werken in besloten ruimten toolboxmeeting waterschappen
TRANSCRIPT
Werken inWerken inBesloten RuimtenBesloten Ruimten
Toolboxmeeting
Waterschappen
Afbakening van de Toolboxmeeting
• Definities
(toolbox, onderwerp en toepassingsgebied) . .
• Doel . . . . . . . . . . . . .
• Doelgroep (vereiste voorkennis). . . . .
• Afbakening . . . . . . . . . . .
• Tijdsduur en frequentie . . . . . .
• Benodigde middelen . . . . . . .
Opbouw van de Toolboxmeeting
• Herkennen noodzaak en urgentie• Herkennen besloten ruimten• Risico's besloten ruimten• Besloten ruimten op eigen werk• Belangrijkste maatregelen• Wet- en regelgeving• Vergelijk met eigen werkwijze• Verantwoordelijkheid (werkgever en werknemer)
Herkennen noodzaak en urgentie
Bro
n:
http
://b
edrij
fson
geva
l.blo
gspo
t.co
m/
Ook derde slachtoffer ongeval Reiling overleden (update)
Het bedrijfsongeval bij afval- en mestverwerker Reiling in Sterksel heeft een derde dodelijk slachtoffer gemaakt. Het gaat om een 43-jarige Poolse man, de enige van de drie medewerkers die nog in leven was.
De medewerkers van Reiling raakten bedwelmd tijdens de schoonmaak van een lege container die volgens de Arbeidsinspectie was gebruikt voor waterzuivering. De schadelijke lucht werd veroorzaakt door een restsubstantie waarvan nog niet duidelijk is wat het was. De Arbeidsinspectie verwacht dat het onderzoek naar de toedracht nog wel maanden gaat duren.
Het bedrijf spreekt over een 'noodlottig ongeval' en wenst verder niet te reageren.
Omroep Brabant, 6 oktober 2010
Herkennen noodzaak en urgentie
Bro
n:
http
://b
edrij
fson
geva
l.blo
gspo
t.co
m/
Twee medewerkers onwel door kooldioxide vergiftiging
Door een ongeval op een schip op scheepswerf Niestern Sander in Farmsum is een 42-jarige Groninger gewond geraakt. De medewerker van het bedrijf was in het ruim van het schip aan het werk toen er tijdens het testen van een blusinstallatie plotseling een brandblussende stof vrijkwam.
De man raakte onwel en viel. Aanvankelijk zou er sprake zijn geweest van een explosie en meerdere gewonden. Het bleek allemaal mee te vallen. De medewerker raakte gewond aan zijn hoofd en moest naar het ziekenhuis. Hij is inmiddels weer thuis.
Nu-nl, 20 september 2010
Herkennen noodzaak en urgentie
Drie doden bij ongeval DSM in Italië
Bij een Italiaanse vestiging van chemieconcern DSM zijn drie mensen tijdens onderhoudswerkzaamheden om het leven gekomen. Dat heeft DSM op de eigen website gemeld. Volgens Italiaanse media kwamen de drie arbeiders om het leven tijdens het schoonmaken van een tank in een vestiging van DSM in Capua in het zuiden van Italië. Er zijn volgens de eerste resultaten van het onderzoek mogelijk giftige gassen ontstaan door fermentatie.
Volgens het Italiaanse persbureau ANSA beschouwt het Openbaar Ministerie een tiental personen als verdachten van een misdrijf. Het gaat om werknemers van DSM en van drie Italiaanse bedrijven die betrokken zijn bij het onderhoud van de tank. Er zou mogelijk sprake zijn van grove nalatigheid bij de naleving van de veiligheidsvoorschriften.
De Limburger, 12 september 2010
Bro
n:
http
://b
edrij
fson
geva
l.blo
gspo
t.co
m/
Herkennen Besloten ruimte
Herkennen Besloten ruimte“Een gesloten of deels open omgeving met een al
dan niet vernauwde toegang, die niet ontworpen is voor het verblijf van personen, waar een gevaarlijke atmosfeer aanwezig kan zijn.”
Risico's van besloten ruimten
Mogelijke aanwezigheid van: – vloeistoffen, gassen en dampen – die giftig, brandbaar of explosief zijn;
Mogelijk gebrek aan zuurstof – en vaak geringe ventilatiemogelijkheden;
Meestal moeilijk toegankelijk – waardoor reddingswerk bij een calamiteit
gecompliceerd is.
Relatie eigen praktijk?!
Waar, welke ruimten?– Zuiveringen?– Gemalen?– Overigen?
Is er een lijst van deze ruimten?
Zijn ze gemarkeerd? . . . . . . . . .
Zijn maatregelen vastgelegd?
Belangrijkste maatregelen
• TRA . . . . . . . . . . . . . . . . .• Werkafspraken en werkvergunning . . . . .• Toegankelijkheid van het werkgebied• Meten . . . . . . . . . . . . . . . . .• Beheersen van de atmosfeer• Voorzieningen in besloten ruimten veilig stellen• Veilig gebruik apparatuur• Voorlichting en training• PBM• Toezicht en communicatie• Blusmiddelen• Noodprocedure
Wet- en regelgeving 1Doelvoorschriften staan beschreven in de arbowet en regelgeving.
Volgens de Arbowet moet de werkgever ervoor zorgen dat zijn werknemers goed worden voorgelicht over:
• de werkzaamheden die zij moeten verrichten. De instructie heeft betrekking op de taken, persoonlijke beschermingsmiddelen en arbeidsmiddelen;
• de aan het werk verbonden risico's; • de maatregelen die erop gericht zijn de risico's te voorkomen of te
beperken; • hoe de deskundige ondersteuning met betrekking tot
arbeidsomstandigheden, preventiezorg en verzuim is geregeld. • Uitwerking staat beschreven in de Arbocatalogus sector
waterschappen deel 2 besloten ruimten.
Wet- en regelgeving 2
Artikel nr. Doelvoorschriften in de (Arbo-)wet
Arbobesluit, art. 3.5c – 3.5f(Atex 137)
Identificatie van explosieve atmosferenMaatregelen om explosieve atmosferen te voorkomenWerken in explosieve atmosferen
Arbobesluit, art. 3.5g Gevaar voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand en explosie
Arbobesluit, art. 3.6 Vluchtwegen en nooduitgangen
Arbobesluit, art. 3.7 Veilig gebruik van vluchtwegen en nooduitgangen
Arbobesluit, hoofdstuk 4, afdeling 1 Gevaarlijke stoffen
Arbobesluit art. 7.3 Geschiktheid arbeidsmiddelen
ATEX 95 Eisen aan apparaten en beveiligingssystemen die bedoeld zijn voor gebruik op plaatsen waar ontploffingsgevaar kan heersen.
ATEX 137 1)Maatregelen voor verbetering van gezondheidsbescherming en veiligheid van werknemers.2)Criteria voor keuze van apparaten en beveiligingssystemen3)Waarschuwingsborden voor plaatsen waar een explosieve atmosfeer kan voorkomen
Van toepassing zijnde arbo-besluiten volgens arbocatalogus:
Vergelijk met eigen werkwijze
Maak korte beschrijving van de laatste keer dat er gewerkt werd in een besloten ruimte. – in groep -
Bespreek één case en benoem wat goed ging en wat beter kon. – plenair -
Verantwoordelijkheid
• Werkgever – werknemer
• Inhuur – uitbesteding
• Derden
Verdiepende info 1
Literatuur
• Arbocatalogus sector waterschappen deel 2 ‘Besloten ruimten’• Arbo informatieblad 5 ‘Veilig werken in besloten ruimten’• Praktische handleiding voor de uitvoering van het toezicht en de
eerstelijnsredding bij het werken in besloten ruimten www.provant.be/binaries/handleiding%20Besloten%20ruimten_tcm7-22417.pdf
• Arbokennis dossier Verstikkingsgevaar werken in besloten ruimten, DHV, 2007
• Diverse procedures en instructies van verschillende waterschappen.
Verdiepende info 2
Internet links
• www.aenowaterschappen.nl • www.arbeidsinspectie.nl• www.minbzk.nl/onderwerpen/veiligheid • http://www.napofilm.net/nl Tekenfilms over veiligheid• http://bedrijfsongeval.blogspot.com/ Meldingen en archief van
nieuwsberichten over bedrijfsongevallen in Nederland• www.veiligwerkenmetchemischestoffen.nl SER, site over informatie
over vaststellen grenswaarden
En . . . Wijzer?
DefinitiesToolbox, toolboxmeeting• Is een korte bijeenkomst waarin één veiligheidsonderwerp centraal staat.
De werkgever is in algemene zin verplicht zijn werknemers te onderrichten over risico's en maatregelen. Dit kan in de vorm van een toolboxmeeting, maar zal vaker in een uitgebreidere vorm als een opleiding gebeuren.
• Toolboxmeetingen zijn niet wettelijk verplicht, maar kunnen wel verplicht gesteld worden vanuit VCA-certificering of V&G-plannen. In deze gevallen dient er een verslag en een presentielijst gemaakt te worden.
Besloten ruimte• Een gesloten of deels open omgeving met een al dan niet vernauwde
toegang, die niet ontworpen is voor het verblijf van personen, waar een gevaarlijke atmosfeer aanwezig kan zijn.
Toepassingsgebied • Het toepassingsgebied beperkt zich tot werken die in beheer zijn bij het
waterschap. Hierbij behoren bijvoorbeeld ook rioolgemalen van gemeenten die in beheer zijn bij het waterschap. Het betreden van besloten ruimten door heffingstechnologen bij bedrijven of het openen/betreden van rioolputten door handhavers valt niet onder het toepassingsgebied.
Doel en doelgroep 1Doel• Korte herhaling van belangrijkste risico's en
maatregelen.• Theoretisch kader relateren aan de uitvoeringspraktijk en
de eigen situatie.Doelgroep• Alle medewerkers van waterschappen bij wie besloten
ruimten aanwezig zijn op hun werkterrein.• Medewerkers die werkzaamheden dienen uit te voeren
in de besloten ruimte dienen naast de toolbox een opleiding 'werken in besloten ruimten' te hebben gevolgd.
Doel en doelgroep 2
• Taken • Functies • Locatie
• Inspectie • Zuiveringtechnicus• Klaarmeester• Operator• Rayon(beheerder)• Projectleider
• Tanks• (Pomp)putten• (Pomp)kelders• Bassins Leidingwerken • Waterstaatkundige werken waar kathodische bescherming is toegepast
• Reiniging • Onderhoudmonteur
• Onderhoud • Onderhoudmonteur
• Renovatie • Onderhoudmonteur• Medewerker staal- en schilderbedrijf• Lasser en fitters
Indicatieve lijst taken en functies volgens arbocatalogus waterschappen:
Afbakening, tijdsduur en frequentie
Afbakening• De toolbox is niet bedoeld om
– een volledig overzicht te geven van risico's en maatregelen
– en om medewerkers een volledige opleiding ‘werken in besloten ruimten’ te geven.
Tijdsduur • 20 á 30 minutenFrequentie• Hieraan wordt geen wettelijke verplichting gesteld• De werkgroep adviseert om jaarlijks een
toolboxmeeting te houden
Benodigde middelen
• Computer
• Beamer
• Projectiescherm
• Hand-outs van de toolbox
Voorbeeld TRA (taakrisicoanalyse)
Taak betreden uitgegistslibbuffer
Risico Risico omschrijving Beheersmaatregel Benodigheden Voorbereiding Uitvoering Verantwoording
LEL > 10% Controlemeting uitvoeren op de
aanwezigheid LEL volgens meetprotocol
Het plaatsen van 1 of meerderen ventilatoren
minimaal 3000 m3 p/uur ( inblazen en
afzuigen
Voor het uitvoeren van metingen
vierpuntsmeter gebruiken. Betredende
personen dienen een driepuntsmeter
mee te dragen.
Ventilatoren minimaal 3000 m3 per uur
vierpuntsgasmeter met pompje en slang,
3x driepuntsmeter (gekalibreerd en
goedgekeurd)
Brand of explosie.
Vrijkomen van gas
door slibtoevoer
Inblokken van de USB.
De afsluiters dichtzetten vanuit de CSI en
gistingtanks.
Ketting en hangslot
Tijdens het uitbedrijf nemen van de
uitgegistslibbuffer dienen de luiken geopend
te worden voor goede ventilatie.
Sleutel
Plaats ventilatie om het zuurstofpercentage
op het gewenste peil te krijgen.
Ventilator
Hoge concentratie H2S Concentratie hoger dan
3 ppm, of over-
schrijden van de tgg 8
uur per dag, 5 dagen in
de week van 1,6 ppm.
Betreed de binnenzijde van de
uitgegistslibbuffer m.b.v. een
volgelaatsmasker. Dit mag gebruikt worden
bij korstondige werkzaamheden onder de
100 ppm.
Volgelaatsmasker
Alarm niveau Actie (verplicht)
H2S
> 6,4 ppm
direct ruimte verlaten vervolgmetingen met pompmeter uitvoeren werkvergunning opstellen melden aan leidinggevende
> 3,2 ppm werk stoppen extra ventilatie aanbrengen ruimte verlaten tot niveau gedaald is
> 1,6 TGG 8 uur werk stoppen (overdragen aan collega) minimaal 16 uur gebied niet betreden melden aan leidinggevende
O2
< 19 %
direct ruimte verlaten vervolgmetingen met pompmeter uitvoeren werkvergunning opstellen melden aan leidinggevende
> 23 % zie > 10 % LEL
Nb. Bij < 20 % advies zoeken naar oorzaken
LEL CH4 > 10 % LEL
direct ruimte verlaten ATEX maatregelen treffen vervolgmetingen met pompmeter uitvoeren werkvergunning opstellen melden aan leidinggevende