergo l i c e n t i a , ut

eo s e i c e r e t , i t a

A .

1 1 9 0 .

tamen quod

haberent

omnia k a t a l l a , s c i l i c e t et precia domorum

suarum

et terrarum.

Et cum emissi

essent, et armata manu

conducti

ad

diversa oppida,

abbas

jussit sollempniter excom-

municari

per

omnes ecclesias et

ad omnia a l t a r i a omnes i l l o s ,

qui de cetero

receptarent

judeos

vel

in hospicio reciperent in

v i l l a Sancti

Êdmundi.

Quod

tamen postea

dispensatum est

per

justiciaries r e g i s , s c i l i c e t , ut s i judei venerint ad

magna

placita

abbatis

ad

exigendum debita

sua

a debitoribus

suis,

camd. soc. 13. F

7/25/2019 Woiety


34

CRONICA JOCELINI DE BRAKELOXDA.

sub hac

occasione poterunt duobus diebus

et

i j

noctibus

hospitari

Zi l l a , tercio autem

die

libere discedent.

Abbas

optulit regi

Ricardo quingentas marcas

pro

manerio de

Alildenhala, dicens i l l u d manerium lx librarum et decem, et p ro

tanto

esse

rollatum

in

magna r o l l a

de Wincestria. Et cum

i t a

spem voti sui concepisset, cepit res dilacionem usque in c r a s t i -

mim. Interim venit

aliquis

dicens

r e g i , manerium i l l u d bene

valere c l i b r a s . In crastino ergo ab b ate petitioni sue instante,

dixit

rex:

Nichil

e s t ,

domine

abbas,

quod

queris,

vel mille

F . 1 3 3 v . marcas dabis, vel manerium non habebis. Cum autem regina

Ellienor

secundum

consuetudinem regni deberet accipere c

marcas

ubi rex

cepit mille, accepit

a no b is calicem

magnum

aureum

in precium

c marcarum,

et eundem

calicem nobis reddii t pro anima

domini

sui regis Henrici,

qui

eum primo dederat

A . 1 1 9 3 . Sancto

^Edmundo.

Alia

quoque vice, cum thesaurus

ecclesie

no stre p o rtaretur Lundonias

ad redempcionem

regis

Ricardi,

eadem regina eundem calicem adquietavit pro c marcis et nobis

reddidit,

accipiens cartam nostram

a

nobis

in

testimonium pro-

mi

ssionis

nostre

facte

in

verbo

v e r i t a t i s ,

quod

calicem

illum

nunquam pro aliquo casu ab ecclesia nostra alienabimus.

Cum

autem persoluta esset tanta

pecunia

cum magna d i f f i c u l t a t e

adqui-

s i t a , sedit abbas i n capitulo, dicens se hab ere aliquam porcionem

de tanto questu tanti manerii. Et

responsum

est a conventu quod

hoc justum

e s t ,

et

ad

voluntatem

vestram f i a t . Et dixit abbas, se

posse vendicare de

jure

dimidiam partem, ostendens se plusquam

cccc.

marcas

cum magnis laboribus

expendisse,

sed dixit se

esse

contentum

quadam

porcione

i l l i u s

manerii,

que dicitur

Ikeling-

ham

; quod

concessum

est

e i

libentissime

a

conventu.

Abbas

vero

hoc

audiens, dixit :

Et

ego

illam partem

terre

recipio

ad

meum

opus, non ut retineam in manu mea, vel ut parentibus meis do -

nem,

sed

pro anima mea et pro

animabus vestris communiter

dono

illam novo hospitali de Bab b ewell, in sustentacionem pauperum et

A . H98. usum hospitalitatis. Dixit, et

i t a

factum e s t , et

carta regis postea

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI DE

BRAKELONDA.

35

confirmatum. Hec et consimilia f a c t a , s c r i p t i s et laudibus eter-

nanda,

f e c i t

abbas

Samson.

Nichil

tamen

se

dixit

agere,

n i s i

posset

facere

in diebus suis dedicari ecclesiam

nostram

; post

quod

factum, asseruit

se

velle mori : ad cujus f a c t i sollemnitatem

dixit se

esse

paratum expendere

duo

milia

marcas argenti, dum-

modo dominus

rex

i b i

esset

presens,

et

res debito honore

peragi

possit.

Nuntiatum est abbati, quod ecclesia de Wlpet1 vacaret, Waltero A - 1 1 8 3 -

de Constantiis electo ad episcopatum de Lincolnia. Mox convo-

cavit

priorem

et magnam partem

conventus,

et

incipiens narra-

tionem

suam,

et

a i t :

' Bene

s c i t i s

quod

multum

laboravi

propter

ecclesiam de Wlpet,

propter quamhabendam in proprios

usus ves-

tros, i t e r

arripui versus

Romam

per

consilium

vestrum, tempore

J°^reAnn#

scismatis inter papam Alexandrum et Octavianum, transivique 1 1 6 2 .

per

Italiam, i l l a

tempestate

qua omnes

c l e r i c i qui portabant l i t e r a s F .

1 3 4 .

domini

pape

Alexandri capiebantur,

et

quidam incarcerabantur,

quidam

suspendebantur, quidam, truncatis naso

et l a b i i s , remitte-

bantur ad papam in dedecus et confusionem ipsius. Ego vero

simulavi

me esse Scottum, et

Scotti

habitum induens, et

gestum

Scotti

habens, sepe

i l l i s

qui

mihi

illudebant,

baculum

meum

excussi

ad modum t e l i quod

vocatur

gaveloc, de

more

Scottorum

vo c es c o mminato r ias proferens. Obviantibus et interrogantibus

quis

essem ?

nichil

respondi, n i s i

: '

Ride, ride Rome, tume Can-

twereberei.' Sic f e c i , ut me et prop ositum meum celarem, tucius

et peterem,

Scotti

sub imagine, Romam. Impetratis

autem

Uteris

a domino papa pro voto

meo, in redeundo

transivi

per quoddam

castellum, sicut

via me ducebat ab urbe ;

et ecce ministri de

castro

circumdederunt

me,

capientes

et

dicentes : ' Iste solivagus, qui

Scottum

se

f a c i t ,

vel

explorator

e s t ,

vel portitor

literarum

f a l s i pape

Alexandri.' Et dum perscrutabantur panniculos meos e t c a l i g as ,

et

femoralia, et

etiam sotulares veteres,

quos super humeros

por-

tavi ad consuetudinem Scottorum, i n j e c i manum meam in peram

quam

portavi

cuteam, i n

qua

scriptum domini pape

continebatur,

1

Woolpit.

Sic.

7/25/2019 Woiety


36 CBONICA JOCEL1NI D£ BRAKELONDA.

positum

sub c i f f o parvo,

quo

bibere solebam :

et

Domino Deo

volente,

et

sancto

/Edmundo,

simul

extraxi

scriptum

i l l u d

cum

c i f f o ,

i t a

quod,

brachium

extendens

in

altum, breve tenui sub c i f f o .

Ciffum quidem viderunt,

sed breve

non

perceperunt.

Et s i c evasi

manus eorum in

nomine

D omini. Quicquid monete

habui abstu-

lerunt a me, unde oportuit me

hostiatim

mendicare, sine omni

expensa, donec

in

Angliam venirem.

Audiens

autem, quod ecclesia

i l i a data esset Galfrido Ridello, contristata est anima mea eo

quod in

vanum

laboravi.

Veniens ergo

domum, feretro

Sancti

^Edmundi latenter

me

supposui, timens ne dominus abbas me

caperet,

e t incarceraret,

qui

nichil

mali

merueram

;

nec

eral

mona-

chus qui mecum audebat loqui, nec laicus qui

mihi

auderet victum

ministrare, n i s i

a l i q u i s f u r t i v e . Tandem,

inito

c o n s i l i o , misit

me

abbas apud Acram in exilium, ibique diu

moram

f e c i .

Hec

et

multa

a l i a

mala innumerabilia passus sum propter ecclesiam de

Wlpet ; sed benedictus Deus, qui omnia cooperat in bonum, Ecce

e c c l e s i a , pro

qua to t mala

sustinui, data

est in

manu mea, et nunc

potestatem

habeo

donandi eam ub i voluero, quia vacat. Et ego

eam

conventui reddo, e t in

suos

proprios usus assigno

antiquam

consuetudinem vel pensionem x marcarum, quam perdidistis

F . 1 3 4

» plus

quam lx annis.

Integram libentius

vobis

eam darem, s i

pos-

sem ; sed s c i o , quod episcopus Norwicensis mihi contradiceret, vel

s i hoc concederet,

t a l i

occasione subjectionem

e t

obedientiam

de

vobis s i b i

vendicaret,

quod est inconsultum e t inconveniens. Fa-

ciamus ergo quod de

jure

possumus

facere

; ponamus clericum

vicarium, qui episcopo resp o ndeat de spiritualibus,

et

vobis de

decem marcis ; et

volo,

s i vo s

consulitis, ut

vicaria i l l a donetur

a l i c u i

consanguineo

R .

de

Hengheham,

monachi e t

f r a t r i s

v e s t r i ,

qui mihi f u i t

consors in

i l l o itinere versus Romam, et eisdem peri-

c u l i s expositus e t propter idem negocium. His d i c t i s omnes sur-

reximus e t gratias egimus ; et receptus

est Hugo

clericus frater

predicti Rogeri

ad

predictam ecclesiam, salva nobis annua pen-

sione x 0 * 1 marcarum.

7/25/2019 Woiety


X

•CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA. 37

In manerio monacorum Cantuariensium, quod dicitur I I - c i r c . 1 1 8 6 .

legga,

et quod

est

i n hundredo

abbatis,

contigit

f i e r i

homicidium.

Homines vero archiepiscopi

noluerunt

p a t i , \ i t

i U i

homicide starent

ad r ect um in curia sancti Êdmundi.

Abbas

vero conquestus

est

regi Henrico dicens,

quod archiepiscopus

Baldewinus vendicabat

eibi

libertates ecclesie

nostre,

optentu carte nove quam

rex de-

derat ecclesie Cantuariensi post

mortem

sancti Thome.

Rex

autem respondit,

se

nunquam fecisse cartam aliquam

in

prejudicium

ecclesie nostre, nec aliquid sancto Êdmundo velle auferre, quod

habere solebat.

Quo

audito, dixit

abbas c o n s i l i a r i i s

privatis suis :

Sanius consilium

e s t , ut

archiepiscopus conqueratur de me, quam

ego de archiepiscopo. V o l o me ponere

in

saisinam

hujus

l i b e r -

t a t i s , et

post me

defendam cum

auxilio

sancti

Êdmundi,

cujus jus

ho c esse carte nostre testantur. Subito ergo summo

mane,

pro-

curante

R o bert o

de

Co kefeld, missi

sunt

c i r c i t e r

quater xx homie s armati

ad villam

de

Ilegga,

et

ex

inopinato ceperunt

i l l o s tres

homicidas

et l i g a t o s

duxerunt

ad

Sanctum Êdmundum,

et in

fun-

dum carceris projecerunt. Conquerente inde archiepiscopo,

Ra-

nulfus de

Glanvilla justiciarius precepit,

ut

homines

i l l i

ponerentur

per vadium et plegios ad standum ad r ect um in curia qua deberent

s t a r e , et

summonitus est abbas,

ut veniret ad curiam r e g i s ,

respon-

surus de vi et i n j u r i a , quam dicebatur fecisse

archiepiscopo.

Abbas

vero sine omni

exonio se pluries presentavit. Tandem in j t g j ,

capite

jejunii steterunt

coram rege

in

capitulo Cantuariensi, et

HFeh.

lecte

sunt palam

carte

ecclesiarum hinc et inde.

Et

respondit

domi-

nus re x : Iste carte ejusdem antiquitatis sunt

et

ab

eodem

rege

Êdwardo

emanant.

Nescio quid dicam

:

n i s i

ut carte

ad invicem

pugnent.

Cui

abbas

dixit:

Quicquid

de

c a r t i s

dicatur,

no s

in

1 In margine hie l e g i t u r nota sequens : Quia carta quam habemus de sancto

JE&-

wardo antiquior

e s t , quam

carta

quam habent monachi

Cantuarienses.

Quia

c a r t a ,

quam habent, non dat e i s libertatem, n i s i i n t e r homines suos tantum : e t carta

nostra

loquitur de

tempore

r e g i s

.Kdwanli e t

de

tempore matris sue regine Emme, que

habuit v i i i hundredos e t dimidium i n

dotem,

ante tempora sancti

^Gdwardi,

e t Milden-

hale insimul.

7/25/2019 Woiety


38 CRONICA JOCELINI DE BRAKELONDA.

saisina

sumus, et hucusque fuimus, et

de hoc ponere

me

volo in ve-

rumdictum

duorum

comitatuum,

s c i l i c e t ,

Norfolchie

et

Suthfolchie,

se ho c

concedere. '

Sed archiepiscopus

Baldwinus,

habito prius con-

F . 1 3 5 . s i l i o cum s u i s , d i x i t ,

homines

Norfolchie et Suthfolchie multum

diligere Sanctum

Êdmundum, et

magnam

partem illorum comita

uum esse sub

dictione

abbatis, e t ideo se nolle stare illorum a r b i t r i o .

Rex

vero

iratus inde

et

indignans

surrexit, e t

recedendo

dixit :

Qui potest capere capiat * :

et s i c res cepit dilacionem, et adhuc

sub

judicelis e s t . 3 Vidi

tamen,

quod

quidam homines

monachoram

Cantuariensium vulnerati

fuerunt,

usque ad mortem, a r u s t i c i s de

v i l l a

de

Meldingis,4

que

s i t a

est

in hundredo

Sancti

.Eklmundi

;

et

quia sciverunt, quod actor forum

r e i

sequi debet, maluerunt s i l e r e

et dissimulare,

quam inde clamorem facere abbati

sive b a i l l i v i s

ejus, quia nullo modo voluerunt venire in curiam Sancti Êd-

mundi ad placitandum. Postea levaverunt homines

de

Illegga

quoddam trebuchet, ad faciendam justiciarn pro f a l s i s mensuris

panis

vel

bladi

mensurandi,

unde

conquestus est

abbas

domino

Eliensi

episcopo,

tunc justiciario et

cancellario. I l l e

vero abbatem

audire nolebat, quia

dicebatur olfacere

archiepiscopatum, qui

vaca-

. 1 1 9 1 .

b at

tunc temporis. Cum autem venisset apud nos, et

susceptus

esset ut legatus,

antequam recederet,

orationem

f e c i t ad feretrum

sancti

martiris ; abbasque,

nacta

opportunitate, d i x i t ,

cunctis

audientibus qui

aderant

:

Domine episcope, l i b e r t a s , quam s i b i

vendicant monachi Cantuarienses, est jus sancti Êdmundi, cujus

corpus presens e s t , et quia non vis me

adjuvare

ad tuendam

libertatem ecclesie sue,

pono loquelam inter te et ipsum.

Tpse de cetero procuret jus suum. Cancellarius nichil dig-

2 9

O c t .

natus est respondere;

qui infra annum

Angliam

exire compul-

sus e s t ,

et div ina m ulcio n em

expertus e s t . Cum

autem

idem. 1 1 9 3 . cancellarius redisset de Almannia, e t applicuisset apud Gippewic, et

pernoctasset apud Heggham,5 venit rumor ad abbatem, quod can-

Sic. •

Matt. x i x .

12. 3

Horat. i n

A r.

Poet. v . 78 .

*

Mikling. 5 Hitcham.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI DE BRAKELON'DA.

39

cellarius

v e l l e t

transire

per

Sanctum

Êdmundum,

apud no s

missam

in crastino

auditurus.

Prohibuit ergo

abbas,

ne

celebrarentur

divina,

dum cancellarius

esset in

ecclesia presens, quia dixit

se

audisse,

apud Londonias, Londoniensem episcopum pronuntiasse cancella-

rium

esse excommunicatum, et excommunicatum recessisse ab An- 1 1 9 1 ,

g l i a , coram sex episcopis, et nominatim proviolentia i l l a t a Archiepis- e p

c o p o

Eboracensi

apud D o ffram. Veniens ergo

in

crastino cancelarius

apud

nos, non invenit qui

missam e i cantaret,

nec clericum,

nec

monachum.

Immo,

sacerdos stans

ad

primam

missam ad

canonem misse

et

c e t e r i sacerdotes

ad a l t a r i a cessaverunt,

stantes

inmotis

l a b i i s ,

donec

nuntius

veniret dicens,

illum

recessisse

ab

ecclesia.

Cancellarius

omnia

dissimulans,

multa

gravamina i n t u l i t

abbati, donec, procurantibus amicis, hinc e t inde ad pacis osculum F . 1 3 5 v .

reversi sunt.

/Cum re x Henricus1 accepisset crucem

et

venisset infra

men- H88,

sem ad no s

orationis

g r a t i a , abbas

ipse

s i b i f e c i t

crucem

o c-

culte de lineo

panno,

et tenens in una manu crucem et

acum

et

filum,

petivit licentiam

a

rege,

ut acciperet crucem;

set de-

negata est e i

l i c e n t i a ,

pr ocurante episcop o Norwicensi Johanne et

dicente, quia

non expediret patrie,

nec tutum esset comitatibus

Norfolchie

et

Sutfolchie s i episcopus Norwicensis

et

abbas Sancti

Êdmundi

simul recederent.

Cum rumor venisset Lundoniis de

capcione

Regis Ricardi, et A . 1 1 9 3 .

incarceracione

ejus in

Alemannia,

et barones

convenissent

pro

consilio

accipiendo, p r o s i l i i t abbas coram omnibus dicens, se

esse

paratum querere dominum suum regem, vel in tapinagio vel

a l i o

modo, donec

eum

inveniret, et certam noticiam de eo haberet

;

ex

quo

verbo

magnam laudem s i b i adquisivit.

Cum

cancellarius, episcopus s c i l i c e t

Eliensis,

l e g a t i

fungeretur

A . 1 1 9 0 .

o f f i c i o et concilium

celebraret apud

Londoniam, et

quedam

decreta

proposuisset

contra nigros monacos,

loquens

de

vagacione eorum

ad sanctum Thomam

et ad sanctum Êdmundum peregrinacionis

optentu, et contra abbates loquens,

prefiniens e i s certum nume-In

margine a manu

recent.

Ricus.

7/25/2019 Woiety



rum equorum:

respondit

abbas

Samson:

Nos

non

recipimus

aliquod

decretum

contra

regulam

sancti

Benedicti,

que

permittit

abbatibus

liberam disposicionem habere

de monachis s u i s .

Ego

vero baroniam sancti

^Edmundi

servo et regnum

ejus

; nec

sufficiunt

mihi tredecim

equi,

sicut

quibusdam a l i i s abbatibus, n i s i

plures

habeam ad execucionem regie j u s t i t i e conservande.

A. 1 1 9 3 . Cum esset werra in tota Anglia, capto rege Ricardo, abbas

cum

toto

conventu sollempniter excommunicavit omnes factores

werre et

pacis

turbatores,

non

timens

comitem Johannem

fratrem

regis nec alium, unde abbas magnanimus dicebatur. Post quod

factum

i v i t

ad

obsidionem

de

Windleshor,

ub i

armatus

cum

quibus

am

a l i i s

abbatibus

Anglie,

vexillum

proprium

habens,

et

plures

milites

ducens ad multas

expensas,

plus

i b i

consilio

quam probitate

nitens.

Nos

vero claustrales t a l e factum

periculosum

judicavimus,

timentes

consequentiam, ne forte futurus abbas cogatur

in

propria

persona i r e

in

expedicionem bellicam. Datis

induciis

i l l o tempore

i v i t

in

Alemanniam, et i b i

v i s i t a v i t regem cum

donis plurimis.

A. 1

1 9 4 . Post redditum regis

Ricardi

in Angliam, data est

l i c e n t i a

torneandi

militibus.

Ad quod

faciendum convenerunt

multi

inter

T he f ord i

et

Sanctum

iEdmundum,

sed

prohibuit eos

Abbas

;

qui

resistentes,

votum

suum

impleverunt.

Alia

vice venerunt quatuor

viginti

juvenes cum s e c t i s s u i s , f i l i i nobilium, ad v indicium faciendum

cum plenis

armis

ad

predictum

locum.

Quo

perfecto, redierunt

in

villam istam causa hospitandi. Abbas vero hoc

audiens,

portas jussit

2 8 J u n . obserari, et eos omnes includi. Crastinus dies erat v i g i l i a aposto-

lorum Petri

et Pauli. Fide

ergo interposita,

promittentes

se

non

e x i r e ,

n i s i per licenciam, manducaverunt omnes cum abbate

i l l o

die ;

sed p ost

prandium,

abbate eunte in talamum

suum,

surrexerunt

omnes et inceperunt carolare et cantare,

mittentes

in villam p r o per vinum, bibentes, et postea ululantes, abbati et conventui som-

num suum auferentes, et omnia in derisum abbatis facientes, et

diem usque ad vesperam hoc

modo deducentes,

nee propter man-

datum abbatis voluerunt desistere. Vespere

vero

adveniente, seras

' Thetford.

F. 136.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA. 41

portarum v i l l e fregerunt, et v i

exierant. Abbas

vero omnes s o l l e n i -

niter

excommunicavit,

per

consilium

tamen

arehiepiscopi

Huberti

j u s t i c i a r i i

tunc

temporis

; quorum

multi venerunt

ad

emendacionem,

absolucionem petentes.

Romam

misit abbas sepius

nuntios

suos,

non

vacuos. Primi 1 1 8 2 .

,. i.:

. • 31 Mart.

quos misit, statim postquam f u i t benedictus, impetraverunt in

genere

omnes

libertates et

consuetudines

que concesse fuerant

prius, eciam tempore scismatis, predecessoribus suis ; posteaimpe- 1 1 8 7 .

t r a v i t ,

primus

inter abbates Anglie, quod dare posset episcopalem

benedictionem sollempniter ubicunque fuerit; e t ho c est impe-

tratum

s i b i

et

successoribus

s u i s .

Postea

impetravit

exempcionem

A .

1 1 8 8 .

generalem

s i b i et

successoribus

suis

ab omnibus

archiepiscopis

Cantuariensibus, quam

abbas

H.1 predecessor suus specialiter

s i b i adquisierat. Plures

et

novas

libertates

in i l l i s

confirma-

cionibus apponi

f e c i t abbas

Samson

ad majorem

libertatem

e t

securitatem ecclesie nostre. Venit quidam clericus

ad abbatem

portans l i t e r a s

petitorias

de redditu ecclesiastico habendo. Et

abbas extrahens de scrinio

suo

septem

scripta

apostolica cum

b u l l i s pendentibus,

i t a

respondit :

Ecce

scripta apostolica, quibus

diversi

apostolici

diversis

c l e r i c i s ecclesiastica beneficia petunt

d a r j -

Cum ergo i l l o s pacavero qui prevenerunt, t i b i redditum dabo, quia

qui

prius venit ad molendinum

prius

molere debet.

Facta est summonicio magna in hundredo de Risebrigga, ut audi-

retur

querela

e t rectum

comitis de Clara apud

Witham. Ipse

vero

? . 1 3 6 v .

constipatus multis

baronibus et

militibus, comite Alberico et

multis

a l i i s

assistentibus, dixit;

quod b a l l i v i

sui fecerunt e i

i n t e l -

l i g e r e ,

quod i p s i solebant annuatim accipere ad o pus suum v solidos

de hundredo et

b a l l i v i s

hundredi, et nunc detinerentur injuste •

e t

allegabat, quod predecessores

sui fuerunt f e o f f a t i , ad

capcionem

Anglie,

de terra

Alfrici

f i l i i Withari

* ; qui quondam fuerat

dominus

i l l i u s hundredi.

Abbas vero s i b i consulens,

nec

de loco se movens,

respondit:

Mirum videtur, domine comes, quod d i c i s d e f i c i t .

1 Hugo.

«

Wisgari, Lib.

Domesday 389, b. ; Withgari,

i b i d . 390.

CAMD. SOC. 13.

G

7/25/2019 Woiety


42 CRONICA

JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

Rex Êdwardus dedit Sancto Êdmundo et carta sua con-

firmavit

hunc

hundredum

integre,

et

de

i l l i s

v

s o l i d i s

nulla

f i t

i b i

mencio. Dicendum est t i b i , pro quo s e r v i c i o , vel qua ratione

exigis i l l o s v

solidos.

Et

comes,

habito

consilio suorum,

respondit

se

debere portare

vexillum Sancti Êdmundi

in

exercitu,

et

ob

hanc causam i l l o s v

solidos s i b i

deberi.

Et

respondit

abbas :

Certe,

inglorium esse

videtur

s i tantus v i r , utpote comes Clarensis,

tam parvum donum pro t a l i

servicio recipiat

:

abbati

autem

Sancti Êdmundi

parvum

gravamen est

dare

v solidos. Comes

R.' Bigot se saisiatum tenet, e t

saisiatum se

a s s e r i t

o f f i c i o portandi

A .

1 1 7 3 .

vexillum

Sancti

Êdmundi,

qui

i l l u d

portavit

quando comes Lehe-

cestrie f u i t captus

et

Flandrenses destructi. Thomas eciam de

Mendham d i c i t ho c esse jus suum. Cum vero dirationaveris A ^ e r -

sus eo s

hoc

esse jus

tuum,

ego libenter

v

solidos, quos

queris,

persol-

vam. Comes

vero respondit, se esse locuturum

inde

cum comite

R . co gnato suo, et s i c

res

cepit

dilacionem

usque hodie.

A . 1 1 9 1 .

Mortuo

Roberto de Kokefeld, venit Adam f i l i u s ejus e t cum eo

parentes

s u i , comes R .

Bigot,

et

a l i i multi

potentes, et s o l l i c i t a n t e s

abbatem de

tenementis

predicti

Ade, et

precipue de dimidio hun-

dredo de

Cosford

tenendo

per

annuum

censum

c solidorum,

tan-

quam ho c

esset jus suum hereditarium,

et

dicentes

quod pater

ejus et avus ejus tenuerunt i l l u d quater xx annis retro et

plus.

Abbas vero, nacta

opportunitate

loquendi,

apponens

duos digitos suos ad duo s oculos suos, d i x i t : Ula die et

i l i a hora perdam oculos i s t o s ,

qua

a l i c u i concedam hundredum

hereditarie tenendum,

n i s i rex inde vim mihi

f a c i a t ,

qui mihi

potest

auferre abbatiam et vitam. Ostendensque racionem d i c t i ,

a i t : Si

a l i q u i s

teneret

hundredum

hereditarie,

et

ipse f o r i s f a -

ceret versus regem aliquo modo i t a quod exhereditari deberet,

statim vicecomes

Sutfolchie e (

b a l l i v i

regis

saisiarent

hundredum ;

T . i i 7 . et excercerent potestatem suam infra terminos nostros ; e t s i habe-

rent

custodiam

hundredi,

periclitaretur libertas octo

hundredo-

rum et dimidii. Convertensque sermonem ad Adam, a i t :

Si t u ,

1 Rogerus.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCEL1NI DE

BRAKELONDA.

4.3

qui clamas

hereditatem in i l l o hundredo, acciperes

in

uxorem a l i -

quam

liberam

feminam,

que

teneret

saltem

unam

acram

terre

de

rege in

capite, rex po st mortem tuam s a i s i a r e t totum tenemen-

tum tuum

et

wardam f i l i i t u i , s i esset infra etatem ; et

i t a

b a l l i v i

regis intrarent in

hundredum

Sancti ^Edmundi

in prejudicium

ab -

b a t i s . Ad hoc, pater tuus recognovit mihi, se n i h i l juris hereditarii

vendicare

de hundredo

;

e t ,

quia servicium

suum

mihi

placuit,

permisi eum

tenere

omnibus

diebus

vite sue, meritis suis

exigen-

tibus. Hiis d i c t i s ,

oblata est

abbati

pecunia multa: sed nec

potuit f l e c t i nec prece nec

precio.

Convenit tandem

inter

eos

i t a

:

Adam

renunciavit

juri

suo

quod

ore dicebat

se

habere

in

hundredo,

et

abbas confirmavit e i

omnes

a l i a s terras suas, sed de

v i l l a

nostra

de

Cokefeld

nulla

f u i t

facta mencio, nec cartam creditur inde

habere ;

Semere

e t Grotene tenebit ad tempus vite sue.

H er b er tus de canus

levavit molendinum ad ventum super Hau-

berdun 1 : quod cum audisset abbas, tanta i r a

excanduit,

quod vix

voluit

comedere,

vel

aliquod

verbum

proferre. In crastino, post

missam auditam, precepit sacriste

ut

sine dilacione

faceret carpen-

tarios suos i l l u c i r e

et omnia

subvertere,

et

materiam lignorum

in

salvam custodiam

reponere.

Audiens

ho c

decanus,

venit

dicens,

se hoc de

jure

posse facere super liberum feudum suum, nec bene-

ficium

venti

a l i c u i homini debere denegari,

et

dixit

se velle

suum

proprium bladum i b i molere, non alienum, ne forte putaretur hoc

facere in vicinorum molendinorum

detrimentum.

Et

rcspondit

abbas adhuc iratus : Gratias t i b i reddo ac s i ambos pedes meos

amputasses; per o s

Dei,

nunquam

panem

manducabo, donec

fabrica

i l l a subvertatur. Senex e s , e t s c i r e debuisti, quod nec regi nec

j u s t i t i a r i o l i c e t

aliquid immutare

vel constituere

infra

bannamleu-

cam sine

abbate

et

conventu

; e t tu t a l e

quid

presumsisti

?

Nec

hoc

sine

detrimento meorum molendinorum

e s t , sicut

a s s e r i p ,

quia ad tuum molendinum burgenses concurrent,

et

bladum suum

molerent pro beneplacito suo,

nec eo s possem de jure

advertere,*

quia l i b e r i homines sunt. Nec etiam molendinum c el e r a r i i j i o v i -

1 Haberdon.

5 Avertere ?

7/25/2019 Woiety


44 CRONICA JOCELIXI

DE

BRAKELONDA.

ter levatum

stare

sustinerem,

n i s i

quia levatum f u i t

antequam

f u i

F . 1 3 7

v .

abbas.

Recede,

inquit,

recede

;

antequam

domum

tuam

veneris,

audies

quid

f i e t de molendino

tuo.

Decanus autem timens

a

f a c i e ' abbatis, consilio f i l i i s u i magistri

Stephani, famulos sacriste

preveniens, molendinum

i l l u d

elevatum a

propriis

famulis s u i s , sine

omni mora, erui f e c i t ; i t a quod, venientibus servientibus s a c r i s t e ,

nichil

subvertendum

invenerunt.

.

1 1 9 4 .

Quarumdatn ecclesiarum

advrocacionem calumpniatus est

abbas

e t

optinuit. Quasdam etiam calumpniatas

retinuit

; ecclesiam de

Westle, de

Meringetorp,

de Brethenham, de

Wenelinga,

de Pake-

ham,

de

Neutona,

de

Bradefelda

in

Norfolcia,

medietatem

ecclesie

de Bocsford,

ecclesiam

de Scaldewella,

et ecclesiam

de Endegate.

Omnes ab a l i i s calumpniatas r e t i n u i t , et tres porciones de ecclesia

de Diccleburcha

ad jus

advocacionis sue revocavit,

et

illarum por-

cionum te nementa ad liberum feudum ecclesie reduxit, salvo ser-

v i c i o ,

quod inde debetur

aule de

Tiveteshala. Ecclesia

vero

de

Bocsford vacante, cum

summonita

fuisset inde recognicio, vene-

runt quinque

milites

temptantes abbatem,

e t

querentes

quid

inde

deberent

jurare.

Abbas autem noluit e i s aliquid dare, vel promit-

t e r e , sed

dixit

:

Cum

ad juramentum

perventum

f u e r i t ,

d i c i t e

rectum secundum conscientiam vestram. Ipsi vero indignantes re-

cesserunt, et e i

per juramentum suum advocacionem i l l i u s

e c c l e s i e ,

. 1 1 8 8 .

s c i l i c e t

ultimam

presentacionem, abstulerunt; quam tamen

postea

recuperavit,

multis

f a c t i s

expensis,

et datis decem marcis.

Ecclesiam

de Hungetona5 non vacantem sed calumniatam r e t iuit abbas, tempore Durandi de Hostesli, l i c e t ipse monstraverit

in testimonium juris sui cartam

W.4

Norwicensis episcopi,

qua

continetur, quod

Robertus

de

Valoniis socer

ejus

dederit illam

ecclesiam ^Ernaldo Luvello.

Ante 1 1 9 1 .

Vacante

medietate

ecclesie

de

Hopetuna, mota

est controversia

inde inter abbatem et Robertum de Ulmo, positoque die concordie

apud

Hopetonam, post multas altercaciones dixit abbas

ad predic-

tum R.,

nescio

quo imp etu animi ductus : Tu jura in pro-Jerem. x l i i . 1 1 . 2 T i t s h a l l . 3 Honington. 4 WUlelmi.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI DE BRAKELON'DA.

45

pria persona, quod

ho c

tuum jus e s t , et ego

concedo

quod tuum

s i t .

Cumque

miles

i l l e

renuisset

jurare,

delatum

est

juramen-

tum

per consensum

utriusque

partis

sexdecim

legalibus de

hun-

dredo , qui juraverunt ho c

esse

jus abbatis. Gilbertus Alius Ra-

d u l f i

et

Robertus

de

Cokefeld,

domini

i l l i u s

feudi, affuerunt et

consenserunt.

Prosiliens

i b i magister

Jordanus

de

R os, habens

tam

cartam H.1

abbatis, quam predicti R. e t hinc inde

ut

uter eorum diracionaret ecclesiam, ipse personatum haberet, dixit

se esse personam tocius

ecclesie

e t clericum proximo mortuum

fuisse

vicarium ejus, reddendo

e i

annuam pensionem de

i l l a me-

p . 1 3 8 .

dietate, et

inde

ostendit

cartam

Walchelini

archidiaconi. Abbas

vero turbatus e t iratus

erga

eum, nunquam eum i n gratiam

ami-

c i c i e recepit,

donec

ipse Jordanus in capitulo monachorum de The-

f o r d , 3

instante abbate, reconsignavit in

manus

episcopi

i b i

pre-

sentis

illam

medietatem precise, sine omni condicione

et spe

recuperandi

eam,

coram multitudine clericorum. Quo

f a c t o , dixit

abbas :

Domine episcope, ego ex p ro misso teneor dare

redditum

a l i c u i

c l e r i c o

vestro :

et ego

dab o h an c mediet at em hujus

ecclesie

cui

ex

vestris volueritis.

Et episcopus

p e t i v i t ,

ut amicabiliter

redderetur

eidem

magistro

Jordano,

e t

s i c

ex

presentacione

abbatis

eam suscepit J ordanus. Po stea mota est controversia inter abba-

tem e t

eundem

Jordanum

de

terra Herardi i n

Herlava,

utrum esset

liberum feudum e c c l e s i e , an non. Cumque inde summonita esset

recognicio

duodecim

militum in

curia regis facienda,

facta est in

curia abbatis apud Herlavam

per

licentiam Rannulfi de Glanv i l l a ,

et juraverunt recognitores

se nunquam scivisse

illam terram fuisse

separatamabecclesia,sedtamenillam terram debere abbati t a l e servi-

cium quale

debet

terra

Eustachii,

e t

quedam a l i e terre

laicorum

in

eadem v i l l a . Tandem

convenit

inter eo s i t a

:

magister

Jordanus

in

plena

curia

recognovit

illam terram esse laicum feudum, et se

nichil

inde vendicare, n i s i per

gratiam abbatis

;

et

illam

terram

1 Hugunis.

Roberti. 3

Thetford.

7/25/2019 Woiety


46

CRONICA

JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

tenebit

omnibus diebus

vite sue,

reddendo inde annuatim

abbati

x i j

denarios

-pro omnibus

s e r v i c i i s .

Cum juxta

consuetudinem

Anglorum multi multa

darent

mu-

nera

abbati, ut domino, die Circumcisionis Dominice, cogitavi ego

Jocelinus

quid dare

possem. Et incepi in scriptum redigere

omnes ecclesias, que

sunt

in donacione abbatis, tam de nostris

maneriis

quam

de s u i s ,

et

rationabilia

precia earum,

sicut possent

poni

ad firmas, tempore quo bladus mediocriter venditor, Et

intrante

anno subsequente, dedi abbati

sedulam illam pro munere

ejus, quam valde gratanter accepit.

Ego

vero, quia placui tunc

temporis

in

conspectu

ejus,

cogitavi

in

corde

meo'

quod

dicerem

e i ,

ut aliquam ecclesiam daret

conventui et

assignaret in usum

h o s p i t a l i t a t i s ,

sicut

desideravit quando pauper monachus


f u i t , et

sicut ipse voluit

ante

electionem suam, ut fratres jurarent,

ut

super

quemcumque sors abbatie caderet, ho c faceret. Seddum

F . 1 3 8

r .

hoc cogitavi,

occurrit

mihi memorie, quod quidam a l i u s prius

dixerat e i idem verbum, et audieram

abbatem

respondentem, se

non

posse demembrare baroniam, s c i l i c e t

nec debere minuere

l i b e r -

tatem et

dignitatem,

quam H. J

abbas

et ceteri predecessores sui

habuerunt de

e c c l e s i i s

donandis,

qui

nullam

vel vix

contulerunt

conventui : et idcirco t a c u i . Scriptum t a l e f u i t :

Hee sunt

ecclesie

de

maneriis et

sochagiis abbatis.

Ecclesia

de

Meleford valet xl

l i b r a s ,

Geventona

4

x

marcas,

Saxham x i j

marcas,

Hargrava

v marcas, Brethenham v marcas, B o csf o r d ce n

um

solidos, major Fornham c solidos,

Stowa

c solidos, Hunege-

tona v marcas, Helmeswell tres marcas, Cottuna x i j marcas, Broc-

ford

v

marcas, Palegrava

x

marcas, major Horningesherd v

marcas, Cunegestuna i i i j o r marcas, Herlava xix marcas, Stapel-

forda tres marcas, Tiveteshala c solidos, Wirlingword

cum

Beding-

feld xx marcas,

Saham vi

marcas, medietas

ecclesie de Wortham

c solidos, Rungetona

xx

marcas, Torp vi marcas, Wlpet preter

1

Deut.

x i i . 25.

2

Ecclesiastes,

i i .

3 .

3 Hugo. 4

Chevington.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE BRAKELONDA.

47

pensionem

c solidos,

Ressebroc v marcas, medietas ecclesie de

Hopetona lx solidos, Richinghale vi

marcas,

tres partes ecclesie

de D icleb urch quelibet

pars

valet xxx solidos

et

plus, medietas

ecclesie de Gislingham quatuor marcas, Icbelingham v j marcas,

de

ecclesia

de

Mildenhala,

que valet

xl

marcas,

et

de medietate

ecclesie de Wederdena quid dicam ? Wenelinge c solidos, ecclei a de Len

x

marcas, ecclesia de Scaldewelle

v

marcas, de

Werketona—

Hee sunt

ecclesie de maneriis conventus : Mildenhal, Bertona,

et Horningesherth xxv marcas preter pensionem, Rutbam xv

marcas preter

pensionem, Bradefeld

v marcas, Pakeham xxx

marcas, Suthreia c solidos, Riseby xx marcas, Neutona i i i j o r

marcas, Wepsted

x i i i j

marcas, Fornham

Sancte Genovefe xv

marcas,

Herningeswell

i x marcas, Fornham Sancti

Martini i i j

marcas, Ingham x marcas, Lacford c

solidos, Alvedena x

marcas,

Kokefeld xx marcas, Semere x i j marcas, Grotone v marcas,

me

ietas

ecclesie

de Frisingfeld x i i i j marcas, Beccles xx marcas,

Broc

x v

marcas,

Hildercle x

marcas,

Werketona

x marcas,

Scalde-

well

v

marcas,

Westle

v

marcas,

ecclesia

in

Norwico

duas

marcas

preter pensionem

alleciorum, et

due ecclesie

in

Colecestra i i i

maras

preter pensionem

i i i j solidorum,

Chelesword c

solidos, Merin-

getorp

i i i j marcas,

medietas ecclesie

de Bradefeld in

Norfolchia

tres

marcas : s t a f f a c r e s , e t foracres, e t t e r t i e partes decimarum dominio-

rum

Wrabenesse,

v j marcas.

Duo comitatus Norfolchia et Suthfolchia positi fuerunt in

misericordia regis

a

j u s t i c i a r i i s

errantibus propter

quoddam f o r i s - F

] 3 9

factum, et posite fuerunt

1

marce super N orf olchiam, et xxx super

Sutfolciam.

Et

cum

quedam

porcio

de

i l i a

communi misericordia

poneretur super terras Sancti ./Edmundi et acriter exigeretur, abbas

sine

omni

mora

a d i i t

dominum regem, e t

invenimus eum apud

Clarendonam ; ostensaque e i

carta regis ^Edwardi,

que

liberas f a c i t A -

1 1

3 ~ -

terras Sancti ^Edmundi de omnibus

geldis

et s c o t t i s , precepit rex

7/25/2019 Woiety


48

CRONICA

JOCELIN1

DE BRAKELONDA.

per l i t e r a s

suas,

ut

se x milites de co mitatu de

Norforchia

et

sex

de Sutfolchia summonerentur ad recognoscendum coram baroni-

b us s c a c c a r i i , utrum dominia Sancti

^Edmundi

deberent esse

quieta de communi

misericordia

; et e l e c t i sunt

tantum

sex milites,

ut i t a parceretur laboribus

e t expensis, et ideo quia habuerunt

terras in utroque comitatu, s c i l i c e t Hubertus de Briseword, W.

Alius Hervei, et Willielmus de

Franchevilla, et

tres a l i i ,

qui Lon-

donias iverunt nobiscum,

et

ex parte duorum comitatuum

l i b e r t a -

tem ecclesie nostre

recognoverunt. J u s t i c i a r i i autem assidentes

verumdictum illorum inrollaverunt.

A . 1 1 9 6 .

Abbas

Samson

i n i i t certamen

cum militibus

s u i s ,

ipse

contra

omnes

et

omnes contra eum (proposuit

e i s

quod deberent

e i

facere integre servicium quinquaginta militum in

scutagiis,

et in

a u x i l i i s ,

et

in consimilibus, quia,

ut

aiebant, feudos to t militum

tenebant) quare decem ex i l l i s quinquaginta militibus essent sine

s e r v i c i o ,

vel

qua ratione

vel

cujus

auctoritate

i l l i quadraginta reci-

perent servicium decem militum. Responderunt omnes una voce

talem fuisse consuetudinem,

ut

decem ex i l l i s semper adjuvarent

quadraginta,

nec

se velle

inde,

nec

debere

inde respondere,

nec

in

placitum

i n t r a r e .

Cum

ergo fuissent summoniti

inde

responsuri

in

curia r e g i s , quidam exoniaverunt se ex industria, quidam appar-

uerunt in

dolo,

dicentes,

se non

respondere

sine

paribus s u i s .

Alia vice se

presentaverunt,

qui p rius se absentaverunt, dicentes

s i m i l i t e r , se non debere respondere

sine

paribus s u i s , qui in eadem

querela fuerunt. Cumque s i c sepius i l l u s i s s e n t abbati,

et in

mag-

nis

e t

in

gravibus expensis vexassent, conquestus

est

inde

abbas

I I . 1 archiepiscopo tunc j u s t i c i a r i o ;

qui respondit

in

generali co n

done

quemlibet

militem pro

se

ipso

debere

loqui

et

pro suo

proprio

tenemento. Et dixit palam

abbatem

bene scientem

e t bene p o -

tentem

esse

ad diratio nandum jus ecclesie sue contra omnes et sin-

gulos. Comes ergo

R.2

Bigot

primus

sponte

confessus

est in jure

se debere abbati

domino suo

servitium trium militum integre, e t in

1 Huberto.

2

Rogenis.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCEL.INI

DE BRAKELONDA.

49

r e l e v i i s

et in scutagiis et in a u x i l i i s , sed de warda facienda ad c a s - F . 1 3 9 v .

tellumNorwici

t a c u i t .

Venerunt

postea

duo

ex

militibus,

postea

t r e s ,

postea plures, postea sepe ' omnes, e t ad exemplum comitis idem

servicium

recognoverunt

;

et quia non

sumciebat recognicio

inde

facta in curia Sancti Êdmundi, secum ducebat omnes abbas Lun-

donias

ad suos

sumptus, et uxores et

mulieres, qui erant terrarum

heredes, ut recognicionem facerent in curia r e g i s , et

singuli

sin-

gulos

cirographos

acceperunt. Albericus de Ver,

et

Willelmus de

Hastinga, et duo a l i i fuerunt in servitio regis ultra mare, quando

hec fiebant, et

ideo

loquela de

e i s d i f f e r r i debuit. Albericus de

Ver

ultimus

erat

qui ab bati

resistebat;

abbas

vero

averia

ejus

cepit

et vendidit,

unde

oportuit

eum venire

in curiam et

respondere

sicut pares s u i . Inito

ergo c o n s i l i o ,

recognovit

tandem

Sancto

Êdmundo et

abbati

jus suum. Superatis ergo

omnibus

militibus,

ex t a l i victoria t a l e lucrum poterit

*

abbati, n i s i abbas voluerit a l i -

quibus parcere; quociens

xx

s o l i d i ponentur super scutum, remane-

bunt abbati x i j l i b r e , et s i plus vel minus ponatur, plus vel minus e i

remanebit

secundum debitam

porcionem. Item

solebat

abbas

et an-

tecessores sui semper in fine xx ebdomadarum dare v i j solidos ad

wardam

c a s t e l l i

de Norwico de sua

b ursa pr o defectu

trium

militum,

quos comes R. Bigo t tenet de Sancto Êdmundo, et solebant sinuli milites de quatuor constabiliis dare xxviij denarios, quando in-

trabant ad wardas faciendas, et unum denarium marescaldo, qui

i l l o s denarios

colligebat,

e t

ideo

xxviij denarios et non amplius

dabant, quia decem milites de quinta constabilia solebant adjuvare

ceteros

quadraginta;

ita,quod

ub i

debebant dare t r e s

solidos

integre,

dederunt tantummodo xxix denarios, et qui debebat intrare ad

wardam faciendam in f i n e i i i j o r mensium, intravit in

f i n e xx

ebdoadarum. Modo autem dant singuli milites

plene

tres

solidos

et

remanet abbati superexcrescentia

que

excrescit ultra xxix dena

i o s ,

unde poterit

se

adquietare de

prenominatis

v i i s o l i d i s .

Ecce

Rectius f o r t e

fere. s

Desiderari

videtur

acerescere.

CAMD. SOC.

13.

H

7/25/2019 Woiety


50

CRONICA


patet quam vim

optinuerunt

comminationes abbatis, quas f e c i t

die

prima,

quando

recepit homagium

de

militibus

s u i s ,

sicut

prescrip-

tum

e s t ,

quando

singuli

milites

promiserunt

e i

xx solidos,

et

statim

se

retraxerunt, nolentes dare e i i n summa n i s i xl l i b r a s , dicentes

quod decem

milites

deberent adjuvare ceteros quadraginta

in aux-

i l i i s et

wardis

faciendis, et in

omnibus

consimilibus.

F . 1 4 0 . Est autem

quedam

terra

i n Tivetteshale

de f eudo abbatis que

red-

dere solet vigilibus de castello Norwici,

Waite-fe,

i d e s t , xx solidos

per annum, s c i l i c e t quinque solidos

in

quolibet

jejunio

quatuor tem-

porum. Antiqua est hec consuetudo, quam

abbas

libenter vellet

inutare, s i

posset;

sed inpotentiam

suam

considerans in

hac

parte

adhuc

tacet et dissimulat.

De Henrico

de

Esesoia.

Ad beati regis et

martiris

memoriam diffusius dilatandam, pre-

s c r i p t i s non

incontinue, ut

credimus, istud

connectimus ;

non quod

ego t a n t i l l u s e t nullius fere momenti istud memoriali t i t u l o cotn-

mendaverim,

'

quia dominus Jocelinus,

elemosinarius

noster, vir

religionis eximie, potens in sermone et opere, ad potestatis preces

imperiosas, s i c tandem

exorsus

est

;

que

mea

reputo,

quia,

juxta

preceptum

Senece,

quicquid

ab aliquo bene dictum

e s t ,

mibi

inpresumptuose ascribe

Cum venisset abbas

apud

Radingas,

et

no s

cum

e o , sicut decuit

suscepti

sumus

a

monachis

ejusdem l o c i

;

inter

quos

Henricus

de

Esexia devotus occurrit, qui,

nacta

loquendi oportunitate abbati et

omnibus assidentibus,

narravit

qualiter victus

f u i t

in duello, et

qualiter Sanctus ^Edmundus et o b quam eausam confudit eum in

ipsa

hora pugnandi.

Ego

vero

narrationem

ejus in

scriptum r e -

degi, domino

abbate

precipiente,

e t s c r i p s i

in

hec verba

:

Quum non potest malum

v i t a r i

n i s i

cognitum,

actus et

ex -

essus Henrici de Estsexia

memoriali

scripto

tradere

dignum duci-us,

ad

cautelam quidem, non ad

usum.

Utilis e t indempnis soletsse

castigacio,

quam persuadent

exemplaria.

Predictus itaque

i

Sed

desideratur.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA.

51

Henricus dum f l o r e r e t in prosperis, inter primates regni v i r magni

nominis

habebatur,

genere

clarus,

armis

conspicuus,

regis

s i g n i f e r ,

verendus omnibus privilegio potestatis. Ceteri conprovinciales

ecclesiam beati

^Edmundi

regis

et

martiris

i n rebus et redditibus

ampliabant ; i l l e vero non solum clausis oculis hoc preteribat, ve-

rum

etiam v i ,

e t

i n j u r i i s

et per

injuriam, annuum redditum

quinque

solidorum abstraxit, et in proprios usus convertit. Processu vero

temporis, cum in

curia

Sancti -<Edmundi

ageretur

causa

de

raptu

cujusdam v i r g i n i s , accessit idem H. protestans et asserens, loque-

lam illam

in

curia

sua

debere t r a c t a r i ratione n a t i v i t a t i s ejus-

dem puelle, que in dominio suo de Lai

land

nata f u e r a t . Cujus

rationis

pretextu,

curiam Sancti ^Edmundi

in

itineribus et

innu-

merabilibus

expensis

lo ngo tempo ris tractu vexare presumsit. f . ho » .

In h i i s interim e t consimilibus arridens ad

votum,

prosperitas

perpetui subintulit causam doloris, e t , sub fantasia jocundi prin-

c i p i i , t r i s t e s

in eum

exitus

moliebatur

; ex

usu

etenim

est

e i

a r r i -

dere ut s e v i a t , blandiri ut f a l l a t , extollere ut deprimat. Nec

mora,

insurrexit

in eum Robertus

de

Monteforti,

ipsius

consan-

guineus,

nec

genere

nec

viribus

impar,

in

conspectu

principum

terre

dampnans

et accusans

eum

de prodicione r e g i s .

Asseruit nempe

eum in expedicione b e l l i apudWaliam in d i f f i c i l i transitu de Cole- A . 1 1 5 1 .

shelle vexillum domini

regis

fraudulenter abjecisse, et mortem ejus

sublimi

voce

proclamasse; e t in presidium ejus

venientes,

in

fugam convertisse. In r e i v e r i t a t e ,

predictus

Henricus de

Esexia

inclitum regem Henricum secundum, Walensium fraudibus in-

terceptum, diem

clausisse credidit extremum

; quod revera facum f u i s s e t , n i s i

R ogerus

comes

Clarensis,

clarus genere et mi-

l i t a r i

c l a r i o r

excercitio,

cum

suis

Clarensibus

maturius

occurrisset,

et domini regis vexillum elevasset, ad co rro b o racio nem et ani-

macionem

totius

exercitus.

Henrico quidem

resistente e t '

predicto

R o bert o

in concione,

et objecta

penitus i n f i c i a n t e , evoluto brevi

temporis

spacio, ad corporale

duellum perventum

e s t .

Conve-

1 Sic in MS. ; d e l e r i vero debet vocabulum istud et.

7/25/2019 Woiety



A . 1 1 6 3 . nerunt autem apud Radingas pugnaturi in insula

quadam

s a t i s

A b batie

vicina;

convenit

et

gentium

multitudo,

visura

quem

finem res

s o r t i r e t u r . Et factum

e s t , cum

Robertus

duris

et

cre-

bris

ictibus v i r i l i t e r intonasset, e t audax principium

fructum vic-

torie

promisisset, Henricus parumper deficiens circumquaque re-

spexit,

et

ecce in

confinio terre

et

fluminis vidit

gloriosum

regem

et martirem ^Edmundum armatum et

quasi in

aere

votitantem et

cum quadam vultus

austeritate

versus eum

crebro

capitis motu

minas iracundie et indignacionis plenas pretendentem ; vidit et

alium cum

eo militem,

Gilbertum

de

C e r i v i l l a , non

solum quan

um ad ap p arentiam g radu dignitatis inferiorem,

sed

et ab

hume-

r i s

supra statura minorem, oculos

quasi indignantes

e t

iracundos

in eum convertere. Hie ad preceptum ipsius Henrici, vinculis et

tormentis

a f f l i c t u s , diem

clausit

extremum,

intrusus occasione

et

accusacione uxoris Henrici, q ue p ro p r iam nequitiam in innocentem

deflectens, dicebat se petitiones precarias Gilberti de

i l l i c i t o

amore

non posse sustinere. Hos itaque, tam s o l l i c i t u s

quam

timidus, in-

tuens, Henricus

antiquum

scelus

novum ferre pudorem recordatur.

p

1 4 1 .

Et jam

totus

desperans,

et

rationem

in impetum

convertens,

im-

pugnantis,

non

defendentis,

assumpsit officium. Quidum

f o r t i t e r

percussit, fortius percussus est; et dum v i r i l i t e r impugnabat, vi-

r i l i u s

inpugnabatur.

Quid multa

? victus occubuit.

Cumque

mortuus crederetur, ad magnam peticionem magnatum

Anglie,

ejusdem

Henrici consanguineorum, concessum est

monachis

ejus-

dem l o c i ,

ut

darent ejus

corpus sepulture.

Postea tamen convaluit,

e t , resumpto

sanitatis

beneficio, sub

regulari habitu,

superioris evi

labem

d e t e r s i t , e t ,

longam dissolute e t a t i s

ebdomadam uno saltem

sabbato

curans

venustare,

studia

virtutum

in

frugem

f e l i c i t a t i s

excoluit.—

Galfridus

Ridellus episcopus

Eliensis

p e t i i t

ab abbate materiem

lig no r um ad quedam magna e d i f i c i a facienda apud Glemesford ;

quod

et abbas

concessit, set

invitus ;

non ausus tunc eum offen-

dere. Abbate moram apud Meleford faciente, venit quidam

7/25/2019 Woiety


CRON1CA JOCELINI DE BRAKELONDA. 53

clericus episcopi, rogans

ex parte

domini sui

ut

ligna

promissa

possent capi apud .Êlmeswell ; et erravit in

verbo

dicens

JElmes-

well

ub i dicere

deberet Êlmessethe,1 quod

est

nomen

cujus-

dam

nemoris

de Meleford. Et mirabatur abbas de mandate,

quia t a l i a ligna

non potuerunt inveniri apud Êlmeswell. Quod

cum audisset Ricardus forestarius de eadem

v i l l a ,

dixit

occulte

abbati,

episcopum misisse

proxima

ebdomada

preterita

car-

pentarios suos

tanquam

exploratores in boscum de iElmes-

sethe, et e l i g i s s e meliora ligna totius bosci, et signa

sua

imposuisse.

Quo

audito, subito conperit abbas nuncium episcopi

errasse

in

mandato, respondens

e i

se facere libenter voluntatem episcopi.

In crastino recedente

nuntio,

statim post missam auditam i v i t

abbas cum carpentariis suis

in

boscum prenominatum, et omnes

quercus prius signatas, cum

plusquam

centum a l i i s , suo signo s i g -

nari f e c i t ad o pus Sancti Êdmundi, et ad culmen magne t u r r i s ,

precipiens

ut quamtocius

succiderentur. Episcopus autem, cum

ex responso sui

nuntii

i n t e l l e x i t ligna predicta apud Êlmeswell

esse capienda, eundem nuntium multis

contumeliis

affectum re-

misit

ad a b batem,

ut

verbum

in

quo

erraverat

corrigeret,

dicendo

Êlmesethe non Êlmeswell ; sed antequam venisset

ad abbatem,

jam succisa erant omnia ligna que episcopus desideraverat, et

carpentarii

sui signaverant. Unde

et eum

ligna a l i a et

a l i b i ca-

pere oporteret s i v e l l e t . Ego autem, quando ho c videbam, ridebam

et

dicebam

in corde

meo

: Sic

ars

deluditur arte.

F .

1 4 1 » .

Mortuo Hugone abbate, voluerunt custodes abbatie deponere a . 1 1 8 2 .

prefectos

v i l l e

Sancti

Êdmundi et nov os constituere sua

auctori-

t a t e , dicentes ho c

pertinere

ad regem, in cujus manu abbatia f u i t .

Nos

autem

inde conquerentes,

misimus

nuncios

nostros

domino

R anulf o de Glanvilla, tunc justiciario ; qui respondit se bene s c i r e

xl

l i b r a s debere

reddi

de

v i l l a

annuatim

s a c r i s t i e nostre, et

nomi-

natim ad luminaria ecclesie; et dixit H. abbatem pro voluntate

sua

et in talamo suo sine co nsensu co nventus prefecturam

1 Elmset.

7/25/2019 Woiety


F. 142 .

54 CRONICA JOCELINI DE BRAKELOXDA.edisse quotiens voluit et quibus v o l u i t , s a l v i s xl l i b r i s

a l t a r i

red-

dendis

;

et ideo

non esse mirandum

s i b a i l i v i regis ho c

ipsum

ex-

igerent ex parte r e g i s , et acerbe loquens, no s omnes mona-

chos

stultos nominavit, ex ho c quod passi sumus abbatem no srum

t a l i a f e c i s s e ; non

advertens quod

monachorum summa

r e l i g i o

tacere e s t ,

et

excessus suorum prelatorum clausis oculis

preterire ;

nec

attendens

quod

baratores

dicuntur

s i

in aliquo, sive juste sive

injuste, contradicimus, e t quandoque

r e i

lese majestatis, vel carceris

vel e x i l i i pena

dampnamur

; unde e t sanius

consilium mihi

et

con-

similibus

meis

videtur,

ut

confessores,

quam ut

moriamur

martires.

Redeunte ad no s nuntio nostro, e t

narrante que audierat

et vide-

r a t , quasi i n v i t i

et

coacti inivimus consilium, u t , communi volun-

tate et conventus et

custodum

abbatie,

deponerentur

veteres pre-

f e c t i v i l l e , reluctante

Samsone subsacrista nobiscum, quantum

potuimus. Samson autem abbas factus, non immemor injurie con-

ventui i l l a t e , in crastino Pasche proxime post electionem

suam

f e c i t

conveniri in capitulo

nostro milites et

clericos et multitudinem

burgensium, et coram

omnibus

dixit istam villam pertinere ad

conventum

et

ad

a l t a r e ,

nominatim

ad

invenienda

luminaria

ecclesie ;

et se velle renovare

antiquam

consuetudinem, ut

coram

conventu et

cum

communi assensu tractaretur de prefecture v i l l e

et

consimilibus que ad conventum pertinebant. Et nominati

sunt

eadem hora duo burgenses, Godefridus et Nicholaus, ut

essent

p r e f e c t i ,

habitaque disputatione de cujus

manu

cornu

acciperent, quod

dicitur mot-horn,

tandem i l l u d

receperunt de

manu p r i o r i s , qui

post abbatem

caput est de

rebus conventus .

I l l i autem

duo

prefecti bailivam suam pacifice custodierunt perplures

annos,

quousque

dicerentur remissi

in

j u s t i t i a

regis

custodienda

:

dictante autem ipso ab bate,

ut major securitas

daretur conventui

super hac r e ,

remotis

i l l i s , recepit Hugo

sacrista

villam in manu

sua, n o v o s servientes constituens,qui e i de prefectura responderent ;

sed processu temporis, nescio

quomodo, p o stea no vi prefecti

sub-

s t i t u t i sunt a l i b i quam in capitulo, et sine conventu: unde vel

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI DE BRAKELONDA. 55

simile vel

majus

timetur

periculum

post

decessum abbatis Sam-

sonis,

quam

f u e r i t

post

decessum

Hugonis

abbatis.

Quidam

autem

ex

fratribus nostris

de amore et

familiaritate abbatis plenius

con-

fidens, nacta oportunitate, et modeste sicut decuit, c onvenit inde

abbatem, asserens inde

murmur f i e r i

in conventu.

Abbas vero,

h i i s

a u d i t i s ,

diu

t a c u i t ,

ac s i aliquantulum inde turbaretur,

et

tandem

i t a

dicebatur

respondisse

:

Nonne

ego,

ego sum abbas ?

nonne mea interest disponere de rebus ecclesie mihi com-

misse, dummodo sapienter

egero

et secundum

Deum

?

Si defec-

tus f u e r i t regie j u s t i t i e in v i l l a i s t a ,

ego

calumpniatus

ero, ego

ero

summonitus,

mihi

incumbet

labor

i t i n e r i s

et

expense,

e t _

de-

fen

s i o v i l l e e t

pertinentium ; ego

stultus habebor, non p r i o r ,

non

s a c r i s t a , non conventus ;

sed

ego, qui

caput

eorum sum e t esse

debeo. Per me et consilium ' , Domino adjuvante,

e r i t

v i l l a

servata indempniter pro posse

meo,

et salve erunt qua-

draginta

libre

annuatim

reddende

a l t a r i .

Murmurent

f r a t r e s :

detrahant : dicant inter

s e ,

quod voluerint :

pater

eorum sum et

abbas ; quamdiu

vixero,

honorem

meum

a l t e r i

non dabo.'5

Hiis

d i c t i s , recessit monachus, qui eadem responsa referebat. Ego

autem de

talibus

verbis

mirabar,

et contrariis motibus mecum

dis-

putavi ; tandem dubitare coactus, eo quod

regula

juris d i c i t et docet,

ut omnia

sint in

dispositione

abbatis.

Mercatores Lundonienses voluerunt esse quieti de theloneo ad

nundinas Sancti

Êdmundi ;

plures

tamen i n v i t i et

coacti dede-

runt illud; unde multus tumultus

et

commotio magna

facta

est

inter

cives Lundonie

in

suo

hustengio. Convenientes ergo

inde,

abbati S . dixerunt, se quietos esse deb ere per totam

Angliam

auctoritate

c a r t e ,

quam

habuerunt

de

rege

Henrico

secundo.

Quibus

abbas

respondit, quod, s i necesse e s s e t , bene posset trahere

regem

in

warantum, quod nunquam

aliquam

cartam e i s f ec i t

i n

pre-

judicium ecclesie nostre, nec in detrimentum hbertatum Sancti

Êdmundi, cui

sanctus Êdwardus tollum et themum

e t

omnia jura f .

1 4 2

i

1 Meum,'' desiderari videtur. 2 Samsoni.

7/25/2019 Woiety


56

CRONICA

JOCELINI

DE

BRARELONDA.

regalia concessit

et confirmavit, ante conquestum

Anglie

; et quod

rex

Henricus

dedit

Lundoniensibus

quietantiam

theolonei

per

dominia sua propria, ub i

poterat dare

eam

;

quia in v i l l a

Sancti

^Edmundi non poterat, quod suum non e r a t . Audientes hec

Lundonienses, communi consilio

decreverunt, quod

nullus ex

e i s veniret ad nundinas

Sancti

.Edmundi, e t duobus annis absen-

taverunt

s e ,

unde

magnum

detrimentum

habuerunt

nundine

nos-

t r e , et oblatio sacriste minorata f u i t i n magna parte. Tandem, epis-

c o p o

Lundonensi e t

a l i i s pluribus

interloquentibus, i t a convenit

inter no s et eo s, quod i p s i venirent

ad nundinas,

et

a l i q u i

ex e i s

darent

theloneum,

sed

statim

eisdem

redderetur, ut

sub

t a l i

vela-

mento utrimque libertas servaretur. Sed processu temporis,

cum

f e c i s s e t

abbas

concordiam

cum

militibus s u i s , e t quasi in

pace dor-

misset, ecce iterum Philistiim super t e , Samson ' Ecce Londo-

nienses, una

voce

comminantes, quod domos

lapideas,

quas

abbas

eodem anno edificaverat, ad terram prosternerent, vel contra, na-

mum

de

hominibus Sancti

.Edmundi in

centuplum

acciperent,

n i s i abbas c i c i u s emendaret injuriam

e i s

illatam a prefectis v i l l e

Sancti

^Edmundi, qui

xv

denarios acceperant

a

c a r e t t i s

civium

Lon-

doniensium,

que,

venientes

de

Gernemue,

a l l e c i a

portantes, tran-

situm

per no s fecerunt.

Et

dicebant cives

Lundonienses

fuisse

quietos

de theloneo in omni f oro , et semper et ubique, per totam

Angliam, a tempore

quo

Roma

primo

fundata f u i t ,

et

civitatem

Lundonie eodem tempore fundatam ; talem debere habere liber-

tatem

per totam

Angliam, et

ratione

c i v i t a t i s

privilegiate

que

olim

metropolis f u i t et caput regni, et ratione antiquitatis. Abbas vero

competentes

indutias

quesivit inde,

usque ad

reditum domini

regis

in

Angliam,

ut eum super hoc consuleret ; e t , habito

consilio

cum

j u r i s - d i s c r e t i s ,

replegiavit

calumpniatoribus i l l o s

xv denarios,

re-

servata

utrique

parti questione de

jure

suo.

A .

1 1 9 2 . Decimo anno abbatLae S . *

abbatis, de communi consilio

capi-

t u l i nostri, conquesti sumus abbati i n curia sua, dicentes

red-

Jui.

x v i .

9 , 12,

1 4 ,

20 .

*

Samsonis.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI DE

BRAKELONDA.

ditus et exitus omnium bonarum villarum et burgorum Anglie

crescere,

et

augmentari

in

commodum

possidencium

et emenda-

cionem dominorum, preter

villam

istam, que xl l i b r a s dare s o l e t , et

nunquam ad plus extenditur; e t burgenses

v i l l e

esse

in causa

F .

1 4 3 .

hujusmodi r e i , qui tantas

et

to t purpresturas tenent in f o r o , de sopis

et s e l d i s ,

et s t a l a g i i s , sine assensu

conventus,

et ex

solo dono

pre-

fectorum v i l l e , qui annuales firmarii et quasi servientes sacriste

fuerunt, pro beneplacito ejus removendi. Burgenses

vero

sum-

moniti responderunt, se

esse

in assisa r e g i s , nec de tenementis,

que i l l i et patres eorum

tenuerunt,

bene et in pace,

uno

anno e t uno

d i e ,

sine

calumpnia,

se

velle

respondere

contra

libertatem

v i l l e

et

cartas suas ;

et dixerunt

talem fuisse consuetudinem antiquam,

ut

prefecti

darent, inconsulto

conventu, loca soparum

et

seldarum in

foro per aliquem redditum prefecture annuatim reddendum. Nos

autem reclamantes volumus,

ut

abbas dissaisiareteosde

talibus tene

entis, unde

warantum nullum

habuerunt. Abbas vero veniens

ad

consilium

nostrum,

tanquam

unus ex nobis,

secreto nobis

d i x i t ,

se

velle nobis rectum tenere pro p o ss e suo ; sed ordine j u s t i c i a r i o se de-

bere procedere,

nec sine judicio curie posse dissaisiare

liberos hoines suos

de t e r r i s

velredditibus s u i s ,

quos

per plures

annos

tenue-

runt,

sive

juste,

sive injuste : quod

s i

f a c e r e t ,

dicebat

se

cadere in

misericordiam regis

per

assisamregni. Burgenses ergo, ineuntes co nilium, optulerunt conventui

redditum

c s o lido rum pr o bono pacis,

et

ut tenerent

tenementa

sua, sicut solebant.

Nos

vero ho c noluimus

concedere,

malentes ponere

loquelam

in

respectum,

sperantes

f o r s i t a n ,

tempore alterius abbatis, vel

omnia

recuperare, vel locum

nundinarum

mutare

; et

i t a res

cepit

dilacionem per

plures annos.

Cum autem redisset abbas de Allemannia,

optulerunt

e i

burgen

es

lx

marcas,

et

pecierunt confirmacionem

suam

de libertatibus

v i l l e , sub eadem forma

verborum,

sicut predecessores ejus Ansel-

mus et Ordingus et Hugo e i s confirmaverant ; quod e t abbas

Samson benigne annuit

e i s .

Nobis

autem murmurantibus et

grunnientibus, facta

est e i s c a r t a , sicut e i s

promiserat; et

quia c i r c - n94-

CAMD. SOC. 13. I

7/25/2019 Woiety


58

CRONICA JOCELINI DE

BRAKELONDA.

pudor esset e i et confusio, s i non posset implere quod promiserat,

noluimus e i contradicere, nec ad iracundiam provocare. Burgenses

autem, ex quo habuerunt cartam abbatis S . 1 et conventus,

confidebant plenius, quod

nunquam

tempore abbatis S. amit-

terent tenementa sua nec libertates suas ; unde nunquam

postea, sicut prius, voluerunt

prenominatum redditum

centum

solidorum dare nec o f f e r r e . Abbas autem, ho c tandem advertens,

F . 1 4 3 v .

convenit burgenses

super hoc,

dicens

quod, n i s i facerent pacem

cum

conventu,

prohiberet

seldas

eorum e d i f i c a r i

ad

nundinas

Sancti

^Edmundi.

I l l i

vero responderunt,

se velle

dare

singulis

annis

cappam

sericam,

vel

aliquod aliud

ornamentum

ad precium

centum solidorum, sicut

prius

promiserunt ; sed tamen ho c pacto,

ut

quieti

essentinperpetuum de

decimis

denariorum,

quos

sacrista

acriter ab

e i s

exigebat.

Abbas

autem et sacrista ho c contradixe-

runt, et ideo posita est

iterum loquela in

respectum.

Nos vero

i l l o s c so lido s hue usque amisimus, secundum quod vulgariter

solet d i c i : Qui non vult

capere

quando potest,

non

capiet

quando

volet.

Celerarii

c e l e r a r i i s

plures

pluribus

succedebant,

et

quilibet

eorum

in

f i n e

anni

magno

debito

deprimebatur. Dabantur

celerario

in

auxilium xx

l i b r e de

Mildenhal,

nec sufficiebant. Assignate

sunt

postea

quinquaginta l i b r e celerario singulis annis de eodem

manerio

; et

adhuc

dicebat celerarius

ho c non s u f f i c e r e .

Volens

ergo abbas indemnitati et u t i l i t a t i tam sue quam nostre providere ;

sciens

in

omni defectu

nostro

ad eum, tanquam ad

patrem

monas-

t e r i i , esse recurrendum, quendam clericum de mensa sua, magis-

trum Ranulfum

nomine,

celerario

nostro associavit, ut e i tanquam

t e s t i s

e t

socius

a s s i s t e r e t ,

et in

expensis

et

i n

receptis.

Et

ecce

multi

multa loquuntur.

Densescunt murmurationes, fabricantur

mendacia, consuuntur detractiones detractionibus, nec est

angulus

in domate,

qui venenoso

non resonet

s i b i l o . Dicit a l i q u i s

a l i c u i

:

Quid est quod factum est

?

quis vidit t a l i a ?

nunquam

t a l e

dedecus factum

est

conventui.

Ecce

abbas constituit

clericum

1 Samsonis.

7/25/2019 Woiety


CaONICA

JOCELINI

DK BRAKELONDA.

59

super monachum ; ecce clericum constituit magistrum et custodem

super

celerarium,

ut nichil

b oni possit facere

sine

eo . Monacos

suos

vilipendit abbas, monacos suspectos habet,

clericos

consulit, clericos

d i l i g i t .

Quomodo obscuratum est aurum ? Mutatus est

color

opti-

mus.1 Dixit

item

amicus amico : Facti sumus

in

opprobrium v i c i -

nis nostris. Omnes no s monachi vel i n f i d e l e s , vel improvidi reputa-

mur

; c l e r i c o

creditur,

non monacbo :

magis confidit abbas de clerico

quam de

monacho.

Numquid clericus i l l e magis f i d e l i s e s t , vel magis

sapiens, quam aliquis monacbus

?

Item dixit

socius

socio :

Celerarius et subcelerarius nonne sunt,

vel

esse possunt, tam

f i d e l e s

homines, ut s a c r i s t a ,

vel

ut camerarius

?

Consequens ergo F > 1 4 4 -

e s t , ut

i s t e

abbas,

vel

successor ejus, clericum p onat cum s a c r i s t a ,

clericum

cum camerario, clericum

cum

subsacristis, ad colligendam

oblacionem ad feretrum,

et

s i c cum singulis

o f f i c i a l i b u s , unde no s

erimus in subsanacionem et derisum omni

populo.

Ego autem

t a l i a

audiens, solebam respondere

: Si

ego

essem celerarius, vel-

lem utique, ut

clericus

mihi t e s t i s

esset in

omnibus agendis ; quia

s i

bene facerem,

ipse

testimonium perhiberet de

bono

;

s i vero

in

f i n e

anni

aliquo

debito

o p p ressus essem,

credi

possem

et

excu-

s a r i per clericum

illum.

Unumautem ex

fratribus nostris,

virum

utique discretum et litteratum, audivi quiddam dicentem, quod

movit

me et

plures a l i o s

:

Non est, inquit, mirandum, s i

domi-

.us

ab b as de nostris

rebus

custodiendis partes suas

interponat,

qui

porcionem

abbatie,

que eum contingit, sapienter regit et

domui

sue

sapienter disponit, cujus interest defectum nostrum supplere,

s i

ex incuria vel inpotentia nostra contingat. Sed

unum,

inquit,

restat periculum

post

mortem S .

abbatis, futurum quale nun-

quam

nobis

contigit

diebus

vite

nostre.

Venient

sine

dubio

bai-

l i v i regis e t

saisiabunt abbatiam in manu

sua, s c i l i c e t

b a ro n ia m que

pertinet ad

abbatem,

sicut olim factum e s t , post mortem ceterorum

abbatum, et sicut olim post mortem H.3 abbatis voluerunt

b a l l i v i

regis constituere n o v o s prefectos in v i l l a Sancti JEd-

mundi, auctoritatem allegantes,

H. 4 abbatem

hoc fecisse: consi-

1

Lament.

i v . i . a

Samsonii.

3 Hugonis. * Hugonem.

7/25/2019 Woiety


60 CRONICA JOCELIN1 DE BRAKELONDA.

mili ratione,

processu temporis, b a l l i v i regis

ponent clericum

suum

ad

custodiendum

cellarium,

ut per eum

et

ad

preceptum

ejus

omnia

riant

; et dicturi sunt se debere

ho c

facere, quia

abbas

Samo n

s i c

f e c i t ; et

i t a potuerunt

commisceri et confundi

res

et red-

I u t e r

a m i .

ditus abbatis

et conventus,

quos abbas

Robertus bone memo-

1 1 1 2

C t

e requisito consilio d i s t i n x i t ,

et

ab invicem separavit. Cum

ho c et consimilia verba audirem a viro magni c o n s i l i i et provido,

stupui et t a c u i ,

domnum abbatem, de

t a l i

f a c t o ,

nec volens con-

dempnare, nec volens excusare.i r c . 1 1 9 8 . HubertusWalteri ' archiepiscopus Cantuariensis, e t legatus apos-

t o l i c e sedis et justiciarius Anglie, cum multas ecclesias v i s i t a s s e t ,

e t

multa mutasset

et innovasset jure l e g a t i e , rediens

de

matre sua

carnali morante et

moriente

apud Derham, transmisit ad no s i j

clericos

suos,

portantes

l i t e r a s

domini sui signatas, quibus con-. 1 4 4 » . tinebatur,

ut

d i c t i s et f a c t i s eorum fidem haberemus. I l l i vero

abbati

et conventui proposuerunt interroganda, utrum vellemus

recipere

dominum suum legatum ad no s venientem, sicut debet

recipi legatus, e t recipitur ab a l i i s e c c l e s i i s . Quod et s i concede-

remus, in brevi veniret ad

nos, una

cum consilio abbatis

et

co n

entus

de rebus e t negociis

ecclesie

nostre

secundum

Deum dispo-

siturus

:

quod et

s i

e i

ho c

nollemus

concedere, c l e r i c i

i l l i

duo

mandatum domini sui nobis

plenius exprimerent.

Abbate vero

convocante

plures dc

conventu, t a l e

consilium inivimus,

ut

c l e r i c i s

ad

no s missis

benigne

responderemus,

dicentes,

no s velle

dominum

suum recipere, ut legatum, cum omni honore et reverentia, et

mit-

tere simul

cum

e i s

nuntios nostros,

qui

ho c domino legato ex

parte

nostra dicerent ; et consultum habuimus u t , sicut prius feceramus

episcopo Eliensi

et

a l i i s

l e g a t i s , e i omnem

honorem'exhiberemus

cum

processione, et campanis

resonantibus, e t cum ceteris

solemp-

nibus, eum

reciperemus,

donec

veniretur ad scrutinium i n capitulo

forsitan

faciendum : quod s i v e l l e t f a c e r e , tunc demum

e i

omnes

unanimiter resisteremus in f a c i e , Romam appellantes et cartis

nostris

innitentes. Dixitque

dominus abbas : Si

ad presens

. 1 Hubertus Walteri, Ben. A b b . 028, 6 71, 5 60 . Gerv. c o l . 1490.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCEL.INI

DE BRAKELONDA.

61

voluerit

legatus ad

no s venire, i t a faciemus sicut

supradictum

est

;

s i

vero

adventum

suum

ad no s

d i s t u l e r i t

ad

tempus,

interim

dominum papam

consulemus, querentes, quamvim habere debeant

privilegia ecclesie nostre, ab eo et antecessoribus suis impetrata,

contra archiepiscopum, qui

super

omnes

privilegiatas ecclesias

Anglie a sede apostolica potestatem impetravit. Tale f u i t consiium nostrum. Cum autem

audisset

archiepiscopus, quod vel-

lemus recipere

eum ut legatum,

nuntios nostros gratanter

recepit,

et

cum gratiarum

actione.

Et factus est domino

abbati in

omnius negociis suis benignus e t propicius, e t adventum

suum

ad no s

quibusdam

causis

emergentibus

d i s t u l i t

ad temp us.

Omni

ergo

dilacione

postposita, misit abbas domino

pape

easdem

l i t e r a s , quas

legatus miserat e i et conventui, in quibus continebatur quod ipse

venturus esset

ad

no s auctoritate

legacie

sue, et auctoritate domini

pape, in quibus scribebatur, quod e t

e i data

f u i t

potestas

super

omnes

exemptas

ecclesias Anglie,

noli obstantibus

Uteris

Ebora-

censi ecclesie

vel

a l i c u i impetratis.

Instante

autem

nuntio

abbatis,

s c r i p s i t dominus

papa domino

Cantuariensi,

asserens ecclesiam

nostram

spiritualem filiam suam

n u l l i legato respondere, n i s i

legato

a latere

domini

pape

misso,

et

prohibuit,

ne

in

no s manum

'

extenderet

; et

adjecit dominus papa de suo,

prohibens

etiam,

ne

in aliquam aliam ecclesiam exemptam potestatem excerceret.

Rediit

ad

no s

nuntius noster e t absconditum

f u i t hoc aliquot

diebus. Significatum tamen hoc f u i t

domino

Cantuariensi a fami-

liaribus suis de curia domini pape. Cum autem

in

f i n e

anni

visitacionem

suam

faceret

legatus per

Norfolch

et

Suthfolch,

et

venisset

primo

apud Colecestriam, misit legatus ad

abbatem nun-

tium

occulte,

mandans

e i , quod bene

audivit d i c i , quod abbas

impetraverat l i t e r a s contra legatiam

suam,

et petens, ut mitteret

e i

amicabiliter l i t e r a s i l l a s .

Et i t a factum

e s t .

Habuit

enim abbas

duo paria literarum sub eadem forma. Abbas vero nec v i s i t a v i t

legatum, nec

per s e ,

nec per interpositam personam,

quamdiu f u i t

in episcopatu Norwicensi, ne putaretur velle facere finem cum

7/25/2019 Woiety


62 CRONICA

JOCELINI DE BRAKEL.OXDA.

legato de hospicio e i faciendo, sicut c e t e r i monachi e t canonici fece-

runt.

Legatus

autem

turbatus

et

i r a t u s ,

et

timens

excludi,

s i

ad

no s veniret, per Norwicum, per Acram, per Derhanr, transivit in

Heli, Lundoniam

tendens.

Abbate

autem apparente,

infra

mensem, coram

legato, inter

Waltham et

Lundoniam,

in

via

r e g i a , convenit eum quod noluit e i occurrere

utpote

justi-

t i a r i o

domini

regis

quando

f u i t

in

regione i s t a . Abbas au

em

respondit, eum non i s s e

ut

justitiarium, sed ut legatum,

facientem scrutinium

in singulis

e c c l e s i i s , e t allegavit racionem tem-

poris, e t

quod

passio Domini instabat, e t

oportebat

eum interesse

divinis

obsequiis

et

claustralibus observantiis.

Cum

autem

verba

verbis, objectiones objectionibus opposuisset abbas, nec

posset

minis t e r r e r i

nec

f l e c t i ,

respondit legatus

cum indignacione

se bene

s c i r e quod disputator bonus e s s e t , e t illum esse meliorem clericum,

quam legatus e s s e t . Abbas ergo, nec tacenda

timide

preteriens,

nec dicenda tumide loquens, i n audientia

plurium

respondit se talem

esse, quod nunquam sustinebit

ecclesie sue libertatem

quassari,

nec propter defectum scientie nec pecunie,

etiamsi

oporteret eum

mori vel perpetuo

e x i l i o dampnari. Finitis

autem h i i s e t hujusmodi

altercacionibus,

incepit legatus

erubescere,

abbate

parcius

loquente

e t rogante,

ut

mitius ageret

cum ecclesia

Sancti

^Edmundi :

racione

natalis s o l i ,

quia

quasi nativus Sancti-Edmundiet ejus nutritus 1 f u i t .

Erubuit quidem quia

virus,

quod intus

conceperat, inconsulte

e f f u -

A . 1 1 9 9 .

derat.

In crastino nuntiatum est

archiepiscopo Cantuariensi, quod

dominus

Eboracensis veniret legatus

in

Angliam, et quod ipse

F . 1 4 5 v . suggesserat multa

mala domino

pape de eo , dicens

quod

ipse

gravaverat ecclesias Anglie, causa visitacionis sue de triginta mil-

libus marcis

argenti acceptis.

Misit ergo legatus ad

abbatem

clericos

suos, ro gans, ut scriberet cum ceteris abbatibus domino pape, et

excusaret

eum.

Quod concessit

abbas, et testimonium perhibuit

quod dominus Cantuariensis nec ad nostram ecclesiam venit, nee

illam

nec aliam

gravavit

ecclesiam, loquens secundum

conscien-

tiam

suam. Et cum abbas tradidisset l i t e r a s i l l a s

nunciis

archiepis-Nutritius ?

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


64

CRONICA JOCELINI DE BRAKELONDA.

n i t i allegabant

paupertatem

suam, et multa

genera

gravaminum,

et

optulerunt

domino

suo duas

marcas

de

quolibet

scuto.

Abbas

autem,

non

immemor, quod ipse eo s gravaverat eodem anno, et i n -

placitaverat

de

scutagio

integre

reddendo,

volens eo s conciliare in

gratiam, gratanter

accepit

quod i l l i

gratanter

optulerunt. Tunc

temporis,

l i c e t multas

expensas

fecisset abbas ultra mare, non

r e d i i t

vacua

manu ad

ecclesiam suam ;

ferens

crucem auream e t

textum

p recio sum ad

precium quaterviginti marcarum. Alia

quoque vice

cum

redisset de

ultra mare,

sedens

in

capitulo d i x i t ,

quod s i esset celerarius vel camerarius, aliquem questum faceret,

qui sue

administrationi

competeret

; et cum esset

abbas,

aliquid

adquirere

deberet quod

abbatem deceret.

Hoc cum

d i x i t ,

optulit

conventui c as ul am p re cio s am et

mitram

auro intextam,

et san-

dalia cum c a l i g i s s e r i c i s , et cambucam virge pastoralis argenteam

et bene

operatam. Simili modo, quociens de ultra mare rediit

aliquod ornamentum secum portavit.

A . 1 1 9 7 . Anno gratie m° .

c .

nonagesimo septimofacte

sunt

quedam

inno-

vaciones et immutaciones in ecclesia nostra, que sub s i l e n t i o pre-

t e r i r i

non

debent.

Cum

non sufficerent

celerario

nostro

antiqui

redditus

s u i , jussit

abbas S . 1 ut quinq uaginta libre

de

Mil-

denhala darentur de incremento annuatim

celerario

per manum

prioris ; non simul, sed particulatim per menses, ut singulis men-

sibus

aliquid

haberetur

ad

expendendum, et non

totum

simul

effunderetur in una parte anni : et

i t a

factum est

uno anno.

Celerarius autem

cum conplicibus

suis

inde

conquestus

e s t ,

dicens,

quod s i illam pecuniam hab eret pre manibus, s i b i provideret et se

instauraret. Abbas vero petitioni sue c e s s i t , l i c e t invitus. In-

trante

mense

Augusti,

jam

expendissetcelerarius

totum,

etinsuper

xx sex l i b r a s debebat, et quinquaginta debiturus erat ante festum

sancti Michaelis. A u die ns h o c abbas moleste t u l i t , et i t a locutus

est

in capitulo : Sepius conminatus sum, quod

ego capiam

cele-

rariam

nostram

in manu mea

propter

defectum et improvidentiam

vestram, qui singulis debito magno vo s

o b l i g a t i s .

Clericum meum

1 Samson.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE URAKELONDA. 65

cum celerario vestro posui in testimonium, ut res consultius agere-

tur

;

sed

non

est clericus

vel monachus

qui audeat mihi dicere f . hg t

causam d e b i t i . Dicitur tamen, quod inmoderata convivia

in hos-

picio p r i o r i s , per assensum prioris et c e l e r a r i i , et superflue expense

in domo hospitum per incuriam h o s p i t i a r i i ,

sint

inde causa.

Vi-

detis, inquit, magnum debitum

quod instat

;

d i c i t e

mihi

consi-

lium,

quomodo res

emendari debeat.

Multi

claustrales

ho c

audi-

entes, e t quasi subridentes, gratum habebant quod dicebatur ;

dicentes, occulte, quia

hoc

verum est quod abbas dixerat.

Retor-

quebat

prior

culpam

in

celerarium

;

celerarius

vero

in

hospitiarium

:

quilibet

seipsum

excusabat. Veritatem quidem sciebamus ;

sed

tacebamus, quia

timebamus.

In

crastino

venit abbas, iterum

dicens

conventui

:

Dicite

mihi consilium vestrum,

quomodo

celerariavestra consultius e t

melius regi

possit?

Nec

erat qui aliquid

respondebat preter unum qui d i x i t , nullam omnino superfluitatem

esse in refectorio, unde debitum vel gravamen deberet o r i r i .

Tercio die dixit abbas

eadem

verba

; e t

respondit

unus

:

Consilium

istud

a

vobis debet

emanare,

tanquam

a capite nostro.

Et

dixit

abbas

:

Cum

nec

consilium

vultis dicere,

nec

domum

vestram

s c i t i s per vo s regere, mihi incumb it tamquam patri e t summo

custodi disposicio monasterii. Accipio,

inquid,

in

manu mea

celerariam

vestram

et expensam

hospitum,

et

procuracionem

interius e t exterius. Hiis d i c t i s , deposuit celerarium et hospi-

tiarium, e t a l i o s

duos

monachos substituithabentes

nomina subce-

l e r a r i i

et h o s p i t i a r i i ,

clericum suum de

mensa sua, magistrum G .

e i s

associans, sine cujus assensu nichil

in

cibo vel

potu,

nec in ex -

pensis, nec in receptis ageretur. Antiqui emptores removebantur

ab

empcione

in

fo ro , et

per

clericum

abbatis

cibaria

emebantur

;

et de

bursa abbatis

defectus nostri supplebantur. Hospites

sus-

cipiendi suscipiebantur et h on orandi h on orabantur ;

o f f i c i a l e s

et

claustrales omnes pariter in refectorio reficiebantur, e t undique

superflue expense

resecabantur.

Dixerunt autem quidam

claus-

t r a l e s

intra se

: Septem, utique septem, fuerunt qui

bona

nostra

CAMD. SOC.

13. K

7/25/2019 Woiety


f l i ; CRONICA JOCELINI DE BRAKELONDA.

comederunt,

de quorum comestionibus, s i

quis loquebatur,

quasi

reus lese

majestatis

habebatur.

Dicebat

a l i u s ,

tendens

ad

sidera

palmas ' : Benedictus Deus qui

dedit

talem voluntatem abbati, ut

t a l i a corrigat. Et dicebant plerique, quia bene e s t . Alii dice-

bant

non,

talem

emendacionem honoris

depressionem

estimanies,

et

discrecionem abbatis

feritatem lupi

appellantes, revocabant

nempe ad memoriam antiqua somnia,

s c i l i c e t

quod futurus abbas

F . 1 4 7 . seviret

ut

lupus. Mirabantur milites, mirabatur populus super h i i s

que fiebant, e t dicebat aliquis

in

plebe :

Mirum

est quod

monachi,

to t

et

l i t e r a t i

v i r i ,

sustinent

res

et

redditus

confundi

et

commisceri

cum rebus

abbatis ;

que

semper solebant

distingui

et ab invicem

separari. Mirum est quod

s i b i

non cavent de periculo futuro post

mortem abbatis, s i dominus rex invenerit eo s

in t a l i

statu. Dixit

quidam a l i u s , abbatem solum

sapientem

esse

in rebus

exterioribus

regendis, et eum debere regere totum, qui

s c i t

regere totum. Et

erat qui dicebat : Si saltem unus sapiens monachus esset in

tanto

conventu,

qui domum s c i r e t regere, abbas t a l i a

non

fecisset.

Et i t a f a c t i sumus subsanatio

et i l l u s i o

his qui in circuitu

nostro

sunt.

In t a l i tempestate contigit diem anniversarium Kob erti abbatis

r e c i t a r i in capitulo, et

decretum f u i t , ut Placebo

et

D irig e canta-

rentur

sollempnius

s o l i t o ,

s c i l i c e t cum

magnis campanis

pulsa-

t i s , sicut

in

anniversariis Ordingi et

H.

abbatum, propter

nobile

factum predicti R . abbatis, qui distinxit res et red-

ditus nostros a reb us

et

redditibus abbatis. Fiebat autem ista

sollemnitas

quorumdam

c o n s i l i o ,

ut saltem

s i c

moveretur co r

domini abbatis, s c i l i c e t ad bene faciendum. Erat autem

aliquis

qui putabat

hoc

f i e r i

in

confusionem

abbatis,

qui dicebatur

velle

confundere

et

commiscere res

et redditus nostros et suos,

eo

quod

saisiaverat celerariam

nostram in

manu sua. Abbas vero audiens

insolitum sonitum campanarum, et bene sciens et advertens hoc

contra consuetudinem

f i e r i ,

causam f a c t i sapienter dissimulavit e t

missam sollemniter cantavit.

D ie vero sequente Sancti Michaelis,

1 Virg.

1

. f i n . v . 93.

» Hugonis.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI DE

BRAKELOXDA. 67

volens

in

parte conpescere murmuraciones

quorumdam,

illum

qui

prius

f u i t

subcelerarius

constituit

celerarium,

et

quendam

alium

jussit nominari subcelerarium, remanente tamen predicto

c l e r i c o

cum e i s ,

et procurante omnia

sicut prius. Cumautem clericus

i l l e

metas temperantie excederet, dicens : Ego sum Bu. ( i d e s t , cele-

rarius

cum

metas temperantie

in

bibendo excessisset) e t , incon-

sulto abbate, curiam c e l e r a r i i teneret et vadia et plegios caperet, et

redditus

annuos

reciperet et

per manum

suam expenderet,

sum-

mus celerarius publice dicebatur a po pulo . Cumque sepius per

curiam vagaretur et

eum tanquam magistrum et

summum procu-

ratorem multi sequerentur

pauperes

et divites debitores, et calum-

niatores,

diversi diverse

condicionis et pro diversis negociis,

s t e t i t

F . 1 4 7

« .

forte

a l i q u i s

ex obedientiariis nostris in c u r i a , et hec videns, pre

confusione e t

pudore

lacrimatus

e s t ,

cogitans

hoc

esse

dedecus

ecclesie nostre, cogitans consequens periculum,

cogitans

clericum

monacho preferri in prejudicium tocius conventus. Procuravit

ergo,

quisquis

f u i t i l l e ,

per

mediam personam, ut hec domino

abbati congrue et

rationabiliter

insinuarentur, factumque est e i

i n t e l -

l i g e r e

quod

hujusmodi arrogantia

in c l e r i c o ,

que

fiebat

in dedecus

et turpitudinem universitatis, posset esse causa magne turbacionis

et

discordie

in

conventu.

Abbas vero, cum hec

audisset,

statim

f e c i t mandari celerarium et predictum clericum, jussitque ut celearius de cetero se hab eret ut celerarium in recipiendo denarios,

in

tenendo p l a c i t a ,

et in

omnibus a l i i s rebus, salvo tamen hoc, ut

predictus clericus

e i

a s s i s t e r e t , non a p a r i ,

sed

ut t e s t i s et

consilia-

r i u s .

Hamo

Blundus,

unus

ex

ditioribus hominibus

i s t i u s

v i l l e , agens

in

extremis,

vix

aliquid

testamentum

voluit facere

;

tandem

f e c i t

testamentum

ad p recium

trium marcarum,

nullo audiente

n i s i

f r a t r e suo

et

ux ore

sua

et capellano. Quod cum abbas recogno-

visset post mortem

e j u s , i l l o s tres convenit, e t acriter corripuit

super hoc quod frater ejus, qui heres

e r a t , et

u x or

ejus non

susti-

nuerunt aliquem alium accedere ad inf ir mum,

cupientes

omnia

7/25/2019 Woiety


US

CRONICA JOCELIM

DE

BRAKELONDA.

capere :

dixitque abbas in audientia : Ego f u i episcopus

ejus,

et

curam

habui

anime

ejus

;

ne

mihi

vertatur

in

periculum

sacer-

dotis

et

confessoris ejus

i n s c i t i a , quia

infirmo viventi consulere

non potui absens, quod mea

interest faciam

saltem tarde. Preci-

pio,

ut

omnia

debita ejus

et katalla

mobilia que valent

cc

marcas,

sicut d i c i t u r , reducantur

in scriptum, et

una porcio detur heredi,

et a l i a

uxori,

et

tercia paupehbus

consanguineis suis et a l i i s

pauperibus. Equum autem, qui ductus est ante feretrum defuncti

et

oblatus est

Sancto ^Edmundo, jubeo

remitti et

reddi : non decet

enim ecclesiam nostram coinquinari munere e j u s , qui decessit intes-

tatus, et

quem

fama

accusat

quod

e x co ns ue tudine

solebat

pecu-

niam suam ad usuram dare. Per o s D ei, s i a l i c u i de cetero t a l e

quid

contigerit diebus

meis, non sepelietur in

cimiterio.

Hiis

d i c t i s , recesserunt c e t e r i confusi.

F .

U7.» In crastino Natalis Domini fiebant

in cimiterio conventicula,

colluctaciones, et

concertationes

inter servientes abbatis

et burgen-

ses

de

v i l l a

; perventumque f u i t a

verbis

ad verb era, a c o l a f i s

ad

vulnera,

et

ad effusionem

sanguinis.

Abbas vero, hec audiens,

convocatis clanculo quibusdam, qui ad

spectaculum

convenerant,

sed a lo nge steterant,

nomina malefactorum jussit

in

scriptum

r e d i g i , quos omnes

summoneri

f e c i t , ut starent coram eo in crastino

Sancti

Thome

archiepiscopi

in

capella Sancti

Dionisii

responsuri

;

nec

interim

aliquem de burgensibus vocavit ad mensam

suam,

sicut prius

solebat f a c e r e ,

primis

quinque diebus

in

Natali.

Die

ergo statuto, acceptis juramentis a sexdecim legalibus hominibus,

et

auditis eorum

atlestacionibus, dixit abbas : Constat

quod i s t i

malefactores

inciderunt i n

canonem l

date

sententie ;

sed

quia l a i c i

sunt hinc et inde, et non intelligunt quantum facinus s i t

tale

sacrilegium facere,

ut

c e t e r i magis timeant, istos nominatim et

publice excommunicabo, e t , ne

in aliqua parte derogetur

j u s t i t i e ,

a

domesticis et servientibus meis

incipiam.

Sicque

factum e s t ,

acceptis s t o l i s

et accensis candelis. Exierunt ergo omnes ab

eccle-

s i a, e t , accepto consilio, omnes se

exspoliaverunt, et

omnino nudi

1 Ex . de s e n t . excom.

Sacrilegium, 4

e t

sequ.

x v i i ,

q u s e s t .

4 , Can. 2 . 2 l a t e >

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE

liKAKKI.OXDA. 6J>

preter femoralia

prostraverunt

se ante hostium e c c l e s i e . Cumque

venissent

assessores

abbatis,

monachi et

c l e r i c i ,

et

dicerent

l a c r i -

mabiliter, quod plusquam centum homines

nudi

i t a jacerent,

l a c r i -

matus est et abbas. Rigorem tamen

juris in

verbo et

vultu

prefe-

rens,

et

pietatem animi dissimulans, a c o n s i l i a r i i s

suis

voluit cogi, ut

penitentes absolverentur, sciens

quod misericordia

superexaltanda

est judicio, e t quod ecclesia omnes

penitentes

r e c i p i t . Verberati

ergo omnes acriter et absoluti, juraverunt omnes, quod starent

judicio

ecclesie

de sacrilegio perpetrate. In crastino vero

data

est e i s penitentia secundum

instituta

canonum, et s i c omnes ad

unitatem

concordie

revocavit

abbas,

minas

t e r r i b i l e s omnibus

pro-

ponens qui in dicto vel in facto materiam discordie preberent.

Conventicula

autem

et spectacula prohibuit

publice

f i e r i

in cimi-

terio ; et s i c , omnibus ad bonum pacis reductis, burgenses cum

domino suo abbate diebus

sequentibus comederunt cum gaudio

magno.

Facta est co m mi ss io do m ini pape H.' Cantuariensi archiepis- A .

1 1 9 7 .

copo,et domino Lincolniensi,etS^abbati Sancti ^Edmundi,derefor- F . 1 4 7 * v .

macione

Conventrensis ecclesie

et de monachis

restituendis,

sine

cause recognicione. Convocatis er go p artibus apud Oxneford, re-

ceperunt judices l i t e r a s precatorias a

domino rege, ut

negocium

illud poneretur in respectum. Axchiepiscopo e t episcopo dissimulan-

tibus

et tacentibus e t quasi clericorum favoremvenantibus, solus abas

aperte

loquebatur, monachuspro monachisde Conventria, eorum

causam publice

fovens

e t defendens. Et

eo

procurante,

eo

tenus

processum est i l l a

d i e ,

quod quedam simplex

saisina

facta

f u i t

uni

ex monachis de

Conventria cum

uno l i b r o . Set

d i l a t a

f u i t corpo-

r a l i s

institutio

ad

tempus,

ut

s i c

saltem

petitioni

domini

regis

satisfaceret abbas ; vero i l l o tempore quatuordecim monachos

de Conventria, qui

i b i convenerant,

recepit

in

hospicio suo,

et

sedentibus monachis

ad mensam

ex una parte

domus,

e t ex a l i a

parte magistris

scolarum,

qui summoniti fuerant,

laudabatur abbas

magnanimus et magnificus in expensis, nee unquam videbatur in

Huberto.

2 Samsoni.

7/25/2019 Woiety


70

CRONICA


vita sua magis

letus quam

tunc temp o ris f u i t , pro reverentia

HWi

monastici

ordinis

reformandi. Instante

festo

sancti

I l i l a r i i ,

perrexit

abbas cum magna h i l a r i t a t e

Conventreiam,

nec

victus labore

nec

expensis, e t dicebat quod

s i oporteret

eum

feretro equitatorio

portari, non

remaneret.

Veniente eo Conventreiam,

et

quinque

dieb us e x pectante archiepisco pum, omnes monachos

prenomi-

natos cum servientibus eorum honorifice secum tenuit, donec

1 8

J a n . creatus f u i t

novus

prior,

e t monachi sollemniter

introducti

essent.

Qui

habet aures

audiendi, audiat

'

factum memoriale.

A.

1 1 9 8 . Postquam convenit inter

abbatem

S .

et

R.J de Scalis super

medietate

advocacionis

ecclesie

de

Wetherdene, e t

idem

R .

recog-

novisset

Sancto

^Edmundo

et ab b ati j us

suum

; abbas,

nulla con-

ventione prius habita, nullo prius facto promisso, dedit

illam

ecclesie me die tat em q ue eum contingebat magistro R.4 de Scalis

f r a t r i ejusdem

m i l i t i s ,

hac condicione,

ut

annuam

pensionem

trium

marcarum per

manum

nostri sacriste redderet

magistro

scolarum,

quicunque legeret in

v i l l a

Sancti ^Edmundi. Hoc autem f e c i t abbas

memorande

p i e t a t i s ductus

a f f e c t u , et sicut prius emerat

domos

lapi-

deas ad

scolas

regendas,

ut

pauperes

c l e r i c i

quieti

essent a conduc-

tione

domus, i t a

de

cetero essent

quieti ab omni

exactione denario-

j . 1 4 g rum, quos magister scolarum, ex consuetudine, exigebatpro erudi-

cione sua.

Domino

autem Deo volente,

et abbate

vivente,

tota

medietas predicte

e c c l e s i e , que v a l e t , sicut

d i c i t u r , centum

solidos,

ad t a l e s usus converteretur.

Cum

abbas

in

v i l l i s suis per abbatiam

multa

et

varia

e d i f i c i a

construxisset,

et

perhendinasset ad

maneria

sua

sepius et

frequen-

tius quam nobiscum domi,

tandem

quasi in se

rediens,

et quasi

bonum

in

melius

commutans, dixit

se

magis

s o l i t o

domi

commo-

raturum, et e d i f i c i a infra curiam ad usus necessarios facturum,

respectum habens ad interiora et exteriora, et sciens quia presen-

t i a

domini provectus

est

a g r i . s

Stabula ergo

e t

o f f i c i n a s in

curia

circum

c i r c a , que cooperte erant arundine prius,

novis t e c t i s

appositis, lateribus

cooperiri

j u s s i t , procurante

H. B

s a c r i s t a ,

ut

s i c

i Matt.

x i . 15. i

Samsonem.

>

Robertum.

*

Rogero.

* Pallad. 1 . 1 .

t i t .

6 . *

Hugone.

7/25/2019 Woiety


CR0NICA JOCELINI

DE

BRAKELONDA. 71

omnis timor

excluderetur

et periculum

i g n i s . Et ecce tempus

acceptabile,

dies

desideratus

quod-

non

sine

gaudio

scribo,

qui

curam hospitum habeo.

Ecce

jubente abbate,

resonat

curia

ligonibus et machinis cementariis ad subvertendam domum hospium, et jam fere tota est prostrata : de reedificacione cogitet Altis-

simus

Lardearium

novum s i b i

construxit

abbas in curia,

et

vetus lardearium

conventui ad o p us camerarii dedit,

quod inde-

center

sub dormitorio

f u e r a t .

Capelle sancti Andree et sancte

Katerine

et sancte

Fidis

noviter plumbo cooperte sunt. Multe

quoque

emendaciones infra ecclesiam

et

extra facte sunt. Si non

credis,

aperi

oculos

tuos

e t

vide.

Tempore

quoque

suo

facta

est

elemosinaria

nostra

lapidea, que prius erat debilis

e t lignea,

ubi

quidam frater noster Walterus medicus, tunc temporis elemosina-

r i u s ,

multum

apposuit,

quod

arte mcdicinali

adquisivit. Item

videns abbas quod tabula argentea

magni

a l t a r i s ,

et

multa a l i a

preciosa ornamenta, alienata fuerant

propter

recuperacionem de

Mildenhala

et redempcionem regis Ricardi, tabulam illam

noluit

reformare nec a l i a consimilia, que

consimili casu

possent e v e l l i et

distrahi

;

sed

ad cristam

faciendam pretiosissimam super

feretrum

gloriosi

martiris

Êdmundi

studium

suum

convertit,

ut

i b i

orna-

mentum suum poneretur unde nullo

casu

posset abstrahi,

nec

aliquis hominum manus auderet apponere. Quippe captivato

rege

Ricardo

in

Alemannia,

non erat thesaurus in Anglia, qui

non.

P .

1 4 8 v .

daretur

vel

redimeretur, set feretrum Sancti Êdmundi remansiti]

intactum. Venit

tamen i n

questionem

coram

j u s t i t i a r i i s

ad scac-

carium utrum feretrum Sancti

Êdmundi

saltem in parte excrusta-

retur

ad redempcionem regis

Ricardi,

et abbas

se

erigens

respondit : Scitote pro vero, quodnunquam ho c f i e t per me, nec

est

homo qui me ad

hoc

posset cogere, ut consentiam. Sed aperiam

hostia ecclesie

; intret

qui

v e l i t ,

accedat qui

audeat.

Responde-

runt singuli j u s t i t i a r i i cum juramentis : Nec ego accedam, nec

ego accedam.

In

remotos et

absentes sevit

Sanctus

/Edmundus

;

multo magis in presentes s e v i e t , qui tunicam suam e i auferre volu-

erint. Hiis

d i c t i s ,

nec feretrum f u i t

excrustatum, nec

inde

7/25/2019 Woiety


72


p recium datum. Ceteris ergo

omissis,

conversus est animus

abbatis

s a t i s

consulte

et

provide

ad

cristam

f e r e t r i

fabricandam.

Et jam resonant lamine auree e t argentee inter malleum e t incudem,

et

tractant f a b r i l i a f a b r i . '

c i r o . 1 1 9 8 . Adam de Co kef eld moriens filiam trium mensium reliquit

heredem ; wardamque

dedit abbas

de

feudo

suo,

ub i

volebat.

Rex

vero Ricardus, s o l l i c i t a t u s a quibusdam familiaribus s u i s , peciit

anxie

wardam et p uellam ad o pus cuj usdam servientis sui ;

quandoque

per

l i t e r a s , quandoque

per

nuntios.

Abbas vero re-

spondit se wardam dedisse, et carta sua confirmasse ;

mittensque

nuntium suum regi temptavit prece

et precio,

s i

quomodo

posset

iram ejus mitigare. Et respondit rex cum magna indignacione,

quod

se

vindicaret de superbo

ab bate, qui e i

contradixit,

n i s i

desisteret pro reverentia Sancti ^Edmundi quem timuit. Rede-

unte ergo nuntio, abbas

minas

regis

sapienter

dissimulavit, e t

dixit : Mittat rex s i vult, et s a i s i e t wardam ; vim et potestatem

habet faciendi vo l untate m suam,

et auferendi totam abbatiam.

Ego

nunquam

nectar, ut ho c velim quod

p e t i t , nec

per me hoc

unquam

f i e t . Timendum

enim

est ne

t a l i a trahantur

ad

conse-

quenciam

in prejudicium successorum meorum

: pro negocio

isto

nunquam regi pecuniam dabo. Videat Altissimus. Ego

quicquid

contigerit patienter sustinebo.

Cum ergo

multi

dicerent

P .

1 4 9 .

et crederent regem esse commotum versus abbatem,

ecce

rex amicabiliter

s c r i p s i t

abbati,

et

mandavit ut de canibus suis

aliquos e i daret. Abbas

vero

non immemor

i l l i u s

d i c t i sapientis ;

Munera (crede mini) capiunt hominesque deosque :

Placatur donis Jupiter i p s e

d a t i s ,

canes,

sicut

rex

mandaverat,

insuper

e t

equos

et

a l i a

mu

era

preciosa,

e i

transmisit.

Que

cum

re x

gratanter sus-

cepisset,

probitatem

abbatis et fidelitatem ejus publice coram

comitibus et baronibus suis

magnifice

commendavit, et annu-

lum preciosum,

quem dominus papa Innocentius

tercius

per

magnam

caritatem e i donaverat,

primum

s c i l i c e t

donum quod

e i

' Horat. 1 . 2 . Ep. v . 116. - O vid. A r. Am. v . 653.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE

BRAKELONDA. 7^

post consecracionem

suam

oblatum fuerat,

abbati per

nuntios suos

A. 1 1 9 8 .

misit

in

signum familiaritatis

et

amoris,

et

per

breve

suum

de

xeniis

sibi transmissis

gratias

multiplices egit.

Mrtlti mirabantur de consuetudinibus que immutabantur,

domino Samsone abbate vel jubente vel

permittente.

A

tempore

quo villa Sancti ^Edmundi nomen et

libertatem

burgi accepit,

solebant homines

de singulis

domibus dare celerario unum dena-

rium

in

principio

Augusti,

ad metendum s eg et es no s tras, qui

census dicebatur

rep-selver

; et antequam villa

fuit

libera, soleant omnes metere ut servi ; sola hospicia militum et

capellano-

rum

et

servientium

curie

quieta

erant

a

t a l i

censu.

Processu

temporis, pepercit

celerarius

quibusdam

ditioribus

v i l l e ,

nichil

exigens

ab

eis ; a l i i burgenses,

hoc

videntes,

publice

dicebant,

quod

nemo,

qui haberet messuagium

proprium,

deberet dare

illum

denarium ;

sed

i l l i qui alienas domos conducebant.

Postea,

omnes

communiter

hanc

libertatem petebant, convenientes inde dominum

abbatem, et annuum

redditum

pro t a l i exactione

offerentes

; abbas

vero attendens qualiter

celerarius turpiter

ibat per

villam ad

colliendum

rep-selver,

et qualiter

faciebat

capi vadia in

domibus

pauperum, quandoque

tripodes,

quandoque

hostia,

quandoque

alia utensilia, et qualiter vetule exibant,

cum

co lis suis, mi-

nantes et exprobrantes celerario et suis, decrevit ut viginti

F -

,4 9

» •

solidi darentur singulis annis celerario ad portmane-mot pr o xi-

raum,

per manum prefecti,

ante Augustum, a

burgensibus

qui

attornaverunt redditum ad hoc solvendum. Sicque factum est,

et carta nostra confirmatum

;

data eis alia quietantia

cujusdam

consuetudinis que dicitur sor-peni, pro i i i j solidis ad eundem ter-

minum reddendis. Solebat

enim celerarius accipere

unum

dena

ium per

annum, de

qualibet

vacca

hominum

ville pro exitu et

pastura ;

nisi forte essent v el v accs e capellanorum, vel servientium

curie, quas vaccas s ole b at inparcare, et circa hoc multum

labo-

rare. Post autem,

cum

abbas

de

hoc

loqueretur in capitulo, indig-

nabatur conventus et moleste t u l i t , unde et Benedictus supprior

camd.

soc . 13. l

7/25/2019 Woiety


74

CRONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA.

in capitulo respondens pro omnibus dixit :

I l l e , i l l e

abbas

Or-

dingus, qui

i l l i c

j a c e t ,

non faceret

t a l e

quid

pro

quingentis

marcis

argenti.

Abbas vero inde iratus

rem

d i s t u l i t ad

tempus.

Item

facta est

contencio magna

inter

R . '

celerarium et H. ' sacristam

de

pertinentiis officiorum suorum, i t a quod

sacrista

nolebat accommo-

dare

celerario ergastulum v i l l e

ad

includendum

latrones, qui capie-

bantur

in

feudo c e l e r a r i i . Unde

celerarius

sepius vexabatur e t ,

latronibus

evadentibus,

vituperabatur pro defectu j u s t i c i e . Con-

t i g i t autem, quod quidam libere tenens de celerario, extra

portam

manens,

Ketel

nomine, latrocinio

cdlumniatus

et

duello

victus,

suspensus e r a t . D olebat

autem couventus

propter opprobria

burgensium, dice nt ium q uo d,

s i

esset homo i l l e manens infra

burgum, non pervenisset ad duellum, sed juramentis vicinorum

suorum

se

adquietasset,

sicut

libertas

est

eorum qui manent infra

burgum.

Videntes

ergo hoc abbas et sanior pars conventus, et

attendentes quod

homines,

tam

extra

burgum quam

i n f r a , nostri

sunt, et omnes debent eadem libertate f r u i infra

bannamleucam,

preter lancettos de Herdewic et pares

eorum, consulte

providerunt

quomodo

posset

ho c

f i e r i .

Volens

itaque

abbas

o f f i c i a

s a c r i s t i e

et

c e l e r a r i i

c e r t i s

a r t i c u l i s determinare

et contenciones

sedare, quasi

fovendo partem s a c r i s t e , precepit, ut servientes prefecti v i l l e et

servientes

c e l e r a r i i intrarent

simul

feudum

c e l e r a r i i ad capiendos

F . 1 5 0 .

latrones

et malefactores, e t prefectus dimidium l u c r i haberet p ro

incarceracione et custodia et

labore suo,

et curia

c e l e r a r i i

veniret

ad portmanne-mot, e t i b i communi consilio judicarentur judicandi.

Statutum

est etiam, ut homines

c e l e r a r i i

venirent

ad

domum

thelonei cum a l i i s ,

et

i b i renovarent

pleggios

suos,

et

scriberentur

i n r o l l a p r e f e c t i ,

et

i b i

darent

prefecto

denarium,

qui

dicitur

borth-selver,

et

celerarius

haberet

di mi diam p ar te m ; sed nunc

nihil

omnino inde capit celerarius :

ho c

autem totum f u i t factum,

ut

omnes

equali

libertate gauderent. Dicunt

tamen

adhuc bur-

genses, quod suburban non

deberent

esse quieti de

theloneo

in foro, n i s i fuerint in gilda mercatorum. Prefectus autem, abbateRogerum. 2 Hugonem.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCEUN1

DE BRAKELONDA.

75

dissimulante,

placita et forisfacturas

s i b i

vendicat

de

feudo

cele-

r a r i i h i i s

diebus.

Antique

consuetudines

c e l e r a r i i , quas vidimus,

t a l e s

fuerunt :

celerarius habebat

raessuagium

et

ho rrea sua juxta

fontem

Scuruni, ub i sollemniter

curiam suam

solebat tenere de l a t r o -

nibus et omnibus p l a c i t i s et

querelis,

et i b i solebat ponere

homines

suos

in plegios e t i n r o l l a r e , et

renovare singulis

annis, et

inde

lucrum capere

sicut

prefectus capiebat ad portmane-mot.

Quod

messuagium,

cum

orto

adjacente, quem nunc

infirmarius

tenet, f u i t mansio Beodrici, qui f u i t antiquitus dominus i s t i u s v i l l e ,

unde et v i l l a

dicta

f u i t

Beodrichesworth,

cujus

campi

dominici

nunc

sunt

in dominico c e l e r a r i i . Quodautemnunc vocatur overland, f u i t

terra

rusticorum

e j u s . Erat autem

summa tenementi

ejus et

suorum

t r i c e s i e s triginta

acre

t e r r e , que adhuc sunt campi i s t i u s v i l l e ,

quorum

servitium, cum v i l l a

f u i t facta l i b e r a , dividebatur

in

duas

partes,

ut sacrista

sive prefectus acciperet

liberum

censum, s c i l i c e t

de qualibet acra

duos denarios

;

celerarius

haberet araturas et a l i a

s e r v i t i a ,

s c i l i c e t araturam unius rode

pro

qualibet

acra sine

cibo

(que consuetudo adhuc observatur) ; haberet et

faldas

ub i

omnes

homines

v i l l e ,

preter senescaldum qui

propriam

faldam habet,

tenentur ponere

oves

suas ( que

consuetudo

adhuc

observatur)

;

haberet

et aver-peni,

s c i l i c e t

pro

singulis

triginta

acris i j

denarios ;

que consuetudo mutata f u i t ante

mortem

H. ' abbatis,

Gilberto

de Aluedena existente c e l e r a r i o . Solebant

autem

homines v i l l e ,

jubente

celerario,

i r e apud

Laginghehe

2

et

reportare avragium de f . 1 5 0 <

anguillis de Sutreia.3

et

sepe vacui redire e t i t a vexari

sine

aliquo

emolimento c e l e r a r i i ; unde

convenit

inter eos, ut singule triginta

acre

de

cetero

darent

unum

denarium

per

annum,

et

homines

remanerent domi.

Terre

autem i l l e , nunc tempore,

in

to t partes

divise

sunt,

quod

vix scitur a quo i l l e

census dari debet

;

i t a

quod

vidi celerarium in uno anno capere xxvii

denarios,

set vix nunc

potest

habere

x

denarios et o b olum .

Item

celerarius

solebat

habere

potestatem

in v i i s extra villam,

i t a

quod

n u l l i

l i c u i t

foderellugonh.

2 Lakenheath. • Southrey.

7/25/2019 Woiety


/6 CRONICA JOCELINI

DE BRAKELONDA.

cretam vel

argillam sine

l i c e n t i a

ejus. Solebat etiam summonere

fullones

v i l l e ,

ut

e i

accomodarent

pannos

ad

s a l

suum

ducendum.

Alioquin

ipse prohiberet

e i s usum

aquarum, et

caperet t e l a s quas

i b i

inveniret

; que

consuetudines

adhuc observantur. Item qui-

cumque emit

a

celerario

bladum

vel

a l i u d , solebat

esse

quietus de

theloneo ad portam v i l l e quando e x i r e t , unde celerarius rem suam

carius

vendebat, quod

adhuc observatur. Item celerarius

solet

accipere theloneum de l i n o , tempore rotacionis, s c i l i c e t unam

bottam de

qualibet

cerna. Item solus celerarius debet, vel solebat

habere, liberum taurum i n campishujus v i l l e ; nunc habentplures.

Item

quando

aliquis

delegabat

terram

burgagii

in

elemosinam

con-

ventui, et ho c assignabatur celerario vel a l i o o f f i c i a l i , terra i l l a

solebat

de cetero esse quieta de haggovele, et

maxime celerario

propter dignitatem o f f i c i i , quia secundus pater est i n monasterio,

vel

propter

reverentiam

conventus,

quia favorabilis debet esse

condicio eorum qui victum nostrum

procurant

; set talem consue-

tudinem d i c i t

abbas

esse

injustam, ubi

sacrista amittit servicium

suum. Item celerarius solebat warentizare

servientibus

c u r i e ,

ut

essent

a scotto et t a i l a g i o quieti ; set

nunc non

est i t a , quia

burgenses

dicunt,

quod

servientes

curie

debent

esse

quieti

in

eo

quod

sunt servientes, set non in ho c quod

tenent burgagium

in

v i l l a ,

et quia

i p s i vel

uxores

eorum faciunt publicas

emtiones

et

vendiciones in

foro. Item

celerarius libere solebat

capere omnia

F . 1 5 1 .

sterquilinia ad

o pus suum, in omni vico, n i s i

ante

hostia

eorum

qui habebant

averland ;

i l l i s enim s o l i s licebat

fimum colligere et

habere. Ista consuetudo paulatim defecit tempore Hugonis

abbatis,

usque quod Dionisius e t R ogerus

de

Hehingheham fuerunt

c e l e r a r i i , qui, volentes

antiquam

consuetudinem revocare, ceperunt

redas burgensium fimo honeratas, e t eas exhonerari fecerunt ; sed

reclamante multitudine burgensium et

prevalente, quilibet in

tenemento suo fimum

c o l l i g i t ,

e t pauperes suum vendunt, quando

et cui

voluerint.

Item celerarius i n

foro i s t i u s v i l l e t a l e privi-

legium solet habere, quod ipse vel emptores sui primam emtionem

habebunt

de

omni cibo ad o p us

conventus, s i

abbas domi non

7/25/2019 Woiety


CBONICA JOCELINI DE BRAKEL

f u e r i t .

Emptores abbatis

vel

c e l e r a r i i , qui prius venient in foro,

prius

ement,

sive

i s t i

sine

i l l i s ,

sive

i l l i

sine

i s t i s .

Si

autem

hinc

et

inde presentes fuerint, deferendum est

emtoribus

abbatis.

Item

tempore

quo

venditur a l l e c , ement emtores semper abbatis

centenarium

de a l l e c ' minus quam c e t e r i , uno o b ol o

; similiter

celerarius e t sui emptores.

Item

s i summa de pisce vel

a l i o

cibo

venerit i n curiam primo

vel in

forum venerit,

et

summa i l l a

non

fuerit discargiata de equo vel de carecta, celerarius vel emtores

sui summam

integram

ement

et

secum

ducent

sine theloneo.

Abbas autem Samson precepit emtoribus s u i s , ut cederent cele-

rario

et s u i s , quia,

sicut ipse

d i x i t ,

maluit

ut

ipse esset

in

defectu

quam suus conventus. Emtores ergo, honore se invicem preve-

nientes,

s i aliquid

emendum

invenerint quod

non s u f f i c i a t ambabus

partibus, rem pariter emunt et a pari dividunt, et

s i c

capitis ad

menbra, patris ad

f i l i o s , remanet

discordia concors.3

Poeta d i x i t , summa petit livor ; 4 hec idcirco repeto quia cum

a l i q u i s

presens scriptum

inspiceret, et

to t bene

acta

legeret,

adula-

torem abbatis me nominavit, et venatorem favoris et g r a t i e , dicens,

quod

quedam

suppressi t a c i t u s ,

que

tacenda

non

essent.

Cumque

interrogarem que e t qualia, respondit : Nonne vides, quod abbas

dat eschaetas terrarum de dominicis t e r r i s conventus, et puellas F . 1 5 1

v .

heredes terrarum, et

viduas, tam in

v i l l a Sancti JEdmundi quam

extra, pro beneplacito suo

? Nonne vides,

qualiter

abbas

abstrahit

s i b i loquelas e t placita calumpniantium,

per

breve r e g i s , terras que

sunt de

feudo

conventus, et maxime i l l a s loquelas

unde

lucrum

surgit; et

i l l a s unde lucrum

non sequitur,

i l l a s remittit celerario

vel s a c r i s t e autaliis ofncialibus ?

Quibus respondi,

ut

s c i v i ,

forte

bene,

forte

male,

dicens,

quod

quilibet

dominus feudi,

cui

s i t

homa-

gium, debet de jure habere eschaetam, cum evenerit in feudo, unde

ipse

accepit

homagium ; et

consimili racione, generale auxilium

burgensium e t wardas puerorum et donaciones viduarum et puel-

larum

i n

i l l i s

feudis

unde

accepit homagium,

que omnia s o l i abbati

convenire videntur, n i s i forte vacaverit abbatia. In v i l l a tamen

i c . 3

Rom. x i i .

1 0 . 3

Lucan. I . v . 98 . * Ovid.

Remed.

Am.

369.

7/25/2019 Woiety


78 CRONICA JOCEL1NI DE BRAKELONDA.

Sancti ^Edmundi consuetudo e x t i t i t ratione burgi, ut proximus

consanguineus habeat

wardam

pueri

cum

hereditate,

usque

ad

annos discretionis. Item de loquelis et p l a c i t i s respondi, me

nunquam vidisse abbatem s i b i

usurpasse

placita nostra, n i s i pro

defectu j u s t i t i e nostre ; sed tamen pecuniam aliquando accepisse ut,

sua auctoritate interveniente, loquele

e t

placita debitum s o r t i -

rentur finem. Vidi etiam aliquando p l a c i t a , que ad no s spectant,

t r a c t a r i in curia abbatis ; quia non erat a l i q u i s ,

qui

in principio

l i t i s

ex parte conventus forum a l l e g a r e t .

A . 1 1 9 8 . Anno gracie m° . c . nonagesimo v i i j 0 . voluit gloriosus martir

^Edmundus terrere conventum

nostrum

et docere, ut corpus ejus

reverentius et diligentius custodiretur. Erat quidam ligneus

tabulatus inter feretrum et magnum a l t a r e ,

super

quem duo c e r e i ,

quos solebant custodes f e r e t r i

reclutare,

et cereum cereo super-

ponere, et indecenter conjungere. Erant sub tabulato i l l o multa

reposita indecenter, linum et filum et cera, et utensilia varia,

immo quicquid veniebat i n manus custodum, i b i reponebatur

hostio et parietibus f e r r e i s existentibus. Cum ergo dormirent

custodes

nocte

sancte Aleldrethe, c e c i d i t , ut credimus, pars

cerei

F .

1 5 2 . reclutati jam conbusti super predictum tabulatum pannis opertum,

et cepit omnia proxima que

supra

et

subtus

erant

accendere,

i t a

quod parietes f e r r e i

omnino

igne

candescerent.

Et

ecce f uro r

Domini,1 set non sine misericordia,

juxta i l l u d ,

cum iratus f u e r i s ,

misericordie recordaberis.2 Eadem enim hora cecidit horolo-

> c , gium ante horas matutinas, surgensque magister v e s t i a r i i , hocercipiens et intuens, cucurrit quamtocius

e t ,

percussa tabula

tanquam

pro

mortuo,

sublimi voce

clamavit

dicens feretrum

esse

conbustum.

Nos

autem

omnes

accurrentes

flammam

invenimus

incredibiliter sevientem, et totum feretrum

amplectentem,

et

non

longe a

trabibus ecclesie ascendentem. Juvenes

ergo

nos-

t r i propter aquam

currentes, quidam

ad puteum,

quidam

ad

horologium,

quidam

cucullis suis

impetum ignis cum

magna

d i f f i c u l t a t e

extinxerunt, et sanctuaria quedam

prius

diripuerunt.

I Num.

x i . 33. 2 Habacuc. i i i . 2 .

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE

BRAKELONDA.

7^

Cumque frigida aqua

super

frontem

f e r e t r i

funderetur,

ceci-

derunt

lapides

et

quasi

in

pulverem

redacti

sunt.

Clavi

autem,

quibus lamine argentee configebantur feretro,

exiliebant

a

ligno subtus conbusto ad

spissitudinejn

d i g i t i mei, et

pendebant

lamine sine

clavis una ex

a l t e r a . Aurea quidem majestas in

fronte

f e r e t r i cum quibusdam

lapidibus

remansit

firma

et intacta,

et pulcrior post ignem quam ante, quia tota

aurea f u i t .

Contigit etiam, volente Altissimo, tune temporis magnam trabem,

que solebat esse ultra a l t a r e ,

sublatam

esse, ut nova sculptura

repararetur. Contigit

et

crucem,

et

Mariolam,

et Johannem, et

loculum

cum

camisia

sancti

^Edmundi,

et

philateria

cum

r e l i q u i i s ,

que

ab

eadem

trabe pendere solebant,

et a l i a

sanctuaria que

super

trabem steterant, omnia prius sublata esse

; alioquin

omnia

con-

busta essent, ut

credimus,

sicut pannus depictus conbustus

f u i t ,

qui

in

loco

trabis pendebat.

Sed

quid f i e r e t

s i cortinata

esset

ecclesia

?

Cum ergo securi

essemus quod

ignis in nullo

loco

per-

forasset

feretrum, rimas

et

foramina, s i

qua essent,

attentissime

investigates,

et

omnia

frigida esse

percipientes, mitigatus est

in

p arte do lo r

noster

:

et ecce

clamaverunt

quidam ex

fratribus

F .

1 5 2

v .

nostris

cum

magno ejulatu ciphum sancti iEdmundi

esse

com-

bustum. Cumque plures hinc e t inde quererent lapides

et laminas

inter carbones

et

cineres, extraxerunt

ciphum

omnino inviolatum,

jacente

in medio magnorum

carbonum,

qui jam

extincti

erant, et in-

venerunt eundem involutum panno l i n e o , sed semiusto. Pixis vero

quercina, in qua ciphus de more ponebatur, conbusta erat in pulveem, et so le ligature

ferree

et sera ferrea invents sunt. Viso itaque

miraculo,

omnes lacrimati sumus pre gaudio. Majorem

ergo partem

frontis

f e r e t r i

excrustatam

videntes

et

turpitudinem

combustionis

abhorrentes,

de communiconsilio, accersito clam aurifabro, laminas

conjungi

fecimus

et feretro apponi,

sine omni

dilacione, propter

scandalum ; vestigia quoque conbustionis, vel cera, vel a l i o

modo

cooperiri fecimus. Set teste evangelista, Nichil opertum quod

non revelabitur.1 Venientes summo mane peregrini oblaturi,

1

Luc. x i i . 2 .

7/25/2019 Woiety


80


nichil

t a l e quid

perceperunt

:

quidam

tamen circumcirca

intuentes

querebant,

ub i

f u i t

ignis

quem

circa

feretrum

fuisse

jam

audierant.

Cumque ergo omnino c e l a r i non potuit, responsum

est queren-

tibus,

candelam

cecidisse et

manutergia

t r i a conbusta esse,

e t ad

ignis calorem

lapides quosdam in fronte f e r e t r i deperisse.

Finge-

b at

tamen fama mendax caput

sancti

esse

conbustum :

quidam

dicebant capillos

tantum

esse

conbustos; sed

cognita postmodum

veritate,

obstructum

est

o s loquentium

iniqua.1 Hec omnia facta

sunt, providente Domino,

ut loca

circa feretrum sancti sui

hones-

tius custodirentur, e t

ut

p ro p o s it um do m ini abbatis c i t i u s

et

sine

dilacione debitum

finem sortiretur

; s c i l i c e t ,

ut ipsum feretrum

cum

corpore sancti martiris securius et gloriosius

in loco eminentiore

poneretur

; quia

antequam ho c predictum

infortunium a c c i d i t , jam

c r i s t a f e r e t r i usque ad medietatem facta f u i t ,

et

lapides marmorei

ad elevandum

et

sustinendum feretrum, ex parte

magna

parati

et

p o l i t i

fuerant.

Valde dolebat dominus abbas qui

absens

e r a t , auditis h i i s

rumoribus ; qui domum

rediens,

et

i n

capitulum

veniens, hec et

F .

1 5 3 .

consimilia

et

etiam

majora

pericula

dixit

posse

evenire

propter

peccata nostra, et maxime

propter murmuraciones nostras de cibo

et

p o tu ; culpam

quodammodo i n universitatem conventus retor-

quens,

pocius

quam in avariciam e t negligenciam custodum f e r e t r i .

Ut

ergo

no s

prudenter

induceret ad hoc, ut abstinenciam faceremus

de pitantiis nostris, saltem uno anno, e t , ad f ro ntem f e r e t r i repa-

randam de puro auro, redditus de pitanceria apponeremus, ipse

primus dedit

exemplum

l a r g i t a t i s , e t totum tesaurum suum

quem

habebat de auro, s c i l i c e t xv anulos aureos, valentes, ut creditur,

sexaginta

marcas,

coram

nobis

ad

reparacionem

f e r e t r i

dedit.

Nos

autem pitanceriam nostram esse dandam

ad

t a l e opus, omnes con-

cessimus ; sed mutatum est consilium per sacristam dicentem, sancum ^Edmundum bene

posse

reparare feretrum

suum

sine t a l i

auxilio.

Tunc temporis venit aliquis magni nominis, nescio

quis,

qui

1 Psalm. l z l i . 1 2 . vulg.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELIN1 DE BRAKELONDA.

81

visionem suam

narravit

abbati,

unde

ipse multum movebatur, et

eam

in

pleno

capitulo

asperrima

narravit

prolacione

; et

exposuit

ho c modo : Verum est, inquid, quod quidam vir magnus per

visionem v i d i t, s c i l i c e t quod sanctus martir Êdmundus videbatur

extra

feretrum

suum

j acere, et gemendo dicere se pannis suis

expoliatum et macilentum esse fame et s i t i , et suum

cimiterium

et a t r i a

ecclesie

sue neggligenter custodiri. Et ho c somnium

exposuit

abbas

coram omnibus, retorquens culpam in

no s

ho c

modo :

Sanctus Êdmundusnudum se a s s e r i t , quia pannos vestros

veteres subtraitis

nudis

pauperibus, et i n v i t i datis quod

dare

debetis, et

de

cibo

et

de

p o t u

similiter ; desidia,

etiam

neggligencia

sacriste et

sociorum e j u s ,

patens

ex

recenti infortunio combus-

tionis

que

f u i t inter

feretrum et altare.

Hiis

d i c t i s contrista-

batur

conventus,

et post capitulum conveniebant

plures

f r a t r e s in

unum et interpretabantur somnium

ho c

modo

:

N o s, inquiunt,

sumus nuda

menbra sancti Êdmundi,

et

conventus

est nudum

corpus

ejus;

quia

no s s p o l i a t i sumus

antiquis consuetudinibus et

l i -

bertatibus nostris. Abbas

omnia

habet,

cameriam, sacristiam,

cellariam;

et no s

perimus fame

et

s i t i , qui

victum

nostrumnon habe-

mus, n i s i per

clericum

abbatis

et

per

ejus

administracionem. Si cus- p . 1 5 3 „ .

todes f e r e t r i neggligentes fuerint, abbas

s i b i

imputet

;

quia tales

ipse c o n s t i t u i t . ' ' Hoc

modo

multi

loquebantur

in conventu.

Cum

autem hec interpretacio ostensa esset abbati i n foresta de Her-

laua, in redeundo

de

Lundoniis, valde iratus est et commotus, et

respondens a i t : Volunt i p s i

retorquere

somnium

i l l u d

in me :

per

o s

Dei

quam c i t o

domum rediero,

reddam

e i s consuetudines

quas suas dicunt, et removebo clericum meum

a

c e l e r a r i o , et eo s

e i s

relinquam

;

et

videbo

sapientiam

eorum in

fine

anni.

Hoc

anno

residebam domi, et f e c i cellariam eorum servari sine debito ; et

tales

michi reddunt graciarum actiones

Rediens ergo domum

abbas, habens in

proposito transferre

sanctum martirem, humi-

l i a v i t

se coram Deo e t

hominibus, cogitans, ut se in omnibus

emendaret,

et pacem

cum omnibus,

et maxime cum

conventu suo,

CAMD. SOC. 13. M

7/25/2019 Woiety



reformaret. Sedens

ergo i n capitulo,

celerarium

e t

subcelerarium

per communem

assensum nostrum

e l i g i

precepit;

e t

clericum

suum

removit, dicens, quod quicquid

f e c e r a t ,

propter

commodum

nostrum i d

fecerat, teste

Deo

et Sanctis ejus, et se multis

roodis

excusavit.

H98. Audite, c e l i , que loquar, audiat terra* factum Samsonis abbatis.

20 Not. • • • •gitur, apropinquante festo sancti ^idmundi, p o l i t i sunt lapides

marmorei, e t parata

sunt omnia ad elevacionem

f e r e t r i . Cele-

brato i g i t u r die f e s t i , sexta

f e r i a , sequente

die

dominica,

indictum

est triduanum jejunium p opulo

; et

ostensa est

e i s

publice causa

j e j u n i i . Abbas

autem predixit

conventui,

ut se

prepararent ad

transferendum

feretrum

et consistendum

super

magnum a l t a r e ,

donec

machina

cementaria

perficeretur ; et

tempus

et modum pre-

f i x i t ad t a l e opus.

Cum

ergo venissemus i l l a nocte

ad

horas

matutinas, s t e t i t magnum feretrum super a l t a r e , vacuum

intus,

ornatum

c o r i i s albis cervinis, sursum e t deorsum et circumcirca, que

affigebantur

ligno

clavis argenteis, et

panellus unus s t e t i t deorsum

juxtacolumnam e c c l e s i e , et sanctum corpus adhucjacebat, ub i

jacere

F .

1 5 4 .

solebat.

Percantatis

laudibus,

omnes

accessimus

ad

disciplinas

suseipiendas. Quo f a c t o , v e s t i t i sunt in a l b i s dominus abbas e t

quidam cum eo ,

e t

accedentes reverenter, sicut

decebat,

festina-

bant

detegere

loculum. Erat autem pannus lineus exterius, qui

loculum et omnia cetera includebat, qui quibusdam ligamentis suis

desuper ligatus inventus f u i t ; postea quidam pannus sericus, et

postea a l t e r lineus pannus, et postea t e r t i u s , et i t a tandem discoo-

pertus

est

loculus stans

super

ligneum alveolum,

ne

ipse loculus

possit l e d i

a

lapide

marmareo. Jacuit super

pectus martiris

affixus

loculo

exterius

angelus aureus

ad

longitudinem

pedis

humani,

habens ensem aureum in

una

manu, et vexillum in

altera; et

subtus

erat foramen in operculo, ubi

antiqui custodes

martiris

solebant manus imponere

ad tangendum

sanctum

corpus.

Et

erat versus superscriptus

imagini :

M a r t i r i s ecce z oma

s e r v a t

Michaelis agahua.

1 I s a i . i .

2 . 2 I s a i .

xxxiv.

1 .

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA. 83

Erantque

anuli f e r r e i

ad

duo

capita l o c u l i ,

sicut

solebat

f i e r i

in

c i s t a

Norensi.

Sublevantes

ergo

loculum

cum co rp o re, p o rta-

bant

usque ad

a l t a r e ,

et

apposui

manum meam peccatricem in

auxilium ad

portandum,

l i c e t

abbas

precepisset,

ne

a l i q u i s acce-

deret, nisi

vocatus ; et

inclusus est loculus

in

f e r e t r o ,

panello

apposito

et

conjuncto.

Putabamus

omnes, quod

abbas v e l l e t

loculum

ostendere p opulo in octavis f e s t i e t

reportare

sanctum

corpus coram omnibus

;

sed male

seducti

sumus, sicut sequentia

docebunt. Feria quarta, canente convent'u

conpletorium,

locutus

est abbas

cum

sacrista et Waltero medico, et

initum

est consilium,

ut duodecim f r a t r e s vocarentur, qui fortes essent

ad

portandos

panellos f e r e t r i , et prudentes essent

ad

conjungendos eo s et dis-

jungendos.

Dixitque

abbas

se habere in votis videre patronuni

suum, et se

velle

s i b i associari sacristam et Walterum medicum

ad

inspectionem

; et nominati sunt duo capellani abbatis, et duo

custodes feretriset duo magistri de vestiario; et a l i i sex, sacrista

Hugo, Walterus medicus, Augustinus, Willelmus

de

Dice, R o b er-

tus, Ricardus. Dormiente

ergo

conventu,

v e s t i t i suntilli duodecim

F - 1 5 4

» •

a l b i s , et extrahentes loculum de feretro

portaverunt

illum,

e t

ponentes

super tabulam juxta antiquum locum f e r e t r i , paraverunt

se ad

disjungendum

operculum, quodconjunctum et confixum erat

loculo

sexdecim c l a v i s

f e r r e i s longissimis.

Quod cum d i f f i c u l t a t e

fecissent,

jussi

sunt

omnes

longius

abire,

preter duos socios

prenominatos. Eratque

loculus

i t a repletus

sancto corpore, e t

in longitudine et in latitudine, quod

vix posset acus interponi inter

caput et

lignum,

vel

inter pedes

et lignum

:

et jacebat

caput

unitum corpori,

aliquantum

levatum parvo

c e r v i c a l i .

Abbas

ergo

intuens

cominus,

invenit

post

pannum

sericum

velantem

totum

corpus,

et

postea pannum lineum miri candoris

;

e t super

caput

pannum

parvum lineum, et

postea alium parvum pannum sericum

et

subtilem,

tanquam hoc esset

velum

alicujus sanctimonialis

femine. Et

postea

invenerunt c o rpus involutum lineo

panno ;

e t tunc demum patuerunt omnia lineamenta sancti corporis. Hie

1

Paralip. x x i i . 15.

7/25/2019 Woiety


84

CRONICA

JOCELINl DE BRAKELONDA.

r e s t i t i t abbas, dicens

se non esse ausum ultra procedere,

ut

sanc-

tam

carnem

nudam

videret.

Accipiens

ergo

caput

inter

manus

suas, gemendo a i t : Gloriose martir, sancte ^Edmunde, benedicta

s i t i l l a hora

qua

natus f u i s t i . Gloriose

martir, ne vertas

michi in

perdicionem audaciam meam, quod t e tango, peccator et

miser

; tu

s c i s devocionem et intencionem meam. Et procedens tetigit

oculos et nasum valde grossum, et valde eminentem, et postea

t e t i g i t

pectus

et

brachia,

et sublevans manum sinistram

digitos

t e t i g i t

et

digitos suos posuit

inter

digitos sanctos. Et

procedens

invenit

pedes

rigide erectos tanquam hominis

hodie

mortui, et

digitos pedum

t e t i g i t ,

e t

tangendo

numeravit.

Datumque est

consilium,

ut c e t e r i

fratres

vocarentur et

miracula

viderent, et

venerunt sex vocati et sex

a l i i

f r a t r e s cum

i l l i s

qui se intruserunt

sine

assensu

abbatis,

et

videbant sanctum corpus ; s c i l i c e t , Wal-

terus

de Sancto A l b ano , et Hugo infirmarius,

e t Gilbertus

frater

p r i o r i s , et Ricardus

de Hehingham,

et Jocellus

celerarius, et

Turstanus Parvus, qui solus manum apposuit et pedes sancti. 1 5 5 . t e t i g i t et genua. Et,

ut

esset

copia

testium, disponente

Altissimo,

unus ex nostris

fratribus Johannes de D ice

sedens

supra

testitu-

dinem

* e c c l e s i e ,

cum servientibus

de

vestiario, omnia i s t a

evidenter

videbat. His f a c t i s , affigebatur operculum loculo eisdem clavis

et totidem, et

s i m i l i

modo, ut prius, cooperto

martire

e isde m p an-

nis et

eodem

ordine,

sicut prius inventus f u i t . Et postea

collo-

catus est loculus in

s o l i t o

loco,

et positus

est

super

loculum, juxta

angelum, furulus quidam sericus,

in

quo reposita f u i t

scedula

Anglice

scripta,

continens quasdam

salutaciones

Ailwini

monachi,

ut creditur, que scedula prius f u i t inventa juxta angelum aureum

quando

loculus

detegebatur.

Et

jubente

abbate,

statim

scriptum

f u i t et aliud breve, et in

eodem

furulo reconditum, sub hac forma

verborum : Anno ab incarnatione domini

m° .

c . nonagesimo

octavo, abbas

Samson,

tractus

devotione, corpus

sancti

^Edmundi

2 6 N o v .

vidit

et t e t i g i t ,

nocte

proxima

post

festum sancte Katerine, his

testibus—et subscripta sunt nomina decem

et

octo monachorum.

I Testudinem ?

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI DE BRAKELONDA. 85

Involverunt autem f r a t r e s totum loculum panno lineo s a t i s apto,

etposuerunt

desuper

pannum

sericum preciosum

et novum,

qucni

Hubertus archiepiscop us Cantuariensis eodem anno optulerat, e t

quendam pannum lineum dupplicatum ad longitudinem l o c u l i posu-

erunt

proximum l a p i d i , ne loculus vel alveolus ejus posset

l e d i a

lapide. Et postea portati sunt panelli et decenter conjuncti in

f e r e t r o .

Cum

autem veniret

conventus

ad

matutinas

cantandas,

et i s t a perciperet, doluerunt omnes

qui hec

non viderant,

intra

se

dicentes:

quod

male seducti sumus.

Cantatis autem

horis

matutinis, convocavit abbas conventum

ante

magnum a l t a r e ,

et

ostendens

e i s

breviter

rem

gestam,

allegabat

quod

non

debuit

nec

potuit omnes

vocare ad t a l i a . Quibus

a u d i t i s , cum

lacrimis

Te

Deumlaudamus cantavimus,

et ad

campanas

in

choro resonandas

properavimus.

Quarto

die

sequente,

custodes f e r e t r i , et

custodem

sancti

Botulfi,

deposuit abbas ;

n o v o s substituens

et

leges

e i s proponens, ut

sanc-

tuaria honestius

et

diligentius custodirent.

Magnumque

a l t a r e , F . 1 5 5

v .

quod

prius concavum

e r a t ,

ub i sepius

quedam

indecenter

repone-

bantur,

et spatium illud

quod erat

inter feretrum et

a l t a r e ,

s o l i -

dari

f e c i t lapide

et

cemento,

ne

aliquid ignis periculum f i e r i possit

per neggligenciam custodum, sicut

prius,

juxta dictum sapientis

dicentis

:

F e l i x , quern f a c i u n t a l i e n a p e r i c n l a cautum.1

Cum

abbas

emisset favorem et graciam regis Ricardi

donis

et

denariis, i t a quod

omnia

negocia sua crederet posse perficere pro

suo desiderio, mortuus est

rex Ricardus,

et abbas perdidit opera A . 1 1 9 9 .

et

impensam.

Rex autem

Johannes p ost

coronacionem suam,

omissis

omnibus

a l i i s

negociis

s u i s ,

statim

venit

ad

sanctum

iEdmundum

voto et

devocione

tractus. Nos vero

credebamus

quod oblaturus

esset

aliquid

magnum

;

pannum quidem sericum

unum o p t u l i t , quem servientes ejus a nostro sacrista mutuo acce-

perant, nec adhuc precium reddiderunt. Hospicium vero sancti

^Edmundi

suscepit, magnis celebratum expensis, et recedens nichil

Erasm.

Adag. 636.

7/25/2019 Woiety


86

CRONICA


omnino honoris vel beneficii sancto contulit, preter x i i j sterlingos,

quos

ad

missam

suam

optulit,

die

qua

recessit

a nobis.

Eo tempore

conquesti

sunt quidam obedientiarii no stri, di-

centes

in capitulo ,

Radulfum

janitorem, servientem nostrum,

stare in causis et

querelis

co ntra eo s in

damnum

ecclesie et in

prejudicium conventus.

Preceptumque f u i t

a priore,

de

communi

assensu,

ut castigaretur

secundum

consuetudinem

nostram,

qua

solent castigari servientes

n o s t r i ,

s c i l i c e t

p er sub tractio nem

s t i -

pendiorum suorum.

Preceptum e s t

ergo, ut

celerarius subtraheret

e i

non

conredium

quod

de jure pertinebat ad officium

suum,

secundum

attestationem

carte

sue,

sed

quasdam

adjectiones

et

gratias

quas

c e l e r a r i i

et

subcelerarii e i

fecerant,

inconsulto

con-

ventu. Radulfus

vero predictus, assumtis

secum

quibusdam de

mensa

abbatis, conquestus est abbati

redeunti

de

Lundoniis, quod

prior et conventus dissaisiaverant

eum

de conredio suo,

quo

saisiatus f u i t

quando abbas venit primo ad

abbatiam.

Dixerunt

etiam abbati, quod ho c factum f u i t sine eo , et ad dedecus suum, et

i r r a t i o n a b i l i t e r , eo inconsulto et causa incognita. Abbas vero

c r e d i d i t , et

a l i t e r

quam decebat, vel solebat, motus e s t , Radulfum

constanter

excusans

et

innocentem

esse protestans,

veniensque

in capitulum, et inde conquerens,

dixit

t a l e quid

factum

esse in

prejudicio, eo inconsulto. Responsumque est

ab

uno, ceteris

omnibus conclamantibus,

ho c esse factum per priorem, et assen-

sum tocius

c a p i t u l i .

Abbas vero

inde

confusus, et

dicens,

filios

enutrivi et exaltavi, i p s i vero

spreverunt

me,1 nichil

dissimulans,

sicut

deceret propter

pacem

multitudinis,

set potius potentiam

suam ostendens,

nec

vinci

se sustinens, publice

precepit celerario,

ut omnia

sublata

Radulfo

plene

et

integre

redderet,

nec biberet

aliquid

n i s i aquam, donec omnia redderet. J o cellus vero celerai u s , hoc

audiens,

e l e g i t magis i l l a die

bibere

aquam, quam

reddere

conredium Radulfo

contra

voluntatem conventus

; quodcum

abbas

s c i v i s s e t , in crastino prohibuit celerario et esum et potum donec

omnia redderet. His d i c t i s , statim recessit abbas de v i l l a , et

1 I s a i . i . 2 .

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI DE

BRAKELONDA.

87

absentavit se

octo diebus. Eo

d i e , quo recesserat abbas,

surrexit

celerarius

in

capitulo et

preceptum abbatis ostendens,

tenensque

claves

suas in

manu,

dixit

: se

malle deponi

de

b a i l i a sua, quam

aliquid

facere contra conventum.

Factusque est tumultus mag-

nus in conventu,

qualem

nun

quam

prius vidi

;

dixeruntque pre

eptum

abbatis

non esse tenendum. Seniores vero

e t sapientiores

de

conventu,

discrete

tacentes,

tandem pronuntiaverunt obedien-

dum esse abbati in omnibus, n i s i i n

manifestis

contra Deum,

et

assensum

p rebue runt, ut hanc turpitudinem ad tempus

sustine-

remus

propter bonum

pacis,

ne

deterius contingeret.

Cumque

prior incepisset cantare Verba mea ' pro defunctis, sicut consue-

tudo e s t , restiterunt novitii et cum e i s fere media pars conventus,

et sublimi voce

reclamaverunt

et contradixerunt. Et prevaluit

tamen senior pars conventus,

l i c e t

pauci essent numero in respectu

cetere multitudinis. Abbas vero ab sens per internuntios quos-

dam

minis

t e r r u i t , quosdam blandiciis a t t r a x i t , et majores de co nentu, tanquam timerent tunice sue, a consilio universitatis sepa-

r a v i t , ut adimpleretur i l l u d evangelium, omne regnum in se

divisum

desolabitur.* Et

dixit

abbas,

se

nequaquam

venturum

inter no s propter conspiraciones et juramenta

que,

ut aiebat, fece-

ramus in

eum,

cnipulis

nostris

occidendum. Rediens ergo domum

f .

1 5 6 v .

sedensque in talamo suo, uni ex fratribus

nostris, qui

e i magis

suspectus

e r a t , mandavit

ut ad eum veniret, et quia ad eum venire

noluit, timens capi et l i g a r i , excommunicatus e s t , et postea tota die

conpeditus, residens usque

mane

in domo infirmorum.

Tres

vero

a l i o s

innodavit abbas l e v i o r i

sententia,

ut c e t e r i

timerent. In

crastino initum

est

consilium, ut mandaretur abbas, et

humiliare-

mur

coram

eo ,

verbo

et

gestu,

quo

animus

ejus mitigari

posset;

factumque est

i t a .

Ipse vero s a t i s humiliter respondens, semper

tamen

justitiam

suam allegans, et in

no s

culpam retorquens, cum

vidit no s velle

v i n c i ,

ipse victus e s t . Et perfusus lacrimis juravit

se

nunquam

doluisse aliqua

de

causa,

sicut in hoc casu, tum

pr o p

er

s e ,

tum propter nos,

et maxime

propter notam infamie, que

'

Psalm. v . 1 . Vulg. • Matt. x i i .

25 .

7/25/2019 Woiety



jam

publicaverat dissencionem

nostram,

dicendo monachos

sancti

iEdmundi velle interficere

suum

abbatem. Cumque narrasset

abbas, qualiter absentasset se ex

industria,

donec i r a sua defer-

buisset,1 repetens dictum philosophi, In t e vindicassem n i s i iratus

fuissem, lacrimans surrexit, e t omnes et singulos recepitin osculo

pacis. Ploravit i l l e : ploravimus et nos. Absoluti sunt i l l i c o f r a -

tres qui excommunicati fuerant, e t s i c cessavit tempestas, et facta

est tranquillitas magna.3 Occulte tamen precepit abbas, ut s o l i -

tum conredium integre daretur Radulfo j a n i t o r i , sicut prius

;

quam

rem dissimulavimus, tandem comperientes, quod non est dominus

qui dominari non v e l i t , et periculosa est pugna que contra fortio-

rem initur et contra

potentiorem

a r r i p i t u r .

A . 1 2 0 0 . Anno gracie m° . ccmo. facta est descripcio de militibus sancti

.flSdmundi et de feudis eorum, unde antecessores eorum fuerunt

f e f f a t i .

Albericus de Ver

tenet

quinque milites

e t dimidium

;

s c i l i c e t ,

in Lodenes 4 et in Brom,

unum

militem ; in

Mendham

et

Prestun,

j militem ; in

Rede,

j

militem

; et in Cokefeld,

dimidium

; et

in

Livermere,

duos

m i l i t e s .

Willielmus de

Hastinges

tenet

v

milites

; s c i l i c e t , in

Lidgate

et in

Blunham et in

Herlinghe, tres

milites ; et in Tibebeham 5 et

in

Gersinghe,6

duos.

F . 1 5 7 .

Comes Rogerus

tenet

tres milites, in Nortune et Brisingeham.obertus

f i l i u s

Rogeri tenet j mil. in Marlesford.llexander

de Kirkebi

tenet j

mil.

in Kirkebi.ogerus de Hou

tenet

duos milites, in Michlesfela 7 et in Topes-

c r o f t .

Arnaldus

de Charneles

et

parcenarii

ejus

j

militem,

in

Acle

8

et

in

Quidenham,

et in

Turstune

9

et

Tutestun.'

O seb ertus de Wachesham j militem,

in

Marlingeford et

in

Wrtham.

1

Cic. 4 . Tusc.

c .

36 . 2 Cic. 4 .

Tusc.

79. Seneca,

1 . 1 . de

i r a ,

c .

xv.

3 Marc. i v . 39. Luc. v i i i .

24 .

* Loddon.

*

Tibenham.

6

Gissing.

7 Mickfield. 8 Oakley.

9 Thurston.

1 0 Stuston. » Wortham.

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI DE

URAKELONDA.

89

Willielmus de Totestoche j militem,

in

Randestune.

Gilbertus

f i l i u s

Radulfi

t r e s

milites

;

s c i l i c e t ,

i n Teveltham

*

e t

i n

Hepeword,3

j militem

;

in

Reidun4

e t

in

Gersinge,5

j militem ; et

i n

Saxham j militem.

Radulfus

de Buchehamdimidiummilitem, in

antiquum

Bucheham.0

Willielmus de Berdewella duos m i l i t e s , in Berningham, et in

Berdewelle, et in Hunterestune,7 et in Stantun.

Robertus

de

Langetot

tenet

tres

m i l i t e s ,

in Stowe,8

e t

in Asfeld,9

et in Trostune, et in parvo Waltham in Estsexia.

Adam de

Ko k ef eld duo s

milites ; s c i l i c e t ,

in

Lavtnei

l 0

et

i n

Honus

n

j

militem,

et

Leleseia.

Robertus f i l i u s

Walteri j

militem,

in magno Facheham, et in

Sapestun.

Will.

Blundus

j militem,

in T o r p .

Gilbertus

Peccatum

duos milites

;

s c i l i c e t , i n

Waude et in Ged-

dinge,

j mil.

; in

Falesham,

et Eustuna, et in Grotena,

j

militem.

Gilbertus

de

sancto

Claro

duos

milites, in Bradefelda

et in

Watlesfelda.

Galfridus de Welfetham et

Gilbertus

de Manetuna'5 j mil.,

in

Weletham

e t

in

Manetuna.

Hubertus de Hanesti ' 6 dimidium militem, in Brighingeham.'7

G ervasius de Roinghe j m i l . , in Clipeleie ' 8 et in Roinghe.'9obertus de H alstede j militem in Halsted, et dimidium in

Broclei.

R e j naldus de

Brocleie unum militem, in Broclei.imon

de

Pateshala dimidium militem, in Whatefeld.etrus

f i l i u s

Alani dimidium militem, in Broclei.

adulfus de Presseni

dimidium

militem,

in Stanesfeld.Q°

1

Tostock.

2

Thelnetham.

3

Hepworth.

*

Reydon

in Blithing.

5

Gissing. 6 Bukenham. ?

Hunston. 8 Stowlangtoft.

9 Ashfield.

1 0 Lavenham.

H Onehouse. 1 2 Fakenham Magna.

1 3

Thorp in

Blackbourn. 1 4 Whelnetham. 1 5 Manston. 1 6 Ansty.

1 7 Briddinghoe in Bracksted Magna. 1 8 . Chipley. 1 9 Ilorhing Alba.

2 0 Stanningneld.

CAMD.

SOC.

13. N

7/25/2019 Woiety


90

CRONICA

JOCELINI DE BKAKELONDA.

Ricardus de Ikeworda

duos

milites, in Ikeworda' et in

Wanford.*

Robertus

de

Horning

dimidium

m i l . ,

in

Homing.3

r 1 5 7 » .

Walterus de

Saxham j militem, in

Asfelde 4 et in Saxham.

illielmus de Wridewell dimidium militem, in Whelfetham.

ormannus

de

Risebi

dimidium militem, in

Risebi.

etrus de Liveremere

et A lanus de

Flemetun j militem, in

Liveremere et in Ametuna.

R ogerus de

Muriaus

j militem, in T or p. 5

Hugo de Illegbe,

in I l l e g h e ,

et in Prestuna,

et in

Bradefelda, i j

milites.

Stephanus de Brochedis unum quater, in Brochedis.7

Adam de

Berningham

j quater, in Berningham.illielmus de Wridewell, in parvo Liveremere, et in Wride-

w e l l , 8 j quater.9

Galfridus Ruffus monachus noster, l i c e t se nimis seculariter se

gereret,

u t i l i s f u i t

nobis

in custodia i i i j o r maneriorum, Bertuna,

Pakeham,

Rucham,

Bradefeld, nb i prius

defectus sepe

solebat esse

de f i r m i s .

Audiens abbas

infamiam continentie

e j u s ,

diu

d i s s i -

mulavit,

forte

quia

Galfridus

u t i l i s

videbatur

universitati.

Tan

em,

cognita

veritate,

subito

f e c i t

capi

c i s t a s e j u s ,

positas in

ves-

t i a r i o , et omnia

instauramenta maneriorum d i s t r i c t e

custodiri,

et

eundem Galfridum

posuit in claustrum. Inventa f u i t

vis magna

auri et

argenti,

ad valentiam

cc marcarum,

quod totum

dixit abbas

esse apponendum ad fabricandum frontem

f e r e t r i

sancti Md-

mundi. Instante festo sancti Michaelis, decretum est in capitulo,

ut duo

f r a t r e s ,

non unus solus, succederent ad c us to di endu m

maneria,

quorum

unus erat R . ' ° de Hehingbam,qui publice promisit

se

velle

et

se

bene

posse

custodire

simul

maneria

e t

cellariam, et

assensum p reb uit ab b as, set conventu invito : et depositus est

Jocellus

de

c e l l a r i a , qui bene et provide instauraverat of ficium

1

Ickworth. 2 Wangford. 3

Horningsherth

Parva. * Ashfield Parva.

s T h o r p Morieux. * I l l e i g h Combusta. Brent-Illeigh. t Brockdish.

8 Wordwell.

9

In

margine

: Summa LII.

feoda

e t dimidium e t

1

quarter.

1 ° Rogerus.

7/25/2019 Woiety


CKONICA JOCELINI DE

BEAKELONDA. 91

suum, et duobus annis rexerat cellariam, sine debito, contra con-

suetudinem

aliorum

celerariorum,

et

factus

est

subcelerarius.

In

fine autem

anni,

reddens R.' celerarius rationem de receptis et

expensis,

protestatus

est se accepisse lx marcas de instauramentis

maneriorum

ad

supplendum defectum c e l e r a r i i . Inito ergo con-

s i l i o , substitutus est predictus Jocellus

ad

cellariam, et concessa

sunt e i

Mildenhala

et

Chebenhala

et Sutwalda, et

conmissa sunt

cetera maneria Rogero et

Albino,

et

divisa

sunt a

c e l l a r i a ,

ne vel

maneria distruerentur per cellariam, vel c e l l a r i a distrueretur per

F .

1 5 8 ,

maneria.

Mortuo

Adam

de

Cokefeld,

potuit

abbas

accepisse

ccc

marcas

pro

warda unice

f i l i e ejusdem

Ade

;

set

quia

avus puelle

tulerat

eam furtim,

nec

abbas

potuit

habere

saisinam puelle,

n i s i per

auxilium

archiepiscopi, abbas concessit wardam

illam

H. *

archiepiscopo Cantuariensi,

acceptis c l i b r i s . Archiepiscopus,

acceptis

quingentis marcis,

concessit Thome

de Burgo,

f r a t r i

camerarii

Regis, wardam illam,

et data

f u i t

e i

puella cum jure

suo per

manum abbatis. Thomas ergo statim p e t i i t saisinam

trium

maneriorum

que in manu

nostra habuimus post mortem

Ade

; Kokefeld,

Semere e t Grotona : credentes, quod

omnia pos-

semus

retinere

in

dominico nostro vel

saltem

duo,

Semere et

Grotona; tum quia Robertus de Cokefeld, in extremis agens,

dixerat publice, se nichil in i l l i s i j maneriis jure hereditario posse

vendicare, tum quia Adam f i l i u s ejus in plena curia reconsigna-

verat nobis i l l a

duo

maneria, et cartam suam inde f e c i t , qua

con-

tinetur, quod

i l l e

tenet

i l l a

i j maneria per graciam conventus, solum-

modo in vita sua. Thomas ergo querens inde breve de recogni-

cione,

f e c i t

summoneri

milites,

ut

venirent

apud

Theochesberie,

coram

Rege juraturi.

Carta nostra lecta in publico nullam vim

habuit, quia

tota

curia erat contra nos. Juramento f a c t o , dixerunt

milites se nescire de c a r t i s nostris, nec de privatis convencionibus ;

sed se credere dixerunt, quodAdam et pater ejus et avus

a

centum

annis

retro tenuerant maneria in

feudum fi rmum, unusquisque

< Rogerus. 2

Huberto.

7/25/2019 Woiety


92 CROXICA

JOCKLINI DE

BHAKELONDA.

post

alium, diebus

quibus

fuerunt vivi

et

mortui

; et

s i c

d i s s a i s i a t i

sumus

per

judicium

curie

post

multos

labores

et

multas expensas

f a c t a s ,

s a l v i s

tamen

antiquis

firmis

annuatim reddendis.

Videbatur dominus ab b as de cip i quadam specie recti,' quia

s c i l i c e t scriptura

d i c i t ,

honorem

meum

a l t e r i non

dabo.' Ab-

A . 1 2 0 0 . bati Cluniacensi venienti ad nos, e t a nobis sicut decuit suscepto,

cedere noluit abbas noster, nec in capitulo, nec ad processionem

factam die dominico, quin sederet et staret medius inter abbatem

F . 1 5 8 v .

Cluniacensem

et

abbatem

Certesiensem

;

unde diversi diversa

sentiebant et multi multa locuti sunt.

Languescente

R o berto

priore

e t

adhuc

vivente,

dicte

sunt

multe

sententie

de substituendo priore. Narravit ergo a l i q u i s ,

quod dominus abbas,

sedens

in

choro

et

omnes

f r a t r e s intuens, a

primo usque

ad

ultimum,

non invenit

aliquem,

super

quem

requi-

esceret spiritus

ejus 3

ad faciendum

priorem,

n i s i Herebertum

capel-

lanum e j u s - .

His et consimilibus

voluntas domini abbatis pluribus

c l a r u i t .

Audiens hec aliquis respondit,

hoc

esse incredibile

;

asserens quod abbas, homo industrius

e t

sapiens,

nunquam t a l i

homini,

e t

juveni

e t . fere inberbi

novicio

x i j annorum, qui non n i s i

i i i j 0 1

annis


f i i i t , nec

probatus

i n

regimine

animarum,

nec

in

scientie

doctrina,—

t a l i , i n q u i t ,

nunquam

dabit prioratum.

Mortuo

autem

priore, morabatur abbas apud

Londonias ;

et dixit

quidam : Nondum t r a n s i i t mensis quod abbas

f e c i t

Herebertum

capellanum subsacristam, et

quando

bailiam illam e i commisit

in capella sancti Nigasii,' promittendo, quod, s i posset ahquo

modo

eum priorem facere, curam omnimodam ad ho c adhiberet. Auiens ho c a l i q u i s , volens placere abbati et prio ri futuro, plures

s o l l i c i t a v i t i n precibus, senes cum junioribus,

u t ,

data opp ortunitate,

Herebertum

nominarent,

saltem cum aliquibus

a l i i s , ad

prioratum ;

e t

juravit quod per ho c possent

placere

abbati, quia t a l i s f u i t vo

untas e j u s .

Erant

autem multi, tam. de senioribus

quam

de

juni

oribus,

qui

eundem Herebertum hominem

amabilem e t

affabilem

asserebant,

e t dignum

magno honore. Erant et

a l i i , pauci quidemHorat.

in A rt. Po et.

25.

2 I s a i . x l i i . 8 .

x l v i i i .

1 1 . 3

Num.

x i . 2 6 . 4 N i c a s i i .

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI DE BRAKELONDA. • 93

numero, sed consilio laudabiliores et de saniore parte conventus,

qui

magistrum

Hermerum

suppriorem,

hominem

maturum,

l i t e r a -

tum et eloquentem, in animarum regimine peritum et expertum,

qui

t unc t emp o ris x i i i j annis claustrum disciplinate rexerat, sup-

prior

probatus, et notus,—

unc,

inquam, volebant preferre ad

pri oratum, juxta i l l u d sapientis, experto crede

magistro

; sed

latenter

grunniebat multitudo in

contrarium

; dicens illum esse

hominem

iracundum,

impatientem, inquietum,

turbulentum et

anxium, litigiosum e t turbatorem

pacis, illudentes

e i

et dicentes

quia

F . 1 5 9 .

sapientia viriin ejus

patiencia dinoscitur.1

Item dixit aliquis :

Hoc

unum,

tanquam

scandalum,

valde

timendum

e s t ,

ne

sup-

prior

removeatur,

c l e r i c i l i t e r a t i habitum r e l l i g i o n i s de

cetero

dedignentur suscipere penes nos, s i forte

contingat aliquam

sta-

tuam

mutam e r i g i , et truncum ligneum preferri in t a l i conventu

;

e t adjecit

idem

f r a t e r , dicens quod t a l i s

deberet

esse p rio r no stri

conventus, u t , s i quid majoris oriretur questionis de e c c l e s i a s t i c i s

vel secularibus negociis, abbate absente, ad priorem quasi ad

majorem et discretiorem posset r e f e r r i . Hec et consimilia au-

diens, quidam fratrum a i t : Quid est quod verba to t et t a l i a multi-

p l i c a t i s

?

Cumabbas domumvenerit,

voluntatem

suam inde f a c i e t :

forte

queret consilium singuloruni

e t

s i g i l l a t i m

e t

cum

magna

sollem-

nitate; set i n f i n e

operis s u i , per allegaciones

e t

per rationes verisimi-

l e s

e t

circumlocuciones verborum, tandem descendet ad voluntatem

suamimplendam;

e t

sicut ipse precogitavit, futurum est negocium.

Reverso ergo abbate, in

capitulo sedente,

multa proposuit

et s a t i s

eloquenter,

qualis

deberet esse

prior substituendus ;

et

respondit Johannes

tercius

prior,

coram

omnibus,

supprioem

dignum esse

et

idoneum.

Set

statim reclamavit

multi

udo,

dicens :

Homo

pacis, homo pacis, detur nobis. Re

sponderunt duo ex nobis tante multitudini,

dicentes

talem

esse substituendum, qui no vit regere animas,

et

discernere

inter lepram et lepram, quod

verbum

valde displicebat, quia

videbatur fovere partem subprioris.

Abbas

autem tumultumProverb. x i x . 1 1 .

2

Deuteron. x v i i . 8 .

7/25/2019 Woiety


94 CHONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA.

audiens,

dixit

se v e l l e , p o st cap itulum, co nsilium singulorum

audire,

ut

s i c

consulte

procederet

i n

negocio,

et in crastino,

secun

um

sese

esse

operaturum.

Interim

dixit

a l i q u i s , quod

abbas

talem s o llemnitatem f a c e r e t , ut

supprior

removeretur

caute a

prioratu

; tanquam ho c f i e r e t per consilium

conventus,

et

non per

voluntatem

abbatis, et ipse abbas haberetur excusatus ; et hac

arte

obstrueretur

o s

loquentium

iniqua.

In

crastino, sedente abbate in

capitulo,

lacrimatus est

valde

:

dicens, se totam

noctem duxisse insomnem

pre

anxietate et

timore,

s i aliquem

nominaret qui Deo

non

placeret

;

juravitque

in

periculo anime

sue, se

nominaturum quatuor ex nobis, qui

secun-

F .

1 5 9

v .

dum o pinionem suam

magis

essent u t i l e s et idonei, ut unum

ex

i l l i s

i i i j ° r eligeremus.

Nominavit ergo

abbas in primis

sacristam,

de

quo constabat

e i

quod inpotens et insufficiens

e r a t , sicut ipse

sacrista

testatus est

cum

juramento.

Statim,

coram omnibus,

nominavit etiam Johannem tercium priorem, suum consangui-

neum, et Mauricium capellanum suum et Herebertum prenomi-

natum, omnes quidemjuvenes, quasi xl annorum vel i n f r a , et omnes

mediocris

s c i e n t i e ,

et

ad r egimen

animarum

pocius

docendi

quam

docti, dociles tamen. Hos tres abbas

nominavit

et p r e t u l i t , post-

posito suppriore, et postpositis a l i i s

pluribus

senioribus, prioribus,

maturioribus, l i t e r a t i s , et antiquitus magistris scolarum, et

omnibus

a l i i s . Morabatur autem abbas in loquendo,

e t

commendando

personam Johannis in multis, set

tamen

allegando in contrarium,

dicens,

quod parentum multitudo

hujus provincie

collo ejus in

cumbered s i prior e s s e t . Et etiam

cum v e l l e t abbas

(possetque)

idem

allegare de

Mauricio, ut s i c

a r t i f i c i o s e

perveniret ad

faciendam

mencionem

de Hereberto,

interim

interruptus

est

sermo

ejus,

dicente

uno

ex prioribus conventus

: Domine cantor,

tuum

est

habere primam vocem :

nomina

dominum Herebertum.

At

i l l e ,

Bonus

homo est,

inquit. Audito nomine

Hereberti,

abbas

lo-

quenda

suppressit

et

conversus ad

cantorem,

dixit

:

Hereberum

recipiam

libenter,

s i vultis.

His

d i c t i s , clamavit totus con-

l

res se

?

a

Psalm. l x i i . 1 2 .

Vulg.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI

DE BRAKELONDA.

95

ventus, Bonus

homo est

:

bonus homo

est et

amabilis

;

et

hoc idem

a t t e s t a t i

sunt

plures

ex

prioribus

;

statimque

cantor

et

socius

quidam

cum

eo ,

et a l i i

duo ex

a l i a parte,

cum

omni f e s t i -

nacione

surrexerunt,

et Herebertum statuerunt in

medio. Here-

bertus vero in

primis humiliter veniam

c e p i t , dicens se

i n s u f f i -

cientem

esse

ad

tantam

dignitatem,

et maxime, sicut d i x i t , quod

non esset tam

perfecte

s c i e n t i e ,

quod

s c i r e t facere sermonem

in

capitulo, sicut deceret priorem.

Opstupuerunt

plures qui t a l i a

viderunt, et

p re conf usione obmutuerunt. Abbas

vero

in conso-

lacium

ejus et quasi in prejudicium literatorum multa respondit,

dicens quod bene posset recordari et

ruminare

alienos sermones,

sicut

et a l i i faciebant ; et colores rethoricos et phaleras verborum

et exquisitas sentencias in sermone dampnabat, dicens quod in

multis e c c l e s i i s f i t sermo in conventu Gallice vel pocius Anglice, ut

morum

f i e r e t e d i f i c a c i o , non literature ostensio.

Quibus

d i c t i s ,

i v i t prior jam receptus ad pedes abbatis, et deosculatus est

eos.

Abbas

autem cum lacrimis

suscepit

eum,

et propria manu

posuit

eum in sede p r i o r i s ,

et precepit

omnibus

ut

debitam

reverenciam

F . 1 6 0 .

et obedienciam e i

deferrent

sicut

p r i o r i .

Facto capitulo, sedebam

ego

hospiciarius

in

porticu aule hos-

pitum, stupidus et revolvens in animo que videram

et

audieram

;

et s u b t i l i t e r cogitare cepi, ob quam causam et propter quas meri-

torum g r a t i a s , homo t a l i s ad tantam dignitatem deberet promoveri.

Et animadvertere incepi,

quod

homo est stature decentis, et peronalis

apparentie;

homo pulcher f a c i e et amabilis aspectu;

semper h i l a r i s ,

vultu

r i s i b i l i s tam mane

quam

sero, benignus

Omnibus ; homo compositus in

gestu,

in incessu gravis,

verbo

facetus, dulcem vocem habens in cantando

e t

facundam in l e -

gendo ; juvenis, f o r t i s , et sanus

in corpore,

et

expeditus

ad

labo-

randum pro necessitate ecclesie; pro

loco,

pro tempore, nunc

l a i c i s ,

nunc

c l e r i c i s ,

nunc e c c l e s i a s t i c i s , nunc secularibus

v i r i s

sciens se conformare

;

l i b e r a l i s et s o c i a l i s

et

f a c i l i s , ad castigandum

non

invidus,

non

suspiciosus, non avarus, non

tediosus,

non desi-

diosus ;

sobrius

et

volubilis lingue in Gallico

idiomate,

utpote

7/25/2019 Woiety


96

CRONICA JOCELINI

DE

BRAKELONBA.

F. 16 0 v .

Normannus nacione; homo mediocris i n t e l l i g e n t i e , quem s i

l i t t e r e

facerent

insanire,1

homo

perfecte

probitatis

d i c i

posset.

Cum

hec adverterem,

dixi i n

aniino meo ,° talem hominem

esse

graciosum, sed nichil omni

parte beatum,3

e t

lacrimatus

sum pre

gaudio, dicens quia v i s i t a v i t no s Dominus

: 4

sicut

Domino

pla-

c u i t ,

i t a

factum

e s t .

5 Set subito

dixit mihi a l i a cogitacio

mea,

parcius lauda

novum

hominem, quia honores mutant mores, vel

pocius monstrant. Attende prius quos e t

quales

consiliarios

habebit, et

quibus credet,

quia

quidlibet

ad

suum naturaliter

trahit consimile. Exitus acta probabit, et idco

lauda

parcius.

Eodem

die

convenerunt quidam i l l i t e r a t i f r a t r e s , tam

o f f i c i a l e s

quam claustrales,

et

exacuerunt linguas suas, ut sagittarent

in

occultis

6 l i t e r a t o s , et repetentes

dicta

abbatis que

eodem die dixe-

r a t ,

quasi

in prejudicium literatorum, dixerunt ad invicem :

Acci-

piant modo philosophi

nostri philosophias

suas ; modo patet quid

prodest philosophia eorum Tantum

declinaverunt

b oni

c l e r i c i

nos-

t r i in claustro, quod omnes declinati

sunt.

Tantum

sermocina-

verunt i n capitulo, quod omnes repulsi sunt. Tantum locuti sunt

de

discrecione inter

lepram

et

lepram,

quod tanquam leprosi

dejecti

sunt.

Tantum

declinaverunt musa,

muse,

quod

omnes

musardi

reputati sunt.

Hec

et

consimilia

protulerunt quidam

in derisionem

e t opprobrium

aliorum, sueque

imperitie

consu-

lentes :

scienciam

literarum reprobaverunt, et l i t e r a t i s detraxe-

runt, multum

letantes

et magna sperantes que forte nunquam

evenient,

quia

Fallitur

augurio spes

bona sepe

suo.7

Sapiens

d i x i t ,

nemo ex omni parte

beatus ; nec ergo

abbas

Samson.

Hoc

idcirco

dixerim,

quia,

judicio

meo,

non est

commen-

dandus

abbas in facto quod f e c i t , quando cartam f i e r i e t dari j u s s i t

cuidam servienti suo,

de sergancia Johannis Ruffi habenda,

post mortem

ejusdem Johannis

: decem

marce, ut

dicebatur,

oculos

'

Act. Apost.

xxvi. 24. 2 Judic. x v i . 20. 3

Horat.

Carm. l i b . i i . 1 7 .

* Luc. v i i . 16.

5

Job.

i .

21.

6

Psalm. l x i i i .

4 .

Vulg.

7

Ovid.

Epist.

x v i i . 2 3 .

7/25/2019 Woiety


CRONICA

JOCELINI DK BRAKELO

sapientis excecaverunt.1 Unde e t

magistro Dionisio

monacho

dicenti,

t a l e

factum

inauditum

e s s e , respondit abbas : Non de-

sinam facere

voluntatem

meam magis

pro

t e , quam

pro

juvencello

i l l o .

Consimile

f e c i t abbas de

sergencia Ade

de infirmario,

acceptis

c . s o l i d i s .

De

t a l i facto

d i c i potest,

modicum

fermenti

totam massam corrumpit. a

Item est

et

a l i a

male operacionis macula

quam

lacrimis

peni-

tentie

abluet, Domino volente,

ne

tantam summam

bonorum

unus

deturpet excessus. Stagnum v i v a r i i de

Babbewella,

ad novum

molendinum,

in

tantum

l e v a v i t ,

quod

ex

retentione

aquarum non

est homo,

dives vel pauper, habens

terram

juxta aquam a porta

v i l l e usque

ad

portam o r i e n t i s ,

quin

amiserit ortum suum

et

pomeria

sua. Pastura

c e l e r a r i i ,

ex a l i a parte r i p e , perdita

e s t ,

terre etiam arabiles vicinorum deteriores facte sunt. Pratum

c e l e r a r i i p e r i i t , pomerium infirmarii submersum est ex habundan-

t i a

aque,

et omnes v i c i n i inde conqueruntur. Convenit eum

quan-

doque celerarius in

pleno

capitulo

super

damno

tanto, qui

c i t o

commotus respondit, vivarium suum non esse perdendum propter

pratum

nostrum.

3 Decanus Londoniensis i t a s c r i b i t in cronicis s u i s . Rex Hen-

ricus secundus, habito tractatu de vacantibus abbaciis cum archie-

piscopo et cum

episcopis,

s i c in abbatibus substituendis canonum

observavit censuram, ut

emendicatis

aliunde s u f f r a g i i s uteretur ;

arbitrans forsitan, quod s i de corpore proprio, l o c i s in singulis

crea-

rentur pastores, contracta

prius

familiaritas v i c i i s repromitteret F . 1 6 1 .

impunitatem ; conversatio par indulgentiis crimina sullevaret j

remissio

nimia

vagaretur in c l a u s t r i s . Dixit quidam

a l i u s

: Non

videtur pastor eligendus

de

propria

domo,

sed p otius

de

aliena

;

quia s i aliunde sumatur, semper credet,

secundum

quantitatem

conventus

quem regendum suscepit,

plures esse

industrios,

quorum

consilium appetat,

s i bonus

est ;

quorum probitatem time-

b i t ,

s i malus

e s t .

D omesticus

vero singulorum imperitiam, impo-

tentiam, insufficientiam,

plenius cognoscens,

securius s e r v i e t ,

mu-

1 Deuteron. x v i . 1 9 . 2 1 Cor. t . 6 . Diceto, c o l . 587,

CAMD. SOC. 13. O

7/25/2019 Woiety


98

CRONICA JOCELINI

DE BRAKELONDA.

tans quadrata rotundis.' Monachi Ramesie, hac ratione ducti,

cum

libere

possent aliquem

eligere

de

seipsis

s i

vellent,

bis

abba-

tem elegerunt de a l i e n i s domibus, diebus i s t i s .

A . 1 2 0 1 . Anno gratie M°. c c ° . j ° , venit abbas de Flaviaco apud nos, qui

per

assensum abbatis,

et

per

predicacionem suam, f e c i t mutari

publicas empciones

et

vendiciones, que fiebant

in

f o r o , dominicis

diebus, et statutum est i l l a s

f i e r i

secunda f e r i a . Consimiliter

operatus abbas i l l e in multis civitatibus et

burgis

Anglie.

Eodem

anno

levaverunt monachi de Heli q

forum venale apud

Lachinghehe,3

habentes inde assensum et

cartam r e g i s . Nos

vero,

inprimis,

cum

amicis

et vicinis nostris, pacifice

agentes,

nuntios

misimus

ad cap itulum de

E l i ,

et prius domino Heliensi

l i t e r a s

quoque

precatorias, ut

ab incepto desisterent,

adjicientes quod xv

marcas datas pro carta

regis impetrata amicabiliter

solveremus

pro bono pacis, e t occasione mutue dilectionis observande.

Quid

multa ? Noluerunt desistere ;

et

erant verba hinc

et

inde commi-

A . 1 2 0 2 .

natoria,

et

pila minantia p i l i s . 4

Nos vero

adquisivimus

breve de

recognicione, utrum

mercatum

i l l u d levatum f u e r i t in

prejudicium

nostrum, et

in

detrimentum mercati v i l l e Sancti Êdmundi. Et

factum

est juramentum, et

protestatum

e s t ,

ho c

factum

f u i s s e

in

detrimentum nostrum.

Quod cum mandatum esset r e g i , rex

f e c i t inquiri per

registrum

suum cujusmodi

cartam dedisset mona-

chis

de E l i , et

compertum est quod

dederat

e i s

predictum mer-

F o l .

1 6 1

v . catum sub t a l i

condicione, s i

non

foret

ad detrimentum vicinorum

mercatorum.

Rex vero,

promissis xl marculis, f e c i t

nobis

cartam

suam, ut

nullum

mercatum de cetero f i e r e t infra libertatem Sancti

Êdmundi,

n i s i per

assensum abbatis. Et s c r i p s i t G. f f i l i o Petri,

j u s t i c i a r i o ,

ut

mercatum

de

Lachenheth

t o l l e r e t u r .

Justiciarius

ho c

idem

s c r i p s i t vicecomiti de Sutfolch. Vicecomes, sciens quod

non

potuit

intrare libertates

Sancti

Êdmundi, nec aliquam potes-

tatem

i b i

exercere,

mandavit

ho c

abbati

p er b reve

suum,

ut hoc

ipsum exequeretur

juxta formam r e g i i mandati. Pro po situs ergo

1 Horat.

1 . 1 .

Epist.

1 . v .

100.

3 Ely. 3 Lakenheath.

* Lucan. 1 . 1 . v . 7 . 5 Galfrido.

7/25/2019 Woiety


CKONICA

JOCELINI

DE BRAKELONDA. 99

hundredi, veniens i l l u c ,

ad diem

mercati, cum testimonio liberorum

hominum, ex

parte

regis

prohibuit publice

mercatum

i l l u d , os-

tendens l i t e r a s

regis et

vicecomitis; set

affectus contumeliis et

i n j u r i i s ,

infecto

negocio,

r e c e s s i t .

Abbas vero negocium

differens

ad

tempus,

Lundonie

existens,

et

sapientes inde consulens,

man-

davit

b a i l i i s

suis

u t , acceptis b ominibus

Sancti Êdmundi

cum

equis et armis,

mercatum

tollerent,

et ementes et vendentes,

s i

quos

invenirent,

vinctos secum ducerent. Media autem nocte

exierunt fere secenti homines bene armati, tendentes

versus

La-

chinheth.

Cumautem

exploratores

nuntiarent eos

venire,

discur-

rerunt

omnes

hue

et

i l l u c

qui in foro

erant, nec

inventus est unus.

Prior autem Heliensis cum b a i l i i s suis venerat nocte eadem, i l l u c

suspicans adventum hominum nostrorum, ut pro p osse suo ven-

dentes et ementes defenderet; set domum suam

exire

noluit: et

cum b a i l i v i nostri quesiissent ab eo vadium et plegium standi ad

rectum in

curia

Sancti Êdmundi de injuria i l l a t a , et dare

noluisset,

inito

c o n s i l i o ,

furcas macelli et tabulas

stallorum i n

foro

everte-

runt,

et secum asportaverunt, et omnia averia, oves et boves,

uni-

versa

insuper

et

pecora

campi,1

secum

duxerunt,

tendentes

versus

Ikilingheham.

B a i l l i v i

prioris sequentes pecierunt averia sua

per plegia

usque

in xv

d i e s .

Et factum est sicut pecierunt. Inr a xv dies venit

breve,

quo

abbas

summonitus e s t , ut veniret ad

scaccarium resp o nsurus de t a l i f a c t o ,

et quod averia

capta

interim

dimitterentur

quieta.

Episcopus

enim

Heliensis,

homo

eloquens

et

facundus, in

propria persona

conquestus est inde j u s t i t i a r i o

et

magnatibus

A nglie, dicens inauditam

superbiam factam

fuisse in

terra

Sancte Êtheldrethe tempore pacis, unde et

multi commoti

fuerunt

adversus

abbatem.

Interim est

et

a l i a causa discordie orta inter

episcopum Eli-

F -

1 6 2 .

ensem et

abbatem.

Cum quidam juvenis

de

Glemesford

calumpniatus

esset

in curia Sancti

Êdmundi de pace regis

f r a c t a , et quesitus

esset diu, et hie in comitatu,

tandem

senes-

caldus episcopi produxit juvenem illum, petens curiam Sancte

1

Psalm. v i i i . 8 . vulg.

7/25/2019 Woiety


100 CRON1CA J0CEL1NI DE BRAKELONDA.

^Etheldrethe, cartas

et libertates domini

sui ostendens.

Nostri

vero

b a i l l i v i ,

petentes

loquelam

e t

saisinam

t a l i s

l i b e r t a t i s ,

audiri

non potuerunt. Comitatus vero posuit loquelam in respectum

usque coram j u s t i c i a r i i s errantibus,

unde Sanctus

zEdmundus

supersaisitus

f u e r a t . Abbas vero

ho c audiens propo suit

transfretare ;

s e t ,

quia

infirmabatur,

rem

voluit d i f f e r r e usque

ad

Purificacionem.

2 1 J a n . Et ecce die sancte Agnetis, venit nuncius

r e g i s ,

breve

domini

. pape portans, quo continebatur, quod dominus

Eliensis

et abbas

Sancti ^Edmundi scrutinium

facerent

de G.'

f i l i o

P e t r i , e t de

W. de Stutevilla, et quibusdam a l i i s magnatibus Anglie qui

crucem acceperant,

p ro q uib us

dominus rex

absolucionem

petierat,

allegans

infirmitatem

corporum et consilium eorum ad conserva-

tionem regni s u i . Portavit idem nuntius l i t e r a s domini r e g i s ,

precipiens,

u t , v i s i s

U t e r i s , veniret

ad

eum de mandato domini

pape

locuturus.

Turbatus

est

abbas,

et dixit

:

Angustie sunt

micbi

undique,3

vel Deum vel

regem

offendam ; per

Deum verum

quicquid p o stea

a c c i d e r i t ,

sciens non

mentiar.

Veniens

ergo

domum cum omni festinacione, aliquantulum

castigatus

infirmitate

corporis, et

humiliatus

et

magis s o l i t o timidus,

mediante

priore,

quesivit a

nobis

consilium, quod

rarissime

ante f e c e r a t , quomodo

agendum esset

de

libertatibus ecclesie periclitantibus, et unde

expense

provenirent,

s i

ipse hoc

i t e r arriperet, e t

cui abbatiam

committeret custodiendam, et quid faceret

de

pauperibus servien-

tibus suis

qui diu

servierant.

Et responsum f u i t ,

ut ipsemet

i r e t ,

et

pecuniam

s u f f i c i e n t e r

appruntaret,

solvendam

de nostra s a c r i s t i a

et

de

pitanciis

nostris,

et

de a l i i s redditibus nostris ad voluntatem

suam; et quod commendaret abbatiam

priori custodiendam

et

a l i c u i

c l e r i c o ,

quem

divitem

f e c e r a t ,

et

qui

interim posset

vivere

de

suo,

ut i t a parceretur expensis abbatis, et cuilibet de servientibus

suis denarios daret secundum

quod

servierat.

I l l o

autem audi-

F . 1 6 2 v . ente t a l e consilium gratum habuit: et factum est i t a .

Veniens

ergo abbas in capitulum,

proxima

d i e , antequam r e c e s s i t , f e c i t

portari

secum

omnes libros suos, et eo s ecclesie et conventui pre-Galfrido.

2

Willelmo.

3

Dan. J i i i i . 22 .

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCBLINI DE

URAKELONDA.

101

sentavit, et

commendavit

consilium nostrum, quod significavera-

mus

e i

per

priorem.

Interim murmurantes quosdam audivimus, dicentes, quod abas diligens est et s o l l i c i t u s de Hbertatibus baronie sue, set

de

libertatibus conventus, quas perdidimus tempore suo, s c i l i c e t

de curia et libertatibus c e l e r a r i i amissis, et de libertatibus sa-

c r i s t i e

super

prefectis

v i l l e

instituendis per

conventum,

nichil

loquitur. Suscitavit

itaque

Dominus spiritum ' in tribus f r a -

tribus

mediocris i n t e l l i g e n t i e , qui, a c c i t i s

pluribus

a l i i s , convene-

runt

inde priorem consulentes,

ut

inde

loqueretur cum

abbate,

et

rogaret

eum

ex

nostra

parte,

ut

in

recessu

suo

provideret

indem-

n i t a t i ecclesie

sue de

libertatibus i l l i s . Abbas

ho c

audiens, plura

non dicenda

respondit,

jurans se f ore

dominum quamdiu viveret.

Vespere autem adveniente, micius inde locutus est

cum

priore. In

crastino vero,

recessurus et licentiam

petiturus,

in

capitulo sedens,

dixit se pacasse omnes servientes suos, et testamentum suum

f e c i s s e ,

sicut tunc temp o ris deberet mori, et incipiens loqui

de

libertatibus i l l i s ,

excusavit

s e , dicens, se

mutasse

antiquas

consuetu-

dines ne esset defectus r e g a l i s j u s t i t i e ; et retorsit culpam in s a c r i s -

tam, e t d i x i t , quod, s i Durandus prefectus, tunc infirm us, moriretur,

sacrista teneret prefecturam in manu sua, et poneret prefectum

coram capitulo, sicut

consuetudo

antiquitus f u e r a t , s i c tamen ut

ho c

f i e r e t

per consilium abbatis ;

set dona

et xenia

annuatim a

prefecto facienda

nullo

modo

remitteret.

Cum vero quereremus

quid

f i e r e t de

curia

c e l e r a r i i

amissa, et precipue

de obolis

quos

celerarius

solebat accipere ad plegios renovandos,

commotus

inde

quesivit,

qua

auctoritate

exigeremus

jus

r e g a l e , e t

ea

que

ad

regales

consuetudines

pertinent

:

et responsum

e s t ,

quod id

a fundamentis

ecclesie semper

habuimus,

et eciam i i j

annis

postquam

suscepit

abbatiam,

e t

hanc libertatem

habemus

in

omnibus maneriis

nos-

t r i s ad

renovacionem

plegiorum. Et

diximus, quod pro

c .

s o l i d i s ,

quos private

accipiebat

de prefecto singulis

annis,

non deberemus

amittere jus

nostrum ;

e t

audacter petivimus saisinam

qualem ha- f . 1 6 3 .

1 Dan. x i i i . 45 .

7/25/2019 Woiety


102 CRONICA


buimus

suo

etiam tempore.

Abbas

vero, quasi

in arto positus

quid

responderet,

volens

no s

in

pace

relinquere

et

pacifice

recedere,

jussit ut oboli i l l i , et cetera que celerarius

exigebat,

ponerentur in

sequestro usque ad reditum suum

;

e t promisit

quod

in reditu suo

cum consilio

nostro o peraretur i n s i n g u l i s , juste

dispositurus, et

unicuique redditurus

quod

suum esse

debet. Hiis

d i c t i s , facta

est t r a n q u i l l i t a s , set non

magna quia

P o l l i c i t i s dives

quilibet

esse potest.1

Robertus

de

Kokefelda

recognovit

domino

abbati

Samsoni,

multis presentibus, s c i l i c e t , magistro W. de Banham, f r a t r e W. de

Dice, capellanis, Willelmo

de

Breitona,

e t

multis a l i i s , se nullum

jus

hereditarium habere debere in v i l l i s de Grotona

e t Semere,

quia

tempore

regis

Stephani, pace turbata, monachi Sancti Êdmundi,

cum

consensu abbatis,

concesseruut

predictas i j v i l l a s Ade Coke-

feldo

patri

suo, tenendas omnibus diebus vite sue ; s c i l i c e t ,

Semere

reddendo

annuatim c

s o l i d i s , et Grotone

faciendo

annuatim unam

firmam pro e a . Quod Adam

potuit

defendere predictas v i l l a s

contra

castellanos

vicinos,

contra

W.

de

Mildinges, contra

W.

de

Ambli, utpote habens castrum suum vicinum predictis

maneriis,

s c i l i c e t ,

castellum de Leleseia.

Post mortem

predicti Ade,

concesse-

runt predicta

maneria

Roberto

de K okefelda, f i l i o ipsius A de, dup -

plicata

censa

de Semere, reddendo

scibcet annuatim pro ea x

l i b r a s ,

quamdiu dominus abbas

et

conventus

vellent;

set nunquam

cartam

inde

habuit, nec

etiam ad

terminum vite

sue.

Cartas

b onas

habuit

de omnibus

tenementis

que jure hereditario tenuit

de Sanct o Êdmundo, quas ego Willelmus, dictus de Dicta, tunc

temporis

capellanus,

l e g i ,

multis

audientibus,

in

presentia

abbatis

predicti

;

s c i l i c e t , de t e r r i s Leleseia, quas Ulfricus de Leleseia tenuit

in eadem v i l l a de Sancto Êdmundo

;

cartam abbatis et

convenus

de socagiis de Rutham, quas domina Rohais de Kokefeldo,

u x o r quondam Ade,

junioris,

habet in dotem ; de t e r r i s etiam quas

1

O vid. A r.

Am. 1 .

I .

v . 444.

7/25/2019 Woiety


CRONICA JOCELINI DE BRAKELONDA. 103

Lenmerus progenitor

suus

habuit in

v i l l a

de

Kokefeldo

jure here-

d i t a r i o , que,

tempore

regis Stephani, per consensum Anselmi

ab batis Sancti

Êdmundi,

attornate fuerunt in feodum dimidii

m i l i t i s ,

cum primo essent socagia Sancti

Êdmundi.

Cartas

etiam habuit abbatis et conventus sancti Êdmundi de t e r r i s , que

sunt in

v i l l a

Sancti Êdmundi ; de t e r r a , s c i l i c e t , Hemfridi Criketot, f . 1 6 3 v .

ubi domus domine

Adelitie

s i t e quondam fuerunt. Habent cartam

et hereditariam, per servitium x i j denariorum, magni mesua-

g i i , ubi aula Ade de Kokefelda

primi

quondam s i t a f u i t cum

berefrido ligneo, senties ' xx pedum in altitudine : e i s confir-

matum f u i t hereditarie per cartam

abbatis

et

conventus,

in qua

carta distinguitur longitudo et latitudo ipsius platie

e t

mesuagii,

tenendum per servicium i j solidorum. Cartam

etiam

habent

hereditariam de t e r r i s , quas Robertus de

Kokefelda, Alius

Odonis

de

Kokefelda, modo tenet in Bertona ; set cartam

nullam habent

de

v i l l a de Ko k ef elda, i l l a s c i l i c e t porcione que

ad

victum pertinet

monachorum Sancti Êdmundi. Inde

breve

unum R egis Henrici

primi/

per quod

mandat

abbati Anselmo ut permittat

Ade de

Kokefelda

primo,

tenere

in

pace

firmam

de

Kokefeld

et

a l i a s ,

quamdiu plene firmas reddidit

: breve

autem

i l l u d sigillatum

est

tantum ex una parte, formam

regiam

representans, contra formam

omnium brevium regalium. R o bertus tamen

de

Kokefelda recog-

novit,

in presencia domini abbatis et

predictorum, se

credere

Kokefelde

esse

jus

suum

hereditarium

propter longam

tenuram;

quia

avus

suus

Lemmerus tenuit illud manerium

diu

ante

mor- ~~

tem suam, et

Adam primus,

f i l i u s ipsius, tempore

v i t e

sue, et

ipse

R o bertus tota vita

sua,

fere lx annis ; set nunquam cartam abba

i s

seu conventus Sancti Êdmundi

de predicta terra habuerunt.

1 c e n t i e s . * • ' habent desideratur.

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


NOTES.

Page

1 ,

l i n e

3 .—b anno

quo

Flandrenses c a p t i sunt

extra

v i l l a n t .

This

event,

so memorable in the eyes o f the monk

o f

St. Edmund's,

o c

curred in

1173.

In

that

year, Robert Earl o f Leicester,

who had

joined the confederacy

in

Normandy

against

King Henry II. landed

at Walton in

Suffolk, upon the

29th September, with a large

body o f

Flemings,

and was received by Hugh Bigot at

his

castle o f Fram-

lingham. The

Earl, after

taking Randal

de

Broc's castle

o f

Hage-

net,

and committing other excesses, resolved upon marching to the

relief

o f Leicester then besieged,

hoping, by

cro ssing the

river Lark

at the

Fornhams,

to

avoid

the Royal army, which had

just

reached

St.

Edmundsbury. F o r, on hearing o f the Earl's arrival

in

England,

the King's Justiciary, Richard de Lucy,

and

Humphrey de

Bohun,

t he C o ns ta ble, had hurried

from

the North, and were reinforced in

Suffolk by the

Earls o f Cornwall,

Gloucester, and Arundel. The

armies met on the 16th October at Fornham St. Genevieve, on the

right

side o f the

river,

and the

rebel

force was

in a moment

crushed

by the superior numbers o f their opponents. Among the many pri

soners taken,

were

the

Earl

and

Countess

o f Leicester.

{Benedictus

Abbas,

6 8.

Hoveden,

306

v . Gul. Neubrig. l i b . 11. xxx. Ger-

vase, c o l . 14 2 6 . Diceto,

col.

573.)

Our

Historians

describe the

field

o f battle,

as

p r o p e Sanctum

Eadmundum, in loco qui dicitur Forneham, in quodam marisco, non

Jonge

ab ecclesia Sanctas Genevefa:

;

and speak

o f th e

river as

prope

camD. soc. 13. P

7/25/2019 Woiety


106 NOTES.

fluentem. This i s a faithful descrip tio n o f the place, and human

bones,

fragments

o f

weapons, and

other

relics

o f

war,

beside

pennies

o f King Henry II. have been occasionally found upon

the

spot. In

particular, in

felling,

in 1 8 2 6 , an ancient pollard ash that stood upon

a

low mound o f earth,

ab out fifteen

f eet in

diameter, near

the church

o f Fornham St. Genevieve,

(the

ground

being

within

the

Duke o f

N orfolk's park, b ut apparently part o f the churchyard at some former

time,)

a

heap o f skeletons, no t less

than forty,

was discovered, in

good preservation, piled

in

order, t i e r above

t i e r , with

their

faces

upward, and their feet pointing to the

centre. Several

o f

the skulls

exhibited

evident

marks

o f

violence, as

i f

they

had

been

pierced

with

arrows,

o r cleft with the sword. In the bed o f

the

river, in the

adjoining

parish o f Fornham

St. Martin,

was

also

found,

some

years

since, a go ld ring with a ruby, late in the p o ssessio n o f Charles Blom-

f i e l d , Esq., which

i s conjectured

by

some to be

the

ring that

the

Countess o f

Leicester i s related

(Matt. Paris,

128) to

have

thrown

away in her f l i g h t .

P. 1 , 1 . 5 .—t R. Prio r s u b s t i t u t e s . Robert the Prior continued in

o f f i c e

until his death

in 1200 ; vide p . 92.

—

.

6 .

—

ugo

Abbas.

Hugh,

Prior

o f

Westminster,

chosen

Abbot o f St. Edmund's, in 1157, was the ninth in succession from

Uvius,

f i r s t

Abbot.

/ ' . 2 , / . 4 .

Sepe

cappe sericeet ampulle auree e t alia ornamenta e c c l e s i e

impignorabantur.

Benedict,

the

Jew, so n o f Deodate, was, in 1171,

fined xxli. fo r taking certain sacred vestments in pawn. ( Ro t. Pip.

No rn . i Suff.

17

Hen.

II.) In

118 3, Sancto , the

Jew

o f St.

Ed-

nmndsbury, was fined v marcs, that he might

no t

b e punished

for

taking in

pledge

certain

vessels that were appointed

for

the service o f

the a l t a r .

( R o t .

Pip.

Norff.

t Suff.

29 Hen.

II.)

—. 8 .—saac, f i l i o Raby Joce. P.

2 ,

I . 9.—enediclo Judeo

de

Norwico. In the

1 King

Richard

I .

Isaac,

so n

o f Rabbi, was

fined

c c l i . that he might b e quit o f his part o f the tallage imposed upon

the

Jews by King Henry II. at G uildf o rd. ( R o t. Pip. ejusd. ann.)

In t he r eign

o f

King John, I saac the Jew o f Norwich made a fine

7/25/2019 Woiety


NOTES. 107

with the King

in

ten thousand

marcs,

to

b e

paid at

a marc

a day

during

l i f e

:

and

Hubert

de

Burgh,

Sheriff o f

Norfolk

and

Suffolk

in

1220,

accounted

fo r DCimli. arrerages o f the said f i n e . ( R o t . Pip.

N orff.

* Suff. 4 Hen. III.)

In 1157, when King

Henry

was at Winchester

preparing

to

s a i l

fo r Normandy, Benedict,

th e Jew,

was amerced in cccc

marcs.

And in

1185

he was fined

xl

marcs for transgressions. ( R o t . Pip.

23 Hen. II. ; 31 Hen. II. N orff. t Suf f. ) Vide Madox, Excheq.

P. 3 , / . 19.—

uando

Ricardus

archiepiscopus

jure

l e g a i i e v e n i t i n capi-

tulum

nostrum,

antequam

talem

exempcionem

haberemm

s i c u t

nunc

hdbemits.

Although the monks o f St. Edmund claimed exemption from ordinary

episcopal jurisdiction, under

royal authority, and,

with

the assent

o f

Pontiffs and

Primates,

exercised quasi episcopal power within

the

bannaleuca at a very early time, this exemption was on occasions

contested

by the Bishops o f the Diocess ; and the monks

hardly

seem to have acquired a perfect t i t l e to these

privileges, until the

Pontificate

o f Alexander III.

(Bulla

dat. apud Tusculum, v i j id.

Aprilis, an. Pontif. x i i i . 1172 . Regist. Nigr. de Vestiario Abb.

S.

Edm.

Bib.

Pub.

Cantab. M.

m.

4,

19 ,

f o l .

6 2 . )

It

was

then,

also,

that they

were exempt

from the visitation o f the

Archbishop

o f the

Province, as legatus natus o f the apostolic see, being afterward

occa

ionally freed from his interference as legatus a l a t e r e . Thenceforth,

i t was

no t unusual, in public

instruments relating to th e

Monastery,

to speak o f

i t , as

Monasterium Sancti Edmundi

ad

Romanam eccle-

siam

immediate

spectans, or nullo medio

pertinens.

To give

lustre

to the immunity, the Abbots were

specially privileged

by

suc

essive

Popes

to

use

th e

tunic,

dalmatic, and sandals,

and

to

exercise

various privileges

o f the

Episcopus l o c i .

On

t he early claims o f th e monastery to

exemption

from Episcopal

jurisdiction,

vide Hermannus,Miracula

S. Edmundi, MS. Cotton.

Tib.

B. 1 1 . f o l . 51 ; abridged in Battely, Antiq. S. Edm. Burgi, 142, Ap

pend.

X I.

under

the

t i t l e , Hermannus Archidiaconus de ultione

facta in

Arfastum

Episcopum

Est-Angliae

p er

S.

Edmundum

tempore

Baldwiui t e r t i i Abbatis, et ab ingressu monachorum

ibidem anno

7/25/2019 Woiety


108

. NOTES.

Li .,

e Registro

Rubro, B.

f o l .

38 :—

liarta

Willelmi Regis de

Actis

in

Concilio

Wintoniensi

An.

1081,

MS.

Cotton.

Aug. A.

xxv.

Regist. Nigr. f o l . 91 v . ; abridged in R eg is t. Sacr is t® Abb. Burgi

S.

Edm.

Bib.

Pub.

Cantab.

F . f .

2, 33, f o l . 24, and

g iv en t b er ef r o m

by

Battely,

146, App. Xn.

under

the

heading,

Testimonium

sentential

l a t a e contra Arfastum Episcopum : ,—pelman Concil.

tom. i . 534, Decretum

Concil.

Winton :—ulla Alexandra II. ne

locus ad episcopalem sedem posset mutari, Reg. Nigr. f o l . 52 ; com

pared

with

a

relation

founded

upon i t in Regist. Sacr. f o l . xi

;

and

another

relation from Marianus Scotus, MS.

Bib. Bodl.

V. 3, 7,

printed

in

Dugdale's

Mon.

Angl. edit.

1821,

i i i .

140,

Appen.

X

. beaded,

De

l i t e quadam inter Abbatem et Episcopum Tedfor-

densem

:

—almesbury

de gestis Pontif. f o l .

137.

The chief papal privileges to the monastery will be found in the

Registrum Nigrum de Vestiario Sacristae, Pyncebeke, and Curteys.

P. 3, / . 30 . Ego s i m i l i t e r incarceratus

fui, e t

postea apud Acram missus.

Castle Acre, West Acre, and South Acre, in N o r f o l k, ar e a l l de

scribed in

Domesday

Book under the denomination Acra. At

Cas

t l e Acre, William

Earl Warren founded a

priory as a cell

to

the

Cluniac

Monks

o f

St.

Pancras,

Lewes.

At

West

Acre

was

a

priory

o f Austin Canons, founded b y , o r under the protection, o f Ralph de

T oni. (Dug.

Mon. v . 43

;

v i . part

i . 575 .) It

was doubtless to one

o f these priories

that

Samson was

sent

fo r

correction.

The circum

s tance s o f his disgrace

are

related in our text, p. 35 .

P. 4 ,

I . 8 .

—

xempcionem

a potestate

predicti l e g a t i .

In 1175, Hugh

Abbot

o f

St. Edmund's, notwithstanding

the

spiritual privileges he

then e nj o y ed, o b taine d from Alexander III. a special exemption

from the

jurisdiction

o f any other

ecclesiastical

authority

than

th e

pontiff, o r his legate a

latere

; and

subsequently,

in

the

following year

as i t would seem, th e Monastery was exempt from

the personal

interference of Richard, Archbishop o f Canterbury, as legate a latere.

(Bullae

Alex. III.

Reg.

Nigr. f o l . 6 4, 6 9, 70. )

—. 23.— Jurneto judeo.

In

23 King

Henry

II.,

Jurnet, the

Jew o f

Norwich, was amerced in mm. marcs; and he stood amerced.

7/25/2019 Woiety


NOTES.

109

in the

31st

year o f the

same

King, in

mmmmmdxxv.marcs and

a

half,

fo r

which

deht

the

whole body

o f

Jews

were

chargeable

;

and

they

were to have Jurnet's effects and chattels to enable them to pay i t .

He gave

King

Richardmdccc. marcs that he might

reside

in England

with the King's

good will.

(Rot.

Pip. 23

Hen. II.; 31

Hen.

II.;

5 Rich.

I . N orff.

and Suff.) Vide Madox.

P. 4, / . 33.—enedktus de Blakeham. The genealogy o f Benedict

de

Blakeham,

and

his

transactions with th e Convent, may be

seen in

the History o f

Suffolk, Thingoe Hundred,

under the parish o f

Lack-

ford.

Other

notices o f

the

family also occur in the same volume

under

Flempton,

Nowton,

and Whepsted.

P. 5, / . 28.—rreptoque i n i t i n e r e . The Chronicle o f John de

Taxster, Monk o f St. Edmund's, records

the

calamity o f Abbot

Hugh,

in these words

:

1180, Hugo

Abbas

Sancti Edmundi, de

Sancto Thoma veniens, equo

lapsus

cecidit, et s i c languore et senio

deficiens, obiit. MS. Cotton, Jul. A. i . f o l . 31 ; MS. Harl. 1132.

Some account o f this Abbot may

b e

seen in Battely, 78 .

P.

6 ,

I .

22.

—

ransfretaverunt.

King

Henry

II.

kept

Christmas

at

Le Mans.

(Bened. Abb. an. 1180, p. 353.)

—.

25.

Data e s t

custodia abbacie

Roberto

de Cokefeld

e t

R.

de

Flamville. The accounts rendered by th e wardens o f the Abbey o f

St. Edmund during the vacancy, are

happily

preserved in

the

returns

which

Wimer, the

Sheriff o f Norfolk and

Suffolk,

made

to the

Ex

chequer for th e 27th and 28th years o f King Henry II. and are

as

follows

:—

( Ro t. Pip .

xxvij.

Hen. II.

N orff. t Suff.J

Abbatia de S' ^Edmundo.

Robt9

de Chokefeld 7

Robt9

de Flamvitt reddt Comp de ccc. 7

xxvjii.

7 x i j

S

7

i i i j d de

exitu Afebie

de S' Jldmd de

parte A f i f c i s

p? victu Monaco* • scdm antiqa

asS

firmar

man9io^

Afibie. In

thro

CC 7 lxix

t i

7

x ix

S .

7/25/2019 Woiety


HO

NOTES.

Et in

corred

A bb is de v j ebd

anqa

moriref

x x j t i .

Et in corf

Archiepi

Norweg

xxxvti.

a

vigta

S '

Lauf

usq,

ad

die

S'

Luce

Evgtiste, set de lx x dieb3

pbrR.

Et

Wigano

Ctico Godefri de

Luci j m. de redditu suo q habebat de

Abbe

de

dim

anno.

Et quieti

s ? .

Id

custodes

reddt comp de

xxj

t i 7 i j S 7

i i i j

d de sup plusag ej9d

A b b i e pp? vendi blado^

h.

anno. In thro xvij t i 7 v . 8 7 v i i j d .

Et deb

lxxvj.

S 7 v i i j d de q b3 x x xv j

S .

7 v i i j d remanet S r Baldr

de

Brochford

7

xl

3 s f Johem f i t Fulchi p blado 7 instauf qd

asportavef.

Id

redd

comp

de

j

m

de

relev

Walt9 i de

Westlea.

In

thro

libaver. Et

quieti

s t .

I d redd comp de

ix

t i 7 v i j .

3

7

i i i j

d .

de minutis

pquisicoib3

Abbie.

In

thro libaver. Et quieti S t .

Id

redd comp de

xlix s .

7 j

d

de

minutis exitib9 ej9d

Abbie.

In thro libaver. Et quieti S t .

(Rot. Pip.

xxviij

Hen. I I .

Norff.

i S u f f . )

R o b t 9

de C ho k e f eld

7

Rob

de

Flamavill

redd

Comp

de

lx t i

7

x S de

firmis

maflio^ ei9d

A b bie

a f e s t S '

Mich

usq3

ad electioem

A b bis scdm antiq asg manuoj Abbie.

Et de

C

7

v S

de

firm duos manlios

q

n S t

ad

firma scdm

a n t i q ass de qarta pte anni. Et de x i i i j t i 7 i i j S . 7 i i i j d de suplusag A b bie

pp? vendit

blado^. Et de xxxij t i 7 x i j s 7 j d de

q r t a

pte reddit9 statuti

1 Cama

Abbis. Et de

xxx

S 7

i i j

d de

pquisicoib3 ei9d Abbie.

In

thro x l i j t i

7 x v i j

S

7

i i i j d .

Et

in

l i b a t

Archiepi

de

Norweia l i x

t i 7 x .

S .

de x v i j

septim p b r R .

Et Wigano ctico j m.

Et deb

x i i q remanent

s r Osbtu

de Glanvill.

Id

redd

comp

de

eo d debito. In thro

vi t i . Et

deb

i i i j t i .

Baldewin9 de Broch

o rd de b xxxvj S . v i i j d de sup plusage

A b b i e pp?

vendit

blado^

i l l o anno.

7/25/2019 Woiety


NOTES.

Ill

Johes f i t Fulcherij deb xl 3 . p blado instaurafnti qd asportavit.d redd Comg de x g . de relev Willi de Wridewell. Et de

d i f f i . in de relev Robti de Hasteda. In thro l i b a v ' t . Et quieti S t .

Wecollect

from

these

accounts that

th e

rental

o f

the

Abbot o f

St.

Edmund's fo r the year 1181, that i s to say, from Michaelmas 1180 to

Michaelmas

1181, according

to the ancient

assise, and

e x clusive o f

the sustenance o f th e

monks,

who

had their own portion

o f

lands, was

32 6Z . 12 s. 4d., o ut o f which, was paid in corrodies, 56/. 13s. 4 d. Of

these

corrodies,

2l£.

was

allowed for

the A b bo t's ex penses

for six

weeks

before

his

death,

and 35?.

was

paid

to the

Archbishop

o f

Norway,

then lodged by

the crown,

for

the

time, in the Monastery.

Of

other

monies,

beside

the rents o f assise, were 21/. 2s. A d . , fo r corn

sold

;

b ut

o f which

sum,

3 I . 16s. 8d.

was

y et due from two

o f the

purchasers ; 13s. 4 d.

paid

by

Walter

de Westley fo r his

relief;

and

9 1 . I s . 4d. the amount o f the minute perquisites o f the abbey : the

minute

issues

therefrom

being

2 l .

9s.

Id.

The account fo r

the year 1182 i s reckoned from

the preceding

Michaelmas up to the time o f the election o f Abbot Samson in

the

month

o f

February.

P. 7, 1 . 14.—illelmus s a c r i s t a . This Sacrist was surnamed War-

dell.

( Liber

Albus,

f o l . 114 v . ) Vide Dugd.

Mon. vol. i i i .

162, e

Regist. Abb. S. Edm. in

o f f i c i o

Ducatus

Lane.

— 22.—d magnam turrim e c c l e s i e

construendam.

L. 25.—d

turrim edificandam e t

perficiendam.

P.

15 , I . 19.

Velavit autem

pedes

sancti martiris quando lurres e c c l e s i e a

centum annis

inceptas

perfecto consummavit. There can

b e

no doubt

that

these pas

sages

refer

t o

the

great

bell

tower,

and

the

lateral

towers,

o f the

west end o f the monastic

church

begun

by

Abbot

Baldwin,

o r

his

successor

Robert ; ruins o f some portion o f which are y et to

b e

seen.

Vide Historical Notices o f the Great Bell Tower o f the Abbey

Church o f St. Edmundsbury, Archaeolog. XXIII.

327.

According

to Taxster, f o l . 35 , Samson's Tower was

blown

down

the

year

before

his death, 1210, turris ecclesiae Sancti Edmundi aliquo impulsu

venti cecidit ix Kalendas octobris.

7/25/2019 Woiety


112

NOTES.

The

magnificent

Norman

Gate-house

a t

the entrance o f the church

yard, s t i l l

standing,

i s

distinguished

b y

the

monastic

writers

from

the

campanile o r b e l f r y , under the name o f the G reat

Gate

o f t h e Church

o f

S t . Edmund, or

the Great

Gate

o f

t h e

churchyard,

and was probably

the

work of Hervey the S a c r i s t , i n the time

of

Anselm, seventh A b b ot . (Re-

g i s t . Nigr. passim. Regist. Curteys, pars 1 , f o l . 309. Nomina Sacris-

tarum.

Dug. Mon. v o l . i i i .

p . 162,

Append. xxxn.

e

Regist.

A b b .

S.

Edm. i n

o f f i c .

Ducat. Lane. f o l .

84.)

I t was a t

t h i s

gate, ad p o rtam

cimiterii, that the monks received Samson, vide p . 1 8 . This Gate-

bouse,

now converted

i n t o

a

b e l f r y , was

certainly

no t

used for

that

purpose

u n t i l

a f t e r

the

f a l l

o f the

b e l l

tower

i n

1430,

and

probably

no t until a f t e r the destructio n o f the Monastic Church, as the b e l l

tower wo u ld se em t o have b een r e b u i l t .

P. 8 , / . 1 3 .—empore w e r r e . The s h e r i f f s o f N orf olk and Suffolk,

i n

their

return t o the Exchequer,

f o r

the 21st

year

o f the reign

o f

Hen.

II. an. 1175,

allude

t o

the

commotions

produced

during

the

two preceding years i n the e a s t counties b y the

defection

of the Earl

of Norfolk,

aided b y

the

Flemings, under

the name o f the war o f

Earl

Hugh.

In

the

same

return we

have

the costs expended for levelling

the

Earl's

Castle

o f

Framlingham.

Et

in l i b a t Alnodi Ingeniatoris

7

carpent.

j cementario^ q°s

sec dux ad ps?nend

c a s t 1 de Framil-

lingha.

x i i i j

f t 7 xv

8 .

7 x j d p b f

Ric

de L ucj 7 p visu

Rob

Man

t e l

7

i p i 9 Alnodi. Et

I I ad

peqandu

fossatu

ej^d Castelli xxxvj

g . 7 j d

p

b r R ( Ro t. Pip . 2 1 Hen.

I I .

Norff. 1 S u f f . ) In the next

year we

have the

further

charges,

on account

o f this demolition,

and also fo r pulling down the castle o f Walton. Et in

custamto

ps?endi

Cast 1

de

Waleton

x x x j

t i

7

v i i j

S .

7

i i j

d

p

b r R.

et

p

visu

R o b ti de Willavesha et Alnodi

Ingen.

Et p psternedo

Cast™ de Framingeha v i j . t i . x S . 7 v j p id b r 7 p visu p9dcos.

Id Vic redd comp de xxj i i 7 x i i j

S .

7 i i j d . de warnis de

Castelli

de Waleton vend p visu

Ric

de Braford 7 Edmdi

Brechehert.

In

thro xx t i 7 x i i j

S .

7 i j d . Et in custamto portandi 7 reportandi

7/25/2019 Woiety


NOTES. 113

pdicta

warn de Waleton ad Gipesw xxv

3 .

et j

d.

(R ot. Pip.

22

Hen.

II . N orff. 8 ,

Suf.J

Other

incidents touching this

war

may

b e

gleaned from

the differ

ent accounts o f the Sheriffs

above

referred to ; and some

o f

th e entries

o f

disbursements for

the repairs o f the Castles o f Norfolk and Suffolk,

in

the

hands

o f the crown, are

no t without interest.

P. 9 , I . 8 . Abbas Ordingus. Ording succeeded Anselm as Abbot

o f

St.

Edmund's in 1148, and

died

31

January,

1156.

(Chron.

Tax-

ster, f o l .

27;

MS.

Harl.

1132; Liber Albus

Mon.

S. Edm. MS.

H arl. 10 0 5,

f o l .

37.)

—

. 23.—

Baratoribus Norfolcie.

Alluding

t o

Samson

the

future

Abbot,

who was a

native o f

Norfolk and

spoke the

dialect o f

that

county, as our Historian elsewhere

remarks,

adding, that

they

called him paltenerium e t

baratorem

de Norfolcie.

P. II, / .

6 .

—

empore

minucionis.

At

stated times in

the

year, there

was a general blood-letting among the monks. (Martene de Antiq.

Eccl.

Ritibus.) The

manner

in which this

was

performed at St. Ed

mund's,

may

be

seen

in

th e

Liber

Albus

before

cited,

f o l .

193

v .

De minutis sanguine ; and

among the

servants in

the

infirmar y o f

the

Monastery, was Minutor

cum

garcione. (Lib. Albus, f o l . 44.)

/ ' .

12 , I . 5 . Vacante Abbatia perhendinmit Archiepiscopus

Nurweie

apud

no s in

domibus abbatis,

habens p er preceptum regis singulis dicbus x s o l i d o s

de

denariis

Abbatie. In 1180, Augustin, Archbishop o f Drontheim,

taking part with Magnus, King o f Norway, against Suer, a success

ful competitor for the throne, whose sovereignty the Archbishop would

no t

acknowledge,

l e f t his

See, and

came

t o

England.

(Bened.

Abb.

349

—

5 2 . ) I t appears,

from the

accounts

o f the

wardens

o f the

Abbey, cited in a former page, that the Archbishop remained in the

Monastery,

from the vigil o f

St.

Laurence, 9

Aug.

1181, until ab out

the

time

o f the election o f Abbot

Samson, in February

following,

and

that

th e c o rr o die s allowed him amounted altogether

t o

94/. 10 s.

—

. 10 . Eodem tempore Juit

sanctus puer Robertas martirizatus .

Under

the

year

1181,

in

the Chronicle o f

John

de Taxster, before

camd.

soc. 13 . Q

7/25/2019 Woiety


114 NOTES.

eited, we read,

f o l .

31. Puer Robertas apud Sanctum Edmundum

a Judacis

martirizatur

i i i j 0

idus

Junii,

feria

i i i j a .

Vide

Gerv.

c o l .

1458. St. William i s related to Lave been martyred by the

Jews at

Norwich in 1137. (Saxon Chron.) Among other stories o f similar

tragedies in the same century,

may

b e noticed the

martyrdom

o f the

boy at Winchester in 1192 . ( Ric. Divisiensis,

59.)

At

a later

time, certain Jews o f Norwich,

who

had been imprisoned

for circumcising a Christian child,

were

fined c marcs, to have

respite touching the same.

( R o t .

Pip . 31 Hen.

III.

N orf.

&

S u l l - .

m. 1 . a . ) The Prioress's tale in Chaucer, and the Scottish

Ballad

o f

the

Jew's

daughter,

ar e

beautiful

illustrations

o f

th e

popu

lar

tradition o f th e cruelty

o f

the

Jews

towards the Christians.

We have no t met

with

a copy o f the relation o f the

miracles

o f St.

R o be rt, compiled by our

author.

P. 10 ,

/ .

20.

—

ieholaus

de

War-mgford. This Nicholas, a monk

o f

St. Alban's, prior o f Wallingford, succeeded Osbert Foliot as Abbot

o f Malmesbury,

about

the

year 1183,

and was

deposed

in 1187.

(Dugd. Monast. Malmesbury.)

—

.

21.

—

ertrandum

Priorem

Sancte

F i d i s ,

postea

Ahbatem

de

Certesia. Bertrand succeeded

Aymer, Abbot

o f

Chertsey.

(Dugd.

Monast. Chertsey.)

—.

22. —Domlnum 11. de Sancto Neoto,

monaehum de

Beeco.

Herbert occurs

Prior o f

St. Neot's, in 1159

and 1173.

Gorham's

History

o f St. Neot-s, 8vo. 1824, p. 93,

and

Appendix o f Charters,

Nos. 52, 4 67.

P. 17, L 16 .—o s presentastis mihi

Samsonem:

non novi eum.

Battely,

on

the

authority

o f

the

Registrum

Pyncebeke,

where

we

have

no t f ound the

detail,

states that

Samson

was the Confessor o f

Henry II.

The historian pro bably

alludes

t o

the

vague

petition

o f

the townsmen o f St. Edmundsbury, in the 14th

King

Edward

II.,

touching the ho sp ital o f St.

Saviour.

Vide Regist. Nigr. f o l . 13.

It

i s manifest

that Samson

was a

stranger to the King

up

to the time

o f his

election ; and i t

elsewhere appears, that, before

he entered

the

noviciate,

he

taught

in the schools at St. Edmundsbury, o r

i n

N orf ol k .

7/25/2019 Woiety


NOTES. 115

P. 17, / . 19.—

per veros

oculo» Dei. L. 25. Per oculosDei. At the

conference between Henry and St.

Thomas

o f Canterbury, at

Frete-

val,

the

King,

in

a

contemporary metrical l i f e o f the Saint, i s made to

exclaim

:

Par

les oilz

Deu, f a i t i l ,

tute

la guerpirai,

E mun f i l

e

mun regne tut

vus

comanderai.

Guarniers

de

Pont Ste.

Maxence. Sekker 110.

Other examples o f th e use

by

the King o f this favourite oath, occur

in the same poem.

—

. 31.—enedictionem suam accepit a domino Wintoniensi. Richard,

Bishop o f Winchester, assisted

by

Augustin, Bishop o f Waterford,

gave

Samson

the blessing, on the 2 8 th F eb ruary , 1182, at Merewell ;

and on the 21 March following, being Palm Sunday, the

new

Abbot

was

received by

the

Monks

o f St. Edmund. (Chron. Taxster, f o l . 37.

MSS. Harl. 1132, f . 447.)

P.

18 , / . 24.—Martin

adhuc. This

r esp o nse o ccurs with the

musical notes, in the o f f i c e fo r the feast o f St. Edmund, in a MS. Life

and Miracles o f the

Saint,

o f the

time

o f Abbot Anselm, who ge-erned the monastery from the

year 1121

to 1148.

The MS.

which

contains

a series o f remarkable

miniatures,

was formerly the property

o f the family o f Parker o f Browsholme, in Yorkshire, afterward in

the

Towneley Library, and now

belongs

to

Mr.

Booth,

Bookseller,

London. It i s

described fully in the catalogue f or sale o f Mr.

Towne-

ley's

b o o ks .

The response

follows the sixth

lesson

in

the

Mattins,

and a

fac

simile i s here given o f i t .

-T»-

con-jumma

t u c r -teaddtatm ^vlzo x xC t t f t /

4 t s r .

7/25/2019 Woiety


116

NOTES.

Warnerius, a b b o t o f Rebais,

homoquidem

religiosorum moruni,

sed

et

pollens

dignitate

litterarum

cum

dulci

modulatione

neuma-

rum, visited the Monastery o f St. Edmund in the time o f

King

William I . , and composed

four

antiphons in honour o f the Saint.

(Hermannus,

f o l . 60 v. ) Vide Resbacum. Gallia

Christiana,

Tom.

v i i i .

c o l .

1683. Garnerius Abbas.

P. 19, / . 8.—imerus vicecomes. Bartholomew Glanville, Wi-

marns

Capellanus,

and

William Bardolf were Sheriffs o f Norfolk

and

Suffolk,

from the

16th

to the

22nd

years o f

King Henry II.

Wimer

was

alone

Sheriff

from

the

22nd

to

the

34st

years

o f

the

same

reign

; and in

the

latter

year

was

indebted cc marcs

fo r

the dis

charge o f himself and his

o f f i c e r s

from a l l claims, on

account

o f his

Sheriffdom. ( Ro t. Pip . Norff. & Suff.)

—. 21. D ixit novum

sigillum

e s s e faciendum, e t cum mitra esse

pingendum.

This seal

i s

the subject o f the Frontispiece.

I ' . 20,

/ . 12 .

—t

ecce

Thomas de Hastinga, cummagna

mnltitvdine

m i l i -

tum, ducens Henricum nepotem suum nondum militem,

damans

senescaltlium

cum consueiudinibus s u i s , s i c u t carta e j u s l o q u i t u r . Henry de Hastings

claimed

t o b e hereditary steward o f the liberty o f St. Edmund,

as

heir o f

Maurice de Windsor.

Lidgate,

in Suffolk, was

parcel

o f the fee o f William de Wate-

v i l l e , at the time o f th e

Norman

Survey. (Lib. Domesday, f o l . 434 b . )

Subsequently, the Conqueror gave

i t ,

together with Blunham, to

Ralph, to hold in

fee

o f the Abbot o f St.

Edmund's,

by the service o f

Dapifer o r Steward. (Charta regis Willel.

postea

; Iter Salom.de

R o f f . and Soc. Justic. 15 Edw. I . Regist. Pyncebeke, f o l .

317

v .

Lidgate.)

Abbot A l b old,

between the years

1115 and

1119, granted

the

lands,

with

the

o f f i c e ,

held

by

the

aforesaid

Ralph,

to

Maurice

de

Windsor

and

his heirs ; and

King

Stephen confirmed

the

grant.

(Chartas Alboldi Abb. et Reg. Stephani, postea.)

In 1130, Maurice de

Windsor

and Egidia his wife gave to

the

Cathedral o f Norwich a Chapel o f St. Edmund with lands at

Hoxne,

that

therein

might b e placed a

Convent

o f Monks, t o pray

for

the

7/25/2019 Woiety


NOTES.

soul o f

Ralph,

the D ap if er, who had new

built the

same from the

ground.

(Registr.

prioris

et

conv.

Norwic.

Tanner.)

King Henry II . by his writ o r

charter,

addressed

t o

William,Bishop

o f Norwich, who governed the See from 1151 to 1177, confirmed to

the Queen's Dapifer, Ralph de

Hastings,

the land

and

tenement o f

his predecessor Ralph, Steward o f St. Edmund's, and o f Maurice de

Windsor his maternal uncle.

And

by another Charter, at a later

time, the

King

confirmed to

his

steward,

William

de Hastings, the

stewardship

o f St.

Edmund's, and

the

lands belonging to

i t,

as

the

same had been held by his respective paternal and maternal uncles,

Ralph

and

Maurice.

(Chartae,

postea.)

This William de Hastings held o f th e Abbot o f St. Edmund's

f i v e

knight's fees, including Lidgate and Blunham, de veteri feoffa-

mento (Lib. Nig. Scacc. 2 8 1 ) ;

and these

desce nded, wi th the ste

wardship, to Henry, his so n and

heir,

(Dugd. Baron.

t i t .

Hastings)

tb e

claimant

o f

the

privilege. He continued a

minor

in 1188, his

o f f i c e being then f i l l e d by Robert de Flamaville, who held i t at the

time

o f his being one o f the wardens o f the

Abbey

during th e vacancy.

(Antea,

p. 6. Fin. S u f i .

34

Hen.

II. Regist.

Nigr. f o l .

172 v. )

Henry

accompanied

King

Richard to

the

Holy

Land, and

had

a remission on that account o f the scutage

payable by

him

fo r

the

fees

which he

held o f St.

Edmund.

( R o t .

Pip. Norff. &

Suff.

3 Rich. I . )

Dying

without

issue,

William de

Hastings,

ancestor o f

the

Earls o f

Pembroke, in the 7 Rich. I . paid 100 marcs as his

relief f or

the lands

and

o f f i c e o f

his

brother Henry.

( Ro t. Pip .

ejusd. ann. N orff. &

Suff.)

We annex the

charters

under which Henry de Hastings claimed

th e

stewardship, as

documents

interesting in

themselves,

and

import

ant

to the pedigree o f the noble house o f Hastings. Blomefield, the

Historian

o f

Norfolk

who

does

no t

appear

to have

seen

these

char

ters,

represents th e family o f Hastings to

have

acquired th e

steward

ship

o f St.

Edmund's, by the

marriage

with Erneburgh de Flamaville.

(Hist. N o r f . vol. i . p. 168 .)

7/25/2019 Woiety


118 NOTES.

Charta;

e Regist.

Curteys Abb. S. Edm. parte I . f o l . 31, v . 32 ,

penes

Edm.

Wodehouse

Ar.

W. Rex Angt

B. Atfei de

Sco

Edmo t

H. Camlario

i

H.

de

Bochelanda

t

o mib ) Baronib3

suis

de Norff. i

S u f f .

i Bedeford-

shire Francigenis

i Anglicis

saitm. Sciatis me concessisse Ra-

dulpho dapifero

pdci

Afibis terram de Lidgate t de Blunh m

t

quicquid

ad illam

ptinet

here

i

de

Sco

Edmo

i de Abbe

tenere

tam bn

qua

unq m

melius

tenuit p vnu

diem

xt vna nocte. Et

s i

aliquid injuste

de

i l l a terra ablatu est pcipio

vt

totu iuste red-

d a t r . Et volo vt p magnu honore illam teneat i nolo ut a l i c u i

quicq m

respondeat inde n i s i ego

pcepo

vel Abbas

dns suus.

T .

Walch

Epo de

Wincestr. i

Comite de

Mellent

i

Rann

Capetto de

Bainardo.

Ego Alboldus a dei gra Abbas Sci Edi do J concedo Maurico

de Windleshore totam

terram

quam Rads Dapifer

pdecessor

suus

tenuit

de

Sco

Edmo i totu

dapiferatum

de

tota

terra Sci

Edi

cum oT

consuetudine i o i libacone

que ptinet

ad eunde

dapife

atum

s c i t t cu liberacone sua i c t i c i sui i

v i i j

hoim

i v i i j

equos cu

dimid

sextario

vini

s i

vinu

a f f u e r i t i

cera

cum

x x i i i j

candelis

t

c i i c e r v i s i a . Cum vero Mauricius pnoiatus

i e r i t longe

aut ppe in

s e r v i c i u . meum

ad

custum meum i r e debet

honorifice sicut Dapifer.

Et

s i c do t

concedo

Maurico

pfato

t

heredib3

suis tenere in feodum

i hereditatem totam

terram pnominata i totu dapiferatum

cu

onii

consuetudine i o i

libacone ptin eidm dapiferatui

libere

i quiete

honorifice i integre ex

coi consensu i

plena

concessione tocius

c a p i t l i . Testes sunt de homib3 Abbacie, Berardus, Anselmus,

Berinus, Albtus

de

Sco Dionisio. Warinus f i l i u s

Burchardi.

Fulcherius

fraf

Godrici.

Simundus

sine

pecunia.

Adam

f i l i u s

Lemmeri. Godeschaldus. Brien. Robtus

f i l i u s

Walteri. Bernardus

f i l i u s

Gonde. Walt de Osuvile. Rads de Camamville. Robtus de

Satsy. Wittusde Goye (Bo ye). R ogerus f i l i u s Engenulfi. Deista

terra

f a c i e t

serviciu pro

t r i b 3

m i l i t i b ) . Et

sup hanc addidi

e i

eciam in hereditatem totam

terram

lvonis de

Gessyng

pro

Vide Regr.

Nigr.

f o l . 16 6 v .

7/25/2019 Woiety


NOTES. 11C

servico

duo£

militu

p

co e consiliu i concessum

tocius Capitti.

Et

i t a firmiter ho c

e i

concede-

ut quoquomodo

eveneat de

i l l a

terra

ipe semp

heat serviciu de

e a .

Huic concessioni affuerunt testes

Alanus

films F ro do nis. G ilb ertus f i l i u s

Fulcheri.

Berardus.

Gillibtus f i l i u s Frodonis. Ricus f i l i u s

Walchelini. Anselmus.

Wiftms

i Robertus

f i l i i

e i u s .

Wiftms

f i l i u s

Ailboldi.

Wulwardus

p s b i t e r . Oswardus c t i c u s . Radulphus f i l i u s Gotselini. Ada

f i l i u s Lemneri. Canenutus. Lemmerus t

f r a t r eius Burchardus.

R o b tus de Wyndeleshore. Reinaldus de

VVyndeleshore.

Phus f i l i u s

Geroldi.

Rads

de

Cammavile.

Walterus

de

Osuvile.

Nichole

f i l i u s D urandi. Wif tus de G a y . Robtus de S a t s i .

Stephus Rex

Angl Archepis

Ep Ts Comitib3 Baroii Vic f i d e l i b j

suis ofnib3

Francf? i

Anglis tocius

Anglie sattm. Sciatis

me

con-

cessisse t dedisse Maur de

Wind?

totam

terram

suam t minis-

teriu suu t omia sua de quocumq3 teneat sicut umq m melius

tenuit

tempore Henrici Regis in b osco t in plano t in

o f f t i b 3

a l i j s l o c i s cum

soca t saca t t o l t teme t infongenebrok' t cu a l i j s l i b e r t a t i b 3 i quie-

taconib3 suis sicut umq m melius tenuit t liberius tempore Heni c i Regis avueti mei i teneat ea th i in pace t honorifice

t

l i b e

i quiete. T . Henrico Epo Winton. J Hugoii B y g . i Sagihe

de Say. t Adalard de

Bathnian.

H. Rex Angt Dux Norman t

Acquit

t Com

And

Wiftmo Norwi-

cen Epo Justic Vic Baron t ministris t om b3 f i d e l i b 3

suis

Francis t Anglicis de Norff. i S u f F . t Essex i de Bedfordshire i de

Northamptonshire

saitm in dno. Sciatis

me

concessisse t

confir-

masse Radulpho de Hastynges Dapifero Regine t heredib3 suis

totam terram t to tu ten quod f u i t Ratli dapiferi Sci Edi t Mau-

r i c i j

de

Windelshore

avueti

sui

de

quocumq3

tenuerint

de

cuius-

cumq3 feodo s i n t t noinatim totu dapiferatum de tota terra t

tenura t honore Sci Edi i Afebis Mo chos Sci Edi sicut pdicti

Rads

t

Maurici9 eundem dapiferatum umq m melius t liberius

t

integrius tenuerint tempore

pdecessoi

meo^ Regu Anglie. Quare

volo

t

firmiter

pcipio qd pdcus Rads de Hastinges

t

heredes sui

heant i teneant totam pnominata

terram

i

tenuram

t

dapiferatum

7/25/2019 Woiety


120 NOTES.

cum

soca

t

saca

i

t o l

t

team

i

infangenotft

i

cum

ofhib3

a l i j s

l i b t a t i b 3 i l i b i s

consuet

* quietf

suis

t cum omib3

ptinencijs

suis

in bosco t plano in pratis i pasturis in aquis i molend in

v i j s

i

semitis

infra burgum i extra i in omi b3 l o c i s t

in

omib3 reb3 que

ad

illam tenuram t dapiferatum ptinent Ita bn i in pace t libere i

quiete

t

plenarie

t integre sicut

pdci

ancessores sui

umq m

melius

i

liberius

quiecius plenius t

integrius

tenuer an eos i sicut carte

Regis W. i Regis H. avos meos testanf. T . R . Com Legrec t R.

Com Cornub i W. Comite Glouc t Rico de Lucy i M. Biset

Da-

pifero

i

J oc e

de

Baift

i

Wid

de

Sanforda

apud

Neweberiam.

H. Rex Anglie i Dux Norman i

Acquiet

t Comes

And

Archie-

pis Epis Com Baron Justic Vic i Ministris i omi b )

homib3

suis

Francf

i Angl sattm.

Sciatis

me concessisse i carta

mea confir-

masse Wiitmo de Hastyngs dispensatori meo dapiferatum Sci Edi.

Quare

volo qd idem Wiftms i heredes

eius

heant i

teneant dapife-

ratu illum bn i integre i

in

pace cum omi b3 p t i f i

eius in

libera-

conib3 t feodis t innominati

cu

Legata t Bluneha t a l i j s l o c i s t

reb3

eidm

dapiferatui p t i f i sicut

Rads

patruus eius eu melius

huit

t

tenuit

vt

Mauricius avunctus

eiusdem

R adulphi. T .

Wiftmo

Malet dapifero. J ose de B a i l l o l . Alaii de Novilla. Wiltmo de

Lanvolei. Hug de Loncamp. Hugon de Gondevilla. Hug de P i r i s .

Waltero de Donstanvilla. Rofeto

f i l i o Bernardi.

P

manu Stephi

Capetti t Cantoris

More?

Apud Porcestram.

P. 20,

/ .

32 .—t retraxerunt duodecim l i b r a s de duodecim mili-

t i b u s , dicentes quod UK x i i debent adjuvare a l i o s x l . In the

returns

to the Exchequer o f the 28

Hen.

I I . (An. 1182) i t i s c e r t i f i e d that,

Abbas

de

S .

Edmundo

de b

x i j 1 '

t

x s .

de

Milit q»s

n

recogn.

(Rot.

Pip. ejusd. ann. Norff. & S u f f . ) In the 34th year o f the same

King, the Sheriff returned, Abbas de S ' Ediftdo redd Comp de

x l i i . p

xl

militib9

q°s reco gii se debere

regi. ( Ro t. Pip . ejusd.

ann. N o rf . & S u f f . )

7/25/2019 Woiety


NOTES. 121

P.

22, / .

8 . Hunc autem

librum vocavit Kalendarium

suum. A

tran

script

o f this Kalendar

i s embodied

in the

Liber

de Consuetudinibus S.

Edmundi,

apparently compiled

for

Abbot Richard de

Draughton

early

in

the

14th century, which MS.

formerly

belonging

t o th e Corn-

wallis family, i s now in the possession

o f

th e editor o f this Chronicle.

In the Introduction to

his

History o f Suffolk, p . x i i . may be seen

Samson's survey o f the

Hundred

o f Thingoe,

and

the order o f

i t

will

b e

found

to c o rr es p o nd wi th the o utline o f

the

Kalendar. The

survey

o f the Liberty o f S. Edmund's

i s

an invaluable

link

in

the

chain b e

tween the Domesday returns, and the surveys before th e King's Jus

tices

in

Edward

I .

P. 25, I . \1.—Oslerto f i l i o Hervei.

This

Osbert was one o f the

King's Justices

at Westminster,

in th e

7th

Richard

I . (Fin.

ejusd.

Ann.)

P. 26 . I . 13—eludinensium. The scho o l o f Abelard, i n th e Uni

versity o f Melun,

which

excelled

i n the

dialectic art

o f

that

metaphy

sical age.

P. 29,

I . 13.

—t

i n

monachalu

decern e t septem nnnos. This i s con

firmed by John de Taxster, who in his

Chronicle, under the year

116 6, says,

Sampson

de Totigtune, factus est monachus Sancti

Edmundi :

Abbas futurus, Julius,

A.

I ,

f o l .

30 v . In th e

MS.

Harl.

1132,

we

read Sampson de

Totingtone. The

abbot,

we must

ob

serve, derived thesurname

here

given, from T ottington, in th e hundred

o f Weyland, in N o r f o l k, o f which

county

we have

abundant p r o o f

that

he was a native. By Battely, who

i s followed generally

by

later

writers, Samson

i s

surnamed in error de Bottington, upon th e au

thority, as stated, o f

the Registrum

Swaffham, a chartulary o f St.

Edmund's, now no t known

under

that name, which, i t

would

seem,

was compiled by John Swaffham, Sacrist o f St. Edmund's,

in 1472 ; vide Tanner. The

authority

o f the

MS.

o f John de .axster,

written

in the reign o f Edward I . i s certainly to b e pre-

CAMD. soc.

13.

R

7/25/2019 Woiety


122 NOTES.

ferred to

the

Registrum Swaffham, i f i t contains th e

name

cited ;

and,

in f a c t , there i s no

such

place in

N orf ol k,

as Bottington.

P. 32, I . 13.

—uestu

ague b e n e d i c t e . It was anciently

the

custom in

England, as i t continued during the last century in some parts o f

France, fo r

the scholastic

clerks

o f a parish, t o

carry

holy

water

on

Sundays and

f e a s t s ,

after

high

mass, to

the

houses

o f th e

parishioners

and

to

sp rink le the whole

family. For

providing exhibitions

fo r

clerks, by the Synod o f Exeter, cap. 2 9, i t i s declared and ordained,

as

follows :

Anostris

majoribus saepe audivimus recitari,

beneficia

aquae

benedictae,

intuitu

charitatis, fuisse

ab

i n i t i o

instituta,

ut

ex

eorum proventibus pauperes clerici exhiberentur in scholis (et) ibidem

taliter

proficerent,

ut aptiores et magis

idonei

fierent ad majora.—

Statuimus, quod in ecclesiis quoque

a scho lis

c i v i t a t i s

vel

castrorum

(hujus) dioecesis, ultra decem non distantibus miliaria, aquae beneictae beneficia solis scholaribus assignentur. (Wilkins, tom. i i .

147.) Vide Du Cange, in

voce

Beneficia

aquae

benedictas.

—. 18 . F i l i o Elie, pinceme Hugonis abbatis. Abbot Hugh

gave to Helyas, his butler, six ty acres o f land, near Estwood, in Elmes-

well,

in

exchange

for

th e

land

he

held

at

Melford,

which had

b e

onged

to

Philip,

hung

for

theft.

(Charta

Reg.

Nigr.

f o l .

195

v. )

And the Abbot also granted him fo ur sco re acres o f land

newly

assarted,

o f the

wood,

called Leidenhal, paying

nine

shillings to the

firmarius

o f

Pakenham. (Ibid. f o l . 196 v . )

P. 32 , / . 30 . Duos etiam milites de Risebi, Willelmum e t Normannum.

Vide the parish o f Risb y, in the

Hist.

o f Suffolk ,

Thingoe

Hundred,

6 9.

P. 33,

/ .

8 .

—

nus

ex

f i l i i s Rlcardi

f i l i i

Drogonis.

Humphrey

Fitz

Drogo

and Richard his

brother

are

witnesses

to

the charter o f

conirmation, which Hugh, Abbot

o f

St. Edmund's,

made

to William

Fitz Leo o f the manor o f Hengrave. (Hist. o f Suff o lk,

Thingoe

Hund.

166.)

Richard,

in

1180,

held p arcel o f the carucate o f St.

Edmund,

(ibid.

85.)

Humphrey

held

a knight's fee

in

Great Livermere,

7/25/2019 Woiety


NOTES. 123

and

the church was in

his g i f t .

He also

had lands

in

Rougham. (Lib.

de

Consuet. S.

Edm. f o l . 82, 87, 87

v. )

P. 33, / . 15 .—colarum regimini

assignavit.

Samson's Scho ol would

seem

to have been founded early after his receiving th e

government

o f the

Monastery; the

year

i s , however,

uncertain. In 1198, John,

Bishop o f

Norwich,

at the request

o f

Abbot Samson, patron o f half

the

church o f Wetherden, granted thereout a p er pe tual p ens io n o f

three m ar cs , p ay a b le to the master o f the school at St. Edmund's.

(Regist.

Curteys, Pars

1 . penes

Edm. Wodehouse Ar.

f o l .

119.)

—. 22. Dominus A b b as p e c i i t a rege litems i d Judei eicerentur a

v i l l a

Sancti

Edmundi.

The

Jews

were

banished

from

St.

Edmunds-

bury

in 1190, as

appears from

the Chronicle o f John de Taxster,

who, under that y ear, says, Multi Jerosolimam t endent es Judae o s

occiderunt

: apud

Norwic occiduntur

Judaei ;

apud

Stamford

tempore

nundinarum sunt multi

prostrati ;

apud

Eboracum

n * '

mutuis

se

vulneribus appetunt xvii. kal.

Aprilis

; apud Sanctum Edmundum

occiduntur Judaei x v. kal. Aprilis, scilicet

in

die Palmarum ; qui

vero

remanserunt, procurante

Abbate Sampsone,

de predicta

villa perpetuo

sunt

ejecti. (MS. Cotton. Julius, A. i . f o l . 32 ;

collated with

MS.

Harl.

1132.)

Vide

Bened.

Abb.

58,

de

miserabili occisione

Judacorum

apud Eboracum,

An.

1190.

—

. 19 .

Recuperatio

manerii de Mildenhala pro mille marculis

argenti e t centum.—. 34 , I .

3 .

A b b as o p t u l i t

regi

Ricardo quingentas

marcas pr o

manerio

de Mildenhala. The

Confessor

gave

Mildenhale to

St. Edmund's, and

afterward

Stigand, the Archbishop,

held

i t under

the

Monastery during the l i f e o f the King. It was in the hands o f the

crown

at

the time o f the Norman

Survey, and was

then

worth 70?.

b eing valued in the days

o f

King Edward

at

40I. (Charta

Reg. Edw.

Regist. Sacr. f o l . 22. Liber Domesday, f o l . 288 b.) Among the

crown

lands

sold

by

King

Richard immediately

after his accession,

was

this

manor,

which Samson, Abbot o f St. Edmund's, who assisted

at t he c o ro n at io n, bought. (Bened. Abb. 5 56 , 5 68 . Hoved. 376.) In

the

following

year,

Samson

paid

a thousand

marks

p man9io

de

Mildehaleutreddatur ecctie sue. ( R o t .

Pip. N orff.

t Suff.2

Rich.

I. )

7/25/2019 Woiety


124 NOTES.

P. 33,

I . 20.— fundatio

novi

hospitalis

de

Babbewell. P. 34 , / . 31.

—

o no

illam novo

hospitali

de Babbewell, i n sustentacionem

pauperum

e t

usum h o s p i t a l i t u t i s . Without the north gate o f St. Edmundsbury

are the

ruins o f

St.

Saviour's

Hospital, which appears

at

f i r s t

to

have been called Babwell, from i t s situation on the

b orders o f

the f en

o r

fields bearing

that

name.

This hospital

was begun no t long

after

Samson

became

Abbot, for Pope Urban III. who governed the

see o f Rome

from

the 2 5 th November, 1185,

to

the

11th

Octo ber,

1187, by his brief

addressed

t o Samson, dated at

Verona,

i i i j kalends

o f

January,

to o k under

his special protection,

hospitale

Sancti

Sal-

vatoris

quod

ad

sustentationem

infirmorum

et

pauperum

construxistis,

and

ratified the appropriation to i t s use o f the

tithes

o f

land newly

converted into

tillage, in Redgrave and Rickenhall. (Regist. Nigr.

f o l . 73.) The Abbot,

in

the 1st King John, endowed his hospital with

various hereditaments, and the King confirmed the endowment. (Pla-

cita hospitalis S. Salvatoris, ibid.

f o l . 13.) In

Carter's Ancient Archi

tecture, part 2,

plate

-VIII. a view o f the gate

house

o f

this

hospital

occurs, under the mistaken

name

o f « ' Babwell Priory, which

was

a

religious establishment, contiguous, belonging to the Grey

Friars.

P.

34 , 1 . 33.—t

carta regis postea

confirmaium.

King Richard

on

the 18th July, 1198, being at Chateau

Galliard,

executed two charters

in

favour

o f St. Edmund-s.

By

one

charter,.

he confirmed to

Abbot

Samson

the manor and advowson o f Mildenball,

as

th e

right

o f the

monks

which

they h eld in

the time,

and

as o f the

g i f t ,

o f King Ed

ward ;

and

which Richard, by his charter

dated

at Westminster on

the 12th November, 1st year

o f

his

reign,

had

granted

to the monas

tery,

b ut which

charter

i s therein expressed to have been lost ; and

whilst the

King

was in

Germany,

the

tenor o f

i t

to have

been

changed. By

the

other

charter, at the

request

o f the Abbot and

convent, the same manor, except Icklingham,

was

placed at the dis

position

o f the Sacrist,

so that

he paid y e arly twe lv e pounds to the

hospital o f St. Saviour, for the relief o f the p o o r ; sixty shillings on

the anniversaries o f the

King

and the

Abbot for

pittances to the

7/25/2019 Woiety


NOTES. 125

Monks;

and

twenty shillings on those days t o the poor. (Reg. Sacr.

f o l . 30.)

At

the accessio n o f King John, the

Abbot

gave

the King

200?.

fo r

a confirmation o f the charter o f

his

predecessor, and espe

cially o f M ildenhall . ( R o t . Pip.

No rfl . i

Suff.

1

R. Joan.

Carta

Regist. Sacr.

f o l .

30

v . )

P.

34 ,

/ . 10 . Cum

aulem regina Ellienor secundum

consuetudinem regni

deberet accipere c . marcas ubi re x c e p i t m i l l e .

Prynne

refers to this pas

sage in

his

learned

treatise

on

the ancient

customary payment to the

Queen consort, called Aurum R egmte, printed at London under that

t i t l e , in 1 6 6 8,

p .

104.

—

.

15 .

—

um

thesaurus

e c c l e s i e

nostre

portaretur

Lundonias

ad

redemp-

tionem regis

Ricardi. A ll

the

church plate

o f the

realm

was

delivered

up towards the

ransom

o f the King, in

pursuance

o f

his letter

to

Queen A lienor, dated from Hagenau, 17 April,

1103.

(Hoved. 413 v. )

The Queen's

release

o f the

golden

chalice i s set f orth in the R egist.

Sacr. f o l . 29 v , and i s

printed

in Dugdale, Mon. Angl. edit.

1821, vol.

i i i . p.

154.

App. xvii.

P.

35 , I . 3 .

—edicari ecclesiam nostram.

The

church o f St. Ed

mund's,

built

by

Canute,

which

Egelnoth,

Archbishop

o f

Canterbury,

had solemnly dedicated, was taken down by Abbot Baldwin, who,

under the

auspic es o f

the Conqueror, laid

the

foundations

o f a

more

magnificent building. In l/94, th e presbytery, o r choir o f his new 6hurch, being finished, Baldwin sought permission from William

Rufus, then upon the

throne, to dedicate

i t ,

and

translate the body

o f

the Saint.

The

King, who was

no t

so well

affected toward

St.

Edmund

as

his

immediate predecessors, consented

to the translation,

b ut

would

no t

permit th e church to

b e

dedicated

again

; and

in

the

following

year,

Walkelin,

Bishop

o f

Winchester,

and

Randulf,

the

King's

Chaplain,

coming to the Monastery, the

translation

to o k p lace

after three days notice t o the people. (Hermannus, Miracula

S.

Ed-

mundi,

MS. Cotton.

Tib. I I ,

f o l .

80 v. )

Vide Lydgate-s Poem

o f

St. Edmund,

MS.

Harl. 2 278,

f o l .

116. Abbot

Samson appears

to have rebuilt the choir,

and

finished the towers.

7/25/2019 Woiety


126 NOTES.

P.

35 , / .

8. Nuntiatum t s t abbali quod e c c l e s i a

de

Wlpet vacaret, Wal-

tero

de

Constantiis e l e c t o ad episcopatum de Lincolnia. King Henry II.

obtained from Hugh, Abbot o f St. Edmund's, in f ree alms, t he church

o f Woolpit,

for his

clerk,

Walter

de Coutances, and in

consideration

thereof, by charter dated

at Winchester,

granted

that

after the

decease o f Walter, o r

his

resignation, the

church

sho uld b e appro

priated to the use o f the sick monks. (Regist. Nigr. f o l . 104 v . )

Walter de Coutanceswas consecrated Bp.

o f

Lincoln in

1183. (Bened.

Abb. 39 1, 39 7. ) In the next year, this prelate, surnamed the magni

ficent, was

translated

to

the

Archbishopric o f Rouen, ibid. 403.

( D i-

ceto,

c o l .

517.

Gallia

Christ.

xi.

51.)

—

.

13.

—t e r arripui versus Romam per consilium vestrum tempore

scismatis. Alexander III.,

elected

Pontiff, 7 September, 1159,

was

obliged to leave

Italy

in

1162,

on account o f

the

power o f the Anti-

pope Octavian, and did no t return until after his decease in 1164.

(Baron.

Ann.)

The

bull

o f this Pope,

under which

i t i s provided,

among

other

things, that

ecclesiam

de Wlpet cum vacaverit in usus f ratrum

redire,

i s

dated

n.

i d .

Januarii, 1161. It

occurs,

together

with

King

Henry's

charter

o f ap pro p riation,

in

MS.

Cotton. Claudius,

A.

XII.

f o l .

83, and

also in Registrum Croftis, f o l . 127 v .

P.

36 ,

I .

8 .—alfrido Ridello.

This G e o f f re y,

Archdeacon o f

Canterbury, was elected Bishop o f Ely in 1173 (Diceto, col. 5 6 8 ) ; and

consecrated

the following year at Canterbury. (Bened. Abb.

93.)

He

died 2 1 August,

1189. (Hoved.

373

v . )

Vide

Dugd.

Baron. v o l . i .

5 5 5,

t i t . Riddell.

P. 37,

/ . 24.

Tandem

i n

capite jejunii

s t e t e r u n t

coram

rege

in

capitulo

Cantuariensi. The King went t o Canterbury on the 11th February,

1187, in order, among other things,

to settle

the disputes between

the

Archbishop

and the monks, and was met there

by

the

Abbot

o f St.

Edmund's,

the Archbishop, the legates, and many o f the clergy and

l a i t y . (Gervase,

col. 1490.)

7/25/2019 Woiety


NOTES. 127

P. 38 , I .

19 .—

uia dicebatur

olfacere

archiepiscopatum. When Long-

champ,

as

Pope's

legate,

paid

this

v i s i t

to St. Edmund's,

the

See

o f

Canterbury was vacant by

the

death o f Archbishop Baldwin at

the

siege o f

Acre,

on the 19th November, 1190. It was

no t

f i l l e d until

the month o f

December

in the

following

year,

at which

time Regi

nald, Bishop

o f Bath,

was

made

Archbishop. (Bened. Abb.

6 2 5 ,

717.

Gervase col. 156 6 . )

The splendour o f the

legate, in

his

visitations,

i s said t o have car

ried

ruin with

i t . Ad Abbatias et Prioratus,

et

ad alias

Religiosorum

dotnos, hospitaturus veniebat, in tanta

superfluitate

hoininuin et

equorum,

et

canum

et

avium,

quod

domus,

in

qua

ipse

una

nocte

hospitabatur, vix

infra tres

annos

subsequentes in pristinum

statum

redire posset. (Bened. Abb. 6 2 6 . )

P.

39, I . 7 .

Veniens

ergo

i n crastino

cancellarius apud

nos. Long-

champ fled

the

kingdom in 1191.

He

came to England in

the

follow

ing

year,

b ut

was

no t

suffered to proceed

further than

Canterbury,

and crossed

the seas

again. In 1193

the Chancellor

returned,

bear

ing letters

from

the Emperor, and

met the

Regency at St.

Alban's.

Jtwason this

occasion that he

passed

through

St.

Edmundsbury,

coming from

his manor

o f

Hitcham, after

landing at Ipswich. (Bened.

Abb. 731. Hoved. 408 v . 413 v. ) In Normandy, at th e i n s t i

gatio n o f the Archbishop o f Rouen, he had been every where re

ceived

as

an excommunicated

person.

(Ric.

Divisiensis,

36 , 4 3. )

For the

cause

o f

his exile, and also his proceedings

with the

Arch

bishop o f York,

noticed

in the text, we refer o ur

readers

to th e pages

o f Dr. Lingard's

History

o f England, 2

vol.

185,

edit.

1819. This

great statesman, Longchamp,

does

no t

seem to

have favoured

the

monks, and they in return have no t

spared

his memory. Vide Giral-

dus Cambrensis de Vita

Gaufridi

Archiep.

Eb or.,

Bened. Abbas,

Hoveden, Gul. Neubrig. Gervase.

—. 15 . Cum

rex

Henricus

accepisset

crucem. At t he inte rv ie w o f

Henry I I . with Philip o f France, near G iso rs, the two Kings t o o k

the cross upon

the

feast

o f St.

Agnes, 2 1 January

1188.

On

the

27th o f the same

month,

the

King landed

at Winchelsea,

and

imme

7/25/2019 Woiety


128

NOTES.

diately went t o

Gedington

in Northamptonshire. There, he held a

great council

on

the

11th

February

;

and

in

that assembly

the

Bishop

o f Norwich, together with many o f the nobles and clergy o f the

realm

present,

to o k

the cross. It was in going

t o ,

o r

more

pro bably return

ing from

Gedington,

that the King

visited

the

shr ine o f

St.

Edmund.

(Bened. Abb.

495, 499. Hoved.

365 v .

36 6 .

Gul. Newbrig. 327,

332. Gerv. col. 1522, 1523.)

We must here

observe, that in

the text

o f o u r C hr o nic le

a line i s

run with a pen

by a later

hand through Henricus,

and

in

the

margin i s substituted,

Ric'us, an error which, being adopted by Dr.

Yates, the

historian

o f

St.

Edmundsbury,

has

been

followed

by

the

editors o f the new edition o f the Monasticon Anglicanum. In fact,

the

King's son, Richard, then

Earl o f

Poitou,

t o o k the cross before

his father, and was afterward present

at

the meeting between

Philip

and

Henry at Gisors,

and did no t

accompany the

King

to

England.

(Gul. Neubrig. l i b . i i i . c . 24. Bened.

Abb.

494, 496, 5 0 0 .

Hoved. 36 6 . )

P. 39, I . 29. Cum c a n c e l l a r i u s , cpiscopus s c i l i c e t Eliensis, legatifungeretur

o f f i c i o

e l concilium celebraret apud

Londoniam.

The

Bishop o f

Ely

was

named legate

o f the

Holy

See

in

1190,

and

in

th e

same

year

called

a

general

council in London.

(Bened. Abb. 5 8 6 . Gul. Neubrig,

2,

395. Chron. de Dunstaple, 1 , 43. Ric. Divisiensis, 1 4 , . )

P. 40,

I .

7 - Cum e s s e t v i e r r a i n tota Anglia.

The

nation, after

John's return

from Philip o f

France in

1193, was in

a state

o f

general

warfare, and Windsor,

with his

other castles, were besieged by the

Regency.

(Hoved. 412

v . )

—

. 18 .—ata e s t l i c e n t i a torneandi m i l i t i b u s . In 1194 the King

ordered

tournaments

to

be

made

in

England,

i n

order

to

practice

the

knights in warfare,

b ut

requiring that each, according to his degree,

should pay

into the

Exchequer a fine

fo r

licence. (Hoved. 414

v .

Diceto, c o l .

676 . )

P. 41, I .

5 .

Romam

m i s i t

abbas septus nuntios suos, no n

vacuos.

The

privileges obtained by Samson

from Popes Lucius III.,

Urban

III.,

7/25/2019 Woiety


NOTES. 129

and

Clement

III.,

referred t o

in

the

text, may

b e seen

in

the

Regist.

Nigr.

f o l .

70-74.

P. 41, / . 24.

—

ectum comitis de Clara. Richard, Earl o f Clare,

father

o f

the

f i r s t

Clare,

Earl

o f Gloucester

and Hertford.

—. 25.—omite

Alberico. Alberic

de Vere, f i r s t

Vere,

Earl o f

Oxford.

—

.

30 .—

e

terra Alfrid f i l i i

Wilhari.

The honour

o f Clare

was

composed

chiefly

o f the

great possessions in Suffolk and Essex o f

Alfric, so n o f Withgar o r Wisgar. (Liber Domesday.) This Thane

had the

custody fo r

Queen Emma o f the f ranchise o f the eight

hun

dreds

and

a half

in

Suffolk,

since

known

as the

Liberty o f St.

Ed

mund. (Regist. Sacr. f o l .

22.)

Hewas th e kinsman

o f

Alfgar and o f

L eo f giva, a no ble lady, as appears by her

Testament written

in Anglo-

Saxon.

(Ibid. f o l .

45 . )

The

Collegiate Church

o f St.

John

the Bap

t i s t at Clare, afterward removed to

Stoke

by Clare, was founded by

him, with the consent o f his so n Withgar. (Liber Domesday, 389 b.

Regist. Sacrist. f o l . 50

v . )

P. 42, I . 10 . Comes R . Bigot. This Earl was so n o f Hugh, the

rebellious baron.

—

.

11.

—exillum

Sancti

^Edmundi.

P. 40,

/ .

12.

—

exillum

pro-

prium habens. Prefixed to the metrical and

pictorial

l i f e o f St.

Edmund in the

Harl.

Collection 2 27 8, composed by John Lydgate,

monk o f

Bury,

for

the

young King, Henry VI., are miniatures o f

the two Standards o f the Monastery, which the p oet feigns t o have

been borne

by

the Saint, predicting that the virtues belonging t o

them would

bring

success to the King.

Blyssyd Edmund, Kyng, martir, and

vyrgyne,

Hadde,

in

thre

vertues,

by

grace

a

sovereyn

prys

Be

which

he venquysshed a l venymes serpentyne.

Adam

ba'serpent banysshed

fro paradys ;

Eva

also, b e

cause she was

nat wys,

Eet off an app yl off flesshly f a l s plesance :

Which

thre figures, Edmund, by

gret

avys,

CAM

I ) . soc. 13.

s

7/25/2019 Woiety


130

NOTES.

Bar in his baner, for a remembrance.

Lyk a

wys

Kyng peeplys

to

governe

Ay

unto

reson he gaff

th e sovereynte.

Figur off Adam wysly to dyscerne

T'oppresse in Eva sensualite.

Alamb off

gold hyh upon a

t r e ,

An

hevenly

signe, a tokne off most vertu

To declare how that

humylite

Above alle vertues pleseth most Jesu.

Off Adamys synne was

wasshe

a

way the

rust

Be vertu only off thys lambys blood.

The

serpentys

venym

and

al

flesshly

lust

Sathan outraied

a

geyn man

most

wood,

Tyme

whan this lamb

was

offred on the

r o o d

F o r o ur redempcioun, to which

havyng

reward,

This

hooly

martir,

this bl yssyd kyng so good,

Bar this lamb hiest a l o f f t e in his

standard.

The feeld off

Gowlys

was tokne off

his

suffrance,

Whan cruel Danys

were with

hym

at

werre

;

And fo r a signe off Royal suffisance

That

no

vices

never

maad

hym

erre.

The feeld powdryd

with

many

hevenly sterre,

And halff cressantis

o ff

gold,

ful

bryht and cleer.

And

wher that evere he

journeyde

nyh o r ferre,

Ay

in the feeld with hym was this baneer ;

Which, be influence off our lo rd J esu,

As i t hath be preved offte in deede,

This hooly standard

hath power and vertu

To stanche fyres and stoppe flawmys rede

By myracle

;

and

who

that

kan

take

heede.

God

grantyd

i t

hym

fo r

a prerogatyff,

Be cause

a l

heete

o f

luste and flesshlyheede

Were queynt in hym duryng a l his l y f f .

This

vertuous

baner shal kepen and conserve

This lond

from

enmys, daunte

ther

cruel

pryde.

Off syxte Herry the n o b lesse to preserve

7/25/2019 Woiety


NOTES.

131

It

shal be born in werrys b e

his

syde,

T'encresse

his

vertues

Edmund

shal

been

his

guyde.

By processe t'enhance his

Royal

lyne,

This

martir shal

by grace for

hym

provyde

To

be registred among the worthy nyne.

This other standard, feeld stable off colour ynde,

In

which

off gold been notable crownys thre,

He f i r s t tokne,

in

cronycle men may

fynde,

Grauntyd to hym for Royal dignyte :

And the seconde

for

virgynyte :

For martirdom the thrydde, in

his

suffryng

To these

annexyd.

Feytb,

Hope, and Charyt e .

In to kne he was martyr, mayde, and Kyng,

These

thre

crownys Kyng Edmund b ar certeyn,

Whan he was sent,

be grace off

Goddis

hond,

At Geynesburuh for to

slen

Kyng

Sweyn.

By

which myracle

men

may undirstond

Delyvered was

fro trybut

al

thys

lond,

Mawgre

Danys in

ful

notable

wyse,

For

the

hooly

martyr

dissolvyd

hath

that

bond,

Set this

Regioun

ageyn in his franchise.

Applicacio.

These thre crownys historyaly t'aplye

By

pr on ost y k notably

sovereyne,

To

sixte Herry in f y gur signefye

How

he i s b o r n to worthy crownys tweyne

Off

France

and

Jngland

lynealy t'atteyne,

In

this

lyff

heer,

affterward

in

hevene

The thrydde crowne to

receyve

in certeyne

For

his

meritis above the

sterrys

sevene.

When th e Monastery o f St. Edmund assumed

their

arms,

Azure,

three crowns Or,

does

no t ap p ear , b ut they are found sculptured in

7/25/2019 Woiety


132

NOTES.

works o f

the

1 4th cen tury , and perhaps earlier, in

the

churches

o f

Suffolk

and

N o r fo l k, b e lo n gin g

to

th e

Monastery.

The

crowns were

sometimes borne,

at

a

later

time,

each pierced with

two

arrows in

s a l

t i r e

Or.

As to the

standard

o f

St.

Edmund, with the device o f Adam

and

Eve, we apprehend that this was an ancient banner o f the monas

tery

existing

in the time o f

Abbot Samson,

whose counterseal (vide,

the

Frontispiece) gives

the

holy

lamb

and cross,

which i s

the chief

bearing

in

this standard. (Vide the Tail-piece).

P.

42, / .

12 . Thomas

de

Mendham.

This knight was o f Mendham

Hall

in

Suffolk,

and no t

improbably

the descendant

o f

F ro do , b r o th er

o f Baldwin, Abbot o f St. Edmund's ; which Frodo held two carucates

o f

land

o f the Abbot

in Mendham,

at the time o f the Norman Survey.

(Lib. Domesday,

368.

Regist.

Nigr.

f o l .

133.) In

the

same Register,

f o l . 161, i s a charter by which

Thomas

de Mendhamconfirmed to St.

Edmund's lands in Trostun,

exchanged for lands

in Thelnetham b e

tween Matthew, so n

o f

Peter de

Thelnetham,

and William his

brother. In 1184,

Thomas

de Mendham held a knight's fee in Great

Livermere. (Lib. de Consuetud. S. Edm. f o l . 82.) From the Regist.

Kempe,

MS.

H arl. 6 4 5,

f o l .

197,

he

appears

to

have

exercised

th e

o f f i c e o f

constable

o f the monastery.

—. 17. Mortuo R o b ert o de K o k efeld. In

the

2 Richard I . Adam

de Cokefeld accounted to the Sheriff o f Suffolk in sixty marcs,

pro

decimis patris sui.

( R o t .

Pip. Norff. & Suff. ejusd.

ann.) In the

following

year, in an assize o f

Mortdancestor,

before

the King's

Justices

at Westminster, on Friday next after the feast o f St. Katha

rine, Adam

released his

claim

to

the Hundred o f Cosford,

and

the

Abbot

confirmed to

him and his

heirs the hereditaments which

he

held

o f the

Monastery

in

Lafham,

Whetfeld,

Wordsey,

Navelton,

Lilesey, and

Brettenham. The Abbot

also

leased to him

for l i f e

the

manors o f Semere

and

Groton,

which had been farmed by his

father

R o b ert.

(Regist.

Nig. f o l .

173

v. )

—

.

32 .

—

ibertas octo hundredorum

e t dimidii. This

franchise

was bestowed upon

the

Monastery

o f St. Edmund by the C onfess o r,

7/25/2019 Woiety


NOTES. ^-^-L

- J>-^

133

as fully

as

his

mother

Emma had

the same,

and

as A lf ric the so n

o f

Withgar had i t in custody for her, and as i t was afterward in the

King's

hands.

(Chart» Regis Edward i ,

Anglice

scriptas,

Regist.

Sacrist. f o l .

22,

23.) The

Conqueror confirmed the g i f t . (Regist. Nig.

f o l . 93

v . )

P. 43, I . 16 . Herbertus decanus levavit molendinum ad ventum

super f f auberdun. Abbot Ording gave to his cousin Herbert, clerk,

so n o f R o be rt, the land

which he

held

o f

the fee o f

Solomon

his uncle,

in Rougham, and a l l the land

which

belonged to Wlmar,

so n

o f

Sacca, in Grisetoft.

(Regist.

Sacr. f o l . 80.) Grisetoft, in Rougham,

i s

on

the bounds

o f

Great Barton.

Haburdun, within

the

bounds o f

St.

Edmundsbury, l i e s behind the Southgate-street, extending to the river

Lark, contiguous t o

the

parish

o f Rougham.

Vide Cart.

de

demis-

sione manerii de Haberdun, Madox, Form.

Angl.

p. 151, ex autogr.

P. 44,

/ .

10 .—estley. Fine levied at Westminster

by

Gauf. de

Westley, 5 Richard I . (Regist.

Nigr.

f o l . 175.) Vide Hist. Suff.

Thingoe

Hundred, p .

86 .

—

.

19.—eringetorp.

Fine

levied

at

Catteshall by Wido,

nephew

o f

Robert

de

Semplinges,

33

Hen.

II.

(Regist.

Nigr.

f o l .

172 v. )

—.

10 .—

reihenham.

Thomas,

Archbishop o f

Canterbury, certi

fied

to

-William, Bishop o f Norwich, the acknowledgment o f

William

Deacon o f

Bretenham, that the church

o f Bretenham

belonged

to

the Monastery o f St. Edmund ; and that he had done fealty for i t to

Abbot Ording. (Regist. Nigr. f o l . 163.)

—. 10 .—

enelinga.

Fine levied at Westminster by

William de

Huntingfeld and

Isabella his

wife,

6

Rich. I . (Regist. Nigr.

f o l .

175

v .

R o t .

Curias

ejusd.

ann.

Vide also

Blomefield,

Hist.

Norf.

vol. x.

p .

87.)

—I . 10 .—akeham. Fine levied at T het f o rd by Richard de

Pakeham,

31 Henry

II.

(Regist.

Nigr. f o l .

171

v . )

—. 10 .—eutona. Release by Thomas, so n o f Robert Noel, to

7/25/2019 Woiety


J 34 NOTES.

Abbot

Samson, acknowledged

b ef o re the

Justices

o f King Henry

II.

(Regist. Nigr.

f o l . 156

v. )

Vide Hist.

o f Suffolk, Tbingoe Hundred,

p.

495 .

P.

44, £.11.

—

ocsford. Fine

levied

at

Westminster

by Robert de

Codenham and

Robert de

Flamarille,

34

Hen.

II.

(Regist. Nigr.

f o l . 172 v. )

—. 11.—caldewella. Fine levied at Westminster by Peter

Malesoures,

6

reg. J o h . (Regist. Nigr. f o l . 189 v. )

—. 11.

—

ndegate. Release to

Abbot

Sampson from John de

Weston. (Regist. Nigr. f o l . 16 6 . )

—

.

14 .

—iccleburcha. Various fines, Registr. Nigr. f o l . 174,

175

v . ,

176.

—. 30 .—opetuna. The

proceedings touching

the

advowson o f

Hopeton,

and the

claim o f

Jordan

de Ros upon

the

land

in Harlow

o f

Herardus,

may

be

seen

in the

Registrum

Nigrum, f o l . 122

v .

123.

P.

47,

I .

23.—

taffacres.

In the

Liber

de Consuetudinibus Sancti

Edmundi, f o l . 37, i s a charter headed Carta de Stafacris by which

Hugh, Abbot

o f

St.

Edmund's, predecessor o f Samson,

gave t o

his

clerk,

Henry

Fitz Henry,

the staffacres and tythes which Master

Zacharias formerly

had

from

the

chapelries o f

various

churches

there

in

mentioned.

Abbot

Thomas gave to the chaplains o f the Hospital

o f St. Nicholas, the staffacres in the manors o f the Abbot

and

Con

vent.

(Regr.

Sac. f o l . 145

v . ) These

staffacres,

i t

would

seem, were

certain payments o r fees due to the Abbot's staff o r crozier.

—. 30 .—t invenimus

eum apud

Clarendonam.

The

King

came from Normandy on the 27th April, 1186, and remaining in

England until

the

27th February in

the

following year, was at Cla

rendon with

his

so n John, before

he departed.

(Bened. Abb.

445,

4 6 5 . Finis

in

curia

Domini

Regis

apud

Clarendon,

33

Hen.

II.

Spelman in voce Finis.)

P. 48, I . 11. Abbas Samson i n i i t certamen cum militibus s u i s . In the

8

Richard I .

Walter de

Saxham,

Wibertde

Manston, Gilbert Peche,

7/25/2019 Woiety


NOTES. 135

Adam Coterel, R o b ert de Langetot, Richard de Ickworth, Alexander

Fitz

Gobold,

Adam

de

Cokefeld,

Peter

Fitz

Alan

de Brockly,

Gilbert Fitz Ralph,

William

Fitz

Anselm de

T o st o ke, Reginald

Fitz

Peter

de Brockley,

Henry

de Livermere, Robert

de

Hornings-

herth, Osbert de Wachesham, Norman Fitz Norman de

Risby,

Roger de

Hoo,

Ernald de Chernelles and

William

de Berdewell, by

fines levied

at Westminster, acknowledged

the

knight's

fees

which

they

held o f the Abbot.

(Fines

SufF. ejusd. ann. rot. 29,

usq.

ad

41 inclus., 49, 50. Vide etiam Regist. Nigr.) William, so n o f Wal

ter

and Sarah de

Bradfeld and Robert

de

Scales, acknowledged

their

knight's

fees in the following

year. The

Earl o f

Norfolk was

the

f i r s t freely to acknowledge his services. The Earl o f Oxford and

William de Hastings were the last to do

s o .

P. 48,

I .

31. Comes ergo R. Bigot. In

th e

2

Richard

I .

Roger

Bigot

gave a thousand marcs to the King to have his Earldom o f N o r f o l k,

and

that Hugh his brother might no t have seisin o f any lands that were

his father's,

unless

by

judgment o f

his peers in

the King's

Court,

and for a recognition

o f the

town o f Purnho, and to

have

the town o f

Gresham with the appurtenances.

( R o t .

Pip. N orff. &

Suff.

ejusd.

ann.)

P. 49, I . 1 .—ed de warda facienda ad castellum Norwici tacuit.

King

Henry

II . commanded Hugh Bigot, Earl o f N orf ol k, to do the

service at th e Castle o f Norwich,

due from him fo r the fee which he

held o f St. Edmund's, and, unless i t was done, the Earl o f Leicester

should do

i t . (Regist.

Nigr. f o l .

104

v. )

P. 50, / . 8 .—igilibus de castello

Norwici.

King Stephen quit

claimed to

St.

Edmund's the ward o f forty Knights, quam facere

solebant

ad

castellum

meum

de

Norwico

p er q ua tu o r

terminos

in

anno

p er decenos milites singulis terminis residentes, and whatever th e

monastery gave

for

the guard o f the castle

annually,

they should

do at St. Edmund's as at Norwich.

(Regist.

Nigr.

f o l .

98 v . Dug-

dale, Mon.

Appendix XV.)

7/25/2019 Woiety


136 NOTES.

P.

51, l .

20. Asseruit

nempe

eum in

eipedicione b e l l i apud

Waliam.

Gervase

speaks

o f

the disgrace o f

Henry

de

Essex,

in these words. An. 1157. Rex Henricns expeditionem para-

vit in

Gualias.—ignifer

enim

Regis

Henricus

de

Essessia

nomine, dum inter hostiles cuneos impeteretur, vexillum regium in

terram

dimisit.

Quo

viso

Gualenses

audaciores,

Angli vero

timi-

diores e f f e c t i sunt, existimantes regem in p raelio corruisse. Ex hoc

infortunio

Henricus, cum esset nobilissimus

inter(principes Angliae,

perpetuum incurrit obprobrium et exhaeredationem. (Gervase, col.

1380 . ) The duel between Robert

de

Montfort

and

Henry d e . Essex

to o k

place

in

1163,

in

which

y ear D icet o

says,

Robertus

de

Munt-

ford cnm Henrico de Essex certamine singulari congrediens victoriam

reportavit. Henricus

autem notam infamiae simul et

exhasrcdationis

jacturam

incurrens,

indulgentia principis habitum monachalem sus-

cepit aput Radingum. (Ymag. Hist.

col.

535.)

P.

53, l .

29.—

e

bene scire

x l libras

debere reddi de v i l l a annuatim

sacristie nostre, e t nominatim ad luminaria e c c l e s i e .

P.

57, l . 3 ,—rceter

villam

istam que

x l

libras

dare s o l e t . Pope

Eugenius III.

at

the

request

o f

Abbot

Ording,

confirmed

the

a pp ro p r ia ti o n o f

the rents

o f

the town o f St. Edmund to

tb e

use

o f

the Sacrist. (Regist. Nigr.

f o l .

5 7. Battely,

Append.

XVII.p.

149.)

P.

54, l . 24.—

e

cufus manucornu acciperent, quod dicitur mot-horn.

The court o f the Burgmote at Canterbury was opened by th e

sound

o f

horn,

and the

motes

(gemote, conventus) o r

assemblies

o f

the Cinque Portswere summoned sonitu cornu. Bythe laws o f

Edward

the Confessor,

Ca.

35 , the folcmot.es were to

b e

convened by

sound

o f

bell, called

Motbel.

Ashiremote was also commanded by tbese laws,

to b e held on the f i r s t o f May

in

ever y y ear ; and the custom which

prevails in certain

parishes

o f blowing a

hornon that

day i s considered

by some

to b e

a

relic o f the annual

shiremote summons

;

by otliers

i t

i s ascribed to a feast o f Diana. In the Bayeux Tapestry, the Normans

are

represented

as

assembling at dinner to

the

call o f the horn ; and

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


138

NOTES.

P. 62, l . 24.

In

crastino nuntiatum e s t archiepiscopo Cantuariensi

guod

dominus

Eboracensis

veniret legatus

in Angliam.

Geoffrey

Archbishop o f York went to Rome in 1196, and remained long there,

b ut did no t find favour with

Pope Celestin.

By the

command o f

Richard he came to Normandy in 1198, and in the following year

went back to Rome ; where, succeeding in his wishes with the new

Pontiff,

Innocent

III., who pr o ba bl y contemplated giving

him the

legatine power, he returned to Normandy, and was honourably re-

ceived

by

John,

then recently

seated upon

the throne

o f England.

(Hoveden, 435 v .

442

v . 451 v. )

P. 63, l . 5 . Precepit rex Ricardus omnibus episcopis e t abbatibus

Anglie,

ut

de suis

baroniis novem milites

facerent

decimum. This

trans-

action seems

referred

to by Hoveden, 441 v . inthese words. Eodem

anno (1198), Richardus rex Angliae petiit

per Hubertum Cantuari-

ensemarchiepiscopum.ut hominesregni Angliae invenirent e i trecentos

milites

uno

anno

moraturos

secum

in servitio

suo, vel

tantum

pecuniam

e i

darent,

unde

ipse posset p er unum annum trecentos milites in

servitio suo retinere, videlicet

unicuique

militi tressolidos Anglicanae

monetae

de

liberatione

in

die

;

ad

quod

faciendum

cum

caeteri

omnes

proni essent, non audentes resistere voluntati regis ; solus Hugo Lin-

colniensis

episcopus, verus

Dei cultor,

abstinens se ab omni

opere

pravo,

respondit pro

s e ,

quod ipse

in

hoc voluntati regis nequaquam

adquiesceret.

—

—. 22.—astellum de Hou.

By

the treaty o f Issoudun, the

Comte o f

Eu, which had been seized

by Philip

o f

France

during

the

captivity o f Richard, was surrendered back to the King o f England

in

1195-6, with other

possessions. (Gul.

Neubrig. 5 5 4 .

Rymer,

i . 29,

edit.

1745.) The

custody

o f

the

castle was

sometimes

claimed

o f the

Comites

by

the

Sovereign in time

o f war, and i t appears to

have

been the

case

in this instance, Ralph

de

Issoudun, the

Comte,

being

o f King

Richard's party.

P. 6 6, l .

20.

In t a l i tempestate

contigit

diem

anniversarium

Roberti

abbatis recitari in

capitulo.

L.

23.

—icut in anniversariis Ordingi e t

7/25/2019 Woiety


NOTES. 139

H.

abbatum.

The

anniversaries of

Ording,

R o be rt,

and

Hugh,

Ab

bots o f St. Edmund's, occur in the Pietancer's Roll, Lib. Albus,

MS.

Harl.

100 5, f o l .

37, in

the following order

;

i i Kal. Februarij, Ordingus Abbas.

x vi Kal. Octobris, Robertus

Abbas.

xvii Kal.

Decembris, Hugo Abbas.

Anselm, Abbot

o f

St.

Edmund's, gave

the

monks

the

mill

built

by

him near the land o f Ordric, that tbey might have a p ittance o f 10*.

on

the anniversary o f Abbot Robert. (MS. Vitaet miraculaS. Edm.

penes Mr. Booth, f o l . 5.)

P.

69,

I . 13. Conventicula autem e t spectacula prohibuit publice

f i e r i

in cimiterio.

These

shows in the churchyard o f St. Edmund's

were pro bably representations of Miracle-plays, in which the

people

at this time delighted. (Fitz-Stephen, excerpta e

Vit.

S. Thomae ad

calc. Stowe's Survey

o f London,

p . 4 8 0, edit.

1599.

Matt. Paris,

v i t . Abbat. ad calc. Hist. p. 5 6 , edit. 1639.) Sometimes Abbot Sam

son entertained

minstrels

o r harpers at

his

palace, though

unwillingly,

as appears in o ur text, p.

31.

—. 17.

Facta

e s t commissio domini pape—e reformacione Con-

ventrensis

e c c l e s i e .

The

commission from Pope Celestin to the Arch

bishop o f Canterbury, the Bishop o f Lincoln, and the Abbot o f St.

Edmund's, may b e seen in Hoveden, p. 441. The Archbishop went

from

the Castle o f

Hereford,

where

he kept

Christmas, and

reinvested

the monks in the Church o f Coventry, on the 18th

January 1198.

(Hoveden, 4 4 0 . Matt. Paris, 192, edit. 1640 . Annales Burton, 253. )

P. 70 , I . 10 . Postquam convenit i n t e r abbatem S. e t R. de Scalis

super

medietate

advocationis

e c c l e s i e

de

Wetherdene.

A fine

was

levied

between

the

parties, in

the

9th

Rich. I . Vide

Regist.

Nigr. f o l .

159 v.

and

f o l . 184.

—

. 33.—rocurante H. sacrista. An account o f the works o f Hugh,

the Sacrist,

who

succeeded

William

Wardell, may

be

seen in the

Liber Albus, f o l . 114; and in Dugdale's Monast. Append, xxxn.

vol. i i i .

p . 163,

e

Regist. Abb.

S.

Edm.

in Offic. Ducatus Lane.

f o l .

84.

7/25/2019 Woiety


140

NOTES.

P. 72 , I . 5 . Adam de Co k ef eld mo riens

ftliam

trium

mensium r e l i q u i t

heredem. P. 42, I . 17. Mortuo Roberto de Cokefeld. P. 91, / . II.

Mortuo Adam de Cokefeld.

P.

102,

/ . 9 . Robertus de

Kokefelda recog-

novU.

Anselm, Abbot o f

St.

Edmund's,

granted

to Adam and his

heirs, by th e service o f one Knight, the land in Cokefeld and

Lilesey,

in

Suffolk, which

his father Lemmerus

held in his life-time,

as the

men

o f

St.

Edmund's

swore and

t e s t i f i e d ,

in

the presence o f T al b ot

the

Prior, and others.

Anselmus,

Dei gratia Abbas ecclesise Sancti Edmundi,

omnibus

suis

successoribus

et

omnibus

hominibus ejusdem

ecclesiae

Francis

et

Anglis prassentibus et succedentibus, Salutem. Notifico vobis me,

concessu totius conventus, concessisse Adse et heredibus suis, ut amodo

teneat jure

haereditario, p er

servicium unius

militis,

terram de

Koch-

feld

et de Leleseie

cum hiis quas pertinent, s c i l i c e t , terram

quam

pater suus tenuit die qua vivus et mortuus fuerat, et sicut juraverunt

et

t e s t i f i c a t i

fuerunt homines

Sancti

Edmundi

Lemmerum

patrem

i l l i u s habuisse

die

qua

fuerat

vivus

et

mortuus in

praesentia Domini

Taleboti prioris, assistentibus monachis

Eadnotho

et Siredo et Wul-

f rico et Ordingo

et

Gotcellino

et

Wlwardo

clerico

et Rogerio

Debili

et

Osberno

de

Mellet

et Egelmero de

Wheterfeld. Et

ut melius

possit facere de predictis terris servitium unius militis, dedi e i , p er

concessum prasdicti conventus, ad acramentum, v solidatas terras et i i i j

denariatas

t er r a s, s i l i c e t servitium de

terra Aistani

de Leleseia et

servitium avi sui

Wlfrici

de Grotene. Et volo et precipio, ut i l l e et

suus hasres

i t a

teneat bene et in pace et honorifice sicuti sui pares,

videlicet, milites

Abbatiae tenent. Et

hi sunt testes :

Wlwardus

dapifer, Willelmus f i l i u s Ageh , Salomon clericus, Wlfricus

presbiter,

Willelmus presbiter de

Pachenham,

Herebertus clericus, et a l i i .

(Liber Celerarii,

Bib. Pub. Cantab. G. g.

4, 4, f o l . 396. Regist.

Thomae

abb. MS.

Harl. 230,

f o l .

101.)

In the

8th Rich.

I . Adamde Cokefeld,

so n

o f R o b ert, and

grandson

o f the before-named

Adam, acknowledged

b ef o re the King's

Justices

7/25/2019 Woiety


NOTES. 141

at Westminster to hold one knight's fee o f the Abbot o f St. Ed

mund's,

in

Alneto

within

Onehouse.

(Fin.

Suff.

ejusd.

ann.

n.

34 .

Regist. Nigr.

179.)

Dying

shortly afterward, the

wardship and

marriage o f Nesta, his only child, was obtained by Thomas de Burgh,

brother o f Hubert the Chamberlain, who in

the

next reign became

Justiciary o f England,

and

Earl o f Kent.

Rohais,

th e

mother

o f Nesta, remarried

Thomas

de Erdinton,

in

the county o f Warwick (vide

Dugdale's

Baronage, Tit.

Erdington)

;

and in

the 10th King

John,

had a grant

fo r

l i f e from Samson, Abbot

o f St.

Edmund's, o f

t he p as tures

o f

Kingsham,

in

Suffolk,

claimed

by

her

as

p arcel o f the

lands

o f

which

she

had

been

endowed

by

her

late husband Adam de

Cokefeld. (Fin. Suff.

ejusd.

anni,

n.

5. )

In

1218, on

the death o f

Thomas de Erdinton,

the manors o f Erdinton

and Eston were given to her fo r her support until dower should

b e

assigned to her. ( R o t . Claus. 2 Hen. III.

m.

8 ) ; and the

King

gave

her the custody o f the

dower

o f Mary, daughter

o f

the aforesaid

Thomas de Erdinton, late wife o f William Fitz Alan,

Lord

o f

Clun.

(ibid.) In the

following

year Rohais released to Thomas de

Burgh

and Nesta

his wife

her

dower in

the lands o f her

late

husband

Adam

de

Cokefeld,

in

Cokefeld,

Semere,

and

Groton,

other lands

being

assigned to her. (Fin. Suff. 3 Hen. III. n. 30.)

Thomas de Burgh

and

Nesta

his

wife were benefactors to

the

priory o f St. Anthony o f Kersey in

Suffolk.

(Chartae

V. VI. Dug-

dale

Mon.

vol. v i . p. 593) which priory was founded, probably by her

ancestors, as early as 1184, the

Parvum

Monasterium de Kersey

being

then accounted,

in

th e

Liber

de Consuetudinibus

S. Edmundi,

as half a leet to the hundred o f

Cosford.

Later,

i t

was denominated

the Church and Canons o f our Lady and St. Anthony o f Kersey.

Nesta, after the death o f Thomas de Burgh,

increased

her g i f t s to the

priory, bestowing,

among other

hereditaments, the

mother church o f

Kersey. (Charta, n.

1 . ibid.)

This lady now became th e wife o f

John

de Beauchamp ; and in

the

2 4th Henry II

T . they added

to the

donations made to

the priory.

(Fin. Suff.

ejusd. anni,

n.

126 . )

John de

Beauchamp

died shortly

7/25/2019 Woiety


142 NOTES.

afterward

; and Nesta, i n her

widowhood,

confirmed these donations.

(Charta II . Dngdale, Mon. vol.

v i . p . 592. )

The seal

appendant,

cir-

cumscribed SIGIEE

NGSTG

DOCOCFGLD, i s im-

pressed with a cock.

Nesta to o k a third

husband, Mathew de Leyham, whose family

were seated at Leyham in

Suffolk,

in the neighbourhood o f Lilesey.

It was probably on the o ccasio n o f the marriage that Matthew de

Leyham, with

others,

carried

away the goods o f

Rohais

the

mother,

who

was s t i l l

alive,

and fo r which transgression

they

stood

amerced

in th e

2 6 th

Hen. III. ( R o t . Fin. m.

2 ,

5. ) In the same

year

Mat

thew de Leyham and Nesta

his wife

granted to the Abbot o f St. Ed

mund's five carucates

o f land

in

Cokefeld, the Abbot

releasing a l l

claim

t o

th e lands belonging to them in Lilesey, Groton, Semere,

and Rougham. (Fin. Suff. 26 Henry

111.

n. 174.) Al a s t donation,

by

the consent o f Matthew de Leyham, was

made

to the Canons

o f

St.

Anthony o f Kersey, Nesta giving them,

with

her body to be

buried in their church, certain lands and services i n Lilesey and

Kersey.

(Charta IV.

Dugdale's Mon. vol.

v .

p . 593.)

Nesta

de

Cokefeld died without

issue ab out

the 32nd Henry

III.

when the

King

commanded

Edmund,

Abbot

o f

St.

Edmund's,

to

restore to Bartholomew de Creke,

Ralph

de Berners,

and

William

de

Bellomonte, the manors o f

Groton and Semere,

in

which

the

Abbot had no t i t l e ,

except

through Henry, late Abbot o f St. Ed

mund's (deceased in the same year), who had intruded whilst

Nesta,

to

whom

the

said Bartholomew, Ralph, and William were

cousins and heirs, was in extremis, by reason o f a lease granted by

Matthew de Leyham her husband, against her will, to JohndeCrama-

v i l l e .

( R o t .

Claus. 32

Hen.

III. m.

5

in

dorso.) The

Abbot continued

in

possession

;

for in

the

14th

Edw.

I .

a

writ o f

right

was

brought

fo r the recovery o f the lands by John de Creke, Ralph Berners, and

Godfrey

de Bellomonte, th e then heirs o f Nesta, decended from her

three aunts, Alice,

Beatrix, and

Gunnora ;

and

i t would seem to

have

been decided by duel in their favour. (Placita de

Jure

et

As

7/25/2019 Woiety


NOTES.

143

s i s a apud

Catteshall,

14 Edw. I .

r o t . 30.) The

descent

of the

inheritnce

from

Nesta t o

the

claimants,

i s s e t

forth i n these words :

Et de ipsa Nesta quia obiit sine haerede de se resortiebatur jus

8 ( C . quibusdam A l i c i a e , Beatrici et Gunnorae, ut amitis et haere-

dibus.

Et de praedicta Alicia descendit jus perpartis suae cuidam Ro

erto

ut f i l i o et haeredi :

e t de ipso

R o berto cuidam Bartholomaeo

ut f i l i o et haeredi : et de

ipso

Bartholomseo cuidam R o berto ut f i l i o

et haeredi : et

de

ipso R o berto, quia obiit sine hserede de s e , de

cendit j us

8 f c . cuidam Galfrido ut f r a t r i et haeredi : et

de ipso

Galfrido,

quia

o b i i t

sine

haerede

de

s e , i s t i

Johanni

qui

nunc p e t i t ,

ut f r a t r i

e t

h a e r e d i .

Et

de praedicta Beatrice descendit jus perpartis suae cuidam Ra-

dulfo

ut f i l i o et

haeredi

: et

de i s t o

Radulfo cuidam Willielmo ut

f i l i o et haeredi

:

et

de ipso

Willielmo, quia obiit sine haerede

de

s e ,

descendit

jus f y c .

cuidam Radulfo ut f r a t r i

e t

haeredi

:

et

de

ipso

Radulfo, i s t i Radulfo

qui

nunc

p e t i t ,

ut f i l i o et

haeredi.

Et de praedicta

Gunnora descendit

jus

perpartis suae quibusdam

A l i c i a e

et

Agneti

ut

f i l i a b u s e t haeredibus

: et

de predicta

Agnete,

quia obiit

sine haerede

de

s e ,

descendit jus perpartis suae

predictae

A l i c i a e ut

sorori

e t haeredi

: et

de

ipsa Alicia

descendit jus

8 f c .

cuidam

Willielmo ut f i l i o et

haeredi :

et

de ipso

Willielmo,

i s t i

Godefrido

qui nunc petit similiter f y c . ut f i l i o

et

haeredi.

We

refer o ur readers to the table of descent

annexed,

showing

the coheirs of Nesta de

Cokefeld.

7/25/2019 Woiety


144

NOTES.

o

o

►J

H

o

e

CO

^ S o a

. 3 .

*

jl

1 &

. o '—

*

• 4

IF—

M-^ai-cu

Q

•

-

w

.

M B

losss^

.SSH

1 s

- 2

j

o < F —

f l f^S- H

g P g M <

« Bd £ • r=

00

„

.fi«l:

§£

«

g. g a

|3ni3 u

o «

I h -

U.g 5

o o

. ° < £

J

. ? .

>£ u SS aJSE.S-,2

c a

u S

•- 53 •

»

* u

on a

•

£

o

2 a ' - ' a , »

o -

u £ 5 ° *

S o . « h

• 3 o

H^«Bisi«

7/25/2019 Woiety


1

U l

O

B

I

B a r t h o l o

m s e u se

C r e k e ,

f i l i u s

t

h s e r e st

c o n s a n g .

e to h s e r e s

N e s t s ee

C o k e f e l d

3 2

e n .

I I I .

u -

p e r s t e s

3 4e n .

I I I .

M a r g a r e t a

f i l .

t

h s e r e s

G a l f r i d i

d en e s ,

d el i x -

t o n ,n

S u f f .i d u a

3 6e n .

I I I .F i n .

S u f f ..

1 9 3 . )

: M a r g a -

r e t a .

J o h a n

n e se

T h o r p e .

,

R o b e r t u se

T h o r p e ,i l i u s

et

s e r e s r

J o h a n -

p l s a b e l l a .

n e se V a l o n i i s .

R o b e r t u s

ea l o = = =

n i i s ,

i l i u s

t

s e r e s .

|

E d -

o e s i a ,

m u n d -

i l i a

t

J o h a n n e seh o r p e ,

f i l i u sts e r e st c o n s a n g .to h s e r e s

S a r s e

i t z

s b e r t ,

3 4d w .

.

u se

P a k e n -

h a m .

c o h s e r e s

e to n -

s a n g .

t

c o h s e r e s

S a r t e

F i t z

s -

b e r t ,4

E d w ..

R o -

b e r - t u s

d e

V f -

f o r d .

W i l l i e l

m u se

B e r n e r s

f i l .t

h s e r e s ,

s ..

1

= C e c i l i a

f i l i a

t

c o h s e r e s

e to n -

s a n g .

t

c o h s e r e s

S a r s e

F i t z

O s b e r t ,

3 4

d w .

R a d u l f u s

d ee r -

n e r s

r a -

t e r

t« e -

r e si l -

l i e l m i ,

t

c o n s a n g .

e to h s e r .

N e s t s ee

,o k e f e l d

3 2

e n .

I I I .

I .

W i l l i e l m u s

d ee l l o -

m o n t ee

D r a y t o n f i l i u st

h s e r e s

t

c o n s a n g .t

c o h s e r e s

N e s t s ee

C o k e f e l d

3 2e n .

I I I .

A l i c i a ,

f i l i at

c o h s e r e s

F u l c o n i s

d ey r i .

R o b e r t u ser e k e ,

f i l .t

s e r e s8

H e n .I I ...

G a l f r i d u s

er e k e ,

f r a t e rts e r e s

o -

b e r t i ;

b .

n t e

4

E d w .

...

J o h a n n e ser e k e ,

f r a t e rt h s e r e sa l -

f r i d i

;b .i e

e n e -

r i s

r o x .o s t

e s t .

E p i p h .7d w ..

s .

.

1

x .

R o g e r u s2

S a r a ,

s o r o r e t

h s e r e s

J o h a n -

n i se

C r e k e .

f i l i u s

P e t r i

f i l i i O s

b e r t i .

u x .a -

t h a r i n a

s u p e r s t e s

3 4 E d w . I .

M a r g e r i a..

R a d u l f u s

B e r n e r s

d e

e s t -

h o r s e l e y

i nu r r .

M i l e s ,

C u s t o s

T u r r i s

L o n d i n i

1 7 E d w ..

s e p u l t .p .

F r a t .

M i n o r .

L o n d o n ,

2 5d w ..

C h r i s -

t i a n a ,

f i l .t

h s e r e s

H u g o -

n i s

e

W i n d -

s o r ,e

W e s t -

h o r s e -

l e y .

1x .

e - =

c i l i ae

F e r r a r i i s

;

f i l i a

t

h s e r e s

u -

g o n i si l i i

W i l l i e l m i

C o m i t i s

D e r b yb .

1 8 E d w ..

( R o t .

i n .

m ..s c .

2 1d w .

.

n .9 . )

I

=o d e - f r i d u s

d ee l -

l o m o n t e

d e D r a y -

t o n ,i l -

e t h s e r e s ;

o b .1

E d w ..

( I n q . P .

. )

s .

.

= 2 u x .

E l e a -

n o r a ,

s u p e r -

s t e s5

E d w .

.

( P l a c i t a

c o r a m

R e g e ,

r o t .

3 0 . )

1 o h a n -

n e se

B e l l o -

m o n t e ,

f r a t e r

e t

s e r e s

G o d e -

f r i d i ,

s e t .

0

• 2 1d w .

I . ;u -

p e r s t e s

2 5

E d w ..

7/25/2019 Woiety


146 NOTES.

It may be pr o p er to offer one o r two remarks in support o f the

pedigree.

The husband o f Alice de

Cokefeld,

we

presume,

was Bartholomew

de

Creke, who was recently dead in the

34

Hen. I I . ,

when

the Sherif f

certified that Barth. de Creke deb. xx mp recto de Sudflet,

s 3

mortuus est * non

habuit l i e ' multum

i r i s t i t i s s e t .

Bartholomew

appears to have held

eight

knight-s fees in Norfolk o f

Hugh

Bigod.

(Lib. Niger

Scacc.)

Blomefield (Hist. N o r f . vol.

v i i . p.

6 6 ) calls him

the

father

o f Robert de Creke, who was unquestionably so n and heir

o f Alice de Cokefeld. Robert married Agnes daughter and heir o f

William,

so n

o f Hervey

de

Glanville,

and

niece

and

heir o f

Roger

de

Glanville. This Roger gave to the

Canons

o f Leyston the Church o f

Middleton,

i n

Suffolk,

for th e

souls o f

himself

and

the

Countess

Gundreda

his

wife, and o f

his

father and mother, and o f

Christiana

his

late wife, and for the soul o f Hervey

his

brother.

(Regist. de

Leyston, MS.

Cotton. Vespasian E.

xiv.

f o l . 44.)

Roger

was

dead

without issue

in

the 10 Richard I . when the Countess Gundreda,*

his

widow, paid c' i t o the King no t to marry

against her

will.

( R o t .

Pip. N o r f . i Suff. ejusd. anni.)

In

the same year Gundreda sued

fo r

dower

in

Middleton,

Yoxford, and Roughton,

the

lands

o f

her

late

husband, Roger de Glanville, against

Robert

de Creke and Agnes his

wife.

( R o t .

Cur.

Reg. 10 R ich.

I . tom.

I . 229, 2 8 5, 310 .

1 R.

Johan. tom. I I . 133, 135.) In another

s u i t ,

in the

same

year,

brought by Hubert de

Randeston

against G e o f f re y

de L odnes,

husband

o f Alice,

daughter

o f

Harvey

de

Glanville,

G e o f f re y vouched

t o

* The

Countess

Gundreda

was the

second wife

o f Hugh Bigot,

Earl

of

Norfolk, who

died, according to

Dugdale,

in 1177, and b y whom she had a so n William.

( P l a c .

Abbrev. 9 R eg . J o han. r o t . 7 , i n dorso. Rot. Cur. R eg . 1 J ohan. 2 t o r n . 184.) This

lady,

about

the

year

1188

(Charta

Reg.

Hen.

I I .

apud

Gedington,

Dugd.

Mon.

v o l .

i v .

p. 338), founded the p rio ry o f Bun ga y, whi ch she endowed with the lands

o f

her frank

marriage,

o f

the

inheritance, apparently, o f

Hugh

Bardolf,

whose ancestors an d

the

Bigots would seem to have acquired the demesnes whi ch Earl Hugh and Archbishop

Stigand held in

Bungay

at

the

time

o f the

Domesday Survey. (Plac.

Abbrev. 2

Reg.

Johan. r o t . 3 . in dorso ; Rot. Cur. Reg. 1 J ohan. 2 t o r n . 253.)

7/25/2019 Woiety


NOTES.

147

warranty the wife o f Robert de Creke as daughter and heir o f Wil

liam

de Glanville. (Placita* de Term.

Hill. 10 Rich.

I .

r o t .

12.)

Afterward,

Robert

de

Creke,

for

the

soul o f himself and

Agnes

his

wife, confirmed the g i f t o f the Church o f Middleton to the Canons o f

Leyston.

(Regist. de

Leyston, f o l .

44, v .

51.)

He

died

before 16

Hen. III.

( R o t .

Fin.

ejusd.

anni.)

Bartholomew de Creke, so n and heir o f Robert by Agnes his wife,

confirmed a

rent

in Combes, in Suffolk, to the Priory o f St. Osyth, in

Essex,

for

the

soul

o f

Hervey de Glanville, his

mother's grandfather.

(Dugd. Monast. vol.

v i .

p. 309.) This Bartholomew,

the

eldest co-heir

o f Nesta de Cokefeld, levied a fine in the 34 Hen. III. o f the third

part o f

the

manor

and

advowson

o f L ilese y ,

late

parcel o f

her

posses

sions.

(Fin. Suff. ejusd. anni.) His marriage f with

Margaret,

daughter and heir o f G e o f f re y de Anes, (the foundress

o f

Flixton

priory ; ) and issue three sons, Robert, Geo f frey, and- John, and a

daughter Sara, heir to her brothers, wife o f

Roger

Fitz-Osbert;

and

the

descent

o f the Creke

inheritance, on

her

death

without issue, t o

the

descendants o f Margaret de Thorpe and Isabella de Valognes, are

a l l

set forth in escaet. 34 Edw.

I .

n. 58. taken after the decease o f

Roger

Fitz-Osbert.

In

a

pedigree

compiled

by

Vincent,

Windsor

Herald,

vol.

124.

p.

379, remaining in the College o f Arms, appears the descent o f Ralph

Berners, th e second

co-heir

o f Nesta, from Sir

William

de Berners

and Beatrix his

wife.

Ralph, so n

o f Ralph Berners, held the

third

part o f the manor o f Lilesey, 18 Edw. I . ( R o t . Claus. ejusd. anni,

m. 16.)

* This

r o l l i s

e n d o r s e d ,

i n e r r o r , P l a c .

10

Regis Johannis, and

Dodsworth, i n

h i s

C o l l e c t i o n s , has

a minute

o f i t

under t h a t d a t e . In t h e 1 s t

King

John,

G e o f f r e y

de

Lodnes

and A l i c e h i s w i f e o b t a i n e d a w r i t o f warranty

a g a i n s t

Robert

de C r e c . Rot.

Cur.

1 Reg. Johan. v o l . i i .

p .

1 0 0 .

f

By

a

c h a r t e r

i n

t h e

c o l l e c t i o n

o f

S i r

Thomas

P h i l l i p p s ,

B a r t . ,

Bartholomew

de

C r e c , so n o f Robert de C r e c ,

confirmed

t o h i s e l d e s t s o n , Robert, t h e manor o f Crec ;

w i l l i n g , i f he d i e d without i s s u e , t h a t t h e same should go t o G e o f f r e y h i s so n by Mar

g a r e t h i s w i f e ,

daughter

o f G e o f f r e y de Anes. On t h e s ea l a ff i xe d i s a

winged

f i g u r e o f

V i c to r y, a p p a r e n t l y t h e impression o f a gem, i n s c r i b e d with t h e name o f

Bartholomew

de

C r e c .

7/25/2019 Woiety


148

NOTES.

The descent

o f

William

de

Bellomonte,

the

third co-heir

o f

Nesta,

from

Gunnora

de

Cokefeld,

through

Alice

de Drayton,

rests

on

the

authorities

cited

by Blomefield, Hist.

o f

Norf.

vol.

X. 42,

2 0 8, 409.

—

Testa de Neville, N orf . 2 89.

a .

It only remains to observe, that i t appears from a quare i m p e d . i t

against

John

de Bellomonte and Eleanor, widow o f Godfrey de

Bellomonte, in

the

25 Edw.

I . ,

that

John

de

Bellomonte was then

seised o f two

parts

o f the

manor

o f Lilesey, the share o f Ralph Ber-

ners

having

been added by

purchase

to his own inheritance : and

i t

also appears that the inheritance o f the Crekes had passed to William

de Montecaniso, in whose right, as derived from the elder s i s t e r ,

and

because

his

lands were in the

hands

o f the

Crown, the King

claimed

and obtained the next presentation to the Chapel o f St. James o f Lile

sey.

(Placita coram Rege,

term. Hill.

25

Edw. I . r o t .

30.)

P. 73, / .

5 . A

tempore quo v i l l a Sancti AUdmundi nomen

e t

libertutem

a c c e p i t . P. 57, / . 11.—espondere contra libertatemville e t cartas suas.

The townsmen

o f

St. Edmundsbury held

the

l i b e r t a s

burgi,

by the

co n

cessio n o f their Lords, the Abbots o f St. Edmund's, and

no t

under

Royal

Charter.

From the

tenor

o f

Abbot Anselm's grant

to th e

burgesses,

confirmed

by

Hugh

and Samson,

their privileges

would

seem to

have originated

with Abbot

Baldwin, in

the time o f

King

Edward the Co nf esso r. ( Regist. Nig. f o l . 117

v . ) It

was

also

in the

sume

reign

that, in th e

charters from the Crown to the Monastery,

reynt Babrnunber b i j i i i s f i r s t substituted for Bedericesworth, the ancient

name o f the

place.

(Regist. Sacristae, f o l . 22,

22 v . )

Its dependant

state

upon

the monastery, and

the pro gress

the town was making under

the rising power o f i t s p arent, are developed in the Conqueror's

Survey. In the town

where

the glorious King

and

Martyr

St.

Edmund

l i e s

buried,

i n

the

time

o f

King

Edward,

Baldwin

the

Abbot

held,

for

the sustenance o f the monks, one

hundred

and

eighteen men;

and they

can give

and s e l l their land ;

and under

them, fifty-two

bordarii,

from whom the

Abbot

can have

help

; fifty-four

freemen

p o o r enough ; forty-three living upon alms ; each o f them has one

bordarius. There

are

now

two

mills and

two store ponds

o r

f i s h

7/25/2019 Woiety


NOTES. 149

ponds.

This

town, then, was worth

ten

pounds, now, twenty. It

has in

length

one leuga and a

half;

and in

breadth,

as much. And

i t pays

to

the geld,

when

payable in

th e hundred, one

pound.

And

then, the issues therefrom are sixty pence towards the sustenance o f the

monks ; b ut this i s to b e understood o f the town as i t was in th e time

o f

King

Edward, i f i t

so

remains,

for

now

i t

contains

a greater

circuit

o f land,

the

which was then ploughed and sown ; where,

one

with

another, there are thirty priests, deacons, and clerks ; twenty-eight

nuns and p o o r brethren who pray daily

fo r

the

King and a l l

Christian

people

; eighty, less f i v e ,

bakers,

brewers, seamstors, fullers, shoeakers, tailors, cooks,

porters,

serving men ;

and these a l l daily

minister

to

the

saint, and

abbot,

and

brethren.

Besides

whom

there

are thirteen

upon

the land o f the reeve, who have

their

dwellings

in

th e

same

town, and

under

them

f i v e bordarii.

Now, there

are

thirty-

four persons owing military service, taking French and English togeher, and under them twenty-two bordarii. Now, in the whole, there

are

three hundred and forty-two

dwellings

in

the

demesne

o f the

land

o f St. Edmund,

which

was arable in

the

time o f

King

Edward.

(Liber Domesday, 371 b.)

P.

74 ,

2 . 1 .

—

lk ,

ilk

abbas

Ordingus,

qui

i l l i c

jacet.

—

t

appears

from

this

passage that Ording was buried in the

Chapter-house.

P. 74 , I . 17.—nfra bannam leucam.—he exempt jurisdiction o f the

Monastery o f St. Edmund was limited to

a

circuit o f a mile within

f our crosses

—Nee

aliquis episcopus

qui

est vel unquam e r i t

in

Norfolc sive Suffolc habeat unquam potestatem aliquam in eodem

monasterio, nee

infra

fines ejusdem v i l l a s crucibus designatas.

—

(Charta Regis

Edwardi

Confessoris, Regist. Sacrist.

f o l .

22.)

Nullus

etiam archiepiscopus,

episcopus,

aut

eorum

quilibet o f f i c i a l i s

in

villa

Sancti

JEdmundi, aut infra quatuor cruces, uno miliario quatuor ex

p art ib us a villa distantes, (infra quas abbatem vestrum, sicut hactenus

habuit, episcopalem volumus jurisdictionem habere,) c ontra rationa-

bilem consuetudinem, &c. (Bulla Alexandri III. R egist. Nigr.

f o l .

6 2 . )

7/25/2019 Woiety


150

NOTES.

P. 74 ,

/ . 18 .

—

reler

lancettos de Herdewic.—

t

i s

expressly

stated

in one o f

th e

cartularies o f St. Edmund's,

that

the

Lancetti

de

Hardwick were to cleans e t he camerae o f the monastery. And in

confirmation o f the passage noted, we extract the following from the

Liber

de

Consuetudinibus

Sancti Edmundi, f o l . 69

:

—Feria

i j »

et

i i j * Rogacionum, undecim homines de

Herdwic

mundantes cameras

conventus, accipiunt singuli mane i i i j ova, e t ad nonam, bini et b i n i , j

ferculumde ferculo

aulas,

scilicet v

fercula et

dimidium. In

Groton

there were tenants who

paid

gersumam pro

filiabus suis

quia tenent

de lancettagio. (MS. Harl. 3977, f o l . 33 v . 53 v. ) On the base

tenure o f Lancettage, vide Spelman

in

voce Lanceta;

and Ducange,

Lancetus,

Lancetta.

P. 75,

/ .

11.

—

f a i t

mansio

Beodrici, qui fuit antiquitus

dominus i s t i u s

v i l l e , unde

e t v i l l a dicta

fuit Beodrichesworth.

Abbo,monk o f

Fleury, who,

ab out th e

year

984, at

the

request o f St. Dunstan, wrote th e Passion

o f St. Edmund, says, that moved by the

miracles

wrought by the

holy King

and Martyr,

ejusdem

provincie multitudo, non

solum

vulgi,

sed etiam nobilium in villa regia, que lingua Anglorum Bed-

ricesgueord dicitur, Latina vero Bedrici Curtis vocatur, construx.it per-

maximam

miro

ligneo

tabulatu ecclesiam,

ad

quam

eum,

ut

decebat,

transtulit

cum

magna gloria.

(MS. Cotton. Tib. B. n.

f o l .

14 .

Su-

rius, tom. vi. 470.)

According

to Hermannus, a monk o f St. Edmund's

in the time o f

Abbot Baldwin,

who began

his

government

o f the

monastery

before th e death o f the

Confessor,

Beodric

was

o f the

b l o o d

royal o f East Anglia. When the Danegeld was exacted throughout

the province by Sweyn, the

monk t e l l s

us, that the Martyr's family

alone

refused

to

pay

i t , and

persons

being

sent

to

levy the tribute,

ad Sancti

descendunt mansiunculam,

Beodrici villain nuncupatam,

s i b i ,

dum vixerat, suorumque antecessorum regum orientalium, a

quodam

ut

dicitur rege

Beodrico proprie

nominatam, sed modo pigno-

ribus martyris

sacrosanctis dedicatam.

(MS.

Cotton.

Tib.

B. n,

f o l . 25 v. )

P. 75 , I . 25. Solebant autem homines v i l l e ,

jubente

c e l e r a r i o , i r e apud

7/25/2019 Woiety


NOTES. 151

Laginghehe

e t

reportare

avragium

de anguillis de

S u t r e ' i a .

—Elfgiva,

Queen

o f Canute, gave t o the Monastery yearly four thousand eels, with her

g i f t s

which appertained thereto at

Lakinghethe. (Regist.

Nigr. f o l . 86.)

The manor

o f Suthrey,

in

N orf ol k,

with

three

fisheries,

were appro

riated

to the

Celarist. (Regist. Sacrist. f o l . 39.) Under an agreeent between Hugh, a b b o t

o f St.

Edmund's, and

the

men

o f

Southrey

and Helengey, fo r the

eels they were accustomed to render

yearly at

Michaelmas and in th e f i r s t week

o f

Lent,.

they

were to pay at Easter

and the feast o f

St.

Edmund,

for

every thousand,-

half

a

mark;

b ut

the eels

called

forels, that i s to say widingles

and

skeringles, they

were to deliver as before.

(Regist.

Pyncebek, f o l . 16 1

v. )

P.

8 2, I . 8 .—d elevationem

feretri.

—he shrine i s represented

in

different miniatures

illustrating

Lydgate's

metrical

and poetical l i f e

o f

St.

Edmund, composed

for

the young

King

Henry VI.; and a

woodcut from

one o f these

miniatures,

where H

enry

i s at

his

devotions,

occurs in Dugdale's Monasticon, edition

1821,

vol. i i i .

p.

114.

P. 82, I . 18 .—t sanctum corpus adhucjacebat, ubijacere s o l e b a l .—he

body

o f St.

Edmund, which was

said t o

be incorrupt, had remained

undisturbed

from

the

time

o f

Abbot

Baldwin's

translation

in

1095

;

and, on that o ccasio n, the a b b o t would no t

suffer

the shrine to be

opened.

Leofstan,

the immediate

predecessor

o f Baldwin,

moved,

as

i t i s related, by reproaches from

the

Martyr,

that

his body

was

irre

erently

kept, opened the wooden chest in which

i t

lay, fo r th e sake

o f honouring the Saint.

The

proceeding i s thus detailed

by

Her-

mannus, f o l . 43 v .

Tandem,

in medio fratrum, sanum devenit conilium,

communiter

pro

hoc

triduanum

celebrari

jejunium ; in proxima

quinta

feria pretiosi

martyris

pignora fore

digniter

respicienda.

Itaque secunda feria instante, t e r t i a ,

quartaque,

Ninivitarum more,

additis v i g i l i i s , orationibus

cum

psalmodiis, jam adest quinta feria

presentialis : ad opus dispositum quasdam personas fratrum disponit

abbas

secum.

Reseratur ergo

locellus,

in

quo

sanctum

quiescit

corpus.

Illuc

adducitur

iEgeluuinus,

sancti f i d e l i s

monachus,

jam pre

senec-

tute caligans visibus : rogatur, ut manibus probet,

s i

s i c martyr, ut

olim

7/25/2019 Woiety


152

NOTES.

dimiserit, iacet. Palpat

manibus vEgcluuinus,

el

inuenit ut dimiserat ;

deintus

scilicet

crucis

dominice

philacterium,

a

collo

dependens

supra

pectus sanctissimum,

quod

archipresul etmartyr domini, JElfegus,

olim

Lundonie desiderans

comparare

multo auri p o nde re , 3ed nequit pr o p-

ter iEgeluuinum

custodem

martyris, etiam s i

proferret secum

aurea

dona Tharsis.

Hoc

signo sancti corpore

palpato,

abbate cum fratribus

asstante,

cum

laudis ymnodio,

exponitur

gleba

martyris super scabel-

lum cum honore decenti. Jacet integer, ut dormiens, jam

jam

decus

resurgentis innuens. Quantus et quam dulcis tunc efferbuerit odor

suavitatis, preter odoramenta incensi vel thymiamatis,

non

lingua

valet

proferre

cujusvis,

cum

non

solum

in

ipsa

domo

fraglaverit

ora-

tionis per diem totum, verum in inclaustro, quo confluebatpsalmodiando

monachorum

confessio,

etiam

in

o f l i c i n i s

redundabat odoratio

suavis.

Exuitur itaque sanctus sancti martyrii uestibus, partim rubeis rubore

sanguinis,

partim perforatis

ictibus telorum crebris, sed

tamen repo-

nendis saluti credentium profecturis. Pulvillulus quoque, qui

alio

nomine

dicitur auricularis, sub

sancto capite

repertus

est

;

t a l i s non

ex plumis vel bombice

alicuius

generis, sed solummodo tenuissimis

ltgnorum dolaturis.

His v i s i s , sanctoque revestito novis quibus com-

petebat

induviis, rememoratur abbas sancti sancte decapitationis, ac re-

morans, suis innuit monachis, utrum, ut alias legitur, caput

liujus

mar-

tyris

decollatum cum c orp ore jam

s i t

solidatum,

et memorans temptat,

temptando

probat.

Caput accipit

inter

ambas

manus,

trahit, totumque sequitur corpus.

Quammirabilis Deus Operaturmirabilia solus. Resolidauit ac redin-

tegravit, quodsolidumdudum

integrumque creavit. Expavefactus

abbas

ad hoc miraculum, in locello reponit priori pignus sanctississimum, eius

manibus

torpore perpetuo

captis

in

reliquum, fortassis quod

fuerat

actum,

Deo nec

sancto beneplacitum. Exuvie vero martyris

in

serva-

torio

reconduntur

cum

phylacteriis,

unde

de

sacrario

divinitatis

presto

sunt beneficia multis, ad laudem eius, qui cum Patre et Spiritu Sancto

vivit

et regnat

Dominus.

According to Abbo, Theodred, Bishop o f the East Angles, proba-

bly

the

prelate

who was promoted to the

See

o f

London

in th e

time

o f King Edgar, o r his so n Edmund, visited t he s hrine o f St. Edmund

7/25/2019 Woiety


NOTES. 153

at

Bedricesworth

;

and

after

washing

and

clothing

the

b o d y ,

replaced

i t

in

the

chest,

ligneo

locello

reposuit,

which,

at

a

later

time,

was

opened by

Leofstan,

and, at

length, by

Abbot Samson. We refer our

readers

to Surius, vol.

v i . 471. Some

o f the legends o f St. Edmund

have a singular conformity with those o f St. Cuthbert.

P. 84. / . 26 .—ontinens

quasdam

salutaciones Ailwini

monachi ut

cre

d i t o r .—his Ailwin, o r Egelwin, o f whom mention i s made in th e

preceding note,

was

the faithful

monk,

who, on the landing at

Ipswich

o f

Thurkill

with a ho st o f

Danes, i s

related

t o

have carried away

the

body

o f

St.

Edmund

to London,

returning

with

i t

to

Bedricesworth

when the country was

again quiet,

after many perils and miraculous

events. Hermannus, f o l . 26 ,

speaks

o f him thus : Ipse enim

sancti

f am ul us, n o cturne revelationis mutuis allocutionibus, ut o re ad o s

loquebatur s i b i sepius ; qui

in habitu

l a i c a l i ,

despecta

dudum pompa

seculari, in eadem ecclesia, ad

amorem sancti contulerat

se primus

monastico ordini. Sub constitutione regulari desiderantissime cucul-

latus,

inibi adeo spiritualium

exercitationi insudans operum,

ut devotus

erga sanctum

servilem exhibens

cultum, incorrupta

sancti corporis

membra pura sepe superfundebat aqua, capillos sancti capitis

compo-

nens dentibus pectineis : quos detraxeral cum

pectine

diligens, reliqui-

arum

more,

servabat

in

buxide. Hac excellentia prerogative singularis

ditatus,

martyris

consecretalis cubicularius a suis vocabatur agnitori-

bus, omnimodisdebitumimpendendo servitium, ut viventi in came solet

quis hominum.

Lydgate, the monk o f

Bury,

in his

miracles

o f the

Saint,

MS.

Harl.

2 27 8, f o l . 10 1 v . writes :

F yrst

Allewyn,

that

cely creature,

A f F o r n

his

shryne

upon

the

pavement

lay

:

In his praiere devoutly

dyde endure,

Seelde

o r

never

parteden

nyht

nor

day.

For

whan so

ever his lieges f e l t e affray,

The peeple in

hymhadde

so gret beleve

Thoruh his

request Edmund sholde

hem releve.

CAMD. SOC.

13. X

7/25/2019 Woiety


154

NOTES.

The perfeccione off Ayllewyn was

so couth,

So

renoramed

his

conversacioun,

That

many

a tyrae they sp ak t o gidre mouth b e mouthouchynge hyh' thynges off contemplacioun,xpert ful ofte, b e revelacioun

Off hevenly thynges, to speke

in

woordes fewe,

e

gostly

secretys

which

God lyst

to hym

shewe.

P. 85,

l . 15 ,

—t custodem

sancti

Botulf.—bbot Baldwin, at the

same time that he

translated

the

body

o f St. Edmund

into bis new

church,

also

translated

the

relics

o f

Saints

Botulph

Bishop,

and

Jurmin,

Confessor. Herman.

f o l .

81.

—. 27. Rex

autem Johannes post coronacionem

suam, omissis

omnibus

a l i i s negociis s u i s , stutim

venit

ad sanctum JEdmundum voto e t devocione

tractus.—his

i s confirmed by

Diceto,

who says,

Johannes rex

Angliae sub ipso coronationis suae inicio visitans sanctum Thomam et

postea sanctum Eadmundum, dies

Pentecostes

egit

aput

Norham-

toniam. (Ymag. Hist. c o l . 706 . )

The

King in

1 20 1, r eturni ng from Northumberland, again

visited

St.

Edmund's, and was honorably received, with

a l l his suite, by Ab-

b o t Samson, remaining with him

on

Palm

Sunday and

t he f o llo wing

day. (MS. Harl. 447. )

When John

made a pilgrimage to St.

Ed-

mund's, at

the feast o f St. Thomas the Apostle, in 1203,

he gave

the

convent ten

marcs

annually, payable from the Exchequer, for the

repairs

o f

the shriue

o f

St. Edmund,

in

consideration o f the

monks

giving back

to

th e

King,

for

his

l i f e ,

a sapphire and

ruby,

which

he

had offered to the

Saiut,

and which were to

revert

to the convent.

(Pat.

5

Johan. m.

4. )

Vide

Regist.

Sacristae,

f o l .

31.

P.

88,

l . 13.

—

escripcio

de

m i l i t i b u s .

—

ome

notices

o f

Robert

de

Halstede, Reginald de

Broclei,

Peter FitzAlan de Broclei,

Robert

de Horningsherthe, Norman de Ris b y , and Alan de Flemetun,

will

b e

found

in the

History

o f Suffolk,

Thingoe Hundred.

7/25/2019 Woiety


NOTES. 155

P. 92, / . 5 . Abbati Cluniacensi venienti ad nos.—om. Clement

Reyner,

in his

Apostolatus

Benedictinorum, comments at

length

on

this passage, citing the

act

o f Samson

toward

the

Abbot

o f

Cluni, in

p r o o f that our Abbots in England owed no obedience o r

subjection

to

those o f Cluni.

The

Abbot

alluded t o ,

was

Hugh f i f t h Abbot

o f

Cluni,

who had presided over

the

Monastery at Reading. He was in

England in 1200, ab out which time there was a dispute between the

Abbot and Earl Warren on the institution o f the Prior o f Lewes.

(

Apostolat. Benedict.

Tract. i i . 16 2, 16 3. Diceto, col. 709. Dugdale,

Monast. vol. i v . p. 31.)

P. 98, I . 4 .—enit A b b a s de Flaviaco.—

he

acts o f Eustace, Abbot

o f St. Germer de

Flaix,

during his v i s i t in

England,

are spoken

o f

by Hoveden,

4 6 6 ,

467

;

and

Matthew Paris, 201.

—.

17.

Nos vero

adquisivimus

breve de recognitione, utrum mercatum.—

The

Abbot o f

St. Edmund's

gave the King

f i f t y

marcs

for

an inquest

to be had,

whether the market at Lakinghethe, newly acquired

by

the

monks o f

Ely, was an injury to the town andmarket o f St. Edmund.

( R o t . de Oblatis,

An. 3 R.

J o han. )

The return

to the inquisition,

finding

the market to b e

an

injury,

was

made

in Michaelmas Term,

in the f ourth year o f King John. (Plac. ejusd. anni, r o t . 6, in

dorso.)

P. 100, I . 13. Portavit

idem

nuntius litems domini r e g i s .—he Abbot

received this summons to

cross

the seas in

January 1202,

the

King

having

kept

Christmas at Argentan. (Matt.

Paris,

207. ) Ad voca-

tionem

domini regis H. Cantuariensis Archiepiscopus

transfretavit

apud Sorham, x ix kal.

Januarii. Vocati sunt

etiam qua

de causa

Elyensis, Salesbiriensis, Lundoniensis, N orwicensis, Episcopi : Abbas

de

Sancto

Eadmundo,

de

Westmonasterio, de

Theokesbiria.

(Di

ceto, col. 710.) In 1204, th e

King

wrote to th e Pope to dispense, fo r

four

o r

five

years, with th e journey to the Holy

Land

o f

Geo f fer y Fitz

Piers, who

had

taken the cross. (Rymer, Foed. vol. i . p. 44, edit.

1745. R o t . Claus. 6 R. J ohan. m. 13.)

7/25/2019 Woiety


156

NOTES.

P. 101, / . 16 .—hut tunc temporis deberet mori.—is death, which

did

no t take

place until some y e ars afterward, according to th e

Chro

nica

de Electione Hugonis Abbatis,

occurred in 1211,

on

th e night

after th e

feast o f

St.

Thomas

the

Martyr, at twilight, inter lupum et

canem. The account o f John de Taxster agrees with the ab ove.

Under the year 1211, i t

i s recorded,

Samson p i a e memoriae Abbas

Sancti Edmundi, o b. i i i kalendas

Jannarij.

7/25/2019 Woiety


GLOSSARIUM.

Almarium, 28, i . e . Armarium. An-

g l i c S ,

Ambrey.

G a l l i c e , Armoire.ppruntare,

1,2, 4 , 28. Mutuari.

Gall.

Emprunter.

Arto, 63. Pr o

Arcto.ssartare,

21. Silvat

in

culturam

r e -

digere. G all. Vet. attarter.

Averia, 49, 99. Operaria animulia.

Aver-land,

75 , 76 .

Terra

rusticorum

opera perficientium cum a v e r i i s , s c i l i

c e t , e q u i t ,

bobut

e t plauttrit.

Aver-peny,

75 .

Tributum datum l o c o

averandi, seu cum a v e r i i s vel curru

ret vehendi.

Avragium,

75,

i . e . averagium.

Vec-

t u r a e onus, quod tenens Domino exsol-

v i t cum a v e r i i s .

Ausus, 4 ,

pro audacia.

B a i l i n g ,

99,

pro

b a l i v u s .

Banna-leuca, 33, 43.

Locus jurisdic-

t i o n i s in circuitu monasterii.

Barator, 31. Litigato r.

Berefridus, 103.

Belfredus.

Angl.

Be\fry. Gall. Beffroy.

Borth-silver, 74. Nummus, qui i n foris

e t nundinis solvitur,pro erectione

men-

sarum e t tabularum ad

exponendat

merces.

Borthalpeny .

Spelman.

Botta, 76 . Sarcina. G a l l . Botte.

Chaucer,

a botelhey.

Boviua.

Stabula bourn.

Cambuca, 64. Baculus

pastoralis.

Cameria,

81.

Pr o

o f f i c i o camerarii.arucata,

24. Portia

terra

ad

unius

aratri operant designata.

Angl.

A

plough land.

asula,

64. Vestis

sacerdotalis. Angl.

Chasuble.

Cerna,

76 . S e l e c t i o .i f f u s , 36 .

Ciphus,

79,

i .

e . Scyphus.

C l a u s t r a l i s , 3 , 7 , 11, 28, 29. In clan-

tiro

degens.

Cnipulus, 87. Canipulus.

C u l t e l l u s .

Angl.

Knife.

Gall.

Canif.

Conredium, 86 .

Corredinm,

Stipendium,

vel alimenti modus. A ng l. Co ro dy .

Dirationare, 42 , 49. Cautam

agere.

Discalciare, 1 8 .

i .

e . Ditcalceare.

Disciplina, 82. F l a g e l l a t i o .

7/25/2019 Woiety


158

GLOSSARIUM.

Draschium,

1 0 . Hordeumcoctum.

Angl.

Draff. Gall. T e t . drasche.

Equitarius, 5 . i . e . e q u e s t r i s .

Exonium, 37. Ex cusatio . Ex o niare,

48. Excusare.

Falda, 75, i .

e .

O v i l e . Angl. Fold.

Firma, 1 , 2 , 22, pradium ; 6 , 21, 23, 31,2, 102. Reditus

;

Tempu» solvendi

redilum;

dare

ad

firmam,

pratdium

elocare.

Fodercorn, 21. Reditus antiqui avenis

ad pabulum equorum.

Froggus, 14. Froccus. Vestis monas-

t i c a . Angl. FrocJc.

Furulus,

84,

i . e . Furellus.

Vagina.

Gall. Fourreau.

Gaveloc, 35 . T ragula. Angl. Jave-

l i n .

G a l l .

Javelot.

Geldum, 47. Solutio.

Gilda, 2 .

Fraternitas.

Haggovele, 76 . Hadgovele. Harth-

govele.

Tributum quod i singulis

focis (harths) reportabatur. Harth-

s i l v e r .

Hanapar, 28. Fiscus. Angl. Hamper.idagium, 21. Tributum. quod ex sin-

gulis hidis terra c o l l i g i t u r .

Angl.

Hidage.

Hundredus, 1 , 21,

42,

99.

Portio

Co -

mitatus,

qud o lim deg eb ant

centum

regia

pacis fidejussores. Angl.

The

hundred.

Husebondus,

9 .

(Economus.

Angl.

Husband.

Hustengium, 55. Londini c i v i t a t i s

curia suprema. Angl. Hustings.

J u s t i c i a , 20, i . e . Justiciarius.

Katallum, catallum,

2 , 5 . Capitale.

Katalla, 33, 68. Bona. Angl. Chatel.

Lancettus,

74. Ruiticus operarius

g l e b e e

ascriptus. Vide

Annotationem in Lan-

cettos

de

Herdwick,

150.

Lardearium,

73.

L ocus ubi

carnes ser-

vantnr.

Angl.

Larder.

Gall. Lar-

d i e r .

Leta,

21.

Jurisdictio

in

hundredo peri l l a s distributa.

Mariola, 4 , 79.

Imaguncula B. Maria,

Virginis.

Mediae manus,

32. Infimi homines.

Minutio,

11.

Sanguinis

d e t r a c t i o .

Misericordia, 33. Mulcta

l e n i o r . Esse i n

Misericordia

r e g i s ,

47.

Diciturdeali-

quo

per

juramenlum

legalium homi-

num amerciato.

Monacare,

14, 27.

Monochare. Mona-

chumfacere.

Mot-horn, 54 .

Cornu

quo

homines ad

curiam

vocabantur.

Namus.

Captio. Pignus.

Novitius,

3 ,

1 1 , 1 2 . Quiin Monasterio

religiosm v i t a experimenta s u b i t .

Obedientiarius,

2 , 7 .

Q a»

i n

monaste-

rio

qucedam

q f f i c i a

exercebat.

Obe-

d i e n t i a ,

3 , 9 ,

10. Officium qvoddam.

7/25/2019 Woiety


GLOSSARIUM.

159

Paltenerius, 31.

Paltonarius.

Superbus.

Ferox.

Vet.

Franc. Pautonnier.

Angl.

Pautener.

P a r i s i u s , 32. Sineflexu

pro

ipsa

Pari-

siorum

urbe

usurpatur.

Pastum, 10.

Gluten exfarina

confec-

tum. Angl.

Paste.

Philaterium, 79,

i .

e . Phylacterium.

Arcula

cum

r e l i q u i i s

a

c o l l o

pen-

dens.

P i t e n t i a r i u s ,

5 . P i t a n t i a r i u s . Quisuam

uique

eduliorum portionem

(Angl.

ittance.) subministrabat.

Pitanceria,

8 . Camera Pitantiarii.

Plegius.

Fidejussor.

P o b l i t e , 5 . Pro Poplite.

Portmane-mot, 41, 73, 75. Curiu

liurgi.

Purprestura,

15,

57. Invasio. Angl.

Purpresture.

Reclutare, 78 . Pro

Reglutinare.

Angl.

e-glew

.

Relevium, 49 . Tributum v a s s a l l i plenat

atatis in susceptionefeudi post mor-

tem a n t e c e s s o r i s . Gall. Relief.

Rep-sclvcr, 73. Pecunia l o c o metendiAngl. reaping.) solvenda.

Scotum, 4 7. Contributio . Angl. Seot.

Scutagium, 15 ,

63,

64.

servitium

s c u t i .

Sax. scild-penig.

Secta, 15 .

Servitium

hominum cujus-

l i b e t Lette ad curiam Hundredi.

Selda,

57. Stallum

mercatorium.

Senescaldia, 20 . Munus S e n e s c a l l i .

Sochemannus,

15.

Socmannus. Tenens

i n Socagio, qu od

Anglice

d i c i t u r ,

plough s e r v i c e .

Solium, 2 1 ,

i .

e .

Solarium.

Tabulatum.

Sopa, 57.

O f f i c i n a .

Angl. Shop.

Sor-peni,

73.

Solutio

pro

l i b e r a

pas-

tura. Glossograph. Anglicana N ova,

in vo ce Schar-peny.

Sors, 2 2. Species. Angl. s o r t .

Sotulares,

35. Subtalares. C a l c e i .

G a l l . Souliers.

S t a i f a c r e s , 47.

Redditus

antiqui de

quibusdam t e r r i s , baculo Abbatisper-

solvendi.

Stallagium, 57.

J us

s t a t i o n i s in

f or o .

Angl.

Stallage.

Sterlingus,

86.

Denarius.

Tailagium. Census

v e l tributum, quodiritim

exigebatur.

Talamus, 5 ,

19,

21, 40. Thalamus.alatium.

Domus.

Tapinagium, 39. Clanculum.

Gall.

Ea

tapinage.

Textus, 22 , 64. Liber

Evangeliorum.

Themum,

55.

Theam

laudare

auc-

orem,

i .

trewth garant.

Lib.

de

onsuet.

S.

Edm.

f o l .

37.

Vide

etiam

u

Cange.

Tollum, 55. T o l l , quod nosdicimus

thelonium, qui habet

potestatem ven-

endi e t emendi in terra sua.

Lib.

de

Consuet. S. Edm. f o l . 37.

Torneare,40. Hastiludere. Angl. T our-

ney.

Trebuchet,

38 .

Trutina,

s i v e

Mensura.

Wainare, 24. Lucrari, pro arare. Dn

Cange, in voce Gagnagium.

Waite-fe,

50.

Stipendium

persolven-

dum v i g i l i b u s de C a s t e l l o .

Werra, 8 , 40 , 62,

i . e .

Guerra.

Bellum.

Angl. War.

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


INDEX.

Acre, 3 ,

6 3

;

note, 108.ilwinus,

Eye.lwinus,

84

; notes,

151,

153.

Albold, Abbot of S t . Edmund's, b i s char

t e r o f the stewardship to Maurice de

indsor,

note, 118.

Alexander I I . Pope, 108.

Alexander III. Pope, 35 ; notes, 107,08 , 126 , 135.

Alfgar,

129.

Alveden, Alpheton, 47.

Alueth, Gilbert d e , 1 3 .

Ambrosius, 12.

Ametun, Ampton, 90.

Andreas, 1 2 .

Anes, Geoffrey de, 145. Margaret, his

daughter, 145.

Anselm, Abbot

o f

S t . Edmund's, 112,

113,140,

148.

Ansty, Hanesti, Hubert d e , 89.

Antonius, 1 3 .

Arfastus, 107.

Arms of S t . Edmund's, note, 129—132.

Arnaldus, 24.

Ashfield,

Asfeld, 89.

PAMD. SOC. 13.

Babwell,

Babbewell, 33, 34,

97

;

note,

124.aldwin, A b b o t of S t . Edmund's, 107,

111, 125,132,148, 150, 151.arton, Berton, 47.eauchamp, John de, 14 1, 144.eccles, 47.edingfeld,

46.

Bellomonte,

William

d e ,

14 2

;

Pedigree

o f the family o f Bellomonte o f Dray

ton, 144—148.

enedict,

the

Jew

o f Norwich, h i s loans

to S t . Edmund's, 2 ;

note,

106.eodric, 75 ;

note,

150.eodrichesworth, Bedricesworth, 75 ;

note, 153.erdewell, Bardwell, William de,

89,

135.

erners,

Ralph

d e ,

142.

William

d e ,

and Beatrix

his w i f e , pedigree

a nd n o

t i c e s of the family, 14 4—

48.erningham,

89 ; Adam

d e ,

90 .

igot,

R o ger , b o re the standard

o f

S t .

Edmund a t the b a t t l e of Fornham,

42 ; Hugh, 105. Vide

Norfolk.

Y

7/25/2019 Woiety


162

INDEX.

Blakeham, Blakenham,

Benedict

de, 4

;

note,

109.

Blund, Hamo, 6 7.

William, 89.

Blunham, 8 8

;

note,

116.

B ocsford,

Boxford,

44, 46

; note,

134.

Bohun,

Humphrey de, 105.

Bradfeld,

21, 44, 47, 89,

90 .

William,on

o f Walter de, Sarah,

135

; Ger-as e de,

145.

Bretenham, 4 4, 46

; notes,

132,

133.

Brighingeham,

Briddinyhoe, 89.

Briseworth, Hubert de,

4 8 .

Brisingeham, 88.

Broc,

Peter

de,

12 , 47. Randal de,

105.

Brocdish,

Brochedith,

Stephen

de, 90 .

Brocford,

4 6 .

Broclei,

BrocMey, Reginald

de, 89.

Peter Fitz- Alan de, 89

;

notes,

135, 1 54 .

Brome,

8 8 .

Bukenham, Buchehain,

Ralph

de, 8 9.

Burgh, Thomas de,

91 ;

note, 14 1, 14 3.

ubert

de, 107,

141,

143.

Canterbury, Baldwin Archbishop o f , 37 ,

38 .—

gelnoth Archbishop

o f ,

dedi

cates the Church o f St. Edmund, note,

1 25.—ubert Walter, Archbishop o f ,

goes

to Dereham on th e death o f his

mother, 60

;

his

differences

with the

Abbot,

6 1, 6 2, 65

;

note, 137.—

Richard

Archbishop o f , 3, 4

; notes,

107, 108.

Celestin,

Pope,

138 , 139 .

Cerivilla,

Gilbert de, 5 2 .

Charnels,

Chernelles, Arnald

de, 88 .

Ernald

de, 135.

Chelsworth, 47.

Chertsey, Bertrand

Abbot o f , 16

;

note,

114.

Clievington, Geventon, 2 3, 32 , 4 6 .

Chipley, Clippelie, 89.

Clare, Richard

Earl

o f ,

his

suit

with

the Abbot, 41

;

claims to carry the

standard o f

St.

Edmund, 42 ; note,

129. Roger

Earl

o f , 51.

Clement

III. Pope,

129.

Cluni, Hugh

Abbot

o f ,

comes

to

St.

dmund's, 92

;

note, 155.

Cokefeld, Kokefeld, Chokefeld, Cocfeld,

Cockfield,

Robert de, appointed one

o f the Wardens o f the Abbey

during

the vacancy, 6, 8, 21,37; dies, 42 ,

45 ; notes, 109, 132. Adam, his son,

c la im s t he Hundred o f Cosf ord, 42 ;

note, 135 ; dies

and

leaves his daugh

ter in ward to th e Abbot, 72;

who

grants

the

wardship

to Hubert, Arch

bishop o f Canterbury; who gave i t

to

Thomas de Burgh, with whom the

Convent had a

suit

respecting her

lands,

91

; an

evidence

o f the lands

held o f

St. Edmund's granted by th e

Convent to

Lemmerus, Robert and

Adam

de Cokefeld,

102;

p edi gre e o f

the

family o f Cokefeld,

and notices o f

Nesta

de Cokefeld, only child o f

Adam, and

her coheirs

Alice, Beatrix,

and Gunnorade Cokefeld,

note,

140

—

148 —Town o f

Cokefeld,

4 3, 4 7,

8 8 .olchester,

47.

onstantino,

G e o f f re y

de,

3.

osford Hundred,

2 1.

Coterel, Adam de, 135.o t t on,

4 6 .

Coventry,

the Monastery

o f , 69

;

note,

139.

Coutances, Vonstantiis,

Walter de, Rec-

7/25/2019 Woiety


INDEX.

163

tor o f Woolpit, elected

Bishop

o f

Lin

coln,

35

:

note,

126.

Creke, Bartholomew d e , 142. Bartho

lomew d e , and Alice h i s w i f e, 14 4 ;

pedigree an d notices o f the

family,

144—148.

Cunegestun, 46 .

Customs

of

the

Burgesses of S t . Ed-

mundsbury, 73

;

note, 148.—f the

ceUarist o f S t . Edmund's, 73.

Deodate, 106.

D i c i a , Dice, Diss, Magister Willielmus

de,32.

Walter

de,

32 .

William

d e ,

83,

02. John

de,

84.

Dicleburgh,

44, 47 ; note, 134.

Dionisius, 3

;

made c e l l a r i s t o f S t . Ed

mund's, 4

; resigns

his o f f i c e , 5

;

his

ransactions,

1 2 , 16 , 17.

Draughton, Richard de, A b b o t of S t .dmund's, 121.

Drayton, William de,

an d

Gunnora hisi f e , Alice

an d Agnes

t h e i r

daughters,

4 4, 14 8.

Eadmundus, Monachus,

22.

Edward the Confessor, 123, 132, 136 .

Eleanor,

the Queen,

her

g i f t s

to

the

Convent, 34 ; notes, 125.

Elmeswell, Aelmeswell, Helmeswell,

46 ,

53.

Elmset, Aelmseth,

53.

E l i a s ,

the

butler of

A b b o t Hugh,

32 ;ote,

122.

Ely,

William Longchamp,

Bishop

o f ,is

d i f f e r e n c e s

with

the

A b b ot, 38

;eturns

f r o m Germany and comes t o

S t . Edmund's,

and

as an

excommuni

cated person the Monks refuse to ce

lebrate Mass before him, 39 ; holds a

council in London as Legate, and o p

poses the

pilgrimages

of the Monks,

39 ;

notes, 127, 128.—Geoffrey

Rid-

d e l l , Bishop o f, f ai ls in an attempt to

obtain wood from the A b b o t fo r his

buildings a t

Glemesford,

52.—he

Monks

o f ,

o p e n a market a t Laken-

hethe, which i s suppressed, 98.

Emma, the

Queen, 129, 133.

Endegate,

4 4 ;

note,

134.

Erdington, Thomas de, 141, 144; Ro-

h a i s ,

his wife,

14 1, 14 4.

Essex, Henry de, his duel with

Robert

de Montford,

50—52

; note, 136.

Eu,

Hon,

the

Castle o f , in

the

hands

o f

King Richard, 6 3 ; note, 138.

Eugenius III. Pope,

136.

Eustachius,

13,

45.

Fakenham Magna, Facheham, 89.

Ferrers, Cicely d e , 145. Hugh de, 145.

William de, Earl of Der b y, 145.

Fitz-Alan,

Lord

o f Clun, 141.

Fitz-Alan, Peter,

89.

Fit z-Dr ogo, Richard, 33; note, 121.

Humphrey,

121.

Fitz-Gobold,

Alexander, 135.

Fitz-Henry,

Henry, 134.

Fitz-Hervey,

Osbert, 2 5;

note, 121.

William, 48 .

Fitz-Isabel, William, 2 .

Fitz-Osbert,

R o g e r

and Sara

h i s

w i f e ,

145.

Fitz-Piers, Geoffrey

d e ,

100 ; note,

155.

Fitz-Raby Joce,

Isaac,

2

; note, 106.

7/25/2019 Woiety


164 INDEX.

Fitz-Ralpb, Gilbert, 4 5 ,

89, 135.

itz-Roger,

R o b e rt, 88.

itz -Walter, R o b e rt,

89.lemetun, Alan de,

90 ;

note, 154.

lemings taken

prisoners,

1,42; note,

105.

Flamville,

Flamaville,

Robert

de,

ap

pointed

one o f the

Wardens

o f the

Abbey during

the vacancy,

6,

1

17.

Accounts

o f

the Wardens,

note, 109.

Erneburgh de,

117-

Fordham,

Ge of fre y

de,

12 .

Fornham major, 46 .

St. Genevieve, 47.

Account

o f theattle o f , no t e, 1 05 .

St.Martin, 47.

Franchevilla, William de, 48 .resingfeld, 47.

Frodo,

132.

Gedding. 89.

G eo ffrey,

the

Chancellor, afterward

Archbishop

o f

York, 15 .

Gersinghe, G issing, 8 8, 8 9.ilbertus,

Deputy

Steward o f St. Ed

mund's, 2 0 .ippwic, 38 .

islingham,

47.

Glanville, Ranulfus

de,

20 , 37, 45 . Ag

nes, daughter o f

William,

son o f Her-

vey de, 144, 14 6 . Roger de, 144,

146. The

Countess

Gundreda,

his

widow, 14 6 .

Hervey de,

146. Alice,

his daughter, 146 .lemesford, 52, 99.

odfrey,

th e Burgess, 5 4.

resham, 135.

Grotene,

G r o t on, 43, 47, 10 2, 132,

142.

Wulfric

de,

140.

Halstede,

Robert

de, 89 ; note, 15 4.

Hardwick,

th e L anc et ti

of,

74

;

note,

1 50.

Haregrave,

23,

4 6 .

Harlow,

Herlawe, 2 3, 2 4, 45, 4 6 .

Hastings,

William de, 14 , 49. Thomas,

de, 2 0 . Henry, his

nephew,

claims

th e stewardship o f St. Edmund's,

20

;

note, 116.

Ralph

de, William de,

Henry

de,

117

; charters o f the stew

ardship

to Ralph

and William, 119,

120 .

William

de,

8 8 .

Hatfield, Walter de,

23.

Hauburdun,

43, 133.-

Heggham,

HUcham, 38 ,

127.

Hegworth,

89.

Henry

II . King

o f

England, sends

his

Almoner to

St. Edmund's,

3

;

keeps

Christmas at

Le

Mans, note, 109

;

receives

th e Monks

on

th e

election o f

an Abbot,

15 ,

16

; his

remark upon

Samson,

th e

elected.

17

;

note,

114

;

g o e s to

Canterbury,

37

; receives th e

Cross,

holds

a great

council at

Geding-

ton,

and comes to

St. Edmund's, 39 ;

note,

127

;

receives

th e

Abbot at Cla

rendon,

47 ; no te , 134 .

Herardus,

4 5 .

Herbert, th e Dean, 43 ; n ot e, 1 33 .

Herebert made Prior o f St. Edmund's

after a struggle with the

Monks,

93

;

his

character,

95.

Hermerus, 12 .

Herringswell, 47.

Hervey, th e Sacrist, 112.

Heldercle,

47.

Hengham, Hengeham,

Hugh

de, 3, 36 .

Roger

de,

3, 36 . Richard

de, 84,

90.

7/25/2019 Woiety


INDEX.

165

H o o , R o g e r de,

88,

135.o p e tu n, H o plon , 44, 47 ; note, 134.orningsherd, Horningtherth major,

4 6, 47.

Horning, Hornmgaherth,

R o bert

d e , 90 .

notes,

135 , 15 4.

Hostesli, Dnrand de,

44 .

Hugh,

A b b o t

o f S t .

Edmund's, b i s ch a

r a c t e r , 1

;

h i s transactions,

2 , 3 ,

4;

his pilgrimage to Canterbury

and ac

cident, 5 ; his death, 6 ; his anniver

s a r y ,

6 6 ; notes, 106,

108,

109, 138.

Hugh,

Prior

of S t . Edmund's, 1 , 3 .

, third Prior

o f

S t . Edmund-s,

12,

13,

15,16.

,

the

S a c r i s t ,

70, 83 ; note,

139.

, the Infirmarian, 84 .

Hungeton, Honnington, 46 .

Hunterston, Hunston, 8 9 .

Ickworth, Ikeword, Richard d e .

90,

135.

Illegh Monachorum, 37, 38 .

Combust, 90.

Hugh d e , 90.

Ingham, 47.

Innocent III. Pope, 72 , 135 , 138.

I s a a c , the

Jew, 2

;

note, 10 6 .

Isodun, Ralph de, Comte o f

Eu,

138.

Jews driven fr om S t .

Edmundsbury, 33

;

note

123.

Jocelin, the writer o f the Chronicle,

takes the

habit,

1 ; i s

Chaplain to

the

Prior,

and

made Chaplain to

the

Ab

bot,

19

;

makes

a

schedule

o f the

churches in the g i f t of the A b b ot,

with

t h e i r value, 46 ; h i s character,

5 0 ;

Guest-master

or

Hospitiatius

o f

the

Monastery, 95

;

Almoner,

50 .

Jocellus,

84, 90, 91.

John,

King of

England, comes

to

S t .

Edmund's

immediately a f i e r his coro

nation, 85

;

note, 15 4

; summons the

A b b o t over to

him in Normandy,

10 0

;

note,

155.

Jurisdiction, exempt,

o f

S t . Edmund,

notes, 107,

108.

urnet, the Jew, 4 ; note, 108.

Kersey, the

Priory o f , 141.

Kirkby, Alexander

de, 88.

Lacford, 47.

afham,

132.

Lakenheath, Lagenghehe, Lachinghehe,

75,

98;

notes 151, 155.

Langetot, Langtoft, Robert

d e , 89,

123.

Leicester,

R o bert

Earl

o f ,

his defeat,

. note,

105. Countess

o f , 105, 106.

Len, 47.

Lenveise, William d e , 144.

Leofgiva, 129.

Leofstan, Abbot

o f S t .

Edmund's,

151.

Leyham,

Matthew d e , 14 2, 14 4.

Liberty of S t . Edmund, 4 2 ; note, 132.

Lidgate,

88 ,

116.

Lilesey, L i l l e s e y ,

89,

102, 140, 142,

144,

147, 148.

Livermere,

88.

Peter d e ,

90 .

Henry

e, 135.

Lodenes, Loddon, 88 . Geoffrey d e , 14 6

Longchamp. Vide Bishop

o f Ely .

Lucius I I I . Pope, 128.

L ucy , R ichard d e , 105.

Luvel, Ernald, 44 .

7/25/2019 Woiety


16 6

INDEX.

Malmesbury,

Nicholas

Abbot o f , 16 ;

note, 114.

Manston, Mannettm, Gilbert

de, 89.

Wibert

de, 135.

Marlesford, 8 8.

Marlingford, 88 .

Martyri adhuc,

18

; the response,

with

the Music, note, 115.

Melding, Milding, 38 .

Melford,

4 6 .

Mellet, Osbern de, 140.

Melunese, 26 ; note, 131.

Mendham,

88.

Thomas

de,

43;

note, 132.

Meringtorp, 44 ,

47

;

note,

133.

Mickfield, Micheltfel,

88.

Mildenhall, 33, 34, 47, 5 8, 64

;

notes,

123,

124.

Montefort, Robert

de,

hi s

duel

with

Henry d e E ss ex , 5 0.

Mot-horn,

54

;

note,

136.

Muriaux, Morieux, Roger

de,

90 .

Nenton, Nowton,

4,

44, 47

;

note, 133.

Nicholas, burgess o f St. Edmund's, 54 .

N o rfolk, Roger Bigot,

Earl

o f , 42 ;

ac

knowledges

the

fees which he held

o f

th e Abbot, 4 8, 49, 88; notes, 129,

135. Hugh Bigot, Earl o f ,

his

war

and

th e

destruction o f his

castles,

notes,

10 5, 112 , 129; he

i s com

manded to do service at the C as tl e o f

Norwich,

note,

135 ;

Gundreda his

Countess,

146.

, Abbot Samson, a native o f , 23, 31 ;

note,

113.

Nortune,

88.

Norway, Augustin

Archbishop

of,

i s

lodged at St. Edmund's during th e

vacancy,

12 ;

his corrodies

from the

Monastery,

110; the cause o f

his

coming to England, note, 113.

, Magnus King

o f , 113.

Norwich,

John

Bishop o f , having taken

the Cross opposes

Abbot Samson's

doing

the like, 39 .—illiam Bishop

of, 4 4 .

Castle guard a t , 50

;

note, 135.

Oakley, Aele, 88.

Octavian,

th e

Antipope,

35 .

Onehouse,

Honhus,

89,

140.

Ording, Abbot o f St. Edmund's, 9. 74 ;

notes,

113,

133,

136, 13 8, 14 9.

Oxford, Alberic

de Vere, Earl o f ,

4 1, 4 9,

88 ; note, 129.

O y ri, Fulc de, and Alice his daughter,

145.

Pakeham, Paienham, 44, 47 ; n o te , 1 33 .

,

Edmund

de,

145.

Palegrave,

6, 30 , 46 .

Parnho, 135.

Patteshall, Simon

de,

89.

Peche, Peccatum, Gilbert, 89,

135.

Philip o f France, 128.

Pressenei,

Ralph

de,

8 9.

Prestun,

88 , 90 .

Quiddenham,

88.

Ralph, Dapifer, 116.

Randeston. 89.

Reading, the Abbot o f , 5 0. Hugh, Ab

b o t o f , 155.

7/25/2019 Woiety


INDEX.

16 7

Rebus,

Resbacum,

Warneri us A b b o t o f ,

116.

Rede,

88.

Reidun, 8 9 .

Reinerus, 23.

Richard I .

King

o f England,

s e l l s Mil-

denhall to the

A b b ot,

34

;

i s in pri

son,

39 ;

his

redemption, 34 ; the

war in England, 4 0 ; i s v i s i t e d b y

Abbot

Samson

i n

Germany

4 0 ; o n

his

return

gives license to Tournay,

4 0 ; attempts

to

increase the Knights'

f e e s

held

o f the

Crown,

63

;

s o l i c i t s

fr om the Abbot the Wardship o f

Nesta de Cokefeld, i s angry a t his

r e f u s a l ,

b ut b eing afterward recon

c i l e d , sends him a r i n g , 72 ; the

King's

death, 85 ; notes, 123, 124, 12 5, 128,

138.

Rickinghall, 47,

124.

Ridell, Geoffrey, rector o f Woolpit, 36 ;

note,

126. Vide

Ely.

Risbridge

Hundred,

41.

Risby, 47. William de, Norman d e ,

t h e i r

reception

o f Samson, 32. Nor

man de, 88 ;

notes, 122 , 134.

Nor

man, Fitz

-Norman

de,

135.

Robert,

made

Prior

of

S t . Edmund's,

1

;

h i s

character,

6

;

d i e s , 92

;

note, 106.

A b b o t o f S t . Edmund's, 60, 6 6 ;

notes,

137, 138.

the

b o y

martyred b y the Jews,

12

;

note,

114.

Roger, the C e l l a r i s t , h i s character, 7 ,

12, 15 ,

16 .

o s, Jordan de, 4 5 ; note,

134.othing

Alba, Roinghe, Gervase d e , 89.ualdus,

13.

Rungton,

Rung,

24 ,

4 6

;

Herlewin de,

24.

Rushbrook,

Ressebroc,

47.

Rutham, Rougham, 2 1, 4 7, 133.

Saham, 46.

S t . Alban's,

Nicholas Monk o f , 16 .

, Walter de,

84.

S t . Botulf, 85 ; note,

154.

t .

Clare, Gilbert

d e , 89.t . Edmund, passim.

, Standard o f , 42 ; note, 129.

, Shrine o f , escapes

being despoiled

of

i t s

Jewels,

71

;

injured

b y

f i r e ,

78

;

repaired

and r a i s e d ,

82 .

t . F a i t h ' s , Bertrand prior

o f ,

16.t .

Germer de

Flaix (Flaviacum) , the

Abbot

o f ,

v i s i t s S t .

Edmund's,

98

;

note, 155.t . Jurmin, 154.

S t . Neot's, H. prior

o f ,

16 ; note,

114.

t . Robert, the bo y, 1 2 .t . Thomas,

115.

t . William, 114.

Samson, Sampson,

Master of the novices

o f S t .

Edmund's,

3 ,

11

; f i l l s various

o f f i c e s , i s made Subsacrist, 5 , 14

;

builds the Choir of S t .

Edmund's,

an d

f i n i s h e s the

Tower of

the

Church, 7

;

i s

thwarted in his works, 8 ,

11;

ap

pointed o ne of the twelve Monks to

choose an Abbot in place

o f Hugh,

deceased,

1

2

;

goes

t o

the King's Court,

14 ;

o ne

o f the three

named

in

the

l i s t s

f o r

A b b ot, 15 ; i s chosen A b b o t ,

and kisses the king's f e e t ,

17 ;

notes,

114, 115 ; receives the blessing fr om

Richard

Bp . o f Winchester, 17 ; note,

1 15

;

his reception

a t

S t . Edmund's,

18 ;

his f e a s t 19 ; orders a

new

s e a l , 19 ;

7/25/2019 Woiety


16 8

INDEX.

note, 116; gammons the

Knights

t o

do homage, 20 ; ref uses to receive

Henry

de

Hastings as

Steward o f

S t .

Edmund's on account

o f

his nonage,

2 0 ;

c a l l s fo r aid

from the Knights, 2 0 ;

takes an account of h i s rents an d

ser

v i c e s , and manages h i s

lands,

21 ;

his

f i r s t

acts in Chapter, 22 ; deposes

William

the

S a c r i s t ,

22 ; v i s i t s

his

manors, 22 ; accident a t

Werketon,

2 2 ; adventure a t H arlo w, 2 3 ; pro

ceedings touching Rungton

on the

death

o f

Herlewin de

Rungton's

w i f e ,

24

; and touching the

manor

o f

Th or p, 2 4

;

i s appointed

b y the

Pope

a Judge de cauais cognos-

cendis, 24

;

made a

Justice

in

Eyre,

25

;

t r a i t s

o f

his

character,

25

—

8 ;

h i s

regulations, 29

—

2 ; notes,

121,

122; his acts

of

generosity,

32 ;

builds

the

school at S t .

Edmunds-

bury, 33 ;

note,

12 2 ;

drives

the

Jews

fr om the town,

33

;

note, 12 3

; pur

chases Mildenhall

from

the Crown,

33 34;

notes,

123, 124;

founds the

hospital of S t .

Saviour, then

called

Babwell, 33,

34 ; note,

124; mention

of

his

imprisonment

in

the

time

of

Abbot

Hugh, 3 , 13 ;

Samson

r e l a t e s

the circumstances o f

h i s imprisonment,

35 ;

gives the Church

o f Woolpit

to

the convent, 36; notes,

126; his

s u i t

with

the Archbishop

o f

Canter

bury

respecting Monks

I l l e g h ,

37 ;

the Archbishop

and

the Abbot meet

the King a t Canterbury, 37 ; note,

126 ;

appeals

personally t o the Chan

c e l l o r , William de Longchamp, 38 ;

note, 127; d e s i r e s to take the Cro ss,

but i s prevented b y the Bishop o f

Norwich, 39 ; note, 12 7 ; a s s i s t s at

the

coronation

of King

Richard, 123

;

hearing o f his imprisonment, o f f e r s

bef o re the Barons

t o

go and seek the

King, 4 0 ; h i s conduct at the Council

held b y the Legate in London, 40 ;

note, 12 8 ; opposes John, the King's

brother, 4 0 ; goes to the siege o f

Windso r, 4 0 ; note, 12 8 ; v i s i t s the

King in Germany, 40 ; a tournament

near Thetford, the Abbot excom

municates the p arty f o r t h e i r disor

derly conduct a t S t . Edmund's, 4 0 ;

note, 12 8 ; obtains p r i v i l e g e s from

Popes Lucius I I I .

Urban

I I I . and

Clement

III. 41 ; note, 12 8 ; a d i s

pute between

the

Earl o f Clare

an d

the

A b b ot, 41

;

note, 12 9

; r e s i s t s the

claim

o f Adam de

Cokefeld

to

the half

hundred

o f

Cosford,

4 2 ; obliges

Her

bert the Dean

to take down

the

wind

mill

a t

Haberdun,

43 ;

note,

133

;

d i s

pute with Jordan

de Ros,

4 5 ;

goes

t o

the

King

a t Clarendon on

a

question of

j u r i s d i c t i o n ,

47 ;

note,

134 ; h i s

co n

t e s t

with the

Knights

of S t . Edmund

o n the f e e s they

held,

48 ;

note, 13 5

;

exacts

wait-fee

fo r

the Castle o f Nor

wich, 5 0 ; overreaches

Geoffrey

Bi

shop of

Ely, in

a cunning attempt

to

obtain wood

for his

buildings

at

Glemesford,

53

; takes upon himself

to

appoint the b a i l i f f s of the town,

53

; claims

t o l l

fr om the merchants

of London,

which i s

refused, 5 5

;

confirms

the l i b e r t i e s o f S t . Ed-

mundsbury,

57

;

note, 137

;

asso

c i a t e s Randal, the c l e r k ,

with

the

7/25/2019 Woiety


INDEX.

16 9

c e l l a r i a t ,

against the

wishes o f

the

monastery,

58 ; refuses

to

receive

Hubert

Walter, Archbishop of Can-

terbury, as legate of the

Apostolic

See,

within the exempt j u r i s d i c t i o n , 6 0 ;

h i s d i f f e r e n c e s with the Archbishop,

61, 6 2 ; h i s g i f t s o f ornaments to the

convent,

6 4 ; takes upon himself the

o f f i c e of c e l l a r i s t ,

6 5

;

his

proceedings

with the convent under

vexations

touching

the

o f f i c e

of

c e l l a r i s t ,

6 6

;

his

magnanimous

conduct

o n

the death

and quasi

intestacy

of Hamon Blund,

6 7 ; excommunicates various

persons

implicated

in

an a fl r a y a t the shows

or plays in the church-yard of S t .

Edmund's, at Christmas time, and

prohibits

future shows,

6 8

; note,

13 9

;

i s

appointed

b y Po pe Celestin,

a

Commissioner with

the Archbishop

o f

Canterbury

an d

others

f o r

the

reformation o f

the

Church

an d

Monks

o f Coventry, and i s the chief instru

ment in

replacing the Monks

there,

6 9 ;

note,

139; appropriates the

half

o f the Church o f

Wetherden f o r

the

master o f

the schools,

70

; note,

139

;

rebuilds

the

larder ;

co vers the

Cha

pels

of S t .

Andrew,

S t . Catharine, and

S t . Faith with

l e a d , and, beside

other

r e p a i rs , b e a u t i i i e s

the

summit

o f the

shrine of S t . Edmund, which he

would no t

s u f f e r

to

be despoiled of

i t s ornaments, when i t

was a ques

tion

o f

using them o n the occa

sion

o f the ransom

of King

Rich

ard,

71

;

ref uses to

give

away h i s

ward, Nesta

de Cokefeld, at

the ap-

CAMD.

SOC.

13.

pointment

of

King

Richard,

which

incenses the King, who i s a t length

reconciled

b y presents,

and sends in

return a ring given

b y

the Pope, 77 ;

repairs the shrine o f S t . Edmund,

damaged b y f i r e , and r a i s e s i t o n new

work, a f t e r opening, in the presence

o f part o f the convent, the chest co n

taining

the

b od y ofthe s a i n t , which was

s a i d to be f o und e n t i r e , 8 2 ; notes,

151;

repairs

the

high

a l t a r ,

85

;

receives

King John at the

monastery,

88 ;

note, 154; the Abbot's dissensions

with the Monks, 8 6

;

punishes G e o f

frey R uf us , an avaricious Monk, 90 ;

grants the

wardship

of Nesta de

Cokefeld to the Archbishop of Can

terbury, 91 ;

refuses

precedency

t o

the A b b o t o f Cluni, o n h i s v i s i t to

S t . Edmund's, 92 ; Samson's pro

ceedings

o n

the

election

of

Herebert

the P r i o r , when the Monks r e b e l , 92

—

5

; his acts relating to certain

o f f i c e s an d things, 96—8 ; h i s d i s

putes with the Bishop o f Ely , touch

ing a right of market in Lakenheath,

and j u r i s d i c t i o n in Glemesford, 98, 99 ;

note, 15 5 ; i s sent fo r b y the King

into Normandy,

10 0

; note,

155;

co n

c i l i a t e s

his Monks,

10 1 ;

his

death,

note, 156.

Samson,

Cantor,

1 8 ,

2 3, 94 .

Sancto,

the Jew,

106.

Sapestun, 89.

Saxham, 23, 46 ; Walter d e , 90 .caldwell, 44—47 ; note, 124.c a l e s , Robert d e , 70 ; notes, 135, 139.emere, 43, 47.

Z

7/25/2019 Woiety


170

INDEX.

Staffacres,

47 ;

note,

134.

Stan

tun,

89.

Stanningfield,

Stanetfeld,

89.

Stapleford.23,46.

Stephen,

King

o f

England, his

charter

to Maurice de Windsor o f the Stew

ard ship o f St.

Edmund's, 119;releases

to

St. Edmund th e ward at Norwich

o f forty knights, 135.

Stigand,

the Archbishop, 4,

123,

14 6 .

Stowe,

4 6 .

Stowlangtoft, 89.

Stuston,

Tutatun,

88 .

Suer, o f Norway, 113.

Suthrey, 2 2, 47, 75 ; note, 151.

Teveltham, Thelnetham,99.

Thomas, Abbot o f S t . Edmund's, 134.

Thorpe,

Tory,

2 1, 2 6,

8 9, 90 .

John

de,

145

; Kobert de,

145.

Thurston, Turstun, 134.

Tibenham, 88 .

T i ll eney , 2 4 .

Tivetshall, Titshall, 4 4, 46 , 50 .

Toni, Ralph

de, 108.

T o pescro ft, 88.

ostock, Tottestoche,

William

de, 89.

WilliamFitz-Anselm de, 135.ottington, th e surname o f

Abbot

Sam

son, note, 121.rostun, 89.urstanus,

13,

84.

Valoniis, Robert de, 44 ; John de, 145 ;

Robert

de,

145.

Vere, Alberic de, 4 1, 4 9, 88.

Ufford, Robert

de, 145.

Ulmo, Robert de, 44.

Urban III. Pope,

124,

129, 137.

Wachesham, Osbert de, 8 8, 135 .

Walchelin,

the Archdeacon, 45 .

Walterus

Medicus,

12 ,

71 , 83.

Waltham, 15 ; Little, 89.

Wangford,

90 .

Waringford,

Wallingford, Nicholas

de,rior o f , 16; note, 114.

W

annus,

7.

Warren,

William

Earl, 108.

Waterford, Augustin

Bishop

o f ,

assists

at

th e blessing o f Abbot Samson,

note,

115.

Wateville, William

de,

116.

Watlesfeld, 8 9.

Waude, 8 9.

Weneling, 44, 47

; no t e, 13 3.

Wepsted,

Whepsted,

5,

47.

Werketun,

Warketon, 2 3, 4 7.

Westley, 4 4, 47

;

note, 133.

Wetherden,Wederden, 47, 70

;

note, 139.

Whatefeld, 8 9.

Whelnetham, Welfetham, G eo ffrey de,9, 90 .

Whetesfeld, Egelmerusde, 140.

William, Sacrist o f St. Edmund's, 2 ;

his character, 7 ; opposes Samson in

his

works,

8

;

befriends

the

Jews,

8

;

his proceedings

at th e election o f the

Abbot, 12 , 13 , 14 , 16 ; i s deposed,

22

; his buildings

pulled down, 23

;

note, 111.

Wimer, the Sheriff addresses Samson

on his coming as Abbot to St. Ed

mund's, 19 ;

notes,

109, 116.

7/25/2019 Woiety


INDEX.

171

Winchester,

Richard

Bishop o f , 15 ;

blesses Samson, 17 ;

note,

115.—

al-

kelin Bishop o f ,

125.

Windsor, Maurice d e , steward o f S t .

Edmund's, 116 ;

his charter

from

Abbot Albold,

118.

Maurice and

Egidia h i s wife found a chapel a t

Hoxne, 116 ; uncle of Ralph de Hast-n g s ,

117.

Hugh

de,

and Christiana

his

daughter,

145.

Woolpit,

Wulpit,

35, 36 ,

4 6

;

note, 126 .

Wirlingword, 46.

Withar,

Withgar, A l f r i c , so n o f ,

41

;

notes, 129, 132.

Wortham,

46, 88.

Wrabenese, 47.

Wridwell, Wordwell, William d e ,

90 .

York, Geoffrey Archbishop

o f ,

15, 6 2 ;

note,

138.

THE END.

7/25/2019 Woiety


LONDON

:

J . B. NICHOLS AND SON, PRINTERS, 25, PARLIAMINT-9TBBET.

> /

^

7/25/2019 Woiety


7/25/2019 Woiety


UNIVERSITY OF CALIFORNIA LIBRARY

BERKELEY

Return t o desk fr om which borrowed.

This b o o k i s DUEon the l a s t date stamped below.

16

. VSo-

A>V

*«$►*

r

LD 21-100m-ll,'49(B7146sl6)476

IN STACKS

JUN 2 1 1962

IN STACKS

JUN

2

2

1962

Rfc.C

D LD

JUN 2 3 1962

St.?

I

U

: 3 C 3

J A N

1

* 2000

FEB

0

7 2002

JAH 0 7

2006

7/25/2019 Woiety


rical

society,

5RARIES

Publications.

(J ocelin

c L e Brakalondl

THE

570-3/

V./'i

VERSITV OF

CAUFORN1A LIBRARY

7/25/2019 Woiety


woiety

Documents