ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ε. ΑΒΤΖΙΓΙΑΝΝΗΣ

ΧΑΛΥΒΔΙΝΟΙ ΟΛΕΘΡΟΣ -ΤΑ WAFFEN 55, βιβλίο I

Συγγραφέας: Κωνσταντίνος Ε. Αβτζιγιάννης, doriank@otenet.gr

Εκδόσεις ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ-Κ.Αβτζιγιάννης& Γ. Χριστογιαννάκης Ο.Ε.

Έκδοση πρώτη, Αθήνα 2007.

Διάθεση λιανικής: Αμυντική Γραμμή Ε.Π.Ε, Λεωφόρος Μεσογείων

10, Αμπελόκηποι 115 27, Αθήνα. Τηλ.: 210 7716390,210 7714199

Φαξ.: 2107717357, URL: helldefehellenicdefense.gr

e-mail: helldefe@hellenicdefense.gr

Σχεδίαση λογοτύπου "Waffen 55": ©Νικόλαος Α. Πάνος.

Σχεδιασμός, χάρτες και πίνακες: Νικόλαος Α. Πάνος. Σελιδοποίηση,

επιμέλεια: Βίκυ Γιακατού. Διαχωρισμοί: Σωτήρης Σεργιάνης.

Εκτύπωση: ΛΥΧΝΙΑ. Ανδραβίδας 7,136 71 Χαμόμυλο Αχαρνών.

Διανομή: ΑΡΓΟΣ Α.Ε, πρακτορείο διανομήςΤυπου. Ιερά Οδός 150,

122 42 Αιγάλεω. Υπεύθυνος διανομής: Νίκος Παναγόπουλος.

©ΠΥΡΠΟΛΗΤΗΣ-Κ.Αβτζιγιάννης & Γ. Χριοτογιαννάκης Ο.Ε.

Απαγορεύεται σε οποιονδήποτε η αναπαραγωγή, αποθήκευση και

αναδημοσίευση ολόκληρου, αποσπασμάτων ή άλλου υλικού του

βιβλίου χωρίς την έγγραφη άδεια των εκδοτών.

STEEL HAVOC - WAFFEN SS, book I

Author: Konstantinos E. Avtzigiannis, doriank@otenet.gr

Pyrpolitis Publishing - K. Avtzigiannis & G. Chhstogiannakis Co.

First Edition, Athens 2007.

Retail agent: LINE DEFENSE Ltd, 10 Messogion str. - 1 1 5 27 Athens.

Tel.: +30 210 7716390, + 3 0 210 7714199, Fax: +30 2107717357

URLhelldefehellenicdefense.gr, email: helldefe@hellenicdefense.gr

"Waffen S5"logo design: ©Nicholas A. Panos.

Book, map design and plates: Nicholas A. Panos. D.T.P &

redaction: Vicky Yiakatou. Separations: Sotiris Sergiannis.

Printing: Lichnia. 7 Andravidas str, 136 71 Chamomilo Acharnon.

Distribution: ARGOS S.A., Press Distribution Agency, 150 lera

Odos, 122 42 Egaleo, Supervisor: Nikos Panagopoulos.

©Pyrpolitis Publishing-K. Avtzigiannis & G. Chhstogiannakis Co.

All rights reserved. No part of this publication may be repro­

duced, stored in a retrieval system, or transmitted in any way or by

any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or

otherwise without the prior permission of the copyright holder.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος 06

Εισαγωγή 12

1.1 Τα προπολεμικά χρόνια 16

1.2 Το βάπτισμα του πυρός και η πρώτη αναβάθμιση 50

1.3 Κεραυνοβόλος πόλεμος στην Δύση 76

1.4 Αναβάθμιση και επέκταση 106

1.5 Η εκστρατεία στα Βαλκάνια 122

Υποσχόμαστε σε

σένα, Άντολφ Χίτλερ,

αφοσίωση και γενναι­

ότητα. Ορκιζόμαστε

υπακοή σε σένα και

στους ανωτέρους, που

εσύ ορίζεις, ακόμη και

μέχρι τον Θάνατο.

Μάρτυς μας ο Θεός."

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Αυτό είναι το πρώτο από τα έξι συνολικά βιβλία, τα οποία θα εκδώσου­

με και που ως αντικείμενο θα έχουν την πολεμική δράση των Ένοπλων

(Μάχιμων)Ες Ες κατά την διάρκεια του Β'Παγκοσμίου Πολέμου. Σκοπός αυ­

τής της σειράς των έξι βιβλίων είναι μία όσο το δυνατόν ακριβής και πλήρης

περιγραφή της δράσης αυτών των αμφιλεγόμενων πολεμιστών. Υπάρχουν

πολλά βιβλία στην παγκόσμια βιβλιογραφία με αντικείμενο τα Βάφφεν Ες

Ες, εκατοντάδες θα έλεγα, αλλά κανένα, κατά την άποψη μου, που να καλύ­

πτει συνολικά και με λεπτομέρειες την πολεμική δράση τους, τουλάχιστον

μέχρι την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές. Το εξαιρετικό, αλλά παλαιό

πλέον, βιβλίο του George Η. Stein, The Waff en SS. Hitler's Elite Guard at War

αναφέρεται πολύ γενικά σε μερικές μόνο πολεμικές συγκρούσεις. Δύο έργα

του Christopher Ailsby (Waffen SS: Hitler's Black Guard at War και Waffen-

SS. The Illustrated History 1923-1945) είναι περισσότερο φωτογραφικά

λευκώματα. Πιο κοντά στην κάλυψη της δράσης των Βάφφεν Ες Ες συνολικά

ευρίσκεται το έργο του Karl Theile, Beyond "Monsters"and "Clowns"- The

Combat SS, ενώ τα κλασσικά βιβλία τωνΧάουσσερ καιΣτάινερ σαφώςδεν

μπορούν να θεωρηθούν αντικειμενικά. Τολμώ να πω ότι με αυτή την σειρά

θα προσπαθήσω να καλύψω το κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Βεβαίως

είναι αδύνατον να περιγραφεί η δράση κάθε μεμονωμένης μονάδας σε όλα

τα μέτωπα αλλά θα υπάρχει όσο το δυνατόν καλύτερη κάλυψη όλων των

μονάδων γνωστών και αγνώστων και σε κάποιες περιπτώσεις, όπου κρίνω

ότι αξίζει θα υπάρχει και αναλυτική περιγραφή δράσης μικρών μονάδων ή

αποσπασμάτων σε σημαντικές μάχες. Πιστεύω ότι με αυτόν τον τρόπο θα

μπορέσει να αποδοθεί πιο παραστατικά η ατμόσφαιρα σε επίπεδο διμοιρίας,

λόχου, ίλης, αποσπάσματος μάχης. Δεν θα γίνει εκτενής και λεπτομερής πε­

ριγραφή της δράσης όλων των μονάδων Ες Ες πίσω από τις πρώτες γραμμές

ή σε κατεχόμενες χώρες. Δράση, η οποία ούτως ή άλλως ήταν «εγκληματικά»

(κυριολεκτικά και μεταφορικά) μονότονη και η οποία ουσιαστικά ξεφεύγει

του αντικειμένου της σειράς. Πάντως για κάποια γεγονότα και πρόσωπα, τα

οποία πρωταγωνίστησαν θα αφιερωθεί σημαντικός χώρος.

Πολλά από τα βιβλία, τα οποία έχουν γραφεί για τα Βάφφεν Ες Ες ξεκινούν

με την δήλωση των συγγραφέων ότι δεν έχουν σκοπό να εξυμνήσουν τον

πόλεμο ή την ναζιστική ιδεολογία. Μάλλον αυτό είναι πλεονασμός. Κανείς λο­

γικός άνθρωπος δενμπορείνα αγαπά τον πόλεμο και όλα τα κακά, τα οποία

αυτός συνεπάγεται, όπως και ιδεολογίες και πρακτικές (όλων των αποχρώ­

σεων), που τον προάγουν. Από την άλλη όμως πως μπορεί κανείς να γράψει

ένα ιστορικό αφήγημα, το οποίο θα αναφέρεται σε πολεμικές επιχειρήσεις

Ο Επιστράτηγος Πάουλ

Χάονσσερ. Του ανατέθηκε

από τον Χίμλερ η θέση του

γενικού επιθεωρητή των

στρατιωτικών μονάδων των

Ες Ες πριν τον Β' Παγκόσμιο

Πόλεμο. Η συμβολή του στην

διαμόρφωση της μαχητικής

αξίας τους ήταν καθοριστική.

Ο ίδιος θα εξελισσόταν σε

ένα από τους καλύτερους

Τερμανούς στρατηγούς,

φθάνοντας στην θέση

του διοικητή της 7ης

Τεθωρακισμένης Στρατιάς

το καλοκαίρι του 1944 στην

Νορμανδία.

και να μη αναφερθεί σε πράξεις ύψι­

στης αυτοθυσίας και γενναιότητας

απ' όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές,

να μη αναφερθεί σε πράξεις μεμο­

νωμένων αξιωματικών ή ανδρών, οι

οποίοι επέδειξαν πολεμικές αρετές

πέραν του συνηθισμένου; Και πως θα

μπορούσε να μη παραδεχθεί κάποιος

ότι, όπως είναι ιστορικά αποδεδειγ­

μένο, οι καλύτεροι ή οι αποτελεσμα­

τικότεροι στρατοί στον κόσμο ήταν,

στις περισσότερες των περιπτώσε­

ων, δημιουργήματα ολοκληρωτικών

ή μη δημοκρατικών καθεστώτων;

Υπάρχουν επίσης έργα, για το ίδιο

θέμα, στα οποία οι συγγραφείς έχουν

συγκαλυμμένη ή σαφή θέση υπέρ

των Βάφφεν Ες Ες, φροντίζοντας

επιμελώς να διαχωρίσουν την θέση

τους από την ναζιστική ιδεολογία.

Κατά την άποψη μου είναι μία τίμια

θέση, εφόσον συνοδεύεται από τεκ­

μηριωμένη επιχειρηματολογία όπως

τίμια θεωρώ και την θέση συγγραφέ­

ων, οι οποίοι, επίσης με τεκμηριωμέ­

να επιχειρήματα, κατατάσσουν τα

Βάφφεν Ες Ες στην ίδια μοίρα με τα

Γενικά Ες Ες. Απορρίπτω όμως έργα,

όσο έγκυρα και καταξιωμένα και να

θεωρούνται, στα οποία υπάρχουν

θέσεις υπό μορφή «αξιώματος» και

αυθαίρετα συμπεράσματα, τα οποία

στηρίζονται σε επίσης αυθαίρετη και

διαστρεβλωμένη παρουσίαση γεγο­

νότων. Υπάρχουν τέλος και τα έργα

πρώην στελεχών του σώματος, οι

οποίοι προσπαθούν να υποστηρί­

ξουν και να αποδείξουν ότι και αυτοί

δεν ήταν τίποτε περισσότερο από

στρατιώτες στην υπηρεσία της πα­

τρίδας. Και αυτών οι θέσεις χρήζουν

προσοχής χωρίς προκατάληψη και

φανατισμό. Εγώ δεν θα ασχοληθώ

σε βάθος με την ανάλυση κανενός

πολιτικού συστήματος και καμίας

ιδεολογίας, εξάλλου δεν είναι αυτός

ο σκοπός της σειράς και εννοείται

ότι υπάρχουν πολλοί συγγραφείς

και ιστορικοί, ασύγκριτα ικανότεροι

από εμένα που έχουν ασχοληθεί με

τις πολιτικές πλευρές του φαινομέ­

νου της εμφάνισης και επικράτησης

ολοκληρωτικών ιδεολογιών και πο­

λιτικών συστημάτων στον πλανή­

τη μας κατά την διάρκεια του 20ου

αιώνα. Φυσικά δεν θα παραβλέψω

ή θα αποκρύψω εγκλήματα και αγρι­

ότητες, που έγιναν από οποιαδήποτε

πλευρά και που είναι κοινό γνώρι­

σμα, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, κάθε

πολεμικής σύγκρουσης. Αλλά δεν

θα παραγνωρίσω και την αξία των

πολεμιστών στα πεδία των μαχών

και την πίστη τους στην ιδεολογία, η

οποία τους δημιούργησε.

Δυστυχώς δεν ήταν δυνατόν να

έχω πρωτογενείς πηγές για την σύ­

νταξη αυτού του έργου. Δηλαδή

προσωπικές επαφές με ανθρώπους,

οι οποίοι συμμετείχαν σε γεγονότα,

τα οποία θα περιγραφούν ή πρωτό­

τυπα τεκμήρια από την δράση των

διαφόρων μονάδων. Εξαίρεση ήταν

η ανταλλαγή ηλεκτρονικών μηνυ-

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

μάτων με τον διαδυκτιακό τόπο του

Χάινριχ Σπρίγκερ, Ταγματάρχη των

Βάφφεν Ες Ες με υπηρεσία στη Λαϊ-

μπαστάρτε και τηνΧιτλεργιουγκεντ.

Βασικές πηγές μου λοιπόν ήταν βι­

βλία, τα οποία έχουν γραφεί για το

θέμα ή αναφέρονται σε πολεμικές

συγκρούσεις, στις οποίες τα Βάφφεν

Ες Ες πρωταγωνίστησαν. Επίσης βι­

βλία, τα οποία αναφέρονται γενι­

κότερα στην άνοδο και πτώση του

Ναζισμού και των Ες Ες και βιβλία

για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο γενι­

κότερα. Θα ήταν υπερβολή να πω ότι

διαθέτω όλα, όσα θα επιθυμούσα.

Προσπάθησα όμως να αποκτήσω ή

να έχω στην διάθεση μου μέσω ευ­

γενικής προσφοράς φίλων όσο το

δυνατόν περισσότερα ώστε τα διά­

φορα γεγονότα, που περιγράφω να

είναι όσο καλύτερα γίνεται διασταυ­

ρωμένα. Είναι αξιοσημείωτο ότι σε

βιβλία διαφορετικών συγγραφέων

οι περιγραφές των ίδιων γεγονότων

γίνονται με ακριβώς τις ίδιες φρά­

σεις. Προφανώς έχουν χρησιμοποι­

ήσει τις ίδιες πηγές ή απλώς ο ένας

έχει αντιγράψει τον άλλο. Δυστυχώς

κάποια βιβλία, τα οποία φαίνονται

να είναι σημαντικά κυκλοφορούν

σε γλώσσες, τις οποίες δεν γνωρίζω,

συνεπώς δεν υπήρχε λόγος απόκτη-

σηςτους. Οφείλω να ομολογήσω ότι

κάποια βιβλία, που έχω δεν άξιζαν το

Δόκιμοι αξιωματικοί στην

Σχολή Αξιωματικών Ες Ες

τονΜπαντ Τελτς το 1934.

Από αυτή την σχολή όπως

και από την αντίστοιχη

του Μπραουνσβάιγκ

αποφοίτησαν εκατοντάδες

αξιωματικοί, οι οποίοι

εμφορούνταν από τις ίδιες

αρχές. Πλήρης αφοσίωση

στον Χίτλερ, υψηλά

επίπεδα μαχητικότητας

και συντροφικότητας,

παραδειγματική διοίκηση

και περιφρόνηση της

ανθρώπινης ζωής,

συμπεριλαμβανομένης και

της δικής τους.

Ο Ταγματάρχης Καρλ-Χάιντς

Φρυχάουφ. Ένα τυπικό

παράδειγμα των ανδρών, οι

οποίο κατατάχθηκαν στα

Βερφυνγκουνγκστρούπε

την δεκαετία του 30 και

συνέβαλαν στην ανάδειξη

της Ντας Ράιχ και των

Βάφφεν Ες Ες γενικότερα

ως μίας φοβερής πολεμικής

μηχανής.

κόστος απόκτησης τους (όπως διεπί-

στωσα κατόπιν εορτής), κάποια άλλα

άξιζαν και με το παραπάνω. Υπάρ­

χουν και κάποια, τα οποία θα ήθελα

να έχω αλλά το κόστος απόκτησης

τους ήταν απαγορευτικό. Μετην πά­

ροδο των ετών και μετά από εντα­

τική ενασχόληση με το θέμα από το

2002, κατάφερα να μπορώ να κάνω

μία τελική επιλογή, ώστε στην τελική

βιβλιογραφία να μη περιλαμβάνο­

νται αυτά, που κατά την άποψη μου

δεν μου προσέφεραν τίποτε. Άντλη­

σα επίσης πληροφορίες από άρθρα

σε εξειδικευμένες ή μη περιοδικές

εκδόσεις αλλά και από ντοκιμαντέρ

είτε από την τηλεόραση είτε από βι­

ντεοκασέτες και DVD. Έκανα τέλος

εκτεταμένη χρήση του διαδικτύου,

συμμετείχα σε διεθνή διαδικτυακά

φόρουμ, σχετικά με το θέμα και κατέ­

βαλα κάθε προσπάθεια να ξεχωρίσω

τις αλήθειες από τους μύθους ή τις

ανακρίβειες, και τις προκατειλημμέ­

νες απόψεις ή την προπαγάνδα από

την αντικειμενικότητα, στοιχεία που

μπορούν να βρεθούν σε κάθε πηγή

όπως και να καταλάβω τι πραγματι­

κά έγινε σε περιπτώσεις αλληλοσυ­

γκρουόμενων περιγραφών των ιδίων

γεγονότων. Ελπίζω να τα κατάφερα

έως κάποιο βαθμό τουλάχιστον,

ώστε η σειρά αυτή να δώσει μία ολο­

κληρωμένη και αντικειμενική εικόνα

χωρίς κορώνες, «φωνές» και αφορι­

σμούς. Δεν θα κάνω χρήση υποση­

μειώσεων, γιατί εάν το έκανα αυτές

θα έπιαναν περισσότερο χώρο απ'

ότι το κείμενο στα βιβλία της σειράς.

Σε περιπτώσεις όμως που κάποιο αξι­

οσημείωτο γεγονός αναφέρεται σε

μία μόνο πηγή θα αναφέρω την πηγή

στην ροή του κειμένου. Όπως επίσης

θα αναφέρεται απ'ευθείας η πηγή σε

περιπτώσεις που παρατίθενται αυ­

τούσιες περικοπές από έργα, ομιλίες

ή επιστολές σημαντικών προσωπι­

κοτήτων. Και επειδή όπως για κάθε

ιστορικό φαινόμενο έτσι και για τα

Βάφφεν Ες Ες υπάρχουν πληροφορί­

ες, που αγγίζουν τα όρια του μύθου,

κάποιες από αυτές, που κρίνω ότι

αξίζουν, θα τις αναφέρω τονίζοντας

πάντως το χαρακτηριστικό της μη

βεβαιότητας.

Για να μπορέσει ο αναγνώστης να

παρακολουθήσει με ευχέρεια τα γρα-

φόμενα μου θεωρώ απαραίτητο να

κάνω κάποιες επεξηγήσεις από την

αρχή. Για το θέμα των τοπωνυμίων

και ονομάτων, η απόδοση των αγ­

γλικών και γαλλικών είναι δική μου

επιλογή. Στα γερμανικά με βοήθησαν

κυρίως οι κα Κορίνα Αναστασάκου,

κος Ανδρέας Μύρικλης και κος Γιώρ­

γος Καραμήτρος. Τους ευχαριστώ

θερμά. Αλλων χωρών και γλωσσών

τοπωνύμια και ονόματα αποδόθη­

καν όπως μου φαινόταν πιο εύηχο.

Εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις όλα

αποδίδονται με ελληνικούςχαρακτή-

ρες. Γερμανικοί όροι, σχετικοί με την

δημιουργία των Ες και των Βάφφεν

Ες Ες συχνά αποδίδονται στο πρώτο

8

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

τεύχος και στις δύο γλώσσες. Χρησι­

μοποιώ τον όρο "Ες Ες" όπως είναι

καθιερωμένο στα Ελληνικά, με πλη­

θυντικό ονομαστικής πτώσης ου­

δέτερου γένους (τα Ες Ες), όπως θα

ήταν τυπικά σωστό, μεταφράζοντας

κατά λέξη από τα Γζρμανικά. Για την

απόδοση των βαθμών των Βάφφεν

Ες Ες στα Ελληνικά, στο πρώτο βιβλίο

της σειράς παραθέτω μία αντιστοι­

χία με τους βαθμούς του Ελληνικού

Στρατού. Ενδεχομένως να αυθαιρετώ

αλλά κρίνω ότι δεν πέφτω πολύ έξω.

Τα διαμετρήματα των πυροβόλων

στην γερμανική ορολογία κανονικά

αποδίδονται σε εκατοστά. Δηλαδή

οι Γερμανοί έλεγαν «πυροβόλο 7,5

εκατοστών» και όχι 75 χιλιοστών.

Εγώ προτίμησα τον δεύτερο τρόπο

ορισμού των διαμετρημάτων, ακο­

λουθώντας τον πιο ευρέως χρησιμο­

ποιούμενο τρόπο διεθνώς, ο οποίος

επικρατεί και στην Ελλάδα.

Στην σειρά αυτή συνέβαλαν τα

μέγιστα ο εμπνευστής της και «συ­

μπολεμιστής» επί εικοσαετία, Φίλος

κος Γιώργος Χριστογιαννάκης και ο

εξαιρετικός δημιουργός και φίλος

κος Νίκος Πάνος. Τους ευχαριστώ

θερμά. Βοήθησαν επίσης ο καθένας

με τον τρόπο του ο επίσης «συμπολε­

μιστής» επί σειρά ετών κος Σάββας

Βλάσσης, η κα Βίκυ Γιακατού και ο

κος Σωτήρης Σεργιάννης, τους οποί­

ους επίσης ευχαριστώ.

Εννοείται ότι για οποιαδήποτε

ανακρίβεια ή λάθος σε παράθεση

γεγονότων ή απόδοση όρων, ονομά­

των και τοπωνυμίων αποκλειστικός

υπεύθυνος είμαι μόνο εγώ. Στο τε­

λευταίο βιβλίο της σειράς θα υπάρχει

πλήρης καταχώρηση βιβλιογραφίας

και πηγών πληροφοριών και φωτο­

γραφιών. Στο τέλος κάθε βιβλίου θα

υπάρχει αναφορά στις κυριότερες

πηγές του συγκεκριμένου βιβλίου.

Θεωρώ ότι για την καλύτερη αντί­

ληψη του περιεχομένου της σειράς

αυτής χρειάζεται να έχει ο αναγνώ­

στης μία γενική τουλάχιστον γνώση

των γεγονότων του Β' Παγκοσμίου

Πολέμου. Θα υπάρχει πάντως σε

όλες τις περιπτώσεις συνοπτική

αλλά κατατοπιστική περιγραφή του

γενικού πλαισίου των γεγονότων,

τμήμα των οποίων ήταν η πολεμική

δράση των Βάφφεν Ες Ες.

Είμαι στην διάθεση κάθε αναγνώ­

στη, για ανταλλαγή απόψεων και για

τυχόν επεξηγήσεις ή απάντηση σε

κριτική. 0 καλύτερος τρόπος, εκτός

από τον παραδοσιακό της επιστο­

λής, θεωρώ ότι είναι το ηλεκτρονικό

ταχυδρομείο. Απαραίτητη προϋπό­

θεση φυσικά κάθε επικοινωνία να

είναι επώνυμη. Τέλος, εάν κάποιος

αναρωτηθεί από πού μου προέκυψε

το ενδιαφέρον για τα Βάφφεν Ες Ες,

«αποκαλύπτω» ότι γι'αυτό ευθύνε­

ται το θαυμάσιο βιβλίο «ΥΠΕΡΒΟ-

ΡΕΑ - ΟΙΑΡΝΗΤΕΣ ΤΗΣ ΟΥΤΟΠΙΑΣ»,

το πρώτο της τριλογίας του Μιχάλη

Αντωνόπουλου, από τις εκδόσεις

ΑΙΟΛΟΣ.

9

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ ... m

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Α πό όλες τις οργανώσεις του Γ Ράιχ, τα Ες Ες είναι τα περισσότερο διαβόητα αλλά και τα λιγότερο κατανοητά από τους πε­

ρισσότερους μη ειδικούς μελετητές. Τα Ες Ες δεν ήταν απλώς ένας μονολιθικός οργανισμός. Αντιθέτως ήταν ένας πολύπλοκος πολιτικός, πα­ραστρατιωτικός και στρατιωτικός οργανισμός, ο οποίος πριν την έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πο­λέμου μπορεί να διαχωρισθεί σε τρεις βασικές κατηγορίες, σχετικές αλλά και διακριτές μεταξύ τους. Τα Αλγκεμάινε (Γενικά) Ες Ες ήταν ο βασι­κός κλάδος της οργάνωσης και είχε πολιτικό και διαχειριστικό ρόλο μέσα στην όλη λειτουργία του Γ Ράιχ. Από αυτόν προήλθαν οι διάφορες υπηρεσίες αστυνόμευσης και ασφαλείας των Ες Ες. Τα Ες Ες-Τοτενκποφβερμπέντε (Αποσπάσμα­τα της Νεκροκεφαλής) ήταν ο κλάδος ο επιφορ­τισμένος με την φρούρηση των κρατουμένων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τέλος τα Βά­φφεν (Ένοπλα) Ες Ες, τίτλος, ο οποίος επισήμως καθιερώθηκε στις 2 Μαρτίου του 1940, ήταν ο στρατιωτικός κλάδος της οργάνωσης. Και αυτός ο κλάδος όμως, όπως δημιουργήθηκε και όπως αναπτύχθηκε στην συνέχεια του πολέμου, δεν ήταν ομοειδούς σύστασης.

11

Άνδρες των SS-νΤκατά την

διάρκεια γυμνασίων μάχης

σώμα με σώμα.

Οι π ρ ώ τ ε ς μεραρχίες όπως ιδρύθη­

καν είχαν διαφορετική προέλευση. Η Λαϊ-

μπστάνταρτε προερχόταν από το Σύνταγμα

Σωματοφυλακής του Χίτλερ και συνεπώς

ήταν ουσιαστικά εκτός ελέγχου του αρχη­

γού των Ες Ες Χάινριχ Χίμμλερ. Η Ντας Ράιχ

σχηματίσθηκε από στρατιωτικές μονάδες

(Βερφυγκουνγκστρούπεν) εκτός Βέρμαχτ,

οι οποίες είχαν περάσει ιδιαίτερα σκληρή

αλλά και καινοτόμο εκπαίδευση, των οποίων

ο χαρακτήρας ταίριαζε περισσότερο με την

μορφή, την οποία έλαβε ο όλος κλάδος στην

συνέχεια. Η Τότενκοπφ προερχόταν από το

προσωπικό των φρουρών των στρατοπέδων

συγκέντρωσης. Η Πολιτσάι προερχόταν από

προσωπικό της γερμανικής αστυνομίας. Η

Βίκινγκ απαρτιζόταν σε σημαντικό ποσο­

στό από Βορειοευρωπαίους εθελοντές. Τα

Βάφφεν Ες Ες δημιουργήθηκαν ως μία πο-

λιτικο-ιδεολογική στρατιωτική δύναμη, με

τους εμπνευστές τους να θέλουν να τους

δώσουν χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά

των Τευτόνων ιπποτών του Μεσαίωνα. Γεν­

ναίοι πολεμιστές, οι οποίοι θα μάχονταν για

τα ιδανικά τους, προστατεύοντας την μητέ­

ρα πατρίδα από τις ασιατικές ορδές και που

θα αποτελούσαν στο μέλλον την ραχοκοκα­

λιά της Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Όμως

πολύ σύντομα οι εξελίξεις του Β'Παγκοσμίου

Πολέμου θα τους προσέδιδαν διαφορετική

μορφή και δομή. Από μία δύναμη τεσσάρων

ελίτ μεραρχιών με προσωπικό αμιγώς εθελο­

ντές Γερμανούς και λίγους Βορειοευρωπαί­

ους έγιναν μία πολύγλωσση δύναμη 900.000

ανδρών, κατανεμημένων σε διαφόρων ειδών

και δυνατοτήτων μονάδες. Οι μισοί περίπου

από αυτούς σαφώς δεν πληρούσαν τις αρχι­

κές φυλετικές προδιαγραφές ή απλώς ήταν

στρατολογημένοι αναγκαστικά.

Οι μεραρχίες, οι οποίες δημιουργήθηκαν

μετά το 1942 ήταν και αυτές διαφορετικής

σύνθεσης, δυνατοτήτων και αποστολής. Για

παράδειγμα η Φλόριαν Γκάγιερ έλαβε μέρος

σε λίγες επιχειρήσεις πρώτης γραμμής, έχο­

ντας περισσότερο καθήκοντα καταστολής

ανταρτικών κινημάτων και τρομοκράτησης

πληθυσμών κατεχομένων χωρών, ενώ η Χο-

ενστάουφεν, η Φρούντσμπεργκ και η Χιτλερ-

γιούγκεντ είχαν παρόμοια σύνθεση και δυνα­

τότητες με τις τρεις πρώτες. Επίσης αρκετές

από τις συσταθείσες μεραρχίες απαρτίζονταν

από ανατολικοευρωπαίους και ενεπλάκησαν

σε διαφορετικές αποστολές, όπου και επέδει­

ξαν διαφορετικές ικανότητες. Ακόμη πρέπει

να σημειωθεί ότι οι περισσότερες μεραρχίες,

που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια

του πολέμου τυπικά δεν έφεραν τον τίτλο

«Βάφφεν Ες Ες», αλλά θεωρούνταν μάλλον

ως προσκοληόμενες στον κλάδο.

Συνεπώς οι απόψεις ότι τα Βάφφεν Ες Ες

ήταν γενικά ένας ελίτ στρατιωτικός οργανι­

σμός ή ότι τα Βάφφεν Ες Ες ήταν συλλήβδην

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

εγκληματίες δεν είναι πλήρως σωστές. Ελίτ

στρατιωτικές μονάδες ήταν όντως κάποιες

από τις μεραρχίες, ενώ κάποιες άλλες με­

ραρχίες (ουσιαστικά ή κατ' όνομα), ταξ ιαρ­

χίες ή αποσπάσματα μάχης είχαν κυρίως να

επιδείξουν διώξεις Εβραίων, Τσιγγάνων και

άλλων «υπανθρώπων» (κατά την ναζιστική

ιδεολογία), σφαγές αμάχων και πυρπολήσεις

πόλεων και χωριών με χαρακτηριστικό παρά­

δειγμα την Πολιτσάι, η οποία όσες φορές ενε­

πλάκη σε συγκρούσεις πρώτης γραμμής στο

Ανατολικό Μέτωπο υπέφερε, έχοντας μέτρια

αποτελέσματα με σοβαρές απώλειες ενώ σε

αποστολές όπως οι σφαγές στο Δίστομο και

στο Καρπενήσι, όταν μεταφέρθηκε στην Ελ­

λάδα, ήταν απολύτως «επιτυχής». Και φυσικά

δεν αναφερόμαστε στα Αϊνσατζγκρουπεν ή

στα Σ υ ν τ ά γ μ α τ α Αστυνομίας ή στην Ταξι­

αρχία Ντιρλβάγκερ, μονάδες, οι οποίες δεν

είχαν ουσιαστικά σχέση με τα Βάφφεν Ες Ες

αλλά όμως τυπικά ανήκαν ή συνδέονταν με

αυτά, σύμφωνα με τις αποφάσεις τ ο υ Ραι-

χσφύρερ, Χάινριχ Χίμμλερ.

Η αριθμητική δύναμη των Βάφφεν Ες Ες

στο απόγειο τ ο υ ς αντιπροσώπευε το 10%

των γερμανικών χερσαίων δυνάμεων αλλά

οι τεθωρακισμένες μονάδες αυτών έφθαναν

το 25% τ ο υ συνόλου των τεθωρακισμένων

μονάδων τ ο υ Γ' Ράιχ. Φυσικά η μαχητική ικα­

νότητα τους δεν αυξήθηκε σε άμεση αναλο­

γία με την αριθμητική αύξηση του σώματος

α φ ο ύ αυτή σε μεγάλο ποσοστό ήταν αποτέ­

λεσμα της κατάταξης σε αυτό ανθρώπων, οι

οποίοι μέχρι το 1942 «δεν θα μπορούσαν να

περάσουν καν απ'έξω από ένα στρατόπεδο

των Βάφφεν Ες Ες»

Οι ελίτ μεραρχίες των Βάφφεν Ες Ες απέ­

δε ιξαν κατ' επανάληψη τ η ν αξ ία τ ο υ ς στα

πεδία των μαχών, αλλά και αυτές δεν ήταν

αμέτοχες σε α κ ρ ό τ η τ ε ς , χωρίς όμως α υ τ ό

το στοιχείο να χαρακτηρίζει γενικά την δρά­

ση τους. Οι Γερμανοί, γερμανικής καταγω­

γής ή Βορειοευρωπαίοι μαχητές αυτών των

μεραρχιών ήταν ο ι κ α λ ύ τ ε ρ ο ι πολεμιστές

τ ο υ Γ' Ράιχ κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

(και τουλάχιστον ισάξιοι με αυτούς των ελίτ

συμμαχικών μονάδων), φ α ν α τ ι σ μ έ ν ο ι και

α φ ο σ ι ω μ έ ν ο ι στα πιστεύω τους, με πλήρη

περιφρόνηση προς την ανθρώπινη ζωή συ­

μπεριλαμβανομένης και της δικής τους και

συνεπώς αδίστακτοι και αμείλικτοι εναντίον

των φυλετικών και ιδεολογικών εχθρών τους.

Εννοείται φυσικά ότι το να είναι κάποιος κα­

λός πολεμιστής δεν συνεπάγεται απαραι­

τ ή τ ω ς και ό τ ι ε ίναι ευγενής, ιπποτικός και

μεγαλόψυχος. Τέτοιους χαρακτήρες θα βρει

κανείς πιο εύκολα στα ιπποτικά παραμύθια

του σερ Γουώλτερ Σκοττ. Οι άνδρες των Βά­

φφεν Ες Ες των πρώτων γραμμών, εάν γίνο­

νταν ήρωες μυθιστορήματος, θα ταίριαζαν

στους χαρακτήρες τ ο υ Ρόμπερτ Χάουαρντ.

Σκληροί, παθιασμένοι και ευρισκόμενοι σε

συνεχή αγώνα για την εξόντωση του εχθρού

και ταυτόχρονα την δική τους επιβίωση.

Τα Βάφφεν Ες Ες στην πρώτη γ ρ α μ μ ή ,

αντ ιμετώπισαν συχνότατα ι σ χ υ ρ ό τ ε ρ ο υ ς

αντιπάλους και θυσιάσθηκαν για να σωθούν

σώματα ολόκληρα του γερμανικού στρατού.

Το ποσοστό απωλειών ήταν εξωπραγματικό

αφού μεραρχίες ολόκληρες διαλύθηκαν και

ανασυγκροτήθηκαν μία και δύο φορές. Ελά­

χιστο δείγμα της αξίας τους είναι το ότι κάθε

άνδρας ανεξαρτήτως βαθμού ήταν πλήρως

εκπαιδευμένος να αναλάβει σε ώρα μάχης

τα καθήκοντα του αμέσως ανωτέρου του εάν

αυτός έπεφτε. Οι κακουχίες στο Ανατολικό

Μέτωπο σφυρηλάτησαν σε αυτούς τους άν­

δρες μία σπάνια συντροφικότητα. Οι κατώ­

τ ε ρ ο ι απευθύνονταν προς τους ανώτερους

μόνο με τον βαθμό τους χωρίς το πρόθεμα

«κύριε» και οι ανώτεροι αποκαλούσαν τους

κατώτερους με τον τίτλο «σύντροφε».

Για την δράση των Βάφφεν Ες Ες στα δι­

ά φ ο ρ α μέτωπα και τον τρόπο με τον οποίο

αντιμετώπιζαν τους στρατιώτες τ ο υ εχθρού

συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι είναι λο­

γικό ότι ο στρατιώτης στον πόλεμο σκοτώνει

τον εχθρό με μεγαλύτερη ευκολία, εάν έχει

μάθει να τον μισεί ή τον θεωρεί απειλή για

τ ο ν ίδιο και τ η ν χώρα τ ο υ . Στο Ανατολ ικό

Μέτωπο, η βαθιά πίστη των Βάφφεν Ες Ες

στα ναζιστ ικά ιδεώδη ήταν το καταλληλό­

τ ε ρ ο υπόβαθρο για την ύπαρξη μεγάλου μί­

σους για τους άνδρες τ ο υ Ερυθρού Στρατού

ή τους α ν τ ά ρ τ ε ς , α φ ο ύ α υ τ ο ί συγκέντρω­

ναν δύο από τα χαρακτηριστικά, που ο να­

ζισμός θ ε ω ρ ο ύ σ ε ως απόλυτα κακά. Ήταν

κ ο μ μ ο υ ν ι σ τ έ ς και Σλάβοι . Ένα ά λ λ ο κακό

13

Η Σχολή τον

Μπραοννσβάιγκ.

μεταξύ αμάχων και εν δ υ ν ά μ ε ι αντ ιστασι­

ακών ομάδων ε ίναι δ ιαχρονικά εξαιρετ ικά

δύσκολος για τους σ τ ρ α τ ο ύ ς κατοχής. Ως

τμήματα δυνάμεων κατοχής λοιπόν, μονάδες

των Βάφφεν Ες Ες πρωτοστάτησαν σε βιαιό­

τ η τ α και σκληρότητα, δρώντας εναντίον μη

τακτικών στρατιωτικών σχηματισμών αλλά

δεν ήταν οι μόνες.

Η θ ε ώ ρ η σ η τ ο υ εχθρού ως κ α τ ώ τ ε ρ ο υ

φυλετικά δεν ήταν βεβαίως μονοπώλιο των

Γερμανών. Στην σύγκρουση μεταξύ Αμερι­

κανών και Ιαπώνων κοινή ήταν η πεποίθηση

μεταξύ των Αμερικανών στρατιωτών και πε­

ζοναυτών ό τ ι τα «μικρά κίτρινα ανθρωπά­

κια» που αντιμετώπιζαν ήταν υπάνθρωποι

και προσωποποίηση του κακού.

Τα Βάφφεν Ες Ες συχνά θεωρούνται ως

ο τέταρτος κλάδος της Βέρμαχτ (Γερμανικές

Ένοπλες Δυνάμεις).Τυπικά αυτό δεν ίσχυε, γι­

ατί παρ'όλο που στα πεδία των μαχών οι σχη­

ματισμοί τους βρίσκονταν υπό τις διαταγές

στρατηγών του Γερμανικού Στρατού η διαχει­

ριστική τους λειτουργία, ο εφοδιασμός τους

και η στρατολόγηση προσωπικού παρέμενε

στα χέρια του Χίμμλερ και των συνεργατών

του. Ουσιαστικά όμως ο τρόπος, με τον οποίο

έδρασαν στις πρώτες γραμμές μας δίνει το

δικαίωμα να τα θεωρήσουμε ντε φάκτο ως

τον τέταρτο κλάδο της Βέρμαχτ.

Η σύνθεση και η ονοματολογία των με­

ραρχιών Βάφφεν Ες Ες άλλαξε αρκετές φ ο ­

ρές κατά την δ ι ά ρ κ ε ι α τ ο υ πολέμου. Όταν

την άνοιξη του 1942 επήλθε σταθεροποίηση

τ ο υ Ανατολικού Μετώπου, οι μεραρχίες των

Βάφφεν Ες Ες ήταν σημαντικά αποδυναμω­

μένες. Στα πλαίσια τ η ς α ν α σ υ γ κ ρ ό τ η σ η ς

του Γερμανικού Στρατού για την επανάληψη

των επιθετικών επιχειρήσεων στις αρχές του

καλοκαιριού, αποφασίσθηκε και η αναβάθ­

μιση αυτών. Από τον Αύγουστο τ ο υ 1941 ο

Αντ ιστράτηγος των Ες Ες Πάουλ Χάουσερ

με σχετικό υπόμνημα είχε ζ η τ ή σ ε ι να ενι­

σχυθούν οι Λαϊμπστάνταρτε και η Ράιχ με

τεθωρακισμένα τμήματα.Τον Ιανουάριο του

1942 ο Χίτλερ ενέκρινε το αίτημα, διατάσσο­

ντας την ενσωμάτωση σε αυτές τις μεραρχίες

μίας επιλαρχίας αρμάτων. Τον Μάιο του 1942

διέταξε την ίδια αναβάθμιση και για τις άλλες

δύο μεραρχίες πρώτης γραμμής.

ήταν φυσικά οι Εβραίοι, αλλά με αυτούς θα

ασχολούνταν ειδικές μονάδες, οι οποίες θα

ακολουθούσαν στα μετόπισθεν (τα διαβό­

ητα και εγκληματικά Αινσατζγκρούπεν) και

άλλες μονάδες χαμηλότερης μαχητικής αξί­

ας, προερχόμενες σε μεγάλο ποσοστό από

την Γερμανική Αστυνομία. Εννοείται βεβαίως

ότι μέσα στο Γ Ράιχ ήδη είχε τακτοποιηθεί το

ζήτημα των κομμουνιστών και των Εβραίων.

Οι αξιωματικοί και οπλίτες των Βάφφεν Ες Ες,

αλλά και η πλειοψηφία τ ο υ γερμανικού λαού

ήταν πεπεισμένοι ότ ι αυτός ο πόλεμος ήταν

μία σταυροφορία. Έτσι λοιπόν το ιδεολογικό

υπόβαθρο της σύγκρουσης ήταν ιδανικό για

να α ν α δ ε ί ξ ο υ ν ο ι άνδρες αυτοί τα βασικά

τ ο υ ς μαχητ ικά χ α ρ α κ τ η ρ ι σ τ ι κ ά . Εναντίον

των Δυτικών Συμμάχων οι παράμετροι της

σύγκρουσης ήταν δ ιαφορετικές αλλά αυτό

δεν σημαίνει ότι απουσίαζαντα κύρια γνωρί­

σματα, τα οποία χαρακτήριζαν αυτούς τους

πολεμιστές. Πίσω από τις πρώτες γραμμές

τα πράγματα παντού είχαν τις δ ικές τ ο υ ς

απάνθρωπες ιδιαιτερότητες. Ο διαχωρισμός

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Τον Νοέμβριο τ ο υ 1942 οι τρεις πρώτες

ελίτ μεραρχίες αναβαθμίσθηκαν ακόμη πε­

ρισσότερο και τον Μάρτιο του 1943 ακολού­

θησε και η Βίκινγκ. Η αναβάθμιση περιελάμ­

βανε περισσότερα άρματα μάχης, πυροβόλα

ε φ ό δ ο υ και τεθωρακισμένα οχήματα μετα­

φοράς προσωπικού. Οι μεραρχίες χαρακτη­

ρίσθηκαν ως μηχανοκίνητες (παντσεργκρε-

ναντίερ) αλλά στην π ρ α γ μ α τ ι κ ό τ η τ α ήταν

βαρείες τεθωρακισμένες μεραρχίες, α φ ο ύ

ο αριθμός αλλά και η ποιότητα των αρμά­

των και πυροβόλων ε φ ό δ ο υ , που διέθεταν

δεν υστερούσε σε τ ίποτε των αντίστοιχων

στοιχείων των καλύτερων τεθωρακισμένων

μεραρχιών τ ο υ Γερμανικού Στρατού. Το φ θ ι ­

νόπωρο τ ο υ 1943, καθώς προχωρούσε με

ταχείς ρυθμούς η δημιουργία πολλών νέων

μεραρχιών Βάφφεν Ες Ες, στις ονομασίες των

μεραρχιών π ρ ο σ τ έ θ η κ ε και αριθμός. Παρ'

όλο που η Ντας Ράιχ υπήρχε ως μεραρχία

προ της Λαϊμπστάνταρτε η δ ε ύ τ ε ρ η ήταν

αυτή, η οποία απέκτησε τον τ ίτλο «1 η Τεθω­

ρακισμένη Μεραρχία Ες Ες Λαϊμπστάνταρτε

Άντολφ Χίτλερ». Συνολικά εφτά μεραρχίες

των Βάφφεν Ες Ες έλαβαν τον χαρακτηρισμό

Πάντσερ (τεθωρακισμένες). Αυτές οι μεραρ­

χίες σε πολλές περιπτώσεις θα έπαιζαν τον

ρόλο τ ο υ «πυροσβέστη» ή της τ ε λ ε υ τ α ί α ς

ελπίδας για νίκη και οι περισσότερες έδρα­

σαν κυρίως στο Ανατολικό Μέτωπο. Με την

περιστασιακή συμμετοχή και κάποιων από

τις υπόλοιπες, αυτές οι ε φ τ ά κυρίως δημι­

ούργησαν την τεράστ ια στρατιωτική φ ή μ η

του Σώματος.

Άρμα τύπον Τίγκερ των

Βάφφεν Ες Ες στα τέλη

τον πολέμον. Στα χέρια

αρματιστών όπως ο Μίχαελ

Βίττμαν, τα άρματα τον

τύπον αντού απετέλεσαν

φοβερό αντίπαλο για τονς

σνμμάχονς.

15

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

Η εμφάνιση του Χίτλερ στο πολιτικό προσκήνιο

της Γερμανίας Γ ια να καταλάβει κανείς καλύτερα την δια­δικασία εξέλιξης των Βάφφεν Ες Ες κατά την δεκαετία του 1930 χρειάζεται μία γενι­

κότερη επισκόπηση της πολιτικής κατάστασης στην Γερμανία μετά το τέλος του Μεγάλου Ευ­ρωπαϊκού Πολέμου ή Α' Παγκοσμίου Πολέμου, όπως καθιερώθηκε να λέγεται. Χρειάζεται να δούμε πως δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα, πως αναρριχήθηκε στην εξουσία και πως μέσα από τις τάξεις του ξεφύτρωσε ο μεγάλος οργανισμός των Ες Ες, ένα κλάδο του οποίου αποτέλεσαν τα Βάφφεν (Ένοπλα) Ες Ες. Τα Ες Ες δημιουργήθηκαν και αναπτύχθηκαν μέσα από τις συνθήκες, οι οποίες επικρατούσαν στην Γερμανία μετά την ήττα της στο Α7 Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι πολιτικές ίντριγκες, οι οποίες απέφεραν την εμφάνιση του Εθνικοσο-σιαλιστικού Κόμματος και την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, διαθέτοντας μία άνευ προηγουμέ­νου ισχύ αλλά και ευρύτατο λαϊκό έρεισμα πρέπει να εξετασθούν υπό το πρίσμα των συνθηκών, οι οποίες επικρατούσαν εκείνη την ταραγμένη περίοδο.

Σπαρτακιστές κατά την

διάρκεια οδομαχιών σε

γερμανική πόλη την περίοδο

1918-1919.

Η συγχώνευση περιθωριακών πολιτικών

ομάδων με σωματεία πρώην αξιωματικών και

στρατιωτών (Φράικορπς - Freikorps), τα μέλη

των οποίων τριγύριζαν άσκοπα στους δρό­

μους των γερμανικών πόλεων αναζητώντας

μίας μορφής σταθερότητα σε συνδυασμό με

την ασταθή πολιτική κατάσταση συνέβαλαν

στην δημιουργία ενός πολιτικού περιβάλλο­

ντος, στο οποίο ακραίες πολιτικές θέσεις και

οι εκφραστές τους μπορούσαν να έχουν με­

γάλη απήχηση στον απηυδισμένο πληθυσμό.

Τα διάφορα Φράικορπς, ουσιαστικά ένοπλες

παραστρατιωτικές ομάδες, είχαν δημιουργη­

θεί από αξιωματικούς τ ο υ Αυτοκρατορικού

Γερμανικού Στρατού και λειτουργούσαν ως

ιδιωτικοί στρατοί. Αυτά τα παραστρατιωτικά

σώματα συνήθως είχαν ως τίτλο το όνομα του

αρχηγού τους. Τα μέλη τους θεωρούσαν ότι

η Γερμανία είχε αδικηθεί κατάφωρα με την

Συνθήκη των Βερσαλλιών, ότι οι νικητές σύμ­

μαχοι την είχαν μαχαιρώσει πισώπλατα. Αυτοί

οι άνθρωποι χαρακτηρίζονταν από ακραίες

ε θ ν ι κ ι σ τ ι κ έ ς πεποιθήσεις και μ ε τ α ξ ύ των

βασικών υπευθύνων για την ταπείνωση της

πατρίδας τους θεωρούσαν ότι είναι οι Εβραί­

οι, οι κομμουνιστές, οι ελευθεροτέκτονες και

άλλα αντιπατριωτικά στοιχεία. Στα Φράικορ­

πς, εκτός από παλαίμαχους αξιωματικούς και

στρατιώτες στέγη εύρισκαν και άλλα ακραία

εθνικιστικά στοιχεία. Αυτά τα ένοπλα τμήματα

έμειναν στο προσκήνιο της μεσοπολεμικής

Γερμανίας μέχρι το 1923. Στην συνέχεια πολλά

στελέχη τους θα κατατάσσονταν στα Ες Α και

στα Ες Ες. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώ­

σεις των Μάρτιν Μπάρμαν (αργότερα προ­

σωπικού γραμματέα τ ο υ Χίτλερ), Ρούντολφ

Ες (αργότερα υπαρχηγός του Χίτλερ), Κουρτ

Νταλύγκε (αργότερα αρχηγός της Όρπο), Χανς

Φρανκ (αργότερα γενικός κυβερνήτης της Πο­

λωνίας), Ερνστ Ρεμ (αργότερα αρχηγός των

Ες Α) και Φραντς Φέλιξ Φέφφερ φον Σάλομον

(αργότερα αρχηγός των Ες Α πριν τον Ρεμ).

Τα πρώτα χρόνια μετά τον Μεγάλο Ευρωπα­

ϊκό Πόλεμο οι συγκρούσεις των δ ιαφόρων

Φράικορπς με ένοπλες α ρ ι σ τ ε ρ έ ς ομάδες

ήταν συνηθισμένο φαινόμενο, συγκρούσεις,

οι οποίες εξελίσσονταν σε πραγματικές μάχες.

Βεβαίως οι ακραίες απόψεις των στελεχών

αυτών των σωμάτων δεν ήταν αποκλειστικό

«προνόμιο τους». Αυτοί ήταν απλώς η κορυφή

του παγόβουνου. Χωρίς αμφιβολία πάντως η

αποτελεσματικότητα τους εναντίον διαδηλω­

τών και αριστερών ακτιβιστών ήταν σαφώς

καλύτερη από αυτή του ντροπιασμένου Γερ­

μανικού Στρατού.

Ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε στις 11

Νοεμβρίου 1918 και η συνθήκη, η οποία κα­

θόριζε τους όρους τερματισμού των εχθρο­

πραξιών ήταν η Συνθήκη των Βερσαλλιών.

Οι ν ικητές Δυτικοί Σύμμαχοι είχαν επιβάλει

πλήρως τις επιθυμίες τους, οι οποίες όμως θα

υλοποιούνταν με την επιβολή επαχθών όρων

στην Γερμανία, που από την φύση τους και

μόνο θα δημιουργούσαν τις συνθήκες για την

ανάπτυξη αισθήματος αδικίας και σύντομα

εκδίκησης στις τάξεις του Γερμανικού Στρατού

και στην πλειοψηφία του Γερμανικού Λαού. Η

Γερμανία είχε απολέσει όλες τις αποικίες της

αλλά και περιοχές, θεωρούμενες παραδοσια­

κά γερμανικές, οι οποίες είχαν παραχωρηθεί

στην Δανία, την Πολωνία και το Βέλγιο. Χαρα­

κτηριστικότερο παράδειγμα ήταν η απώλεια

της Αλσατίας και Λωραίνης με τα πλούσια αν­

θρακωρυχεία, οι οποίες ξαναδόθηκαν στην

Γαλλία μετά την κ α τ ά κ τ η σ η τους από τον

18

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

Π ρωσικό Στρατό το 1871. Όπως είπε και ο σο­

σιαλιστής ηγέτης Φίλιπ Σάιντεμαν, ο πρώτος

Καγκελάριος της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης:

«Το χέρι, το οποίο υπέγραψε συμφωνώντας με

τέτοιους αβάστακτους όρους θα έπρεπε να είχε

παραλύσει πριν το κάνει». Στο πολιτικό χάος, το

οποίο επικρατούσε στην Γερμανία κατά την

δεκαετία του 1920 υπήρχαν οι πατριωτικές

πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες απλώς επιθυ­

μούσαν να επαναφέρουν την χώρα στην προ

του πολέμου θέση της. Υπήρχαν όμως και οι

ακραίες δυνάμεις, οι οποίες επιθυμούσαν την

δημιουργία μίας νέας τάξης πραγμάτων μέσα

από μία κοινωνική επανάσταση. Η δράση της

μίας πλευράς, των κομμουνιστών, προκάλεσε

την συσπείρωση και την αντίδραση της άλλης,

των εθνικοσοσιαλιστών. Και οι δεύτεροι θα

αποδεικνύονταν πολύ περισσότεροι και πολύ

ισχυρότεροι.

Οι Δυτικοί Σύμμαχοι επέβαλαν την κατά­

λυση της μοναρχίας στην Γερμανία. Στις 13

Νοεμβρίου 1 9 1 8 ο Βασιλεύς Λούντβιγκ της

Βαυαρίας παραιτήθηκε και 15 ημέρες αργότε­

ρα τον ακολούθησε ο Κάιζερ Βίλχελμ II, ο οποί­

ος αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει την χώρα.

Αποτέλεσμα αυτού ήταν η δημιουργία ενός

μεγάλου πολιτικού κενού, το οποίο σύντομα θα

έσπευδαν να προσπαθήσουν να καλύψουν τα

ακροδεξιά και ακροαριστερά πολιτικά σχήμα­

τα. Η πολιτική κατάσταση, η οποία ακολούθησε

την κατάργηση της μοναρχίας στην Γερμανία,

η λεγόμενη «Δημοκρατία της Βάίμάρης» απο­

δείχθηκε εύθραυστη. Οι απεργίες, οι συγκρού­

σεις μεταξύ οπαδών των ακραίων πολιτικών

σχηματισμών και μεταξύ δυνάμεων της τάξης

και αυτών ήταν καθημερινό φαινόμενο. Οι

γερμανικές πόλεις συχνά μετατρέπονταν σε

πραγματικά πεδία μάχης. Ο στρατός της νεό­

κοπης Δημοκρατίας (Ράιχσβερ - Reichswehr)

επίσης δεν επιθυμούσε να περιπέσει σε ρόλο

δεύτερης κατηγορίας. Όταν έκρινε ότι η θέση

του ήταν επισφαλής ενεργούσε δυναμικά. Για

παράδειγμα η σοσιαλιστική κυβέρνηση της

Βαυαρίας διαλύθηκε βίαια από στρατεύματα

της κεντρικής κυβέρνησης με την βοήθεια των

Φράικορπς, όταν προσπάθησε να εφαρμόσει

ένα πολιτικο-κοινωνικό σύστημα, το οποίο θα

μπορούσε να χαρακτηρισθεί κομμουνιστικό.

Μέλη των Φράικορπς στους

δρόμους του Βερολίνου κατά

την διάρκεια ταραχών το

1919. Πολλοί από αυτούς

θα προσχωρούσαν στο

Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα

και αρκετοί στα Ες Ες.

19

Ο Ερνστ Ρεμ με τον Αδόλφο

Χίτλερ, όταν ο πρώτος ήταν

η κύρια πηγή ισχύος για τον

δεύτερο. Για την εξόντωση

του χρησιμοποιήθηκαν

άνθρωποι, αρκετοί εκ

των οποίων αργότερα θα

εξελίσσονταν σε σημαντικά

στελέχη των Βάφφεν Ες Ες.

Οι Γερμανοί κομμουνιστές ή Σπαρτακιστές,

όπως αποκαλούνταν εκείνη την εποχή προ­

σπάθησαν στις αρχέςτου 1919 να καταλάβουν

την εξουσία με ένοπλη επανάσταση, κατά τα

πρότυπα των μπολσεβίκων. Την 1 η Ιανουα­

ρίου εκδηλώθηκε εξέγερση στο Βερολίνο, η

οποία όμως συνετρίβη μάλλον εύκολα από τα

Φράικορπς και μονάδες του Γερμανικού Στρα­

τού. Η εξέγερση δεν εύρισκε σύμφωνους τον

Καρλ Λίμπνεχτ και την Ρόζα Λούξενμπουργκ,

δύο από τους σημαντικότερους αριστερούς

ηγέτες αλλά μεταξύ άλλων συνελήφθησαν και

αυτοί και κατά την διάρκεια της κράτησης τους

δολοφονήθηκαν από άνδρες των Φράικορπς

και τα πτώματα τους πετάχτηκαν σε ποτάμι.

Την περίοδο αμέσως μετά την αποτυχημένη

κομμουνιστική εξέγερση, εκτελέσθηκαν επίσης

εκατοντάδες κομμουνιστές. Έτσι για μεγάλο

χρονικό διάστημα το Γερμανικό Κομμουνιστικό

Κόμμα πέρασε στην αφάνεια.

Αυτή την περίοδο εμφανίσθηκαν στην πο­

λιτική σκηνή δύο άνθρωποι, οι οποίοι θα μπο­

ρούσαν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην

πολιτική σκηνή της Γερμανίας αλλά έμελλε να

εξαφανισθούν όταν στο προσκήνιο παρου­

σιάσθηκε ο Αδόλφος Χίτλερ. Ο πρώτος ήταν

ο Άντον Ντρέξλερ, πρώην τεχνίτης στους σι­

δηροδρόμους. Μετριοπαθής και με καλοσυ­

νάτο παρουσιαστικό, δημιούργησε το Κόμμα

Γερμανών Εργατών (DAP) τον Ιανουάριο του

1919.0 δεύτερος ήταν μία πολύ σοβαρότερη

περίπτωση. Ο Ερνστ Ρεμ, ένας καταχθόνιος

άνθρωπος, κοντός, υπέρβαρος, ομοφυλόφιλος,

αντικομφορμιστής, καιροσκόπος. Απεχθανό­

ταν την αστικού τύπου τάξη και θεωρούσε ότι

μπορούσε να εκμεταλλευθεί για ίδιο όφελος

το χάος, το οποίο επικρατούσε στην Γερμανία.

Παρέμεινε στον στρατό μετά την λήξη του πο­

λέμου και συμμετείχε στην διάλυση της Βαυ­

αρικής Κυβέρνησης ως μέλος του Φράικορπς

του Στρατηγού Ρίττερ φον Εππ.

Στον Ρεμ ανατέθηκε από τον στρατό μία

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

μυστική αποστολή. Να συγκεντρώσει όπλα

και πολεμοφόδια σε διάφορα σημεία κοντά

στο Μόναχο και να συντονίσει την εκπαίδευση

φιλο-μοναρχικών και εθνικιστικών στοιχείων

με σκοπό τον σχηματισμό μίας ειδικής μονά­

δας πληροφοριών για τον στρατό. Ο δεκανέας

Αδόλφος Χίτλερ, ο οποίος ανέμενε την από­

λυση του ήταν μεταξύ των επιλεγέντων τον

Φεβρουάριο του 1919. Τον Σεπτέμβριο τ ο υ

ανατέθηκε η πρώτη αποστολή. Να εξετάσει

τι κρύβεται πίσω από το DAP, εντασσόμενος

σε αυτό. Ήταν το 555ο μέλος. Οι θέσεις τ ο υ

Ντρέξλερ άρεσαν στον Χίτλερ. Μιλούσαν για

«καπιταλιστές Εβραίους» και «Μαρξιστική συ­

νομωσία». Ο πρώτος πάντως δεν φαίνεται να

σχημάτισε καλή εικόνα για τον δεύτερο, αφού

τον χαρακτήριζε ως «γελοίο ανθρωπάκο».

Ομως ο γελοίος ανθρωπάκος αποδείχθηκε

άριστος μηχανορράφος και σε συνδυασμό με

την δεινότητα λόγου, που διέθετε κατάφερε να

αυξήσει τον αριθμό των μελών του κόμματος

και το φθινόπωρο του 1920 ήταν αυτός η βασι­

κή προσωπικότητα του DAP, έχοντας παραγκω­

νίσει τον ιδρυτή του. Λίγο αργότερα ο Χίτλερ θα

συνένωνε το DAP με το NSDAP (Εθνικοσοσιαλι-

στικό Κόμμα Γερμανών Εργατών).

Ο Ρεμ αποφάσισε να υποστηρίξει την ανά­

πτυξη του NSDAP. Κατέχοντας την θέση του

επιτελάρχη τ ο υ στρατιωτικού δ ιο ικητή της

περιοχής του Μονάχου φιλοδοξούσε να δημι­

ουργήσει ένα επαναστατικό στρατό, του οποί­

ου θα ηγείτο και που θα αντικαθιστούσε τον

Γερμανικό Στρατό. Πυρήνας αυτού του στρα­

τού θα ήταν μέλη των Φράικορπς και διάφορα

παραστρατιωτικά σώματα, όπως η Βαυαρική

Εθνοφρουρά. Αυτά όμως διαλύθηκαν από

την κυβέρνηση του Βερολίνου στις αρχές του

1921, καθώς ο σκοπός του γινόταν φανερός.

Το κόμμα τ ο υ Χίτλερ τ ο υ έδινε μία δεύτερη

ευκαιρία, θεωρώντας το ως το μέσον επίτευ­

ξης του απώτερου σκοπού του, ο οποίος ήταν

η αναρρίχηση στην εξουσία. Συνέστησε τον

ανερχόμενο αστέρα σε ισχυρές προσωπικότη­

τες όπως οι Στρατηγοί 'Εριχ Λούντεντορφ και

Φραντς Ρίττερ φον Εππ, οι οποίοι προφανώς

εκτίμησαν τις ικανότητες του νέου πολιτικού

ηγέτη αφού σύντομα το χρήμα άρχισε να ρέει

στο ταμείο του NSDAP και συνεπώς οι προο­

πτικές τ ο υ κόμματος ανοίγονταν ευρείες. Ο

Χίτλερ είχε τώρα την δυνατότητα να επεκτεί­

νει την επιρροή του κόμματος του στις λαϊκές

μάζες, που επιζητούσαν σταθερότητα αλλά σε

μία ισχυρή Γερμανία και ένας τρόπος για να το

κάνει ήταν η (στην κυριολεξία) βελτίωση της

εικόνα του κόμματος του.

Πολλοί Γερμανοί της εποχής ήταν συνηθι­

σμένοι και αρέσκονταν στην στρατιωτική ζωή,

στην ομοιόμορφη ενδυμασία και στην φαντα­

σμαγορία, που τις συνόδευε. Αυτό το στοιχείο

μαζί με την πληγωμένη εθνική υπερηφάνεια

ήταν το τέλειο υπόβαθρο για την δημιουργία

μίας ιδεολογίας, η οποία θα συνένωνε τον

μιλιταρισμό με τον εθνικισμό. Σύμβολο αυτής

θα ήταν η ανάστροφη σβάστικα, πανάρχαιο

σύμβολο των θρησκειών της κεντρικής Ασίας

(Ινδουισμός, Βουδισμός). Ο όρος «σβάστικα»

προέρχεται από την σανσκριτική λέξη «σβά-

στι», που σημαίνε ι ε υ η μ ε ρ ί α . Το σύμβολο

αυτό καθεαυτό πριν την υιοθέτηση του από

τον Χίτλερ αντιπροσώπευε θετικές έννοιες

και ήταν συνηθισμένο σε αρχαία νομίσματα

και αντικείμενα, τα οποία έχουν βρεθεί στην

Περσία, την Μεσοποταμία, την Αίγυπτο και

την Ελλάδα. Έχει βρεθεί επίσης σε αρχαία νε­

κροταφεία στο Περού και στο Μεξικό. Από

τα τέλη του 19ου αιώνα πάντως είχε αρχίσει

να συνδέεται με τον γερμανικό εθνικισμό. Ο

τρόπος, που απεικονιζόταν στην εθνικοσο-

σιαλιστική σημαία το έκανε να μοιάζει περί­

που με φλεγόμενο πυρσό. Οι οπαδοί και τα

στελέχη τ ο υ Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμμα­

τος, σύντομα απέκτησαν τον συντετμημένο

τ ί τ λ ο Nazi (Νάτσι στα Γερμανικά, Ναζί στα

ελληνικά) από τον όρο Nationalsozialistiche

(εθνικοσοσιαλιστικό).

Καθώς λοιπόν ο Ναζισμός άρχισε να κερ­

δίζει οπαδούς μέσα σε ένα εύφλεκτο πολιτικό

περιβάλλον χρειαζόταν και την κατάλληλη δυ­

ναμική προστασία. Αυτή ήταν διαθέσιμη στον

Χίτλερ με τα Τάγματα Εφόδου (Sturmabteilung)

ή Ες A (SA) ή Φαιοχίτωνες. Δυναμικοί άνεργοι

πρώην στρατιώτες οι περισσότεροι, που σύ­

χναζαν σε μπυραρίες, μαχαιροβγάλτες και

ταραχοποιοί, ουσιαστικά τραμπούκοι, συνό­

δευαν τους Ναζί ομιλητές στις συγκεντρώσεις

του κόμματος. Τυχόν απόπειρες διακοπής των

ομιλητών ή ενοχλητικές ερωτήσεις από μέλη

του ακροατηρίου αντιμετωπίζονταν πάντο-

Ο Χορστ Βέσσελ επικεφαλής

πορείας εθνικοσοσιαλιστών

στην Νυρεμβέργη, το 1929.

τε με βίαιο τρόπο. Η πολιτική αντιπαράθεση

με τους σοσιαλδημοκράτες και κομμουνιστές

δεν άργησε να εξελιχθεί σε ανοιχτό πόλεμο. Η

πρώτη μάχη έγινε στις 4 Νοεμβρίου 1921 όταν

η απόπειρα των αριστερών να διαλύσουν τους

Ναζί στην μπυραρία Hoffbrauhaus αντιμετω­

πίσθηκε με βίαιη επίθεση των Φαιοχιτώνων, οι

οποίοι, κατά περιγραφή του Χίτλερ, επέπεσαν

σαν λύκοι επί των αντιπάλων τους και τους έδι­

ωξαν από την αίθουσα. Στα τέλη του 1921 ο

ηγέτηςτων Ναζί επεδίωξε μία ακόμη μετωπική

σύγκρουση με τους πολιτικούς αντιπάλους του

στην διάρκεια συνέλευσης της ανεξάρτητης

Βαυαρικής Ένωσης. Οι Φαιοχίτωνες και πάλι

επέδραμαν και διέλυσαν την συνέλευση. Για

το γεγονός αυτό ο Χίτλερ καταδικάσθηκε σε

τρίμηνη φυλάκιση, ποινή από την οποία εξέτισε

ένα μήνα. Την άνοιξη του 1922 ήταν πλέον φα­

νερό ότι χρειαζόταν κάτι πολύ θεαματικότερο

από συμπλοκές σε μπυραρίες και συνελεύσεις

για την προώθηση των σκοπών του NSDAP.

22

Δημιουργία των Ες Ες

Ο αριθμός των Φαιοχιτώνων μεγάλωνε και

μαζί του και η ισχύς της οργάνωσης τους. Αυτή

η εξέλιξη προκαλούσε ανησυχίες στον Χίτλερ,

ο οποίος αισθανόταν ανίκανος να ελέγξει αυτό

τον ιδιωτικό στρατό. Χρειαζόταν μία προσωπική

φρουρά, αφοσιωμένη στον ίδιο με συγκεκριμέ­

να χαρακτηριστικά. Καθαρή γερμανική κατα­

γωγή, εντυπωσιακή εμφάνιση, σωματική ρώμη,

ισχυρός και ακέραιος χαρακτήρας. Αυτή την

εποχή ο Χίτλερ και οι συνεργάτες του περιόδευ­

αν και εκτός Βαυαρίας αποσκοπώντας στην προ­

σέλκυση νέων οπαδών και στελεχών στο κόμμα

τους. Στις αρχές του 1923 η προσωπική σωματο­

φυλακή του Χίτλερ απαρτιζόταν από μόλις δύο

άνδρες, τον Γιόζεφ Μπέρτχολντ και τον Πούλι-

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

ους Σρεκ και έφερε την επωνυμία «Stabwashe»

(Σταμπβάσε - Φρουρά Αρχηγείου). Ο πρώτος

ήταν χαρτοπώλης και ο δεύτερος επαγγελμα­

τίας οδηγός. Τον Μάιο του 1923 σχηματίσθη­

κε μία νέα μονάδα η Stosstrupp (Στοστρουπ

- Ομάδα Κρούσης) Adolf Hitler με αρχηγό τον

Μπέρτχολντ.Τα μέλη της, περίπου τριάντα, ήταν

κυρίως εργάτες ή υπάλληλοι, στρατολογημένοι

από τα Φράικορπς και οι περισσότεροι ανήκαν

και στα Ες Α. «Γερά παλικάρια» όλοι τους δεν

εδίσταζαν να αναμειχθούν ή να προκαλέσουν

συμπλοκές με αντίθετες πολιτικά ομάδες, στις

οποίες εκτός από γροθιές και κλωτσιές χρησι­

μοποιούσαν και άλλα μέσα (μαχαίρια, ρόπαλα,

στυλιάρια). Η αποστολή αυτήςτης πρώτης προ­

σωπικής φρουράς του Χίτλερ δεν διέφερε πολύ

από την επόμενη, η οποία θα σχηματιζόταν λίγα

χρόνια αργότερα. Προστασία του αρχηγού με

κάθε τρόπο. Αυτή την εποχή πάντως το Εθνι-

κοσοσιαλιστικό Κόμμα δεν ξεχώριζε από τους

άλλους δεξιούς και εθνικιστικούς πολιτικούς

σχηματισμούς, οι οποίοι παρ'όλο που εν πολ­

λοίς είχαν παρόμοιες θέσεις ανταγωνίζονταν

έντονα μεταξύ τους.

Τον Αύγουστο του 1923 έγινε μέλος του

κόμματος ο Χάινριχ Χίμμλερ, πρώην ορνιθο-

τρόφος, ένας εμφανισιακά αδιάφορος διο­

πτροφόρος τύπος, ο οποίος θα έφθανε στην

δεύτερη θέση της ιεραρχίας του Γ' Ράιχ και θα

είχε παρόμοιο τέλος με τον αρχηγό του. Γεννη-

υένος το 1900 στο Μόναχο μεγάλωσε σε ένα

τυπικά αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον, στο

οποίο εδέσποζε η πατρική φιγούρα. Ο πατέρας

του ήταν διευθυντής σε φημισμένο γυμνάσιο

του Μονάχου και η οικογένεια του είχε σχέσεις

με την αριστοκρατία καθώς ο νονός του Χά­

ινριχ ήταν πρίγκηπας. Μικροκαμωμένος και

συνεσταλμένος είχε κλίση περισσότερο προς

καλλιτεχνικές και πνευματικές δραστηριότητες

αλλά είχε προσπαθήσει μέσω των γνωριμιών

του πατέρα του να ενταχθεί στον Γερμανικό

Στρατό. Κατετάγη στο 1 Γ Σύνταγμα Βαυα­

ρίας αλλά δεν έλαβε μέρος σε επιχειρήσεις.

Γενικά η στρατιωτική ζωή δεν φάνηκε να του

ταιριάζει. Στο διάστημα 1919-1922 σπούδασε

γεωπονική στο Πολυτεχνείο του Μονάχου και

αυτή την περίοδο απέκτησε το ενδιαφέρον

για τις ειδωλολατρικές θρησκείες των αρχαίων

γερμανικών φυλών και τον αποκρυφισμό. Για

την ζωή και τα έργα Χίμμλερ υπάρχει τεράστια

βιβλιογραφία και περισσότερες λεπτομέρειες

γι' αυτόν είναι έξω από το αντικείμενο αυτής

της σειράς. Αυτός στις 9 Νοεμβρίου θα έφερε

την αυτοκρατορική πολεμική σημαία, κατά την

διάρκεια του αποτυχημένου πραξικοπήματος

του Χίτλερ, που είχε σκοπό την κατάληψη της

Βαυαρίας, επικεφαλής 600 περίπου Φαιοχι-

τώνων. Το πραξικόπημα απέτυχε και έμεινε

γνωστό στην ιστορία ως το «πραξικόπημα της

μπυραρίας του Μονάχου». Η σημαία, η οποία

είχε χρησιμοποιηθεί σε αυτή την απόπειρα θα

αποκτούσε ιερό χαρακτήρα, ονομαζόμενη

«Λάβαρο του Αίματος» και για πολλά χρόνια,

μετά την άνοδο των Ναζί στην εξουσία θα

χρησιμοποιείτο για τον «καθαγιασμό» άλλων

σημαιών. Πολλά μέλη του NSDAP αναγκάσθη­

καν να παραδοθούν στις αρχές αλλά αφέθηκαν

ελεύθεροι σύντομα, κάποιοι λίγοι(16) σκοτώ­

θηκαν και οι αρχηγοί συνελήφθησαν. Οι νεκροί

ήταν αυτοί, οι οποίοι είχαν προτάξει τα στήθη

τους για να μη πάθει τίποτε ο αρχηγός τους.

Όπως ήταν εύλογο θεωρήθηκαν ως μάρτυρες

του κόμματος και μετά την άνοδο των Ναζί

στην εξουσία ουσιαστικά αγιοποιήθηκαν, ενώ

το λάβαρο που κρατούσαν και έφερε το αίμα

τους αναγορεύθηκε σε ιερό αντικείμενο.

Ο Χίτλερ φυλακίσθηκε ξανά και το κόμμα

του τέθηκε εκτός νόμου. Συγκροτούμενος ήταν

και Ρούντολφ Ες. Επίσης εκτός νόμου τέθηκαν

και τα Ες Α αλλά όχι και η Στοστρουπ, η οποία

θεωρήθηκε από την γερμανική κυβέρνηση

ως αμελητέα ποσότητα. Στο διάστημα της φυ­

λάκισης του, ο Χίτλερ έγραψε το περιώνυμο

βιβλίο «Ο Αγών μου». Ο Χίμμλερ, στο διάστημα

αυτό, επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του,

όπου εργάσθηκε ως γραμματέαςτου Γκρέγκορ

Στράσσερ, ο οποίος τον Φεβρουάριο του 1925

διέλυσε το κόμματου (Κίνημα Εθνικής Ελευθε­

ρίας) και το ενσωμάτωσε στο υπό αναδιοργά­

νωση NSDAP.

Μετά την αποφυλάκιση του ο Χίτλερ βρήκε

το κόμμα του διασπασμένο σε μικρές ομάδες,

συχνά αντίπαλες μεταξύ τους. Για την αναδιορ­

γάνωση του χρειαζόταν μία μικρή αριθμητικά

σωματοφυλακή, είκοσι άνδρες σε κάθε μεγάλη

πόλη, οι οποίοι θα του ήταν πλήρως και άνευ

όρων αφοσιωμένοι. Οι άμεσοι συνεργάτες του

ανέλαβαν την στρατολόγηση αυτών των αν-

Ο Χάινριχ Χίμμλερ. Ο πρώην

ορνιθροτρόφος, ο οποίος

θα εξελισσόταν στον νπ'

αριθμόν δύο παράγοντα

του Εθνικοσοσιαλιστικον

καθεστώτος. Έγινε μέλος

τον κόμματος το 1923 και

τοποθετήθηκε επικεφαλής

των Ες Ες το 1929. Τυπικά

ήταν ο Ανώτατος Διοικητής

και των Βάφφεν Ες Ες.

Η φρουρά του διοικητηρίου

του Εθνικοσοσιαλιστικού

Κόμματος, σε μία

αναμνηστική φωτογραφία

του 1930, στο Μόναχο. Στην

πρώτη σειρά δεύτερος από

δεξιά διακρίνεται ο Ζεπ

Ντήτριχ.

δρών αλλά υπό τον Χίμμλερ αυτός ο πυρήνας

σταδιακά θα εξελισσόταν σε μία συμπαγή οντό­

τητα, αποτελούμενη από ανθρώπους τυφλά

πιστούς στον αρχηγό και στα ιδανικά, που αυτός

πρέσβευε. Τον Απρίλιο του 1925 ο Σρεκ άρχισε

να σχηματίζει την νέα σωματοφυλακή, η οποία

θα ονομαζόταν αρχικά Schutzkommando και

στην συνέχεια Schutzstaffel (Ομάδα ή Φρου­

ρά Προστασίας). Τα αρχικά της θα ήταν SS (Ες

Ες). Η επανεμφάνιση όμως των Ες Α το 1926

θα διατηρούσε το μικρότερο αυτό σώμα στο

παρασκήνιο. Πάντως από το Σεπτέμβριο του

1925 ο Σρεκ απέστειλε εγκύκλιο στις τοπικές

οργανώσεις του κόμματος ζητώντας τους να

σχηματίσουν δεκαμελείς ομάδες, όπως οριζό­

ταν από τα Ες Α. Τα κριτήρια κατάταξης ήταν:

Ύψος τουλάχιστον 1.70, ηλικία μεταξύ 25 και

35 ετών, βεβαίωση από τις τοπικές αστυνομι­

κές αρχές περί μόνιμης διαμονής στον κάθε

τόπο για τουλάχιστον πέντε χρόνια, σύσταση

από δύο μέλη του κόμματος, καλή φυσική κα­

τάσταση και υγεία. Δεν θα γίνονταν δεκτοί οι

καιροσκόποι, οι φαφλατάδες, οι μπεκρήδες και

οι έχοντες δοσοληψίες με τον νόμο. Αργότερα

ο Σρεκ αντικαταστάθηκε από τον Μπέρτχολντ

και αυτός, τον Μάρτιο του 1927 από τον βοηθό

του, Έντουαρντ Χάιντεν. Ως έμβλημα της νέας

οργάνωσηςτου Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος

επελέγη το διπλό S από τα αρχικά του τίτλου της

οργάνωσης.Το έμβλημα όμως είχε και συμβο­

λικό χαρακτήρα αφού παρέπεμπε στο ρουνικό

σύμβολο (Sig) της νίκης.

Τα Ες Α δεν έβλεπαν με καλό μάτι τα Ες Ες

και εφρόντιζαν να τα διατηρούν υπό τον έλεγχο

τους, συχνά αναθέτοντας τους υποτιμητικά κα­

θήκοντα. Το 1928 τα Ες Ες αριθμούσαν ακόμη

μόλις 280 μέλη και ουσιαστικά ήταν υποταγ­

μένα στον γενικό διοικητή των Ες Α, Φραντς

Φέφφερ φον Σόλομον. Ο Χίτλερ διέκρινε τις

οργανωτικές ικανότητες του Χίμμλερ και τον

όρισε υπαρχηγό του σώματος, αναβαθμίζοντας

τον Ιανουάριο του 1929 με την αναγόρευση του

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

ως Εθνικό Αρχηγό (Reichsfuhrer), απονέμο­

ντας του και τον βαθμό του Ταξιάρχου των Ες

Ες (SS-Oberfuhrer). Για τα Ες Α, ο άχρωμος γρα­

φειοκράτης δεν φαινόταν να αποτελεί απειλή,

όμως ο πρώην ορνιθοτρόφος, ηγούμενος τώρα

1000 περίπου ανδρών είχε και αυτός τα σχέδια

του. Αρχικά εφρόντισε να κάνει τους δικούς

του άνδρες να ξεχωρίζουν από τους Φαιόχι-

τωνες. Εκτός από τα φυλετικά και άλλα κριτή­

ρια οι άνδρες των Ες Ες θα φορούσαν μαύρες

στολές, πηλίκια και γραβάτες και οι άκρες των

περιβραχιονίων με την σβάστικα θα ήταν μαύ­

ρες. Πρέπει να τονισθεί ότι αυτή την περίοδο

σε σύγκριση με τα Ες Α, ο Γερμανικός Στρατός

αντιμετώπιζε θετικά τα Ες Ες. Στα τέλη του 1930

ο Χίτλερ έδειξε φανερά τις προθέσεις ορίζο­

ντας την πλήρη ανεξαρτητοποίηση των Ες Ες

από τα Ες Α. Ακόμη όμως δεν ήταν σε θέση

να προχωρήσει στην πλήρη υποταγή τους σε

αυτόν.Το φθινόπωρο του 1930 ο φον Σόλομον

παραιτήθηκε από την ηγεσία των Ες Α. Ο Χίτλερ

ανέλαβε την γενική αρχηγία της οργάνωσης και

στην θέση του αρχηγού του γενικού επιτελεί­

ου αυτής τοποθέτησε τον Ερνστ Ρεμ, ο οποίος

εκείνη την εποχή ευρισκόταν στην Βολιβία

αλλά επανήλθε αμέσως μόλις ειδοποιήθηκε

από τον Χίτλερ.

Ανοδος του Χίτλερ στην εξουσία και ανάπτυξη των Ες Ες

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, η Γερμα­

νία ευρισκόταν στο χείλος του εμφυλίου πολέ­

μου. Το Κομμουνιστικό Κόμμα ευρισκόταν και

πάλι στο προσκήνιο των πολιτικών εξελίξεων

και στις εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν στην

δεκαετία του 1920 επέδειξαν σταθερή άνοδο

της δύναμης του με ισχυρή παρουσία στο Ρά-

ιχσταγκ. Μάλιστα και στις τρεις περιπτώσεις

είχαν καταφέρει να εκλέξουν περισσότερους

βουλευτές απ'ότι οι Εθνικοσοσιαλιστές.

Εκτός όμως από την αξιόλογη παρουσία

στο κοινοβούλιο, οι αριστερές πολιτικές δυ­

νάμεις είχαν σχηματίσει ένοπλες παραστρα­

τιωτικές ομάδες τις οποίες τα Ες Α και Ες Ες

αντιμετώπιζαν με την βία. Στους δρόμους

διεξάγονταν οδομαχίες και υπήρχαν νεκροί

και τραυματίες και από τις δύο πλευρές. Η κα­

τάσταση βόλευε το NSDAP, ειδικά ενόψει των

νέων εκλογών, το οποίο διατυμπάνιζε ότι ήταν

σε θέση, και μόνο αυτό, να δώσει ένα τέλος

στην αναρχία και στα προβλήματα του γερμα­

νικού λαού. Οι νεκροί από τις συγκρούσεις αυ­

τές φυσικά θεωρούνταν ήρωες από τις δύο πα­

ρατάξεις. Ένας από τους πρώτους ήρωες του

Ναζιστικού Κόμματος ήταν ο Χορστ Βέσσελ, ο

οποίος πυροβολήθηκε από κομμουνιστές στις

14 Ιανουαρίου 1930 και υπέκυψε στα τραύ­

ματα του εννέα ημέρες αργότερα, θάφτηκε

με τιμές εθνομάρτυρα και το εμβατήριο, το

οποίο είχε συνθέσει έγινε ο ύμνος του κόμμα­

τος. Πα το συγκεκριμένο επεισόδιο πάντως ο

Βρετανός συγγραφέας Κρις Μπίσοπ αναφέρει

ότι ο Χορστ Βέσσελ ήταν ένας «παλληκαράς»

της νύχτας και εξασκούσε το «επάγγελμα» του

νταβατζή και ότι πυροβολήθηκε μεν από κομ­

μουνιστή αλλά αυτό έγινε σε καυγά για την

διεκδίκηση της είσπραξης «κοριτσιού», που ο

Βέσσελ θεωρούσε δική του.

Αυτά τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του

1930 ο Χίτλερ δεν είχε μόνο να παλέψει για την

άνοδο του στην εξουσία με άλλες πολιτικές δυ­

νάμεις. Ήταν υποχρεωμένος να εξουδετερώσει

και τις διάφορες φατρίες μέσα στο κόμμα. Σε

αυτές τις προσπάθειες τα Ες Ες είχαν πάντοτε

πρωταγωνιστικό ρόλο, ευρισκόμενα συνεχώς

στο πλευρό του.

Στις 30 Ιανουαρίου 1933, ημέρα Δευτέρα,

ο Αδόλφος Χίτλερ ορκίσθηκε Καγκελάριος της

Γερμανίας επικεφαλής κυβέρνησης συνασπι­

σμού μεταξύ του NSDAP και του Γερμανικού

Λαϊκού Εθνικού Κόμματος του Φραντςφον Πά-

πεν, ο οποίος είχε πείσει τον Χίντενμπουργκ να

δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης

στον Χίτλερ. Είχε προηγηθεί μία συνηθισμένη

περίοδος πολιτικής αστάθειας στην διάρκεια

της οποίας δεν είχε υπάρξει δυνατόν να σχη­

ματισθεί βιώσιμη κυβέρνηση. Το Εθνικοσοσι-

αλιστικό Κόμμα πάντως από τις εκλογές του

Ιουλίου του 1932 είχε αναδειχθεί το ισχυρότε­

ρο κόμμα με 230 έδρες. Τα Ες Ες αριθμούσαν

τώρα 52.000 άνδρες από 2727 το 1930. Αλλά

και των Ες Α η δύναμη είχε αυξηθεί. Έφθαναν

τώρα τα 3.000.000 πάντοτε υπό την ηγεσία

του Ερνστ Ρεμ.

Ο Χίμμλερ ανέλαβε την θέση του αρχηγού

της Πολιτικής Αστυνομίας της Βαυαρίας και

σταδιακά απέκτησε τον έλεγχο των αστυνο­

μικών αρχών ολόκληρης της Γερμανίας εκτός

Μέλη της πρώτης

σωματοφυλακής του

Χίτλερ (Stosstrupp).

Ήταν ο πρόδρομος της

Schutz Staffel (Ομάδας

Προστασίας). Σε αντίθεση

με τους φαιοχίτωνες των «Ες

Α» τα Ες Ες από την αρχή

της δημιουργίας τους δεν

προορίζονταν να εξελιχθούν

σε μία μαζική οργάνωση

αλλά μάλλον σε μία μικρή

αφοσιωμένη στον αρχηγό

της ελίτ.

της Πρωσίας, όπου Υπουργός Εσωτερικών ήταν

ο Χέρμαν Γκαίρινγκ. Εξάδελφος εξ αγχιστεί­

ας αυτού ήταν ο Ρούντολφ Ντιλς, μέλος του

NSDAP και μανιακός πυρομανής. Αυτός έπει­

σε τον Γκαίρινγκ για την ανάγκη ύπαρξης μίας

μυστικής αστυνομικής δύναμης με σκοπό τον

έλεγχο των δραστηριοτήτων των κομμουνι­

στών. Ένα από τα μέσα, που χρησιμοποίησε

ήταν ο εμπρησμός του κτιρίου της Γερμανικής

Βουλής (Reichstag) στις 27 Φεβρουαρίου 1933,

πράξη για την οποία κατηγορήθηκαν οι κομ­

μουνιστές. Αφορμή γι'αυτό ήταν η παρουσία

μέσα στο κτίριο του Ολλανδού κομμουνιστή

ακτιβιστή Μαρίνους φαν ντερ Λούμπε. Με ει­

δικό διάταγμα εξοπλίσθηκαν επισήμως 25.000

μέλη των Ες Α και 15.000 των Ες Ες. Με το ίδιο

διάταγμα δινόταν η εξουσία στις αστυνομικές

αρχές να συλλαμβάνουν οποιονδήποτε θεω­

ρείτο ως εχθρός του κράτους. Έτσι λοιπόν ου­

σιαστικά αποκτούσε πλήρη και ανεξέλεγκτη

ισχύ και καταλύονταν οι ατομικές ελευθερίες.

Οι μαυροφορεμένοι άνδρες των Ες Ες έκαναν

για πρώτη φορά αισθητή την παρουσία τους

σε εθνικό επίπεδο μετά το ειδικό διάταγμα της

28ης Φεβρουαρίου. Μαζί με τους Φαιοχίτω-

νες εισέβαλαν σε χιλιάδες σπίτια σε όλη την

χώρα, συλλαμβάνοντας μέλη και οπαδούς του

Κομμουνιστικού κόμματος αλλά και άλλους

"ενοχλητικούς τύπους".

Ο εμπρησμός του Ράιχσταγκ έδωσε επίσης

στον Χίτλερ την δυνατότητα να διατάξει συλλή­

ψεις ακόμη και μελών του NSDAP με αριστερές

ιδέες και να δημιουργήσει τα πρώτα στρατόπε­

δα συγκέντρωσης. Το Κομμουνιστικό Κόμμα

τέθηκε υπό διωγμό και 4.000 μέλη του συνε­

λήφθησαν. Ο Χίτλερ έπεισε επίσης τον γηραιό

Γερμανό Πρόεδρο να διαλύσει την βουλή και

να προκηρύξει νέες εκλογές για τις 6 Μαρτίου.

Μετά από μία προεκλογική περίοδο στην οποία

κυριάρχησε η νομιμοποιημένη βία των Εθνικο-

σοσιαλιστών το κόμμα τους αναδείχθηκε και

πάλι πρώτο με ποσοστό 43,9% αλλά χωρίς να

κατακτά την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών.

Ξεπερνώντας αυτό το εμπόδιο, στις 23 Μαρ­

τίου ο Χίτλερ κατάφερε να ψηφισθεί από το

Ράιχσταγκ ειδική πράξη, που επέτρεπε στην

26

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

κυβέρνηση, για διάστημα τεσσάρων ετών, να

θεσπίζει νόμους χωρίς την έγκριση της Εθνικής

Αντιπροσωπείας. Για να ψηφισθεί αυτή πράξη

χρειάσθηκε και η υποστήριξη του Καθολικού

Κόμματος του Κέντρου, αφού ο ηγέτης του

Λούντβιγκ Κάας έλαβε προφορικές εγγυήσεις

για την απρόσκοπτη συνέχιση λειτουργίας της

Καθολικής Εκκλησίας. Το οξύμωρο είναι ότι τις

επόμενες τετραετίες, και για όσο στην εξουσία

ευρίσκονταν οι Ναζί, ψηφιζόταν από το Ράι-

χσταγκ η ίδια πράξη.Το επόμενο βήμα ήταν να

τεθούν εκτός νόμου το Κομμουνιστικό Κόμμα

και άλλα κεντροαριστερά κόμματα, να αυτοδια­

λυθούν τα άλλα κόμματα, τα εργατικά συνδικά­

τα να ενσωματωθούν σε κρατικά ελεγχόμενες

οργανώσεις και να αφαιρεθεί η αυτονομία των

τοπικών κρατιδίων, τα οποία αποτελούσαν την

Γερμανική Ομοσπονδία. Επίσης ο Χίτλερ στα­

διακά εξαφάνισε από το προσκήνιο τον πρώ­

ην Καγκελάριο, Φραντς φον Πάπεν, ο οποίος

είχε συμβάλει σημαντικά στην άνοδο του στην

εξουσία και κατείχε την θέση του Αντι-Καγκε-

λαρίου. Πάντως δεν φάνηκε τελείως αγνώμων

εναντίον του και αργότερα τον τοποθέτησε

στην θέση του πρεσβευτή στην Βιέννη, από την

οποία εργάσθηκε για την ενσωμάτωση της χώ­

ρας στην Γερμανία. Από το 1939 μέχρι το 1944

ο φον Πάπεν ήταν πρεσβευτής της Γερμανίας

στην Τουρκία. Είχε επίσης στενές σχέσεις με τα

ανώτατα κλιμάκια της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλη­

σίας. Πέθανε το 1969. Περαιτέρω ανάλυση της

πολιτικής κατάστασης, η οποία οδήγησε στην

άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία ξεφεύγει από

το θέμα αυτού του έργου. Είναι όμως αξιοση­

μείωτο ότι εκτός από τον τελευταίο και οι άλλοι

εξέχοντες Γερμανοί πολιτικοί της εποχής, του

χώρου της «κεντροδεξιάς» οραματίζονταν ένα

κράτος με αυστηρή πειθαρχία, περιορισμένες

ατομικές ελευθερίες και πρωταγωνιστικό ρόλο

των Ενόπλων Δυνάμεων. Προφανώς λοιπόν ο

Αδόλφος Χίτλερ αποδείχθηκε, ας μας επιτραπεί

η έκφραση, ο πιο καπάτσος και κατάφερε αυτό,

που οι άλλοι ονειρεύονταν και μετά απλώς τους

έβγαλε από την μέση.

Βεβαίως όλα αυτά δεν είναι βέβαιο ότι εί­

χαν προσχεδιασθεί από τον ίδιο. Περισσότερο

φαίνεται ότι ήταν σε θέση να εκμεταλλευθεί

καλύτερα την διαμορφωμένη κατάσταση και

οπωσδήποτε ούτε αυτός περίμενε ίσως ότι θα

κατακτούσε την εξουσία τόσο εύκολα. Ουσια­

στικά μία εξουσία, η οποία του προσφέρθηκε

και φυσικά με την υποστήριξη της πλειοψη­

φίας του γερμανικού λαού δεν είχε παρά να

την δεχθεί. Έχοντας καταφέρει να πείσει τον

γερμανικό λαό ότι κάτω από την καθοδήγηση

του και με την εφαρμογή του προγράμματος

των Εθνικοσοσιαλιστών η Γερμανία θα ξεπερ­

νούσε το οικονομικό αδιέξοδο, η ανεργία και η

ανέχεια θα εξαφανίζονταν και στην θέση τους

θα βασίλευε η ευημερία. Υποσχόταν να επανα­

φέρει την χώρα στην παλαιά ηγετική της θέση

και ουσιαστικά φάνταζε σαν Μεσσίας για τους

Γερμανούς. Δυστυχώς γι'αυτούς όμως τα πράγ­

ματα θα ακολουθούσαν διαφορετική οδό.

Στις 26 Απριλίου, με ειδικό διάταγμα ιδρύ­

θηκε η Gehaime Staatspolizei (Μυστική Κρα­

τική Αστυνομία), η διαβόητη Γκεστάπο. Πρώ­

τος αρχηγός της ήταν ο Ντιλς αλλά την θέση

εποφθαλμιούσε ο Χίμμλερ, ο οποίος εξήλθε

νικητής από την προσωπική σύγκρουση και

ο Ντιλς αναγκάσθηκε το φθινόπωρο του 1933

να εγκαταλείψει την χώρα. Ή δ η αυτή την πε­

ρίοδο τα Ες Ες χωρίζονταν σε δύο διακριτές

ομάδες. Τα Allgemaine-SS (Γενικά Ες Ες), τα

οποία απαρτίζονταν κυρίως από προσωπικό

Οι πρώτοι εθελοντές της

Ομάδας Προστασίας (Ες Ες),

το 1925.

Άνδρες των

Τοτενκοπφβερμπέντε σε

αναμνηστική φωτογραφία.

Ο Άικε κατάφερε να

αναπτυχθεί ένα ισχυρό

πνεύμα συντροφικότητας

μεταξύ τους, θεωρώντας

ότι αυτό είναι απαραίτητο

στοιχείο για την

δημιουργία μίας αξιόπιστης

στρατιωτικής μονάδας.

«μερικής απασχόλησης» και είχαν αστυνομικά

καθήκοντα και τα νεοϊδρυθέντα Bewaffnete-SS

(Ένοπλα Ες Ες), τα οποία ήταν σχηματισμοί με

στρατιωτική οργάνωση, απαρτιζόμενοι από

προσωπικό «πλήρους απασχόλησης».

Ο Χίτλερ ήταν λοιπόν Καγκελάριος. Με

την ανοχή της πλειοψηφίας της βουλής είχε

αποκτήσει σχεδόν δικτατορικές εξουσίες αλλά

υπήρχε ακόμη ο Χίντενμπουργκ, ο οποίος

συνέχιζε να είναι ένα σύμβολο για όλο για το

γερμανικό έθνος και το Κομμουνιστικό Κόμ­

μα συνέχιζε να είναι απειλή για την πολιτική

του. Ακόμη υπήρχε και ο Γερμανικός Στρατός

του οποίου ο ρόλος και οι δυνατότητες ήταν

ακόμη ασαφείς. Ανησυχούσε συνεπώς για

την προσωπική του ασφάλεια. Από τις αρχές

του 1933 είχε αποφασίσει ότι χρειαζόταν μία

δική του φρουρά Πραιτοριανών, την οποία θα

αποτελούσαν άνδρες πλήρως αφοσιωμένοι

σε αυτόν, θεωρώντας ότι η προστασία, την

οποία του προσέφεραν οι κρατικές υπηρεσίες

ασφαλείας ήταν ανεπαρκής. Χρειαζόταν μία

φρουρά, μετεξέλιξη της Stossstrupp, η οποία

όμως θα έπρεπε να οργανωθεί με βάση τα νέα

καθήκοντα του. Περίπου δύο μήνες μετά την

άνοδο του στην εξουσία, διέταξε την δημι­

ουργία ενός νέου σχηματισμού των Ες Ες σε

στρατιωτικά πρότυπα με κύριο ρόλο την συ­

νοδεία του οπουδήποτε θα ευρισκόταν μέσα

στην Γερμανία. Η αποστολή ανατέθηκε σε ένα

στενό συνεργάτη του, τον Γιόζεφ (Ζεπ) Ντήτριχ.

Αυτός ήταν ένας γεροδεμένος μετρίου ανα­

στήματος άνδρας, με συμμετοχή ως επιλοχίας

του πυροβολικού στον Μεγάλο Πόλεμο ενώ

για κάποιο διάστημα είχε διατελέσει και μέλος

πληρώματος τεθωρακισμένου οχήματος. Μετά

είχε δουλέψει ως παραγιός αρτοποιού, αγροτι­

κός εργάτης, σερβιτόρος, οδηγός αλλά από το

1929 ήδη έφερε τον βαθμό του συνταγματάρ­

χη των Ες Ες ως ανταμοιβή των προσπαθειών

του οργάνωσης των Ες Ες στην Νότιο Βαυαρία.

Το 1934 θα έφθανε στον βαθμό του στρατη­

γού. Ο Ντήτριχ κινήθηκε με ιδιαίτερο ζήλο και

στις 17 Μαρτίου του 1933 ιδρύθηκε μία νέα

Φρουρά από 120 άνδρες, όλοι εθελοντές και

επιλεγμένοι με αυστηρά κριτήρια, κάποιοι από

τους οποίους ανήκαν προηγουμένως στην

Stossstrupp. Στα μέσα Μαΐου η μονάδα αναδι­

οργανώθηκε, αποτελούμενη από τρεις λόχους

και τα καθήκοντα της επεκτάθηκαν σε αστυνο­

μικές και αντιτρομοκρατικές δραστηριότητες.

Στους επόμενους μήνες η μονάδα θα μεγάλωνε

ακόμη περισσότερο με την προσθήκη τριών

ακόμη λόχων.

Η δημιουργία αυτής της μονάδας, με όλα τα

ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μέσα στον γενι­

κότερο οργανισμό των Ες Ες αλλά προερχόμε­

νη από αυτά μπορεί να αποδοθεί σε μια προϋ­

πάρχουσα ανάγκη. Την προστασία του Χίτλερ

και των ηγετών του Ν DAP κατά την διάρκεια

της περιόδου της πάλης για την άνοδο στην

εξουσία. Μέχρι το 1932, όπως είδαμε η οργά­

νωση ήταν ένας μικρός αλλά επίλεκτος κλάδος

των Ες Α. Ένα χρόνο αργότερα ο αριθμός των

μελών τους ξεπερνούσε τις 50.000 και συνεχώς

μεγάλωνε ενώ στην κυριολεξία τα διάφορα

τοπικά γραφεία δεν προλάβαιναν να ελέγξουν

τα δικαιολογητικά των αιτήσεων. Στις αρχές του

1933 μάλιστα ο Χίμμλερ είχε αναγκασθεί να δι­

ατάξει την προσωρινή διακοπή εγγραφής νέων

μελών ώστε να γίνει ένα «ξεσκαρτάρισμα» των

χιλιάδων «μη προσοντούχων», οι οποίοι είχαν

γραφτεί στην οργάνωση για διάφορους άλλους

λόγους εκτός από την τυφλή πίστη στα ιδανι­

κά του Εθνικοσοσιαλισμού. Η περίοδος αυτή

χαρακτηριζόταν από μία πυρετώδη δραστη­

ριότητα του κόμματος και τα Ες Ες έτειναν να

γίνουν απλώς μία εξευγενισμένη έκδοση των

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

Ες Α με τα μέλη των κατά τόπους οργανώσεων

να είναι περισσότερο πιστά στους τοπικούς

αρχηγούς παρά στον Χίμμλερ και στον Χίτλερ.

Οι εθελοντές που τα στελέχωναν υπερείχαν

οπωσδήποτε των Φαιοχιτώνων σε ποιότητα και

πειθαρχία αλλά δεν αποτελούσαν αδιάκριτα

το υλικό από το οποίο ο Χίτλερ επιθυμούσε

να είναι φτιαγμένη η προσωπική του φρουρά.

Πολλοί από τους ανθρώπους, που τα στελέχω­

σαν αυτή την περίοδο ήταν πρώην μέλη των

Ί)ράικορπς, παλαιοί πολεμιστές του Μεγάλου

Ευρωπαϊκού Πολέμου και με διακρίσεις στα πε­

δία των μαχών. Η ζωή ως μέλη των παραστρατι­

ωτικών οργανώσεων οι οποίες πρωταγωνίστη­

σαν στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας μέχρι

τις αρχές της δεκαετίας του 1920 τους είχαν

προικίσει με χαρακτηριστικά, τα οποία ταίρια­

ζαν σε μεγάλο ποσοστό με αυτά, που ζητούσε

ο Χίμμλερ και σε ακόμη μεγαλύτερο με αυτά

που ζητούσε ο Ρεμ. Φανατική αφοσίωση στον

αρχηγό, αίσθηση ότι ανήκουν σε μία ομάδα και

πίστη ότι μπορούν να επιτύχουν τους σκοπούς

τους ασκώντας βία προς πάσα κατεύθυνση. Πά­

ντως στην περίοδο 1933 - 1935 εκδιώχθηκαν

από τα Ες Ες περίπου 60.000 μέλη για διάφο­

ρους λόγους (υποψίες για εβραϊκή καταγωγή,

διάπραξη διαφόρων αδικημάτων του κοινού

ποινικού δικαίου, ομοφυλοφιλία, αλκοολισμός,

συμπεριφορά που δεν ήταν σύμφωνη με τα

εθνικοσοσιαλιστικά πρότυπα).

Οι εκκαθαρίσεις αυτές σκοπό είχαν να κά­

νουν τα Ες Ες ένα ομοιογενή οργανισμό. Αλλά

ο Χίμμλερ επιθυμούσε κάτι περισσότερο.

Επιθυμούσε τα Ες Ες να γίνουν «Τάξη» και όχι

απλώς οργάνωση. Να δημιουργηθεί μία κοινή

νοοτροπία, ένα ενιαίο πνεύμα, ένας κώδικας

τιμής. Το πρότυπο υπήρχε. Η οργάνωση των

Ιησουϊτών. Εξ άλλου συχνά ο Χίτλερ αναφερό­

ταν για τον Χίμμλερ με το προσωνύμιο «ο δικός

μου Ιγνάτιος Λογιόλα». Αυτή η αμφιλεγόμενη

οργάνωση είχε τα στοιχεία, τα οποία επιζητού­

σε και ο Ραϊχσφύρερ. Τυφλή υπακοή, λατρεία

της οργάνωσης.

Η μονάδα του Ντήτριχ λίγο μετά την δημι­

ουργία της μεταφέρθηκε στο κτίριο, το οποίο

παλαιότερα στέγαζε τους υποψήφιους αξι­

ωματικούς του Αυτοκρατορικού Στρατού σε

προάστιο του Βερολίνου. Στην συνέχεια οι άν­

δρες του Γερμανικού Στρατού, οι οποίοι παρα-

δοσιακά είχαν το καθήκον της φρούρησης της

Καγκελαρίας εκτοπίσθηκαν στο εξωτερικό του

μεγάλου κτιρίου. Στο εσωτερικό εβρίσκονταν

μόνο οι μαυροφορεμένοι εκλεκτοί του Ντή­

τριχ. Οι επίσημοι επισκέπτες ήταν υποχρεωμέ­

νοι να περνούν από διαδοχικά σημεία ελέγχου

επανδρωμένα από αυτούς, οι οποίοι δεν είχαν

αναλάβει μόνο καθήκοντα φρούρησης του

Καγκελάριου, προς τον οποίο προσωπικά θα

έδιναν όρκο αφοσίωσης. Τους επισκέπτες του

Χίτλερ περιποιούνταν και σερβίριζαν οι ίδιοι,

αντικαθιστώντας τις άψογες μαύρες στολές

τους με εξ ίσου άψογες άσπρες μπλούζες. Και

όταν ο Χίτλερ είχε κάπου να πάει, το αυτοκίνητο

του συνοδευόταν πάντοτε από μερικές ανοιχτές

λιμουζίνες, γεμάτες με πάνοπλους μαυροφορε­

μένους νεαρούς γίγαντες. Οι φρουροί του Γερ­

μανικού Στρατού σιγά - σιγά απομακρύνθηκαν

και από το εξωτερικό της Καγκελαρίας. Δεν θα

περνούσε πολύς καιρός πριν οι δύο ένοπλοι

μαυροφορεμένοι φρουροί, που έμοιαζαν με

αστραφτερά αγάλματα έξω από την τεράστια

μπρούτζινη θύρα της Καγκελαρίας γίνουν ανα­

πόσπαστο τμήμα της όλης εικόνας.

Στις 31 Αυγούστου ήταν προγραμματισμέ­

νο να γίνει μία μεγάλη κομματική συγκέντρωση

για να εορτασθεί η άνοδος των Εθνικοσοσι-

αλιστών στην εξουσία. Ήταν μία περίσταση

κατάλληλη για να ανακοινωθεί από τον Γερ-

Ο Χίτλερ χαιρετά τον

Ζεπ Ντήτριχ κατά την

διάρκεια των εορταστικών

εκδηλώσεων για την τέταρτη

επέτειο από την άνοδο των

Ναζί στην εξουσία, στις 30

Ιανουαρίου 1937.

Η είσοδος του στρατώνα

του Συντάγματος

Λαϊμπσταντάρτε στο

Λιχτερφέλντε - Βεστ τον

Βερολίνου.

μανό Καγκελάριο ο σχηματισμός του Συντάγ­

ματος Ες Ες «Άντολφ Χίτλερ». 0 Ζεπ Ντήτριχ

με το «αρμόζον» τελετουργικό παρέλαβε το

λάβαρο της νέας μονάδας και τα μέλη της

απέκτησαν το προνόμιο να φέρουν τον τίτλο

«Αδόλφος Χίτλερ» σε περιπήχιο στο αριστερό

μανίκι της στολής τους. Ο τελικός τίτλος της

θα ήταν «Leibstandarte SS Adolf Hitler* (Λαϊ­

μπσταντάρτε Ες Ες Αδόλφος Χίτλερ) δηλαδή

«Σωματοφυλακή Ες Ες του Αδόλφου Χίτλερ».

Στις 9 Νοεμβρίου του 1933, στην δέκατη επέ­

τειο του πραξικοπήματος της «Μπυραρίας

του Μονάχου» οι άνδρες της μονάδας έδωσαν

ένα ιδιαίτερο όρκο, ο οποίος θα τους συνέδεε

με τον Φυρερ τους ολοκληρωτικά. Η μονάδα

αυτή είχε μοναδικά χαρακτηριστικά μέσα στην

όλη οργάνωση των Ες Ες. Δεν ήταν υπόλογη

ούτε σε κρατικά ούτε σε κομματικά όργανα

ούτε καν στον Χίμμλερ. Ανήκε μόνο στον Χίτ­

λερ και ο όρκος της αναφερόταν σε αυτόν προ­

σωπικά. Μία πραγματική ομάδα Πραιτοριανών.

Χωρίς ακόμη να είναι αρχηγός του κράτους και

χωρίς τυπικά νομικό στήριγμα, ο Χίτλερ είχε

δημιουργήσει τον δικό του στρατό. Ο Γιόζεφ

Ντήτριχ ποτέ δεν θα έδινε ιδιαίτερη σημασία

στις εντολές του Ραϊχσφύρερ και οι πύλες των

στρατώνων της Λαϊμπσταντάρτε θα ήταν κλει­

στές γι'αυτόν. Ο διοικητής της Λαϊμπσταντάρτε

ποτέ του δεν έκρυψε την αντιπάθεια του για

τον Χίμμλερ, τον οποίο συχνά θα κατηγορούσε

για χρηματισμό από διάφορες προελεύσεις και

για μόνιμη προσπάθεια να γίνει αυτός αρχηγός

στην θέση του αρχηγού. Ο σχεδόν άξεστος και

αθυρόστομος αλλά ευθύς Ζεπ, έχοντας την

υποστήριξη του αρχηγού του θα ήταν πάντοτε

ένα πολύ μυτερό αγκάθι για τον Χίμμλερ στην

ακατάπαυστη προσπάθεια του για απόκτηση

όσο το δυνατόν περισσότερης ισχύος.

Ο Χίμμλερ, πάντως, έχοντας ξεκινήσει την

προσπάθεια για την ισχυροποίηση της δικής

του θέσης μέσω της ισχυροποίησης του Να­

ζιστικού Κόμματος, συγκέντρωνε γύρω του

ανθρώπους με τις ίδιες φιλοδοξίες και κατάλ­

ληλους χαρακτήρες. Ίσως ο σημαντικότερος

από αυτούς ήταν οΤέοντορ Άικε, ο οποίος θα

πρωταγωνιστούσε στην διάλυση των Ες Α. Κα­

θώς, όπως προαναφέραμε, η οργάνωση αυτή

γιγαντονόταν, ο Χίτλερ είχε αρχίσει να ανησυχεί

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

βλέποντας την ως εν δυνάμει αντίπαλο στις βλέ-

ψειςτου. Ο Ρεμ και οι οπαδοίτου λειτουργούσαν

ως κράτος εν κράτει και οι ακραίες θέσεις και

δράση τους εμπόδιζαν τον Χίτλερ να κερδίσει

την εμπιστοσύνη του Γερμανικού Στρατού και

των μετριοπαθών τμημάτων του γερμανικού

λαού, στοιχείο απαραίτητο για την υλοποίηση

των σχεδίων του. Ο Ρεμ ουσιαστικά ζητούσε

μία δεύτερη επανάσταση μετά την οποία οι

Φαιοχίτωνες του θα ήταν αυτοί οι Γερμανικός

Στρατός.Στιςτάξειςτηςοργάνωσης ήδη εκφρά­

ζονταν ανοικτά απόψεις δυσαρέσκειας για τον

Φύρερ, του οποίου η μεθοδική πολιτική δεν

ήταν αρεστή στους Φαιόχιτωνες, οι οποίοι ήταν

άνθρωποι των «έργων».

Οι Φαιοχίτωνες θεωρούσαν ότι ο «Αδόλ­

φος τους» τους είχε προδώσει. Αυτοί, οι οποίοι

ήταν ο στρατός της εθνικοσοσιαλιστικής επα­

νάστασης δεν θεωρούνταν ότι υπολογίζονταν

σοβαρά μέσα στο εθνικοσοσιαλιστικό κράτος.

Είχαν γαλουχηθεί με την ιδέα της κατάληψης

της εξουσίας με επανάσταση. Αυτό όμως είχε

γίνει με νόμιμες και συνταγματικές διαδικασίες

και το κόμμα τους έδειχνε να μη έχει διάθεση

να ενοχλήσει τις παραδοσιακές ένοπλες δυ­

νάμεις. Αυτοί θεωρούσαν ότι έπρεπε να γίνει

συγχώνευση μαζί τους ώστε να προκύψει ο

Εθνικοσοσιαλιστικός Στρατός και γενικός αρ­

χηγός αυτού θα ήταν φυσικά ο Ερνστ Ρεμ. Εξ

άλλου οι Φαιοχίτωνες με 500.000 μέλη πρώτης

νραμμής διέθετε πενταπλάσια αριθμητική ισχύ

από την Ράιχσβερ. Ο Ρεμ μάλιστα είχε αρχίσει

διαπραγματεύσεις ανώτατα κλιμάκια του Γερ-

αανικού Στρατού προς αυτή την κατεύθυνση.

Επίσης μετά την τοποθέτηση του ως υπουργός

άνευ χαρτοφυλακίου συναντήθηκε και με τον

Γάλλο στρατιωτικό ακόλουθο με σκοπό την

διαμόρφωση διεθνούς νομικού πλαισίου, με

το οποίο θα επιτρεπόταν στην Γερμανία να δη­

μιουργήσει ένοπλη πολιτοφυλακή, την οποία

φανταζόταν να σχηματίζεται από τους άνδρες

του. Ο Ρεμ απηύθυνε στην συνέχεια προς τον

υπουργό εθνικής αμύνης, φον Μπλόμπεργκ,

ένα μνημόνιο, στο οποίο ανέφερε ότι τα Ες Α

θα έπρεπε να αναλάβουν τον ρόλο της άμυνας

της χώρας και ο στρατός να περιορισθεί σε εκ­

παιδευτικά καθήκοντα.

Σε αυτή την περίπλοκη κατάσταση, η οποία

έτεινε να εξελιχθεί σε δυαρχία ο Χίτλερ μάλλον

αντελήφθη ότι η μοναδική του ελπίδα να κερ­

δίσει στην συγκεκριμένη περίοδο τουλάχιστον

την ανοχή του στρατού ήταν να εξαφανίσει την

απειλή προς τους Γερμανούς στρατηγούς αλλά

και προς το πρόσωπο του. Εξ άλλου αυτό ακρι­

βώς επιθυμούσαν και οι στρατηγοί. Την εξαφά­

νιση του Ρεμ από το πολιτικό προσκήνιο. Η λύση

του προβλήματος θα ερχόταν στις 30 Ιουνίου

1934, λύση, η οποία έμεινε γνωστή ως «η νύχτα

των μεγάλων μαχαιριών». Αφορμή θα ήταν η

φήμη ότι ο Ρεμ προετοίμαζε πραξικόπημα με

σκοπό να αφαιρέσει από τον Χίτλερ την διακυ­

βέρνηση της χώρας. Φήμη, η οποία είχε δημι­

ουργηθεί τεχνητά, μαζί με πλαστά στοιχεία από

τον Χίμμλερ και τους συνεργάτες του. Το σχέδιο

δράσης διαμορφώθηκε από τους Χίμμλερ, Γκαί-

ρινγκ και Χάυντριχ. Ο τελευταίος θα εξελισσό­

ταν σε κεντρικό πρόσωπο στην ιεραρχία των

Ες Ες τα επόμενα χρόνια. Ο Ερνστ Ρεμ και άλλοι

84 άνθρωποι (σύμφωνα με τις περισσότερες

σχετικές πηγές) δολοφονήθηκαν στο διάστη­

μα 30 Ιουνίου - 2 Ιουλίου 1934. Μεταξύ αυτών

ήταν ηγετικά στελέχη των Ες Α, άλλες προσω­

πικότητες, οι οποίες θεωρούνταν ως απειλή

για τους Ναζί όπως ο Γκρέγκορ Στράσσερ και ο

τελευταίος Καγκελάριος της Δημοκρατίας της

Βαϊμάρης, Κουρτ φον Σλάιχερ και μερικοί σαν

ξεκαθάρισμα προσωπικών λογαριασμών. Αξί­

ζει να σημειωθεί ότι στην σύλληψη του Ρεμ και

άλλων ηγετικών στελεχών των Ες Α συμμετείχε

προσωπικά και ο Χίτλερ, ο οποίος αρχικά δεν

είχε συμπεριλάβει τον άλλοτε στενό συνεργάτη

του στην λίστα των προς εκτέλεση.

Τα Ες Α με την προηγούμενη μορφή τους

δεν υπήρχαν πλέον. Οα λειτουργούσαν, με αρ­

χηγό τον Βίκτορ Λούτζε, ως υφιστάμενα των Ες

Ες, τα οποία είχαν αποδειχθεί αξιόπιστα κάτω

από οποιεσδήποτε συνθήκες, καθώς οι ομάδες

εκτέλεσης αποτελούνταν από μέλη τους. Του­

λάχιστον σαράντα από τους εκτελεστές ανήκαν

στην Λάίμπσταντάρτε ενώ αρκετά ακόμη μέλη

της σωματοφυλακής συμμετείχαν στις συλ­

λήψεις οπαδών του Ρεμ. Πολλοί «πιστοί», που

ανέλαβαν την αποστολή της εξόντωσης των

στελεχών των Ες Α ήταν άνθρωποι του Άικε ενώ

στις εκτελέσεις συμμετείχαν και υψηλόβαθμα

στελέχη των Ες Ες όπως ο Έριχ φον ντεμ Μπαχ-

Τσελέφσκι. Πλέον η οργάνωση των Ες Ες απο­

κτούσε πλήρη ανεξαρτησία, υπό την ηγεσία του

Μέλος των

Τότενκοπφβερμπέντε

κατά την διάρκεια της

εκπαίδευσης στο στρατόπεδο

συγκέντρωσης του Νταχάου.

31

Μέλη της πρώτης

προσωπικής φρουράς του

Χίτλερ (Stosstrupp). Στο

μέσον, με το μουστάκι,

διακρίνεται ο Γιούλιους

Σρεκ, ο οποίος πέθανε από

μηνιγγίτιδα το 1936.

Χίμμλερ, ο οποίος θα ήταν υπόλογος μόνο στον

Χίτλερ και ήταν αυτή, η οποία είχε βγει περισ­

σότερο κερδισμένη από τον κύκλο των εκτελέ­

σεων. Ουσιαστικά εξελίσσονταν σε ξεχωριστό

λειτουργικό κομμάτι του Εθνικοσοσιαλιστικού

Κόμματος και αυτό επισημοποιήθηκε με ένα

ακόμη διάταγμα, στις 26 Ιουλίου 1934. Όπως θα

έλεγε ο Χίμμλερ σε ομιλία του στο Μόναχο, το

οποίο αποτελούσαν αξιωματικοί, βιομήχανοι,

καθηγητές και γαιοκτήμονες: «Το κάθε κράτος

έχει ανάγκη από μία ομάδα εκλεκτών. Οι εκλε­

κτοί του Εθνικοσοσιαλιστικού Κράτους είναι τα

Ες Ες. Τα Ες Ες είναι ο τόπος όπου διαιωνίζεται

με βάση την φυλετική επιλογή, συζευγμένη με

τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής, η γερ­

μανική στρατιωτική παράδοση, η αξιοπρέπεια

της γερμανικής ευγενικής καταγωγής και η

δραστηριότητα του Γερμανού βιομηχάνου».

Οι Γερμανοί στρατηγοί είχαν γιορτάσει χωρίς

καμία διακριτικότητα την εξόντωση του Ρεμ

και των συνεργατών του. Όμως δεν ήταν αυτοί,

οι οποίοι είχαν βγει ισχυροποιημένοι από την

εξάλειψη της απειλής των Ες Α.

Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τα οποία

λειτουργούσαν υπό την επίβλεψη των Ες Α

καταργήθηκαν και στην θέση τους άρχισαν να

δημιουργούνται νέα, με καλύτερη οργάνωση,

υπό την επίβλεψη και ευθύνη των Ες Ες. Στο

πρώτο από αυτά διοικητής τοποθετήθηκε ο

Τέοντορ Άικε, ο οποίο ήταν εκ των πρωταγω­

νιστών της διάλυσης των Ες Α και ο άνθρωπος,

που σκότωσε τον Ρεμ μαζί με τον υπαρχηγό

του, Συνταγματάρχη των Ες Ες Μίκαελ Λίππερτ,

όταν ο πρώτος αρνήθηκε να αυτοκτονήσει. Οι

πρώτες ενέργειες αυτού είχαν να κάνουν με

την τόνωση του ηθικού των δεσμοφυλάκων,

οι οποίοι προέρχονταν από τα Αλγκεμάινε Ες

Ες, με την θέσπιση κανονισμού λειτουργίας και

με την διαμόρφωση κώδικα συμπεριφοράς

τόσο για τους φρουρούς όσο και για τους κρα­

τουμένους. Κανονισμοί, οι οποίοι παρέμειναν

ουσιαστικά αμετάβλητοι μέχρι την λήξη του Β'

Παγκοσμίου Πολέμου.

Σε αναγνώριση της συμβολής του Άικε

στην διάλυση των Ες Α και την διαμόρφωση

των νέων στρατοπέδων συγκέντρωσης, ο Χίμ­

μλερ τον έχρισε Γενικό Επιθεωρητή αυτών και

αρχηγό των Αποσπασμάτων Νεκροκεφαλής

(SS-Totenkopfverbande -Τοτενκοπφβερμπέ-

ντε), δηλαδή των φρουρών των στρατοπέδων

συγκέντρωσης. Η έδρα του Άικε θα ήταν στο

Οράνιενμπουργκ, κοντά στο Βερολίνο, και οι

Ομάδες Νεκροκεφαλής θα διαμορφώνονταν

σε πέντε τάγματα (Ομπερμπάγερν, 'Ελμπε, Σά-

χσεν, Οστρφρίσλαντ και Μπράντενμπουργκ),

ανεξάρτητα πλέον από τα Αλγκεμάινε Ες Ες.

Το 1937 αυτά τα πέντε τάγματα θα διαμορφώ­

νονταν σε τρία συντάγματα (Ομπερμπάγερν,

Μπράντενμπουργκ καιΤύρινγκεν. Μετά την

κατάληψη της Αυστρίας θα σχηματιζόταν ένα

ακόμη σύνταγμα με τον τίτλο «Όστμαρκ» και

έδρα το Λιντς. Από το προσωπικό αυτού θα

σχηματιζόταν η φρουρά του στρατοπέδου

συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν. Των τριών

πρώτων έδρες αντιστοίχως ήταν οι πόλεις Ντα­

χάου, Οράνιενμπουργκ και Φράκενμπεργκ.

Αργότερα το «Τύρινγκεν» θα μεταφερόταν στο

στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ.

Οι μέθοδοι του Άικε είχαν ως αποτέλεσμα την

δημιουργία βάναυσων δεσμοφυλάκων, που

αργότερα θα μετατρέπονταν σε αμείλικτους

πολεμιστές με υψηλότατα επίπεδα συντρο­

φικότητας και περιφρόνησης της ανθρώπι­

νης ζωής. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν λάβει ει­

δική εκπαίδευση. Είχαν μάθει την ιστορία του

Ναζιστικού Κόμματος, είχαν υποστεί πλύση

εγκεφάλου σχετικά με την ανωτερότητα της

αρίας φυλής και είχαν μάθει να μισούν τους

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

σχηματισμό ολιγάριθμων ενόπλων μονάδων

Ες Ες σε κάθε περιφέρεια. Αυτές οι μονάδες

μετά από σχετική εκπαίδευση ανελάμβαναν

καθήκοντα υποστήριξης της αστυνομίας.

Όταν αριθμητικά γίνονταν ισοδύναμες με

λόχο στρατού, ονομάζονταν Τμήματα Πολι­

τικής Ετοιμότητας και διαμορφώνονταν κατά

τα στρατιωτικά πρότυπα.

Επίσης ως ανταμοιβή για τις παρασχεθεί­

σες υπηρεσίες κατά την νύχτα των μεγάλων

μαχαιριών ο Χίτλερ υποσχέθηκε ότι η σωμα­

τοφυλακή του θα γινόταν ένα πλήρως εξοπλι­

σμένο σύνταγμα και στις αρχές Οκτωβρίου

αποφασίσθηκε ότι θα ήταν πλήρως μηχανο­

κίνητο. Αυτή την εποχή οι μεταφορές στον

Γερμανικό Στρατό γίνονταν ακόμη με άλο­

γα και κάρα, οπότε αυτή η απόφαση έδωσε

λαβές για δυσαρέσκεια στους κύκλους του

Γερμανικού Επιτελείου, η οποία φυσικά δεν

εκφράσθηκε ανοιχτά. Στα μέσα Δεκεμβρίου η

Λαϊμπσταντάρτε απαρτιζόταν από επιτελείο,

τρία τάγματα μηχανοκίνητου πεζικού, ένα λόχο

μοτοσικλετιστών, μία διμοιρία διαβιβάσεων,

ένα ουλαμό τεθωρακισμένων οχημάτων και

μία μπάντα μουσικής.

Σύμφωνα με τις απόψεις του Χίτλερ, τα Ες

Ες και η αστυνομία θα είχαν την δυνατότητα

να επιβάλουν την εξουσία τους στους πολίτες

και να είναι σεβαστά από αυτούς μόνο εφόσον

διέθεταν στρατιωτικά χαρακτηριστικά. Συνε­

πώς θα έπρεπε να αποδείξουν τις ικανότητες

τους στο μέτωπο. Αυτό πάντως δεν σημαίνει

ότι στα μέσα της δεκαετίας του '30 ο Χίτλερ και

ο Χίμμλερ προόριζαν τα μελλοντικά Βάφφεν Ες

Ες για πρώτης γραμμής (αλλά και ποιότητας)

στρατιωτικούς σχηματισμούς. Ειδικά ο Χίμμλερ

φανταζόταν τα ένοπλα τμήματα του να έχουν

καθήκοντα τήρησης της τάξης στο εσωτερικό

της χώρας, σε καιρό πολέμου, αφήνοντας απε­

ρίσπαστες τις Ένοπλες Δυνάμεις να διεξάγουν

τις πολεμικές επιχειρήσεις.

Υπάρχει όμως και ένας άλλος λόγος για

την δημιουργία των ενόπλων τμημάτων Ες

Ες, ο οποίος έμεινε κρυμμένος. Τα Ες Ες θα

ήταν η προφυλακή του Εθνικοσοσιαλιστικού

Στρατού. Όπως κάθε επανάσταση έτσι και

αυτή των Ναζί αποσκοπούσε στον έλεγχο των

Ενόπλων Δυνάμεων και στο να εμφυσήσει στα

στελέχη της τα δικά της ιδανικά. Στην προκει-

Δύο φρουροί τον

στρατοπέδου συγκέντρωσης

στο Νταχάου. Φορούν στολές

παρέλασης και κράνη

υποδείγματος 1916.

33

Άνδρες της Λαϊμπσταντάρτε,

φρουροί έξω από την

Καγκελλαρία στο Βερολίνο.

μένη περίπτωση ένας τρόπος θα ήταν η εκδί­

ωξη όλων των ανωτάτων αξιωματικών. Έτσι

όμως για μεγάλο χρονικό διάστημα (μέχρι

να αποκτήσουν οι αντικαταστάτες τους την

απαιτούμενη εμπειρία) οι Γερμανικές Ένοπλες

Δυνάμεις θα στερούνταν των γνώσεων και

της επαγγελματικής κατάρτισης των αξιωμα­

τικών της παραδοσιακής πρωσικής σχολής.

Συνεπώς και εφόσον η γερμανική στρατι­

ωτική ηγεσία, στην δεκαετία του 1930, δεν

έδειχνε ιδιαίτερα σημεία συμπάθειας προς

τους Ναζί έπρεπε να δημιουργηθεί μία νέα

στρατιωτική δύναμη, η οποία θα εμφορείτο

από τις αρχές του εθνικοσοσιαλισμού.

Οι κατοπινές εξελίξεις θα έδειχναν ότι τα

Βάφφεν Ες Ες ποτέ δεν θα κατάφερναν να

εκτοπίσουν την Βέρμαχτ και μετά το τέλος του

πολέμου ακόμη και από στελέχη τους εκφρά­

σθηκε η άποψη ότι η δημιουργία ήταν σφάλμα

γιατί στέρησε τον Γερμανικό Στρατό από ικανά

στελέχη. Εάν όμως εξετάσουμε το ζήτημα υπό

το πρίσμα των βλέψεων του Χίτλερ σε σχέση

με την δημιουργία τους, η επιλογή δικαιώθηκε

αφού δημιουργήθηκε ένα ξεχωριστό στρατιω­

τικό σώμα, πλήρως αφοσιωμένο στις εθνικοσο-

σιαλιστικές αρχές και υποδειγματικά αξιόπιστο

και αποτελεσματικό στην μάχη.

Στις 16 Μαρτίου 1935 ο Χίτλερ ανακοίνωσε

στο Γερμανικό Κοινοβούλιο ότι επανέφερε τον

θεσμό της στρατιωτικής θητείας (σε αντίθε­

ση με τα συμφωνηθέντα στην Συνθήκη των

Βερσαλλιών) αναγγέλλοντας την δημιουργία

36 μεραρχιών και προχώρησε στην επίσημη

ίδρυση των SS-VT. Τα πλήρους απασχόλησης

Ες Ες λοιπόν τώρα αποτελούνταν από τρεις

διακριτούς μεταξύ τους κλάδους. Τα SS-VT,

τα Αποσπάσματα Νεκροκεφαλής (Τοτεν-

κοπφβερμπέντε) και την Υπηρεσία Ασφα­

λείας των Ες Ες (Sicherdienst ή SD - Ες Ντε).

Τα Αλγκεμάινε Ες Ες περιελάμβαναν όλους

τους υπόλοιπους και στις αρχές του πολέμου

θα είχαν περίπου 240.000 μέλη. Οι μονάδες

αυτών όμως, καθώς προχωρούσε ο πόλεμος

θα υπήρχαν μόνο θεωρητικά αφού τα μέλη

τους θα κατατάσσονταν είτε στην Βέρμαχτ

είτε στα Βάφφεν Ες Ες. Με την απόφαση αυτή

του Χίτλερ καταργήθηκε η Ραϊχσβερ και την

θέση της πήρε η Βέρμαχτ (Wermacht), οι Γερ­

μανικές Ένοπλες Δυνάμεις με ανώτατο όργα­

νο (Γενικό Επιτελείο) την OKW. Στην Βέρμαχτ

θα υπάγονταν ο Γερμανικός Στρατός (Heer

- Χέερ) με ανώτατο όργανο (Γενικό Επιτελείο)

τηνΟΚΗ,το Γερμανικό Ναυτικό (Kriegsmarine

- Κριγκσμαρίν) και η Γερμανική Αεροπορία

(Luftwaffe - Λουφτβάφφε). Η Βέρμαχτ επισή­

μως θα έπαυε να υπάρχει στις 20 Αυγούστου

1946 μετά από απόφαση των Συμμάχων.

Τα SS-VT, ιδρύθηκαν περίπου την ίδια

εποχή με την Λαϊμπσταντάρτε σε διάφορες

σημαντικές πόλεις και μέχρι το 1934 είχαν

μετασχηματισθεί στα ίδια πρότυπα με την

Σωματοφυλακή αλλά σε μεγαλύτερη έκταση.

Πάντως στα μέσα του 1934 οι τρεις ένοπλοι

σχηματισμοί των Ες Ες συνολικά δεν έφθα­

ναν το μέγεθος συντάγματος. Η στρατιωτική

εκπαίδευση τους ήταν μάλλον χαμηλή και

οπλισμός περιοριζόταν σε ατομικά όπλα. Ο

Χίμμλερ επιθυμούσε από τότε την σύσταση

μίας μεραρχίας, στην οποία θα ενσωματώνο­

νταν όλες αυτές οι μονάδες με την προσθήκη

τμημάτων σκαπανέων (μηχανικού μάχης) και

πυροβολικού. Τότε όμως ακόμη ο Χίτλερ δεν

ήλεγχετον Γερμανικό Στρατό και αναγκαστικά

συμβιβάστηκε με τις επιθυμίες των Γερμανών

Στρατηγών, μη δίνοντας την σχετική άδεια

στον πιστό υφιστάμενο του.

Εδώ αξίζει να ανοίξουμε μία παρένθεση για

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

οι Ες Ντε, Κρίπο και Γκεστάπο συνενώθηκαν

κάτω από μία κοινή διοίκηση, η οποία ονομά­

σθηκε «Κεντρικό Γραφείο Ασφαλείαςτου Ράιχ»

(Reichsicherheitshauptant - RHSA) με διοικητή

τον Ράινχαρντ Χάυντριχ, ο οποίος θα παρέμενε

σε αυτή την θέση μέχρι την δολοφονία του από

Τσέχους αντιστασιακούς τον Ιούνιο του 1942.

Στην θέση θα τον διαδεχόταν ο Αντιστράτηγος

των Ες Ες Ερνστ Καλντεμπρύννερ.

Η εσωτερική οργάνωση των Ες Ες ήταν αντι­

γραφή της Τάξης τ ω ν Ιησουϊτών. Επικεφαλής

της ήταν ένας γενικός αρχηγός, ο Χίμμλερ. Κάτω

από τις διαταγές του υπήρχε ένα σύνολο υπη­

ρεσιών, αλληλο-εμπλεκομένων, με επικεφαλής

στενούς συνεργάτες του αρχηγού.

Η αναδιοργάνωση που επέβαλε ο Χίμμλερ

στην Γερμανική Αστυνομία είχε ως αποτέλεσμα

οι αξιωματικοί και άνδρες ό λ ω ν τ ω ν κλάδων

να α π ο κ τ ή σ ο υ ν αντ ίστοιχους βαθμούς στα

Ες Ες. Έ τ σ ι π ο λ λ ο ί αστυνομικοί, οι οποίο δεν

ήταν μέλη τ ο υ Ναζιστικού Κόμματος ή των Ες

Ες έφεραν βαθμό της οργάνωσης ενώ χιλιάδες

άλλοι στελέχωσαν τα Συντάγματα Αστυνομίας

Ες Ες, τα οποία εστάλησαν στο Ανατολικό Μέ­

τ ω π ο αλλά ελάχιστα εβρέθηκαν κοντά σ τ η ν

πρώτη γραμμή. Τα περισσότερα έδρασαν στα

μετόπισθεν, όπου, συνεργαζόμενα με τα Αϊν-

σατζγκρούπεν, πρωταγωνίστησαν σε σφαγές

αμάχων και καταστροφές χωριών « κ ε ρ δ ί ζ ο ­

ντας» έτσι κατά ένα μεγάλο ποσοστό την φήμη,

η οποία συνοδεύει τα Βάφφεν Ες Ες γενικά. Αυ­

τές οι μονάδες δεν πρέπει να συγχέονται με την

Μεραρχία «Πολιτσάι», η οποία δημιουργήθηκε

κατόπιν διαταγήςτου Χίτλερ και επανδρώθηκε

με προσωπικό της κανονικής αστυνομίας.

To RHSA θα ήταν υπεύθυνο για την διαχεί­

ριση τ ο υ «Εβραϊκού ζητήματος» και το βασικό

σ υ ν τ ο ν ι σ τ ι κ ό ό ρ γ α ν ο της δράσης τ ω ν Αϊν-

σατζγκρούπεν, τα οποία θα επανδρώνονταν,

κυρίως, από προσωπικό των Γκεστάπο, Κρίπο

και Ες Ντε. Για την εγκληματική δράση αυτών

τ ω ν μονάδων, η οποία μετά τ ο ν π ό λ ε μ ο θα

χρεωνόταν στα Βάφφεν Ες Ες θα μ ιλήσουμε

αναλυτικότερα στα επόμενα βιβλία της σειράς.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι προς το τέλος

τ ο υ π ο λ έ μ ο υ το RHSA και τα διάφορα παρα­

κλάδια του αριθμούσε περίπου 70.000 άνδρες.

Για τ ο ν καλύτερο συντον ισμό τ ω ν δραστηρι­

ο τ ή τ ω ν τ ω ν δ ιαφόρων υπηρεσιών, οι οποίες

Μέλη της Λαϊμπσταντάρτε,

στέκονται ως τιμητική

φρουρά, ενώ ο Χίτλερ

εκφωνεί λόγο σε

συγκέντρωση στο Τέμπλχοφ.

3 5

Οι «Στρατιώτες της

Ασφάλτου». Μέλη της

Λαϊμπσταντάρτε σε

φωτογραφία του 1935.

Φορούν ακόμη τις αρχικές

μαύρες στολές και κράνη

τον Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η αλλαγή τον χρώματος

της στολής στο γνωστό

γκρι-πράσινο (feldgrau) και

του τύπου του κράνους θα

γινόταν, όπως και για την SS-

VT, το επόμενο έτος.

υπόκεινταν στον έλεγχο του RHSA, ο Χίμμλερ

θα τοποθετούσε ένα Ανώτατο Αρχηγό των Ες

Ες και της Αστυνομίας σε κάθε στρατιωτ ική

περιφέρεια της χώρας και μετά την έναρξη του

πολέμου στις υπό κατοχή χώρες επίσης. Αυτό

το πρόσωπο θα ενεργούσε ως αντιπρόσωπος

του Ράιχσφύρερ με αρμοδιότητα τον συντονι­

σμό των δραστηριοτήτων των Ό ρ π ο , Σίπο, Ες

Ντε και Γενικών Ες Ες στην περιφέρεια του.

Ό λ ο ς αυτό ο πολυδαίδαλος οργανισμός,

όπου κανένα γραφείο και κανένα υψηλόβαθμο

στέλεχος δεν ήταν πραγματικά ανεξάρτητα είχε

σκοπό να εξοντώσει τους εχθρούς τ ο υ γερμα­

νικού έθνους. Κομμουνιστές, μαρξιστές, Εβραί­

ους, εκκλησίες, ελευθεροτέκτονες, μάρτυρες

τ ο υ Ιεχωβά, παλαιούς πολιτικούς αντίθετους

με το καθεστώς, δυσαρεστημένους δεξιούς,

δ ο λ ι ο φ θ ο ρ ε ί ς της ο ικονομίας, κλέφτες και

εγκληματίες, επαίτες και αλήτες τ ω ν δρόμων,

τεμπέληδες, αλκοολικούς, ο μ ο φ υ λ ό φ ι λ ο υ ς ,

πόρνες, υπεύθυνους για εκτρώσεις, έχοντες

σεξουαλικές σχέσεις με Εβραίους, τσιγγάνους,

αναπήρους, πνευματικά καθυστερημένους.

Και αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου στις

παραπάνω κατηγορίες θα προσθέτονταν και

οι Σλάβοι . Ά ν θ ρ ω π ο ι απ' όλες τις παραπάνω

κατηγορίες θα έπαιρναν σταδιακά τον δρόμο

προς τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Η εξέλιξη των μελλοντικών τριών πρώτων μεραρχιών των Βάφφεν Ες Ες πριν τον πόλεμο.

Ό π ω ς ήταν διαφορετικές οι συνθήκες δη­

μιουργίας των σχηματισμών, οι οποίοι θα κα­

τέληγαν να γίνουν οι τρεις πρώτες μεραρχίες

των Βάφφεν Ες Ες, έτσι διαφορετικοί ήταν και οι

πορείες εξέλιξης τους μέχρι και μετά την έναρ­

ξη τ ο υ Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Πάντως από

τα μέσα της δεκαετίας τ ο υ 1930 ο Χίτλερ είχε

φροντίσει να προβάλει τους εκλεκτούς του, δί­

νοντας τους την ευκαιρία να συμμετέχουν στις

επεκτατικές κινήσεις του. Στις 12 Ιανουαρίου με

τοπικό δημοψήφισμα οι κάτοικοι της περιοχής

του Σάαρ αποφάσισαν με 477.000 ψήφους ένα­

ντι 48.000 να ξαναγίνει η επαρχία τους γερμανι­

κή. Για την πρώτη του επίσκεψη στην περιοχή

ο Χίτλερ φυσικά επέλεξε να τ ο ν συνοδεύουν

τμήματα της Λαϊμπσταντάρτε. Ο Λόχος Μο­

τοσικλετιστών, δύο λόχοι τ ο υ 1 ου Τάγματος,

δύο λόχοι του 2ου και ένας του 3ου έφθασαν

στο Σααρμπρύγκεν. Ο τοπικός πληθυσμός εκ­

στατικός από την άψογη εμφάνιση τους, τους

υποδέχθηκε περίπου ως ελευθερωτές.

Το 1935 η συμμετοχή στα SS-VT αποφα­

σίσθηκε να θεωρείται ισότιμη με την στρατι­

ωτική θητεία στην Βέρμαχτ και περίπου ένα

χρόνο αργότερα (1 Οκτωβρίου 1936) η μονά­

δα απέκτησε το δικό της επιτελείο καθώς και

Υπηρεσία Επιθεωρητών, διοικητής της οποίας

θα αναλάμβανε ο παλαίμαχος Αντιστράτηγος

τ ο υ Α υ τ ο κ ρ α τ ο ρ ι κ ο ύ Γερμανικού Σ τ ρ α τ ο ύ ,

Πάουλ Χάουσσερ. Ή τ α ν ένας από τους λίγους

ανώτατους αξιωματικούς τ ο υ Αυτοκρατορι­

κού Γερμανικού Σ τ ρ α τ ο ύ , π ο υ είχε ενταχθεί

στα Ες Ες και έμελλε να γίνει ο σημαντικότερος

αξιωματικός τ ω ν Βάφφεν Ες Ες, φ θ ά ν ο ν τ α ς

σ τ η ν θ έ σ η τ ο υ δ ι ο ι κ η τ ή Ο μ ά δ α ς Σ τ ρ α τ ι ώ ν

τ ο υ Γερμανικού Στρατού το 1944.0 ίδιος θα

ήταν γενικός υπεύθυνος και για το στρατιωτι­

κό σκέλος της εκπαίδευσης τ ο υ προσωπικού,

α ν α λ α μ β ά ν ο ν τ α ς τ η ν δ ιο ίκηση της π ρ ώ τ η ς

Σ χ ο λ ή ς Α ξ ι ω μ α τ ι κ ώ ν τ ω ν Ες Ες σ τ ο Μπρα-

ουνσβάιχ. Η ένταξη στα SS-VT παλαιμάχων

αξιωματικών τ ο υ Γερμανικού Σ τ ρ α τ ο ύ ήταν

αποτέλεσμα της διακαούς επιθυμίας τ ο υ Χίμ­

μλερ να μεταμορφώσει αυτές τις μονάδες σε

πραγματικά στρατιωτικά σώματα, ικανά να

α ν α λ ά β ο υ ν δ ρ ά σ η σ τ η ν π ρ ώ τ η γ ρ α μ μ ή , σ ε

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

αυτές τις μονάδες για να α ξ ι ο λ ο γ ή σ ο υ ν τ η ν

πρόοδο της εκπαίδευσης, μόνο όμως κατόπιν

έγκρισης του Χίμμλερ. Επίσης όριζε ότι εφόσον

ήταν εφικτό θα υπήρχε ένα καθεστώς προσω­

ρινής α ν τ α λ λ α γ ή ς αξιωματικών μεταξύ τ ω ν

δύο πλευρών. Το σχέδιο αυτό θα υλοποιείτο

όταν οι Γερμανοί προσάρτησαν την Σουδητία

με τ η ν π ρ ο σ ω ρ ι ν ή α π ό σ π α σ η αξιωματικών

των Ες Ες σε μονάδες του στρατού αλλά όχι και

αντίστροφα αφού αυτή την εποχή δεν υπήρχαν

προσωρινές τοποθετήσεις αξιωματικών τ ο υ

στρατού στα ένοπλα τμήματα των Ες Ες. Κατά

κανόνα, και παρά την εκφρασμένη αντίθεση

από πλευράς Χέερ για τα SS-VT, οι αξιολογήσεις

των νεαρών Ες Ες αξιωματικών από τους αντί­

στοιχους του στρατού ήταν θετικές.

Οι στολές τ ω ν SS-VT από το 1937 δεν δι­

έφεραν ουσιαστικά από αυτές τ ο υ σ τ ρ α τ ο ύ

με το χαρακτηριστικό γκριζοπράσινο χρώμα.

Ξεχώριζαν όμως από τα έμβλημα των διπλών

ρούνων στο δεξιό γιακά, τα περιπήχια με τους

τίτλους τ ω ν συνταγμάτων και άλλες λεπτομέ­

ρειες, π ο υ σκοπό είχαν να υ π ο δ η λ ώ σ ο υ ν την

ιδιαιτερότητα αυτών, π ο υ τις φορούσαν. Μία

από αυτές ήταν η νεκροκεφαλή στο πηλίκιο, η

οποία καταδείκνυε την αφοσίωση μέχρι θανά­

του στον αρχηγό.

Παρά τ η ν μ ά λ λ ο ν συμβιβαστική τακτική

από πλευράς Χίτλερ, από πλευράς Γερμανι­

κού Στρατού η ύπαρξη ενόπλων σχηματισμών

εκτός δικού τ ο υ ελέγχου θεωρήθηκε σχεδόν

προδοσία αφού π λ έ ο ν δεν θα ήταν αυτός η

μοναδική ένοπλη δύναμη στην χώρα, κάτι που

θεωρείτο ιδιαίτερη τ ιμή, αλλά δεν μπορούσε

και δεν θ έ λ η σ ε να κάνει τ ί π ο τ ε ουσιαστ ικό

εκτός από το να εκφράσει μεμονωμένες φρα­

στικές αντιρρήσεις μέσω ανωτάτων αξιωματι­

κών. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλαν γεγονότα,

τα οποία έλαβαν χώρα στις αρχές εκείνης της

χρονιάς. Ο Σ τ ρ α τ ά ρ χ η ς φ ο ν Μ π λ ό μ π ε ρ γ κ ,

π ιστός σ υ ν ε ρ γ ά τ η ς τ ο υ Χ ίτλερ, τ ο ν Ιανουά­

ριο είχε αναγκασθεί σε παραίτηση, όταν έγι­

νε εμπιστευτικά γ ν ω σ τ ό σ τ ο υ ς Χ ί μ μ λ ε ρ και

Γκαίρινγκ και τελικά σ τ ο ν Χίτλερ ότι η λ ί γ ω ν

εβδομάδων σύζυγος του ασκούσε παλαιότερα

τ ο « α ρ χ α ι ό τ ε ρ ο ε π ά γ γ ε λ μ α » . Ω ς π ρ ο φ α ν ή ς

επιλογή για τ η ν αντικατάσταση τ ο υ θα ήταν

ο Επιστράτηγος Βέρνερ φ ο ν Φριτς, αρχηγός

του Γερμανικού Στρατού. Ό μ ω ς ο Χίμμλερ είχε

Ο Όττο Μπάουμ, πριν την

εισαγωγή τον στην σχολή τον

Μπραοννσβάιγκ, το 1934. Ο

σνγκεκριμένος αξιωματικός

θα αναδεικννόταν σε

σημαντικότατο στέλεχος

των Βάφφεν Ες Ες και μέχρι

το τέλος τον πολέμον θα

διοικούσε τέσσερις μεραρχίες

(Τότενκοπφ, Ντας Ράιχ,

Γκετς φον Μπερλίχιγκεν,

Ραϊχσφύρερ).

Άνδρες των

Τοτενκοπφβερμπέντε σε

ώρα ανάπαυσης κατά την

διάρκεια της εκπαίδευσης

τους στην περιοχή του

Μονάχου το 1933. Ο

Άικε διαμόρφωσε αυτούς

τους άνδρες σε σκληρούς

φρουρούς των στρατοπέδων

συγκέντρωσης και

αργότερα σε σκληρούς και

αφοσιωμένους μαχητές.

άλλα σχέδια. 0 Ράινχαρντ Χάυντριχ ετοίμα­

σε για λογαριασμό τ ο υ ένα φάκελο, ο οποίος

περιείχε στοιχεία, τα οποία απεδείκνυαν ότ ι

δήθεν ο στρατηγός ήταν ομοφυλόφιλος. Δεν

χρειαζόταν ιδιαίτερη προσπάθεια από τους

Χ ί μ μ λ ε ρ και Γκαίρινγκ για να πεισθεί ο Φ ύ -

ρερ να αποπέμψει και τ ο ν φον Φριτς και να

αδράξει με την σειρά του την ευκαιρία να απο­

κτήσει άμεσο έλεγχο της Βέρμαχτ, κάνοντας

την σχετική ανακοίνωση στο Ράιχσταγκ στις

4 Φεβρουαρίου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότ ι

και οι δύο αποπεμφθέντες, παρ'όλο που ήταν

στενοί συνεργάτες τ ο υ Χίτλερ, είχαν πέσει σε

σχετική δυσμένεια λ ό γ ω τ ω ν αντ ιρρήσεων,

τις οποίες είχαν διατυπώσει όταν στις 5 Νο­

εμβρίου 1937 σε σύσκεψη κορυφής ο Φύρερ

τους είχε παρουσιάσει τα σχέδια τ ο υ για τ η ν

διεξαγωγή επιθετικού πολέμου.

Α ρ χ η γ ό ς Σ τ ρ α τ ο ύ ανέλαβε ο Σ τ ρ α τ η γ ό ς

φον Μπράουχιτς, γενικά πειθήνιος και μαλα­

κός τύπος και αρχηγός τ ο υ επιτελείου της νε­

οσυσταθείσας Ανωτάτης Διοίκησης Ενόπλων

Δυνάμεων (OKW), ο Στρατηγός Βίλχελμ Κάιτελ,

φανατικός οπαδός του Χίτλερ. Με την ευκαιρία

αυτής της αναδιοργάνωσης, 16 στρατηγοί απο­

μακρύνθηκαν και ακόμη 44 μαζί με πολλούς

ανώτερους αξιωματικούς μετατέθηκαν σε θέ­

σεις χωρίς ουσιαστική ισχύ.

Για την ώρα πάντως οι παραμένοντες στις

θέσεις τους στρατηγοί θα κατάφερναν να μη

συγκεντρωθούν όλα τα στρατιωτικά τμήματα

τ ω ν Ες Ες κάτω υπό μία κοινή διοίκηση σε επί­

πεδο μεραρχίας. Οι ανησυχίες των ηγητόρων

τ ο υ Γερμανικού Σ τ ρ α τ ο ύ περί δημιουργίας

μίας δύναμης, π ο υ θα τ ο ν εκτόπιζε από το

προσκήνιο θα αποδεικνύονταν αβάσιμες. Στην

διάρκεια του Β'Παγκοσμίου Πολέμου, οι μονά­

δες τ ω ν Βάφφεν Ες Ες στην πρώτη γραμμή θα

εβρίσκονταν πάντοτε υπό τ ο ν γενικό έλεγχο

τους. Βεβαίως ως αυτοδύναμες μεραρχίες οι

μονάδες αυτές θα εμφανίζονταν μόνο μετά την

έναρξη του Β'Παγκοσμίου Πολέμου.

Λ ίγο πριν ξεσπάσει ο Β' Παγκόσμιος Πόλε­

μος πάντως επικρατούσε ανοιχτή εχθρότητα

μεταξύ Γερμανικού Σ τ ρ α τ ο ύ και ε ν ό π λ ω ν Ες

Ες. Οι α ρ ι σ τ ο κ ρ ά τ ε ς Γερμανοί αξ ιωματικοί

τους αντ ιμετώπιζαν με π ε ρ ι φ ρ ό ν η σ η και το

πνεύμα αυτό περνούσε και στους Γερμανούς

3 8

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

διαφορά ήταν τα περιπήχια, τα οποία έφε­

ραν. Ο Χ ίτλερ αυτή τ η ν εποχή, γ ν ω ρ ί ζ ο ν τ α ς

ό τ ι η Βέρμαχτ τ ο υ ήταν απαραίτητη για τ η ν

υλοποίηση τ ω ν σκοπών τ ο υ π ρ ο σ π ά θ η σ ε να

καθησυχάσει τ ο υ ς σ τ ρ α τ η γ ο ύ ς τ ο υ . Ο Χίμ­

μλερ ήταν λ ιγότερο διακριτικός, δηλώνοντας

ότ ι ο στρατός πρέπει να μάθει να συνυπάρχει

με τις μονάδες τ ω ν Ες Ες.

Παρά τις αυστηρές προϋποθέσεις κατάτα­

ξης και τ η ν υποχρέωση παραμονής τέσσερα

χ ρ ό ν ι α γ ια τ ο υ ς ο π λ ί τ ε ς , δ ώ δ ε κ α για τ ο υ ς

υ π α ξ ι ω μ α τ ι κ ο ύ ς και 25 για τ ο υ ς αξ ιωματ ι­

κούς τα SS-VT δ ε ν είχαν δ υ σ κ ο λ ί ε ς σ τ ο να

π ρ ο σ ε λ κ ύ σ ο υ ν υ π ο ψ η φ ί ο υ ς . Η π ρ ο ο π τ ι κ ή

να ε κ π λ η ρ ώ σ ο υ ν τις στρατιωτικές τους υπο­

χρεώσεις σε μία ελίτ μονάδα ήταν ιδιαιτέρως

ελκυστική στα μέλη της Χιτλερικής Νεολαίας

αλλά και σε π ο λ λ ά χωριατόπαιδα. Ειδικά για

τα τελευταία ιδ ιαίτερο ρ ό λ ο έπαιζε η υπό­

σχεση ό τ ι η εξέλιξη τους θα βασιζόταν στις

ικανότητες τους και όχι σ τ η ν καταγωγή τους

ή στις γ ν ω ρ ι μ ί ε ς τους. Η ιδ ιαίτερη έ μ φ α σ η

σ τ η ν π ρ ο σ έ λ κ υ σ η ν ε α ρ ώ ν από τ η ν α γ ρ ο τ ι ­

κή τάξη είχε τις βάσεις της σ τ η ν γεν ικότερη

κοσμοθεωρία τ ο υ Χ ίμμλερ «Αίμα και Χ ώ μ α » .

Οι αγρότες θ ε ω ρ ο ύ ν τ α ν ως η βάση της ανά­

πτυξης τ ο υ «Γερμαν ισμού» καθώς, σε οικογε­

νειακό επίπεδο, με την τίμια εργασία τους στα

χωράφια έβαζαν τις ρίζες για τ η ν δημιουργία

της νέας τάξης αγνών Αρίων. Σύμφωνα με τον

Χ ί μ μ λ ε ρ « ένας ε λ ε ύ θ ε ρ ο ς χ ω ρ ι κ ό ς σε μία

ε λ ε ύ θ ε ρ η γη είναι η σ π ο ν δ υ λ ι κ ή σ τ ή λ η της

γερμανικής ισχύος». Ο Χριστιανισμός πάντως

δ ε ν είχε θ έ σ η στα όνε ιρα τ ο υ Χ ί μ μ λ ε ρ και

αυτό απέτρεψε αρκετούς υποψηφίους προς

κατάταξη σ τ α SS-VT να καταταγούν. Α λ λ ά

εκείνη τ η ν εποχή αυτό δεν α π ο τ ε λ ο ύ σ ε π ρ ό ­

βλημα, γιατί ο αριθμός τ ω ν ενδιαφερομένων

υπερκάλυπτε το επιτρεπόμενο από τ ο ν Γερ­

μανικό Στρατό όριο. Π α ρ ' ό λ ο που η Ανωτάτη

Δ ιο ίκηση της Βέρμαχτ δεν είχε σταθεί ικανή

να εμποδίσει τ η ν δημιουργία στρατ ιωτ ικών

σχηματισμών τ ω ν Ες Ες μπορούσε να καθορί­

ζει τ ο ν αριθμό τ ω ν ν ε ο σ ύ λ λ ε κ τ ω ν ανά κλάδο

και σε ποια μονάδα αυτοί θα κατατάσσονταν.

Έ τ σ ι για τα SS-VT είχε τεθεί ένα συγκεκριμένο

ανώτατο όριο με απώτερο σκοπό να εμποδι-

σθεί η αύξηση της αριθμητικής τους δύναμης

σε επίπεδο μεραρχίας.

Το 4ο Τάγμα τον

Σνντάγματος Ντόιτσλαντ

μετά την νίκη του στον

αγώνα πορείας μετά φόρτου

στην Δρέσδη, το 1937.

3 9

Η εκγύμναση των Βάφφεν

Ες Ες πριν ξεσπάσει ο

Β'Παγκόσμιος Πόλεμος

ήταν εξαιρετικά σκληρή,

αληθοφανής και συνεπώς

αποτελεσματική. Εδώ

νεοσύλλεκτοι πολυβολητές

σε άσκηση το 1935. Το

πολυβόλο είναι του Α'

Παγκοσμίου Πολέμου.

0 Χ ί μ μ λ ε ρ είχε γ ι ' α υ τ ό το ε μ π ό δ ι ο ένα

κρυφό χαρτί. Αυτό ήταν ο Υποστράτηγος τ ω ν

Ες Ες, Γκόντλοπ Μπέργκερ, στον οποίο οφεί­

λεται σε μεγάλο βαθμό η εντυπωσιακή προ­

σ έ λ κ υ σ η ν ε α ρ ώ ν Γερμανών στις τάξεις τ ω ν

μονάδων, οι οποίες τ η ν άνοιξη τ ο υ 1940 θα

ελάμβαναν επ ισήμωςτην επωνυμία «Βάφφεν

Ες Ες». Ο Μπέργκερ ήταν από τους στενότε­

ρους συνεργάτες τ ο υ Χ ίμμλερ και για σειρά

ετών θα εργαζόταν άοκνα για να εξασφαλί­

σει το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό. Είχε

πολεμήσει σ τ ο ν Α 'Παγκόσμιο Πόλεμο ως αν­

θυπολοχαγός και είχε τραυματισθεί. Ή τ α ν πα­

λαιό μ έ λ ο ς τ ο υ NSDAP και είχε περάσει πρώτα

από τα Ες Α πριν ενταχθεί στα Ες Ες μετά τ η ν

νύχτα τ ω ν μεγάλων μαχαιριών. Π α ρ ' ό λ ο π ο υ

δεν τ ο υ έλειπαν οι στρατιωτικές γνώσεις και

η σωματική ικανότητα για καθήκοντα σ τ η ν

π ρ ώ τ η γ ρ α μ μ ή ήταν π ο λ ύ κ α τ α λ λ η λ ό τ ε ρ ο ς

για α ν ά λ η ψ η ο ρ γ α ν ω τ ι κ ώ ν και δ ιο ικητ ικών

αρμοδιοτήτων σε γραφείο. Ή τ α ν ο χαρακτη­

ριστικός τύπος τ ο υ δ ο λ ο π λ ό κ ο υ αυλοκόλακα,

ο οποίος μετέρχεται κάθε μέσον μέσα σε ένα

π ο λ ύ π λ ο κ ο γραφειοκρατικό σύστημα για να

ξ ε π ε ρ ά σ ε ι κανον ιστ ικά εμπόδια π ρ ο κ ε ι μ έ ­

ν ο υ να επιτύχει τ ο ν σ κ ο π ό τ ο υ . Το 1938 είχε

καταφέρει να αναρριχηθεί στην θέση τ ο υ δι­

ευθυντή τ ο υ Τμήματος Στρατολογίας τ ο υ Κε­

ντρικού Γραφείου τ ω ν Ες Ες. Μετά τ ο ν πόλεμο

συνελήφθη, δικάσθηκε και καταδικάσθηκε το

1949 σε 25 χρόνια φυλάκιση για συμμετοχή

στην εξόντωση Εβραίων. Το 1951 η ποινή τ ο υ

μειώθηκε σε δέκα χρόνια λ ό γ ω της άρνησης

τ ο υ ν α υ λ ο π ο ι ή σ ε ι τ η ν δ ιαταγή ε κ τ έ λ ε σ η ς

τ ω ν κρατουμένων σ τ ο κάστρο τ ο υ Κόλντ ιτζ

(Oflag IV-C), σ τ ο ο π ο ί ο ήταν φ υ λ α κ ι σ μ έ ν ο ι

αιχμάλωτοι σύμμαχοι αξιωματικοί, ο ι οποίο ι

είχαν προσπαθήσει να δραπετεύσουν ή θεω­

ρούνταν επικίνδυνοι.

Η μέθοδος, π ο υ ήθελε να ακολουθήσει ο

Μπέργκερ για να παρακάμψει τα εμπόδια, τα

οποία έθετε η Βέρμαχτ ήταν απλός και έξυ­

πνος. Η υπηρεσία σ τ α Τ ο τ ε ν κ ο π φ β ε ρ μ π έ ν τ ε

και στα εφεδρικά Συντάγματα « Τ ό τ ε ν κ ο π φ » ,

π ο υ είχε ιδρύσει ο Χ ίμμλερ να λ ο γ ι ζ ό τ α ν ως

χρόνος στρατιωτικής θητείας, ώστε η Βέρμα­

χτ να μην έχει δικαιοδοσία στους άνδρες, οι

οποίοι ήταν καταταγμένοι σε αυτά. Από αυτή

την π η γ ή λοιπόν, ο Μπέργκερ θα αντλούσε το

απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό. Προς αυτή

τ η ν κατεύθυνση εκδόθηκε από τ ο ν Χίτλερ το

διάταγμα, που προαναφέραμε τ ο ν Α ύ γ ο υ σ τ ο

τ ο υ 1938, το οποίο όμως αναφερόταν μ ό ν ο

στα μέλη τωνΤοτενκοπφβερμπέντε,Τον Μάιο

4 0

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

σ τ ό είχε δ η λ ώ σ ε ι : «Είναι αξ ιολύπητοι . Εάν ο

Φύρερ αντιληφθεί τ ι δεν μπορούν να κάνουν

οι ξανθοί άγγελοι τ ο υ θα τους ξεφορτωνόταν

όλους». Μεταξύ τ ω ν μελών της SS-VT ο χαρα­

κτηρισμός « Σ τ ρ α τ ι ώ τ ε ς της Α σ φ ά λ τ ο υ » για

τους άνδρες της Λαϊμπσταντάρτε ακουγόταν

ό λ ο και συχνότερα, θ έ λ ο ν τ α ς με τ ο ν τ ρ ό π ο

αυτό να τον ίσουν ότι οι σωματοφύλακες τ ο υ

Χίτλερ ήταν ικανοί μόνο για παρελάσεις στην

άσφαλτο. Χαρακτηρισμός, ο οποίος είχε χρη­

σιμοποιηθεί για π ρ ώ τ η φορά από τους στρα­

τηγούς τ ο υ Γερμανικού Στρατού. Σε λίγα χρό­

νια βεβαίως αυτές οι απόψεις δεν θα ίσχυαν

πλέον. Οι αξιωματικοί και άνδρες, οι οποίοι θα

επάνδρωναν τις τρεις πρώτες μεραρχίες τ ω ν

Βάφφεν Ες Ες θα είχαν εν π ο λ λ ο ί ς ένα κοινό

χαρακτηριστικό, όπως το είχε δ ιατυπώσει ο

Χάινριχ Χίμμλερ: « Ο ι ζωές τους έχουν αξία γ ι '

αυτούς μόνο εφόσον μπορούν να χρησιμεύ­

σουν για να υπηρετήσουν τον Φύρερ.Τις παί­

ζουν κορώνα - γράμματα και τις πετούν σαν

να ήταν χειροβομβίδες εφόσον χρειάζεται ή

εφόσον έχουν την ευκαιρία».

Η αύξηση τ ο υ αριθμού στρατοπέδων συ­

γ κ έ ν τ ρ ω σ η ς και τ ω ν κ ρ α τ ο υ μ έ ν ω ν σε αυτά

μετά το 1936 αναγκαστικά εσήμαινε και αύ­

ξ η σ η τ ο υ π ρ ο σ ω π ι κ ο ύ φ ρ ο υ ρ ά ς αυτών, τ ο

Ο Πάονλ Χάουσσερ

(αριστερά) κατά την διάρκεια

της τελετής έναρξης της

Σχολής του Μπραοννσβάιγκ,

το 1935. (αριστερά)

Παρέλαση του Συντάγματος

«Γκερμάνια» πριν τον

πόλεμο. Ηγείται ο

Όττο Κουμ, ο οποίος θα

εξελισσόταν σε σημαντικό

στέλεχος των Βάφφεν Ες

Ες και έμελλε να είναι ο

τελευταίος διοικητής της

Λαϊμπσταντάρτε. (δεξιά)

41

Η είσοδος τον στρατώνα τον

Σνντάγματος Ντόιτσλαντ

στην περιοχή Φράιμαν τον

Μονάχον.

οποίο πάντοτε παρέμενε υπό τ ο ν έλεγχο τ ο υ

Τ έ ο ν τ ο ρ Άικε. Έ τ σ ι , τ ο ν Απρίλ ιο τ ο υ 1938 τα

Τ ο τ ε ν κ ο π φ β ε ρ μ π έ ν τ ε μετασχηματίσθηκαν,

όπως αναφέραμε π ρ ο η γ ο υ μ έ ν ω ς και απαρ­

τ ί ζ ο ν τ α ν τ ώ ρ α α π ό τ έ σ σ ε ρ α σ υ ν τ ά γ μ α τ α

τ ω ν τριών ταγμάτων έκαστο. Πυρήνες αυτών

τ ω ν σ υ ν τ α γ μ ά τ ω ν π α ρ ε ί χ α ν σ τ ρ α τ ι ω τ ι κ ή

εκπαίδευση στα μέλη τ ω ν Αλγκεμάινε Ες Ες

με σκοπό την λειτουργία τ μ η μ ά τ ω ν Ες Ες ως

ενισχυτικά της Α σ τ υ ν ο μ ί α ς . Με τ η ν έ ν α ρ ξ η

τ ο υ πολέμου, περίπου 40.000 « έ φ ε δ ρ ο ι » τ ω ν

Ες Ες κ λ ή θ η κ α ν να ε π α ν δ ρ ώ σ ο υ ν δ ώ δ ε κ α

νέα Σ υ ν τ ά γ μ α τ α Τ ό τ ε ν κ ο π φ . Τ ο ν Ο κ τ ώ β ρ ι ο

τ ο υ 1939, 6.500 π ε ρ ί π ο υ α π ό τ ο υ ς π λ έ ο ν

έμπειρους φρουρούς τ ω ν στρατοπέδων συ­

γ κ έ ν τ ρ ω σ η ς μαζί με σημαντ ικό αριθμό εφέ­

δ ρ ω ν θα σχημάτιζαν μία νέα μεραρχία μάχης

Ες Ες, τ η ν Τότενκοπφ. Διοικητής της θα ήταν

ο Τ έ ο ν τ ο ρ Άικε, ο οποίος θα εγκατέλειπε τις

αρμοδιότητες τ ο υ Γενικού Επιθεωρητή τ ω ν

στρατοπέδων συγκέντρωσης για να αναλάβει

την, ο π ω σ δ ή π ο τ ε μεγαλύτερης αίγλης, θέση

τ ο υ δ ι ο ι κ η τ ή μίας μάχιμης μεραρχίας τ ω ν

Ες Ες. Μέχρι το τ έ λ ο ς τ ο υ π ο λ έ μ ο υ , κάποιοι

από τους σ τ ε ν ο ύ ς συνεργάτες τ ο υ Άικε από

τις τάξεις τ ω ν Τ ο τ ε ν κ ο π φ β ε ρ μ π έ ν τ ε , ό π ω ς

ο Μαξ Ζ ί μ ο ν και ο Χάιντς Λ ά μ μ ε ρ ν τ ι ν γ κ , θα

ε ξ ε λ ί σ σ ο ν τ α ν σε υψηλόβαθμα σ τ ε λ έ χ η τ ω ν

Βάφφεν Ες Ες.

Στα τ έ λ η τ ο υ 1937 η Βέρμαχτ συνέχιζε να

πιέζει προς την κατεύθυνση της μη επέκτασης

των SS-VT. Στις αρχές τ ο υ 1938 όμως ο Γενικός

Διοικητής της, Στρατηγός Φράιερ φον Φριτς και

ο Υπουργός Πολέμου, Στρατάρχης Βέρνερ φον

Μπλόμπεργκ αποπέμφθηκαν από τον Χίτλερ

επειδή ήταν αντίθετοι με την προσάρτηση της

Αυστρίας. Ο Χίτλερ ανέλαβε προσωπικά τ η ν

ανωτάτη διοίκηση τ ω ν Γερμανικών Ενόπλων

Δυνάμεων και κατήργησε το Υπουργείο Πολέ­

μου. Τον Αύγουστο του 1938 διακήρυξε ότι τα

SS-VT ήταν μία μόνιμη στρατιωτική δύναμη, η

οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί τ ό σ ο

εναντίον εσωτερικών όσο και εξωτερικών απει­

λών. Έ τ σ ι τα τμήματα τ ω ν SS-VT όπως και της

Λάίμπσταντάρτε συμμετείχαν στην επιχείρηση

π ρ ο σ ά ρ τ η σ η ς της Σουδητίας τ ο ν Ο κ τ ώ β ρ ι ο

του 1938 αλλά και της πλήρους κατάληψης της

Τσεχοσλοβακίας τον Μάρτιο του 1939.

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

εμπόδιο σ τ η ν δ ι α μ ό ρ φ ω σ η ενός ν ε α ρ ο ύ σε

ιδανικό υπερασπιστή τ ο υ Γ'Ράιχ. Για τα Τοτεν­

κοπφβερμπέντε τα σωματικά κριτήρια κατά­

ταξης ήταν λ ι γ ό τ ε ρ ο αυστηρά. Ως ελάχιστο

ύψος ορίσθηκε το 1.71 και αργότερα το 1.69

και μέγιστη ηλικία τα 26.

Φυσικά, καθώς π ε ρ ν ο ύ σ α ν τα χρόνια, οι

π α ρ α π ά ν ω π ρ ο ϋ π ο θ έ σ ε ι ς θα σ τ α μ α τ ο ύ σ α ν

να ισχύουν. Πάντως μέχρι το 1936 εάν κάποιος

υποψήφιος για την Λαϊμπσταντάρτε είχε έστω

και ένα σφράγισμα στα δόντια του απορριπτό­

ταν. Οι προτιθέμενοι να καταταγούν σε αυτή

όφειλαν επίσης να παρουσιάζουν αποδείξεις

της καθαρής καταγωγής τους. Οι αξιωματι­

κοί από το 1759 και οι οπλίτες από το 1800.

Ο Ντήτριχ δεν συμμεριζόταν π λ ή ρ ω ς αυτές

τις απόψεις αφού σ κ ε π τ ό μ ε ν ο ς ρεαλιστ ικά

θ ε ω ρ ο ύ σ ε λ ά θ ο ς ν α α π ο κ λ ε ί ο ν τ α ι από τ η ν

Λαϊμπσταντάρτε άνδρες, οι οποίοι πληρούσαν

τις προϋποθέσεις περί εξωτερικής εμφάνισης,

ήταν πιστοί εθνικοσοσιαλιστές αλλά υπήρχαν

αμφιβολίες ως προς τ η ν καταγωγή τους. Αυ­

τές ο ι προϋποθέσεις φυσικά σ υ ν ε π ά γ ο ν τ α ν

εκτεταμένη ανάμειξη σ τ η ν π ρ ο σ ω π ι κ ή ζωή

τ ω ν αξιωματικών και ανδρών. Δ ε ν αρκούσε

να είναι οι ίδιοι καθαροί Άριο ι . Το ίδιο ίσχυε

και για τις συζύγους τους. Εξ ά λ λ ο υ τι νόημα

θα είχε η προσπάθεια για την διατήρηση της

καθαρότητας της φυλής εάν κάποιος γνήσιος

Άριος είχε εξαπατηθεί από την σύζυγο τ ο υ ή

την αρραβωνιαστικιά του, της οποίας για πα­

ράδειγμα ένας προπάππους ήταν Εβραίος;

ΤατμήματατηςΛάιμπσταντάρτε, στα οποία

αρχικά ο Χάουσσερ δεν είχε δικαιοδοσία δεν

ήταν δ υ ν α τ ό ν βεβαίως να μείνουν π ίσω σε

σχέση με την διαμόρφωση τους σε αξιόμαχες

πολεμικές μονάδες. Αναγκαστικά οι παρεξη­

γήσεις λύθηκαν, οι προσωπικές αντιζηλίες πα­

ραμερίσθηκαν και συμμετείχαν και αυτά στο

πρόγραμμα εκπαίδευσης των SS-VT.

Το «Γκερμάνια» ήταν το π ρ ώ τ ο σύνταγμα,

το οποίο έφθασε να είναι σε π λ ή ρ η πολεμική

ετοιμότητα, από τα τ έ λ η τ ο υ 1937 μάλιστα.

Το βασικό π ρ ό β λ η μ α τ ο υ όπως και τ ω ν άλ­

λ ω ν μ ο ν ά δ ω ν αυτή τ η ν π ε ρ ί ο δ ο θα ήταν η

έλλειψη εμπείρων αξιωματικών. Σκοπός όμως

τ ο υ Χίμμλερ ήταν να δημιουργηθεί ένα σώμα

αξιωματικών ισάξιο με αυτό της Βέρμαχτ.Την

α π ο σ τ ο λ ή αυτή ανέλαβαν οι δύο σχολές αξι-

Νεοσύλλεκτοι των SS-VT

κατά την διάρκεια ασκήσεων

το 1938. Εκτός από το

χαρακτηριστικό έμβλημα

στο πέτο, οι στολές τους ήταν

ίδιες με αυτές του Γερμανικού

Στρατού.

Στρατιώτες των Ες Ες σε

ώρα εκπαίδευσης χειρισμού

όπλων. Φορούν ακόμη

στολή αγγαρείας. Αργότερα

τα Βάφφεν Ες Ες θα ήταν

πρωτοπόρα στην υιοθέτηση

στολών παραλλαγής,

τακτική, την οποία στην

σύγχρονη εποχή ακολουθούν

όλοι οι στρατοί στην Ευρώπη

και στις ΗΠΑ.

ωματικών στο Μπραουνσβάιχ και στο Μπαντ

Τελτς, οι οποίες αναβαθμίσθηκαν και αναδι­

οργανώθηκαν από τ ο ν Χάουσσερ. Με αυτά τα

δυο ιδρύματα τα Βάφφεν Ες Ες θα ανέπτυσ­

σαν το πλέον αξιόπιστο απ' όλα τα στρατιωτι­

κά εκπαιδευτικά προγράμματα τ ο υ Β' Παγκο­

σμίου Πολέμου, όχι π ο λ ύ διαφορετικό επί τ ω ν

αρχών τ ο υ από αυτό της αρχαίας Σ π ά ρ τ η ς .

Ενώ ό μ ω ς τ ο π ρ ό β λ η μ α της π ο ι ό τ η τ α ς τ ω ν

αξ ιωματ ικών γ ρ ή γ ο ρ α θα α ν τ ι μ ε τ ω π ι ζ ό τ α ν

αυτό της π ο σ ό τ η τ α ς δεν ξεπεράσθηκε π λ ή ­

ρως ποτέ. Π α ρ ' ό λ ο π ο υ από τις σχολές αυτές

έβγαιναν πολύ περισσότεροι αξιωματικοί από

τ ο ν επιτρεπόμενο από τ ο ν Γερμανικό Στρατό

αριθμό (περίπου 400 ετησίως), ποτέ δεν θα

αρκούσαν για να καλύψουν τις απώλειες, όταν

άρχισε ο πόλεμος. Επίσης ένας αριθμός αυτών

προοριζόταν για μονάδες της Αστυνομίας. Και

δεν πρέπει να λ η σ μ ο ν ο ύ μ ε ότι οι απώλειες σε

αξιωματικούς επιπέδου διοίκησης από διμοι­

ρία μέχρι τάγμα θα ήταν πάντοτε υψηλές. Αι­

τία αυτού θα ήταν η ενεργός συμμετοχή στην

μάχη τ ω ν αξιωματικών σ τ η ν π ρ ώ τ η γ ρ α μ μ ή

τ ο υ πυρός, εφαρμόζοντας πιστά τις αρχές που

τους χαρακτήριζαν. Αξίζει να αναφέρουμε ότι

μέχρι το 1942 σχεδόν ό λ ο ι από τους 54 πρώ­

τ ο υ ς α π ο φ ο ι τ ή σ α ν τ ε ς α π ό τ ο Μ π α ν τ Τ ε λ τ ς

είχαν σκοτωθεί.

Στ ις π ρ ο ϋ π ο θ έ σ ε ι ς ε ι σ α γ ω γ ή ς στις δ ύ ο

σχολές δεν συμπεριλαμβανόταν αυτή της ολο­

κλήρωσης της μέσης εκπαίδευσης. Έ τ σ ι από

τους υποψηφίους, οι οποίοι έγιναν δεκτοί πριν

το 1938, περ ίπου το 40% είχε γνώσεις μ ό ν ο

στοιχειώδους σχολικής εκπαίδευσης. Αυτό θα

έπαιζε επίσης ρόλο στον τρόπο διοίκησης των

κατωτέρων αξιωματικών στα πρώτα χρόνια

τ ο υ π ο λ έ μ ο υ . Με μέτρια γενικά ευφυΐα αλλά

με εξαίρετη φυσική κατάσταση και φανατικά

π ιστο ί σ τ η ν ιδεολογία τους θα α ψ η φ ο ύ σ α ν

τ η ν ζωή τους προκε ιμένου να πετύχουν τ ο ν

αντικειμενικό τους σκοπό σ τ η ν μάχη. Σταδι­

ακά αυτή η ατέλεια θα μετρ ιαζόταν αλλά ο

χαρακτηριστικός τρόπος μάχης τ ω ν αξιωμα­

τ ικών τ ω ν Βάφφεν Ες Ες δεν θα άλλαζε. Στα

πρώτα χρόνια τ ο υ π ο λ έ μ ο υ η απειρία αυτών

των νεαρών αξιωματικών θα αντισταθμιζόταν

έως ένα βαθμό από την ύπαρξη σε ανώτερες

βαθμίδες αξιωματικών, οι οποίοι προέρχονταν

από τ ο ν Γερμανικό Στρατό. Πρέπει επίσης να

αναφερθεί ότι για να γίνει κάποιος αξιωματι­

κός τ ω ν Βάφφεν Ες Ες έπρεπε πρώτα να έχει

υπηρετήσει για δύο χρόνια ως οπλίτης.

Έ ν α ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τ ο υ εκπαι­

δευτικού προγράμματος, που εισήγαγε ο Χά­

ουσσερ ήταν όπως προαναφέρθηκε η έμφαση

στην σωματική άσκηση. Οι δρόμοι ταχύτητας

ή αντοχής, η πυγμαχία, η κωπηλασία, το βάδην

σε ανώμαλο δρόμο ήταν καθημερινές δραστη­

ριότητες και δεν περ ιορ ίζονταν μόνο στους

αξιωματικούς. Εκτός από την απόκτηση και δι­

ατήρηση άριστης φυσικής κατάστασης η πρα­

κτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα και την δημι­

ουργία ισχυρού αισθήματος συντροφικότητας

και αλληλοεκτίμησης μεταξύ των αξιωματικών,

υπαξιωματικών και οπλιτών, χαρακτηριστικό

κυρίως τ ω ν στελεχών ειδικών στρατιωτικών

δυνάμεων. Ένα αίσθημα, το οποίο θα παρέμενε

εν πολλοίς αναλλοίωτο μέχρι και το τέλος του

πολέμου αφού οι παλαίμαχοι που είχαν επιβιώ­

σει το μεταβίβαζαν στους νέους, ανεξαρτήτως

της προέλευσης αυτών.

Η ημέρα στους στρατώνες ξεκινούσε στις

6.00. Μετά από μία ώρα γυμναστική και πρω­

ινό α κ ο λ ο υ θ ο ύ σ ε η ε κ π α ί δ ε υ σ η στα ό π λ α

(πάντοτε με ό σ ο το δυνατόν πιο ρεαλιστικές

συνθήκες), η οποία εναλασσόταν με τις δρα­

σ τ η ρ ι ό τ η τ ε ς φυσικής αγωγής. Κατά τ η ν δι­

άρκεια της εκπαίδευσης τους αλλά και μετά

τ η ν ο λ ο κ λ ή ρ ω σ η αυτής οι άνδρες τ ω ν SS-VT

δέχονταν συνεχώς πολιτική διαφώτιση παράλ­

ληλα με την αμιγώς στρατιωτική εκπαίδευση.

Με τον τρόπο αυτό δεν θα λησμονούσαν ποτέ

ότι ανήκουν σε ένα ελίτ κλάδο τ ο υ Ναζιστικού

Κόμματος. Αυτή περιελάμβανε ομιλίες για την

ζ ω ή τ ο υ Φ ύ ρ ε ρ , α ν ά λ υ σ η της κοσμοθεωρί­

ας τ ο υ Εθνικοσοσιαλισμού και της φυλετικής

υπεροχής τ ο υ γερμανικού έθνους και μελέτη

έ ρ γ ω ν σχετικών με τα θέματα αυτά. Αρχικά

η ιδεολογική δ ιαφώτιση είχε ανατεθεί σε ει­

δικούς πολιτ ικούς καθοδηγητές αλλά αυτοί

έτειναν να λε ιτουργούν σαν τους Σοβιετικούς

κομισσαρίους με α π ο τ έ λ ε σ μ α να δ η μ ι ο υ ρ ­

γείται μία ιδ ιότυπη δυαρχία. Η εξουσία τ ω ν

στρατιωτικών εκπαιδευτών και τ ω ν αμέσων

προϊσταμένων κινδύνευε να υποβιβασθεί σε

δεύτερο ρόλο και έτσι ο Χίμμλερ αποφάσισε

ο ι πολ ιτ ικο ί κ α θ ο δ η γ η τ έ ς να π ε ρ ι ο ρ ι σ θ ο ύ ν

στην προετοιμασία και γενική επίβλεψη υλο-

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

κά Τάγματα Εφόδου του Γερμανικού Στρατού

κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, μονάδες που

ήταν επίλεκτες, είχαν ιδιαίτερα προνόμια αλλά

και ανελάμβαναν και ιδιαίτερες α π ο σ τ ο λ έ ς

και συγκέντρωναν την αντιπάθεια τ ω ν απλών

φαντάρων, γιατί όπως είναι γ ν ω σ τ ό συχνά η

αίσθηση υπεροχής των μελών των ειδικών δυ­

νάμεων μπορεί να αγγίξει την αλαζονεία.

Το εκπαιδευτικό σύστημα τ ω ν Τοτενκοπ­

φ β ε ρ μ π έ ν τ ε , θ ε ω ρ ο υ μ έ ν ω ν και α υ τ ώ ν ως

ε ν ό π λ ω ν τ μ η μ ά τ ω ν , ήταν δ ιαφορετικό, κα­

θώς δ ιαφορετ ική ήταν και η α π ο σ τ ο λ ή τ ο υ

προσωπικού, που τα αποτελούσε. Ο Τ έ ο ν τ ο ρ

Άικε θεωρούσε τους άνδρες τ ω ν συνταγμά­

τ ω ν τ ο υ ως τ η ν ελίτ της ελίτ, ε φ ό σ ο ν αυτοί

Άνδρες των SS-ΥΤσε ώρα

γυμνασίων, το 1935. Φορούν

ακόμη απλές φόρμες

αγγαρείας. Ο οπλίτης δίπλα

στον αξιωματικό είναι ο

Φριτς Κλίνγκενμπεργκ.

4 5

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Παρά τους καπνούς και τις

εκρήξεις δεν πρόκειται για

μάχη, αλλά για άσκηση. Ο

ρεαλισμός της εκπαίδευσης

των Βάφφεν Ες Ες τους

προετοίμαζε κατάλληλα για

τις πραγματικές συνθήκες

μάχης, (επάνω)

Λοχαγός της

Λάίμπσταντάρτε με

Γερμανούς της Σουδητίας το

1939. (κάτω)

ήταν επ ιφορτ ισμένοι με τ η ν φ ρ ο ύ ρ η σ η τ ω ν

εχθρών τ ο υ εθνικοσοσιαλισμού, δηλαδή της

ίδιας της πατρίδας. Η εκπαίδευση σ υ ν ε π ώ ς

αυτών τ ω ν α ν δ ρ ώ ν ήταν ένα μείγμα στρατι­

ωτικών ασκήσεων και εκμάθησης μ ε θ ό δ ω ν

αντ ιμετώπισης τ ω ν κρατουμένων. Τα στρα­

τόπεδα σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ η ς πριν τ ο ν π ό λ ε μ ο δεν

είχαν εξελιχθεί βεβαίως ακόμη σε στρατόπεδα

εξόντωσης. Οι αρχές όμως, τις οποίες είχε θε­

σπίσει ο Άικε σ τ η ρ ί ζ ο ν τ α ν στην απάνθρωπη

μεταχείριση τ ω ν κρατουμένων. Οι ξυλοδαρ­

μοί, η στέρηση τροφής και άλλα σωματικά και

ψυχολογικά βασανιστήρια ήταν συνήθης πρα­

κτική. Μάλιστα στις αρχές λειτουργίας αυτών

των στρατοπέδων το π ο σ ο σ τ ό θανάτων μετα­

ξύ τ ω ν κρατουμένων ήταν τ ό σ ο υψηλό, π ο υ

προκάλεσε αντίδραση ακόμα και μέσα από το

Ναζιστικό κόμμα και την γερμανική κυβέρνη­

ση και αυτό είχε ως αποτέλεσμα στην συνέχεια

να υιοθετηθούν πιο «εκλεπτισμένες» μέθοδοι

βασανιστηρίων. Βασικό χαρακτηριστικό τ ω ν

μεθόδων αυτών ήταν η απαγόρευση προσω­

πικών ενεργειών εναντίον τ ω ν κρατουμένων

από τους φύλακες. Τα πάντα έπρεπε να γίνο­

νται με « ο μ α δ ι κ ό » πνεύμα και οι τιμωρίες να

είναι απρόσωπες και συλλογικές.

Για την εξασφάλιση της τ ή ρ η σ η ς τ ω ν εντο­

λ ώ ν τ ο υ ο Άικε είχε θεσπίσει για το προσωπι­

κό τ ο υ α υ σ τ η ρ ό τ α τ ο σ ύ σ τ η μ α πειθαρχίας.

Υ π ή ρ ξ α ν μάλιστα περιπτώσεις που φρουροί

βρέθηκαν να είναι κρατούμενοι, έχοντας υπο­

πέσει σε σοβαρά παραπτώματα. Οι φρουροί

τ ω ν στρατοπέδων συγκέντρωσης εκπαιδεύ­

ο ν τ α ν να μ ισούν βαθιά τους κρατουμένους

αλλά μεταξύ τους να αναπτύσσουν ισχυρούς

δεσμούς α λ λ η λ ο ϋ π ο σ τ ή ρ ι ξ η ς , καθώς, όπως

προαναφέραμε, αυτοθεωρούνταν η ελίτ της

ελίτ. Ουσιαστικά εμάθαιναν να πιστεύουν ότι

και ο γενικός διοικητής τους. Να μισούν βα­

θιά οτ ιδήποτε δεν ήταν εθνικοσοσιαλιστ ικό

και ταυτόχρονα να θ ε ω ρ ο ύ ν τ η ν ο ρ γ ά ν ω σ η

ως οικογένεια και σπίτ ι τ ο υ ς αλλά π ά ν τ ο τ ε

μέσα από αυστηρή αυτοπειθαρχία. Για να το

καταφέρει αυτό ο Άικε σταδιακά είχε αντικα­

ταστήσει τις αρχικές φρουρές τ ω ν στρατοπέ­

δων συγκέντρωσης με ανθρώπους της δικής

τ ο υ επιλογής, εκπαιδευμένους κατά τα δικά

τ ο υ πρότυπα.

Ο Άικε ουσιαστικά προσπαθούσε να δημι­

ουργήσει μία δική τ ο υ μικρή αυτοκρατορία,

ελέγχοντας όλες τις παραμέτρους, οι οποίες

σχετ ίζονταν με τ η ν λε ιτουργία τ ω ν σ τ ρ α τ ο ­

π έ δ ω ν σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ η ς από τ η ν οποία σχεδί­

αζε να έχει σοβαρό οικονομικό κέρδος. Αυτό

θα επιτυγχανόταν με τ η ν αναγκαστική ενα­

σχόληση τ ω ν κρατουμένων με παραγωγικές

δραστηριότητες (οικοδομές, υποδηματοποι­

ία, αρτοποιία, παραγωγή ενδυμάτων κλπ). Οι

δραστηριότητες αυτές αποδείχθηκαν εξαιρε­

τικά προσοδοφόρες και σύντομα ετράβηξαν

τ η ν π ρ ο σ ο χ ή τ ο υ Ραϊχσφύρερ, ο οποίος το

1938 α π ο φ ά σ ι σ ε να τις αφαιρέσει α π ό τ ο ν

έλεγχο τ ο υ Άϊκε και να τις θέσει υπό τον έλεγ­

χο τ ο υ Γραφείου Διαχείρισης τ ω ν Ες Ες, τ ο υ

οποίου προΐστατο ο Αντ ιστράτηγος τ ω ν Ες Ες

Ό σ β α λ ν τ Πολ. Αυτό εν μέρει ήταν αποτέλεσμα

της τακτικής τ ο υ «Διαίρει και Βασίλευε», που

α κ ο λ ο υ θ ο ύ σ ε ο Χ ί μ μ λ ε ρ σ τ η ν δ ιο ίκηση της

πολυδαίδαλης ο ρ γ ά ν ω σ η ς τ ο υ αλλά και της

επιθυμίας του σχετικού περιορισμού της μεγά­

λης δύναμης, την οποία είχε αποκτήσει ο Άϊκε

μέσα σε αυτή. Χαρακτηριστικό του τελευταίου

είναι ότι αυτός εβρισκόταν σε ανοιχτή διαμά-

4 6

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

μετά το 1943. Μετά το 1939 θα ιδρύονταν και

άλλες σχολές τ ω ν Βάφφεν Ες Ες, οι οποίες θα

παρείχαν εξειδικευμένη εκπαίδευση.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι

ο Τ έ ο ν τ ο ρ Άϊκε αντιπαθούσε τα SS-VT για μία

σειρά από λόγους. Εκτός από τ ο ν φ ό β ο π ο υ

είχε ότι οι δικοί τ ο υ άνδρες θα κατατάσσονταν

σε αυτά σύμφωνα με τους επικρατούντες κα­

ν ο ν ι σ μ ο ύ ς στρατολογίας, δεν θ ε ω ρ ο ύ σ ε τ ο

δημιούργημα τ ο υ Χάουσσερ ως την ελίτ τ ω ν

ε ν ό π λ ω ν σ χ η μ α τ ι σ μ ώ ν της ο ρ γ ά ν ω σ η ς . Για

τον ίδιο ελίτ ήταν οι δικοί τ ο υ σχηματισμοί, οι

οποίοι ήταν επιφορτισμένοι με την σοβαρότε­

ρη αποστολή, που θα μπορούσε να έχει ένας

στρατιώτης τ ο υ κόμματος. Την εξουδετέρωση

ή ε ξ ό ν τ ω σ η τ ω ν ε χ θ ρ ώ ν αυτού, ε φ ό σ ο ν ο ι

έγκλειστοι στα στρατόπεδα τ ο υ γι 'αυτό ακρι­

βώς τ ο ν λ ό γ ο ευρίσκονταν εκεί. Ή τ α ν εχθροί

της εθν ικοσοσιαλιστ ικής ιδεολογίας. Οι άν­

δρες τ ο υ , θεωρούσε, δεν ήταν απλοί δεσμο­

φύλακες. Ή τ α ν στρατιώτες στην υπηρεσία του

κόμματος, επιφορτισμένοι με έργο, που μόνο

αυτοί μπορούσαν να φέρουν σε πέρας.

Ο Χάουσσερ ήταν ο γενικός υπεύθυνος για

τ η ν υλοποίηση τ ο υ εκπαιδευτικού συστήμα­

τος για τους νεοσύλλεκτους Βάφφεν Ες Ες. Δεν

πρέπει όμως να παραβλέψουμε την συμβολή

τ ο υ Φέλιξ Στάινερ. Έχοντας συμμετάσχει στον

Α' Παγκόσμιο Πόλεμο ως κατώτερος αξιωμα-

Ο Λοχαγός Καρλ Ούλριχ

(στο μέσον με την σημαία),

διοικητής του 3ου Λόχου του

Τάγματος Σκαπανέων κατά

την διάρκεια παρέλασης

στην Δρέσδη, (αριστερά)

Ο Φέλιξ Στάινερ ως βασικός

εκπαιδευτής των Βάφφεν

Ες Ες σε προπολεμική

φωτογραφία, (δεξιά)

4 7

Μία κλασσική φωτογραφία.

Σύμφωνα με την γερμανική

προπαγάνδα αυτή η Τσέχα

κλαίει από χαρά καθώς

χαιρετά με τον ναζιστικό

τρόπο τα γερμανικά

στρατεύματα, τα οποία

εισέρχονται στην Πράγα.

Σύμφωνα με την συμμαχική

προπαγάνδα, αργότερα, η

γυναίκα κλαίει από οδύνη

καθώς χαιρετά αναγκαστικά

τους εισβολείς.

τικός, είχε π α ρ α κ ο λ ο υ θ ή σ ε ι τις ανθρώπινες

μάζες τ ω ν φαντάρων και από τις δύο πλευρές

να γίνονται τ ρ ο φ ή για τις οβίδες τ ο υ πυροβο­

λικού και τις σφαίρες τ ω ν π ο λ υ β ό λ ω ν στην δι­

άρκεια των χωρίς αποτέλεσμα μετωπικών επι­

θέσεων. Στο μυαλό του διαμορφώθηκε η ιδέα

ότι τέτοιες απώλειες ανθρώπινου δυναμικού

ήταν ανεπίτρεπτες. Οι μαζικές μετωπικές επι­

θέσεις πεζικού ελάχιστα αποτελέσματα απέ­

φεραν. Χρειάζονταν μικρές ευκίνητες μονάδες

εκπαιδευμένες να λε ιτουργούν ως ομάδα με

προσωπικό έτοιμο να αναλάβει πρωτοβουλίες

αντί να υπακούει τυφλά σε προκαθορισμένο

σχέδιο δράσης. Σε αυτόν οφείλεται η έμφαση

στην φυσική κατάσταση, αφού αυτός ο παρά­

γων θα ήταν απαραίτητος για να υλοποιηθούν

οι τακτικές, τις οποίες ήθελε να εφαρμόσει. Τα

ειδικά Τάγματα Εφόδου του Γερμανικού Στρα­

τού κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο είχαν εντυ­

πωσιάσει τον Στάινερ, ο οποίος υπηρετούσε

ως δ ιο ικητής λ ό χ ο υ π ο λ υ β ό λ ω ν . Οι ειδικές

αποστολές εφόδου, τις οποίες ανελάμβαναν

με τ η ν μ ο ρ φ ή Α π ο σ π α σ μ ά τ ω ν Μάχης ήταν

αυτό, το οποίο οραματιζόταν για τους εκπαι­

δευόμενους νεοσύλλεκτους.

Δεν πρέπει να θεωρείται ότι οι ρηξικέλευ­

θες ιδέες τ ο υ Στάινερ είχαν π λ ή ρ ω ς και αυ­

τόματα την έγκριση τ ο υ Χάουσσερ, ο οποίος

εξ άλλου προερχόταν από την παραδοσιακή

πρωσική σχολή τις ιδέες ακριβώς της οποίας

ο Στάινερ θ ε ω ρ ο ύ σ ε ξεπερασμένες. Τελικά

όμως αυτές οι ρηξικέλευθες ιδέες δεν άργη­

σαν να υλοποιηθούν. Η ρήση «ο ιδρώτας γ λ ι ­

τώνε ι το αίμα» ήταν η κεντρική παράμετρος

της εκπαίδευσης. Είναι εξ ά λ λ ο υ αξίωμα ότ ι

όσο πιο σκληρή είναι η εκπαίδευση των μελών

μίας στρατιωτικής μονάδας τ ό σ ο καλύτερα

είναι τα αποτελέσματα, τα οποία επιτυγχάνει

αυτή σ τ η ν μάχη. Σ τ η ν π ε ρ ί π τ ω σ η βεβαίως

τ ω ν Βάφφεν Ες Ες ο ιδρώτας στα γυμνάσια θα

δ η μ ι ο υ ρ γ ο ύ σ ε φ ο β ε ρ ο ύ ς π ο λ ε μ ι κ ο ύ ς σχη­

ματισμούς αλλά αίμα δεν θα γλίτωνε. Αποτέ­

λεσμα αυτής της πρακτικής ήταν το 33% τ ω ν

εκπαιδευομένων να αποτυγχάνει αλλά αυτοί,

ο ι ο π ο ί ο ι π ε ρ ν ο ύ σ α ν τ η ν βασική εκπαίδευ­

ση να είναι πραγματικές πολεμικές μηχανές.

Μ η υ π ο λ ο γ ί ζ ο ν τ α ς τ η ν ζωή τους, εννοείτα ι

ότ ι δεν υπολόγιζαν και τ η ν ζ ω ή τ ο υ εχθρού.

Αυτό ήταν ένα βασικό χαρακτηριστικό για την

ανάδειξη των πρωτοκλασάτων μεραρχιών με­

ταξύ των πλέον αξιόπιστων στην μάχη, μεταξύ

ό λ ω ν τ ω ν εμπολέμων κατά την διάρκεια τ ο υ

Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και τ ω ν πλέον

σκληρών.

Μετά τα τελετουργικά της πρώτης ορκωμο­

σίας οι νεοσύλλεκτοι συνέχιζαν στην δεύτερη

φάση της εκπαίδευσης και μετά από ένα χρόνο

έδιναν ένα ακόμη όρκο σχετικό με τους κανό­

νες περί θρησκευτικών τελετών, τους οποίους

είχε θεσπίσει ο Χίμμλερ. Σύμφωνα με αυτούς

γάμοι, βαφτίσεις και κηδείες γίνονταν σύμφωνα

με ένα παγανιστικό τελετουργικό ό π ο υ ρου-

νικές απεικονίσεις, φύλα συκιάς και ηλίανθοι

αντικαθιστούσαν τα χριστιανικά σύμβολα.

Οι χριστιανικές διδαχές περί αγάπης προς

τον εχθρό και ανεκτικότητας δεν ταίριαζαν με

τις αρχές τ ο υ Εθνικοσοσιαλισμού. Οι Καθολι-

4 8

ΤΑ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ 1.1

ρία, τα οποία χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ο ύ σ α ν μηχανικά

μέσα για τ η ν μετακίνηση τους. Η συμμετοχή

τους συνεπώς σε αυτές τις επιχειρήσεις και ο

τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν κατε-

δείκνυε ότι ήταν πανέτοιμα να συμμετάσχουν

σε πολεμικές επιχειρήσεις και ότι όντως ο Φύ­

ρερ τα προόριζε για τέτοιες αποστολές. Αυτό

εσήμαινε ότι θα ενσωματώνονταν σε αυτά και

οι απαραίτητες μονάδες πυροβολικού, μηχα­

νικού και υποστήριξης. Βεβαίως ακόμη δεν

υπήρχε π ρ ό γ ρ α μ μ α για τ η ν επέκταση τ ο υ ς

και για την ανάληψη από πλευράς τους πρω­

ταγωνιστ ικού ρόλου. Στα σχέδια τ ο υ Χ ίτλερ

δεν π ρ ο β λ ε π ό τ α ν ένας μακροχρόνιος πόλε­

μος, καθώς ήλπιζε ότι οι επιθετικές κινήσεις

τ ο υ ς δεν θα π ρ ο κ α λ ο ύ σ α ν τ η ν α ν τ ί δ ρ α σ η ,

τ η ν οποία τελικά προκάλεσαν, τ ω ν Δυτ ικών

Δυνάμεων.

Τμήμα των Ες Ες κατά την

είσοδο τον στην Σονδητία, το

1938.

4 9

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ TOY ΠΥΡΟΣ 1.2 i

Έναρξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

51

Η Πολωνία ήταν ο επόμενος στόχος του Χίτλερ μετά την Τσεχία και την δημιουργία, με την ενθάρρυνση του, του ανεξάρτητου

κράτους της Σλοβακίας. Οι γερμανικές διεκδική σεις σε βάρος της Πολωνίας δεν ήταν αβάσιμες. Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, οι νικητές Δυτικοί Σύμμαχοι είχαν παραχωρήσει

στο νεοσύστατο κράτος γερμανικά εδάφη, συγκεκρι­μένα τον λεγόμενο διάδρομο του Ντάντσιχ (σημερινό Γκντανσκ), μία λωρίδα γης με την οποία αυτό θα είχε πρόσβαση στην θάλασσα κατέχο­ντας τον σημαντικό αυτό λιμένα στις εκβολές του Βιστούλα. Με αυτό τον τρόπο, η Συνθήκη των Βερσαλλιών διαιρούσε την Γερμανία σε δύο τμήματα καθώς η Ανατολική Πρωσία αποτελούσε χωριστή, εδαφικά, περιοχή. Αυτός ήταν ένα από τους όρους της συνθήκης, ο οποίος είχε προκα­λέσει ιδιαίτερη πικρία στους Γερμανούς.

Από την πρώτη ημέρα τον

πολέμου οι αξιωματικοί των

Βάφφεν Ες Ες επέδειξαν ένα

χαρακτηριστικό, το οποίο θα

συνεχιζόταν μέχρι το τέλος

του πολέμου. Την παρουσία

στην πρώτη γραμμή. Εδώ ο

Φέλιξ Στάινερ, διοικητής του

Συντάγματος Ντόιτσλαντ

παρατηρεί πολωνικές θέσεις.

Πριν ακόμη την προσάρτηση τηςΤσεχίας, η

γερμανική κυβέρνηση είχε αρχίσει να εξασκεί

πίεση στην πολωνική για να εξασφαλίσει την

συναίνεση της στην επιστροφή του διαδρόμου

του Ντάντσιχ στην Γερμανία. Φυσικά οι Πολω­

νοί ήταν αρνητικοί σε αυτό το ενδεχόμενο. Η

προσάρτηση της Αυστρίας και της Τσεχίας όχι

μόνο δεν τους φόβισε, αλλά τους έκανε πιο

σταθερούς στις θέσεις τους. Διαθέτοντας την

υποστήριξη της Βρετανίας και της Γαλλίας, η

κυβέρνηση της χώρας ακολούθησε μία στά­

ση, που μπορεί να χαρακτηρισθεί αδιάλλακτη

καθώς δεν εμπιστευόταν τον Χίτλερ. Εξ άλλου

ήταν γνωστές οι απόψεις του τελευταίου για

τους Σλαύους. Πρέπει να τονισθεί πάντως, ότι

οι Πολωνοί, οι οποίοι είναι ένας εξαιρετικά υπε­

ρήφανος λαός με έντονη εθνική συνείδηση σα­

φώς είχαν υπερεκτιμήσει τις δυνατότητες τους

σε ενδεχόμενη αναμέτρηση με το Γ Ράιχ.

Η σαφής έκφραση υποστήριξης προς την

Πολωνία από βρετανικής και γαλλικής πλευράς

ακόμη και εάν έβαλε σε σκέψεις τον Χίτλερ, σί­

γουρα δεν τον έκανε να αναθεωρήσει τα σχέδια

του. Από πλευράς του εφρόντισε να συνάψει

συμφωνίες με την Ιταλία και την Σοβιετική Ένω­

ση. Ειδικά η δεύτερη, στην συγκεκριμένη χρο­

νική περίοδο, του έλυνε τα χέρια προκειμένου

να εισβάλει στην γειτονική χώρα. Ενώ όμως

εξελισσόταν έντονη διπλωματική δραστηριό­

τητα σε ολόκληρη την Ευρώπη, οι Γερμανικές

Ένοπλες Δυνάμεις προετοιμάζονταν εντατικά

για πόλεμο. Ανάμεσα σε αυτές ήταν και οι μά­

χιμες μονάδες των Ες Ες.

Τον Απρίλιο του 1939 η O K W είχε εκδώ­

σει Διαταγή, η οποία αφορούσε την γενική

προετοιμασία για την διεξαγωγή πολεμικών

επιχειρήσεων την περίοδο 1939 - 1940. Μία

σημαντική παράγραφος αυτής της διαταγής

έκανε λόγο για καταστροφή του Πολωνικού

Στρατού μέσω αιφνιδιαστικής επίθεσης. Η

βασική αρχή του θεωρητικού του πολέμου

Κλαούσεβιτς ότι η για να νικήσει ένας στρατός

πρέπει να χύσει πολύ αίμα δεν θα ίσχυε πλέον.

Τώρα ξεκινούσε μία νέα περίοδος. Η περίοδος

του Κεραυνοβόλου Πολέμου. Η νίκη θα ερχό­

ταν όχι μετά από ποταμούς αίματος αλλά με

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

τακτική, η οποία θα βασιζόταν στην ταχύτητα

και στον όγκο πυρός. Στο πεδίο της μάχης θα

κυριαρχούσε η πλευρά, η οποία θα διέθετε

μηχανοκίνητες τεθωρακισμένες δυνάμεις, οι

οποίες θα υποστηρίζονταν άμεσα από την

αεροπορία.

Αυτός ο τρόπος πολέμου ήταν πολύ κοντά

ως δόγμα σε όσα πρέσβευαν ο Στάινερ και ο

Χάουσσερ. Οι περιστάσεις φαίνονταν ιδανικές

για να ξεδιπλώσουν τις αρετές τους οι ενταικά

εκπαιδευμένοι οπλίτεςτους. Κατά την διάρκεια

του καλοκαιριού του 1939 οι μονάδες των S S -

VT γυμνάζονταν εντατικά. Δεν θα συμμετείχαν

όμως όλες μαζί στην σχεδιαζόμενη εισβολή.

Το Σύνταγμα «Ντόιτσλαντ» είχε μεταφερθεί

στην Ανατολή Πρωσία και ευρισκόμενο εκεί

συμμετείχε σε επιβλητική παρέλαση, η οποία

έγινε για να εορτασθεί η 25 η επέτειος της μά­

χης τουΤάνενμπεργκ, στην οποία οι Γερμανοί,

με υποδεέστερες αριθμητικά δυνάμεις είχαν

επιτύχει σπουδαία νίκη επί των Ρώσων.

Η Λάίμπσταντάρτε είχε επιστρέψει στο Βε­

ρολίνο τον Απρίλιο και τον Ιούνιο είχε διαταχθεί

να είναι σε κατάσταση πλήρουςπολεμικής ετοι­

μότητας στις αρχές του Αυγούστου. Η μονάδα

του Ζεπ Ντήτριχ εγκατέλειψε τους στρατώνες

του Λιχτερφέλντε και μεταφέρθηκε βορείως

του Μπρέσλαβ στην περιοχή Χούντσφελντ

- Κούνερσντορφ. Η εντολή του Χίμμλερ ήταν

σαφής: «Άνδρες των Ες Ες περιμένω από εσάς να

κάνετε παραπάνω από το καθήκον σας». Μετά

το τέλος του πολέμου ο Ντήτριχ θα έλεγε: «Η

διαταγή του Φύρερ ήταν να εξοντώσουμε χωρίς

έλεος ολόκληρη την πολωνική φυλή. Ήμαστε οι

άνδρες του Φύρερ. Είχαμε τις διαταγές μας. Θα

προχωρούσαμε με κάθε τρόπο ».

Η ηγεσία του Γερμανικού Στρατού (Χέερ)

έβλεπε αρνητικά την εμπλοκή των τ μ η μ ά ­

των των SS-VT σε εχθροπραξίες. Οι Γερμανοί

αξιωματικοί δεν είχαν πεισθεί για την μαχητι­

κή αξία αυτών και επίσης τα θεωρούσαν ως

«απειλή», καθώς απορροφούσαν σημαντικό

αριθμό ανδρών. Για να μετριάσει την ανοιχτή

δυσαρέσκεια των στρατηγών, ο Γερμανός δι­

κτάτορας προχώρησε σε μία μεσοβέζικη λύση,

παρά τις αντιρρήσεις του Χίμλερ. Αυτή ήταν

η κατανομή των συνταγμάτων των SS-VT σε

διαφορετικούς σχηματισμούς. Πάντως στην

εισβολή θα συμμετείχαν όλες οι ετοιμοπόλε­

μες μονάδες αυτών, συμπεριλαμβανομένης

και της Λάίμπσταντάρτε.

Για την εισβολή στην Πολωνία, οι Γερμανοί

θα κινούνταν από τρεις διαφορετικές κατευ­

θύνσεις. Στα βόρεια υπήρχε το Συγκρότημα

Στρατιών του Στρατάρχη Φέντορ φον Μποκ.

Η 4η Στρατιά θα ξεκινούσε από την Πομερα-

νία και η 3η Στρατιά από την Ανατολική Πρω­

σία. Αποστολή τους ήταν με κλασική κίνηση

λαβίδας να αποκόψουν τον δ ι ά δ ρ ο μ ο και

μετά στρεφόμενες προς τα νότια να κατευ­

θυνθούν προς την Βαρσοβία. Στα νότια υπήρ­

χε το Συγκρότημα Στρατιών του Στρατάρχη

Καρλ Ρούντολφ Γκερντ φον Ρούντστεντ. Οι

8η και 10η Στρατιές ξεκινώντας από την Σι-

λεσία θα κατευθύνονταν προς την Βαρσοβία

ενώ ακόμη νοτιότερα η 14η Στρατιά θα κα­

τευθυνόταν προς την Κρακοβία κα ιτοΛβοφ.

Το γερμανικό σχέδιο της επίθεσης προέβλε­

πε πλήρη εκμετάλλευση του γεωγραφικού

πλεονεκτήματος. Οι εισβολείς θα μπορούσαν

να προελάσουν μέσα στο δυτικό τμήμα της

Πολωνίας. Σε αυτή την περιοχή ευρίσκονταν

η πρωτεύουσα και τα κυριότερα βιομηχανικά

κέντρα. Η ταχεία κατάληψη των αντικειμενι­

κών στόχων θα εσήμαινε και πλήρη συντριβή

της υπό επίθεση χώρας. Περίπου 1.500.000

άνδρες κατανεμημένοι σε 55 μεραρχίες θα

κινούνταν εναντίον 17 μεραρχιών πεζικού,

τριών ταξιαρχιών πεζικού και έξι ταξιαρχιών

ιππικού. Με κλήση εφέδρων οι Πολωνοί ήταν

σε θέση να παρατάξουν ακόμη 28 μεραρχίες

αλλά αυτό θα το έκαναν με χαρακτηριστική

αργοπορία.

Παρά την γνωστή σε όλους ποσοτική και

ποιοτική υπεροχή των Γερμανικών Ενόπλων

Δυνάμεων η ηγεσία αυτών ήταν επιφυλακτική.

Η νέα τακτική δεν είχε δοκιμασθεί ποτέ ξανά

σε πραγματικές συνθήκες. Οι τεθωρακισμένες

δυνάμεις θα δοκιμάζονταν για πρώτη φορά

και ουσιαστικά θα δρούσαν ανεξάρτητα και

αρκετά εμπρός από τις συμβατικές μεραρχί­

ες πεζικού. Επίσης από τα γερμανικά άρματα

τα τύπου I και II ήταν μάλλον τεθωρακισμένα

οχήματα αφού ήταν εξοπλισμένα με βαρέα

πολυβόλα και όχι πυροβόλα.

Η προσάρτηση τηςΤσεχίας και ουσιαστικά

και της Σλοβακίας ήταν ένα σοβαρό πρόβλη­

μα για τους Πολωνούς, εφόσον άφηνε εκτε-

Πυροβόλο του Συντάγματος

«Ντόιτσλαντ» βάλει κατά τον

φρουρίου Ζάκροζυμ στα τέλη

του Σεπτεμβρίου του 1939.

θειμένη την νότια πλευρά της χώρας. Η χώρα

προσπάθησε να κινητοποιήσει εγκαίρως τις

χερσαίες δυνάμεις της και να ενισχύσει την αε­

ροπορία της αλλά δεν πρέπει να λησμονούμε

ότι αυτές οι δυνάμεις από πλευράς εξέλιξης

ευρίσκονταν ακόμη στην δεκαετία του 1910.

Καθώς λοιπόν θα ξεκινούσε ο Β' Παγκό­

σμιος Πόλεμος, ο όρος «Βάφφεν Ες Ες» δεν

υπήρχε ακόμη. Τέσσερα χρόνια αργότερα,

συνοδευόμενος συχνά από χαρακτηρισμούς

όπως «φανατικοί» και «ελίτ μονάδες» θα εμ­

φανιζόταν πολύ τακτικά στις επικοινωνίες

των συμμάχων. Για την ώρα, παρ' όλο που

τα SS-VT, συμπεριλαμβανομένης και της Λά­

ίμπσταντάρτε, χαρακτηρίζονταν από τους

ίδιους τους ηγέτες τους ως «πολιτικοί στρατι­

ώτες», «ιδεολογικά στρατεύματα», «αιχμή του

δόρατος του Εθνικοσοσιαλισμού» ο πραγμα­

τικός λόγος ύπαρξης τους δεν ήταν σαφής.

Προφανώς ούτε η ηγεσία του κόμματος να

προέβλεπε την εξέλιξη τους ειδικά μετά το

1942. Σίγουρα ο Χίτλερ δεν ονειρευόταν ένα

πολυετή πόλεμο, στον οποίο αυτά τα ειδικής

μορφής στρατιωτικά σώματα, θα πρωταγω­

νιστούσαν και θα εξελίσσονταν σε πολλές

περιπτώσεις σε αιχμή του δόρατος όχι πλέον

του Εθνικοσοσιαλισμού αλλά των γερμανι­

κών χερσαίων δυνάμεων.

Η ανάπτυξη των τμημάτων των SS-VT και

της Λάίμπσταντάρτε για την εισβολή στην Πο­

λωνία ήταν η εξής: Το Σύνταγμα «Ντόιτσλαντ»

υπό τον Φέλιξ Στάινερ, το νεοσύστατο Σύνταγ­

μα Πυροβολικού Ες Ες, το Αντιαεροπορικό

Τάγμα, το Τάγμα Διαβιβάσεων και το Απόσπα­

σμα Αναγνώρισης διατέθηκαν στην Τεθωρα­

κισμένη Μεραρχία του Υποστρατήγου Κέμπφ

του I Σώματος της 3ης Στρατιάς. Ως σύνδε­

σμος στην μεραρχία τοποθετήθηκε ο Πάουλ

Χάουσσερ. Η συνεργασία των δύο πλευρών

θα ήταν γενικά καλή. Η Λάίμπσταντάρτε και

το Τάγμα Μηχαν ικού διατέθηκαν στην 8η

Στρατιά στην Σιλεσία. Το Γκερμάνια ως τμή­

μα της 14ης Στρατιάς ήταν διασκορπισμένο

σε δ ι ά φ ο ρ ο υ ς ευρύτερους σχηματισμούς

και θα παρέμενε αρχικά ως εφεδρεία, ενώ το

Ντερ Φύρερ δεν συμμετείχε στην εκστρατεία,

καθώς ακόμη δεν είχε ολοκληρωθεί η εκπαί­

δευση των ανδρών του και περιορίσθηκε σε

καθήκοντα εφεδρείας στην αμυντική γραμμή,

γνωστή ως «Γερμανικό Δυτικό Τείχος». Στην

εισβολή, παίζοντας μάλιστα και πρωταγωνι­

στικό ρόλο, θα συμμετείχε επίσης και το Σύ­

νταγμα Τότενκοπφ «Χάιμβερ» του Ντάντσιχ.

Το σύνταγμα αυτό σχηματίσθηκε όταν τον

Ιούνιο του 1939 το συμβούλιο των εκπροσώ­

πων του γερμανικού πληθυσμού της πόλης

αποφάσισε να ιδρύσει μία ένοπλη μονάδα

αυτοάμυνας. Ο Χάινριχ Χίμμλερ προσφέρθηκε

να βοηθήσει και ως πυρήνα για την μονάδα

χρησιμοποίησε ένα τάγμα του 4ου Συντάγμα­

τος Τότενκοπφ «Όστμαρκ», το οποίο έδρευε

στο Λιντς της Αυστρίας, με επικεφαλής τον

Ταγματάρχη Γκέτσε.Το τάγμα ενισχύθηκε με

αντιαρματικό λόχο και 500 εθελοντές από το

Ντάντσιχ, και αποτελούμενο από 1550 άνδρες

ήταν επιχειρησιακά έτοιμο στις 18 Αυγούστου.

Εκτός από την επιχείρηση κατάληψης της πό­

λης συμμετείχε και σε άλλες εχθροπραξίες

στην βόρεια Πολωνία.

Καθώς τα γερμανικά στρατεύματα ευρί­

σκονταν πανέτοιμα να εισβάλουν στην Πολω­

νία, τα τρία πρώτα συντάγματα, τα οποία είχαν

δημιουργηθεί από τον Τέοντορ Άικε (Ομπερ-

μπάγερν, Μπράντενμπουργκ και Τύρινγκεν)

ετοιμάζονταν να αναχωρήσουν από τους

στρατώνες τους (Νταχάου, Σαχσενάουζεν και

Μπούχενβαλντ αντιστοίχως) με προορισμό

και αυτά την Πολωνία.

54

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

Εισβολή στην Πολωνία - Συντάγματα «Ντόιτσλαντ» και «Γκερμάνια».

Η εισβολή κατά της Πολωνίας εκδηλώθηκε

την 1 η Σεπτεμβρίου 1939 στις 4.45. Το Ντόι­

τσλαντ με διοικητή τον Στάινερ κατευθύνθηκε

προς την οχυρωμένη περιοχή της Μλάβα, βο­

ρειοδυτικά της Βαρσοβίας. Παρά τις ελλείψεις

σε καύσιμα και τις αντίξοες εδαφικές συνθήκες,

οι οποίες εμπόδιζαν την πλήρη εκδήλωση των

μηχανοκίνητων δυνατοτήτων του, όπως και

των άλλων γερμανικών μονάδων, το σύνταγμα

αρχικά προχώρησε με καλό ρυθμό μέχρι που

αντιμετώπισε ισχυρές πολωνικές θέσεις. Αυτές

ευρίσκονταν αναπτυγμένες κατά μήκος των

βορείων άκρων των παραμεθορίων πόλεων

Τσαβάντσκι και Ντβιέρτσνις. Για την ανατροπή

αυτών οργανώθηκε συνδυασμένη επίθεση με

υποστήριξη πυροβολικού και συμμετοχή του

7ου Τεθωρακισμένου Συντάγματος. Το Ντόι­

τσλαντ, ως το μοναδικό Σύνταγμα Πεζικού της

Μεραρχίας «Κεμπφ» τέθηκε επικεφαλής της

επίθεσης. Στα ανατολικά το I Τάγμα θα εφορ­

μούσε εναντίον εχθρικών θέσεων στο Τσαβά­

ντσκι. Στα δυτικά, το III Τάγμα θα κατευθυνόταν

εναντίον του Ντβιέρτσνις. Μετά την εξουδε­

τέρωση αυτού του εμποδίου τα δύο τάγματα

είχαν εντολές να κινηθούν προς τα νότια, να

επιτεθούν εναντίον των εχθρικών θέσεων στην

πόλη Μλάβα και να συγκλίνουν προς συγκεκρι­

μένο ύψωμα (Σημείο 192).

Στην περιοχή τουΤσαβάντσκι υπήρχαν πυ­

κνές σειρές συρματοπλεγμάτων και οι Πολωνοί

κατείχαν υπερυψωμένες θέσεις, απ'όπου είχαν

την δυνατότητα να ελέγχουν τις εχθρικές κινή­

σεις. Οι άνδρες του Στάινερ εφάρμοσαν στην

πράξη όσα είχαν διδαχθεί και αψηφώντας το

ισχυρό εχθρικό πυρ κατάφεραν να διασπάσουν

την πολωνική αμυντική γραμμή και κατέλαβαν

την κωμόπολη. Για να το καταφέρουν αυτό εί­

χαν υποστεί τις πρώτες τους απώλειες. Το ίδιο

επιτυχημένη, με εφαρμογή της ίδιας τακτικής

κάτω από παρόμοιες συνθήκες, ήταν και η επί­

θεση εναντίον του Ντβιέρτσνις.

Η πορεία προς την Μλάβα δεν επεφύλασ­

σε ιδιαίτερα προβλήματα για το Σύνταγμα

«Ντόιτσλαντ», καθώς οι πολωνικές δυνάμεις

είχαν συμπτυχθεί προς την ισχυρή αμυντική

γραμμή στα βόρεια της πόλης. Εκεί όμως τα

πράγματα άλλαξαν. Τα γερμανικά άρματα,

Pzkpfw I και II, αποδείχθηκαν ανίκανα να δι­

ασπάσουν τις αντιαρματικές οχυρώσεις των

Πολωνών και σύντομα οι άνδρες του Στάινερ

βρέθηκαν μόνοι απέναντι τους. Εκτεθειμένοι

στο φονικό πυρ των Πολωνών επεχείρησαν

έφοδο εναντίον του υψώματος, όπου ευρίσκο­

νταν οι εχθρικές θέσεις. Έφθασαν κοντά στα

εχθρικά χαρακώματα αλλά τελικά αναγκάσθη­

καν να οπισθοχωρήσουν. Ο Στάινερ διέταξε

την αποστολή αναγνωριστικών περιπόλων

με σκοπό την ανεύρεση αδυνάτων σημείων

στην πολωνική αμυντική γραμμή αλλά από

το I Σώμα ήλθε νέα διαταγή, η οποία καθόριζε

νέο σχέδιο δράσης. Όλες οι δυνάμεις του σώ­

ματος θα εκδήλωναν συνδυασμένη επίθεση

εναντίον της γραμμής Μλάβα.

Το σύνταγμα θα κατευθυνόταν εναντίον

του υψώματος 192. Μ ε τ ά από ισχυρή προ­

παρασκευή πυροβολικού οι άνδρες των Ες

Ες επιτέθηκαν από δύο κατευθύνσεις με την

υ π ο σ τ ή ρ ι ξ η αρμάτων τ ο υ 7 ο υ Τεθωρακι­

σμένου Συντάγματος. Η δραστηριότητα του

γερμανικού πυροβολικού δεν είχε αποδειχθεί

αποτελεσματική εναντίον των πολωνικών

οχυρώσεων ενώ από πλευράς Λουφτβάφφε

δεν είχε υπάρξει η αναμενόμενη υποστήρι­

ξη. Τα ελαφρά γερμανικά άρματα στάθηκαν

ανίκανα να ξεπεράσουν τα εχθρικά εμπόδια

και αποδείχθηκαν επίσης ευάλωτα στα πυρά

των Πολωνών. Μέχρι το τέλος της ημέρας 39

είχαν τεθεί εκτός μάχης. Αναγκαστικά απο­

σύρθηκαν. Οι άνδρες των Ες Ες κατάφεραν

και πάλι να πλησιάσουν επικίνδυνα τα εχθρικά

χαρακώματα αλλά χωρίς την υποστή ριξη των

τεθωρακισμένων αναγκάσθηκαν να συμπτυ-

χθούν στο τέλος της ημέρας.

Την επομένη ημέρα οι Γερμανοί διέσπασαν

την πολωνική άμυνα στο Τσόρτζελε, σαράντα

χιλιόμετρα ανατολικά της Μ λ ά β α , και η Μ ε ­

ραρχία Κέμπφ κατευθύνθηκε προς τα εκεί για

να καταδιώξει πολωνικές δυνάμεις, οι οποίες

υποχωρούσαν. Αποσπάσματα Μάχης υπό τον

Στάινερ και τον Ματίας Κλαϊνχάιστερκαμπ, δι­

οικητή του III Τάγματος, με υποστήριξη τεθω­

ρακισμένων έφθασαν μέχρι τον ποταμό Νά-

ρεβ προξενώντας σημαντικές απώλειες στους

Πολωνούς αλλά έχοντας σημαντικές απώλειες

και τα ίδια. Περίπου πενήντα χιλιόμετρα νο­

τιοανατολικά του Τσόρτζελε, στην περιοχή

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Πυροβολητές του

Συντάγματος Ες Ες «Χάιμβερ

Ντάντσιχ» σε ώρα δράσης.

του Ρόζαν, οι Πολωνοί αναπτύχθηκαν σε νέα

αμυντική γραμμή, βασικά στοιχεία της οποίας

ήταν τέσσερα παλαιά οχυρά, κτισμένα από

την εποχή των Τσάρων της Ρωσίας. Η μάχη, η

οποία επακολούθησε είχε τα ίδια στοιχεία με

την μάχη της Μλάβα, την προηγούμενη ημέ­

ρα. Οι Πολωνοί προέβαλαν ισχυρή αντίσταση

και οι επιτιθέμενοι, μεταξύ των οποίων και οι

άνδρες του Στάινερ, υπέστησαν σημαντικές

απώλειες. Οι Γερμανοί απώλεσαν επίσης 31

άρματα. Απώλειες σοβαρές είχαν και οι Πολω­

νοί αλλά έχοντας το πλεονέκτημα της ισχυρής

οχυρής θέσης κατάφεραν εκείνη την ημέρα να

αποκρούσουν την γερμανική επίθεση.

Η μάχη του Ρόζαν τελικά θα αποδεικνυόταν

μη αναγκαία. Οι γερμανικές δυνάμεις διέβησαν

τον ποταμό Νάρεβ νοτιότερα και απειλούσαν

να περικυκλώσουν την πόλη και την φρουρά

της. Προ του κινδύνου να παγιδευθούν οι πο­

λωνικές δυνάμεις στην περιοχή αναγκάσθηκαν

να συμπτυχθούν.

Η γερμανική προέλαση, παρά την ηρωική

άμυνα που αντιμετώπιζε, δεν ήταν δυνατόν

να ανακοπεί. Συνεπώς και η προέλαση των

ανδρών του Στάινερ ακολουθούσε τον ίδιο

ρυθμό, καταλαμβάνοντας στην εξέλιξη της

χωριά και πόλεις. Στην πορεία του προς τον

ποταμό Μπουγκ το Ντόιτσλαντ κατέλαβε τις

πόλεις Λορίζα,Τσέρβιν και Ναντμπόρυ με την

υποστήριξη του 7ου Τεθωρακισμένου Σ υ ­

ντάγματος. Στην προέλαση αυτή η πολωνική

αντίσταση ήταν αδύναμη. Η Μεραρχία "Κε-

μπφ" ενεργούσε πλέον όχι ως συγκεντρωμένη

μονάδα αλλά ως ένα σύνολο χωριστών μεταξύ

τους Αποσπασμάτων Μάχης. Οι δυνάμεις αυ­

τές συνέχισαν την προέλαση προς τα νότια

και ύστερα στράφηκαν προς ανατολάς. Ενε­

νήντα χιλιόμετρα ανατολικά της Βαρσοβίας,

το Ντόιτσλαντ κατέλαβε το Σίντλιτσε και συ­

νέχισε νοτιοδυτικά προς το Ματζιόβιτζε. Στην

ασυγκράτητη πορεία του, το ακολουθούσαν,

όπως και τις μονάδες του Γερμανικού Στρατού,

τμήματα των Ες Ες, τα οποία ανελάμβαναν την

σύλληψη ή επί τόπου εξόντωση των «επικίν­

δυνων» στοιχείων (διανοούμενοι, σημαντικές

προσωπικότητες, κομμουνιστές, Εβραίοι).

Στα μέσα του Σεπτεμβρίου η πολωνική

αντ ίσταση ανατολικά της Βαρσοβίας είχε

εξουδετερωθεί και οι γερμανικές δυνάμεις

στην περιοχή ετοιμάζονταν να στραφούν

προς Δυσμάς για να συμμετάσχουν στην πο­

λιορκία της μαρτυρικής πόλης. Το Απόσπασμα

Μάχης Κλάίνχάιστερκαμπ έφθασε στις όχθες

του ποταμού Βιστούλα στις 16 Σεπτεμβρίου,

ολοκληρώνοντας έτσι τον κλοιό γύρω από την

Βαρσοβία. Άλλα τμήματα του «Ντόιτσλαντ»

έλαβαν την διαταγή να συμμετάσχουν στην

επίθεση εναντίον οχυρών θέσεων στην περιο­

χή του Μόντλιν, στα βόρεια της Βαρσοβίας, τις

οποίες επάνδρωναν 35.000 άνδρες. Η γραμμή

αυτή εκτεινόταν από το βόρειο άκρο του Μ ο -

ντλίν στα ανατολικά μέχρι το Ζακρόζυμ στα

δυτικά και περιελάμβανε δύο ισχυρά οχυρά.

Το 1 ο ευρισκόταν βορείως του Ζακρόζυμ και

το 2ο βορειοανατολικά του Μοντλίν. Αυτή η

αμυντική οχύρωση θεωρητικά έδινε την δυ­

νατότητα στους Πολωνούς να προβάλουν

ισχυρή αντ ίσταση, εμποδίζοντας την από

Βορρά προέλαση των γερμανικών δυνάμεων

προς την Βαρσοβία αλλά στην πράξη οι δυνά­

μεις αυτές, υπό την διοίκηση του Στρατηγού

Τόμμε, δεν ευρίσκονταν σε κατάσταση ικανή

να αποκρούσει τις γερμανικές στρατιές. Οι

εχθροπραξίες των προηγουμένων ημερών

τις είχαν μετατρέψει σε ένα συνονθύλευμα

απελπισμένων ανθρώπων με ελλιπή εξοπλι­

σμό και χαμηλό ηθικό. Το αποτέλεσμα της σύ­

γκρουσης ήταν ήδη γνωστό σε όλους και θα

σφραγιζόταν καθώς ολοκληρωνόταν η μάχη

του Μπζούρα, δυτικά της Βαρσοβίας. Οι Πο-

56

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

λωνοί είχαν κάνει μία τελευταία απελπισμένη

προσπάθεια να πλήξουν πλευρικά τις εχθρι­

κές δυνάμεις, οι οποίες κατευθύνονταν προς

την Βαρσοβία. Οι δυνάμεις του Στρατηγού

Ταντέους Κουτζέμπα κατάφεραν προσωρινά

να ανακόψουν την γερμανική προέλαση αλλά

δεν μπόρεσαν στην συνέχεια να κάνουν τίπο­

τε εναντίον των τεθωρακισμένων και της Λου-

φτβάφφε. Ο φον Ρούντστεντ για να αντιμετω­

πίσει την διαφαινόμενη απειλή έστρεψε την

10η Στρατιά προς την κατεύθυνση των δυνά­

μεων του Κουτζέμπα με αιχμή του δόρατος το

XV Μηχανοκίνητο και το XVI Τεθωρακισμένο

Σώματα. Στην λεγόμενη μάχη του Μπζοΰρα,

η οποία διήρκεσε εννέα ημέρες οι πολωνικές

δυνάμεις θα πολεμούσαν με αυταπάρνηση

αλλά αυτό δεν θα είναι αρκετό. Οι Γερμανοί

συνέλαβαν 170.000 αιχμαλώτους.

Οι Γερμανοί δεν βιάστηκαν να εξουδε­

τερώσουν αυτό τον απομονωμένο θύλακα

αντίστασης. Στις 22 Σεπτεμβρίου αναγνωρι­

στικά αποσπάσματα του Ντόιτσλαντ προσπά­

θησαν να διεισδύσουν σε αδύνατα σημεία

της αμυντικής γραμμής των Πολωνών αλλά

α π ο κ ρ ο ύ σ θ η κ α ν με σ ο β α ρ έ ς απώλειες. Η

Λουφτβάφφε ανέλαβε δράση στην συνέχεια

και επέφερε σημαντικά πλήγματα στις οχυ­

ρώσεις. Στην συνέχεια ένας Λόχος Σκαπανέων

του Ντόιτσλαντ διέρρηξε την πυκνή γραμμή

συρματοπλεγμάτων. Και πάλι πάντως δεν εκ­

δηλώθηκε γενική επίθεση. Το βράδυ της 27ης

Σεπτεμβρίου, αναφέρθηκε στον Στάινερ από

περίπολο ότι η φρουρά του 1 ου Οχυρού φαι­

νόταν αποδυναμωμένη. Ο συνταγματάρχης

βεβαιώθηκε προσωπικά για την αναφορά

αυτή την επόμενη νύχτα και αποφασίσθηκε

να εκδηλωθεί αιφνιδιαστική έφοδος κατά του

οχυρού, κατά τα πρότυπα του Α' Παγκοσμίου

Πολέμου, τακτική, την οποία θαύμαζε ο Στά­

ινερ. Στις 29 Σεπτεμβρίου νωρίς το πρωί, οι

άνδρες του Ντόιτσλαντ παρείσφρυσαν στην

πρώτη γραμμή της αμυντικής παράταξης των

Πολωνών και ανέμεναν το σύνθημα για την εκ­

δήλωση της γενικής επίθεσης. Αυτό καθυστέ­

ρησε, γιατί υπήρχαν φήμες ότι η διοίκηση της

δύναμης στην οχυρή γραμμή θα προτιμούσε

να παραδοθεί. Όταν οι φήμες αποδείχθηκαν

αβάσιμες ξεκίνησε έντονη προπαρασκευή

πυροβολικού στις 6.15 εναντίον της πόλης

και του οχυρού του Ζακρόζυμ. Τα προωθη­

μένα αποσπάσματα των Ες Ες, εξοπλισμένα

με φλογοβόλα, χρειάσθηκαν μόλις 90 λεπτά

για να καταλάβουν την πόλη συλλαμβάνοντας

χιλιάδες αιχμαλώτους.

Σποραδικές εστίες αντίστασης συνέχισαν

να υφίστανται καθώς οι αμυνόμενοι μάχονταν

απελπισμένα. Οι υπερασπιστές του οχυρού

συνέχισαν να πολεμούν αλλά ο καταιγισμός

του γερμανικού πυροβολικού δεν τους επέ­

τρεψε να συνεχίσουν την μάχη για πολλή ώρα.

Νωρίς το απόγευμα παραδόθηκαν και αυτοί.

Την ίδια περίπου ώρα, ο Συνταγματάρχης Στά­

ινερ ανέφερε ότι το σύνταγμα του είχε επιτύχει

όλους τους στόχους, οι οποίοι του είχαν ανα­

τεθεί. Μία ώρα μετά την παράδοση του 1 ου

οχυρού παραδόθηκαν συνολικά τα πολωνικά

τμήματα στην Γραμμή Μοντλίν. Συνολικά συ­

νελήφθησαν 31.000 αιχμάλωτοι. Με την μάχη

αυτή ολοκληρωνόταν η δράση του Συντάγμα­

τος «Ντόιτσλαντ» στην Πολωνία.

Η απόδοση των Ες Ες είχε εντυπωσιάσει

τον Κεμπφ, ο οποίος δήλωσε ότι «Εάν το πεζι­

κό είναι ο βασιλιάς της μάχης, τότε το Σύνταγ­

μα «Ντόιτσλαντ» ήταν ο αυτοκράτορας του

μηχανοκίνητου πεζικού.» Το σχόλιο αυτό δεν

ήταν απλή κολακεία. Σε αναφορά του προς

την Ανωτάτη Διοίκηση της Χέερ (ΟΚΗ), το Σύ­

νταγμα χαρακτηριζόταν ως «από κάθε άποψη,

ένα ικανότατο σύνταγμα πεζικού, απαρτιζό­

μενο από στρατιώτες με ισχυρά κίνητρα, οι

Πολωνία 1939. Ο Όττο

Μπάουμ, ως διοικητής τον

7ου Λόχου του Συντάγματος

(τότε) Λαϊμπσταντάρτε, με

αξιωματικούς της μονάδας

του.

57

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

οποίοι είχαν φέρει σε πέρας τα καθήκοντα

τους με ακρίβεια και επιδεξιότητα» ενώ για

τον Συνταγματάρχη Στάινερ ανέφερε ότι «είχε

διοικήσει με μεγάλη προσοχή». Ανάλογα ήταν

και τα σχόλια για τα υπόλοιπα τμήματα των

Ες Ες, τα οποία ευρίσκονταν υπό τις διαταγές

του. Για το Απόσπασμα Αναγνώρισης ανέφερε

ότι η διοίκηση του είχε δείξει μεγάλη ενερ­

γητικότητα και υψηλό βαθμό πρωτοβουλίας.

Τον στρατηγό είχε ιδιαιτέρως εντυπωσιάσει

το υψηλότατο επίπεδο εκπαίδευσης της μο­

νάδας. Επίσης για τους διαβιβαστές των Ες

Ες ανέφερε ότι είχαν αγγίξει την τελειότητα

στις ενέργειες τους, σε βαθμό, που δεν είχε δει

ποτέ ξανά μέχρι τότε.

Το Σύνταγμα «Ντόιτσλαντ» απεκόμισε ση­

μαντικές εμπειρίες από την εκστρατεία στην

Πολωνία. Κατά την διάρκεια αυτής το προσω­

πικό του αντιμετώπισε πληθώρα διαφορετικών

καταστάσεων, οι οποίες κυμαίνονταν από με­

τωπικές εφόδους πεζικού μέχρι συνδυασμένες

επιχειρήσεις με τεθωρακισμένες μονάδες.

Από την αρχή της εκστρατείας τα τμήματα

του Συντάγματος «Γκερμάνια» ήταν αποσπα­

σμένα σε διάφορους μεγαλύτερους σχηματι­

σμούς, οι οποίοι θα επιχειρούσαν στα δυτικά

και στα νότια της Πολωνίας. Στην ουσία το

Σύνταγμα δεν θα επιχειρούσε καθόλου ως

πλήρης μονάδα. Αρχικά, ως τμήμα της 14ης

Στρατιάς, η οποία θα ξεκινούσε από την Σλο­

βακία σε κάποια τμήματα του συντάγματος

ανατέθηκαν καθήκοντα φύλαξης του αριστε­

ρού πλευρού του XXII Σώματος, το οποίο κα­

τευθυνόταν προς την πόλη Χελμ στα ανατολι­

κά. Το II Τάγμα του συντάγματος, επιχειρούσε

αποσπασμένο στο VIII Σώμα ενώ η Μηχανοκί­

νητη Διμοιρία Αναγνώρισης ήταν αποσπασμέ­

νη στην 5η Τεθωρακισμένη Μεραρχία.

Το τμήμα, το οποίο ευρισκόταν πλευρικά

του XXII Σώματος ήταν ανεπαρκές από αριθ­

μητικής πλευράς για τα ανατεθέντα καθήκοντα

αλλά και η πολωνική αντίδραση δεν εκδηλώ­

θηκε ιδιαιτέρως ισχυρή. Πάντως ο 15ος Λόχος,

ο οποίος επιτηρούσε την οδό Πρζέμυσλ - Λέ-

μπεργκ επέδειξε άριστη μαχητική ικανότητα

όταν αιφνιδίασε πολωνική φάλαγγα δύναμης

τάγματος και συνέλαβε 500 αιχμαλώτους.

Σύντομα όμως δέχθηκε επίθεση από εχθρι­

κές δυνάμεις, οι οποίες αποτελούνταν από

εκπαιδευτές και δοκίμους της Στρατιωτικής

Ακαδημίας της Κρακοβίας;. Οι δυνάμεις αυτές

προσπαθούσαν να φθάσουν στο Λέμπεργκ

και προκάλεσαν σοβαρές απώλειες στο τμήμα

των Ες Ες, το οποίο αναγκάσθηκε να υποχω­

ρήσει προς βορρά για να ενωθεί με τον 1ο

Λόχο. Παρά το αριθμητικό τους μειονέκτημα

οι άνδρες των Ες Ες κατάφεραν τελικά να κρα­

τήσουν τις θέσεις τους και να εμποδίσουν την

διαφυγή των πολωνικών δυνάμεων από το

Πρζέμυσλ, το οποίο δεχόταν την επίθεση της

7ης Μεραρχίας Πεζικού.

To II Τάγμα του Συντάγματος ενισχύοντας

την 8η Μεραρχία Πεζικού προχώρησε προς την

κατεύθυνση Μπρζόζα - Στάνιτζ - Λινίτσα. Αρχι­

κή αποστολή του ήταν η κατάληψη της σημα­

ντικής γέφυρας του ποταμού Ζαν στο Κρεζόφ.

Το τάγμα κάλυψε 130 χιλιόμετρα σε δύο ημέ­

ρες και με την υποστήριξη τμημάτων της 5ης

Τεθωρακισμένης Μεραρχίας έφθασε στις 12

Σεπτεμβρίου στην δυτική όχθη του ποταμού,

αλλά πριν προλάβει να κυριεύσει την γέφυρα,

αυτή ανατινάχθηκε από τους Πολωνούς. Το

ίδιο βράδυ πάντως δύο διμοιρίες από τους 3ο

και 5ο Λόχους του Τάγματος διέσχισαν τον πο­

ταμό χωρίς να συναντήσουν αντίσταση καθώς

οι αντίπαλοι είχαν συμπτυχθεί. Ο 6ος Λόχος

επιδόθηκε σε καταδίωξη αυτών, εμπλεκόμενος

συνεχώς με τους υποχωρούντες, σχεδόν εξ επα­

φής σε βαθμό που οι άνδρες του κινδύνευαν να

δεχθούν αυτοί τις βόμβες των Στούκα, τα οποία

επίσης κατεδίωκαν τους δυστυχείς Πολωνούς.

Έτσι όταν ο κύριος όγκος της 8ης Μεραρχίας

έφθασε στην περιοχή και οι δύο όχθες του Ζαν

βρίσκονταν σε γερμανικά χέρια.

Στην συνέχεια της εκστρατείας τα τμήματα

του συντάγματος συνέχισαν τις υποστηρικτικές

τους δραστηριότητες έχοντας γενικά καλή από­

δοση, επιδεικνύοντας υπέρμετρο θάρρος σε

όλες τις αποστολές, οι οποίες τους ανατέθηκαν.

Καθώς όμως ήταν διασκορπισμένα σε καμία

περίπτωση η δράση τους δεν ήταν καθοριστική

για την επίτευξη κάποιου σημαντικού αντικει­

μενικού σκοπού.

Μετά την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων

στην Πολωνία οι μονάδες των SS-VT, οι οποίες

είχαν συμμετάσχει σε αυτή μεταφέρθηκαν στο

Πίλσεν της Τσεχίας. Εκεί θα τους εύρισκαν τα

καλά νέα.

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

Εισβολή στην Πολωνία Σύνταγμα «Λαϊμπσταντάρτε»

Η είσοδος της Λαϊμπσταντάρτε στον πό­

λεμο την εύρισκε να έχει αριθμητική δύναμη

3.700 αξιωματικών, υπαξιωματικών και ανδρών

κατανεμημένους σε τέσσερα τάγματα πεζικού

με υποστήριξη μοιρών πυροβολικού εγγύς

υποστήριξης με πυροβόλα των 75 χιλιοστών

και μοιρών αντιαρματικού πυροβολικού με

πυροβόλα των 37 χιλιοστών. Διέθετε επίσης

διμοιρίες σκαπανέων και μοτοσικλετιστών

(αναγνώρισης). Ως τμήμα του Συγκροτήμα­

τος Στρατιών του φον Ρούντστεντ, ευρισκόταν

στον τομέα ευθύνης της 17ης Μεραρχίας Πεζι­

κού. Καθώς υπήρχε ένα κενό στην δυνατότητα

ανάληψης αναγνωριστικών δραστηριοτήτων

στα αριστερά της 10ης Στρατιάς, το καθήκον

αυτό ανατέθηκε στους άνδρεςτου Ζεπ Ντήτριχ.

Έτσι αυτοί θα ενεργούσαν ως σύνδεσμος μετα­

ξύ της 10ης και της 8ης Στρατιών, καλύπτοντας

πλευρικά τις μονάδες, οι οποίες κατευθύνονταν

προς τα δυτικά της Βαρσοβίας.

Η πρώτη αποστολή της Λαϊμπσταντάρτε,

καθώς αυτή προχωρούσε από την περιοχή του

Μπρέσλαβ ήταν η κατάληψη ενός υψώματος,

το οποίο ήταν τ μ ή μ α οχυρωμένης παραμε­

θορίου αμυντικής γραμμής. Καθώς απέμεναν

λεπτά μόνο για να ξεκινήσει η εισβολή, νεαροί

νεοσύλλεκτοι Ες Ες, οι οποίοι ακόμη δεν είχαν

ορκισθεί, έδωσαν τον προκαθορισμένο όρκο.

Για τους νεαρούς οπλίτες του συντάγματος

ήταν μία ξεχωριστή στιγμή. Σε λίγη ώρα θα

ελάμβαναν το βάπτισμα του πυρός, θα είχαν

την ευκαιρία να αποδείξουν στην πράξη την

αφοσίωση τους στον Φύρερ.

Σε διάστημα 75 λεπτών το σύνταγμα εκά-

λυψε οκτώ χιλιόμετρα. Η διάβαση των συνό­

ρων έλαβε χώρα στις 4.45 το πρωί στην περι­

οχή της Γκόλα, όπου κατέλαβαν άθικτη την

γέφυρα στον ποταμό Πρόσνα. Η αντίσταση

των τμημάτων της 10ης Πολωνικής Μ ε ρ α ρ ­

χίας, σε αυτή την πρώτη ανταλλαγή πυρών

δημιούργησε μικρά προβλήματα, τα οποία

αντιμετωπίσθηκαν με επιτυχία. Από τις πρώτες

ώρες της επίθεσης το σύνταγμα είχε ορισμένες

απώλειες ενώ είχε και την εμπειρία της αντι­

μετώπισης του Πολωνικού Ιππικού, το οποίο

κάτω από το πυκνό γερμανικό πυρ σύντομα

αναγκάσθηκε να υποχωρήσει.

Επόμενοι στόχοι ήταν οι πόλεις Μπολεσλά-

βετς και Βιουρόζοφ, όπου θα συνδεόταν με την

17η Μεραρχία Πεζικού. Η πολωνική αντίσταση

εναντίον των εκλεκτών του Χίτλερ εντάθηκε

αλλά και πάλι αποδείχθηκε αναποτελεσματική.

Στις 10.00 το Μπολεσλάβετς εβρισκόταν σε

γερμανικά χέρια και ήδη φάλλαγγες Πολωνών

Άνδρες της Λαϊμπσταντάρτε

κατά την διάρκεια οδομαχιών

στην πολωνική πόλη

Ζοχάτζιον. Εδώ η αντίσταση,

την οποία συνάντησαν οι

γερμανικές δυνάμεις ήταν

ιδιαιτέρως σθεναρή.

59

Στρατιώτης της

Λαϊμπσταντάρτε στα

περίχωρα τον Σλάντοφ, λίγο

πριν την πλήρη κατάρρευση

της πολωνικής αντίστασης.

έπαιρναν τον δρόμο της αιχμαλωσίας, ο οποίος

για τους περισσότερους θα ήταν δρόμος χωρίς

γυρισμό. Η συνέχεια της ημέρας για την Λαϊ­

μπσταντάρτε, την πρώτη ημέρα της εισβολής

ήταν δυσκολότερη. Αφήνοντας πίσω τους την

πρώτη πόλη, την οποία είχαν κυριεύσει βρέ­

θηκαν σε πυκνή δασώδη έκταση, στην οποία

υπήρχαν ισχυρές πολωνικές εστίες αντίστασης.

Οι μηχανοκίνητες φάλαγγες των Ες Ες δέχθη­

καν κατ'επανάληψη αιφνιδιαστικές επιθέσεις

και ο αναγκαστικά ο ρυθμός προχώρησης ήταν

χαμηλός. Όμως η αντίδραση από τμήματα των

1 Οης, 17ης και 25ης Πολωνικών Μεραρχιών και

των Ταξιαρχιών Ιππικού Βιεπόλσκα και Βολβύ-

σκα δεν ήταν ικανή να τις σταματήσει. Οι Πολω­

νοί εφορμούσαν με γενναιότητα εναντίον των

Γερμανών και σε πολλές περιπτώσεις υπήρχαν

συμπλοκές σώμα με σώμα αλλά η γενναιότητα

και η αυτοθυσία δεν αρκούσαν για να υπερτε­

ρήσουν της ανώτερης ποιότητας προσωπικού

και υλικού του εχθρού.

Μ ε τ ά την ένωση με την 17η Μεραρχία,

επόμενος αντικειμενικός σκοπός ήταν ο πο­

ταμός Βάρτα στην περιοχή του Μπουρζένιν.

Εξαμελής ομάδα πολυβολητών διατάχθηκε

να περάσει στην αντίπερα όχθη του ποταμού

από μία μισοκατεστραμμένη γέφυρα με σκο­

πό να ανιχνεύσει την ισχύ της εχθρικής παρά­

ταξης. Καθώς κατευθύνονταν επιφυλακτικά

προς την γέφυρα τα μέλη της ομάδας έκπλη­

κτα είδαν να παρουσιάζεται ανάμεσα τους ο

Ζεπ Ντήτριχ φορώντας ένα απλό δίκωχο και

μακριά χλαίνη, η οποία έκρυβε τα διακριτι­

κά του. Ο διοικητής τους, τους συνόδευσε

μέχρι την γέφυρα και τους ευχήθηκε: «Καλή

τύχη και μη φοβάστε. Δεν θα πνιγείτε. Οι κώλοι

σας θα βραχούν μόνο». Τελικά η προσπάθεια

διάβασης του ποταμού θα αποδεικνυόταν

δυσάρεστη εμπειρία για τους άνδρες της Λα­

ϊμπσταντάρτε. Οι Πολωνοί προέβαλαν ισχυρή

αντίσταση και οι αμμώδεις όχθες του ποτα­

μού εμπόδιζαν την κίνηση των οχημάτων της.

Η αποτυχία αυτή τους πείραζε ακόμη περισ­

σότερο, γιατί σε άλλα σημεία του ποταμού,

μονάδες της 1 Οης Στρατιάς είχαν καταφέρει

να διαβούν τον ποταμό. Απαιτήθηκαν προ­

σπάθειες τριών ημερών για να κατορθώσει

τελικά η Λαϊμπσταντάρτε να ολοκληρώσει

την διάβαση του ποταμού, το βράδυ της 4ης

Σεπτεμβρίου.

Οι τριήμερες προσπάθειες εναντίον της

αποφασιστικής πολωνικής αντίδρασης είχαν

συνοδευθεί από σοβαρές απώλειες, οι οποίες

σε συνδυασμό με το αρνητικό αποτέλεσμα

απέναντι σε υποδεέστερο αντίπαλο επηρέα­

ζαν το ηθικό και την πειθαρχία στις τάξεις του

συντάγματος. Στην συνέχεια της προχώρησης

οι στρατιώτες του Ντήτριχ πυρπολούσαν συ­

στηματικά κάθε κωμόπολη, που έβρισκαν στο

διάβα τους και πυροβολούσαν ανεξέλεγκτα.

Με την τακτική αυτή, δείγμα της συναισθη­

ματικής φόρτισης των εκλεκτών του Χίτλερ, ο

ρυθμός προώθησης ήταν ασταθής και υπήρ­

χε καθυστέρηση, η οποία ήταν σε βάρος της

επίτευξης των αμιγώς στρατιωτικών σκοπών

ενώ καταστρέφονταν και τα δυνητικά μέσα

στέγασης για τους εισβολείς. Παρά όμως αυτά

τα ελαττώματα, που επεδείκνυαν οι πρώην

«Στρατιώτες της Ασφάλτου» τις επόμενες τρεις

ημέρες, η προέλαση τους δεν ανακόπηκε από

δράση εχθρικών τμημάτων.

Στην περιοχή του Βιουρόζοφ η πολωνική

αντίσταση εντάθηκε αλλά γενικά η γερμανική

προέλαση ήταν ασταμάτητη και έτσι ούτε και

η Λαϊμπσταντάρτε αντιμετώπισε σοβαρά προ­

βλήματα. Τεθωρακισμένα γερμανικά τμήματα

είχαν καταφέρει να διασπάσουν την πολωνική

αμυντική γραμμή μεταξύ Λοντζ και Κρακοβίας

και ξεπερνώντας τον ποταμό Πιλίκα κατευθύ-

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

νονταν προς την Βαρσοβία.

Στην συνέχεια η Λαϊμπσταντάρτε διατά­

χθηκε να υποστηρίξει την επίθεση εναντίον

του Λοντζ. Αρχικά η προέλαση των Ες Ες ήταν

θυελλώδης, ανατρέποντας τα πάντα στο πέ­

ρασμα τους. Σταδιακά όμως, εισερχόμενοι σε

ημιαστικές και αστικές περιοχές ενεπλάκησαν

σε σκληρές οδομαχίες και οι απώλειες άρχισαν

και πάλι να συσσωρεύονται. Υπήρξαν μάλιστα

περιπτώσεις κατά τις οποίες καθηλωμένα τμή­

ματα των εκλεκτών του Χίτλερ χρειάσθηκαν

την συνδρομή τμη μάτων της Χέερ για να απο­

φύγουν την συντριβή. Οι 1 ος και 2ος Λόχοι του

συντάγματος αντιμετώπισαν ισχυρή αντίστα­

ση και καθηλώθηκαν παρά την υποστήριξη

τεθωρακισμένων τμημάτων. Τελικά κάτω από

τον ασύγκριτα μεγαλύτερο γερμανικό όγκο

πυρός, τα πολωνικά στρατεύματα αναγκάσθη­

καν να εγκαταλείψουν την πόλη το απόγευμα

της 7ης Σεπτεμβρίου.

Επόμενος στόχος ήταν το Παμπιανίτσε,

μία μικρή εμπορική πόλη και σ ι δ η ρ ο δ ρ ο ­

μικός κόμβος. Αρχικά η θυελλώδης έφοδος

των Ες Ες απώθησε τους Πολωνούς προς το

κέντρο της πόλης. Στην συνέχεια όμως το I

Τάγμα της Σωματοφυλακής και σ' αυτή την

περίπτωση αντιμετώπισε προβλήματα. Μαζί

με μία επιλαρχία του 23ου Τεθωρακισμένου

Συντάγματος καθηλώθηκε έξω από την δυ­

τική είσοδο της πόλης. Η μάχη αυτή είχε όλα

τα χαρακτηριστικά μίας σύγκρουσης, στην

οποία οι αμυνόμενοι κατέχουν προετοιμασμέ­

νες θέσεις, τις οποίες γνωρίζουν καλά. Με την

κάλυψη της πυκνής βλάστησης οι Πολωνοί

τυφεκιοφόροι επέλεγαν με επιτυχία τους στό­

χους τους και εμπόδιζαν την ταχεία κίνηση του

εχθρού. Οι άνδρες του Ντήτριχ αντιδρούσαν

με καταιγιστικό πυρ εναντίον των συστάδων

των θάμνων και των δέντρων, από τα οποία

προερχόταν το πολωνικό πυρ και εκτεταμένη

χρήση χειροβομβίδων. Στην περιοχή υπήρχαν

επίσης μεγάλες εκτάσεις με φυτείες ηλίανθου

και καλαμποκιού. Ανάμεσα στα ψηλά φυτά

ομάδες και από τις δύο πλευρές κυνηγούσαν η

μία την άλλη και εξελίσσονταν σκηνές άγριων

συμπλοκών σώμα με σώμα, οι οποίες θύμιζαν

σκηνές από πολέμους άλλων εποχών.

Οι Πολωνοί φαίνονταν πραγματικά απο­

φασισμένοι να μη δώσουν ούτε σπιθαμή γης

στους Γερμανούς. Και δεν περιορίζονταν στο

να αμύνονται. Επιχειρούσαν συνεχείς μανι­

ασμένες αντεπιθέσεις και σε μία περίπτωση

απείλησαν και αυτόν ακόμη τον σταθμό δι­

οίκησης του Ντήτριχ και χρειάσθηκε η επέμ­

βαση συντάγματος της Χέερ για να αποκρου­

σθούν. Χρειάσθηκε επίσης να εμπλακούν στην

εκ του συστάδην μάχη όλοι οι διοικητικοί και

μη μάχιμοι άνδρες του σταθμού διοίκησης

για να αποκρουσθεί η πολωνική αντεπίθεση.

Η επιχείρηση εναντίον του Παμπιανίτσε δεν

είχε τελικά θετική κατάληξη για τους εκλε­

κτούς του Χίτλερ. Βρέθηκαν αναγκασμένοι

να απαγκιστρωθούν μετά από την επέμβαση

του 55ου Συντάγματος της 10ης Γερμανικής

Μεραρχίας Πεζικού. Η πολωνική αντίσταση

τελικά ανατράπηκε νωρίς το πρωί της 8ης

Σεπτεμβρίου αλλά σε αυτή την επιτυχία η Λα­

ϊμπσταντάρτε δεν είχε μερίδιο.

Ο διοικητής της 17ης Μεραρχίας Πεζικού,

Υποστράτηγος Λοχ ήταν ιδιαιτέρως καυστι­

κός στην κριτική του. θ ε ω ρ ο ύ σ ε το επίπεδο

εκπαίδευσης και την συμπεριφορά στην μάχη

των ανδρών της Λαϊμπσταντάρτε ελλιπή. Η μο­

νάδα, κατά την γνώμη του, ήταν περιττό βάρος,

καθώς κάτω από δύσκολες συνθήκες τμήματα

του Γερμανικού Στρατού είχαν υποχρεωθεί να

την βοηθήσουν να απεμπλακεί. Πρόταση του

Λοχ ήταν να αποσυρθεί το σύνταγμα από την

πρώτη γραμμή. Αυτό βεβαίως δεν συνέβη αλλά

Ο Χίτλερ επιθεωρεί τον 13ο

Λόχο της Λαϊμπσταντάρτε

στο Γκούζοφ, στις 25

Σεπτεμβρίου 1939.

61

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

λίγες ημέρες αργότερα μεταφέρθηκε από την

8η Στρατιά στην 10η, τοποθετούμενη στην 4η

Τεθωρακισμένη Μεραρχία. Πριν υλοποιηθεί

η μετακίνηση η «Λαϊμπσταντάρτε», ευρισκό­

μενη στο αριστερό πλευρό της 8ης Στρατιάς

συμμετείχε στην απόκρουση απελπισμένων

πολωνικών προσπαθειών να διασπάσουν τις

εχθρικές γραμμές. Οι «Στρατιώτες της Ασφάλ­

του», έχοντας εκπαιδευθεί για επιθετικές επιχει­

ρήσεις βρέθηκαν αναγκασμένοι να αμυνθούν

και σε ορισμένες περιπτώσεις να υποχρεωθούν

σε σύμπτυξη από την σφοδρότητα των επιθέ­

σεων των Πολωνών. Επιθέσεις, οι οποίες ήταν

καταδικασμένες σε αποτυχία λόγω της απόλυ­

της αεροπορικής υπεροχής και των απείρως

ανωτέρων μέσων του εχθρού.

Στις νέες θέσεις, το I Τάγμα συμμετείχε

στον αποκλεισμό πολωνικών μονάδων, οι

οποίες προσπαθούσαν να διασπάσουν τον

γερμανικό κλοιό σε θύλακα νοτιοανατολικά

της Βαρσοβίας. Στην συνέχεια το πυροβολικό

του τάγματος έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο

στην καταστροφή εχθρικών τμημάτων, τα

οποία προσπαθούσαν να φθάσουν στην Βαρ­

σοβία. Οι απώλειες των Πολωνών ανέρχονταν

με ραγδαίο ρυθμό και ανάμεσα σε αυτές ήταν

και πολλοί άμαχοι, οι οποίοι ακολουθούσαν τα

στρατιωτικά τμήματα, στην προσπάθεια τους

να ξεφύγουν από την γερμανική λαίλαπα.

Καθώς η 10η Στρατιά του φον Ραιχενά-

ου συμπλήρωνε τον κλοιό κατά μήκος του

ποταμού Μ π ζ ο ύ ρ α , δυτικά της Βαρσοβίας,

η Λ α ϊ μ π σ τ α ν τ ά ρ τ ε αναπτύχθηκε έξω από

το νοτιοδυτικό άκρο της πόλης. Ό λ α ήταν

έτοιμα για την μάχη της Βαρσοβίας. Οι Πο­

λωνοί είχαν χαρακτηρίσει την πρωτεύουσα

τους «φρούριο» και ήταν αποφασισμένοι να

αντισταθούν μέχρις εσχάτων, παρ' όλο που

τίποτε δεν τους έδινε την δυνατότητα να ελ­

πίζουν σε θετική κατάληξη. Οι Γερμανοί από

την πλευρά τους ήταν πανέτοιμοι και απο­

φασισμένοι να συντρίψουν χωρίς οίκτο την

πολωνική αντίσταση.

Οι Πολωνοί ακόμη δεν είχαν παραδεχθεί

την ήττα τους. Εγνώριζαν εξ άλλου ότι δεν

είχαν να χάσουν τίποτε. Στην περιοχή της

4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας και της Λα­

ϊμπσταντάρτε εκδήλωσαν ισχυρές αντεπιθέ­

σεις και για δύο - τρεις ημέρες έλαβαν χώρα

άγριες οδομαχίες στα νοτιοδυτικά προάστια

της Βαρσοβίας. Οι πρώην «Στρατιώτες της

Ασφάλτου» ήταν και πάλι αναγκασμένοι να

διεξάγουν αμυντικό αγώνα εναντίον εχθρού,

που είχαν μάθει να υποτιμούν. Τόσο αυτοί

όσο και τα τεθωρακισμένα του Γερμανικού

Στρατού ήταν αναγκασμένοι να συμπτυχθούν.

Γενικά πάντως οι πρώτες γερμανικές προσπά­

θειες να διασπάσουν την περιμετρική άμυνα

της Βαρσοβίας αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς. Οι

στρατηγοί της Χέερ σύντομα αντελήφθησαν

ότι η εκστρατεία δεν είχε τελειώσει ακόμη

και ότι δεν θα ήταν εύκολο να καταληφθεί η

Βαρσοβία με μετωπικές επιθέσεις πεζικού και

τεθωρακισμένων. Φυσικά υπήρχε λύση για

το πρόσκαιρο πρόβλημα. Η Λουφτβάφφε και

το πυροβολικό θα ανελάμβαναν δράση και

σε λίγες ημέρες θα μετέτρεπαν την πολωνική

πρωτεύουσα σε ερείπια. Οι προσπάθειες των

Πολωνών ήταν καταδικασμένες. Η τακτική του

«Κεραυνοβόλου Πολέμου» («Μπλίτζκριγκ»)

δεν μπορούσε να ανακοπεί τότε από κανένα

στρατό του κόσμου, όπως θα αποδεικνυόταν

τους επόμενους μήνες, βασισμένο σε συμβα­

τικά σχέδια πολεμικών επιχειρήσεων.

Ο «Κεραυνοβόλος Πόλεμος» συνδυάζοντας

την κοινή δράση τεθωρακισμένων, πεζικού και

αεροπορίας ήταν ακριβώς αυτό για το οποίο

είχαν εκπαιδευθεί οι άνδρες των Χάουσερ και

Στάινερ. Η χρησιμοποίηση αυτών των ταχυκίνη­

των τμημάτων και τα αποτελέσματα, τα οποία

είχε η δράση τους, παρά τις αντιρρήσεις των

Γερμανών Στρατηγών, έδειξε τα πλεονεκτή ματα

του προγράμματος εκπαίδευσης το οποίο είχαν

εκπονήσει οι δύο σπουδαίοι αξιωματικοί.

Για την ώρα πάντως ο φον Ρούντ-στεντ είχε

αναλάβει προσωπικά την διοίκηση των δυνά­

μεων, οι οποίες πολιορκούσαν την Βαρσοβία.

Αρχικός σκοπός του ήταν να εξασφαλίσει ότι

δεν θα υπήρχε ούτε υποψία οδού διαφυγής για

τους πολιορκημένους υπερασπιστές της πολω­

νικής πρωτεύουσας αλλά και καμία δυνατότητα

να φθάσουν στην πόλη πολωνικά τμήματα, τα

οποία εβρίσκονταν έξω από την πόλη. Στις 14

Σεπτεμβρίου το XVI Σώμα, τμήμα του οποίου

ήταν η Λαϊμπσταντάρτε, διατάχθηκε να απο­

κλείσει την δεξιά έξοδο του θύλακα του Μπζού­

ρα εκδηλώνοντας επίθεση προς τα βόρεια. Για

να επιτευχθεί αυτός ο στόχος χρειάσθηκαν

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

πέντε ημέρες και οι άνδρες του Ντήτριχ είχαν

πρωταγωνιστήσει αυτή την φορά διεξάγοντας

επιθετικό αγώνα, για τον οποίο είχαν εκπαιδευ­

θεί. Κάποιες πολωνικές δυνάμεις κατάφεραν

τελικά να φθάσουν στην Βαρσοβία αλλά δεν

ήταν σε θέση να προσφέρουν σημαντική βοή­

θεια στην ήδη εξαντλημένη φρουρά της πόλης.

Οι περισσότεροι από τους νεοαφιχθέντες δεν

έφεραν καν ατομικό οπλισμό.

Μετά την επιτυχημένη επιχείρηση στον

θύλακα του Μπζούρα, η Λαϊμπσταντάρτε δι­

ατάχθηκε να ενσωματωθεί στο XV Σώμα, το

οποίο θα συμμετείχε στην επιχείρηση ανα­

τροπής της Γραμμής Μοντλίν. Κατά την πορεία

του προς τα εκεί, το σύνταγμα πέρασε από

περιοχές, οι οποίες έφεραν χαρακτηριστικά τα

σημάδια της καταστροφής. Πτώματα ανθρώ­

πων και ζώων σε αποσύνθεση, κατεστραμμέ­

να οχήματα, κάρα, πυροβόλα. Όλα τα σημάδια

ενός στρατού και ενός λαού, που είχε βιώσει

την ανηλεή ανωτερότητα του εχθρού και θα

συνέχιζε να την βιώνει στο μέλλον. Στις επι­

χειρήσεις για την κατάληψη των οχυρώσεων

της Γραμμής Μοντλίν οι άνδρες του Ντήτριχ

δεν θα έπαιζαν τελικά πρωταγωνιστικό ρόλο.

Και γι' αυτούς η εκστρατεία στην Πολωνία ου­

σιαστικά ολοκληρωνόταν. Πάντως νοτίως του

Μοντλίν η Λαϊμπσταντάρτε αντιμετώπισε με

επιτυχία μία ακόμη απελπισμένη επίθεση των

Πολωνών. Γενικά δεν τα είχαν πάει άσχημα,

τηρουμένων των αναλογιών, αλλά οι όποι­

ες ελλείψεις τους είχαν δώσει αφορμή στους

Γερμανούς στρατηγούς να εκφρασθούν με

αρνητική κριτική διάθεση. Ο οσφυοκάμπτης

φον Μπράουχιτς μάλιστα, σε μία σπάνια ανοι­

χτή έκφραση των απόψεων του είχε πεί ότι

το προσωπικό της Λαϊμπσταντάρτε δεν ήταν

εκπαιδευμένο για πολεμικές επιχειρήσεις και

δεν διέθετε γνώσεις στρατηγικής. Και είχε κα­

ταλήξει λέγοντας ότι πλήρωσαν το τίμημα του

να είναι αστυνομικοί ντυμένοι στρατιώτες.

Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των επιχει­

ρήσεων στην Πολωνία η Λαϊμπσταντάρτε δεν

επέστρεψε στην Γερμανία αλλά μεταφέρθηκε

προσωρινά στην Τσεχοσλοβακία. Φθάνοντας

στην Πράγα στις 4 Οκτωβρίου, το σύνταγμα

έγινε δεκτό με θερμές εκδηλώσεις όχι μόνο από

τον Κόμη Κωνσταντίν φον Νόιρατ, διοικητή της

Βοημίας και της Μοραβίας αλλά και από τους

γερμανικής καταγωγής κατοίκους της περιοχής.

Στην Τσεχία το προσωπικό της Λαϊμπσταντάρτε

είχε την ευκαιρία να αναπαυθεί και να απολαύ­

σει μία περίοδο χαλαρότητας, που όμοια της

δύσκολα θα ξαναεύρισκε στο μέλλον. Φυσικά

σύντομα ξεκίνησε και πάλι εντατικό πρόγραμ­

μα εκπαίδευσης, καθώς το σύνταγμα, το οποίο

θα αναβαθμιζόταν θα συμμετείχε και στις νέες

κατακτητικές επιχειρήσεις του Γ Ράιχ.

Άνδρες του Συντάγματος

Ες Ες «Χάιμβερ Ντάντσιχ»

κινούνται εναντίον

πολωνικού οδοφράγματος

με την υποστήριξη

τεθωρακισμένου οχήματος

αυστριακής κατασκευής.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Εισβολή στην Πολωνία Άλλες μονάδες Ες Ες

Στην εισβολή εναντίον της Πολωνίας τα

συντάγματα («Ομπερμπάγερν», Μπράντερ-

μπουργκ» και «Τουρίνγκεν»), τα οποία είχε δι­

αμορφώσει ο Άικε δεν χρησιμοποιήθηκαν σε

επιχειρήσεις πρώτης γραμμής. Σε αυτά ανατέ­

θηκαν «αστυνομικά» καθήκοντα. Επιχειρώντας

ως «ομάδες δράσης», συνεργαζόμενα με τα

διαβόητα «Αϊνσατζγκρουππεν», για επιχειρή­

σεις εξόντωσης αμάχων και θεωρουμένων

εχθρών του Γ Ράιχ, πίσω από τις πρώτες γραμ­

μές, σκόρπισαν τον τρόμο και τον θάνατο. Η

παραδοσιακή θέση όλων των δυτικών συγγρα­

φέων είναι ότι αυτή η αποστολή ήταν αποτέλε­

σμα σχετικής διαταγής του Χίτλερ, πιθανότατα

στην διάρκεια μυστικής σύσκεψης ανωτάτου

επιπέδου στο Μπερχτεζγκάντεν στις 22 Αυγού­

στου. Όπως όμως αναφέρει ο Τσαρλς Σύντνορ

δεν υπάρχει σαφές τεκμήριο των πρακτικών

της σύσκεψης και συνεπώς και της σχετικής

διαταγής αλλά μόνο διαφορετικές γραπτές εκ­

δοχές αυτών και η μαρτυρία του Επιστρατήγου

Φραντς Χάλντερ, ο οποίος συμμετείχε στην

σύσκεψη. Βεβαίως δύσκολα θα μπορούσε κά­

ποιος να υποστηρίξει ότι αυτό έγινε με πρωτο­

βουλία κάποιου κατώτερου παράγοντα, έστω

του Χίμμλερ ή ότι και εάν ακόμη συνέβη κάτι

τέτοιο δεν υπήρχε η τελική έγκριση του Γερμα­

νού Καγκελαρίου. Για το θέμα πάντως του εάν

υπήρχε σαφής διαταγή του Χίτλερ ή όχι εδώ

και αρκετά χρόνια έχει χυθεί πολύ μελάνι. Στο

θέμα γενικότερα της προσωπικής διαταγής του

Χίτλερ για την γενοκτονία των Εβραίων όπως

και της έκτασης, την οποία είχε αυτή όπως είναι

γνωστό υπάρχει και η πλευρά των λεγομένων

αναθεωρητών ιστορικών, γνωστότερος εκπρό­

σωπος της οποίας είναι ο Βρετανός Νταίηβιντ

Ίρβινγκ. Η εξέταση του θέματος οπωσδήποτε

ξεφεύγει από το αντικείμενο αυτής της σειράς

αλλά σαφής θέση του γράφοντος είναι ότι η

ελευθερία λόγου πρέπει να εφαρμόζεται προς

κάθε κατεύθυνση και ότι δεν είναι δείγμα υγι­

ούς δημοκρατίας η απαγόρευση διά νόμου

της έκφρασης απόψεων διαφορετικών από

τις επικρατούσες.

Ασχέτως οπωσδήποτε του εάν ο Χίτλερ

έδωσε ή όχι προσωπικά ή ενέκρινε τουλάχι­

στον την σχετική διαταγή γεγονός είναι ότι

οι μονάδες του Άικε στην Πολωνία δεν είχαν

συμμετοχή στις στρατιωτικές επιχειρήσεις

πρώτης γραμμής. Πρωταγωνίστησαν όμως

στην τρομοκράτηση του π λ η θ υ σ μ ο ύ , στις

εκτελέσεις α ι χ μ α λ ώ τ ω ν και σ η μ α ν τ ι κ ώ ν

προσωπικοτήτων και στο πλιάτσικο. Τα τρία

συντάγματα Ες Ες αναπτύχθηκαν στην Άνω

Σιλεσία ως ανεξάρτητα Αποσπάσματα Δράσης

και ήταν οι πρόδρομοι των Αϊνσατσγκρούπεν,

τα οποία θα δρούσαν στην Σοβιετική Ένωση.

Τα Ομπερμπάγερν και Τύρινγκεν εστάλησαν

πίσω από την επιχειρησιακή ζώνη της 10ης

Γερμανικής Στρατιάς και έδρασαν νοτίως της

Βαρσοβίας μεταξύ Σιλεσίας και ποταμού Βι-

στούλα. Το Μπράντενμπουργκ ακολούθησε

την 8η Γερμανική Στρατιά και έδρασε στην

ευρύτερη περιοχή του Πόζναν και τις δυτικές

περιοχές στο κέντρο της χώρας. Η δράση αυ­

τών των μονάδων τεκμηριώθηκε με σαφήνεια

μέσω των σχετικών αναφορών προς τον Άικε

στις οποίες γινόταν λόγος για «έρευνες από

σπίτι σε σπίτι, εξάλειψη ταραχοποιών στοιχείων,

σύλληψη και εκτέλεση υπόπτων».

Από τα συντάγματα «Τοτεκνκοπφβερμπέ-

ντε», σημαντική συμβολή στην γερμανική επι­

τυχία είχε το Σύνταγμα «Ντάντσιχ», το οποίο

συνέβαλε στην εξασφάλιση του ελέγχου του

ομώνυμου λιμένος, συνεργαζόμενο με μονά­

δες του Γερμανικού Στρατού. Η μονάδα αυτή

δεν έμεινε πάντως αμέτοχη σε εγκληματικές

δραστηριότητες.

Η δράση των Συνταγμάτων Τότενκοπφ

στην Πολωνία θα συνεχιζόταν και μετά την

ολοκλήρωση των στρατιωτικών επιχειρήσε­

ων. Ένας λόχος του 12ου Συντάγματος, το

οποίο αντικατέστησε το Σύνταγμα «Μπρά­

ντενμπουργκ» στα τέλη Οκτωβρίου, στην

πόλη Οβινσκ στην διάρκεια του Νοεμβρίου

δολοφόνησε 1000 περίπου τροφίμους του

τοπικού ψυχιατρείου.

Ανασκόπηση της δράσης των Ες Ες στην Πολωνία

Μετά την ο λ ο κ λ ή ρ ω σ η της εκστρατείας

στην Πολωνία, οι τριβές μεταξύ Χέερ και Ες

Ες εντάθηκαν. Οι ανώτατοι αξιωματικοί του

Στρατού, παρά τα θετικά σχόλια και αναφο­

ρές των διοικητών των μεραρχιών, στις οποίες

ήταν αποσπασμένες οι μονάδες των Ες Ες, δεν

64

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

είχαν εντυπωσιασθεί από τις επιδόσεις αυτών

στην μάχη. Θεωρούσαν επίσης ως βασικό μει­

ονέκτημα τον τρόπο, με τον οποίο μάχονταν,

καθώς οι απώλειες τους ήταν δυσανάλογα

υψηλές σε σχέση με αυτές του Στρατού. Η

«Λαϊμπσταντάρτε» μόνο, είχε 123 νεκρούς,

306 τραυματίες και τρεις αγνοούμενους. Οι

Γερμανοί στρατηγοί υποστήριζαν ότι η προθυ­

μία των ανδρών των Ες Ες να θυσιάζονται σε

μάταιες και κακά σχεδιασμένες προσπάθειες

ήταν αδικαιολόγητη. Υποστήριζαν επίσης ότι

οι αξιωματικοί τους ήταν ανίκανοι να διοική­

σουν και να χρησιμοποιήσουν τις μονάδες

τους αποτελεσματικά ως τμήματα ευρύτερων

πολύπλοκων κινήσεων.

Οι ηγήτορες των Ες Ες, ειδικά ο Ντήτριχ,

προέβαλαν την δικαιολογία ότι η κριτική των

Γερμανών στρατηγών οφειλόταν στο ότι οι

άνδρες τους ρίχνονταν στην μάχη κάτω από

εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες χωρίς να έχουν

την αναγκαία υποστήριξη, γεγονός, το οποίο

δεν απείχε πολύ από την αλήθεια. Μεταξύ τους

όμως παραδέχονταν ότι υπήρχαν μεγάλα πε­

ριθώρια βελτίωσης για τις μονάδες τους αλλά

για να συμβεί αυτό χρειαζόταν να δράσουν

αυτοτελώς σε επίπεδο μεραρχίας με την εν­

σωμάτωση όλων των απαραίτητων τμημάτων

υποστήριξης. Η αντιπαράθεση αυτή εξόργισε

τον Χίτλερ, ο οποίος κατέστησε σαφές στις δύο

πλευρές ότι ή θα μάθουν να λειτουργούν μαζί

ή θα προχωρήσει σε δραστικές αλλαγές στις

ηγεσίες και των δύο. Πάντως τα τμήματα, τα

οποία είχαν διατεθεί στην Μεραρχία «Κεμπφ»

είχαν αποσπάσει επαίνους για την πολεμική

συμπεριφορά τους κατά την διάρκεια των επι­

χειρήσεων στις περιοχές Μλάβα και Μοντλίν.

Το ίδιο είχε συμβεί και για το Σύνταγμα «Γκερ-

μάνια» στο Λβοφ και για την Λαϊμπσταντάρτε

στον ποταμό Μπζούρα.

Γρήγορα πάντως έγινε σαφές ότι η έκφραση

αρνητικών σχολίων για την απόδοση των μά­

χιμων μονάδων των Ες Ες στην Πολωνία μονό

καλό δεν θα έκανε στους εκφραστές τους.

Ένα ακόμη σημείο τριβής ήταν η συμπε­

ριφορά των Ες Ες προς τους αιχμαλώτους και

τον άμαχο πληθυσμό, η οποία όμως ήταν απο-

Πνροβόλο του Συντάγματος

Ες Ες «Χάιμβερ Ντάντσιχ»

βάλει εναντίον τον

ταχυδρομείου του Ντάντσιχ.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Πολωνοί αιχμάλωτοι

στα χέρια ανδρών του

Συντάγματος Ες Ες «Χάιμβερ

Ντάντσιχ». Πολλών από

αυτούς η τύχη θα ήταν

χείριστη.

τέλεσμα εντολής άνωθεν, οι οποία αποσκο­

πούσε όχι μόνο στον αφανισμό του εβραϊκού

πληθυσμού της Πολωνίας, αλλά και του πολω­

νικού λαού γενικότερα. Σε εκτελέσεις Εβραί­

ων συμμετείχε και η μουσική μπάντα (!!!) της

Λαϊμπσταντάρτε, εναντίον του διευθυντή της

οποίας Χέρμαν Μύλλερ-Πον κινήθηκε δικα­

στική διαδικασία από την Χέερ. Η παρέμβαση

του ίδιου του Χίτλερ απέτρεψε την απαγγελία

κατηγοριών, αλλά μετά το τέλος του πολέμου

ο Μύλλερ-Γιον, φοβούμενος αντίποινα, αυτο­

κτόνησε μαζί με μέλη της οικογενείας του.

Στο ζήτημα της βιαιότητας των μονάδων

Ες Ες β'γραμμής ο Χίμμλερ ήταν ξεκάθαρος.

Οι πράξεις αυτές θεωρούνταν απαραίτητες

για να καταπνιγεί εν τη γενέσει της κάθε προ­

σπάθεια οργανωμένης αντίστασης κατά των

γερμανικών δυνάμεων κατοχής. Κάθε δυνητι­

κή απειλή εναντίον της τάξης του Γ' Ράιχ στην

Πολωνία έπρεπε να εξαφανισθεί. Εξ άλλου

από την στιγμή που οι υποκείμενοι στις βιαι­

ότητες ήταν Σλάβοι ή Εβραίοι, δηλαδή «υπάν-

θρωποι», τέτοια συμπεριφορά απέναντι τους

ήταν δικαιολογημένη.

Πάντως όταν μετά από τις εντονότατες

διαμαρτυρίες και αναφορές προς τον φον

Μπράουχιτς του Επιστρατήγου Μπλάσκο-

βιτς, διοικητή της 8ης Στρατιάς, ο Χίμμλερ

αναγκάσθηκε να συναντηθεί με τον πρώτο,

ο Ραϊχσφύρερ ήταν αρκετά συγκαταβατικός.

Παραδέχθηκε ότι είχαν γίνει λάθη και είχαν

υπάρξει υπερβολές από τους άνδρες των Ες

Ες στην εκτέλεση των καθηκόντων τους και

υποσχέθηκε να λάβει κάθε μέτρο για να απο­

τραπούν στο μέλλον παρόμοια φαινόμενα.

Φυσικά ο Χίμμλερ ελάχιστα εννοούσε από

αυτά, που έλεγε αλλά στην συγκεκριμένη χρο­

νική περίοδο δεν ήταν προς το συμφέρον του

να δημιουργήσει ανοικτή εχθρότητα με τον

Γερμανικό Στρατό. Ο Μπλάσκοβιτς πάντως είχε

χρησιμοποιήσει εξαιρετικά σκληρή γλώσσα

στην κριτική του για την δράση των μονάδων

του Άϊκε: «Η στάση των στρατιωτών απέναντι

στα Ες Ες και την αστυνομία (σ.σ επίσης ελεγ­

χόμενη από τον Χίμμλερ) κυμαίνεται μεταξύ

αηδίας και μίσους. Κάθε στρατιώτης αισθάνεται

απηυδισμένος από αυτά τα εγκλήματα, τα οποία

διαπράττονται εναντίον των Πολωνών από πολί­

τες του Ράιχ και εκπροσώπους της κυβέρνησης ».

Ο Μπλάσκοβιτς, ο οποίος ήταν ο στρατιωτικός

διοικητής της Πολωνίας μετά την ολοκλήρωση

της εισβολής δεν έμεινε για πολύ σε αυτή την

θέση. Λόγω των θέσεων του και μετά από πίε­

ση του Γερμανού κυβερνήτη της χώρας, Χανς

Φρανκ, απομακρύνθηκε από την θέση αυτή

στις 14 Μαΐου 1940.

Η μικρής διάρκεια εκστρατεία στην Πο­

λωνία ολοκληρώθηκε χωρίς ιδιαίτερες δυ­

σκολίες για την γερμανική πολεμική μηχανή.

Η συμβολή των μαχίμων μονάδων των Ες Ες,

όπως είδαμε ήταν μικρή αλλά όχι αμελητέα

αλλά και αιτία για νέες προστριβές με την

ηγεσία του Γερμανικού Στρατού. Ενώ όμως

οι Γερμανοί στρατηγοί χρησιμοποιούσαν το

υψηλό ποσοστό απωλειών ως επιχείρημα για

να εμποδίσουν την δημιουργία ανεξαρτήτων

μεραρχιών Ες Ες, ο Χίμμλερ και οι συνεργάτες

χρησιμοποίησαν το ίδιο ακριβώς γεγονός για

να εντείνουν τις προσπάθειες τους προς την

κατεύθυνση της δημιουργίας μεραρχιών Ες

Ες ως αυτοτελών μονάδων. Ο Χίτλερ θα προ­

τιμούσε ξανά μία συμβιβαστική λύση, η οποία

όμως ήταν περισσότερο κοντά σε αυτό, το

οποίο επεδίωκε ο Χίμμλερ. Ο τελευταίος θα

αποκτούσε τις μεραρχίες του αλλά αυτές θα

υπάγονταν χωριστά σε μεγαλύτερους σχημα­

τισμούς (Σώματα Στρατού και Στρατιές) του

Γερμανικού Στρατού.

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ TOY ΠΥΡΟΣ 1.2

Η πρώτη αναβάθμιση Μετά την εκστρατεία στην Πολωνία ο

Χίμμλερ έπεισε λοιπόν τον Χίτλερ ότι για να

αναδειχθούν πλήρως οι δυνατότητες των SS-

VT θα έπρεπε να υπαχθούν υπό μία ενιαία

διοίκηση. Έτσι ο Φύρερ αποφάσισε στα μέσα

Οκτωβρίου ότι τα Συντάγματα SS-VT θα σχη­

μάτιζαν μία ξεχωριστή μεραρχία την Ες Ες

- Βερφυνγκουνγκσντιβιζιόν (SS-VD) μαζί με

τις μονάδες διαβιβάσεων, σκαπανέων, μηχα­

νικού, πυροβολικού κλπ, που είχαν συσταθεί

από προσωπικό των Ες Ες. Αυτή η μεραρχία

θα εξελισσόταν στην Ντας Ράιχ. Επισήμως

συστάθηκε στις 19 Οκτωβρίου 1939 με διοι­

κητή τον Αντιστράτηγο Πάουλ Χάουσσερ και

κατέστη επισήμως επιχειρησιακή περίπου

ένα μήνα αργότερα. Ο Χίτλερ εξουσιοδότησε

επίσης την σύσταση δύο ακόμη μεραρχιών:

τηςΤότενκοπφ από τα συντάγματα του Άικε

και της Πολιτσάι από προσωπικό της αστυ­

νομίας. Ο Γκόντλομπ Μπέργκερ συνεπώς θα

είχε πολύ δουλειά αυτή την περίοδο αλλά

παρά τις δυσκολίες του εγχειρήματος θα τα

κατάφερνε άριστα αφού στα τέλη του 1939

θα υπήρχαν τρεις μεραρχίες Βάφφεν Ες Ες

και ένα ενισχυμένο μηχανοκίνητο σύνταγμα.

Αυτό θα ήταν η Λαϊμπσταντάρτε.

Η Τότενκοπφ σχηματίσθηκε τον Νοέμβριο

του 1939. Εκτός από τους 6.500 άνδρες των

Τοτενκοπφβερμπέντε, οι οποίοι προέρχονταν

από τα τρία π ρ ώ τ α συντάγματα, τα οποία

είχε δημιουργήσει ο Άικε, στο π ρ ο σ ω π ι κ ό

της συμπεριλαμβάνονταν παλαιά μέλη των

SS-VT, έφεδροι από τα Αλγκεμάινε Ες Ες και

την αστυνομία, όλοι έχοντας ήδη περάσει

κάποιο στάδιο στρατιωτικής εκπαίδευσης και

το προσωπικό του Συντάγματος «Χάιμβερ»

του Ντάντσιχ, από το οποίο στελεχώθηκε κυ­

ρίως το Σύνταγμα Πυροβολικού καθώς και

τα II και III Τάγματα του 3ου Συντάγματος της

νέας μεραρχίας. Ο κεντρικός πυρήνας της

υεραρχίας, απαρτιζόμενος από πρώην φρου-

οούςτων στρατοπέδων συγκέντρωσης, ήταν

μία πραγματικά φ ο β ε ρ ή παραστρατιωτική

δύναμη. Α π ά ν θ ρ ω π ο ι , φανατικοί, γεμάτοι

•ίσος για τον εχθρό, έτοιμοι να τον κάνουν

. α υποφέρει, υπάκουοι σε κάθε διαταγή των

ανωτέρων τους. Σίγουρα οι εχθροί τους θα

- - ο ρ ο ύ σ α ν να τους χαρακτηρίσουν ως ρο-

μπότ προγραμματισμένα να καταστρέφουν

και να σκοτώνουν.

Η αρχική φάση της σύστασης της Τότεν­

κοπφ έγινε στο στρατόπεδο του Νταχάου,

α π ό το ο π ο ί ο είχαν μεταφερθεί σε ά λ λ α

στρατόπεδα όλοι οι κρατούμενοι. Η δημι­

ουργία μία πλήρους μεραρχίας με βάση το

προσωπικό των φρουρών των στρατοπέδων

συγκέντρωσης δεν ετύγχανε της πλήρους

αποδοχής από τους ανώτατους αξιωματι­

κούς των SS-VT. Και φυσικά εύρισκε αντίθε­

τη την ηγεσία του Γερμανικού Στρατού. Η

νεοσύστατη μεραρχία δεν είχε καμία εξω­

τερική υποστήριξη σε θέματα επιμελητείας

και χρειάσθηκε η ευρηματικότητα του Άικε

για να εξασφαλισθεί η τροφοδοσία των νε­

οσύλλεκτων, ο οποίος εξασφάλισε τα απα­

ραίτητα αγοράζοντας προμήθειες από τους

αγρότες και κτηνοτρόφους της περιοχής του

Νταχάου.

Ο ά ν θ ρ ω π ο ς μεταξύ τ ω ν Β ά φ φ ε ν Ες Ες στις αρχές τ ο υ

π ο λ έ μ ο υ , π ο υ α ν τ ι π α θ ο ύ σ ε π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο Τους αξιωματι­

κούς της Χέερ ήταν ο Τέοντορ Άϊκε. Αυτός ό μ ω ς ήταν π ο υ

επέλεξε ένα τ υ π ι κ ό π α ρ ά δ ε ι γ μ α Γερμανού α ξ ι ω μ α τ ι κ ο ύ

γ ι α Α ξ ι ω μ α τ ι κ ό Ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ω ν (Ια) της μ ε ρ α ρ χ ί α ς τ ο υ .

Ο Σ υ ν τ α γ μ α τ ά ρ χ η ς Κόμης Κ ά σ ι ο υ ς φ ο ν Μ ο ν τ ι ν ύ ή τ α ν

ένας στεγνός α σ κ η τ ι κ ό ς α ρ ι σ τ ο κ ρ ά τ η ς , ο ο π ο ί ο ς είχε

π α ρ α σ η μ ο φ ο ρ η θ ε ί με τον Σ ι δ η ρ ο ύ Σταυρό Α'Τάξης κατά

τον Α' Π α γ κ ό σ μ ι ο Πόλεμο υ π η ρ ε τ ώ ν τ α ς στα γ ε ρ μ α ν ι κ ά

υ π ο β ρ ύ χ ι α . Ο φ ο ν Μ ο ν τ ι ν ύ μετά τον Μ ε γ ά λ ο Ευρωπαϊκό

Πόλεμο είχε ενταχθεί σε Φ ρ ά ι κ ο ρ π ς τ ο υ Ναυτικού. Στην

συνέχεια υ π η ρ έ τ η σ ε στην α σ τ υ ν ο μ ί α γ ι α 1 5 χ ρ ό ν ι α και

μετά τ η ν α ν α δ ι ο ρ γ ά ν ω σ η τ ω ν Γερμανικών Ε ν ό π λ ω ν Δυ­

ν ά μ ε ω ν α π ό τα μέσα της δεκαετίας του 1930 ανέλαβε την

δ ι ο ί κ η σ η δ ύ ο σ υ ν τ α γ μ ά τ ω ν πεζικών. Λ ό γ ω της α ν ο ι χ τ ή ς

υ π ο σ τ ή ρ ι ξ η ς τ ο υ π ρ ο ς τις θέσεις τ ο υ Ε θ ν ι κ ο σ ο σ ι α λ ι -

σ τ ι κ ο ύ Κ ό μ μ α τ ο ς α ν α γ κ ά σ θ η κ ε ν α π α ρ α ι τ η θ ε ί στις 3 0

Α π ρ ι λ ί ο υ 1937 α λ λ ά π ε ρ ί π ο υ ένα χ ρ ό ν ο αργότερα, έχο­

ντας γ ν ω ρ ι σ θ ε ί με τον Χ ί μ μ λ ε ρ , κατατάχθηκε στα Ες Ες

κ α ι τ ο π ο θ ε τ ή θ η κ ε ε κ π α ι δ ε υ τ ή ς στην Σχολή τ ο υ Μ π α ν τ

Τελτς. Εκεί παρέμεινε μέχρι τον Ο κ τ ώ β ρ ι ο του 1939 όταν

μετά α π ό π ρ ό τ α σ η του Χ ί μ μ λ ε ρ επελέγη γ ι α την νευραλ­

γ ι κ ή θ έ σ η του Α ξ ι ω μ α τ ι κ ο ύ Επιχειρήσεων.

Ο Μοντινύ ήταν οπωσδήποτε η εξαίρεση

στο επιτελείο και τις ανώτατες βαθμίδες της

Τότενκοπφ. Με εξαίρεση τον διοικητή του 2ου

Συντάγματος, τον Αντισυνταγματάρχη Χάιντς

Μπέρτλινγκ, ο οποίος ήταν επιλογή του Χίμ­

μλερ αλλά καθόλου αρεστός από τον ΆΊ'κε, όλοι

οι άλλοι ήταν επιλογές του διοικητή της νεοσύ­

στατης μεραρχίας με τον οποίο είχαν συνεργα­

σθεί με επιτυχία επί σειρά ετών στα στρατό­

πεδα συγκέντρωσης. Πάντως το πρόγραμμα

εκπαίδευσης του προσωπικού της μεραρχίας

ήταν εξαιρετικά εντατικό, προκειμένου να επι­

τευχθεί ένα επίπεδο ίσο με αυτό του προσω­

πικού των άλλων δύο μονάδων πρώτης γραμ­

μής. Οι νεοσύλλεκτοι έπρεπε να μάθουν τον

χειρισμό μίας σειράς νέων όπλων και κυρίως

να εμπεδώσουν τακτικές, τις οποίες θα έπρεπε

να εφαρμόσουν έχοντας να αντιμετωπίσουν

κανονικά στρατεύματα στην πρώτη γραμμή

και όχι πλέον κρατουμένους ή αμάχους.

Για να εδραιώσει την ύπαρξη της Μεραρ­

χίας «Τότενκοπφ» ο Χίμμλερ εξουσιοδότησε

επίσης την δημιουργία εφεδρικών - εκπαι­

δευτικών μονάδων αποκλειστικά για αυτή. Η

πρώτη περίοδος για την νεοσύστατη μεραρ­

χία ήταν οπωσδήποτε διαφορετική από αυτή

της SS-VD. Εκτός από τα χαμηλότερα κριτή­

ρια ένταξης, σε σχέση με τα SS-VT και την

Λαϊμπσταντάρτε, οι άνδρες της Τότενκοπφ

αρχικά θα χαρακτηρίζονταν και από μία αντι­

πάθεια στις αρχές της παραδοσιακής στρα­

τιωτικής πειθαρχίας. Αυτό ήταν ιδιαιτέρως

έντονο στην περίπτωση του προσωπικού, το

οποίο δεν προερχόταν από τα τρία πρώτα συ­

ντάγματα τωνΤοτενκοπφβερμπέντε (Ομπερ­

μπάγερν, Μπράντενμπουργκ, Τύρινγκεν). Ο

Άικε είχε την λύση για το π ρ ό β λ η μ α . Όσοι

υπέπεπταν σε σ ο β α ρ ά πε ιθαρχ ικά π α ρ α ­

πτώματα θα επέστρεφαν στα στρατόπεδα

συγκέντρωσης όχι ως φρουροί αλλά ως κρα­

τούμενοι. Το μεγάλο ποσοστό πειθαρχικών

παραπτωμάτων αλλά και ποινικά κολάσιμων

πράξεων μεταξύ των ανδρών, οι οποίοι προ­

έρχονταν εκτός των τριών συνταγμάτων είναι

ίσως και μία ένδειξη ότι στις τάξεις των Ες Ες

είχαν ενταχθεί πολλοί απόβλητοι της κοινω­

νίας, οι οποίοι παρά τις αυστηρές προϋποθέ­

σεις κατάταξης και ελέγχου είχαν παραμείνει

σε αυτά και είχαν βρει τον δρόμο προς την

νεοσύστατη μεραρχία. Το γεγονός της προ­

έλευσης του π ρ ο σ ω π ι κ ο ύ της κατά την σύ­

σταση της, παρ'όλο που αυτή μεταβλήθηκε

σημαντικά κατά την διάρκεια του πολέμου,

θα χρησιμοποιείτο από τους κατηγόρους των

Βάφφεν Ες Ες για να υποστηρίξουν την σύν­

δεση των μαχίμων μονάδων του σώματος με

τους άλλους κλάδους των Ες Ες και κατ'επέ­

κταση με τα εγκλήματα, που διαπράχθηκαν

πίσω από τις πρώτες γραμμές.

Κατά την διάρκεια του 1940 και του μισού

περίπου 1941 στα Συντάγματα «Τότενκοπφ»

ανατέθηκαν καθήκοντα αστυνομικής φύσης

στις κατεχόμενες περιοχές, καθήκοντα συ­

νώνυμα με αυτά της υλοποίησης των εκκα­

θαρίσεων αμάχου πληθυσμού. Λίγο πριν την

εισβολή στην Σοβιετική Ένωση, όμως, κάποια

από αυτά διαλύθηκαν και το προσωπικό τους

μετατέθηκε στις υπάρχουσες μεραρχίες ή

χρησιμοποιήθηκε για τον σχηματισμό νέων

όπως η Νορντ. Έτσι σταμάτησε μία ερμαφρό­

διτη κατάσταση, γιατί μέχρι τότε οι γερμα­

νικές στρατιωτικές αρχές δεν αναγνώριζαν

την υπηρεσία σε αυτά ως εκπλήρωση στρα­

τιωτικής θητείας, παρ' όλο που ο Χίμμλερ τα

θεωρούσε ως τμήμα των Βάφφεν Ες Ες.

Τα καθήκοντα της φρούρησης των στρατο­

πέδων συγκέντρωσης θα ανελάμβαναν τώρα

μέλη των Αλγκεμάινε Ες Ες, άνδρες μεγαλυτέ­

ρων ηλικιών κυρίως, οι οποίοι δεν ήταν υπό­

χρεοι στράτευσης. Αυτοί εικονικά θα είχαν την

ιδιότητα των ανδρών των Βάφφεν Ες Ες και θα

σχημάτιζαν τα Τάγματα Φρουράς, τα οποία θα

υπάγονταν απ' ευθείας στους διοικητές των

στρατοπέδων συγκέντρωσης. Από τις 3 Μαρτί­

ου 1942 αυτά τα τάγματα θα συνενώνονταν σε

μία ξεχωριστή υπηρεσία. Με την πάροδο του

χρόνου, καθώς οι ανάγκες των μαχίμων μο­

νάδων των Ες Ες θα μεγάλωναν ένας αριθμός

ικανών φρουρών των στρατοπέδων συγκέ­

ντρωσης θα μετατίθετο στην πρώτη γραμμή

και αντικαταστάτες τους θα ήταν μεγαλύτεροι

σε ηλικία άνδρες, πρώην μέλη των Ες Α και

άνδρες όλων των κλάδων της Βέρμαχτ και των

Βάφφεν Ες Ες, ανίκανοι, λόγω τραυματισμού,

για υπηρεσία στην πρώτη γραμμή.

Την ίδια εποχή με την Τότενκοπφ συγκρο­

τήθηκε και η Πολιτσάι με διοικητή τον Υπο­

στράτηγο της Αστυνομίας Καρλ Φέφφερ-Βίλ-

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

ντενμπρουχ. Η μεραρχία αυτή απαρτιζόταν

από μέλη της Ordnungspol izei (Όρπο), εξ

ου και ο τίτλος της και θα ολοκλήρωνε την

εκπαίδευση της τον Φεβρουάριο του 1940.

Λόγω της προέλευσης του προσωπικού της

ποτέ δεν θα έφθανε το στάτους ελίτ μονάδας.

Αυτή την περίοδο μάλιστα και μέχρι το 1942

δεν θα ήταν καν πλήρες μέλος των Βάφφεν

Ες. Οι άνδρες της θα φορούσαν στολές της

αστυνομίας με το έμβλημα του αετού του

Γερμανικού Στρατού στο μανίκι. Πολλοί από

τους άνδρες, οι οποίοι στελέχωσαν αυτή την

μεραρχία δεν ήταν μέλη των Ες Ες ούτε καν

δηλωμένοι Εθνικοσοσιαλιστές.

Η δ ο μ ή της SS-VD και της Τότενκοπφ

έμοιαζε περίπου με αυτή μίας τυπικής μηχα­

νοκίνητης μεραρχίας του Γερμανικού Στρα­

τού. Υπήρχε το επιτελείο, τρία μηχανοκίνητα

συντάγματα πεζικού (οι μηχανοκίνητες με-

οαρχίες του στρατού είχαν δύο), σύνταγμα

πυροβολικού, τάγμα διαβιβάσεων, τάγμα μη­

χανικού (σκαπανέων), αντιαρματικό τάγμα,

τάγμα αναγνώρισης και μονάδες υποστήρι­

ξης (εφοδιασμός, μεταφορές, υγειονομικό

κλπ). Κάθε σύνταγμα πεζικού απαρτιζόταν

από τρία τάγματα των τεσσάρων λόχων το κα­

θένα. Το σύνταγμα πυροβολικού απαρτιζόταν

από τρεις μοίρες με τρεις πυροβολαρχίες η

καθεμία των τεσσάρων πεδινών πυροβόλων.

Το αντιαρματικό και το τάγμα μηχανικού εί­

χαν από τρεις λόχους ενώ το τάγμα αναγνώ­

ρισης είχε δύο λόχους μοτοσυκλετιστών και

μία διμοιρία τεθωρακισμένων οχημάτων. Το

τάγμα διαβιβάσεων απαρτιζόταν από δύο

λόχους. Ο ένας είχε την ευθύνη των τηλεφω­

νικών επικοινωνιών και ο άλλος των ραδιοε­

πικοινωνιών. Ο απαραίτητος εξοπλισμός για

την πλήρη συγκρότηση των μονάδων κάθε

μεραρχίας δεν κατέστη αμέσως διαθέσιμος

από την Βέρμαχτ, όπως θα δούμε παρακά­

τω, οπότε η πλήρης συγκρότηση τους θα

καθυστερούσε αρκετά. Πιο έτοιμη για την

εκστρατεία στην Δύση θα εβρισκόταν η Λα­

ϊμπσταντάρτε. Καθώς ακόμη η μονάδα από

Ο Χίτλερ συγχαίρει τον Ζεπ

Ντήτριχ κατά την διάρκεια

της επιθεώρησης στο

Γκούζοφ.

69

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Μετά την εκστρατεία στην

Πολωνία, η Λαϊμπσταντάρτε

μεταφέρθηκε στην

Πράγα για ανάπαυση

και ανασυγκρότηση. Εδώ

αξιωματικοί της και άλλοι

αξιωματούχοι των Ες Ες κατά

την διάρκεια τελετής.

πλευράς αριθμητικής δύναμης δεν ξεπερνού­

σε το ενισχυμένο μηχανοκίνητο σύνταγμα, ο

απαιτούμενος εξοπλισμός γι' αυτή ήταν ευκο­

λότερο να βρεθεί και να της διατεθεί.

Το σύνταγμα μετά την Πράγα μεταφέρθη­

κε στο Κόμπλεντς όπου τέθηκε υπό την ευρύ­

τερη εποπτεία του Στρατηγού Γκουντέριαν.

Συνεπώς το εντατικό εκπαιδευτικό πρόγραμ­

μα, το οποίο ακολούθησε μέχρι την άνοιξη

είχε την σφραγίδα του σπουδαίου αρματιστή.

Τον Φεβρουάριο του 1940 μεταφέρθηκε πλη­

σιέστερα στα ολλανδικά σύνορα και ξεκίνησε

εξειδικευμένη εκπαίδευση διάβασης υδάτι­

νων εμποδίων.

Το πρόγραμμα στρατολόγησης των Χίμ­

μλερ και Μπέργκερ είχε εντυπωσιακά αποτε­

λέσματα. Πριν την εισβολή στην Πολωνία η

αριθμητική δύναμη των μαχίμων Ες Ες ήταν

περίπου 18.000 αξιωματικοί, υπαξιωματικοί

και άνδρες. Πριν την εισβολή στην Γαλλία και

στις Κάτω Χώρες ο αριθμός αυτός, μαζί με

τις εφεδρείες, θα έφθανε τις 100.000. Και η

αύξηση αυτής της δύναμης θα συνεχιζόταν

αμείωτη.

Η προφανής λύση για να επανδρωθούν οι

δύο νέες μεραρχίες Ες Ες θα ήταν να κατατα­

γούν σε αυτές νέοι εθελοντές. Έτσι όμως θα

απαιτείτο ένα χρονικό διάστημα περίπου έξη

μηνών για να είναι αυτές ετοιμοπόλεμες. Έτσι

προτιμήθηκε η λύση, που προαναφέρθηκε,

αφού οι άνδρες, οι οποίοι τις στελέχωσαν εί­

χαν ήδη περάσει τουλάχιστον το στάδιο της

βασικής στρατιωτικής εκπαίδευσης. Για την

κάλυψη των κενών, τα οποία θα δημιουργού­

νταν στις φρουρές των στρατοπέδων συγκέ­

ντρωσης και στην αστυνομία θα ακολουθού­

σε άλλο πρόγραμμα στρατολόγησης ενώ θα

καλούνταν ξανά σε υπηρεσία παλαιότερα

μέλη των Αλγκεμάινε Ες Ες. Βασικό πλεονέ­

κτημα αυτού του σχεδιασμού ήταν ότι απαι­

τούσε μόνο την έγκριση του Χίτλερ οπότε

δεν χρειαζόταν η έγκριση της Βέρμαχτ. Τα

διατάγματα, τα οποία ήδη υπήρχαν σε ισχύ,

του 1938 περί ενίσχυσης των SS-VT από μέλη

των Τοτενκοπφερμπέντε και του 1939 περί

εξουσιοδότησης του Ράι'χσφύρερ να αυξήσει

την δύναμη των Συνταγμάτων Τότενκοπφ σε

περίπου 50.000 άνδρες σε περίπτωση πολέ­

μου αρκούσαν.

Μεταξύ του φ θ ι ν ο π ώ ρ ο υ του 1939 και

της άνοιξης του 1940 ο Χίτλερ εδραίωσε την

θέση του ως ντε φάκτο αρχηγός της Βέρμαχτ.

Μετά την ολοκλήρωση της εκστρατείας στην

Πολωνία είχε ανακοινώσει στους στρατηγούς

του ότι εσκόπευε να επιτεθεί στην Δύση αμέ­

σως. Αυτοί ο μ ό φ ω ν α εξέφρασαν σοβαρές

αντιρρήσεις, θεωρώντας την χώρα ανέτοιμη

να εμπλακεί σε σύγκρουση με τις Μεγάλες

Ευρωπαϊκές Δυνάμεις. Οι αντιρρήσεις αυ­

τές εξελίχθηκαν σε ανταρσία, η οποία όμως

καταπνίγηκε εν τη γεννέσει της. Οι Γερμανοί

στρατηγοί δεν διέθεταν την απαιτούμενη

τόλμη και επίσης δυσκολεύονταν να παρα­

βούν τον όρκο, π ο υ είχαν δώσει προς τον

Φύρερ. Ο τελευταίος για μία α κ ό μ η φ ο ρ ά

εξευτέλισε δημοσίως τον φον Μπράουχιτς,

στον ο π ο ί ο απαγόρευσε να παραιτηθεί. Ο

αρχηγός του Γερμανικού Στρατού, όπως ανέ­

φερε αργότερα ο Στρατάρχης φον Μανστάιν

«ε/χε υποβιβασθεί από την θέση του στρατιω­

τικού συμβούλου προς την πολιτική εξουσία

σε ένα υφιστάμενο διοικητή, δεσμευμένο σε

αναντίρρητη υπακοή».

Ο Χίμμλερ από την πλευρά του εφρόντιζε

πάντοτε να υπονομεύει τους Γερμανούς αξι­

ωματικούς, φροντίζοντας να έρχονται στην

γνώση του αρχηγού του, οι αντιρρήσεις, που

εξέφραζαν στην εθνοκάθαρση, π ο υ επιχει­

ρούσαν τα Ες Ες στην Πολωνία. Ο Ράι'χσφύρερ

κατάφερε να πείσει τον Χίτλερ να αλλάξει τον

70

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

κανονισμό περί δικαστικής δικαιοδοσίας της

Βέρμαχτ επί των μονάδων Ες Ες, οι οποίες

θα δρούσαν υπό τις επιχειρησιακές διαταγές

ευρύτερων σχηματισμών του στρατού. Έτσι

στις 19 Οκτωβρίου 1939 με νέο διάταγμα τα

Ες Ες ανεξαρτοποιούνταν ουσιαστικά από την

Βέρμαχτ σε θέματα στρατιωτικής δικαιοσύ­

νης. Θα υπόκεινταν μεν στον ίδιο Στρατιωτικό

Ποινικό Κώδικα αλλά οι υποθέσεις, οι οποίες

θα αφορούσαν μέλη τους θα εκδικάζονταν

από δικά τους στρατοδικεία, τα μέλη των

οποίων θα διορίζονταν από τον Φύρερ μετά

από πρόταση του Ραϊχσφύρερ.

Η περίοδος μεταξύ φθινοπώρου 1939

και άνοιξης 1940 γνωστή ως περίοδος του

«Εικονικού Πολέμου» ήταν μία πρώτης τά­

ξης ευκαιρίας για τις μάχιμες μονάδες των Ες

Ες να εξελιχθούν σημαντικά. Εκτός από την

προσέλευση νέων εθελοντών, εμπλουτίσθη­

καν με νέο σύγχρονο εξοπλισμό και ακολού­

θησαν εντατικό πρόγραμμα εκγύμνασης για

να τελειοποιήσουν την λειτουργία τους ως

αυτοτελείς μονάδες.

Την περίοδο αυτή πάντως δεν φαίνεται

ότι ο Χίτλερ σκεπτόταν σοβαρά να επεκτεί­

νει τα μάχιμα Ες Ες σε βάρος του στρατού,

πέρα από το ήδη αποφασισμένο επίπεδο. Η

προετοιμαζόμενη εκστρατεία στην Δύση θα

ενέπλεκε περίπου εκατό μεραρχίες, οπότε η

δράση τριών ή τεσσάρων μεραρχιών Ες Ες

μοιραία δεν θα καθόριζε το αποτέλεσμα. Εξ

άλλου μη προβλέποντας μακροχρόνιο πό­

λεμο θεωρούσε ακόμη ότι αυτές οι μονάδες

σύντομα θα επέστρεφαν στην αποστολή, για

την οποία αρχικά δημιουργήθηκαν. Αυτή της

αστυνόμευσης του κράτους. Για την ώρα θα

συνέχιζαν να συμμετέχουν στις προγραμμα­

τισμένες πολεμικές συγκρούσεις, ως όμως

ξεχωριστή δύναμη «φρουράς».

Το πρόγραμμα στρατολογίας του Μπέρ-

γκερ, ξεκίνησε με την δημιουργία 17 τοπικών

στρατολογικών γραφείων Ες Ες, τα οποία λει­

τουργούσαν παράλληλα με αυτά του Γερμα­

νικού Στρατού. Οι πρώτες αντιδράσεις δεν

προήλθαν όπως θα ανέμενε κανείς από αυτή

την πλευρά αλλά από τους τοπικούς διοικητές

των Αλγκεμάινε Ες Ες, οι οποίοι έβλεπαν τις

εξουσίες τους να εξαφανίζονται. Ένας από

αυτούς, ο Αντιστράτηγος των Ες Ες, Κάουλ,

διοικητής της Νοτιοδυτικής Περιφέρειας, με

σειρά επιστολών του προς τον επιτελάρχη

του Χίμμλερ, Αντιστράτηγο των Ες Ες, Βολφ,

διαμαρτυρήθηκε έντονα και απείλησε να συλ­

λάβει τον εκπρόσωπο του Μπέργκερ στην

περιφέρεια του. Χρειάσθηκε η οργισμένη

τηλεγραφική απάντηση του ίδιου του Χίμ­

μλερ για να πεισθεί ο Κάουλ να σταματήσει

τις αντιδράσεις του.

Η εξέλιξη των Βάφφεν Ες Ες είναι μία πε­

ρίπλοκη υπόθεση. Υπήρχαν πολλά γραφειο­

κρατικά και ουσιαστικά ζητήματα, τα οποία

έπρεπε να αντιμετωπισθούν αλλά και διχο­

γνωμίες και ίντριγκες τόσο στο εσωτερικό της

Μαύρης Τάξης όσο και σε σχέση με τον Γερ­

μανικό Στρατό. Καθώς είχε ξεκινήσει ο πόλε­

μος, τα δύο διατάγματα του Χίτλερ φαίνονταν

ελλιπή ως προς τον καθορισμό της θέσης του

Σώματος στην εμπόλεμη κατάσταση. Ο Γκό-

ντλοπ Μπέργκερ επιθυμούσε κάτι σαφέστερο,

όπως ανέφερε σχετικά σε αναφορά του στον

Χίμμλερ στις 10 Φεβρουαρίου 1940. Τα βα­

σικά σημεία, στα οποία απαιτούνταν σαφείς

διατάξεις ήταν τα εξής:

• Αποσαφήνιση της σχέσης μεταξύ των Γρα­

φείων Στρατολογίας των Ες Ες και του Γερ­

μανικού Στρατού.

• Ίδρυση μίας επίσημης εφεδρικής δύναμης

για τα Βάφφεν Ες Ες. Τα υφιστάμενα δια­

τάγματα αναφέρονταν σχετικά σε αυτό το

θέμα, ορίζοντας ότι το προσωπικό τωνΤο-

τενκοπφβερμπέντε θα μπορούσε να χρη­

σιμοποιηθεί για να στελεχωθούν οι μάχιμες

μονάδες Ες Ες. Η εκστρατεία στην Πολωνία

είχε αποδείξει ότι αυτό δεν είχε υλοποιηθεί

πλήρως καθώς στα ΣυντάγματαΤότενκοπφ

είχαν ανατεθεί αποστολές, οι οποίες δεν

προβλέπονταν την εποχή κατά την οποία

είχαν εκδοθεί τα δύο διατάγματα.

• Οριστική αναγνώριση ως χρόνου στρατι­

ωτικής θητείας, από πλευράς Βέρμαχτ, της

υπηρεσίας στα Συντάγματα Τότενκοπφ.

• Σαφή αναγνώριση του τίτλου «Βάφφεν Ες

Ες» ωςπλήρους καθορισμού όλων των ενό­

πλων μονάδων των Ες Ες.

• Παραχώρηση από την Βέρμαχτ του δικαι­

ώματος να κατατάσσονται στα Βάφφεν Ες

Ες άνδρες των κλάσεων 1909 - 1912, οι

περισσότεροι των οποίων δεσμεύονταν

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

από τις Γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις για

τον σχηματισμό νέων μεραρχιών. Επιθυμία

του Χίτλερ ήταν οι άνδρες μεταξύ 18 και 22

ετών να παραμένουν εκτός στρατεύματος

ώστε να είναι σε θέση να ολοκληρώνουν

την υποχρεωτική υπηρεσία στα Σώματα

Εργασίας. Η άρνηση της Ανωτάτης Διοίκη­

σης της Βέρμαχτ να επιτρέπει στα Ες Ες την

στρατολόγηση ανδρών των παλαιοτέρων

κλάσεων ανάγκαζε τον Μπέργκερ να δέχε­

ται εθελοντές κάτω των 20 ετών.

Σε δύο ζητήματα που υπήρχε σαφής δια­

φωνία της Βέρμαχτ ήταν αυτό της ύπαρξης

εφεδρικής δύναμης για τα Βάφφεν Ες Ες και

της αναγνώρισης ως στρατιωτικής θητείας

της υπηρεσίας στα Συντάγματα Τότενκοπφ.

Το πρώτο ξεπεράσθηκε με συμβιβαστική

λύση, σύμφωνα με την οποία αυτή η δύναμη

θα υπήρχε αλλά υπό τον κοινό έλεγχο Ες Ες

και Βέρμαχτ. Στο δεύτερο οι Γερμανοί στρα­

τηγοί, για την ώρα κατάφεραν να επιβάλουν

την άποψη τους. Σύντομα βεβαίως, καθώς η

πλειοψηφία των ανδρών των Συνταγμάτων

Τότενκοπφ θα διοχετευόταν προς τις μεραρ­

χίες των Βάφφεν Ες Ες, οι οποίες επιχειρησια­

κά υπάγονταν στην διοίκηση του Γερμανικού

Στρατού, το ζήτημα θα έπαυε να υπάρχει.

Ακούγεται απίστευτο αλλά επισήμως οι

Γερμανοί Στρατηγοί έδειξαν να έχουν γνώση

του διατάγματος του 1939, το οποίο μεταξύ

άλλων όριζε την αύξηση των Συνταγμάτων

Τότενκοπφ μόλις την άνοιξη του 1940, οπότε

και διαμαρτυρήθηκαν γιατί οι άνδρες αυτών

φορούσαν στολές του Γερμανικού Στρατού.

Από την πλευρά του ο Μπέργκερ είχε δυσκο­

λίες να προσελκύσει μέλη των Ες Ες σε αυτά

τα συντάγματα και λόγω της απροθυμίας στε­

λεχών του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος να

υποστηρίξουν αυτή την προσπάθεια. Είναι

χαρακτηριστικό ότι ο Βίκτωρ Λούτζε, αρχηγός

των Ες Α είχε οικογενειακές σχέσεις με τον φον

Μπράουχιτς και λόγω αυτών δεν υποστήριζε

το πρόγραμμα του Μπέργκερ. Από την άλλη

πλευρά, ο Δρ. Ρόμπερτ Λέυ, αρχηγός του Εργα­

τικού Μετώπου δεν είχε αντίρρηση οι άνδρες

μεταξύ 18 και 20 ετών να απαλλάσσονται από

την υπηρεσία στα Σώματα Εργασίας εφόσον

κατατάσσονταν στα Συντάγματα Τότενκοπφ.

Έτσι τους πρώτους μήνες του 1940 ο Μπέρ­

γκερ, με ένα εντατικό πρόγραμμα κατάφερε

να προσελκύσει μεγάλο αριθμό «εθελοντών»

καθώς σε αυτούς συμπεριλαμβάνονταν και

Άνδρες της Λαϊμπσταντάρτε

σε τελετουργικό στιγμιότυπο

ορκωμοσίας.

73

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

μέλη των Αλγκεμάινε Ες Ες, τα οποία εβρί-

σκονταν σε ηλικία στράτευσης. Με τον τρόπο

αυτό πολλοί άνδρες διοχετεύθηκαν σε εφε­

δρικές μονάδες, οι οποίες διασκορπισμένες

σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη θα είχαν, στο

διάστημα της υπηρεσίας σε αυτές τις μονάδες,

περισσότερο αστυνομικά καθήκοντα. Έτσι τέ­

τοιες μονάδες θα είχαν συμμετοχή στην αντι­

μετώπιση μαζικών αντιστασιακών εκδηλώσε­

ων στο Μπέργκεν και στο Άμστερνταμ ενώ θα

πρωταγωνιστούσαν και στην καταστροφή του

εβραϊκού γκέτο της Βαρσοβίας το 1943.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί και

η ανακάλυψη μίας ανεκμετάλλευτης πλούσιας

πηγής προσωπικού, στην οποία η Βέρμαχτ δεν

είχε καμία δικαιοδοσία. Στις υπό γερμανικό

έλεγχο χώρες, εκτός των ορίων της γερμανι­

κής επικράτειας κατοικούσαν εκατομμύρια

άνθρωποι γερμανικής καταγωγής. Από τις

αρχές του 1940 άνδρες αυτής της κατηγορίας

άρχισαν να κατατάσσονται εθελοντικά στα

Βάφφεν Ες Ες και μέχρι το τέλος του πολέ­

μου, είτε ως εθελοντές είτε ως αναγκαστικά

στρατολογημένοι, θα ήταν περισσότεροι από

τους αυτόχθονες Γερμανούς στις τάξεις του

Σώματος. Όμως από το 1938 ο Χίμμλερ είχε

αποφασίσει να γίνονται δεκτοί στα SS-VT και

άνδρες όχι αποκλειστικά γερμανικής αλλά

βορειοευρωπαϊκής καταγωγής. Στα τέλη της

χρονιάς υπήρχαν μόνο είκοσι τέτοιοι άνδρες

στις τάξεις των SS-VT.

Στις 2 Μαρτίου 1940 επισημοποιήθηκε και

ο τίτλος «Βάφφεν Ες Ες» (Ένοπλα Ες Ες), ύστερα

από την αποδοχή από πλευράς Χίμμλερ των

συμβιβαστικών προτάσεων της Βέρμαχτ. Σε

αυτά συμπεριλαμβάνονταν οι τρεις υφιστάμενες

μεραρχίες, η Λάίμπσταντάρτε, οι Σχολές Εκπαί­

δευσης και όλες οι εφεδρικές και εκπαιδευτικές

μονάδες. Ως τμήμα των Βάφφεν Ες Ες ορίζονταν

και ταΤοτενκοπφβερμπέντε, παρ'όλο που σα­

φής απόφαση για το εάν η υπηρεσία σε αυτά

λογιζόταν ως στρατιωτική θητεία ακόμη δεν

υπήρχε. Η απόφαση αυτή μετά τον πόλεμο θα

αποκηρυσσόταν από πολλά ονομαστά στελέχη

των Βάφφεν Ες Ες, καθώς ήταν μία σημαντική

παράμετρος για να τεκμηριωθεί η συμπερίληψη

του Σώματος στον χαρακτηρισμό «εγκληματική

οργάνωση», ο οποίος αποδόθηκε στα Ες Ες από

τους Συμμάχους μετά τον πόλεμο.

Έχοντας, κατά κάποιο τρόπο, λύσει το πρό­

βλημα της σύστασης των νέων μονάδων και

της στρατολόγησης προσωπικού γι' αυτές ο

Χίμμλερ και ο Μπέργκερ είχαν να λύσουν το

πρόβλημα του εξοπλισμού αυτών των νέων

μονάδων. Για μία ακόμη φορά η Βέρμαχτ ήταν

λιγότερο από συνεργάσιμη. Οι Λάίμπσταντάρ­

τε, SS-VD και Τότενκοπφ είχαν χαρακτηρισθεί

ως μονάδες πρώτης γραμμής. Σύμφωνα με τις

εντολές του Χίτλερ έπρεπε να καθιερωθούν ως

πλήρως μηχανοκίνητοι σχηματισμοί, καθώς

προορίζονταν να εβρίσκονται στο πρώτο κύμα

της επίθεσης εναντίον των δυτικών χωρών.

Πέρα όμως από τις εντολές του Φύρερ οι μονά­

δες αυτές, όπως είχε καθορισθεί, θα ήταν υπό

τον έλεγχο του Γερμανικού Στρατού, συνεπώς η

OKW δεν είχε άλλη επιλογή από το να διατάξει

την ΟΚΗ να προμηθεύσει τις μονάδες των Βά­

φφεν Ες Ες με το απαραίτητο υλικό, ώστε αυτές

να γίνουν και στην πράξη σχηματισμοί πρώτης

γραμμής. Για τα Συντάγματα Τότενκοπφ όμως

δεν θα ίσχυε το ίδιο καθεστώς, εφόσον αυτά

δεν υπάγονταν στον επιχειρησιακό έλεγχο της

Χέερ. Έτσι οι μονάδες αυτές στα τέλη του Ια­

νουαρίου του 1940 δεν είχαν λάβει ακόμη τα

πεδινά και αντιαρματικά πυροβόλα, τα οποία

είχαν ζητηθεί από τον Γερμανικό Στρατό, κα­

θώς μάλιστα δεν είχε υπάρξει καν απάντηση

από πλευράς του στην σχετική αίτηση.

Και οι τρεις κύριες μονάδες επίσης δεν εί­

χαν λάβει ακόμη βαρέα πυροβόλα. Η ΟΚΗ

διατεινόταν ότι ο αριθμός αυτών ήταν περι­

ορισμένος, ότι τα απαιτούμενα οχήματα για

την μεταφορά τους ήταν ακόμη λιγότερα αλλά

ενδεχομένως τα κίνητρα της άρνησης να ήταν

βαθύτερα. Σε μία ενδεχόμενη μεταπολεμική

σύγκρουση μεταξύ Ες Ες και Βέρμαχτ οι Γερ­

μανοί στρατηγοί σίγουρα δεν θα επιθυμούσαν

να αντιμετωπίσουν μονάδες, οι οποίες θα διέ­

θεταν βαρύ πυροβολικό. Την λύση έδωσε και

πάλι ο Χίτλερ, ο οποίος τον Μάρτιο διέταξε

την δημιουργία ενός μηχανοκίνητου συντάγ­

ματος βαρέως πυροβολικού, απαρτιζόμενο

από τρία τάγματα, ένα για κάθε μία από τις

τρεις μονάδες πρώτης γραμμής και επιπρο­

σθέτως ενός ελαφρού τάγματος πυροβολικού

για την Λαϊμπσταντάρτε. Για την Πολιτσάι θα

γινόταν διαθέσιμο ένα συμβατικό σύνταγμα

πυροβολικού. Μάλιστα αρχικά στην μεραρχία

ΤΟ ΒΑΠΤΙΣΜΑ ΤΟΥ ΠΥΡΟΣ 1.2

αποσπάσθηκε το 300ο Σύνταγμα Πυροβολι­

κού του Γερμανικού Στρατού.

Η Λαϊμπσταντάρτε μέχρι τις αρχές Απριλίου

είχε εξοπλισθεί σύμφωνα με τις επιθυμίες του

Φύρερ αλλά για την SS-VD και την Τότενκοπφ, η

ΟΚΗ επιδόθηκε σε μία φανερή κωλυσιεργία. Ο

Ταξίαρχος των Ες Ες Γκέρτνερ, επικεφαλής του

Γραφείου Προμηθειών των Ες Ες ενημέρωσε

τον Χίμμλερ στις αρχές Μαΐου ότι πλέον δεν

υπήρχε περίπτωση να είναι διαθέσιμα τα αιτη­

θέντα όπλα στον χρόνο, ο οποίος είχε προβλε­

φθεί. Ο Γκέρτνερ πάντως είχε λάβει τα μέτρα

του. Από καιρό πριν είχε φροντίσει να ξεκινήσει

επαφές με το νεοϊδρυθέν Υπουργείο Όπλων και

Εξοπλισμού για να υπάρξει ένα, ανεξάρτητο

από την Βέρμαχτ, πρόγραμμα εξοπλισμού για

τα Βάφφεν Ες Ες.

Τα αιτήματα του Γκέρτνερ περιελάμβαναν

30.000 αραβίδες, 20.000 τυφέκια, 50.000 ξιφο­

λόγχες, 10.000 πιστόλια, 10.000 υποπολυβόλα,

χιλιάδες πολυβόλων και αντιαρματικών όπλων,

εκατοντάδες πυροβόλα, εκατομμύρια φυσίγ­

για και οβίδες παντός διαμετρήματος και 250

κουζίνες εκστρατείας. Ο ΦριτςΤοντ, Υπουργός

Οπλων και Εξοπλισμού, δεν είχε αντιρρήσεις

αρκεί τα Ες Ες να του προμήθευαν 20.000 Πο­

λωνούς εργάτες για τα εργοστάσια παραγωγής

πολεμικού υλικού. Το αίτημα του Τοντ δεν πα­

ρουσίαζε ιδιαίτερες δυσκολίες για τα Ες Ες. Η

συμφωνία αυτή επέφερε την έντονη αντίδρα­

ση της Χέερ και τελικά δεν υλοποιήθηκε.

Η κατάσταση θα άλλαζε το 1942 μετά τον

θάνατο το Τοντ και την ανάληψη της θέσης

του από τον Άλμπερτ Σπέερ. Τότε πλέον τα

Βάφφεν Ες Ες θα είχαν ήδη αποκτήσει μεγα­

λύτερη σημασία και ο Χίτλερ θα είχε αρχίσει

αοβαρά να χάνει την εμπιστοσύνη του προς

τους στρατηγούς του. Η τελική συμφωνία θα

προέβλεπε την προμήθεια από πλευράς Ες Ες

κρατουμένων στα στρατόπεδα συγκέντρω­

σης για αναγκαστική εργασία στα εργοστάσια

παραγωγής πολεμικού υλικού με αντάλλαγμα

την προμήθεια του 5 έως 8% της συνολικής

παραγωγής αυτών στα Βάφφεν Ες Ες.

Αυτή την περίοδο πάντως η έλλειψη του

απαιτούμενου εξοπλισμού είχε επηρεάσει πε­

ρισσότερο την Τότενκοπφ, από πλευράς πο­

λεμικής ετοιμότητας καθώς οι άνδρες της σε

αντίθεση με αυτούς των Λαϊμπσταντάρτε και

SS-VD στην συντριπτική τους πλειοψηφία είχαν

άγνοια χειρισμού βαρέων όπλων και χρήσης

αυτών στην μάχη. Η μεραρχία πάντως είχε το

πλεονέκτημα να διαθέτει ένα ευρηματικότατο

διοικητή. Ο Άϊκε, εκτός από τις προσπάθειες

του Χίμμλερ και του Γκέρτνερ επιδόθηκε ο ίδιος

σε προσπάθεια ανεύρεσης πολεμικού υλικού,

οχημάτων και άλλου εξοπλισμού με το καλό ή

με το άγριο προς κάθε κατεύθυνση. Τελικά το

μεγαλύτερο ποσοστό εξοπλισμού της μεραρ­

χίας θα προερχόταν από αυτή την μέθοδο, η

οποία κάποιες φορές δεν διέφερε ουσιαστικά

από την κλοπή. Μάλιστα υπήρξαν φορές, που

οι μέθοδοι του Άϊκε προκάλεσαν την αντίδρα­

ση και αυτού ακόμη του Χίμμλερ.

Ο Βάλτερ Κρνγκερ ως

εκπαιδευτής στο Σύνταγμα

«Ντόιτσλαντ» πριν το 1939.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

Τελικές προετοιμασίες και προβλήματα Ο ι Γερμανικές Ένοπλες Δυνάμεις είχαν

περίπου έξι μήνες στην διάθεση τους για να ισχυροποιηθούν και προετοιμα­

σθούν για την εισβολή στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Στα τέλη Απριλίου είχαν σχηματισθεί 44 νέες μεραρχίες πεζικού, μία μεραρχία ιππικού και μία ορεινή μεραρχία. Είχαν επίσης σχηματι­σθεί ακόμη τέσσερις τεθωρακισμένες μεραρχίες, φθάνοντας στον συνολικό αριθμό των δέκα. Για την υποστήριξη αυτών όμως υπήρχαν διαθέσι­μες μόνο τέσσερις μηχανοκίνητες μεραρχίες πε­ζικού, όσες υπήρχαν και το φθινόπωρο του 1939. Αυτή την έλλειψη θα έρχονταν να καλύψουν τα Βάφφεν Ες Ες, τα οποία μπορούσαν να διαθέ­σουν τμήματα, τα οποία θα ισοδυναμούσαν με τρεις μεραρχίες μηχανοκίνητου πεζικού, αφού η συνολική αριθμητική τους δύναμη, συνυπο­λογιζομένων της Πολιτσάι και των Συνταγμάτων Τότενκοπφ έφθανε τις 125.000. Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι οι μεραρχίες των Ες Ες ήταν αριθ­μητικά ισχυρότερες από αυτές του Γερμανικού Στρατού διαθέτοντας περίπου 21.000 άνδρες έναντι των 15.000 με 17.000, που διέθεταν οι μεραρχίες αυτού.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Στοιχείο πολυβόλου και

παρατηρητές κατά την

εκστρατεία στην Δυτική

Ευρώπη, την άνοιξη του 1940.

Στην εντατική εκπαίδευση των μονάδων

των Βάφφεν Ες Ες συμπεριλαμβανόταν και η

προσαρμογή στους στρατιωτικούς κανονι­

σμούς αλλά τους είχαν παραχωρηθεί και εξαι­

ρέσεις όπως η υποχρέωση για εκκλησιασμό.

Τα προβλήματα όμως συνεχίζονταν. Σε σχέση

με τον εξοπλισμό, εξαιρουμένης της Λάίμπστα-

ντάρτε, οι τρεις μεραρχίες δεν θα έμπαιναν

στην μάχη διαθέτοντας αυτό, που θα επιθυμού­

σαν. Μάλιστα η Τότενκοπφ και η Πολιτσάι είχαν

εξοπλισθεί σχεδόν αποκλειστικά με τσεχικά

οπλικά συστήματα. Αυτά πάντως ήταν εξαιρε­

τικής ποιότητας και σε πραγματικές συνθήκες

μάχης αποδείχθηκε ότι δεν υστερούσαν σε

τίποτε από τα αντίστοιχα γερμανικά αλλά για

την εκμάθηση της χρήσης τους είχε απαιτηθεί

ιδιαίτερη εκπαίδευση. Για τον Χίμμλερ, ο οποί­

ος επιθυμούσε να καθιερώσει τα Βάφφεν Ες

Ες ως ελίτ σώμα αυτός ο διακανονισμός ήταν

ένα ράπισμα για τις φιλοδοξίες του. Στο θέμα

της καθυστέρησης του πλήρους εξοπλισμού

τους, οι μονάδες των Βάφφεν Ες Ες είχαν σταθεί

πάντως τυχερές σε σχέση με την αναβολή της

εισβολής στην Δυτική Ευρώπη. Η απόφαση να

εκδηλωθεί αυτή τελικά στα τέλη της άνοιξης

του 1940 τους είχε δώσει την δυνατότητα να

κάνουν θεαματικές προόδους στο θέμα της

ετοιμότητας τους. Σημαντική παράμετρος για

την βελτίωση της τακτικής ικανότητας των

μονάδων των Βάφφεν Ες Ες ήταν η παρακο-

λούθηση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του

Γερμανικού Στρατού από πολλούς αξιωματι­

κούς και υπαξιωματικούς.

Πρέπει όμως να τονισθεί ότι η ποσότητα των

βαρέων όπλων, που είχε διατεθεί στις μονάδες

των Βάφφεν Ες Ες υπολειπόταν σημαντικά από

την απαιτούμενη και αρχικά προγραμματισμένη.

Επίσης η στάση πολλών ανωτάτων Γερμανών

αξιωματικών απέναντι ειδικά στην Τότενκοπφ

και την Πολιτσάι ήταν πάντοτε τουλάχιστον

ψυχρή. Για τα συντάγματα της SS-VD και την

Λάίμπσταντάρτε υπήρχε μεγαλύτερος βαθμός

αποδοχής. Με εξαίρεση το Ντερ Φύρερ για τα

άλλα τρία υπήρχε ήδη η εμπειρία της συνεργα­

σίας μαζί τους ενώ αξιωματικοί όπως οι Πάουλ

Χάουσσερ, Φέλιξ Στάινερ και Γκέοργκ Κέππλερ

προέρχονταν από τις τάξεις του Γερμανικού

Στρατού με ενεργό συμμετοχή και τιμητικές δια­

κρίσεις (μεταξύ αυτών ο Σιδηρούς Σταύρος Α'και

Β'Τάξης) κατά την διάρκεια του Α' Παγκοσμίου

Πολέμου. Επίσης ο Ζεπ Ντήτριχ είχε διατελέσει

υπαξιωματικός του Γερμανικού Στρατού στον

ίδιο πόλεμο έχοντας λάβει και αυτός τιμητικές

διακρίσεις μεταξύ των οποίων ο Σιδηρούς Σταύ­

ρος Α' και ΒΤάξης. Γι' αυτούς τους ανθρώπους

υπήρχε σεβασμός ή τουλάχιστον αποδοχή από

πλευράς αξιωματικών του στρατού.

Για τις δύο νέες μεραρχίες όμως επικρατού­

σε επιφυλακτικότητα. Η Πολιτσάι απαρτιζόταν

από πρώην αστυφύλακες, εξοπλισμένους με

τσεχικά όπλα και πυροβολικό εποχής Α' Παγκο­

σμίου Πολέμου και ο διοικητής της, Καρλ φον

Φέφφερ-Βίλντενμπρουχ ήταν στρατηγός της

Αστυνομίας. Η Τότενκοπφ είχε ως διοικητή τον

πρώην γενικό επιθεωρητή των στρατοπέδων

συγκέντρωσης και σημαντικό ποσοστό του

προσωπικού της προερχόταν από τις φρουρές

των απάνθρωπων αυτών ιδρυμάτων.

Για τον Χίμμλερ η αντιμετώπιση της Πολι­

τσάι δεν δημιουργούσε ιδιαίτερο πρόβλημα.

Το προσωπικό της δεν προερχόταν από τα Ες

Ες και ούτως ή άλλως ποτέ αυτή μεραρχία δεν

θα έφθανε στην πρώτη βαθμίδα των Βάφφεν

Ες Ες. Συνεπώς η ανάθεση σε αυτή δευτερευ­

όντων καθηκόντων ήταν κάτι το κοινά απο­

δεκτό. Για την Τότενκοπφ τα πράγματα ήταν

διαφορετικά. Ο Χίμμλερ ήθελε οπωσδήποτε

να αποδείξει ότι οι άνδρες της δεν ήταν ικα­

νοί μόνο για την κακομεταχείριση ανυπερά-

78

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

σπιστων ανθρώπων αλλά και για ενασχόληση

με το θεωρούμενο ως έντιμο επάγγελμα του

στρατιώτη. Πίεζε συνεπώς προς κάθε κατεύ­

θυνση για την τοποθέτηση της μεραρχίας στο

κρίσιμο πρώτο κύμα της επίθεσης. Εντούτοις ο

Επιστράτηγος Φραντς Χάλντερ, Αρχηγός του

Γενικού Επιτελείου Στρατού, είχε αποφασίσει

ότι ναι μεν η Τότενκοπφ παρουσίαζε μία εικόνα

πειθαρχημένης μονάδας αλλά η συμμετοχή της

σε συνδυασμένες επιχειρήσεις θα αποτελούσε

ανάληψη δύσκολης υποχρέωσης.

Για την Τότενκοπφ πάντως, λίγο πριν την

εκδήλωση της εκστρατείας στην Δύση το κλί­

μα είχε αλλάξει προς το καλύτερο. Στις αρχές

Οκτωβρίου του 1939 έμοιαζε με ένα συνονθύ­

λευμα ανθρώπων, οι οποίοι ήθελαν να λογίζο­

νται ως στρατιώτες αλλά δεν διέθεταν καν τα

στοιχειώδη μέσα γι'αυτό. Την άνοιξη του 1940

ήταν μία πλήρως συγκροτημένη μονάδα με τις

ελλείψεις της σε εξοπλισμό να περιορίζονται

στο βαρύ μεραρχιακό πυροβολικό. Της έλει­

πε όμως η πείρα και για την απόκτηση της θα

πλήρωνε βαρύ φόρο αίματος. Στις 4 Απριλίου

επισκέφθηκε τον χώρο στρατωνισμού της ο

Στρατηγός Κόμης Μαξιμίλιαν φον Βάις, διοικη­

τής της 2ας Στρατιάς. Ο Κόμης ήταν χαρακτηρι­

στικό παράδειγμα αριστοκράτη στρατηγού και

αφοσιωμένος Καθολικός και η στάση του κατά

την πρώτη αυτή επίσκεψη στην Τότενκοπφ

ήταν ψυχρή και εχθρική. Στις προκαταρτικές

συζητήσεις με τον Άικε και το επιτελείο του, ο

στρατηγός δεν έκρυψε ότι εγνώριζε ελάχιστα

ή μάλλον τίποτε για την μεραρχία, η οποία είχε

τεθεί υπό την διοίκηση του. Ο φον Βάις και οι

επιτελείς του είχαν την εντύπωση ότι ήταν δια­

μορφωμένη στα πρότυπα «τσεχικής» μεραρχί­

ας πεζικού και δεν έκρυψαν την έκπληξη τους

όταν διαπίστωσαν ότι είχαν να κάνουν με μία

Στρατιώτες των Βάφφεν

Ες Ες κατά την διάρκεια

της εισβολής στην Γαλλία

και τις Κάτω Χώρες. Για

την εκστρατεία αυτή είχαν

ήδη εφοδιασθεί με τις

χαρακτηριστικές στολές

παραλλαγής.

79

Δύο στρατιώτες τωνΒάφφεν

Ες Ες ατενίζουν το πτώμα

ενός νεκρού συμπολεμιστή

τους.

μοντέρνα μεραρχία μηχανοκίνητου πεζικού,

όταν ολόκληρος ο Γερμανικός Στρατός διέθετε

μόλις επτά παρόμοιες μονάδες σε σύνολο 139

μεραρχιών πεζικού. Το ενδιαφέρον του φον

Βάις και των επιτελών του αυξήθηκε μάλιστα

όταν ο Άικε τον πληροφόρησε ότι ανέμενε σύ­

ντομα την προσθήκη ενός τάγματος βαρέως

πυροβολικού. Η επιθεώρηση των τμημάτων

της Μεραρχίας της Νεκροκεφαλής άφησε φα­

νερά θετικές εντυπώσεις στον στρατηγό και

φεύγοντας η στάση του είχε αλλάξει φανερά.

Όταν επέστρεψε λίγες εβδομάδες αργότερα

ο φον Βάις είχε σαφώς φιλικότερη διάθεση και

δεν είχε διστάσει να εκφρασθεί επαινετικά για

το προσωπικό της μεραρχίας.

Η μεταστροφή της στάσης του αριστοκράτη

στρατηγού είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγ­

μα της γενικής, σταδιακής και αργής, οπωσδή­

ποτε μεταστροφής των Γερμανών αξιωματι­

κών ως προς τις απόψεις τους για την μαχητική

αξία των μονάδων των Βάφφεν Ες Ες. Εξ άλλου

αυτή την εποχή πολλοί από αυτούς είχαν την

εντύπωση ότι οι μονάδες των Βάφφεν Ες Ες

απαρτίζονταν από τύπους παρόμοιους με τους

ταραχοποιούς των Φαιοχιτώνων. Συνεπώς όταν

αντιλαμβάνονταν ότι υπό τις διαταγές τους εί­

χαν πειθαρχημένους στρατιώτες με εξαιρετική

φυσική κατάσταση, εκπλήσσονταν ευχάριστα.

Σε όλες τις περιπτώσεις σε όλες τις εποχές,

στρατιωτικοί σχηματισμοί με προσωπικό, που

έχει επιλεγεί με αυστηρά κριτήρια και έχει υπο­

στεί εκπαίδευση υψηλού επιπέδου, διαθέτει

ηγεσία με επιθετικό πνεύμα και χαρακτηρίζεται

από ισχυρό πνεύμα συντροφικότητας είτε λόγω

παράδοσης είτε λόγω ιδεολογικής διαφώτι­

σης αποτελούν δύσκολο αντίπαλο για κάθε

εχθρό. Οι μονάδες, οι οποίες θα αποτελούσαν

τις τρεις πρώτες μεραρχίες των Βάφφεν Ες Ες

και λίγο αργότερα της Βίκινγκ διέθεταν όλα τα

παραπάνω χαρακτηριστικά σε αφθονία. Η πα­

ράμετρος αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική για

να αντιληφθεί κανείς τα αίτια της μαχητικής

απόδοσης τους.

Για την εισβολή εναντίον της Γαλλίας και

των Κάτω Χωρών η Λάιμπσταντάρτε και η Ες

Ες - Βερφυνγκουνγκσντιβιζιόν θα εβρίσκονταν

στην πρώτη γραμμή, ενώ η Τότενκοπφ και η

Πολιτσάι θα παρέμεναν ως εφεδρείες. Ο Άικε

εξεμάνη με αυτή την εξέλιξη, αφού επί σειρά

μηνών είχε φροντίσει να εκπαιδευθεί σκληρά η

νεοσυσταθείσα μεραρχία του και την θεωρού­

σε ως εφάμιλλη οποιασδήποτε άλλης ιδίως της

SS-VD, με την οποία υπήρχε σκληρή αντιζηλία,

μέχρι τα όρια ανοιχτής σύγκρουσης. Όπως έχει

ήδη αναφερθεί σε προηγούμενο κεφάλαιο, για

το προσωπικό των συνταγμάτων του Άικε, τα

οποία τελικά σχημάτισαν την Τότενκοπφ, μέ­

χρι το 1940 δεν υπολογιζόταν ως στρατιωτική

θητεία η υπηρεσία σε αυτά, σε αντίθεση με τα

SS-VT. Συνεπώς οι άνδρες του όφειλαν να υπη­

ρετήσουν είτε στον Γερμανικό Στρατό είτε στα

συντάγματα των Χάουσερ και Στάινερ για δύο

χρόνια. Ο Άικε, λοιπόν θεωρούσε ότι συνεχώς

κινδύνευε να χάσει τους άνδρες, οι οποίοι ήταν

δικά του δημιουργήματα από πλευράς σκλη­

ρότητας και πίστης στις αρχές του Εθνικοσο-

σιαλισμού και αντιμετώπιζε με καχυποψία και

εχθρότητα τους δύο αξιωματικούς.

Η εισβολή Για την επίθεση στην Δύση οι Γερμανοί είχαν

συγκεντρωμένες 136 μεραρχίες, κατανεμημέ­

νες σε τρία Συγκροτήματα Στρατιών (Β, Α, Γ)

κατά μήκος μετώπου μήκους 650 χιλιομέτρων

από την Βόρειο Ολλανδία μέχρι το σημείο, όπου

συναντώνται οι μεθόριοι Γερμανίας, Γαλλίας και

Ελβετίας. Το Συγκρότημα Στρατιών Γ, υπό τον

Στρατάρχη Βίλχελμ φον Λέεμπ, με 19 μεραρχίες

θα παρέμενε ανενεργό ευρισκόμενο αναπτυγ­

μένο στατικά απέναντι στην γραμμή Μαζινό,

έχοντας ουσιαστικά την αποστολή της παρα­

πλάνησης και απασχόλησης των συμμαχικών

δυνάμεων. Στην επίθεση επίσης θα συμμετείχε

και η Μεραρχία Αλεξιπτωτιστών.

Στο πρώτο κύμα της επίθεσης, 75 μεραρ­

χίες θα κτυπούσαν σε τρία κύρια σημεία. Στον

Βορρά τμήμα του Συγκροτήματος Στρατιών Β

υπό τον Στρατάρχη Φέντορ φον Μποκ είχε την

αποστολή της συντριβής της ολλανδικής αντί­

στασης ώστε καταλαμβάνοντας την Ολλανδία

να αφαιρέσει από την Βρετανική Αεροπορία

την δυνατότητα χρήσης των αεροδρομίων

της χώρας. Το ισχυρότερο τμήμα του Συγκρο­

τήματος Στρατιών Β θα κατευθυνόταν προς

το κέντρο του Βελγίου. Με τον τρόπο αυτό οι

Γερμανοί ήλπιζαν ότι οι σύμμαχοι θα έσπευδαν

προς Βορρά και το καίριο κτύπημα θα δινόταν

από τις τεθωρακισμένες δυνάμεις του Συγκρο-

80

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

τήματος Στρατιών Α, υπό τον Στρατάρχη Καρλ

Ρούντολφ Γκερντ φον Ρούντστεντ, μεταξύ Βελ­

γίου και Λουξεμβούργου διαμέσου του δάσους

των Αρδεννών προς την κατεύθυνση της Βό­

ρειας Γαλλίας. Με τον τρόπο αυτό οι μικρής

δυναμικότητας δυνάμεις του Βελγίου και της

Ολλανδίας θα εξαφανίζονταν ενώ η Βρετανική

Εκστρατευτική Δύναμη και τμήμα του Γαλλικού

Στρατού θα περικυκλώνονταν. Στην συνέχεια

το σύνολο των γερμανικών δυνάμεων θα στρε­

φόταν προς τα νότια με σκοπό την συντριβή

του υπολοίπου του Γαλλικού Στρατού.

Η επιλογή της κατεύθυνσης της κύριας

επίθεσης ανήκε στον ίδιο τον Χίτλερ, ο οποί­

ος αντιμετώπιζε με σκεπτικισμό τα σχέδια των

"ερμανών στρατηγών, τα οποία του είχαν υπο­

βληθεί. Αυτοί με την σειρά τους χωρίς πολύ συ­

ζήτηση είχαν απορρίψει την δική του πρόταση

υποστηρίζοντας ότι θα ήταν δύσκολο για τις

τεθωρακισμένες και μηχανοκίνητες μονάδες

να κινηθούν δια μέσου των κατάφυτων λόφων

του δάσουςτων Αρδεννών, στο οποίο υπήρχαν

λίγες και στενοί οδοί. Τις απόψεις του Φύρερ

όμως συμμεριζόταν ένας από τους ανερχό­

μενους αστέρες του Γερμανικού Στρατού, ο

Εριχ φον Μανστάιν, επιτελάρχηςτου φον Ρού­

ντστεντ. Έχοντας μελετήσει την μορφολογία

της περιοχής είχε καταλήξει και αυτός στο συ-

απέρασμα ότι οι Αρδέννες ήταν η κατεύθυνση

απ' όπου οι σύμμαχοι ανέμεναν λιγότερο την

εκδήλωση γερμανικής επίθεσης. Την ίδια άπο­

ψη είχε και ο Στρατηγός Χάιντς Γκουντέριαν,

ο βασικός εμπνευστής του πολέμου των τε­

θωρακισμένων. Μετά το δάσος των Αρδεννών

υπήρχε η απέραντη ομαλή έκταση της Βόρειας

"αλλίας. Εφόσον οι σύμμαχοι δεν θεωρούσαν

το δάσος πιθανή περιοχή εκδήλωσης επίθε­

σης δεν θα είχαν και την κατάλληλη οργάνωση

αντιμετώπισης της δυτικά αυτού. Η αδυναμία

του συμβατικού πυροβολικού να ακολουθήσει

τις ταχυκίνητες μονάδες για την παροχή της

απαραίτητης υποστήριξηςπυρός θα αντιμετω­

πιζόταν με το εναέριο πυροβολικό (Στούκα) και

τα άλλα βομβαρδιστικά της Λουφτβάφφε.

Η Λαϊμπσταντάρτε και το Ντερ Φύρερ απο­

τελούσαν τμήματα της 18ης Στρατιάς του Συ­

γκροτήματος Στρατιών Β και θα συμμετείχαν

στο πρώτο κύμα της επίθεσης εναντίον της

3λλανδίας. Αποστολή τους ήταν η εξασφάλι­

ση οδικών και σιδηροδρομικών κόμβων και

γεφυρών πριν προλάβουν οι Ολλανδοί να τις

καταστρέψουν. Τα υπόλοιπα τμήματα της S S -

VD αποτελούσαν τμήμα του δεύτερου κύματος

επίθεσης, έχοντας σταθμεύσει στην περιοχή

του Μύνστερ. Η Τότενκοπφ θα ανέμενε την

σειρά της, όταν αυτό θα χρειαζόταν, παραμέ­

νοντας σταθμευμένη στο Κάσελ ενώ η Πολι­

τσάι εβρισκόταν στο Τύμπινγκεν στην δεύτε­

ρη γραμμή του μετώπου του Συγκροτήματος

Στρατιών Γ.

Ο Ολλανδικός Στρατός ήταν ανεπαρκής

αριθμητικά και ποιοτικά για να καλύψει με επι­

τυχία τα περίπου 320 χιλιόμετρα μεθοριακής

γραμμής με την Γερμανία. Οι Ολλανδοί ειδικά

στερούνταν αντιαρματικού και αντιαεροπο­

ρικού εξοπλισμού, των δύο δηλαδή οπλικών

συστημάτων, που θα χρειαζόταν κάθε στρατός

της εποχής για να αντιμετωπίσει αξιοπρεπώς

μία γερμανική επίθεση. Τα βασικά μέσα άμυ­

νας ήταν για τους Ολλανδούς τα αλλεπάλλη­

λα ποτάμια και κανάλια. Η αμυντική γραμμή

των Ολλανδών θεωρητικά ήταν ισχυρότερη

προς τα δυτικά, όπου υπήρχε το «Φρούριο

Ολλανδία» στο οποίο συμπεριλαμβάνονταν

το Ρόττερνταμ, το Άμστερνταμ, η Χάγη, η Ου­

τρέχτη και το Λέυντεν. Η καταστροφή των γε­

φυρών στα ποτάμια και τα κανάλια, όπως και

Πυροβολητές της SS-VD

σε ώρα δράσης στις Κάτω

Χώρες, τον Μάιο του 1940.

81

Αντιαρματικό πυροβόλο

των 37χιλ. τηςΞΞ-νΌ

ενώ ρυμουλκείται από

ημιερπιστριοφόρο όχημα

κατά την διάρκεια της

εισβολής στην Δύση την

άνοιξη του 1940.

η πρόκληση τεχνητών πλημμύρων θα ήταν

για τους αμυνόμενους ένα ισχυρό όπλο για να

καθυστερήσουν τουλάχιστον τους εισβολείς,

συνεπώς για τους Γερμανούς πρωταρχικός

στόχος ήταν η εξασφάλιση όσο το δυνατόν

περισσότερων γεφυρών ώστε μέσω αυτών να

ξεχυθούν τα τεθωρακισμένα και το μηχανοκί­

νητο πεζικό στο εσωτερικό της χώρας. Για τον

σκοπό αυτό πριν ακόμη ξεκινήσει το πρώτο

κύμα της επίθεσης στο έδαφος θα υπήρχε επι­

χείρηση αερομεταφερομένων στρατευμάτων

και αλεξιπτωτιστών.

Η επιτυχία της γερμανικής εισβολής εξαρ-

τάτο από την επιτυχία αρχικά 4.000 αλεξιπτωτι­

στών και τεσσάρων συνταγμάτων αερομεταφε­

ρόμενου πεζικού να εξασφαλίσουν τις γέφυρες

και στην συνέχεια από την δυνατότητα μίας

τεθωρακισμένης μεραρχίας και τεσσάρων μη­

χανοκίνητων συνταγμάτων Ες Ες να κινηθούν

με ταχύτητα προς το «Φρούριο Ολλανδία». Η

προσπάθεια των χερσαίων δυνάμεων θα υπο­

στηριζόταν από την Λουφτβάφφε.

Την αυγή της 10ης Μαΐου 1940 ξεκίνησε

η γερμανική εισβολή στις χώρες της Δυτικής

Ευρώπης. Σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέ­

διο επίθεσης οι πρώτες γερμανικές κινήσεις

είχαν κατεύθυνση προς την Ολλανδία και το

Βόρειο Βέλγιο. Αυτές οι κινήσεις σε συνδυασμό

με την χρησιμοποίηση αερομεταφερομένων

δυνάμεων από γερμανικής πλευράς έκαναν του

συμμάχους να θεωρήσουν ότι τα στρατεύματα

του φον Μποκ εξέφραζαν την κύρια γερμανική

κίνηση. Το συμμαχικό σχέδιο, διαμορφωμέ­

νο από τον Γάλλο Στρατηγό Μορίς Γκαμελέν

προέβλεπε την άμεση εμπλοκή ολόκληρης της

αριστερής πλευράς της συμμαχικής παράταξης

στο Βέλγιο. Συνεπώς πριν ακόμη ξεκινήσουν

οι εχθροπραξίες οι σύμμαχοι ήταν καταδικα­

σμένοι να υποπέσουν σε τραγικό στρατηγικό

σφάλμα, όπως είχαν προβλέψει οι Γερμανοί, το

οποίο θα καθόριζε την συνέχεια της σύγκρου­

σης. Έτσι λοιπόν νοτιότερα ο κύριος όγκος του

Συγκροτήματος Στρατιών Α με το XIX Τεθω­

ρακισμένο Σώμα του Γκουντέριαν στην προ-

πορεία με χαρακτηριστική ευκολία ξεπέρασε

το υπολογιζόμενο από τους συμμάχους ως

αξεπέραστο εμπόδιο του δάσους των Αρδεν­

νών και ξεχύθηκε στα πλευρά και στα νώτα των

συμμαχικών στρατευμάτων βορειότερα.

Οι τεθωρακισμένες δυνάμεις του φον Ρού-

ντστεντ κινήθηκαν προς τις αδύνατες γαλλικές

γραμμές στο Σεντάν κατά μήκος του ποταμού

Μεύση. Οι σύμμαχοι δεν ανέμεναν γερμανική

επίθεση σε αυτό τον τομέα, αιφνιδιάσθηκαν

82

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

πλήρως και οι γραμμές τους κατέρρευσαν σαν

χάρτινος πύργος. Στις 13 Μαΐου οι Γερμανοί

είχαν αφήσει πίσω τους τον Μ ε ύ σ η και προ­

χωρούσαν σχεδόν ανεμπόδιστοι. Δ ύ ο ημέ­

ρες αργότερα τα γερμανικά τεθωρακισμένα

εβρίσκονταν σε πλήρη ανάπτυξη ακριβώς στα

νώτα των συμμαχικών δυνάμεων. Στις επό­

μενες τέσσερις ημέρες οι δυνάμεις του Γκου-

ντέριαν είχαν περάσει τις επαρχίες Αρτουά

και Πικαρντύ και είχαν φθάσει στην θάλασσα

αποκλείοντας τα συμμαχικά στρατεύματα, τα

οποία εβρίσκονταν στο Βέλγιο.

Η ταχύτητα με την οποία τα τεθωρακισμένα

και μηχανοκίνητα γερμανικά τμήματα είχαν

εισχωρήσει μέσα στα εχθρικά εδάφη προκά­

λεσε έκπληξη ακόμη και στους επιτελείς της

Χέερ. Έτσι έξι ημέρες μετά την έναρξη της εκ­

στρατείας αποφασίσθηκε να ενεργοποιηθούν

οι πρώτες εφεδρείες για να καλύψουν τα κενά,

τα οποία δημιουργούνταν από την ταχεία προ­

έλαση και να εξασφαλισθούν τα πλευρά των

προπορευόμενων τμημάτων από τυχόν συμ­

μαχική αντίδραση.

Τα Βάφφεν Ες Ες στην Ολλανδία Στις 5.30 της 10ης Μαΐου 1940 η Λαϊμπστα-

.τάρτε πέρασε τα σύνορα Γερμανίας - Ολλανδί­

ας. Η αριθμητική δύναμη της μονάδας αυτή την

περίοδο ξεπερνούσε τους 5.000 αξιωματικούς,

υπαξιωματικούς και οπλίτες. Ένα απόσπασμα

εφόδου είχε λάβει θέσεις απέναντι ακριβώς

από την παραμεθόριο πόλη Ντε Πόππε. Χωρίς

δυσκολία εξουδετέρωσε το ολλανδικό τμήμα,

το οποίο φρουρούσε τα σύνορα, αχρήστευσε

τους πυροκροτητές των εκρηκτικών, που είχαν

τοποθετηθεί στην γέφυρα και σήκωσε τα εμπό­

δια ώστε να ακολουθήσει η κυρίως φάλαγγα

του συντάγματος. Ο Κουρτ Μέγερ διοικητής

του Τάγματος Αναγνώρισης περιέγραψε ως

εξής την είσοδο της Λαϊμπσταντάρτε στην

Ζ λλανδία: «Οι τελευταίες προετοιμασίες για την

ί-ίθεση ολοκληρώθηκαν στις 4.00. Γ·α μία φορά

ζκόμη συγκέντρωσα τους νεαρούς μοτοσικλε­

τιστές μου για να τους υπενθυμίσω τις βασικές

:::εςτης μάχης. Καθώς ξημέρωνε η κρίσιμη 7 0η

: υ υποσχέθηκα στους στρατιώτες μου ότι πά-

. τοτε ένας αξιωματικός του αποσπάσματος μας

9α εβρισκόταν στην κεφαλή, επιβεβαιώνοντας

r: τις αρχές ηγεσίας, τις οποίες πρεσβεύαμε.

Παρουσία των στρατιωτών μου έσφιξα τα χέρια

όλων των αξιωματικών μου για να δώσω έμφαση

στην υπόσχεση μου. Η επίθεση ξεκίνησε στις 5.30

ακριβώς. Μία ομάδα εφόδου έστησε ενέδρα στο

φυλάκιο κοντά στο Ντε Πόππε και συνέλαβε αιχ­

μαλώτους τους αιφνιδιασμένους Ολλανδούς. Η

γέφυρα έπεσε στα χέρια μας ανέπαφη, η ομάδα

εφόδου είχε κόψει τα καλώδια των εκρηκτικών».

Παρόμοιες σκηνές εκτυλίχθηκαν και σε

άλλα σημεία της ολλανδικής μεθορίου. Μέχρι

το μεσημέρι οι εκλεκτοί του Χίτλερ είχαν καλύ­

ψει περίπου 110 χιλιόμετρα καταλαμβάνοντας

το Ζβόλλε, σημαντική επαρχιακή πόλη και είχαν

φθάσει στις όχθες του ποταμού Υσέλ. Είναι χα­

ρακτηριστικό της ουσιαστικής ανετοιμότητας

των Ολλανδών ότι κατά την είσοδο στην πόλη

οι άνδρες, οι οποίοι επάνδρωναν τα αμυντι­

κά σκέπαστρα απολάμβαναν το μεσημεριανό

τους έξω από αυτά καθισμένοι κάτω από τον

λαμπερό ανοιξιάτικο ήλιο. Οι Ολλανδοί όμως

είχαν προλάβει να καταστρέψουν τις δύο μεγά­

λες γέφυρες. Η Λαϊμπσταντάρτε δεν κατάφερε

να τις κυριεύσει άθικτες, κατάφερε πάντως να

δημιουργήσει προγεφύρωμα στην αντίπερα

όχθη του ποταμού. Αυτό έγινε όταν το ΙΙΙΤάγμα,

λίγο νοτιότερα, στην περιοχή του Τσούτφεν,

κατάφερε να διαβεί τον ποταμό με αυτοσχέδια

μέσα και να καταλάβει την πόλη του Χούεν,

εξουδετερώνοντας την αντίσταση των 200

υπερασπιστών του. Μία ενισχυμένη διμοιρία

του τάγματος υπό τον Υπολοχαγό Ούγκο Κράας

προχώρησε ακόμη 70 χιλιόμετρα συλλαμβάνο­

ντας 127 αιχμαλώτους. Η σημασία του επιτεύγ­

ματος του Κράας φαίνεται από το γεγονός ότι

αυτός ήταν ο πρώτος αξιωματικός, ο οποίος

τιμήθηκε με τον Σιδηρού Σταυρό Α'Τάξης στο

Δυτικό Μέτωπο. Σε αυτό τον τομέα του μετώ­

που η καταστροφή των γεφυρών είχε ανακόψει

την θυελλώδη προχώρηση της Λαϊμπσταντάρ­

τε. Έτσι διατάχθηκε να κινηθεί νοτιότερα για να

ενωθεί με την 9η Τεθωρακισμένη Μεραρχία

και τμήματα της Ες Ες - Βερφυνγκουνγκσντι-

βιζιόν, στην κύρια γραμμή επίθεσης προς το

Ρότερνταμ. Η συνολική αριθμητική δύναμη της

μεραρχίας του Χάουσσερ ήταν περίπου 20.000

αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και άνδρες.

Το Σύνταγμα «Ντερ Φύρερ» ως εμπροσθο­

φυλακή της 207ης Μεραρχίας Πεζικού κα­

τάφερε επίσης να ξεπεράσει το εμπόδιο του

Ο Πάονλ Χάουσσερ,

διοικητής της SS-VD συζητά

με αξιωματικό του κατά

την διάρκεια της εισβολής

στην Γαλλία. Στο βάθος

διακρίνονται άνδρες σε

ορύγματα.

83

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ποταμού Υσέλ στην περιοχή του Άρνεμ. Τον

ποταμό διάβηκε αρχικά το II Τάγμα και μετά

από κατασκευή προσωρινών γεφυρών από

το μηχανικό ξεπέρασε το υδάτινο εμπόδιο και

το III Τάγμα, το οποίο μέχρι το μεσημέρι είχε

καταλάβει την πόλη. Η εξέλιξη αυτή ήταν πραγ­

ματική καταστροφή για τους Ολλανδούς, οι

οποίοι θεωρούσαν ότι ο ποταμός θα εμπόδιζε

για τρεις ημέρες τουλάχιστον την γερμανική

προέλαση. Το σύνταγμα δεν σταμάτησε στο

Άρνεμ αλλά, συνεχίζοντας ακάθεκτο, την επο­

μένη ημέρα διέσπασε μία ακόμη ολλανδική

αμυντική γραμμή, την Γραμμή Γκρέμπε. Η τα­

χύτητα και η αποτελεσματικότητα του Ντερ

Φύρερ, το οποίο για πρώτη φορά δοκιμαζόταν

σε πραγματικές συνθήκες μάχης, εντυπωσία­

σε την διοίκηση του Χ Σώματος, η οποία του

ανέθεσε στην συνέχεια τον πρώτο ρόλο στην

προέλαση προς την Μάγχη.

Στο Ντερ Φύρερ ανέθεσε λοιπόν η διοίκηση

του Χ Σώματος να οδηγήσει την επίθεση εναντί­

ον του «Φρουρίου Ολλανδία». Με ενθουσιασμό

Τ ο Σ ύ ν τ α γ μ α « Ν τ ε ρ Φ ύ ρ ε ρ » ή τ α ν τ ο μ ο ν α δ ι κ ό σ ύ ν τ α γ μ α π ε ζ ι κ ο ύ τ ο υ

σ ώ μ α τ ο ς , σ τ ο ο π ο ί ο α ν ή κ ε , τ ο ο π ο ί ο κ α τ ά φ ε ρ ε ν α δ ι α σ π ά σ ε ι τ η ν Γραμ­

μ ή Γ κ ρ έ μ π ε , σ τ η ν ο π ο ί α ο ι Ο λ λ α ν δ ο ί είχαν σ τ η ρ ί ξ ε ι π ο λ λ έ ς ε λ π ί δ ε ς . Η

γ ρ α μ μ ή α υ τ ή ή τ α ν η δ ε ύ τ ε ρ η κ ύ ρ ι α α μ υ ν τ ι κ ή γ ρ α μ μ ή τ ω ν Ο λ λ α ν δ ώ ν .

Η ε π ι τ υ χ ί α α υ τ ή σ υ ν έ β α λ ε σ η μ α ν τ ι κ ά σ τ η ν σ υ ν θ η κ ο λ ό γ η σ η τ ο υ Ο λ ­

λ α ν δ ι κ ο ύ Σ τ ρ α τ ο ύ . Σ τ η ν δ ι ά ρ κ ε ι α τ ω ν ε π ι χ ε ι ρ ή σ ε ω ν τ ο υ σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς

είτε σ ε α ν α γ ν ω ρ ι σ τ ι κ έ ς α π ο σ τ ο λ έ ς είτε σ ε ε φ ό δ ο υ ς , ο δ ι ο ι κ η τ ή ς τ ο υ

σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς , Τ α ξ ί α ρ χ ο ς Γκέοργκ Κ έ π π λ ε ρ β ρ ι σ κ ό τ α ν π ά ν τ ο τ ε σ τ η ν

π ρ ώ τ η γ ρ α μ μ ή . Ε ι δ ι κ ά , σ τ η ν δ ύ σ κ ο λ η π ρ ο σ π ά θ ε ι α δ ι ά β α σ η ς τ ο υ Υσέλ

ή τ α ν ο ίδιος ε π ι κ ε φ α λ ή ς τ ο υ III Τ ά γ μ α τ ο ς . Τ ο σ ύ ν τ α γ μ α ε π έ δ ε ι ξ ε ιδιαί­

τ ε ρ η ε π ι μ ο ν ή και π ε ί σ μ α σ τ η ν ε π ί τ ε υ ξ η τ ω ν α ν τ ι κ ε ι μ ε ν ι κ ώ ν σ κ ο π ώ ν

τ ο υ , ο ι ο π ο ί ο ι ε π ι τ ε ύ χ θ η κ α ν μ ε β α ρ ύ φ ό ρ ο α ί μ α τ ο ς . Η σ η μ α σ ί α , π ο υ

είχε η δ ρ ά σ η τ ο υ σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς σ τ η ν γ ε ν ι κ ό τ ε ρ η ε π ι τ υ χ ί α τ η ς γ ε ρ μ α ν ι ­

κής ε π ί θ ε σ η ς έγινε φ α ν ε ρ ή μ ε τ ά τ η ν ο λ ο κ λ ή ρ ω σ η τ η ς ε κ σ τ ρ α τ ε ί α ς .

Ο 5ος Λόχος της

Λαϊμπσταντάρτε εισέρχεται

στο Ρόττερνταμ.

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

Η κύρια επίθεση εναντίον της Ολλανδίας

είχε εκδηλωθεί νοτίως του Ρήνου. Το πρωί της

11 ης Μαΐου η 9η Τεθωρακισμένη Μεραρχία

και τμήματα της SS-VD διέβησαν την σιδηρο­

δρομική γέφυρα στον Μάας, που κρατούσαν

οι αλεξιπτωτιστές. Η αντίσταση, την οποία συ­

νάντησαν ήταν περισσότερο για την τιμή των

όπλων. Καθώς γινόταν γνωστή η κίνηση του

Στρατηγού Ζιρώ η μισή δύναμη των τεθωρακι­

σμένων και οι δυνάμεις του Χάουσσερ εστάλη­

σαν προς τα νοτιοδυτικά για να ανακόψουν την

φιλόδοξη γαλλική προσπάθεια. Η υπόλοιπη δύ­

ναμη των τεθωρακισμένων με την υποστήριξη

της Λάίμπσταντάρτε θα συνέχιζε την κίνηση

της προς το Μερντάικ στα βορειοανατολικά.

Η μία φάλαγγα της δύναμης του Ζιρώ δέχθη­

κε αεροπορική επίθεση και αναγκάσθηκε να

υποχωρήσει. Η δεύτερη φάλαγγα, το απόγευμα

της 11 ης Μαίου έπεσε επάνω στην γερμανική

δύναμη, που ερχόταν να την προϋπαντήσει.

Τα γερμανικά άρματα και οι άνδρες του Χά­

ουσσερ με την υποστήριξη της Λουφτβάφφε

ανάγκασαν και αυτή την φάλαγγα να υποχω­

ρήσει. Η κατάσταση στην οποία εβρίσκονταν

τα γαλλικά στρατεύματα δεν απαιτούσε την

παρουσία αρμάτων για να αντιμετωπισθούν

με επιτυχία. Την επομένη αυτά αποχώρησαν

από την περιοχή για να ενωθούν με την υπό­

λοιπη μεραρχία και το έργο της εκκαθάρισης

των γαλλικών θυλάκων αντίστασης ανέλαβε η

SS-VD και το Γερμανικό Πεζικό.

Στις 13 Μάιου η στρατιά του Ζιρώ εγκατέλει­

πε την Ολλανδία. Υπολείμματα ολλανδικών δυ­

νάμεων, που συνέχιζαν να μάχονται συμπτύχθη-

κανπροςτο Ζέελαντ, όπου υπήρχαν και γαλλικές

δυνάμεις. Εναντίον τους θα στρεφόταν η SS-VD.

Στις 14 Μαΐου οι Γερμανοί Στρατηγοί Στού-

ντεντ και φον Χόλτιτζ συζητούσαν τους όρους

παράδοσης με Ολλανδούς αξιωματούχους σε

κεντρικό κτίριο του Ρόττερνταμ ενώ έξω από

αυτό ανέμεναν, έχοντας ήδη καταθέσει τα όπλα,

πολλοί Ολλανδοί στρατιώτες. Οι βομβαρδισμοί

της Λουφτβάφφε είχαν προκαλέσει απώλειες 800

αμάχων, χιλιάδων τραυματιών και 78.000 κάτοι­

κοι της πόλης είχαν μείνει άστεγοι.Τα προπορευ­

όμενα τμήματα της Λάίμπσταντάρτε, καθώς ει­

σέρχονταν στην πόλη, αγνοούσαν ενδεχομένως

ότι εβρίσκονταν υπό εξέλιξη διαπραγματεύσεις

και άνοιξαν πυρ εναντίον τους. σκορπώντας τον

Μία προφανώς φωτογραφία

προπαγάνδας. Το άρμεγμα

της αγελάδας, (επάνω)

Άνδρες της SS-VTae ώρα

μάχης, (κάτω)

Μοτοσικλετιστές των

Βάφφεν Ες Ες σε κωμόπολη

της Ολλανδίας την άνοιξη

τον 1940.

πανικό. Μεταξύ των τραυματιών, από αδέσποτη

γερμανική σφαίρα, ήταν και ο Στούντεντ. Ο Ντή-

τριχ αργότερα αρνήθηκε ανάμειξη της μονάδας

του στο ατυχές περιστατικό καταλογίζοντας την

ευθύνη στην 9η Τεθωρακισμένη Μεραρχία αλλά

το γεγονός καταγράφηκε τελικά σε βάρος της

Λάίμπσταντάρτε. Πάντως σύμφωνα με αυτό­

πτες μάρτυρες στην φάλαγγα η οποία άρχισε

να πυροβολεί εναντίον των Ολλανδών υπήρχαν

και άρματα μάχης. Εκείνη την εποχή όμως η Λα-

ϊμπσταντάρτε δεν διέθετε άρματα μάχης ακόμη.

Διέθετε όμωςτεθωρακισμένα οχήματα, τα οποία

σε σχήμα και μέγεθος δεν διέφεραν από άρματα

στα μάτια απλών πολιτών. Το τι έγινε πραγματι­

κά δεν ξεκαθαρίσθηκε. Οι σωματοφύλακες του

Χίτλερ δεν ασχολήθηκαν με τις τυπικότητες και

συνέχισαν την προέλαση τους φθάνοντας στην

Χάγη την επομένη. Οι Γερμανοί στρατηγοί όμως

είχαν μία ακόμη αφορμή να κατηγορήσουν τα

Βάφφεν Ες Ες για έλλειψη πειθαρχίας και για αλό­

γιστη έκθεση σε κίνδυνο.

Στην πορεία της προς την Χάγη, η Λάίμπστα­

ντάρτε αναγκάσθηκε να αντιμετωπίσει μεμονω­

μένους ολλανδικούς θύλακες αντίστασης και

χρειάσθηκε σκληρές συμπλοκές για να φθάσει

στις 21.00 στο Ντελφτ, όπου επί τέσσερις η μέρες

εβρίσκονταν αποκομμένα τμήματα της 22ας

Γερμανικής Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας.

Οι άνδρες της μεραρχίας αρχικά είχαν καταλά­

βει τρία αεροδρόμια στην περιοχή της Χάγης

αλλά στην συνέχεια δέχθηκαν σφοδρή αντεπί­

θεση από το Ολλανδικό I Σώμα, αποτέλεσμα της

οποία ήταν να μη μπορέσουν να διατηρήσουν

τα αρχικά τους κέρδη. 1000 από αυτούς συνελή­

φθησαν αιχμάλωτοι και εστάλησαν αμέσως στην

Βρετανία. Εκείνη την ημέρα μόνο, οι άνδρες του

Ντήτριχ, όπως υποστηρίζει ο Κουρτ Μέγερ εί­

χαν συλλάβει 3.536 αιχμαλώτους. Την επομένη

ημέρα η εκστρατεία στην Ολλανδία τελείωσε

για την Λάίμπσταντάρτε. Έχοντας καταλάβει και

την Χάγη. Μετά από μία σύντομη θριαμβευτική

πορεία προς το Άμστερνταμ, στράφηκε προς

Νότο για την επίθεση εναντίον της Γαλλίας.

Ενώ η πλειονότητα των γερμανικών μηχανο­

κίνητων μονάδων κατευθυνόταν προς την Γαλλία

crnrvSS-VD καιτμήματατου Γερμανικού Πεζικού

ανατέθηκε η αποστολή της εξουδετέρωσηςτων

εστιών αντίστασης στο Ζέελαντ και της κατάλη­

ψης της οχυρωμένης νήσου Βάλχερεν και της

στενής χερσονήσου Μπέβελαντ στις ολλανδικές

ακτές, βορείως των εκβολών του ποταμού Σελντ,

όπου εβρίσκονταν γαλλικά και ολλανδικά στρα­

τεύματα, αποφασισμένα να αντισταθούν. Μέχρι

εκείνο το σημείο ο κύριος όγκος της SS-VD δεν

είχε εμπλακεί σε εκτεταμένες συγκρούσεις.

Η επιχείρηση αποδείχθηκε δύσκολη, καθώς

οι αμυνόμενοι υποστηρίζονταν από ισχυρές

δυνάμεις πυροβολικού και από συμμαχικά πο­

λεμικά στα ανοιχτά των ακτών και η πρόσβαση

προς το Βάλχερεν ήταν δυνατή μόνο μέσω ενός

τσιμεντένιου φράγματος, που ένωνε την νήσο

με την χερσόννησο. Την επίθεση ξεκίνησαν

δύο τάγματα του Ντόιτσλαντ με επικεφαλής

τους Φριτς Βιτ (I Τάγμα) και Ματίας Κλάι'νχάι-

στερκαμπ (III Τάγμα). Η αντίσταση των υπερα­

σπιστών της νήσου ήταν γενναία και αποτελε­

σματική και οι επιτιθέμενοι προ του Βάλχερεν

καθηλώθηκαν κάτω από πυκνό πυρ. Τελικά δεν

ένοιωσαν την χαρά της παράδοσης της νήσου,

γιατί οι υπερασπιστές της, έχοντας επιτελέσει

το καθήκον τους και μη αναμένοντας βοήθεια

από πουθενά εκκένωσαν τις θέσεις τους με την

βοήθεια γαλλικών αντιτορπιλικών.

Τα Βάφφεν Ες Ες στην Γαλλία Πρώτη φάση

Στις 16 Μάιου μπήκε στην μάχη και η Τό-

τενκοπφ με 668 αξιωματικούς, 2.825 υπαξιω­

ματικούς και 17.818 οπλίτες. Ήταν μία από τις

εφεδρείες, που αποφάσισε να ενεργοποιήσει η

ΟΚΗ και διατάχθηκε να κινηθεί προς τα σύνορα

Βελγίου και Γαλλίας για να ενσωματωθεί στο XV

Τεθωρακισμένο Σώμα του Στρατηγού Χέρμαν

Χοτ. Οι πρώτες ημέρες της εκστρατείας ήταν

ανυπόφορες για τον Άϊκε, ο οποίος φοβόταν

ότι αυτή θα τελείωνε πριν προλάβουν οι άνδρες

του να δείξουν την αξία τους στην μάχη. Για

να φθάσει στην περιοχή, που είχε διαταχθεί, η

μεραρχία αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα

λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης, κα­

θώς οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από αργοκίνητες

στρατιωτικές φάλαγγες και αμάχους, οι οποίοι

προσπαθούσαν να αποφύγουν την φρίκη του

πολέμου. Η διαδρομή αυτή φυσικά ήταν ότι

έπρεπε για να εξαγριώσει τον Άϊκε, ο οποίος

έβλεπε να μπαίνουν απρόβλεπτα εμπόδια στην

πορεία της μεραρχίας του για το πολυπόθητο

βάπτισμα του πυρός. Αποστολή της Τότεν-

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

Σ τ ι ς 1 8 Μ α ί ο υ τ ο III Τ ά γ μ α τ ο υ Σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς « Ν τ ό ι τ σ λ α ν τ » ε ν ε π λ ά κ η

σ ε σ κ λ η ρ ή μ ά χ η π ρ ο σ π α θ ώ ν τ α ς ν α δ ι α β ε ί τ ο κ α ν ά λ ι τ ο υ Μ π έ β ε λ α ν τ

α λ λ ά μ ε τ η ν ε μ π ν ε υ σ μ έ ν η η γ ε σ ί α τ ο υ δ ι ο ι κ η τ ή τ ο υ Μ α τ ί α ς Κ λ ά ί ν χ ά ι -

σ τ ε ρ κ α μ π α ν έ τ ρ ε ψ ε τ η ν ε χ θ ρ ι κ ή α ν τ ί σ τ α σ η κ α ι κ α τ έ λ α β ε τ η ν π ε ρ ι ο ­

χ ή π ρ ο ς τ η ν ν ή σ ο Βάλχερεν. Τ ο τ ά γ μ α σ υ ν έ λ α β ε π ε ρ ί π ο υ 9 0 0 Γ ά λ λ ο υ ς

α ι χ μ α λ ώ τ ο υ ς . Τ ο τ ά γ μ α ή τ α ν υ π ο χ ρ ε ω μ έ ν ο ν α ξ ε π ε ρ ά σ ε ι τ ο ε μ π ό δ ι ο

ε ν ό ς ν α ρ κ ο π ε δ ί ο υ και σ ε ι ρ ά ς σ υ ρ μ α τ ο π λ ε γ μ ά τ ω ν κ ά τ ω α π ό σ υ ν ε χ έ ς

ε χ θ ρ ι κ ό π υ ρ . Τ η ν ε π ο μ έ ν η , τ ο τ ά γ μ α κ α τ έ λ α β ε τ ο φ ρ ά γ μ α , τ ο ο π ο ί ο

διέσχιζε τ η ν μ ή κ ο υ ς 1 5 0 0 μ έ τ ρ ω ν ε λ ώ δ η π ε ρ ι ο χ ή μ ε τ α ξ ύ Μ π έ β ε λ α ν τ

και Β ά λ χ ε ρ ε ν . Ο ι ά ν δ ρ ε ς τ ο υ Χ ά ο υ σ σ ε ρ κ έ ρ δ ι ζ α ν μ ε μ ε γ ά λ η δ υ σ κ ο λ ί α

τ ο κ ά θ ε μ έ τ ρ ο κ α ι σ υ χ ν ά α ν α γ κ ά ζ ο ν τ α ν ν α κ α λ υ φ θ ο ύ ν σ ε π ρ ό χ ε ι ρ α

ο ρ ύ γ μ α τ α ή β α γ ό ν ι α α μ α ξ ο σ τ ο ι χ ι ώ ν . Η μ ά χ η δ ι ή ρ κ ε σ ε π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο

α π ό ο κ τ ώ ώ ρ ε ς κ α ι ο ι ά ν δ ρ ε ς τ ο υ τ ά γ μ α τ ο ς α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ α ν τ μ ή μ α τ α

τ ο υ Γαλλικού Σ τ ρ α τ ο ύ δ ύ ν α μ η ς π ε ρ ί π ο υ δ ύ ο σ υ ν τ α γ μ ά τ ω ν . Μ ε τ ά τ η ν

ο λ ο κ λ ή ρ ω σ η τ η ς μ ά χ η ς τ ο σ ύ ν τ α γ μ α σ υ ν έ χ ι σ ε τ η ν κ α τ α δ ί ω ξ η τ ο υ

ε χ θ ρ ο ύ σ ε ά λ λ α σ η μ ε ί α και μ π ό ρ ε σ ε ν α κ α τ α λ ά β ε ι και τ ο Β λ ί σ σ ι ν γ κ ε ν .

Σ υ ν ε λ ή φ θ η σ α ν π ε ρ ί π ο υ 4 . 0 0 0 Γ ά λ λ ο ι α ι χ μ ά λ ω τ ο ι .

κοπφ ήταν να αναπτυχθεί στην περιοχή της

κωμόπολης Λε Κατώ στην Βόρεια Γαλλία για

να ενισχύσει την 7η Τεθωρακισμένη Μεραρχία

με διοικητή τον Υποστράτηγο Έρβιν Ρόμμελ),

της οποία η προέλαση είχε διακοπεί μεταξύ της

κωμόπολης αυτής και του Καμπραί.

Στις 19 Μάιου το 1 ο Σύνταγμα της μεραρ­

χίας με υποστήριξη τμημάτων πυροβολικού,

αντιαρματικών και σκαπανέων επιτέθηκε προς

την γραμμή Λε Κατώ - Καμπραί. Μ ε τ ά από

άγριες συμπλοκές, οι οποίες διήρκεσαν μέχρι

την νύχτα, οι άνδρες του Άϊκε κατάφεραν να

ανατρέψουν την αντίσταση των Μαροκινών,

που ήταν αναπτυγμένοι στην περιοχή. Μέχρι

το πρωί της επομένης, παρά τις αντεπιθέσεις

γαλλικών τεθωρακισμένων η περιοχή ανατολι­

κά και βορείως του Καμπραί είχε εκκαθαρισθεί,

επιτρέποντας στο ΧνΤεθωρακισμένο Σώμα να

συνεχίσει την προέλαση του.

Στις 20 Μαίου η Τότενκοπφ διατάχθηκε να

λάβει θέσεις μεταξύ των 8ης και 7ηςΤεθωρα­

κισμένων Μεραρχιών. Το απόγευμα της ίδιας

ημέρας η μεραρχία κατευθυνόταν ήδη προς

το Αρράς στα δυτικά. Οι τεθωρακισμένες με­

ραρχίες της Χέερ ήδη πλησίαζαν τις ακτές της

Μάγχης. Η ευκαιρία να διαλυθούν οι συμμα­

χικές δυνάμεις μεταξύ των δύο Γερμανικών

Συγκροτημάτων Στρατιών ήταν ανέλπιστη και

τελικά το μεσημέρι της 21 ης Μαΐου ο Χίτλερ

συμφώνησε με την πρόταση των στρατηγών

του να κινηθούν προς τα βόρεια οι δυνάμεις

του φον Ρούντστεντ. Η Τότενκοπφ διατάχθηκε

να κινηθεί προς Βορρά με κατεύθυνση την οδό

δυτικά του Αρράς. Καθώς τα πρώτα τμήματα

της διάβαιναν τον ποταμό Σκαρπ δέχθηκαν

σφοδρά πλευρικά πυρά από συμμαχική δύ­

ναμη, η οποία απαρτιζόταν από 74 βρετανικά

άρματα τύπου «Ματίλντα», 60 ελαφρά γαλλικά

άρματα και δύο τάγματα πεζικού. Τα Ματίλντα

ήταν βεβαίως δυσκίνητα με πυροβόλα χαμηλής

ποιότητας αλλά διέθεταν ισχυρή θωράκιση.Τα

αντιαρματικά της Τότενκοπφ μπορούσαν να τα

απειλήσουν μόνο από πολύ μικρή απόσταση.

Μεταξύ των ανδρών του αντιαρματικού τάγμα­

τος οι απώλειες ήταν μεγάλες και οι άνδρες του

αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν εμπρός στα

συμμαχικά άρματα. Επίσης μεταξύ τμημάτων

μονάδων υποστήριξηςτης μεραρχίας προκλή­

θηκε πανικός. Πανικός όμως είχε προκληθεί και

μεταξύ των ανδρών της 7ης Τεθωρακισμένης

Μεραρχίας, η οποία εβρισκόταν δίπλα στην

Τότενκοπφ και είχε χρειασθεί η προσωπική

παρέμβαση του Ρόμμελ για να μη τραπούν οι

άνδρες του σε άτακτη φυγή. Οι αντεπιθέσεις,

Έτοιμοι προς εφόρμηση.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Αντιαρματικό πυροβόλο

της Λάίμπσταντάρτε

βάλει εναντίον ελαφρού

βρετανικού άρματος κατά

την διάρκεια οδομαχιών στο

Γουορμούντ.

που επιχειρήθηκαν ήταν ανοργάνωτες καθώς

οι άνδρες των Ες Ες εφορμούσαν μεμονωμένα

και ακάλυπτοι εναντίον των τεθωρακισμένων

με χειροβομβίδες, και είχαν ως αποτέλεσμα

να προκληθούν ακόμη μεγαλύτερες απώλειες

για τους άνδρες του Άϊκε. Η δράση του πυρο­

βολικού της μεραρχίας άρχισε να αλλάζει την

κατάσταση και τελικά η εμφάνιση των Στούκα

ανάγκασε τα βρετανικά άρματα να αποσυρ­

θούν. Συνολικά πάντως 21 από αυτά είχαν

εξουδετερωθεί από τους στρατιώτες της νε­

κροκεφαλής. Επισήμως όμως η απώθηση των

βρετανικών αρμάτων θα πιστωνόταν αργότε­

ρα στην μονάδα του Ρόμμελ, παρ'όλο που σε

έγκυρες ιστορικές πηγές αναφέρεται σαφώς

ότι η δεξιά φάλαγγα των βρετανικών αρμά­

των, αυτή η οποία αντιμετωπίσθηκε από την

Τότενκοπφ, συνάντησε σκληρή αντίσταση και

αναγκάσθηκε να υποχωρήσει, έχοντας υποστεί

σοβαρές απώλειες.

Στις 22 Μαΐου επίσης η Ες Ες - Βερφυνγκουν-

γκσντιβιζιόν μαζί με την 6η και την 8η Τεθω­

ρακισμένες Μεραρχίες επιτέθηκαν προς την

κατεύθυνση του Καλαί. Σκοπός των Γερμανών

ήταν να ενισχύσουν τον κλοιό δυτικά και νότια

της Δουνκέρκης. Οι άνδρες της S S - V D είχαν

την αποστολή να διαβούν το κανάλι Αα Μπασέ

και να εμποδίσουν συμμαχικά στρατεύματα να

διαφύγουν από τον θύλακα της Δουνκέρκης

στην περιοχή της πόλης Κασέλ. Επίσης έπρεπε

να αναπτυχθούν στην αντίπερα όχθη του κα­

ναλιού και να εκδιώξουν βρετανικές δυνάμεις,

που εβρίσκονταν στο δάσος του Νιέπ, στα σύ­

νορα Γαλλίας και Βελγίου. Οι στρατιώτες του

Χάουσσερ ήταν ήδη κατάκοποι από τις συνε­

χείς πορείες και τις μάχες αλλά ο ενθουσιασμός

τους ήταν πολύ μεγάλος καθώς έβλεπαν ότι

είχαν την ευκαιρία να διαδραματίσουν πρω­

ταγωνιστικό ρόλο στην διαφαινόμενη μεγάλη

νίκη. Στην συνέχεια η διαταγή ακυρώθηκε και

η μεραρχία στρατοπέδευσε κοντά στην πόλη

του Σαιν Χιλαίρ.

Η πολυπόθητη ολιγόωρη ανάπαυση για

τους κατάκοπους πολεμιστές δεν θα ερχόταν.

Κατά την διάρκεια της νύκτας γαλλικά τμήματα

συνεχώς προσπαθούσαν να διασπάσουν τον

κλοιό, ο οποίος είχε δημιουργηθεί γύρω από

την Δουνκέρκη. Η αντίσταση του 9ου Λόχου

του Ντερ Φύρερ ανατράπηκε από μία γαλλική

επιλαρχία αρμάτων ενώ οι 10ος και 11 ος Λόχοι

του συντάγματος, τις πρώτες πρωινές ώρες

της 23ης Μαΐου εβρίσκονταν κυκλωμένοι από

γαλλικά άρματα. Στην συνέχεια επίθεση δέχθη­

καν ακόμη δύο λόχοι (5ος και 7ος) κοντά στο

Μπλεσσύ. Οι Γάλλοι πολεμούσαν σαν παγιδευ­

μένα αγρίμια αλλά ήταν πλέον αργά.

Είναι αλήθεια ότι οι Γερμανοί αιφνιδιάσθη­

καν από την γαλλική δράση αλλά δεν άργη­

σαν να οργανώσουν την αντίδραση τους. Μία

αντιαρματική διμοιρία του Ντερ Φύρερ κατέ­

στρεψε 15 γαλλικά οχήματα και καθώς προ­

χωρούσε η ημέρα, η γαλλική επίθεση στο Σαιν

Χιλαίρ άρχισε να χάνει την ορμητικότητα της.

Σταδιακά οι άνδρες του Χάουσσερ πέρασαν

στην αντεπίθεση με συνδυασμένες ενέργειες

τμημάτων πεζικού και αντιαρματικών πυροβό­

λων. Το αποτέλεσμα και αυτήςτης σύγκρουσης

ήταν προδιαγεγραμμένο. Όταν αυτή τελείωσε

το III Τάγμα του Ντερ Φύρερ μόνο του είχε κα­

ταστρέψει 13 εχθρικά τεθωρακισμένα και η

μεραρχία συνολικά είχε συλλάβει 500 αιχμα­

λώτους. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που το Ντερ

Φύρερ είχε αντιμετωπίσει εχθρικά άρματα και

είχε απαιτηθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για να

είναι η αντιμετώπιση επιτυχημένη.

Οι Γάλλοι δεν κατάφεραν τελικά να διαρρή­

ξουν τις γραμμές της SS-VD και αναγκάσθηκαν

να συμπτυχθούν προς την κατεύθυνση της

Δουνκέρκης. Οι άνδρες του Χάουσσερ είχαν

επιδείξει ψυχραιμία και σταθερότητα σε ένα

είδος μάχης, στο οποίο υποτίθεται ότι δεν είχαν

ειδικευθεί και είχαν βγει νικητές. Ήταν όμως

εκνευρισμένοι από την αδυναμία των αντιαρ­

ματικών τους να εξουδετερώσουν με ευκολία

τα γαλλικά άρματα. Είχαν υπάρξει περιπτώσεις

που οι πυροβολητές των αντιαρματικών είχαν

εξουδετερώσει τα γαλλικά άρματα από από­

σταση πέντε μόλις μέτρων.

Πιο νότια, τμήματα της SS-VD είχαν αναλάβει

την εκκαθάριση της περιοχής του Αρράς από

μεμονωμένους βρετανικούς θύλακες αντίστα­

σης. Ο κύριος όγκος της φρουράς της πόλης

είχε καταφέρει να διαφύγει με την υποστήριξη

τεθωρακισμένων τμημάτων. Το πρωί της 24ης

Μαΐου αυτά τα τμήματα συγκρούσθηκαν με τμή­

ματα της μεραρχίας, τα οποία προσπαθούσαν να

εμποδίσουν την διαφυγή των Βρετανών προς

την περιοχή της Δουνκέρκης. Οι απώλειες ήταν

88

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

Οι στρατιώτες του Χάουσερ επίσης έδειξαν την αξία τους όταν διμοιρία αναγνώρισης τριάντα μοτοσικλετι­στών υπό τον Ανθυπολοχαγό Φριτς Φογκτ αιφνιδίασε και συνέλαβε αιχμάλωτο ολόκληρο γαλλικό τάγμα, το οποίο προσπαθούσε να κατευθυνθεί προς τα ανατολικά. Ο Φογκτ είχε ήδη επιδείξει εξαιρετική πολεμική αρετή στην επιχείρηση για την κατάληψη του καναλιού Μάας - Βάαλ. Ο Φογκτ κατηύθυνε αρχικά τα πυρά των ανδρών του στα ελαφρά οχήματα, τα οποία εβρίσκονταν στην ουρά της γαλλικής φάλλαγγας. Η επιτυχημένη δράση εναντίον των ελαφρών οχημάτων προκάλεσε σύγχυση στις γαλλικές γραμμές και όταν τα βαρύτερα άρματα στην κεφαλή της φάλαγγας δέχθηκαντις πρώτες βολές, επικράτησε πανικός, που είχε σαν αποτέλεσμα περί­που 500 αξιωματικοί και άνδρες της τεθωρακισμένης φάλαγγας να παραδοθούν σε διμοιρία αναγνώρισης τριάντα ανδρών.

η βιαστική ενέργεια του στο Μπετύν είχε ως

μοναδικό αποτέλεσμα να υποστεί η μεραρχία

του και άλλες απώλειες.

Την επομένη οι γαλλικές δυνάμεις, οι οποίες

εβρίσκονταν στα ανατολικά προσπάθησαν να

διασπάσουν τον γερμανικό κλοιό. Η Λάίμπστα­

ντάρτε, η οποία ερχόταν από την Ολλανδία

αναπτύχθηκε απέναντι τους, υποστηρίζοντας

τα τμήματα του γερμανικού πεζικού, σε μέτω-

89

Βαρύ πυροβόλο των 150χιλ.

(sIG 33) των Βάφφεν Ες Ες

σε ώρα δράσης στην Γαλλία

την άνοιξη του 1940. Οι

στρατιώτες καλύπτουν τα

αυτιά τους εκτός από αυτόν

που φαίνεται να πυροδοτεί

το πυροβόλο. Στο βάθος

διακρίνονται αξιωματικοί

να κάνουν υπολογισμούς,

(επάνω)

Μία μοτοσικλέτα και

ένα καμιόνι φορτωμένο

στρατιώτες της Τότενκοπφ

του 10/111/1 Λόχου

σταματημένα σε γαλλικό

επαρχιακό δρόμο κατά την

διάρκεια της προώθησης της

μεραρχίας στις 18 Μαΐου

στα μετόπισθεν της Ομάδας

Στρατιών Β. Η δυσκολία στην

κίνηση ήταν χαρακτηριστική

και συχνά ο ίδιος ο Άικε

έπαιρνε την κατάσταση στα

χέρια του ουρλιάζοντας προς

βραδέως κινούμενα τμήματα

του Γερμανικού Στρατού να

κάνουν στην άκρη. (κάτω)

πο περίπου τριάντα χιλιομέτρων και συνέβαλε

στην απόκρουση των γαλλικών επιθέσεων.

Ενώ οι άνδρες τηςΤότενκοπφ προσπαθού­

σαν να βρουν κατάλληλο σημείο για να ξεπε­

ράσουν το υδάτινο εμπόδιο του Λα Μπασέ,

η γερμανική προσπάθεια να εμποδισθούν τα

βρετανικά τμήματα μεταξύ Λιλ και Αρράς να

φθάσουν και να περάσουν το κανάλι του Λα

Μπασέ είχε αποτύχει. Το πρωί της 24ης Μαΐου

δέχθηκαν επίθεση από δυνάμεις τριών βρε­

τανικών μεραρχιών (2α, 44η και 48η), οι οποί­

ες την προηγούμενη νύχτα είχαν αναπτυχθεί

κατά μήκος της βόρειας όχθης του καναλιού.

Με επικεφαλής τον ίδιο τον Άϊκε, ο οποίος ηγεί-

το της επίθεσης με το πιστόλι στο χέρι ο 14ος

Λόχος και μία αντιαεροπορική πυροβολαρχία

κατάφεραν να διαβούν το κανάλι. Αρχικά οι

Γερμανοί καθηλώθηκαν αλλά καθώς ολόκληρο

το III Τάγμα κατάφερνε να φθάσει στην βόρεια

όχθη του καναλιού φαινόταν ότι το γερμανικό

προγεφύρωμα θα μπορούσε να διατηρηθεί και

να επεκταθεί. Σε αυτό το σημείο όμως έφθασε

η διαταγή να σταματήσει η προέλαση και να

εγκαταλειφθεί το προγεφύρωμα, καθώς ο Χίτ­

λερ αποφάσιζε να ανασταλεί η καταδίωξη των

βρετανικών δυνάμεων για να αναπαυθούν και

ανασυγκροτηθούν τα τεθωρακισμένα τμήμα­

τα, τα οποία μέχρι στιγμής είχαν ξεπεράσει τις

αρχικές γερμανικές προσδοκίες.

Στις 24 Μαΐου η Λάίμπσταντάρτε, ως τμήμα

της 1 ηςΤεθωρακισμένης Μεραρχίας ήταν έτοι­

μη για την επίθεση εναντίον των βρετανικών

δυνάμεων, οι οποίες είχαν αποκλεισθεί στην πε­

ριοχή μεταξύΤερνόιζεν στον Βορρά, Βαλενσιέν

στον Νότο και Γκραβελέν στα νοτιοδυτικά. Το

Σύνταγμα βρισκόταν στην περιοχή του Βάττεν,

ευάλωτη στα εχθρικά πυρά καθώς απέναντι του

εβρίσκονταν βρετανικές δυνάμεις αναπτυγμέ­

νες σε υπερυψωμένο έδαφος. Στο σημείο αυτό

έφθασε η διαταγή του Χίτλερ για μη εκδήλωση

επίθεσης εναντίον των βρετανικών θέσεων, γε­

γονός το οποίο ήταν μία δυσάρεστη έκπληξη

για τον Ντήτριχ. Καθώς οι άνδρες του δέχονταν

έντονο βομβαρδισμό πυροβολικού, ευρισκό­

μενοι τελείως ακάλυπτοι, αυτός προκειμένου

να σταματήσει το σφυροκόπημα της μονάδας

του αγνόησε την διαταγή και διέταξε έφοδο. Η

απόφαση αυτή ήταν εξαιρετικά τολμηρή κα­

θώς αποτελούσε άμεση παραβίαση διαταγής

του ίδιου του Φύρερ. Εφόσον προήλθε από τον

Ντήτριχ, είναι αβάσιμο να υποστηρίζει κανείς

ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα της έλλειψης στρα­

τιωτικής πειθαρχίας από πλευράς Βάφφεν Ες

Ες. Αντιθέτως είναι γνωστό ότι ο Ντήτριχ ήταν

«φανταροπατέρας» και νοιαζόταν και για τον

τελευταίο άνδρα της μονάδας του. Οι στρατιώ­

τες του, παρά το πυκνό εχθρικό πυρ, επέδειξαν

τις συνηθισμένες ήδη αποφασιστικότητα και

90

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

ντας υπ' όψη την επιτυχία, που είχαν, ενέκρινα την

απόφαση του διοικητή και αποφάσισα να διατά­

ξω την 2α Τεθωρακισμένη Μεραρχία να κινηθεί

προς υποστήριξη τους». Ο Βρετανός συγγραφέ­

ας Ρούπερτ Μπάτλερ αναφέρει για το γεγονός:

«Ο Ντήτριχ θεωρούσε ότι η προέλαση προς την

Δουνκέρκη θα επαναλαμβανόταν σύντομα και

εδήλωσε αργότερα ότι μοναδικό του κίνητρο ήταν

να καλύψει τον Φύρερ, ο οποίος είχε υποπέσει σε

σφάλμα ή είχε πεισθεί από τους στρατηγούς της

Βέρμαχτ. Ακόμη καυχιόταν ότι εάν ο Γκουντέριαν

τον συνελάμβανε για να τονπεράσει στρατοδικείο

θα τον πυροβολούσε επιτόπου».

Κατά την διάρκεια της συμπλοκής για την

ανατροπή των βρετανικών θέσεων στον λοφί­

σκο η γενναιότητα ενός Βρετανού ταγματάρχη,

ο οποίος τελικά σκοτώθηκε εντυπωσίασε τον

Ντήτριχ. Ο διοικητής της Λάίμπσταντάρτε δι­

έταξε την ταφή του με πλήρεις στρατιωτικές

τιμές, που αποδόθηκαν από απόσπασμα του

1 ου Λόχου. Οι Λούκας και Κούπερ αναφέρουν

επίσης ότι ο Ντήτριχ ήταν ευγενικός πέρα από

τις επιταγές του παραδοσιακού στρατιωτικού

πρωτοκόλλου με τους αιχμαλώτους, ειδικά με

Βρετανούς αξιωματικούς.

Η διαταγή αναστολήςτηςπροέλασηςπροκά-

λεσε σοβαρά προβλήματα για την Τότενκοπφ.

Έχοντας ήδη υποστεί σοβαρές απώλειες για

να δημιουργήσει προγεφύρωμα στην βόρεια

Άνδρες της Τότενκοπφ, ενώ

έχουν καθηλωθεί προσωρινά

από εχθρικά πυρά σε

γαλλικό αγρό. (αριστερά)

Μοτοσικλετιστές της

SS-νΤσε δρόμο γαλλικής

κωμόπολης, (δεξιά)

91

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Δύο άνδρες της Τότενκοπφ

κατά την διάρκεια επίθεσης

εναντίον οχυρής γαλλικής

θέσης. Αυτός στα δεξιά

χρησιμοποιεί αυτόματο

πιστόλιΜάουζερ των 7,63

χιλ. Το όπλο αυτό δεν ήταν

αρεστό στους κύκλους του

Γερμανικού Στρατού λόγω

υπερβολικής ταχυβολίας και

ισχυρής ανάκρουσης. Στους

κύκλους των Βάφφεν Ες

Ες αντίθετα θεωρείτο πολύ

χρήσιμο ειδικά εναντίον

«συμμοριών».

ό χ θ η τ ο υ κ α ν α λ ι ο ύ Λ α Μ π α σ έ , υ π έ σ τ η α κ ό μ η

π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ε ς κ α θ ώ ς ήταν α ν α γ κ α σ μ έ ν η ν α τ ο

π ε ρ ά σ ε ι ξ α ν ά π ρ ο ς τ η ν αντ ίθετη κ α τ ε ύ θ υ ν σ η .

Στον σ τ α θ μ ό δ ι ο ί κ η σ η ς τ ο υ Άϊκε λ ίγο αργότε­

ρα κ α τ έ φ θ α σ ε ο Χέπνερ, γ ν ω σ τ ό ς γ ια την αντι­

π ά θ ε ι α τ ο υ π ρ ο ς τα Ες Ες, ο ο π ο ί ο ς τ α π ε ί ν ω σ ε

τον δ ι ο ι κ η τ ή τ η ς Τ ό τ ε ν κ ο π φ π α ρ ο υ σ ί α π ο λ λ ώ ν

α ξ ι ω μ α τ ι κ ώ ν , κ α τ η γ ο ρ ώ ν τ α ς τον γ ι α έ λ λ ε ι ψ η

ε ν δ ι α φ έ ρ ο ν τ ο ς για τους ά ν δ ρ ε ς του. Ο Χ έ π ν ε ρ

ή τ α ν α π ό τ ο υ ς β α σ ι κ ο ύ ς ε μ π ν ε υ σ τ έ ς της μ η

ε κ δ η λ ω θ ε ί σ α ς κ ίνησης κατά του Χίτλερ το 1938

και θα ήταν α π ό τους κυριότερους π α ρ ά γ ο ν τ ε ς

της α π ο τ υ χ η μ έ ν η ς π ρ ο σ π ά θ ε ι α ς δ ο λ ο φ ο ν ί α ς

α υ τ ο ύ το 1944.

Για τις ε π ό μ ε ν ε ς δ ύ ο η μ έ ρ ε ς η π ε ρ ι ο χ ή ,

σ τ η ν ο π ο ί α α ν α γ κ α σ τ ι κ ά π α ρ έ μ ε ν ε η Τότεν­

κ ο π φ δ ε χ ό τ α ν συνεχείς β ο μ β α ρ δ ι σ μ ο ύ ς π υ ­

ρ ο β ο λ ι κ ο ύ και ό λ μ ω ν α π ό τους Βρετανούς. Ο

Άϊκε με δ ι κ ή τ ο υ π ρ ω τ ο β ο υ λ ί α στις 25 Μ α ΐ ο υ

α π έ σ τ ε ι λ ε α ν α γ ν ω ρ ι σ τ ι κ έ ς π ε ρ ι π ό λ ο υ ς σ τ η ν

α ν τ ί π ε ρ α ό χ θ η . Σε μ ί α π ε ρ ί π τ ω σ η ο Υ π ο λ ο χ α ­

γ ό ς Χ ά ρ ρ ε ρ , μ η μ π ο ρ ώ ν τ α ς ν α σ υ ν ε ν ν ο η θ ε ί

μ ε Β ρ ε τ α ν ό σ τ ρ α τ ι ώ τ η , π ο υ είχε σ υ λ λ η φ θ ε ί

α ι χ μ ά λ ω τ ο ς , τον εκτέλεσε.

Πριν γίνει γ ν ω σ τ ή η δ ι α τ α γ ή τ ο υ Χίτλερ γ ια

α ν α σ τ ο λ ή της ε π ί θ ε σ η ς μία π ε ρ ί π ο λ ο ς της SS-

VD με 32 ά ν δ ρ ε ς σε τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν α ο χ ή μ α τ α

είχε ε π ί σ η ς δ ιαβε ί το ίδ ιο κ α ν ά λ ι ν ο τ ι ό τ ε ρ α και

π ρ ο χ ώ ρ η σ ε σ ε β ά θ ο ς ο κ τ ώ χ ι λ ι ο μ έ τ ρ ω ν μ έ σ α

στις εχθρικές γ ρ α μ μ έ ς , π ρ ι ν την σ τ α μ α τ ή σ ο υ ν

τ μ ή μ α τ α της 2ας Βρετανικής Μ ε ρ α ρ χ ί α ς Πεζι­

κ ο ύ και βρεταν ικά ά ρ μ α τ α . Εμπρός στην υ π έ ρ ­

τ ε ρ η ε χ θ ρ ι κ ή δ ύ ν α μ η η γ ε ρ μ α ν ι κ ή π ε ρ ί π ο λ ο ς

α π ο κ ό π η κ ε α λ λ ά π ρ ο έ β α λ ε ισχυρή α ν τ ί σ τ α σ η .

Τ ο ε π ό μ ε ν ο π ρ ω ί α ν έ φ ε ρ ε ότι α ξ ι ό μ α χ ο ι είχαν

μείνει μ ό ν ο ο κ τ ώ και δ ι α τ ά χ θ η κ ε ν α επ ιχε ιρή­

σει ν α α π α γ κ ι σ τ ρ ω θ ε ί κα ι ν α ε π ι σ τ ρ έ ψ ε ι στις

γ ε ρ μ α ν ι κ έ ς γ ρ α μ μ έ ς . Δεν υ π ή ρ ξ ε ά λ λ η ε π α φ ή

μ ε τ η ν π ε ρ ί π ο λ ο και κανείς α π ό τ ο υ ς ά ν δ ρ ε ς

της δεν ε π έ σ τ ρ ε ψ ε . Ή τ α ν φ α ν ε ρ ό ό μ ω ς ότι σ ε

α υ τ ό τ ο ν τ ο μ έ α ο ι σ υ μ μ α χ ι κ έ ς θέσεις π α ρ ο υ ­

σ ί α ζ α ν κενά. Π ρ ά γ μ α τ ι τα γ α λ λ ι κ ά τ μ ή μ α τ α , τα

ο π ο ί α ε β ρ ί σ κ ο ν τ α ν α ρ χ ι κ ά στην π ε ρ ι ο χ ή , στην

ο π ο ί α είχε δ ι ε ι σ δ ύ σ ε ι η γ ε ρ μ α ν ι κ ή π ε ρ ί π ο λ ο ς

είχαν α π ο χ ω ρ ή σ ε ι π ρ ι ν την ά φ ι ξ η τ ω ν βρετα­

ν ι κ ώ ν , τ α ο π ο ί α θ α α ν ε λ ά μ β α ν α ν τ η ν δ ύ σ κ ο ­

λ η α π ο σ τ ο λ ή ν α ε μ π ο δ ί σ ο υ ν τ η ν γ ε ρ μ α ν ι κ ή

π ρ ο έ λ α σ η . Ο Χ ά ο υ σ σ ε ρ α ν τ ι λ ή φ θ η κ ε την ε υ ­

κ α ι ρ ί α και α π έ σ τ ε ι λ ε χ ω ρ ί ς κ α θ υ σ τ έ ρ η σ η έ ν α

α π ό σ π α σ μ α ε φ ό δ ο υ , τ ο ο π ο ί ο α π ο τ ε λ ο ύ σ ε

τον π υ ρ ή ν α γ ια τ η ν ε π ί τ ε υ ξ η π ρ ο γ ε φ υ ρ ώ μ α ­

τος σ τ η ν α ν τ ί π ε ρ α ό χ θ η τ ο υ κ α ν α λ ι ο ύ π ρ ο ς

τ η ν κ α τ ε ύ θ υ ν σ η τ ο υ Σαιν Βενάν. Οι Βρετανοί

π ρ ο σ π ά θ η σ α ν ν α ε ξ ο υ δ ε τ ε ρ ώ σ ο υ ν τ ο γ ε ρ μ α ­

ν ικό π ρ ο γ ε φ ύ ρ ω μ α α λ λ ά απέτυχαν. Ενώ α κ ό μ η

α υ τ ή η σ υ μ π λ ο κ ή ε β ρ ι σ κ ό τ α ν υ π ό ε ξ έ λ ι ξ η η

μ ε ρ α ρ χ ί α δ ι α τ ά χ θ η κ ε ν α π ρ ο χ ω ρ ή σ ε ι σ τ η ν

ε κ κ α θ ά ρ ι σ η τ ο υ δ ά σ ο υ ς τ ο υ Νιέπ.

Η δ ι α τ α γ ή τ ο υ Χ ί τ λ ε ρ ν α σ τ α μ α τ ή σ ε ι τ η ν

γ ε ρ μ α ν ι κ ή π ρ ο έ λ α σ η α κ ό μ η και σ ή μ ε ρ α π α ­

ραμένει αντ ικε ίμενο δ ι α φ ο ρ ε τ ι κ ώ ν ερμηνε ιών.

Χωρίς α μ φ ι β ο λ ί α ο Γκαίρινγκ είχε δ ι α β ε β α ι ώ σ ε ι

τον Φ ύ ρ ε ρ ότι η Λ ο υ φ τ β ά φ φ ε τ ο υ α ρ κ ο ύ σ ε για

να δ ιαλύσει τους Βρετανούς. Βεβαίως μέχρι το

τέλος του π ο λ έ μ ο υ ο π ο μ π ώ δ η ς στρατάρχης θα

έδινε πολλές υποσχέσεις και δ ιαβεβαιώσεις α π ό

τις οποίες κ α μ ί α δεν θα υλοποιε ίτο και οι Γερμα­

νο ί θ α τ ο π λ ή ρ ω ν α ν α κ ρ ι β ά . Ί σ ω ς ο Χίτλερ ν α

ή θ ε λ ε π ρ ά γ μ α τ ι ν α δ ώ σ ε ι στα τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν α

τ ο υ μ ία - δ ύ ο ημέρες α ν ά π α υ σ η ς γ ια να συνε­

χισθεί η ε π ι χ ε ί ρ η σ η κ α τ ά λ η ψ η ς της Γαλλίας με

νέα ο ρ μ ή . Υπάρχει και η « θ ε ω ρ ί α σ υ ν ο μ ω σ ί α ς » ,

π ο υ λέει ότι ε π ε ι δ ή σ ε α υ τ ό τ ο σ η μ ε ί ο τ ο υ π ο ­

λ έ μ ο υ ο Γερμανός ηγέτης θ ε ω ρ ο ύ σ ε α κ ό μ η ότι

θ α μ π ο ρ ο ύ σ ε ν α έλθει σ ε σ υ ν ε ν ν ό η σ η μ ε τους

Β ρ ε τ α ν ο ύ ς , ο υ σ ι α σ τ ι κ ά ά φ η σ ε τ ο Β ρ ε τ α ν ι κ ό

Εκστρατευτικό Σ ώ μ α να δ ιαφύγει σε μία κ ίνηση

καλής θέλησης. Και δεν π ρ έ π ε ι να π α ρ α β λ ε φ θ ε ί

το γεγονός ότι και οι Βρετανοί α ν ή κ α ν στην Αρία

92

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

Άνδρες της Τότενκοπφ

μετά από μία προφανώς

επιτυχημένη γι'αυτούς

συμπλοκή.

φ υ λ ή . Γεγονός είναι π ά ν τ ω ς ότι η δ ι ή μ ε ρ η α ν α ­

στολή των γ ε ρ μ α ν ι κ ώ ν επιχε ιρήσεων έ δ ω σ ε την

δ υ ν α τ ό τ η τ α στους Βρετανούς ν α ε κ κ ε ν ώ σ ο υ ν

με τις μ ικρότερες δυνατές α π ώ λ ε ι ε ς την π ε ρ ι ο ­

χ ή και ν α π ρ ο χ ω ρ ή σ ο υ ν στην α π ο χ ώ ρ η σ η τ ω ν

σ τ ρ α τ ε υ μ ά τ ω ν τους α π ό την Δ ο υ ν κ έ ρ κ η .

Πάντως για τις μ ο ν ά δ ε ς τ ω ν Ες Ες η π ρ ο σ ω ­

ρ ι ν ή δ ι α κ ο π ή της γ ε ρ μ α ν ι κ ή ς π ρ ο έ λ α σ η ς δ ε ν

ε σ ή μ α ι ν ε και α ν ά π α υ λ α . Ο ι Λ α ϊ μ π σ τ α ν τ ά ρ τ ε

και η SS-VD ε ίχαν ή δ η δ η μ ι ο υ ρ γ ή σ ε ι π ρ ο γ ε ­

φ υ ρ ώ μ α τ α β ο ρ ε ί ω ς τ ο υ κ α ν α λ ι ο ύ . Η δ ε ύ τ ε ρ η

κατείχε τ ο Σ α ι ν Βενάν α π ό τ ο ο π ο ί ο α ν α γ κ α ­

σ τ ι κ ά π ε ρ ν ο ύ σ ε μ ί α α π ό τις ο δ ο ύ ς π ρ ο ς τ η ν

θ ά λ α σ σ α . Οι Βρετανοί λ ο ι π ό ν ε π ε χ ε ί ρ η σ α ν την

α ν α κ α τ ά λ η ψ η της π ό λ η ς και μετά α π ό σ κ λ η ­

ρ ό α γ ώ ν α τ α κ α τ ά φ ε ρ α ν . Δ ι α τ ή ρ η σ α ν υ π ό τον

έ λ ε γ χ ο τ ο υ ς τ η ν π ό λ η μ ό ν ο γ ι α δ ύ ο η μ έ ρ ε ς

α λ λ ά αυτές ήταν αρκετές γ ια ν α κ ι ν η θ ο ύ ν π ρ ο ς

την θ ά λ α σ σ α οι δυνάμεις τους, ε ν ώ αυτή ήταν η

π ρ ώ τ η π ε ρ ί π τ ω σ η π ο υ τ μ ή μ α τ α τ ω ν Ες Ες είχαν

α ν α γ κ α σ θ ε ί ν α υ π ο χ ω ρ ή σ ο υ ν α π ό θέσεις, π ο υ

κατείχαν λ ό γ ω εχθρικής δ ρ ά σ η ς .

Τ η ν νύχτα 26 π ρ ο ς 27 Μ α ί ο υ , ο Χίτλερ ανέ­

σ τ ε ι λ ε τ η ν π ρ ο η γ ο ύ μ ε ν η δ ι α τ α γ ή τ ο υ και η

γ ε ρ μ α ν ι κ ή π ρ ο έ λ α σ η ε π α ν α λ ή φ θ η κ ε . Στους

υ π ε ρ α σ π ι σ τ έ ς της α μ υ ν τ ι κ ή ς γ ρ α μ μ ή ς κ α τ ά

μ ή κ ο ς τ ο υ κ α ν α λ ι ο ύ ή τ α ν ξ ε κ ά θ α ρ ο ότι α π ό

τ η ν ι κ α ν ό τ η τ α τ ο υ ς ν α κ α θ υ σ τ ε ρ ή σ ο υ ν τ ο ν

ε χ θ ρ ό ε ξ α ρ τ ά τ ο η τ ύ χ η ο λ ό κ λ η ρ ο υ τ ο υ Βρε­

τ α ν ι κ ο ύ Ε κ σ τ ρ α τ ε υ τ ι κ ο ύ Σ ώ μ α τ ο ς . Είχαν δ ύ ­

σ κ ο λ ο έ ρ γ ο ν α επ ιτελέσουν. Εναντίον τους θ α

ε φ ο ρ μ ο ύ σ α ν π έ ν τ ε τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν ε ς μ ε ρ α ρ ­

χίες, τρε ις μ η χ α ν ο κ ί ν η τ ε ς μ ε ρ α ρ χ ί ε ς (οι δ ύ ο

τ ω ν Β ά φ φ ε ν Ες Ες) και δ ύ ο ε π ί λ ε κ τ α μ η χ α ν ο ­

κ ί ν η τ α σ υ ν τ ά γ μ α τ α (Η Λ α ϊ μ π σ τ α ν τ ά ρ τ ε και το

Γκρος Ντόιτσλαντ). Οι σ υ γ κ ρ ο ύ σ ε ι ς , σ υ ν ε π ώ ς ,

ο ι ο π ο ί ε ς θ α α κ ο λ ο υ θ ο ύ σ α ν θ α ήταν ο ι σ κ λ η ­

ρότερες ό λ η ς της εκστρατε ίας.

Η επ ιχε ίρηση της SS-VD στο δ ά σ ο ς του Νιέπ

ξ ε κ ί ν η σ ε τ ο ίδ ιο π ρ ω ί . Τ ο Γ κ ε ρ μ ά ν ι α α ν έ λ α β ε

την δεξ ιά π λ ε υ ρ ά και το Ντερ Φ ύ ρ ε ρ την αρι­

σ τ ε ρ ή . Τ α υ τ ό χ ρ ο ν α τ ο Α π ό σ π α σ μ α Α ν α γ ν ώ ρ ι ­

σης α ν α π τ ύ χ θ η κ ε ως ε μ π ρ ο σ θ ο φ υ λ α κ ή μεταξύ

I κα ι III Τ α γ μ ά τ ω ν τ ο υ Ν τ ε ρ Φ ύ ρ ε ρ . Η π υ κ ν ή

β λ ά σ τ η σ η ε υ ν ο ο ύ σ ε τ ο υ ς α μ υ ν ό μ ε ν ο υ ς , ο ι

ο π ο ί ο ι κατέχοντας κ α λ ά π ρ ο ε τ ο ι μ α σ μ έ ν ε ς θέ­

σεις υ π ο δ έ χ θ η κ α ν μ ε σ φ ο δ ρ ό π υ ρ τ α γερμαν ι­

κά τ μ ή μ α τ α . Οι Βρετανοί τ υ φ ε κ ι ο φ ό ρ ο ι , β ά λ λ ο ­

ντας αθέατοι π ρ ο κ ά λ ε σ α ν πολλές απώλειες στα

τ μ ή μ α τ α τ ο υ Γ κ ε ρ μ ά ν ι α α λ λ ά η σ υ ν η θ ι σ μ έ ν η

ά κ ρ α τ η επιθετ ικότητα τ ω ν ο π λ ι τ ώ ν της SS-VD

κατέληξε στο ν α α ν α γ κ α σ θ ο ύ ν ο ι Βρετανοί ν α

π α ρ α χ ω ρ ή σ ο υ ν σ η μ α ν τ ι κ ό τ μ ή μ α τ ο υ δ ά σ ο υ ς

σ τ ο υ ς Γ ε ρ μ α ν ο ύ ς . Σ τ η ν δ ι ά ρ κ ε ι α α υ τ ή ς τ η ς

μ ά χ η ς γ ι α μ ί α α κ ό μ η φ ο ρ ά είχε γίνει φ α ν ε ρ ό

ότι η έ λ λ ε ι ψ η δ ι κ ώ ν της β α ρ έ ω ν π υ ρ ο β ό λ ω ν

π ε ρ ι ό ρ ι ζ ε τις δυνατότητες της μεραρχίας. Επί­

σης η σ υ ν ή θ ε ι α τ ω ν α ξ ι ω μ α τ ι κ ώ ν να ε β ρ ί σ κ ο -

νται π ά ν τ ο τ ε σ τ η ν κ ο ρ υ φ ή τ ω ν ε φ ό δ ω ν είχε

ω ς α π ο τ έ λ ε σ μ α τ ο π ο σ ο σ τ ό α π ω λ ε ι ώ ν μετα­

ξ ύ α υ τ ώ ν ν α είναι π ο λ ύ υ ψ η λ ό . Στο τέλος της

η μ έ ρ α ς τ ο Γ κ ε ρ μ ά ν ι α είχε φ θ ά σ ε ι σ τ η ν π ό λ η

τ ο υ Χ α β ε ρ σ κ έ ρ κ ν ο τ ι ο δ υ τ ι κ ά της Δ ο υ ν κ έ ρ κ η ς

και το Ντερ Φ ύ ρ ε ρ είχε φ θ ά σ ε ι στο κανάλι τ ο υ

Νιέπ, ν ο τ ι ο α ν α τ ο λ ι κ ά της Δ ο υ ν κ έ ρ κ η ς .

Η Τ ό τ ε ν κ ο π φ , μετά την ε π α ν ά λ η ψ η της επί­

θ ε σ η ς εναντ ίον τ ω ν Β ρ ε τ α ν ώ ν ήταν υ π ο χ ρ ε ω ­

μ έ ν η ν α π ε ρ ά σ ε ι ξ α ν ά τ ο κανάλι και ν α κ ινηθεί

π ρ ο ς τ ο Μ ε ρ β ί λ . Μ ά λ ι σ τ α αυτή την φ ο ρ ά έπρε­

π ε ν α ξ ε π ε ρ ά σ ε ι δ ύ ο υ δ ά τ ι ν α ε μ π ό δ ι α , γ ιατί

σ τ ο σ η μ ε ί ο δ ι ά β α σ η ς υ π ή ρ χ ε και π α ρ α κ λ ά δ ι

τ ο υ κ α ν α λ ι ο ύ . Μ ε τ η ν κ ά λ υ ψ η της νύχτας και

τ η ν υ π ο σ τ ή ρ ι ξ η π υ ρ ο β ο λ ι κ ο ύ τ μ ή μ α τ α υ π ό

τους Συνταγματάρχες Γκέτσε και Μ π έ ρ τ λ ι ν γ κ

δ ι ά β η κ α ν τ α υ δ ά τ ι ν α ε μ π ό δ ι α α λ λ ά α υ τ ά τ ο υ

δ ε ύ τ ε ρ ο υ σ υ ν ά ν τ η σ α ν ι σ χ υ ρ ή α ν τ ί σ τ α σ η και

μέχρι τ ο π ρ ω ί της 2 7 η ς Μ α ί ο υ δεν είχαν α κ ό μ η

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

σ τ α θ ε ρ ο π ο ι ή σ ε ι τις θέσεις τ ο υ ς β ο ρ ε ί ω ς τ ο υ

κ α ν α λ ι ο ύ . Τ α τ μ ή μ α τ α α υ τ ά επέδε ιξαν ερασιτε­

χν ική ν ο ο τ ρ ο π ί α α φ ο ύ π ρ ο κ ε ι μ έ ν ο υ ν α επιτευ­

χθεί ο αντ ικε ιμεν ικός σ κ ο π ό ς τους, π α ρ έ μ ε ν α ν

εκτεθε ιμένα στο ε χ θ ρ ι κ ό π υ ρ .

Ο Γκέτσε, υ π ε ν θ υ μ ί ζ ο υ μ ε , ήταν ο δ ι ο ι κ η τ ή ς

τ ο υ Συντάγματος Χ ά ι μ β ε ρ , τ ο ο π ο ί ο είχε π ρ ω ­

τ α γ ω ν ι σ τ ή σ ε ι σ τ η ν κ α τ ά λ η ψ η τ ο υ Ντάντσιχ,

κατά την εκστρατεία στην Π ο λ ω ν ί α . Στην συνέ­

χεια η Τ ό τ ε ν κ ο π φ ό φ ε ι λ ε να κ ινηθεί β ο ρ ε ι ο ν α -

τ ο λ ι κ ά τ ο υ Μ π ε τ ύ ν π ρ ο ς την κ α τ ε ύ θ υ ν σ η τ ω ν

κ ω μ ο π ό λ ε ω ν Εσταίρ και Νεβ Σ α π έ λ .

Τ α τ μ ή μ α τ α της Τ ό τ ε ν κ ο π φ σ υ ν ά ν τ η σ α ν

α π ρ ο σ δ ό κ η τ α σ φ ο δ ρ ή α ν τ ί σ τ α σ η και ε ν ε π λ ά -

κ η σ α ν στις αγριότερες σ υ μ π λ ο κ έ ς αυτής της εκ­

στρατείας. Αρχικά η δεξιά φ ά λ α γ γ α της επίθεσης,

υ π ό τον Συνταγματάρχη Γκέτσε, κ ι ν ο ύ μ ε ν η σε

σ υ ν ε ρ γ α σ ί α μ ε την 4 η Τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν η Μ ε ρ α ρ ­

χία ε ξ ο υ δ ε τ έ ρ ω σ ε χωρίς δ υ σ κ ο λ ί α την βρετανι­

κή αντ ίσταση. Τα τ μ ή μ α τ α του Μπέρτλινγκ στα

α ρ ι σ τ ε ρ ά α ν τ ι μ ε τ ώ π ι σ α ν και π ά λ ι ι σ χ υ ρ ό τ ε ρ η

α ν τ ί σ τ α σ η και σ η μ ε ί ω σ α ν μ ι κ ρ ό τ ε ρ η π ρ ό ο δ ο .

Καθώς π ε ρ ν ο ύ σ ε η ώ ρ α τα βρετανικά τ μ ή μ α τ α

( Ι / Β α σ ι λ ι κ ο ύ Σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς Σ κ ώ τ ω ν , Ι Ι/Βασιλι-

κ ο ύ Συντάγματος Ν ό ρ φ ο λ κ , Ι/8ου Συντάγματος

Φ ο υ σ ι λ ι έ ρ ω ν Λ α ν κ α σ ά ι ρ ) τ α ο π ο ί α ε μ π ό δ ι ζ α ν

τ η ν γ ε ρ μ α ν ι κ ή π ρ ο έ λ α σ η όχι μ ό ν ο δ ε ν έδει­

χναν σ η μ ε ί α κ ά μ ψ η ς α λ λ ά ενέτειναν την δ ρ ά σ η

τους. Η α π ο σ τ ο λ ή α υ τ ώ ν τ ω ν τ μ η μ ά τ ω ν ήταν

εξαιρετ ικής σ η μ α σ ί α ς , γιατί ό σ ο π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο

κ α θ υ σ τ ε ρ ο ύ σ α ν τους Γερμανούς, τ ό σ ο π ε ρ ι σ ­

σότεροι Βρετανοί και Γάλλοι θα κ α τ ό ρ θ ω ν α ν να

ξ ε φ ύ γ ο υ ν α π ό τον γ ε ρ μ α ν ι κ ό κλοιό.

Στους δ ρ ό μ ο υ ς και τ α σ π ί τ ι α τ ο υ Μ π ε τ ύ ν

μ έ χ ρ ι κα ι τ ο α π ό γ ε υ μ α ε ξ ε λ ί σ σ ο ν τ α ν ά γ ρ ι ε ς

σ υ μ π λ ο κ έ ς και σ υ χ ν ά ο ι σ τ ρ α τ ι ώ τ ε ς και τ ω ν

δ ύ ο π λ ε υ ρ ώ ν χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ο ύ σ α ν ξ ι φ ο λ ό γ χ ε ς

και σ κ α π τ ι κ ά ε ρ γ α λ ε ί α κ α θ ώ ς π ο λ ε μ ο ύ σ α ν

σ ώ μ α μ ε σ ώ μ α . Τ α τ μ ή μ α τ α τ ο υ Μ π έ ρ τ λ ι ν γ κ

α ν τ ι μ ε τ ώ π ι ζ α ν ο λ ο σ χ ε ρ ή α φ α ν ι σ μ ό και το με­

σ η μ έ ρ ι είχε α π ο λ ε σ θ ε ί η ε π α φ ή τ ο υ σ τ α θ μ ο ύ

δ ι ο ί κ η σ η ς με αυτά. Ο Άϊκε διέταξε τον Γκέτσε να

α ν α κ ό ψ ε ι την π ρ ο έ λ α σ η τ ο υ και ν α στείλει ένα

τ ά γ μ α π ρ ο ς εν ίσχυση τ ο υ Μπέρτλ ινγκ. Στο α ρ ­

χηγείο τ ο υ Άϊκε η κ α τ ά σ τ α σ η ήταν χ α ώ δ η ς και

έγινε α κ ό μ η χε ιρότερη όταν ο Συνταγματάρχης

Μ ο ν τ ι ν ύ κατέρρευσε, λ ό γ ω σ τ ο μ α χ ι κ ή ς α ι μ ο ρ ­

ραγίας. Ο δ ι ο ι κ η τ ή ς της Τ ό τ ε ν κ ο π φ έμοιαζε να

τ α έχει χ α μ έ ν α κ α θ ώ ς σ ε έ ξ α λ λ η κ α τ ά σ τ α σ η

εξέδ ιδε σ υ ν ε χ ώ ς α λ λ η λ ο σ υ γ κ ρ ο υ ό μ ε ν ε ς δ ι α ­

ταγές π ρ ο ς τα μ α χ ό μ ε ν α τ μ ή ματα του. Υπ ή ρχαν

ό μ ω ς και α κ ό μ η χε ιρότερα. Ο Συνταγματάρχης

Γκέτσε, η γ ο ύ μ ε ν ο ς της α π ο σ τ ο λ ή ς β ο ή θ ε ι α ς

π ρ ο ς τ ο ν Μ π έ ρ ν τ λ ι ν γ κ σ κ ο τ ώ θ η κ ε έ ξ ω α π ό

τ η ν κ ω μ ό π ο λ η Λ ε Π α ρ α ν τ ί . Ο Άϊκε μ έ σ α σ ε

λ ίγη ώ ρ α είχε χάσει τους δ ύ ο κ α λ ύ τ ε ρ ο υ ς αξι-

ω μ α τ ι κ ο ύ ς τ ο υ . Η α π ο σ τ ο λ ή δ ι ά σ ω σ η ς π ά ν τ ω ς

ήταν ε π ι τ υ χ η μ έ ν η σ τ α δ ι α κ ά α π ό τ ο α π ό γ ε υ μ α

η κ α τ ά σ τ α σ η ά ρ χ ι σ ε να ε ξ ο μ α λ ύ ν ε τ α ι γ ια τ η ν

Τ ό τ ε ν κ ο π φ . Τ η ν ί δ ι α ώ ρ α , β ο ρ ε ι ο δ υ τ ι κ ά τ ο υ

Μ π ε τ ύ ν η SS-VD α ν τ ι μ ε τ ώ π ι ζ ε σ ο β α ρ ά π ρ ο ­

β λ ή μ α τ α στο δ ά σ ο ς του Ν ιέπ ε ν ώ το Σ ύ ν τ α γ μ α

«Ντόιτσλαντ» π α ρ έ μ ε ν ε π λ ε υ ρ ι κ ά εκτεθειμένο

λ ό γ ω της κ α θ υ σ τ έ ρ η σ η ς της Τ ό τ ε ν κ ο π φ .

Κ α θ ώ ς τ α β ρ ε τ α ν ι κ ά τ μ ή μ α τ α σ τ α δ ι α κ ά

σ υ μ π τ ύ σ σ ο ν τ α ν , λ ίγο έ ξ ω α π ό τ ο Α ε Π α ρ α ν τ ί

εκατό άνδρες του Βασιλικού Συντάγματος Νόρ­

φ ο λ κ ε ίχαν ο χ υ ρ ω θ ε ί σ ε α γ ρ ο ι κ ί α α ν τ ι μ ε τ ω ­

π ί ζ ο ν τ α ς τ ο ν 14ο Α ό χ ο τ ο υ Σ υ ν τ ά γ μ α τ ο ς τ ο υ

Μ π έ ρ ν τ λ ι ν γ κ , υ π ό τον Υ π ο λ ο χ α γ ό Κνεχλάιν. Οι

Βρετανοί φ α ν τ ά ρ ο ι συνέχισαν να θερίζουν τους

Ες Ες, ό π ω ς έ κ α ν α ν α π ό το π ρ ω ί α λ λ ά όταν τα

π υ ρ ο μ α χ ι κ ά τ ο υ ς τ ε λ ε ί ω σ α ν α π ο φ ά σ ι σ α ν ν α

π α ρ α δ ο θ ο ύ ν . Ο ι Γ ε ρ μ α ν ο ί τ ο υ ς σ υ γ κ έ ν τ ρ ω ­

σ α ν έ ξ ω α π ό τ ο ν σ τ ά β λ ο και μετά α π ό δ ιατα­

γή τ ο υ Υ π ο λ ο χ α γ ο ύ Κνεχλάιν τους εκτέλεσαν,

π υ ρ ο β ο λ ώ ν τ α ς τ ο υ ς μ ε δ ύ ο π ο λ υ β ό λ α . Στην

συνέχεια οι ά ν δ ρ ε ς του Κνεχλάιν με ξ ιφολόγχες

και π υ ρ ο β ο λ ι σ μ ο ύ ς στο κ ε φ ά λ ι α π ο τ ε λ ε ί ω σ α ν

τους ό π ο ι ο υ ς επιζώντες. Ολους εκτός α π ό δ ύ ο .

Οι στρατιώτες Ά λ μ π ε ρ τ Π ο ύ λ ε ϋ και Γουΐλλιαμ

0 ' Κ ά λ α χ α ν κ α λ υ μ μ έ ν ο ι α π ό τ α π τ ώ μ α τ α τ ω ν

ν ε κ ρ ώ ν σ υ μ π ο λ ε μ ι σ τ ώ ν τ ο υ ς κ α τ ά φ ε ρ α ν ν α

α π ο φ ύ γ ο υ ν τις χ α ρ ι σ τ ι κ έ ς β ο λ έ ς τ ω ν Γερμα­

ν ώ ν . Έ μ ε ι ν α ν κ ρ υ μ μ έ ν ο ι γ ι α α ρ κ ε τ έ ς η μ έ ρ ε ς

α λ λ ά λ ό γ ω της σ ο β α ρ ό τ η τ α ς τ ω ν τ ρ α υ μ ά τ ω ν

τ ο υ Π ο ύ λ ε ϋ α ν α γ κ ά σ θ η κ α ν ν α π α ρ α δ ο θ ο ύ ν .

Και ο ι δ ύ ο ε π έ ζ η σ α ν τ ο υ π ο λ έ μ ο υ , ο Π ο ύ λ ε ϋ

μ ά λ ι σ τ α ε π έ σ τ ρ ε ψ ε στην Αγγλία το 1943 μ έ σ ω

π ρ ο γ ρ ά μ μ α τ ο ς α ν τ α λ λ α γ ή ς α ι χ μ α λ ώ τ ω ν .

Μ ε τ ά τ ο ν π ό λ ε μ ο μ ε β ά σ η τις μ α ρ τ υ ρ ί ε ς

τ ω ν δ ύ ο α ν δ ρ ώ ν ο Κνεχλάιν δ ι κ ά σ τ η κ ε α π ό

β ρ ε τ α ν ι κ ό σ τ ρ α τ ο δ ι κ ε ί ο , κ α τ α δ ι κ ά σ τ η κ ε σ ε

θ ά ν α τ ο και ε κ τ ε λ έ σ θ η κ ε μ ε α π α γ χ ο ν ι σ μ ό τον

Ι α ν ο υ ά ρ ι ο τ ο υ 1949. Κατά την δ ι ά ρ κ ε ι α της δί­

κης, π ρ ώ η ν σ υ ν ά δ ε λ φ ο ι τ ο υ Κνεχλάιν υ π ο σ τ ή ­

ρ ι ξ α ν ότι ο σ υ γ κ ε κ ρ ι μ έ ν ο ς α ξ ι ω μ α τ ι κ ό ς ήταν

α ν τ ι π α θ ή ς γ ε ν ι κ ά και ότι π ο λ λ ο ί α ξ ι ω μ α τ ι κ ο ί

Ο Φριτς Κνεχλάιν.

Υπεύθυνος για την εκτέλεση

περίπου εκατό Βρετανών

στρατιωτών στην γαλλική

κωμόπολη Λε Παραντί στις

27Μαΐου του 1940. Για την

πράξη του αυτή, μετά τον

πόλεμο καταδικάσθηκε σε

θάνατο από τους Βρετανούς

και απαγχονίσθηκε το 1949.

Εδώ ως Αντισυνταγματάρχης

στα τέλη του πολέμου.

Τεθωρακισμένο όχημα και

οπλίτες της Τότενκοπφ σε

γαλλική κωμόπολη.

τ η ς Τ ό τ ε ν κ ο π φ , ό τ α ν έ μ α θ α ν γ ια την ε κ τ έ λ ε σ η

τ ω ν α ι χ μ α λ ώ τ ω ν , ή θ ε λ α ν ν α π ρ ο κ α λ έ σ ο υ ν τον

Κνεχλάιν σε μ ο ν ο μ α χ ί α . Κάτι τέτοιο ό μ ω ς δ ε ν

σ υ ν έ β η . Για το θ έ μ α α υ τ ό ο έγκριτος σ υ γ γ ρ α ­

φ έ α ς Τζέραλντ Ράιτλίγκερ γ ρ ά φ ε ι : «Ο Κνεχλάιν

δεν ήταν συμπαθής στους συναδέλφους του αξι­

ωματικούς, οι οποίοι ήθελαν να τον προκαλέσουν

σε μονομαχία μετά από αυτή του την πράξη, η

οποία προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση. Από το

επιτελείο του Χέπνερ ήλθε διαταγή για ανάκρι­

ση. Τελικά ο Συνταγματάρχης Γκύντερ ντ'Αλκέν

έφθασε στο Λε Παραντίτην επομένη ως πολεμι­

κός ανταποκριτής του τμήματος προπαγάνδας

της Βέρμαχτ. Είδε τα πτώματα και του αναφέρ­

θηκε η διόλου πειστική δικαιολογία ότι οι σφαγι-

ασθέντες είχαν χρησιμοποιήσει σφαίρες ντουμ

- ντουμ. Αλλά οΆϊκε καθυστέρησε την ανάκριση.

Δεν υπήρξε στρατοδικείο για τον Φριτς Κνεχλά­

ιν... Τον Δεκέμβριο του 1944 ήταν διοικητής ενός

συντάγματος Νορβηγών εθελοντών Ες Ες στην

Κουρλάνδη και έλαβε τον Σταυρό των Ιπποτών

ως αντισυνταγματάρχης».

Ο Τ ζ ω ρ τ ζ Στάιν α ν α φ έ ρ ε ι : «Υπάρχουν απο­

δείξεις ότι έφεδροι, οι οποίοι απολύθηκαν από την

Τότενκοπφ μετά την ολοκλήρωση της εκστρατείας

στην Δύση διαμαρτυρήθηκαν για «άνανδρεςπρα-

κτικές». Όλοι οι άνδρες, οι οποίοι απολύθηκαν από

την μεραρχία είχαν αναγκασθεί να υπογράψουν

ένα όρκο σιωπής και συνεπώς αρνούνταν να συζη­

τήσουν αυτά στα οποία είχαν παραστεί μάρτυρες.

Αλλά μερικοίεζήτησαν να τοποθετηθούν σε άλλη

μονάδα σε περίπτωση, που ανακαλούνταν στην

ενεργό υπηρεσία. Άλλοι προχώρησαν παραπέρα

δηλώνοντας ότι εσκόπευαν να παραιτηθούν από

τα Ες Ες μετά τον πόλεμο. Ωα αποτέλεσμα αυτού ο

Αϊκε δέχθηκε σκληρή κριτική από το αρχηγείο των

Βάφφεν Ες Ες αλλά ξεπέρασε την καταιγίδα και η

όλη υπόθεση τελικά ξεχάσθηκε».

Ενώ α υ τ ά σ υ ν έ β α ι ν α ν στο Λε Παραντί, ά λ λ α

τ μ ή μ α τ α της Τ ό τ ε ν κ ο π φ σ υ ν έ χ ι σ α ν ν α π ιέζουν

τ ο υ ς Β ρ ε τ α ν ο ύ ς π ρ ο ς τ η ν κ α τ ε ύ θ υ ν σ η της

θ ά λ α σ σ α ς . Σ ύ μ φ ω ν α μ ε τον Άϊκε ο ι Βρετανοί

π ο λ ε μ ο ύ σ α ν υ π έ ρ ο χ α α λ λ ά μ ο ι ρ α ί α μέχρι ν α

σ κ ο τ ω θ ο ύ ν . Ό π ω ς μ α ρ τ υ ρ ο ύ ν π ά ν τ ω ς τ α στοι­

χεία έ π α ι ρ ν α ν μαζί τους ό σ ο υ ς π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο υ ς

Γερμανούς μ π ο ρ ο ύ σ α ν .

Προς την κατεύθυνση τ ο υ Μ ε ρ β ί λ , κ ι ν ή θ η κ ε

και το Ντόιτσλαντ, ε υ ρ ι σ κ ό μ ε ν ο σ τ α δεξιά τ ο υ

κ υ ρ ί ο υ ό γ κ ο υ της SS-VD έχοντας ε κ α τ έ ρ ω θ ε ν

α υ τ ο ύ τ η ν 3 η Τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν η Μ ε ρ α ρ χ ί α και

την Τ ό τ ε ν κ ο π φ . Τ α π ρ ο π ο ρ ε υ ό μ ε ν α γ ε ρ μ α ν ι κ ά

ά ρ μ α τ α δεν επέτυχαν την α ν α μ ε ν ό μ ε ν η π ρ ο ώ ­

θ η σ η , συναντώντας ισχυρή αντ ίσταση έ ξ ω α π ό

το Μ ε ρ β ί λ . Το Ντόιτσλαντ π ρ ο χ ώ ρ η σ ε π ε ρ ι σ σ ό ­

τερο α π ό κάθε ά λ λ η μ ο ν ά δ α σε αυτόν τον τομέα

του μ ε τ ώ π ο υ α λ λ ά φ θ ά ν ο ν τ α ς στο κανάλι τ ο υ

Λυς, μεταξύ Μ ε ρ β ί λ και Εσταίρτο μ ε σ η μ έ ρ ι της

27ης Μ α ί ο υ σ υ ν ά ν τ η σ ε επίσης ισχυρή αντίστα­

σ η . Οι ά ν δ ρ ε ς τ ο υ Στάινερ δεν π τ ο ή θ η κ α ν και με

τ ο λ μ η ρ ή έ φ ο δ ο του III Τάγματος με την υ π ο σ τ ή ­

ριξη δ ύ ο π υ ρ ο β ο λ α ρ χ ι ώ ν π ε δ ι ν ο ύ π υ ρ ο β ο λ ι κ ο ύ

κ α τ ά φ ε ρ α ν ν α δ η μ ι ο υ ρ γ ή σ ο υ ν π ρ ο γ ε φ ύ ρ ω ­

μα στην α π έ ν α ν τ ι ό χ θ η μ έ σ α σε λίγες ώ ρ ε ς . Η

θ έ σ η ό μ ω ς ήταν ε υ ά λ ω τ η π λ ε υ ρ ι κ ά γιατί στα

α ρ ι σ τ ε ρ ά ο ι Βρετανοί κατείχαν α κ ό μ η τις κ ω ­

μοπόλε ις Εσταίρ και Λεστρέμ και η Τ ό τ ε ν κ ο π φ

εβρισκόταν α κ ό μ η π ο λ ύ π ί σ ω έχοντας εμπλακεί

στο Μπετύν. Στα δεξιά οι Βρετανοί κ ρ α τ ο ύ σ α ν

α κ ό μ η τ ο Μ ε ρ β ί λ , κ α θ ώ ς τ α π ρ ο π ο ρ ε υ ό μ ε ν α

τ μ ή μ α τ α της 3ης Τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν η ς Μ ε ρ α ρ χ ί α ς

είχαν κ α θ η λ ω θ ε ί νοτ ίως της π ό λ η ς .

Η α ν τ ε π ί θ ε σ η , π ο υ ε ξ α π έ λ υ σ α ν ο ι Βρετα­

ν ο ί α π ε ι λ ο ύ σ ε ν α ε ξ ο υ δ ε τ ε ρ ώ σ ε ι τ ο π ρ ο γ ε ­

φ ύ ρ ω μ α της Ντόιτσλαντ κ α θ ώ ς ο ι ά ν δ ρ ε ς τ ο υ

μ η χ α ν ι κ ο ύ δ ε ν ε ίχαν α κ ό μ η ο λ ο κ λ η ρ ώ σ ε ι τ α

α π α ρ α ί τ η τ α έ ρ γ α γ ι α ν α π ε ρ ά σ ο υ ν α π έ ν α ν τ ι

τ α β α ρ έ α ό π λ α . Ο ι ά ν δ ρ ε ς σ τ ο π ρ ο γ ε φ ύ ρ ω ­

μ α δ έ χ θ η κ α ν την ε π ί θ ε σ η ε ί κ ο σ ι β ρ ε τ α ν ι κ ώ ν

α ρ μ ά τ ω ν , χ ω ρ ί ς ν α δ ι α θ έ τ ο υ ν α ν τ ι α ρ μ α τ ι κ ό

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

ε ξ ο π λ ι σ μ ό . Π α ρ ' ό λ α α υ τ ά ε π έ δ ε ι ξ α ν τον γ ν ω ­

στό π α ρ ά λ ο γ ο ζ ή λ ο . Ένας ν ε α ρ ό ς α ξ ι ω μ α τ ι κ ό ς

π α ρ έ μ ε ι ν ε στην θ έ σ η τ ο υ ρίχνοντας χ ε ι ρ ο β ο μ ­

βίδες σ τ α ε χ θ ρ ι κ ά ά ρ μ α τ α , μέχρι π ο υ α υ τ ά πέ­

ρ α σ α ν α π ό π ά ν ω τ ο υ . Ένας α π ό τ ο υ ς οπλίτες

τ ο υ π ή δ η ξ ε ε π ά ν ω σ τ ο ά ρ μ α και π ρ ο σ π ά θ η σ ε

και α υ τ ό ς μ ε χ ε ι ρ ο β ο μ β ί δ ε ς ν α τ ο ε ξ ο υ δ ε τ ε ­

ρ ώ σ ε ι α λ λ ά σ κ ο τ ώ θ η κ ε α π ό τ α π υ ρ ά ά λ λ ο υ

ά ρ μ α τ ο ς . Κανείς ο π λ ί τ η ς τ ο υ Ντόιτσλαντ δ ε ν

έδε ιχνε δ ι α τ ε θ ε ι μ έ ν ο ς ν α υ π ο χ ω ρ ή σ ε ι α λ λ ά

αντ ιμετώπιζαν τα βρετανικά ά ρ μ α τ α εξ ε π α φ ή ς

μ ε α τ ο μ ι κ ά τ υ φ έ κ ι α και π ο λ υ β ό λ α μέχρι π ο υ

έ π ε φ τ α ν ν ε κ ρ ο ί α π ό τ α π υ ρ ά τους ή σ υ ν θ λ ί β ο ­

νταν κ ά τ ω α π ό τις ερπύστριες.

Η μ ά χ η α υ τ ή είναι χ α ρ α κ τ η ρ ι σ τ ι κ ή τ ο υ π ο ­

λ ε μ ι κ ο ύ ή θ ο υ ς τ ω ν Β ά φ φ ε ν Ες Ες. Α υ τ ο θ υ σ ί α

π έ ρ α α π ό τ η ν λ ο γ ι κ ή . Α ν α μ φ ι σ β ή τ η τ α σ τ η ν

δ ι ά ρ κ ε ι α τ ο υ Β ' Π α γ κ ο σ μ ί ο υ Π ο λ έ μ ο υ τ έ τ ο ι α

π ο λ ε μ ι κ ή σ υ μ π ε ρ ι φ ο ρ ά θ α ε π ε δ ε ί κ ν υ α ν μ ο ν ά ­

δες ό λ ω ν τ ω ν ε μ π ο λ έ μ ω ν α λ λ ά γ ια τ α Β ά φ φ ε ν

Ες Ες αυτό θα ήταν ο κανόνας.

Κ α θ ώ ς λ ο ι π ό ν τ α π ρ ά γ μ α τ α δεν φ α ί ν ο ν τ α ν

ε υ ο ί ω ν α γι' αυτούς ε μ φ α ν ί σ θ η κ ε ο Αντιαρματι­

κός Λόχος τηςΤότενκοπφ, ο οποίος κατάφερε να

α ν α κ ό ψ ε ι τ η ν βρεταν ική ε π ί θ ε σ η . Τ α γ ε ρ μ α ν ι κ ά

τ μ ή μ α τ α δεν ήταν σε θ έ σ η π ά ν τ ω ς να επιχειρή­

σ ο υ ν κ α τ α δ ί ω ξ η τ ω ν σ υ μ π τ υ σ σ ο μ έ ν ω ν σ υ μ μ α ­

χικών δυνάμεων, γιατί το βρετανικό π υ ρ ο β ο λ ι κ ό

συνέχιζε την έ ν τ ο ν η δ ρ α σ τ η ρ ι ό τ η τ α του. Έτσι

ο κύριος όγκος τ ω ν β ρ ε τ α ν ι κ ώ ν δ υ ν ά μ ε ω ν και

τ μ ή μ α τ α της 1 ης Γαλλικής Στρατιάς κ α τ ά φ ε ρ α ν

ν α α π ο μ α κ ρ υ ν θ ο ύ ν π έ ρ α α π ό τον π ο τ α μ ό Λυς.

Β ο ρ ε ι ό τ ε ρ α , η Λ α ϊ μ π σ τ α ν τ ά ρ τ ε σ υ ν έ χ ι σ ε

την π ρ ο έ λ α σ η π ρ ο ς την Δ ο υ ν κ έ ρ κ η μ ε ρ υ θ μ ό ,

π ο υ δεν ι κ α ν ο π ο ι ο ύ σ ε τον Ντήτριχ, κ α θ ώ ς τ α

β ρ ε τ α ν ι κ ά τ μ ή μ α τ α π ρ ο έ β α λ α ν η ρ ω ι κ ή αντί­

σ τ α σ η γ ια ν α κ α θ υ σ τ ε ρ ή σ ο υ ν τους Γερμανούς.

Οι Βρετανοί φ α ν τ ά ρ ο ι δεν π ο λ ε μ ο ύ σ α ν γ ια να

κ ε ρ δ ί σ ο υ ν μια μ ά χ η της ο π ο ί α ς το α π ο τ έ λ ε σ μ α

ήταν π ρ ο δ ι α γ ε γ ρ α μ μ έ ν ο π ρ ι ν κ α ν αυτοί αρχί­

σει. Π ο λ ε μ ο ύ σ α ν γ ια ν α δ ώ σ ο υ ν τ η ν ε υ κ α ι ρ ί α

στους ίδ ιους και σ ε ό σ ο τ ο δ υ ν α τ ό ν π ε ρ ι σ σ ό ­

τερους σ υ ν α δ έ λ φ ο υ ς τους ν α α π ο φ ύ γ ο υ ν την

γ ε ρ μ α ν ι κ ή α ι χ μ α λ ω σ ί α και ν α γ υ ρ ί σ ο υ ν σ τ η ν

π α τ ρ ί δ α τους. «Live a n d f i g h t a n o t h e r day»,

ό π ω ς λέει και ένα αγγλικό ρητό.

Στο ξ ε κ ί ν η μ α της νέας επ ίθεσης στις 27 Μ α ­

ΐου, η Λαϊμπσταντάρτε σ υ ν ά ν τ η σ ε ισχυρή αντί­

σ τ α σ η στην π ε ρ ι ο χ ή της Μ π ο λ α ζ έ λ και ταυτό­

χ ρ ο ν α β ρ έ θ η κ ε π λ ε υ ρ ι κ ά εκτεθειμένη, γιατί το

Γκρος Ντόιτσλαντ, το ο π ο ί ο κινείτο π α ρ ά λ λ η λ α

σ υ ν α ν τ ο ύ σ ε α κ ό μ η μεγαλύτερες δυσκολίες. Σε

έ ν α α ξ ι ο σ η μ ε ί ω τ ο ε π ε ι σ ό δ ι ο στις 28 Μαΐου, ο

Ντήτριχ, π ο υ σ υ μ π τ ω μ α τ ι κ ά είχε τ α γ ε ν έ θ λ ι α

τ ο υ ε κ ε ί ν η τ η ν η μ έ ρ α , κα ι ο υ π α σ π ι σ τ ή ς τ ο υ

Υπολοχαγός Μ α ξ Βύνσχε κ ινδύνευσαν να κ α ο ύ ν

ζ ω ν τ α ν ο ί , ό τ α ν ε κ τ ε λ ώ ν τ α ς α ν α γ ν ώ ρ ι σ η στις

π ρ ώ τ ε ς γ ρ α μ μ έ ς , στην π ε ρ ι ο χ ή τ ο υ Εσκεμπέκ,

τ ο ό χ η μ α τ ο υ ς δ έ χ θ η κ ε σ φ ο δ ρ ή ε π ί θ ε σ η και

α ν ε φ λ έ γ η . Ο ι δ ύ ο ά ν δ ρ ε ς α ν α γ κ ά σ θ η κ α ν ν α

π α ρ α μ ε ί ν ο υ ν γ ι α ώ ρ ε ς κ α λ υ μ μ έ ν ο ι σ ε α ρ δ ε υ ­

τ ι κ ό χαντάκ ι , κ α θ ώ ς ο ι π ρ ο σ π ά θ ε ι ε ς δ ύ ο λ ό ­

χ ω ν τ ο υ συντάγματος ν α τους α π ο δ ε σ μ ε ύ σ ο υ ν

α π έ τ υ χ α ν . Χ ρ ε ι ά σ θ η κ ε τ ε λ ι κ ά σ υ ν δ υ α σ μ έ ν η

π ρ ο σ π ά θ ε ι α τάγματος υ π ό τον Βίλχελμ Μ ό ν κ ε

μ ε υ π ο σ τ ή ρ ι ξ η α ρ μ ά τ ω ν και τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν ω ν

ο χ η μ ά τ ω ν για να α π ε γ κ λ ω β ι σ θ ο ύ ν μετά α π ό πε­

ρ ί π ο υ τεσσερισήμισ ι ώρες. Οι άνδρες, ο ι ο π ο ί ο ι

είχαν π ρ ο κ α λ έ σ ε ι τον θ α ν ά σ ι μ ο κ ί ν δ υ ν ο στον

δ ι ο ι κ η τ ή της Λ α ϊ μ π σ τ α ν τ ά ρ τ ε α ν ή κ α ν στο Σύ­

ν τ α γ μ α «Γκλωστερσάιρ». Καθώς τ α π ρ ο π ο ρ ε υ ­

ό μ ε ν α τ μ ή μ α τ α της Σ ω μ α τ ο φ υ λ α κ ή ς συνέχιζαν

την π ρ ο σ π ά θ ε ι α ν α φ θ ά σ ο υ ν στο Γουορμούντ,

γεγονός π ο υ θ α τους έδινε την δυνατότητα ν α

α π ο κ ό ψ ο υ ν σ η μ α ν τ ι κ έ ς βρεταν ικές δ υ ν ά μ ε ι ς

σ υ ν ά ν τ η σ α ν ι σ χ υ ρ ή α ν τ ί σ τ α σ η α π ό βρεταν ι­

κ ό τ μ ή μ α δ ύ ν α μ η ς π ε ρ ί π ο υ 100 α ν δ ρ ώ ν , π ο υ

α ν ή κ α ν σ τ ο Σ ύ ν τ α γ μ α «Ρόιαλ Γ ο υ ο ρ ι κ σ ά ι ρ » .

Ό τ α ν τους τ ε λ ε ί ω σ α ν τ α π υ ρ ο μ α χ ι κ ά ο ι Βρε­

τανοί π α ρ α δ ό θ η κ α ν α λ λ ά ο ι ά ν δ ρ ε ς τ ο υ λ ό χ ο υ

τ ω ν Ες Ες, στους ο π ο ί ο υ ς είχαν π α ρ α δ ο θ ε ί , τους

σ κ ό τ ω σ α ν . Α ρ χ ι κ ά τους σ υ γ κ έ ν τ ρ ω σ α ν σε ένα

σ τ ά β λ ο και τους έριξαν χ ε ι ρ ο β ο μ β ί δ ε ς και μετά

ό σ ο υ ς είχαν επιζήσει τους εκτέλεσαν σε πεντά­

δες. Στο τέλος έριξαν ξ α ν ά χ ε ι ρ ο β ο μ β ί δ ε ς στον

σ τ ά β λ ο γ ι α ν α α π ο τ ε λ ε ι ώ σ ο υ ν ό σ ο υ ς α π έ μ ε ­

ν α ν α κ ό μ η μ έ σ α . Τελικά ό μ ω ς δ ε ν κ α τ ά φ ε ρ α ν

ν α τ ο υ ς σ κ ο τ ώ σ ο υ ν ό λ ο υ ς , ό π ω ς π ρ ο φ α ν ώ ς

είχαν σ κ ο π ό . Ένας α π ό τους 14 επιζώντες ήταν

ο σ τ ρ α τ ι ώ τ η ς Ά λ μ π ε ρ τ Έβανς, ο ο π ο ί ο ς συνε­

λ ή φ θ η α ι χ μ ά λ ω τ ο ς α π ό τον Γερμανικό Στρατό

α λ λ ά επέστρεψε στην Αγγλία το 1943 μετά α π ό

α ν τ α λ λ α γ ή α ι χ μ α λ ώ τ ω ν και α π ε κ ά λ υ ψ ε τ η ν

ε γ κ λ η μ α τ ι κ ή ενέργεια. Το 1973 ένας α π ό τους

επιζώντες α ν α γ ν ώ ρ ι σ ε τον Ντήτριχ ως ένα α π ό

τους εκτελεστές α λ λ ά εκείνη την η μ έ ρ α αυτός

την είχε π ε ρ ά σ ε ι α π ο κ λ ε ι σ μ έ ν ο ς στο α ρ δ ε υ τ ι κ ό

χαντάκι. Είναι ό μ ω ς π ι θ α ν ό ν να έλαβε γ ν ώ σ η του

Αφήνοντας πίσω τους το

πτώμα ενός Βρετανού

στρατιώτη, άνδρες της

SS-VTπροχωρούν στους

δρόμους μίας γαλλικής

κωμόπολης.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Σε αναγνώριση

της συμβολής της

Λαϊμπσταντάρτε στην

εκστρατεία στην Γαλλία και

τις Κάτω Χώρες, ο Χίτλερ

αποφάσισε να της απονείμει

ένα νέο λάβαρο. Εδώ μία

σκηνή από την τελετή

παράδοσης στο Μετζ.

σ υ μ β ά ν τ ο ς α ρ γ ό τ ε ρ α . Ως βασικός ύ π ο π τ ο ς της

διαταγής εκτέλεσης των α ι χ μ α λ ώ τ ω ν θ ε ω ρ ή θ η ­

κε ο Μ ό ν κ ε α λ λ ά αυτός παρέμεινε κρατούμενος

τ ω ν Σ ο β ι ε τ ι κ ώ ν μέχρι τον Ο κ τ ώ β ρ ι ο τ ο υ 1955

και δεν δ ι κ ά σ τ η κ ε για το έ γ κ λ η μ α γ ια το ο π ο ί ο

φ έ ρ ο ν τ α ν ως υπεύθηνος. Ο ίδιος, ο ο π ο ί ο ς στην

συνέχε ια έζησε δ ι α τ η ρ ώ ν τ α ς χ α μ η λ ό π ρ ο φ ί λ ,

α ρ ν ή θ η κ ε μεταπολεμικά ν α δ ώ σ ε ι ο π ο ι α δ ή π ο τ ε

π λ η ρ ο φ ο ρ ί α για το σ υ μ β ά ν . Στην δεκαετ ία τ ο υ

1980 Άγγλος βουλευτής π ρ ο σ π ά θ η σ ε ν α ανοί­

ξει την υ π ό θ ε σ η α λ λ ά η γ ε ρ μ α ν ι κ ή δ ι κ α ι ο σ ύ ν η

α π ο φ ά σ ι σ ε ότι δεν υ π ή ρ χ α ν ε π α ρ κ ή στοιχε ία

για να ξεκινήσει δ ι κ α σ τ ι κ ή δ ιαδ ικασία. Ο Μ ό ν κ ε

ήταν α π ό τους μ α κ ρ ο β ι ό τ ε ρ ο υ ς ανώτατους αξι­

ω μ α τ ι κ ο ύ ς τ ω ν Β ά φ φ ε ν Ες Ες. Πέθανε σε ηλ ικ ία

90 ετών στις 6 Α υ γ ο ύ σ τ ο υ τ ο υ 2 0 0 1 .

Στις 28 Μ α ί ο υ , έχοντας τοποθετηθεί στο κέ­

ν τ ρ ο τ ο υ XVI Σ ώ μ α τ ο ς , η Τ ό τ ε ν κ ο π φ η γ ή θ η κ ε

της νέας επιθετ ικής π ρ ο σ π ά θ ε ι α ς τ ο υ Χέπνερ.

Η α ν τ ί σ τ α σ η τ ω ν Β ρ ε τ α ν ώ ν ήταν λ υ σ σ ώ δ η ς ,

ο ι σ υ μ π λ ο κ έ ς άγριες, συχνά σ ώ μ α με σ ώ μ α και

π ρ ο ς το μεσημέρι η ο ρ μ ή τ ω ν α ν δ ρ ώ ν του Άϊκε

άρχισε να ξεθυμαίνει. Μάλιστα π ρ ο ς το απόγευ­

μ α υ π ο χ ρ ε ώ θ η κ α ν ν α σ τ α μ α τ ή σ ο υ ν ε ν τ ε λ ώ ς

την π ρ ο ώ θ η σ η τους και να α μ υ ν θ ο ύ ν εναντίον

α π ο φ α σ ι σ μ έ ν ω ν βρετανικών αντεπιθέσεων. Την

ε π ο μ έ ν η η Τ ό τ ε ν κ ο π φ ε π α ν έ λ α β ε την ε π ί θ ε σ η

και α υ τ ή την φ ο ρ ά τ α α π ο τ ε λ έ σ μ α τ α ήταν κα­

λύτερα, κ α θ ώ ς οι Βρετανοί άρχισαν σταδιακά να

υποχωρούν. Ο Στρατηγός Χοτ διέταξε την Τότεν­

κ ο π φ να συνεχίσει την καταδίωξη, δ ιατηρώντας

την ε π α φ ή με τον εχθρό α λ λ ά κ α θ ώ ς οι δυνάμεις

της συγκεντρώνονταν για να ξεκινήσουν την νέα

π ρ ο σ π ά θ ε ι α , το βρετανικό π υ ρ ο β ο λ ι κ ό με εύστο­

χα π υ ρ ά τις ανάγκασε να δ ι α λ υ θ ο ύ ν και να ανα­

ζητήσουν κ ά λ υ ψ η . Οι συνεχείς αιτήσεις του Άϊκε

για ε π έ μ β α σ η της Λ ο υ φ τ β ά φ φ ε ε ι σ α κ ο ύ σ θ η κ α ν

αρκετά αργότερα και μ ό ν ο τότε η μεραρχία μ π ό ­

ρεσε να συνεχίσει την κ ίνηση της προς τα βόρεια.

Λίγο αργότερα α π ό την ΟΚΗ ήλθε διαταγή, π ο υ

όριζε στο XVI Σ ώ μ α να σταματήσει την π ρ ο έ λ α ­

ση του. Παρόμοιες διαταγές έλαβαν και οι άλλοι

μεγάλοι σχηματισμοί, στους οποίους υπάγονταν

η SS-VD και η Λαϊμπσταντάρτε.

Ο Χίτλερ ουσιαστικά θα άφηνε τον κύριο όγκο

του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος (περί­

π ο υ 200.000 άνδρες) και μαζί με αυτούς α κ ό μ η

140.000 Γάλλους και Βέλγους να δ ι α φ ύ γ ο υ ν με

α σ φ ά λ ε ι α . Οι Γερμανοί είχαν κερδίσει αυτή την

μάχη α λ λ ά δεν είχαν κατακτήσει την ν ίκη.

Στις 30 Μαΐου, η Λαϊμπσταντάρτε και η SS-

V D α π ο σ ύ ρ θ η κ α ν γ ι α ο λ ι γ ο ή μ ε ρ η α ν ά π α υ σ η

και α ν α σ υ γ κ ρ ό τ η σ η . Στην Τ ό τ ε ν κ ο π φ ανατέ­

θ η κ α ν κ α θ ή κ ο ν τ α φ ρ ο ύ ρ η σ η ς τ ω ν α κ τ ώ ν στην

π ε ρ ι ο χ ή της Β ο υ λ ώ ν η ς , ό π ο υ ο ι ά ν δ ρ ε ς της

επέδειξαν ά ψ ο γ η σ υ μ π ε ρ ι φ ο ρ ά . Πριν την ε π α -

ν ε μ π λ ο κ ή στις εχθροπραξίες, ήταν α π α ρ α ί τ η τ η

η α ν α π λ ή ρ ω σ η τ ω ν α π ω λ ε ι ώ ν και η σ υ ν τ ή ρ η ­

σ η τ ω ν ο χ η μ ά τ ω ν . Μ έ χ ρ ι ε κ ε ί ν ο τ ο σ η μ ε ί ο ο ι

α π ώ λ ε ι ε ς γ ια τους πολεμιστές τ ο υ Χίτλερ ανέρ­

χονταν σε π ε ρ ί π ο υ 3.400 ν ε κ ρ ο ύ ς και τ ρ α υ μ α ­

τίες, κ α θ ώ ς και π ά λ ι , ό π ω ς και σ τ η ν Π ο λ ω ν ί α ,

οι μαχητές της Μ α ύ ρ η ς Τάξης, ε ιδ ικά αυτοί της

Τ ό τ ε ν κ ο π φ , η ο π ο ί α είχε απώλειες 1400 α ν δ ρ ώ ν

με εννέα ημέρες λ ιγότερο στην π ρ ώ τ η γ ρ α μ μ ή ,

είχαν επιδείξει π λ ή ρ η π ε ρ ι φ ρ ό ν η σ η σε β α σ ι κ ά

μέτρα π ρ ο φ ύ λ α ξ η ς . Οι ενισχύσεις (270 για την

Λαϊμπστανάρτε, 2020 για την SS-VD και 1140 για

την Τ ό τ ε ν κ ο π φ ) δεν ά ρ γ η σ α ν ν α φ θ ά σ ο υ ν και

στις 5 Ιουν ίου οι μ ο ν ά δ ε ς ήταν και π ά λ ι α ρ ι θ μ η ­

τικά πλήρεις. Πρέπει π ά ν τ ω ς να σημε ιωθεί ότι το

υ ψ η λ ό π ο σ ο σ τ ό α π ω λ ε ι ώ ν σε αξιωματικούς είχε

α ν α γ κ ά σ ε ι τον Χ ί μ μ λ ε ρ να στείλει στην Γαλλία

νεαρούς δ ο κ ί μ ο υ ς αξ ιωματικούς α π ό τις σχολές,

π ρ ι ν καν αυτοί ο λ ο κ λ η ρ ώ σ ο υ ν την ε κ π α ί δ ε υ σ η

τους. Οι SS-VT και Λ α ϊ μ π σ τ α ν τ ά ρ τ ε ξ ε κ ί ν η σ α ν

την π ρ ο έ λ α σ η τους π ρ ο ς το Παρίσι, υπαγόμενες

στο Τ ε θ ω ρ α κ ι σ μ έ ν ο Σ υ γ κ ρ ό τ η μ α Κλάιστ.

Τα Βάφφεν Ες Ες στην Γαλλία Δεύτερη φάση

Τ ο σ χ έ δ ι ο κ α τ ά λ η ψ η ς της Γαλλίας π ρ ο έ ­

β λ ε π ε τ η ν κ ί ν η σ η τ ω ν τ ρ ι ώ ν Σ υ γ κ ρ ο τ η μ ά τ ω ν

Στρατ ιών σε τρ ία σ κ έ λ η . Β ο ρ ε ί ω ς της Ρεμς, το

Σ υ γ κ ρ ό τ η μ α Στρατ ιών Β κ ι ν ή θ η κ ε π ρ ώ τ ο στις

5 Ι ο υ ν ί ο υ μ ε τ α ξ ύ της α κ τ ή ς και τ ο υ π ο τ α μ ο ύ

Αισν. Τέσσερις ημέρες α ρ γ ό τ ε ρ α α κ ο λ ο ύ θ η σ ε

το Σ υ γ κ ρ ό τ η μ α Στρατιών Α, κ ι ν ο ύ μ ε ν ο στα αρι­

σ τ ε ρ ά τ ο υ Β. Οι σ υ γ κ ε ν τ ρ ω μ έ ν ε ς στην Γραμμή

Μ α ζ ι ν ό γ α λ λ ι κ έ ς δ υ ν ά μ ε ι ς α ν α γ κ ά σ θ η κ α ν ν α

σ τ ρ έ ψ ο υ ν τ η ν π ρ ο σ ο χ ή τους π ρ ο ς τ ο σ ι δ ε ρ ό ­

φ ρ α κ τ ο κ ύ μ α , τ ο ο π ο ί ο ερχόταν α π ό τ α δυτι­

κ ά , ο π ό τ ε ο ι δ υ ν ά μ ε ι ς τ ο υ Σ υ γ κ ρ ο τ ή μ α τ ο ς Γ

π έ ρ α σ α ν τ α σ ύ ν ο ρ α . Τ ο α π ο τ έ λ ε σ μ α ήταν δ ύ ο

Γαλλικά Σ υ γ κ ρ ο τ ή μ α τ α Σ τ ρ α τ ι ώ ν ν α β ρ ε θ ο ύ ν

α ν ά μ ε σ α σ ε δ ύ ο π υ ρ ά . Ο Γ α λ λ ι κ ό ς Σ τ ρ α τ ό ς

είχε α κ ό μ η εξήντα μ ε ρ α ρ χ ί ε ς ν ο τ ί ω ς τ ο υ Σ ο μ

α λ λ ά δεν διέθετε τ α μ έ σ α για ν α αντ ιμετωπίσε ι

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

τις επιδρομές της Λουφτβάφφε. Η αμυντική

γραμμή, που προσπάθησε να οργανώσει κατά

μήκος του ποταμού ο Στρατηγός Βεϋγκάν δεν

στάθηκε ικανή να εμποδίσει τους εισβολείς.

Στις 4 Ιουνίου το πυροβολικό της SS-VD

μπήκε πρώτο στην μάχη συμμετέχοντας στην

μονομαχία μεταξύ των πυροβολικών των δύο

πλευρών. Η μεραρχία του Χάουσσερ, ως τμήμα

του Τεθωρακισμένου Συγκροτήματος Κλάιοττου

Β Συγκροτήματος Στρατιών διάβηκε τον ποταμό

Σομ στις 6 Ιουνίου χωρίς να συναντήσει ιδιαίτερα

προβλήματα αλλά πλησιάζοντας προς την γαλλι­

κή πρωτεύουσα η αντίσταση εντάθηκε. Μία ημέ­

ρα πριν την έναρξη της β' φάσης της επιχείρησης

για την κατάληψη της Γαλλίας η μεραρχία δέχθη­

κε επίθεση από το γαλλικό πυροβολικό, η οποία

δεν είχε ιδιαίτερα αποτελέσματα.Την επομένη οι

γρεναδιέροι και οι πυροβολητές της SS-VD ήταν

απλώς ακόμη πιο αποφασισμένοι στις κινήσεις

τους. Καθώς όμως πλησίαζαν προς τον ποταμό

Αισνστην βορειοδυτική Γαλλία τα προπορευόμε­

να τμήματα της μεραρχίας άρχισαν να δέχονται

σφοδρό πυρ από γαλλικές δυνάμεις, οι οποίες

έδειχναν αποφασισμένες να προβάλουν ισχυρή

αντίσταση. Το Ντερ Φύρερ με την υποστήριξη

του μεραρχιακού πυροβολικού κατάφερε να δη­

μιουργήσει ένα προσωρινό προγεφύρωμα αλλά

τα γαλλικά πυρά εντάθηκαν ακόμη περισσότερο.

Έτσι οι άνδρες της SS-VD αναγκάσθηκαν να υπο­

χωρήσουν πίσω από τον Σομ και να αναζητήσουν

σημεία προς τα ανατολικά, όπου η γαλλική άμυ­

να θα ήταν ασθενέστερη. Αυτό ήταν τμήμα του

ευρύτερου ελιγμού του Συγκροτήματος Κλάιστ,

το οποίο αντιμετωπίζοντας αναπάντεχα ισχυρή

αντίσταση από τους Γάλλους είχε απολέσει το

30% των αρμάτων του.

Στις 9 Ιουνίου η Λαϊμπσταντάρτε αποσπά­

σθηκε στο XLIV Σώμα και διατάχθηκε να κινη­

θεί προς την περιοχή του Σατώ Τιερύ. Στις 10

Ιουνίου η γαλλική κυβέρνηση εγκατέλειψε το

Παρίσι και δύο ημέρες αυτό κηρύχθηκε ανοχύ­

ρωτη πόλη. Οι Γάλλοι οργάνωσαν νέα γραμμή

άμυνας νοτίως της πρωτεύουσας τους. Στις 12

Ιουνίου το Σύνταγμα του Ντήτριχ διάβηκε τον

ποταμό Μάρνη στο Σατώ Τιερύ και την ίδια

ημέρα επανήλθε στην πρώτη γραμμή και ηΤό-

τενκοπφ, η οποία ήδη είχε μεταφερθεί από την

Βουλώνη και τοποθετήθηκε στο Συγκρότημα

Κλάιστ. Κατά την πορεία τους προς τα νότια οι

σωματοφύλακες του Χίτλερ συνάντησαν σπο­

ραδική μόνο αντίσταση καθώς οι περισσότεροι

Γάλλοι στρατιώτες αποκαρδιωμένοι δεν είχαν

πλέον κουράγιο να πολεμήσουν. Μετά την διά­

βαση του Μάρνη η Λαϊμπσταντάρτε τέθηκε και

πάλι υπό τον έλεγχο του Συγκροτήματος Κλά­

ιστ. Στις 13 Ιουνίου οι Γερμανοί μπήκαν στην

γαλλική πρωτεύουσα. Σκοπός του Χίτλερ ήταν

φυσικά όχι απλώς να μπουν τα στρατεύματα

του στο Παρίσι αλλά να εμποδίσει τους Γάλλους

να συνεχίσουν την αντίσταση τους νοτίως αυ­

τού. Διέταξε συνεπώς την επίμονη καταδίωξη

των γαλλικών δυνάμεων με σκοπό τον πλήρη

αφανισμό του Γαλλικού Στρατού.

Την περίοδο αυτή η Λαϊμπσταντάρτε, χω­

ρίς να έχει σαφή εντολή από πουθενά γι'αυτό

εβρισκόταν πάντοτε στην προπορεία του Συ­

γκροτήματος Κλάιστ, ενώ οι δύο μηχανοκίνητες

μεραρχίες ακολουθούσαν τα τεθωρακισμένα

τμήματα, διασφαλίζοντας τα πλευρά του συ­

γκροτήματος, εμπλεκόμενες σε σποραδικές

συγκρούσεις, μικρής κατά κανόνα έκτασης και

διάρκειας, ασχολούμενες περισσότερο με την

περισυλλογή αιχμαλώτων.

Στις 9 Ιουνίου έλαβε το βάπτισμα του πυρός

και η Πολιτσάι ως τμήμα του Α'Συγκροτήματος

Στρατιών, διαβαίνοντας τον ποταμό Αισν και

το κανάλι των Αρδεννών μετά από σκληρές

μάχες με γαλλικές δυνάμεις. Το βράδυ της 10ης

Ιουνίου το 1 ο Σύνταγμα της μεραρχίας και τμή­

ματα του 2ου επιτέθηκαν στην δασώδη περι­

οχή με τελικό σκοπό την κατάληψη της πόλης

Βονκ. Αρχικά οι στρατιώτες-αστυνομικοί ση­

μείωσαν σημαντικά εδαφικά κέρδη αλλά μετά

από αντεπίθεση γαλλικών τεθωρακισμένων

δυνάμεων αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν.

Τρεις φορές συνολικά οι Γερμανοί απώθησαν

τους Γάλλους αλλά κάθε φορά η αναποτελε­

σματικότητα των αντιαρματικών τους, τους

ανάγκασε να εγκαταλείψουν τις κερδισμένες

θέσεις. Στην διάρκεια της νύχτας τελικά το 2ο

Σύνταγμα κατέλαβε την πόλη, καθώς οι Γάλλοι

υποχώρησαν από την περιοχή.

Στην συνέχεια η μεραρχία διατάχθηκε να κι­

νηθεί προς το δάσος του Αργκόν. Συγκρούσθη­

κε με γαλλικές δυνάμεις στην περιοχή της πό­

λης Λες Ιλέτ, οι οποίες προσπάθησαν με πείσμα

να ανακόψουν την γερμανική προέλαση. Σε

πολλές περιπτώσεις υπήρξαν συμπλοκές σώμα

Μεταφορά τραυματία.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Ο Χίμμλερ συγχαίρει τον

Πάονλ Χάονσσερ και τον

Βέρνερ Όστεντορφ μετά

την ολοκλήρωση των

επιχειρήσεων στην Γαλλία.

με σώμα αλλά πάντοτε οι Γάλλοι πολεμούσαν

με την πλάτη στον τοίχο, μη πιστεύοντας ουσι­

αστικά ότι θα μπορούσαν να αλλάξουν την ροή

των γεγονότων. Τελικά οι Γερμανοί κατέλαβαν

και αυτή την πόλη. Για λίγες ημέρες ακόμη η

μεραρχία συνέχισε να καλύπτει την αριστερή

πλευρά του Συγκροτήματος Γ αλλά δεν υπήρ­

ξαν περιπτώσεις επαφής με τον εχθρό.

Στις 20 Ιουνίου η μεραρχία αποτραβήχθηκε

από την πρώτη γραμμή και τέθηκε πάλι σε εφε­

δρεία. Σε δύο μόνο σοβαρές εμπλοκές με τον

εχθρό υπέστη απώλειες 132 νεκρούς, 527 τραυ­

ματίες και 45 αγνοούμενους, απολογισμός κάθε

άλλο παρά ικανοποιητικός. Το προσωπικό της

πάντως είχε μία σταθερά καλή απόδοση και οι

απώλειες ήταν αποτέλεσμα της ελλιπούς εκπαί­

δευσης και του χαμηλής ποιότητας εξοπλισμού.

Σύμφωνα με αναφορά του διοικητή της προς

τον Χίμμλερ «Ημεραρχία εβρίσκεται σε εξαιρετική

κατάσταση. Οι αξιωματικοί και οι άνδρεςλυπούνται

μόνο που δεν τους δόθηκε μεγαλύτερη ευκαιρία

για να επιδείξουν την πολεμική τους ετοιμότητα και

μαχητική ικανότητα απέναντι στον εχθρό»

Οι μεμονωμένες μικρής έκτασης εμπλοκές

των άλλων μονάδων των Βάφφεν Ες Ες με γαλ­

λικές δυνάμεις συνεχίσθηκαν καθώς οι Γερμανοί

κινούνταν προςτα νότια αλλά σε μία περίπτωση

η SS-VD αναγκάσθηκε να εμπλακεί σε σκλη­

ρή μάχη. Η μεραρχία ακολουθούσε τα XIV και

XVI Τεθωρακισμένα Σώματα, καλύπτοντας το

αριστερό πλευρό τους. Καθώς είχε αρχίσει η

επίθεση του Συγκροτήματος Στρατιών Γ στα

ανατολικά, γαλλικές δυνάμεις στην περιοχή των

Βοσγίων ορέων προσπάθησαν να διαφύγουν

προς τα νοτιοδυτικά. Ένα μεγάλο τμήμα έπεσε

επάνω στην μεραρχία του Χάουσσερ και προ­

σπάθησε με πείσμα να διασπάσει τις γραμμές

της. Αυτό δυστυχώς για τους Γάλλους αποδεί­

χθηκε αδύνατο. Παρ'όλεςτιςπροσπάθειεςτους

οι μπαρουτοκαπνισμένοι πλέον Γερμανοί πολε­

μιστές όχι μόνο τους απώθησαν αλλά διέλυσαν

το γαλλικό τμήμα, προκαλώντας του σοβαρές

απώλειες και συλλαμβάνοντας πολλούς αιχ­

μαλώτους. Στην διάρκεια της νύχτας 16 προς

17 Ιουνίου και μέχρι αργά το επόμενο πρωί, οι

Γάλλοι συνέχιζαν μάταια τις απεγνωσμένες προ­

σπάθειες τους. Το μεσημέρι η SS-VD συνέχισε

την πορεία της, παρενοχλούμενη όμως συνεχώς

από μεμονωμένα γαλλικά τμήματα, τα οποία

είχαν καταφέρει να διαφύγουν προς τις κωμο­

πόλεις της δασώδους περιοχής. Στο τέλος της

ημέρας οι γαλλικές δυνάμεις είχαν συντριβεί.

Η Λαϊμπσταντάρτε πάντοτε στην προπορεία

του Συγκροτήματος Κλάιστ κάποια στιγμή «εξα­

φανίσθηκε» καθώς ο Ντήτριχ έμοιαζε να ακο­

λουθεί δική του πορεία. Όταν αποκαταστάθηκε

η επαφή με το συγκρότημα περίπου 25 χιλιόμε­

τρα νοτίως του Νεβέρ, διατάχθηκε να ελέγξει

την περιοχή νοτιοδυτικά του Μουλέν. Παρά την

ανατίναξη της γέφυρας στον ποταμό Αλιέ το

σύνταγμα του Ντήτριχ ξεπέρασε το εμπόδιο του

ποταμού χρησιμοποιώντας μία σιδηροδρομική

γέφυρα και κινήθηκε προςτο Βισύ. Οι μηχανοκί­

νητες φάλαγγες όταν δεν συναντούσαν εμπόδια

στους δρόμους ανέπτυσσαν μεγάλη ταχύτητα

και όταν συναντούσαν τα διέλυαν με τα βαρέα

τεθωρακισμένα οχήματα τους η με βολές όλμων,

πολυβολώντας ταυτόχρονα γαλλικά τμή ματα, τα

οποία εβρίσκονταν κατά μήκος των οδών. Κωμο­

πόλεις, στις οποίες υπήρχαν γαλλικές φρουρές

καταλαμβάνονταν, σαν σε τυπική διαδικασία, με

επιθέσεις των ταγμάτων πεζικού. Αυτό ήταν ένα

είδος πολέμου, στο οποίο οι άνδρες του Ντήτριχ

πραγματικά αρίστευαν.

Τμήματα της Τότενκοπφ, κινούμενα προς

την Ντιζόν, στις 18 Ιουνίου στην περιοχή του

Ταράρ αντιμετώπισαν αποικιακά στρατεύματα,

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

τα οποία απωθήθηκαν μετά από αιματηρή συ-

μπλοκή.Την επομένη οι δυνάμειςτης μεραρχίας

ενεπλάκησαν στην σοβαρότερη σύγκρουση της

δεύτερης φάσης της εκστρατείας. Το Τάγμα Ανα­

γνώρισης και δύο λόχοι πεζικού αντιμετώπισαν

και πάλι Μαροκινούς στρατιώτες στην περιοχή

της κωμόπολης ΛΆρμπρέσλ κοντά στην Ντιζόν.

Οι Αφρικανοί χρησιμοποίησαν στις συμπλοκές

σώμα με σώματα φονικά μεγάλα μαχαίρια τους,

τακτική που δεν άρεσε καθόλου στους άνδρες

του Άϊκε, καθώς μάλιστα προερχόταν από κα­

τώτερους φυλετικά αντιπάλους. Έτσι κανείς

Μαροκινός δεν συνελήφθη αιχμάλωτος. Στις

21 Ιουνίου το 111/1 οΤάγμα της Τότενκοπφ αντι­

μετώπισε και πάλι γαλλικά τμήματα, στα οποία

συμπεριλαμβάνονταν και αποικιακές μονάδες

αλλά μεταξύ των αιχμαλώτων υπήρχαν μόνο

λευκοί Γάλλοι και κανείς Αφρικανός.

Στις 20 Ιουνίου το σύνταγμα του Ντότριχ

κατέλαβε το Κλερμόν Φεράν και το παρακείμε­

νο αεροδρόμιο με λεία 242 αεροσκάφη, οκτώ

άρματα και αιχμαλώτους 287 αξιωματικούς και

περισσότερους από 4.000 άνδρες. Ο Ντήτριχ

είχε την τιμή να αναλάβει την διοίκηση του XVI

Σώματος, το οποίο είχε την εντολή να κινηθεί

εναντίον του Γαλλικού Στρατού στις Άλπεις, ο

οποίος αντιμετώπιζε τις ιταλικές δυνάμεις, οι

οποίες είχαν εισβάλει στην Γαλλική Ριβιέρα.

Στις 21 Ιουνίου το απόγευμα τμήματα της

Τότενκοπφ ενεπλάκησαν για τελευταία φορά

με εχθρικές δυνάμεις σε αυτή την εκστρατεία.

Τμήματα του Τάγματος Αναγνώρισης κινούμενα

προς το Βιλφράνς έπεσαν σε ενέδρα. Οι Γερμα­

νοί αντέδρασαν άμεσα και σύντομα κατάφεραν

να κάνουν τα γαλλικά πολυβόλα να σιγήσουν.

Μέχρι το τέλος της εκστρατείας η μεραρχία προ­

χώρησε μέχρι το βόρειο άκρο της Λυών. Στο Βιλ-

φράνς τμήμα της υπό τον Μαξ Ζίμον ανακάλυ­

ψε εργοστάσιο κατασκευής πολεμικού υλικού,

μέσα στο οποίο εβρίσκονταν παρατημένα στην

γραμμή παραγωγής ημιτελή άρματα μάχης και

χιλιάδες κιβώτια γεμάτα χειροβομβίδες.

Στις 24 Ιουνίου καταλήφθηκε από την Λα­

ϊμπσταντάρτε και το Σεντ Ετιέν αφού προη­

γουμένως οι Γάλλοι είχαν προβάλει αξιόλογη

αντίσταση, χρησιμοποιώντας άρματα μάχης

του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτή ήταν και η

βαθύτερη διείσδυση των γερμανικών δυνάμε­

ων στην εκστρατεία.

Η Ες Ες - Βερφυνγκουνγκσντιβιζιόν, που

ακολουθούσε το σύνταγμα του Ντήτριχ, στην

διάρκεια της πορείας της προς τα νότια συνέ­

λαβε περίπου 30.000 Γάλλους αιχμαλώτους με

απώλειες δικές της μόνο 33 άνδρες νεκρούς και

94 τραυματίες κατά την διάρκεια των συγκρού­

σεων με τα γαλλικά τμήματα. Οι ημέρες αυτές

ήταν μάλλον βαρετές για τις μονάδες των Βά-

φφεν Ες Ες μετά τις έντονες συγκρούσεις, που

είχαν προηγηθεί. Αξιόλογη ήταν και η λεία της

Τότενκοπφ. Μεταξύ 15 και 17 Ιουνίου η μεραρ­

χία είχε συλλάβει 4.000 αιχμαλώτους και μέχρι

το τέλος της εκστρατείας η συγκομιδή της θα

έφθανε τους 6.088. Τεράστιες ήταν επίσης οι

ποσότητες λαφύρων, ώστε στο τέλος ο Άϊκε

διέταξε να μη κουβαλούν μαζί τους οι άνδρες

του το πλιάτσικο, γιατί αυτό εμπόδιζε την τα­

χεία κίνηση τους. Αξίζει να αναφερθεί ότι σε

μία περίπτωση τμήμα της μεραρχίας ανέκοψε

μεγάλη γαλλική εφοδιοπομπή, η οποία μεταξύ

άλλων μετέφερε 50.000 αυγά.

Στις 25 Ιουνίου η Γαλλία παραδόθηκε επίση­

μα. Οι μονάδες των Βάφφεν Ες Ες δεν έλαβαν

μέρος στην θριαμβευτική παρέλαση στο Πα-

ρίσι.Τους ανατέθηκαν εφεδρικά καθήκοντα και

είχαν την ευκαιρία για ολιγοήμερη ανάπαυση

πριν ξεκινήσει ο νέος κύκλος ανασυγκρότησης

και αναβάθμισης. Ο Χίτλερ ήταν ευτυχισμένος.

Οι εκλεκτοί του είχαν αποδείξει την αξία τους

στο πεδίο της μάχης. Απόδειξη αυτού ήταν η

απονομή έξι Σταυρών των Ιπποτών και πολλών

άλλων τιμητικών διακρίσεων. Η Βαλκανική χερ­

σόνησος θα ήταν το επόμενο πολεμικό θέατρο,

στο οποίο οι άνδρες των Βάφφεν Ες Ες θα έδει­

χναν την αξία τους.

Ανασκόπηση της δράσης των Βάφ φεν Ες Ες στην Γαλλία και τις Κάτω Χώρες.

Η εκστρατεία στην Δύση την άνοιξη του

1940 απετέλεσε ορόσημο στην ανάπτυξη των

Βάφφεν Ες Ες. Για πρώτη φορά μονάδες τους

πολέμησαν σε μεραρχιακό επίπεδο υπό την

διοίκηση δικών τους αξιωματικών και με την

απόδοση τους εξασφάλισαν τον χαρακτηρι­

σμό τους ως εν δυνάμει «Τέταρτος Κλάδος της

Βέρμαχτ». Το μέλλον τους επεφύλασσε πολλές

και πολύ σκληρότερες εκστρατείες, στις οποίες

θα πολεμούσαν συγκεντρωμένοι μέχρι και σε

Ο Γιόαχιμ Πάιπερ, εξετάζει

φιλμ από αναγνωριστική

πτήση γερμανικού

αεροπλάνου κατά την

διάρκεια της εισβολής στην

Γαλλία.

Ο σταθμός διοίκησης

του III Τάγματος της

Λαϊμπσταντάρτε, βορείως

τον Σαιντ Ετιέν. (επάνω)

Ο Πάουλ Χάουσσερ

παρασημοφορεί τον

Λονντβιχ Κέππλιγκερ τον

Συντάγματος Ντερ Φύρερ

τον Σεπτέμβριο του 1940.

(κάτω)

επίπεδο στρατιάς. Τα πλέον ένδοξα αλλά και

αιματηρά γι'αυτούςτους σκληροτράχηλους πο­

λεμιστές χρόνια, δεν είχαν έλθει ακόμη. Όμως

στην Γαλλία και την Ολλανδία στην αρχή του

καλοκαιριού του 1940 επέδειξαν συλλογικά ή

μεμονωμένα όλα τα χαρακτηριστικά (θετικά

ή αρνητικά), τα οποία θα τους καθιστούσαν τα

επόμενα χρόνια την ύστατη ελπίδα του Χίτλερ

και θα προκαλούσαν την απόγνωση και το μί­

σος των εχθρών τους.

Στα χρόνια, τα οποία θα ακολουθούσαν και

μέχρι να τελειώσει ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος

στην Ευρώπη σε πολλές περιπτώσεις η έκβα­

ση μίας μάχης θα ήταν σε μεγάλο βαθμό το

αποτέλεσμα της δράσης των Βάφφεν Ες Ες. Η

εκστρατεία στην Δύση δεν ήταν μία από αυτές

τις περιπτώσεις. Οι Γερμανοί θα είχαν καταφέ­

ρει ακριβώς τα ίδια πράγματα και χωρίς την

συμμετοχή των μονάδων αυτών. Η σημαντι­

κή παράμετρος της συμβολής τους στην νίκη

δεν ήταν η ποσότητα αλλά η ποιότητα. Η αξία

τους συνίστατο στο γεγονός ότι, με εξαίρεση

την Πολιτσάι, ήταν μεγάλες μονάδες πλήρως

μηχανοκίνητες και όπως προαναφέρθηκε από

τις λίγες, τις οποίες διέθετε ο Γερμανικός Στρα­

τός, που μπορούσαν να κινηθούν με την ίδια

ταχύτητα, που κινούνταν οι τεθωρακισμένοι

σχηματισμοί. Στην Ολλανδία πάντως, όπου ενε-

πλάκησαν συγκριτικά οι λιγότερες γερμανικές

μονάδες, οι Λαϊμπσταντάρτε και η SS-VD είχαν

πρωταγωνιστικούς ρόλους. Στα άλλα μέτωπα

η Τότενκοπφ κυρίως είχε μερίδιο στις εχθρο­

πραξίες αλλά σε ένα σύνολο 140 μεραρχιών το

μερίδιο αυτό δεν μπορούσε να είναι μεγάλο.

Τα καθημερινά δελτία δραστηριότηταςτης

Βέρμαχτ απέφυγαν να κάνουν μνεία στα Βά­

φφεν Ες Ες κατά την διάρκεια της εκστρατείας

αλλά η αναγνώριση της συνεισφοράς τους

στον νέο θρίαμβο των γερμανικών όπλων

ήλθε από την ανώτατη δυνατή προέλευση.

Στις 9 Ιουλίου 1940, ο Χίτλερ εξεφώνησε ένα

από τους κλασσικούς πανηγυρικούς λόγους

του στο Ράιχσταγκ, απευθυνόμενος και σε

ολόκληρο τον κόσμο αναφερόμενος στα

γεγονότα των τελευταίων μηνών. Εξήρε την

απόδοση των Γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων

και αναφέρθηκε ειδικά στα Βάφφεν Ες Ες με

την αποστροφή: «μέσα στα πλαίσια αυτών των

στρατευμάτων πολέμησαν οι γενναίες μεραρ­

χίες και συντάγματα των Βάφφεν Ες Ες». Επαι­

νώντας την απόδοση των τεθωρακισμένων

και μηχανοκινήτων μονάδων εδήλωσε: «Ως

αποτέλεσμα αυτού του πολέμου, το Γερμανικό

Σώμα Τεθωρακισμένων έχει χαράξει το όνομα

του στην παγκόσμια ιστορία. Οι άνδρες των Βά­

φφεν Ες Ες έχουν το μερίδιο τους σε αυτή την

τιμή». Και τελικά ο Φύρερ ευχαρίστησε από το

βήμα του Ράιχσταγκ τον σύντροφο Χίμμλερ,

για την οργάνωση του συστήματος ασφαλεί­

ας του Ράιχ όπως και για την δημιουργία των

μονάδων των Βάφφεν Ες Ες.

Παρόντες σε αυτή την εκδήλωση ήταν όλοι

οι σημαντικοί στρατηγοίτου Γερμανικού Στρα­

τού, από τους οποίους δώδεκα είχαν την χαρά

102

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

να ακούσουν τον Φύρερ να τους προάγει επι­

σήμως σε στρατάρχες. Οι συνεχείς αναφορές

στα Βάφφεν Ες Ες φυσικά απευθύνονταν και σε

αυτούς. Ο όρος είχε πλέον καθιερωθεί οριστικά

και αμετάκλητα.

Πάντως παρ' όλο που τα επίσημα ανακοι­

νωθέντα της Βέρμαχτ είχαν αποφύγει να κά­

νουν μνεία στους πολεμιστές του Χίμμλερ, ο

ίδιος είχε φροντίσει να ενημερώσει λεπτομε­

ρώς τον αρχηγό του για τις επιτυχίες τους στα

πεδία των μαχών. Ανταμείφθηκαν γι' αυτές

με πλήθος τιμητικών διακρίσεων μεταξύ των

οποίων και έξι Σταυροί των Ιπποτών του Σιδη­

ρού Σταυρού. Οι παρασημοφορηθέντες ήταν

οι Στρατηγός Ζεπ Ντήτριχ (διοικητής της Λαϊ­

μπσταντάρτε), ο Ταξίαρχος Φέλιξ Στάινερ (δι­

οικητής του Ντόιτσλαντ), ο Ταξίαρχος Γκέργκ

Κέππλερ (διοικητής του Ντερ Φύρερ), ο Ταγ­

ματάρχης Φριτς Βιττ (διοικητής του I Τάγματος

του Ντόιτσλαντ), ο Υπολοχαγός Φριτς Φογκτ

(διμοιρίτης στην 2α Μοίρα Αντιαεροπορικού

Τάγματος της SS-VD) και ο Αρχιλοχίας Λού-

ντβιχ Κέππλινγκερ (διμοιρίτης στον 11 ο Λόχο

του Ντερ Φύρερ).

Εξετάζοντας τις στρατιωτικές αρετές των

Βάφφεν Ες Ες, όπως ξεδιπλώθηκαν στην δι­

άρκεια της εκστρατείας στην Δύση μπορεί κα­

νείς να διαπιστώσει ότι όλα τα γνωρίσματα, τα

οποία θα τους χαρακτήριζαν στην ακμή τους,

από το 1943 και μετά ήταν ήδη ξεκάθαρα. Το

προσωπικό, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις,

έφερνε σε πέρας τις αποστολές, που ανελάμ­

βανε με πείσμα και αποφασιστικότητα, που άγ­

γιζαν την αποκοτιά. Σύμφωνα με τα λόγια του

ίδιου του Χίτλερ «Ήταν εμπνευσμένοι από μία

ασυγκράτητη θέληση, ήταν η προσωποποίηση

της αίσθησης της ανωτερότητας. Αλλά στρατιώ­

τες σαν κι αυτούς πληρώνουν φόρο αίματος πιο

βαρύ απ'οποιονδήποτε άλλο».

Σε όλους τους στρατούς της εποχής οι επί­

λεκτοι σχηματισμοί αποτελούνταν από άν­

δρες, οι οποίοι είχαν μάθει να περιφρονούν

τον θάνατο. Οι άνδρες των Βάφφεν Ες Ες ακο­

λουθούσαν αυτή την αρχή στο έπακρο. Η εκ­

παίδευση σε τακτικές εφόδου, την οποία είχαν

λάβει ετόνιζε ιδιαιτέρως ότι η ταχύτητα και η

ορμητικότητα στην επίθεση μειώνει τις απώ­

λειες. Αυτό όμως ισχύει μόνο γενικά. Σε μία

μάχη, η οποία θα κερδηθεί σε μικρό χρονικό

διάστημα θα σκοτωθούν από την πλευρά των

νικητών λιγότεροι απ'ότι εάν η μάχη τραβήξει

σε χρόνο. Αλλά οι περισσότερες απώλειες θα

υπάρχουν μεταξύ των προπορευόμενων τμη­

μάτων. Όμως οι επίλεκτοι στρατιωτικοί σχημα­

τισμοί δεν αξιολογούνται από την έκταση των

απωλειών τους αλλά από την σπουδαιότητα

των επιτευγμάτων τους. Πάντως οι απώλειες

μεταξύ των Βάφφεν Ες Ες θα μπορούσαν να

είναι χαμηλότερες εάν σε κάποιες περιπτώσεις

είχε επικρατήσει επαγγελματική σωφροσύνη

αντί για αλόγιστη επιθετικότητα.

Στις μονάδες της SS-VD, λόγω της ύπαρ­

ξης σε καίριες θέσεις πρώην υψηλόβαθμων

επαγγελματιών στρατιωτικών αλλά και της

μακροχρόνιας εκπαίδευσης, την οποία είχαν

περάσει οι οπλίτες το πρόβλημα των υπερβο­

λικών απωλειών δεν είχε παρουσιασθεί παρά

μόνο σε μεμονωμένες περιπτώσεις λόγω της

αποκοτιάς χαμηλόβαθμων άπειρων αξιωμα­

τικών. Σε μικρότερο βαθμό αυτό ίσχυε και για

την Λαϊμπσταντάρτε. Αλλά οι μονάδες, οι οποί­

ες είχαν σχηματισθεί από πρώην φρουρούς

στρατοπέδων συγκέντρωσης, αστυνομικούς

και άπειρους νεοσύλλεκτους και οδηγούνταν

στην μάχη από γενναίους αλλά στρατιωτικά

άπειρους διοικητές, όπως ο Τέοντορ Άϊκε και

ο Καρλ φον Φέφφερ-Βίλντενμπρουχ είχαν

πληρώσει βαρύ τίμημα για την απερίσκεπτη

ορμητικότητα τους. Το προσωπικό θάρρος και

η φανατική προσκόλληση σε πολιτικές πεποι­

θήσεις δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την

εκπαίδευση, την εμπειρία, την επαγγελματική

ηγεσία. Οα περνούσε ακόμη πολύς καιρός για

να συσσωρευθούν στον απαραίτητο βαθμό

τα παραπάνω χαρακτηριστικά πάντοτε όμως

για τις πρωτοκλασάτες μεραρχίες των Βάφφεν

Ες Ες λόγω της παρουσίας τους συνεχώς στα

πιο κρίσιμα σημεία της πρώτης γραμμής το

προβλημάτων μεγάλων απωλειών θα υπήρχε.

Ο τρόπος που πολεμούσαν συνήθως απέφερε

το ζητούμενο αποτέλεσμα αλλά απέναντι σε

ισχυρό αντίπαλο το αποτέλεσμα αυτό συνο­

δευόταν από μεγάλες απώλειες.

Αυτό λοιπόν ήταν το Σώμα των Βάφφεν Ες

Ες το καλοκαίρι του 1940. Μία μικρογραφία

αυτού που θα ήταν τέσσερα χρόνια αργότερα:

Μηχανοκίνητες μονάδες πρώτης γραμμής αλλά

και μονάδες χαμηλής ποιότητας και μαχητικής

"Der schnelle Meyer", ο

«γρήγορος Μέγερ», στην

Γαλλία τον Ιούλιο τον

1940. Φοράει δίκωχο τον

Γερμανικού Στρατού, το

οποίο ο ίδιος επέβαλε.

103

Ο Υπολοχαγός Φριτς Φογκτ

και πίσω τον στο αντοκίνητο

ο Πάονλ Χάονσερ κατά

την διάρκεια παρέλασης

προς τιμή τον πρώτον,

ο οποίος ήταν ο πρώτος

κατώτερος αξιωματικός

των Βάφφεν Ες Ες, ο οποίος

παρασημοφορήθηκε με

τον Σταυρό των Ιπποτών.

Σκοτώθηκε στις 3 Απριλίου

1945. (αριστερά)

Ο Ζεπ Ντήτριχ

παρασημοφορεί άνδρες

της Λαϊμπσταντάρτε

μετά την ολοκλήρωση

της εκστρατείας στην

Δύση το 1940. Αυτοί

έμοιαζαν να είναι το τέλειο

παράδειγμα του ορισμού,

που είχε δώσει ο Χίτλερ: «Η

έννοια της ανωτερότητας,

προσωποποιημένη», (δεξιά)

αξίας. Ισχυρό πνεύμα συντροφικότητας, από­

λυτη αφοσίωση στα ιδανικά, με τα οποία είχαν

εμποτισθεί, έλλειψη μακρόχρονης στρατιωτι­

κής παράδοσης. Προσωπικό με εξαίρετη εκπαί­

δευση και άριστη φυσική κατάσταση αλλά και

προσωπικό ακατάλληλο για επιχειρήσεις πρώ­

της γραμμής. Εθελοντές στρατιώτες ζηλευτής

ποιότητας αλλά και στρατιώτες που βρέθηκαν

στο σώμα όχι από δική τους επιλογή όλοι τους

ικανοί να προβούν σε αποτρόπαιες πράξεις.

Μία ελίτ δύναμη στο μεγαλύτερο τμήμα της,

που λίγα είχε να ζηλέψει από τον καλύτερο

στρατό του κόσμου στο πλευρό του οποίου

πολεμούσε. Μία δύναμη όμως, η οποία, ακόμη

και εάν δεν το ήθελε, έφερε ανεξίτηλη την στά­

μπα των Ες Ες και του Εθνικοσοσιαλισμού.

Για τις εγκληματικές ενέργειες των Βάφφεν

Ες Ες στην Γαλλία μπορεί να δοθεί μία εξήγηση,

όχι φυσικά δικαιολογία. Είναι η ίδια εξήγηση

που δίνει οΤσαρλς Σύντνορ για την περίπτωση

της Τότενκοπφ, αλλά πιστεύουμε ότι μπορεί

να ισχύσει γενικά. Η σκληρή εκπαίδευση και η

εντατική πολιτική διαφώτιση είχαν εμφυσήσει

στους άνδρες αυτούς μία αίσθηση ανωτερότη­

τας. Αδυνατούσαν να εννοήσουν πως κάποιος

αντίπαλος μπορεί να τους αντιμετωπίσει με

αξιώσεις στην μάχη. Όταν αυτό άρχισε να γίνε­

ται συστηματικά και έβλεπαν τον αριθμό των

νεκρών συντρόφων τους να αυξάνεται άρχισαν

να χάνουν την ψυχραιμία τους.

Ένα ασυνήθιστο Απόσπασμα Μάχης. Τον Ιούνιο του 1940 ο Χίτλερ συνέχισε να

έχει στραμμένο το ενδιαφέρον του προς την

Δυτική Ευρώπη. Επόμενος στόχος του ήταν η

Βρετανία. Όπως είναι γνωστό της εισβολής θα

προηγούνταν έντονες και εκτεταμένες αερο­

πορικές επιδρομές. Αυτές δεν θα είχαν τελικά

το αναμενόμενο αποτέλεσμα και η απόπειρα

εισβολής στο μεγάλο νησί δεν υλοποιήθηκε

ποτέ. Εκ των υστέρων αποδείχθηκε ιστορικά

ότι τα μέσα, τα οποία διέθετε η Βέρμαχτ δεν

θα επαρκούσαν για να εκδηλωθεί μία τόσο με­

γάλου μεγέθους αμφίβια επιχείρηση. Όμως οι

προετοιμασίες είχαν γίνει και εάν η Μάχη της

Βρετανίας είχε διαφορετική κατάληξη, ενδε­

χομένως οι Γερμανοί να είχαν αποπειραθεί να

αποβιβασθούν στην Βρετανία. Στο σχέδιο επί­

θεσης κατά της Βρετανίας τα Βάφφεν Ες Ες θα

είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο. Θα συμμετείχαν

όμως και άλλες μονάδες των Ες Ες με συγκεκρι­

μένη αποστολή, η οποία αξίζει να αναφερθεί.

Ένα από τα πρώτα τμήματα, τα οποία θα

έφθαναν στο νησί ήταν μία ειδική δύναμη κατα­

δρομέων, οι οποίοι προέρχονταν από τα Ες καιτα

Ες Ντε, μυστικά ενσωματωμένη σε μεγαλύτερο

Συγκρότημα Μάχης, στο οποίο θα συμμετείχαν

και τμήματα του Τάγματος Μπράντενμπουργκ.

Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε ότι το

τάγμα αυτό ήταν μία τελείως ξεχωριστή περί­

πτωση μέσα στο γενικότερο οικοδόμημα της

104

ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΙ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΔΥΣΗ 1.3

Βέρμαχτ. Το προσωπικό αυτών των μονάδων

ήταν διαφόρων προελεύσεων και εθνικοτήτων.

Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η γνώση της

γλώσσας της χώρας, στην οποία θα επιχειρού­

σαν. Αιτία αυτού ήταν η φύση των αποστολών

αυτών των ομάδων, η οποία στηριζόταν στην

εξαπάτηση του εχθρού. Οι ειδικά εκπαιδευμένοι

αυτοί άνδρες φορώντας στολές των ενόπλων

δυνάμεων της χώρας, εναντίον της οποίας θα

εκδηλωνόταν η εισβολή, προηγούνταν των κυ­

ρίων δυνάμεων με σκοπό την εξουδετέρωση

ή κατάληψη κομβικών σημείων της εχθρικής

παράταξης. Οι μονάδες αυτές εβρίσκονταν υπό

τον έλεγχο του φον Κανάρις, αρχηγού της Υπη­

ρεσίας Κατασκοπείας της Βέρμαχτ και η εκπαί­

δευση τους ήταν εξαιρετικά υψηλού επιπέδου.

Το ειδικό αυτό Συγκρότημα Μάχης είχε ονο­

μασθεί «Καταδρομείς Μεγάλης Βρετανίας». Η

απόφαση για την συγκρότηση αυτής της ειδικής

μονάδας ελήφθη μία εβδομάδα μετά την συνθη­

κολόγηση της Γαλλίας αλλά παρουσιάσθηκαν

από την αρχή δυσκολίες, οι οποίες σχετίζονταν

με τις εσωτερικές αντιζηλίες και έριδες και την

γραφειοκρατία, η οποία χαρακτήριζε τα Ες Ες,

τα Ες Ντε και την Γκεστάπο.

Ο Χάινριχ Χίμμλερ απέβλεπε στην οικειο­

ποίηση των μεγάλων περιουσιών της Αγγλικής

και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας της Βρε­

τανίας. Για τον σκοπό αυτό σχεδίαζε να εντάξει

μέλη των Ες Ντε, οι οποίοι θα είχαν αυτή την

αποστολή στις μονάδες των Βάφφεν Ες Ες, οι

οποίες θα συμμετείχαν στην εισβολή. Επιλέχθη­

καν λοιπόν δώδεκα πιστοί στον Χίμμλερ άνδρες

αλλά από αυτούς κανείς δεν εγνώριζε οδήγηση.

Αυτό ήταν σημαντικό πρόβλημα, γιατί σύμφω­

να με το σχέδιο, αυτοί, μόλις αποβιβάζονταν σε

βρετανικό έδαφος έπρεπε να βρουν μόνοι τους

μεταφορικά μέσα για την προώθηση τους στις

περιοχές των αντικειμενικών σκοπών τους. Για

να ξεπερασθεί το πρόβλημα αποφασίσθηκε

να συνοδεύουν το δωδεκαμελές απόσπασμα

επαγγελματίες οδηγοί, μέλη του Εθνικοσοσια-

λιστικού Κόμματος. Το ειδικό απόσπασμα του

Χίμμλερ δεν θα πήγαινε στην Βρετανία μόνο

για πλιάτσικο. Ο καθένας από τα μέλη του είχε

επιφορτισθεί με συγκεκριμένη αποστολή. Τα

αντικείμενα αυτών των αποστολών εκάλυπταν

τους Ελευθεροτέκτονες, τους Εβραίους, τους

ηγέτεςτων θρησκευτικών δογμάτων, τους Μαρ­

ξιστές, τους δημοσιογράφους, τους ανθρώπους

της διανόησης και της τέχνης. Επικεφαλής αυ­

τού του αποσπάσματος ορίσθηκε να είναι κά­

ποιος Δρ Ζιξ, υψηλόβαθμο στέλεχος των Ες Ες,

ο οποίος μετά τον πόλεμο καταδικάσθηκε σε

εικοσαετή φυλάκιση για εγκλήματα κατά την

διάρκεια αυτού.

Βεβαίως η επιχείρηση εναντίον των βρετα­

νικών νήσων δεν υλοποιήθηκε ποτέ και κανείς

δεν μπορεί να γνωρίζει τι αποτέλεσμα θα είχε η

δράση αυτού του παράξενου αποσπάσματος.

Αριστερά ο Λούντβιγκ

Κέππλινγκερ, στο μέσον ο

Γκέοργκ Κέππλερ και δεξιά

ο Πάονλ Χάονσσερ κατά

την διάρκεια της τελετής

απονομής τον Στανρού των

Ιπποτών στονς δύο πρώτονς.

Η σνμβολή της Μεραρχίας

SS-VD στην εκστρατεία

στην Δύση φαίνεται από

την απονομή πέντε τέτοιων

παρασήμων σε μέλη τον

προσωπικού της. (αριστερά)

Ο Σννταγματάρχης

(τότε) Φέλιξ Στάινερ

παρασημοφορεί άνδρες τον

Σνντάγματος «Ντόιτσλαντ»,

στις 28 Ιονλίον 1940 στην

Ολλανδία, (δεξιά)

105

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Προπαγανδιστικές αφίσες για την στρατολόγηση Βορειοενρωπαίων

εθελοντών στα Βάφφεν Ες Ες. Άλλες δίνουν έμφαση στον αγώνα κατά

τον μπολσεβικισμού και άλλες κατά τον εβραϊσμού. Από τις δύο ιδέες

ο αντικομμοννισμός είχε μεγαλύτερη απήχηση. Οι Βορειοενρωπαίοι

εθελοντές (Φινλανδοί, Σουηδοί, Νορβηγοί, Δανοί, Ολλανδοί) ήταν

ιδιαιτέρως ευπρόσδεκτοι στα Βάφφεν Ες Ες και αποδείχθηκαν

εξαιρετικοί πολεμιστές.

106

Σ τις 4 Οκτωβρίου 1943 σε ομιλία του προς

υψηλόβαθμα στελέχη των Ες Ες ο Χάινριχ

Χ ί μ μ λ ε ρ θα χαρακτήριζε την επέκταση

των Βάφφεν Ες Ες μετά την έναρξη του πολέμου

«φανταστική». Ο Ραϊχσφύρερ δεν είχε άδικο.

Στα τέλη του 1939 η αριθμητική τους δύναμη

δεν ξεπερνούσε τις 30.000. Στα μέσα του 1941 η

δύναμη αυτή άγγιζε τις 150.000 και πριν το τέλος

του πολέμου θα έφθανε τις 900.000.

Οι πρώτες διαδικασίες για την μεγάλη

επέκταση

Άνδρες τον Συντάγματος

Βέστλαντ (Ολλανδοί

εθελοντές). Η δημιονργία τον

συντάγματος ακολούθησε

αντή του Νόρντλαντ στις 30

Απριλίου 1940.

Η εντατική εκστρατεία στρατολόγησης,

που είχε ξεκινήσει ο Γκόντλοπ Μπέργκερ από

το φθινόπωρο του 1939 συνεχίσθηκε χωρίς

διακοπή. Στις αρχές του καλοκαιριού του 1940

ο αριθμός νεοσύλλεκτων, που είχε συμφωνη­

θεί με την Βέρμαχτ είχε ήδη υπερκαλυφθεί. Οι

εθελοντές όμως συνέχιζαν να συρρέουν και τα

κατά τόπους στρατολογικά γραφεία των Ες Ες

δεν τους έκλειναν την πόρτα, αφού ήταν απα­

ραίτητο να υπάρχουν έτοιμοι εκπαιδευμένοι

έφεδροι νεαρής ηλικίας για την αναπλήρωση

των απωλειών αλλά και για την αντικατάστα­

ση ανδρών μεγάλης σχετικά ηλικίας, οι οποίοι

υπηρετούσαν κυρίως στηνΤότενκοπφ. Με την

τακτική αυτή φυσικά τα όρια επάνδρωσης των

μεραρχιών, τα οποία είχαν ορισθεί από τον

ίδιο τον Χίτλερ είχαν ξεπερασθεί σημαντικά.

Πάντως είναι γεγονός ότι από τους περίπου

20.000 άνδρες, οι οποίοι ανήκαν στην Τότεν­

κοπφ, 13.246 ανήκαν στις κλάσεις 1896 -1909

δηλαδή έπρεπε να αποστρατευθούν σύμφω­

να με διαταγή του Χίτλερ, η οποία όριζε ότι

μετά την ολοκλήρωση των επιχειρήσεων στην

Γαλλία οι κληρωτοί αυτών των κλάσεων θα

αποστρατεύονταν. Βεβαίως σχεδόν όλοι από

τις «παλιοσειρές» της μεραρχίας αργότερα θα

επανέρχονταν στις τάξεις της.

Ταυτόχρονα μεγάλος αριθμός νεαρών

εθελοντών κατατασσόταν στα Συντάγματα

Τότενκοπφ και Αστυνομίας, τα οποία ακόμη

δεν είχαν συμπληρώσει την αριθμητική δύνα­

μη, η οποία είχε καθορισθεί από τον Χίτλερ.

Αυτές οι μονάδες δεν εβρίσκονταν υπό των

έλεγχο της Βέρμαχτ, όμως σύντομα θα αποτε­

λούσαν μία σημαντική πηγή προσωπικού, πα­

ρακάμπτοντας έτσι τα συμφωνηθέντα με την

OKW. Στα συντάγματα αυτά κατατάσσονταν

νεαροί, οι οποίοι ακόμη δεν εβρίσκονταν σε

ηλικία στράτευσης και άνδρες μεγαλυτέρων

κλάσεων, παλαιά μέλη των Ες Ες. Οι μονάδες

αυτές εβρίσκονταν υπό τον αποκλειστικό

έλεγχο του Ραϊχσφύρερ και στην αρχή του

πολέμου λειτουργούσαν ως στρατικοποιη-

μένη πολιτοφυλακή στις κατεχόμενες χώρες.

Ή τ α ν οργανωμένα κατά τα πρότυπα των

συνταγμάτων του Γερμανικού Στρατού και

φορούσαν τις ίδιες στολές με την διαφορά

ότι στο δεξιό πέτο έφεραν ως έμβλημα την

νεκροκεφαλή αντί του ρουνικού συμβόλου

των Βάφφεν Ες Ες. Οι 40.000 περίπου άνδρες,

οι οποίοι υπηρετούσαν σε αυτά στα μέσα του

1940 θα ήταν μία σημαντική πηγή επάνδρω­

σης των μονάδων των Βάφφεν Ες Ες, καθώς ο

Χίμμλερ έβλεπε ότι η αποστολή για την οποία

είχαν δημιουργηθεί αυτά τα συντάγματα θα

μπορούσε να αναληφθεί αποτελεσματικά

από τις μονάδες της Ορπο. Αυτές επίσης θα

μπορούσαν να ενισχυθούν εάν υπήρχε η

σχετική ανάγκη από τμήματα των εφεδρικών

- εκπαιδευτικών μονάδων των Βάφφεν Ες Ες,

οι οποίες εβρίσκονταν διασκορπισμένες σε

διάφορα σημεία της Ευρώπης.

Κάνοντας τους άνδρες αυτούς διαθέσι­

μους για τοποθέτηση σε μάχιμες μονάδες ο

Χίμμλερ βρήκε και τον τρόπο για να κλείσει

το θέμα της ασάφειας ως προς το εάν η υπη­

ρεσία στα συντάγματα αυτά μπορούσε να

θεωρηθεί ως στρατιωτική θητεία. Εφόσον

θα εβρίσκονταν στο μέτωπο η Βέρμαχτ δεν

θα είχε πλέον λόγο να επιμένει ότι οι άνδρες

αυτοί όφειλαν, σύμφωνα με την ηλικία τους

να καταταγούν στις τάξεις της για να υπηρε­

τήσουν την στρατιωτική τους θητεία. Αυτό

όμως ήταν διατεθειμένοι να το κάνουν οι

στρατηγοί μόνο εφόσον οι άνδρες αυτοί θα

εβρίσκονταν υπό τον ευρύτερο έλεγχο του

στρατού, όπως είχε γίνει για τα Βάφφεν Ες

Ες. Αυτό ο Χίμμλερ δίσταζε να το επιτρέψει.

Τελικά αρκετά αργότερα οι δύο πλευρές θα

κατέληγαν σε συμβιβασμό.

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ 1.4

Στις αρχές του καλοκαιριού του 1941 τα

συντάγματα αναδιοργανώθηκαν και μετονο­

μάσθηκαν. Πλέον θα λέγονταν Συντάγματα

Πεζικού Ες Ες. Ο τίτλος «Τότενκοπφ» θα πε­

ριοριζόταν στην μεραρχία και ως μέρος των

μονάδων φρουράς των στρατοπέδων συγκέ­

ντρωσης. Τρία συντάγματα συνδυάσθηκαν

για να αποτελέσουν το Συγκρότημα Μάχης

«Νορντ», το οποίο στην συνέχεια θα εξελισ­

σόταν στην ομώνυμη μεραρχία. Ένα διατέθη­

κε στην Ράιχ. Αυτά τα τέσσερα λοιπόν εκ των

πραγμάτων θα υπάγονταν στον έλεγχο του

Γερμανικού Στρατού. Στα πλαίσια της απόλυ­

σης ανδρών μεγάλων κλάσεων τρία συντάγ­

ματα είχαν διαλυθεί τον Αύγουστο του 1940

και άλλα δύο ακολούθησαν τον Νοέμβριο του

1940 όταν το προσωπικό τους μετατέθηκε σε

μονάδες α'γραμμής των Βάφφεν Ες Ες. Τα υπό­

λοιπα πέντε και δύο συντάγματα ιππικού θα

υπάγονταν στην «Διοίκηση Γενικού Επιτελείου

Ραϊχσφύρερ» (Kommando Stab RFSS), υπηρε­

σία, η οποία θα είχε την ευθύνη του συντονι­

σμού της καταστολής της δράσης ανταρτικών

ομάδων πίσω από τις πρώτες γραμμές. Εάν

αυτές οι μονάδες εμπλέκονταν σε επιχειρή­

σεις στην πρώτη γραμμή, τότε προσωρινά θα

ελέγχονταν από τον Γερμανικό Στρατό αλλά ο

Χίμμλερ διατηρούσε το δικαίωμα να τις απο­

σύρει και να τις χρησιμοποιήσει για δικούςτου

σκοπούς. Φυσικά οι εξελίξεις του πολέμου θα

επέβαλαν τις δικές τους επιταγές.

Τα πρώτα βήματα για την ενσωμάτωση

των Συνταγμάτων Τότενκοπφ στα Βάφφεν

Ες Ες έγιναν κατά την διάρκεια της γερμανι­

κής εκστρατείας στις δυτικές χώρες. Ο Χίτλερ,

προκειμένου να μη δεσμεύσει ανθρώπινο δυ­

ναμικό της Χέερ διέταξε τον Χίμμλερ να ορ­

γανώσει ένα πλήρως εξοπλισμένο τάγμα για

να αποτελέσει την φρουρά στην νορβηγική

πόλη Κίρκενες στον αρκτικό κύκλο. Στα τέλη

του Ιουνίου 1940 η σύσταση του τάγματος είχε

ολοκληρωθεί, απαρτιζόμενο από ειδικά επι­

λεγμένους άνδρες και ένα χρόνο αργότερα θα

ενσωματωνόταν στην Μεραρχία «Νορντ».

Μία σημαντική εξέλιξη συνέβη στις αρχές

Αυγούστου του 1940 όταν ο Χίμμλερ διέλυσε

την Επιθεώρηση Συνταγμάτων Τότενκοπφ, τα

οποία περιήλθαν κάτω από τον άμεσο έλεγχο

της Διοίκησης των Βάφφεν Ες Ες. Λίγο αργό­

τερα ο Ραϊχσφύρερ συμφώνησε με το αίτημα

της Βέρμαχτ να υπαχθούν στον έλεγχο της

Χέερ σε περίπτωση εχθρικής εισβολής. Αυτό

ήταν σημαντική παραχώρηση από πλευράς

του τελευταίου, καθώς ένα χρόνο πριν δεν

συζητούσε καν τέτοιο ενδεχόμενο. Την ίδια

εποχή υπήρξε μία ακόμη σημαντική αλλαγή

στην ιεραρχική δομή των Βάφφεν Ες Ες. Στις

15 Αυγούστου ιδρύθηκε το «Κεντρικό Γραφείο

Επιχειρήσεων Ες Ες» (SS Fuhrungshauptampt

- SSFH Α), το οποίο θα είχε την γενική ευθύνη

της στρατιωτικής διοίκησης των Βάφφεν Ες

Ες εφόσον οι μονάδες τους δεν εβρίσκονταν

υπό την διοίκηση κάποιου ευρύτερου σχη­

ματισμού του στρατού και του συντονισμού

της διοίκησης και εκπαίδευσης των Αλγκεμά-

ινε Ες Ες, πριν ή μετά την στρατιωτική θητεία

των μελών τους. Όλες οι υπηρεσίες, οι οποίες

συνδέονταν με τα Βάφφεν Ες Ες και μέχρι τότε

υπάγονταν στο Κεντρικό Γραφείο Ες Ες (SS

Hauptamt) μεταφέρθηκαν στην νέα υπηρε­

σία. Ο ίδιος ο Χίμμλερ θα ήταν επικεφαλής της

υπηρεσία αλλά η διαχείριση των καθημερινών

ζητημάτων θα ήταν ευθύνη του Υποστρατή­

γου των Ες Ες, Χανς Γύττνερ.

Με τις νέες εξελίξεις στα τέλη του καλο­

καιριού του 1940, ο Στρατάρχης Καϊτέλ, επι­

κεφαλής της OKW, ενημέρωσε την ΟΚΗ ότι

ο Φύρερ είχε εγκρίνει την δημιουργία μίας

νέας μεραρχίας Ες Ες, η οποία θα έκανε χρήση

του ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο γινόταν

διαθέσιμο από χώρες, όπου κατοικούσαν άν­

θρωποι συγγενών φυλών με την γερμανική

(Νορβηγία, Δανία, Ολλανδία). Επίσης ο Καϊτέλ

εξουσιοδοτούσε την ΟΚΗ να αντικαταστήσει

όλο τον εξοπλισμό ξένης προέλευσης, ο οποί­

ος εβρισκόταν ακόμη στην κατοχή των μεραρ­

χιών Ες Ες με νέο γερμανικής προέλευσης και

να τις προμηθεύσει με νέα αυτοκινούμενα

πυροβόλα εφόδου στα ίδια πρότυπα με αυτά

των μηχανοκίνητων μεραρχιών της Χέερ.

Προς μία πολυεθνική δύναμη Οι δύο άλλες σημαντικές πηγές προ­

σωπικού πλην των γηγενών Γερμανών, θα

ήταν οι γερμανικής καταγωγής Ευρωπαίοι

(Volksdeutsche) και οι ξένοι με γνήσιο βο-

ρειοευρωπαϊκό αίμα. Αργότερα βεβαίως ο

Χίμμλερ θα μάζευε οτιδήποτε εύρισκε μπρο-

109

Νορβηγία και την Δανία. Τον Ιούνιο ακολού­

θησε διαταγή για τον σχηματισμό ενός ακόμη

συντάγματος με την επωνυμία «Βέστλαντ».

Ταυτόχρονα είχαν αρχίσει να καταφθάνουν

και γερμανικής καταγωγής εθελοντές. Τον

Μάιο περισσότεροι από 1000 άνδρες, κάτοι­

κοι του ρουμανικού τμήματος του Μπανάτ(το

Μπανάτ είναι μία περιοχή, η οποία σήμερα

είναι χωρισμένη ανάμεσα σε Ρουμανία, Γιου­

γκοσλαβία και Ουγγαρία, με την πρώτη χώρα

να έχει το μεγαλύτερο τμήμα με πρωτεύουσα

την Τιμισοάρα) κατατάχτηκαν και από τον Ιού­

λιο άρχισαν να καταφθάνουν σε εκπαιδευτικό

κέντρο της Πράγας.

Το καλοκαίρι του 1940 η προσέλευση ξέ­

νων και γερμανικής καταγωγής εθελοντών

ήταν ικανοποιητική. Στις 7 Σεπτεμβρίου, ο

Χίμμλερ μιλώντας σε αξιωματικούς της Λάι-

μπσταντάρτε στο Μετς είπε: «Πρέπει να προ­

σελκύσουμε όλο το βόρειο αίμα του κόσμου,

στερώντας το από τους εχθρούς μας, ώστε ποτέ

ξανά βόρειο ή γερμανικό αίμα να πολεμήσει

εναντίον μας». Η ύπαρξη γερμανόγλωσσων

πληθυσμών στην Κεντρική Ευρώπη οφει­

λόταν είτε στην εγκατάσταση γερμανικών

νομαδικών φυλών σε διάφορες περιοχές από

την εποχή του Μεσαίωνα είτε στην αναγκα­

στική ενσωμάτωση σε νεοδημιουργηθείσες

χώρες περιοχών, οι οποίες πριν τον Α' Παγκό­

σμιο Πόλεμο ανήκαν στην Αυστρο-Ουγγρική

Αυτοκρατορία ή στην Γερμανία του Κάιζερ.

Μεγάλες γερμανόγλωσσες κοινότητες υπήρ­

χαν εκτός από την Σουδητία, η οποία ήδη είχε

ενσωματωθεί στην Γερμανία, στην Πολωνία,

την Ουγγαρία, την Ρουμανία και την Γιου­

γκοσλαβία.

Εκείνη την εποχή πάντως οι Γερμανοί

εντός των ορίων της χώρας ήταν μακράν

η κυριότερη πηγή ανθρώπινου δυναμικού

για τα Βάφφεν Ες Ες. Και καθώς ο Χίμμλερ

φιλοδοξούσε να συνεχίσει την επέκταση τους

μοιραία η Βέρμαχτ άρχισε να ανησυχεί καθώς

εάν τα σχέδια του Ραϊχσφύρερ υλοποιούνταν

θα έχανε η ίδια μεγάλο αριθμό νεοσύλλεκτων.

Π ρέπει πάντως να τονισθεί ότι την ίδια εποχή

διαμάχη για εξασφάλιση κληρωτών υπήρχε

και μεταξύ Χέερ και Λουφτβάφφε. Τελικά ο

Μπέργκερ παρά τα εμπόδια, που του έβαζαν

οι "αντιπαθητικοί" στρατηγοί είχε καταφέρει

110

στά του, στρατολογώντας όχι μόνο Βορειοευ-

ρωπαίους διαφόρων προελεύσεων αλλά και

Σλάβους, Αλβανούς, Τουρκομάνους, Ινδούς

και άλλους διαφόρων φυλών, χρωμάτων, θρη­

σκειών και προελεύσεων.

Τον Μάιο του 1940 οι ξένοι εθελοντές στα

Βάφφεν Ες Ες έφθαναν τους 100, μεταξύ των

οποίων πέντε ήταν από τις ΗΠΑ, τρεις από

την Σουηδία και 44 από την Ελβετία. Αυτοί οι

εθελοντές είχαν ενταχθεί κανονικά σε μονά­

δες πρώτης γραμμής. Μετά την κατάκτηση

της Δανίας, της Νορβηγίας, του Βελγίου και

της Ολλανδίας η δυνατότητα προσέλκυσης

ξένων εθελοντών έλαβε μία νέα διάσταση.

Στις 30 Απριλίου εκδόθηκε διαταγή για τον

σχηματισμό ενός συντάγματος με την επωνυ­

μία «Νόρντλαντ» (Βόρεια Γη ή Βόρεια Χώρα),

το οποίο θα στελέχωναν εθελοντές από την

Προπαγανδιστική αφίσσα

για την παρουσία μονάδων

της Αστυνομίας στην πρώτη

γραμμή τον μετώπου.

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ 1.4

να στρατολογήσει 59.526 κληρωτούς κατά το

πρώτο εξάμηνο του 1940.

Στις 29 Ιουλίου 1940, ο Χίμμλερ εξέδωσε

την πρώτη (και τελευταία) διαταγή απόλυσης

κληρωτών. Περιελάμβανε τους γεννηθέντες

πριν το 1906, τους γεννηθέντες μεταξύ 1906

και 1910, που είχαν αιτηθεί την απόλυση τους

και τους γεννηθέντες μετά το 1918, οι οποίοι

ήταν αγρότες ή εργάτες σε σημαντικές βι­

ομηχανίες. Η διαταγή σαφώς όριζε ότι όλοι

οι απολυόμενοι παραμένουν σε κατάσταση

ενεργού εφεδρείας και στο μέλλον έ κ τ ω ν

πραγμάτων θα ανακαλούνταν στην ενεργό

δράση. Η ενημέρωση, την οποία είχε ο Ραϊ­

χσφύρερ από τον Φύρερ τον έκανε να είναι

σίγουρος για το μέλλον των Βάφφεν Ες Ες.

Στις αρχές Ιουλίου, ο τελευταίος είχε ζητήσει

από τους στρατηγούς του να εκπονήσουν

σχέδια για εισβολή στην Σοβιετική Ένωση. Για

να έχουν όμως τα Βάφφεν Ες Ες τον ρόλο, που

σχεδίαζε ο Χίτλερ να τους αναθέσει θα έπρεπε

να κατατάσσονται σε αυτά, ετησίως, 18.000

νέοι κληρωτοί. Το ποσοστό επί των στρα­

τευσίμων, το οποίο είχε διατεθεί στο Σώμα

ήταν 2% και αυτό σύμφωνα με τον Μπέργκερ

μεταφραζόταν σε περίπου 12.000. Συνεπώς

έπρεπε να στραφεί με μεγαλύτερη έμφαση

στις εκτός Γερμανίας πηγές.

Έχοντας εξασφαλίσει την επίσημη εξου­

σιοδότηση της Βέρμαχτ, ο Γύττνερ επιδό­

θηκε σε έντονη δραστηριότητα. Ένα - ένα

τα τμήματα της υπό δημιουργία μεραρχίας

άρχισαν να παίρνουν μορφή. Το σύνταγμα

πυροβολικού στελεχώθηκε με προσωπικό

από την SS-VD και την Τότενκοπφ. Νέα τάγ­

ματα βορειοευρωπαίων εθελοντών άρχισαν

να σχηματίζονται για να συμπληρωθούν τα

Συντάγματα «Νόρντλαντ» και «Βέστλαντ».

Σχηματίσθηκαν εφεδρικά - εκπαιδευτικά τάγ­

ματα για την εξασφάλιση αντικαταστατών.

Και το κυριότερο απ'όλα επελέγη ο διοικητής

της νέας μεραρχίας. Ο Υποστράτηγος, πλέον,

Φέλιξ Στάινερ.

Για να αποφευχθούν παρεξηγήσεις, μετά

από τις κοσμογονικές αλλαγές, οι οποίες εί­

χαν λάβει χώρα, στις 27 Φεβρουαρίου 1941,

το Κεντρικό Γραφείο Επιχειρήσεων των Βά­

φφεν Ες Ες εξέδωσε διαταγή με την οποία

ξεκαθάριζε τα πράγματα. Σύμφωνα με την

διαταγή αυτή «Τα τμήματα των Βάφφεν Ες Ες

και της Αστυνομίας, τα οποία έχουν ενσωματω­

θεί στον Στρατό εβρίσκονται υπό την διοίκηση

του Στρατού, συνεπώς υπό την δικαιοδοσία των

κατά τόπους αρχηγείων των στρατιωτικών αρ­

χών (Wehrkreiskommandos). Η εξουσία του Ρα­

ϊχσφύρερ στα θέματα ιδεολογικής διαφώτισης,

τοποθέτησης αξιωματικών και υπαξιωματικών

όπως και στον καθορισμό αντικαταστάσεων

παραμένει αμετάβλητη». Στην ίδια διαταγή κα­

θορίζονταν οι μονάδες, οι οποίες εμπίπτουν

στην παραπάνω κατηγορία. Αυτές ήταν οι

ακόλουθες:

• Μεραρχία Ες Ες «Ράιχ»

• Μεραρχία Ες Ες «Τότενκοπφ»

• Μεραρχία Ες Ες «Πολιτσάι»

• Μεραρχία Ες Ες «Βίκινγκ»

(από 1 Απριλίου 1941)

• Συγκρότημα Μάχης Ες Ες «Νορντ»

• Ταξιαρχία Ες Ες «Λαϊμπσταντάρτε Άντολφ

Χίτλερ»

• 9ο Σύνταγμα Πεζικού Ες Ες

Συνεπώς μέσα σε έξι μήνες ο Χίμμλερ είχε

καταφέρει να διπλασιάσει τον αριθμό των μο­

νάδων Ες Ες πρώτης γραμμής ενώ διατηρούσε

τον έλεγχο των τμημάτων των Ες Ες, τα οποία

δεν υπάγονταν στον έλεγχο του Γερμανικού

Στρατού. Αυτές οι μονάδες διαμορφώνονταν

ως εξής: Εκτός από τις εφεδρικές - εκπαιδευ­

τικές μονάδες υπήρχαν ακόμη τα εναπομεί­

ναντα πέντε Συντάγματα Τότενκοπφ. Αυτά

μεταφέρθηκαν από τα διάφορα σημεία της

Ευρώπης στην Πολωνία στην περιοχή της

Ντέμπικα. Εκεί μετά την απομάκρυνση του

πληθυσμού δημιουργήθηκε το πρώτο μεγάλο

εκπαιδευτικό κέντρο των Ες Ες. Εκεί τα συ­

ντάγματα εξοπλίσθηκαν με σύγχρονο υλικό,

έγιναν πλήρως μηχανοκίνητα, μετονομάσθη­

καν, όπως προαναφέραμε και οργανώθηκαν

σε μηχανοκίνητες ταξιαρχίες. Σχηματίσθηκαν

συνεπώς δύο τέτοιες ταξιαρχίες και ακόμη

δύο συντάγματα ιππικού, ενώ ένα σύνταγμα

παρέμεινε ανεξάρτητο.

Άρα μέχρι οι ανάγκες του πολέμου να ορί­

σουν διαφορετικά, ο Χίμμλερ διέθετε ένα ιδι­

ωτικό στρατό, ο οποίος ευρισκόμενος εκτός

ελέγχου του Γερμανικού Στρατού, θα συμπε­

ριλαμβανόταν διοικητικά στα Βάφφεν Ες Ες.

Οι επωνυμίες «Βερφυνγκουνγκστρούππε» και

Ο Χέντρικ Φελντμάιερ, από

τους πλέον δραστήριους

Ολλανδούς εθελοντές Ες Ες.

111

Νορβηγοί εθελοντές

αποβιβάζονται σε γερμανικό

λιμένα. Τους περιμένει

σκληρή εκπαίδευση και

λίγο αργότερα σκληρές

μάχες, μέσα από τις οποίες

απέκτησαν την φήμη

σκληρών και ανηλεών

πολεμιστών.

«Τοτενκοπφβερμπέντε» έπαυαν να ισχύουν.

Στις 22 Απριλίου του 1941 ο Χίμμλερ εξέδω­

σε την διαταγή, η οποία πολύ αργότερα θα

απέβαινε μοιραία για την αντιμετώπιση των

Βάφφεν Ες Ες μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Εκτός από τις μονάδες, οι οποίες προαναφέρ­

θηκαν, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τις διάφορες

υπηρεσίες υποστήριξης στα Βάφφεν Ες Ες συ­

μπεριλαμβάνονταν και οι μονάδες φρουράς

των στρατοπέδων συγκέντρωσης.

Από τις παραπάνω μονάδες, εκτός της Πο-

λιτσάι, η οποία παρέμενε πάντοτε εξοπλισμέ­

νη με β'διαλογής υλικό σε παρόμοια κατά­

σταση εβρισκόταν και το Συγκρότημα Μάχης

Ες Ες «Νορντ». Η μονάδα σχηματίσθηκε στην

στις 28 Φεβρουαρίου 1941 με αποστολή την

φρούρηση της οδού προς το Μουρμάνσκ.

Απαρτιζόταν από τα 6ο και 7ο Συντάγματα

Ες Ες, ένα τάγμα αναγνώρισης και δύο πυ­

ροβολαρχίες πεδινού πυροβολικού. Το 9ο

Σύνταγμα Ες Ες, το οποίο επίσης εβρισκόταν

στην περιοχή ήταν επιφορτισμένο με καθή­

κοντα φύλαξης ακτών. Στις 6 Ιουνίου το συ­

γκρότημα διατάχθηκε να μετασταθμεύσει

στην περιοχή του Ροβανιέμι της Φινλανδίας

με σκοπό την αναβάθμιση του σε ταξιαρχία

ώστε να συμμετάσχει στην επικείμενη ει­

σβολή στην Σοβιετική Ένωση. Η μετακίνηση

ολοκληρώθηκε στα μέσα του μήνα και στις

17 Ιουνίου τα πρώτα τμήματα άρχισαν να

κατευθύνονται προς την περιοχή της Σάλλα,

κοντά στα σύνορα με την Ε.Σ.Σ.Δ. Ο διοικητής

του συγκροτήματος, Υποστράτηγος Καρλ-

Μαρία Ντεμελχούμπερ δεν ήταν ικανοποιη­

μένος από τον βαθμό πολεμικής ετοιμότητας

της μονάδας και σε σχετική αναφορά προς

τον Αντιστράτηγο Φίγκε, διοικητή του XXXVI

Σώματος της Χέερ έλεγε: «Στις 77 Ιουνίου 1941

ανέλαβα την διοίκηση του Συγκροτήματος Ες

Ες «Νορντ». Το συγκρότημα συγκεντρώθηκε

την τελευταία στιγμή και το πυροβολικό εν­

σωματώθηκε κυριολεκτικά το τελευταίο δευ­

τερόλεπτο. Η πρώτη εντύπωση που είχα ήταν

ότι τα θεμέλια της μονάδας, τα ανεξάρτητα

και με διαφορετική εκπαίδευση στοιχεία, ήταν

πολύ αδύνατα και έλειπε σε μεγάλο βαθμό η

ομοιογένεια. Οι αξιωματικοί και οι οπλίτες δεν

μπορούν να κατηγορηθούν γι' αυτό. Δεν είχαν

την ευκαιρία να εκπαιδευθούν όπως θα έπρεπε

κάτω από έμπειρη ηγεσία. Ο κύριος όγκος των

διοικητών λόχων είναι έφεδροι αξιωματικοί με

μικρή ή καθόλου εμπειρία σε διοίκηση προσω­

πικού υπό πραγματικές συνθήκες σε σύγχρονο

πόλεμο. Ακόμη και οι διοικητές των ταγμάτων,

112

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ 1.4

παρά τις ικανότητες τους, δεν είναι κατάλληλοι

για τα ηγετικά καθήκοντα, τα οποία απαιτού­

νται στις σύγχρονες επιχειρήσεις πεζικού και τα

αντίστοιχα όπλα. Το πυροβολικό δεν έχει κάνει

βολές σε συνδυασμό με το πεζικό. Ομοίως το

πεζικό δεν είχε την ευκαιρία να ασκηθεί με το

πυροβολικό. Το προσωπικό των αντιαρματικών

πυροβόλων δεν έχει κάνει βολές με πραγματικά

πυρά. Το ίδιο ισχύει και για το προσωπικό των

ελαφρών όλμων και σε μεγάλο βαθμό για το

προσωπικό των αντιαεροπορικών πυροβολαρ­

χιών. Ασκήσεις με μεικτούς σχηματισμούς δεν

έχουν λάβει χώρα. Η μονάδα δεν εβρίσκεται σε

ετοιμοπόλεμη κατάσταση.

Το τμήμα εφοδιασμού του συγκροτήμα­

τος συγκεντρώθηκε την τελευταία στιγμή στο

Στεττίνο και δεν έχει το απαιτούμενο πλαίσιο

ηγεσίας, το οποίο πρέπει να κατέχει για να

εφοδιάζει μαχόμενα τμήματα. Ένεκα αυτού,

η μηχανοκίνηση υποφέρει και οι διάφορες

μονάδες δεν έχουν καταφέρει να τυποποιή­

σουν τον εφοδιασμό τους. Η αναπλήρωση των

προμηθειών είναι δύσκολη. Τα φορτηγά για το

πυροβολικό δεν είναι ισότιμα με αυτά, τα οποία

χρησιμοποιούνται για μία κανονική γερμανική

μηχανοκίνητη μεραρχία.

Τα συντάγματα πεζικού μπορούν να ανα­

πτύξουν, το καθένα, μόνο μία ελαφρά διμοιρία

υποστήριξης πυρός.

Η ποιότητα του προσωπικού είναι καλή, σε

μερικά τμήματα πολύ καλή. Οι υπαξιωματικοί

χρειάζονται περισσότερη θεωρητική εκπαίδευ­

ση. Η εξειδικευμένη εκπαίδευση υστερεί πολύ.

Στέλνω προσωπικά αυτή την αναφορά αξιολό­

γησης στον στρατηγό.

Εφόσον δοθεί η ευκαιρία, το συγκρότημα

μπορεί να είναι πλήρως ετοιμοπόλεμο μετά από

κάποια νέα αναδιοργάνωση και κάλυψη των

ελλείψεων, μετά από δύο ή τρεις μήνες σε ένα

καλό στρατόπεδο εκπαίδευσης.».

Η αναφορά του Ντεμελχούμπερ δεν ελή­

φθη σοβαρά υπ'όψη και αυτό θα είχε σοβαρές

συνέπειες όταν το συγκρότημα θα ριχνόταν

στην μάχη, όπως θα δούμε στο επόμενο βι­

βλίο της σειράς.

Οι πρώτες μονάδες, οι οποίες δημιουργή­

θηκαν από Ευρωπαίους εθελοντές με σκοπό

να πολεμήσουν στο πλευρό των Γερμανών

χαρακτηρίσθηκαν ως «λεγεώνες». Από αυτές

μόνο οι απαρτιζόμενες από θεωρούμενους

ως αρίους εντάχθηκαν στα Βάφφεν Ες Ες.

Λεγεώνες, οι οποίες θα στελεχώνονταν από

εθνικότητες όπως Γάλλοι και Βαλώνοι Βέλγοι

αρχικά θα εντάσσονταν στην Χέερ, όπως συ-

Άνδρες τον Συντάγματος

«Νόρντλαντ» το 1940 μετά

από άσκηση. Ο μετέπειτα

γνωστός συγγραφέας

Βίλχελμ Τίκε διακρίνεται

τέταρτος από δεξιά.

113

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Η 4η σειρά εκπαιδευόμενων

στην Σχολή του

Μπραοννσβάιχ, μετά την

έναρξη του πολέμου (1940-41).

Τέταρτος από αριστερά είναι ο

Βάλτερ Χάρτσερ, επικεφαλής

διοικητής της σειράς.

νέβη και με την Ισπανική Μεραρχία. Ακόμη και

σήμερα το ζήτημα της κατάταξης ξένων στις

τάξεις των Γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων

υπόκειται σε ανάλυση και αποτελεί αντικεί­

μενο συζητήσεων. Από τους άνδρες, οι οποίοι

κατατάχθηκαν στα Βάφφεν Ες Ες μέχρι το 1943

η συντριπτική πλειοψηφία ήταν εθελοντές και

το θέμα θα μας απασχολήσει εκτενώς στο 3ο

βιβλίο της σειράς.

Την άνοιξη του 1941 οι πρώτες λεγεώνες

ξένων εθελοντών ήδη σχηματίζονταν, εκτός

από τις μονάδες, οι οποίες αποτελούσαν τμή­

ματα της Μεραρχίας «Βίκινγκ». Η συγκρότηση

τους σε μεγάλο βαθμό οφειλόταν στις προ­

σπάθειες εθνικοσοσιαλιστικών κινήσεων στις

κατεχόμενες βορειοευρωπαϊκές χώρες και των

κυβερνήσεων αυτών. Βασικό κίνητρο για τους

προσερχόμενους εθελοντές αλλά και βασική

διαφημιστική παράμετρος για την προσέλκυ­

ση τους ήταν η πάλη κατά του εξ Ασίας προ­

ερχόμενου Μπολσεβικισμού. Αξιοσημείωτο

είναι ότι αυτές οι λεγεώνες εβρίσκονταν ήδη

σε προχωρημένο στάδιο συγκρότησης πριν

καν δοθεί από τον Χίτλερ η εξουσιοδότηση

(στις 28 Ιουνίου 1941) για συμμετοχή ξένων

στις τάξεις της Βέρμαχτ.

Το καλοκαίρι του 1941, ενώ ήδη ξεκινούσε

η Επιχείρηση «Μπαρμπαρόσσα» συνεχιζόταν

με έντονους ρυθμούς η προσπάθεια στρα­

τολόγησης ξένων εθελοντών. Στις 29 Ιουνί­

ου ιδρύθηκε η Νορβηγική Λεγεώνα. Αρχικά,

σύμφωνα με τις υποσχέσεις των Γερμανών,

η μονάδα προοριζόταν να είναι αμιγώς νορ­

βηγική αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ. Η μονάδα

υποτίθεται ότι θα βοηθούσε τους Φινλανδούς

στον αγώνα τους εναντίον των Σοβιετικών

και πολλοί από τους καταταγέντες έβλεπαν

την δημιουργία της ως μία ευκαιρία για την

δημιουργία ενός νέου Εθνικού Νορβηγικού

Στρατού. Η φινλανδική υπόθεση συγκινού­

σε τους Νορβηγούς, έτσι περισσότεροι από

2.000 άνδρες προσήλθαν στις τάξεις της,

πολλοί από τους οποίους ήταν πρώην στε­

λέχη του Νορβηγικού Στρατού. Μάλιστα από

τους 1500 αξιωματικούς του προπολεμικού

Νορβηγικού Στρατού, 500 κατετάγησαν στην

λεγεώνα. Οι αριθμοί αυτοί όμως σε καμία πε­

ρίπτωση δεν θεωρούνταν ικανοποιητικοί κα­

θώς ο Νορβηγός πρωθυπουργός Κουΐσλινγκ

είχε υποσχεθεί στον Χίτλερ μία δύναμη 30.000

ανδρών. Αυτοί οι Νορβηγοί εθελοντές, όπως

θα δούμε στην συνέχεια της σειράς, παρά τις

δυσκολίες που θα ανέκυπταν θα αποδεικνύ­

ονταν εξαιρετικοί πολεμιστές και αργότερα

θα ενσωματώνονταν σε ευρύτερες μονάδες

των Βάφφεν Ες Ες.

Στο κράτος του Βελγίου κατοικούν δύο

διαφορετικές εθνότητες, σαφώς διακριτές

μεταξύ τους. Οι Φλαμανδοί και οι Βαλώνοι.

Το 1941 οι πρώτοι θεωρούνταν Άριοι, οι δεύ­

τεροι όχι. Συνεπώς η Λεγεώνα, την οποία θα

σχημάτιζαν οι δεύτεροι θα εντασσόταν στην

Χέερ ενώ η φλαμανδική λεγεώνα θα γινόταν

δεκτή στα Βάφφεν Ες Ες. Αργότερα και η βα-

λωνική λεγεώνα θα εντασσόταν στα Βάφφεν

Ες Ες και από τις τάξεις της θα ξεπηδούσε ένας

από τους γνωστότερους μαχητές των Βάφφεν

Ες Ες, ένας πραγματικός ιδεολόγος εθνικο-

σοσιαλιστής, ο Λεόν Ντεγκρέλ. Για την ώρα

πάντως η προσέλευση Φλαμανδών εθελο­

ντών δεν ήταν η αναμενόμενη καθώς μεταξύ

των ακροδεξιών κομμάτων της κοινότητας

υπήρχαν διαφορετικές απόψεις ως προς το

μέλλον αυτής στα πλαίσια του Γ' Ράιχ. Η μο­

νάδα, η οποία δημιουργήθηκε περιελάμβανε

και Ολλανδούς εθελοντές και ονομάσθηκε

Νορντβέστ. Τον Απρίλιο του 1941 είχαν ήδη

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ 1.4

συγκροτηθεί τρεις λόχοι αλλά οι έντονες εθνι­

κιστικές πεποιθήσεις των ανδρών, που την

στελέχωναν προβλημάτιζαν τους Γερμανούς.

Έτσι συνεχίσθηκαν οι προσπάθειες για την δη­

μιουργία μίας αμιγούς φλαμανδικής μονάδας,

οι οποίες ευοδώθηκαν τον Σεπτέμβριο του

1941, όταν περίπου 1000 άνδρες εβρίσκονταν

ήδη σε κέντρο εκπαίδευσης στην Πολωνία.Το

Νορντβέστ θα χωριζόταν σε δύο διαφορετικές

λεγεώνες (φλαμανδική και ολλανδική)

Στην Ολλανδία εκτός από τους εθελοντές,

οι οποίοι στελέχωσαν το Σύνταγμα «Βέστ-

λαντ», περίπου 920 κατατάχθηκαν στο Σύ­

νταγμα «Νορντβέστ». Καθώς η μονάδα αυτή

δεν εξελίχθηκε, οι Ολλανδοί εθελοντές, των

οποίων ο αριθμός το καλοκαίρι του 1941

έφθασε τις 2.000, συγκρότησαν την Ολλανδι­

κή Λεγεώνα υπό την διοίκηση του Αντιστρά­

τηγου Σάυφαρντ.

Οι Δανοί είναι εθνότητα συγγενής με τους

Γερμανούς αλλά η προσέλευση τους στις

τάξεις των Βάφφεν Ες Ες δεν ήταν η αναμε­

νόμενη. Ένας μικρός αριθμός εθελοντών κα-

τατάχτηκε στην Βίκινγκ ενώ περίπου 1000,

κυρίως γερμανικής καταγωγής κατατάχτηκαν

μεμονωμένα και στις αρχές του 1942 θα ενί­

σχυαν την Τότενκοπφ. Το Εθνικοσοσιαλιστικό

Κόμμα της Δανίας, υπό την ηγεσία του Φριτς

Κλάουσεν και με στρατιωτικό υπεύθυνο τον

Αντισυνταγματάρχη του πυροβολικού Χρίστι-

αν Πέντερ Κρύσσινγκ συνέχισε να πασχίζει για

την δημιουργία μίας αμιγούς δανικής μονάδας

και στις 28 Ιουνίου 1941 με επίσημη απόφαση

της δανικής κυβέρνησης ιδρύθηκε το Δανικό

Σώμα Εθελοντών (Freikorps Danmark - Φρά-

ικορπς Ντάνμαρκ). Οι άνδρες, οι οποίοι θα

κατατάσσονταν θα διατηρούσαν τον βαθμό,

τον οποίο έφεραν στον Δανικό Στρατό και η

υπηρεσία σε αυτό θα λογιζόταν ως ισότιμη

με υπηρεσία στις Δανικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Στα τέλη του 1941 η μονάδα θα αριθμούσε

περισσότερους από 1200 αξιωματικούς, υπα­

ξιωματικούς και οπλίτες.

Μία άλλη πολλά υποσχόμενη πηγή για την

επάνδρωση των μονάδων των Βάφφεν Ες Ες

ήταν η Φινλανδία. Εντυπωσιασμένος από την

μαχητικότητα, την οποία είχαν επιδείξει ενα­

ντίον των Σοβιετικών, ο Γκόντλοπ Μπέργκερ

ξεκίνησε έντονη δραστηριότητα στις αρχές

του 1941 για να προσελκύσει Φινλανδούς

εθελοντές με σκοπό να τους εντάξει στην

«πολυεθνική» Μεραρχία «Βίκινγκ». Παρά τα

εμπόδια, που υπή ρξαν τόσο από γερμανικής

όσο και από φινλανδικής πλευράς την άνοιξη

του 1941 ξεκίνησε η δημιουργία ενόςτάγμα-

τος. Οι Φινλανδοί έθεσαν σαφείς όρους για

Έφιππος υπαξιωματικός της

φρουράς του στρατοπέδου

συγκέντρωσης του

Νταχάου. Άνδρες σαν αυτόν

αποτέλεσαν τον πυρήνα

για τον σχηματισμό της

Μεραρχίας «Τότενκοπφ».

(αριστερά)

Δανοί εθελοντές Ες Ες κατά

την ορκομωσία τους. Το

Δανικό Σώμα Εθελοντών Ες

Ες πολέμησε καλά και είχε

σημαντικές απώλειες στο

Ντέμιανσκ. Στην συνέχεια

θα ενσωματωνόταν στην

Νόρντλαντ. (δεξιά)

115

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Ο Συνταγματάρχης Φριτς

φον Σολτς επιθεωρεί

πολυβόλο του Συντάγματος

«Νόρντλαντ», κατά την

φάση της συγκρότησης και

αρχικής εκπαίδευσης της

μονάδας.

την κατάταξη ανδρών σε αυτό. Τα στελέχη

του δεν θα υποχρεώνονταν να δώσουν όρκο

αφοσίωσης προς τον Χίτλερ αλλά απλώς να

υπακούουν τις διαταγές του Ανωτάτου Διοι­

κητή των Γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Η φινλανδική κυβέρνηση διατηρούσε το δι­

καίωμα να ανακαλέσει το τάγμα μετά από

υπηρεσία δύο ετών. Η αρχική κατάταξη δεν

θα διαρκούσε περισσότερο από 12 μήνες

αλλά οι κατατασσόμενοι είχαν την επιλογή

της συνέχισης της υπηρεσίας για 12 ακόμη

μήνες. Τέλος, το τάγμα επιτρεπόταν να χρησι­

μοποιηθεί μόνο εναντίον των Σοβιετικών. Οι

περιορισμοί αυτοί δεν ίσχυαν για εθελοντές,

οι οποίοι θα προσέρχονταν ατομικά.

Οι περισσότεροι από τους αρχικούς εθε­

λοντές είχαν στρατιωτική εμπειρία από τον

πόλεμο εναντίον των Σοβιετικών και μερικοί

από αυτούς ήταν εν ενεργεία στελέχη του

Φινλανδικού Στρατού. Οι πρώτοι 116 έφθα­

σαν στην Γερμανία στις 6 Μαΐου και αμέσως

τοποθετήθηκαν στην Μεραρχία «Βίκινγκ».

Εννέα ημέρες αργότερα έφθασαν ακόμη 257.

Οι μεταγενέστεροι εθελοντές κρατήθηκαν πε­

ρισσότερο για εκπαίδευση και θα σχημάτιζαν

αργότερα το αμιγώς φινλανδικό τάγμα, το

οποίο θα ενσωματωνόταν στην Βίκινγκ. Αυτοί

μεταφέρθηκαν στην Βιέννη, όπου θα ελάμ­

βανε χώρα η εκπαίδευση και η συγκρότηση

τους φινλανδικού τάγματος. Αρχικά η μονάδα

έλαβε τον τίτλο «Νόρντοστ». Αργότερα θα

ονομαζόταν «Φινλανδικό Τάγμα Εθελοντών

των Βάφφεν Ες Ες» (Finnisches Freiwilligen-

Batallion der Waffen-SS). Η δομή του ήταν

η κλασσική για τάγμα πεζικού (τρεις λόχοι

τυφεκιοφόρων, ένας λόχος πολυβόλων και

τμήματα υποστήριξης).

Το έργο της στρατολόγησης των Φινλαν-

δών εθελοντών ανατέθηκε σε ένα πρώην αξιω­

ματικό της αστυνομίας, τον Ταγματάρχη Έσκο

Ριέκκι και εξελίχθηκε με άκρα μυστικότητα. Η

επιλογή των ανδρών γινόταν από αξιωματού­

χους και γιατρούς των Ες Ες. Από φινλανδικής

πλευράς η υπηρεσία στα Βάφφεν Ες Ες λογι­

ζόταν ισότιμη με υπηρεσία στις Φινλανδικές

Ένοπλες Δυνάμεις. Η τελική επιλογή απέφερε

ένα δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό βαθμοφό­

ρων και αυτό στην συνέχεια θα δημιουργούσε

προβλήματα. Οι Γερμανοί εκείνη την εποχή

εσκόπευαν να δημιουργήσουν σύνταγμα, στε­

λεχωμένο από Φινλανδούς αλλά το σχέδιο δεν

υλοποιήθηκε. Οι Γερμανοί είχαν υποσχεθεί ότι

οι εθελοντές θα διατηρούσαν τους βαθμούς,

που έφεραν και ότι όλοι θα υπηρετούσαν μαζί

υπό Φινλανδούς αξιωματικούς. Για όσους κα-

τατάχτηκαν μεμονωμένα αυτό δεν ίσχυσε.

Όπως προαναφέραμε προωθήθηκαν αμέσως

στην Βίκινγκ και όλοι οι υπαξιωματικοί ονομά­

σθηκαν δεκανείς. Οι Φινλανδοί κατάφεραν να

επιβάλουν τους όρους τους μόνο σε σχέση με

το Φινλανδικό Τάγμα, το οποίο, ως τμήμα του

Συντάγματος «Νόρντλαντ» ήταν ουσιαστικά

μία αυτοτελής μονάδα.

Ανασυγκρότηση των υφισταμένων

μονάδων μετά την εκστρατεία

στην Δύση

Το καλοκαίρι του 1940 εύρισκε τις μονά­

δες των Βάφφεν Ες Ες ήδη δοκιμασμένες σε

πραγματικές συνθήκες μάχης με ποικίλα απο­

τελέσματα. Για την Λαϊμπσταντάρτε σίγουρα

οι εκστρατείες στην Πολωνία και στην Δυτική

Ευρώπη μπορούν να χαρακτηριστούν ως επι­

τυχείς. Η ανταμοιβή γι'αυτό ήταν η παραλαβή

νέου λαβάρου για το σύνταγμα σε ειδική τελε­

τή, η οποία έλαβε χώρα στο Μετζ της Γαλλίας

στις 7 Σεπτεμβρίου. Μαζί με το λάβαρο του

συντάγματος παραδόθηκαν και νέα λάβαρα

για τα τρία τάγματα πεζικού της μονάδας και

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ 1.4

τρεις νέοι επισείοντες για τις μοίρες πυροβολι­

κού. Στην γαλλική πόλη η μονάδα του Ντήτριχ

θα επιδιδόταν σε εντατικό πρόγραμμα εκπαί­

δευσης και θα παρέμενε εκεί μέχρι τον Μάρτιο

του 1941, έχοντας ολοκληρώσει την αναδιορ­

γάνωση της από τις αρχές της χρονιάς.

Στις 28 Ιουλίου του 1940 ο Χίτλερ, στα

πλαίσια των εξελίξεων, που προαναφέρθη­

καν, αποφάσισε την αναβάθμιση της Λαϊ-

μπσταντάρτε σε επίπεδο ταξιαρχίας με την

προσθήκη συντάγματος πυροβολικού, τάγ­

ματος σκαπανέων, λόχου διαβιβάσεων και

αποσπάσματος αναγνώρισης. Η διαμόρφωση

της, εκτός από τις νέες προσθήκες, τώρα ήταν:

Τρία τάγματα πεζικού, το καθένα από τα οποία

περιελάμβανε τρεις λόχους τυφεκιοφόρων και

ένα λόχο βαρέων όπλων (αντιαρματικά πυρο­

βόλα, όλμοι, σκαπανείς). Ένα τάγμα υποστήρι­

ξης πυρός (συμβατικά και αυτοκινούμενα πυ­

ροβόλα και αντιαρματικά και αντιαεροπορικά

πυροβόλα). Στον στρατώνα του Λιχτερφέλντε

παρέμενε ένα τάγμα, το οποίο θα διατηρούσε

τα παραδοσιακά καθήκοντα της μονάδας. Πά­

ντως ακόμη ο Γερμανός καγκελάριος δεν σχε­

δίαζε ιδιαίτερη επέκταση των Βάφφεν Ες Ες.

Για την ώρα ο βασικός ρόλος τους θεωρητικά

τουλάχιστον ήταν αυτός της «στρατικοποιη-

μένης πολιτοφυλακής».

Στα πλαίσια της αναδιοργάνωσης θα καθο­

ρίζονταν και τα εμβλήματα των νεοσύστατων

μεραρχιών και της Λαϊμπσταντάρτε. Για την

σωματοφυλακή του Χίτλερ το πασίγνωστο

έμβλημα της θα καθιερωνόταν το 1941. Αρ­

χικά είχε επιλεγεί ο Βαλτικός Σταυρός αλλά το

σχετικό έμβλημα έφερε ήδη στην στολή του ο

διοικητής του III Τάγματος, Βίλχελμ Τράμπαντ,

ο οποίος αντιπρότεινε το γνωστό λεπτό κλειδί.

Η λέξη «dietrich», που ήταν και το όνομα του

διοικητή της σημαίνει στα γερμανικά αντικλείδι

ή πασπαρτού η επιλογή συνεπώς του σήμα­

τος είχε διπλό συμβολισμό. Αφ'ενός συνέδεε

την μονάδα με τον διοικητή της και αφ'ετέρου

ετόνιζε την ικανότητα της μονάδας να ανοίγει

κάθε πόρτα, όσο καλά και εάν ήταν κλειστή.

Αργότερα όταν ο Ζεπ Ντήτριχ θα ελάμβανε τα

φύλλα δρυός στον Σταυρό των Ιπποτών, στο

έμβλημα θα συμπεριλαμβάνονταν και αυτά.

Το έμβλημα αργότερα, όταν σχηματίσθηκε το

I Τεθωρακισμένο Σώμα Ες Ες, το οποίο επίσης

έφερε τον τίτλο «Λαϊμπσταντάρτε» θα έφεραν

τα οχήματα και τα άρματα του Σώματος.

Για την SS-VD είχε επιλεγεί το ρουνικό σύμ­

βολο που μοιάζει με ανάποδο Ν με μία κάθετη

γραμμή στο μέσον του. Το σύμβολο εσήμαινε

την προστασία από λύκους, που αναζητούσαν

λεία. Για την Τότενκοπφ προφανής επιλογή

ήταν η νεκροκεφαλή, σύμφωνα και με την

επωνυμία της μεραρχίας, που συμβόλιζε την

αφοσίωση μέχρι θανάτου στον Φύρερ. Η δι­

αφορά με το έμβλημα των τεθωρακισμένων

μονάδων του Γερμανικού Στρατού ήταν ότι

η νεκροκεφαλή, την οποία έφεραν στα πέτα

των χιτωνίων τους οι αρματιστές του στρατού

ήταν χωρίς σαγόνι.

Ιδιαίτερες αλλαγές συνέβησαν στην SS-VD.

Το Σύνταγμα Πυροβολικού ενισχύθηκε με τα

από καιρό αναμενόμενα βαρέα πυροβόλα

και οχήματα αλλά το Σύνταγμα «Γκερμάνια»,

μετατέθηκε στην υπό δημιουργία μεραρχία,

που θα ελάμβανε τον τίτλο «Βίκινγκ». Με­

τατέθηκαν επίσης στην νέα μεραρχία το 2ο

Τάγμα του Συντάγματος Πυροβολικού, τμήμα

του Αποσπάσματος Αναγνώρισης και ο 3ος

Λόχος του Αντιαρματικού Τάγματος. Ανάμεσα

στους μετατεθέντες ήταν και ο Φέλιξ Στάινερ,

ο οποίος θα ανελάμβανε την διοίκηση της Βί­

κινγκ. Αντικαταστάτης του στην διοίκηση του

Ντόιτσλαντ τοποθετήθηκε ο Βίλλυ Μπήντριχ, ο

οποίος με την σειρά του μέχρι το τέλος του πο-

Λίγο μετά την παράδοση

τον νέονλαβάρον στην

Λαϊμπσταντάρτε στο Μετζ.

Από αριστερά διακρίνονται:

Ζεπ Ντήτριχ, Ταγματάρχης

Κάιλαονς, Ανθνπολοχαγός

Ριτζ, Κονρτ Μέγερ.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Τέσσερις αξιωματικοί τον

Τάγματος Αναγνώρισης

των Βάφφεν Ες Ες μετά

την ολοκλήρωση της

εκστρατείας στην Δύση, το

1940. Από αριστερά: Ονγκο

Κράας, Μαξ Βννσχε, Χέρμαν

Βάιζερ και Κονρτ Μέγερ.

λέμου θα αναδεικνυόταν σε ένα από τα ικανό­

τερα και σημαντικότερα στελέχη των Βάφφεν

Ες Ες. Στην θέση του Γκερμάνια, στην μεραρχία

τοποθετήθηκετο 11ο Σύνταγμα Τότενκοπφ, το

οποίο έλαβε τον τίτλο «11ο Σύνταγμα Πεζικού

Ες Ες», σύμφωνα με την αλλαγή στους τίτλους,

που αναφέρθηκε παραπάνω. Η μεραρχία μετά

από ένα μικρό χρονικό διάστημα, κατά το

οποίο θα έφερε την επωνυμία «Ντόιτσλαντ»,

τον Δεκέμβριο του 1940 θα ονομαζόταν «Ράιχ»

και από τα μέσα του 1942 «Ντας Ράιχ».

Βίκινγκ

Η νέα μεραρχία, με διοικητή τον Φέλιξ Στά-

ινερ ιδρύθηκε επισήμως στις 3 Δεκεμβρίου

1940. Αρχικά έλαβε την επωνυμία «Γκερμάνια»

αλλά τον Ιανουάριο του 1941 μετονομάσθηκε

σε «Βίκινγκ» για να μην υπάρχει σύγχυση με το

ομώνυμο σύνταγμα αλλά και για να τονισθεί

ο πολυεθνικός - βορειοευρωπαϊκός χαρακτή­

ρας της μεραρχίας. Βεβαίως, ποτέ και σε καμία

περίπτωση οι ξένοι δεν θα αποτελούσαν την

πλειοψηφία του ανθρώπινου δυναμικού σε

αυτή, όπως «διαφημίζουν» πολλές πηγές ακό­

μη και σήμερα.

Για την επάνδρωση του Συντάγματος

«Νόρντλαντ», ο Χίμμλερ είχε ένα ενθουσιώ­

δη βοηθό. Αυτός ήταν ο Νορβηγός Βίντκουν

Κουΐσλινγκ, το όνομα του οποίου αργότερα

θα γινόταν συνώνυμο του δοσιλογισμού στις

δυνάμεις κατοχής του Άξονος. Ο Κουΐσλινγκ

είχε διατελέσει υπουργός στην κυβέρνηση

της Νορβηγίας και ήταν μέλος της Τάξης της

Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Ο Νορβηγός πο­

λιτικός ήταν ο δημιουργός του Νορβηγικού

Φασιστικού Κόμματος και ήταν αυτός, που

στις 13 Ιανουαρίου 1941 έκανε έκκληση από

το νορβηγικό ραδιόφωνο για την προσέλευ­

ση 3.000 εθελοντών στο σύνταγμα. Αυτοί οι

άνδρες έλεγε «θα συμμετείχαν στον πόλεμο

για την ελευθερία και την ανεξαρτησία από τον

παγκόσμιο αγγλικό δεσποτισμό». Για να εξα­

σφαλισθεί ο απαραίτητος αριθμός το ανώτατο

όριο ηλικίας ανέβηκε από τα 25 στα 40 και ο

Χίμμλερ μετέβη προσωπικά στο Όσλο για να

επιθεωρήσει τους ενθουσιώδεις νέους εθελο­

ντές κατά την ορκωμοσία τους. Στο σύνταγμα

κατατάχθηκαν επίσης Δανοί και γερμανικής

καταγωγής άνδρες, οι οποίοι προέρχονταν

από την παραμεθόρια περιοχή μεταξύ Δανίας

και Γερμανίας.

Για τους Βορειοευρωπαίους εθελοντές

ίσχυαν διαφορετικές προδιαγραφές κατάτα­

ξης, σαφώς πιο ελαστικές από αυτές για τους

Γερμανούς. Ειδικά ο όρκος, τον οποίο έδιναν

ήταν διαφορετικός, δίνοντας έμφαση στον

εθνικισμό και όχι στον εθνικοσοσιαλισμό με

τον κύριο σκοπό να είναι η καταστροφή του

κομμουνισμού.

Μέχρι την έναρξη της εισβολής στην Σοβι­

ετική Ένωση πάντως η προσέλευση Βορειοευ-

ρωπαίων εθελοντών χωρίς να είναι απογοητευ­

τική δεν ήταν και ότι ακριβώς προσδοκούσε ο

Ραϊχσφύρερ. Στο θέμα των ξένων εθελοντών

και των διαφόρων παραμέτρων ένταξης τους

στα Βάφφεν Ες Ες θα ασχοληθούμε εκτενώς στα

επόμενα βιβλία της σειράς. Για την Βίκινγκ συ­

νεπώς ήταν απαραίτητο να ενταχθούν σε αυτή

εκτός από Γερμανούς και άνδρες γερμανικής

καταγωγής ώστε να φθάσει αριθμητικά στο επί­

πεδο της μεραρχίας. Έτσι όταν θα έμπαινε στην

μάχη το καλοκαίρι του 1941 στις τάξεις της θα

υπηρετούσαν 630 Ολλανδοί, 429 Φινλανδοί,

294 Νορβηγοί, 216 Δανοί, ένας Σουηδός και

ένας Ελβετός. Αργότερα θα εντάσσονταν και

άνδρες άλλων εθνικοτήτων με χαρακτηριστικό

παράδειγμα το φινλανδικό τάγμα.

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ 1.4

Διακριτικά των βαθμών των

Βάφφεν Ες Ες (επιρράμματα

στο γιακά). Από τον βαθμό

του αντισυνταγματάρχη

και κάτω στον δεξιό γιακά

υπήρχε το ρουνικό σύμβολο

(Sieg) του διπλού S.

Βαθμοί και διακριτικά

των Βάφφεν Ες Ες

Πα την πληρέστερη κατανόηση από τους

αναγνώστες των αναφερόμενων βαθμών των

Βάφφεν Ες Ες και τα διακριτικά τους κρίνω

σκόπιμο να κάνω από το πρώτο τεύχος της

σειράς κάποιες διευκρινίσεις. Οι βαθμοί απο­

δίδονται λοιπόν ως εξής:

• S S - S c h u t z e , O b e r s c h u t z e (αργότερα

Grenadier) - Οπλίτης Β'Τάξης, Οπλίτης Α'

Τάξης

• SS-Sturmmann - Υποδεκανεύς

• SS-Rottenfuhrer-Δεκανεύς

• SS-Unterscharfuhrer-Υπολοχίας

• SS-Scharfuhrer- Λοχίας

• SS-Oberscharfuhrer - Επιλοχίας

• SS-Hauptscharfuhrer - Αρχιλοχίας

• SS-Sturmscharfuhrer - Ανθυπασπιστής

• SS-Standartenjunker - Δόκιμος Αξιωματικός

• SS-Untersturmfuhrer - Ανθυπολοχαγός

• SS-Obersturmfuhrer- Υπολοχαγός

• SS-Hauptsturmfuhrer- Λοχαγός

• SS-Sturmbannfuhrer -Ταγματάρχης

• SS-Obersturmbannfuhrer - Αντισυνταγ­

ματάρχης

• SS-Standartenfuhrer - Συνταγματάρχης

• SS-Oberfuhrer -Ταξίαρχος

• SS-Brigadefuhrer und Generalmajor der

Waffen SS - Υποστράτηγος

• SS-Gruppenfuhrer und Generalleutnant

der Waffen SS - Αντιστράτηγος

• SS-Obergruppenfuhrer und General der

Waffen SS - Στρατηγός

• SS-OberstgruppenfuhrerundGeneraloberst

der Waffen SS - Επιστράτηγος

Οι βαθμοί των Βάφφεν Ες Ες ακολουθού­

σαν την ονοματολογία των Γενικών Ες Ες και η

προσθήκη στους ανώτατους βαθμούς ονομα-

119

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Ο Όττο Μπάονμ, πριν την

εισαγωγή τον στην σχολή

τον Μπραοννσβάιχ, το

1934. Στο αριστερό μανίκι

φέρει το περιπήχιο της

μονάδας πον ανήκει, η

στολή όμως είναι η αρχική

μαύρη των Ες Ες. Ο Όττο

Μπάονμ θα εξελισσόταν σε

σημαντικότατο στέλεχος των

Βάφφεν Ες Ες.

τολογίας του Γερμανικού Στρατού είχε ως πρό­

θεση να τονίζει ότι αυτοί οι αξιωματικοί ήταν

μάχιμοι. Υπό αυτή την έννοια η αντιστοίχηση

με βαθμούς του Αμερικανικού Στρατού, που

ακολουθεί ένα κάπως διαφορετικό σύστημα

ιεραρχίας είναι εσφαλμένη. Οι βαθμοί των Ες

Ες, ανεξαρτήτως κλάδου είχαν πολιτική χροιά

και ετόνιζαν την έμφαση, την οποία έδιναν οι

Εθνικοσοσιαλιστές στην «αρχή της ηγεσίας»

(Fuhrerprinzip). Στην πράξη όμως τουλάχιστον

για τους αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και

οπλίτες, οι οποίοι υπηρετούσαν στις μάχιμες

μονάδες κρίνω σωστό να αποδίδονται οι βαθ­

μοί τους με τους καθιερωμένους ελληνικούς

όρους. Από την άλλη πλευρά θα ήταν μάλλον

αδόκιμο να αποδίδονται οι βαθμοί αξιωματι­

κών των Γενικών Ες Ες ή άλλων σχηματισμών

εκτός των Βάφφεν Ες Ες με κατά λέξη μετά­

φραση από τα γερμανικά. Σε αυτές τις περι­

πτώσεις προτίμησα να προσθέτω την φράση

«των Ες Ες» (π.χ Συνταγματάρχης των Ες Ες)

για να γίνεται αντιληπτή η διάκριση από τους

βαθμούς των Μαχίμων Ες Ες.

Ο βαθμός του Oberfuhrer υπήρχε μόνο στα

Ες Ες αλλά εφόσον εβρισκόταν μεταξύ συνταγ­

ματάρχη και υποστρατήγου πιστεύω ότι μπο­

ρεί να αποδοθεί ως ταξίαρχος. Ο βαθμός του

Oberstgruppenfuhrer ήταν κάτι μεταξύ στρατη­

γού και στρατάρχη. Στον Γερμανικό Στρατό αντι­

στοιχούσε σε αυτόντου Generaloberst, ο οποί­

ος ήταν κατώτερος του General-Feldmarschall

(Στρατάρχης ή Fieldmarshal στον Βρετανικό

Στρατό, αλλά ανώτερος του General (Στρατη­

γός). Στον Αμερικανικό Στρατό δεν υπήρχε ο

βαθμός του στρατάρχη. Στα αγγλικά αποδίδεται

ως Colonel-General και στα ελληνικά κρίνω ότι

μπορεί να αποδοθεί ως επιστράτηγος.

Για τις στολές και τα διακριτικά τους αξίζει

να αναφέρουμε τα εξής. Οι αξιωματικοί και οι

άνδρες των Βάφφεν Ες Ες φορούσαν στολές

παρόμοιες με αυτές του Γερμανικού Στρατού

(μονόπετα χιτώνια με τέσσερα κουμπιά, στο

γνωστό γκριζοπράσινο χρώμα (feldgrau)). Από

την εκστρατεία στην Δύση το 1940 στις επι­

χειρήσεις φορούσαν στολές παραλλαγής σε

διάφορα πρότυπα, η διαμόρφωση των οποί­

ων εξελίχθηκε στην διάρκεια του πολέμου. Οι

στολές παραλλαγής ήταν ουσιαστικά προνόμιο

των Βάφφεν Ες Ες και οπωσδήποτε σε αυτό

τον τομέα ήταν οι πρώτοι διδάξαντες αφού

στα μεταπολεμικά χρόνια οι κυριότεροι στρα­

τοί των δυτικών χωρών υιοθέτησαν τις στολές

παραλλαγές για το προσωπικό τους. Στον Γερ­

μανικό Στρατό άρχισαν να χρησιμοποιούνται,

σε μικρότερο βαθμό, στολές παραλλαγής από

τα μέσα του πολέμου αλλά τα σχέδια τους θε­

ωρούνταν λιγότερο επιτυχημένα από αυτά των

Βάφφεν Ες Ες.

Όταν τα Βάφφεν Ες Ες απέκτησαν τεθωρα­

κισμένες μονάδες αρχικά χρησιμοποιήθηκαν

οι στολές του Γερμανικού Στρατού με το χα­

ρακτηριστικό μαύρο χρώμα, το οποίο ήταν το

120

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΕΠΕΚΤΑΣΗ 1.4

ιδανικό για να μη φαίνονται οι μουτζούρες και

οι μαυρίλες από την συνεχή ενασχόληση με

μηχανικά μέρη και εργαλεία. Αργότερα σχε­

διάσθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν από τους

άνδρες των τεθωρακισμένων μονάδων στολές,

οι οποίες διέφεραν σε λεπτομέρειες από αυτές

του Γερμανικού Στρατού. Χρησιμοποιήθηκαν

επίσης, από τους αρματιστές των Βάφφεν Ες Ες,

φόρμες και στολές γκρί ή λευκού χρώματος (σε

χειμερινές περιόδους) και στολές παραλλαγής

παρόμοιες με αυτές των μονάδων πεζικού.

Τα διακριτικά των βαθμών των Βάφφεν Ες

Ες ακολουθούσαν τα πρότυπα των Γενικών

Ες Ες και ήταν σαφώς διακριτά από αυτά του

Γερμανικού Στρατού. Μέχρι και τον βαθμό του

αντισυνταγματάρχη στο δεξιό πέτο υπήρχε

το διπλό ρουνικό σύμβολο S και στο αριστε­

ρό ένας συνδυασμός ρόμβων, που έμοιαζαν

με αδάμαντες και λεπτών γραμμών. Από τον

βαθμό του συνταγματάρχη και πάνω και στα

δύο πέτα της στολής υπήρχαν φύλλα δρυός

και ρόμβοι. Οι επωμίδες των στολών ακολου­

θούσαν ένα παρόμοιο σύστημα. Ενώ των οπλι­

τών δεν έφεραν κανένα διακριτικό εκτός από

μία χρωματιστή ταινία περιμετρικά, η οποία

καταδείκνυε την ειδικότητα ενός οπλίτη, όσο

ανέβαιναν οι βαθμοί τις επωμίδες κοσμούσαν

συνδυασμοί ρόμβων και κόμβων σε ασημί ή

χρυσαφί χρώματα. Από τον Φεβρουάριο του

1943 υιοθετήθηκαν επίσης διακριτικά βαθμών

στο αριστερό μανίκι των στολών παραλλαγής,

τα οποία ήταν ένας συνδυασμός πράσινων

γραμμών και φύλλων δρυός.

Οι άνδρες των Βάφφεν Ες Ες έφεραν επί­

σης περιπήχια στο αριστερό μανίκι, στα οποία

αναγραφόταν η μονάδα, στην οποία ανήκαν,

συνήθως μεραρχία ή σύνταγμα. Ένα άλλο χα­

ρακτηριστικό διακριτικό ήταν το γαλόνι του

«Παλιού Πολεμιστή» (τρία σιρίτια σε σχήμα V).

Αυτό το έφεραν στο επάνω μέρος του δεξιού

μανικού, όσοι ήταν μέλη του Εθνικοσοσιαλι-

στικού Κόμματος πριν τις 30 Ιανουαρίου 1933,

όταν ο Αδόλφος Χίτλερ ορκίσθηκε Καγκελάρι­

ος της Γερμανίας.

Άνδρες της Τότενκοπφ

περιεργάζονται με ιδιαίτερο

ενδιαφέρον μπουκάλια

γαλλικής σαμπάνιας.

Πιθανότατα ήταν η πρώτη

φορά που θα δοκίμαζαν τον

φημισμένο "Καμπανίτη".

121

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1.5

ετά την ολοκλήρωση της εκστρατεί­ας στην Δύση η SS-VD για μικρό χρο­νικό διάστημα μεταστάθμευσε στην

δυτική ακτή της νότιας Γαλλίας και στις αρχές Ιουλίου μεταφέρθηκε στην Ολλανδία. Οι Γερ­μανοί ως στράτευμα κατοχής δεν ήταν φυσικά δημοφιλείς στην συντριπτική πλειοψηφία των Ολλανδών αλλά η γενική συμπεριφορά των αν­δρών του Χάουσσερ δεν έδωσε καμία αφορμή για ένταση στις σχέσεις της μεραρχίας με τον ντόπιο πληθυσμό.

Μοτοσικλετιστές τον

Τάγματος Αναγνώρισης

της Ράιχ στην Ρουμανία,

λίγο πριν την επίθεση στα

Βαλκάνια. Άνδρες αυτού του

τάγματος θα καταλάμβαναν

το Βελιγράδι.

Κατά την διάρκεια της παραμονής της στην

Ολλανδία έλαβαν χώρα οι αλλαγές στην δομή

της μεραρχίας, οι οποίες περιγράφηκαν στο

προηγούμενο κεφάλαιο. Στα τέλη της χρονιάς

η μεραρχία επέστρεψε στην νότια Γαλλία και

στάθμευσε στην πόλη Βισούλ.Τον Δεκέμβριο

από το αρχηγείο του Χίμμλερ ανακοινώθηκε η

αλλαγή του ονόματος της σε «Ντόιτσλαντ». Ένα

μήνα αργότερα υπήρξε νέα αλλαγή ονόματος,

λαμβάνοντας τώρα τον τίτλο «Ράιχ». Την ίδια

περίοδο στην μεραρχία προστέθηκε το Τάγμα

Μοτοσικλετιστών και καθιερώθηκε το έμβλημα

της μεραρχίας. Στο διάστημα αυτό, οι άνδρες

του Χάουσσερ συνέχισαν την εντατική εκπαί­

δευση τους ώστε να μάθουν να λειτουργούν ως

πλήρως μηχανοκίνητη μεραρχία.

Τον Μάρτιο του 1941 η ΟΚΗ αποφάσισε ότι

η Ράιχ ήταν πανέτοιμη για συμμετοχή σε νέες

επιχειρήσεις. Στις 28 του μήνα η μεραρχία δια­

τάχθηκε να μεταφερθεί τάχιστα από την Γαλλία,

στην νότια Ρουμανία για να συμμετάσχει στην

νέα εκστρατεία. Στην Ρουμανία, όπως είδαμε

εβρισκόταν ήδη από τον Φεβρουάριο και η

Λαϊμπσταντάρτε. Η Ράιχ τοποθετήθηκε στο

XLI Σώμα του Στρατηγού Γκέοργκ-Χανς Ράιν-

χαρντ, το οποίο ανήκε στην 12η Στρατιά του

Στρατάρχη Ζίγκμουντ Βίλχελμ Λιστ. Το σώμα

εβρισκόταν στο Τέμεσβαρ στην περιοχή της

Τιμισοάρα της Ρουμανίας, έτοιμο να συμμετά­

σχει στην εισβολή στα Βαλκάνια.

Η Λαϊμπσταντάρτε, έχοντας αναβαθμισθεί

ουσιαστικά σε μηχανοκίνητη ταξιαρχία στις

αρχές του 1941 παρέμενε στο Μετζ και ήταν

έτοιμη και αυτή να προσθέσει νέα πολεμικά

κατορθώματα στο ενεργητικό της. Στα τέλη

Φεβρουαρίου τελικά ξεκίνησε η μεταφορά

της από την Αλσατία στα Βαλκάνια. Ο πρώτος

σταθμός της ήταν το Καμπαλοϋνγκτης Ρουμα­

νίας και από εκεί κατευθύνθηκε στην Βουλγα­

ρία, όπου τοποθετήθηκε στο XL Σώμα της 12ης

Στρατιάς με αποστολή να συνεργασθεί με την

9η Τεθωρακισμένη Μεραρχία.

Η επιχείρηση «Μαρίτα»

Το σχέδιο επίθεσης εναντίον της υποτιθέ­

μενης συμμάχου Σοβιετικής Ένωσης είχε κα­

ταστρωθεί από πολλούς μήνες και ως χρόνος

εκδήλωσης της επιχείρησης είχε προγραμματι­

σθεί η άνοιξη του 1941. Όμως ο πιστός σύμμα­

χος του, ο Μπενίτο Μουσολίνι είχε άλλα σχέδια.

Για να μη νοιώθει μειονεκτικά απέναντι στον

ισχυρό συνεταίρο του, είχε την ατυχή έμπνευση

να εισβάλει στην Ελλάδα, έμπνευση, η οποία

υλοποιήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 1940. Σε λι­

γότερο από ένα μήνα όμως τα στρατεύματα

του καταδιώκονταν από τον Ελληνικό Στρατό

μέσα στο αλβανικό έδαφος. Με την Ελλάδα

λοιπόν στο εχθρικό για τον Άξονα στρατόπεδο,

θα μπορούσε να υπάρξει στην χώρα βρετανική

παρουσία, γεγονός, το οποίο δεν μπορούσε

να επιτρέψει ο Φύρερ. Στην πραγματικότητα

οι Βρετανοί δεν μπορούσαν να διαθέσουν σο­

βαρές δυνάμεις στην Ελλάδα αλλά αυτό δεν

ήταν γνωστό στους Γερμανούς. Ακόμη όμως

και εάν ήταν δεν θα μπορούσαν να στραφούν

εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης αφήνοντας

στα νώτα τους μία σημαντική δυνητική απειλή.

Ο Χίτλερ λοιπόν δεν είχε άλλη επιλογή παρά να

επέμβει για να μπορεί απερίσπαστος να στρα­

φεί εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης, έχοντας

εξασφαλισμένη την Βαλκανική Χερσόνησο. Στο

άρμα του Άξονος, μέχρι τον Μάρτιο του 1941,

ήδη εβρίσκονταν η Ουγγαρία, η Ρουμανία και

η Βουλγαρία. Προς στιγμή θα προσχωρούσε

και η Γιουγκοσλαβία, αλλά η αντίδραση του

γιουγκοσλαβικού λαού θα είχε ως αποτέλεσμα

την πτώση της κυβέρνησης του Βελιγραδίου.

Αυτό απλώς σήμαινε ότι μαζί με την Ελλάδα θα

124

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1.5

έπρεπε να υποταχθεί δια της βίας και η χώρα

αυτή. Ανάμεσα στις δυνάμεις, οι οποίες ανέλα­

βαν αυτό το έργο εβρίσκονταν και τα Βάφφεν

Ες Ες.

Το σχέδιο της επίθεσης περιελάμβανε δύο

βασικά Συγκροτήματα Μάχης.Το πρώτο θα ξε­

κινούσε από περιοχές βορειοδυτικά και βόρεια

της γιουγκοσλαβικής μεθορίου. Ένα τμήμα του

ήταν η 2α Ιταλική Στρατιά υπό τον Στρατηγό

Βιττόριο Αμπρόζιο. Αποστολή του θα ήταν να

ανατρέψει όποια αντίσταση θα προέβαλαν οι

σερβικές δυνάμεις και να κινηθεί από δυσμάς

προς το Βελιγράδι. Αναμενόταν ότι η ταχεία

κατάληψη του Βελιγραδίου θα προκαλούσε

κατάρρευση του ηθικού του Σερβικού Στρα­

τού. Το δεύτερο Συγκρότημα Μάχης ήταν η 12η

Στρατιά, η οποία είχε μεταφερθεί στην Βουλγα­

ρία και εστάθμευε κατά μήκος της μεθορίου με

την Γιουγκοσλαβία στραμμένο προς τα σύνορα

με την Ελλάδα. Ένα τμή μα του συγκροτήματος

θα κατευθυνόταν προς το Βελιγράδι από τα

νότια και ένα άλλο θα κατευθυνόταν προς την

Ελλάδα μέσω Γιουγκοσλαβίας και Βουλγαρίας.

Σε αυτό το τμήμα ανήκε και η Λάίμπσταντάρ-

τε. To XLI Σώμα, στο οποίο είχε αποσπασθεί η

Ράιχ εβρισκόταν ακόμη στα σύνορα Ρουμανίας

- Γιουγκοσλαβίας και αποστολή του ήταν να

κινηθεί προς το Βελιγράδι από τα βόρεια.

Η ΟΚΗ θεωρούσε ότι αυτή η εκστρατεία

θα ήταν ευκολότερη από εκείνη πριν από ένα

περίπου χρόνο. Διέθετε λοιπόν για την επιχεί­

ρηση 32 μεραρχίες από τις οποίες δέκα ήταν

τεθωρακισμένες και τέσσερις μηχανοκίνητες.

Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι αυτές οι μο­

νάδες προορίζονταν να συμμετάσχουν στην

επίθεση εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης και

ότι ουσιαστικά η Επιχείρηση «Μαρίτα» ήταν μία

εμβόλιμη επιχείρηση. Οι μεραρχίες, οι οποίες

θα συμμετείχαν στην επιχείρηση έπρεπε να με­

ταφερθούν από τις περιοχές, όπου είχαν συγκε­

ντρωθεί για την επιχείρηση «Μπαρμπαρόσσα»

και στις 6 Απριλίου, όταν αυτή ξεκίνησε, οκτώ

από αυτές δεν είχαν ακόμη αναπτυχθεί στις

προκαθορισμένες θέσεις τους.

Κατά την διαδρομή της Ράιχ προς την Ρου­

μανία, συνέβησαν αρκετά επεισόδια με μονά­

δες του Γερμανικού Στρατού, τα οποία κατά

τους Ες Ες κινούνταν πολύ αργά και εμπόδιζαν

την ελίτ μεραρχία να κινηθεί με την ταχύτητα,

την οποία επιθυμούσε για να βρεθεί εγκαίρως

στον προορισμό της, ώστε να συμμετάσχει

στην επίθεση. Όπως φαίνεται όμως ήταν μάλ­

λον η εμπειρία και η ευρηματικότητα των οδη­

γών του Γερμανικού Στρατού η βασική αιτία

των προβλημάτων της κίνησης της Ράιχ. Όπως

και η γενικότερη απειρία των μονάδων υπο­

στήριξης της μεραρχίας σε τέτοια σημαντική

μετακίνηση, αφού πολλές φορές τα οχήματα

σταματούσαν λόγω έλλειψης καυσίμων, γεγο-

νόςπου συστηματικά προκαλούσετα ειρωνικά

σχόλια των μεταφορικών του Γερμανικού Στρα­

τού. Τα σοβαρά επεισόδια σε μία τόσο μεγάλη

διαδρομή δεν έλειψαν. Σε μία περίπτωση ένας

αξιωματικός της Ράιχ έβαζε νάρκες εμπρός από

μία φάλαγγα της Χέερ και τοποθέτησε φρου­

ρά για να εξασφαλίσει ότι αυτή θα παρέμενε

ακίνητη μέχρι να περάσει εμπρός της η δική

του φάλαγγα. Ήταν ένας από τους νεοφερμέ­

νους, όπως και η μονάδα του στην μεραρχία,

ανήκοντας στο 11 ο Σύνταγμα Ες Ες, το οποίο

είχε αντικαταστήσει το Γκερμάνια. Σε μία άλλη

περίπτωση, επικεφαλής φάλαγγας της Ράιχ

απείλησε να ανοίξει πυρ εναντίον αντίστοιχης

της Χέερ, η οποία επιχειρούσε να προσπεράσει

την δική του. Επεισόδια σαν και αυτά έφερναν

πάλι στην επιφάνεια τις εύθραυστες σχέσεις

Γερμανικού Στρατού και Βάφφεν Ες Ες αλλά

έδειχναν και τον απίστευτο ζήλο του προσω­

πικού της μεραρχίας των Ες Ες να βρεθεί στην

πρώτη γραμμή της μάχης. Επίσης η απειρία και

η έλλειψη ψυχραιμίας κατά την διάρκεια της

μεταφοράς δεν σχετίζονταν στο παραμικρό με

την μαχητική αξία του προσωπικού.

Παρά τις καθυστερήσεις η Ράιχ κατάφερε

να συγκεντρωθεί στοΤέμεσβαρ εγκαίρως. Δεν

θα είχε την δυνατότητα ανάπαυσης από την

κουραστική διαδρομή, που είχε κάνει από το

ένα άκρο της Ευρώπης στο άλλο αλλά αυτό

λίγο ενδιέφερε τον Χάουσσερ και τους άνδρες

του. Ο Στρατηγός Ράινχαρντ εξέδωσε διαταγή,

με την οποία όριζε ότι η πρώτη μεραρχία, η

οποία θα έφθανε στην κύρια οδό, που οδηγού­

σε στο Βελιγράδι θα είχε την τιμή να οδηγήσει

την επίθεση εναντίον της γιουγκοσλαβικής

πρωτεύουσας. Όπως ήταν επόμενο η διοί­

κηση της Ράιχ ήταν αποφασισμένη να είναι η

δική της μεραρχία, αυτή η οποία θα είχε την

τιμή της πρώτης επίθεσης κατά του Βελιγρα-

125

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Πολυβολητές της Ράιχ κατά

την διάρκεια της εισβολής

στην Γιουγκοσλαβία.

δίου. Η Μεραρχία όμως εκινείτο σε δύσβατη

βαλτώδη περιοχή και συνεπώς θεωρητικά δεν

συγκέντρωνε πολλές πιθανότητες να κερδίσει

το άτυπο βραβείο. Ο Χάουσερ είχε όμως δια­

φορετική γνώμη και τίποτε δεν θα μπορούσε

να τον εμποδίσει να είναι η δική του μεραρχία,

αυτή που θα καταλάβει την γιουγκοσλαβική

πρωτεύουσα.

Η Ράιχ στην Γιουγκοσλαβία

Στις 6 Απριλίου 1941 ξεκίνησε ταυτόχρονα η

επίθεση εναντίον Γιουγκοσλαβίας και Ελλάδας.

Εναντίον της πρώτης χώρας η Λουφτβάφφε

ξεκίνησε αμέσως σειρά καταιγιστικών επιδρο­

μών από τον αέρα με κύριο στόχο να αποτε­

λεί το Βελιγράδι. Η επίθεση από τα διάφορα

σημεία εναντίον της χώρας αμέσως άρχισε να

εξελίσσεται θετικά για τους Γερμανούς καθώς

οι τεθωρακισμένες και μηχανοκίνητες μονάδες

τους υλοποιούσαν και πάλι άριστα τις αρχές

του Κεραυνοβόλου Πολέμου ενώ ο Σερβικός

Στρατός εξοπλισμένος με κατώτερο υλικό και

έχοντας φανερά αιφνιδιασθεί αδυνατούσε να

προβάλει αποτελεσματική αντίσταση.

Στις 11 Απριλίου τμήματα μοτοσικλετιστών

τουΤάγματος Αναγνώρισης της Ράιχ κατάφεραν

τελικά να φθάσουν πρώτα στην οδό Αλιμπου-

νάρ - Βελιγραδίου μαζί με τμήματα του Συντάγ­

ματος «Ντόιτσλαντ». Για να το καταφέρουν αυτό

είχαν αποφύγει τους βαλτότοπους κινούμενοι

με τις μοτοσικλέτες του επάνω σε σιδηροδρομι­

κές γραμμές. Σε αυτούς τους βαλτότοπους είχαν

ακινητοποιηθεί πολλά από τα βαρέα οχήματα

της μεραρχίας. Στο διάστημα αυτό η Ράιχ όπως

και οι άλλες μονάδεςτου XLI Σώματος, οι οποίες

κατευθύνονταν προς το Βελιγράδι συναντούσαν

μικρή αντίσταση. Ο κύριος όγκος του Γιουγκο­

σλαβικού Στρατού ήταν συγκεντρωμένος στα

βορειοδυτικά της χώρας, προσπαθώντας να

αντιμετωπίσει την 2α Γερμανική Στρατιά και στα

νοτιοανατολικά όπου προήλαυνε η 12η Στρατιά.

Το Βελιγράδι δεχόταν πάντοτε ανηλεείς βομ­

βαρδισμούς και ουσιαστικά ήταν σαν ένα ώριμο

φρούτο έτοιμο να πέσει σε αυτόν, που θα άπλω­

νε πρώτος το χέρι του.

Όταν τελικά η Ράιχ συγκεντρώθηκε στον

τόπο της τελικής εξόρμησης προς την γιου­

γκοσλαβική πρωτεύουσα, προς στιγμή φάνηκε

ότι η πρωτοβουλία της θα πήγαινε χαμένη. Ο

Στρατηγός Ράινχαρντ προτιμούσε να εξουδετε­

ρωθούν οι όποιοι σερβικοί θύλακες αντίστασης

ώστε να μπορέσει να κατευθυνθεί απερίσπα­

στος προς το Βελιγράδι. Τα τμήματα της Ράιχ

μετά από την κοπιώδη πορεία με την λάσπη

να φθάνει πολλές φορές πάνω από το γόνατο

ήταν κατάκοπα και έτσι η μεραρχία διατάχθηκε

να σταματήσει για την νύχτα στην βόρεια όχθη

του Δούναβη.

Ο Λοχαγός Φριτς Κλίνγκενμπεργκ του 2ου

Λόχου του Τάγματος Αναγνώρισης ήταν ο πρώ­

τος, που είχε φθάσει στις όχθες του Δούναβη.

Αγνόησε την διαταγή ή δεν την έλαβε και απο­

φάσισε με μία ομάδα δέκα ανδρών να επιχει­

ρήσει αναγνώριση της περιοχής στην αντίπερα

όχθη. Αφού διέσχισαντον Δούναβη με ένα πλοι­

άριο, είδαν ότι εμπρός τους δεν υπήρχε κανένα

σημείο αντίστασης. Έτσι συνέχισαν μέχρι το

Βελιγράδι. Φθάνοντας στο Υπουργείο Πολέμου

ο Κλίνγκενμπεργκ έστησε δύο πολυβολεία. Εκεί

τους πλησίασε άνθρωπος από την γερμανική

πρεσβεία, ο οποίος ζήτησε την προστασία τους.

Στο μυαλό του τολμηρού λοχαγού γεννήθηκε

ένα φιλόδοξο σχέδιο. Μέσω του στρατιωτικού

ακολούθου της γερμανικής πρεσβείας κάλεσε

τον Δήμαρχο της πόλης στην πρεσβεία και του

ανακοίνωσε ότι είναι ο επικεφαλής ισχυρής

δύναμης, η οποία εβρίσκεται στα προάστια

της πόλης και είναι έτοιμη να εισβάλει σε αυτή.

Απαίτησε λοιπόν την παράδοση της λέγοντας

ότι διαφορετικά θα ακολουθούσε μεγάλη αε­

ροπορική επιδρομή, για να προετοιμάσει την

χερσαία επιχείρηση. Ο δυστυχής Δήμαρχος

126

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1.5

μάλλον δεν φαντάστηκε ότι ο Γερμανός μπλο-

φάριζε και ήδη το Βελιγράδι είχε γνωρίσει καλά

την ισχύ της Λουφτβάφφε. Οι απώλειες μεταξύ

των κατοίκων μετά από τριήμερους βομβαρ­

δισμούς ήταν περίπου 17.000. Έτσι στις 18.45

της ίδιας ημέρας το Βελιγράδι παραδόθηκε

επισήμως. Όταν την νύχτα τμήματα της 11 ης

Τεθωρακισμένης Μεραρχίας εισήλθαν στην

πόλη δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι ένδεκα

άνδρες είχαν κυριεύσει μία πρωτεύουσα χωρίς

να πέσει ούτε τουφεκιά.

Καθώς τα τεθωρακισμένα γερμανικά τμή­

ματα αναπτύσσονταν στην πόλη, ο τολμηρός

Γερμανός λοχαγός επέστρεψε με την μικρή

του ομάδα στο αρχηγείο της μεραρχίας του,

όπου και ανέφερε το απίθανο κατόρθωμα του.

Γι'αυτό ακριβώς το κατόρθωμα ο Κλίνγκεν­

μπεργκ έγινε διάσημος σε όλη την Γερμανία

και τους συμμάχους της και παρασημοφορή­

θηκε με τον Σταυρό των Ιπποτών, προσωπικά

από τον Αδόλφο Χίτλερ. Για την επιτυχία του

αυτή ήταν ο πρώτος αξιωματικός των Βάφφεν

Ες Ες και μάλιστα κατώτερος, ο οποίος ανα­

φέρθηκε ονομαστικά στο καθημερινό δελτίο

δραστηριοτήτων της Βέρμαχτ. Σε αλλεπάλ­

ληλες ραδιοφωνικές εκπομπές εξιστορούσε

στους συνεπαρμένους ακροατές τα γεγονότα,

τα οποία οδήγησαν στην αναίμακτη από γερ­

μανικής πλευράς κατάληψη του Βελιγραδίου.

Η βαθμολογική του εξέλιξη θα ήταν αξιόλογη,

αφού έφθασε στον βαθμό του Ταξιάρχου, υπη­

ρετώντας κυρίως ως εκπαιδευτής και τελικά δι­

ευθυντής στην σχολή του ΜπαντΤελτς. Τελικά

σκοτώθηκε τον Μάρτιο του 1945 στο Δυτικό

Μέτωπο, ως διοικητής της Γκετζ φον Μπερλί-

χιγκεν, στην περιοχή του Παλατινάτου.

Η κατάληψη του Βελιγραδίου ήταν αποτέ­

λεσμα του χαρακτηριστικού τρόπου μάχεσθαι

της Ράιχ, χωρίς βεβαίως η συγκεκριμένη πε­

ρίπτωση να εγκυμονεί κινδύνους. Όπως ήταν

αναμενόμενο η κατάληψη της πρωτεύουσας

επιτάχυνε την διάλυση του Γιουγκοσλαβικού

Στρατού, η οποία ολοκληρώθηκε τέσσερις

ημέρες μετά το κατόρθωμα του Κλίνγκεν­

μπεργκ. Η εκστρατεία στην χώρα είχε ολο­

κληρωθεί σε ένδεκα ημέρες. Στις 18 Απριλίου

η Γιουγκοσλαβία κατέθεσε επισήμως τα όπλα

και η Ράιχ μεταφέρθηκε και πάλι στην Ρου­

μανία για ανασυγκρότηση και προετοιμασία

εν όψει της επίθεσης εναντίον της Σοβιετικής

Ένωσης. Η Γιουγκοσλαβία τυπικά διαλύθηκε

ως χώρα. Η Ιταλία και η Γερμανία προσάρ­

τησαν τμήματα της Σλοβενίας. Η Ιταλία επί­

σης προσάρτησε τμήματα των Δαλματικών

ακτών και του Κόλπου του Κοτόρ. Η Κροατία

ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος, συμπε­

ριλαμβάνοντας στα όρια της την Βοζνία-Ερ-

ζεγοβίνη και θα αποτελούσε πιστό σύμμαχο

της Γερμανίας. Το ίδιο θα συνέβαινε και με

το Μαυροβούνιο. Η Ουγγαρία προσάρτησε

περιοχές στα βορειοδυτικά της χώρας και η

Βουλγαρία περιοχές στα ανατολικά. Αργότερα

ο Χίμμλερ θα σχεδίαζε την ενσωμάτωση της

περιοχής του Κοσσυφοπεδίου στην Αλβανία

αλλά δεν θα προλάβαινε να υλοποιήσει τα

σχέδια του. Για τους Σέρβους βεβαίως η επί­

σημη παράδοση της χώρας τους δεν θα εσή-

μαινε και το τέλος του πολέμου. Σύντομα θα

ξεκινούσε ένα ισχυρό αντιστασιακό κίνημα,

κάποιες λεπτομέρειες για το οποίο θα περι­

γράψουμε στο τρίτο βιβλίο αυτής της σειράς,

καθώς ανάμεσα στις δυνάμεις κατοχής, που

θα το αντιμετώπιζαν θα πρωταγωνιστούσαν

μονάδες των Βάφφεν Ες Ες.

Η επανένωση της Γιουγκοσλαβίας μεταπο­

λεμικά θα αποδεικνυόταν προσωρινή και όπως

φαίνεται, ενώ γράφονται αυτές οι γραμμές, τα

σχέδια των σύγχρονων "παντοκρατόρων" δεν

απέχουν πολύ από αυτά του Ράίχσφύρερ.

Οχήματα της Ράιχ κινούνται

παράλληλα με τον Δούναβη

μέσα στο Βελιγράδι.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1.5

Η Λαϊμπσταντάρτε στην Ελλάδα

Ξεκινώντας την δράση της στα Βαλκάνια, η

Λαϊμπσταντάρτε είχε την ακόλουθη σύνθεση

με τους αντίστοιχους διοικητές:

• I Τάγμα Μηχανοκίνητου Πεζικού (Ταγμα­

τάρχης Φριτς Βιττ)

• II Τάγμα Μηχανοκίνητου Πεζικού (Αντισυ­

νταγματάρχης Βίλχελμ Μόνκε-Ταγματάρ-

χηςΤέντυ Βις)

• III Τάγμα Μηχανοκίνητου Πεζικού (Ταγμα­

τάρχης Βίλχελμ Βαϊντενχάουπτ)

• ίνΤάγμα Μηχανοκίνητου Πεζικού (Ταγμα­

τάρχης Γκύντερ Πάνκε)

• Τάγμα Βαρέως Μηχανοκίνητου Πεζικού

(Ταγματάρχης Φραντς Στάινεκ)

• Τάγμα Αντιαεροπορικού Πυροβολικού (Λο­

χαγός Μπέρνχαρντ Κράουζε)

• Επιλαρχία Πυροβόλων Εφόδου (Ταγματάρ­

χης Γκέοργκ Σενμπέργκερ)

• Μηχανοκίνητο Τάγμα Σκαπανέων (Ταγμα­

τάρχης Χρίστιαν Χάνσεν)

• Τάγμα Αναγνώρισης (Ταγματάρχης Κουρτ

Μέγερ)

Με την έναρξη της γερμανικής επίθεσης η

9η Τεθωρακισμένη Μεραρχία και η Λαϊμπστα­

ντάρτε κινήθηκαν με ταχύτητα και ανατρέπο­

ντας την μάλλον ασθενή αντίσταση των Σέρβων

στην διάβαση Κρίβα κατέλαβαν τα Σκόπια, 95

χιλιόμετρα μέσα στο γιουγκοσλαβικό έδαφος.

Εκεί σε μία από τις ελάχιστες περιπτώσεις ου­

σιαστικής δράσης της Γιουγκοσλαβικής Αερο­

πορίας οι άνδρες του Ντήτριχ αντιμετώπισαν

σοβαρά προβλήματα. Μεταξύ των απωλειών

ήταν και ο Αντισυνταγματάρχης Βίλχελμ Μόνκε,

ο οποίος έχασε ένα πόδι και θα επανερχόταν σε

καθήκοντα πρώτης γραμμής μετά από περί­

που τρία χρόνια, ως διοικητής συντάγματος της

Μεραρχίας «Χιτλεργιούγκεντ». Η ταξιαρχία του

Ντήτριχ κινούμενη πίσω από τα τεθωρακισμένα

δεν αντιμετώπισε αυτές τις πρώτες ημέρες της

επίθεσης στην Γιουγκοσλαβία ουσιαστικά προ­

βλήματα. Μετά τα Σκόπια όμως θα περνούσε

αυτή εμπρός από τα τεθωρακισμένα, καθώς

οι εδαφικές συνθήκες δεν ευνοούσαν κινήσεις

βαρέων οχημάτων. Η αντίσταση, την οποία συ­

νάντησε ήταν και πάλι ισχνή και οι συμπλοκές,

οι οποίες απαιτήθηκαν για να εξουδετερωθούν

τα γιουγκοσλαβικά τμήματα, που την προέβα­

λαν διαρκούσαν ελάχιστα. Επόμενος σταθμός

ήταν η πόλη του Πρίλεπ, όπου απέκτησε επαφή

με την εμπροσθοφυλακή της 73ης Μεραρχίας

Πεζικού της Χέερ.

Πλησιάζοντας προς το Μοναστήρι η ταξιαρ­

χία αντιμετώπισε ισχυρή αντίσταση από γιου­

γκοσλαβικές δυνάμεις, οι οποίες ήταν αναπτυγ­

μένες σε οχυρές θέσεις στα υψώματα γύρω από

την είσοδο της πόλης. Με την χαρακτηριστική

αποκοτιά τους οι εκλεκτοί του Χίτλερ εφόρμη­

σαν εναντίον των εχθρικών θέσεων και συνδυ­

άζοντας την ταχύτητα με μεγάλο όγκο πυρός

κατάφεραν να κάνουν τα όπλα, τα οποία πρό­

σκαιρα τους είχαν καθηλώσει, να σιγήσουν.

Στην συνέχεια το Τάγμα Αναγνώρισης της

Λαϊμπσταντάρτε, υπό την ηγεσία του Κουρτ

Μέγερ, το οποίο προπορευόταν χωρίσθηκε σε

δύο φάλαγγες. Η μία υπό τον Λοχαγό Κράας κι­

νήθηκε μέσω της διάβασης του Μοναστηρίου,

η οποία αποτελεί την αρχή της εισόδου προς

την Ελλάδα και η άλλη υπό τον Λοχαγό Σρέντερ

στράφηκε δυτικά με κατεύθυνση την αλβανική

μεθόριο με σκοπό να αποκτήσει επαφή με τις

ιταλικές δυνάμεις.

Η διάβαση Κλειδί ήταν το πρώτο κρίσιμο

σημείο, το οποίο οι Γερμανοί όφειλαν να κα­

ταλάβουν για να ξεχυθούν προς την Δυτική

Μακεδονία και Ήπειρο. Την φύλαξη του είχαν

αναλάβει τμήματα της 6ης Αυστραλιανής Με­

ραρχίας. Οι οδικές αρτηρίες, οι οποίες οδη­

γούσαν προς την διάβαση ήταν καλυμμένες

Ο Λοχαγός Φριτς

Κλίνγκενμπεργκ, δίνει

συνέντευξη στο γερμανικό

ραδιόφωνο μετά την

κατάληψη του Βελιγραδίου.

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Πολυβολητές της

Λαϊμπσταντάρτε κάτω από

ανθισμένες αμυγδαλιές της

ελληνικής υπαίθρου.

από πυκνά ναρκοπέδια, συνεπώς επίθεση με

μηχανοκίνητες δυνάμεις ήταν αδύνατη. Τα

τμήματα, τα οποία θα ενεργούσαν την έφοδο

ουσιαστικά ενήργησαν ως ορεινές μονάδες

με υποστήριξη πυροβολικού. Στις 10 Απριλί­

ου το I Τάγμα υπό τον Ταγματάρχη Φριτς Βίττ

επιτέθηκαν εναντίον της σημαντικής θέσης.

Καθώς σκαρφάλωναν τις βραχώδεις πλαγιές,

οι σκαπανείς με ταχείς ρυθμούς καθάριζαν τις

ορεινές οδούς από τις νάρκες δίνοντας έτσι την

δυνατότητα σε πυροβόλα εφόδου να προσθέ­

σουν το πυρ τους σε αυτό των πυροβόλων των

88 χιλ., τα οποία υποστήριζαν την επιχείρηση. Η

αντίσταση των αμυνομένων ήταν σθεναρή, οι

συμπλοκές εξ επαφής συχνές αλλά η προσπά­

θεια των Αυστραλών δεν ήταν αρκετή για να

ανακόψει την ορμή των σωματοφυλάκων του

Χίτλερ. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι πρώ­

ην «Στρατιώτες της Ασφάλτου» αντιμετώπιζαν

αποικιακά στρατεύματα της Βρετανικής Κοινο­

πολιτείας, για τους οποίους στην διάρκεια των

συγκρούσεων θα εξέφραζαν την άποψη ότι

φαίνονταν απείθαρχοι σε σχέση με τους Βρε­

τανούς συναδέλφους τους. Κατά την διάρκεια

της προσπάθειας των σκαπανέων να εξουδετε­

ρώσουν τις νάρκες, οΤαγματάρχης Βιττ είχε την

φοβερή εμπειρία να δεί τον νεότερο αδελφό

του να σκοτώνεται από έκρηξη νάρκης.

Ο πρώτος στόχος των επιτιθεμένων ήταν

το ύψωμα 997, το οποίο κυριεύθηκε μετά από

σκληρές συμπλοκές σώμα με σώμα. Για την

κατάληψη του υψώματος ο Υπολοχαγός Γκερτ

Πλάις, διοικητής του 1 ου Λόχου, τιμήθηκε με

τον Σταυρό των Ιπποτών. Μετά από τρεις ημέ­

ρες πολεμικής δραστηριότητας οι απώλειες της

Σωματοφυλακής είχαν φθάσει σε 37 νεκρούς,

98 τραυματίες και δύο αγνοούμενους.Το πρωί

της 11 ης Απριλίου τα γερμανικά τμήματα εί­

χαν ήδη φθάσει στην έξοδο της διάβασης. Οι

Βρετανοί επεχείρησαν αντεπίθεση με τεθω­

ρακισμένα αλλά τα γερμανικά πυροβόλα τα

αντιμετώπισαν με επιτυχία και η συμμαχική

προσπάθεια απέτυχε.

Με τον πρώτο αντικειμενικό στόχο να έχει

επιτευχθεί, η Λαϊμπσταντάρτε στράφηκε προς

την Καστοριά. Για να φθάσει εκεί έπρεπε να πε­

ράσει από την ορεινή διάβαση της Κλεισούρας

σε υψόμετρο 1400 μέτρων. Οι δύο ελληνικές

μεραρχίες, οι οποίες ήταν επιφορτισμένες με

το δυσκολότατο έργο της φύλαξης των στε­

νωπών Κλεισούρας και Σιάτιστας δεν ήταν ότι

καλύτερο είχε να επιδείξει ο Ελληνικός Στρατός.

Η XX είχε χάσει τον βαρύ οπλισμό της κατά την

μεταφορά της με πρωτόγονα μέσα. Η XII αποτε­

λείτο από ετερόκλητα στοιχεία (πυροβολητές,

πολιτοφύλακες, τραυματίες του αλβανικού

μετώπου, μουσουλμάνους της Οράκης μεγά­

λων ηλικιών). Επίσηςτο ηθικό των ανδρών δεν

εβρισκόταν στο καλύτερο επίπεδο, όπως είχε

φανεί από περιπτώσεις λιποταξιών. Έτσι στην

Κλεισούρα έφθασαν μπουλούκια και όχι ορ­

γανωμένα στρατιωτικά τμήματα. Έστω όμως

και σε αυτή την κατάσταση προτάχθηκε αξι­

όλογη άμυνα εναντίον της αφρόκρεμας της

γερμανικής πολεμικής μηχανής. Οι αμυντικές

θέσεις, στις οποίες αναπτύχθηκαν οι ελληνικές

δυνάμεις ήταν καλά οργανωμένες και υποστη­

ρίζονταν από ορεινό πυροβολικό. Επίσης όλες

οι προσβάσεις προς την Κλεισούρα ήταν κλει­

σμένες με βράχους και σε πολλά σημεία είχαν

στηθεί ενέδρες. Οι υπερασπιστές της διάβασης

εγνώριζαν την σημασία της αποστολής τους.

Έπρεπε να κρατήσουν όσο περισσότερο γινό­

ταν ώστε τα τμήματα του Ελληνικού Στρατού,

στην Ήπειρο να μπορέσουν να συμπτυχθούν

με ασφάλεια προς Νότο.

Καθώς βράδιαζε, οι Γερμανοί άρχισαν να

πλησιάζουν την είσοδο της διάβασης. Σύντομα

όμως, μηχανοκίνητα στοιχεία, τα οποία ακολου­

θούσαν στις στενές ορεινές οδικές αρτηρίες

130

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1.5

αναγκάσθηκαν να σταματήσουν εμπρός σε μία

ανατιναγμένη γέφυρα.Τότε δέχθηκαν επίθεση

από τους γύρω βράχους με πολυβόλα και χει­

ροβομβίδες και καθηλώθηκαν, καθώς δεν μπο­

ρούσαν να κινηθούν προς καμία κατεύθυνση,

αφού δεν υπήρχε χώρος για ελιγμούς. Η ένταση

της ελληνικής αντίστασης σύντομα μεγάλωσε

καθώς σε αυτή συμμετείχαν και όλμοι.

Καθώς έπεσε η νύχτα, τμήματα μηχανικού

της Λαϊμπσταντάρτε άρχισαν να ανατινάζουν

τις βραχώδεις πλαγιές ώστε να πέφτουν βράχοι

μέσα στην κοίτη του χειμάρρου με την ανατι­

ναγμένη γέφυρα. Μετά από κοπιώδεις προσπά­

θειες, κατά την διάρκεια των οποίων πέτρες

μεταφέρονταν με τα χέρια μέσα στην κοίτη, οι

Γερμανοί κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα

είδος αυτοσχέδιας γέφυρας, απ' όπου μπο­

ρούσαν να περάσουν κάποια από τα οχήματα

τους.Το γερμανικό σχέδιο ήταν μετην κάλυψη

του σκοταδιού δύο τμήματα πεζικού να υπερ­

κεράσουν τις ελληνικές θέσεις στις απότομες

πλαγιές και να επιτεθούν εναντίον τους από

τα νώτα. Ταυτόχρονα, ο Ταγματάρχης Μέγιερ,

επικεφαλής αποσπάσματος με τεθωρακισμένα

οχήματα και λίγα πυροβόλα θα επιχειρούσε να

διασχίσει την αυτοσχέδια γέφυρα. Παρά τον

κίνδυνο απώλειας των πυροβόλων, τα οποία

λόγω έλλειψης χώρου έβαλαν ευρισκόμενα

στον αέρα, αυτά άρχισαν να βομβαρδίζουν

τις πλαγιές. Αυτό ήταν και το σύνθημα για την

προσπάθεια του πεζικού.

Το απόσπασμα του Μέγιερ δέχθηκε πυκνό

πυρ, και προς στιγμή καθηλώθηκε. Εκεί φάνη­

καν οι ηγετικές ικανότητες του Ταγματάρχη,

όταν με ψυχραιμία έριξε μία χειροβομβίδα

πίσω από τους τελευταίους άνδρες του απο­

σπάσματος, αναγκάζοντας τους να συνεχίσουν

την δύσκολη προσπάθεια. Οι Έλληνες συνέχι­

σαν να αμύνονται με ότι μέσα διέθεταν αλλά η

υπέρτερη δύναμη πυρός και η μαχητική αξία

των επιτιθεμένων δεν άργησαν να καθορίσουν

την έκβαση της μάχης.

Στα απομνημονεύματα του ο ίδιος ο Μέγερ

ανέφερε: «Κρυφτήκαμε πίσω από τους βράχους

και δεν τολμούσαμε να κινηθούμε. Ναυτία με

είχε κυριεύσει. Φώναξα στον (Ανθυπολοχαγό)

Εμίλ Βάβρτσινεκ να συνεχίσει την επίθεση. Αλλά

ο καλός Εμίλ με κοίταξε σαν να αμφέβαλε για

τα λογικά μου. Σφαίρες από πολυβόλα έσκαγαν

στους βράχους εμπρός μας. Η εμπροσθοφυλακή

μας είχε μόνο δέκα άνδρες. Γιμώ το! Δεν γινόταν

βεβαίως να μείνουμε εκεί με κρατήρες να ανοί­

γονται στον δρόμο και τα πυρά από τα πολυβόλα

να μας έχουν καθηλώσει στα χαλάσματα. Αλλά

κι εγώ ήμουν ζαρωμένος, προσπαθώντας να

καλυφθώ και φοβόμουνα για την ζωή μου. Πως

μπορούσα να διατάξω τον Βάβρτσινεκ να κινηθεί

πρώτος; Μέσα στην απελπισία μου ένοιωσα την

στρογγυλάδα μίας χειροβομβίδας στο χέρι μου.

Φώναξα στην ομάδα μου. Με κοίταξαν όλοι τους

σαν κεραυνόπληκτοι όταν τους έδειξα την χειρο­

βομβίδα, τράβηξα την περόνη και την άφησα να

Παρά τις ανατινάξεις των

οδικών αρτηριών, τα οχήματα

της Λαϊμπσταντάρτε δεν

σταματούσαν, (αριστερά)

Μοτοσικλέτες της

Λαϊμπσταντάρτε σε ελληνικό

επαρχιακό δρόμο, (δεξιά

πάνω)

Άνδρες της Λαϊμπσταντάρτε

σε κάποια ορεινή ελληνική

τοποθεσία. Η μορφολογία

τον εδάφους καθιστούσε

και στην δική τους

περίπτωση απαραίτητη την

χρησιμοποίηση λιγότερο

εξελιγμένων μεταφορικών

μέσων, (δεξιά κάτω)

131

ΧΑΛΎΒΔΙΝΟΣ ΌΛΕΘΡΟΣ

Ο Ζεπ Ντήτριχ σε όχημα,

περιστοιχισμένο από

Έλληνες φαντάρους, (επάνω)

Έλληνες φαντάροι

τραβούν τον μακρύ

δρόμο της επιστροφής,

περιτριγυρισμένοι

από οχήματα της

Λαϊμπσταντάρτε. (κάτω)

κυλήσει πίσω από τον τελευταίο νρεναδιέρο. Δεν

είχα δει ποτέ μου τέτοιο ενιαίο άλμα. Σαν να μας

είχε τσιμπήσει ταραντούλα πεταχτήκαμε πίσω

από τα βράχια και μέσα στον νέο κρατήρα. Η πα­

ράλυση είχε σταματήσει. Η χειροβομβίδα είχε

κάνει την δουλειά της. Χαμογελάσαμε ο ένας στον

άλλο και ορμήσαμε για νέα κάλυψη».

Με την υποστήριξη πυροβολικού οι άνδρες

του Μέγερ άρχισαν να σκαρφαλώνουν τα από­

τομα βράχια και μία - μία να εξουδετερώνουν

τις ελληνικές εστίες αντίστασης. Η αντίσταση

των ελληνικών τμημάτων στην Κλεισούρα κρά­

τησε είκοσι ώρες. Χωρίς αντιαρματικά και αντι­

αεροπορικά μέσα, χωρίς βαρύ πυροβολικό,

χωρίς αεροπορική κάλυψη, οι ταλαιπωρημένοι

Έλληνες φαντάροι αντιμετώπισαν τις ανίκη­

τες έως τότε ορδές του Χίτλερ και διέσωσαν

τουλάχιστον την τιμή τους. Οι Γερμανοί συνέ­

λαβαν περίπου 1000 αιχμαλώτους έχοντας οι

ίδιοι από την δύσκολη όσο και σημαντική αυτή

επιχείρηση ελάχιστες απώλειες (έξι νεκροί και

εννέα τραυματίες). Τώρα πλέον η Στρατιά της

Αλβανίας κινδύνευε με περικύκλωση και αιχ­

μαλωσία καθώς οι ελληνικές δυνάμεις στην

Κεντρική και Δυτική Μακεδονία μετατρέπο­

νταν σε ομάδες φυγάδων.

Οι άνδρες της Λαϊμπσταντάρτε δεν είχαν

καιρό για πανηγυρισμούς. Συνέχισαν την πο­

ρεία προς Καστοριά και το απόγευμα είχαν

πλησιάσει την πόλη. Τότε δέχθηκαν πυκνά

πυρά πυροβολικού, ενώ σε θέσεις άμυνας είχε

αναπτυχθεί η XIII Ελληνική Μεραρχία. Ήταν

φανερό ότι αυτή η αμυντική γραμμή του Ελλη­

νικού Στρατού δεν μπορούσε να ανατραπεί με

απλή έφοδο πεζικού από ένα τάγμα μόνο. Έτσι

χρειάσθηκε να αναπτυχθεί το πυροβολικό της

ταξιαρχίας και να λάβει μέρος στην επίθεση και

το III Τάγμα αυτής. Αυτή θα ήταν και η μοναδική

φορά, που θα δινόταν μάχη σε παράταξη με­

ταξύ ελληνικών δυνάμεων και των Γερμανών

εισβολέων και μάλιστα των κορυφαίων από

αυτούς, των Βάφφεν Ες Ες της Λαϊμπσταντάρτε.

Η ελληνική μεραρχία μόλις την προηγούμενη

νύχτα είχε εμπλακεί σε μάχη με τους Ιταλούς

στο Τσαγκόνι και μάλιστα έσερνε μαζί της και

αιχμαλώτους Βερσαλιέρους.

Δύο κύματα επιθέσεων, υποστηριζόμενα

από αεροπορικές επιδρομές αποκρούσθηκαν,

καθώς οι Έλληνες έστω και σε μάταιο αγώνα

δεν έκαναν πίσω. Το τρίτο κύμα τελικά πέτυχε

να δημιουργήσει ρήγματα στην ελληνική γραμ­

μή. Όσο περνούσε η ώρα η κατάσταση γινόταν

από δύσκολη, τραγική για τους αμυνόμενους.

Τα πυρομαχικά τελείωναν και οι Γερμανοί τους

σφυροκοπούσαν με όλο και αυξανόμενη λύσσα.

Απέναντι στα γερμανικά τεθωρακισμένα και στα

Στούκα οι'Ελληνες φαντάροι είχαν να αντιτάξουν

παρωχη μένα ατομικά τυφέκια. Καθώς έπεφτε το

βράδυ έσπασε και αυτή η αμυντική γραμμή. Με

το τάγμα του Μέγερ πάντοτε στην προπορεία

είχε πέσει και η Καστοριά σε γερμανικά χέρια.

Συνελήφθησαν 11.000 αιχμάλωτοι. Αυτή ήταν

και η τελευταία μεγάλη σύγκρουση του πολέμου

1940-41 για τα ελληνικά όπλα. Για τα κατορθώ­

ματα του αυτή την περίοδο ο Μέγερ παρασημο­

φορήθηκε με τον Σταυρό των Ιπποτών.

Να πως περιέγραψε την κατάληψη της Κα­

στοριάς ο Κουρτ Μέγερ:«... Οι οβίδες του πυρο­

βολικού περνούσαν από πάνω μας και έσκαγαν

στα βράχια αλλά το ελληνικό πυροβολικό ήταν

δυνατό. Η γέφυρα κατέρρευσε μετά από μία εύ­

στοχη βολή. Παραμέναμε εκεί αποσβολωμένοι και

χωνόμαστε πιο βαθιά στην λάσπη στον πάτο του

χαντακιού. Η ένταση των πυρών του πυροβολικού

με έκανε να πιστεύω ότι μία αιφνιδιαστική επίθεση

δεν θα ήταν επιτυχημένη. Αυτό που χρειαζόταν

ήταν μία προσεκτικά σχεδιασμένη επίθεση. Κατά

το μεσημέρι η επίθεση επαναλήφθηκε με ισχυρό-

132

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1.5

τερη υποστήριξη πυροβολικού και συμμετοχή του

III Τάγματος της Ταξιαρχίας. Το τάγμα κινήθηκε με

σκοπό να υπερκεράσει από αριστερά την ελλη­

νική γραμμή και σκοπός του ήταν να πιέσει προς

την κύρια κατεύθυνση της ελληνικής υποχώρη­

σης καθώς θα προχωρούσε το απόγευμα. Γ·α να

εξουδετερωθεί το ισχυρό ελληνικό πυροβολικό

και οι εχθρικές θέσεις στο ύψωμα 800, ζητήθηκε

η συνδρομή μίας μονάδας Στούκα»

Στην συνέχεια οι σωματοφύλακες του Χίτ­

λερ κατευθύνθηκαν προς την Ήπειρο, κατα­

λαμβάνοντας την διάβαση του Μετσόβου και

αποκόπτοντας την οδό διαφυγής 16 ελληνικών

μεραρχιών. Ο Ντήτριχ είχε την τιμή να δεχθεί

την παράδοση του Ελληνικού Στρατού από

τον Στρατηγό Τσολάκογλου. Με τον Ελληνι­

κό Στρατό οριστικά εκτός μάχης οι εισβολείς

μπορούσαν απερίσπαστοι να στραφούν κατά

των συμμαχικών δυνάμεων, οι οποίες εβρίσκο-

νταν στην Ελλάδα. Σημαντικός παράγων για

την καταστροφή αυτών θα ήταν η κατάληψη

του Ισθμού της Κορίνθου, ώστε να αποκοπούν

οι οδοί διαφυγής προς την Πελοπόννησο.

Το πρωτόκολλο παράδοσης του Ελληνικού

Στρατού, που υπογράφτηκε από τους Ντήτριχ

και Τσολάκογλου αποτελούσε ένα αναχρονισμό

για τα δεδομένα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι Γερμανοί, με σπάνιο ιπποτισμό, επέτρεπαν

στους αξιωματικούς να κρατήσουν τα όπλα

τους και στους οπλίτες, οι οποίοι δεν θεωρού­

νταν αιχμάλωτοι πολέμου, αφού παραδώσουν

τον οπλισμό τους να πάνε ελεύθεροι στα σπίτια

τους. Ο Ντήτριχ μάλιστα διέταξε τμήματα της

μονάδας του να αναπτυχθούν μεταξύ των Ελ­

λήνων και των Ιταλών για να εμποδίσει τους

τελευταίους να κινηθούν κατά παράβαση των

συμφωνηθέντων. Αργότερα βεβαίως μετά από

επιμονή του Μουσολίνι οι όροι του πρωτοκόλ­

λου θα μεταβάλλονταν, ώστε να συμπεριλαμ­

βάνονται και οι Ιταλοί στην πλευρά των νικη­

τών αλλά επί της ουσίας δεν θα άλλαζε τίποτε.

Το ιταλικό κακέκτυπο του Χίτλερ δεν θα είχε

την ικανοποίηση να δει αιχμαλώτους Έλληνες

στα χέρια των ηττημένων στρατευμάτων του.

Μετά την εξουδετέρωση της αντίστασης

του Ελληνικού Στρατού, αντικειμενικός σκο­

πός των Γερμανών ήταν η εξουδετέρωση

του Βρετανικού Εκστρατευτικού Σώματος

στην Ελλάδα. Η όλη κατάσταση οπωσδήποτε

έμοιαζε με την περίπτωση της Δουνκέρκης,

περίπου ένα χρόνο πριν, σε μικρότερη φυσι­

κά κλίμακα. Μία σημαντική παράμετρος θα

ήταν η κατάληψη της διώρυγας της Κορίνθου,

αφού αναγκαστικά από αυτό το σημείο ήταν

αναγκασμένοι να περάσουν οι καταδιωκόμε-

νοι Βρετανοί, κατευθυνόμενοι προς την Πε­

λοπόννησο απ' όπου θα προσπαθούσαν να

διαφύγουν προς την Κρήτη.

Η επιχείρηση κατάληψης της διώρυγας

είχε σχεδιασθεί σε συνδυασμό με προώθηση

Ελαφρύ τεθωρακισμένο

όχημα της Λαϊμπσταντάρτε

στην περιοχή της διάβασης

της Κλεισούρας, (αριστερά)

Μία από τις γνωστότερες

φωτογραφίες τον Κουρτ

Μέγερ, ενώ παροτρύνει

τους άνδρες του να κινηθούν

γρηγορότερα, κατά την

διάρκεια της εισβολής στην

Ελλάδα, (δεξιά)

133

Πολυβολητές της

Λαϊμπσταντάρτε στα

ελληνικά βουνά, (αριστερά)

Ο ΖεπΝτήτριχ υπαγορεύει

τους όρους του σε'Ελληνες

Στρατηγούς, (δεξιά)

δυνάμεων κατά μήκος της Δυτικής Ελλάδας. Η

Λαϊμπσταντάρτε ξεκινώντας από τα Ιωάννινα

κινήθηκε παράλληλα με τις δυτικές πλαγιές της

Πίνδου (με το τμήμα του Μέγιερ πάντοτε στην

προπορεία), καταλαμβάνοντας στην πορεία την

Άρτα και το Μεσολόγγι. Στην Άρτα οι άνδρεςτης

Λαϊμπσταντάρτε βρέθηκαν μέσα σε ένα πορτο-

καλεώνα και ετίμησαν αναλόγως τα μυρωδάτα

φρούτα. Εκεί οι Γερμανοί κινήθηκαν αρχικά πα­

ράλληλα προς την ακτή συναντώντας αρκετές

δυσκολίες από δράση μεμονωμένων βρετανι­

κών ομάδων. Η Λαϊμπσταντάρτε ξεκίνησε την

πορεία της προς τα νότια στις 24 Απριλίου. Στις

25 Απριλίου ο Μέγερ πήρε την πρωτοβουλία να

διασχίσει τον Πατραϊκό κόλπο με σκοπό την συμ­

μετοχή στην κατάληψητηςγέφυραςτου Ισθμού

από τα δυτικά ή την αποκοπή εχθρικών τμημά­

των, τα οποία ενδεχομένως θα προσπαθούσαν

να διαφύγουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Η επιχείρηση ήταν πράγματι παρακινδυνευ­

μένη, γιατί η κατάσταση στην απέναντι ακτή

δεν ήταν γνωστή, κατάλληλα σκάφη δεν υπήρ­

χαν, η απόσταση ήταν περίπου επτά ναυτικά

μίλια και η κατάσταση της θάλασσας αρκετά

ταραγμένη. Επίσης τα τμήματα, τα οποία θα

διέσχιζαν τον κόλπο δεν είχαν την δυνατότητα

μεταφοράς βαρέων όπλων ούτε αεροπορική

υποστήριξη λόγω αδυναμίας επικοινωνίας. Για

την επιχείρηση χρησιμοποιήθηκαν αλιευτικά

καΐκια και στέφθηκε από πλήρη επιτυχία, αφού

τα συμμαχικά τμήματα στην απέναντι ακτή

αιφνιδιάσθηκαν και δεν προέβαλαν ουσιαστική

αντίσταση. Στην πορεία του προς την Κόρινθο,

το τάγμα του Μέγερ παραλίγο να εμπλακεί με

τμήματα αλεξιπτωτιστών καθώς καμία από τις

δύο πλευρές δεν ανέμενε την παρουσία της

άλλης στο σημείο, που είχε γίνει η επαφή.

Ενώ το Τάγμα Αναγνώρισης της Λαϊμπστα­

ντάρτε έφθανε στην Κόρινθο, τον Κορινθιακό

Κόλπο διέσχιζε και το III Τάγμα της ταξιαρχίας

ξεκινώντας την καταδίωξη των βρετανικών δυ­

νάμεων προς τα νότια.

Ο Μέγιερ δέχθηκε αρχικά την επίπληξη του

Ντήτριχ για την σχεδόν παράφρονα ενέργεια

αλλά και τα συγχαρητήρια του στην συνέχεια.

Τα αποτελέσματα δικαίωναν τον ταγματάρχη,

αφού πολύ σύντομα, διεκπεραιώθηκαν στην

πελοποννησιακή ακτή και άλλα τμήματα της

Λαϊμπσταντάρτε. Η τολμηρή ενέργεια του

ήταν ενδεικτική του τρόπου, που είχαν μάθει

να πολεμούν. Για την προώθηση τους προς

την Κόρινθο οι άνδρες του Μέγερ χρησιμο­

ποίησαν ότι όχημα βρήκαν, καθώς τα τεθωρα­

κισμένα οχήματα τους είχαν παραμείνει στην

απέναντι ακτή της Στερεάς Ελλάδας. Μετά την

κατάληψη του ισθμού από Γερμανούς αλεξι­

πτωτιστές η ταξιαρχία μέσω Πατρών κατευ­

θύνθηκε προς τον Πύργο. Εκεί σταμάτησε,

καθώς ο κύριος όγκος των συμμαχικών δυ­

νάμεων είχε ήδη διαφύγει, και μεταφέρθηκε

134

Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ 1.5

στην Αθήνα, όπου συμμετείχε στην παρέλαση

των γερμανικών τμη μάτων.

Οι Γερμανοί της εποχής εκείνης ήταν σί­

γουρα «αρχαιοελληνολάτρες» αλλά οπωσδή­

ποτε ο τρόπος που εξέφρασε ο Κουρτ Μέγερ

τα αισθήματα του για την παρουσία του στην

Ελλάδα είναι χαρακτηριστικός.«...Τοβράδυ

στεκόμαστε στην Ακρόπολη. Πολλοί σύντροφοι,

που δεν είχαν ακούσει ποτέ κάτι για την κλασσική

αρχαιότητα, ήταν έκπληκτοι από τα επιτεύγματα

ανθρώπων πριν από 2.500 χρόνια. Οι κλασσικι-

στές ανάμεσα μας αισθάνονταν αναζωογονημέ­

νοι καθώς εκεί στην Ακρόπολη και τα Προπύλαια

για πρώτη φορά ήταν σε θέση να εδραιώσουν

την σχέση τους με την κλασσική αρχαιότητα. Γ·'

αυτούς η επίσκεψη στην Ελλάδα τους επανένωνε

με την νεότητα τους. Έβλεπαν μέρη, τα οποία δεν

είχαν επισκεφθεί πριν. Περιβαλλόμενοι από μία

ανεξήγητη δύναμη, παίρναμε θάρρος από την ελ­

ληνική κληρονομιά και αισθανόμαστε πιο έτοιμοι

να βαδίσουμε προς νέες θυσίες για την πατρίδα

μας». Και η εντύπωση του από το Μνημείο του

Αγνώστου Στρατιώτη ήταν «Γενναίοι άνδρες

τιμώνται εκεί, οι οποίοι είχαν θυσιάσει τα πάντα

για την πατρίδα τους».

Ανασυγκρότηση εν όψει

Επιχείρησης «Μπαρμπαρόσσα»

Η δράση των Βάφφεν Ες Ες στα Βαλκάνια

ικανοποίησε πλήρως τον Χίτλερ, ο οποίος εξου­

σιοδότησε την δημιουργία δύο ακόμη μεραρ­

χιών της Βίκινγκ και της Νορντ. Οι συνεχείς και

επίμονες αντιδράσεις της Βέρμαχτ φυσικά συ­

νεχίζονταν αλλά ο Χίμλερ είχε ανακαλύψει ήδη

μία τεράστια δεξαμενή ανθρώπινου δυναμικού

για την επέκταση και στην συνέχεια γιγάντωση

του Ενόπλου Τμήματος των Ες Ες. Αυτή ήταν οι

γερμανικής καταγωγής άνδρες, κάτοικοι άλλων

χωρών, αλλά και ξένοι εμφορούμενοι από τις

αρχές του εθνικοσοσιαλισμού ή με άλλα κίνη­

τρα. Ο Χίτλερ φυσικά ενέκρινε το σχέδιο, με

κάποιες προϋποθέσεις βεβαίως ως προς την

φυλετική καθαρότητα των υπό στρατολόγηση

ανδρών. Όταν το πρόβλημα του ανθρώπινου

δυναμικού θα οξυνόταν, αυτές οι προϋποθέ­

σεις θα σταματούσαν να ισχύουν.

Η Ράιχ μετά την κατάληψη της Γιουγκο­

σλαβίας μεταφέρθηκε ξανά στην Ρουμανία

και στην συνέχεια στο Σάλτσμπουργκ της Αυ­

στρίας. Αρχικά είχε προγραμματισθεί να σταλεί

στην Βόρειο Αφρική, ως τμήμα των δυνάμεων

του 'Ερβιν Ρόμμελ αλλά τελικά αποφασίσθηκε

να συμμετάσχει στην εκστρατεία κατά της Σο­

βιετικής Ένωσης, όπως και όλες οι άλλες μονά­

δες των Βάφφεν Ες Ες.

Μετά την επιτυχημένη δράση της στην Ελ­

λάδα η Λαϊμπσταντάρτε μεταφέρθηκε στην

Τσεχοσλοβακία, όπου θα προετοιμαζόταν εν

όψει της Επιχείρησης «Μπαρμπαρόσα» και στη

συνέχεια στην Πολωνία.

Επίσκεψη στην Ακρόπολη.

Διακρίνονται ο Μαξ

Βύνσχε (αριστερά) και ο

Κουρτ Μέγερ (στο μέσον),

(αριστερά πάνω)

Τελετή της Λαϊμπσταντάρτε

στην αρχαία Ολυμπία.

Το ναζιστικό καθεστώς

γενικότερα επιζητούσε

την σύνδεση των

δραστηριοτήτων του με

αρχαίες παραδόσεις και

πρακτικές, (δεξιά πανω)

Φορώντας κάσκες ερήμου

δύο υπαξιωματικοί

της Λαϊμπσταντάρτε

απολαμβάνουν τον αθηναϊκό

ήλιο.(δεξιά κάτω)

1

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΒΙΒΛΙΟΥ I 2

Α. J. Barker.

WaffenSSatWar.

Ian Allan Publishing, 1982.

Edmund Blandford.

Hitler's Second Army:

TheWaffenSS.

MBI, 1995.

Chris Bishop.

SS Hitler's Foreign Divisions: Foreign

Volunteers in theWaffen SS.

Gardner Books, 2005.

Rupert Butler.

The Black Angels.

St. Martin's Press, 1979.

Rupert Butler.

Hitler's Jackals.

Leo Cooper, 1998.

Rupert Butler.

SS-Leibstandarte.The History

of the First SS Division 1933-45.

MBI, 2001.

Rupert Butler.

SS-Wiking.The History of the

Fifth SS Division 1941-45.

MBI, 2002.

Raymond Cartier.

Ιστορία του Δευτέρου

Παγκοσμίου Πολέμου.

Πάπυρος, 1966.

Richard Evans.

The Third Reich in Power.

Penguin, 2005.

Heinz Hohne.

Η Μαύρη Τάξη. Η Ιστορία των Ες Ες.

Der Spiegel-Πλανήτης (1968).

Sir Alistair Home.

To Lose a Battle. France 1940.

Penguin, 1990.

James Lucas & Matthew Cooper.

Hitler's Elite: Leibstandarte SS.

MacDonald& Janes, 1975.

Guido Knopp.

The SS: A Warning from History.

Sutton Publishing, 2005.

Κώστας Λαναράς.

Εθνικοσοσιαλισμός.

Κίνη μα - Κόμμα - Κράτος.

Εκδόσεις ΕΝΤΟΣ, 2004.

Gregory L. Matson.

SS-Das Reich. The History of

the Second SS Division 1933-45.

MBI, 2002.

Kurt Meyer.

Grenadiers.

J . J Fedorowicz,2001.

Peter Padfield.

Himmler: Reichs Fuhrer-SS.

Cassell, 2001.

Gerald Reitlinger.

The SS: Alibi of a Nation 1922-1945.

Da Capo Press, 1989.

William L.Shirer

(μετάφραση NIK. Κ. Παπαρρόδου).

Η Άνοδος και η Πτώσις του Τρίτου Ράιχ.

Εκδόσεις I. Δ. Αρσενίδη,

George Η. Stein.

TheWaffenSS. Hitler's

Elite Guard at War.

Cornell University Press, 1966.

Charles W. Sydnor, Jr.

Soldiers of Destruction.

The SS Death's Head Division.

Princeton University Press, 1977.

Bernd Wegner.

TheWaffen SS.Organization,

Ideology and Function.

Blackwell Publishers, 1990.

Gordon Williamson.

SS, The Blood - Soaked Soil.

Brown Books, 1995.