wika at pampanitikan
TRANSCRIPT
![Page 1: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/1.jpg)
Matatag na Pamilya, Matatag
na Pamayanan
ARALIN 4
![Page 2: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/2.jpg)
Kaantasan ng Wika: Wikang Pampanitikan
![Page 3: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/3.jpg)
Ano ang Wikang pampanitikan??
![Page 4: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/4.jpg)
Wikang gamit sa pagkatha ng mga akdang pampanitikan, tulad ng tula, maikling kwento, sanaysay, nobeal, dula, at iba pa.
Wikang Pampanitikan
![Page 5: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/5.jpg)
Nakakaiba-iba ang wikang pampanitikan ayon sa kanyang genre o paksa
Halimbawa: hinihingi ng tradisyonal na tula na makakatulad ang bilang ng pantik sa bawat taludtod (sukat), magkakawangis na tono ng huling patinig (tugma)
![Page 6: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/6.jpg)
Ang iba pang genre hinihingi namang isulat sa anyong tuluyan na may mahusay na pagsasalaysay upang madala ang mambabasa sa daigdig na nilikha ng may-akda o may kakayahang antigin ang kanilang damdamin upang mapakilos sila ayon sa layuning nais.
![Page 7: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/7.jpg)
Ang Wikang Pampanitikan ay karaniwang ginagamitan ng mga literary device, tayutay, matatalinhagang pahayag, at iba pang masining na paraan ng pagpapahayag
![Page 8: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/8.jpg)
HINILAWODMuling isinalaysay ni Eugene Y. Evasco
![Page 9: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/9.jpg)
Alunsina- Diyosa ng Silangang Dagat. Marami siyang manliligaw
Paubari- Asawa ni Alunsina. Isa lamang siyang ordinaryong tao, walang kapangyarihan, walang dugong bughaw, walang maalamat na kasaysayan
Labaw Donggon- Anak ni Alunsina at Paubari
Mga Pangunahing Tauhan ng Kwento:
![Page 10: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/10.jpg)
Humadapnon- Anak ni Alunsina at Paubari
Dumalapdap- Anak ni Alunsina at Paubari
Maklium-sa-tuwan- Isa siya sa mga bigong manliligaw ni Alunsina. Siya ang naka-isip na Mahiganti kay Alunsina at Paubari
![Page 11: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/11.jpg)
Ang Delubyo
![Page 12: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/12.jpg)
Ang Bagong Simula
![Page 13: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/13.jpg)
Si Labaw Donggon
![Page 14: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/14.jpg)
Si Humadapnon
![Page 15: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/15.jpg)
Si Dumalapdap
![Page 16: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/16.jpg)
Sa Pasilang ng Panay
![Page 17: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/17.jpg)
Tauhan sa Akda
![Page 18: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/18.jpg)
isang elemento ng akdang pampanitikan na nagpapagalaw sa kwento. Ang paraan ng pag-iisip, pananalita, at pagkilos ay siyang binibigyang-buhay at sinusundan ng mambabasa.
Maituturing din ito na pinakamahalagang elementong epiko sapagkat sa mga pakikipagsapalaran ng pangunahing tauhan nakasalalay ang salaysay nito.
Ayon naman kay Eugenio (2001), nakasentro ang epiko sa isang bayani.
Tauhan
![Page 19: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/19.jpg)
Tauhang flat o istatiko (plain character)
Tauhang Dinamiko (Round character)
2 Uri ng Tauhan
![Page 20: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/20.jpg)
ay uri ng tauhan na hindi nagbabago ang katauhan sa loob
Halimbawa: Ang mga bida o bayani na hindi nagbabago ang ugali (mabait, matulungin, at handang ibuwis ang buhay) simula una hanggang huli.
1. Ang tauhang flat o istatiko (plain character)
![Page 21: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/21.jpg)
naman ay kabaliktaran ng tauhang flat o istatiko. Nagbabago ang kanyang katauhan sa loob ng kwento.
Halimbawa: Ang isang kalaban na nakatanto ng kanyang kasamaan at naging mabuti kalaunan.
2.Tauhang Dinamiko (Round character)
![Page 22: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/22.jpg)
Kasabihan
![Page 23: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/23.jpg)
mga matatalinhagang salita na galing sa mga ninuno natin na nagbibigay ng moral o aral sa mga kabataan.
Kasabihan
![Page 24: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/24.jpg)
Kung ano ang tass ng pagpalipad, Sayang lagapak kung bumagsak
Ang buhay ay parang gulong Minsan sa ibabaw, minsan sa ilalim
Ang buhay ay parang tanghalan Lahat tayo ay may papel na ginagampanan
Edukasyon ay solusyon sa problema natin ngayon.
Edukasyon, tungo sa magandang landas sa kinabukasan.
Ilang halimbawa ng kasabihan:
![Page 25: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/25.jpg)
Pagkatha ng Tula
![Page 26: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/26.jpg)
May sukat at tugma.
Tula
![Page 27: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/27.jpg)
a | a | a | aa | b | a | ba | a | b | ba | b | b | a
Pattern:
![Page 28: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/28.jpg)
Dokumentaryo
![Page 29: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/29.jpg)
Programa sa television, radio, o sa isang film, na nagpapakita ng makatutuhanang pangyayari o nagbibigay impormasyon sa isang partikular na paksa.
Dokumentaryo
![Page 30: wika at pampanitikan](https://reader030.vdocuments.mx/reader030/viewer/2022012306/558b4ca1d8b42a452a8b4729/html5/thumbnails/30.jpg)
1. Gumawa ng pagsasaliksik sa iyong paksa
2. Maki-pagpanayam o interbyuhin ang mga taong nakakita o nakaka-alam sa iyong paksa
3. Ayusin ang iyong mga nasaliksik. At itama ang mga mali sa iyong documentaryo.
Paggawa ng isang documentaryo