4 Hypertension & Diabetes รทน เขาใจ อยอยางปลอดภยกบโรคความดนและเบาหวาน 9 Chronic kidney disease โรคไตเรอรง อกหนงโรคทตองระวง 10 Charity ภาพศลป...จากใจหมอ...สใจเดก 12 Anniversary ปบำรงราษฎร อนเตอรเนชนแนล 16 Interview อยอยางไรใหเปน “นาย” ของโรค 20 Q & A 22 Health Briefs

C o n t e n t s ข อตอนรบสBetter Healthนตยสารสำหรบผมอปการคณ ของโรงพยาบาลบำรงราษฎรอนเตอรเนชนแนล

Better Health ฉบบน เราใหความสำคญกบโรคเรอรงทบอนทำลายสขภาพของคณ โดยในหนา 4 เราพดถงโรคเบาหวานและโรคความดนโลหตสง ซงทงสองโรคนมลกษณะเฉพาะท เหมอนกนหลายประการ เรมจากปจจยเสยงทกอใหเกดโรค ไมวาจะเปนความอวน พฤตกรรมการบรโภคทไมเหมาะสมหรอประวตครอบครว นอกจากนจำนวนผปวยของทงสองโรคทงในประเทศไทยและทวโลกตางกมแนวโนมเพมมากขนอยางตอเนองและทายทสด ทงสองโรคสามารถควบคมไดดวยการปฏบตตามคำแนะนำของแพทย การปรบเปลยนพฤตกรรมการใชชวต และการดแลตนเองดวยทศนคตในเชงบวกของผปวย ซงกคอการยอมรบในการ“อยรวม” กบโรคแทนทจะรสก “ทรมาน” จากอาการเจบปวยทกนเวลายาวนาน งานวจยไดเพมความร ความเขาใจของเราตอโรคเบาหวานและความดนโลหตสง รวมถงสงผลตอความสำเรจในการควบคมและจดการกบโรคเรอรง ทงน การดแลทางการแพทยทไดมาตรฐานอยางสมำเสมอควบคกบการปรบพฤตกรรมการใชชวตทเหมาะสมเปนหวใจสำคญในการควบคมโรค แตเหนอสงอนใดคอ ความมวนยในการดแลตวเองของผปวยทแมจะทำไดยากแตกใชวาจะเปนไปไมได บทสมภาษณของคณขจรเกยรต คงวณชกจเจรญ ในหนา16 จงเปนตวอยางอนดทชใหเหนวา โรคเรอรงไมไดปดกนผปวยจากการใชชวตอยางมความสข นอกจากนในหนา12ยงมบทความพเศษเนองในโอกาสฉลองครบรอบ30 ปของโรงพยาบาลบำรงราษฎร ทBetter Health ไดขอใหแพทย เจาหนาทและผปวยนบตงแตยคบกเบกมารวมยอนรำลกถงความหลงสดประทบใจทมตอโรงพยาบาล ทไดกลายเปนตำนานแหงความสำเรจตลอด30ปทผานมา และเชนเคยหากคณมขอแนะนำหรอคำตชมใดๆสงมาไดทbetterhealth@bumrungrad.com เรายนดนอมรบดวยความขอบคณสดทายนขอใหทกทานมสขภาพดโดยทวกนคะ

พญ. จามร เชอเพชระโสภณ ผอำนวยการดานการแพทย

Contributing Editor

นตยสารBetter Health เปนนตยสารรายสามเดอนของบรษท โรงพยาบาลบำรงราษฎร จำกด(มหาชน) เพอแจกจายเปนการภายใน จดทำและจดพมพโดย บรษท โอกนส แอนด สโตน จำกด เลขท16 อโศกคอรท หอง2A ถนนสขมวท21(อโศก)แขวงคลองตนเหนอเขตวฒนากรงเทพฯโทร.022611211

2010 ขอเขยนและรปภาพทกชนในนตยสารนเปนลขสทธของบรษท โรงพยาบาลบำรงราษฎร จำกด (มหาชน) หามพมพซำหรอกระทำการใด ๆ ทเปนการละเมดลขสทธเวนแตจะไดรบความยนยอมเปนลายลกษณอกษรจาก บรษท โรงพยาบาลบำรงราษฎรจำกด(มหาชน)โทร:026671000

ขอความในเนอทโฆษณาของนตยสารฉบบนทมไดเปนของบรษท โรงพยาบาลบำรงราษฎร จำกด(มหาชน) ถอเปนความเหนสวนตวของเจาของผลตภณฑและบรการ โรงพยาบาลบำรงราษฎรฯ ไมมเจตนาใหการรบรองคณภาพสนคา บรการ หรอขอความทปรากฏแตอยางใด

Better Health

ตดตอโรงพยาบาลบำรงราษฎรอนเตอรเนชนแนลโทรศพท: 026671000โทรสาร: 026672525นดแพทย: 026671555เวบไซต: www.bumrungrad.com

4 10 16

W e l c o m eW e l c o m e 12

HYPERTENSION & DIABETES

เมอตนป 2553 กระทรวงสาธารณสขไทยเปดเผยวา คนไทยปวย

ดวย5 โรคไมตดตอเรอรงอนตราย เพมขนนาทละ1 คน โดยในป

2551 พบผปวยสะสมจำนวนกวา2 ลานคน และคาดวายงมผปวยซอนเรนอกเปนจำนวนมาก โดยเฉพาะกลมคนทอายตำกวา40 ปทมแนวโนมเพมมากขนเรอย ๆ Better Healthฉบบนจงเนนไปทโรคเรอรงทสำคญคอโรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน ซงไมเพยงมผปวยเปนจำนวนมากเทานน

แตย ง เปนสาเหตทนำไปส โ รคแทรกซอนรายแรงอนเปนภยแกชวตอกหลายโรค ความดนโลหตสง ความดนโลหต เปนสงจำเปนสำหรบรางกายมนษย ความดนโลหตเกดขนเมอหวใจ บบตวเพอสบฉดเลอดผานหลอดเลอดแดงไปยงสวนตาง ๆ ทวรางกาย ความดนจะเพมขนเมอหวใจบบตว และลดลงเมอหวใจคลายตวลง โรคความดนโลหตสงเปนหนงในโรคเรอรงทพบในประชากรสวนใหญ

ในโลกองคการอนามยโลกไดกำหนดไวในป2542วาผใดมความดนโลหตมากกวา 140/90 มลลเมตรปรอท ถอวาเปนโรคความดนโลหตสง

รทน เขาใจ อยอยางปลอดภยกบโรคความดนและเบาหวาน วากนวาเราทกคนตองรจกผปวยโรคความดนโลหตสงและโรคเบาหวานอยางนอย หนงคน ทงสองโรคเปนปญหาทางสาธารณสขทสำคญและมการรณรงค ให ความร และปองกนเสมอมา แตจำนวนผปวยกลบไม ไดลดนอยลงเลย

ความดนโลหตสงอนตราย ความดนโลหตสง เปนภาวะทเมอหวใจบบ และคลายตวแตความดนยงคงคางอยในหลอดเลอด ไมลดลงอยางทควรจะเปนซงพญ. ประภาพรพมพพไล อายรแพทย อธบายวา “การมความดนโลหตสงอยางตอเนองเปนเวลานาน สรางความเสยหายแกหลอดเลอดหลายประการ อาทหลอดเลอดแขง หลอดเลอดโปงพอง อกทงยงอาจนำไปสโรคแทรกซอนทเปนอนตรายอกหลายโรค” ความดนโลหตสงมความสมพนธกบการเกดโรคหวใจ โรคหลอดเลอดสมอง โรคไต และโรคเสนเลอดแดงใหญโปงพอง การควบคมรกษาความดนโลหตสงอยางเหมาะสมจงมความสำคญในการปองกนโรคแทรกซอนทจะเกดกบอวยวะตาง ๆ ดงกลาวคอ หวใจวาย หลอดเลอด หวใจตบโรคไตวายเรอรงอมพาตและอมพฤกษ สาเหต และอาการ โรคความดนโลหตสงซงเกดขนกบผปวยสวนมาก กวารอยละ85 ไมมสาเหตทชดเจน และมกสมพนธกบประวตในครอบครว เราเรยกโรคความดนโลหตสงกลมนวาเปนPrimary หรอEssentialHypertension “ผปวยดวยโรคความดนโลหตสงแบบPrimaryHypertension นนไมอาจรกษาใหหายได ตองอาศยการควบคมดแลอยางใกลชดรวมกบการปรบเปลยนวถชวต”พญ.ประภาพรอธบาย“สวนอกสาเหตหนงซงเกดกบ

พญ. ประภาพร พมพพไล

�

ระดบความรนแรงของโรคความดนโลหตสง

ระดบความรนแรงของโรค ความดน

โลหตคาบน (Systolic)*

ความดนโลหตคาลาง (Diastolic)**

คำแนะนำ

ความดนทเหมาะสมหรอปกต นอยกวา 120 นอยกวา 80 ใหความสำคญกบการรบประทานอาหารทอดมไปดวยกากใยและการออกกำลงกาย

ความดนโลหตสงขนตนPre-hypertension

120 - 139 80 - 89 ตองหมนตรวจวดความดน รบประทานผกผลไมใหมากกวาเดม และออกกำลงกายอยางสมำเสมอ

ความดนโลหตสงขนท1 140 - 159 90 - 99 ตรวจวดความดน และพบแพทยอยางสมำเสมอ อาจตองไดรบยาควบคไปกบการปรบการบรโภคและออกกำลงกายใหมากขน

ความดนโลหตสงขนท2 160 ขนไป 100 ขนไป ตรวจวดความดน จดบนทก และพบแพทยอยางสมำเสมอเพอควบคมผลกระทบทอาจเกดกบอวยวะตาง ๆ รวมทงระวงเรองอาหารใหมากงดอาหารเคมเนนผกผลไมและออกกำลงกายใหมากขน

*ความดนโลหตคาบนหรอความดนซสโตล(SystolicBloodPressure)คอแรงดนโลหตเลอดขณะหวใจบบตว

**ความดนโลหตคาลางหรอความดนไดแอสโตล(DiastolicBloodPressure)คอแรงดนโลหตขณะหวใจคลายตว

ซงอานคาได 120/80 หรอมากกวากตองถอวาความดนเรมจะสงแลว(Pre-hypertension) แตยงไมเปนความดนสงเตมขน แพทยจะแนะนำเรองการปรบเปลยนวถชวตเพอควบคมความดนโลหตไมใหสงไปกวาน” ในกรณทผปวยไมอาจปรบเปลยนวถชวตได หรอปรบแลว แตความดนไมลดลงตามเปาหมาย แพทยจงจะพจารณาใหยาทเหมาะสมตอไปโดยมเปาหมายระยะสนอยทการควบคมความดนโลหตใหอยในเกณฑไมเกน140/90 มลลเมตรปรอทและเปาหมายระยะยาวอยทการปองกนภาวะแทรกซอนเพอใหคณภาพชวตของผปวยดขน

“สวนใหญผปวยจะไมคอย ทราบวาตนเองเปนโรคความดน โลหตสง จนกระทงมาพบแพทย ดวยความเจบปวยอน ๆ เมอ วดความดนโลหตจงพบวาสง”

ผปวยสวนนอย ไดแก SecondaryHypertension หรอโรคความดนโลหตสงจากสาเหตอนอาทโรคไตโรคทเกยวกบตอมไรทอ(ตอมไทรอยด ตอมหมวกไต)การใชยาบางชนด เชน ยาคมกำเนด ยาเสตยรอยด หรอยาตานการอกเสบทไมใชเสตยรอยด (NSAIDs) ซงหากไดรบการแกไขทสาเหต ความดนโลหตสงกจะกลบมาเปนปกตไดโดยไมตองใชยารกษา” โรคความดนโลหตสง ไดรบการขนานนามวาเปน “มจจราชเงยบ”เสมอมา ทงนเพราะสวนมากโรคความดนโลหตสงมกจะไมปรากฏอาการเตอนใด ๆใหผปวยไดทราบเลย “สวนใหญผปวยจะไมคอยทราบวาตนเองเปนโรคความดนโลหตสงจนกระทงมาพบแพทยดวยความเจบปวยอน ๆ เมอวดความดนโลหตจงพบวาสง” พญ. ประภาพรเลา “จากการสำรวจในประเทศไทยเมอสก4 - 5 ปทผานมา พบผปวยความดนโลหตสงจำนวนมากถงรอยละ20 - 30 ของจำนวนประชากร ซงไมเคยทราบเลยวาตนเองเปนโรคความดนโลหตสง มผปวยเพยงสวนนอยทอาจพบอาการผดปกต เชนปวดศรษะ มนศรษะ ตาพรา เลอดกำเดาไหล แลวรบไปพบแพทยจงทราบวาเปนโรคความดนโลหตสง และไดรบการรกษาเพอควบคมความดนโลหตกอนทจะมอาการแทรกซอนของโรคขน” ปรบเปลยนพฤตกรรม โรคความดนโลหตสงจดเปนหนงในโรคเรอรงทมความรายแรง เพราะสวนมากไมมทางรกษาแตสามารถควบคมไดดวยการปรบเปลยนวถชวตและ/หรอรบประทานยาตามทแพทยสง “คาความดนโลหตเปาหมายในคนปกตไมควรเกนกวา 120/80มลลเมตรปรอท ซงเปนคาทประเมนกนแลววาไมกอใหเกดความเสยหายแกหลอดเลอดมาก เมอไรทผปวยมาพบแพทย และมการวดความดน

�

อาการของเบาหวานทตองสงเกต เมอระดบนำตาลในเลอดสงคณอาจมอาการดงตอไปน

ปสสาวะบอยทงกลางวนและกลางคน

กระหายนำเนองจากสญเสยนำมากจากการปสสาวะ

ออนเพลยและนำหนกลดเนองจากรางกายนำนำตาลไปใชไมได

หวบอยรบประทานเกงขน

คนตามตวตดเชอไดงายเปนเชอราตกขาวบอย

ตาพราเหนภาพไมชดเหนภาพซอน

ขาชาอนเนองมาจากปลายประสาทเสอม

พญ. ประภาพรเนนวา “ไมวาจะอยางไรแพทยกอยากใหผปวยปรบเปลยนวถชวต และออกกำลงกายซงเปนวธการทปลอดภยทสดไดผลแนนอน และยงชวยลดความเสยงตอโรคอน ๆลงไปไดอกหลายโรคและทลมไมได คอ ผปวยจำเปนตองหมนตรวจวดความดนอยางสมำเสมอเพอตดตามผลการรกษา ไมวาจะเปนการรกษาดวยยา หรอการปรบเปลยนวถชวต” แมจะขนชอวาเปนหนงในโรคเรอรงอนตราย แตหากคณตงใจจรงทจะปรบเปลยนวถชวตเสยใหม โรคความดนโลหตสงกจะไมเปนปญหาสำหรบคณอกตอไป เบาหวาน โรคเบาหวานเปนอกหนงโรคเรอรงอนตรายทมกพบรวมกนกบโรคความดนโลหตสง องคการอนามยโลกระบไววาในปน ผปวยโรคเบาหวานทวโลกจะเพมขนเปน285 ลานคน หรอคดเปนรอยละ6.4 ของจำนวนประชากรทวโลก และคาดวาในอก20 ปขางหนา จำนวนผปวยจะพงขนเปน438 ลานคน หรอคดเปนรอยละ7.8 ของจำนวนประชากรทวโลก ในประเทศไทย จากการเกบขอมลของกรมการแพทยตงแตป2548-2552 จำนวนผปวยดวยโรคเบาหวานเพมจำนวนมากขนทกป อกทงพบ

ผศ. นพ. วราภณ วงศถาวราวฒน

ผปวยทอายนอยลง ๆผศ.นพ. วราภณวงศถาวราวฒนอายรแพทยและผเชยวชาญดานระบบตอมไรทอ(เบาหวาน) ใหความรเรองเบาหวานไวดงน เบาหวานคออะไร “เบาหวานเปนภาวะทรางกายมระดบนำตาลในเลอดสง เนองจากไมอาจนำแปง และนำตาลทบรโภคเขาไปมาใชได เนองจาก ประการแรกตบออนไมสามารถผลตฮอรโมนอนซลนได หรอไดไมมากพอ โดยอนซลนนมหนาทชวยสงผานนำตาลทอยในรปของกลโคสในกระแสเลอดไปสระบบเนอเยอตาง ๆเพอนำไปเผาผลาญและแปลงเปนพลงงานประการทสอง เนอเยอและอวยวะตาง ๆ(ไขมน ตบ กลามเนอ ฯลฯ) มภาวะดอตออนซลน”ผศ.นพ.วราภณกลาว ดวยความผดปกตทงสองประการขางตน สงผลใหมนำตาลตกคางอยในกระแสเลอดในปรมาณมาก และหากไมมการดแลรกษาอยางถกตองกจะนำไปสภาวะแทรกซอนอน ๆมากมาย โดยทวไป โรคเบาหวานแบงออกเปน2 ประเภท ไดแก เบาหวานประเภททหนงและเบาหวานประเภททสอง ซง ผศ. นพ.วราภณอธบายตอวา “เบาหวานประเภทท หน งน นพบค อนข า งน อยประมาณรอยละ 5 ของผป วยเบาหวานไทยเบาหวานประเภทนเกดจากการทตบออนไมสามารถสรางอนซลนไดเลย ผปวยจำเปนตองพงการฉดอนซลนอยางสมำเสมอ ไมเชนนนอาจกอใหเกดภาวะขาดอนซลน และระดบนำตาลในเลอดสงมากจนกระทงหมดสต และเสยชวตแบบเฉยบพลนได โรคเบาหวานประเภททหนงมกจะพบในเดกและวยรน มสาเหตสวนใหญมาจากการทภาวะภมตานทานทำลายเซลลทสรางอนซลนในตบออน นอกจากน ระดบนำตาลทสงเรอรงจะนำไปสภาวะแทรกซอนเรอรงตอไป

ปจจยทมผลตอความดนโลหต ความดนโลหตมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ตามปจจยตาง ๆดงน

อายเมออายมากขนความดนโลหตมกสงขน

เพศชายมกพบความดนโลหตสงบอยกวาหญง

พนธกรรม และสงแวดลอม ผทบดา มารดา มความดนโลหตสง มแนวโนมเปนโรคนมากขน

ความอวนและขาดการออกกำลงกาย

สภาวะทางอารมณเชนเครยด โกรธเจบปวดเสยใจตนเตน สงผลตอความดนโลหตทงสน ซงสามารถกลบเปนปกตเมอ ผานพนภาวะนน ๆ

เชอชาต

อาหารเชนเกลอและสวนประกอบ ของเกลอทอาจนกไมถงเชนซอวนำปลา ผงชรสผงฟกอนซปสำเรจรปมรายงานชดเจนวาเกลอสงผล โดยตรงตอความดนโลหต

บหรสราและกาแฟ

สมนไพรบางชนดเชนอบเชย

ผลของยา เชน ฮอรโมนคมกำเนด ยากลม Non Steroid, AntiInflammation.

�

ปรบนสย เปลยนอาหาร รบมอความดน และเบาหวาน

สวนโรคเบาหวานประเภททสองเปนชนดทพบไดบอยคดเปนรอยละ95 ของผปวยเบาหวานไทยโดยเฉพาะในกลมคนอายตงแต 40 ปขนไป “เบาหวานประเภททสองเกดจากการทตบออนของผปวยไมสามารถสรางอนซลนใหเพยงพอ และรางกายมภาวะดออนซลน”ผศ.นพ.วราภณ กลาว“เบาหวานประเภทนมกไมพบอาการอนตรายอยางเฉยบพลนเหมอนแบบแรก แตหากไมมการควบคมใหดกจะนำไปสภาวะแทรกซอนเรอรงท เปนอนตรายอยางเฉยบพลนไดเชนกน” คณเปนเบาหวานหรอไม การตรวจสอบวาเปนโรคเบาหวานหรอไม ทำไดโดยการตรวจวดระดบนำตาลในเลอดซงเปนวธทงาย และไดผลด การวนจฉยโรคเบาหวานสามารถทำไดโดยอาศยเกณฑการวนจฉยดงน

มระดบนำตาลในเลอดขณะงดอาหารและเครองดมอยางนอย 8ชวโมงมากกวาหรอเทากบ126มลลกรม/เดซลตร

มอาการของโรคเบาหวาน รวมกบระดบนำตาลในเลอดเวลาใดกตาม มคามากกวาหรอเทากบ200มลลกรม/เดซลตร

มระดบนำตาลในเลอด มากกวาหรอเทากบ200 มลลกรม/เดซลตร ณ2 ชวโมง ภายหลงทดสอบความทนตอนำตาลกลโคส75 กรมท รบประทานเขาไป

มระดบนำตาลเฉลยสะสม(HbA1c)มากกวาหรอเทากบรอยละ6.5ขนไป

“หากผลการตรวจหลงงดอาหารและเครองดมแลว ปรากฏวามนำตาลอยกระแสเลอด100-125 มลลกรม/เดซลตร เดยวนกถอวาเรมผดปกตและมแนวโนมวาจะเปนเบาหวานเตมขนหากไมรบปรบเปลยนพฤตกรรม

การปลอยใหระดบนำตาลในเลอดสงเปนเวลานาน ๆ เปนทมาของภาวะแทรกซอนตาง ๆเมอประกอบกบภาวะ นำหนกเกน ไขมนสงและความดน โลหตสง ยอมสงผลเสยตอโครงสรางและการทำงานของหลอดเลอดทำใหอวยวะตาง ๆ คอย ๆ เสอมหนาทลง” ผศ.นพ. วราภณกลาว อยกบเบาหวานอยางสบายใจ สำหรบการดแลและรกษาโรคเบาหวานนน ผศ. นพ. วราภณอธบายว า ก า ร ร กษา เบาหวานประเภททสอง หากโรคยงอย ในระยะเรมตน กสามารถอาศยการควบคมอาหาร ลดนำหนก และออกกำลงกายได แตถาเปนมากขนกตองใหรบประทานยาควบคกนไปสวนในรายทใชยาเมดแลวไมไดผลกตองพงยาฉดอนซลนเชนเดยวกบผปวย เบาหวานประเภททหนง ซงจำเปนตอง

เรยนรการฉดอนซลนดวยตนเอง เพราะตองฉดเองทบานเปนประจำทกวน เปาหมายในการรกษาโรคเบาหวานอยทการควบคมนำตาลในเลอดความดนโลหต ไขมนในเลอด และนำหนกตวใหอยในระดบทเหมาะสมเพอปองกนภาวะแทรกซอน ทงน กเพอคณภาพชวตทด และอายทยนยาวขนของผปวยนนเอง “หากผปวยปรารถนาจะมคณภาพชวตทด ผปวย และผดแลควรมความเขาใจวาเปาหมายการรกษาคออะไรและปฏบตตามคำแนะนำของแพทยอยางถกตอง และสมำเสมอ ถาทำไดกจะสามารถอยกบเบาหวานอยางสบายใจและสบายกายมากขน”ผศ.นพ.วราภณกลาวปดทาย

ใครบางทเสยงเบาหวาน! คณมความเสยงตอโรคเบาหวานประเภทท 2 รวมทงโรคแทรกซอนอน ๆ เชน โรคหวใจ โรคไตเรอรง และโรคหลอดเลอดสมองหากคณ

อายเกน40ปขนไป

มประวตครอบครวโรคเบาหวาน

เปนผมนำหนกเกนหรอมดชนมวลกายมากกวา25

มความดนโลหต หรอมนำตาลในเลอดสง (เปนโรคใด โรคหนงความเสยงตออกโรคกเพมขน)

มระดบไขมนในเลอดสง

สตรทมประวตเบาหวานขณะตงครรภหรอนำหนก บตรแรกคลอดมากกวา4กก.

ไมออกกำลงกาย

ดมสราและ/หรอสบบหร

ก ญแจสำคญททำใหผปวยโรคความดนโลหตสง และโรคเบาหวาน

ควบคมและอยกบโรคไดอยางมความสข ไดแก การควบคมเรอง การรบประทานอาหาร และปรบเปลยนพฤตกรรมซงเรามคำแนะนำดงตอไปน

เลอกรบประทานอาหารจำพวกแปงจากธญพชทไมขดส ในปรมาณ ทพอเหมาะ

พยายามงดอาหารรสจดไมวาจะเปนหวานมนหรอเคม

รบประทานผก และผลไมทไมหวานจดเพอเพมกากใยอาหาร

ควบคมนำหนก

งดสบบหรและงดดมสรา

ออกกำลงกายเปนประจำในแบบแอโรบควนละ 30นาท3ครงตอสปดาหตามคำแนะนำของแพทย

รบประทานยาเพอควบคมความดนโลหตหรอ เบาหวานตามคำแนะนำของแพทยอยางสมำเสมอ

ระวงอยารบประทานยาใด ๆเองโดยไมได ปรกษาแพทยโดยเฉพาะยากลมทเปน เสตยรอยดยาฮอรโมน

หมนศกษาหาความรในการดแลตนเอง

ทำจตใจใหสงบและผอนคลายความเครยด

ไมโกรธหรอโมโหงาย

�

ไ ต อวยวะท เปรยบไดกบโรงบำบดของเสยทตองอยกบมลพษ ตลอดเวลา เนองจากมหนาทกรองของเสยออกจากกระแสเลอด

การทรดโทรมของไตจงเกดขนไดงาย โดยเฉพาะอยางยงภายใตรปแบบการดำเนนชวตของคนในยคปจจบน สาเหตของโรค นพ. สร สภาพ อายรแพทยผเชยวชาญดานไตวทยา อธบายถงสาเหตของการเกดโรคไตเรอรงไววา เกดไดทงจากโรคในเนอไตเองและจากโรคอน

โรคอวน ทเหมอนกบการเอาเครองยนตขนาดเลกไปใชกบรถคนใหญเพราะการปลอยใหมนำหนกตวมาก กยงทำใหไตตองทำงานมากนอกจากนการสบบหรกมผลทำใหไตเสอมเชนกน”นพ. สรอธบาย โรคไตคอภยเงยบ โรคไตแบงออกไดเปน 5 ระยะตามประสทธภาพการทำงานของไต(ดตาราง) โดยในระยะแรก ๆ จะไมแสดงอาการ แพทยมกพบวา ผปวยสวนใหญทตรวจพบวาเปนโรคไต คอมอาการอยทระดบสแลว ซงหมายถงประสทธภาพการทำงานของไตไดลดลงไปกวารอยละ70 “ปญหาคอ ผปวยไมทราบวาตวเองเปนโรคไต ไตเสยไปครงหนงแลวกยงไมมอาการ เพราะโรคไตเปนโรคทหากไมไดรบการตรวจสขภาพอยางสมำเสมอจะไมมทางรไดเลย เปนหมอไตเองกไมรวามโรคไตอยถาไมเชคตวเอง”นพ. สรกลาว รกษาทสาเหต ในการรกษาโรคไตเรอรงนน นพ. สรอธบายวาจำเปนตองแกทสาเหตเชน ควบคมเบาหวาน ลดความดน ควบคมนำหนก ซงทงหมดนทำไดดวยการควบคมอาหาร โดยเนนทการจำกดปรมาณเกลอ ปรมาณโปรตนและปรมาณฟอสเฟต ซงมกจะอยในนมและถว เพราะเปนอาหารททำใหไตทำงานหนก นอกจากน ผปวยควรพกผอนใหเพยงพอ ไมนอนดกละเลกบหรและอยาปลอยใหตวเองเครยด “การคมอาหารเปนสงทยากมากสำหรบผปวยแตตองพยายามทำใหไดเพราะถาคมอาหารได ยากจะทำงานไดผลด คนไขทยงทำไมได หมอจะแนะนำใหนงสมาธ เพราะชวยทงในเรองของการควบคมจตใจและยงทำใหอารมณดอกดวย”นพ. สรแนะนำ

โรคไตเรอรง อกหนงโรคทตองเฝาระวง

ระยะของโรคไตเรอรง

เพราะโรคไตเปนโรคทไมแสดงอาการในระยะแรกการเขารบการตรวจเลอดเพอหาคาGFR(GlomerularFiltrationRate)หรออตรากรองของไตเทานนจงจะทราบระยะของโรคไดดงน

* ระดบการทำงานของไตทถอวาปกตหรอ 100% เทยบเทากบคาGFR90-120 มลลลตร/นาท

อาการทสงเกตได

การทำงานของไตยงเปนปกต แตอาจไมสามารถรบยาปฏชวนะและยาแกอกเสบได อาจมโปรตนรวมาในปสสาวะ

ผลตรวจเลอดโดยทวไปยงไมแสดงความผดปกต ความดนเลอดอาจสงขนเลกนอยถาปรบเปลยนการใชชวตตงแตชวงนอาจหายไดโดยไมตองรบการรกษา

ผลตรวจเลอดแสดงความผดปกต อาจมอาการครนเนอครนตว เพลย และแขนขาบวมแบบออนๆมโอกาสตองเขารบการลางไต

ผปวยบางรายจะรสกเหนอยงายออนเพลยตวซดผวแหงและขาบวมหากผปวยไตอกเสบจะพบโปรตนรวมากบปสสาวะควรควบคมความดนเลอดอยางเครงครดและจำเปนตองเขารบการฟอกเลอด

อาการหนก สามารถตดเชอไดงาย คนไขตองไดรบการฟอกเลอดอยางเรงดวน กอนทอาการ จะรนแรงจนไมมทางแกไข

นพ. สร สภาพ

“โรคไตในระยะแรก ๆ จะไมแสดงอาการ ผปวย สวนใหญทตรวจพบวา เปนโรคไต กอยทระดบส ซงประสทธภาพของไตได ลดลงไปกวารอยละ 70 แลว”

อาทโรคความดนโลหตสงโรคเบาหวานโรคอวนรวมไปถงโรคSLEโรคเอดส โรคซฟลส และโรคตบอกเสบบ ซ ซงโรคเหลานสงผลใหไตตองทำงานหนกจนเสอมสภาพในทสด “โรคอนดบตน ๆ ททำใหไตเสอม คอโรคเบาหวาน เพราะไปทำใหนำตาลในไตสง โรคความดนโลหตสงซงไปเพมความดนเลอดในไต และ

90-100%

60-89%

30-59%

15-29%

ตำกวา15%

อตรากรองของไต* ระยะของโรค

ระยะท1

ระยะท2

ระยะท3

ระยะท4

ระยะท5

CHRONIC KIDNEY DISEASE

�

บคคลในภาพ (จากซาย) รองศาสตราจาย นายแพทยกว สวรรณกจ โรงพยาบาลบำรงราษฎร, ศาสตราจารย นายแพทยบญชอบ พงษพานช ประธานมลนธเดกโรคหวใจฯ, แพทยหญงจามร เชอเพชระโสภณ ผอำนวยการดานการแพทย โรงพยาบาลบำรงราษฎร, มร. แมค แบนเนอร ผอำนวยการดานบรหาร โรงพยาบาลบำรงราษฎร, นายแพทยปญญา กรตหตถยากร ทปรกษา อาวโส สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.), แพทยหญงกาญจนา สทธากจพนธ และแพทยหญงประภาพรรณ นาควชระ โรงพยาบาลบำรงราษฎร

มลนธโรงพยาบาลบำรงราษฎร จดแสดงภาพวาดการกศล “ภาพศลป...จากใจหมอ...ส ใจเดก” ชวยผาตดหวใจเดกผยากไร

ม ลนธโรงพยาบาลบำรงราษฎร และโรงพยาบาลบำรงราษฎร รวมกบมลนธเดกโรคหวใจฯ และสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) จดนทรรศการภาพวาดการกศล “ภาพศลป...จากใจหมอ...สใจเดก” จำนวนกวา180 ภาพ ซงเปนฝมอศลปของแพทยและผบรหารระดบสงของโรงพยาบาลบำรงราษฎร ตลอดจนศลปนทมจตศรทธาและรวมอทศแรงกายแรงใจในการวาดภาพเพอนำรายไดสนบสนนโครงการ“รกษใจไทย”ของมลนธโรงพยาบาลบำรงราษฎรเพอผาตดเดกโรคหวใจพการแตกำเนดผยากไรโดยไมคดคาใชจายในโอกาสครบรอบ30ปโรงพยาบาลบำรงราษฎร ผปวยเดกโรคหวใจทไดรบการผาตดหวใจแลวตามโครงการ"รกษใจไทย"

รศ.นพ.กวสวรรณกจกบผลงาน"แมวเหมยว" ผลงาน"หนนอยชาวเขา"โดยพญ.กาญจนาสทธากจพนธ

ผลงาน"พลงแผนดน"โดยพญ.ประภาพรรณนาควชระ

สงความสขปใหม...พรอมมอบ หวใจดวงใหมแกเดกยากไร เลอกสงความสขแกคนทคณรกดวยไปรษณยบตรชด “ภาพศลป...จาก ใจหมอ...สใจเดก” โดยรายไดนำเขามลนธโรงพยาบาลบำรงราษฎรเพอสมทบทนโครงการ “รกษใจไทย” เพอผาตดเดกโรคหวใจพการแตกำเนด ผยากไร จำหนายในราคาชดละ 250 บาท (1 ชดม 12 ภาพ) สนใจสงซอ ไดทบธ “รกษใจไทย" ชน M อาคารโรงพยาบาลบำรงราษฎร หรอสอบถามไดท0845554815

CHARITY

10

30th ANNIVERSARY

2523

17 กนยายน 2523

ม เหตการณสำคญมากมายเกดขนในปพ.ศ. 2523 ไมวาจะเปนปแรก

ของการกาวขนเปนนายกรฐมนตรของพลเอกเปรม ตณสลานนท

ปทสถานโทรทศนซเอนเอน แพรสญญาณเปนครงแรก ปทโรนลด เรแกน ควาชยชนะเหนอจมม คารเตอร ในการเลอกตงประธานาธบดแหง สหรฐอเมรกา ป พ.ศ. 2523 อกเชนกน ทโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงเปดตวขน ณ ตนถนน สขมวท ดวยจำนวนแพทยเพยง 4 คน กบเจาหนาทอกเพยงหยบมอ ทกคน ทำหนาทของตวเองอยางดทสด เพอรองรบผปวยทเขามารบการรกษาใน ชวงแรกเพยงไมกรอยคนตอวน บางเรองราวอาจเกดขนเพอวนหนงจะเหลอเพยงความทรงจำ แตบาง เรองราวเกดขนเพอจะเตบโตตอไปอยางยงใหญและยงยน...

17 กนยายน 2523 เปดใหบรการอยางเปนทางการในฐานะ โรงพยาบาลเอกชนขนาด 200 เตยง

2543

2545

2543 โรงพยาบาลแหงแรกในประเทศไทยทไดรบ การรบรองมาตรฐานคณภาพระบบงานองคกร หรอ ISO 9000

2545

ไดรบการรบรองคณภาพโรงพยาบาลระดบ สากลเปนแหงแรกในเอเชยตามมาตรฐาน ของ Joint Commission International (JCI) แหงสหรฐอเมรกา

2532

2542

2532 จดทะเบยนในตลาดหลกทรพยในชอ บรษท โรงพยาบาลบำรงราษฎร จำกด (มหาชน)

2542 โรงพยาบาลแหงแรกในประเทศไทยทได รบการรบรองมาตรฐานจากสถาบนรบรอง คณภาพโรงพยาบาลไทย (Hospital Accreditation Thailand)

บำรงราษฎร อนเตอรเนชนแนล

12

นพ. วชรพงศ แซซอ อายรแพทย

“ผมอยทนตงแตเรมเปดทำการวนแรกจนถงวนน บำรงราษฎรเปนเสมอนบานของผม จากจด เรมตน บานของเราดขนเรอย ๆ เปนทอยของคนมากขนเรอย ๆ 30 ปนไมนอยเลยนะกบการ ทคน ๆ หนงเลอกทจะทำงานกบองคกรใด ๆ สกแหงหนง หากจะถามถงความประทบใจ กตอง บอกวาประทบใจทกเรอง โดยเฉพาะผปวยทมาหาผม บางรายผมดแลมาตงแตตอนเขาเปน นกเรยน จนตอนนกยงพาลกมาหา มาปรกษา จนเรารสกวา ผปวยทมาปรกษานนไมใชใครอน แตเปนเหมอนญาต เหมอนสมาชกในครอบครวของเรา ในแงของการทำงาน ทนมระบบงานด มบรรยากาศในการทำงานทด เราเลยทำงานดวยความสบาย ”

คณสทธ ทวสน นกธรกจ/นกศกษาปรญญาโท

“สำหรบผม บำรงราษฎร คอ ความอบอน เปนสวนหนงของชวต ผมเกดทน และใชบรการทน มาตลอด ใชบรการทงครอบครว เปนลกคามาตงแตไหนแตไร บำรงราษฎรเคยชวยชวตผมถง สองครง ตอนนนผมยงเดกอย และเปนโรคหอบหดหนกมาก ถกนำตวสงโรงพยาบาลกลางดก ซงกไดรบการประสานงานในการรกษาอยางทนทวงท เชาวนรงขนกกลบบานได มนใจครบ ยงปจจบน โรงพยาบาลมมาตรฐานดกวาเดมมากกยงมนใจครบ ”

คณกลยา เจนกลรบ ผจดการแผนกคลนกสขภาพพนกงาน

“ผบรหารทนทำใหเรารสกวาเรามความสำคญกบองคกร ใหรวาเราคอสวนหนงของการเปนเจาของ พอเรารสกเปนเจาของอะไร เรากรก และอยากทำใหดขน เลยไมเคยเปลยนไปไหน บำรงราษฎร เปนองคกรทไมอยเคยนง กาวไกล นำสมย นำทกสงทกอยาง ไมวาอะไรทดทสด ทหนงทสด เขาตองไปใหถง และกไมเคยทอดทงพนกงาน ไมเคยมการเลยออฟ ทกคนกาวไปพรอมกน เดยวน พอคนรวาทำงานทบำรงราษฎร เขาจะพดวา ‘โอโห คณทำงานอยในโรงพยาบาลอนดบหนงเลยนะ’ ความภมใจมนกเกดขน ”

2548

2548 2551

2545

2546 ปรบชอใหม เปนโรงพยาบาลบำรงราษฎร อนเตอรเนชนแนล

ไดรบการรบรองคณภาพโรงพยาบาลระดบสากล อกครงจาก Joint Commission International (JCI) แหงสหรฐอเมรกา

2551 รบรางวล AMDIS ซงเปนรางวลเชดชเกยรต ทมอบแดผมความเปนเลศ และความสำเรจ อยางโดดเดนดานสารสนเทศทางการแพทย ประยกต

2548 ไดรบการเผยแพรทางรายการ “60 MINUTES” ทางสถานโทรทศน CBS ในสหรฐอเมรกา

2545 ไดรบรางวลผสงออกสนคาและบรการดเดน (Prime Minister’s Export Award) ประเภท Outstanding Private Hospital

2546 ไดรบการโหวตใหเปน “บรษทขนาดเลก ยอดเยยม” จากนตยสาร Asiamoney และ ยงไดรบการโหวตอกครงในป 2551

13

คณวรรณภา คหรญญรตน เจาของกจการ

“ดฉนเปนลกคาของบำรงราษฎรมานาน ชอบการดแลเอาใจใสของแพทย ลกของดฉนทงสคน คลอดทนทงหมด ยอมรบวารสกผกพนกบแพทยทนคะ คอเคาดแลเรามาตงแตตนดวยความใสใจ เปนอยางด แนนอนวาบางครงกมความขลกขลกไมสะดวกบาง แตกไดเหนวาโรงพยาบาลมความ พยายามทจะปรบปรงเสมอมา และกดขน ๆ เรอย ๆ ตอนนสะดวกสบายกวาเดมมาก สำหรบดฉน บำรงราษฎร คอความเอาใจใสอยางเปนมออาชพคะ ”

พญ. จราพร โหตระกตย กมารแพทย

“ตอนเปดใหบรการแกผปวย เรามแพทยอยแค 4 คน เจาหนาทอกจำนวนหนง ตอนนนเนองจาก โรงพยาบาลมเพยงแคตกเดยว ทกคนในโรงพยาบาลรจกกนหมด บรรยากาศอบอนเปนกนเอง สงทหมอจำไดชดเจน ไดแก วสยทศนของผบรหารซงทานเคยกลาวไวในระหวางการประชมหารอ รวมกนครงหนงวา อยากสรางโรงพยาบาลแหงนใหเตบโต เปนศนยกลางในการสงตอผปวยทง ในระดบประเทศ และระดบนานาชาต จนถงวนน โรงพยาบาลบำรงราษฎรกกลายเปนศนย การแพทยททนสมย สามารถใหการดแลรกษาโรคทมความซบซอนสมดงทผบรหารไดตงใจไวตงแต แรกเรม การไดเปนสวนหนงขององคกรซงมความมงมน ตงใจจรงเปนเรองทนาภมใจมากคะ ”

2551

คณอนวฒน ปานทงทอง ผจดการแผนกเวชระเบยน

“ ในสมยนนจะอบอนมาก เพราะวาแผนกหองตรวจ แผนกบญช หองยา หองแลบ กจะอย ใกล ๆ กน ไปไหนมาไหนกจะรจกกนหมด พอทำงานไปไดปสองป ทานประธาน คณชย โสภณพนช กใหจดหมายชมเชยวาเราทำงานดนะ เรากประทบมาก กเลยเอาจดหมายไปอวดคณแม บอกวา ผมไดทำงานทบำรงราษฎรแลว มอาชพทมนคงแลว หลงจากทำงานกบผมความรทโรงพยาบาล หลาย ๆ ทาน เรากไดความรไดประสบการณทงในดานบรหารจดการ ดานศลปวฒนธรรม ดานความร และเทคนคตาง ๆ ทพฒนาขนอยางตอเนองจนถงปจจบน บำรงราษฎรเตบโตอยาง สงางามและกลายเปนสวนหนงของสงคมโลกไปแลว ”

2551

ไดรบการโหวตจากผอานนตยสาร Asian Wall Street Journal ใหเปนหนงในบรษท ชนนำในประเทศไทย (Thai land’s Most Admired Company) และเปนทหนงดาน คณภาพและการบรการ

เปดใหบรการคลนกผปวยนอกบรเวณ อาคารหลงใหม

2551 2551 เปนโรงพยาบาลเอกชนแหงแรกในไทยท ไดรบรางวลการบรหารสความเปนเลศ หรอ Thailand Quality Class (TQC-2008) ทม มาตรฐานเทยบเทากบรางวลคณภาพแหงชาต ของประเทศสหรฐอเมรกาไดแก Malcolm Baldrige National Quality Award (MBNQA)

14

คณนเวส รตนชยเจรญ ทนายความ

“ผมเลอกบำรงราษฎร เพราะวาทนมบรการทกอยาง ทงพอ แม และครอบครวของผมเองก มารกษาทน เครองไมเครองมอทนสมย สะอาดสะอาน วางใจได หลายอยางดขนกวาเดมมาก โดยเฉพาะการนดหมายแพทยลวงหนา คณมาตามนดตรงเวลา กรอแคสองสามนาทกไดพบ แพทยแลว นดผมผาตดตอนตส พอมาถงกเขาหองผาตดเลย ทกอยางเตรยมไวเรยบรอยหมดแลว หากจะถามวาเมอพดถงบำรงราษฎร จะนกถงอะไร กตองบอกวา ผมนกถงสถานพยาบาลทให บรการอยางครบวงจร นคอสาเหตทผมใชบรการทนเสมอมาตงแตยงเปนวยรน ”

คณวรรณวมล บางแสงนรตน เจาหนาทหองปฏบตการ

“ดฉนเรมทำงานวนแรกเมอวนท 1 กนยายน 2523 มาถงตอนนก 30 ปพอด ตอนนนเรามกนแค ไมกคน มตกเจดชนอยตกเดยว เดนเปนสงามากคะ เพราะสมยนน แถวนเปนบานเดยวเสยสวนใหญ ตลอดเวลาทรวมงานกบบำรงราษฎรมา เหนความเปลยนแปลงเกดขนหลายประการซงลวนแตเปน ความพยายามปรบปรงและพฒนาใหโรงพยาบาลมคณภาพเพมขนทงสน เปนโอกาสใหเราในฐานะ ทเปนบคลากรคนหนง ไดเรยนร ปรบตว และทำความคนเคยกบระบบ และนวตกรรมใหม ๆ เรยกวาไดมโอกาสพฒนาความรความสามารถของตนเองอยตลอดเวลา ในวาระครบรอบ 30 ปน ขอใหโรงพยาบาลเตบโตดวยคณภาพ และกาวหนาอยางมนคงคะ ”

รบรางวลสถานพยาบาลดเดนดานการสงเสรม การทองเทยวเชงสขภาพ (Medical Tourism) อกครงจากการทองเทยวแหงประเทศไทย

ไดรบเลอกจากจฬาลงกรณมหาวทยาลย รวมกบหนงสอพมพกรงเทพธรกจใหเปน 1 ใน 10 องคกรทมนวตกรรมยอดเยยม แหงประเทศไทยเปนครงท 3

2553

2553

พญ. ประภาพร พมพพไล อายรแพทย

“ เราจะมคตอยวา บำรงราษฎรเปนบานทสอง คอเรารกเหมอนบาน เพราะฉะนนเวลาทำงานเนย เผอเหลอเผอขาดเรากจะทำใหกนได แพทยแตละคนทเปนเพอนอยในระดบเดยวกนจะคยกนรเรอง คอยชวยเหลอซงกนและกน เวลามปญหาอะไรกจะแบงเบาภาระซงกนและกน ปรกษากนได คนไข กนารก ทดแลกนมากตดตามมาตลอด จนมความรสกเหมอนญาต สงนแหละคะทเปนความผกพน และทำใหอยกนมาไดนาน ”

2552

รบรางวลสถานพยาบาลยอดเยยมดานการ สงเสรมการทองเทยวเชงสขภาพ (Medical Tourism) จากการทองเทยวแหงประเทศไทย

ไดรบรางวล “องคกรทมนวตกรรม ยอดเยยมแหงประเทศไทย” จาก จฬาลงกรณมหาวทยาลยรวมกบ หนงสอพมพกรงเทพธรกจ

2552

ไดรบรางวล “สถานประกอบกจการดเดน ดานแรงงานสมพนธและสวสดการแรงงาน” ประเภทสถานประกอบกจการขนาดใหญทไมม สหภาพแรงงาน (Thailand Best Employer) จากกระทรวงแรงงาน (และรบรางวลอกครง ในป 2553)

2553 ไดรบรางวลผสงออกสนคาและบรการดเดน (Prime Minister’s Export Award) ประเภท Best Service Provider 2010

15

INTERVIEW

เ ปนททราบกนดวา หวใจสำคญของการมสขภาพด ไดแก การเลอก

รบประทานอาหารทมประโยชนออกกำลงกายอยางสมำเสมอ รวมกบ

การไปพบแพทยผเชยวชาญเพอขอรบคำแนะนำทถกตองในการ ดแลตวเอง ทงหมดนจะเกดขนไมไดเลยหากเราไมตระหนกถงบทบาท

ของตนเองในการดแลสขภาพรางกาย Better Health ฉบบนไดพดคยกบคณ ขจรเกยรต คงวณชกจเจรญ นกวงสมครเลน ผปวยโรคเบาหวานทอยรวมกบโรคนมาถง 30 ป และเกอบยำแยดวยโรคแทรกซอนจน ทายทสดตองเขารบการผาตดบายพาสหลอด เลอดหวใจ นาสนใจวาคณขจรเกยรตมเคลดลบ ในตอส และอยรวมกบโรคเรอรง รวมทงกลบ มาทำกจกรรมทชอบอนไดแกการวงไดอยางไร ภายหลงการผาตด

ตางโรค ตางวาระ ยอนกลบไปเมอประมาณ 30 ปกอน คณขจรเกยรตซงขณะนนอาย ได 40 ปไดทราบวาตนเองปวยเปนโรคเบาหวาน แตกถอวาไมรนแรงนก เนองจากเปนคนรกการออกกำลงกายอยแลว จงทำใหการควบคมโรคเปน ไปโดยไมลำบาก “ผมเปนเบาหวานมานาน แตอยมาไดอยางดเพราะผมออกกำลงกาย มาตลอด ตอนนผมจะอาย 70 ปแลวแตกยงออกกำลงกายเปนกจวตร รบประทานยาตามแพทยสงเทานผมกคมโรคได ผมไมเคยคดแมแต นดเดยววาผมจะเปนโรคหวใจ” คณขจรเกยรตเรมเลา “จนเมอราว ๆ สก สามสปกอน ผมกำลงเตรยมตวจะไปวงมาราธอนเปนระยะทางรวม

25 กโลเมตร ตอนซอมผมตงเปาไวท 30 กโลเมตร พอซอมมาก ๆ เขา กเลยปวดกลามเนอขนมา ผมเลยรบประทานยาคลายกลามเนอโดยท ไมทราบเลยวาตวเองแพยา พอไปพบแพทยจงไดทราบ ผลจากการแพยาน ทำใหกลามเนอสลายซงโชคดทเปนผลเพยงชวคราว เวลานน คดเอาเองวา สาเหตทเวลาเราซอมวงแลวพยายามเรงแตเรงไมได หมดแรงเสยกอนนน นาจะเปนเพราะกลามเนอสลาย” เมอทราบวาตนเปนโรคกลามเนอสลาย คณขจรเกยรตกไดปรบเปลยน รปแบบการออกกำลงกาย “ผมเปลยนจากการวงมาเปนการวายนำสลบไป วงเหยาะ ๆ บางเปนบางครง ทำอยางนอยเปนป จนวนหนงออกไปธระ นอกบาน กลบบานมารสกแนนหนาอก นอนพกครหนงแลวกยงไมหาย ผมเลยบอกลกใหรบพามาทบำรงราษฎร” คณขจรเกยรตเลา “เมอมาถง โรงพยาบาล หมอตรวจอยางละเอยดกพบวาผมเปนโรคหลอดเลอด

30 ปกบโรคเบาหวาน ผานการทำบายพาส หลอดเลอดหวใจ แตยงยมไดแม ในวย 70

อยอยางไร ใหเปน “นาย” ของโรค

คณขจรเกยรต คงวณชกจเจรญ

ความรวมมอของแพทยและผปวยเปน กญแจสำคญในการฟนฟสมรรถภาพ รางกายและคณภาพชวต

16

จ ากเรองราวของคณขจรเกยรต เราไดเรยนรวาการผาตดครง

สำคญอยางการทำบายพาสไมไดเปนอปสรรคตอการดำเนน

ตนธวนตย ผเชยวชาญดานเวชศาสตรฟนฟ เปดเผยรายละเอยดเบองหลง “ชวตใหม” ของ คณขจรเกยรต และผปวยโรคหวใจรายอน ๆ ทผานการผาตดครงสำคญมาแลว “การดแลผปวยโรคหวใจทประสบความ สำเรจนนไมใชแคใหการรกษาอยางเดยว สงสำคญคอเมอผปวยออกจากโรงพยาบาลไป แลวควรจะตองสามารถใชชวตทมคณภาพได ตรงนเปนทมาของแผนการฟนฟสมรรถภาพ หวใจอยางเปนระบบท เราเตรยมไวสำหรบ

ผปวย หรอผทมความเสยงตอโรคหวใจ” นพ. นำกลาว โปรแกรมการฟนฟหวใจทางกายภาพบำบดประกอบไปดวยสองสวน สวนแรก เปนการใหความรแกผปวยเรองการปฏบตตว การดแลตวเอง

เพอลดปจจยเสยงและปองกนการกลบมาเปนซำ รวมถงการสรางเสรม กำลงใจใหผปวย สวนทสอง ไดแก การใหคำแนะนำในการออกกำลงกาย ซงชวงแรกตองทำควบคกบการตดตามสญญาณคลนไฟฟาหวใจ “กรณของคณขจรเกยรต เราเรมจากการเดนบนสายพาน ซงกพบ อาการหวใจเตนผดจงหวะบางจงประสานไปทางแพทยหวใจ และแกไข จนได ระหวางทำกายภาพบำบด เรากตงเปาดวยกน ประเมนผล พรอมกน ซงความเปลยนแปลงทชดเจนนนกลายเปนกำลงใจใหผปวย พยายามมากขน นาดใจทคณขจรเกยรตเปนคนออกกำลงกายอยแลว จงเปนผทมพนฐานทด เมอไดรบการฟนฟจงเหนพฒนาการอยาง รวดเรว” นพ. นำเลา สงททำใหคณขจรเกยรตประสบความสำเรจในความเหนของนพ. นำ ไดแก การทผปวยใหความรวมมอ และมวนยในการปฏบตตามคำแนะนำ ของแพทย ไมวาจะเปนการดแลตนเอง การมาพบแพทยอยางสมำเสมอ และการนำคำแนะนำไปปฏบตดวยตนเองทบาน “ตอนนคณขจรเกยรต ขนบนไดสามชนโดยไมพกไดแลว เดนไดเรวขน กลามเนอแขงแรงและ การทรงตวดขน เกอบจะกลบไปวงทสวนลมฯ ไดแลวครบ”

การฟนฟสมรรถภาพรางกายอยางเปนระบบ

กจรงแตนอนไมหลบ ตองรบประทานยานอนหลบตลอด ผมเรมเขยน พนยกรรมแลวดวยเพราะไมคดวาจะอยไดนาน เหมอนชวตหายไปเลย” หลงจากนง ๆ นอน ๆ ใชชวตสวนใหญบนเตยงอยถงหกเดอน ชวต กเปลยนไปอกครง “ผมมนดกบ นพ. ชยอนนต ชยยามานนทตามปกต เพอตดตามอาการ คณหมอสงเกตวาผมไมมพฒนาการทางรางกายเลย แมจะผาตดบายพาสมาหลายเดอนแลว หมอบอกผมวากลามเนอลบ หมดแลว ควรจะทำกายภาพบำบดฟนฟกลามเนอ ผมกเลยไดเขารวม โปรแกรมฟนฟสมรรถภาพหวใจโดยมคณหมอนำเปนผดแล” ชวตทเรมตนใหม การไดรบคำแนะนำจากแพทยใหเขารวมโปรแกรมฟนฟสมรรถภาพ หวใจเปนจดเปลยนทสำคญซงทำใหคณขจรเกยรตมมมมองแงบวก ตอชวตอกครง “ในชวงแรก หมอใหยดเสนยดสาย และเดนสายพาน” คณขจรเกยรต เลาตอ “ตอนแรกแคทรงตวยงแทบทำไมได ตองมคนมาประคอง ขางหลง พอผานไปสก 4 ถง 5 ครง กทำไดดขนเรอย ๆ สดชนขน เหมอนไดชวตกลบมาเดนเองได ทำอะไรได คอ รสกวาเราหายปวย แลวจรง ๆ กนได นอนหลบสบาย มความสขขนมาก” เปาหมายในทายทสดของคณขจรเกยรตคอ การไดกลบไปวงอกครง อยางท ใจรก ซงเปาหมายนนอยอกไมไกลเลย “เดยวนผมวายนำ ทสระ 50 เมตรได 20 เทยวโดยไมหยด ผมจะกลบไปวงทสวนลมใหได เหมอนเมอกอน ตอนนหลอดเลอดหวใจของผมปลอดโปรงแลว รางกาย กพรอมแลว ผมวาผมนาจะวงไดดกวาเดมอกนะครบ” คณขจรเกยรต กลาวทงทายดวยรอยยมและความมนใจ

นพ.นำ ตนธวนตย

คณหมอสงเกตวาผมไมม พฒนาการทางรางกาย แมจะผาตดบายพาส มาหลายเดอนแลว จงตองทำกายภาพบำบด เพอฟนฟกลามเนอ

หวใจตบ หมอเปดภาพใหด เลยวาหลอดเลอดหลกท ไปเลยงหวใจ ตบแลวทงหมด แตทอยมาไดกเพราะผมออกกำลงกายมาตลอด เลยม เสนเลอดยอย ๆ เกดขน และสงเลอดไปเลยงหวใจแทน” รกษาและฟนฟ แมจะมหลอดเลอดฝอยทคณขจรเกยรตเรยกวา ‘เสนวาสนา’ เกดขนมา หลอเลยงหวใจไว การรกษาอยางเหมาะสมเพอเปดทางเดนเลอดเขาส หวใจกยงจำเปนอยางย ง คณขจรเกยรต เลาตอวา “กรณของผม ทำบอลลนขยายหลอดเลอดไมได ตองทำบายพาสเทานน ผมตดสนใจ เลยไมรอชา ไมกชวโมงกทำบายพาสเรยบรอย กลายเปนคนใหม แตหลง จากนนกอยแตบาน เหงามาก นอนเฉย ๆ ไมตองทำอะไรเพราะม คนทำใหหมดทกอยาง คนรอบขางสงเกตวาผมซมเศราอยางเหนไดชด ไมคดจะทำอะไรเลยหมดความสนใจไปเฉย ๆ โทรทศนกไมด นอนมาก

ชวตตามปกตเลย หากมการดแลฟนฟอยางถกวธ นพ. นำ

18

การควบคมอาการของโรคเรอรง ไมวาจะเปนโรคความดนโลหตสง โรคเบาหวาน หรอโรคไตนน นอกจากการใชยา

แลว ผปวยจำเปนตองปรบเปลยนรปแบบการใชชวตไปจากเดม ซงหลายครงทมกมคำถามตามมา พบคำตอบทจะชวยให การมชวตอยกบโรคเรอรงเปนไปอยางราบรนจาก พญ. นภสวด วองชวณชย ผเชยวชาญโรคไต ใน Better Health ฉบบน

Q & A

พญ. นภสวด วองชวณชย

Q: เพอนของดฉนตองเลกรบประทานของโปรดทกชนดเพราะตองการควบคมคอเรสเตอรอล แตดฉนเหนวาแทนทจะคมอาหารเชนน นาจะใช วธกนยาควบคมคอเรสเตอรอลแลวกรบประทานตามทใจตองการ ชวต นาจะมความสขกวา อยากถามวา ในทางการแพทยแลว วธของดฉนสามารถทำได หรอไมคะ

A: มบางคนเหมอน กนทไมอยากคมอาหาร ทำใหตองใชยา แตกแนนอน วาตองรบประทานยามากกวาคนทคมอาหาร ซงตามหลกการแลว ไมควรทำ ถาเปนนาน ๆ ครงกยงพอจะเพมยาไดไมมปญหามากนก แตถาทำเปน ประจำวน เชน อาทตยละสครง อนนกตองดระดบคอเรสเตอรอลวาทำไดตามทตงไวหรอเปลา และแนนอนวาเมอเพมปรมาณยาผลขางเคยง ของยากจะเพมตามไปดวย ซงอาจนำไปสอาการกลามเนออกเสบ ตบ อกเสบ หรออาการอน ๆ ไดนอกจากน ยาคมคอเรสเตอรอลจะชวยไดแคระดบหนงเทานน ไมวาจะเพมปรมาณไปเทาไหร ในขณะทผลขางเคยง จะมากขนตามปรมาณยาทไดรบ

Q: เราสามารถลางไตเองทบานไดหรอไมครบ ถาทำได จะมขอแนะนำ หรอขอควรละเวน อะไรบาง

A: การลางไตแบบทผปวยสามารถทำทบานได เรยกวา เพอรโตเนยลไดอาไลซส ซงผปวย จะตองไดรบการฝกฝน ใหลางไตโดยการนำนำยาใสเขาไปในบรเวณเยอบชองทองผานทาง สายยาง และแชทงไวเพอใหมการแลกเปลยนของเสยระหวางเสนเลอดกบนำยาในชองทอง กอนจะถายนำยาทง ขอเสยของวธนคอ มโอกาสตดเชอทบรเวณสายยางและอาจลกลามถงเยอบชองทองไดงาย ผปวยจงควรปฏบตตามการฝกอยางเครงครด ผทเคยผาตดหรอเคยไดรบบาดแผลบรเวณชองทองมากอนจะไมสามารถปฏบตได เชนเดยวกบผทเปนโรคเบาหวานรวมดวยเพราะบางครงอาจจะมผลตอสายตา ทำใหการถายนำยาดวยตวเองทำไดยาก ทางทดคอควรจะมพยาบาล หรอผชำนาญการคอยดแลชวยเหลอทกครง

Q: ตอนนกำลงรบประทานยาลดความดนโลหต ซงกไดผลดคะ แตรสก วาไมอยากจะพงยาไปตลอด ถาหยดรบประทานยาจะเปนอะไรหรอเปลาคะ

A: กรณน ตองขนอยกบวามอาการของอวยวะทเรมเสอมจากความดนโลหตสงหรอไม เชน โรคหวใจ ไตเสอม เสนเลอดในสมองตบ เปนตน ถายงไมม ประกอบกบมการปรบเปลยนชวตประจำวนใหดขน เชน เลกบหร และควบคมอาหารอยางเครงครด กมบางเหมอนกนทหยดยาได แตเปนสวนนอย เพราะหากอวยวะตาง ๆ เรมแสดงอาการจากความดนโลหตสงแลว กจำเปนตองกนยาตอ เพราะยาบางตวไมไดลดความดนเพยง

อยางเดยว แตชวยเยยวยาสวนอน ๆ ภายในรางกายดวย นอกจากนยาลดความดนโลหตบางตว เชน โคลนดน และเบตา บลอคเกอรหากหยดทนทจะทำใหความดนขนหรอทเรยกกนวา “รบาวด”

แบบนผปวยจะหยดยาเองไมได ตอง ปรกษาแพทย ซงแพทยกจะใชวธคอย ๆ ลดยาลง

แตกเฉพาะในกรณทจำเปนเทานน เพราะโดยปกต แพทยจะไมแนะนำใหลดยาอยแลว

หากคณมขอสงสยเรองสขภาพ สงคำถามของคณมาท: บรรณาธการนตยสาร Better Health ฝายการตลาดและ พฒนาธรกจ โรงพยาบาลบำรงราษฎร อนเตอรเนชนแนล 33 สขมวท ซอย 3 กรงเทพฯ 10110

20

HEALTH BRIEFS

อนตรายสองเทา ของผปวยโรคเบาหวาน The Lancet วารสารการแพทยขององกฤษ ตพมพงานวจยชน สำคญซงบงชวา ผปวยโรคเบาหวานมโอกาสเปนโรคหลอดเลอดสมอง และหวใจวายมากกวาผทมสขภาพปกตถงสองเทา โดยผล การวจยนมาจากมหาวทยาลยเคมบรดจในสหราชอาณาจกรซงทำ การวเคราะหประวตทางการแพทยของผใหญจำนวนมากถงราว 700,000 คนจากงานวจยกวา 100 ฉบบ ใน 25 ประเทศทวโลก ปจจบน สถานการณของโรคเบาหวานในประเทศอตสาหกรรม ทพฒนาแลวทงหลายแทบไมตางอะไรจากโรคระบาด รอยละ 10 ของผทเสยชวตจากโรคหลอดเลอดหวใจมสาเหตมาจากเบาหวาน ซงจำนวนผปวยโรคเบาหวานทเพมขนอยางมากในชวงไมกปมาน ลวนเกดจากการรบประทานอาหารทมไขมนสง การขาดการออก กำลง และความอวน งานวจยชนนเนนยำถงความจำเปนของการปองกนโรคเบาหวาน ซงทำไดดวยการบรโภคอาหารทมประโยชน ออกกำลงกายเปน ประจำ และตรวจสขภาพอยางสมำเสมอ

พบแพทยบอยครง ชวยลดความดนโลหตได อกหนงผลงานวจยทเกยวของกบผปวยโรคเบาหวานเปนงานวจยทตพมพในวารสาร Hypertension ของ American Heart Association ซงพบวา การไปพบแพทยบอยครงของผปวยโรคเบาหวานจะชวยใหระดบความดนโลหตกลบสปกตไดเรวกวา ทงน ความดนโลหตสงสำหรบผปวยโรคเบาหวานถอเปนอาการทรนแรงเพราะอาจกอใหเกดโรคหลอดเลอดในสมอง หวใจวาย และปญหา สขภาพอน ๆ ทลวนมอนตรายถงชวต สำหรบผลสรปดงกลาว ไดมาจากการศกษาความเปลยนแปลงของความดนโลหต กบความถในการไปพบแพทยของผปวยโรคเบาหวานจำนวนถง 5,000 คน เปนระยะเวลา 5 ป ผลปรากฏวา กลมผปวยทไปพบแพทยอยางนอยเดอนละครงนน โดยเฉลยแลวความดนโลหตจะกลบเปนปกตภายในเวลานอยกวาสองเดอน ในขณะทผปวยซง ไปพบแพทยนอยกวาหนงครงตอเดอนใชเวลาเกนกวาหนงปกวาทความดนโลหตจะ ลดลงเปนปกต แมวาสาเหตทแนชดของความแตกตางนยงไมสามารถระบได งานวจยนไดเนนใหเหน ความสำคญของการควบคมโรคเบาหวานอยางตอเนองซงเปนปจจยทชวยลดความเสยง จากปญหาสขภาพตาง ๆ ทเกดจากโรคเบาหวาน ไดแก คณภาพของการรกษา การไดรบ สารอาหารอยางครบถวน และการออกกำลงกายอยางสมำเสมอนนเอง

ลดความเสยงตอโรคมะเรง ดวยคอเรสเตอรอลชนดด เมอเดอนมถนายน 2010 สถาบนวจย Tufts Medical Center Molecular Cardiology Research Institute ในสหรฐอเมรกาไดเปดเผย ผลการศกษาลาสดเกยวกบความสมพนธระหวางปรมาณคอเรสเตอรอล กบการเปนโรคมะเรง โดยพบวาผทมคอเรสเตอรอลชนดด หรอ HDL (High Density Lipoprotein) อยในระดบสงจะมความเสยงตอการเปนโรค มะเรงนอยลง การคนพบทถกตพมพใน Journal of the American College of Cardiology นเกดจากการวเคราะหงานวจยดานสขภาพทเนนความ เกยวของของคอเรสเตอรอลกบโรคหวใจจำนวน 24 ฉบบ และพบวา

ความเสยงตอมะเรงของผปวยลดลงประมาณ หนงในสามตอการเพมขนของคอเรสเตอรอล ชนดด 10 มลลกรมตอเดซลตร ทงน ไมไดหมายความวาคอเรสเตอรอล ชนดดจะสามารถปองกนมะเรงไดทงหมด เพราะบทบาทของคอเรสเตอรอล ชนดน

คอชวยเสรมสรางภมคมกน มฤทธ ตอตานอนมลอสระ และตานการอกเสบได ซงเทา กบเปนการชวยยบย ง

พฒนาการของเซลลมะเรง ซงเรองของคอเรสเตอรอลกบมะเรงนยงตองรอการศกษาเพมเตมดงนน ในระหวางน การออกกำลงกายเปนประจำ การไดรบสารอาหารทเพยงพอ และการใสใจตอสขภาพยงคงเปนวธทดทสดในการเพมคอเรสเตอรอล ชนดด สงทรายงานน จำเปนตองทำการวจยตอเนองเพอใหไดผลสรปท แนชดตอไป

22