winterkoudeopvang in de g4 - een onderzoek naar feitelijk daklozen - dag voor de maatschappelijke...
TRANSCRIPT
Winterkoudeopvang in de G4- een onderzoek naar feitelijk daklozen -
Dag voor de Maatschappelijke opvang, 6 september 2011
Marcel Buster, GGD Amsterdam
Eva Mandos & Staf van Zeele, GGD Rotterdam-Rijnmond, Renske Gilisen, GGD Den HaagRegien Vleems & Addi van Bergen, GG&GD Utrecht, Matty de Wit & Mariette Hensen-Baas, GGD Amsterdam
04/12/23 2
USER-G4• Academische werkplaats OGGZ G4
• Samenwerking praktijk, wetenschap en beleid– Praktijk: GGD + andere OGGZ hulpverlening; G4– Wetenschap: VU, Erasmus, Radboud, Universiteit Leiden– Beleid: beleidsdiensten gemeenten G4
• Wat doen we?
– Conceptueel kader afbakening doelgroep en functies OGGZ– Monitoring; doelgroepen, ontwikkelingen, prestaties van de OGGZ – Onderzoeksprojecten
• Afstemming
– Trimbos (monitor MO, PvA G4), Tranzo (ACWP OGGZ)
04/12/23 3
Inventarisatie op basis van slaapplaatsen
Foto: ANP / Paul Stolk
Winteropvangonderzoek
• Onderzoeksvragen:
– Hoeveel mensen maken gebruik van de WKO en de reguliere nachtopvang?
– Wat zijn de kenmerken van deze personen?
– Hoeveel buitenslapers zijn er?
– Trends in de tijd?
Methode
•Registraties– Winterkouderegeling, reguliere opvang
– December 2010 / Januari 2011
•Enquêtes– n=629, – 10 a 15 minuten, 2 avonden, – eerste week december, – 5 €
04/12/23 6
Totaal aantal personen in opvang dec. 2010, jan. 2011
1163
688510
393
0
200
400
600
800
1000
1200
Amsterdam * Rotterdam Den Haag Utrecht
aan
tal
* inclusief Stoelenproject
04/12/23 7
Gemiddelde bezetting van de opvang per dag tijdens winterkouderegeling (dec 2010, jan 2011)
* inclusief Stoelenproject
1163
688
510
393413
260188
140
0
200
400
600
800
1000
1200
Amsterdam * Rotterdam Den Haag Utrecht
aa
nta
l
04/12/23 8
gemiddelde bezetting per dag (met/zonder winterkoude-regeling)
413
260
188
140160
245
105 116
0
100
200
300
400
500
Amsterdam * Rotterdam Den Haag Utrecht
Gem
idde
lde
beze
tting
(pe
r da
g)
tijdens winterregeling (dec/jan) buiten winterregeling (dec/jan)
* inclusief Stoelenproject
04/12/23 9
Totaal aantal, dagelijks gemiddelde met en zonder winterkouderegeling /1000 inw. (15+, gemeente)
1,8
0,6
0,2
1,4
0,5 0,5
1,3
0,5
0,3
1,5
0,50,5
0,00
0,25
0,50
0,75
1,00
1,25
1,50
1,75
2,00
Totaal aantal Gemiddelde per dagtijdens WKR
Gemiddelde per dag buitenWKR
aant
al p
er 1
000
inw
.
A'dam
R'dam
Den Haag
Utrecht
04/12/23 10
Wordt er nog op straat geslapen??
04/12/23 11
Wanneer hebt u voor het laatst buiten geslapen?
48%
9%
35%29% 32%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Amsterdam Roterdam Den Haag Utrecht Totaal
tenminste 3 dagen ltst maand maand geleden
> 1 maand < 1 jaar geleden een jaar of langer geleden
Nooit
04/12/23 12
Overnachting laatste 30 dagenvoor winterkoudeopvang (% nachtopvang)
29%
64%
39%
65%
45%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Totaal
% o
vern
acht
inge
n la
atst
e 30
dag
en .
Nachtopvang Straat
Bij familie, relatie, vrienden of kennissen Eigen (zelfstandige) woonruimte
Voor wonen ongeschikte behuizing Woonvoorziening/instelling
Onderdak verstrekt door werkgever Hotel
Politie, Detentie Anders
04/12/23 13
Overnachting laatste 30 dagenvoor winterkoudeopvang (% straat)
32%
7%
23%
13%
21%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Totaal
% o
vern
acht
inge
n la
atst
e 30
dag
en .
Nachtopvang Straat
Bij familie, relatie, vrienden of kennissen Eigen (zelfstandige) woonruimte
Voor wonen ongeschikte behuizing Woonvoorziening/instelling
Onderdak verstrekt door werkgever Hotel
Politie, Detentie Anders
04/12/23 14
Result: “Quick and Dirty” schatting aantal buitenslapers
A’dam R'dam Den Haag Utrecht
verhouding: nachten op straat / opvang 1,14 0,10 0,68 0,19
Bezetting nachtopvang 160 214 105 106
schatting buitenslapersop een gemiddelde nacht* ≈ 180 ≈ 20 ≈ 70 ≈ 20
*: op verschillende nachten zal deze groep uit andere individuen bestaan maar zal de grootte van de groep constant zijn.
*: Assumptie: geënquêteerde groep is een afspiegeling van de feitelijk daklozen
Geschat aantal buitenslapers in Amsterdam
2009/10 vs. 2010/11 naar regiobinding
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
2009/10 2010/11
Ges
chat
aan
tal b
uit
ensl
aper
s o
p e
en w
inte
rnac
ht
Met regiobinding Zonder regiobinding
04/12/23 16
Kenmerken: “Nationaliteit”
41%
61%
41% 41% 47%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Totaal
Nederlandse EU, oude lidstaten EU, nieuwe lidstaten Buiten EU
04/12/23 17
Kenmerken: “Nationaliteit”
28% 7% 36% 24%23%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Totaal
Nederlandse EU, oude lidstatenEU, nieuwe lidstaten Buiten EU
04/12/23 18
Kenmerk: Regiobinding
42%59%
31%44% 45%
42%29% 28%
49%37%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Totaal
Pe
rce
nta
ge
Minder dan 2 jaar in de stad
Tenminste 2 jaar in de stad maar geen Nederlandse nationaliteit en geen uitkering in stad
Tenminste 2 jaar + Nederlandse nationaliteit of uitkering in stad
04/12/23 19
OGGZ: Alcohol en druggebruik (hiërarchisch)
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Amsterdam Rotterdam Den haag Utrecht totaal
geen alcohol of drugs
matig alcohol of cannabis
cannabis dagelijks
alcohol > 100 cons./ mnd
cocaine
opiaten
iv druggebruik
04/12/23 20
Dynamiek: < 1 jaar dakloos
38% 38%52%
30%39%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Amsterdam Rotterdam Den Haag Utrecht Totaal
< 1 jaar dakloos ≥ 1 jaar dakloos
04/12/23 21
Herkomst personen nieuw in de stad (< 1 jr) G4, elders binnenland, buitenland
63%
31%-3
-1
+6
-26%
29% nieuw in 2010!
04/12/23 22
Reden van dakloosheid Amsterdam (laatste periode dakloosheid)
Trends !! (land van herkomst, enkel winterkoudegroep!)
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
Neder
land
Surina
me/
Antille
n
Wes
t-Eur
opa
Midd
en &
Oos
t Eur
op.
Overig
buit
enlan
d
% v
an w
inte
rkou
degr
oep
.
2005/06 2008/09 2009/10 2010/11
04/12/23 24
Conclusie / Discussie• Meerwaarde Onderzoek binnen de G4
• Dynamiek in elke stad!!! – Slaapplaatsen
– In en uit een situatie van dakloosheid
– Migratie
• Preventie blijft belangrijk– Huisuitzettingen, nazorg detentie / ontslag zorgvoorziening
– Relatieproblemen, komst uit buitenland is moeilijker…
• OGGZ-problematiek moeilijk te meten binnen enquête…
04/12/23 25
Conclusie / Discussie•Toenemend aantal buitenslapers (zonder regiobinding) in
Amsterdam:– Kijkend naar R’dam
• Strenger ontmoedigingsbeleid (door het jaar heen)
– Kijkend naar Utrecht
• Vergroting/behouden capaciteit nachtopvang?
– Of zijn er nog andere factoren ?
• Werkgelegenheid, woningaanbod…
– Niet te kort door de bocht met conclusies oorzaken/oplossingen
04/12/23 26
Halsbandparkieten in de G4, midwintertelling 2011
1200
215
3490
3297
NRC-next 19 januari 2011
8202