web viewgenellikle ya profesyonel sistemler için tasarlanmış çok pahalı kasalardır...

DERS: BİLGİSAYAR DONANIMI

KONU: BİLGİSAYAR KASALARI VE BİLGİSAYAR TOPLAMAK

DERSİN ÖĞRETMENİ: ARAŞ. GÖR. GÜRKAN YILDIRIM

HAZIRLAYANLAR:

ŞAFAK KARAGÖZ

SEHER KAYA

ZUHAL ÜNAL

BİLGİSAYAR DONANIMI-BİLGİSAYAR KASALARI VE BİLGİSAYAR TOPLAMAK

İçindekilerBİLGİSAYAR KASASI...........................................................................................................................4

BİLGİSAYAR KASASI ÇEŞİTLERİ......................................................................................................4

BİLGİSAYAR KASASININ PARÇALARI............................................................................................4

KASA SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER.................................................................5

GÜÇ KAYNAKLARI..............................................................................................................................6

GÜÇ KAYNAĞI BİLEŞENLERİ............................................................................................................7

GÜÇ KAYNAĞI SEÇİMİNDE DİKKATE ALINMASI GEREKEN ETKENLER...............................7

SOĞUTMA SİSTEMLERİ......................................................................................................................8

ANAKARTI MONTAJA HAZIRLAMAK.............................................................................................8

ANAKART YERLEŞİM HARİTASI......................................................................................................8

ANAKART YAPILANDIRMASI...........................................................................................................8

BAĞLAYICILARI YAPILANDIRMAK................................................................................................9

BIOS’U YAPILANDIRMAK..................................................................................................................9

İŞLEMCİYİ YAPILANDIRMAK...........................................................................................................9

ANAKART ATLATICILARI..................................................................................................................9

ANAKART ATLATICI YAPILANDIRMASI........................................................................................9

EK ATLATICILAR................................................................................................................................10

ISI GİDERİCİ(HEAT SINK) VE FANI TAKMAK..............................................................................10

Adım adım ısı gidericinin Ve Fanın Takılması..................................................................................10

LED’LER ANAHTARLAR VE HOPARLÖRLERİ BAĞLAMAK.....................................................11

GÜÇ KAYNAĞI KABLOLARINI ANAKARTA BAĞLAMAK........................................................11

DİSKET SÜRÜCÜ, SABİT DİSK SÜRÜCÜ VE CD-ROM SÜRÜCÜSÜNÜ TAKMAK..................12

Disket Sürücüyü Kasaya Monte Etmek..............................................................................................12

Sabit Disk Sürücü Ve CD-ROM Sürücüyü Kasaya Monte Etmek....................................................12

Sabit Diski Takmak............................................................................................................................13

DVD-ROM Sürücü Ve DVD Sürücüyü Kasaya Monte Etmek..........................................................13

Sürücü Raylarının Önemi...................................................................................................................13

Disket Sürücü, Sabit Disk Sürücü, CD-ROM Sürücü Ve DVD-ROM Sürücünün Sisteme Bağlanması.........................................................................................................................................13

Şerit Kabloları Tanımlamak...............................................................................................................14

Disket Sürücü Kablosu.......................................................................................................................14

Sabit Disk Ve CD-ROM Sürücü Kabloları........................................................................................14

Disket Sürücüyü Bağlamak İçin Talimatlar.......................................................................................14

Sabit Sürücü Ve CD-ROM Sürücüyü Bağlamak İçin Talimatlar.......................................................14

2


Disket Sürücü, Sabit Sürücü Ve CD-ROM Kablolarını Bağlamak....................................................15

Gerilim Gereksinimleri.......................................................................................................................15

Sürücüleri Bağlamak..........................................................................................................................15

Görüntü Kartının Takılması................................................................................................................15

Kasayı Kapatmak................................................................................................................................16

Montaj Sonrası Kontrol Listesi...........................................................................................................16

Klavye, Fare, Ekran ve Güç Kablosunu Bağlamak............................................................................16

3


BİLGİSAYAR KASASIKasa bilgisayar bileşenlerini bir arada tutan ve gerekli gücü sağlayan plastik ve metal

bileşiminden oluşan kutudur. Sahip olduğu güç kaynağı tüm donanımın elektrik ihtiyacını karşılar. Bilgisayarın görünen iki büyük bileşeninden birisidir. Bilgisayarın en görsel açıdan en süslü çeşide sahip donanımıdır. Genelde beyaz ve siyah kasalar kullanılmakla beraber farklı renklerde ve hatta şeffaf fiberglas kasalarda bulunmaktadır. Üzerinde açma/kapama, reset düğmeleri, ışıklı göstergeler, kasanın içine taktığımız bazı aygıtların dışarıdan ulaşılan panelleri bulunur.

BİLGİSAYAR KASASI ÇEŞİTLERİMini Tower Kasa: Dikey yapıdadır. MicroATXanakartlar için uygundur. En küçük yapıya

sahiptir. Kasaya takılabilecek donanım(Optik Sürücü, Disket sürücü...) sayısı da ona göre daha azdır. Mini Tower kasaların değişmekle beraber güç kaynakları daha düşük watt değerine sahiptir.

MidTower Kasa: Dikey yapıdadır. Orta büyüklükte olup microATX ve ATX anakartları destekler.

Full Tower Kasa: Dikey yapıdadır. En büyük boyuta sahip kasa çeşididir. Daha çok küçük sunucularda kullanılır. ATX anakartlar için uygundur. MicroATXanakartları destekler.

Slim Kasa: Bu tip kasalar hem yatay hem de dikey olarak kullanılabilir. Genelde midTower büyüklüğündedir.

BİLGİSAYAR KASASININ PARÇALARIDonanım bileşenleri, kasanın içerisindeki yuvalara yerleştirilir. Bu yuvalar sürücüler için yer

belirleyicidir. Gerektiği zaman aygıtları bir yuvadan uygun başka bir yuvaya taşıyabilirsiniz. Sürücü yuvaları 5-1/4 veya 3-1/2 inç genişliğinde olabilir. Yeni bir bilgisayarda bazı sürücü yuvaları boş bırakılır. Bu sayede bilgisayar bir ZIP sürücüsü, yedekleme teybi veya CD-ROM sürücüsüyle yükseltilebilir.

Çerçeve:Anakart ile içerideki ve dışarıdaki nesneler çerçeveye bağlıdır. Çerçeve, kasanın boyutunu ve şeklini belirler.

Kapak Panoları: Bu panolar çerçeveye tutturulur ve PC’nin bütün parçalarını kapsar. Kapak panoları iç parçaları korur, devreleri hava üfleyerek soğutur ve güç kaynağının yaydığı radyo frekansı karışmalarıyla elektromanyetik karışmaları engeller.

LED’ler ve Anahtar Bağlantıları: Bilgisayarın kasasının önünde yer alan LED ve anahtarları anakarta bağlarlar.

Hoparlör ve Bağlantısı: Hoparlör anakarta bağlıdır ve açılıştaki sorunları tanımlamak için bir yol sağlar.

I/O Kalıpları:Anakartın üzerindeki çevrebirim bağlantılarına erişmek için, kasanın arkasında bırakılmış deliklerdir. Bazı kasalarda, bu kalıpların yerleri değiştirilerek farklı yapıdaki anakartların bağlantılarının yerlerine ve şekillerine göre en uygun hale getirilebilir.

Genişleme Yuvaları: Bunlar ayrıca soketler olarak da bilinirler. Anakart üzerinde bulunan ve ek aygıtların bilgisayara bağlanmasını sağlayan yuvalardır. Görüntü kartları, I/O kartları ve ses kartları genişleme yuvalarına takılabilecek bileşenlerdir.

Kasa Fanı ve Bağlantısı: Ön tarafta bulunan, devreler ve aygıtların üzerinden hava geçmesini sağlayacak şekilde kasanın içerisine hava çeken ikincil bir fan bulunur. Bu fan ya anakarta ya da güç kaynağına bağlanarak ihtiyacı olan elektriği alır.

5-1/4 inçlik Sürücü Yuvaları: Kasa içerisinde CD-ROM sürücüler gibi 5-1/4 inçlik aygıtların yerleştirilebileceği geniş yuvalardır. Genellikle bu yuvaların ön yüzü bir kapakla kapatılmıştır ve bir aygıt takılmadan önce bu kapak çıkarılmalıdır.

4


3-1/2 inçlik Sürücü Yuvaları: Kasa içerisinde disket sürücü veya sabit disk gibi 3-1/2 inçlik aygıtların yerleştirilebileceği daha küçük yuvalardır. Bir sabit sürücü takıldığında, bu yuvaların önündeki kapağı çıkarmaya gerek yoktur, çünkü sabit diskler çıkarılıp-takılabilir aygıtlar değildir.

Havalandırma Delikleri: Kasanın tasarımı, havalandırma deliklerinin yerini belirler. Üretici bu delikleri, en iyi hava akışını sağlayacak şekilde yerleştirir.

Güç Kaynağı Montaj Yeri: Bu alan, eğer kasayla birlikte gelmemişse, güç kaynağını monte etmek içindir. Bazı kasalar güç kaynakları takılı halde gelir.

Ön Kapak: Kasanın ön yüzünü kaplar, LED’ler ve anahtarları üzerinde barındırır, hava girişine izin verir ve estetik görünümü sağlar.

Ayak: Kasa ayağı, kasanın altında yer alır ve düz olmayan ya da kaygan yüzeylerde sabit kalmasını sağlar. Bazı kasaların alt taraflarından da hava girişleri vardır ve bu ayakların kasayı yükseltmesi sayesinde bu deliklerden yeterli hava girişi sağlanabilmektedir.

KASA SEÇİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLERBir bilgisayar kasası, powersupply, anakart, işlemci, ram ve sabit diskten oluşur ve

buna ek olarak ihtiyaca ve seçime bağlı olarak optik okuyucu, floppy disk okuyucu, kart okuyucu, ekran kartı, ses kartı, tv kartı, ethernet kartı, modem gibi bileşenleri de içerebilir. Her bilgisayar donanımı kasa üzerindeki powersupply den değişken oranlarda bir enerji çeker.

Kasa içindeki saydığımız bu donanımların dışında da güç kaynağından voltaj çeken dış birimler vardır. Bunlar; webcam, flashdisk gibi USB aygıtları, klavye – mouse ve buna benzer diğer aygıtlardır.

Bilgisayarların içerisindeki ve dışarısındaki bu aygıtların düzenli çalışabilmesi için kasa içerisindeki powersuplly’ nin yeterince güçlü olması önemlidir. Powersupply bileşeni genellikle kasa içerisinde entegre edilmiş vaziyette satılır ancak isteğe göre üzerinde powersupply bulunmayan kasalar da mevcuttur. Bu kasalargenellikle ya profesyonel sistemler için tasarlanmış çok pahalı kasalardır ve daha sonra üzerinde güçlü bir powersupply takılarak güçlendirilebilir ya da maliyeti çok düşük olan kasalardır.

Kasa seçiminde önemli bazı noktalar vardır, bunlar;

Kasanın ergonomik oluşu Kullanılan malzemenin kalitesi Üzerindeki güç kaynağı Bağlantı girişleri Ve son olarak dış görünüşüdür

Kasanın Ergonomik Oluşu:PC kasasının ergonomik olması demek kullanımı, kurulumu ve taşınması sırasında

kullanıcıya engel teşkil etmeyecek şekilde tasarlanmış olması demektir. Ergonomik bir PC kasası öncelikle mümkün olduğunca hafif olmalıdır, elbette bu hafiflik malzemeden kaçılması anlamında olmamalıdır. Hafiflik dışında kasanın taşınma sırasında kolay kavranabilir olması da önemli sayılabilir bir özelliktir. Bunun dışında kasa içerisinde montaj aşamasını kolaylaştıracak etmenlerin olması da oldukça önemlidir. Örneğin vida soketlerinin her türlü anakart montajına izin verecek şekilde açılmış olması, disk ve okuyucu yuvalarının yeterli sayıda ve kullanışlı olması, ön kapakların optik okuyucunun kızağını engellemeyecek şekilde tasarlanmış olması gibi ufak ayrıntılar her montajcının özellikle aradığı niteliklerdir. Bir diğer özellik de ön panelde bulunan bağlantı birimleridir, özellikle son kullanıcının aradığı bir özellik olan ve kullanım sırasında ön panelden ses, mikrofon, usb çıkışı ve firewire çıkışı alınmasını sağlayan bağlantı birimlerin olması son kullanıcıyı

5

http://teknodergi.org/bilgisayar-kasas%C4%B1-se%C3%A7iminde-dikkat-edilmesi-gerekenler

http://teknodergi.org/etiketler/bilgisayar

http://teknodergi.org/bilgisayar-kasas%C4%B1-se%C3%A7iminde-dikkat-edilmesi-gerekenler


oldukça memnun eder. Açma kapama düğmesinin yeri ve kullanışlılığı ile reset düğmesinin yeri çok önemlidir, özellikle reset düğmesi çabuk ele gelen bir yerde olursa kazara bu düğmeye basılması bilgisayarın resetlemesi demek olacaktır ki bu istenir bir durum değildir. Kasanın ergonomisi bu bakımlardan önemlidir ve seçim yapılırken dikkate alınması gereken özelliklerden birisidir.

Kasa İçin Kullanılan Malzemenin Kalitesi:Malzeme kalitesi birçok şekilde değerlendirmeye tutulabilir. Öncelikle ağır bir malzeme mi

kullanılmış, hafif ama çabuk kırılacak adi bir malzeme mi kullanılmış; anakartın kasa içine oturacağı levha ne kadar sağlam, esneyip anakartı gerdirme ihtimali var mı ve buna benzer birçok detay göz önünde bulundurulmalıdır. Özellikle anakartın oturduğu levha çok önemlidir ve kesinlikle esnememesi veya anakartı gerdirecek şekilde yumuşak olmaması gereklidir. Hard disk ve optik okuyucu yuvalarının sağlamlığı da önemlidir ve bu aygıtları kastırmayacak aynı zamanda da sarsıntıda titretmeyecek bir yuva olmalıdır.

Kasa Üzerindeki Güç Kaynağı:

Güç kaynağı bence kasa için en önemli parçadır. Kimi kasalar güç kaynağı olmadan satılıyor ama birçok marka kasalarına güç kaynağı ekleyerek satışa sunuyor.

Güç kaynağı seçiminde dikkat edilecek nokta kullandığımız donanımı karşılayacak bir güce sahip olup olmadığıdır. Günümüzde kullanılan standart sistemler en az 350-400 W’ lık bir güç gereksinimine ihtiyaç duyarlar ama birçok bilgisayar satıcısı bunu önemsemez ve 230-250 W’ lık sistemler satar. İlk başlarda sorun görünmez ama zamanla hatalar kendini göstermeye, parçalar teker teker zarar görmeye başlar. Bunu engellemek için kaliteli ve kapasiteye uygun güç kaynağı kullanmak önemlidir. Kapasite ölçümü için internette birçok kaynak mevcuttur, her parçanın ne kadar güç çektiği öğrenilirse sistem için en az ne kadar bir güç gerektiği hesaplanabilir. Unutmayın donanımsal PC arızalarının %50’ den fazlası güç kaynaklarından gelir.

Bağlantı Girişleri:

Kasanın ön panelinde bulunan bağlantı girişleri ve bunların yerlerinin ne kadar düzgün olduğu son kullanıcıyı ilgilendiren bir özelliktir. Kasanın arka tarafındaki ses ve USB girişlerine uzanamayan bir kullanıcı için bunları ön panelden kullanabilmek çok büyük bir avantajdır.

Dış Görünüş:

Aslında en az önem teşkil eden ama en çok aranılan özellik kasanın güzel görüntüsüdür. Hatta dış görüntüsünü değiştiren modifiyeci dediğimiz kasasını boyayarak, dışına parça ekleterek kasasını değişik şekillere sokan bilgisayarcılar bile vardır.

Bu özellikler göz önünde bulundurulurken fiyat konusunu da atlamayalım. Ne kadar az para verirseniz o kadar sorun yaşarsınız; kasalar pc satıcısı ve alıcısı için çok fazla önemsenmeyen parçalar olabilir ama unutmayalım ki bir evin temeli ne kadar sağlamsa o ev o kadar sağlamdır.

GÜÇ KAYNAKLARIDonanım birimlerinin elektrik enerjisini sağlayan cihazdır. Üzerinde anakart, sürücülerin ve

kasa içi fanların elektriklerini karşılamak üzere kablo konektörleri vardır. Diğer donanım birimleri enerjisini anakarttan alır.

Güç kaynağı 220 volt şehir alternatif akım şebeke gerilimini -12, -5, +3.3, +5, +12 Volt gruplarına çeviren donanım birimidir. Her bir çeşit volt değerini taşıyan kablonun rengi farklıdır. Örneğin siyah = nötr, kırmızı = +5V, sarı = +12V değerlerini göstermektedir. Güç kaynağı 220V değerini düşürerek doğru akıma çevirip akım ve gerilim yönünden düzenleyerek çıkışına verir. Gerilim düşürücü(transformatör), doğrultucu(köprü diyot), akım(bobin) ve gerilim(kondansatör) düzenleyici görevlerini gören çeşitli elektronik ve elektrik bileşenlerden oluşur. Güç kaynağının kaliteli olması tüm donanım birimi için hayati bir seçimdir.

Elektronik alt yapısı olmayan bir kullanıcı için güç kaynağı kalitesinin en basit göstergesi,

6


ağırlığıdır. Ağırlık arttıkça malzeme miktarı, kablo kesiti, kondansatör büyüklükleri, soğutucular büyüklüğü, konektör sayısı ve transformatörün sargı miktarı hakkında hafif olana göre daha iyi fikirler vermektedir. Aşağıda güç kaynağının bileşenleri gösterilmektedir.

GÜÇ KAYNAĞI BİLEŞENLERİKasa ve Kapak: Güç kaynağını bilgisayarın geri kalanından yalıtır ve elektromanyetik

yayılımı içeride tutar.

Güç Kordonu: Birimi AC elektrik prizine bağlar.

Gerilim Seçim Anahtarı: Güç kaynağının hem 110/120 volt ile hem de 220/240 volt ile çalışabilmesine olanak sağlar.

Güç Anahtarı: Güç kaynağına gelen elektriği açıp kapatmaya yarar.

Güç Dönüştürücü: AC elektriğini bilgisayarda kullanabilecek DC elektriğine dönüştürür. Anakart güç bağlantısı anakart için gerekli gücü sağlar.

Disk Sürücü Güç Bağlantıları: Disk sürücülere, yardımcı fanlara ve kasa içerisindeki diğer aygıtlara güç sağlar.

Fan: Güç kaynağını ve kasa içerisindeki diğer bileşenleri serin tutmak için kasa içerisine hava üfler.

Sigorta: güç kaynağını elektrik dalgalanmalarından korur. Yüksek gerilime maruz kalırsa sigorta yanar.

GÜÇ KAYNAĞI SEÇİMİNDE DİKKATE ALINMASI GEREKEN ETKENLERWatt Miktarı: Bilgisayarı daha fazla bileşenle ve daha hızlı bir işlemciyle yükseltebilmek

için, güç kaynağının bütün bunları kaldırabilecek kadar enerji sağlayabilmesi gereklidir.

Form Faktörü: Seçilen anakart ve kasanın tipine uygun bir güç kaynağı seçilmelidir. Güç kaynağı kasada kendisine ayrılmış yere uygun olmalı, anakart ve diğer aygıtlara uygun güç sağlayabilmelidir.

CPU tipi: Farklı CPU’lar farklı gerilimlere ihtiyaç duyarlar. Örneğin bazı AMD yongaları ve anakartları bazı Pentium yongalarından daha fazla enerjiye ihtiyaç duyabilir.

Genişletile bilirlik: Sistemdeki CPU, anakart ve diğer aygıtlara ucu ucuna yetecek bir güç kaynağı kullanılmışsa, herhangi bir yükseltme olanaksız olacaktır.

Enerji Verimliliği: Her güç kaynağının bir güç verim oranı vardır. Bu oran yükseldikçe, güç kaynağı tarafından yayılan ısı o kadar az olacaktır.

Fan Tipi ve Yönü: Güç kaynağı kaliteli bir fana sahip olmalıdır. Fan, kasa içerisindeki hava akımının temel kaynağıdır. Bazı fanlar, direk olarak CPU üzerine hava üfleyebilecek şekilde yön değiştirebilir ve kasa içerisine alınan havanın kalitesini düzenleyebilir.

Sinyaller: Güç kaynakları anakart ile etkileşim kurabilir. Anakart, kasa içerisindeki sıcaklığa göre fan hızını ayarlayabilir. Anakart ayrıca fanı kapatarak güç tasarrufu sağlayabilir. Hatta bazı akıllı güç kaynakları, fan arızalandığı zaman, sistem bileşenleri aşırı ısınmadan önce bilgisayarı kapatabilmektedir.

Arızaya Dayanıklılık: Sürekli çalışması gereken bir bilgisayarınız varsa, ikili bir güç kaynağı almanız yararınıza olabilir. İki birimden birimden biri bozulursa, diğeri hemen devreye girer. Bazı

7


tasarımlarda ayrıca ikinci sistem devreye girdikten sonra bilgisayar kapatılmadan bozuk olan birimin değiştirilmesine de izin verilir.

Hat İyileştirme: Bilgisayara bağlanan DC gerilimi, ani gerilim yükselmelerinde veya düşmelerinde sabit kalmalıdır. Bunu sağlamanın yolu, kendi içerisinde bu özelliği sunan bir güç kaynağı almaktır. Bu birimler AC gerilimi sabit olmasa bile içeriye verilen DC gerilimini sabit tutar.

SOĞUTMA SİSTEMLERİGüç kaynağı fan sayesinde kasa içerisine hava üfleyerek bilgisayar bileşenlerinin aşırı

ısınmasını engeller.

Aşırı ısınma, bilgisayar sistemlerinin yanlış çalışmasına veya bozulmasına sebep olabilecek önemli bir sorundur. Ortaya çıkan ısıyı soğurabilecek malzemeden üretilen bir ısı giderici aşırı ısınmadan korumak için kullanılabilir. Isı giderici, ısıyı CPU’dan alarak dağıtır.

Alüminyumdan yapılmış kasalar, içerisindeki bileşenlere daha serin bir ortam sağlamaktadır. Ancak bu kasalar daha pahalıdır. Su soğutmalı kasalarda soğutucu madde olarak su kullanır. Sıvı soğutmalı birimler arkasında bir çıkış fanı takılabilecek yer bulunan çoğu kasaya takılabilir. Bu birimlerde bir pompa, bir fan ve radyatör bulunur. Bu sistemler sayesinde bileşenler, diğer soğutma sistemlerinden 8-10 derece daha serin tutabilmektedir.

ANAKARTI MONTAJA HAZIRLAMAKSistem kartı ismi de verilen anakart, bilgisayar sisteminin ayrılmaz bir parçasıdır. Anakart

yerleşim haritası, anakartın yerleştirilmesi ve üzerindeki atlatıcıların ayarlanmasıyla ilgili bilgiyi kapsar. Ayrıca CPU’yu, ısı gidericiyi ve fanı yerine yerleştirmek için ve RAM belleklerin montajı için bu bilgileren yararlanılabilir. Bu kısım aşağıdaki konuları içermektedir.

Anakart yerleşim haritası Anakart yapılandırması Anakart atlatıcıları Isı gidericiyi ve fanı takmak

ANAKART YERLEŞİM HARİTASIAnakart yerleşim haritası, önemli bileşenlerin ve donanımın anakart üzerinde nerelere

yerleştirileceğini gösterir. Bu harita, anakartla birlikte gelen belgelerin arasında bulunabilir. Tipik olarak anakartın özelliklerinin anlatıldığı kısımda sözü geçen bütün bileşenlerin nereye takılacağı haritada etiketlenerek gösterilir. Bu harita sayesinde hangi bileşenin nereye takılacağı belirlenebilir ve bu bileşen talimatlara uygun bir şekilde yerine takılabilir. Örneğin yerleşim haritasında, işlemcinin takılacağı yuva “Slot 1-Tip CPU” olarak gösterilmiştir. Anakart yerleşim haritası ayrıca kurulum ve montaj sırasında faydalı olabilecek başka bilgiler sağlayabilir. Bir anakart hakkında ne kadar fazla şey bilirseniz, bilgisayarın geri kalanını toplamak o kadar kolay olacaktır.

ANAKART YAPILANDIRMASIAnakartın yapılandırması, yani sistem donanımını ayarlamak önemli bir iştir. Anakart

yapılandırması aşağıdakileri gerektirir:

CPU’yu takmak Isı gidericiyi ve fanı takmak RAM’i takmak Güç kablolarını anakart üzerindeki bağlayıcılara takmak ve çeşitli bağlayıcıları ve

kasanın ön tarafında yer alan ledlerin kablolarını yerine takmak

8


Sistem BIOS’unu ayarlamak

Takip eden kısımda bağlayıcıları, BIOS’u ve işlemciyi yapılandırmakla ilgili bilgiler verilmektedir.

BAĞLAYICILARI YAPILANDIRMAKYerleşim haritası sayesinde anakartın kasa denetimleri ve kasanın ön tarafında yer alan

gösterge ışıkları için doğru şekilde yapılandırılması sağlanabilir. Disk denetleyiciler için kablo üzerindeki renkli işaretlenmiş tel birinci iğneyi ifade etmektedir. Çoğu yeni bağlayıcı üzerinde bir iğnenin yeri boştur veya bağlayıcı üzerinde yön ifade eden çıkıntılar vardır. Bu sayede bunları yanlış takmak mümkün değildir. Güç kablolarındaki renkli tel genellikle pozitif, beyaz veya siyah tel ise toprak veya negatiftir. I/0 bağlayıcıları genellikle endüstri standardına uyar.

BIOS’U YAPILANDIRMAKROM BIOS ve CMOS yongası, anakart üzerinde olanlar ve mantık yongalarının

üzerindekileri de kapsayan sistem içerisindeki bütün bileşenler için gerekli ana yapılandırmayı tutar. ROM BIOS, sistem erişilebilirliği için BIOS’un tutulduğu yerdir. CMOS yongası özellikle BIOS yapılandırma programı ile yaptığımız yapılandırmaları tutar. BIOS tipik olarak POST kontrollerinden erişilebilecek bir arayüze sahiptir. BIOS yapılandırması, sabit disk sürücü, CD-ROM sürücü ve disket sürücülerin tipini ayarlamamıza olanak sağlar. BIOS arayüzü klavye ile kontrol edilebilir veya fare ile kontrol edilebilen grafik arayüzler de söz konusu olabilir. Sürücüler değiştirildiğinde, bellek yükseltildiğinde veya bağdaştırıcı kartları eklendiğinde, BIOS yapılandırması değişikliği karşılayabilecek şekilde güncellenmelidir ve daha sonra CMOS yongası üzerine kaydedilmelidir.

İŞLEMCİYİ YAPILANDIRMAKAnakart üzerine takılacak işlemcinin kullandığı frekansına göre yapılandırılmalıdır. Bu

ayarlar her bir anakart ve işlemci için değişmektedir. Bütün bu özellikler üretici tarafından belirlenir ve kullanıcı kılavuzunda görülebilir. Anakart kullanıcı kılavuzu, CPU ve yolların sıklıklarının birbiriyle ilgisini göstermektedir. Kullanılan CPU’nun hem yol hızını, hem de CPU saat hızını desteklediğinden emin olun. Anakartın bütün bu değerleri destekleyebilmesi, CPU’nun bütün bu hızlarda çalışabileceği anlamına gelmez.

ANAKART ATLATICILARIAtlatıcı(jumper) iğneleri elektriksel temas noktalarıdır. Bu temas noktaları, anakart üzerinde

ve bazı bağdaştırıcı kartlar üzerinde bulunur. Bir atatıcıyı belli değere ayarlamak için, atlatıcıyı(bağlayıcı fişi) iki iğneyi birbirine temas ettirecek şekilde takın. Bu iğnelerin birbirine temas etmesi veya birbirinden ayrılması sayesinde üretilen düşük gerilim sayesinde mantık kapılarının belli kararlar vermesi sağlanabilir. Genellikle bu devreler üzerinden veri akmaz. Yani anakartlar üzerindeki çoğu atlatıcı iğnesi CPU ile ilgilidir.

ANAKART ATLATICI YAPILANDIRMASIAnakart atlatıcı iğneleri, birbirine bağlanması gereken iğne çiftleri aralarında iletken bir köprü

kurarak birbirine birleştiren atlatıcılarla yapılandırır. Bir atlatıcıyı bir iğneler kümesi üzerine yerleştirmek veya üzerinden çıkarmak, anakart kullanım kılavuzunda gösterildiği gibi bir seçeneği etkinleştirir veya sıfırlar.

9


EK ATLATICILARGenel anakart yapılandırması sırasında ek olarak birçok atlatıcı ayarı yapılmak zorunda

kalınabilir. Bu ayarlar aşağıdaki gibi özetlenebilir:

BIOS Kurtarma: Bu atlatıcı, herhangi bir arıza olması durumunda BIOS yapılandırmasını bir disketten kurtarmak için kullanılır. Bu atlatıcıyı varsayılan değerinde bırakın.

CMOS Sıfırlama: Bu atlatıcı eğer varsa, CMOS ayarlarını varsayılan değerlere döndürür.

Şifre Sıfırlama: Eğer varsa bu atlatıcıyı unutulan şifreleri sıfırlamak için kullanabiliriz. Varsayılan değeri “şifre etkin”dir.

BIOS Ayar Erişimi: Bu atlatıcı, ayar programına erişimi etkinleştirir veya engeller. Varsayılan değeri “erişim etkin”dir.

İşlemci Gerilimi: Eğer varsa bu atlatıcı, kart üzerindeki gerilim düzenleyicinin çıkış gerilim değerini belirler. İki seçenek standart gerilim veya düzenlenmiş gerilimdir.

Bir anakarta ilk defa bir işlemci takarken veya işlemciyi yükseltirken, uygun işlemci gerilimi için işlemcinin teknik özelliklerinin incelemeliyiz. İşlemciyi yanlış bir gerilimle çalıştırmak, düşük performans veya arızalara neden olabilir.

ISI GİDERİCİ(HEAT SINK) VE FANI TAKMAKÇoğu mikro işlemci büyük miktarda ısı üretir ve bu birçok sistem sorununa neden olabilir.

Isıyı işlemciden uzaklaştırmak için kullanılan yollardan birisi ısı giderici ve soğutma fanı kullanmaktır. Bunların doğru olarak takılması bu birimlerin performansını doğrudan etkiler. Isı giderici, işlemci yongasını anakarta takmadan önce işlemci üzerine takılabilir, ancak bu işlemcinin iğnelerine zarar verme riskini getirir. Sadece Pentium II yongalarında fan, CPU anakarta takılmadan önce takılır.

Adım adım ısı gidericinin Ve Fanın TakılmasıBir ısı giderici ve fanı Socket 7 ve diğer işlemci tiplerine takarken aşağıdaki adımları takip

edin:

Adım1: Eğer CPU fanı, üzerinde ısı giderici takılmış bir şekilde gelmediyse, fanlarla birlikte gelen vidaları kullanarak fan ısı giderici üzerine vidalayın.

Adım2: Bazı kurulumlarda ısı gidericiler için özel bileşikler veya soğutucu gres yağı kullanılabilir. Bu bileşiği yonganın üzerine sürün. Sadece yüzeyi kaplayacak kadar ince bir katman yeterlidir. Bu bileşik veya gres CPU yüzeyi ile ısı giderici arasında daha iyi ısı iletimi sağlar ve bu sayede ısıyı daha iyi dağıtır.

Adım3: Isı gidericiyi dikkatle yerine takın. Isı gidericiyi işlemcinin üzerine kenarlarına denk gelecek şekilde yerleştirin ve yavaşça bastırın. Çoğu yeni ısı giderici kenarlarında aşağıya takılmalarını sağlayan tutturuculara sahiptir. Bunları yerine takmak için biraz kuvvet uygulamak gerekebilir. Eğer ısı gidericinin yönü yanlışsa bu tutturucuları yerlerine takmak zor olabilir. Bazen doğru yönlendirmeyi birkaç deneme sonunda bulabilirsiniz. Diğer durumlarda ısı giderici bileşik, ısı giderici ve işlemci arasındaki tek bağlantıdır.

Adım4: Isı gidericinin işlemci yongasıyla iyi teas ettiğinden emin olun. Eğer ısı giderici ters takılırsa, işlemci yüzeyi ve ısı giderici genellikle yamuk durur. Bu durumda ısı gidericiyi çıkarın, ters çevirin ve yeniden yerleştirin.

Adım5: Isı giderici bileşiğin veya gresin temas noktalarına taşan kısmını silin.

Adım6: Fanın güç kablosunu anakart üzerindeki fan güç bağlayıcısına takın.

10


Kutulu işlemciler, ısı gidericileri ve fanları üzerinde takılı halde gelir. Bu birimler daha pahalıdır ancak bunları takmak daha uygun ve güvenlidir. Kutulu işlemciler genellikle orijinal malzeme üreticisi olarak isimlendirilirler ve üzerlerinde fan ve ısı giderici takılı halde gelmeyen işlemcilere göre daha iyi garanti şartlarına sahiptir.

LED’LER ANAHTARLAR VE HOPARLÖRLERİ BAĞLAMAKIşık yayan diyotlar(Light-emittingdiodes-LED) veya durum ışıkları bilgisayar içerisindeki

bileşenlerin çalışıp çalışmadığını gösterir. LED’leri bağlamak bilgisayar toplamanın anakartı toplamaktan sonraki adımdır. LED’ler gücün açık olduğunu ve sabit disk etkinliğini gösterir. Aşağıda LED’leri bağlamak için takip edilecek ipuçları anlatılmaktadır:

Turbo Kip LED: turbo kip LED’i ve anahtarı yeni sistemlerde pek kullanılmamaktadır. Eğer bu LED ve anahtar varsa, bunlar anakart üzerindeki yerlerine takılabilir veya bu adım geçilebilir. Bazen bu LED başka işler için de kullanılabilir. Örneğin SCSI sürücüsünün etkinliğini göstermek üzere kullanılabilir.

Güç LED’İ: Eski sistemlerde, güç LED’i 5-iğneli bir fiş ile birleştirilmiştir. Anakart üzerindeki etiketlere bakarak uygun bağlayıcı bulunabilir. LED’i takmak için bu fişi bağlayıcıya takın. Eğer güç LED’i ayrı ise, bunu uygun yere takın.

Sabit Disk Etkinliği LED’i: Bu LED 2 veya 4 iğneli fişlerle gelebilir. Bazen 4 iğneli fişin sadece 2 iğnesi bağlantıyı sağlar.

Klavye klidi ve hoparlör de LED’lerle birlikte bağlanan iki farklı kablo takımıdır. Bunların hepsi bir bağlayıcı fişler grubu oluşturur.

Klavye Kilidi: Klavye kilidi anahtarı eski sistemlerde yaygındır. Bunların ana kullanımı yetkisiz kullanıcıların bilgisayarı açmasını ve BIOS ayarlarını değiştirmesini engellemekti. Daha önceden de bahsedildiği gibi, çoğu AT veya eski sistem, bu anahtarın ve güç LED’inin fişini birleştirmekteydi.

PC Hoparlörü: Çoğu bilgisayar kasası hoparlör için dört telli bir kablo kullanır. Bu kablonun fişini gerekli bağlayıcıya takın ve 1 ve 4 numaralı iğnelere takıldığından emin olunuz.

LED’ler küçük bağlayıcılara sahip olduğundan, bir veya iki bağlantı yanlış yapılabilir. Eğer yanlış bağlayıcı kullanıldıysa, bilgisayar açıldığında LED’ler ışık vermez. Bu durumda bilgisayarı kapatın ve bütün LED’ler ışık verinceye kadar bağlayıcıları değiştirerek deneyin. LED’ler elektrik kutuplarına duyarlıdır, yani ters bağlandıklarında ışık vermezler. Bu durumda bağlayıcı ters çevrilmelidir.

GÜÇ KAYNAĞI KABLOLARINI ANAKARTA BAĞLAMAKAnakartı kasaya başarıyla taktıktan sonra, gerekli güç kaynağı kablolarını takabiliriz. Bu

işlem ATX’lerde kolaydır çünkü tek bir kablo vardır ve üzerindeki işaret sayesinde yanlış takılmaları mümkün değildir. AT sistemlerde daha dikkatli davranmak gereklidir çünkü iki tane ayrı ancak görünüşleri benzer kablo vardır ve bunların belirli bir şekilde takılmaları gerekir.

Güç kaynağı kablolarını anakarta bağlamak için aşağıdaki adımları takip etmeliyiz:

1)AT sistemlerde güç kaynağından gelen, P8 ve P9 olarak etiketlenmiş olan iki büyük fişi bulun.

2)Anakart üzerindeki 12-iğneli geniş bağlayıcıyı bulunuz. Bu bağlayıcı genellikle klavye bağlayıcısının hemen arkasında bulunabilir.

3)P8 ve P9 kablo bağlayıcılarını 12-iğneli güç bağlayıcısına takınız.

11


Bir ATX sisteminde, 20-iğneli tek bir bağlayıcı(P1) bulunur. Kolay takılabilmesi için kilitlidir.

Kasa içerisinde rahat çalışabilmek için gerekecek yeri sağlamak için, bütün bileşenleri anakart üzerine taktıktan sonra güç kablosunu anakart üzerine takınız.

DİSKET SÜRÜCÜ, SABİT DİSK SÜRÜCÜ VE CD-ROM SÜRÜCÜSÜNÜ TAKMAKDisket sürücü, sabit disk sürücü, CD-ROM sürücü ve DVD-ROM sürücüyü takarken takip

edilecek işlemler birbirine benzer. ESD kaynaklı hasarları engellemek için güvenlik yönergelerini takip etmeliyiz. Bu kısımda aşağıdaki konular anlatılmaktadır:

Disket sürücüyü kasaya monte etmek

Sabit disk sürücü ve CD-ROM sürücüyü kasaya monte etmek

Disket sürücü, sabit disk sürücü, CD-ROM sürücü ve DVD-ROM sürücüyü sisteme bağlamak

Disket sürücü, sabit disk sürücü ve CD-ROM sürücünün güç kablolarını bağlamak

Disket Sürücüyü Kasaya Monte EtmekDisket sürücüyü kasaya monte etmek için aşağıdaki adımlar takip edilmelidir:

1)Hangi sürücü yuvasının kullanılacağına karar verildikten sonra, yuvanın ön tarafındaki kapağı yerinden çıkarılmalı. Bu kapak daha sonra lazım olur diye saklanmalıdır. Yuvalardan 3-1/2 veya 5-1/4 inçlik olanlardan birisini seçebiliriz. Doğru boyutlardaki yuvayı seçtiğimizden emin olmalıyız. 3-1/2 inçlik sürücüyü 5-1/4 inçlik yuvaya takmak için özel ara parçalara ihtiyaç duyulur. Bunlar genellikle yeni bir disket sürücü ile birlikte gelir.

2)Herhangi bir bağlantıyı yapmadan önce, sürücüyü seçilen yuvaya yerleştirin ve yerine oturduğundan emin olmalıyız.

3)Uygun boyuttaki vidaları seçin. Eğer sürücüyü yerine takmak için özel parça kullanılacaksa bu aşamada yerine sabitlenmelidir. Daha sonra vidaları kullanarak sürücüyü yuvaya sabitleyin. Bunu yaparken ilk önce vidaları elle yerine takın ve sonra tornavida ile gerektiği kadar sıkın. Vidaları çok fazla sıkmamaya ve dişlerini sıyırmamaya dikkat edin.

4)Güç kablosunu ve şerit kabloyu sürücüye bağlayın. Eğer başka sürücüler de takılacaksa bu adımı geçebilirsiniz. Bu sayede daha rahat çalışabilirsiniz. Bu kablolar diğer tüm sürücüler takıldıktan sonra takılabilir.

Sabit Disk Sürücü Ve CD-ROM Sürücüyü Kasaya Monte EtmekBir sürücünün ana veya yardımcı olarak belirlenmesi, genel olarak atlatıcılarla yapılmaktadır.

Tek farklı durum, şerit kablonun desteklemesi halinde atlatıcının kablo seçimine bırakılması durumudur. Bu durumda ana veya yardımcı aygıtlar şerit kablo üzerindeki yerlerine göre belirlenir. Sistemin kabloyu nasıl denetlediğine bağlı olarak, şerit kablo üzerindeki seçim hattı ve yardımcı aygıtın kablo üzerinde nereye takılması gerektiğini belirler. Aşağıdaki açıklamalar, sadece iki aygıtın da aynı IDE kanalına takıldığı ve CD-ROM sürücünün yardımcı aygıt olarak belirlendiği durumda geçerlidir. Sabit disk sürücü birincil IDE kanalına birincil-ana aygıt olarak takılmalı, CD-ROM sürücü ise ikincil IDE kanalına ikincil-ana aygıt olarak takılmalıdır.

Bu sürücüleri kasaya takmadan ayarlamak daha kolaydır çünkü kasaya takıldıktan sonra atlatıcılara erişmek zor olabilir. Atlatıcıları ayarlamadan önce, sisteme takılacak sürücü tiplerini ve sayısını belirleyin. Bu kısımda iki tane IDE sürücüsüne sahip olduğumuz varsayılmaktadır. Atlatıcı ayarları çoğu zamanda sürücünün üzerinde yazılı olmaktadır. İki durumda da, atlatıcıları söküp

12


takmak için karga burun veya cımbız kullanınız. Boşta kalan atlatıcıları, daha sonra tekrar kullanabilecekleri için sadece tek bir iğneye takarak saklayın.

Atlatıcıyı tek bir iğneye takmak veya atlatıcıyı park etmek, atlatıcının kapalı durumda olduğu, yani iğnelerin arasında köprüyle bağlantı kurulmadığı manasına gelir.

Sadece bir sabit sürücüsü olan basit bir sistemde, atlatıcıyı ana olarak ayarlayın. Bazı sürücülerde single ismi verilen diğer bir ayar vardır. Bu ayar sürücüye IDE kanalında yalnız olduğunu ve ana ile aynı şekilde çalışacağını söyler. Tek sabit sürücülü bir sistemde, eğer varsa bu ayarı kullanın. CD-ROM sürücüsünü ayarlamak da kolaydır. Ancak atlatıcılar farklı sürücülerde farklı yerlere yerleştirilmiş olabilir ve üzerindeki etiketlerde farklı olabilir. Eğer CD-ROM sürücü ikinci IDE kanalında yalnız ise, bu sürücüyü ana olarak ayarlayın.

Sabit Diski TakmakSabit sürücüler takılırken aşağıdaki adımlar takip edilir:

1)Sabit sürücünün atlatıcısını ana olarak ayarlayın.

2)Sürücüyü kasada seçilen yere kaydırarak takın. Bu yuvanın ön tarafındaki kapağı çıkarmaya gerek yoktur. Yeni ATX kasalarda genellikle sabit sürücü yuvalarının önünde kapak bulunmaz. Eğer sürücü yuvadan küçükse ek parçalar kullanılarak sürücünün yuvaya uyması sağlanabilir.

3)Sabit diskle birlikte gelen vidaları veya aynı ebatlardaki başka vidaları kullanın. Çok uzun vidalar içerideki devrelere kadar giderek bunlara zarar verebilir. Vidalarla sürücüyü yuvaya sabitleyin. Önce vidaları elle yerine takın ve daha sonra kuvvet uygulamamaya dikkat edin.

4)Şerit kabloyu ve güç kablosunu disket sürücüde olduğu gibi sabit sürücüye takın. Şerit kablonun bağlanması bu bölümde “Disket sürücü, sabit disk sürücü, CD-ROM sürücü ve DVD-ROM sürücüyü sisteme bağlamak” kısmında detaylı olarak anlatılacaktır.

DVD-ROM Sürücü Ve DVD Sürücüyü Kasaya Monte EtmekDVD-ROM sürücü ve DVD sürücüyü takmak, sabit disk sürücüyü takmakla aynıdır. CD-

ROM sürücü için önce sürücü yuvasının ön tarafındaki kapağı çıkarın. İkinci adım olarak atlatıcıyı ana olarak belirleyin, çünkü bu sürücü ikinci IDE kanalında ana aygıt olacak. Şimdi sürücüyü kasanın ön tarafından kaydırarak yuvasına takın ve yerine vidalayın. Aynı işlemler DVD sürücüyü takmak için de uygulanabilir.

Özellikle dik kasalar olmak üzere bazı bilgisayar kasalarında CD-ROM sürücünün arka kısmında çalışmak zordur, çünkü sürücünün boyu ve genellikle güç kaynağıyla aynı hizada olması nedeniyle arka kısma erişmek mümkün olmayabilir. Bunun için sürücünün arka tarafına erişmek için çıkarılması gerekir.

Sürücü Raylarının ÖnemiSabit sürücülerde olduğu gibi, CD-ROM ve DVD sürücülerinin takılması kasa tasarımı ve

tipine bağlıdır. Bazı kasalar kurulumu kolaylaştırmak için sürücü raylarıyla gelir. Bunlarda basitçe raylar CD-ROM sürücünün iki tarafına vidalanır. Bundan sonra sürücünün kasanın ön tarafındaki açıklıktan raylara yerleştirilerek, kayması ve yerine kilitlenmesi sağlanır. Aynı işlem DVD sürücüler için de yapılabilir. Bu raylar donanım kurulumlarını kolaylaştırmaktadır.

Disket Sürücü, Sabit Disk Sürücü, CD-ROM Sürücü Ve DVD-ROM Sürücünün Sisteme Bağlanması

Disket sürücü, sabit sürücü, CD-ROM sürücü ve DVD sürücüler diğer bileşenlerle şerit kabloları kullanarak iletişim yapar. Bu kısımda şerit kablo tipleri ve bunların çeşitli sürücülere nasıl bağlandığı anlatılmaktadır.

13


Şerit Kabloları TanımlamakŞerit kablolar, disket sürücü, sabit sürücü gibi çevre birimleri dahili olarak birbirine bağlar.

Sistem kasası nadir olarak kullanılırlar. Genellikle ince, yassıdırlar ve bileşenin doğru çalışması için uygun şekilde bağlanması gereken birden fazla iletken tel içerirler.

Disket Sürücü KablosuDisket sürücü, mikroişlemciyi de içeren anakart aygıtlarıyla 34-iğneli bir şerit kablo

üzerinden iletişim yapar. Bu kablo tipik olarak disket sürücünün arkasındaki 34-iğnei bir erkek bağlayıcıdan anakart üzerindeki 34-iğneli bir bağlayıcıya gider. Kablo fişleri, sürücü bağlayıcısı, disket sürücü denetleyicisi doğru takılmalarını sağlamak için kilitli olarak yapılmıştır. Şerit kablo üzerindeki işaretli teli bağlayıcının 1 numaralı iğneyle hizalamak kabloyu doğru takmamızı sağlar.

Sabit Disk Ve CD-ROM Sürücü KablolarıSabit disk, CD-ROM sürücü ve DVD sürücü anakart üzerindeki denetleyiciyle disket

sürücülerle aynı şekilde şerit kablo aracılığıyla veri alışverişi yapar. Şerit kablo dizilimi ve genişliği arayüz tipine göre değişmektedir. Bu bölümde IDE arayüzü kullanılacaktır. Kullanılacak şerit kablo tipi disket sürücülerde kullanılanlarla fiziksel olarak benzerlik taşır. Ancak IDE kablosu tipik olarak 40 iğnelidir ve bu kabloya disket kablosunda olduğu gibi iki aygıt bağlanabilir. Bu durumda bu aygıtlardan birisi ana diğeri ise yardımcı olarak ayarlanmalıdır. İkinci kablo IDE 2 olarak adlandırılır ve bunda da bir ana ve yardımcı aygıt bulunabilir. Bunların bağlayıcıları ve fişleri de kilitlidir ve yanlış takılamazlar.

Disket Sürücüyü Bağlamak İçin TalimatlarAşağıdaki adımlar bir disket sürücünün takılmasını anlatmaktadır:

1)Disket sürücüye uygun kabloyu tanımlayın. Bu kablonun orta kısmında 7 telin çaprazlandığını görebilirsiniz ve 34-iğneyle 40-iğneli IDE kablosundan daha dardır.

2)İğne 1’i tanımlayın, kablonun üzerindeki kırmızı şeridi bulun ve bunu disket sürücünün arka kısmındaki bağlayıcının 1 numaralı iğnesiyle hizalayın. Fişi bağlayıcıya bastırarak takın. Çoğu durumda bağlayıcılar kilitlidir. Eğer dirençle karşılaşırsanız, kablo hizalamasını tekrar kontrol edin. Bu aygıt sürücü A olarak ayarlanacağından, bu sürücüyü çaprazlamadan hemen sonraki bağlayıcıya takın.

3)Anakart üzerindeki disket denetleyicisini bulunuz. Kablonun diğer ucundaki bağlayıcıyı, anakart üzerindeki denetleyiciye takın. 1 numaralı iğnenin hizalamasını kontrol edin.

4)Yaptıklarınızı tekrar gözden geçirin ve iğnelerin hiçbirinin bükülmediğinden ve çıkmadığından emin olun.

Eğer 1 nuaralı iğne yanlışlıkla ters olarak takılmışsa, sürücü çalışmaz ve problem çözülünceye kadar sürücü LED’i sürekli yanık kalır.

Sabit Sürücü Ve CD-ROM Sürücüyü Bağlamak İçin TalimatlarAşağıdaki adımlar sabit sürücü ve CD-ROM sürücünün anakarta takılmasını anlatmaktadır:

1)Sabit sürücü ve CD-ROM sürücü için kullanılacak olan 40-iğneli IDE şerit kablosunu bulun. Bunlar disket sürücü kablosundan daha geniştir ve bunların ortasında çaprazlama yoktur.

2)Birinci kablo bağlayıcısının uçlarından birini sabit sürücünün arkasındaki bağlayıcıya, ikinci kablonun bağlayıcısını da CD-ROM sürücünün arkasındaki bağlayıcıya takın. CD-ROM’un arka kısmına ulaşabilmek için sürücüyü biraz öne kaydırabilirsiniz. Bütün bağlayıcılar kilitlidir ve 1 numaralı iğnenin kablo ve bağlayıcılar arasında doğru hizalandığından emin olun. Daha geniş bir yayılıma sahip olan uç genellikle anakarta takılır.

14


3)Sabit sürücü kablosunun boştaki ucunu, anakart üzerindeki 1 numaralı IDE denetleyiciye takın. CD-ROM sürücü kablosunun boşta kalan ucu ise, anakart üzerindeki 2 numaralı IDE denetleyicisine takılır. Kablolardaki ve denetleyicilerin bağlayıcılarındaki 1 numaralı iğnelerin doğru hizalandığından emin olun. Sabit sürücü ve CD-ROM sürücüyü ayrı kablolara bağlamak performansı artırabilir.

4)Yaptıklarınızı tekrar gözden geçirin, bütün kablo bağlayıcılarının doğru yerleştirildiğinden, iğnelerin hiçbirinin yerinden çıkmadığından ve 1 numaralı iğnelerin doğru hizalandığından emin olun.

Eğer sabit sürücü kablosu ters takıldıysa, sabit sürücü hatasını gösteren hata mesajları alırsınız. Eğer bu durumla karşılaşırsanız, kabloyu çıkarıp ters çevirin ve öyle takın.

Disket Sürücü, Sabit Sürücü Ve CD-ROM Kablolarını BağlamakKüçük sürücü kablo bağlayıcıları, disket sürücü, sabit sürücü, CD-ROM sürücü ve DVD

sürücüye elektrik sağlar. Bu kablo bağlayıcıları 4-iğneli fişe sahiptir ve bunlar sürücülerin arka kısmındaki 4-ğnel, erkek bağlayıcılara takılır. Kablolar, belli gerilim seviyelerini göstermek için farklı renklerle kodlanmıştır.

Gerilim GereksinimleriBu sürücülerin düzgün çalışması için iki gerilim seviyesine ihtiyaç vardır. Sürücülerin devre

kartı ve mantık devreleri 45V ile çalışır. Sürücü motorları ise +12V ile çalışır.

Sürücüleri BağlamakBütün bağlayıcılar kilitlidir ve yanlış yönde takılamazlar. Bu güç kablolarını sürücüye

takmayı kolaylaştırır. Aşağıdaki talimatlar ile doğru sürücüye doğru kablonun takılıp takılmadığı kontrol edilir.

-Disket Sürücü: 3-1/2 inçlik sürücüye uyacak bağlayıcı bulunur. Bunlar genellikle güç kaynağından çıkan en küçük fişlerdir. Fişi yerine yavaşça takın. Bağlantıyı sabitlemek için fişi ileri geri sallamayın.

-Sabit Sürücü ve CD-ROM Sürücü: Bu sürücüler için uygun güç bağlayıcısını bulun. Bunlar disket sürücülerinkilerden daha geniştir. Bunların üzerindeki bağlayıcılar P1, P2, P3 ve devamı şeklinde işaretlenmiştir. Bu bağlayıcıları yerine takmak ileri geri sallayabilirsiniz.

Görüntü Kartının TakılmasıYeni toplanmış bir bilgisayarı sınamak ve yapılandırmayı tamamlamak için, sisteme bir

görüntü kartının takılmış olması gereklidir. Bu kısımda, bir görüntü kartının takılması adım adım anlatılmaktadır.

1)Görüntü kartı ile aynı tipteki bir genişleme yuvası bulun. Yeni(ATX) anakartlarda AGP yuvaları kullanılırken, eski kartlarda ISA ve PCI yuvaları kullanılmaktadır.

2)Yuvanın karşısındaki metal parçayı çıkarın. Bu sayede kullanacağınız yuvanın kasa arkasına denk gelen kısmını açabilir ve kartın dışarı bakan yüzünün dışarıda kalmasını sağlayabilirsiniz. Bazı kasalar da bu parça kasaya puntolanmış veya vidalanmış olabilir.

3)Kartı yuvaya iğne yerlerine hizalayarak yerleştirin ve yavaşça kartın bir ön tarafından bastırarak yerine oturmasını sağlayın. Eski ISA kartlar daha uzun olduklarından yerine daha zor oturabilir. Kartı bastırırken anakartın bükülmemesine dikkat edin. Bunun için kartın altından elinizle destekleyin.

4)Kart yerine takıldıktan sonra yerine vidayla sabitleyin.

Ayrıca bu adımlar modem veya ses kartı gibi diğer genişleme kartlarının bilgisayara takılası sırasında da takip edilebilir.

15


Eğer tak-çalıştır görüntü kartı takıyorsanız, sistem yeni donanımı kendiliğinden tanır ve gerekli sürücüleri kurar. Eğer uygun sürücü algılanmazsa, kartla birlikte gelen sürücüler kullanılabilir.

Bütün bileşenler kasa içerisine yerleştirildikten sonra, PC toplama süreci tamamlanmış sayılabilir. Bu kısımda; kasayı kapatmak ve klavye, fare, ekran ve güç kablosunu bağlamak konuları ele alınacaktır.

Kasayı KapatmakKasa kapatılmadan önce tüm kablo bağlayıcıları kontrol edilmelidir. Bütün bağlantıların sıkı

olduğundan emin olunmalıdır. Bütün kablolar sabitlendikten sonra, bütün vidaların sıkılmış olduğundan emin olunmalıdır. Kasayı kapatırken, kabloların ve tellerin aralara sıkışmadığından ve ezilmediğinden emin olunmalıdır.

Montaj Sonrası Kontrol ListesiBilgisayara takılacak ilave sistem bileşenlerini, sistemi ilk defa açtıktan sonra takmalısınız.

Bu sayede yeni bir donanım eklemeden önce bilgisayarın temel bileşenlerinin doğru çalıştığından emin olabiliriz. Kasayı kapatmadan önce aşağıdaki montaj sonrası kontrol listesini kullanın.

Bütün genişleme kartları uygun yuvalara tam olarak takılmış.

CPU fanı güç kablosu takılmış.

110/220-volt anahtarı doğru ayarlanmış.

Sürücüler doğru şekilde güç kaynağına bağlanmış.

Şerit kablolar doğru şekilde bağlanmış.

Kablolar fana temas etmiyor.

CPU gerilim ayarları doğru ayarlanmış.

Güç anahtarı kapalı konumda ve anakartın güç kaynağı bağlayıcıları doğru şekilde bağlanmış.

Bütün bağlantılar yeterince sıkı.

Bütün iğneler doğru hizalanmış.

Klavye, Fare, Ekran ve Güç Kablosunu BağlamakBilgisayarı açmadan önceki son adım, bilgisayarın açılmak için ihtiyaç duyduğu temel

giriş/çıkış aygıtlarını bilgisayara bağlamaktır. Bunların takılmasında belli bir sıra takip etmeye gerek yoktur.

Klavyeyi kasanın arka tarafına bağlayın-Klavye PS/2 portuna takılabileceği gibi USB portlarına da takılabilir.

Fareyi kasanın arka tarafına bağlayın-Fare PS/2 portuna takılabileceği gibi USB portlarına da takılabilir.

Ekranı Bağlamak-Eğer anakart yerleşik görüntü kartına sahipse, bunun bağlayıcısı klavye ve fare bağlayıcısının yanındadır.

Güç kablosunu bağlamak-Güç kablosunun bir ucunu kasanın arka kısmındaki güç kaynağına, diğer ucunu da duvar prizine takın.

16


Sözü Geçen Çalışmalar

Cisco Networking Akademi Programı Bilişim Teknolojilerinin Temelleri1: PC Donanım ve Yazılım Yardımcı Kitabı

PC Donanımı-Murat YILMAZ

http://dpumekatronik.com/bilgisayar-kasasindaki-parcalar-ve-gorevleri/

Megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/modul.pdf/

www.bilgisayar nedir.com/bilgisayar kasası.html

17

http://www.bilgisayar/

http://dpumekatronik.com/bilgisayar-kasasindaki-parcalar-ve-gorevleri/

web viewgenellikle ya profesyonel sistemler için tasarlanmış çok pahalı kasalardır...

Documents