Week van de Handhaving op Zwerfvuil en sluikstort

Startmoment

Agenda startmoment

• Intro Mooimakers: integrale aanpak van zwerfvuil en sluikstort

• Week van de handhaving: praktisch

• Resultaten onderzoek sluikstortcamera’s Mooimakers

• Goede praktijken

• Netwerkmoment

Aanpak van zwerfvuil en sluikstort in Vlaanderen

Els Gommeren

Coördinator Mooimakers

Historiek

• Eerstestappen

2001

•Analysesituatie

2002

• Inde-vuilbak

2007

•Campagnes

2009

•Netheids-netwerk

2013

•Versterkteaanpak

2015

•Mooi-makers

2017

Jan 2016: overeenkomst tussen Fost Plus, Comeos, Fevia en

Vlaams Minister van Milieu Joke Schauvliege

Een integrale aanpak, gebaseerd op 5 pijlers

Infrastructuur

Communicatie

Participatie

Omgeving

Handhaving

‘Niemand’ schuldig, iedereen verantwoordelijk

Hardnekkige vervuiler10-20%

Occasionele vervuiler60-80%

Hardnekkige Mooimaker10-20%

• Handhaving• Sociale controle

• Informatie - inzicht• Faciliteren juiste gedrag• Sociale norm• Belonen• Sociale controle

• Positief bekrachtigen• Bedanken• Erkennen• Ondersteunen

Gedeelde verantwoordelijkheid

Andere partners

De strijd tegen zwerfvuil

(regionale)overheid

burger

Lokale Overheden

Industrie

Wat doet Mooimakers?

• Onderzoek

Wat doet Mooimakers?

• Coachingtrajecten (57 + 20 opgestart sinds 2016)Intensieve begeleiding door Mooimakers in integrale aanpak openbare netheid bij gemeenten, IC’s en Vlaamse partners

Individueel CT Intercommunaal CTAfgesloten CT

Wat doet Mooimakers?

• Projecten zwerfvuil en sluikstort (subsidies voor eigen acties)

• Aangepast subsidiebesluit investeringen (OVAM): recipiënten en sluikstortcamera’s

• Operatie Proper: beloningssysteem voor scholen, verenigingen en structurele vrijwilligers

• Meldingsapplicatie: Mijn Mooie Straat

Wat doet Mooimakers?

• Aanpak doelplaatsenAanpak haventerreinen met Port of Antwerp

Samenwerking AWV op snelwegparkings

Peuken aan stationsomgeving (Roeselare)

Wat doet Mooimakers?

• Online platformDigitale hart van de strijd tegen zwerfvuil

Wat doet Mooimakers?

• CampagnesLenteschoonmaak (maart-april)

AWV-campagne snelwegen (mei)

Zomercampagne (juni-augustus)

Week van de Handhaving (september)

Week van de Handhaving 2018:

• 1.260 PV’s en GAS-vaststellingen

• > 2.200 deelnemende handhavers

• Toename perceptie pakkans

• Nieuw beeld voor 2019!

Week van de handhaving: praktisch

Sara Coessens

Mooimakers

Week van de handhaving: praktisch

• Wat, wanneer voor wie en hoe?

• Plan je acties en kleur de heatmap

• Registreer en rapporteer

• Mooimakers ondersteunt – maak hier gebruik van

https://www.instagram.com/p/Bn5x4GIFAMk/

Wat houdt dit in?

Een week lang extra aandacht voor zwerfvuil en sluikstort

• Aanspreken van overtreders

• Sanctioneren van overtreders

• Belonen wie het goed doet

https://www.facebook.com/search/posts/?q=#handhaving #mooimakers&epa=FILTERS&filters=eyJycF9jcmVhdGlvbl90aW1lIjoie1wibmFtZVwiOlwiY3JlYXRpb25fdGltZVwiLFwiYXJnc1wiOlwie1xcXCJzdGFydF95ZWFyXFxcIjpcXFwiMjAxOFxcXCIsXFxcInN0YXJ0X21vbnRoXFxcIjpcXFwiMjAxOC0xXFxcIixcXFwiZW5kX3llYXJcXFwiOlxcXCIyMDE4XFxcIixcXFwiZW5kX21vbnRoXFxcIjpcXFwiMjAxOC0xMlxcXCIsXFxcInN0YXJ0X2RheVxcXCI6XFxcIjIwMTgtMS0xXFxcIixcXFwiZW5kX2RheVxcXCI6XFxcIjIwMTgtMTItMzFcXFwifVwifSJ9

Wanneer is de Week van de Handhaving?

• Start: 30 september met persmoment

• In communicatie: week van 30 september tot 6 oktober

• In de praktijk: alle acties tussen 30 september en 20 oktober tellen mee

• Einddatum voor rapportering aan Mooimakers: 21 oktober

• Resultaten in de pers: november

Wie kan deelnemen?

Alle handhavers in Vlaanderen met bevoegdheden over zwerfvuil en sluikstort

• Via GAS

• Via art 12§1 van het materialendecreet

• Eigen reglementenBv. lokale toezichthouders, bijzondere veldwachters, Lijncontroleurs …

Wie wil aanspreken

• Medewerkers zonder handhavende bevoegdheden die in hun functie regelmatig met overtreders geconfronteerd worden

Hoe deelnemen?

• Plan een actieGroot of klein

Binnen eigen organisatie

Samenwerking met partners (gemeente – politie – intercommunale – Vlaamse agentschappen …)

• Registreer je actie op de heatmap van Mooimakerswww.mooimakers.be/week-van-de-handhaving

• Communiceer over je actie via pers, infoblad, sociale media, website, affiches …

• Verzamel gegevens tijdens de actieweek

• Rapporteer aan Mooimakers

http://www.mooimakers.be/week-van-de-handhaving

Plan je acties en kleur de heatmap

Plan je acties en kleur de heatmap

• Registratie mogelijk vanaf 5 juni op mooimakers.be/handhaving/registratie

• Snel en eenvoudig

• Registratie per gemeente

=> Elke deelname telt: ongeacht met hoeveel en hoe vaak

Resultaten 2018:1870 acties+/- 2200 deelnemende handhaversIn 164 Vlaamse gemeentes (>50%)

https://mooimakers.be/handhaving/registratie

Registratie vooraf via heatmap

Nieuw sinds 2019:

• Heatmap 2018 blijft beschikbaar Filter op map

• Acties registreren voor meerdere gemeenten kan met import via excel-sjabloon

beschikbaar op vraag bij info@mooimakers.be

mailto:info@mooimakers.be

Registreer en rapporteer

Tijdens de Week van de Handhaving: verzamel gegevens

• Download dagregistratieformulier op https://mooimakers.be/week-van-de-handhaving

• Te gebruiken voor acties tussen 30 september en 20 oktober

Na afloop: rapporteer aan Mooimakers

• Rapporteringsmodule Mooimakers vanaf 1/10/2019 op mooimakers.be/handhaving/rapporteer/start

• Verzamelde gegevens per gemeente (postcode)

• Kan per organisatie

• Mogelijk tot 21 oktober

Essentieel voor Vlaamse terugkoppeling over handhavingsweek

https://mooimakers.be/week-van-de-handhavinghttps://mooimakers.be/handhaving/rapporteer/start

Dagregistratieformulier

Inhoud dagregistratieformulier

Info acties:

• Type organisatie (politiezone, gemeente, Vlaamse instelling, Provincie, Toezichthouders NMBS, andere)

• Functie deelnemende vaststellers (politie, GAS-vaststeller, gewestelijke / lokale toezichthouder, andere)

• Aantal medewerkers deelgenomen

• Aantal manuren aan acties

• Specifieke kenmerken van actiesInzet camera’s, anonieme patrouilles, acties op gekende hotspots, acties buiten kantooruren, communicatie/pers-actie, positieve actie (belonen), sociale controle: aanspreken op gedrag

Inhoud dagregistratieformulier

Resultaten

• Zwerfvuil/sluikstortAantal aanmaningen (mondeling/schriftelijk)Aantal GAS-vaststellingen, aantal met bekende daderAantal PV’s, aantal met bekende dader

• Camera’sAantal registraties, aantal met bekende dader

• LocatiesAfvalverzamelpunten, bedrijven/industrie, doorgangswegen, schoolomgeving, parkings, winkel-wandelstraten, OVS, domein voor sport/recreatie, andere anonieme of centrumlocaties

• Aantal positieve beloningen uitgedeeld

• Opmerkingen/suggesties

Webmodule voor rapportering aan Mooimakers

Beschikbaar vanaf 1 oktober op mooimakers.be/handhaving/rapporteer/start

https://mooimakers.be/handhaving/rapporteer/start

Webmodule voor rapportering aan Mooimakers

Op basis van gegevens dagregistratieformulieren

• Vrije registratieVoor 1 organisatie, 1 postcode

Tussentijds opslaan niet mogelijk, nadien resultaten niet consulteerbaar

Politie, gemeente, provinciaal domein ….

• Registratie via login Gebundelde registratie per gemeente

Voor intercommunales, Vlaamse partners….

Tussentijds opslaan mogelijk voor latere aanvullingen

Login = webshop Mooimakers

Voor beide versies: samenvoeging gegevens is mogelijk per postcode

Webmodule voor rapportering aan Mooimakers

Vrije registratie

Registratie met login

Webmodule voor rapportering aan Mooimakers

Nieuw in 2019:

• Excelsjabloon beschikbaar voor snellere rapportering voor meerdere postcodes

Op te vragen bij Mooimakers vanaf 1 oktober 2019

Resultaten 2018: rapportering via webmodule

• 4548 manuren voor specifieke acties

• 131 rapporteringen✓ Zwerfvuil: 349 aanmaningen, 87 schriftelijke aanmaningen, 137 GAS-pv’s (73 bekende

dader), 51 PV’s (42 bekende dader)

✓ Sluikstort: 65 schriftelijke aanmaningen, 868 GAS-pv’s (84 bekende dader), 203 PV’s (123 bekende dader)

✓ Registratie camera: 66 (43 bekende dader)

✓ 3.317 beloningen uitgedeeld

Resultaten 2018: kenmerken van de acties

Ganse grondgebied (meer dan 5 type-omgevingen)

Afvalverzamelpunten

Doorgangswegen

Centrumlocaties

Schoolomgevingen

Bedrijven- of industrieterreinen

Openbaar domein voor sport en recreatie

Openbaar vervoerstopplaatsen

Parkings

Winkel-Wandelstraten

Anonieme locaties

Andere

0 10 20 30 40 50 60

LOCATIES WAAR DE ACTIES DOORGINGEN

Ondersteuning Mooimakers

Ondersteuning Mooimakers

• Praktische info, kennisuitwisseling en netwerking via startmomenten(Geel, Leuven en Gent) en nieuwsbrief

• Kennisdocumenten en nieuwe modelreglementen

• Campagne en Communicatiemateriaal

• Vormingen ‘Professioneel communiceren rond de handhaving van zwerfvuil en sluikstorten’

• Nieuw: meldingsapplicatie “Mijn Mooie Straat”

• Subsidies

http://eepurl.com/cNgp-b

Kennisdocumenten

• Draaiboek Handhaving

• Keuzeschema wettelijke instrumenten voor handhaving zwerfvuil/sluikstorten

http://mooimakers.be/sites/default/files/public_files/Module_Handhaving_Mooimakers%20(2).pdfhttp://mooimakers.be/sites/default/files/public_files/Keuzeschema%20handhavingsinstrumenten.pdf

Kennisdocumenten

• Modelreglementen:Model politiereglement OVAM => op te vragen via info@mooimakers.be

Model retributiereglement => binnenkort beschikbaar

Model politiereglement – artikels ivm openbare netheido Afd. 3, Art. 7: opruimen van uitwerpselen en zakje bijhebbeno Afd. 5, Art. 9: verbod op oplaten ballonnen o Afd. 6, Art. 10 ivm Afval op standplaatsen:

- verplicht aanbieden + beheren/ledigen van recipiënt voor selectieve inzameling, - verplicht opruimen afval afkomstig van eigen producten in straal van 25 m vanaf standplaats

o H.6 Strafbepalingen, Art. 22: GAS voor - achterlaten van max. 2 60-liter zakken HA, - achterlaten van zwerfvuil, - niet plaatsen van inzamelrecipiënten door verkooppunten van drank en voeding, - niet opruimen van hondenpoep/uitwerpselen

mailto:info@mooimakers.be

CAMPAGNE 2019

Campagnebeelden

• Nieuw beeld voor 2019

• Gericht op doelplaatsen

• Verschillende combinaties mogelijk

• Insteek: betrapt worden is gênant én je riskeert een boete, gooi je afval dus niet op de grond

WINKELSTRAAT

GLASBOL

CARPOOLPARKING

BUSHOKJE

Mediaplan

• Nationaal persmoment (Geel) en persbericht: 30/09Regionale acties melden aan info@mooimakers.be

• Affichage bushokjes rond hogescholen en universiteiten: 1 - 14/10

• Bestickering van busflanken De Lijn: 1 - 14/10

• Radiocampagne: 30/9 - 6/10

• Spotify radiospots: 30/9 - 6/10

• Eigen kanalen lokale besturen en Vlaamse partners

• Impactmeting campagne door Ipsos voor en na

mailto:info@mooimakers.be

Materiaal voor aankondiging

• Email signatuur (300x70px)

• Facebook header (820x 360 px)

• Advertentie A6 staand

• Website banner: 728x90 px en 300x250 px

• Advertorials (digitale download) voor in milieumagazines (A4 staand en A5 liggend)

Downloadbaar op https://mooimakers.be/communicatie-handhaving

https://mooimakers.be/communicatie-handhaving

Campagnemateriaal

• Standaard gedrukte affiches A3 (6 versies)

• Personaliseerbare affiches via de online module (A3), gedrukt geleverd

• Facebook omslagfoto

• Pakket afbeeldingen voor sociale media posts

=> Bestel/download via https://mooimakers.be/webwinkel

https://mooimakers.be/webwinkel

Zelf aan te maken downloadaffiches

• Personaliseerbaar via webwinkel (vanaf 05/06/2019)

• Gedrukt geleverd in week 2-6 september (max. 50 ex.)

• Downloadbaar voor online toepassingen

Titelkeuze (‘Gênant’ of ‘betrapt’)

Mogelijkheid om bedrag van boete in te vullen

Keuze uit de 4 typelocaties

Keuze uit de 5 types afval

Eigen communicatie

Zet eigen kanalen massaal in!

• Post handhavingsacties op sociale mediaFacebook: grootste bereik, divers doelpubliek

Link naar Mooimakers: ₋ Twitter: @mooimakers + #Mooimakers, #handhaving, #zwerfvuil…₋ Instagram: #Mooimakers₋ Facebook: Mooimakers

• Mik op interactie:clicks, shares, comments, likes

beeldmateriaal: foto’s, emojis, filmpjes

korte, wervende teksten

Campagnemateriaal

Bestellen via webwinkel – mogelijk vanaf 5 juni 2019

• https://mooimakers.be/webwinkelCategorie Handhavingsweek 2019

Login nodig:Gemeentes, intercommunales en Vlaamse partners: zelfde login als opruimmateriaalPolitie en andere: login aanmaken als ‘bedrijf

Beloningen/gadgets MooimakersNiet meer voorzien in webwinkel2018: +30.000 aangevraagd, net geen 4.000 gerapporteerdVermijden creëren afval, oproep positief belonen zonder afval

https://mooimakers.be/webwinkel

Vormingen professioneel communiceren

Doel

• Handhaven is niet enkel beboeten, ook mensen aanspreken bij ongewenst gedrag

• Vaardigheden aanleren + drempel verlagen om aan te spreken

Voor wie

• Personeel met sociale controlefunctie zonder handhavende bevoegdheid: werknemers reinigingsdienst, evenemententeams, gemeenschapswachten, wijkmanagers …

• Zwerfvuilvrijwilligers

Praktisch

• Dagvorming (6 uur): 6 tot 12 deelnemers – nadruk op oefeningen

• Verkorte vorming (3 uur): 12 tot 20 deelnemers

• Gratis aan te vragen via info@mooimakers.be

• Eigen organisatie (lokaal, uitnodigen deelnemers …)

mailto:info@mooimakers.be

Mijn Mooie Straat

• Centraal meldings- en registratiesysteem (online applicatie)

• Basis voor goede opvolging meldingen

• Problematiek in kaart, mogelijkheid tot rapportering

• Meer info: https://mooimakers.be/mijnmooiestraat

https://mooimakers.be/mijnmooiestraathttps://www.youtube.com/watch?v=lymIkEajGRk

Subsidies

• CoachingtrajectNieuwe oproep vanaf 1 juni tot 15 september

Integrale aanpak – traject van 3 jaar

Info: https://mooimakers.be/coachingtrajecten

• Projecten zwerfvuil en sluikstortHuidige indienperiode nog tot 30 juni

Volgende oproep september-oktober

Keuze uit acties, waaronder deelname aan handhavingsweek

Acties van 1 - max. 2 jaar

Meer info: https://mooimakers.be/nieuwe-projecten-sluikstort-en-zwerfvuil

https://mooimakers.be/coachingtrajectenhttps://mooimakers.be/nieuwe-projecten-sluikstort-en-zwerfvuil

Vragen?

Mooimakers contactpersonen Week van de Handhaving op zwerfvuil en sluikstorten:

• Algemeen: info@mooimakers.be, 015/28 41 56

• Projectmedewerkers:Sara Coessens: sara.coessens@vvsg.be

Berten Vermeulen: berten.vermeulen@ovam.be

mailto:info@mooimakers.bemailto:sara.coessens@vvsg.bemailto:berten.vermeulen@ovam.be