Wat (en hoe) willen lerarenopleiders leren?

Jurriën Dengerink Quinta Kools

2Voettekst

• Inleiding op thema• Kwantitatieve studie: Nederland• Kwalitatieve studie: internationaal• conclusies

3Voettekst

Professionalisering?

De Boer, Melief en Tigchelaar (2009)• professionele ontwikkeling van het handelen

van de individuele beroepsbeoefenaar;

• professionalisering als vorming of verbetering van een (nieuwe) professie, het beroep zelf dat in ontwikkeling is en gaandeweg een aantal vaste kenmerken krijgt.

4Voettekst

Nederlandse situatie?

• Hoe professionaliseren lerarenopleiders?– Verleden– Wensen voor toekomst

• Waarin professionaliseren zij zich

5Voettekst

Vragenlijst bij VELON-leden

• Achtergrondkenmerken (m/v, aantal jaar ervaring, school- of instituutsopleider, opleidingsniveau)

• Tijd besteed aan professionalisering• Doelen van professionalisering• Activiteiteiten: afgelopen twee jaar, wensen voor

toekomst

• Onderwerpen van professionalisering• Interesse in opleiding voor opleiders?

6Voettekst

Resultaten (1)

• Vragenlijst naar 1577 VELON-leden 268 bruikbaar ingevuld– 112 schoolopleiders 156 instituutsopleiders– 31% heeft minder dan 7 jaar ervaring

Vraag: hebben zij specifieke wensen?

• Vragenlijst ook bij Fontys lerarenopleiding Tilburg 113 ingevuld

7Voettekst

Doelen van professionalisering

VELON(n=268)

FLOT(n=113)

De kwaliteit van mijn onderwijs aan studenten verbeteren

73% 85%

De kwaliteit van mijn begeleiding verbeteren

73% 73%

Betere theoretische en methodische onderbouwing van mijn werk

67% 71%

8Voettekst

Activiteiten top 4 toekomst

VELON(n=268)

FLOT (n=113)

Lezen van wetenschappelijke of vakliteratuur 85% 80%

Congres 81% 74%

Overleg met collega’s 90% 63%

Nieuwe dingen uitproberen (experimenteren) 66% 73%

Onderzoek 40% 35%

9Voettekst

Resultaten (2) activiteiten

literat

ure

seminars

consu

ltation

experi

menting

projec

t

peer-c

oaching (

intervis

ion)

resea

rchco

urse

superv

ision

publication

master

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

futurepast

10Voettekst

Onderwerpen van professionalisering

VELON(n=268)

FLOT (n=113)

Ik beschik over meer theoretische kennis over het geven van onderwijs aan studenten

55% 65%

Ik ben vaardiger geworden in het geven van onderwijs aan studenten

40% 60%

Ik ben vaardiger geworden in het begeleiden van studenten

56% 60%

Ik heb mijn visie op opleiden aangescherpt 72% 58%

11Voettekst

Verschillen tussen opleiders?

schoolopleider instituutsopleider

< 7 jaar ervaring

• Verbeteren coaching en begeleiding

• Identiteit als opleider• Leren door supervisie,

coaching of cursus voor opleiders

• Verbeteren lesgeven en begeleiding, vakdidactiek

• Leren door supervisie, coaching of cursus voor opleiders

> 7 jaar ervaring

• Samenwerking school/instituut

• Deelname projecten• Uitwisseling met

anderen

• Verbeteren lesgeven• Samenwerking

instituut/school• Uitwisseling met

anderen

12Voettekst

Verschillen bij FLOT

• Ervaren (>3 jaar) minder ervaren (<3 jaar)– Ervaren geleerd over visie op opleiden, wil

meer leren over coaching/begeleiding collega’s

– Minder ervaren geleerd over beroep lerarenopleider, wil leren over vakdidactiek

– Geen verschil in interesse in opleiding voor opleiders

13Voettekst

Verschillen tussen opleiders?

schoolopleider instituutsopleider

Minder dan 7 jaar ervaring

- Verbeteren begeleidingsvaardigheden

- Identiteit als opleider- Leren door supervisie en

coaching of cursus

- Verbeteren lesgeven en begeleidingsvaardigheden

- Leren door supervisie en coaching of cursus

Meer dan 7 jaar ervaring

- Ontwikkelen samenwerking instituut/school

- Leren van uitwisseling met anderen

- Verbeteren lesgeven- Samenwerking met

scholen- Uitwisseling met

anderen

14Voettekst

• Interviews met 25 ervaren opleiders uit 9 landen (Nederland, Israël, Japan, en daarnaast Engeland, België, Spanje, Tsjechië, Slovenië, Australië, Turkije)

• 5-20 jaar ervaring• Interviews:

– Manieren van professionalisering– Wensen voor de toekomst– Belemmerende en bevorderende factoren

15Voettekst

Hoe?

• Formeel: kortdurende cursus, workshop, training, seminar

• 60% beoordeelt dit als waardevol

• Informeel: uitwisseling met collega’s samenwerking

• 79% beoordeelt dit als waardevol

16Voettekst

• 20 van de 25 doen zelf onderzoek

Ze waarderen dit omdat- Leidt tot diepgaander begrip beter lesgeven- Carrière-mogelijkheden- Persoonlijk: leuk om te doen!

‘Thanks to the research I understand better the needs of teachers, their obstacles, why they believe or do not believe in innovations. I teach better’

17Voettekst

• Bevorderende factoren:– eigen motivatie om te professionaliseren

• Belemmerend:– gebrek aan tijd, hoge werkdruk, balans

werk/privé• Rol omgeving:

– Soms stimulerend, vaak ‘mixed message’ gebrek aan geld

18Voettekst

Toekomst top 3

• Onderzoek doen, artikel of boek schrijven• Internationale oriëntatie: conferenties en

internationale projecten• Deelnemen aan workshops en trainingen

19Voettekst

inzichten

• Overeenkomsten tussen beide studies:– Professionalisering door en in onderzoek– Collegiale uitwisseling, ook internationaal– Belangstelling voor formele scholing zoals

cursus, opleiding

20Voettekst