Voorstelling leerplan godsdienst kleuter- lager en

buitengewoononderwijs enkele klemtonen

Elementen van visie

• In juli 1996 als basis voor leerplannen door de bisschoppen aanvaard

• De context: een geseculariseerde en gepluraliseerde samenleving, globalisering,levensbeschouwelijke verscheidenheid

• Binnen deze context groeien kinderen op…

Vraagt om een dynamische visie op het vak RK godsienst

• Identiteitsopbouw van kinderen verdiepen

• In communicatie met de kinderen (en kinderen onderling)

• Verschillende integratie en impact : van kennismaken tot gelovend (mee)beleven

Een schoolvak

• In alle netten (behalve werkplan godsdienst voor kleuteronderwijs)

• ‘Leren’ : veel meer dan kennis opdoen.

• Leerlingen begeleiden om te groeien in kennis, vaardigehden en attitudes

Doel van het vak RKG • In de basisschool: kinderen helpen om te groeien

als mens en te bouwen aan een eigen identiteit• Kinderen helpen om zelf te groeien naar een eigen

en verantwoorde beslissing inzake geloven en leven.

• Gedegen kennismaking met het christendom om te kunnen dieper nadenken over de eigenheid en de originaliteit van het christelijk geloof

• Communicatieve vaardigheden ivm levensbeschouwing

Inhoud van het vak• Alledaagse ervaringen• Geloofservaringen in bijbelverhalen en in

levensverhalen van christenen vandaag• Jezus Christus leren kennen,God op het spoor

komen, leren wat voor christenen de kracht van de Geest betekent

• Gestalte geven aan het evangelie in de kerk, in gebed, liturgie en sacramenten

• Gesprek met andere godsdiensten en levensbeschouwingen (leren aan en van elkaar)

In een communicatieproces

• Vanuit de maatschappelijke nood om op te voeden tot volwassenen die met pluraliteit kunnen omgaan.

• Wisselwerking leerlingen, leerkracht en leerinhoud (woord-woord-Woord)

• Vraagt om een sfeer van vertrouwen en veiligheid

Levensbeschouwelijke en religieuze groei

Binnen de identiteitsgroei 4 belangrijke componenten:

• A: fundamtele bestaansconditie: basisvertrouwen - mogelijkheden en beperkingen

• B: verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur

• C: groeien in gevoeligheid voor goed en kwaad

• D: openkomen voor symboliek: geloofstaal, rituelen, vieringen

Hoe levensbeschouwelijke en religieuze groei bevorderen?

• In de kleuterschool: per belangstellingscentra werken aan één of meerdere componenten; het godsdienstaanbod zoveel mogelijk integreren

• In buitengewoon onderwijs: een project uitwerken door aan één of meerdere componenten te werken

• In lager onderwijs: in elke cyclus komt elke component minstens één maal aan bod. Door de uitwerking van het onderwerp levens-beschouwelijke groei van kinderen stimuleren

Keuze van de onderwerpen

• vanuit identiteitsopbouw van kinderen én met kansen tot zin-geving van eigen ervaringen.

• om christelijk geloven en symboliek te verkennen (D-component)

Elk onderwerp

• is uitgewerkt met 3 of 4 doelen met telkens Kern en Uitbreiding

• Je kan systematisch 1 doel vinden rond ervaringen en belevingen van kinderen

• 1 doel rond verscheidenheid in samenleving, religies e.d.

• 1 doel rond christelijk geloven

Flexibel te gebruiken

• Gespreid over 2 jaar 10 onderwerpen, zelf in een schooljaar te plaatsen

• Integratiekansen met lessen kerkelijk jaar

• Integratiekansen met lessen Wero en muzische vakken

• verhalencyclus

Flexibel te gebruiken

• Binnen elk onderwerp kan de leerkracht de volgorde van de doelen zélf bepalen

• Vanuit de handboeken moet de vertaling naar DEZE kinderen nog gemaakt worden maw nog meer vanuit en met de kinderen werken door het leerproces bewuster te kiezen

Welk leerproces bevordert levensbeschouwelijke groei ?

Wat komt de klas binnen ?

Het kind in zijn wereld Christelijke visie op levensbeschouwelijken religieus groeien

Het kind in zijnlevensbeschouwelijkeen religieuze groei

Communicatie tussen de kinderen, inhoud, leerkracht, bijbel,…

Fasen in het leerproces

• Fase 1: verkennen en aanknopingspunten zoeken (assimilatie)

• Fase 2: verdiepen en confronteren (accommodatie)• Fase 3: verwerken en integreren

- verwerken

- verankeren

- integreren (groep) en individueel oriënteren

Doel van dit leerproces

…gericht op levensbeschouwelijke en religieuze groei:

identiteitgroepsvorming

handelingsbekwaamheid

Didactiek

De visie op levensbeschouwelijke groei en leerproces vragen om communicatieve werkvormen.

Kinderen kansen geven om op een actieve manier aan hun eigen identiteitsgroei én levensbeschouwelijke groei te werken.

Didactiek

• Kinderen ernstig nemen met hun vragen bijvoorbeeld vragen van 5-6 jarigen ivm dood en leven na de dood.

• Uiteraard telkens op hun niveau behandelen. De vraag teruggeven ‘Wat denk je zelf’? Een gelovig antwoord geven en durven doorvragen. Gericht op een symbolisch omgaan met geloofstaal.

Cognitieve geloofsstijlen(post-kritische geloofsschaal)

Letterlijk

Symbolisch

Geloof Ongeloof

Letterlijk geloof

Post-kritisch geloof

Externe kritiek

Relativisme

Objectivisme

Tweede naiviteit Subjectivisme

Leerkrachtstijl

• De leerkracht als begeleider van dit leerproces

• Nood aan een ontmoetende leerkrachtstijl• Kunnen omgaan met levensbeschouwelijke

verscheidenheid• Verdieping nastreven (durven doorvragen)• Professionaliteit• Authenticiteit gevraagd….

Gelovige leerkracht

• Dimensies van godsdienstigheid:

1. Kennisdimensie: inhoud kennen

2. Affectieve dimensie : persoonlijk betrokken

3. Ethische of morele dimensie

4. Symbolische dimensie: rituele of liturgische dimensie van een godsdienst

5. Groepsdimensie of structurele dimensie