w gospodarce i społeczeństwie polski i Świata€¦ · rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą...

33
Firmy rodzinne w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata Andrzej Blikle www.moznainaczej.com.pl prezes zarządu stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych www.firmyrodzinne.pl 9 kwietnia 2014 Łączymy by budować

Upload: others

Post on 15-Oct-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Firmy rodzinne

w gospodarce i społeczeństwie

Polski i Świata

Andrzej Blikle www.moznainaczej.com.pl

prezes zarządu stowarzyszenia

Inicjatywa Firm Rodzinnych

www.firmyrodzinne.pl

9 kwietnia 2014

Łączymy by budować

Page 2: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Jak podało radio TOK FM:

RZECZYWISTOŚĆ

…Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

wycofało dotacje dla cyrków, gdyż te upokarzają

zwierzęta, zmuszając je do występów przed

publicznością. O decyzji ministerstwa zdecydowały

protesty stowarzyszeń obrony zwierząt.

MARZENIE

… Ministerstwo Finansów wycofało premie dla

urzędników skarbowych, którzy źle traktują

przedsiębiorców. O decyzji ministerstwa

zdecydowały protesty firm rodzinnych.

9 kwi 2014 2 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 3: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Nasze marzenie jest osiągalne!

Europejską Nagrodę Jakości otrzymał

w roku 1998 Urząd Skarbowy w

Cumbernaul (Anglia), zatrudniający

ponad 1.000 pracowników,

obsługujący 7 mln podatników i 26

mln rachunków.

9 kwi 2014 3 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 4: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Takie zmiany są możliwe

również w Polce,

ale same się nie dokonają!

9 kwi 2014 4 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 5: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Aby urzeczywistniać takie i inne

marzenia powołaliśmy IFR

Chcemy integrować firmy rodzinne i wspierać ich

rozwój

Chcemy promować markę „Firma Rodzinna”

Chcemy budować i rozwijać wartości:

-- wolność gospodarcza,

-- państwo prawa,

-- społeczeństwo obywatelskie,

-- etyka w biznesie.

9 kwi 2014 5 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 6: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Czy firmy rodzinne mogą być siłą?

W Unii Europejskiej 60% firm to firmy rodzinne

W gronie 250 największych firm na giełdzie

w Paryżu znajduje się 57% firm o proweniencji rodzinnej

Europejska federacja stowarzyszeń firm rodzinnych skupia ca.

4.600 firm

W Polsce ponad 1,5 ml aktywnych firm to firmy rodzinne, a w tym

także firmy duże: Konspol, Fakro, ITI,…

9 kwi 2014 6 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 7: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Pozycja firm rodzinnych w

gospodarce Polski i Świata Firma rodzinna to taka, na której zarządzanie rodzina ma

istotny wpływ właścicielski i/lub zarządczy, a także, która

stanowi podstawę ekonomicznego bytu rodziny.

W Polsce 78% firm (nie licząc rolniczych) to formy rodzinne, jest

nas więc, liczą jedynie aktywne, ponad 1,5 mln.

Większość to firmy MŚP, ale są też i duże: ITI, Fakro, Konspol,

Solaris, Irena Eris, Mocate,…

W UE procentowy udział firm rodzinnych w liczbie wszystkich firm

jest podobny: od 61% w Holandii do 91% w Finlandii.

Na giełdzie w Paryżu 57% firm to firmy rodzinne

Na giełdzie we Frankfurcie 51% firm to firmy rodzinne

Największe na świecie: Ikea, Porsche, BMW, Carrefour, Michelin,

Auchan, Woolmart,…

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie 7

Firmy rodzinne to ani wyjątek, ani gospodarczy

margines. Firmy rodzinne to reguła!

Page 8: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Problem emerytur

Czy firmy rodzinne mogą przyczynić

się do rozwiązania ważnych

społecznych i gospodarczych

problemów?

8

Problem bezrobocia

Page 9: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

W czasach, gdy Bismark wprowadził ubezpieczenia

emerytalne, składka wynosiła 2% wynagrodzenia, a wiek

emerytalny przekraczał o kilka lat średnią życia.

Rosnąca dysproporcja pomiędzy populacjami emerytów i

osób na nich pracujących dziś czyni program bismarkowski

niewykonalnym.

Jedyną pewną gwarancją emerytalną są

wykształcone dzieci, a firmy rodzinne mogą

zapewnić im miejsca pracy.

Zmierzch bismarkowskiej epoki

solidarności pokoleniowej

9

Page 10: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014

Bezrobocie

Mamy około 2 mln

bezrobotnych

10 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 11: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014

MIT

Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne

w nowoczesne technologie

FAKTY

1. Stworzenie jednego miejsca pracy w przemyśle kosztuje od 100

do 500 tys Euro

2. 2.000.000 mp x 250.000 Euro/mp = 500 mld Euro; inwestorzy w

tyle w Polskę nie zainwestują,

3. Te miejsca pracy byłyby niedostępne dla większości bezrobotnych

ze względu na ich brak wiedzy,

4. Polska nie sprzedałaby takiej masy towaru

11 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

1.500.000 firm rodzinnych może stworzyć

2.000.000 miejsc pracy

Trzeba nam tylko zapewnić możliwości

rozwoju

Page 12: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014

Jakie warunki do

rozwoju mają

polskie firmy?

Indeks wolności gosp. 2010

Instytutu Frasera:

Hong Kong (1)

Singapur (2)

Nowa Zelandia (3)

Szwajcaria (4)

większość krajów UE

Rumunia (36)

Albania (42)

Gruzja (42)

Bułgaria (45)

Francja (47)

Polska (48) dawniej (53)

Rep. Czeska (58)

Portugalia (60)

Łotwa (61)

Grecja (81)

Włochy (83)

Rosja (95)

Ukraina (122)

Venezuela (144)

Indeks Wolności Gospodarczej

Instytutu Frasera

1. Wielkość rządu: wydatki,

podatki, przedsiębiorstwa

2. Struktura prawa i pewność

prawa własności

3. Dostęp do zdrowego pieniądza

4. Wolność handlu

międzynarodowego

5. Regulacje dotyczące kredytów,

prawa pracy i prowadzenia firm

12 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 13: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014

Rzut oka wstecz

Historia najnowsza

1990 - 2010

13 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 14: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Can we undo an omlet? The Economist 1990

9 kwi 2014

KAPITALIZM SOCJALIZM

bogate doświadczenia

postępowej ludzkości

KAPITALIZM SOCJALIZM

ustawa Wilczka i Rakowskiego

plan Balcerowicza

14 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 15: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Polska była lepsza od Irlandii!

9 kwi 2014

Rocznie:

przybywało do miliona nowych miejsc pracy rocznie

PKB rosło 5-7 %

Rocznie inwestycje sięgały 10 mld $

15 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 16: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Później zaczął się bieg z przeszkodami

9 kwi 2014

Rocznik Dziennika Ustaw

w roku 1990: 1.350 stron

Rocznik Dziennika Ustaw

w roku 2007: 22.000 stron

16 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 17: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Rośnie biurokratyczne obciążenie firm

9 kwi 2014 17 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 18: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Badanie IPSOS dla Banku Światowego

w 2004 roku

9 kwi 2014

…procedury przygotowywania projektów aktów

prawnych przez rząd są wadliwe, regulacjom

ustawowym nie towarzyszą stosowne akty

wykonawcze, i do tego nadal nie dopracowaliśmy

się w Polsce usystematyzowanej oceny

ekonomicznych skutków regulacji prawnych.

18 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 19: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Wszyscy też wiedzieliśmy, że

trzeba spłacić dług E.Gierka

9 kwi 2014 19 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 20: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Rośnie dług publiczny

(po nas choćby potop)

9 kwi 2014

E.Gierek 40 mld $

III RP > 250 mld $

20 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Gierek

Page 21: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Gospodarka przeciążona

wydatkami państwa

9 kwi 2014 21 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 22: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Państwo solidarne z fiskusem CIT 19%???

9 kwi 2014

43%

36%

58%

42%

26%

24%

43%

35%

43%

39%

19%

19%19%

24%

28%28%30%

34%36%38%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%

55%

60%

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

udział CIT w zysku bruttostopa ustawowa CITLiniowy (udział CIT w zysku brutto)Liniowy (stopa ustawowa CIT)

Ponad 70 rodzajów kosztów nie będących kosztami, np. PFRON, trawnik

przed pracownią,…

W roku 2007 strata156 tys zł; CIT 90 tys zł

22 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 23: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014

„Wojny nie przyniosły takich zniszczeń i nędzy narodom jak błędne poglądy na ekonomię”

Tomasz Buckley

Historyk cywilizacji, XIX w.

23 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Page 24: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Rosnące zainteresowanie

firmami rodzinnymi na świecie

Międzynarodowe federacje stowarzyszeń FR:

Family Business Network: firmy rodzinne z 45 krajów

European Family Business

Kilkanaście instytutów zajmujących się firmami rodzinnymi

Uniwersytety oferujące studia menadżerskie dedykowane firmom

rodzinnym; również w Polsce

Projekt Firmy Rodzinne (2010/2011) zrealizowany przez PARP i

IFR i sfinansowany z funduszy UE:

budżet 1 mln Euro

120 firm

300 osób po 12 dni szkoleniowych każda

metodologia edukacyjnego wsparcia firm rodzinnych

wszystkie szczegóły na www.firmyrodzinne.eu

Projekt Firmy Rodzinne II (2013 – 2015)

24

Page 25: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Mocne strony i wyzwania wnioski z projektu Firmy Rodzinne 2010/2011

WYZWANIA:

dialog między pokoleniowy

sukcesja

relacje firma – rodzina

strategia rozwoju

uzależnienie bytu rodziny od jednej firmy

MOCNE STRONY

naturalnie wbudowany system wartości

gotowość do poświęceń

poczucie odpowiedzialności wobec przeszłych i przyszłych pokoleń

determinacja przetrwania w trudnych okresach

poczucie osobistej odpowiedzialność za wizerunek firmy

25

Najnowsze badania (CH):

Firmy rodzinne bardziej

odporne na kryzys

od pozostałych

Page 26: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie 26

Czy prowadzenie firmy rodzinnej

jest trudne?

Prowadzenie firmy

rodzinnej

Zarządzanie firmą

„Zarządzanie”

rodziną

Zarządzanie

relacjami firma-

rodzina

=

+

+

Page 27: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Komunikacyjna złożoność firm

nierodzinnych

pracownicy właściciele

1

2

3

1-1 1-2 1-3

2-2 2-3

3-3 złożoność

komunikacyjna = 6

tablica kierunków komunikacyjnych

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie 27

Page 28: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Komunikacyjna złożoność firm rodzinnych

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie 28

pracownicy właściciele

1 2

3

4

5 6

7

rodzina

Page 29: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

Komunikacyjna złożoność firm rodzinnych

tablica kierunków komunikacyjnych

1-1 1-2 1-3 1-4 1-5 1-6 1-7

2-2 2-3 2-4 2-5 2-6 2-7

3-3 3-4 3-5 3-6 3-7

4-4 4-5 4-6 4-7

5-5 5-6 5-7

6-6 6-7

7-7

złożoność komunikacyjna (jedno pokolenie) = 28

złożoność komunikacyjna (dwa pokolenia) = 71

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie 29

Page 30: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Strategia działania IFR

MISJA

Budowanie środowiska wzajemnego wsparcia firm rodzinnych

WIZJA

IFR to aktywna organizacja zbudowana na wartościach i

uwarunkowaniach społeczeństwa wiedzy

CELE STRATEGICZNE

1. Budowanie społecznego poczucia, że firma rodzinna jest wartością

samą w sobie

2. Budowanie wspólnoty firm rodzinnych mających potrzebę działania

na rzecz dobra wspólnego

3. Budowanie systemu wsparcia firm rodzinnych

30

Page 31: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Działania w obszarze IFR

1. Coroczne zjazdy firm rodzinnych: uRodziny 2008 - 2013

2. Projekt „Firmy rodzinne” wspólnie z PARP w wyniku którego:

a. Metodologia edukacyjnego wsparcia firm rodzinnych

b. Grupa wyspecjalizowanych trenerów i mentorów

c. Fundacja Firm Rodzinnych (Poznań)

d. Instytut Firm Rodzinnych (Poznań)

3. Rozpoczęty już projekt „Firmy Rodzinne II” na dwukrotnie większą skalę

4. Rosnące zainteresowanie mediów:

a. TVN CNBC na wszystkich uRodzinach

b. Newsweek – Ranking firm rodzinnych 2012 (drugi z kolei)

c. ThinkTank – badania nad sukcesją

5. Rosnące zainteresowanie polityków, np. konferencja 12-13.XI.2013 u

Rzecznika Praw Obywatelskich i u Prezydenta RP.

6. Konferencje tematyczne

a. Współczesne wyzwania przedsiębiorczości rodzinnej, Łódź 22-24

maja 2012

b. Sukcesja, Warszawa 26 kwietnia 2012

c. Sukcesja, Kraków 26 kwietnia 2012

31

Page 32: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Dla dobra wspólnego wnioski zjazdu firm rodzinnych u-Rodziny 2011

cel naczelny rodziny = wychowanie nowego pokolenia

cel naczelny firmy rodzinnej = sukcesja w ręce kolejnego pokolenia

aby doszło do sukcesji, firma musi przeżyć co najmniej 25-40 lat

spośród 100 firm, które powstaną dziś, za 10 lat pozostanie 10

długowieczność firmy wymaga tworzenie pożytków dla wszystkich

grup interesariuszy:

klientów,

kontrahentów,

pracowników,

społeczeństwa,

państwa

właścicieli.

tworzenie pożytków wymaga oparcia działania firmy na wartościach

takich jak rzetelność, profesjonalizm, dbałość o środowisko i

społeczeństwo.

32

Page 33: w gospodarce i społeczeństwie Polski i Świata€¦ · Rozwiązaniem problemu bezrobocia mogą być inwestycje zagraniczne w nowoczesne technologie FAKTY 1. Stworzenie jednego miejsca

9 kwi 2014 Andrzej Blikle, Firmy rodzinne w gosp. i społeczeństwie

Dziękuję za uwagę i zapraszam do

stowarzyszenie

Inicjatywa Firm Rodzinnych

www.firmyrodzinne.pl

oraz do projektu

Firmy Rodzinne II

www.firmyrodzinne.eu

33

Na naszej witrynie można

wypełnić ankietę członkowską i przystąpić do IFR

a także

zarejestrować się na

VI Kongresie Firm Rodzinnych uRodziny 2013

Wrocław, 29 listopada – 1 grudnia 2013