Vormingspakket Telecom

Vormingsaanbod voor groepen in het kader van de werking

van het Budgethuis regio Noord-West-Vlaanderen

Versie mei 2016

1

Het Budgethuis

Het Budgethuis, een initiatief van Sociaal Huis Oostende met ondersteuning van

BudgetInZicht Noord-West-Vlaanderen en met de steun van een Impulssubsidie van de

Provincie West-Vlaanderen, biedt naast het aanbod van de interactieve budgetbeurs ook

een aantal concrete vormingspakketten aan. Het gaat daarbij om volgende thema’s:

Bewust en spaarzaam omgaan met energie;

Bewust omgaan met- en kiezen van een telecompakket;

Elektronisch bankieren;

Gezonde voeding en budgetvriendelijk koken.

Rond elk van deze thema’s wordt/werd een specifiek en zo concreet mogelijk

vormingspakket uitgewerkt. Daarbij wordt, naast het inzetten van de interne expertise,

nagegaan waar externe personen een meerwaarde kunnen betekenen en dit zowel op het

vlak van voorbereiding als uitvoering. Bij de uitwerking van deze vier pakketten wordt steeds

een duidelijk afgebakende doelgroep vooropgesteld. Tijdens de inhoudelijke en methodische

uitwerking van deze pakketten wordt rekening gehouden met de eigenheid, mogelijkheden

en behoeften van deze specifieke doelgroep. In het kader van de Impulssubsidie van de

Provincie West-Vlaanderen werden volgende doelgroepen als prioritair weerhouden:

Mensen die in aanmerking komen voor de aanvraag van een leefloon, te bereiken via

het Sociaal Huis Oostende en andere OCMW’s uit de regio;

Mensen in de budget-en schuldhulpverlening, met de nood aan/vraag tot specifieke

ondersteuning rond een of meerdere van deze thema’s;

2

Visie van het Budgethuis

Het Budgethuis vertrekt vanuit de visie dat elke burger recht heeft op de ondersteuning die

nodig is om zo zelfstandig als mogelijk te kunnen participeren aan en in onze samenleving.

Extra aandacht voor de meest kwetsbare doelgroepen is hierbij een noodzaak. Gezien de

snelheid en complexiteit waarmee de samenleving evolueert is het voor heel wat mensen

niet evident om op een effectieve en efficiënte manier in te spelen op deze ontwikkelingen.

Naast de specifieke aandacht voor de meest kwetsbaren in de samenleving, wil het

Budgethuis daarom ook focussen op enkele concrete thema’s die door hun complexiteit een

mogelijke oorzaak kunnen vormen in het creëren van onwelzijn bij deze doelgroepen.

Het Budgethuis vertrekt hierbij vanuit het geloof dat een preventieve aanpak actuele en

toekomstige problemen kan wegwerken, verminderen of voorkomen en dit zowel voor de

beoogde doelgroep als hun omgeving. Het versterken van het denken en handelen van

mensen staat hierbij centraal, waarbij effecten op korte, middellange en lange termijn

worden beoogd. Daarbij willen we maximaal inzetten op het stimuleren en verder

ontwikkelen van de vaardigheden, competenties en kennis die bij de doelgroep reeds (al

dan niet in beperkte mate) aanwezig zijn. Het Budgethuis wil vanuit deze krachtgerichte visie

komen tot initiatieven die niet enkel focussen op het veranderen van gedrag, maar ook op

het behoud –en versterken van positief gedrag.

*meest kwetsbare doelgroepen, concrete thema’s:

Zie boven

*preventieve aanpak:

Er wordt hierbij vertrokken vanuit de visie op wenselijke preventie, waarbij de vijf dimensies van

wenselijke preventie steeds voorop staan (P. Goris, D. Burssens, B. Melis & N. Vettenburg

(Red.) Wenselijke preventie stap voor stap, GARANT, p. 137). Wenselijke preventie is steeds:

- Schept voorwaarden om problemen steeds vroeger te voorkomen (dimensie radicaliteit),

- Zet in op het versterken en vergroten van de handelingsmogelijkheden (dimensie

offensiviteit),

3

- Bouwt een integrale aanpak uit waarbij er zowel gefocust wordt op persoonsgerichte als

structuurgerichte preventie (dimensie integraliteit),

- Is participatief en (dimensie participatie)

- Sluit niemand uit en werkt op maat (dimensie democratisch karakter)

* vaardigheden, competenties en kennis:

Vanuit het Budgethuis geloven we erin dat het overbrengen van kennis een belangrijke factor is om

preventief te werken. Dit betekent evenwel niet dat het bijbrengen van enkel kennis automatisch leidt

tot gedragsverandering. Naast het bijbrengen van kennis dient er daarom ingezet te worden op het

verkrijgen van inzicht in het eigen denken en handelen. Van hieruit kan er gewerkt worden aan het

versterken en ontwikkelen van vaardigheden (= het kunnen van iets), wat opnieuw een noodzakelijke

voorwaarde is om vervolgens in te zetten op het versterken en ontwikkelen van competenties ( = het

kunnen van iets + dit effectief ook willen toepassen + dit mogen toepassen van de context). Het heeft

geen zin om te werken aan vaardigheden als de doelgroep niet gemotiveerd is om deze toe te passen

en/of de context van deze doelgroep niet toelaat dat deze vaardigheden in de praktijk worden

gebracht.

4

1. Vooraf

1.1 Afbakening van de doelgroep

Het pakket is uitgewerkt voor mensen die een traject doorlopen (of zullen doorlopen)

binnen de budget- en schuldhulpverlening. Daarnaast kan het ook ingezet worden in het

kader van een voortraject Leefloon. De inhoud richt zich specifiek op het thema telecom:

vaste telefonie, GSM/smartphone, internet en digitale televisie.

Het pakket, dat bestaat uit 2 vormingssessies, wordt gegeven in groep van maximum 10

deelnemers. Indien nodig kan de inhoud van dit vormingspakket verdeeld worden over 3

sessies.

De vormingssessie zijn bedoeld voor mensen die:

vragen hebben/ problemen hebben met hun telecomfacturen;

willen besparen op telecomproducten;

bepaalde producten/diensten willen aanschaffen, maar het bos door de bomen niet

zien;

hun telecomfacturen (beter) willen leren begrijpen;

willen streven naar een bewust verbruik op het vlak van GSM, smartphone, internet

en digitale televisie.

Specifieke voorkennis bij doelgroep of vormingswerker is niet noodzakelijk. De

begeleider/vormingswerker hoeft dus zeker geen specialist te zijn met betrekking tot dit

thema. Wat betreft de doelgroep is het wel belangrijk dat de deelnemers een of

meerdere producten (GSM, smartphone, internet en digitale televisie) gebruiken in hun

dagdagelijkse leven.

1.2 Doelstelling van het pakket

De doelstelling van dit pakket kan als volgt worden samengevat:

De deelnemers worden gestimuleerd en ondersteund in het kiezen van producten op

maat;

Opzet

5

De deelnemers kennen de voornaamste aspecten op het vlak van apparaten en

terminologie (wifi, 3G, 4G, Skype, Whatsapp);

De deelnemers maken kennis met enkele nuttige tips en triks om het verbruik onder

controle te houden;

De deelnemers worden gestimuleerd om kritisch met reclame om te gaan;

De deelnemers krijgen ondersteuning bij het lezen en begrijpen van facturen;

De deelnemers zijn op de hoogte van de belangrijkste aspecten op het vlak van de

telecomwetgeving.

1.3 Beoogde effecten

Deelnemers hebben een verhoogde weerbaarheid, zodat ze kritischer en bewuster

omgaan met het kiezen van telecompakketten;

De deelnemers begrijpen hun telecomfacturen (beter);

De deelnemers houden (meer) rekening met de eigen specifieke noden en behoeften

(o.a. budget) bij het kiezen van een pakket.

6

Vormingssessies

Deze handleiding vormt een inhoudelijke aanvulling op de slides die als bijlage zijn toegevoegd.

Doorheen dit document wordt meermaals verwezen naar een of meerdere slides.

Sessie 1

Duur: 3 uur

Locatie: vormingslokaal

Begeleiding: 1 of 2 maatschappelijk werkers

Opstelling: kan in kring, of er kan rond grote tafel gewerkt worden (creëert iets meer veiligheid)

1. Kennismaking

Een goede kennismaking is essentieel om de nodige sfeer en veiligheid in de groep te creëren.

Afhankelijk van de groep, kan er geopteerd worden om dit methodisch aan te pakken of om het

eerder bij een informele kennismaking te houden.

1.1 Kennismaking met de begeleiders

Begeleiders stellen zich mondeling aan de groep voor en het opzet wordt toegelicht (normaal

gezien zijn de deelnemers hiervan reeds op de hoogte, maar herhaling kan geen kwaad):

De vorming bestaat uit 2 sessie, elk met hun specifieke doelstellingen;

De sessies duren telkens +/- 2,5 uur;

Op het einde van de 2de sessie wordt een hapje en drankje voorzien.

1.2 Kennismaking tussen de deelnemers

Na een klassiek namenrondje om de deelnemers wat op hun gemak te stellen, kan er

gekozen worden voor een meer inhoudelijk kennismakingsmomentje. Dit kan op 2 manieren:

7

Via het werkblad in (bijlage 1):

o De deelnemers vullen elk een werkblad met enkele vragen in, waarna alle

formulieren in een doos gestopt worden. De vormingswerker, die ook

meedoet, leest de formulieren een voor een voor. De groep dient te raden

over wie het gaat;

o De vormingswerker gaat indien nodig op bepaalde zaken dieper in.

Via een eenvoudig rondje waarbij de deelnemers hun naam zeggen, gevolgd door de

zin “wat ik het liefste/meeste doe op mijn GSM is …”

o Als begeleider is het belangrijk om verdiepende vragen te stellen zoals:

Is GSM, internet, televisie voor jou belangrijk? Waarom wel?

Hoe lang gebruik je gemiddeld een smartphone voor je een andere

aanschaft?

Bij welke providers ben je aangesloten? Waarom heb je voor deze

providers gekozen?

…

Materiaal: werkblad bijlage 1

1.3 Verwachtingen in kaart brengen

De verwachtingen van de deelnemers worden in kaart gebracht. Dit kan op 2 manieren

gebeuren:

(1) Er wordt een rondje gedaan, waarbij de deelnemers aangegeven wat hun

verwachtingen zijn. De vormingswerkers noteert deze op een flap en geeft aan of

deze zaken wel/niet aan bod zullen komen. Indien er verwachtingen zijn die niet aan

bod zullen komen, wordt nagegaan hoe en wanneer de deelnemers eventueel toch

een antwoord op zijn/haar vraag kan krijgen;

(2) De deelnemers schrijven hun verwachtingen op post-its en hangen deze op de

grote opblaastelefoon die in het midden van de tafel ligt. Daarna worden de post-its

er een voor een afgehaald en wordt er dieper op de verwachtingen ingegaan.

Materiaal: flappen, post-its, opblaastelefoon

1.4 Maken van praktische en inhoudelijke afspraken

8

Om de sessies op een aangename manier te laten verlopen wordt bij de groep gepolst welke

zaken zij belangrijk vinden. Deze worden genoteerd en blijven tijdens de sessies ophangen.

Het belang van de REPLIKA-afspraken wordt meegegeven (bijlage 2):

Respect:

o Alles kan worden ingebracht zolang dit op een respectvolle manier gebeurd

ten aanzien van de groep en de begeleiders

Eerlijkheid:

o Bedoeling van dit initiatief is een meerwaarde creëren voor elke individuele

deelnemer. Deze meerwaarde kan enkel bereikt worden door een eerlijke en

correcte inbreng van elke deelnemer (vb. in het kader van het bepalen van

een gebruikersprofiel is het noodzakelijk dat er vanuit de feiten wordt

vertrokken);

Privacy:

o Deelnemers kiezen zelf wat ze inbrengen, maar wat ingebracht wordt blijft

ook in de groep. We praten ook niet over personen (met naam en toenaam)

die niet in deze groep aanwezig zijn (zie Ik);

Lachen:

o Lachen kan uiteraard, uitlachen niet;

Ik:

o Ik praat over mezelf, niet over anderen;

Keuze:

o Iedereen heeft zelf de keuze wat hij of zij wenst in te brengen. Voel je niet

verplicht om zaken of ervaringen te delen, die je liever niet in de groep

brengt. Je kan steeds een van de begeleiders aanspraken (voor of na de

vorming) met specifieke vragen;

Actief:

o Actief meewerken creëert betrokkenheid, waardoor de vormingen

interessanter en aangenamer worden. Zonder interactie, wordt het

eenrichtingsverkeer en dus minder interessant.

Materiaal: afsprakenblad REPLIKA (bijlage 2)

9

2. Opwarmer

2.1 Toelichting van de context

Heel wat mensen betalen contracten en abonnementen, maar kennen eigenlijk de inhoud

niet of onvoldoende. Er worden enkele vragen aan de groep voorgelegd:

Weten de deelnemers voor wat ze betalen met betrekking tot hun

telecomabonnementen/contracten?

Hoe hebben ze de keuze gemaakt voor hun telecomabonnementen? Waarom kozen

ze voor een bepaald aanbod/formule?

Wie heeft vooraf prijzen vergeleken?

Wie weet met zekerheid dat hij of zij de meest voordeligste aanbieding heeft?

Onderzoek van Testaankoop (2014) heeft aangewezen dat heel wat mensen eigenlijk te veel

betalen. Een van de redenen is dat abonnementen en contracten vaak ingewikkelde

begrippen bevatten, waarvan veel mensen eigenlijk niet weten wat deze betekenen.

Hierdoor wordt het moeilijk om een bewuste keuze te maken. Vragen voor de groep:

Wie maakt gebruik van mobiel internet?

Ken je bijvoorbeeld het verschil tussen 1 GB mobiel internet en 2 GB?

Wat doe je zoal met mobiel internet?

Heb je zicht op hoeveel GB/MB je maandelijks verbruikt?

2.2 Weet jij het?

Als aanvulling op de bovenstaande vragen, volgt een korte oefening:

De deelnemers krijgen een lijstje van 8 zaken die je met mobiel internet kan doen (elk item is

op een houten blok gekleefd). De groep wordt in 2 verdeel en elke groep krijgt 2 minuten de

tijd om deze 8 blokken in de juiste volgorde te leggen. Daarna wordt bekeken welke groep er

in geslaagd is om de juiste volgorde te vinden.

10

Zet in de juiste volgorde volgens mobiel data

verbruik!

Film downloaden (1 uur )

E-mail zonder bijlagen openen

Een webpagina openen

WhatsAppbericht met afbeelding versturen of

ontvangen

Filmpjes bekijken op Youtube ( 1 uur )

WhatsAppbericht met tekst versturen of ontvangen

Naar Spotify luisteren ( 1 uur)

Liedje downloaden (mp3)

Na de korte oefening wordt de juiste volgorde meegeven:

E-mail zonder afbeeldingen of bestanden openen: 0.01 MB;

WhatsApp-bericht met tekst ontvangen of versturen: 0.01 MB;

WhatsApp-bericht met afbeelding ontvangen of versturen: 0.1 MB;

Internetpagina openen: variërend van 0.2 tot 0.5 MB;

MP3 downloaden: gemiddeld 3.5 MB per liedje;

Naar Spotify luisteren: variërend van 100 tot 150 MB per uur;

Youtube-video's kijken: rond de 130 MB per uur;

Films downloaden via uTorrent: max 2000 MB per uur, afhankelijk van de snelheid van je verbinding kan dat variëren.

Daarna worden nog enkele voorbeelden van mobiel dataverbruik gegeven (zie slides).

Bedoeling hiervan is om duidelijk te maken dat men eigenlijk veel meer kan doen met een 1

GB, dan de meeste mensen denken. Heel wat mensen hebben dan ook een contract van 2

GB, maar gebruiken slechts de helft.

Bewust kiezen, kan in dit geval een maandelijkse besparing van enkele euro’s opleveren.

Materiaal: slides, blokken

2.3 Wat is een gebruikersprofiel en hoe bepaal je het?

11

Een verbruikersprofiel toont aan wat je werkelijk verbruikt per maand en dit op het vlak van:

Vaste telefoon

Mobiele telefoon (gsm, smarthpone)

Vast internet (PC, Smart TV/tablet)

Digitale TV

Er kunnen voor vaste telefoon, mobiele telefoon en internetgebruik hoofdzakelijk 3

verschillende verbruikersprofielen worden onderscheiden:

Basisverbruiker

Occasionele verbruiker

Zwaar gebruikersprofiel

Er wordt tevens uitgelegd wat een Sociaal tarief is (zie bijlage 3).

Heel wat mensen “blijven plakken” aan een te zwaar abonnement. Wat is de reden

hiervoor?

Indien er in de inleiding nog niet gewerkt is met het opkleven van post-its op de

opblaasbare telefoon, kan deze methodiek gehanteerd worden. Indien dit wel reeds is

gebruikt, dan kan de vraag mondeling in de groep worden gesteld. Daarna wordt ingegaan

op wat de groep aanbrengt. Deze input wordt meegenomen naar de tweede sessie.

Materiaal: opblaastelefoon, post-its, uitleg sociaal tarief (bijlage 3)

12

3. Aan de slag

3.1 Welke gebruiker ben je zelf?

De verschillende gebruikersprofielen worden kort toegelicht (zie slides).

3.2 Oefening 1: wat is mijn profiel?

Er volgt een oefening waarbij de deelnemers voor zichzelf moeten inschatten welk profiel bij

hen past.

De verschillende profielen hangen in de ruimte op en de deelnemers moeten bij het profiel

gaan staan, die het meeste bij hen past.

Achtereenvolgens komen volgende profielen aan bod:

Profiel vaste telefoon;

Profiel gsm/smartphone: telefonie en mobiel internet;

Profiel vast internet

Profiel digitale televisie

Materiaal: profielen om in de ruimte te hangen, slides met uitleg rond de profielen

3.3 Nabespreking

Volgende vragen kunnen worden gesteld:

Was het eenvoudig om je eigen profiel te bepalen?

Denk je dat dit overeenkomt met de werkelijkheid?

Heb je hierover nagedacht toen je een abonnement/bundel/contract afsloot?

…

3.4 Oefening 2: een profiel bepalen op basis van facturen

De groep verdeeld zich in groepjes van 2. Elk groep krijgt een of meerdere facturen, met

daarbij een checklist om het gebruikersprofiel te bepalen. Daarbij krijgt men ook een

bundeltje informatie i.v.m. allerlei pakketten en bundels. Deze info is nodig om het profiel

juist en correct te kunnen invullen. (zie bijlage 4)

13

Naast het bepalen van het profiel worden de deelnemers ook uitgedaagd om belangrijke

zaken op de factuur te vinden, zoals bv.:

De vervaldatum van de factuur;

Het klantennummer;

Materiaal: bijlage 3

3.5 Nabespreking

Volgende vragen kunnen worden gesteld:

Was dit eerder een makkelijke of een moeilijke oefening? Waarom?

Zou je dezelfde oefening kunnen doen met jouw eigen facturen?

Wat denk je dat het resultaat zou zijn?

Zijn er groepjes die denken dat er op basis van hun oefening kan besloten worden

dat er een goedkopere formule mogelijk is?

Er wordt meegegeven dat het de bedoeling is dat we een gelijkaardige oefening zullen

doen in sessie 2, waarna we effectief op zoek zullen gaan naar eventuele goedkopere

alternatieven.

4. Enkele begrippen toegelicht

Om op een bewuste en weldoordachte manier keuzes te maken, moeten we op de hoogte

zijn van de noodzakelijke basisinformatie.

In de oefening die volgt, wordt er aan de hand van een Bingospel ingegaan op enkele van

deze begrippen.

4.1 Bingo!

Er zijn drie verschillende kaarten met telkens 5 begrippen. De lijst in bijlage 5 biedt een

overzicht van welke begrippen bij welke nummers horen. Wie het eerste een volle kaart

heeft, roept Bingo. Daarna worden de begrippen op deze kaart besproken (zie slides).

14

Voor een volledig overzicht van alle begrippen, met de nodige uitleg, wordt naar de slides

verwezen.

Materiaal: werkblad 4, bingospel met kaarten, slides

15

5. Afronding

5.1 Evaluatie

5.1.1 Schriftelijke evaluatieformulier (bijlage 6)

5.1.2 Mondelinge evaluatie

Indien er mondeling geëvalueerd wordt, wordt er gepolst naar hoe de

deelnemers de sessie hebben ervaren. Daarbij wordt stilgestaan bij wat hen het

meeste zal blijven, maar wordt ook ingegaan op wat men het minst interessant

en aangenaam vond.

Er wordt ook nagegaan waar de begeleiders in sessie 2 (eventueel) meer

rekening mee dienen te houden.

Materiaal: Bijlage 5 (evaluatieformulier), balpennen

5.2 Volgende sessie

5.2.1 Praktische afspraken

De volgende sessie gaat door in de vormingsruimte en het computerlokaal.

Er wordt meegeven dat het belangrijk is dat de deelnemers een recente factuur

meebrengen voor wat betreft GSM, vaste telefoon, internet en digitale televisie.

Daarbij wordt duidelijk vermeld dat dit enkel persoonlijk gebruikt zal worden

(het is dus niet de bedoeling dat we hiermee in de groep aan de slag gaan).

De datum, het uur en de locatie van de volgende bijeenkomst worden nogmaals

meegegeven en de deelnemers krijgen dit mee op papier.

Materiaal: brief voor de deelnemers

16

Sessie 2

Duur: 3 uur

Locatie: vormingslokaal + computerlokaal

Begeleiding: 1 of 2 maatschappelijk werkers

Opstelling: kan in kring, of er kan rond grote tafel gewerkt worden (creëert iets meer veiligheid).

Voor het 2de deel van de sessie wordt gewerkt aan individuele PC’s.

2. Inleiding

2.1 Terugblik vorige sessie

De vorming start met een korte terugblik op de vorige sessie. Wat is er blijven hangen?

Er volgt een korte heropfrissing van de namen en de afspraken.

2.2 Op het programma

Er wordt toegelicht dat er vandaag aan de slag wordt gegaan met de eigen

telecomfactu(u)r(en).

Voor we hiermee aan de slag gaan zullen we eerst ons persoonlijke gebruikersprofiel

bepalen.

We starten echter eerst met een opwarmer.

3. Opwarmer

Voor we van start gaan rond de gebruikersprofielen, wordt er dieper ingegaan op de rechten

en plichten van de consument. Via een interactieve methodiek komen de belangrijkste

aspecten van de telecomwetgeving aan bod.

3.1 Doorprik de fabel!

17

Er liggen een zestal ballonnen in de ruimte/op de tafel. Er wordt gevraagd aan een van de

deelnemers om een ballon te doorprikken. Binnenin de ballon zit een uitspraak, waar dieper

op wordt ingegaan.

Dit wordt zesmaal herhaald. Daarbij wordt telkens de nodige toelichting gegeven.

Volgende uitspraken komen aan bod (Elke uitspraak is fout = fabel):

Ik kan steeds kosteloos veranderen van GSM-provider ;

Sinds de nieuwe telecomwet van kracht is, hebt u het recht om uw abonnement met

onmiddellijke ingang te beëindigen. Er mag u geen opzegtermijn worden opgelegd;

Volgens de telecomwet kunt u uw contract na de eerste zes maanden gratis

opzeggen. U moet dus geen verbrekingsvergoeding betalen;

Als u een contract van onbeperkte duur hebt, mag uw provider geen

verbrekingskosten aanrekenen;

Hebt u een contract van bepaalde duur, dan kunt u dat dus zonder enig probleem

gratis opzeggen na de eerste zes maanden, ongeacht de duur van het contract;

Enkel als u het contract gedurende de eerste zes maanden beëindigt, bent u een

verbrekingsvergoeding verschuldigd. Die komt overeen met de abonnementskosten

voor het aantal maanden dat u nog rest tot die zes maanden voorbij zijn;

De regel geldt voor contracten die betrekking hebben op de levering van

internetdiensten, televisie en mobiele en vaste telefonie;

LET OP: Indien het krijgen van eindapparatuur gebonden is aan het inschrijven op

een abonnement van bepaalde duur (zoals een abonnement dat is gekoppeld aan

de terbeschikkingstelling van een gsm), dan moet de operator een aflossingstabel

toevoegen, waarin de restwaarde van het eindapparaat gedurende elke maand van

de looptijd van het contract van bepaalde duur wordt gepreciseerd. De maximale

afschrijvingslooptijd mag niet meer bedragen dan vierentwintig maanden (meestal

is dit 12 of 24 maanden).

(Bron: Testaankoop, FOD Economie)

18

Jan heeft een bundel met internet en digitale televisie afgesloten. Na 7

maanden besluit hij om de vaste telefoon uit je bundel op te zeggen. Hij

gebruikt deze immers toch nooit. Hij wil wel de digitale televisie in hetzelfde

contract behouden. Jan is er van overtuigd dat dit mogelijk is;

Heeft u een abonnement voor televisie en internet samen, dan kan niet enkel het

onderdeel televisie worden opgezegd; u zal in dat geval het volledige contract moeten

opzeggen, en indien u internet bij dezelfde operator wenst te behouden, moet u een

nieuw contract voor de levering van internetdiensten aangaan;

Indien het contract betrekking heeft op een gebundeld geheel van diensten (bij

voorbeeld internet en televisie), dan geldt de regel voor alle diensten die in het contract

zijn begrepen.

(Bron: FOD Economie)

Ik kan mijn telecomabonnementen ook telefonisch opzeggen

De opzeg kan door alle schriftelijke middelen gebeuren: brief, e-mail, aangetekende

post, enz., zolang het maar op schriftelijke wijze is; dit kan bij voorbeeld de vorm

aannemen van een klikbaar elektronisch bericht, zoals een e-mail, het aanvinken van

een daartoe voorzien vakje op een website, een sms naar een nummer dat door de

operator is ingesteld voor het ontvangen van opzeggingen, … indien de operator deze

middelen ter beschikking stelt. Telefonisch opzeggen volstaat dus niet. Maar de

opzeg moet dus niet langer bij aangetekende brief gebeuren en de abonnee moet

geen reden voor opzeg geven;

(Bron: FOD Economie)

Ook wanneer de operator het tarief verhoogt voor dezelfde dienst, kan je

niet kosteloos opzeggen;

Bij een tariefverhoging, zelfs als het om een indexering gaat, kunt u uw contract

opzeggen;

(Bron: FOD Economie)

Lies heeft vorige week een contract afgesloten voor digitale televisie,

internet en vaste telefoon. Ze kreeg vandaag via een vriendin echter weet

19

van een veel interessantere aanbieding. Ze wil het afgesloten contract zo

snel mogelijk opzeggen. Haar vriendin zegt haar dat dit niet meer kan;

Lies kan tot 14 kalenderdagen na het afsluiten van het contract, de overeenkomst

kosteloos annuleren. Dit is vastgelegd bij wet.

(Bron: Telenet)

Een domiciliëringsopdracht is een ander woord voor doorlopende opdracht

Met een domiciliëring geef je toestemming aan een bedrijf om je facturen

automatisch bij je bank te innen;

Met een doorlopende opdracht zorg je ervoor dat er bv. maandelijks eenzelfde

bedrag van je rekening gaat om bv. de huishuur te betalen. Deze opdracht kan je

makkelijk zelf beheren;

Wanneer kies je voor domiciliëring?

o Voor betalingen die regelmatig terugkomen en die soms wat van bedrag

kunnen verschillen. Je facturen worden automatisch en steeds op tijd

betaald, voor zover het saldo op je rekening toereikend is.

Wat zijn de voordelen?

o Je betalingen gebeuren altijd op tijd en je hoeft er zelf niets voor te doen;

o Jouw administratie en die van de begunstigde worden vereenvoudigd;

o Je kan er overal in Europa mee betalen.

Nadelen?

o Je kan voor verrassingen komen te staan omdat het maandelijks bedrag

variabel is;

o Betalingen via domiciliëring kan je niet even uitstellen omdat je bijvoorbeeld

een maand financiële pech hebt.

Kan ik de betaling terugvorderen?

o Indien je niet akkoord gaat met de invordering van de domiciliëring, heb

je steeds 8 weken tijd na de betaling om je bank te verzoeken tot

terugbetaling van het gedebiteerde bedrag (indien de toestemming niet

geldig is, bedraagt de periode 13 maanden).

(Bron: www.mijngeldenik.be)

Materiaal: ballonnen, fabels met uitleg (zie slides), fabels om in de ballonnen te stoppen

20

3.2 Interessante aanbieding?

Aan de hand van een eenvoudige oefening wordt nagegaan of koppelverkoop wel steeds in

het voordeel van de consument is. Hiervoor wordt gewerkt met een aanbod van Proximus

(Smartphone Samsung Galaxy S7 Black: telefonie en mobiel internet) .

Materiaal: slides

3.3 Hoe stap je nu best over naar een andere provider?

Overstappen naar een andere provider kan financieel interessant zijn. Vooraleer je overstapt

is het echter wel aangewezen om enkele zaken in acht te nemen:

Is kosteloos opzeggen mogelijk?

Met welke algemene voorwaarden heb ik mij akkoord verklaard bij het afsluiten van

het contract?

Heb ik een gratis toestel/toestel voor verlaagde prijs ontvangen?

(=koppelverkoop)

Hoeveel maanden geleden werd het contract afgesloten?

Zal ik een restbedrag voor het toestel dienen te betalen? Zo ja, hoe groot zal

dit bedrag zijn? Is er een tabel beschikbaar waar de

verbrekingsvergoeding weergegeven wordt?

Makkelijk overstappen begint bij bewust kiezen

Teken niet om het even wat! Ook online!

Vraag uitleg indien nodig;

Ga na of interessante aanbiedingen wel zo interessant zijn op op lange

termijn. Doe de berekening!

Laat je niet overbluffen en informeer je vooraf (ook over de technische

aspecten);

Kies volgens jouw behoeften;

Bewaar steeds je contracten en papieren, zodat je deze makkelijk kunt

raadplegen indien nodig.

21

4. Mijn factuur? Te duur?

4.1 Mijn persoonlijk profiel bepalen

Elke deelnemers bepaalt individueel zijn of haar verbruikersprofiel. Net zoals in sessie 1

wordt hiervoor gewerkt met een vragenlijst (bijlage 7). Het verschil met sessie 1, is dat de

deelnemers het profiel bepalen aan de hand van hun persoonlijke facturen.

Indien nodig wordt er door de begeleiding ondersteuning geboden bij het invullen van de

vragenlijst.

Materiaal: werkblad gebruikersprofielen (bijlage 7), persoonlijke facturatie

4.2 Vergelijk het aanbod (elke deelnemer aan een computer)

Wanneer het profiel is bepaald, is het de bedoeling dat elke deelnemer nagaat of zijn

verbruik en abonnement/contract ook effectief de meest voordelige formule aanbiedt.

Om deze oefening zo breed mogelijk te maken, wordt er met 3 verschillende

berekeningsmodules gewerkt:

De Koopwijzer van Testaankoop

De website van Aanbieders.be

De website van Bestetarief.be

Het is de bedoeling dat de deelnemers elke van de 3 rekenmodules doorlopen en daarbij

nagaan of de output gelijklopend is. Om deze modules in te vullen, hebben ze de input nodig

van hun specifieke gebruikersprofiel.

De site van bestetarief.be biedt het meest volledige resultaat, aangezien er rekening

gehouden wordt met de meeste relevante factoren.

Materiaal: PC’s, verwerking van het persoonlijke gebruikersprofiel

4.3 Nabespreking

Als de groep de vergelijkende testen heeft uitgevoerd, volgt een nabespreking. Daarbij

kunnen volgende richtvragen aan bod komen:

22

Geven de 3 modules dezelfde resultaten?

Waarom wel/niet? (met hoe meer gegevens rekening gehouden wordt, hoe

specifieker het aanbod vergeleken kan worden)

Denk je dat, op basis van deze oefening, een besparing op je eigen

telecomabonnementen mogelijk is?

Hoeveel zou je jaarlijks kunnen besparen op deze manier?

Zo ja, hoeveel denk je dat je zou kunnen besparen?

Stel dat je in de toekomst een nieuw telecomcontract zou afsluiten, zou je deze

oefening als voorbereiding doen?

Waarom wel/niet?

Hoe heb je in het verleden contracten afgesloten?

Hoe werd de keuze gemaakt om voor een bepaalde formule te kiezen?

Stel dat je nu zou overstappen van operator, zijn er dan bijkomende kosten aan

verbonden? Zo ja, heb je een idee van wat deze kosten zouden zijn?

Vond je deze oefening waardevol om te doen?

Wat zal je er vooral uit onthouden?

5. Afronding

5.1 Evaluatie van de sessies

Afhankelijk van wat het meest opportuun is voor de groep wordt de sessie afgesloten met

een mondelinge of schriftelijke evaluatie (zie bijlage 8).

De deelnemers worden bedankt voor hun deelname en medewerking.

Materiaal: evaluatieformulier (bijlage 8)

5.2 Afronding met hapje en drankje

De sessies worden op een aangename manier afgesloten met hapje en een drankje, waarbij

er wat kan nagepraat worden met de deelnemers.

Materiaal: benodigdheden receptie