wetsontwerp 2006 hervorming rvst & oprichting rvv - 51k2479001

492
CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS 5226 DOC 51 2479/001 DOC 51 2479/001 KAMER 4e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE CHAMBRE 4e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2006 2005 10 mei 2006 10 mai 2006 PROJET DE LOI WETSONTWERP réformant le Conseil d’État et créant un Conseil du Contentieux des Etrangers tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen SOMMAIRE 1. Résumé . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2. Exposé des motifs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 3. Avant-projet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 4. Avis du Conseil d’État . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262 5. Projet de loi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356 6. Annexes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DOC 51 2479/002 6.1. Coordination officieuse des lois sur le Conseil d’État, coordonnées le 12 janvier 1973 6.2. Coordination officieuse de la loi du 31 mars 1898 sur les unions professionnelles ............................ 6.3. Coordination officieuse de la loi du 15 décembre 1980 sur l’accès au territoire, le séjour, l’établisse- ment et l’éloignement des étrangers 6.4. Modification du Code d’instruction criminelle 6.5. Modifications de la loi du 5 avril 1955 relative aux traitements des titulaires d’une fonction au Conseil d’État INHOUD 1. Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2. Memorie van toelichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 3. Voorontwerp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 4. Advies van de Raad van State . . . . . . . . . . . . . . . 262 5. Wetsontwerp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356 6. Bijlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DOC 51 2479/002 6.1. Officieuze coördinatie van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973 6.2. Officieuze coördinatie van de wet van 31 maart 1898 op de beroepsverenigingen 6.3. Officieuze coördinatie van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen 6.4. Wijziging van het Wetboek van Strafvordering 6.5. Wijzigingen van de wet van 5 april 1955 inzake de wedden van de ambtsdragers bij de Raad van State DE SPOEDBEHANDELING WORDT DOOR DE REGERING GEVRAAGD OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 51 VAN HET REGLEMENT. LE GOUVERNEMENT DEMANDE LURGENCE CONFORMÉMENT À LARTICLE 51 DU RÈGLEMENT.

Upload: belgianrefugee

Post on 29-Jun-2015

83 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

DOC 51

2479/001

DOC 51 2479/001

CHAMBRE DES REPRSENTANTS DE BELGIQUE10 mai 2006

BELGISCHE KAMER VANVOLKSVERTEGENWOORDIGERS10 mei 2006

PROJET DE LOIrformant le Conseil dtat et crant un Conseil du Contentieux des Etrangers

WETSONTWERPtot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen

SOMMAIRE1. 2. 3. 4. 5. Rsum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Expos des motifs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Avant-projet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Avis du Conseil dtat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262 Projet de loi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356 1. 2. 3. 4. 5.

INHOUDSamenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Memorie van toelichting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Voorontwerp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165 Advies van de Raad van State . . . . . . . . . . . . . . . 262 Wetsontwerp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 356

6. Annexes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DOC 51 2479/002 6.1. Coordination officieuse des lois sur le Conseil dtat, coordonnes le 12 janvier 1973 6.2. Coordination officieuse de la loi du 31 mars 1898 sur les unions professionnelles ............................ 6.3. Coordination officieuse de la loi du 15 dcembre 1980 sur laccs au territoire, le sjour, ltablissement et lloignement des trangers 6.4. Modification du Code dinstruction criminelle 6.5. Modifications de la loi du 5 avril 1955 relative aux traitements des titulaires dune fonction au Conseil dtat

6. Bijlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DOC 51 2479/002 6.1. Officieuze cordinatie van de wetten op de Raad van State, gecordineerd op 12 januari 1973 6.2. Officieuze cordinatie van de wet van 31 maart 1898 op de beroepsverenigingen 6.3. Officieuze cordinatie van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen 6.4. Wijziging van het Wetboek van Strafvordering 6.5. Wijzigingen van de wet van 5 april 1955 inzake de wedden van de ambtsdragers bij de Raad van State

LE GOUVERNEMENT DEMANDE LURGENCE CONFORMMENT LARTICLE 51 DU RGLEMENT.

DE

SPOEDBEHANDELING WORDT DOOR DE REGERING GEVRAAGD

OVEREENKOMSTIG ARTIKEL

51

VAN HET

REGLEMENT. 5226

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

2

DOC 51

2479/001

Le Gouvernement a dpos ce projet de loi le 10 mai 2006. Le bon tirer a t reu la Chambre le 18 mai 2006.

De Regering heeft dit wetsontwerp op 10 mei 2006 ingediend. De goedkeuring tot drukken werd op 18 mei 2006 door de Kamer ontvangen.

cdH CD&V ECOLO FN MR N-VA PS sp.a - spirit Vlaams Belang VLD

: : : : : : : : : :

Centre dmocrate Humaniste Christen-Democratisch en Vlaams Ecologistes Confdrs pour lorganisation de luttes originales Front National Mouvement Rformateur Nieuw - Vlaamse Alliantie Parti socialiste Socialistische Partij Anders - Sociaal progressief internationaal, regionalistisch integraal democratisch toekomstgericht. Vlaams Belang Vlaamse Liberalen en Democraten Afkortingen bij de nummering van de publicaties : DOC 51 0000/000 : QRVA : CRIV : CRABV : CRIV : Parlementair document van de 51e zittingsperiode + basisnummer en volgnummer Schriftelijke Vragen en Antwoorden Voorlopige versie van het Integraal Verslag (groene kaft) Beknopt Verslag (blauwe kaft) Integraal Verslag, met links het definitieve integraal verslag en rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (met de bijlagen) (PLEN: witte kaft; COM: zalmkleurige kaft)

Abrviations dans la numrotation des publications : DOC 51 0000/000 : QRVA : CRIV : CRABV : CRIV : Document parlementaire de la 51e lgislature, suivi du n de base et du n conscutif Questions et Rponses crites Version Provisoire du Compte Rendu intgral (couverture verte) Compte Rendu Analytique (couverture bleue) Compte Rendu Intgral, avec, gauche, le compte rendu intgral et, droite, le compte rendu analytique traduit des interventions (avec les annexes) (PLEN: couverture blanche; COM: couverture saumon) Sance plnire Runion de commission Motions dposes en conclusion dinterpellations (papier beige)

PLEN : COM : MOT :

PLEN : COM : MOT :

Plenum Commissievergadering moties tot besluit van interpellaties (beigekleurig papier)

Publications officielles dites par la Chambre des reprsentants Commandes : Place de la Nation 2 1008 Bruxelles Tl. : 02/ 549 81 60 Fax : 02/549 82 74 www.laChambre.be

Officile publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers Bestellingen : Natieplein 2 1008 Brussel Tel. : 02/ 549 81 60 Fax : 02/549 82 74 www.deKamer.be e-mail : [email protected]

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

3

RSUM

SAMENVATTING

Le projet de loi prvoit un certain nombre de mesures en vue de rsorber et de matriser larrir juridictionnel au niveau du Conseil dtat. Il prvoit que le Conseil dtat peut se concentrer sur ses deux missions principales, savoir une mission davis et une mission juridictionnelle. Certaines comptences non juridictionnelles encore confies la section dadministration sont ds lors supprimes. De mme, la comptence du Conseil dtat de statuer sur des litiges relatifs des dcisions individuelles dans le droit des trangers est supprime et attribue un nouveau Conseil du contentieux des trangers qui doit tre cr. Cet organe juridictionnel reprendra galement lensemble des attributions de la Commission permanente de recours des rfugis.

Het wetsontwerp voert een aantal maatregelen in tot wegwerking en beheersing van de gerechtelijke achterstand op het niveau van de Raad van State. Het voorziet dat de Raad van State zich kan concentreren op zijn beide hoofdtaken, met name een adviesverlenende taak en een rechtsprekende taak. Een aantal niet-rechtsprekende bevoegdheden die nog steeds aan de afdeling administratie worden toebedeeld worden daarom afgeschaft. Tevens wordt de bevoegdheid van de Raad van State om uitspraak te doen omtrent geschillen inzake de individuele beslissingen in het vreemdelingenrecht opgeheven en toegekend aan een nieuw op te richten Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Deze rechterlijke instantie zal tevens het bevoegdheidspakket van de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen overnemen. Verder worden technieken van modern management ingevoerd bij de Raad van State en wordt het statuut van de ambtsdragers aangepast aan de moderne beheersnoden; een mandatenstelsel, een evaluatiesysteem en rapporteringsmechanismen worden gentroduceerd. Tenslotte worden op procedureel vlak de mogelijkheden om alleen te zetelen uitgebreid en wordt een zeefprocedure in de administratieve cassatie voorzien. Daarnaast zal een versnelde rechtspleging mogelijk zijn voor doelloze beroepen en voor verzoekschriften die enkel korte debatten met zich meebrengen.

Des techniques de management moderne sont en outre introduites au Conseil dtat et le statut des titulaires de fonction est adapt aux besoins dune gestion moderne; un systme de mandat, un systme dvaluation et des mcanismes de rapport sont mis en place. Enfin, au niveau de la procdure, les possibilits de siger seul sont tendues et une procdure de filtre est prvue en cassation administrative. Par ailleurs, il pourra y avoir une procdure acclre pour les recours sans objet et pour les requtes entranant uniquement des dbats succincts.

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

4

DOC 51

2479/001

EXPOS DES MOTIFS

MEMORIE VAN TOELICHTING

MESDAMES, MESSIEURS, Laccord gouvernemental prvoit que des mesures structurelles seront prises pour rsorber larrir au Conseil dtat. Bien que cette disposition sinscrive dans le cadre du chapitre Une socit multiculturelle tolrante Une politique dasile humaine et raliste et quon puisse donc avoir limpression quil faut uniquement sattaquer larrir dans les dossiers relatifs aux trangers, il faut partir de lide que cest larrir juridictionnel global du contentieux des trangers qui doit tre rduit, ainsi que celui en ce qui concerne le Conseil dtat des affaires ordinaires. Comme les chiffres suivants le dmontreront, le problme de larrir ne peut pas tre rduit larrir du traitement des affaires relatives aux trangers. Dans la ralit, celui-ci est double: dune part il existe indniablement une problmatique au niveau de larrir du traitement juridictionnel des recours dans les affaires relatives aux trangers. Comme les chiffres ci-dessous le dmontrent, larrir se situe au niveau des deux juridictions administratives intervenant dans le traitement des recours dans les affaires relatives aux trangers: le Conseil dtat comme juridiction administrative la plus haute charge du contentieux en annulation et du contentieux de cassation administrative et la Commission permanente de recours des Rfugis charge dune partie des recours dans les affaires dasile.

DAMES EN HEREN, Het Regeerakkoord bepaalt dat structurele maatregelen zullen worden genomen om de achterstand bij de Raad van State weg te werken. Hoewel die bepaling kadert binnen het hoofdstuk Een verdraagzame samenleving Een humaan en realistisch asielbeleid en derhalve de indruk kan ontstaan dat enkel de achterstand in vreemdelingendossiers moet worden aangepakt, dient het uitgangspunt te zijn dat de globale (gerechtelijke) achterstand in het vreemdelingencontentieux moet worden ingeperkt, alsook die wat de Raad van State betreft in gewone zaken. Zoals de navolgende cijfers zullen doen blijken, is het probleem van de achterstand niet te herleiden tot de achterstand in de behandeling van vreemdelingenzaken. In wezen is deze dubbel: enerzijds bestaat er onmiskenbaar de problematiek van de achterstand in de gerechtelijke behandeling van beroepen in vreemdelingenzaken. Zoals de navolgende cijfers zullen illustreren, situeert deze achterstand zich op het niveau van beide administratieve rechtscolleges die tussenkomen in de behandeling van beroepen inzake vreemdelingenzaken: de Raad van State als hoogste administratief rechtscollege dat belast is met het vernietigings- en het administratief cassatiecontentieux en de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen die belast is met een deel van de beroepen in asielzaken.

Dautre part, il est indniable les chiffres lattestent quau niveau du contentieux ordinaire (les recours en annulation, par exemple, des permis durbanisme, des permis en matire denvironnement, des nominations de fonctionnaires, des autorisations dtablissement,), un important arrir existe au niveau de la juridiction comptente, savoir la section dadministration du Conseil dtat.

Anderzijds mag ook niet ontkend worden de navolgende cijfers illustreren dit - dat ook in het gewone contentieux (beroepen tot vernietiging van b.v. stedenbouwkundige vergunningen, milieuvergunningen, benoemingen van ambtenaren, vestigingsmachtigingen, .) een aanzienlijke achterstand is ontstaan op het niveau van het ter zake bevoegde rechtscollege, m.n. de afdeling administratie van de Raad van State.

1. Arrir structurel de la section dadministration du Conseil dtat.

1. Een structurele achterstand in de afdeling administratie van de Raad van State

La section dadministration est charge dexercer plusieurs comptences qui se rduisent en substance, dune part, au contentieux des trangers et, dautre part, au reste du contentieux. La majeure partie des recours sont introduits par des trangers contre des dcisions prises en application des

De afdeling administratie is belast met verscheidene bevoegdheden, die in wezen te herleiden zijn tot enerzijds het vreemdelingencontentieux en het overige contentieux. Het grootste deel van de ingestelde beroepen betreft dat van de vreemdelingen tegen beslissingen genomen

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

5

lois sur laccs au territoire, le sjour, ltablissement et lloignement des trangers. Cest ainsi quau cours de lanne judiciaire 2003-2004 (1 septembre 2003-31 aot 2004), les recours en matire de contentieux des trangers ont reprsent environ 82% du nombre total de recours introduits devant le Conseil dtat au cours de cette anne et quenviron 68% des dossiers traiter la date du 1er septembre 2004 (41.065 affaires pendantes) la section dadministration concernaient le contentieux des trangers (27.957) (source: rapport annuel 2003-2004, www.raadvst-consetat.be).

met toepassing van de wetten betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen. Zo maakte tijdens het gerechtelijk jaar 2003-04 (1 september 2003- 31 augustus 2004) de beroepen in het vreemdelingencontentieux ongeveer 82% uit van het totale aantal van de gedurende dat jaar bij de Raad van State ingestelde beroepen en had ongeveer 68% van de totale op 1 september 2004 bestaande werkvoorraad (41.065 aanhangige zaken) in de afdeling administratie betrekking op het vreemdelingencontentieux (27.957) (bron: jaarverslag 2003-2004, www.raadvst-consetat.be). Vanuit het oogpunt van de rechtzoekende is niet zozeer de benadering van de achterstand vanuit het oogpunt van de aanwezige werkvoorraad van essentieel belang, maar veeleer de vraag welke de zogenaamde doorlooptijd is voor de afhandeling van een beroep bij de Raad van State. Zijn bezorgdheid betreft immers veeleer de vraag hoeveel tijd er verstrijkt tussen het inleiden van een vordering en de dag van de (definitieve) uitspraak. Zoals aangestipt in de beleidsnota 20042005 van de minister van Binnenlandse zaken bedraagt die 2, 5 jaar (971 kalenderdagen) in vreemdelingendossiers en bijna 5 jaar (1764 kalenderdagen) in andere dossiers, zoals bouwbetwistingen en vragen tot vernietiging van benoemingen van ambtenaren (Parl. St. Kamer 2004-2005, nr. DOC 51 1371/021, 21). Bij het nader bekijken van de cijfers blijkt het volgende (bron: jaarverslag Raad van State 2003-2004 (www.raadvst-consetat.be)):

Pour le justiciable, ce nest pas tant la question de larrir vu sous langle du volume daffaires traiter qui revt une importance essentielle mais bien la question de savoir quel est le dlai de traitement dun recours au Conseil dtat. Il se proccupe plutt de la question de savoir combien de temps scoule entre lintroduction dun recours et la date du prononc (dfinitif). Comme prcis dans la note de politique gnrale du Ministre de lIntrieur 2004-2005, le dlai est actuellement de 2,5 ans (971 jours calendrier) en ce qui concerne les dossiers des trangers et presque 5 ans (1764 jours calendrier) en ce qui concerne les autres dossiers, tels que les litiges en matire durbanisme et les recours en annulation de nominations de fonctionnaires (Doc. Parl., Chambre 2004-2005, n DOC 51 1371/021, 21). Un examen plus approfondi des chiffres fait apparatre ce qui suit (source: rapport annuel Conseil dtat (www.raadvst-consetat.be)):

Recours dans le contentieux ordinaireDans le reste du contentieux, le nombre de recours suivants ont t introduits partir de 1999:

Beroepen in het algemene contentieux In het overige contentieux, werden vanaf 1999 het volgend aantal beroepen ingediend:

Anne judiciaire 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004

Nombre de recours 2569 2991 2957 2632 3151

Gerechtelijk jaar 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004

Aantal beroepen 2569 2991 2957 2632 3151

Au cours des annes judiciaires 2000-2001 20042005, environ 2.802 recours ont t introduits devant le Conseil dtat dans le contentieux ordinaire (source: informations fournies par le Conseil dtat le 20 novembre 2005).

Gezien over de gerechtelijke jaren 2000-2001 tot en met 2004-2005 worden in het gewoon contentieux gemiddeld 2.802 beroepen ingeleid bij de Raad van State (bron : gegevens verstrekt door de Raad van State op 20 november 2005).

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

6

DOC 51

2479/001

Dans le contentieux ordinaire, le nombre daffaires pendantes (i.e. larrir juridictionnel mesur en fonction du nombre de dossiers en attente dun arrt dfinitif) slevait au 1er septembre 2004 13.108 affaires. Lanne prcdente (1er septembre 2003), celui-ci slevait 12.740 affaires. Daprs les chiffres fournis par le Conseil dtat le 19 decembre 2005, cet arrir slevait le 1er dcembre 2005 11.516 dossiers.

Het aantal aanhangige zaken (i.e. de gerechtelijke achterstand gemeten aan het aantal dossiers waarin nog een definitief arrest moet worden gewezen) bedroeg op 1 september 2004 in het algemeen contentieux 13.108 zaken. Het jaar voordien (1 september 2003) bedroeg die 12.740 zaken. Uit de op 19 december 2005 door de Raad van State aangereikte cijfers blijkt dat deze achterstand op 1 december 2005 11.516 dossiers bedraagt. Beroepen inzake vreemdelingenzaken

Recours concernant les affaires relatives aux trangers Depuis 1997, le nombre de recours suivant a t introduit (sources: rapports annuels du Conseil dtat, annes 2001-2002; 2003-2004; www.raadvst-consetat.be): Anne judiciaire 1997-1998 1998-1999 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 Nombre de recours 1877 3474 6051 11616 13382 12142 11080

Vanaf 1997 werden het volgend aantal beroepen ingediend (bronnen: jaarverslagen Raad van State, jaren 2001-2002; 2003-2004; www.raadvst-consetat.be): Gerechtelijk jaar 1997-1998 1998-1999 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 Aantal beroepen 1877 3474 6051 11616 13382 12142 11080

Au cours des annes judiciaires 2002-2003 20042005, environ 10 407 recours ont t introduits devant le Conseil dtat dans le contentieux des trangers (source: informations fournies par le Conseil dtat le 20 novembre 2005). Le nombre de dossiers pendants (c..d. larrir juridictionnel mesur en fonction du nombre de dossiers en attente dun arrt dfinitif) slevait le 1er septembre 2004, au niveau du contentieux des trangers, 27.957 dossiers. Lanne prcdente (1er septembre 2003), celui-ci slevait 24.435 dossiers. Daprs les chiffres fournis le 19 dcembre 2005 par le Conseil dtat, cet arrir slvait le 1er dcembre 2005 25 724 dossiers.

Gezien over de gerechtelijke jaren 2002-2003 tot en met 2004-2005 worden in het vreemdelingencontentieux gemiddeld 10.407 beroepen ingeleid bij de Raad van State (bron : gegevens verstrekt door de Raad van State op 20 november 2005). Het aantal aanhangige zaken (i.e. de gerechtelijke achterstand gemeten aan het aantal dossiers waarin nog een definitief arrest moet worden gewezen) bedroeg op 1 september 2004 in het vreemdelingencontentieux 27.957 zaken. Het jaar voordien (1 september 2003) bedroeg die 24.435 zaken. Uit de op 19 december 2005 door de Raad van State aangereikte cijfers blijkt dat deze achterstand op 1 december 2005 25.724 dossiers bedraagt. In dit contentieux wordt de Raad van State er toe gebracht op te treden in verschillende stadia van de asielprocedure: 1 tot schorsing en/of vernietiging van de beslissing van de Minister van Binnenlandse Zaken of zijn gemachtigde wat de vaststelling betreft van de Dublin-Staat die verantwoordelijk is voor de behandeling van de asielaanvraag of met betrekking tot beslissingen tot weigering van in aanmerkingneming genomen door de Minister van Binnenlandse Zaken of zijn gemachtigde in het geval van herhaalde asielaanvragen;

Dans ce contentieux, le Conseil dtat doit intervenir plusieurs stades de la procdure dasile:

1 en suspension et/ou en annulation de la dcision du Ministre de lIntrieur ou de son dlgu quant la dtermination de ltat Dublin responsable de lexamen de la demande dasile, ou des dcisions de refus de prise en considration prises par le Ministre de lIntrieur ou son dlgu dans le cadre de demandes dasile multiples;

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

7

2 en suspension et/ou en annulation des dcisions confirmatives de refus dentre ou de sjour, prises par le Commissaire gnral aux rfugis et aux apatrides dans la phase de recevabilit;

2 tot schorsing en/of vernietiging van bevestigende beslissingen tot weigeren van binnenkomst of van verblijf, genomen door de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen in de fase van de onontvankelijkheid; 3 tot administratieve cassatie voor de betwiste beslissingen van de Vaste Beroepscommissie voor de vluchtelingen. Uit door de Raad van State aangereikte cijfers blijkt dat voor het gerechtelijk jaar 2004-2005 de beroepen betrekking hadden op: 15,6%: administratieve cassatieberoepen tegen beslissingen van de Vaste Beroepscommissie voor de Vluchtelingen; 44,7%: bevestigende beslissingen van de commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen; 2,9%: beslissingen van de Dienst Vreemdelingenzaken in asielzaken (b.v. Dublin-beslissingen) 36,8%: beslissingen van de Dienst Vreemdelingenzaken buiten asiel. Al deze beroepen hebben tot resultaat dat de procedures nog meer worden verlengd en soms verscheidene jaren duren. Voorts is de belangrijke stijging sinds 1998 van het aantal beroepen inzake vreemdelingen het rechtstreekse gevolg van de interpretatie die het Arbitragehof in haar arrest nr. 43/98 van 22 april 1998 (B.S. 29 april 1998) heeft gegeven aan de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Dit arrest heeft als gevolg dat de asielzoeker wiens aanvraag werd geweigerd en die om die reden een bevel om het grondgebied te verlaten, heeft gekregen, maatschappelijke steun geniet zolang over zijn beroep tot nietigverklaring (of cassatie) door de Raad van State geen uitspraak is gedaan. Het hoeft niet te verwonderen dat het aangehaalde arrest van het Arbitragehof het aantal ingediende beroepen bij de Raad van State heeft doen toenemen, hetgeen bevestigd wordt op grond van de hiervoor aangehaalde cijfers die onmiskenbaar een spectaculaire groei aantonen vanaf het daaropvolgende gerechtelijke jaar. Verscheidene organisatorische en institutionele maatregelen werden genomen om aan deze exponentile toeneming van het aantal beroepen tegemoet te komen (zie ook D. DHOOGHE, en M. GELDERS, De gerechtelijke achterstand bij de Raad van State en de maatregelen tot versnelling van de rechtspleging in XXIXste Postuniversitaire cyclus Willy Delva (ed.), Goed procesrecht goed procederen 2002-2003, Mechelen,

3 en cassation administrative des dcisions contestes de la Commission permanente de recours des rfugis. Selon les chiffres fournis par le Conseil dtat, les recours de lanne judiciaire 2004-2005 concernent:

pour 15,6%: des recours en cassation administrative contre des dcisions de la Commission permanente de recours des rfugis; pour 44,7%: des dcisions confirmatives du Commissaire gnral aux rfugis et au apatrides; pour 2,9%: des dcisions de lOffice des trangers dans les dossiers dasile (par ex dcisions Dublin). pour 36,8%: des dcisions de lOffice des trangers hors asile. Tous ces recours ont pour effet dallonger encore la dure des procdures, lesquelles peuvent parfois atteindre plusieurs annes. Laugmentation significative depuis 1998 du nombre de recours concernant les trangers est une consquence directe des articles 10 et 11 de la Constitution tels quinterprts par larrt n 43/98 du 22 avril 1998 de la Cour dArbitrage (M.B. du 29 avril 1998). Cet arrt a pour consquence quun demandeur dasile dont la demande a t refuse et qui a de ce fait reu un ordre de quitter le territoire, continue bnficier dune aide sociale aussi longtemps que le Conseil dtat na pas statu sur son recours en annulation (ou cassation).

Il nest pas surprenant que larrt invoqu de la Cour dArbitrage a contribu augmenter le nombre de recours introduits au Conseil dtat, ce qui est confirm par les chiffres qui rvlent une augmentation importante du nombre daffaires partir de lanne judiciaire suivante.

Diverses mesures organisationnelles et institutionnelles ont t prises pour rencontrer cet accroissement exponentiel du nombre de recours (voir galement D. DHOOGHE et M. GELDERS De gerechtelijke achterstand bij de Raad van State en de maatregelen tot versnelling van de rechtspleging in XXIX Postuniversitaire Cyclus Willy Delva (ed.), Goed procesrecht goed procederen 2002-2003, Mechelen,

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

8

DOC 51

2479/001

Kluwer, 2004, 573-619), comme laugmentation progressive du nombre de conseillers dtat, du nombre de membres de lAuditorat, du Bureau de Coordination et du greffe, lextension du nombre de chambres (art. 86 Loi C.E. tel que remplac par la loi du 18 avril 2000), lacclration de la procdure de nomination des conseillers dtat (art. 70 Loi C.E. tel que modifi par la loi du 22 mars 1999), lautorisation accorde chaque titulaire de fonction daccder par la voie lectronique toutes les donnes ncessaires pour prparer un arrt ou un avis, la dsignation dun membre de lAuditorat charg de la coordination du traitement de la documentation du Conseil dtat (art. 76, 3, Loi C.E. tel quinsr par la loi du 25 mai 2003); la possibilit de recruter des agents contractuels pour rpondre des besoins exceptionnels et temporaires (rubrique 9 de larrt royal du 22 dcembre 1999 autorisant des administrations et autres services des ministres et des organismes dintrt public engager des contractuels en vue de rpondre des besoins exceptionnels et temporaires en personnel). Afin de pouvoir faire face spcifiquement laugmentation du contentieux des trangers, le lgislateur de 1996 a prvu quune chambre nerlandophone devait uniquement et par priorit connatre des demandes introduites contre des dcisions administratives prises en application de la loi relative aux trangers. Dans une phase suivante, cette rgle a t tendue par la loi du 8 septembre 1997 aux chambres francophones du Conseil pour aboutir finalement la disposition actuelle, telle que modifie par la loi du 18 avril 2000, qui prvoit que deux chambres francophones et deux chambres nerlandophones connaissent prioritairement de pareilles dcisions. Enfin, diffrentes mesures de procdure ont t prises par le lgislateur. Outre des interventions particulires, comme le fait de sanctionner un comportement dloyal du chef dun recours manifestement abusif (art. 37 Loi C.E.), le lgislateur est principalement intervenu (voir pour un aperu par ex. D. DHOOGHE et M. GELDERS, l.c., 580 et ss. Et A. COPPENS, Ingrepen in de algemene geschillenprocedure dans G. DEBERSAQUES, M. VAN DAMME, S. DE CLERCQ et G. LAENEN (eds.), Rechtsbescherming door de Raad van State. 15 jaar procedureel vernieuwing, o.c., 2964) dune part dans la procdure contentieuse gnrale lgard des recours en annulation et en suspension et dautre part par lintroduction de procdures spcifiques et simplifies pour des litiges bien dtermins (pour un aperu de ces procdures spcifiques, voir M. VAN DAMME et A. WIRTGEN, De vereenvoudigde procedures voor de afdeling administratie van de Raad van State, T.B.P. 2000, 79-87).

Kluwer, 2004, 573-619), zoals het geleidelijk verhogen van het aantal staatsraden, het aantal leden van het Auditoraat, van het Cordinatiebureau en van de griffie, het uitbreiden van het aantal kamers (art. 86 R.v.St.wet zoals vervangen bij wet van 18 april 2000), de versnelling van de benoemingsprocedure van de staatsraden (art. 70 R.v.St.-wet zoals gewijzigd bij wet van 22 maart 1999), het verlenen van elektronische toegang aan iedere ambtsdrager tot alle gegevens die nodig zijn om een arrest of een advies voor te bereiden, het belasten van een lid van het Auditoraat met de cordinatie van de documentatieverwerking van de Raad van State (art. 76, 3, R.v.St.-wet, zoals ingevoegd bij wet van 25 mei 1999); de mogelijkheid tot het aanwerven van contractuele personeelsleden om te voldoen aan uitzonderlijke en tijdelijke behoeften (rubriek 9 van het koninklijk besluit van 22 december 1999 waarbij administraties en andere diensten van de ministeries en instellingen van openbaar nut gemachtigd worden contractuelen in dienst te nemen om te voldoen aan uitzonderlijke en tijdelijke personeelsbehoeften). Om specifiek het hoofd te kunnen bieden aan de groei van het vreemdelingencontentieux, voorzag de wetgever van 1996 dat slechts n Nederlandstalige kamer bij voorrang kennis diende te nemen van vorderingen ingediend tegen administratieve beslissingen die genomen zijn met toepassing van de vreemdelingenwet. In een volgende fase werd dit voorschrift bij wet van 8 september 1997 uitgebreid naar de Franstalige kamers binnen de Raad om uiteindelijk te leiden tot de huidige bepaling, zoals gewijzigd bij wet van 18 april 2000, dat twee Nederlandstalige en twee Franstalige kamers bij voorrang kennis dienen te nemen van dergelijke beslissingen. Tot slot werden verschillende procedurele maatregelen door de wetgever genomen. Benevens particuliere ingrepen, zoals het sanctioneren van deloyaal procesgedrag via het kennelijk onrechtmatig beroep (art. 37 R.v.St.-wet), heeft de wetgever voornamelijk ingegrepen (zie voor een overzicht, b.v. D. DHOOGHE en M. GELDERS, l.c., 580 e.v. en A. COPPENS, Ingrepen in de algemene geschillenprocedure in G. DEBERSAQUES, M. VAN DAMME, S. DE CLERCQ en G. LAENEN (eds.), Rechtsbescherming door de Raad van State. 15 jaar procedureel vernieuwing, o.c., 2964) in enerzijds de algemene geschillenprocedure ten aanzien van de annulatie- en schorsingsberoepen in het overige contentieux en anderzijds door de invoering van specifieke en vereenvoudigde procedures voor welbepaalde geschillen (voor een overzicht van deze specifieke procedures, zie M. VAN DAMME en A. WIRTGEN, De vereenvoudigde procedures voor de afdeling administratie van de Raad van State, T.B.P. 2000, 79-87).

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

9

Dans le contentieux des trangers principalement, une simplification de la procdure est prvue via larticle 30 des lois coordonnes, modifi par la loi du 18 avril 2000, et larrt royal du 9 juillet 2000 portant rglement de procdure particulier au contentieux des dcisions relatives laccs au territoire, au sjour, ltablissement et lloignement des trangers, pris en excution de celui-ci.

Vooral in het vreemdelingencontentieux werd, via het artikel 30 van de gecordineerde wetten, gewijzigd bij de wet van 18 april 2000 en het in uitvoering daarvan genomen koninklijk besluit van 9 juli 2000 houdende procedureregeling inzake geschillen over beslissingen betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, in een vereenvoudiging van de procedure voorzien. De redenen die het invoeren bij wet van 18 april 2000 van deze vereenvoudigde procedure in het vreemdelingencontentieux noodzaakten en die ter gelegenheid van de totstandkoming van voornoemde wet werden uiteengezet (zie inz. Parl. St. Kamer 1999-2000, nr. 50 0441/001, 1-4 en Parl. St. Senaat 1999-2000, nr. 2-373/2, 1-4), blijven op grond van de hiervoor gedane vaststellingen inzake de bestaande en oplopende achterstand op heden onverkort gelden. Te dezen heeft artikel 2, tweede en derde lid van de voornoemde wet van 18 april 2000 het voorwerp uitgemaakt van een beroep tot nietigverklaring bij het Arbitragehof. Dit heeft het beroep verworpen bij arrest nr. 77/2002 van 8 mei 2002. Ook het beroep tot nietigverklaring van het voornoemde koninklijk besluit van 9 juli 2000 werd door de Raad van State, afdeling administratie, verworpen bij arrest nr. 154.291 van 31 januari 2006, nadat eerder de vordering tot schorsing van de tenuitvoerlegging werd verworpen bij arrest nr. 93.869 van 13 maart 2001. De aanpak van de achterstand en inzonderheid de implementatie van de voornoemde maatregelen hebben ongetwijfeld geleid tot een verhoging van het aantal eindarresten: Inzake het vreemdelingencontentieux werden het volgend aantal eindarresten uitgesproken (bron: jaarverslag Raad van State 2003-2004www.raadvstconsetat.be):

Les raisons qui ont justifi lintroduction par la loi du 18 avril 2000 de cette procdure simplifie dans le contentieux des trangers et qui ont t exposes loccasion de llaboration de la susdite loi (voir notamment Doc. Parl. Chambre 1999-2000, n 50 0441/001, 1-4 et Doc. Parl. Snat 1999-2000, n 2-373/2, 1-4), restent pleinement valables en raison des constatations faites ci avant au sujet de larrir existant et croissant. A cet gard, larticle 2, alinas 2 et 3, de la loi prcite du 18 avril 2000 ont fait lobjet dun recours en annulation auprs de la Cour darbitrage. La Cour a rejet le recours par arrt n 77/2002 du 8 mai 2002. Le recours en annulation de larrt royal prcit du 9 juillet 2000 a galement t rejet par le Conseil dtat, section dadministration, par larrt n 154.291 du 31 janvier 2006, aprs que la demande de suspension de lexcution ait t rejete par larrt n 93.869 du 13 mars 2001.

La manire daborder larrir et notamment la mise en uvre des mesures prcites, ont incontestablement entran une augmentation du nombre darrts dfinitifs: En ce qui concerne le contentieux des trangers, le nombre darrts dfinitifs suivant a t prononc (source: rapport annuel Conseil dtat 2003-2004, www.raadvstconsetat.be):

Anne judiciaire

Nombre darrts dfinitifs 2149 4506 6746 7511 7218

Gerechtelijk jaar

Aantal eindarresten

1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004

1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004

2149 4506 6746 7511 7218

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

10

DOC 51

2479/001

Le nombre darrts dfinitifs prononcs au cours de la mme priode dans le contentieux ordinaire slve : Anne judiciaire Nombre darrts dfinitifs 2163 2083 2075 2694 2578

Het aantal uitgesproken eindarresten in dezelfde periode wat het algemeen contentieux betreft, bedraagt:

Gerechtelijk jaar

Aantal eindarresten

1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004

1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004

2163 2083 2075 2694 2578

Une comparaison des chiffres des autres dossiers contentieux avec ceux du contentieux des trangers fait apparatre que larrir juridictionnel continue augmenter sur toute la ligne.

Een vergelijking van de cijfers uit het overige met die uit het vreemdelingencontentieux leert dat de gerechtelijke achterstand over de ganse lijn blijft stijgen.

2. Un arrir croissant la Commission permanente de recours des rfugis (CPRR) Depuis 2003, une situation similaire risque de se produire au niveau de la charge de travail de la Commission permanente de recours des rfugis. Ceci ressort des chiffres suivants relatifs au nombre de recours et larrir cumul (situation le 1/1/06; source: chiffres transmis par la CPRR http://vbvcprr.fgov.be):

2. Een aangroeiende achterstand bij de Vaste Beroepscommissie voor de Vluchtelingen (VBC) Sinds het jaar 2003 dreigt eenzelfde situatie te ontstaan inzake de werklast van de Vaste Beroepscommissie voor de Vluchtelingen, hetgeen blijkt uit de navolgende cijfers van het aantal beroepen en de cumulerende achterstand (stand van zaken op 1/1/06; bron: cijfers aangereikt door de VBC http:// www.vbvcprr.fgov.be): Jaar 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Aantal beroepen 1.467 2.572 1479 3504 4238 5017 6893

Anne 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

Nombre de recours 1.467 2.572 1479 3504 4238 5017 6893

Larrir a augment comme suit: Anne Nombre de recours pendants 929 1240 661 2060 4106 6982 10597

De achterstand nam als volgt toe: jaar Aantal aanhangige beroepen 929 1240 661 2060 4106 6982 10597

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

11

Il ressort de ces chiffres quun nouvel arrir se dveloppe et prend petit petit un caractre structurel.

Uit deze cijfers blijkt dat er zich een nieuwe achterstand opbouwt die geleidelijk aan een structureel karakter lijkt te krijgen. Recent werden om hieraan te verhelpen een aantal organisatorische, institutionele en procedurele maatregelen genomen zoals inzonderheid het invoeren van de rechtsfiguur van de alleenzetelende rechter (art. 57/12 van de vreemdelingenwet, gewijzigd bij wet van 16 maart 2005); de verplichting om jurist te zijn; de verplichting in hoofde van de eerste voorzitter om ten minste eenmaal per jaar of op vraag van twee derden van de leden van de VBC een bijeenkomst van de leden te organiseren waarop de beslissingen van het rechtscollege besproken kunnen worden en waarbij wordt geijverd voor een eenvormige rechtspraak (K.B. van 10 november 2005 tot wijziging van het koninklijk besluit van 19 mei 1993 tot regeling van de werking van en de rechtspleging voor de Vaste Beroepscommissie voor vluchtelingen, B.S. 14 december 2005); het uitbreiden van het aantal leden en administratieve omkadering; het opstellen van een plan tot wegwerking van de achterstand; Deze maatregelen leiden ongetwijfeld tot een verhoging van het aantal uitspraken hetgeen uit de onderstaande tabel blijkt (bron: VBC - http:// www.vbvcprr.fgov.be) : jaar 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Aantal uitspraken 1935 2260 2058 2105 2192 2140 3279

Plusieurs mesures organisationnelles, institutionnelles et procdurales ont t prises rcemment pour y remdier comme par exemple, lintroduction de la rgle du juge unique (art. 57/12 de la loi sur les trangers, modifie par la loi du 16 mars 2005); lobligation dtre juriste, lobligation dans le chef du premier prsident, dorganiser au moins une fois par an ou la demande de deux tiers des membres de la CPRR, une assemble des membres afin de discuter des dcisions de la juridiction et de promouvoir une jurisprudence uniforme (AR du 10 novembre 2005 modifiant larrt royal du 19 mai 1993 rglant le fonctionnement et la procdure auprs de la Commission permanente de recours des rfugis, M.B. 14 dcembre 2005); laugmentation du nombre de membres et lencadrement administratif; llaboration dun plan visant rsorber larrir;

Ces mesures entranent sans aucun doute une augmentation du nombre de dcisions, ce qui ressort du tableau suivant (source; CPRR http:// www.vbvcprr.fgov.be). Anne 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Nombre de dcisions 1935 2260 2058 2105 2192 2140 3279

3. Conclusion: des mesures drastiques sont ncessaires plusieurs niveaux La conclusion gnrale qui peut tre tire de ces chiffres est que les divers changements structurels au niveau des juridictions administratives en ce qui concerne le traitement du contentieux et la rsorption et la gestion de larrir juridictionnel, nont clairement pas suffi rduire le volume de travail et la dure du traitement. Si aucune mesure drastique nest prise, cette situation ne fera quempirer: malgr le fait que le nombre darrts prononcs a systmatiquement augment, les chiffres indiquent que le nombre de recours introduits ne peut pas tre trait.

3. Conclusie: ingrijpende maatregelen op verschillende niveaus zijn nodig Als algemene conclusie uit dit cijferoverzicht kan worden gesteld dat de verschillende structurele wijzigingen op het niveau van de administratieve rechtscolleges inzake de gerechtelijke behandeling van het contentieux en de wegwerking en beheersing van de gerechtelijke achterstand, duidelijk niet afdoende zijn gebleken in de strijd tegen de werkvoorraad en de doorlooptijd. Indien geen diepgaande maatregelen worden genomen, zal in de toekomst die toestand alleen maar erger worden: uit de gegeven cijfers blijkt dat ondanks het feit dat het aantal uitgesproken arrest stelselmatig toeneemt, het aantal ingediende beroepen niet kan worden behandeld.

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

12

DOC 51

2479/001

Pour rsorber et grer larrir tant au niveau du contentieux ordinaire que du contentieux des trangers, il ne suffit pas de prendre des mesures un niveau par exemple le Conseil dtat. Il est vident que chaque tentative de rsorption progressive de larrir sous-entend la prise de mesures divers niveaux. Il est ainsi impossible de rsorber larrir au Conseil dtat sans prendre des mesures structurelles au niveau du contentieux des trangers qui, dun point de vue quantitatif, est le principal contentieux auquel le Conseil dtat est confront. Dautre part, il ne suffira pas de fournir du personnel et des moyens supplmentaires pour rsorber larrir.

Om de achterstand in zowel het algemene als in het vreemdelingencontentieux weg te werken en te beheersen, volstaat het niet maatregelen te nemen op n niveau b.v. de Raad van State. Het is duidelijk dat elke poging om de achterstand geleidelijk in te lopen, inhoudt dat maatregelen moeten worden genomen op de diverse niveaus. Zo zal de gerechtelijke achterstand op de Raad van State niet kunnen worden weggewerkt zonder structurele maatregelen op het vlak van het vreemdelingencontentieux dat, zoals gesteld, vanuit kwantitatief oogpunt gezien het belangrijkste contentieux is waarmee de Raad van State wordt geconfronteerd. Anderzijds zal het louter toekennen van mensen en middelen op zich niet volstaan om deze achterstand te saneren. Dit alles doet de Regering besluiten dat om de globale achterstand weg te werken en de rechtsbescherming terug te herstellen, een hervorming van de rechtsprekende functie zich gelijktijdig moet focussen op twee acties: enerzijds de beheersing en de wegwerking van de gerechtelijke achterstand op het niveau van de Raad van State en anderzijds de noodzaak aan een ingrijpende hervorming van de (administratiefrechtelijke en jurisdictionele) vreemdelingenprocedures. Het voorliggende ontwerp heeft de ambitie om beide doelstellingen te bereiken. Het stelt daarom een geheel aan fundamentele hervormingen voor die op een ingrijpende wijze de bestaande procedures. Zij worden hierna besproken.

Tout ceci conduit le Gouvernement conclure que pour rsorber larrir global et rtablir la scurit juridique, la rforme de la fonction juridictionnelle doit viser simultanment deux actions: dune part, la gestion et la rsorption de larrir au niveau du Conseil dtat et dautre part, la ncessit dune rforme radicale des procdures (administratives et jurdictionnelles) relatives aux trangers.

Le prsent projet vise atteindre les deux objectifs. Il propose ds lors un ensemble de rformes fondamentales rvaluant de manire radicale les procdures existantes. Celles-ci sont exposes ci-dessous.

4. La rsorption et la gestion de larrir juridictionnel au niveau du Conseil dtat Afin de remdier au problme de larrir voqu cidessus et de permettre au Conseil dtat de relever les dfis du 21e sicle, le prsent projet propose de rformer en profondeur le Conseil dtat:

4. Het wegwerken en beheersen van de gerechtelijke achterstand op het niveau van de Raad van State Om aan de hiervoor geschetste problematiek van de achterstand te verhelpen en de Raad van State toe te laten de uitdagingen van de 21ste eeuw aan te nemen, stelt het voorliggende ontwerp een grondige hervorming van de Raad van State voor. Deze hervormingen situeren zich op twee niveaus: enerzijds structurele en organisatorische hervormingen en anderzijds procedurele aanpassingen.

Ces rformes interviennent deux niveaux: dune part des rformes structurelles et organisationnelles, et, dautre part, des adaptations relatives la procdure.

4.1. Rformes structurelles et organisationnelles Le prsent projet de loi prvoit les mesures suivantes:

4.1. Structurele en organisatorische hervormingen Het voorliggende wetsontwerp voorziet in de volgende maatregelen:

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

13

4.1.1. Le Conseil dtat se limite ses tches essentielles Le Conseil dtat se concentre sur ses deux missions principales, savoir la fonction davis pour la section de lgislation et la fonction juridictionnelle pour la section dadministration. Un certain nombre de comptences non juridictionnelles toujours confies la section dadministration sont supprimes.

4.1.1. De Raad van State beperkt zich tot zijn kerntaken De Raad van State concentreert zich op zijn beide hoofdtaken, m.n. de adviesverlenende functie voor de afdeling wetgeving en de rechtsprekende functie voor de afdeling administratie. Een aantal niet-rechtsprekende bevoegdheden die nog steeds aan de afdeling administratie worden toebedeeld, worden afgeschaft. 4.1.2. Opheffing van de bevoegdheid van de Raad van State inzake individuele beslissingen genomen in het vreemdelingenrecht De Raad van State houdt op bevoegd te zijn als annulatie- en schorsingsrechter inzake alle persoonsgerichte beslissingen genomen met toepassing van de wetten betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen en dit vanaf een datum die krachtens de wet wordt bepaald. Aangezien deze bevoegdheid wordt toegekend aan het op te richten administratief rechtscollege, zal dit geschieden op de datum waarop dit rechtscollege met die beroepen belast zal worden (art. 230 van het ontwerp). Tegen de beslissingen van het op te richten administratief rechtscollege staat een cassatieberoep open bij de Raad van State. 4.1.3. Het invoeren van technieken van modern management in de Raad van State gepaard gaande met statutaire wijzigingen. De Regering ervaart de noodzaak om de managementinstrumenten die thans binnen de hoven en rechtbanken worden gehanteerd, zoveel als mogelijk toe te passen op de Raad van State. Bovendien moet het statuut van de ambtsdragers worden aangepast aan deze moderne beheersnoden. De Regering beoogt in het voorliggende ontwerp de invoering van: 1 een mandatenstelsel met duidelijk onderscheiden bevoegdheden. De thans voor het leven benoemde ambten van korpschef, kamervoorzitter, eerste auditeurafdelingshoofd en eerste referendaris-afdelingshoofd zijn voortaan bij mandaat te begeven. De houders van de mandaten van eerste voorzitter en voorzitter worden exclusief belast met het management van het korps en worden niet langer belast met de leiding van een kamer. Iedere kamer wordt geleid door een aangewezen kamervoorzitter die ten volle zijn mandaat uitoefent. Dit houdt een verhoging van het aantal kamervoorzitters in zonder verhoging van het aantal leden;

4.1.2. Suppression de la comptence du Conseil dtat en matire de dcisions individuelles prises dans le droit des trangers Le Conseil dtat cesse dtre comptent en tant que juge dannulation et de suspension en ce qui concerne toutes les dcisions individuelles prises en application des lois sur laccs au territoire, le sjour, ltablissement et lloignement des trangers, et ce partir dune date fixe en vertu de la loi. Cette comptence tant accorde la juridiction administrative mettre en place, ceci aura lieu la date laquelle cette juridiction sera charge de ces recours (art. 230 du projet). Un recours en cassation contre les dcisions de la juridiction administrative mettre en place est ouvert auprs du Conseil dtat.

4.1.3. Introduction de techniques de management moderne au Conseil dtat, accompagne de modifications statutaires. Le Gouvernement estime que les instruments de management actuellement utiliss au sein des cours et tribunaux doivent, autant que possible, tre appliqus au Conseil dtat. Le statut des titulaires de fonction doit en outre tre adapt ces besoins de management moderne. Le Gouvernement envisage dans le prsent projet ce qui suit: 1 Linstauration dun systme de mandat comportant des comptences clairement dlimites. Les nominations actuellement vie dans la fonction de chef de corps, prsident de chambre, premier auditeur chef de section et premier rfrendaire chef de section sont dsormais attribues par mandat. Les titulaires des mandats de premier prsident et prsident sont exclusivement chargs du management du corps et ne sont plus responsables de la direction dune chambre. Chaque chambre est dirige par un prsident de chambre dsign qui exerce pleinement son mandat. Cela implique une augmentation du nombre de prsidents de chambre sans augmentation du nombre de membres;

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

14

DOC 51

2479/001

2 Linstauration ou le renforcement des mandats dappui de greffier en chef et dadministrateur en tant que figures centrales dans le bon fonctionnement du Conseil dtat; 3 Lintroduction dun systme dvaluation des titulaires de fonction, fix par la loi; 4 Lintroduction dune mesure des prestations des titulaires de fonction; 5 Lintroduction dune obligation limite de faire rapport pour les chefs de corps et ladministrateur;

2 de invoering of versterking van de ondersteunende mandaten van hoofdgriffier en beheerder als spilfiguren in de goede werking van de Raad van State;

3 de invoering van een in de wet geregeld evaluatiestelsel van de ambtsdragers; 4 het invoeren van een prestatiemeting van de ambtsdragers; 5 het invoeren van een beperkte rapporteringsverplichting in hoofde van de korpschefs en de beheerder; 6 het invoeren van een sluitende regeling bij ziekte en gebrekkigheid van een ambtsdrager door het invoeren van een regeling die analoog is aan die welke geldt voor de hoven en rechtbanken; 7 wat het gewone contentieux betreft, in functie van een goedgekeurd plan tot inhaling van de achterstand, een voorafname van het aantal magistraten die in het gewone contentieux bij voorrang zullen belast worden met de wegwerking van de achterstand in de rechtsdomeinen waar die het grootst is. Deze ambtsdragers zullen ook kunnen worden ingezet bij plotse opstoten van een nieuw contentieux.

6 Lintroduction dune rglementation efficace en cas de maladie ou dinvalidit dun titulaire de fonction par la mise en place dune rglementation analogue celle qui sapplique aux cours et tribunaux; 7 En ce qui concerne le contentieux ordinaire, en fonction dun plan approuv de rsorption de larrir, la fixation du nombre de magistrats qui, dans le cadre du contentieux ordinaire, seront en priorit chargs de la rsorption de larrir dans les domaines juridiques o il est le plus grand. Ces titulaires de fonction pourront galement intervenir en cas dapparition soudaine dun nouveau contentieux.

4.2. Les modifications de procdure 1 La gnralisation du juge unique. La rgle concernant le contentieux ordinaire reste lactuel principe de collgialit, mais les cas qui peuvent tre traits par un juge unique sont largis. Sous certaines conditions, le prsident de chambre peut en outre ordonner doffice quune affaire soit dfre une chambre membre unique; 2 Linstauration dune procdure efficace de filtre en cassation administrative. Tous les recours en cassation sont examins par le Conseil dtat quant leur admissibilit. Ceci va de pair avec lobligation de faire signer la requte par un avocat. En outre, le gouvernement souhaite quun protocole soit conclu entre les barreaux et le Conseil dtat afin de permettre aux bureaux dassistance juridique dexercer un meilleur contrle de la qualit des recours et de prendre les sanctions appropries lorsque cest justifi. Le systme sera valu dici un an. Dautres mesures plus contraignantes pourront alors tre proposes sil apparat que les abus ne sont pas ou insuffisamment sanctionns. Cette mesure vise permettre que dans le cadre de la cassation, le Con-

4.2. De procedurele wijzigingen 1 de veralgemening van de alleenzetelende rechter. De regel in het algemene contentieux blijft het thans bestaande principe van collegialiteit, doch de gevallen die alleenzetelend kunnen worden afgedaan worden uitgebreid. Bovendien kan de kamervoorzitter onder bepaalde voorwaarden ambtshalve bevelen dat een zaak wordt verwezen naar een kamer met n lid; 2 het invoeren van een efficinte zeefprocedure in administratieve cassatie. Alle cassatieberoepen worden door de Raad van State onderzocht op hun toelaatbaarheid. Dit gaat gepaard met de verplichting om het verzoekschrift te laten ondertekenen door een advocaat. De Regering wenst daarbij dat een protocol tussen de balies en de Raad van State wordt afgesloten ten einde de bureaus voor juridische bijstand in staat te stellen een beter toezicht uit te oefenen op de kwaliteit van de beroepen en indien dit gerechtvaardigd is, de gepaste sancties te nemen. Het stelsel zal na een jaar gevalueerd worden. Op dat ogenblik kunnen strengere maatregelen worden voorgesteld indien blijkt dat de misbruiken niet of onvoldoende worden gesanctio-

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

15

seil dtat ne soit plus submerg de requtes dilatoires et/ou dficientes.

neerd. Deze maatregel heeft tot doel erop toe te zien dat de Raad van State in het kader van de cassatie niet langer wordt overstelpt met dilatoire en/of ondermaatse verzoekschriften; 3 technische aanpassingen van artikel 37 Raad van State -wet zijn nodig derwijze dat de geldboete voor onrechtmatig beroep ook kan worden toegepast op cassatieberoepen die niet toegelaten verklaard worden worden; 4 het saneren van de bestaande verkorte procedures door enkel nog te voorzien dat er een versnelde rechtspleging mogelijk is voor doelloze beroepen en voor verzoekschriften die enkel korte debatten met zich meebrengen, derwijze dat aan de procedure voor de Raad van State zijn eenvoudig karakter terug wordt gegeven. In het procedurereglement zal ook aan de zetel (en niet alleen aan het Auditoraat) de mogelijkheid worden gegeven deze procedure toe te passen; 5 In de procedureregeling zal aan het Auditoraat een rol worden toevertrouwd van systematische schifting (bij voorrang-behandeling), bij de ontvangst, van de verzoekschriften tot vernietiging en tot schorsing, om alzo de zaken - waar dit mogelijk is - via de verkorte debattenprocedure af te handelen; 6 de samenvoeging in n akte van de vordering tot schorsing en van het beroep tot nietigverklaring als duidelijke administratieve vereenvoudiging voor de verzoekers en vermindering van de werklast voor de Raad van State; 7 de mogelijkheden tot het doen van shopping onder de mogelijke procedures tot schorsing worden beperkt; 8 automatische vernietiging indien de verwerende partij of de tussenkomende partij het verslag waarin het lid van het Auditoraat de vernietiging voorstelt, niet betwist door middel van een ontvankelijk verzoek tot voortzetting; 9 maatregelen tot het verhogen van de mogelijkheden tot het bekomen van een uniforme rechtspraak door het versterken van de mogelijkheden tot het adiren van de algemene vergadering (korpschefs en kamervoorzitters); het inrichten van verenigde kamers in de afdeling administratie bevoegd voor het betrachten van eenheid in de toelaatbaarheidsprocedure in cassatie; het invoeren naar analogie met de afdeling administratie van de mogelijkheid voor de auditeur-generaal om de verenigde kamers van de afdeling wetgeving te adiren;

3 Des adaptations techniques de larticle 37 de la loi sur le Conseil dtat sont ncessaires afin que lamende pour recours abusif puisse galement tre applique des recours en cassation qui ne sont pas dclars admissibles; 4 Lassainissement des procdures abrges existantes par la disposition selon laquelle une procdure acclre est uniquement possible pour les recours sans objet et les requtes nentranant que de dbats succints, et ce en vue de rendre sa simplicit la procdure devant le Conseil dtat. Le rglement de procdure donnera galement au sige (et pas uniquement lAuditorat) la possibilit dappliquer cette procdure;

5 Dans le rglement de procdure, lAuditorat se verra confier un rle de tri systmatique (traitement par priorit), la rception, des requtes en annulation et en suspension, en vue du traitement en dbat succinct des affaires qui peuvent ltre;

6 La fusion en un seul acte de la demande de suspension et du recours en annulation reprsente une nette simplification administrative pour les requrants et une rduction de la charge de travail pour le Conseil dtat;

7 Les possibilits de shopping entre les diffrentes procdures de suspension sont limites;

8 Il y a annulation automatique si la partie dfenderesse ou la partie intervenante ne conteste pas, au moyen dune demande recevable de poursuite de la procdure, le rapport dans lequel le membre de lAuditorat propose lannulation; 9 Des mesures visant accrotre les possibilits de parvenir une jurisprudence uniforme par le renforcement des possibilits de saisir lassemble gnrale (chefs de corps et prsidents de chambre); linstauration de chambres runies dans la section dadministration, comptentes pour luniformit dans la procdure dadmissibilit en cassation; linstauration de la possibilit pour lauditeur gnral, par analogie avec la section dadministration, de saisir les chambres runies de la section de lgislation;

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

16

DOC 51

2479/001

10 Un certain nombre dautres mesures concernent la simplification administrative de la rdaction des arrts et des rapports. Ainsi, un titulaire de fonction peut se rallier dans son arrt la conclusion mise dans le rapport de lauditeur. En ce sens, les cas o lauditeur ne devra pas rdiger de nouveau rapport, aprs quil aura t statu par arrt interlocutoire sur la demande de supension, seront dtermins dans le rglement de procdure. On songe plus particulirement au cas o lauditeur estime que larrt intervenu ou le rapport tabli antrieurement concernant le caractre srieux des moyens invoqus dans la demande de suspension relative la mme affaire, permet de rsoudre celle-ci;

10 een aantal andere maatregelen die betrekking hebben op de administratieve vereenvoudiging van het opstellen van de arresten en verslagen. Zo zal de ambtsdrager zich in zijn arrest kunnen aansluiten bij de besluit dat in het verslag van de auditeur geformuleerd werd. In dezelfde zin zullen in het procedurereglement de gevallen worden bepaald waar, nadat bij tussenarrest over de vordering tot schorsing werd beslist, de auditeur geen nieuw verslag moet opstellen. Gedacht wordt inzonderheid aan het geval waar de auditeur van oordeel is dat het tussengekomen arrest of het eerder opgestelde verslag over de ernst van de aangevoerde middelen in de vordering tot schorsing betreffende dezelfde zaak, de oplossing van de zaak mogelijk maakt; 11 het bieden van een rechtsgrond om de schriftelijke verschijning mogelijk te maken; 12 het vereenvoudigen van de tussenkomst wanneer die geschiedt in het raam van een vordering tot nietigverklaring die samen met een vordering tot schorsing werd ingediend; 13 In het kader van het afsluiten van een protocol zal de aandacht van de Raad van State worden gevraagd voor het probleem dat veroorzaakt wordt door de praktijk van rechtspraak die erin bestaat dat formele rechtsmiddelen ten gronde worden onderzocht die het geschil niet op een definitieve wijze afsluiten; het inrichten van formele en geregelde contacten tussen de Raad van State en de vertegenwoordigers van de balies;

11 Linstauration dune base lgale visant rendre possible la comparution crite; 12 La simplification de lintervention lorsque celle-ci se fait dans le cadre dun recours en annulation introduit en mme temps quune demande de suspension;

13 Dans le cadre de la conclusion dun protocole, le Conseil dtat sera sensibilis au problme que pose la pratique jurisprudentielle consistant examiner au fond des moyens de forme qui ne mettent pas fin au litige dune manire dfinitive; linstauration de contacts formels et rguliers entre le Conseil dtat et les reprsentants des barreaux;

5. Loptimalisation des procdures dans les affaires relatives aux trangers 5.1. La ncessit de grer le contentieux des trangers et dorganiser une protection juridictionnelle adquate ne peut tre concrtise que par les dmarches simultanes suivantes: 1 lintroduction dun niveau juridictionnel gnralis, notamment par linstitution dun Conseil du contentieux des trangers CCE); 2 loptimalisation et la rationalisation des procdures (dasile) en matire dtrangers en supprimant les points problmatiques dans la procdure actuelle, en agissant dune manire plus efficace contre les abus et en amliorant la qualit des dcisions prises, sont assures, notamment par de meilleures garanties juridictionnelles. La rforme de la procdure administrative consiste essentiellement raccourcir la procdure relative aux dossiers dtrangers en gnral, en particulier, en matire dasile (y compris la suppression de

5. De optimalisering van de procedures in vreemdelingenzaken 5.1. De noodzaak tot het beheersen van het vreemdelingencontentieux en tot het organiseren van een adequate jurisdictionele rechtsbescherming kan alleen worden bereikt door gelijktijdig: 1 de introductie van een veralgemeend jurisdictioneel niveau m.n. door de oprichting van een Raad voor vreemdelingenbetwistingen RvV; 2 de optimalisatie en rationalisering van de (asiel)procedures in vreemdelingenzaken waarbij de knelpunten in de huidige procedure worden weggewerkt, efficinter wordt opgetreden tegen misbruiken en waarbij de kwaliteit van de genomen beslissingen wordt gegarandeerd, met name door betere rechterlijke waarborgen. De hervorming van de administratieve procedure bestaat essentiel in het inkorten van de procedure in vreemdelingenzaken in het algemeen, en in asielzaken in het bijzonder, (m.i.v. het wegwerken van

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

17

larrir actuel), sans que cela porte atteinte aux normes procdurales existantes. Ce nest que de cette faon que lon pourra crer un effet dissuasif et que la capacit disponible pourra tre applique efficacement pour le traitement des demandes individuelles. Il est vident quune procdure dasile plus rapide en particulier, prenant en considration les droits des demandeurs dasile, ne peut qutre favorable aux vritables demandeurs dasile. Une telle procdure est par contre dissuasive pour les trangers qui font indment appel cette procdure.

de huidige achterstand), zonder dat hierdoor afbreuk wordt gedaan aan de bestaande procedurele minimumnormen. Enkel op deze wijze kan een ontradend effect ontstaan en zal de beschikbare capaciteit doelmatig kunnen worden aangewend voor de behandeling van de individuele aanvragen. Het is evident dat in het bijzonder een snellere asielprocedure, waarbij de rechten van de vreemdelingen die zich vluchteling verklaren in acht worden genomen, de echte asielzoekers alleen maar ten goede kan komen. Een dergelijke procedure werkt daarentegen ontmoedigend voor de vreemdelingen die onrechtmatig op deze procedure een beroep doen. De ontworpen jurisdictionele fase van de procedure en de er in vervatte procedurele waarborgen brengen onmiskenbaar de verwezenlijking van het door de richtlijn 2005/85/EG van de Raad van de Europese Unie van 1 december 2005 betreffende de minimumnormen voor de procedures in de lidstaten voor de toekenning of intrekking van de vluchtelingenstatus die pas op 1 december 2007 dient te zijn omgezet - voorgeschreven resultaat geenszins in gevaar, doch komt integendeel aan de in die richtlijn bepaalde minimumnormen tegemoet en zet ze om. 5.2. De optimalisering van de asielprocedure maakt om grondwettelijke redenen (art. 78 G.W.) het voorwerp uit van een apart ontwerp van wet. Verwezen wordt derhalve voor de nadere toelichting naar dat ontwerp. 5.3. Wat de oprichting van het administratief rechtscollege betreft, wordt in de vreemdelingenwet een nieuwe titel Ibis ingevoegd bevattende de rechtsmacht, de samenstelling en de procedure voor de Raad voor vreemdelingenbetwistingen. De oprichting wordt voorzien van een administratief rechtscollege dat niet alleen de bevoegdheden van de thans bestaande VBC (beroep met volle rechtsmacht tegen de beslissingen van de commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen) omvat, maar ook bevoegd zal zijn ten aanzien van alle persoonsgerichte beslissingen genomen met toepassing van de wetten betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen waarvoor thans een beroep tot nietigverklaring (of schorsing) bij de Raad van State open staat. Elke eindbeslissing van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen is vatbaar voor een administratief cassatieberoep bij de Raad van State.

Incontestablement, dans la procdure, la phase juridictionnelle en projet et les garanties procdurales quelle comporte ne remettent pas en cause la ralisation de lobjectif impos par la directive 2005/85/CE du Conseil de lUnion europenne du 1er dcembre 2005 relative des normes minimales concernant la procdure doctroi et de retrait du statut de rfugi, dont la transposition doit tre ralise dici le 1er dcembre 2007, mais vont au contraire au devant des normes minimales fixes dans la directive en question et en constituent une transposition. 5.2. Loptimalisation de la procdure dasile fait lobjet, pour des raisons constitutionnelles (art. 78 Const.), dun projet de loi distinct. Par consquent, il est renvoy ce projet pour plus dexplications. 5.3. En ce qui concerne la cration de la juridiction administrative, un nouveau titre Ibis est ajout la loi sur les trangers au sujet de la juridiction, de la composition et de la procdure du Conseil du contentieux des trangers. On prvoit linstauration dune juridiction administrative nexerant pas seulement les comptences de la CPRR (recours de pleine juridiction contre les dcisions du Commissariat gnral aux rfugis et aux apatrides), mais qui sera galement comptente vis--vis de toutes les dcisions individuelles prises en application des lois relatives laccs au territoire, le sjour, ltablissement et lloignement dtrangers pour lesquelles un recours en annulation (ou suspension) devant le Conseil dtat est actuellement ouvert.

Chaque dcision dfinitive du Conseil du contentieux des trangers est susceptible de faire lobjet dun recours en cassation administrative devant le Conseil dtat.

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

18

DOC 51

2479/001

La Commission permanente de recours des rfugis sera supprime et intgre au Conseil du contentieux des trangers. 5.3.1. Les principes concernant la juridiction du Conseil du contentieux des trangers se rsument ainsi:

De Vaste Beroepscommissie voor de Vluchtelingen zal worden opgeheven en gentegreerd in de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. 5.3.1. De principes inzake de rechtsmacht van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen kunnen als volgt worden samengevat: volheid van rechtsmacht voor Genve-conventie en subsidiaire bescherming wat de beslissingen betreft genomen door de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen. Dit beroep is schorsend. Uitzondering vormen de asielaanvragen van EU-onderdanen: deze worden afgedaan volgens een verkorte procedure waartegen een niet-opschortend annulatieberoep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen open staat. Zoals verder wordt uiteengezet is dit beroep devolutief en wordt het in zijn geheel aanhangig gemaakt. Zo kan bijvoorbeeld, indien de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen de vluchtelingenstatus weigert doch het subsisiaire beschermingsstatuut toekent, in jurisdictioneel beroep de Raad voor Vreemdelingenbetwisingen deze beslissing bevestigen, dan wel herzien en het vluchtelingen status toekennen, dan wel noch het vluchtelingenstatus noch de subsidiaire beschermingsstatus toekennen.

une comptence de pleine juridiction pour la convention de Genve et la protection subsidiaire en ce qui concerne les dcisions prises par le Commissaire gnral aux rfugis et aux apatrides. Ce recours est suspensif. Les demandes dasile de ressortissants de lUE constituent toutefois une exception: celles-ci sont traites selon une procdure raccourcie contre laquelle un recours en annulation non suspensif est possible devant le Conseil du contentieux des trangers. Comme il est expos plus loin, ce recours est dvolutif et est port dans son ensemble devant la Cour. Ainsi, par exemple, dans le cas o le Commissaire gnral aux rfugis et aux Apatrides refuse la reconnaissance du statut de rfugi mais accorde le statut de protection subsidiaire, le Conseil du Contentieux des Etrangers peut lors du recours juridictionnel, soit confirmer cette dcision, soit, revoir cette dcision et reconnatre le statut de rfugi, soit ne reconnatre ni le statut de rfugi ni le statut de protection subsidiaire. une comptence dannulation et de suspension pour les dcisions de lOffice des Etrangers relatives lasile (examen Dublin) et aux autres matires du contentieux des trangers (accs, sjour, tablissement (immigration), dcisions du Commissaire gnral aux rfugis et aux apatrides relatives aux demandes dasile des ressortissants U.E. Ce nest en principe pas suspensif de plein droit mais on peut demander la suspension ordinaire et en cas dexcution force imminente, la suspension en extrme urgence. La comptence dannulation et de suspension a le mme contenu et la mme porte que celle du Conseil dtat, si bien quil suffit de renvoyer celle-ci.

annulatie- en schorsingsbevoegdheid voor de beslissingen van de Dienst Vreemdelingenzaken inzake asiel (Dublin-onderzoek) en in het overige vreemdelingen-contentieux (toegang, verblijf, vestiging (immigratie), beslissingen van het Commissariat generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen betreffende de asielaanvragen van de E.U. onderdanen . Dit is in principe niet van rechtswege schorsend doch de gewone en ingeval van een dreigende gedwongen uitvoering, de schorsing bij dringende noodzakelijkheid kan worden gevraagd. De annulatie- en schorsingsbevoegdheid heeft dezelfde inhoud en draagwijdte als die van de Raad van State, zodat het volstaat daar naar te verwijzen; De raadkamer blijft bevoegd voor de vrijheidsberovende maatregelen (status quo). Op de suggestie van de Raad van State om dit uitdrukkelijk in de tekst te stellen wordt niet ingegaan. Aangezien de vreemdelingenwet uitdrukkelijk bepaalt dat ten aanzien van deze maatregelen de raadkamer bevoegd is (art. 71 e.v. van de wet van 15 december 1980) is het - met toepassing van de bevoegdheidsverdelende regel tussen de rechtsmacht van de rechterlijke macht en die van de administratieve rechtscolleges zoals de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen die inhoudt dat bevoegdheid van de Raad is uitgesloten in de mate dat

La chambre du conseil reste comptente pour les mesures de privation de libert (statu quo). Il nest pas donn suite la suggestion du Conseil dtat den faire explicitement mention dans le texte. Etant donn que la loi sur les trangers dispose explicitement que la chambre du conseil est comptente par rapport ces mesures (articles 71 et suivants de la loi du 15 dcembre 1980), il nest pas ncessaire de le confirmer explicitement en application des rgles rpartitrices entre le pouvoir judiciaire et les juridictions administratives, tel que le Conseil du Contentieux des Etrangers, qui impliquent que la comptence du Conseil est exclue dans la

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

19

mesure o une comptence est attribue aux cours et aux tribunaux (cf. par analogie et en ce sens pour ce qui est du Conseil dtat, Ch. HUBERLANT, Le Conseil dtat et les comptences spciales attribues au pouvoir judiciaire, J.T. 1953, 577 . Quoi quil en soit, le but est dviter des comptences parallles.

bevoegdheid is toegekend aan de hoven en rechtbanken (zie per analogie en in dezelfde zin wat de Raad van State betreft, inz. Ch. HUBERLANT, Le Conseil dEtat et les comptences spciales attribues au pouvoir judiciaire, J.T. 1953, 577 niet nodig dit uitdrukkelijk te bevestigen. Hoe dan ook is het de bedoeling parallelle bevoegdheden te vermijden. 5.3.2. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen is een onafhankelijk administratief rechtscollege. De magistraten hebben een statuut (incl. het invoeren van een modern management zoals voorzien in het voorliggende ontwerp voor de Raad van State: mandaten- en evaluatiestelsel, werklastmeting, rapporteringsverplichting en ziekteregeling, .) dat gelijkwaardig is aan dat van de leden van de Raad van State sensu stricto (staatsraden) met een aangepaste verloning en loopbaanontwikkeling. 5.3.3. De procedure is in hoge mate identiek aan die welke geldt voor de Raad van State. Kenmerken zijn duidelijke ontvankelijkheidsvoorwaarden, een inquisitoriale en eenvoudige procedure die in hoofdzaak schriftelijk is, waarbij de Raad zelf geen onderzoeksdaden mag stellen. Wel kunnen in de contentieux van de volle rechtsmacht in bepaalde omstandigheden nieuwe gegevens in aanmerking worden genomen Doch de regel is dat beslist wordt op grond van het rechtsplegingsdossier. In de regel worden alleen zittingen met een alleenzetelde rechter gehouden. Voorst is voorzien in een snelle behandeling (in de regel 3 maanden) met een versnelde procedure ten aanzien van de asielzoekers die vastgehouden zijn in een welbepaalde plaats. De ontworpen procedure moet ertoe leiden dat de omlooptijd van de asielaanvragen en andere beslissingen drastisch wordt verkort, zonder dat geraakt wordt aan het recht op een daadwerkelijke rechtsbescherming. Er kan met rede worden gesteld dat de voorgenomen hervorming van de procedure inzake vreemdelingenbetwistingen in haar geheel, eveneens in het licht van de wijzigingen die bij het ontwerp van wet tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen worden aangebracht in de administratieve fase, de geheel van de rechtsmiddelen dat voortaan wordt voorzien in het interne recht, voldoet aan de vereisten van artikel 13 van het E.V.R.M., aan de vereisten van artikel 39 van de reeds genoemde richtlijn 2005/85/EG en van artikel 16 van het Verdrag van Genve (zie ook het advies van de Raad van State, afdeling wetgeving, voorafgaande opmerking 2.1 in fine bij de ontworpen artikelen 67 e.v.).

5.3.2. Le Conseil du contentieux des trangers est une juridiction administrative indpendante. Les magistrats ont un statut (y compris lintroduction dun management moderne tel que prvu dans le projet pour le Conseil dtat: rgime de mandats et dvaluation, mesure de la charge de travail, obligation de faire rapport et rgime maladie, ) qui est quivalent celui des membres du Conseil dtat au sens strict (conseillers) avec un traitement adapt et dveloppement de carrire. 5.3.3. La procdure est presque identique celle du Conseil dtat. Ses caractristiques sont des conditions de recevabilit claires, une procdure inquisitoriale et simple principalement crite dans le cadre de laquelle le Conseil ne peut pas raliser lui-mme dinstruction. Toutefois dans certaines circonstances des lments nouveaux peuvent tre pris en compte dans le contentieux de pleine juridiction. Nanmoins, le principe demeure que les dcisions se prennent sur la base du dossier de procdure. En principe, les audiences se tiennent juge unique. De plus, on prvoit un traitement rapide en principe 3 mois) avec une procdure acclre lgard des demandeurs dasile qui sont maintenus dans un lieu dtermin. La procdure propose vise diminuer de manire drastique la dure de traitement des demandes dasile et des autres dcisions, sans porter atteinte une protection juridictionnelle effective. Il est raisonnablement permis daffirmer que la rforme prvue de la procdure du contentieux des trangers dans son ensemble, galement au regard des modifications apportes la phase administrative dans la loi du 15 dcembre 1980 sur laccs au territoire, le sjour, ltablissement et lloignement des trangers, et lensemble des moyens juridiques prvus dans le droit interne, satisfont aux exigences de larticle 13 de la C.E.D.H., aux exigences de larticle 39 de la directive 2005/85/CE susmentionne et de larticle 16 de la Convention de Genve (cf. galement lavis du Conseil dtat, section de lgislation, remarque pralable 2.1 in fine au sujet des articles 67 et suivants en projet).

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

20

DOC 51

2479/001

Comme indiqu ci-avant, le projet de loi propos comprend la rglementation organique des nouvelles structures. Les rgles statutaires concernant la transfert des membres de la Commission permanente de recours des Rfugis qui ne sont pas nomms au Conseil du Contentieux des Etrangers fait lobjet dun projet de loi spar qui a t soumis la concertation syndicale selon les rgles qui sappliquent en la matire.

Zoals reeds gesteld, houdt het ontwerp van wet dat is voorgelegd, de organieke regeling in van de nieuwe structuren.. De nadere statutaire regelen betreffende de overgang van de leden van de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen die niet zijn benoemd in de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen maakt het voorwerp uit van een navolgend apart ontwerp van wet dat volgens de toepasselijke regels ter zake aan het syndicaal overleg werd onderworpen. Het voorliggende wetsontwerp bevat eveneens een aantal wijzigingen van de wet van 5 april 1955 inzake de wedden van de ambtsdragers bij de Raad van State, van het wetboek van Strafvordering en van de wet van 31 maart 1898 op de beroepsverenigingen. Voorst wordt voorzien in het nodige overgangsrecht. Tot slot werd rekening gehouden met de opmerkingen van de Raad van State die waar dit nodig was werden verwerkt in de tekst van het onwerp , toegelicht of weerlegd in de navolgende uiteenzetting. Dit is, Dames en Heren, de inhoud van het ontwerp van wet dat de Regering de eer heeft aan uw beraadslagingen voor te leggen.

Le prsent projet de loi contient aussi quelques modifications de la loi du 5 avril 1955 relative aux traitements des titulaires dune fonction au Conseil dtat, du Code dinstruction Criminelle et de la loi du 31 mars 1898 sur les unions professionnelles. Le droit transitoire ncessaire est en outre prvu. Pour finir, il a t tenu compte des remarques du Conseil dtat qui l o cela simposait ont t incorpores dans le texte du projet, commentes ou rfutes dans lexpos qui suit. Telle est, Mesdames, Messieurs, la teneur du projet de loi que le Gouvernement a lhonneur de soumettre vos dlibrations.

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

21

COMMENTAIRE DES ARTICLES

ARTIKELSGEWIJZE BESPREKING

CHAPITRE Ier Disposition gnrale Article 1er

HOOFDSTUK I Algemene bepaling Artikel 1

Conformment larticle 83 de la Constitution, larticle 1er dispose que le projet de loi rgle une matire vise larticle 77 de la Constitution.

Overeenkomstig artikel 83 van de Grondwet is in artikel 1 gesteld dat het wetsontwerp betrekking heeft op een aangelegenheid als bedoeld in artikel 77 van de Grondwet.

CHAPITRE II Modification des lois sur le Conseil dtat, coordonnes le 12 janvier 1973 Art. 2 et 3

HOOFDSTUK II Wijziging van de wetten op de Raad van State, gecordineerd op 12 januari 1973 Art. 2 en 3

En vertu des articles 8 et 9 des lois coordonnes sur le Conseil dtat, les autorits mentionnes larticle 4 desdites lois, savoir les Ministres, les membres des Gouvernements de Communaut ou de Rgion, les membres du Collge de la Commission communautaire franaise et les membres du Collge runi, chacune pour ce qui la concerne, peuvent soumettre lavis de la section dadministration, toutes questions et affaires dordre administratif non litigieuses. En dpit de son caractre qualifi juste titre de marginal par les auteurs de ces avis (environ 1.240 demandes davis depuis la cration du Conseil dtat), la comptence davis de la section dadministration fonde sur ces dispositions mobilise des nergies non ngligeables qui ne peuvent tre consacres au traitement du contentieux: laffaire doit tre confie une chambre trois conseillers et un auditeur est tenu dtablir un rapport. Cette comptence se justifiait sans doute une poque o les administrations ne pouvaient pas toujours compter sur la prsence de juristes dans leurs rangs et devaient ds lors sen remettre une autre instance pour trouver une solution des problmes dordre juridique ou administratif. La situation nest toutefois plus la mme aujourdhui. En outre, au fil du temps, force a t de constater que laide que pouvait apporter la section dadministration tait en fin de compte fort limite, de trs nombreuses demandes davis devant se conclure par un constat dirrecevabilit. Il arrive en effet trs souvent soit que le caractre contentieux potentiel de laffaire apparaisse au cours de son examen,

Krachtens de artikelen 8 en 9 van de gecordineerde wetten op de Raad van State kunnen de in artikel 4 vermelde overheden, te weten de ministers, de leden van de gemeenschaps- of gewestregeringen, de leden van het College van de Franse Gemeenschapscommissie en de leden van het Verenigd College, elk wat hem betreft, alle aangelegenheden en kwesties van bestuurlijke aard die niet het voorwerp van een geding zijn, voor advies voorleggen aan de afdeling administratie. Ofschoon de stellers van de adviezen de adviesbevoegdheid van de afdeling administratie gebaseerd op die bepalingen (zowat 1.240 adviesaanvragen sedert de oprichting van de Raad van State) terecht als marginaal bestempelen, brengt die bevoegdheid heel wat werk mee, terwijl die energie voor de geschillenberechting zou kunnen worden aangewend: de zaak moet worden toevertrouwd aan een kamer bestaande uit drie staatsraden en een auditeur moet het verslag opmaken. Die bevoegdheid was wellicht gewettigd toen niet alle administraties juristen in hun rangen telden en zich moesten verlaten op een andere instantie om een oplossing te vinden voor problemen van juridische of ambtelijke aard. Die situatie doet zich vandaag evenwel niet meer voor. Bovendien heeft men mettertijd moeten vaststellen dat de medewerking die de afdeling administratie kon verlenen al bij al vrij beperkt was, daar in verband met tal van adviesaanvragen geconcludeerd moest worden dat ze niet-ontvankelijk waren. Zeer dikwijls immers blijkt in de loop van het onderzoek dat het om een potentieel betwiste zaak gaat, ofwel dat de

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

22

DOC 51

2479/001

soit que la demande davis porte sur la faon dont il conviendrait de lgifrer ou de rglementer, ce qui relve de la comptence de la section de lgislation. Il est ds lors justifi, dans le cadre dun recentrage des activits de la section dadministration, de supprimer purement et simplement cette comptence.

adviesaanvraag de wijze betreft waarop de wet- of regelgeving tot stand moet komen, wat tot de bevoegdheid van de afdeling wetgeving behoort. Het is derhalve in het kader van de hergroepering van de werkzaamheden van de afdeling administratie verantwoord die bevoegdheid zonder meer af te schaffen. De controle die de Raad van State uitoefent op de beroepsverenigingen is een verouderd gebruik. Het gaat om een overblijfsel uit een voorbije tijd waarin de overheid zeer wantrouwig was ten aanzien van verenigingen in het algemeen en vakorganisaties in het bijzonder. Daarom wordt voorgesteld de bevoegdheden van de Raad van State in verband met de bekrachtiging van de statuten van beroepsverenigingen en de beslissingen van die verenigingen over de benoeming van hun bestuurders af te schaffen en over te dragen aan de natuurlijke administratieve diensten ter zake, met name de minister bevoegd voor Middenstand.

Le contrle exerc par le Conseil dtat sur les unions professionnelles est obsolte. Il sagit dune survivance dune poque rvolue o les pouvoirs publics prouvaient la plus grande mfiance lgard du mouvement associatif en gnral et syndical en particulier.

Il est ds lors propos de supprimer les comptences du Conseil dtat en matire dentrinement des statuts des unions professionnelles et des dcisions de celles-ci concernant la nomination de leurs dirigeants et de les transfrer aux services administratifs naturels en la matire, et notamment au ministre qui a les Classes moyennes dans ses comptences.

Art. 4

Art. 4

La prsente adaptation rpond la remarque formule par le Conseil dtat sur larticle 141 de lavant-projet prsent au Conseil dtat. Le Conseil dtat rappelait quil nest pas comptent pour connatre de recours dirigs contre les actes administratifs poss par les organes des juridictions administratives lgard de leurs membres du personnel, mais bien lgard des mmes actes poss par les organes du pouvoir judiciaire.

Met deze aanpassing wordt tegemoet gekomen aan de opmerking die de Raad van State maakt bij het artikel 141 van het aan de Raad van State voorgelegde voorontwerp. De Raad van State herinnerde er aan dat hij niet bevoegd is om kennis te nemen van beroepen gericht tegen bestuurshandelingen gesteld door organen van administratieve rechtscolleges ten aanzien van hun personeelsleden, maar wel ten aanzien dezelfde handelingen gesteld door organen van de rechterlijke macht. Met deze bepaling wordt deze bevoegdheid thans uitdrukkelijk toegekend aan de Raad van State wat de organen van de Raad van State en van de administratieve rechtscolleges betreft. Bedoeld worden die welke zijn beoogd in hoofdstuk VII van titel III van de Grondwet (art. 160-161).

La prsente disposition attribue expressment cette comptence au Conseil dtat en ce qui concerne les organes du Conseil dtat et des juridictions administrative. Sont vises celles qui sont dsignes au chapitre VII du Titre III de la Constitution (art. 160-161).

Art. 5

Art. 5

Cette disposition supprime la comptence de pleine juridiction concernant les requtes vises larticle 7 de la loi du 11 octobre 1919 relative la rsiliation et la rvision de certains contrats conclus avant ou durant la guerre.

Bij deze bepaling wordt de bevoegdheid in volle rechtsmacht met betrekking tot de verzoekschriften als bedoeld bij artikel 7 der wet van 11 oktober 1919 met betrekking tot het verbreken en het herzien van sommige voor of tijdens de oorlog gesloten contracten, afgeschaft.

CHAMBRE

4e S E S S I O N D E L A 51e L G I S L A T U R E

2005 2006

KAMER

4e

Z I T T I N G V A N D E 5 1e Z I T T I N G S P E R I O D E

DOC 51

2479/001

23

Cette comptence juridictionnelle na du reste jamais t mise en uvre tant donn quau moment de lentre en vigueur de la loi initiale sur le Conseil dtat, toutes les requtes visant rsilier ou revoir de tels contrats avaient dj t examines (M. LEROY, Contentieux administratif, Bruxelles, Bruylant, 1996, 701).

Deze rechtsmacht heeft overigens nooit enige uitwerking gekend daar op het ogenblik van de inwerkingtreding van de initile wet op Raad van State alle verzoekschriften tot verbreking of herziening reeds waren onderzocht (M. LEROY, Contentieux administratif, Brussel, Bruylant, 1996, 701).

Art. 6

Art. 6

Cet article contient les modifications relatives la procdure en rfr devant la section dadministration.

Dit artikel bevat de wijzigingen die betrekking hebben op de kort gedingprocedure voor de afdeling administratie. Ad 1: De eerste wijziging in de ontworpen 1 beoogt rechtszekerheid te verschaffen inzake een sedert de invoering van het administratief kort geding aanslepende discussie of impliciete weigeringsbeslissingen in de zin van a