vosseler nicole c. - niebo nad indiami

8/10/2019 Vosseler Nicole C. - Niebo Nad Indiami

1/467


2/467

Vosseler Nicole C.

Niebo nad Indiami

Siedemnastoletnia Helena oraz jej jedenastoletni brat Jason po mierciojca zostaj bez rodkw do ycia. Musz spaci ogromne dugi, a dotego natychmiast opuci dom na wybrzeu Kornwalii. Wanie wtedypojawia si w yciu Heleny Ian Neville, bogaty waciciel ogromnejplantacji herbaty lecej u podny Himalajw. Ian skada modejkobiecie ofert nie do odrzucenia: zapaci wszystkie dugi ojca, polejej brata do ekskluzywnej szkoy, a jej samej zapewni spokojn,dostatni egzystencj w Indiach na plantacji Darjeeling. W zamianHelena musi zosta jego on. Moda kobieta waciwie nie mawyjcia Wkrtce na balu, na ktr zabiera Helen wieo upieczonymaonek, kobieta poznaje innego mczyzn Richarda, ktryzakochuje si w niej od pierwszego wejrzenia. Kiedy m zabieraHelen ze sob do Indii, Richard poda ladem maonkw.Tymczasem w sercu Heleny zaczyna si rodzi uczucie do ma.Jednak Ian skrywa jak mroczn tajemnic, a jego przeszo inie przystpny charakter staj na drodze maeskiemu szczciu


3/467

1

Helena

Dzieci miujcych si s sierotami.LEW TOSTOJ


4/467

Prolog Argostolion/Kefalinia, dnia 13 sierpnia 1864

Najdrosze siostry moje, w zaledwie kilka godzin po tym, jak ten list wyruszy wdrog ku Wam,my rwnie ruszymy przed siebie, cho nasza podr bdzienieporwnanie bardziej mozolna i mczca. Potrafi zrozumieWasz trosk o nas, wszelako nie spotkalimy si z adnymi przeja-wami wrogoci czy to w czasie angielskiego protektoratu, czy to po oddaniu Wysp Joskich z powrotem Grecji. Zapewniam Was z ca-ym przekonaniem, e nie naley lepo wierzy wszystkiemu, co jenapisane w gazetach; zawsze spotykalimy si z yczliwym przyj-

ciem i gocinnoci. Mimo to dojrzaa w nas decyzja powrotu do ojczyzny. Siedem lat jumino, jak opuciam Angli i Was, drogie siostry, siedem lat spdzonych tu, na zotym Poudniu. Czasem wydaje mi si, jakbym spdzia tu nie wicej ni kilka miesicy, a innym razem, e cawieczno. Londyn zatar si w moich wspomnieniach, w pamicimam jedynie ulotne impresje: tamtejszy haas uiczny, ktry jest zu- penie inny ni haas tutaj- oziby i na swj sposb bardziej upo-rzdkowany, sadz i mg, a przede wszystkim deszcz, zimny, nie-ustajcy deszcz... Pr awie ca drog do Anglii, poprzez Wochy i Francj, pokonamy statkiem. Tak bdzie nie tylko szybciej, ale te przyjemniej, skoro tak musimy si oby bez nostalgicznych spojrze na obszary, ktretak dugo byy naszym domem. Spodziewamy si, e przy spr zyja- jcych warunkach za trzy, cztery tygodnie dotrzemy do Dover, sk przel Wam wiadomo. Najserdeczniejsze pozdrowienia dlaTheodore'a i Archibalda. Take od Arthura.


5/467


6/467


7/467

Rzym, Wieczne Miasto", Neapol i Syrakuzy, Delfy i Korynt, Salamina iMykeny, Patras i Itaka - przez dwa lata bez ustanku pokonywali kolejnostacje podry niemajacej konkretnego celu, upajali si socem iszczciem. Swj dom znaleli dopiero pod Akropolem w Atenach, gdzie przed picioma laty w piekielnie gorcym sierpniu na wiat przyszaHelena, a tu, na Kefalinii, znaleli swj azyl. Kefalinia, Wyspa Cudw", jak j nazywaj miejscowi, bya koyskzachodniej kultury, ojczyzn niezliczonych poda o bogach i herosach,historii penych namitnoci, walki i nienawici, mioci i mierci.Zafascynowaa Arthura, ktry kadego ranka na nowo ustawia swojesztalugi i malowa jak optany. Potrafi uchwyci odpowiednieowietlenie, wyczarowywa na ptnie morze i skay, oywia duchy

zmarych bohaterw i ich naonic. Osiga przy tym godziwe dochody,cho za bardzo im si nie przelewao. Na bywcami jego obrazw byliangielscy, francuscy i niemieccy po drni, dni zabra ze sob do swychdeszczowych ojczyzn czstk tego zalanego socem wiecznego wiataPotem, patrzc w domu wraz z rodzin na intensywne kolory, jakbywypalone na ptnie przez soce, odczuwali tsknot za dalekimwiatem. Do jej uszu dobieg z dou miech zmieszany z pojedynczymi urywkamsw wypowiadanych w dononej i dwicznej grece. Celia dostrzega, jak obaj pasterze przekomarzaj si z Helen, ktra przewiesia sobie przez rami ojcowski woreczek z pdzlami i farbami. Jasne wosydziewczynki, gadkie jak tkane zoto, odbijay wiato soneczne. Loczkiokalajce jej twarzyczk wyglday jak wietlista aureola, momentamiwrd blond wosw mona byo dojrze lekki odcie miedzi. Chrys mou...W ciepym wietle wieczornego soca Celia poczua na plecach zimnydreszcz.- Chrys mou,moje zote dziecko- tymi sowami przywoaa Helenstara Greczynka.


8/467

Siedziaa na stoku w cieniu jednego z domw i obserwowaa leniwie, csi dzieje na rynku. Wycigna powykrzywiane palce w kierunkuangielskiej dziewczynki w biaej sukieneczce na ra-miczkach. Helena wyniole i spokojnie poddaa si swemu losowi i pozwolia, by staruszkwzia j na kolana, caowaa i piecia, czego dziewczynka dowiadczaod Greczynek od samego uro dzenia. Skate donie z widoczn radociwdroway po opalonej twarzyczce i niesfornych wosach, staruszkaszeptaa jej pieszczotliwe sowa, a w kocu dotknicia przybrayspokojny, stay rytm. Celia usyszaa gos staruszki, ktrej pomarszczona twarz odprya si wskupieniu:- Chrys,zotko, urodzia si, by zosta ksiniczk. Los sprawi, e

trafisz w dalekie strony. Dwch wrogich sobie mczyzn bdzie si ociebie stara, a ty poznasz tajemnic, ktra zwie ze sob ich losy. Jedez nich bdzie twoim szczciem. Ale nie daj si oszuka pierwszemuwraeniu! Rzeczy czsto nie s takie, jak si pocztkowo wydaj albo jakimi by si chciao... Jej gos zamar, pozostawi w powietrzu intrygujce napicie, pachncekurzem, cebul i sodkimi winogronami. Celia usyszaa wasny gos: - Moe mi pani powiedzie, co mnie czeka? Mnie i mojego ma? Jej pytanie, wypowiedziane z pewnym wewntrznym oporem, byoledwo syszalne wrd gwaru i miechw dobiegaj cych od strony rynku.Staruszka si nie ruszya, jakby uwanie nasuchiwaa gosu ze swegowntrza. Gwatownie uniosa powieki pomarszczone jak u ropu chy, w jej mtnychoczach pojawiy si zgroza i co w rodzaju wspczucia. Pomarszczonymkciukiem prawej doni nakrelia na ustach znak krzya, jakby chciaa jezapiecztowa dla wasnej ochrony i ochrony Celii, ktrej si wydao, elazna rka chwytaj za serce.


9/467

Gwatownie cigna przestraszone dziecko z kolan starej czarownicy i pocigna je za sob, wzbijajc aksamitem spdnic tumany kurzu.Czynic wielkie kroki, prbowaa zostawi za sob to, co nagle wydao jej si zagraajce.Strach nie chcia jej ju opuci i zacz mci jej mio do tego kraju.Bdzie tskni za Grecj, zalanymi socem krajobrazami, wiatemtworzcym ostre kontrasty, rwninami penymi suchej, kolczastejrolinnoci, zapachem wgla drzewnego w lasach piniowych, piewemcykad, poyskiwaniem powietrza penego zapachu lici, ziemi i solimorskiej. Jednak nie moga ju czu si tu bezpiecznie. Z zatroskaniem pooya do na swoim wci jeszcze paskim brzuchu,okrytym lekkimi spdnicami z mulinu, i w milczeniu pomodlia si o

bosk opiek dla swego nienarodzonego dziecka i reszty rodziny.

1 Kornwaia, listopad 1876 Spdnicami ze sztywnego czarnego materiau z szelestem zamiataaschodzon drewnian podog i pukaa niskimi obcasami butw. Echotego p ukania zabrzmiao nieprzyjemnie gono w jej uszach. Podesza dodrzwi, stana przed nimi na chwil, jakby musiaa sobie doda odwagi, po czym gboko zaczerpna powietrza, wzia do rki zimn, metalow poplamion gak i pchna lekko. Przecig wywoany otwarciem drzwisprawi, e w powietrze wzbiy si niezliczone drobinki kurzu, ktrezataczyy w bladych promieniach sonecznych, wpadajcych do po-mieszczenia przez wskie okno. Porodku stao zdezelowane ze staroci biurko, obok krzeso obite skrPrzez rysy w skrze zacza wyglda wycika.


10/467

Jeszcze niedawno tu pracowano, o czym wiadczyy stosy papierw,wznoszce si wysoko i poprzechylane we wszystkie strony, oraz poamane i pobrudzone atramentem wieczne pira. ciany a po niskie, poczerniae od sadzy belki sufitu zabudowane byy ksikami, ktrewydzielay stchy zapach. Przyblake i pokancerowane skrzanegrzbiety stay obok siebie mocno cinite-dziea Platona i Arystotelesa,Plutarcha i Homera, wiele z nich w rnych wydaniach, pisma zdziedziny archeologii, filozofii, retoryki i gramatyki. W ktrymmomencie zaczo brakowa miejsca, bo ksiki z regaw zbitych z prostych desek zeszy na podog, toczyy si przy nogach biurka ikoczoway w zatrwaajco krzywych wieach w rnych ktach pokojuwitynia jej ojca.

Obraa ciek wiodc przez t dungl uczonoci. Na samej grze papierowego lasu lea zaczytany tom, strony mia po-nadrywane i poke. Jeden fragment z ciasno zoonych czcionek by podkrelony- by moe bya to ostatnia lektura jej ojca. Pie - Do Celii Najdrosza Celio, kochaj mnie tkliwie, Pki to jeszcze jest moliwCzas szybko mija, nic nie trwa wieki, Pan kiedy zamknie nasze powieki. Soce, cho zajdzie, znw rano wzejdzie, Niestety z nam ju tak nie bdzie. Kiedy Pan wiato nam ycia zgasi, Nastpi wtednoc po wsze czasy. Ben JonsonPoprzez nierwn szyb spojrzaa w d, na pusty nadbrzeny krajobrazrobicy wraenie nagiego. W mtnym wietle listopadowego dnia poyskiwaa srebrzycie plaa, ustpujc pod impetem nadpywajcych rozbijajcych si fal.


11/467

- Pan Wilson czeka na dole.Helena nie zauwaya wejcia Margaret, ale i nie zareagowaa na jejsowa, szepna jedynie smtnie: - Nigdy dotd nie zwrciam uwagi, e on zawsze siedzia odwrcony

plecami do morza.Edward Wilson, jeden z synw z kancelarii Wilson & Sons, ChanceryLane w Londynie, rozglda si z pogard po pomieszczeniu, ktreniegdy okrelano jako salon. Pokj ten, podobnie jak reszta domu, pamita zapewne lepsze dni. Stojce tu meble ju dawno temu wyszy mody, ich drewniane elementy ciemniay ze staroci, a na dodatek byy

podrapane, pastelowe obszy cia wyblaky, w niektrych miejscach byywytarte i zostay prowizorycznie pocerowane; obecnie jednaknajwidoczniej na wet takie zabiegi nie byy warte wysiku. World s End, Koniec wiata"- doprawdy nazwa ta pasowaa do tegoopuszczonego przez Boga kawaka ziemi! Sdzi, e wonica zjecha zdrogi w zamiarze wydania go w tym zaniedbanym zaktku jakiej

bandzie rozbjnik w, ale wreszcie pojawi si na wp zrujnowany dom,szary jak szorstkie skay nadmorskie, na ktrych by posadowiony, dom bez adnej ochrony przed ostrym wiatrem wiejcym znad niespokojnegmorza. Wzgrza, ktre w gbi ldu byy poronite bujn rolinnoci, trobiy wraenie wychudych po sam szkielet. Nawet kozek lekarski,zwy kle osigajcy w tym kraju znaczne rozmiary, marnia w tutejszej jaowej ziemi. Jeli krl Artur faktycznie organizowa biesiady niecodalej na pnoc, na zamku Tintagel, to ta cz wybrzea musiaa bezwtpienia znajdowa si poza granicami jego krlestwa; robia wraenie jakby dalej by ju tylko koniec wiata, bezludny i niegocinny, jakby bya ostatni, najbardziej wysunit placwk brytyjskiego imperium ngranicy z zim nym, mokrym piekem. Nie byo to miejsce, gdzie zdrowy,normalny czowiek


12/467

mgby wytrzyma duej ni to koniecznie niezbdne, ale najwidoczniejArthur Lawrence ostatnimi laty nie by tak cakiem sob. W zeszymtygodniu Pan w swej asce wreszcie wybawi go od ziemskiego cierpienii Wilsonowi przypado niewdziczne zadanie zarzdzania skromnspucizn. Teraz prychn pogardliwie i pogadzi si po bezbarwnychwsikach. Stan przed duym obrazem, ktry silnymi niebieskimi odcieniami i promienn biel natychmiast przyciga spojrzenie kadego, ktowchodzi do pomieszczenia. Obraz ten zdawa si absorbowa nawetnajmniejsz czstk wiata dostajcego si do rodka. Stojc przed nimczowiek przenosi si na zalany socem taras i czu to wiato naskrze. Na awce z chodnego ykowanego marmuru siedziaa kobieta

przypominajca Madonn, a jednak uwodzicielska w swej niewinnoci.Malarz po mistrzowsku uchwyci jasny poysk jej skry, pod ktr prawisi widziao pync yami, pulsujc krew. Chciaoby si, eby kobietspojrzaa oczami, ktre byy jak morze z tyu za ni, ale jej wzrokskierowany by niewzruszenie na bukiet purpurowych i rowychanemonw lecy u jej stp. Wymowa obrazu bya zagadkowa. Wgruncie rzeczy malowido byo czym w rodzaju pomnika, utrwaleniemwyjtkowej urody i oddaniem jej czci. Wilson domyli si, e ArthurLawrence musia kocha t kobiet do szalestwa. Jak wspaniale si to wszystko kiedy zaczo! Siedem lat sp dzili naPoudniu, by we wrzeniu 1864 roku wrci do Londynu, miasta, ktre powitao ich z wielk serdecznoci. Obrazy Arthura Lawrence'a,krajobrazy przesiknite socem, sceny z antycznej historii i mitologii,tak ywe, e niemal namacalne, cieszyy si wielkim wziciem, niemniejszym ni ich szarmancki i peen temperamentu twrca oraz jego bajecznie pikna ona. Gospodarze a z przesadn ochot zapraszali ichna rne wieczorki towarzyskie i kolacje. Moda para, ktr otacza nim

przygo dy i bohemy, stanowia niewtpliw ozdob wszelkich przyj.


13/467

W zapomnienie poszed skandal, ktry przed laty wstrzsntowarzystwem, gdy pochodzcy z niszych sfer nauczyciel rysunkuuciek z najmodsz crk czcigodnego pana sdziego, sir CharlesaChadwicka. Modzi pobrali si w rodku nocy za granic, w szkockiejwiosce Gretna Green. lubu udzieli im tamtejszy sdzia pokoju, kowalA teraz na widok Celii miky nawet najbardziej krytyczne spojrzeniadam czuwajcych troskliwie nad cnot i moralnoci. Celia przybywaana herbatki, kryjc umiejtnie swj bogosawiony stan jedwabnym,wzorzystym szalem i prowadzc za rczk swoj creczk wlakierowanych bucikach i obszytej falbankami sukieneczce. Poyskujcloki dziewczynka miaa zwizane satynow kokardk. Arthur Lawrencesign po gwiazdy na artystycznym niebie, jednak jego rodzca si saw

miaa przetrwa jeszcze tylko pi miesicy. Po tym czasie bogowienielitociwie odwrcili si od swego ulubieca. Edward Wilson usysza odgos otwieranych drzwi i odwrci si.Margaret, dobry duch tego smutnego do mu, niska, zbliajca si doszedziesitki kobieta, ciemnowosa jak rodzimi mieszkacy tegohrabstwa, dygna lekko, a potem odsuna si na bok, w drzwiach stannatomiast szczupa dziewczyna. Wilson odruchowo zerkn najpierw badawczo na obraz, potem na crkCelii. Helena bya szczuplejsza, bardziej kanciasta, ale te wysza odmatki. Na gowie miaa dzik grzyw gstych, falujcych wosw wodcieniu jasnego miodu, ktre po yskiway rudawo, gdy padao na niesoce. Wosy te opieray si wszelkim prbom okieznania irozpuszczone sigay jej do talii. Czarna, aobna odzie nie pasowaa d

jej twarzy, spra wiaa, e rysy odziedziczone po matce stay si twarde isurowe. Jedynie oczy dziewczyny mona byo nazwa naprawd pik -nymi: wielkie i w niezw ykym zielononiebieskim kolorze, przypominajce morze poudniowe. Spoglday na wiat z pozoru bez obawystwarzay przy tym dystans, ktry wydawa si nie do przezwycienia.


14/467

-Wiem, e nie jestem do niej podobna.- Jasny, chodny gos dziewczynywyrwa Wilsona z zamylenia.- Ale nie to jest zapewne powodem paskiej wizyty. Na obych policzkach Wilsona pojawiy si lekkie rumiece. - Moe bymy najpierw usiedli?- zaproponowa, silc si na jowialno, iwskaza na trzy niskie krzesa. Usiad, nie mwic ani sowa wicej, i zacz przekada dokumenty inotatki, ktre rozoy uprzednio na stole do herbaty. Pragn wygldana niezwykle pochonitego prac. Ktem oka zobaczy, e Helenausiada, a Margaret szykowaa si zrobi to samo. - Margaret - zw rci si do kobiety- czy mogaby nam

pani...

- Pani Brown od dawna naley do naszej rodziny i ma wszelkie prawo tu by- przerwaa mu ostro Helena, wysuwajc wyzywajco do przodu brod z lekkim doeczkiem porodku. - No c- zacz adwokat- jak pani bez wtpienia wie, moim zadaniem jest zrobienie przegldu spucizny po pani witej pamici ojcu i przekazanie jej pani. Poniewa nie sporzdzi on za ycia testamentu, jedynymi spadkobiercami jego ziemskiego dobytku jest pani, pannoLawrence, oraz pani brat jako naj blisza rodzina. Niestety...- adwokatchrzkn- musz pani poinformowa, e po przejrzeniu wszystkichdokumentw, jakie miaem do dyspozycji, stwierdziem znaczny deficy - Nie sdz, eby ten deficyt by a tak wielki, by nie dao si gowyrwna spadkiem po matce. Przecie w cigu minionych lat ylimy bardzo oszczdnie. Wilson wyczu w jej sowach gorzki ton i opuci wzrok, co byoniedobrym objawem. Zazwyczaj w takich sytuacjach potra fi zachowazimne serce.- Panno Lawrence - zac z, majc oczy wlepione w szeregi cyferek przedsob- obawiam si, e suma, ktr pani witej pamici matkawspaniaomylnie dostaa od swojej ciotki pani Weston w ra-


15/467

mach odszkodowania za to, e ze wzgldu na zawarte przez pani matkmaestwo wykluczono j z dziedziczenia po Chadwickach, zostaa judawno temu zuyta. Faktycznie po odliczeniu wszystkich kosztw za pomoc lekarsk i pogrzeb oraz mojego skromnego honorarium pozostajekwota okoo trzystu funtw na minusie. - W takim razie musimy za stawi Worlds End. - Dom i przynalene do niego ziemie s ju obcione zastawemwynoszcym czterysta funtw. - Panie miociwy!- wyrwao si Margaret, podczas gdy Helena siedziaanieruchomo i patrzya sztywno przed siebie, jakby chciaa przewierciwzrokiem adwokata.- Na co ojciec wyda te wszystkie pienidze? -Wjego dokumentach znalazem pokwitowania za rne transakcjefinansowe, wpaty na rozmaite fundacje wspierajce badania antycznejfilozofii i literatury. cznie wynosz one...- przekartkowa k ilka stron wt i we w t- cztery tysice dziewiset siedemdziesit trzy funtyszterlingi w przecigu okoo omiu lat. Moliwe, e ta kwota jest nawetwysza, dokumenty ksigowe pani ojca byy bardzo niekompletne, przede wszystkim co si tyczy ostatnich miesicy. - Czy istnieje moliwo odzyskania cho czci tych pienidzy? - Obawiam si, e nie. W wietle prawa pani ojciec a do mierci by w peni wadz umysowych. Podwaenie jego poczytalnoci teraz, po jegozgonie , uwaam za przedsiwzicie niema jce szans powodzenia. - Moja matka posiadaa jeszcze nieco biuterii, ktr po niejodziedziczyam... - Zajrzaem do szkatuy. Te drobiazgi wygldaj wprawdzie adnie, ale prawie nie maj wartoci. - A obrazy, ktre s jeszcze w domu... - Pani ojciec nie malowa do dugo, eby sta si cenionym artyst. Nazwisko Arthur Lawrence od dawna nic ju nie znaczy.


16/467

Gdy patrzy na t mod kobiet, w jego duszy zaczo si rodziwspczucie. Przed chwil wesza tu i stana przed nim taka dumna, ateraz siedz iaa przed rumowiskiem swego dotychczasowego ycia,ukarana za to, e jej ojciec nigdy nie pogodzi si ze mierci ony. -Jest... - chrzkn ponownie i zaszeleci papierami-... jest pewna ofertaze strony jednej z dwch sistr pani witej pamici matki, od paniArchibaldowej Ross. Ot zaoferowaa ona, e przyjmie pani do siebie jako dam do towarzystwa dla trjki swoich dzieci. - A co si stanie z Jasonem? Ponownie widrujce spojrzenie. - Gdy w naszej kancelarii zostanie stworzony sta dla kancelisty, paniRoss poprze chopca. Zamieszka mgby, za skromn odpatnocioczywicie, u mnie i mojej rodziny. - Wykluczone. Mj ojciec zawsze chcia, eby Jason... - Panno Lawrence - przerwa jej Wilson, zmuszajc si do zachowaniacierpliwoci- pani ojci ec, niech mu ziemia lekk b dzie, najwidoczniej wcigu ostatnich dziesiciu lat nie powici przyszoci swoich dzieci an jednej myli. Powinna si pani pogodzi z losem, nieraz bywa duogorzej.- Nie chc jamuny.- Oczy Heleny zalniy gniewnie.-Ani od pana, aniod moich ciotek! Rodzina mojej matki zawsze patrzya na nas z gry.Gdybym bya zalena od ich aski, kadego dnia traktowaliby mnie

protekcjonalnie.Edward Wilson unis nike brwi i poczu gbokie zadowolenie, gdymg wreszcie zakoczy t rozmow, ktra zacza przybiera zanadto

patetyczne tony.- Nie kadego sta na dum, panno Lawrence. Do pani penoletnoci pastwo Rossowie bd prawnymi przedstawicielami pani i pani brata.Obawiam si, e nie ma pani wyboru. * * *


17/467

Z krawdzi nadmorskich ska rozciga si w tym miejscu jedyny wswoim rodzaju widok na Atlantyk. Skay te, jakby rozpatane uderzeniemwielkiego miecza, wrzynay si w piaszczyste, przypominajce opikimetalu podoe. Morze, szare i mtne, uderzao niepokornie w pla,rozpryskiwao brudnobia pian. Nawet rodzimi mieszkacy regionu,majcy od pokole morze we krwi, przekazywali dalej star strof, ktrmwia, e wybrzee midzy Padstow Point a ma samotn wyspLundy staje si za dnia i w nocy grobem marynarzy. O nieszczliwymlosie wielu statkw, ktre do zguby przywiody kaprysy burz i fal,wiadczyy wraki wyplute przez kipiel na ld- napuche od sonej wody,zdewastowane oebrowania i rozupane maszty. Nawet w wietle dniaokolica ta bya ponura i zamieszkana przez demony. Nazwy szczeglnie

osobliwie uformowanych ska nadmorskich mwiy same za siebie:Demons Cove, Devils Creek czy The Hanged Man. Wprost nie do wiary,e zaledwie kilka mil std w kierunku poudniowym wybrzee Kornwal byo podobno zalane socem i pstre od kolorw. Tu rzadko zdarzay sidni, w ktre soce zdoao si przebi przez opary mgy i przez krtkiczas nada morzu niebieski poysk, a krajobrazowi lad zielonej nadziei.Potem znowu odcinek wybrzea w pobliu World's End pogra si w przygnbieniu, ktre przenikao ludzi i zwierzta do szpiku koci. Mogmin godziny, a czowiek nie dostrzega sylwetki choby jednej mewy Ale nie tylko z tego powodu mczyzna na skale zwrci uwag nasamotn kobiet w dole. Zaabsorbowa go sposb, w jaki siedziaa nakoniu - na mskim siodle, dziko i karkoomnie. Za-frapowa go wir, jakiutworzyy brzowa koska grzywa i jasne wosy kobiety, ciemna sukniawystajce spod niej rbki biaych halek. Piasek i piana morska bryzgayspod grzmi cych kopyt. Gdy zobaczy, e kobieta powoli zwalnia,nawrci swojego konia. Achilles parskn i wzdrygn si. Helena syszaa gony oddech, ale nimoga rozrni, czy by to jej wasny, czy wa-


18/467

acha, starego i z nieco ju osabionym suchem. Szybki galop w poczeniu z ostrym, wiejcym wzdu ska pnocnym wiatrem wycisn jej zy z oczu. Jednak za tymi zami popyny inne, ktre miay swoj przyczyn w wydarzeniach popoudnia i dni poprzednich. Pucia wolnocugle, eby wierzchem doni otrze ponce, mokre policzki, Achilles zazadowolo ny, e unikn dzisiaj jej twardej rki, przeszed w powolniejszychd, a w kocu si zatrzyma, eby zaczerpn powietrza do swychzmczonych puc. Helena nie reagowaa, z gorycz wymalowan namodej twarzy wpatrywaa si w morze, ktrego monotonny, gniewnyszum towarzyszy jej dniem i noc, od kiedy utracia greck ojczyzn, awraz z ni matk i ojca takiego, jakiego znaa. Wszystko zniszczya jedna okrutnie zimna styczniowa noc. Arthur i Cel

byli w t eatrze, a pniej na wieczorku towarzyskim. Poniewa Celiaskarya si na ze samopoczucie, maonkowie poegnali si ztowarzystwem jeszcze przed drugim da niem i ruszyli dorok naBroadwick Street. Spad wiey nieg, ktry sprawi, e ulice, domy,dachy i mury wyglday jak posypane cukrem. Nic nie wskazywao na toe pod aksamitn powierzchni niegu utworzya si gadka jak lustrowarstewka lodu. Celia polizgna si na stopniach prowadzcych dodrzwi wej ciowych i chocia Arthur prbowa j chwyci, upada.Wygldao na to, e skoczyo si jedynie na strachu, ale w nocy, czterytygodnie przed terminem, wystpiy skurcze, akurat wtedy, gdy wierna poczciwa Margaret, ktra towarzyszya Celii od czasu jej ucieczki zezotej klatki rodzinnego domu, zacza j rozbiera i szykowa do snu. Helena zostaa wyrwana z eczka. Pospiesznie otulon kocem, przestraszon i zdezorientowan dziewczynk zaprowadzono do siostrykucharki, sucej dwie ulice dalej, eby nie musiaa sucha bolesnychkrzykw matki, ktre godzin po godzinie rozdzieray nocn cisz domuGdy w miecie lecym ci-


19/467

cho pod nien pierzyn nasta srebrzycie niebieski poranek, ArthurLawrence mia syna, lecz by ju wdowcem. Po mierci Celii zaama si, pi za duo i jad za mao, nie troszczy siani o malekie, krzyczce niemowl, ani o zastyg w apatii Helen. Nic ju nie budzio w nim emocji. Dopiero naleganie przyjaci powtarzajcych, e ze wzgldu na dzieci powinien si znowu oeni,wyrwao go z letargu. W cigu tygodnia zna laz nastpnego najemc ichdotychczasowego domu, spali ptna, pdzle i farby, spakowa niezbdnrzeczy i opuci Londyn. Pojechali na zachd, do Kornwalii, skd pochodzia Mar garet. Ichnowym domem sta si wykrzywiony od wiatru budynek z surowegokamienia w pobliu miasteczek Boscastle i Pad-stow. Podczas gdy

Margaret wychowywaa jego dzieci, Arthur tkwi zakopany midzyklasykami antyku, szukajc gorczkowo pociechy w aobie i ucieczki owiata, ktry sta si dla niego nie do zniesienia.Helenie pozostay po Celii zaledwie jeden obraz, kilka sztuk biuterii zkoralu, weneckie szklane paciorki i niejasne wspomnienia dotykumatczynych rk, pachncych lawend i pomaracz. Ale przynajmniej twspomnienia moga sobie zachowa, nie zostay tak strasznie zniszczone jak wspomnienia o ojcu takim, jakim by niegdy Arthur, kiedy sta pod poudniowym socem przy sztalugach i wyczarowywa to energicznymto delikatnymi ruchami na ptnie tak cudowne obrazy, e odruchowowstrzy mywaa oddech, eby nie zakca magii tych chwil, kiedy z niswawoli w falach, podnosi ku grze, ku socu, e a moga niemal godotkn. Tego ojca stracia z dnia na dzie; zabraa go od niej jednoczenie z matk niepojta moc, ktra pozostawia strapionegomczyzn, przedwczenie postarzaego, otoczonego sodkawymzapachem alkoholu stopniowo stpiajcego mu zmysy. Helenanienawidzia go za to, e okazywa im, wasnym dzieciom, niewielewicej ni obojtno. Czsto krzyczc i trzaskajc drzwiami, wstrzsadomem w jego posadach, eby nieco pniej


20/467


21/467

niezliczone kruki i wrony, ktre przesiadyway w skarowaciaychdrzewach i odlatyway, skrzeczc ostrzegawczo: kraaa, kraaa", co przyprawiao j o dreszcze. Jedziec pochyli si nieco w siodle. - Prosz o wybaczenie. Nie miaem zamiaru przestraszy pani konia aninarazi pani na niebezpieczestwo. Mylaem, e moe mgbym by

pani pomocny.Mia niski gos. Mwi z ledwo wyczuwalnym akcentem, jakby wiele laspdzi za granic. Poda jej zoon chusteczk gestem bardziejwadczym ni wspczujcym. Helena zaczerwienia si, okrutnie dotknita, e obcy czowiekobs erwowa, jak pakaa, i widzia j bezradn i sab. Z przesadnenergi odrzucia do tyu wosy, ktre wiatr wci nawiewa jej na twarz

i przybraa dumn min. - Bardzo dzikuj- powiedziaa wyniole- ale nie trzeba!- Jak pani uwaa- odpowiedzia rozbawiony i schowa chu- , steczk. Nonszalancko opar si na ku i popatrzy na Helen wnikliwie, jakbymia nieskoczenie wiele czasu. Poczua si niezrcznie pod jego badawczym, niemal oceniajcym spojrzeniem. Od razu dostrzega, eubranie obcego jest eleganckie i modne, dobrze skrojone i z drogichtkanin.Ona sama nie przykadaa wielkiej wagi do wygldu zewntrznego. W jemniemaniu ubranie miao by praktyczne, nie powinno krpowaruchw. Mae rozdarcie, zakurzone buty jedzieckie lub lady bota nasukni nigdy nie przyprawiay jej O bl gowy. Ale teraz spojrzaa na siebie innymi oczami: aobna sukniaktra pierwotnie naleaa do kuzynki Margaret, uszyta z szorstkiejwenianej krepy, na dole szeroka, cakiem niemodna, z za krtkimirkawami, do tego dzikie, nieporzdnie uoone wosy, zaczerwienione,spierzchnite donie, ktre trzymay szpicrut i cugle. Poczua gwatown pragnienie, eby zrobi na tym czowieku lepsze wraenie. Zawstydzonodwrcia wzrok i ukradkiem przetara sobie wierzchem doni mokre policzki.


22/467

- Rzeczywicie, to ciekawe- streci mczyzna wynik swej obserwacji. Na te sowa Helena podniosa wzrok. Niemal czarne oczy jedca lniy, po jego twarzy przemkn lad nadmiernego rozbawienia. Wyglda naczowieka, ktry przyzwyczai si do nudy materialnie zabezpieczonegoycia i ktry teraz dosta okazj, by rzuci spojrzenie na sceneri w pochmurnych barwach biedy. Zo i wstyd pogbiy rumieniec na policzkach Heleny. Ponuro odwzajemnia jego spojrzenie. Umiechnsi pod wsem p artobliwie, p kpico. - Byem pewien, e widziaem ju wszystkie wiejskie piknoci na tym pustkowiu, ale pani najwidoczniej si dotd przede mn ukrywaa. Przypomniay jej si napomnienia Margaret, ktra daremnie prbowaaodwie Helen od przejadek po opustoszaej play, ostrzegaa przed

niemoralnymi mczyznami czyhajcymi na mode dziewczta, ebyzada im niewypowiedziane cierpienia. Jak dotd Helena kwitowaa jejsowa jedynie beztroskim miechem. Obcy mczyzna nie uczyni adnego gestu, natomiast jego ko zrobiduy krok do przodu, jakby midzy nim a jego panem bya jakatelepatyczna wi. Znaleli si tak blisko siebie, e Helena czua zapachkarego, Achilles za ze strachu wciska swoje kopyta w piasek.Odruchowo zamac hna si szpicrut, by w nastpnej chwili z trudemstumi okrzyk blu. Mczyzna chwyci j bowiem za nadgarstek takszybko, e w ogle nie spostrzega, eby cho drgn, i tak mocno, e prawie zsuna si z sioda. - Uwaga - powiedzia zimno- mam ju jedn szram na twarzy, nie potrzebuj drugiej. Dopiero teraz Helena dostrzega blizn, ktra przebiegaa poprzecznie przez jego lewy policzek. Jeszcze raz spona rumiecem, czujc wstydzakopotanie; nie wiedziaa, jak powinna zareagowa.


23/467

- Mog pani uspokoi- kontynuowa pojednawczo, nie zmniejszajc jednak nacisku swoich palcw. - Nie mam zamiaru uywa wobec pani przemocy. Do tej pory nie potrzebowaem popenia takich gupstw i na pewno nie zaczn ich popenia dzisiaj. Chocia...- bezczelni e powidspojrzeniem po jej sylwetce. - Chocia moe warto by byo si nad tymzastanowi... Spojrza znowu w jej oczy i umiechn si z jeszcze wiksz ironi.Helena odwzajemniaa to spojrzenie jak zaczarowana. Jego oczy jurzeky, miaa wraenie, e wcigaj j jak jaki wir i e zaraz zsunie si sioda. Byo jej gorco, a jednoczenie dostaa gsiej skrki. Niewytumaczalne, obce uczucie cisno jej odek, rozeszo si po jewntrzu, przyprawio o szybsze bicie serca i nieregularny oddech. A po

chwili dojrzaa bysk w jego oczach, peen oczekiwania umieszek wkcikach jego ust. Domylia si, e mczyzna dokadnie wie, co si zni dzieje i e odczuwa z tego powodu satysfakcj. Poczua przypyw gniewu, wyprya si, prbowaa si wyrwa, spojrzaa na niego pewnym i niezachwianym wzrokiem. - Prosz mnie zostawi, w tej chwili- zadaa cicho, ale zdecydowanie, po czym dodaa, prychajc:- Panie zarozumial cu, prny, nadty bufonie!Twarz rozwietli mu szeroki umiech, rwnie bezczelny co szarmancki.Helena czekaa bez tchu na odpowied lub rkoczyn, ale on tylko j puci. Jego palce zostawiy pulsujce, zaczerwienione lady na jejnadgarstku.Zadziornie wysuna do przodu brod i cigna Achillesowi cugle,chciaa pokierowa konia tak, eby min mczyzn, ale intruz, jakby t byo oczywiste, zrobi swoim ogierem kilka kroczkw do przodu i przeci jej drog. Helena przekna lin, starajc si nie pokazywa psobie niepewnoci ani lku. Przeczuwaa, e ten czowiek nie pozwoli jejtak po prostu odjecha. Niewane, czy bdzie chciaa umkn w kierunkstromo wzno szcych si ska, czy w kierunku otwartej play, on zawsze bdzie


24/467

o mgnienie oka szybszy. To byo tak pewne, jak pewnie on siedzia nakoniu. Jego oczy poyskiway rozbawieniem, a Helena zrozumiaa, e sini bawi i zna swoj si. Na lewo od niej wznosiy si skay znane jako Witcis Head. Wodawymya w skalnej cianie uskoki i wgbienia, ktre przypominay pustoczodoy i rozwichrzone wosy na gowie gorgony. Dua szczelina, przypominajca bezzbne usta, otwieraa si na cypel z nagiej skay, ktr przechodzia w poprzek play, sigajc w morze, na ktrego rozprynite powierzchni, gwidc i syczc, amay si fale i tworzyy wiry. Helena szarpna cugle i wwiercia obcasy w boki Achillesa, zmuszajcwaacha, by odszed w bok. Sposzy si, gdy wyroso przed nimchropowate wzniesienie cypla, ale Helena nieubaganie poganiaa go do

przodu. Krpy gniadosz pogna na chwiejnych nogach w gr. Krok pokroku znajdow a oparcie dla kopyt wrd kamiennych odamkw, potyka si i odzyskiwa rwnowag, po drugiej stronie zelizgn si,lecz w kocu udao mu si zeskoczy i przeszed w pospieszny galop. Obcy przyglda si z fascynacj temu brawurowemu przedsiwziciu,nie prbujc jej ciga. ledzi jedynie wzrokiem ociaego konia, ktrgna w dal po drugiej stronie play, wzbijajc fontanny cikiego piasku Z nieodgadnionym wyrazem oczu mczyzna zwrci si do drugiego jedca, ktry pojawi si za nim jak cie: - Chc wiedzie, kim ona jest. Tego wieczora Helena siedziaa w milczeniu, nieobecna duchem, nadtalerzem kapuniaku i grzebaa w nim zamylona. I tak nigdy specjalnienie przepadaa za t potraw. Nawet nie zauwaya, e Margaret dodaado zupy prawdziwe j soniny, eby pocieszy ich wszystkich. Kobietadosza do wniosku, e w obecnej sytuacji nie jest wane, czy wyda kilka pensw mniej czy wicej. Widzc


25/467

zaspienie Heleny, od czasu do czasu rzucaa jej przez st zaniepokojonespojrzenie. Sdzia jednak, e dziewczyna jest zgnbiona wizytadwokata i jego zawiadomieniem o ich tragicznej sytuacji finansowej,wic take milczaa, poniewa nie byo nic, co mogaby powiedzie, by pocieszy swoj wychowank. Tylko chwilami gaskaa tkliwie gowJasona, je go somiane wosy. Wydarzenia ostatnich dni i przygnbiajcaatmosfera w domu day si chopcu porzdnie we znaki. Margaret z troskmylaa, co si teraz z nimi wszystkimi stanie. Helena pooya si wczenie spa. Chocia jej ciao byo cikie zezmczenia, nie moga zasn. Cigle dotykaa nadgarstka, ktry wci j pali i bola od brutalnego chwytu obcego mczyzny. W duchu cigle jeszcze widziaa tego czowieka przed sob, syszaa jego gos, ktry

wzbudzi w niej nieznane emocje. Wreszcie zapadaw niespokojny sen.Przynio jej si, e znowu jest na play, gdzie jasnoszare niebo przesaniaj nisko zawieszone czarne chmury zwiastujce nadchodzcysztorm. Oto pierwsze porywy wiatru wzburzaj morze, bawany zimpetem uderzaj w brzeg. Kruk wikszy od niej samej rozkada gronieskrzyda i skrzeczy: Uwaaj! Kraaa! Uwaaj!", a jego poyskujce oczys oczami intruza z play.

2 Na wybrzeu Kornwalii to morze dyktowao rytm ycia. Jego przypywyodpywy byy staym, uspokajajcym biciem serca ldu i jegomieszkacw. y tu specyficzny gatunek ludzi- prostych i cichych,uksztatowanych przez surowy klimat i srogie morze. Odczuwalisentyment do starych czasw, kiedy Kornwalia bya celtycka, a ich przodkowie trudnili si przemytem i piractwem. Podobno jeszcze doniedawna niektrzy


26/467

mieszkacy wioski pldrowali przewrcone przez sztorm i roz bite naskaach statki, czasami nawet sami zapalali na skalistym brzegu ogniska,eby zmyli eglarzy i cign na nich mier. Byli gbokozakorzenieni w jaowej ziemi tego kraju i do odseparowani od wiata; prawie adnemu z nich nie zdarzyo si nigdy wyjecha gdzie dalej nina targowisko albo do najbliszego miasta. W dugie wieczoryopowiadali sobie o elfach i wrkach, o olbrzymach i rycerzach, druidachi cza rodziejkach, a ich opowieci brzmiay bardziej jak historia ni mityczy bajki.Sue Ansell bya jedn z nich. Urodzia si rwno przed czter dziestomalaty zaledwie dwa domy dalej od miejsca, w ktrym przeya ju ponad poow swego ycia. Lata cae spdzia midzy mk, cukrem,

szuwaksem, nimi do szycia i rozmaitymi innymi przedmiotamicodziennego uytku, wczajc w to nieliczne listy i paczki, ktredocieray do wioski lub j opuszczay. Swojego George'a znaa ju, zanimnauczya si chodzi. Pobrali si u witego Stefana, na maym wzgrz

pod miastem.W ciasnych pokojach nad sklepem pocza, urodzia i wychowaaszecioro dzieci. Dwoje z nich potem stracia. Jednego ze swoich synwna skutek, pylicy, ktrej nabawi si w kopalni cyny, a potem miesicamkawaek po kawaku, wykaszliwa ycie z ciaa. eby narysowa mapycia Sue, wystarczyoby nakreli koo o promieniu piciu jardw. Kadego ranka otwieraa punktualnie swj sklep, a wieczorami gozamykaa, sze dni w tygodniu. Tylko w niedziel, dzie wity, pomalowane na niebiesko drzwi z wypukymi szybkami pozostawayzamknite. Znaa kadego we wsi i kady zna j. Wszelkie moliwe plotki z okolicy byy powtarzane przy drewnianej ladzie w jej sklepie,skd wdroway dalej po domach i do jedynego pubu we wsi. Tu monasi byo dowiedzie, kto oczekuje dziecka, kto umiera, kto do kogo robisodkie oczy i ktrzy maonkowie dr ze sob koty.


27/467

Ale i tu powoli, leciwie zauwaalnie, co zaczo si zmienia. Zoacyny zaczy si koczy, zamykano kolejne kopalnie, grnicy trafiali na bruk. Jedni nie nadawali si ju do adnej pracy, poniewa stracilizdrowie, dla pozostaych take nie byo innej moliwoci zarobku w tejokolicy. Tak wic ludzie yli tu raczej ndznie ni dobrze, utrzymujc siz tego, co daway ich jaowe pola, owce i krowy, oraz z tego, co przynosiy poowy ryb. Rne dziwne rzeczy syszano te o dworku Oakesley Manor, zwaszczod kiedy przed ponad dziesicioma laty hrabia si oeni i cign tuswoj on. Niewiele pozostao z dawniejszego stylu ycia tamtejszychmieszkacw- feudalnego, ale o wiej skim charakterze. Nie do, eladykilka razy w roku jedzia obadowanym powozem do dalekiego Londyn

i zabawiaa si tam tygodniami, nie dbajc o zmartwienia i troski swoichdzier awcw, to za kadym razem wracaa ze skrzyniami i pudamizawierajcymi nowe koronki, hafty i wszelk pasmanteri, maekapelusze zdobione do przesady sztucznymi kwiatami i wstkami orazeleganckie buciki na wysokich obcasach. A ter az na dodatek zjawi sitam go, kto bardzo wany, jeli wierzy opowieciom dziewek i parobkw z posiadoci, dentelmen, do ktrego miay si oczywszystkich sucych, a o ktrym parobcy wyraali si rwnie pogardliwie co zawistnie. Opowieci te brzmiay jak bajka, zwaszczagdy wspominano o towarzyszu dentelmena- egzotycznym sucym zOrientu, ktry mia podobno ciemn skr, a na gowie nosi turban. GdSue Ansell usyszaa o tym, zacza ze zgroz krci gow. Nie- powta-rzaa raz za razem - wczeniej czego takiego tu nie bywao!". Dlatego niemal serce jej stano, gdy w ten szary, wietrzny, listopadowydzie w wieo ukrochmalonym niebieskim fartuszku otwieraa jakkadego ranka sklep, przekrcajc od rodka klucz w drzwiachsklepowych - raz i drugi raz - a tu nagle stan przed ni w egzotycznyczowiek z Orientu, w jasnych spodniach do konnej jazdy, w dugimakiecie z ma stjk, zotym sznurem


28/467

w poprzek torsu, bdcym elementem dystynkcji obcego puku. Sue sta jak ona Lota i gapia si z szeroko otwartymi ustami na tego czowieka brzowej karnacji i szpakowatej brodzie, ktry- jako apogeum egzotyki -gow mia owinit poyskujcym czerwonym turbanem, przypominajcym cebul. Najchtniej zawoaaby ma, ktry bywanie na zapleczu i sdzc po odgosach, akurat co przesuwa. Niewydobya jednak z siebie adnego dwiku, za to obcy zagadn j bezbdn angielszczyzn, aczkolwiek z obcym akcentem: - Dzie dobry,madame,niech pani wybaczy, e zakcam spokj o takwcze snej porze, ale czy przypadkiem nie ma pani w sprzeday takezapaek? - Zapaek?- Gos Sue zabrzmia ochryple. Kilka razy otworzya usta i z

powrotem je zamkna. W kocu jej ciao przeszed dreszcz, energiczniwygadzia swj i tak idealnie gadki iczysty fartuszek. - Oczywicie, esprzedajemy zapaki- ob ruszya si i poczua pewnie w rolisprzedawczyni, ktr to rol wiczya od lat. Pospieszya za lad, pogrzebaa na pce pod blatem i wyoya pudekoczujc ulg, e moga si oszacowa przed eg zotycznie wygldajcymklientem.Obcy zapaci szeciopenswk i da wspaniaomylnie znak rk, erezygnuje z reszty. Zaraz potem zapyta j o to i owo, zagadn na temat pogody, pochwali jej sklep oraz schludny wygld. Sue zaczerwienia si jak m oda dziewczyna. Szybko nawizali oywion rozmow na tematwsi i jej mieszkacw oraz oglnie Kornwalii. Tak wic Sue nic sobie ni pomylaa, gdy zapyta j o dziewczyn z rozwichrzonymi blond lokam jedc w czar nej sukni na kosmatym gniadoszu.- To na pewno bya panienka Lawrence. To smutne, co si stao z jejojcem, cho i tak mia nie po kolei w gowie. Dziwny czowiek. ArtystaJego gospodyni, Marge, pochodzi z tej okolicy. Jako moda dziewczynaspakowaa manatki i wyjechaa do mia-


29/467

sta. Wtedy z tego powodu byo do due poruszenie. Kto wie, dlaczegostd wyjechaa? Bez powodu nikt przecie czego takiego nie robi! A potem nagle wrcia tu razem ze swym panem i dwjk jego biednychdzieci, ktre utraciy matk. Chopiec by wtedy jeszcze cakiem may. Nie widywalimy ich tutaj zbyt czsto. Nigdy nie mieli pienidzy. Dziecnie chodziy do szkoy; do kocioa te nie. Czasami tylko Marge, alerzadko kiedy odezwaa si do kogo cho sowem. Wczoraj by u nich

podobno adwokat z powodu spadku, prz enocowa w pubie po drugiejstronie ulicy. - Przerwaa swoj paplanin i czujnie rozejrzaa si posklepie, jakby midzy regaami, workami i beczkami ukry si kto i podsuchiwa, potem wycigna swoj nisk, krp sylwetk w poprzelady w kierunku egzotycznego klienta i doda a szeptem:- Podobno

zbankrutowali. Nie maj ju ani pensa, tylko kup dugw!- Pokrcia zubolewaniem gow i wytara rbkiem fartucha olniewajco czysty bla- Tak to ju jest, jak si kto uwaa za co lepszego. Helena. Coto w ogleza imi? aden rozsdny czowiek nie ochrzci tak dziecka. Prawdopo-dobnie ona w ogle nie zostaa ochrzczona! Dzieci nie s temu winne, alteraz za to zapac. Nie mam pojcia, co si z nimi stanie... aden chopaze wsi z odrobin rozumu w gowie nie oeni si z t dziewczyn. Jest lwychowana, zawsze si tylko sama krci po okolicy, nie ma nic, co bymoga wnie do maestwa, nawet nie jest adna. Nie, nie- westchna-co za bieda z ndz, wczeniej czego takiego u nas nie bywao... Gdy egzotyczny go wreszcie wyszed i znikn za najbliszym rogiem,w ssiednich domach jednoczenie pootwieray si drzwi i gospodynie pognay do sklepu. Widziay, e by w sklepie, obserwoway go z okienlub z ogrdkw i uday si na zakupy pod byle pretekstem, a to po nici, ato po ig, byleby tylko dowiedzie si od Sue czego wicej o wizycietego osobliwego czowieka. A Sue opowiedziaa im wszystko chtnie, koloryzu jc bujnie sw opowie. Oznajmia, e go by zainteresowany


30/467

okolic i jej mieszkacami. Pado pytanie, czy jego bogaty pan chce tuzosta na stae, a jeli tak, to dlaczego. Podczas obfitujcej w spekulacje przypuszczenia pogawdki Sue zapomniaa, e tematem rozmowy byatake Helena. Mino ju poudnie, gdy Hindus otworzy drzwi salonu, ktry czy dw pokoje gocinne w bocznym skrzydle dworu noszcego nazw OakesleManor. Jego pan, ubrany niedbale w koszul i spodnie do konnej jazdy,siedzia wanie w fotelu o niebiesko-zotej tapicerce. Kiedy jegoegzotyczny suga wszed do rodka, mczyzna opuci gazet, w ktrej by zagbiony, i spojrza na niego z oczekiwaniem. - No i co?Mczyzna w turbanie rzuci od niechcenia pudeko zapaek na niski

stolik o ukowatych rzebionych nogach. Jego pan zmarszczy brwi. - Czy to wszystko?Hindus, nie czekajc na zaproszenie, usiad w drugim fotelu, cicho przytym wzdychajc, wycign daleko do przodu nogi odziane w jasne,obcise spodnie i buty do konnej jazdy, po czym zacz powtarza, czegsi dowiedzia od Sue Ansell O dziewc zynie z play. W czasie gdy mwi, jego pan zoy gazet,odoy j na bok i zapali papierosa zapakami kupionymi w sklepie Su W Anglii i Francji gotowe papierosy, wytwarzane rcznie w Europie i zoceanem z drobno pocitego tytoniu i z cieniutkiego papieru, byy drogiei uchodziy za towar luksusowy. Podczas gdy ojcowie i dziadkowiewszelakich lordw, baronwi bankierw wci jeszcze rzucali na ten wymys niechtne spojrzeniaspod uniesionych brwi, ich synowie i wnukowie w salonach i klubachchtnie pocigali wieczorami tyto arzcy si w papierowej otoczce, bdcy aktualniea la mode.Kogo byo na


31/467

to sta, otacza si nawet egzotycznym dymem papierosw pochodzcycz kairskich manufaktur.- Miaem szczcie- kontynuowa swoj relacj sucy -i spotkaem w pubie tego adwokata. Szykowa si wanie do odjazdu. Nie mg si judoczeka, kiedy std wyjedzie. Zdoaem go jednak przekona, ebyzosta jeszcze dwie godzinki i dotrzyma mi towarzystwa. Mczyzna siedzcy naprzeciwko umiechn si i zapali kolejnego

papierosa.- Zakadam, e twoje argumenty wayy kilka funtw. Hindus prychn, nozdrza zadrgay mu pogardliwie ponad szpakowat brod. - Lojalno wobec klienta nie bya w kadym razie dla tego brudnego,maego adwokaciny zbyt wiele warta!

Sowa te sprawiy, e jego rozmwca rozemia si gono. - Wci mnie zadziwiaj ak doskonale masz opanowane subtelnociangielskiego, Mohanie!Gdyby kto z domownikw sta si niepostrzeenie wiadkiem tejrozmowy, zdumiaaby go zapewne wzajemna zayo tych dwchmczyzn, ktra nie pasowaa do relacji, jakie panuj zazwyczaj midzy pastwem a sub. Ale nie byo tu nikogo, kto mgby si tym zdziwi poniewa owa zayo ograniczaa si do chwil, kiedy ci dwaj przebywali ze sob na osobnoci. Wrd ludzi wracali z powrotem do rsucego i pana. -Wol nazywa rzeczy po imieniu- odrzek natychmiast ciemnoskryMohan, mrugajc przy tym okiem, po czym znw spowania. Z pamici cytowa liczby, ktre poda mu Edward Wilson. Opowiedziahistor i rodziny Lawrenceow i to, e Helen i jej brata postanowionoodda pod opiek ich prawnych opiekunw. Na koniec doda: - A tak w ogle to poyczka pod zastaw domu i tych kilku metrwkwadratowych, na ktrych on stoi, zostaa zacigni -


32/467

ta u naszego szacownego gospodarza, sir Henry ego Claydona. A wic to ju waciwie jego wasno, cho zrobi zy interes. Poyczona suma je bowiem duo wysza ni faktyczna warto zastawu. - I jak sdz, wiksza ni suma, ktr pogreni w aobie spadkobiercy

by liby w stanie zapaci? Mohan przytakn. Nastpia krtka przerwa, podczas ktrej jego pan przyglda si w zamyleniu dymowi z papierosa, mruc przy tym oczy - Co zamierzasz? - zapyta w kocu sucy.- Do czego maj ci posuyinformacje, ktre mia em dla ciebie zdoby? Jego rozmwca pochyli si do przodu i zgasi papierosa w krysztaowe

popielniczce.-To, co mi opowiedziae, potwierdza po raz kolejny moje przekonanie,

e prawie wszystko mona kupi- powiedzia cicho, bardziej do siebieni doMohana.Wyprostowa si i czubkiem wypolerowanego do poysku buta przycign stojcy przed kominkiem tapicerowany stoek, po czym pooy na nim stopy jedn po drugiej. Opar si w fotelu, opalone,szczupe donie pooy swobodnie na podokietnikach i s pojrza naHindusa z byskiem w oczach. -Jak sdzisz, ile nas bdzie kosztowa ta maa dzika kotka z play? Mohan cign brwi. - Co zamierzasz zrobi? - Jeszcze nie wiem.Jego pan wzruszy lekko ramionami i pooy z powrotem gow naoparciu fotela, po patrzy w zamyleniu, acz z luboci na ozdobny stiukna suficie, przedstawiajcy kwietne girlandy. Pozornie nie zwraca uwagna czarne oczy, ktre patrzyy w niego krytycznie, jakby przeczuway, csi dzieje w jego gowie. - Moe si z ni oeni- rze k w kocu. - Nie mwisz powanie.


33/467

- Dlaczego nie? - Popatrzy na sucego z rozbawieniem-To nie zabawa,lanie!Gos Mohana, zacigajcy lekko obcym akcentem, pozosta cichy, a jednak zdecydowany i prawie grocy. - W takim razie zrobi z tego zabaw.- an z powrotem skierowaspojrzenie na Mohana i doda twardo:- A moe uwaasz, e mi w tym

przeszkodzisz?Ten pokrci gow, w poowie rozzoszczony, w poowie zasmucony. - Nie pojmuj ci. - Nie musisz. - an rzuci okiem na stojcy na gzymsie kominka zegar z

pomalowanym cyferblatem przykrytym szklanym kloszem. - Chc si jeszcze przebra, zanim nam podadz herbat. Zobaczymy, czy nasza

ryba zapaa si na przynt. Gdy w Oakesley Manor zgaszono ostatnie wiata, na grnym pitrze wWorld's End wci jeszcze pali si w szklanym cylindrze maleki pomyk lampy z przykrconym knotem. Helena nie moga zasn, leaw ku i patrzya w sufit, podczas gdy jej myli bdziy, wikay si,kluczyy, goniy nawzajem w kko, podobnie jak to si dziao przez cadzie, ktry przechodzia bez wytchnienia w t i we w t po domu. Nieznalaza jednak adnego rozwizania, adnego wyjcia z tej trudnejsytuacji. W pokoju byo zimno, a mimo to miaa wraenie, e si dusi.Odrzucia kodr i wyskoczya z ka, pobiega boso po nierwnejdrewnianej pododze, otworzya szeroko okno i zacza gboko wdychawilgotne i zimne nocne powietrze. Padao, znowu padao. Poprzezrwnomierny szum deszczu przedzierao si od strony morza dudnieniekipieli uderzajcej o przybrzene skay. Od kiedy zesza na angielski ld byo jej zimno. A po mierci matki jakby dodatkowo co w niej w rodkzamarzo. Tsknia za socem, ciepem i lekkoci w sercu, zadziecistwem sp -


34/467

dzonym w Grecji. Czy ju nigdy nie zazna spokojnego, beztroskiegoycia? Z zamylenia wyrwa j haas. Jaki ptak wzlecia w gr, wydajc zsiebie skrzeczce tony, zawiergota: Mj-ty, mj- ty", a potem usyszaattent galopujcych kopyt koskich, ktry zanikn w ciemnociach. Szybko zatrzasna okno i wskoczywszy z powrotem do ka, nakryasi szczelnie kodr, ktrej pierze zbio si przez lata w twarde bryy.Serce walio jej mocno i nie chciao si uspokoi, gardo cisn jej peealu szloch. Poczua, e zbiera jej si na pacz, ale zacisna zby i

powieki. Znajd jaki sposb- obiecaa sama sobie- musi by jaki sposb, musi...

3- Gdybymy dostali za meble cho sto pidziesit funtw, moglibymy pokry cz dugw. Helena pooya piro obok kartki, na ktrej zapisywaa swo jewyliczenia, i podmuchaa sobie na zacinite donie. Nawet wysoko buchajcy ogie w kuchennym piecu nie mg za bardzo rozgrzawilgotnego, zimnego i mglistego powietrza, ktre przenikao do rodka przez spkane mury. Byo pne przedpoudnie. Signa po jeden z mdosmakujcych placuszkw, ktre Margaret usmaya z maej iloci masa jeszcze mniejszej cukru, za to z duej tanich patkw owsianych. - Nawet jeli, to jak chcesz spaci reszt? W kocu i tak bdzie brakowao piset pidziesit funtw. No i nie zostanie nam nic na ycie. Margaret odgryza nitk i popatrzya badawczo na swoj atanin na

jednej z koszul Jasona.Helena wzruszya szczupymi ramionami.


35/467


36/467

- To w istocie go- owiadczya zadyszana kobieta. Helena, nie unoszcwzroku, zmarszczya brwi. - Nie powiedziaa mu, e ojciec... - Ten dentelmen przyszed odwiedzi ciebie. Helena gwatownie podniosa gow. - Mnie?- askaw panienk we wasnej osobie! Margaret triumfalnym gestem podaa jej wizytwk, ktr Helena wziz wahaniem.Sztywny kartonik w kolorze ecru, o aksamitnej powierzchni, na nimniewyszukane czarne litery uoone w nazwisko. Bez adresu, bez tytuu- jedynie imi i nazwisko.

Ian Neville.Drzwi salonu byy otwarte. Go oglda wanie w skupieniu obraz. Statyem do drzwi, ukryty w mroku nieowietlonego pomieszczenia. Helena poczua lekkie ukucie w sercu, sama przecie wiedziaa, jak nieciekawiwyglda w porwnaniu z promienn urod matki, a jednoczenie zdziwisi, e w takim momencie co to dla niej znaczy. Krg jej znajomych w tejsamotnej miejscowoci by may, a mimo to miaa wraenie, e znajdujesi w jednym pomieszczeniu z kim, kto nie jest dla niej cakiem obcy,chocia nie czua si przez to mniej zakopotana, a wrcz przeciwnie -nawet troch przestraszona. Zaczerpna gboko powietrza. - Pan Neville?Odwrci si tak nagle, jakby czeka na sygna. Przez okno pado na niegmtne wiato mglistego dnia. Mczyzna skoni si wytwornie, acz zlekk ironi w kcikach ust. - Dz ie dobry, panno Lawrence. Tylko dziki temu, e wanie wesza Margaret, niosc tac z herbat iciasteczkami, Helena nie ulega impulsowi nakazu-


37/467

jcemu jej ucieczk, jak dwa dni wczeniej na play. Rozleg si brzkszybko stawianych na stole naczy, plusk nalewanej do fi lianek herbaty,a po chwili za jej plecami zatrzasny si drzwi i zostali sami. - Mgbym si zaoy, e nie oczekiwaa pani, e tak szybko znowu sizobaczymy.Staa nieruchomo, przygldajc si, jak go cakiem naturalnie zasiada wfotelu i wyciga z wewntrznej kieszeni surduta srebrn papieronic. - Nie nauczono pana, e w towarzystwie dam si nie pali?- prychna,czerwieniejc na twarzy. Obrzuci j spojrzeniem mwicym, e zachowaa si gupio inieuprzejmie. Od tego sp ojrzenia jej policzki jeszcze mocniej sponyrumiecem. On jednak schowa papieronic. - Pani yczenie jest dla mnie rozkazem. Cho szczerze powiedziawszy,wcale nie uwaaem pani za tak wraliw. Nie zechce pani rwnieusi? Wspaniaomylnym ruchem rki wskaza jej stojcy naprzeciwko niegofotel, jakby to on by tu gospodarzem, a ona petentk. - Dzikuj, wol posta. - Jak pani sobie yczy. Pochyli si do przodu i sign po filiank, ostatni ze skromnegoserwisu ozdobionego wyblakymi ryczkami, ktra zachowaa si bezadnego pknicia. Wypiwszy pierwszy yk, skrzywi si i odstawi filiank na st. - Kiepska jako. - Nie sta nas na lepsz herbat. Przez kilka sekund patrzy wprost na ni. Wydawao jej si, e pod tymspojrzeniem zamie ni si w kupk popiou. - Wiem - owiadczy. Opar si wygodnie w fotelu. Helena z gorycz musiaa przyzna, emczyzna prezentuje si elegancko po najdrobniejszy


38/467

szczeg swej garderoby. Mia na sobie obcis brzow kamizelk z byszczcego jedwabiu, dopasowany do niej obcisy surdut, delikatnkoszul, krawat w subtelny wzorek, w ktry wpity zosta maleki, poyskujcy brylant. Strj ten musia kosztowa may majtek. Za te pienidze ona, Jason i Margaret mogliby przey kilka miesicy,tymczase m ten czowiek nosi go z tak nonszalancj, a nawetobojtnoci, e Helena w rwnym stopniu pogardzaa nim za to, co muzazdrocia. Przy caej elegancji nie mia w sobie nic z dandysa, byszczupy, a mimo to silny, jak mczyzna, ktry ma zwyczaj przy wszystkim, co robi, angaowa cae swe ciao. W walce, kiedy stawiaopr przeszkodom jakiejkolwiek natury, musia by przeciwnikiemniebezpiecznym i bezwzgldnym a do brutalnoci. - Ot, panno Lawrence- zacz i zaoy nog na nog-znajduje si panina skraju cakowitej ruiny finansowej. Nie ma pani do dyspozycji anifarthinga*, a do tego kilkaset funtw dugw. Po mierci ojca zostaa pan bankrutk. Na dodatek grozi pani ycie na asce u tpej i porywczej ciotka pani bratu los pisarczyka o wysmarowanych atramentem palcach.Alternatyw byoby zatrudnienie si w jakim lepszym lub gorszymdomu jako guwernantka, eby tam za godow pensj wbijarozwydrzonym bachorom do gw tabliczk mnoenia, cierpie rneszykany, a do tego by zmuszan do zas pokajania zachcianek pana domu.Twarz Heleny znw poczerwieniaa- ze zoci i z zawstydzenia. Czua sinieswojo. Bya zaskoczona, e ten obcy mczyzna tyle o niej wie.- Nie mam pojcia, czemu to pana moe interesowa. Kiwn gow wskupieniu.- Susznie, nie powinno. Niemniej jednak zainteresowaem si tym. Widz

pani - zmarszczy czoo- jestem czowiekiem do majtnym i mgbymzapewni pani przyzwoite utrzymanie. Pani brat otrzymaby najlepszewyksztacenie, jakie tylko mona

* Farthing - monet a brytyjska o rwnowartoci 1/4 pensa (przyp.tum.).


39/467

kupi za pienidze, a pani Brown mogaby wreszcie przej na zasuonemerytur i dalej mieszka w tym domu, o ile sobie tego yczy. Jaoczywicie zatroszcz si o remont domu i pokryj koszty potrze bne jejdo ycia. Helena potrzebowaa duszej chwili, eby oferta nieznajomegomczyzny dotara w peni do jej wiadomoci. W powietrzu zawiso coniewypowiedzianego, co sprawio, e staa si nieufna wobec tejwspaniaomylnoci, obiecujcej im ratunek i spenienie wszystkich jej pragnie. - A czego... - przekna pospiesznie lin, domylajc si odpowiedzi naswe pytanie - ... czego pan chce w zamian?- Chc pani.

W ciszy, ktra zapada po tych sowach, sycha byo jedynie tykanie obu przykrytych szklanymi kloszami zegarw, ktre wpady w agresywny, potgujcy si wzajemnie rytm. - eby zapobiec nieporozumieniom- przerwa milczenie Ian Neville, naco Helena si wzdrygna- mam wobec pani uczciwe zamiary. Szczerzemwic, zdyy mi si znudzidamy z towarzystwa, ktre na mnienaciskaj, ebym si oeni z ich crkami lub siostrzenicami. Indie to nimiejsce dla deli katnych panienek, ktre wybuchaj paczem, gdy zobaczmuch na cianie. - Indie? - powtrzya Helena ochrypym gosem. - Darjeeling, u stp Himalajw - sprecyzowa Neville.- Po trzebujkobiety, ktra byaby wystarczajco silna i samodzielna, eby razem zemn prowadzi plantacj. Musi doskonale jedzi konno, by dointeligentna, eby opanowa tamtejsze jzyki, zdolna poprowadzigospodarstwo, a na dodatek dobrze by byo, gdyby nie bya zanadtonudna. - Zawiesi na moment gos, a potem doda:- Tym samymuroczycie prosz pani o rk. Zaskoczona Helena w milczeniu pokrcia gow. - O co chodzi? - zapyta Neville.-- Przeszkad za pani, e nie prbuj siwkra w pani aski, przynoszc bukiety kwiatw


40/467

i czekoladki? e nie przysyam romantycznych bilecikw, w ktrychrozwodzibym si na temat pani wdzikw i cnt? I nie padam przed pani pokornie na kolana? Unis rozbawiony jedn brew, a po chwili jego twarz znowu przybraachodny i nieprzenikniony wyraz. - Ot jestem zdania, e maestwa zawierane bez namitnoci s lepszi trwalsze ni takie, w ktrych lepe zafascynowanie zamienia si zczasem w rozczarowanie i obojtno, albo nawet takie, w ktrychzakochanie staje si szalestwem. Przyznaj, e mam wysokiewymagania, ale jestem skonny sprbowa zawrze z pani zwizekmaeski. - Jest pan skonny...- Wobec takiej arogancji Helenie sowa utkny w

gardle. - Za kogo si pan uwaa? Nie moe mnie pan tak po prostu kupi jak jaki przedmiot! - Kady czowiek ma swoj cen, panno Lawrence, take pani. Znajdujesi pani w skrajnie niefortunnym pooeniu i radzibym nie prbowa z bardzo windowa swojej ceny. -Wcale nie mam zamiaru si targowa, a zwaszcza nie z panem! Neville wsta niewzruszony. Zatrzyma si tu przed Helen, tak bliskoe poczua ciepo jego ciaa i przyjemnie ostry zapach myda, ktregouywa. Z bliska jego oczy wydaway si nie mie dna. Helena odniosawraenie, e gdyby spojrzaa w nie za gboko, mogaby si w nichzagubi. W przypywie lku odwrcia od niego wzrok. - Zoyem pani przyzwoit ofert- powiedzia cicho Neville, a jego pachncy tytoniem oddech musn jej policzek.-Daj pani dwadzieciacztery godziny na podjcie decyzji. Ale ostrzegam, z reguy dostaj to,czego chc. Niech pani nie prbuje stawia oporu. Rozpocznie pani grktrej pani nie wygra.Blisko jego ciaa zmieszaa Helen jeszcze bardziej ni jego sowa.Strach, zo, wstyd i co bezimiennego, nieznanego przeszyy dreszczem jej ciao, ktre ponownie rwao si do ucieczki.


41/467

- Prosz std wyj! Nie widziaa, lecz czua, jak si od niej oddala, kroczc w kierunku drzwi.- Dwadziecia cztery godziny- usyszaa za plecami jego gos.- Jeli pani planuje si sprzeda, to ja z pewnoci oferuj najlepsz cen. Helena chwycia jedn z filianek i rzucia w kierunku, z ktregodoleciay j ostatnie sowa lana Neville'a. Filianka uderzya z brzkiemw futryn drzwi i rozprysa si we wszystkie strony. Resztki zimnejherbaty spyny potokami na podog, pozostawiajc po sobie smugi podobne do ez. Po lanie Neville'u nie byo ju ladu. Dwa dni pniej zatopiony w mylach sir Henry Claydon, przysadzisty iczerw ony na twarzy, chodzi po rozlegych korytarzach Oakesley Manor

Posiado zostaa zbudowana na pocztku minionego stulecia z tej samejgranitowej kornwalijskiej skay co domy dzierawcw, lecz jej wytwornstyl i wielka liczba kolumn nie pozostawiay wtpliwoci co do rangi imajtnoci waciciela. Skoczna muzyka fortepianowa perlia si jak szampan po korytarzach;harmonizoway z ni miech i luno rzucane uwagi modej damy itowarzyszcego jej dentelmena, jakby to sam Chopin umieci je midznutam i. Wszystko razem sprawiao, e eleganckie mury wibroway od

beztroski.niwa w tym roku znowu wypady le, a dzierawcy Clay-dona zaczli pomrukiwa, e zbiory byy tak mizerne, bo waciciel gruntu za maozainwestowa w sprzt; jeden czy dwch z nich przymierzao si dozerwania umowy z kocem roku rozrachunkowego. Albo przeprowadzsi na poudnie, do ktrej z dochodowych jeszcze kopalni cyny, albo dwielkiego miasta, eby w haaliwych fabrykach zanieczyszczajcychniebo sadz szuka aski losu, a przede wszystkim rodkw do ycia.


42/467


43/467

tejszych ludzi. Kadej niedzieli podczas naboestwa dzikowaa Panu z jego nieskoczon ask, e niespodziewanie zabra do siebie bezdzietnego starszego brata sir Henry'ego. Troch te bya dumna samz siebie, e tak sprytnie wyszukaa sobie maonka. Dobrze byo zostaon pukownika, na dodatek pukownika, ktry zasuy si podczas powstania w Indiach w 1857 roku, kiedy to owe niewdziczne, bezbonczarnuchy poczy ksa dobroczynn rk Brytyjczykw, ktra ichdotd karmia. Lady Sophia po dzi dzie traktowaa to powstanie jakoosobi sty afront, chocia poza nieobecnoci ma nic z niego nie do-wiadczya. Ale jeszcze lepiej byo zosta pani takich dbr jak Oakesleoraz nosi arystokratyczny tytu. Z radoci przybya tu przedszesnastoma laty, gotowa prowadzi dom elazn rk i wychowywa

swego trzyletniego wwczas syna n a spadkobierc ziemi i majtku.Kadej nocy modlia si gorco, eby dziecko, ktre wwczas nosia posercem, okazao si dziewczynk, tak pikn i pocigajc, by pniejmoga zosta wspania parti. I Bg askawie speni jej prob. Lady Sophia zwrc ia si do maonka z palcem na ustach. -Jeszcze w tym tygodniu poprosi o jej rk- szepna, umiechajc siumiechem, ktry lekko tylko zdoa zagodzi jej twarde rysy twarzy.-Wypijmy za to po filiance herbaty. Z szerokich zotych ram zawieszonychna jedwabnych tapetach spodupudrowanych peruk spogldali w d lordowie z rodu Claydonw wraze swymi maonkami. Rd by zasiedziay na tej ziemi od pokole, aziemia, na ktrej yli, bya ich prywatn wasnoci, ktr mogli przekazywa w spadku swoim potomkom. Tradycyjnie ziemie hrabstwanaleay prawie wycznie do ksicia Walii, a woci te mona byo tylkdzierawi, najduej na sto lat. W tej okolicy w rkach prywatnych pozostaway jedynie Oakesley i maleki skrawek Worlds End- kiedycz folwarku, ktra dawno temu oddzielia si od niego na skutek wanspadkowych.


44/467

Antenaci z yczliwoci spogldali na komplet wypoczynkowy,wykonany z ukowato wygitych elementw ze szlachetnego drewna itapicerki z bordowego perkalu. Na misternych sto likach i biaymmarmurowym kominku rozstawione byy ze smakiem bibeloty- figurki iarcydziea sztuki zegarmistrzowskiej. Byo ich do, eby podkreliznaczenie domu, ale nie za duo, tak by dekoracja nie robia wraenia przeadowanej. Przez wysokie okna dzielone szczeblinami mona byoswobodnie spoglda w gb parku, gdzie rozcigay si zielone trawnikirosy stare dby, starsze jeszcze od domu, dby, ktre day nazw posiadoci i ktrych nagie gazie otulaa listopadowa mga wiszca naOakesley Manor.- Czemu jeste tak mocno przekonana, e si jej owiadczy?- zapyta sir

Henry, trzymajc w doni filiank. Gorca para nawilaa mu przyjemnie siw brod. Miy zapach obudzi nkrtki moment wspomnienia rozgrzanych socem sawann i dusznych,gorcych nocy na brzegu Gangesu, poncych ognisk z krowichodchodw i aromatu dojrzaych mango, wspomnienia, ktre wywoay wnim siln tsknot i al za tym, co musia zostawi w zamian za tytu i posiado ziemsk. - Widz przecie, e ju dawno zaplta si w sie jej wdzikw. LadySophia daa ubranemu w liberi sucemu znak rk, eby wla jej do herbaty mietanki. Wzia swoj filiank, nie mwicsowa dzikuj". Sir Henry przekn nieco herbaty i rozkoszowa si jej czystym,delikatnym smaki em, ktrego nigdy by nie zdusi cik sodkocimietany, a co najwyej w zalenoci od gatunku i zbioru wzmocnibyniewielk iloci cytryny. Aromatyczny pyn, spywajc w d przeykuzagodzi gorzko-sodk nostalgi. - Nie jestem pewien - powiedzia po przerwie powiconej degustacji -czy bybym rad z tego zwizku. Przy caym szacunku, jaki odczuwam dlanaszego gocia, zastanawiajce jest to, e tak mao wiemy na jego tematZa mao, eby mu powierzy


45/467

nasz crk. Nie podoba mi si to, co mwi o nim ludzie. Nie tylko to, enie ma adnego tytuu, ale te, e jego pochodzenie jest cakiem niejasn - Do takiego dentelmena jak on pasuje, e nie traci zbyt wiele sw natemat swego pochodzenia.

Na skroni sir Henry ego zacza pulsowa yka. - A co z niezliczonymi romansami, ktre mu si przypisuje, dzikimiorgiami w rnych klubach, poczonymi z alkoholem i hazardem? A co pogoskami, e zabi w pojedynku pewnego czowieka? Lady Sophia opucia wzrok. Cicho, ale nieubaganie odpowiedziaa: - Chyba nie zaprzeczysz, e to dobrze, jeli wy mczyni siwyszalejecie, zanim wejdziecie w wity i nierozerwalny zwizekmaeski.

Znaczco spojrzaa na sir Henry'ego, ktremu nie pozostao nic innego, jak opuci wzrok. - Neville wkrtce skoczy trzydzieci dwa lata- dodaa twardym tonem.-Dni jego szalestwa s policzone, wierz mi. Amelia ju o to zadba. Tenczowiek moe i nie ma tytuu, ale ma pienidze, duo pienidzy, a ty powiniene zdawa sobie spraw, e teraz s inne czasy i nie moemysobi e pozwoli, eby nam umkna taka szansa. Zapanowao milczenie, podczas ktrego kade z nich pogryo si wzamyleniu. Sir Henry gowi si nad pismem, ktre ich go otrzyma przed kilkoma dniami i pozostawi lekkomylnie w pokojuniadaniowym. Jako ojciec Amelii sir Henry Claydon uwaa za swjobowizek rzuci okiem na to pismo. W efekcie sam sobie pogratulowaw duchu genialnego pomysu- natychmiast wzi telegraficznie poyczk pod zastaw majtku i zainwestowa w ten lukratywny interes, ktrym Neville zdawa si niezbyt zainteresowany, a ktrego finalizacja zostaadzisiaj potwierdzona przez goca.


46/467

Nagle Claydon odstawi filiank. - Z rana odwiedzia mnie panna Lawrence. - Czego chciaa? Prosi o jamun? - Prosia o prolongat dugw, pki nie znajdzie pracy i nie bdzie mogich spaci. - Znale prac?- Lady Sophia si rozemiaa.- Jak ona chce to zrobi?Przecie nic nie potrafi, w ogle nic, bo ten stary oszoom nie pozwolidzieciom chodzi do szkoy. Nawet do kocioa ich nie puszcza! Moe cnajwyej pj za godow pensj do fabryki, ale nic wicej. Claydon zoy okcie na podokietnikach, a rosncy mu podwjny podbrdek opar na splecionych doniach. Zamyli si. Wiedziaoczywicie, e suma, o ktr poprosi go wtedy Ar thur Lawrence,

znacznie przekraczaa warto dziaki, ale wspczu strapionemuczowiekowi i nie mia serca si targowa, chocia w gruncie rzeczy niespodziewa si za bardzo, e kiedykolwiek zobaczy te pienidze z

powrotem.- Chtnie bym jej pomg, ale an ju wczoraj po kolacji zoy mi ofert,e odkupi weksle Lawrenceow po bardzo dobrej cenie. Oczywicie przyjem t propozycj, chocia nie mam najmniejszego pojcia, po comu to potrzebne.- Nie potrzebujesz si tym dalej trapi, Henry. Teraz ju nie bdziemymusieli si przejmowa, czy kiedykolwiek zobaczymy cho farthinga ztego dugu. Na ile znam naszego szacownego pana Neville'a, na pewnonie bdzie zaprzta sobie gowy dobroczynnoci. Lawrencebwie i tak byli hab dla gminy. Im prdzej j opuszcz, tym lepiej. Sir Henry opad na oparcie krzesa i popatrzy badawczo na on.Dostrzeg elegancj popoudniowej sukni z tafty w kolorze liwkowymkolii i kolczykw z cikiego zota z poyskuj cymi ametystami.- Powinna odczuwa cho cie litoci dla tej biednej istoty i jej losu, jaknakazuje chrzecijaski obowizek.


47/467

Lady Sophia odstawia filiank, a zabrzczao. - Czuj wstrt, widzc, jak ona si umizguje do Alastaira,jakwykorzystuje prostoduszno mojego syna, eby wkra si do naszejrodziny i zdoby tytu. Mam nadziej, e znalaze w sobie docharakteru, eby pokaza jej drzwi. Jestem pewna, e ta wydra wanieteraz znowu si krci koo stajni i prbuje zbaamuci twojegospadkobierc! - Nigdy ci o nic nie prosiam, Alastairze, ale teraz potrzebuj twojej

pomocy!Zrozpaczona Helena uchwycia za rkaw modego mczyzn, ktry bezradnie unika jej arliwych spojrze. - Ja.. .ja nie mog, Heleno, ebym nie wiem jak chcia! Matka kontrolujewszystkie moje wydatki. Nawet gdyby mi s przeda weksle, nie mgbymza nie zapaci. - Opowiedz jej cokolwiek, wymyl jak histori, e masz dug karcianyalbo e dla kaprysu dae pienidze na cel dobroczynny. Udaj przed nim,e chcesz je odkupi, we te papiery, nie dopu do tego! - Nie mog , Heleno, to by byo niehonorowe, an jest naszym gociem! - A czy to jest honorowe, e on nas doprowadza do takiej ndzy? Z oczu Heleny sypay si gniewne skry. Goniec przynis tego ranka pismo, e Ian Neville, jako nowy wierzyciel, wzywa Helen doniezwocznego oddania zalegej sumy albo do opuszczenia World's End.- Alastairze, do jutra musz zdoby te pienidze albo on nas std wygna trafimy prosto do przytuku dla ubogich. Na pewno nie chciaby do tegdopuci.- Daremnie prbowaa sprawi, eby jego kobieco wygldajceoczy w oprawie przesadnie dugich, czarnych rzs spojrzay na ni.-Jestemy przecie przy-


48/467


49/467

- Nie chcesz mi pomc - powiedziaa cicho z gorycz- bo nic dla ciebienie znacz. Ogarn j gorcy wstyd, e tak atwowiernie przyzwalaa na jego umizgczua si wykorzystana i zdradzona. Odwrcia si, eby nie widzia jejez, i wskoczya na Achillesa, ktry czekajc cierpliwie obok stajni,wyskuba kilka chudych dbe z kamienistej ziemi. - Heleno, zrozum mnie...Ona tymczasem ostro zawrcia konia i zawoaa przez rami: - Rozumiem ci bardzo dobrze, uwierz mi, i nie bd ci si wicejnaprzykrza, obiecuj ci to! Odjechaa szybko, jakby j diabe goni. Alastair podnis ze zmczeniemgow, spogldajc ku grnym kondygnacjom dworu, i poczu co w

rodzaju nienawici. W oknie pokoju muzycznego, za lekko odsunit zason, sta Ian Nevilli skin mu prawie niezauwaalnie gow.

4W domu panowaa paraliujca cisza. ycie w nim nigdy nie byo atwe jak mona si byo tego domyli, widzc popkane ciany, jakby pomarszczone ze zgryzoty. Teraz ten dom zdawa si czeka nanieuniknion katastrof, a nerwowe tykanie zega rw, przypominajceszybkie, pytkie uderzenia serca, zdradzao strach, ktry do wnikn. Margaret z boleci w sercu przygldaa si, jak Jason w kleicie szarejmgle szpera na dworze gazi midzy kamieniami, szukajc robakw luukw, ktre mogyby mu pomc zabi nud. Na pierwszy rzut okachopiec wyglda jak kady inny jedenastolatek we wsi- w atanych,

przybrudzonych spodniach,


50/467

z rozczochranymi blond wosami, szramami na twarzy i okciach, kto jednak obserwowa go duej, musia zauway smutn powag jegotwarzy, ktra sprawiaa, e Jason wyglda na starszego, ni by. Bymoe odziedziczy melancholi po ojcu, a moe byo to niejasnewspomnienie wielogodzinnych, morderczych blw porodowych i potoku krwi, ktra wypukaa go na ten wiat i sprawia, e jego pierwszoddech zszed si z ostatnim tchnieniem jego matki. Po mierci ojca prawie nie paka, robi wraenie bardziej zdezorientowanego nismutnego. I wanie to martwio Margaret. Cho mino tyle lat, nadal odczuwaa bl na myl o tym, e Celia odesztak wczenie. Byy dla siebie czym wicej ni niani i wychowank, byy prawie jak matka i crka. Towarzyszya Celii od jej pierwszych

niepewnych kroczkw a do ostatniej godziny. A wiadomo, e niemoe pomc dzieciom Celii na tym okrutnym dla nich wiecie, sprawiae jej cierpienie byo jeszcze wiksze. Odwrcia si od okna i spojrzaa na Helen, ktra siedziaa skulona w jednym z foteli i patrzya w pustk. Margaret zawsze odnosia wraeniee dziewczyna jest jak napita spryna, gotowa przy najmniejszymdotyku odskoczy. Dzisiaj Helena wygldaa na zaaman, jakby taspryna pka. Mona si byo domyli, e Helena wyrzuca sobie, i ni potrafi zapobiec grocej katastrofie. Na nic zdayby si zapewnienia, zrobia wszystko, co tylko byo w jej mocy. Dziewczyna znajdowaa sina skra ju rozpaczy, majc wewntrzne przekonanie, e zawioda. SerceMargaret ciskao si na myl o tym, e w domu ciotki Helena bdzieupokarzana, e zwidnie tam jak ra przesadzona do martwej ziemi. Nienaleao przywozi jej tu z Grecji- Margaret bya o tym wicie przekonana. Helena to dziecko soca.Tak si spieszya, eby zobaczyskpane w letnim socu Ateny, e pord trwa bardzo krtko, a Celia

prawie nie cierpi aa. W zimnej


51/467

Kornwalii znikno wewntrzne ciepo, ktrym Helena zawszeemanowaa. Margaret obawiaa si, e ono ju nigdy nie wrci. Ich kufry stay spakowane w sieni, czekali tylko na przybycie komornika,eby przekaza mu Worlds End, a potem ruszy w drog do domuArchibalda Rossa - przez wejcie dla suby, jak naleao przypuszcza, bo tak wypadao ubogim krewnym, ktrzy zapacili za grzechy rodzicw powinni piewa pie pochwaln na cze wspaniaomylnoci ichrzecijaskiego miosierdzia swoich zbawcw. Margaret z radoci powiciaby w tej chwili rk lub nog, byleby uchroni swoich podopiecz nych przed tym losem, wtpia jednak, eby Pan w swejdobroci zechcia przyj t ofiar. - Nie chcesz sobie tego jeszcze przemyle?- zapytaa, przerywajc

melancholijn cisz. Helena pokrcia gow powoli, jak w transie, a mimo to zdecydowanie - Powiedziaam nie, a to oznacza nie- powiedziaa ochrypym gosem.- Nie sprzedam si temu diabu. Margaret milczaa i opucia wzrok. Helena nigdy nie bya posusznymdzieckiem. Za wiele dawano jej wolnoci, ale mimo temperamentu iuporu nigdy nie przejawiaa tendencji do przekory i napadw zoci.Jednake wcieka nieustpliwo, z ktr w cigu minionych trzech dnzabraniaa Margaretwymieniaw swe j obecnoci nazwisko lana Neville'a, przypominaa lepy gniew furii, ktryjeszcze wzrasta, w miar jak na jej szyi zaciska si stryczek. Dla Margaret zagadk byo to, e wczowiek z tak wytrwaoci czyni wszystko, by przypiecztowa ichruin; sprawi, e zamkny si przed nimi wszystkie drzwi, ktremogyby oferowa im ratunek, a teraz nieuchronnie dobiega kresu czasktry im pozosta w Worlds End. Przeraaa j myl, e Helena, ktrejtowarzyszya od jej pierwszego oddechu, mogaby si zwiza z cakiemobcym czowiekiem i wyjecha z nim do bezbonego kraju, gdzie jejycie byoby zagroone przez upa i choroby.


52/467


53/467

Helena uniosa gow i spojrzaa przez zy na opiekunk. Margaret zna j na wylot, wiedziaa, e jej wychowanica zrobi w kocu to, co trzeba.Kobieta podesza wic bez popiechu do sekretarzyka, signa poatrament, papier i piro i podaa to wszystko Helenie, ktra popatrzya nte przedmioty, jakby mia a przed sob jadowit mij, skorpiona i pajka ptasznika. W jej duszy toczya si w tym momencie gwatowna walka. Margaret wspczua jej. Oto Helena zmuszona bya podj decyzj odalekosinym znaczeniu, ktra miaa skierowa jej ycie nieodwracalnina nowe, niechciane koleje. Ale ycie nauczyo te sam Margaret, by wtakich momentach rezygnowa z sentymentalnej saboci i postpowazdecydowanie, nawet je li graniczyoby to z okruciestwem. Helena nerwowym ruchem signa po przybory do pisania. Przyjmuj

Pask ofert", nabazgraa pospiesznie na kartce, podpisaa si i podaalicik Margaret, spuszczajc gow pod ciarem upokorzenia. Margaretszybko chwycia kartk, eby Helena nie zdya si rozmyli i nie podara listu pod wpywem impulsu, ktremu czsto ulegaa. - Dobre dziecko - szepna ochrypym z ulgi gosem i delikatnie pogaskaa Helen po mokrych policzkach, a nastpnie oddalia si pospiesznie, by jak najszybciej dostarczy wiadomo do adresata. Helena siedziaa nieruchomo, syszaa oddalajce si kroki Margaret, a wsercu czua bojaliwe drenie, ktre si coraz bardziej wzmagao. Miaawraenie, e wanie podpisaa na siebie wyrok mierci, ktry wprawdzi pozostawia j fizycznie przy yciu, ale ywcem grzeba jej dusz. Mijay godziny, jedna po drugiej. Kady haas w pobliu domu sprawiae obie kobiety podskakiway przestraszone. Bay si, e wiadomodotara za pno i e wanie przybywa komor -


54/467

nik. Ale nikt nie przyjecha, a cisza i spokj mijajcego powoli popoudnia byy wprost nie do zniesienia. Wreszcie po nastaniu ciemnoci, gdy zdenerwowana Margaret zapalialampy, rozleg si stukot kopyt koskich. Kobieta wolaa najgorsze odmczcej niepewnoci, wybiega wic pospiesznie na zewntrz. Serce Heleny walio jak motem. Chciaa si jeszcze bardziej zagbi wfotelu, znikn midzy rysami twardej, nierwnej tapicerki, ale si przemoga. Zacisna zby i usiada prosto, z dumnym wyrazem twarzynapitym kadym miniem, aeby ukry drenie. Nie chciaa, eby Ian Neville zobaczy j zgnbion i pokonan, ani eby nad ni triumfowa.Usyszaa gos Margaret i mski bas, potem kroki. Za nisk Margaret do

pomiesz czenia wszed cie, ktry przybra posta wysokiego mczyzny

wietliste kolory jego odzienia w brudnotym wietle lamp byyniemal bolenie intensywne, a znane otoczenie sprawiao, e Helenie wyda si jeszcze bardziej egzoty czny, ni by w istocie. Jasne spodnie do konnej jazdy i gadko skrojona biaa kurtka z mastjk kontrastoway silnie z jego ciemn karnacj, przypominajcwypolerowane szlachetne drewno. Trudno byo oceni, w jakim bywieku; jedynie szpakowato jego krzaczastej, zadbanej brody zdradzaa,e prawdopodobnie skoczy ju pidziesit lat. Z jego ciemnych oczu jeszcze czarniejszych pod szkaratnym turbanem, emanowao bogieciepo, ktre zdawaosi rozprzestrzenia po caym pomieszczeniu,obiecywao bez pieczestwo i budzio zaufanie. Helena poczua takwielk ulg, e prawie zalaa si zami. W obecnoci tego mczyzny nimusiaa si ba, e kto wyrzdzi jej krzywd. - Dobry wieczr, panno Lawrence - skoni si przed ni z szacunkiem. -Prosz pozwoli, e si przedstawi. Mohan Tadid, sekretarz pana

Neville'a. Niech pani wybaczy niestosow n godzin mej wizyty, ale pan Neville nalega, ebym zaatwi wszystkie formalnoci dotyczce lubu pani wyjazdu do Lon-


55/467

dynu , zanim pani odwiedz. Dopiero przed pgodzin dostalimy przegoca zgod pani prawnego opiekuna. Helena z trudem przekna lin - Kiedy to bdzie?- zapytaa. Hindus spojrza na ni ze wspczuciem. - Jutro w poudnie, o dwunastej, w kociele parafialnym pod wezwaniemwitego Stefana.Helena wpatrywaa si w ciemno. Zerwa si sztorm. W nocnej ciszymoga sysze fale uderzajce o skay. Jej ostatnia noc w Worlds End... Nienawidzia tego miejsca, od kiedy wysiada z doroki, ktra przywioztu po mierci Celii pogron w smutku reszt rodziny Lawrenceow.Teraz jednak nie moga sobie wyobrazi, e ju wkrtce bdzie musiaaopuci ten dom. Ju jutro- jeszcze tylko kilka godzin... Drzwi otworzyysi cicho. - Nela? - To Jason przyszed boso do jej ka.- pisz? - Nie - odpowiedziaa ochrypym gosem. - Ja te nie mog usn. Wlizgn si do niej pod kodr, jak dawniej, gdy by jeszcze may i basi ciemnoci. Przylgn do niej, przyoy lodowate stopy do jej ciepycydek. Milcza przez chwil, wpatrywa si, jak ona, w ciemno, w kocwyrzuci z siebie to, co nie dawao mu usn: - Marge mwi, e jutro wychodzisz za m i zaraz potem pojedziemykolej do Londynu, a potem jeszcze dalej, za morze, a ja pjd do szkow grach.-Tak, Jasonie, to, co mwia Mar ge, to wszystko prawda.- Czy Marge pojedzie z nami do Indii?- Nie - odpowiedziaa Helena ze cinitym gardem.-Marge zostanie wAnglii. Jest za stara na tak dalek podr, mogoby jej to zaszkodzi.


56/467

Wprawdzie nie pado na ten temat ani jedno s owo, ale dla Heleny byo jasne, e sama wemie na siebie to brzemi. Nie bya w stanie sobiewyobrazi, e Margaret mogaby kadego dnia by wiadkiem jejdoywotniego upokorzenia i niewoli. - Bdziemy mogli kiedy odwiedzi Marge?- dopytywa si Jason. Helena staraa si, eby jej gos brzmia pewnie i beztrosko. Tylu rzeczysama nie wie i na nic nie ma wpywu... - Na pewno bdziemy mogli, kiedy tylko zechcesz. - Marge mwi, e w szkole jest duo ksiek i e bd tam mia przyjaci, prawdziwych przyjaci. Jason mwi coraz ciszej, ale gdy wypowiada ostatnie sowa, lekko podnis gos, jakby zadawa pytanie albo si ba, e I lelena mu

zaprzeczy. To zabolao Helen. Nigdy dotd nie uwiadamiaa sobie, jak bardzo Jason cierpi z powodu izolacji, juk tskni za towarzystwem.Przycigna go mocno do siebie i pogadzia po wosach. - Bdziesz ich mia. Obiecuj ci, e bdzie cudownie. Jason zerkn nani, jakby w jej gosie usysza co, co go zafrapowao i jakby w ciemnociach chcia wyczyta z jej twarzy, cotakiego j gnbi. - Kochasz go, prawda? Inaczej nie wyszaby za niego za m? Helena poczua, jak w jej piersi zbieraj si gniew i smutek, jak bolenie ciska si jej odek, a w oczach staj zy. Prbowaa powstrzyma pacz- wyraz bezsilnej zoci na los, na lana Ncville'a, ktryzmusi j do maestwa i ktrego presji niechlubnie ulega. Gbokowcigna powietrze, starajc si mwi przekonujco. - Tak, Jasonie, kocham go.Zadowolony Jason znw przytuli si do niej i gboko westchn. - To dobrze - mrukn cicho.- Ciesz si, e popyniemy do Indii.


57/467

Helena poczua, e Jason powoli zapada w sen, jego ciepe dziecice ciasi odpra, staje si coraz cisze w jej objciach, jego oddech robi si bardziej regularny i gbszy. Wreszciemoga, cho bezgonie, pozwoli pyn swoim zom. Wiedziaa, e zrobia, co trzeba, a mimo to nieodczuwaa ulgi, tylko nieposkromion zo i bl. Przeklinaa lana Neville'a z najgbszych zakamarkw duszy.

5W wiadomo Heleny wdar si nieco stumiony przez drzwi, lecz taknaprawd gony i dwiczny miech oraz lekkie, a mimo to haaliwe

kroki, ktre si coraz bardziej zbliay. Kobiecy gos woa czyje imi,sili si, eby brzmie energicznie, a jednak osiga saby efekt. Potemdrzwi zostay gwatownie otwarte, kto z impetem rzuci si na ni izacz j szarpa. - Nela, Nela, wstawaj wreszcie, spaa do dugo! Na dole czeka na naswspaniae niadanie, mikkie biae bueczki z masem i t marmolad jajecznica i gsta czekolada do picia! Chod ju, Nela! Wstawaj! Helena z trudem otworzya oczy, jakby jaka mocarna sia trzymaa j wczarnych czeluciach snu. Jason przygnit j i oznajmia jej co zzachwytem, ale do niej docieray jedynie strzpy sw, nic wicej.Ogarno j poczucie obcoci, a w kocu uwiadomia sobie, e towygld brata tak na ni podziaa. Mia na sobie eleganckie jasnobrzowspodnie o wskim kroju, spod ktrych wyglday wypucowane do poysku buty, do tego koszul w drobne paseczki. Jego niesforne wosy byy starannie uczesa ne i przygadzone. Wyglda jak may dentelmen.Jej pijany od snu wzrok powdrowa dalej, zatrzyma si na moment nanocnej koszuli z delikatnego batystu, ktr miaa na sobie, potem na


58/467

szerokim ku z poyskujcego, prawie czar nego drewna, na po-duszkach i kocach, pocieli kunsztownie obszytej falbankami, na baldachimie z tkaniny w re, ktrej wzr powtarza si na obiciu cianW drugim kocu duego pokoju dostrzega eleganck toaletk ztrzyczciowym lustrem oraz may stolik na wygitych nogach, naktrym sta krysztaowy wazon z wielkim bukietem rnobarwnych r Re, w listopadzie...- zdumiaa si. - ... an powiedzia, e na razie dostaniemy gotowe ubrania, aleoczywicie w cigu nastpnych dni zaatwi nam wszystko szyte rcznie!W sklepie an powiedzia, e przede wszystkim ty musisz mie przepikne suknie! an... Przed oczami jej duszy zaczy si pojawia pojedyncze obrazy i

sceny; byy nieruchome i w kolorze sepii, wyglday jak dagerotypy.Ujrzaa ponur naw w kociele pod wezwaniem witego Stefana.Przypomniaa sobie uroczysty i w niektrych miejscach wyranie poruszony gos pastora Clucasa. Obok niej sta Ian Neville, wsun wskzot obrczk na serdeczny palec jej lewej rki, jego wargi pobieniemusny jej usta, ledwo ich dotykajc. Potem wyjazd z World's End, ktryw swym po piechu przypomina raczej ucieczk. Powz, ktrymwyruszy li, wytrzs ich na wyboistych drogach. Helena siedziaa w mil-czeniu, sztywno, obok Margaret. Siedzcy naprzeciwko Jason wierci si bez przerwy i na okrgo z zachwytem komentowa wszystko, co tylkozobaczy przez okno. Mohan Tadid, zajmujcy miejsce obok chopca, przytakiwa, komentowa niskim gosem, mia si cicho. Dotarli nadworzec w Exeter, wzniesiony z kamienia i sz ka, nieznonie gony w porwnaniu z cisz panujc w Kornwalii. elazny potwr, z sykiemwypuszczajcy gorc par, zabra ich noc i powiz w wygodnymwagonie - z wycieanymi awkami i cianami wyoonymi drewnem.He lena pogrya si na koniec w bogiej czerni snu, w ktrej nic ju niemogo jej zrani. Dotkna teraz obrczki na rce. Bya twarda i zimna wdotyku. Jak potrzask.


59/467

- Dzie dobry, Heleno. Na widok Margaret w kcikach oczu stany jej zy. Mar garet - tak jej bliska, w aobnej sukni, z agodnym spojrzeniem wyraajcym zarwnwspczucie, jak i poczucie winy. - Dzie dobry, Marge. Jak dugo... jak dugo spaam?- od powiedziaa na

przywitanie Helena.- Cay dzie i ca noc. Bya cakiem wyczerpana. Pan Tadid musia ci przenie do domu na rkach.- Margaret chciaa co jeszcze powiedzie,ale si zawahaa. W kocu oznajmia:-Pan Neville chciaby, eby zeszana niadanie. W to na siebie. Podaa Helenie dug sukni porann z jasnoniebieskiego jedwabiu, takostronie, jakby si baa, e swymi spracowanymi domi uszkodzi

cieniuteki materia obszyty delikatnymi koronkami. Niedugo potem Helena kroczya korytarzem, czujc si jak Alicja wKrainie Czarw. Jej bose stopy tony w szarym jak gobie pirkadywanie. Bya zdumiona i oniemielona elegancj tego domu.Dominoway tu stumione barwy, delikatna szaro, jasny bkit,kremowa biel, wszystkie odcienie drogich gatunkw drewna. Kadymebel by starannie dobrany i sta na waciwym miejscu. Jason, hasaj przed nimi, zbieg po stromych schodach prowadzcych na parter. Miaawraenie, e balustrada pod jej rk zostaa zrobiona z tego samego mate-riau co jej suknia. Pokojwka w biaym czepku i fartuszku dygna przed ni u stpschodw i wskazaa kierunek. - Prosz tdy,madame.Pan Neville czeka na pani w poko juniadaniowym. Wesza do rodka. Z drugiej strony znajdoway si due podwjne drzwiwychodzce na ogrd, ktry spowity by poran londysk mg i ledwwidoczny. Znaczn cz pomieszczenia zajmowa dugi st przykryty biaym obrusem. Pomidzy byszczc i poyskujc porcelan,krysztaami i srebrem stay mae


60/467

bukieciki biaych r. Pachniao jajkami, kaw, herbat i czekolad.Helena poczua, e jej odek kurczy si z godu. - Dzie dobry, Heleno. Wzdrygna si, usyszawszy, jak naturalnie uy jej imienia. Ian Neville siedzia po szerszej stronie stou, nogi w jasnoszarychspodniach mia zaoone jedna na drug, w rkach trzyma gazet. Patrzna Helen, powiedzia: - Mam nadziej, e wypocza po uciliwociach podry i nie masz mza ze, e przyjechaem tu konno przed wami, ale dziki temu mogem przygotowa wszystko na wasze przybycie. Sam si nie spodziewaem, wrc z Kornwalii z on w bagau i prawie ca rodzin. Sucy w liberii przytrzymywa krzeso po wskiej stronie stou. Gdy

Helena si zbliya, usunie je podsun. Naprzeciwko Heleny siedziaJason, ktry napycha sobie usta bueczk ociekajca marmolad, prawi jej nie gryzc. - Kawy, herbaty czy czekolady, madamet- Dzikuje, Ralphie, czekolada bdzie najwaciwsza- od powiedzia Neville za Helen.- Musimy si zatroszczy, ebymadamedosza do sil.- Popatrzy na ni badawczo.- Tak my laem, e jasny bkit nie bdziedo ciebie pasowa. Niestety nie byo duego wyboru sukien tej jakoci.Harmonizuje z twoimi oczami, ale sprawia, e wygldasz zbyt zimno.Moe sprawimy ci porann sukni w jakim ciepym odcieniu,turkusowym albo lawendowym?Powiedziawszy to, zagbi si z powrotem w gazecie, jak by ta rozmowa bya czym najbardziej naturalnym na wiecie. Helena upia nieco ciemnej i sodkiej czekolady. Smak, ktry rozpynsi jej na jzyku, by wspaniay, ale w gardle zamieni si w cogorzkiego, nieapetycznego. Ledwo j w kocu przekna. Szelest skadanej przez lana gazety sprawi, e si wzdrygna. Z kieszenkamizelki uszytej z materiau w kwiaciasty, ywy wzorek wycignsrebrny zegarek i zerkn na niego. Na kadym


61/467

innym mczynie te intensywne barwy wygldayby miesznie; u nieg podkrelay tylko elegancj i smak .- Wybacz, ale wzywaj mnie interesy. Nie czekaj na mnie z obiadem,mog wrci pno. Szybkim krokiem opuci pokj, a Helena poczua, e zamiast ciepa pyncego od ognia w kominku ogarniaj okrutne zimno.Tak ju bdzie zawsze, kadego ranka, pki yj- pomy laa z rozpacz i przenikno j uczucie zgrozy. Helena siedziaa zmczona na wycieanym taborecie przed toaletk.Miaa na sobie zapit po sam szyj nocn koszul, a Margaret srebrnszczotk delikatnie czesaa jej nastroszone wosy, prbujc nada im blask i gadko. wieo upieczona pani Neville unikaa spojrzenia na

swe odbicie, bojc si tego, co mogaby dostrzec. Dzie min jak zy sena kada godzina zdawaa si cign w nieskoczono. Pozwolia zdjsiebie miar francuskiej krawcowej i jej pomocnicom, stojc sztywno jalalka i ignorujc zachwyty nad jej wysok, szczup sylwetk oraz czystcer, od czasu do czasu kiwaa mimochodem gow, gdy podsunito jejdo akceptacji prbk materiau lub koronk. Podczas obiadu w milczenisuwaa widelcem po talerzu kawaki rostbefu i jednym tylko uchemsuchaa podnieconej paplaniny Jasona na temat jego pierwszych lekcji

panem Bryce em, kt ry mia przynajmniej czciowo uzupeninajpowaniejsze luki w wiedzy chopca. Tymczasem do pokoju wszed bez pukania Ian Neville. - Dobry wieczr szanownym paniom.Helena wstaa pospiesznie, a Margaret skonia si nisko. Dla Heleny byzagadk, e uparta Margaret tak chtnie podporzdkowaa si temuczowiekowi i tak szybko dopasowaa do zwyczajw panujcych w tymwielkim domu, prawie jakby lata mi tylko na to czekaa.


62/467

- Dzikuj, Margaret- kiwn gow, a Margaret posusznie opucia pokj i zamkna za sob agodnie drzwi. Sta bez ruchu i patrzy na Helen. Wydawao jej si, e bez koca. Niemoga powstrzyma lekkiego drenia, skulia si i obja ramionami,szukajc ochrony. Z aluzji Margaret i haasw, ktre pamitaa zdziecistwa, gdy jej rodzice w poudniowe noce usiane gwiazdami kadsi do ka w ssiednim pokoju, wiedziaa, e jest co tajemniczego, comczyni i kobiety robi ze sob, ale nie miaa pojcia, o co konkretnichodzi. Mar garet uczulia j jedynie, eby nigdy nie odmawia mowitego, czego bdzie chcia. Bez sowa podszed do niej, popatrzy na ni przenikliwie,a ona znowunie moga wytrzyma jego spojrzenia. Uj j pod brod i zmusi

agodnie, eby na niego spojrzaa. Szarpna gow w bok, z jej oczu poleciay gniewne iskry. Rozemia si cicho. - Moja maa Helena. Moja dzika kotka. W jego gosie zabrzmia jaki nowy ton, ktre

vosseler nicole c. - niebo nad indiami

Documents