vodi^ za primena na zakonot za donacii i sponzorstva … · zakonot za donacii i sponzorstva vo...

VODI^ ZA PRIMENA NA ZAKONOT ZA DONACII I

SPONZORSTVA VO JAVNITEDEJNOSTI I DRUGI DANO^NI

ZAKONI

Avtori:

Slavko LazovskiBranislav Gulev Maksim AcevskiZoran Stojkovski

dekemvri 2007

1:

S O D R @ I N A

Kpatenki 5

I. VOVED 7

II. PRAKTI^NA PRIMENA NA DANO^NITE POTTIKNYVAWA SPOREDZAKONOT ZA DONACII I SPONZORSTVA VO JAVNITE DEJNOSTI 11

2.1. Zna~eweto na Zakonot za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti 112.2. [to dobivaat gpa|anskite opganizacii so Zakonot za donacii isponzopstva vo javnite dejnosti 122.2. Ostvapuvawe i potvpduvawe na javniot intepes 132.3. Dano~ni pottiknuvawa spoped vidovite na danocite 142.3.1. Dano~ni pottiknuvawa kaj pepsonalniot danok na doxod 142.3.2. Dano~ni pottiknuvawa kaj danokot na dobivka 162.3.3. Dano~ni pottiknuvawa kaj danokot na dodadena vpednost (DDV) 182.3.3.1. Dano~nite pottiknuvawa ppi nabavkite za pealizipawe naaktivnostite na ppiwatelot na donacijata 182.3.3.1.1. Bapawe za obezbeduvawe spedstva od buxetotna Republika Makedonija 202.3.3.1.2. Rok na podnesuvawe 202.3.3.1.3. Dejstvija i obvpski {to tpeba da gi ispolniispopa~atelot na ppowetot 212.3.3.1.4. Donipawe dobpa ili usluga 232.3.3.2 Ppibipawe na spedstva ppeku vleznici za javni nastani 242.3.3.3 Ppibipawe na spedstva so donipaweppeku SMS popaki i telefonski javuvawa 242.3.4 Dano~ni pottiknuvawa kaj danokot na nasledstvo i podapok 242.3.5. Dano~ni pottiknuvawa kaj danok na iwot 242.4. Potpebni dokuwenti za dano~nite pottiknuvawa 252.4.1. Donatopski dogovop (i/ili dogovop za sponzopstvo) 252.4.2. Potvpda za donacija 262.4.3. Re{enie za potvpduvawe na javniot intepes 262.4.4. Registpacija na ppoektot 272.5. Izvestuvawe za kopistewe na donacija i sponzopstvo 292.6. Izzewawe od dano~nite pottiknuvawa 29

III. DANO^NI POTTIKNYVAWA ZA STRANSKITE DONACII 31

3.1. Voved 313.2. Fopwa na poedine~no uvezuvawe na dobpo 31

:2

Vodi~ za ppiwena na Zakonot za donacii i sponzopstva

3.3. Fopwa na pegistpipan ppoekt 333.3.1. Yslovi za ostvapuvawe na dano~noto pottiknuvawe 333.3.2. Vidovi na dano~ni pottiknuvawa 333.3.3. Registpacija na ppoektot 343.3.4. Dano~en bpoj na ppoektot iotvopawe na swetka vo delovna banka 343.4. Pla}awe na DDV i akcizata za ppowetot na dobpa iuslugi vo zewjata za pealizipawe na ppoekot 353.5. Dejstvijata i obvpskite {to tpeba da gi ispolniispopa~atelot na ppowetot 353.6. Ppikaz na dano~nite pottiknuvawa spoped adwinistpativniteppavila i ppiwenata na odpedenite fopwulapi 373.6.1. Yvoz na dobpa za pealizipawe na ppoekti -ppiwena na obpazecot A1 - P 373.6.2. Vpa}awe na platenite akcizi i DDV ppi izvp{enite nabavkina dobpa i kopistewe na uslugi - ppiwena na obpazecot A2 - P 383.6.3. Obezbeduvawe na spedstva (pla}awe) od buxetot na RMza pla}awe na akciza i DDV - ppiwena na obpazecot A3 - P 383.7. Koi se obvpskite na iwplewentatopot i naispopa~atelot na ppowetot? 393.8. [to se dobiva kako pezultat na ppocesot na dobivawedano~ni pottiknuvawa za stpanski donacii? 40

IV. PRIMENA NA PERSONALNIOT DANOK NADOXOD KAJ LRA\ANSKITE ORLANIZACII 42

4.1. Op{ti odpedbi 424.1.1. Ppedwet na odano~uvawe 424.1.2. Dano~en pepiod 434.1.3. Dano~ni osloboduvawa 434.2. Lodi{en danok na doxod 454.3. Ppetvopawe na ppopi{anite stapki vo ppeswetani 464.4. Odano~uvawe na li~nite ppiwawa 474.4.1.Ppedwet na odano~uvawe 474.4.2. Osnova za odano~uvawe na li~nite ppiwawa 484.4.3. Ppeswetka na pepsonalniot danok nadoxod na li~nite ppiwawa 494.5. Ppixodi od avtopski ppava i ppava od industpiska sopstvenost 524.5.1. Ppedwet na odano~uvawe i dano~en obvpznik 524.5.2. Ppiznavawe na tpo{ocite 52

3:

vo javnite dejnosti i dpugi dano~ni zakoni

4.5.3. Ppeswetka na pepsonalen danok na doxod na ppiwawa ostvapenipo osnov na avtopski ppava i ppavo od industpiska sopstvenost 544.6. Podnesuvawe na dano~na ppijava 564.7. Obvpski na isplatuva~ot na ppixodite koi podle`at nautvpduvawe i naplata na akontacija na danok na doxod po odbivka 56V. PRIMENA NA DANOKOT NA DOXOD KAJLRA\ANSKITE ORLANIZACII 585.1. Zakonska pegulativa 585.2. Ppiznavawe na ppixodite i pasxodite 605.3. Dano~en tpetwan za stpogo nawenski spedstva 615.4. Ytvpduvawe na finansiskiot pezultat 625.4.1. Ytvpduvawe na vkupnite ppixodi i vkupnite pasxodi 625.4.2. Ytvpduvawe na vi{okot na ppixodi 635.5. Rasppedelba na vi{okot na ppixodite 645.5.1. Swetkovodstveno evidentipawe na paspopedna dobivkata i ostvapeniot neto-vi{ok 645.5.2. Ppeswetka na danok na dobivka 655.5.2.1. Dano~na osnova 655.5.2.2. Swetkovodstvena ppeswetka 69

VI. 25 NAJ^ESTO POSTAVYVANI PRA[AWA I ODLOVORI ZAZAKONOT ZA DONACII I SPONZORSTVA VO JAVNITE DEJNOSTI 73

VII. PRILOZI - PRIMERI NA OBRASCI KOI SEKORISTAT ZA PRIMENA NA ZDSJD 81

PRILOL 1 - Ppiwep za bapawe za izdavawe na pe{enieza potvpduvawe na javniot intepes 82PRILOL 2 - Ppiwep za dogovop za donacija 83PRILOL 3 - Ppiwep za potvpda za donacija 85PRILOL 4 - Obpazec 3A-D 86PRILOL 5 - Bapawe za pegistpipawe na ppoekt vo Centpalnata bazana podatoci na Vladata na Republika Makedonija zastpanska powo{ (CDAD) 87PRILOL 6 Ppiwep na ppoppatno piswo za bapawe za obezbeduvawespedstva od buxetot na RM 90

:4


KRATENKI

ZDSJD Zakon za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti

FIOOM Fondacija Institut otvopeno op{estvo

Me|a{i Ppva detska awbasada vo svetot - Me|a{i

CIRa Centap za institucionalen pazvoj

CIE Centpalna i Isto~na Evpopa

MF Ministepstvo za finansii

MP Minstepstvo za ppavda

GO Lpa|anska opganizacija

GOi Lpa|anski opganizacii

SEP Sektop za evpopski ppa{awa

RM Republika Makedonija

UJP Yppava za javni ppixodi

DDV Danok na dodadena vpednost

5:


:6


I. VOVED

Vo pepiodot od 2001 do 2005 g., na fopuwskite sesii vopawkite na pette NVO saewi opganizipani vo toj pepiod, wnogupatise diskutipa{e za nepovolnata fiskalna pawka za zdpuènijata nagpa|ani i fondacii vo RM. Na Me|unapodnata konfepencija„Stpategii za odp`livost na NVO sektopot vo Makedonija”, opga-nizipana od stpana na Centapot za institucionalen pazvoj - CIRa,vo dekewvpi 2004 g., eden od zaklu~ocite be{e i ovozoùvawe nadano~ni olesnuvawa za individui ili ppetppijatija koi sakaat dadonipaat, za Makedonija da bide kako i pogolewiot bpoj na dpàvivo pegionot i CIE.

Napopite na nekolku dowa{ni i we|unapodni opganizacii zaizwena na dano~nite zakoni ppeku Ministepstvoto za finansii vopepiodot od 2000-2005 g. bea neuspe{ni, pped sè popadi pigid-nosta na winistpite za finansii.

No vo poslednive 2 godini svedoci swe na golewi ppoweni vofiskalnata sfepa koja se odnesuva na neppofitnite opganizacii.Pped sè toa se donesuvaweto na Zakonot za donacii i sponzopstvavo javnite dejnosti (ZDSJD), kako i konsekventno izwenite nanekolku dano~ni zakoni koi se usoglasija so ovoj zakon.

Donesuvaweto na ZDSJD be{e zapo~nato na inicijativa nazdpuènieto „Tanc Fest”, a potoa i na CIRa, koi vo noewvpi 2005,po spedbata so toga{niot ppetsedatel na Sobpanieto na Make-donija, g. Qup~o Jopdanovski, dobija pozitiven signal za zapo~nu-vawe na aktivnosti za podgotovka na tekst za zakonsko pegulipawena dano~nata stiwulacija na kowpaniite koi ovozwoùvaatdonacii i sponzopstva na institucii i LO-i vo Makedonija. CIRago facilitipa{e fopwipaweto na Inicijativen odbop od 27~lenovi so ppetstavnici na site zasegnati stpani i 7-~lenaekspeptska gpupa koi pabotea na tekstot na Zakonot. 84 ppateniciod site ppateni~ki gpupi ja poddpàa inicijativata za donesu-vawe na Zakon za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti. Vo dvefazi i za wnogu kuso vpewe Zakonot be{e donesen na 5 appil 2006g. Ovoj zakon, iako sodpì nekolku odpedbi koi, po ocenkata naekspeptite, tpeba da se podobpat, ppetstavuva odli~na pawka za

7:


ponatawo{en pazvoj na gpa|anskiot sektop i na site neppofitniopganizacii koi pabotat vo javnite oblasti.

Posle skopo edna godina od ppiwenata na ZDSJD (1 januapi2007 ), woè da se zaklu~i deka:� golem broj organizacii, pretprijatija i gra|ani ne se za-

poznaeni so odredbite na Zakonot za donacii i sponzor-stva, kako i na~inite na negova primena. Duri voposledniot izve{taj na Evropskata komisija (noemvri2007) stoi deka iako donesen, na Zakonot mu nedostasuvaatpodzakonskite akti za negova primena ({to ne e to~no) i{to pokaùva deka postoi {iroka neinformiranost za Za-konot;

� soglasno informaciite dobieni od dràvnite instituciido oktomvri 2007 g., vo samo 16 slu~ai e pobarana potvrdaza javna dejnost, {to zna~i deka e mnogu mal brojot naslu~ai na primena na Zakonot;

i pokraj postoeweto na Zakonot i jasnite proceduri za ne-gova primena, postoi strav kaj pretprijatijata za upotrebana ovoj zakon za da ne gi navle~at „na vrat” nekoi od in-stituciite na sistemot;

� duri i onie koi go poznavaat ovoj zakon, ne pravat targeti-rani aktivnosti za pribirawe sredstva, iskoristuvaj}i gipovolnostite na ovoj zakon kako argument za donirawe. Ne-kolkute primeri kade {to GO-i imaat dobieno donacii odpretprijatija, se pove}e na inicijativa na pretprijatija, ane na GO.

No za da iwawe situacija za koja }e se dade ocenka deka ZDSJDppidonesuva kon zgolewuvaweto na spedstvata za LO od dowa{niizvopi, wopa da postoi i zgolewuvawe na ppaktikite za wobi-lizipawe lokalni pesupsi od stpana na LO. Od istpaùvaweto zasostojbite so filantpopskite ppaktiki na gpa|anite na RM, {to gopealizpa{e CIRa vo 2006 g., od onie gpa|ani koi donipale nekowu,sawo 7% toa bile na LO. Edna od ppi~inite zo{to ne se donipa naLO e toa {to tie voop{to ne pobapale spedstva od potencijalnitedonatopi. Se ~ini deka wakednoskite LO-i sè u{te ìveat soposledicite na sindpowot na zavisnost od nepovpatna stpanskapapi~na powo{ - gpantovi. I vo winatoto iwavwe slu~ai vo koi biz-nis sektopot be{e wnogu pobpz i poaktiven od gpa|anskiot sektopvo ppezewaweto na filantpopski aktivnosti (najgolewata fi-lantpopska aktivnost vo RM - odgovopot na Makedonija za Cunawivo Jugoisti~na Azija). Zatoa e va`no {to poskopo sekoja opgani-zacija da izgpadi sopstveni stpategii za odp`livost, koja }evklu~uva i potpipawe na izvopi na spedstva od dowa{nite fizi~ki

:8


lica i ppetppijatija. LO tpeba da bidat poaktivni i da opga-nizipaat aktivosti za ppibipawe spedstva od gpa|anite i ppe-tpijatijata za pe{avawe na ppoblewi vo zaednicata koi se od javenintepes. Swetaw deka toa }e bide i najdobpata ppowocija na ZDSJD.

Opganizipaweto na po{ipoki kawpawi za ppibipawe sped-stva, kako {to bea inicijativite za penovipawe na Detskataklinika, vo koja u~estvuva{e i na{ata ppepano zgasnata fi-lantpopska yvezda, To{e Ppoeski, e u{te eden ppiwep koj woè dase sledi od stpana na LO. Od wodelite koi postojat vo pegionot naCentpalna i Isto~na Evpopa bi gi izdvoile sozdavaweto fondaciiza pazvoj na zaednicata (cowwunty foundations), {to kako wodelse potpipaat tokwu na filantpopski inicijativi za wobilizipawena lokalni izvopi. Ovoj wodel, koj vo Makedonija go poddpùva CIRaso nekolku fondacii (vo [tip i Veles) e osobeno soodveten zapoddpùvawe na lokalniot i pegionalniot pazvoj.

Vo pepiodot avgust/noewvpi 2007 g., CIRa i PDAS „Me|a{i”opganizipaa konsultativni sesii so LO i biznis-sektopot vo 10gpadovi vo RM, za objasnuvawe na wexanizwite za ppiwena na ZDSJD.O~igledna e potpebata za pogolewo infopwipawe na javnosta zapostoeweto na ovoj zakon i za wexanizwite za negova ppiwena. Tokwuzatoa se pe{ivwe da ja podgotviwe ovaa bpo{upa, koja se nadevawedeka }e sluì kako patokaz na davatelite i ppiwatelite nadonacii i sponzopstva, za toa kako da gi iskopistat dano~nite pot-tiknuvawa definipani vo dano~nite zakoni.

Dano~nite pottiknuvawa kaj pepsonalniot danok zafizi~kite lica koi donipaat, vo napedniot pepiod }e nappavatwnogu LO, no i dpugi institucii da go {ipat svojot kpug na indi-vidualni poddpùva~i i da gi zacvpstuvaat vpskite so lokalnatazaednica. Iako zasega taa wo`nost }e ja iwaat so okolu 30 000 licakoi dostavile dano~na ppijava za pepsonalen danok od dopol-nitelni ppixodi, se nadevawe deka vo bliska idnina, so izwena nazakonskite odpedbi, site fizi~ki lica koi pla}aat pepsonalendanok }e woàt da bidat donatopi vo oblastite od javen intepes.To~nata ppeswetka na pepsonalniot danok e u{te eden wexanizawopi{an vo ovaa bpo{upa, koj e od intpes za ppofesionalnotopabotewe na neppofitnite opganizacii.

Dano~nite pottiknuvawa kaj danokot na dobivka, koi seopi{ani vo ovaa bpo{upa, wnogu bpgu }e gi izdvojat onie neppof-itni opgnizacii koi iwaat ppofesionalen kapacitet da japoddpàt ppocedupata za obezbeduvawe na site potpebni doku-wenti za da se pealizipa donacijata ili sponzopstvoto od stpanana dadeno ppetppijatie, osobeno koga stanuva zbop za pogolewi kaw-pawi za ppibipawe spedstva za pe{avawe ppoblewi vo zaednicata.Ppeswetkata na danokot na doxod kaj neppofitnite opganizacii e

9:


ppetstavena vo posebno poglavje vo ovaa bpo{upa, ne{to {to sekojaopganizacija wopa da go znae vo svoeto pabotewe, soglasno zakon-skite odpedbi.

Osloboduvaweto od pla}awe DDV za site donipani spedstvae u{te eden wexanizaw na pottiknuvwe daden vo ZDSJD, kojovozwoùva waksiwalno tpo{ewe na spedstvata za nawenata za koise donipani. Osloboduvaweto od DDV ppi donipawe ppeku telefoni ppi ppoda`ba na bileti za spoptski, nau~ni i kultupni wani-festacii e, isto taka, golewo pottiknuvawe {to ovoj zakon goovozwoùva.

I sekako pottiknuvawata kaj danocite za iwot i podapok, koise opi{ani vo ovaa bpo{upa, }e ppidonesat za pazvoj na t.n. os-tavnini ili legati ppeku podapuvawe na dvièn i nedvièn iwotna neppofitni opganizacii, ne{to {to ne e nepoznato vo na{iveppostopi vo na{ata istopija, a e eden od tpendovite vodonipaweto vo svetot vo ovoj wowent.

Dokolku se zalagawe za vlijatelen gpa|anski sektop, koj uweesoodvetno da odgovopi na ppocesite vo op{testvoto vope{avaweto na va`ni ppoblewi i pojavi, toga{ }e bide potpebnotoj da izgpadi ne sawo sposobnost za uspe{no wobilizipawe nagpa|anite i op{testvoto, tuku i sposobnost za wobilizipawe napesupsi od dowa{ni izvopi. Ovaa bpo{upa dava ppakti~ni odgov-opi kako, dokolku edna opganizacija se pe{i aktivno da se naso~ikon obezbeduvawe na finansii za svoite ppogpawi i aktivnosti odlokalni izvopi, da gi polzuva dano~nite pottiknuvawa {todp`vata gi nudi, na efikasen i efektiven na~in.

Zopan StojkovskiIzvp{en dipektopCentap za institucionalen pazvoj - CIRa

:10


II. PRAKTI^NA PRIMENA NADANO^NITE POTTIKNUVAWASPORED ZAKONOT ZADONACII I SPONZORSTVAVO JAVNITE DEJNOSTI

Avtor: Slavko Lazovski

2.1. Zna~eweto na Zakonot za donacii i sponzorstva vo javnite dejnosti

Sekoga{ koga se ostvapuva javen intepes, a toa e ovozwoènoili potkpepeno so donipawe i sponzopstvo, dano~nite pottiknu-vawa se posakuvani.

Lpa|anskite opganizacii, no ne sawo tie, sekoga{ kogaodpedeni nivni aktivnosti iwaat kapaktep na ostvapuvawe na javenintepes, a poddp{kata doa|a vo fopwa na donacii i sponzopstva,tpeba da se potpudat da ostvapat odpedeni dano~ni pottiknuvawa.Dano~nite pottiknuvawa ne zna~at sawo potvpduvawe na javniotintepes, tuku i negovo ostvapuvawe vo pogolew obew. Toa potvpdu-vawe doa|a od naj{ipokata zaednica, koja gpadi dobap odnos konfinansiskiot poddpùva~.

Dano~nite pottiknuvawa1 za nekogo se wali, za nekogo golewi,pove}e stiwulativni ili powalku stiwulativni, ostvaplivi sogolew ili so powal dano~en tovap, woàt èstoko da se kpitiku-vaat, no tie se tuka so edinstvena cel - za da se ostvapat. Sawo

11:


1 Sinoniwi na izpazot dano~ni pottiknuvawa: dano~ni osloboduvawa i olesnu-vawa, dano~ni izzewawa, dano~ni beneficii, dano~ni nawaluvawa, dano~nipovlastuvawa i sli~ni tepwini, no vo Zakonot e izbpan dobap tepwin, koj gi spo-juva i dvete slu~uvawa: sega{noto nawaluvawe zna~i indno zgolewuvawe, powipu-vaj}i gi dvete celi na odano~uvaweto: pazvojnite so fiskalnite celi.

konkpetnoto ostvapuvawe go potvpduva nivnoto zna~ewe za sub-jektite za koi se naweneti. I ovie, vo kontekst na pogope pe~enoto,i vakvite dano~ni pottiknuvawa, vppo~ew kako i site ostanatidano~ni pottiknuvawa, tpeba dobpo da se poznavaat, odnappeddobpo da se isplanipaat i kopektno da se sppovedat.

Kako {to stoi vo Zakonot za donacii i sponzopstva vo javnitedejnosti2 dano~nite pottiknuvawa gi istaknuvaat celite na Za-konot da ppidonesat za podobpuvawe na li~niot i zaedni~kiotìvot na gpa|anite i nivnata ekonowska blagosostojba i socijalnappavda.

ZDSJD iw ovozwoùva na gpa|anskite opganizacii dapostignuvaat povisoki celi i da dadat {to pogolew ppidones vopazvojot na op{testvoto.

2.2. [to dobivaat gra|anskite organizacii soZakonot za donacii i sponzorstva vo javnite dejnosti ?

Lpa|anskite opganizacii so Zakonot za donacii i spon-zopstva vo javnite dejnosti dobivaat dano~ni pottiknuvawa. Toazna~i deka dobivaat dano~ni olesnuvawa i osloboduvawa, ododpedeni vidovi na danoci }e bidat oslobodeni, dodeka dpugi vi-dovi danoci }e gi platat vo nawalen obew. Na ovoj na~in iw os-tanuvaat pove}e spedstva za pealizipawe na nivnite aktivnosti ippoekti.

No tie spedstva tpeba da dojdat od nekade. Ako toa doa|awena spedstva woè da se podpedi pod definicijata za donacijata iza sponzopstvo oppedelena vo Zakonot (~len 3, to~ka 1, odnosnoto~ka 2 na ZDSJD)3, toga{ swe na vistinskiot pat da gi ostvapiweovie dano~ni olesnuvawa i osloboduvawa i toa na dvete stpani:� edni dano~ni pottiknuvawa za onie g i davaat sredstvata i � drugi dano~ni pottiknuvawa kaj onie koi gi primaat sred-

stvata za sproveduvawe na aktivnosti i proekti.

:12


2 Ovoj zakon e podgotvuvan ppi kpajot na 2005 godina i vo ppvoto tpiwese~je na2006 godina, sawo vpeweto na podgotvuvaweto najto~no gi izpazuva dowinantnitepazwisluvawa za celite {to tpeba da se ostvapat.3 Zakonot za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti woè da se najde voslu`ben vesnik bp. 47/06 ili na intepnet stpanicata na CIRa: www.cira.org.mkvo sekcijata „NVO zakoni”.

Na patot do nivnoto ostvapuvawe se isppe~uva sawo u{teedno ppa{awe: Dali se ostvapuva javniot intepes? A za da se dobietpetwan na ostvapuvawe na javen intepes, tpeba da se poddpùvaatili ppowovipaat dejnosti vo slednite oblasti: za{tita na~ovekovite ppava, kultupata, etikata, obpazovanieto, naukata,pazvojot na infopwati~koto op{testvo i ppenosot na elektpon-ski podatoci, spoptot, za{titata na ìvotnata spedina, socioxu-wanitapnite dejnosti, pazvojot na gpa|anskoto op{testvo,kpvodapitelstvoto, ppowocija na we|unapodnata sopabotka i dpugidejnosti utvpdeni so dpugi zakoni. Za celite na ostvapuvawe naovie dano~ni pottiknuvawa, taka se definipa javniot intepes,vidi ~len 3, to~ka 4 na ZDSJD.

Da naglasiwe u{te edna{: }e woèwe da ostvapiwe dano~nipottiknuvawa sawo ako so aktivnostite ili ppoektite koi tpebada se pealizipaat ostvapuvawe javen intepes.

2.2. Ostvaruvawe i potvrduvawe na javniot interes

Za da se ostvapat dano~nite pottiknuvawa wopa so peal-izipaweto na aktivnostite i ppoektite na ppiwatelite nadonacija/sponzopstvo da se ostvapi javniot intepes. Bidej}idanocite iwaat stpoga fopwalna stpana, ostvapuvaweto na oslo-boduvaweto i olesnuvaweto od niv wopa da se dokuwentipa.

Razuwnite i uspe{nite lu|e i ppavni lica pped otpo~nu-vaweto so paboteweto, pped da zapo~nat so pealizipaweto nappoektot, najnapped pazwisluvaat, ppou~uvaat i gi planipaatdano~nite posledici. Toa e dano~no planipawe, koe }e ni powogneda se postigne slednoto: celosno ostvapuvawe na svoite ppava iintepesi vo ispolnuvaweto na dano~nite obvpski, sveduvawe nadano~niot dolg na najoptiwalno nivo, bez nitu edno ppekp{uvawena dano~nite ppavila. Za da se po~uvstvuvaat pezultatite oddano~noto planipawe, za da se winiwizipa pizikot i da se odbegnekakov bilo eventualen konflikt so dano~nite vlasti potpebno eda se ppezewat odpedeni ppavni dejstvija, da se ofopwat i da sedobijat odpedeni dokuwenti, koi }e nè dovedat do ostvapuvawe naposakuvanite dano~ni pottiknuvawa (vidi sekcija 2.4.).

13:


2.3. Dano~ni pottiknuvawa spored vidovite na danocite

Vo Zakonot za donacii i sponzopstva vo javnite dejnostippopi{ani se slednite dano~ni pottiknuvawa kaj slednite vidovidanoci: � personalniot danok na dohod;� danokot na dobivka;� danokot na dodadena vrednost;� danokot na nasledstvo i podarok i� danocite na imot.

Dano~nite pottiknuvawa }e gi pazgledawe spoped:� vidovite na danoci i� spored subjektot za kogo se nameneti - edni se nameneti za

donatorot, a drugi se za primatelot na donacijata, odnosnoza samiot proekt.

2.3.1 Dano~ni pottiknuvawa kaj personalniot danok na dohod

Na fizi~ko lice koe donipa finansiski spedstva wu sleduvanawaluvawe na pepsonalniot danok za godinata vo koja donipal.Kaj ovoj danok, dano~noto pottiknuvawe e vo vid na dipektno na-waluvawe na danokot, pa taka za iznosot na dadenata donacija senawaluva danokot {to tpeba da se plati. Fizi~koto lice nawestoda go plati danokot vo poln iznos, del od nego wo`e da go donipa.No tokwu popadi vakvoto pe{enie, koe, o~igledno, pove}e odi napaka na davaweto donacija, otkolku na sawoto pla}awe na danokot,se vgpadeni dve ogpani~uvawa:� prvo, namaluvaweto na danokot da bide vo visina na dade-

nata donacija, no namaluvaweto na danokot da ne bidepogolemo od 20% od godi{niot iznos na personalniotdanok {to treba da go plati fizi~koto lice;

� Vtoro, namaluvaweto na personalniot danok da ne mo`e dabide pogolemo od 24 000 denari.

Ppvoto ogpani~uvawe }e se ppiweni za licata koi pla}aatpowal iznos na pepsonalen danok (powal od 120 000 denapi na

:14


godi{no nivo), a toa zna~i deka do ovoj iznos dpàvata i ppoektotna ppiwatelot na donacijata go delat iznosot na danokot vo sood-nos 80% : 20%.

Primer 1 za namaluvawe na personalniot danok pridonacija od fizi~ko lice (za ograni~uvawe 20% oddano~en dolg).

Fizi~ko lice so godi{en pepsonalen danok od 100 000denapi woè da ostvapi dano~no pottiknuvawe od 20000 denapi (20% od 100 000 denapi):� ako donipa 10 000 denapi }e woè za tolku i da

go nawali pla}aweto na danokot;

� ako donipa donipa 30 000 denapi, negovoto na-waluvawe na danokot se sveduva na 20 000 de-napi, kolku {to iznesuva 20% od negoviotpepsonalen danok na godi{no nivo;

� optiwalnoto nivo na negovata donacija e 20 000denapi (20% od 100 000 denapi), no se pazbipadeka liceto woè da donipa i pogolewi iznosi,no negovoto waksiwalno nawaluvawe na danokot{to woè da go ostvapi e 20 000 denapi.

Vtopoto ogpani~uvawe }e se ppiweni kaj onie fizi~ki licakoi iwat pogolewi iznosi za pla}awe pepsonalen danok (nad 120000denapi na godi{no nivo).

Primer 2 za namaluvawe na personalniot danok pridonacija od fizi~ko lice (za ograni~uvawe maksi-mum 24 000 mkd)

� Ako danokot na godi{no nivo e 120 000 denapiili pogolew od ovoj iznos, vo toj slu~aj nawalu-vaweto na danokot }e iznesuva to~no 24 000 de-napi (20% od 100 000 denapi), dokolku licetodonipa 24 000 denapi ili pove}e.

� Ako donipa powal iznos od 24 000 denapi, toga{nawaluvaweto na danokot }e bide vo visina nadonacijata.

� Ako donipa pogolew iznos od 24 000 denapi, na-waluvaweto }e iznesuva sawo 24 000 denapi.

15:


Kaj licata so pepsonalen danok pogolew od 120 000 denapi,iznosot na danokot na godi{no nivo se deli na sledniov na~in: 24000 denapi wo`nost za donacija i ostatokot na pepsonalniotdanok da se uplati kako danok na dpàvata.

Ova dano~no nawaluvawe fizi~koto lice - donatop woè da goostvapi sawo so podnesuvawe na godi{na dano~na ppijava (ObpazecPDD- LDP). Vakva godi{na dano~na ppijava podnesuvaat licata koiosven plata, ostvapuvaat dpugi li~ni ppiwawa: dividendi, kawati,ppixodi od izdavawe pod naew na dvi`ni i nedvi`ni ppedweti, kap-italni dobivki, ppixodi od dogovopi za delo, ppixodi po osnov naavtopski ppava i sli~no. Zna~i vo ovoj wowent, sawo onie fizi~kilica koi ostvapuvaat dpugi li~ni ppiwawa woàt da se steknat sodano~ni osloboduvawa kaj pepsonalniot danok, a ne i pove}etovpaboteni gpa|ani na RM na koi pabotodava~ite iw go pla}aat pep-sonalniot danok po ppiwaweto na platata.

Lodi{ni dano~ni ppijavi podnesuvaat pelativno wal bpoj nafizi~ki lica, spoped poslednite podatoci ne{to powalku od 10%od vkupniot bpoj na vpaboteni lica vo Republika Makedonija. No seo~ekuva za nekolku godini da se nappavi padikalen ppesvpt voodnos na podnesuvaweto na godi{nite dano~ni ppijavi i na tojna~in }e iw se ovozwoì na golew bpoj lica da go ostvapat ovadano~no pottiknuvawe, potvpduvaj}i ja svojata filantpopska oppe-delba. Republika Makedonija e zewja kanditat za ~lenstvo vo EY iwopa {to poskopo i vo ovoj del da ppiwenuva evpopski ppaktiki.

Za da se ostvapi ova dano~no pottiknuvawe, dano~niot ob-vpznik - fizi~koto lice vo ppilog na godi{nata dano~na ppijava gidostavuva: Donatopskiot dogovop i dokuwentot vpz osnova na koj eizvp{ena uplatata na donipaniot iznos.

Da potsetiwe za postoeweto na u{te edno dano~no pot-tiknuvawe, a toa e deka na ppiwawata po osnov na ppiwenitedonacii ne se pla}a pepsonalen danok.

2.3.2. Dano~ni pottiknuvawa kaj danokot na dobivka

Dano~noto pottiknuvawe kaj danokot na dobivka e ppedo-dpedeno za ppavnite lica, bidej}i tie se obvpznici na ovoj viddanok.

Kaj ovoj vid danok iwawe edno pottiknuvawe za dadenitedonacii, a vtopoto pottiknuvawe e za dadenite sponzopstva. Edenppaven subjekt, kako dano~en obvpznik woè da gi ostvapi dvetedano~ni pottiknuvawa ili sawo ednoto, koe bilo.

:16


Dano~nite pottiknuvawa iznesuvaat: � za dadenite donaci: do 5% od vkupniot prihod na davate-

lot i

� za dadenite sponzorstva: do 3% od vkupniot prihod na da-vatelot.

Dano~noto pottiknuvawe e soodvetno na golewinata na dade-nata donacija /sponzopstvo sè do onaa golewina koga ne ppewinuvappeku 5%, odnosno ppeku 3% od vkupniot ppixod. Vkupniot ppixode eden od najgolewite ekonowski papawetpi na fipwata, {toukaùva na toa deka stanuva zbop za zna~itelni iznosi na dano~nipottiknuvawa, odnosno za zna~itelni iznosi na donacija /spon-zopstvo koi woàt da se dadat za ostvapuvawe na javniot intepes.

Iznosot na dadenata donacija/sponzopstvo ja nawaluvadano~nata osnova od koja se ppeswetuva danokot na dobivka. Toazna~i deka na iznosot na dadenata donacija ne se ppeswetuva danokna dobivka. Ako fipwata - dano~en obvpznik dade donacija/ spon-zopstvo, dpàvata na toj iznos ne sobipa danok na dobivka, za paz-lika od popano koga ppetstavnicite na fipwite go iznesuvaafaktot deka iw }e dadat donacija, i na toj iznos dpàvata }e si gonaplati danokot. Sega pove}e ne e taka.

Sepak, zapadi za{titata na dano~nite ppixodi, gopnatagpanica na ostvapuvawe na ova dano~no pottiknuvawe e postavenado 5%, odnosno do 3% od golewinata na vkupniot ppixod. Kolkufipwata ostvapuva pogolew vkupen ppixod, tolku pove}e woè dadade donacija, odnosno sponzopstvo.

Primer za dano~no pottiknuvawe kaj danokot na do-bivka za dadena DONACIJA od pravno lice

� Ako vkupniot ppixod na fipwata vo edna kalen-dapska godina iznesuva 1 wilion denapi, waksi-walniot iznos {to woè da go ostvapi fipwatakako nawaluvawe na dano~nata osnova e 50 000denapi, ako dade donacija.

� Dokolku dade donacija od 25 000 denapi, nawa-luvaweto na dano~nata osnova }e bide sawo za 25000 denapi.

� Dokolku dade donacija od 80 000 denapi, nawa-luvaweto na dano~nata osnova }e bide sawo za50 000 denapi (bidej}i 5% od 1 wilion e 50 000denapi).

17:


Primer za dano~no pottiknuvawe kaj danokot na do-bivka za dadeno SPONZORSTVO od pravno lice � Ako vkupniot ppixod na fipwata vo edna kalen-

dapska godina iznesuva 1 wilion denapi, waksi-walniot iznos {to woè da go ostvapi fipwatakako nawaluvawe na dano~nata osnova e 30 000denapi, ako dade sponzopstvo.

� Dokolku dade sponzopstvo od 20 000 denapi, na-waluvaweto na dano~nata osnova }e bide sawo za20 000 denapi.

� Dokolku dade sponzopstvo od 40 000 denapi, na-waluvaweto na dano~nata osnova }e bide sawo za30 000 denapi (bidej}i 3% od 1 wilion denapi e30 000 denapi).

Ovie dano~ni pottiknuvawa se iskaùvaat vo dano~niot bi-lans po podnesuvaweto na godi{nata swetka za izwinatata kalen-dapska godina.

Za da se ostvapi ova potpebno e da se iwa: Donatopski do-govop, potvpda za donacijata, pe{enie za potvpduvawe na javniotintepes (ne e zadolìtelno, kako {to e objasneto vo delot za ovape{enie), no ne wopa da se iwa potvpda za pegistpacija na ppoektot(vidi sekcija 2.4.).

2.3.3. Dano~ni pottiknuvawa kaj danokot na dodadena vrednost (DDV)

Dano~nite pottiknuvawa kaj DDV woèwe, popadi nivnitepazli~nosti vo ostvapuvaweto, da gi podeliwe vo 3 gpupi:

1. pri nabavkite za realizirawe na aktivnostite na prima-telot na donacijata;

2. pri pribirawe na sredstva preku vleznici za javni na-stani i

3. pri pribirawe na sredstva so donirawe preku SMS porakii telefonski javuvawa.

2.3.3.1. Dano~nite pottiknuvawa pri nabavkite za realizirawena aktivnostite na primatelot na donacijata

Ova dano~no pottiknuvawe se ppiwenuva ppi ppiwaweto naispolnuvawa koi ovozwoùvaat pealizipawe na aktivnost ili

:18


ppoekt na ppiwatelot na donacija. Sppoveduvawe na aktivnostiili ppoektot nawetnuva izleguvawe na pazapot i nabavuvawe napotpebnite dobpa i uslugi. Na pazapot site dobpa i uslugi se soppeswetan DDV. Vo toj wowent, pazapot, odnosno ppodava~ite nadobpa i davatelite na uslugi, ne woàt (a i ne tpeba) da ppepoz-naat deka nekoj iwa za cel ostvapuvawe na javen intepes. Taka, ppo-dava~ite na dobpa i na uslugi vo svoite faktupi }e ni ppeswetaatDDV. Na iwplewentatopot wu pa|a na odgvopnost da gi za{titispedstvata za ppoektot i od niv da ne se odlee del za pla}awe naDDV na ispopa~atelite. Za{tedata e vo visina na ppeswetaniotDDV, a koga stapkata e 18%, toa e skopo edna pettina od vkupnitespedstva.

Ova dano~no pottiknuvawe se ostvapuva so obezbeduvawe naspedstva od buxetot na RM za pla}awe na DDV. Zna~i stanuva zbopza t.n. indipektni dano~ni osloboduvawa. Vo Zakonot, iako nikadene stoi deka ovoj ppowet e osloboden od DDV, toa se podpazbipa soslednava odpedba na Zakonot: ,,obezbeduvaweto spedstva od buxe-tot na Republika Makedonija se izvp{uva na ist na~in kako kajppowetot izvp{en za pealizipawe na stpanskite donacii ...” (~len15, stav 1, vtopa pe~enica na ZDSJD).

Kako opganizacija sppoveduva~ na aktivnosti od ppoekt za kojse donipani spedstva od eden ili pove}e davateli na donacija,pped da ja ppiwiwe faktupata za ispopa~anite dobpa i uslugi za pe-alizipawe na ppoektot, na ispopa~atelot tpeba da wu ja dadewepotvpdata za pegistpacijata na ppoektot (se pazbipa dekappetxodno tpeba da gi obezbediwe 4 dokuwenti za dano~nite pot-tiknuvawa, we|u koi e i ovaa potvpda, ppetstaveni vo edno od sled-nite poglavja na ovaa bpo{upa). Ovaa potvpda za pegistpacijata nappoektot ne sluì za suspendipawe na dano~nata obvpska za ppes-wetuvawe na DDV, tuku za uvepuvawe na ispopa~atelot deka tpebada o~ekuva pla}awe na DDV od buxetot na Republika Makedonija.Vpz osnova na ovaa potvpda ispopa~atelot vo faktupata go vpi{uvai iweto na ppoektot, vedna{ do iweto na ppiwatelot na ppowetot,vo delot na faktupata kade se naveduva do kogo e upaten ppowetot,odnosno do kogo e upatena faktupata. Ova se ppavi za da se paz-likuva ovaa faktupa od ostanatite faktupi za koi ppowetot nepodleì na dano~ni pottiknuvawa.

[tow }e se ppiwi ppowetot i faktupata za nego, otpo~nuvapostapkata za obezbeduvaweto spedstva od buxetot na RepublikaMakedonija. Ovaa postapka }e ja ppetstaviwe ppeku dejstvijata iobvpskite {to gi ppezewaat:

19:


� implementatorot (ili korisnikot na donacijata) i � ispora~atelot na prometot.

Implementatorot ili kopisnikot na donacijata, voobi~aeno,dogovopeno ili so dobpovolno ppezewena obvpska, gi vodi skoposite adwinistpativni paboti okolu ostvapuvaweto na ova dano~nopottiknuvawe. [tow ja dobie faktupata od ispopa~atelot nappowetot, woè da podnese:

2.3.3.1.1. Barawe za obezbeduvawe sredstva od buxetot na Repu-blika Makedonija

Ova bapawe4 se podnesuva do Ministepstvoto za finansii -Sektop za danoci, vo fopwa na podnesok (ppoppatno piswo), a voppilog se dostavuvaat slednite dokuwenti : � potvrdata za registracija na proektot (fotokopija);� eden primerok od fakturata za ispora~aniot promet (ori-

ginalen primerok);

� formularot A3 (tri) - D vo dva primeroci (daden vo po-glavje VI na ovaa bro{ura).

Ova bapawe Sektopot za danoci go ppocesipa za nekolkupabotni dena i dokolku go odobpi go dostavuva do Sektopot za tpe-zop za da izvp{i pla}awe na swetkata na ispopa~atelot na ppowe-tot, odnosno na izdava~ot na faktupata i toa vo iznosot nappeswetaniot danok vo taa faktupa. Sektopot za tpezop }e goizvp{i ova pla}awe sawo otkako izdava~ot na faktupata }e go up-lati toj ist iznos na danok na posebnata uplatna swetka: DDV poosnov na donacii. Za ovaa obvpska na ispopa~atelot na ppowetot}e stane zbop vo delot na dejstvijata i obvpskite {to tpeba da giispolni.

Da napowenewe deka vo edno bapawe woè da se bapa papi odbuxetot za edna faktupa, za pove}e faktupi od edna i/ili odpove}e fipwi. Dokolku Bapaweto go podgotvite za pove}e od 10 fak-tupi, kolku {to iwa pedovi vo fopwulapot A 3 (A - tpi) - D, toga{ppaviwe specifikacija koja tpeba da se dostavi vo ppilog, a vofopwulapot se naveduva deka swe podgotvile specifikacija.

2.3.3.1.2. Rok na podnesuvaweKoga da se podnese Bapaweto za obezbeduvawe spedstva od

buxetot odlu~uva iwplewentatopot, odnosno kopisnikot na

:20


4 Ppiwep na Bapaweto za obezbeduvawe spedstva od buxetot na RepublikaMakedonija, donacija e ppikaàn vo poglavje VII na ovaa bpo{upa. Istiot woè dase najde vo elktponska fopwa na intepnet stpanicata na CIRa: www.cira.org.mkvo sekcijata ,,NVO zakoni”.

donacija, no bapaweto }e bide odbieno dokolku se podnese po 30juni idnata godina, po godinata vo koja e izvp{en ppowetot,odnosno izdadena faktupata.

Potsetuvawe na edno op{to dano~no i buxetsko ppavilospoped koe ppavoto na povpat na DDV ili ppavo na obezbeduvawe naspedstva od buxetot na RM woè da se ostvapi do 30 juni idnata go-dina koja sledi po godinata vo koja e izvp{en ppowetot, odnosno is-postavenata faktupa (najednostavno, ako datuwot na faktupata evo 2007 godina, woè da se podnese bapawe do 30 juni 2008 god-ina). Podnesuvawe na bapawe po ovoj pok, zna~i neobezbeduvawespedstva od buxetot na RM , odnosno neostvapuvawe na dano~notopottiknuvawe.

Iwa u{te eden pok na koj tpeba da se vniwava, a toa e pokotoppedelen za zavp{uvawe na ppoektot. Se izvp{uvaat pla}awa,odnosno se obezbeduvaat spedstva od buxetot i po izwinuvaweto na3 weseci po izwinuvaweto na pokot so koj e odpedeno zavp{uvawetona ppoektot. No po izwinuvaweto i na ovie 3 weseci, toga{ se bapaizweni vo potvpdata za pegistpacija na ppoektot, odnosno novapotvpda so nov pok na zavp{uvawe na ppoektot.

[to }e se slu~i ako se ppobie ppedvideniot pok za sppove-duvawe na ppoektot?

êsto se slu~uva ppoektot da ne bide zavp{en vo ppedvide-niot pok naveden vo dogovopot za donacija i sponzopstvo i nave-den vo potvpdata za pegistpacija na ppoektot vo SEP. Toga{ sepostapuva na eden od slednite na~ini:

� ili vo SEP se bara nova potvrda za registracija, ozna~enakako registracija BIS;

� ili dokolku pre~ekoruvaweto e od samo nekolku meseci, soBaraweto za obezbeduvawe na sredstva od buxetot na RM,koe se podnesuva do Ministerstvoto za finansii - Sektorza danoci, se priloùva izvestuvawe za pri~inite za do-cneweto.

2.3.3.1.3. Dejstvija i obvrski {to treba da gi ispolni ispora~ate-lot na prometot

Ispopa~atelot na ppowetot ne ostvapuva nikakvi dano~nipottiknuvawa, tuku ednostavno ja iskopistuva wo`nosta da ost-vapi ppowet, odnosno da ppodade ppoizvod ili uluga. Zaizvp{eniot ppowet izdava faktupa, vo koja ppeswetuva DDV.

Ovaa faktupa i ovoj DDV vo nea se isti kako sekoja dpuga fak-tupa i kako sekoj DDV vleguva vo ppeswetkata na DDV (na pole 2 ilina pole 4, vo zavisnost od toa dali stapkata e 18% ili 5%) i na toj

21:


na~in za istiot iznos go podiga dano~niot dolg na ispopa~atelotna ppowetot (a dano~niot dolg e tolku kolku {to e iskaàn vo pole15).

Dotuka e sè isto i se postapuva kako i so sekoja dpuga fak-tupa, sawo u{te edna{ da napownewe deka ispopa~atelot na ppowe-tot - izdava~ot na faktupata iwa obvpska da go vpi{e i iweto nappoektot, vedna{ do iweto na ppiwatelot na ppowetot, vo delotna faktupata kade se naveduva do kogo e upaten ppowetot, odnosnodo kogo e upatena faktupata.

Razli~no postapuvawe iwawe sawo ppi izwipuvaweto nadano~niot dolg, odnosno ppi pla}aweto na danokot.

Najnapped da go objasniwe voobi~aenoto postapuvawe ppipla}aweto na danokot. Poleto 15 na ppeswetkata na DDV ni go davaiznosot na danokot {to tpeba da go platiwe i so negovoto pla}aweppestanuva na{iot dolg.

Koga iwawe izdadeno faktupa so DDV za ppoekt finansipan sodowa{na donacija, se postapuva poinaku ppi pla}aweto nadano~niot dolg. Najnapped go pla}awe iznosot na DDV iskaàn vofaktupata izdadena na ispopa~aniot ppowet za ppoektot finan-sipan so dowa{na donacija na Tpezopskata swetka100000000063095 - Napodna banka na Republika Makedonija, up-latnata swetka za javnite dav~ki: 84 (oznakata na op{tinata)02902, cel na doznaka: DDV po osnov na donacii, ppixodna {ipa:714119, kako {to e toa odpedeno so Ypatstvoto za na~inot na evi-dentipaweto, paspopeduvaweto i povpatot na javnite ppixodi(„Slu`ben vesnik na RM”, bpoj 8/2006 do 54/2007).

Onoj iznos {to ostanuva do iznosot na danokot {to go utvp-divwe vo pole 15 se uplatuva na voobi~aenata uplatna swetka naDDV: 84 (oznakata na op{tinata) 02687, cel na doznaka: DDV, ppi-xodna {ifpa: 714119.

[to se slu~i? Lo uplativwe DDV-to na dve uplatni swetki,awa vkupno ne plativwe ni{to pove}e otkolku {to ni pokaàiznosot vo poleto 12 na Ppeswetkata na DDV.

[to postignavwe so ova? Ja ispolnivwe na{ata obvpska i soz-dadovwe o~ekuvawe buxetot na RM, odnosno Tpezopot da ni go platiiznosot na DDV iskaàn vo na{ata faktupa izdadena naispopa~aniot ppowet za ppoektot finansipan so dowa{nadonacija.

Zna~i za pla}aweto na DDV ne upotpebivwe spedstva odppeoktot, tuku spedstva od buxetot. Na ovoj na~in finansiskitespedstva naweneti za ppoektot celosno odat za negova palizacija,odnosno nitu eden denap ne zavp{uva vo buxetot.

:22


2.3.3.1.4. Donirawe dobra ili uslugiêstopati donatopot polesno }e se odlu~i nawesto vo papi

donacijata da bide vo dobpa ili uslugi i toa tokwu onie dobpa koigi ppoizveduva ili onie uslugi koi gi dava ili pak izvp{uva ppowetso niv. Vo toj slu~aj woàt da se ostvapat slednite pogolewi ilipowali dano~ni pottiknuvawa vo zavisnost od toa dali ppoektote pegistpipan ili ne.

Dokolku davaweto na dobpata ili uslugata e za pegistpipanppoekt vo SEP, toga{ se postapuva na sledniot na~in: � vo fakturata se naveduva imeto na prometot onaka kako

{to e registriran pokraj imeto na implementatorot ilikorisnikot na donacijata (ve}e pogore objasneto);

� vo fakturata se naveduva iznosot na donacijata (kolku {toe pazarnata vrednost bez DDV i se presmetuva iznosot naDDV;

� vo fakturata se stava, t.n. nekomercijalna klauzula: „poovaa faktura ne se o~ekuva pla}awe, bidej}i stanuva zborza donacija spored dogovorot za donacija br. ....”;

� po ovaa faktura, se razbira, ne se vr{i pla}awe konispora~atelot - donatorot;

� ovaa faktura se podnesuva za obezbeduvawe na sredstva odbuxetot za pla}awe na DDV, zna~i se sproveduva ve}e nave-denata postapka;

� ispora~atelot - donatorot gi ima istite obvrski pogorenavedeni (potsetuvawe: da go uplati presmetaniot iznosna DDV na posebnata uplatna smetka i dr.).

Kakvi dano~ni posledici se nastanati ppi ovoj na~in nadonipawe? Za ovaa donacija DDV }e se plati od buxetot na RM, a is-popa~atelot - donatopot ne go izgubi ppavoto na odbivka na ppetx-oden danok koj wu ppipa|a na donipanoto dobpo ili usluga.

Powali dano~ni pottiknuvawa woàt da se ostvapat koga sedonipaat dobpa ili uslugi dokolku ppoektot ne e pegistpipan.Toga{, ispopa~atelot - donatopot ne ppeswetuva DDV na donipan-oto dobpo ili usluga, no go gubi ppavoto na odbivka na ppetxodendanok koj wu ppipa|a na donipanoto dobpo ili usluga. Ova pe{eniee spoped Zakonot za DDV. Ovde e sosewa jasno deka dpaàvta se so-glasuva da go sobepe DDV vo powal obew, na nivo na ppetxodnatatpansakcija.

Sosewa e jasno e deka sekoga{ tpeba da se nastojuva da se ost-vapat pogolewite dano~ni pottiknuvawa, a za swetka na taa pod-gotvenost da se podnese i pogolew adwinistpativen tovap.

23:


2.3.3.2 Pribirawe na sredstva preku vleznici za javni nastaniSobipawe na spedstva za finansipawe na odpedna aktivnost

od javen intepes woè da se nappavi i ppeku odpùvawe na nastan,kultupen, spoptski i dpug javen nastan, odnosno od nadowestokotza vleznicite. Na ovoj nadowestok ne se ppeswetuva DDV, a u{tepozna~ajno e {to ne se gubi ppavoto na odbivka na ppetxodniotdanok. Ovde, dobpite poznava~i na ppavilata na DDV }e ppepoznaatt.n. skpiena nulta stapka na DDV (naj~esto ppiwenuvana kaj izvo-zot). No toa ne e sè, na ova tpeba da se nadovpze ostvapuvaweto nappavoto na obezbeduvawe na spedstva od buxetot na RM, so podne-suvawe na adwinistpativniot tovap za ostvapuvaweto napo{ipokite dano~ni pottiknuvawa (pegistpipaweto na ppoekt isppoveduvawe na ppopi{anite postapki ppetstaveni vo poglavjeVI na ovaa bpo{upa).

2.3.3.3 Pribirawe na sredstva so donirawe preku SMS poraki itelefonski javuvawa

Sobipawe na spedstva za finansipawe na odpedna aktivnostod javen intepes woè da se nappavi i ppeku nadowestokot za tele-fonski javuvawa.

Sè {to e kaàno za sobipaweto na spedstva ppeku vleznici zajavni nastani vaì i za sobipaweto ppeku nadowestokot za tele-fonski javuvawa.

2.3.4 Dano~ni pottiknuvawa kaj danokot na nasledstvo i podarok

Lpa|anskite opganizacii bez da platat danok na nasledstvoi podapok woàt da nasleduvaat, odnosno da ppiwaat podapok vpzosnova na dogovop za podapok - nedvièn iwot (delovni zgpadi, de-lovni ppostopii, stanbeni zgpadi i stanovi, zewji{te, {uwi i dp.).

Ova dano~no osloboduvawe se odnesuva i za nasleduvawe,odnosno ppiwawa na podapok koga se nasleduva, odnosno ppiwa: go-tovi papi, papi~ni pobapuvawa, xaptii od vpednost i dpugpodvièn iwot.

Ova dano~no pottiknuvawe }e bide intepesno vo napednitegodini, koga }e stanuva zbop za osnovawe fondacii, zadu`bini,legati i sl.

2.3.5. Dano~ni pottiknuvawa kaj danokot na imot

Ova dano~no pottiknuvawe, odnosno osloboduvawe od danokna iwot se odnesuva za iwotot koj podleì na danok na iwot, koj eizgpaden od donacija ili pak e ppiwen kako nasledstvo i podapok.

:24


2.4. Potrebni dokumenti za dano~nite pottiknuvawa

Za da se ostvapat dano~nite pottiknuvawa koi gi nudi Za-konot za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti potpebno e dase ofopwat slednite 4 dokuwenti: � Donatorski dogovor (i/ili dogovor za sponzorstvo);� Potvrda za donacijata;� Re{enie za potvrduvawe na javniot interes i � Registracija na proektot.

2.4.1. Donatorski dogovor (i/ili dogovor za sponzorstvo)5 sesklu~uva we|u davatelot na donacijata/sponzoptvoto i ppi-watelot. Vo ovoj dogovop, sekako centpalno westo wu se davana ppedwetot na donacijata/ sponzopstvoto i celta {to sesaka da se postigne so ppoektot {to se sppoveduva. ^lenot6, stav 1 na ZDSJD go nawetnuva ovoj po~eten dokuwent kakozadolìtelen, a upatuva na toa deka tpeba da bide vo so-glasnost so Zakonot za obligacionite odnosi.

Od dano~en aspekt najbitno e vo donatopskiot dogovop da sestavi t.n. dano~na klauzula, koja }e odpeduva ppiwatelot nadonacijata za ppiwenata donacija da ne ppavi nikakvi ppo-tivispolnuvawa kon davatelot na donacijata. Vakva odped-nica e potpebno da stoi vo Donatopskiot dogovop, za jasno dase pazlikuva od Dogovopot za sponzopstvo, za da se ostvapatpogolewite dano~ni pottiknuvawa i da, eventualno,dano~nite vlasti ne go ppekvalifikuvat ovoj Donatopski do-govop vo Dogovop za sponzopstvo, so site posledici {to }eppoizlezat od toa. Zna~i e potpebno jasno pazgpani~uvawewe|u donacija i sponzopstvo. Sponzopstvoto iwa kowepci-jalno obele`je, ppiwatelot na sponzopstvoto ispolnuvaodpedeni ppotivispolnuvawa kon davatelot na spon-zopstvoto. Za dano~ni celi, dinstikcijata {to e nappavenavo ovoj zakon e sosewa dovolna. Potsetuvawe na nivnotodefinipawe vo ~len 3, to~ka 1 i 2, a tuka ni powaga i odped-

25:


5 Ppiwep na Donatopski dogovop e ppikaàn vo poglavje VI na ovaabpo{upa. Istiot woè da se najde vo elktponska fopwa na intepnetstpanicata na CIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata „NVO zakoni”.

bata vo ~len 9, kade stoi deka objavuvaweto na iweto, fip-wata i za{titniot znak na davatelot na donacijata i spon-zopstvoto vo javnite, pe~atenite i elektponskite wediuwine se sweta za peklawa, t.e. deka tie dejstvija woàt da sevp{at i vo slu~aj na donacija.

2.4.2. Potvrda za donacija6 - ja izdava ppiwatelot na donacijataza da wu posluì na davatelot na donacijata pped dano~nitevlasti deka stanuva zbop za donacija, za da wu ovozwoì dagi ostvapi dano~nite pottiknuvawa za donaciite, bidej}itie se pogolewi od onie za sponzopstvoto.

Ovaa potvpda e dadena kako ppilog na Ppavilnikot za fopwatai na~inot na izdavawe na piswena potvpda za donacii vojavnite dejnosti (,„Slu`ben vesnik na RM”, bpoj 130 /2006). Ovane e nekakov golew adwinistpativen tovap. Do ovoj zaklu~okbpzo }e dojdewe otkako }e se vidi negovata fopwa i elewentitekoi se naveduvaat vo nego, posebno koga }e se iwa vo ppedviddeka ovaa potvpda ja izdava sawiot kopisnik na donacijata.

2.4.3. Re{enie za potvrduvawe na javniot interes - Ova pe{eniego izdava Ministepstvoto za ppavda, na bapawe na davatelotna donacijata/sponzopstvoto. Ovoj fakt wu dava kapaktep nafakultativen dokuwent i po ppavilo ne wopa da se pobapakoga e sosewa nedvoswisleno jasno deka ppoektot iwa javenintepes (pp: ppoekt za bopba ppotiv nekoe detsko zabolu-vawe).

Bapawe za izdavawe na ova pe{enie se podnesuva vo slobodnafopwa, odnosno newa ppopi{an fowulap7. Vo Bapaweto senaveduva iweto na podnositelot - donatopot/davatelot nasponzopstvoto, iweto na ppoektot, iweto na kopisnikot, vpe-wenskata pawka na sppoveduvaweto na ppoektot, vpednost nappoektot, a posebno se objasnuva ppedwetot i celta nadonacijata/sponzopstvoto i se dava po{ipoko obpazloènieza ostvapuvaweto na javniot intepes.

:26


6 Ppiwep na Potvpdata za donacija e ppikaàn vo poglavje VI na ovaabpo{upa. Istiot woè da se najde vo elktponska fopwa na intepnetstpanicata na CIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata „NVO zakoni”.

7 Ppiwep na Bapawe za potvpduvawe na javniot intepes e ppikaàn vopoglavje VI na ovaa bpo{upa. Istiot woè da se najde vo elktponska fopwana intepnet stpanicata na CIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata „NVOzakoni”.

Ministepstvoto za ppavda pped da izdade pe{enie so koe }ego potvpdi javniot intepes na ppoektot, bapa wislewe odnadle`niot pesopen opgan za oblasta vo koja se sppoveduvappoektot (pp. ako ppoektot e od oblasta na zdpavstvoto, wis-lewe se bapa od Ministepstvoto za zdpavstvo).

Za izdavaweto na ova pe{enie se ppiwenuva institutot„odobpuvawe so wol~ewe”, a toa zna~i deka dokolku vo pokod 15 dena od denot na ppiewot na Bapaweto, Ministep-stvoto za ppavda ne izdade pe{enie, se sweta deka e potvp-den javniot intepes, odnosno deka Bapaweto e pozitivnope{eno.

2.4.4. Registracija na proektot - Ova e potpebno za da se ostvapatdano~nite pottiknuvawa kaj danokot na dodadena vpednost(DDV), a toa zna~i otkako gi „sobpavwe papite na kup~e”, dase potpudiwe da ne ni se odleat za pla}awe na DDV, tukucelokupniot iznos da go upotpebiwe za pealizipawe nappoektot.

Registpacijata na ppoektot se vp{i vo Sektopot za evpop-ski ppa{awa - Oddelenie za koopdinipawe na stpanskapowo{, kade se vp{i i pegistpacijata na stpanskite donacii.So ova: � se potvrduva izedna~uvaweto na tretmanot na donaci-

jata bez razlika na toa dali e od stranstvo ili od doma;

� se ovozmoùvaat to~ni i ednozna~ni informacii i po-datoci za analizi za ednite i za drugite donacii;

� na stranskata i na doma{nata donatorska zaednica imse ponuduvaat visoko kvalitetni podatoci i analizi zadonaciite;

� ist organ (MF) ne moè da registrira i da isplatuvasredstva od buxetot zaradi eventualnata opasnost odzloupotrebi.

Registpacijata se vp{i so podnesuvawe na bapawe6 do Sek-topot za evpopski ppa{awa. Vo ppilog na ova bapawe se pod-nesuva Donatopskiot dogovop.

27:


8 Fopwatot na Bapaweto za pegistpacija na ppoektot wnogu bpgu }e woèda se najde na intepnet stpanicata na SEP: www.sep.gov.mk. Ppiwep nafowat na Bapawe za pegistpacija na stpanska donacija (koj }e bide wnogusli~en so toj za dowa{na donacija) e ppikaàn vo poglavje VI na ovaabpo{upa. Istiot woè da se najde vo elktponska fopwa na intepnetstpanicata na CIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata „NVO zakoni”

Registpacijata e izvp{ena so izdavawe na potvpda za pegi-stpacija, vo koja se navedeni: datuwot na Dogovopot za dona-cija, iweto na ppoektot, vpednosta na ppoektot, davatelot nadonacijata, iweto na iwplewentatopot, ppiwatelot na do-nacijata, vpewenskata pawka i odpedeni texni~ki podatoci.

Ovaa potvpda za pegistpacija e osnoven dokuwent vpz osnovana koja se ostvapuvaat dano~nite pottiknuvawa kaj DDV. Taavo fotokopija tpeba da se dade na: � sekoj izveduva~/kontraktor, koj ispora~uva promet za re-

alizirawe na proekt ili aktivnost na primatelot na do-nacija i

� se priloùva sekoga{ koga se baraat sredstva od buxe-tot na RM za pla}awe na DDV kon kontraktorite.

Ovaa potvpda se upotpebuva wnogu ~esto i e osnoven doku-went za ostvapuvaweto na dano~nite pottiknuvawa kaj DDV,taa e sokoga{ tawu kade se ostvapuva dano~noto pottiknu-vawe.

So ovie 4 dokuwenti ja vospostavivwe ppavnata pawka iwoèwe da otpo~newe so iwplewentipawe na ppoektot, no i so ost-vapuvaweto na dano~nite pottiknuvawa.

Moèwe i da ne gi ppaviwe ovie 4 dokuwenti, ppoektot woèda se pealizipa i bez ovoj adwinistpativen tovap, no toga{ newa dabide jasno dali }e woè da gi kopistiwe do kpaj site povolnosti{to ni gi dava Zakonot. Ili na donatopite ne iw ovowoùvawe wak-siwalno da gi ostvapat dano~nite pottiknuvawa na koi iwaatppavo ili skopo edna pettina od spedstvata oppedeleni za ppoek-tot tpeba da gi dadewe za pla}awe na DDV (18% e ne{to powalku odedna pettina od vkupniot iznos na donipanite spedstva, koi kolkui da iznesuvaat, se zna~ajni za ostvapuvawe na celite na donaci-jata).

Moèwe da odbepewe opcija da go ppepoloviwe adwinistpa-tivniot tovap, pa sawo da wu ovozwoìwe na donatopot da gi ost-vapi dano~nite pottiknuvawa, a ppi pealizipawe na ppoektot dapla}awe DDV.

Moèwe da odbepewe dpuga opcija, da gi ostvapiwe dano~nitepottiknuvawa kaj DDV, a da ne se potpudiwe da gi ostvapiwedano~nite pottiknuvawa naweneti za donatopite, nekoga{ isawata ppavna situacija }e go nawetne takvoto pe{enie (sitni,wali, vo nezna~itelni iznosi donacii od golew bpoj na fizi~kilica).

:28


No sekoga{ }e bidewe najuspe{ni, ako gi ostvapiwe site vi-dovi dano~ni pottiknuvawa i vo nivniot waksiwalen iznos.Danocite ne se sawo ppisila, danocite se potvpda na na{atapovpzanost so zaednicata, danocite se i potpeba od znaewe i odnivno po~ituvawe. Od dpuga stpana, dano~nite pottiknuvawa,odnosno dano~nite olesnuvawa i osloboduvawa ne se sawo ot-stapuvawe od ppaviloto ili ppiznavawe na negovata nesovp{enost,tuku i wexanizaw za ostvapuvawe na edna podocne`na cel: denes }ese sobepe powalku danok, a po izvesno vpewe, otkako }e zajaknedano~niot izvop, }e se sobepe pove}e danok i }e se nadowesti„izgubeniot” dano~en ppixod zapadi dadenoto pottiknuvawe. Akoe toa taka, tpeba da se po~ituva intencijata na Zakonot, a toa eu{te eden pottik celosno da se ostvapat dano~nite pottiknuvawa.

2.5. Izvestuvawe za koristeweto na donacijata i sponzorstvoto

Ovoj zakon nawetnuva obvpska, pokpaj sklu~uvawe na Dogovopza donacija i sponzopstvo, i izgotvuvawe na Izve{taj za kopis-teweto na donacijata i sponzopstvoto. Izve{tajot go podgotvuva,po ppavilo, ppiwatelot na donacijata i/ili sponzopstvoto,odnosno iwplewentatopot, iako vo Zakonot stoi deka davatelot ippiwatelot na donacijata i/ili sponzopstvoto se dol`ni da iz-gotvat Izve{taj za dadenata i za dobienata donacija i/ili spon-zopstvo.

Vo Zakonot se navedeni nekolku zadol`itelni elewenti naovoj izve{taj: (1) iwe i naziv na davatelot; (2) iweto i nazivot nakpajniot kopisnik; (3) opis na ppedwetot na donacijata i spon-zopstvoto (koli~inata, vpednosta i dpugi poedinosti); (4) kpaj-nata upotpeba na ppedwetot na donacijata i sponzopstvoto.

Ovoj izve{taj zaedno so Dogovopot za donacijata i spon-zopstvoto se dostavuvaat do YJP, najdocna 30 dena od denot na pe-alizipawe na ppoektot koj e poddp`an ili se ostvapuva sodonacijata i sponzopstvoto ili kako {to stoi vo Zakonot: „naj-docna 30 dena od denot na ispolnuvaweto na dogovopot”.

2.6. Izzemawe od dano~nite pottiknuvawa

Sawo da spownewe deka dano~nitte pottiknuvawa spoped Za-konot za donacii i sponzopstvo vo javnite dejnosti ne sweat da seupotpebuvaat za donacii i sponzopstva koga tie se upateni kon:

29:


� poddr{ka na politi~ki partii i partiski kampawi i� davawe od pretprijatie kon drugi pretprijatija.

2.7. Dano~nite pottiknuvawa za sredstvata{to gi dobivaat gra|anskite organizacii odbuxetot na RM i od buxetite na op{tinite

Spedstvata {to gi dobivaat gpa|anskite opganizacii od bux-etot na RM, od winistepstvata, agenciite i dpugite vladini telai opganizacii, kako i od op{tinskite buxeti, bidej}i po svojatafinansiska ppipoda se donacii, gi ostvapuvaat dano~nite pot-tiknuvawa spoped Zakonot za donacii i sponzopstva vo javnite de-jnosti, dokolku so niv se ostvapuva javniot intepes. Bidej}istanuva zbop za donacii, vo ovoj slu~aj sawo od dp`avata ili odop{tinata, za da gi ostvapat dano~nite pottiknuvawa ppedvideniso ovoj Zakon, tpeba da se sppovedat site ppedvideni adwinistpa-tivni postapki, pogope navedeni.

:30


III. DANO^NI POTTIKNUVAWAZA STRANSKITE DONACII

Voved

Vo na{ata zewja se pealizipani, a i vo tek se wnogu ppoekti,finansipani od stpanski donacii. Realizipaweto na ovie ppoektie od isklu~itelno zna~ewe za podigawe na nivoto na pazvojot nana{ata zewja. Ottuka i zna~eweto na dano~nite pottiknuvawa zaniv, kako potvpda na nivnata ppifatlivost, zna~ewe i potpeba, aso toa Republika Makedonija ja potvpduva svoja oppedelenost zau~estvo vo we|unapodnata sopabotka.

Ovie dano~ni pottiknuvawa se ppiwenuvaat od denot na ppi-wenuvaweto na danokot na dodena vpednost vo RM - 1 appil 2000godina i se ostvapuvaat vo dve fopwi:� vo forma na poedine~no uvezuvawe na dobro i� vo forma na registriran proekt.

Koja fopwa }e se izbepe zavisi od sawata su{tina na pabo-tata. Ako se paboti za podolgopo~en ppoekt, koj vklu~uva i nabavkivo zewjata, toga{ sosewa e jasno deka tpeba da se izbepe fopwata napegistpipan ppoekt za da se ostvapat dano~nite pottiknuvawa vopotpoln obew.

Za ostvapuvawe na dano~nite pottiknuvawa, i kaj dvetefopwi potpebno e sppoveduvawe na odpedeni adwinistpativnipostapki. Ovde osnovna cel ni e da gi obpabotiwe adwinistpa-tivnite postapki za da gi oxpabpiwe site onie koi tpeba da gi ost-vapat ovie dano~ni pottiknuvawa taka {to adwinistpativniottovap newa da bide ppe~ka vo nivnoto ostvapuvawe.

3.2. Forma na poedine~no uvezuvawe na dobro

Kaj ovaa fopwa na poedine~no uvezuvawe na dobpo, dano~notopottiknuvawe odnosno osloboduvawe od pla}awe na DDV ppi uvoz,

31:


woè da se ostvapi ppi: � uvoz na dobra nameneti za besplatna podelba na `rtvite vo

prirodni ili drugi nepogodi i

� uvoz zaradi sproveduvawe na humanitarni aktivnosti.

Najdobap ppegled za {to stanuva zbop }e se iwa dokolku ginavedewe zakonskite odpedbi onaka kako {to stojat vo Zakonot zadanokot na dodadena vpednost (,,Slu`ben vesnik na RM”, bpoj 44/99,59/99, 86/99, 11/2000, 8/2001, 21/2003, 19/2004, 33/2006, 45/2006,101/2007 i 114/2007):

~len 27-b, to~ka 10 glasi: „Dpàvni opgani ili pegistpipanixuwanitapni ili dobpotvopni opganizacii, za dobpa koi besplatnogi uvezuvaat, a koi se naweneti za besplatna podelba na ̀ ptvite odppipodni ili dpugi nepogodi ili za dobpa koi ostanuvaat vo sop-stvenost na tie opganizacii, a koi se naweneti za besplatnostavawe na paspolagawe na `ptvite na tie nepogodi. Oslobodu-vaweto ne se odnesuva na watepijal i oppewa naweneta za obnova napodpa~jata koi gi zafatila ppipodna ili dpuga katastpofa. Oslo-boduvaweto se odnesuva sawo na opganizacii koi vodat soodvetnoknigovodstvo i iw ovozwoùvaat na nadle`nite opgani nadzop nadnivnoto pabotewe i koi po potpeba nudat gapancija kako instpu-went za obezbeduvawe na pla}aweto”;

~len 27-b, to~ka 11 glasi: „pegistpipani xuwanitapni ili do-bpotvopni opganizacii za dobpa koi besplatno gi uvezuvaat odstpanstvo za izvp{uvawe na nivnite xuwanitapni aktivnosti.Osloboduvawata ne se odnesuvaat na alkoxolni pijalaci, tutun ippoizvodi od tutun, kako i na wotopni vozila (osven awbulantnivozila za ppevoz na bolni i povpedeni lica). Osloboduvaweto seodnesuva sawo na opganizacija koja vodi soodvetno knigovodstvo ina nadle`nite opgani iw ovozwoùva nadzop nad nivnoto pabotewe,i koi po potpeba nudat gapancija kako instpuwent za obezbeduvawena pla}aweto”;

Kpatko pojasnuvawe i nekolku ppakti~ni soveti za ostvapu-vawe na ovie dano~ni pottiknuvawa:

1. Ovie zakonski odpedbi ne postavuvaat uslov koj woè da bidedonatop, tuku toa e ostaveno toa da bide sekoj od stpanstvokoj se odlu~il da donipa dobpo vo RM;

2. Ona {to tpeba da se dokaè e deka stanuva zbop za donacija,a toa se dokaùva so eden od slednite dokuwenti: (1) Dona-topski dogovop ili (2) Izjava na donatopot deka stanuva zbopza donacija, na kogo wu ja dava i celta {to se saka da sepostigne so donacijata ili (3) faktupa so t.n. nekowepci-jalna kauzula, vo slednata swisla: ,„po ovaa faktupa newa dase izvp{i pla}awe, bidej}i stanuva zbop za donacija ...” (ili

:32


ne{to vo taa swisla). Povtopuvawe: sawo eden od ovie doku-wenti koj tpeba da se ppedade na capinskiot opgan najdocnado wowentot na zavp{uvaweto na postapkata na capinewe.

3. Vtopoto dokaùvawe e deka stanuva zbop za „pegistpipanixuwanitapni ili dobpotvopni opganizacii”. Ova woè da sedokaùva so: (1) Re{enieto za pegistpipawe na opganizaci-jata, (2) Statutot na opganizacijata ili (3) Ppogpawata zapabota na opganizacijata. Ponekoga{ e dovolno da se dokaèsawo so podnesuvawe na Re{enieto, dokolku vo sawoto iwe naopganizacijata ja iwa odpednicata xuwanitapna ili do-bpotvopna opganizacija, no ponekoga{ }e tpeba i tpite doku-wenti da se podnesat. Ova potvpduvawe go ppaviMinistepstvoto za finansii - Sektopot za danoci so iz-davawe na wislewe deka stpanuva zbop za pegistpipana xu-wanitapna ili dobpotvopna opganizacija i bapaweto zawislewe se upatuva na taa adpesa. Dobienoto pozitivno wis-lewe se dostavuva do capinskiot opgan, najdocna do wowen-tot na zavp{uvaweto na postapkata na capinewe.

(Na avtopot na ovie pedovi sosewa wu e jasno deka e nappavenagpuba gpe{ka i neppavda so naveduvawe na odpednicata: pegistpi-pani xuwanitapni ili dobpotvopni opganizacii).

3.3. Forma na registriran proekt

3.3.1. Uslovi za ostvaruvawe na dano~noto pottiknuvawe

Za ostvapuvawe na dano~nite pottiknuvawa se bitni sled-nive dva uslovi: � da postoi dogovor me|u Vladata na RM, nejzinite mini-

sterstva, tela i organizacii i stranskiot donator i

� vo ovoj dogovor da stoi klauzulata deka doniranite sred-stva nema da se koristat za pla}awe na danoci vo RM.

3.3.2. Vidovi na dano~ni pottiknuvawa

Kaj ovaa fopwa se ostvapuvaat slednite vidovi pottiknu-vawa:

1. spored vidot na danokot, odnosno javnata dava~ka se ostva-ruva osloboduvawe od:

33:


- carina;

- akciza i

- DDV.

2. spored na~inot na ostvaruvaweto:

- direktno osloboduvawe i

- indirektno osloboduvawe (pla}awe ili vra}awe na danokot).

3. spored organot kade {to se vodi administrativnata po-stapka:

- kaj carina pri uvoz na dobra nameneti za realizirawe na proektot;

- Ministerstvoto za finansii: Sektorot za danocii Sektorot za trezor i

- UJP - Regionalna direkcija vo Skopje - Oddelenie za vra}awe na danok na posebni subjekti.

3.3.3. Registracija na proektot

Iwplewentatopot ili koj bilo subjekt zadol`en za sppovedu-vawe na ovaa postapka, do Sekpetapijatot za evpopski ppa{awa -Sektop za koopdinacija na stpanska powo{, podnesuva Bapawe zapegistpipawe na ppoektot. Ova bapawe }e go najdete vo ovojppipa~nik ili na veb-stpanata na Sekpetapijatot za evpopskippa{awa: www.sep.gov.mk.

So Bapaweto se dostavuva kopija od Donatopskiot dogovop.Sektopot za koopdinacija na stpanska powo{ od stav 1 na ovoj

~len izdava potvpda za izvp{enata pegistpacija na ppoektot. Iovaa potvpda }e ja najdete vo ovoj ppipa~nik ili na veb-stpanata naSekpetapijatot za evpopski ppa{awa: www.sep.gov.mk..

3.3.4. Dano~en broj na proektot i otvorawe na smetka vo delovna banka

Dobivaweto na edinstven dano~en bpoj (EDB) za ppoektot sevp{i vo Yppavata za javni ppixodi - Regionalna dipekcija - Skopje,so podnesuvawe na ppijava za op{tata dano~na pegistpacija, zatoase popolnuvaat sawo onie poliwa za koi iwawe podatoci. Ovaa ppi-java ja iwa na veb-stpanata na YJP: www.ujp.gov.mk.

:34


Vo slu~aite koga se upotpebuva fopwulapot A2-P zaizvp{uvawe na vpa}awe na platena akciza i DDV za nabavenitedobpa i kopisteni uslugi vo Republika Makedonija za slu`benipotpebi (stpuja, voda, telefon, gpeewe, gopivo, kancelapiski wa-tepijali i sl.) za pealizipawe na ppoekti tpeba da se otvopiswetka na tepitopijata na Republika Makedonija (kaj delovni bankiili tpezopska swetka).

3.4. Pla}awe na DDV i akcizata za prometotna dobra i uslugi vo zemjata za realizirawe na proektot

Bidej}i osloboduvaweto od DDV i akciza se ostvapuva na in-dipekten na~in, odnosno so obezbeduvawe na spedstva za pla}awena DDV i akciza od buxetot na Republika Makedonija, do Minis-tepstvoto za finansii - Sektop za danoci se podnesuva bapawe -poppatno piswo.

So poppatnoto piswo se ppilo`uvaat slednite dokuwenti:1. Obpazecot A3-P vo dva ppiwepoci (Obpazec A3-P koj e daden

vo ppilog na ova upatstvo);2. Kopija od potvpdata za pegistpacija na ppoektot vo Sekpe-

tapijatot za evpopski ppa{awa - Sektop za koopdinacija na stpan-ska powo{;

3. Faktupa (situacija, ili dp. dokuwent) vo opiginal, od is-popa~atelot na dobpoto ili vp{itelot na uslugata, upatena konppoektot na iwe pod koe e pegistpipan ppoektot, a vo koja enazna~en i subjektot za sppoveduvawe na ppoektot (iwplewenta-topot). Vo faktupata wopa da e posebno iska`an iznosot na DDV iakcizata vo denapi.

Iwplewentatopot go izvestuva ispopa~atelot na ppowetotdeka e podneseno Bapawe za pla}awe od buxetot na RM za da gi is-polni natawo{nite odgovopnosti, odnosno da izvp{i uplata naposebnata swetka na DDV i da o~ekuva vo napednite dva do tpi denapla}awe od buxetot na RM.

3.5. Dejstvijata i obvrskite {to treba da gi ispolni ispora~atelot na prometot

Ispopa~atelot na ppowetot za izvp{eniot ppowet izdavafaktupa, vo koja ppeswetuva DDV. Ovaa faktupa i ovoj DDV vo nea se

35:


isti kako sekoja dpuga faktupa i kako sekoj DDV vleguva vo ppes-wetkata na DDV (na pole 2 ili na pole 4, vo zavisnost od toa dalistapkata e 18% ili 5%) i na toj na~in za istiot iznos go podigadano~niot dolg na ispopa~atelot na ppowetot (a dano~niot dolge tolku kolku {to e iskaàn vo pole 15).

Da potsetiwe deka ispopa~atelot na ppowetot - izdava~ot nafaktupata iwa obvpska da go vpi{e i iweto na ppoektot vedna{ doiweto na ppiwatelot na ppowetot vo delot na faktupata kade senaveduva do kogo e upaten ppowetot, odnosno do kogo e upatena fak-tupata.

Vo ppeswetkata na DDV vo poleto 15 se iskaùva iznosot nadanokot {to tpeba da se plati, no bidej}i vo poleto 2 ili 4 govklu~ivwe iskaàniot DDV vo faktupata za ppoektot, tpeba naj-napped ovoj iznos da se plati na: Tpezopskata swetka100000000063095 - Napodna banka na Republika Makedonija, up-latnata swetka za javnite dava~ki: 84 (oznakata na op{tinata)02902, cel na doznaka: DDV po osnov na donacii, ppixodna {ifpa:714119, a ostatokot na dolgot se uplatuva na pedovnata swetka naDDV. Na ovoj na~in, vkupnata uplata e tokwu tolku kolku {to eppeswetana vo pole 15, i YJP vedna{ gleda deka kolku e ppeswetano,tolku e plateno, ne peagipa i dvete swetki se kaj nea. So dvete up-lati na dve pazli~ni uplatni swetki e izwipen dolg po osnov naDDV.

Razli~no postapuvawe iwawe sawo ppi izwipuvaweto nadano~niot dolg, odnosno ppi pla}aweto na danokot.

Koga iwawe izdadeno faktupa so DDV za ppoekt finansipan sodowa{na donacija, se postapuva poinaku ppi pla}aweto nadano~niot dolg. Najnapped go pla}awe iznosot na DDV iskaàn vofaktupata izdadena na ispopa~aniot ppowet za ppoektot finan-sipan so dowa{na donacija na Tpezopskata swetka100000000063095 - Napodna banka na Republika Makedonija, up-latnata swetka za javnite dava~ki: 84 (oznakata na op{tinata)02902, cel na doznaka: DDV po osnov na donacii, ppixodna {ifpa:714119, kako {to e toa odpedeno so Ypatstvoto za na~inot na evi-dentipaweto, paspopeduvaweto i povpatot na javnite ppixodi(„Slu`ben vesnik na RM”, bpoj 8/2006 do 54/2007).

[to postignavwe so ova? Ja ispolnivwe na{ata obvpska i soz-dadovwe o~ekuvawe buxetot na RM, odnosno Tpezopot da ni go platiiznosot na DDV iskaàn vo na{ata faktupa, izdadena na is-popa~aniot ppowet za ppoektot finansipan so stpanska donacija.

Ispopa~atelot na ppowetot za izvp{eniot ppowet po iz-dadenata faktupa o~ekuva pla}awe od spedstvata na ppoektot vovisina na dano~nata osnova (bez iznosot na ppeswetaniot DDV), a

:36


iznosot na DDV }e go dobie od buxetot na RM.

Na ovoj na~in nitu eden denap od stpanskata donacija nezavp{uva vo buxetot na RM, a toa zna~i deka site spedstva odstpanskata donacija odat za pealizipawe na ppoektot.

Na vakov na~in se postapuva i vo slu~aite koga vo faktupatae ppeswetana i akcizata, se pazbipa sawo uplata se izvp{uva naposebnata uplatna swetka navedena vo Ypatstvoto koe }e go na-jdete vo ovoj ppipa~nik ili na veb-stpanata na Ministepstvoto zafinansii: www.finance.gov.mk.

3.6. Prikaz na dano~nite pottiknuvawa sporedadministrativnite pravila i primenatana odredenite formulari

3.6.1. Uvoz na dobra za realizirawe na proekti - primena na Obrazecot A1 - P

Ppi uvozot na dobpa - stoki za pealizipawe na ppoekti fi-nansipani so papi~ni spedstva na stpanski donatopi, dano~notopottiknuvawe, odnosno osloboduvawe od capina i dpugi dava~ki,akciza i DDV se ostvapuva so podnesuvawe pped capinskiot opganna fopwulapot A1-P.

Ovoj dokuwent go izdava Ministepstvoto za finansii. Za da se dobie, se podnesuva bapawe - poppatno piswo do Min-

istepstvoto za finansii - Sektop za danoci, so slednite ppilozi:1. Obpazecot A1-P vo dva ppiwepoci (Obpazec A1-P koj e daden

vo ppilog na ova upatstvo);2. faktupa ili ppofaktupa od stpanskiot ispopa~atel ili

Dogovop za kupoppoda`ba (ili dpug kowepcijalen dokuwent zakupoppoda`ba) i

3. kopija od potvpdata za pegistpacija na ppoektot od Sekpe-tapijatot za evpopski ppa{awa - Sektop za koopdinacija na stpan-ska powo{ koja gi sodp`i slednite podatoci.

Ovoj dokuwent se dobiva za nekolku pabotni dena, dokolkuSektopot za danoci newa nikakvi zabele{ki okolu podnesenotoBapawe.

37:


3.6.2. Vra}awe na platenite akcizi i DDV priizvr{enite nabavki na dobra i koristewe na uslugi - primena na Obrazecot A2 - P

Zapadi izdavawe na potvpda za vpa}awe na platena akciza iDDV za nabaveni dobpa i kopisteni uslugi vo Republika Makedonijaza slu`beni potpebi (stpuja, voda, telefon, gpeewe, gopivo, kance-lapiski watepijali i sl.), za pealizipawe na ppoekti finansipaniso papi~ni spedstva na stpanski donatopi, subjektot zadolèn zapealizipawe na ppoektot - iwplewentatop do Ministepstvoto zafinansii podnesuva Bapawe na Obpazec A2-P.

Za da se dobie ovoj fopwulap se podnesuva Bapawe - poppatnopiswo do Ministepstvoto za finansii - Sektop za danoci, so sled-nite ppilozi:

1. Obpazecot A2-P vo dva ppiwepoci (Obpazec A2-P koj e dadenvo ppilog na ova upatstvo);

2. faktupa (situacija, ili dp. dokuwent) vo opiginal, od is-popa~atelot na dobpoto ili vp{itelot na uslugata. Vo faktupatawopa da e posebno iskaàn iznosot na DDV vo denapi i

3. kopija od potvpdata za pegistpacija na ppoektot vo Sekpe-tapijatot za evpopski ppa{awa - Sektop za koopdinacija na stpan-ska powo{.

Ovaa potvpda se izdava za nekolku pabotni dena.

Subjektite zadolèni za pealizipawe na ppoektot - iwple-wentatopite, po dobivaweto na potvpdata od Ministepstvoto zafinansii so koja se potvpduva deka ppoektot iwa ppavo na vpa}awena platenite DDV i akcizata za slu`benite potpebi na ppoektot,zaedno so celokupnata dokuwentacija (faktupite vo opiginal idokazot za izvp{enoto pla}awe), gi dostavuvaat do Yppavata zajavni ppixodi - Regionalna dipekcija vo Skopje na ponatawo{napostapka za izvp{uvawe na vpa}aweto.

3. 6. 3. Obezbeduvawe na sredstva (pla}awe) od buxetot na RM za pla}awe na akciza i DDV - primena na Obrazecot A3 - P

Zapadi obezbeduvawe na spedstva za pla}awe na akciza i DDVod buxetot na Republika Makedonija za ppowetot na dobpa i uslugivo zewjata, za pealizipawe na ppoekti, do Ministepstvoto za fi-nansii se podnesuva bapawe na Obpazec A3-P.

Za da se dobie ovoj fopwulap se podnesuva Bapawe - ppo-ppatno piswo do Ministepstvoto za finansii - Sektop za danoci,

:38


so slednite ppilozi:1. Obpazecot A3-P vo dva ppiwepoci (Obpazec A3-P koj e daden

vo ppilog na ova upatstvo);2. faktupa (situacija, ili dp. dokuwent) vo opiginal, od is-

popa~atelot na dobpoto ili vp{itelot na uslugata. Vo faktupatawopa da e posebno iska`an iznosot na DDV vo denapi i

3. kopija od potvpdata za pegistpacija na ppoektot vo Sekpe-tapijatot za evpopski ppa{awa - Sektop za koopdinacija na stpan-ska powo{.

Iwplewentatopot ili ispopa~atelot na ppowetot se izves-tuvaat od Sektopot za danoci dokolku tpeba da se intepvenipa vonasoka na dopolnuvawe ili kopegipawe na ovie dokuwenti, padokolku ova otsustvuva vo pok od nekolku pabotni dena,ispopa~atelot na ppowetot wo`e da ppistapi kon ppezewaweto nanatawo{nite dejstvija, pogope navedeni.

3. 7. Koi se obvrskite na implementatorot i naispora~atelot na prometot?

Ako na kpajot gi specificipawe obvpskite i dejstvijata {totpeba da gi ppezewat iwplewentatopot i ispopa~atelot na ppowe-tot, toga{ taa specifikacija bi izgledala vaka:

a) za implementatorot:

- vklu~uvawe vo dogovapaweto i sklu~uvaweto na Dona-topskiot dogovop, kade jasno tpeba da bide navedeno iwetona iwplewentatopot. Mo`no e sklu~uvawe i poseben do-govop za iwplewentipawe na ppoektot, vo koj }e bidat nave-deni odgovopnostite na iwplewentatopot;

- pegistpipawe na ppoektot vo Sekpetapijatot za evpopskippa{awa - Sektop za koopdinacija na stpanska powo{. Za taacel podnesuvawe Bapawe za pegistpipawe, a vo ppilog godostavuva donatopskiot dogovop i dokolku iwa i dogovopotza iwplewentipawe na ppoektot;

- podnesuva ppijava do YJP za dobivawe na edinstven dano~enbpoj (EDB);

- otvopa swetka vo delovna banka na tepitopijata na RM;- podnesuva Bapawe do Ministepstvoto za finansii - Sektop

za danoci za dobivawe na potvpda za dano~ni pottiknuvawa(osloboduvawa) na fopwulapite: A1-P, A2-P i A3-P;

- potvpdata za dano~ni pottiknuvawa (osloboduvawa) na fop-

39:


wulapot: A1-P ja dostavuva do capinskiot opgan;- potvpdata za dano~ni pottiknuvawa (osloboduvawa) na fop-

wulapot A2-P ja dostavuva do YJP - Regionalna dipekcijavo Skopje;

- za potvpdata za dano~ni pottiknuvawa (osloboduvawa) nafopwulapot A3-P go izvestuva ispopa~atelot na ppowetotdeka e podneseno Bapawe za obezbeduvawe na spedstva odbuxetot na RM za da ispopa~atelot navpewe gi isplanipa ippezewe potpebnite dejstvija.

b) ispora~atelot na prometot:

- u~estvuva vo dogovapaweto za ispopa~uvaweto na ppowetotza pealizipawe na ppowetot i vo ovoj wowent toj wopa daznae deka se paboti za ppoekt finansipan so stpanska do-nacija;

- dobiva fotokopija od potvpdata za pegistpacija na ppoek-tot;

- ispopa~uva ppowet i dostavuva faktupa, vo koja go ppeswe-tuva DDV, a iweto na ppoektot go naveduva vo faktupatavedna{ do iweto na iwplewentatopot za da se znae koj e ppi-watel na ppowetot;

- ovoj DDV go vklu~uva vo ppeswetkata na DDV na pole 2 (akoe stapkata 18%) ili na pole 4 (ako e stapkata 5%);

- ovoj iznos na DDV go uplatuva na posebna uplatna swetka, aostatokot od iznosot iska`an na pole 15 od ppeswetkata naDDV go uplatuva na pedovnata uplatna swetka na DDV;

- go o~ekuva i go ppiwa pla}aweto od spedstvata na ppoek-tot vo visina na dano~nata osnova (zna~i bez DDV) i

- go o~ekuva i ppiwa pla}aweto od buxetot na RM vo visinana iznosot na DDV iska`an vo faktupata izdadena zaizvp{eniot ppowet za pealizipawe na ppoektot.

3.8. [to se dobiva kako rezultat na procesotna dobivawe dano~ni pottiknuvawa za stranski donacii?

Site ovie dano~ni i adwinistpativni ppavila bea podpedenina ostvapuvaweto na edna cel: ispolnuvawe od stpana na Repub-lika Makednija na ppezewenite obvpski od Dogovopot za donacijaso stpanskiot donatop da nitu eden denap od stpanskata donacija

:40


ne zavp{i vo buxetot na RM, tuku vo poln iznos na donacijata da sepealizipa dogovopeniot ppoekt.

Ppa{aweto za nawaluvawe na adwinistpativniot tovap esekoga{ otvopeno ppa{awe. Toa i ponatawu ostanuva kako edna odnajgolewite nivni odgovopnosti, pa sekoj napop vo taa nasoka e do-bpodojden.

41:


IV. PRIMENA NAPERSONALNIOT DANOK NADOHOD KAJ GRA\ANSKITEORGANIZACII

Avtop: Maksiw Acevski

4.1. Op{ti odredbi

Odpedbite na Zakonot za pepsonalniot danok na doxod go upe-duvaat na~inot na odano~uvawe na doxodot na gpa|anite i na~inotna postapuvawe na dano~nite obvpznici (gpa|anite) i is-platuva~ot na odpedeni ppiwawa. No vo sawiot voved potpebno e daobpnewe vniwanie na potencijalnite ~itateli na ovoj ppipa~nikdeka pepsonalniot danok na doxod sekoga{ e povpzan so li~nost,bez pazlika dali spedstvata se isplatuvaat vo gotovo na sawatali~nost ili pak po negovo bapawe istite se uplatuvaat na dpugppaven subjekt ili institucija. So ova sakawe da uka`ewe deka is-platuva~ot odnosno, NVO potpebno e sekoga{ koga }e se najde vosituacija da isplatuva odpedeni spedstva, koi za fizi~kite licappetstavuvaat ppixodi, da se zappa{a dali takvite ppixodi ppet-stavuvaat ppedwet na odano~uvawe ili ne.

4.1.1. Predmet na odano~uvawe

Soglasno odpedbite na Zakonot za pepsonalniot danok nadoxod na odano~uvawe podle`at slednite vidovi ppixodi:� li~ni primawa;� prihodi od zemjodelska dejnost;� prihodi od samostojna dejnost;� prihodi od imot i imotni prava;

:42


� prihodi od avtorski prava i prava od industriska sop-stvenost;

� prihodi od kapital;� kapitalni dobivki;� dobivki od igri na sre}a i drugi nagradni igri i � drugi prihodi.

Na odano~uvawe podleàt site pogope navedeni ppixodi {tose ostvapeni vo papi, xaptii od vpednost, vo natupa ili vo nekojdpug vid.

4.1.2. Dano~en period

Pepiodot za koj se utvpduva pepsonalniot danok na doxodppetstavuva kalendapskata godina, ppi {to site ppeswetani iplateni iznosi na pepsonalniot danok na doxod vo tekot na godi-nata ppetstavuvaat akontacija.

Tpeba da se napowene deka vo ppetxodniot pepiod koga pos-toeja ppogpesivnite dano~ni stapki (pove}e dano~ni stapki),akontaciite vo tekot na godinata i ppeswetaniot godi{en danokna doxod se pazlikuvaa, no vo uslovi koga iwawe edna edinstvenastapka od 12%, odnosno zapo~nuvaj}i od 01.01.2008 godinadano~nata stapka }e iznesuva 10%, vo toj slu~aj powe|u ppeswetan-ite akontacii vo tekot na godinata i ppeswetaniot godi{en danokna doxod newa pazlika.

4.1.3. Dano~ni osloboduvawa

Pepsonalen danok na doxod ne se pla}a na slednive vidovippiwawa koi isplatuva~ot gi ispla}a i toa:� nagradi {to gi dodeluva Organizacijata na obedinetite

nacii i me|unarodnite organizacii;

� nagradi za ìvotni dostignuvawa vo naukata, kulturata isportot;

� stipendii i krediti na u~enici i studenti {to gi dode-luvaat organite na dràvnata uprava i fondacii vo so-glasnost so Zakonot;

� nagradi na u~enici i studenti za vreme na zadolìtelnaprakti~na rabota i obuka do 4 000 denari mese~no;

� nagradi na u~enici i studenti osvoeni na natprevari voramkite na obrazovniot sistem;

� nagradi na sportisti za postignati rezultati na ofici-jalni me|unarodni natprevari;

43:


� stipendii za sportisti;� nadomestok za slu`beni patuvawa za terenski dodatok i

odvoen ìvot od semejstvoto na vraboeni lica, vo visinautvrdena so op{tiot kolektiven dogovor na stopanstvotovo Republika Makedonija, odnosno za vrabotenite vo ne-stopanstvoto vo visina utvrdena so propisite za organitena dràvnata uprava

� nadomestocite na tro{ocite za koristewe na sopstvenavtomobil za potrebite na rabotodava~ot vo visina od30% od cenata na litar gorivo {to go koristi avtomobilotza sekoj izminat kilometar, a najmnogu do 3 500 denarimese~no;

� nadomestokot za ishrana za vrabotenite vo stopanstvoto,dokolku ishranata ne e organizirana vo visina od 20% odprose~nata neto plata po rabotnik vo Republika Makedo-nija isplateni vo poslednite tri meseci, odnosno za vra-botenite vo nestopanstvoto vo visina utvrdena sporedpropisite za organite na dràvnata uprava, a nadomesto-kot na tro{ocite za prevoz za vrabotenite vo stopanstvotodo i od rabota nad dva kilometri vo slu~aj koga nema or-ganizirano prevoz vo visina na vistinskite tro{oci vo ja-vniot soobra}aj, odnosno na vrabotenite vo nestopanstvotovo visina utvrdena spored propisite za organite nadràvnata uprava;

� nadomestok na tro{ocite za prevoz do mestoto na iz vr {u -va we na rabotite i nazad i na tro{ocite za ishrana na ne-vraboteni lica koi se angaìrani za izvr{uvawe na javniraboti soglasno so ~lenot 85 od Zakonot za vrabotuvawe iosiguruvawe vo slu~aj na nevrabotenost;

� nadomestok na tro{ocite na volonterite za ishrana, pre-voz do i od mestoto na volontiraweto, za slu`beni patu-vawa i za obuka;

� nadomestok za invalidnost, plata i penzija na invalidno lice;� detski dodatok;� drugi socijalni dodatoci za deca, utvrdeni so zakon;� pari~en nadomestok za vreme na nevrabotenost, utvrden so

zakon;

� pomo{ vo slu~aj na smrt na vraboteniot i na ~len na se-mejstvoto do propi{aniot iznos;

� pomo{ za pretrpeni {teti od elementarni nepogodi dopropi{aniot iznos;

� nadomestok po osnova na zdravstveno osiguruvawe, osvennadomestok na plata;

:44


� pomo{ za socijalna za{tita;� nadomestok za telesno o{tetuvawe;� nadomestok na {teta po osnova na osiguruvawe na `ivot i

imotni osiguruvawa, dokolku tro{ocite za osiguruvawe sena tovar na osigurenikot;

� kamati za javni zaemi;� kamati za obvrznici izdadeni od Republika Makedonija i

edinicite na lokalnata samouprava;

� kamati na {tedni vlogovi, tekovni smetki i depoziti poviduvawe;

� alimentacii i nadomestoci na {teta po sudska odluka inadomestok na {teta kako posledica na nesre}a pri rabota;

� prihodi od proda`ba na korisen cvrst otpad, ostvaren odstrana na fizi~ko lice;

� prihodi od proda`ba na sobrani lekoviti bilki i {umskiplodovi, ostvareni od fizi~ko lice;

� opremnina koja se dava pri zaminuvawe vo penzija vo visinaod dve prose~ni mese~ni neto plati po rabotnik, isplatenivo Republika Makedonija vo poslednite tri meseci;

� ednokraten nadomestok vo vid na ispratnina zaradi trajnorabotno anga`irawe na rabotnicite pod uslov i na~inutvredni so zakon;

� primeni donacii vo soglasnost so Zakonot za donacii isponzorstva vo javnite dejnosti i

� platite na vrabotenite lica kaj obvrznikot koj e korisnik natehnolo{ka industriska razvojna zona, vo visina od 50% zaperiod od 5 godini, od otpo~nuvaweto na vr{ewe na dejno-sta vo zonata, pod uslovi i postapka utvrdeni so Zakonot.

Ppitoa kako newinovno ppeduppeduvawe kon isplatuva~itena navedenite ppiwawa se upatuva potpebata od ppovepka dali tiese ovlasteni da dodeluvaat odpedeni nadowestoci, dali kopis-nikot na spedstvata paspolaga so odpedeni vepodostojni doku-wenti so koi }e go potvpdi potpebniot kpitepiuw (postignatpezultat na oficijalni we|unapodni natppevapi).

4.2. Godi{en danok na dohod

Obvpznik na godi{en danok na doxod e sekoe fizi~ko lice -pezident na Republika Makedonija za doxodot {to go ostvapuva vozewjata i vo stpanstvo i fizi~ko lice koe ne e pezident na Repub-

45:


lika Makedonija za doxodot {to e ostvapen na tepitopijata na pe-publikata.

Osnova za odano~uvawe na godi{niot danok na doxod nafizi~ko lice - pezident na Republika Makedonija ppetstavuva do-xodot utvpden vo to~kata 4.1.1. nawalen za:� pridonesite za penzisko i invalidsko osiguruvawe, zdra-

vstveno osiguruvawe i vrabotuvawe, osven za pridonesiteod zemjodelska dejnost {to gi pla}aat zemjodelcite na ka-tastarskiot prihod;

� pridonesite za dobrovolno penzisko i invalidsko osigu-ruvawe plateni od obvrznikot;

� li~noto osloboduvawe i� taksite i drugite javni dava~ki plateni od prihodite na

obvrznikot.

Dano~nata stapka, kako {to pogope be{e navedeno, iznesuva12% zaklu~no so 31.12.2007 godina, a zapo~nuvaj}i od 01.01.2008 go-dina dano~nata stapka iznesuva 10%. No ppi ppeswetuvaweto napepsonalniot danok na doxod (godi{en ili akontacija) wopa da seiwa vo ppedvid potpebata od ppetvopawe na ppiwawata od neto vobputo, odnosno soodvetno ppetvopawe na dano~nite stapki koe epodetalno opi{ano vo ponatawo{niot tekst, ppi {to dobivawedeka stapkata od 12% dokolku sakawe da ja ppiweniwe na neto ppi-wawata, istata ja tpansfepipawe vo 13,636363%, odnosno stapkataod 10% ja tpansfepipawe vo 11,111111%, {to ppetstavuvaat ppes-wetani stapki.

4.3. Pretvorawe na propi{anite stapki vo presmetani

� 100 - osnovica

� P1 - 12% ( propi{ana stapka )

� P2 - 10% ( propi{ana stapka )

a) 12% propi{ana � presmetana

:46


13,636363 % presmetana 100 h P1 100 h 12 1.200

100 - P1 100 - 12 88= = =

b) 10% propi{ana � presmetana

� Pepsonalniot danok na doxod so ppiwena na ppopi{anatastapka od 12% se dobiva na toj na~in {to dano~nata osnovica sewnoì so 12 i taka dobieniot pezultat se deli so 88 (100-12 ).

� Pepsonalniot danok na doxod so ppiwena na ppopi{anatastapka od 10% se dobiva na toj na~in {to dano~nata osnovica sewnoì so 10 i taka dobieniot pezultat se deli so 90 (100-10 ).

4.4. Odano~uvawe na li~nite primawa

4.4.1. Predmet na odano~uvawe

Li~ni ppiwawa ppetstavuvaat site ppixodi {to }e gi ost-vapi obvpznikot po osnova na paboten odnos, vklu~uvaj}i gi i ppi-xodite po dogovop za povpeweno ili ppivpeweno vp{ewe uslugi naopganite na dpàvnata uppava, na dowa{nite i stpanskite ppavnilica, kako i na dowa{nite i stpanskite fizi~ki lica {to vp{atsawostojna dejnost, dokolku so navedeniot zakon ne se izzeweni ododano~uvawe. Odnosno pod li~ni ppiwawa podpazbipawe:� plati i nadomestoci na tro{oci od raboten odnos {to se

isplateni nad iznosite utvrdeni vo ~lenot 6 od ovoj Zakon isite drugi nadomestoci utvrdeni so Zakonot za rabotnite od-nosi, Op{tiot kolektiven dogovor za stopanstvoto vo Repu-blika Makedonija i propisite za organite na dràvnata uprava;

� penziite;� primawata na ~lenovi na organite na upravuvawe i na or-

ganite na nadzor na trgovskite dru{tva;

� primawata na funkcioneri, pratenici, sovetnici i druginositeli na javni funkcii;

� primawa na profesionalni sportisti;� nadomestok za vreme na boleduvawe;� nadomestok za vreme na otsustvo od rabota;� nadomestok za rabota na sudii porotnici, ve{ti lica i

ste~ajni upravnici koi nemaat svojstvo na vraboteni licavo soodvetnite institucii ili dru{tva;

� nadomestok na ~lenovite na Makedonskata akademija na na-ukite i umetnostite;

47:


11,111111 % presmetana 100 h P2 100 h 10 1000

100 - P2 100 - 10 90= = =

� plata ostvarena so rabota vo stranstvo vrz osnova na rabo-ten odnos zasnovan vo zemjata i

� sekoj poedine~no ostvaren prihod vrz osnova na dogovor zapovremeno ili privremeno vr{ewe na uslugi na pravni ifizi~ki lica.

Kako li~ni ppiwawa se swetaat i dpugi ppiwawa, koi nawestovo papi se davaat vo vid na bonovi, papi~ni potvpdi, akcii, stokiili vo nekoj dpug oblik koj iwa papi~na vpednost.

4.4.2. Osnova za odano~uvawe na li~nite primawa

Dano~na osnovica za odano~uvawa na li~nite ppiwawa ppet-stavuva:� - ostvarenata bruto plata namalena za pridonesite i

li~noto osloboduvawe, bruto iznosot na nadomestoci natro{oci od raboten odnos {to se isplateni nad iznositeutvrdeni vo ~lenot 6 od ovoj zakon i bruto iznosot na sitedrugi nadomestoci utvrdeni so Zakonot za rabotnite od-nosi, Op{tiot kolektiven dogovor za stopanstvoto vo Re-publika Makedonija, Granskiot kolektiven dogovor,granskite kolektivni dogovori i propisite za organite nadr`avnata uprava;

� bruto-platata ostvarena so rabota vo stranstvo vrz osnovana rabotniot odnos {to e zasnovan vo zemjata, namalena zapridonesite i li~noto osloboduvawe;

� ostvarenata bruto-penzija namalena za pridonesite ili~noto osloboduvawe;

� bruto-iznosot na primaweto, nadomestokot, odnosno pri-hodot od ~len 14-a to~ki 3, 4, 5, 8, 9 i 11 od Zakonot za per-sonalniot danok na dohod ili na drugite prihodi koi nese ostvareni po osnov na raboten odnos;

� bruto-platata i bruto-iznosot na nadomestocite na tro{ociod raboten odnos na stransko fizi~ko lice - nerezident {togi ostvaruva od rabota kaj rezident na Republika Makedonija,{to se isplateni nad iznosite utvrdeni vo ~lenot 6 od Za-konot za personalniot danok na dohod i bruto-iznosot na sitedrugi nadomestoci utvrdeni so Zakonot za rabotni odnosi,op{tiot kolektiven dgovor za stopanstvot vo Republika Ma-kedonija, granskite kolektivni dogovori i propisite za or-ganite na dr`avnata uprava;;

� bruto platata namalena za pridonesite i li~noto oslobo-duvawe i bruto iznosot na nadomestoci na tro{oci od ra-boten odnos {to gi ostvaruva rezidentot koj raboti vo

:48


stranski diplomatski i konzularni pretstavni{tva ime|unarodni organizacii vo Republika Makedonija, {to seisplateni nad iznosite utvrdeni vo ~lenot 6 od ovoj zakoni bruto iznosot na site drugi nadomestoci utvrdeni so Za-konot za rabotnite odnosi, Op{tiot kolektiven dogovor zastopanstvoto vo Republika Makedonija i propisite za or-ganite na dr`avnata uprava;

� nominalna vrednost na bonovite, pari~nite potvrdi i ak-ciite;

� cenata koja bi se postignala so proda`ba na stokite, voslu~aite na li~ni primawa isplateni vo stoka i

� nadomestokot {to bi se postignal na pazarot za primawata vonekoj drug oblik koj ne e naveden vo to~kite od 1 do 7 na ovoj ~len.

Visinata na cenata, odnosno nadowestokot od to~ka 8 na ovoj~len ja utvpduva isplatuva~ot na li~nite ppiwawa vo wowentot nadavaweto na soodvetnoto ppiwawe.

4.4.3. Presmetka na personalniot danok na dohod na li~nite primawa

Za da se izvp{i poppegledno ppeswetuvawe na pepsonalniotdanok na doxod }e navedewe dva ppiwepi vo koi vo edniot slu~ajppeswetuvaweto na pepsonalniot danok na doxod se vp{i na neto-platata, a vo dpugiot slu~aj ppeswetkata se vp{i na bputo-platata.

1. Primer za presmetka na personalniot danok na dohod namese~na neto-plata:

Liceto N.N. ppiwilo wese~na neto-plata vo iznos od 30 000,00denapi. Da se ppesweta pepsonalniot danok.Neto-plata = 30 000,00 denapiMese~no dano~no osloboduvawe = 3 064,00 denapi - 2007 godinaMese~no dano~no osloboduvawe = 3.294,00 denapi - 2008 godina

(30 000,00 - 3 064,00) = 26 936,00- li~no ppiwawe koe podle`i na pepsonalen danok

49:


(30.000,00 - 3.064,00) = 26.936,00 h 12% : (100 - 12 = 88) = 3.673,00 den.

Personalendanok popropi{anadano~na stapka od 12%

2. Primer za presmetka na personalniot danok na dohod odbruto-platata

Dokolku izvp{iwe ppavilna ppeswetka na danocite i ppi-donesite od platata pod ppetpostavka neto-platata da iznesuvala30 000,00 denapi bi dobile deka bputo-platata iznesuva 49 519,00denapi, odnosno ppidonesot za PIO iznesuva 10 498,00 denapi, ppi-donesot za zdpavstvo iznesuva 4 556,00 denapi i ppidonesot zavpabotuvawe iznesuva 792 denapi, odnosno vkupno ppidonesi 15846,00 denapi. Vo ovoj slu~aj pepsonalniot danok na doxod }e godobiewe koga od bputo-platata }e gi odbiewe ppeswetanite ppi-donesi i li~noto wese~no dano~no osloboduvawe, a dobieniotpezultat go powno`iwe so ppopi{anata stapka od 12%.

(49 519,00 - 15 846,00) = 33 673,00 - 3 064,00 = 30 609,00 h 12% = 3 673,00 den.

:50


(30.000,00 – 3.064,00) = 26.936,00 h 13,636363% = 3.673,00 den.


(30.000 - 3.294) = 26.706 h 10% : (100 - 10 = 90) = 2.967,00 den.


(30.000 - 3.294) = 26.706 h 11,1111 = 2.967,00 den.


3. Primer za presmetka na personalen danok od dohod na pri-mawa po osnov na poedine~no ostvaren prihod vrz osnova na do-govor za delo

� Bputo-iznos = (neto-iznos * 113,636363%)

� Pepsonalen danok = (bputo-iznos * 12%)

� Neto = (bputo-iznos - pepsonalen danok)

ili pak

odnosno

neto-iznos � 13,636363 (ppesw.stapka) = pepsonalen danok

Ppiwep:

Sklu~en e dogovor za delo vo neto-iznos od 10 000,00 den. Vo tojslu~aj imame:

10 000,00 * 113,636363% = 11 363,50 den. - bputo-iznos11 363,50 * 12% = 1 363,50 den. - pepsonalen danok11 363,50 - 1 363,50 = 10 000,00 den. - neto-iznos

10 000,00 * 13,636363% = 1 363,50 - pepsonalen danok

odnosno:

10.000 x 111,1111 = 11.111,00 den. - bputo iznos11.111 x 10% = 1.111,00 den. - pepsonalen danok11.111 - 1.111 = 10.000,00 den. - neto iznos

51:


personalen danok Neto iznos h po stapka 12%

100 - 12 (stapka %)=

1.363,50 - personalen danok 10.000 h 12 120.000,00

100 - 12 88= =

:52


Ppi ppeswetki na pepsonalniot danok od doxod po osnov napoedine~no ostvapen ppixod vpz osnova na dogovop za delopotpebno e da se iwa vo ppedvid deka dano~na osnovica za ppeswe-tuvawe na pepsonalniot danok ppetstavuva bputo-iznosot na ppi-waweto, odnosno nadowestokot, so toa {to vo ovoj slu~aj newaweli~no dano~no osloboduvawe.

4.5. Prihodi od avtorski prava i prava od industriska sopstvenost

4.5.1. Predmet na odano~uvawe i dano~en obvrznik

Pod ppixod od avtopski ppava i ppava od industpiska sop-stvenost se podpazbipa nadowestokot {to obvpznikot go ostvapuvaod avtopski ppava i ppava od industpiska sopstvenost.

� Obvrznik na danokot od prihod za prihodite od avtorskiprava i prava od industriska sopstvenost e fizi~ko licekoe ostvaruva nadomestok od avtorskite prava i prava odindustriska sopstvenost.

� Obvrznik na danokot od prihod za prihodi od avtorskiprava i prava od industriska sopstvenost e i fizi~ko licenaslednik ili nositel na avtorski prava i prava od indu-striska sopstvenost.

4.5.2. Priznavawe na tro{ocite

Ppi utvpduvaweto na neto-ppixodot od avtopski ppava ippava od industpiska sopstvenost se ppiznavaat slednivetpo{oci:

� za vajarski dela, tapiserii, keramoplastika, umetni~ka ke-ramika i vitra` - 60% od bruto-prihodot;

� za umetni~ka fotografija, yidno slikarstvo i slikarstvovo prostor vo tehnikite: freska, grafika, mozaik, inta-rzija, emajl, intarzirani i emajlirani predmeti, kostimo-grafija, modno kreatorstvo i umetni~ka obrabotka natekstil (tkaen tekstil, pe~aten tekstil i sli~no) - 50% odbruto-prihodot;

� za slikarski dela, grafi~ki dela industrisko oblikuvaweso izrabotuvawe na modeli i maketi, sitna plastika,umetni~ki re{enija za scenografija, stru~ni i publici-sti~ki dela, preveduvawe na dela od kni`evnosta, muzi~kii kinematografski dela i restavratorski i konzervatorski

dela vo oblasta na kulturata i umetnosta - 50% od bruto-prihodot;

� za izveduvawe umetni~ki dela vo oblasta na serioznatamuzika, baletot, operata i teatarsko i filmsko akterstvo,za recitirawe, snimawe filmovi i idejni skici za tapi-serija i kostimografija - 30% od bruto-prihodot;

� za prevodi (osven prevodi na knièvni dela), predavawe isli~ni intelektualni tvorbi - 30% od bruto-prihodot;

� za izveduvawe na estradni programi na zabavna i narodnamuzika - 25% od bruto-prihodot i

� za drugi avtorski dela i dela od industriska sopstvenost,koi ne se navedeni vo to~kite od 1 do 6, priznavaweto natro{ocite iznesuva 25% od bruto-prihodot.

Obvpznikot iwa ppavo da podnese bapawe nawesto nopwipan-ite tpo{oci, da wu se ppiznaat stvapnite tpo{oci, no pod uslovako woè dokuwentipano da gi dokaè.

Ppi utvpduvaweto na neto-ppixodot od patenti i znaci napazlikuvawe se ppiznavaat slednive tpo{oci:

� taksite i tro{ocite {to se pla}aat za za{tita na patentispored potvrdata na nadle`niot organ za za{tita na pa-tentite;

� tro{ocite za izrabotka na nacrt i tehni~ki opis na pa-tentot i znakot na razlikuvawe {to bile sostaven del naprijavata so koj od nadleèn organ se bara za{tita na pa-tentot i znakot na razlikuvawe, spored potvrdata nastru~no lice koe gi izrabotilo tie nacrti i tehni~kiopisi. Mislewa za realnosta na ovie tro{oci izdava orga-nizacijata registrirana za zastapuvawe na avtorite i

� tro{ocite za izrabotka na prototip potreben za proveru-vawe na patentot {to e prijaven, odnosno za{titen. Akoprototipot e izraboten vo pretprijatie, odnosno ustanova,potvrda za tro{ocite na izrabotkata izdava izrabo-tuva~ot. Ako prototipot go izrabotil pronao|a~ot, vo sop-stvena reìja se priznavaat stvarnite tro{oci {to giimal, a mislewe za realnosta na tro{ocite izdava so-odvetna organizacija registrirana za zastapuvawe na avto-rite.

Pogopenavedenite tpo{oci tpeba da bidat posebno iskaànii dokuwentipani so swetki koi wu se podnesuvaat kako dokaz na is-platuva~ot na ppixodot.

53:


Akontacijata na danokot na doxod na ppixodite od avtopskippava i ppava od industpiska sopstvenost gi ppeswetuva i uplatuvaisplatuva~ot za sekoj obvpznik i sekoj poedine~no isplaten ppi-xod. Ppitoa uka`uvawe na kopisnicite na ovoj ppipa~nik deka so-glasno odpedbite na ~len 14 od Ypatstvoto za na~inot nappeswetuvawe i pla}awe na danokot na doxod po odbivka kako is-platuva~ se smeta avtorskata agencija. Ova zna~i deka NVO newo`e da se pojavat kako isplatuva~i, ppi {to iwaat wo`nost da gikopistat uslugite od avtopskite agencii, koi zeweno zaedno sonadowestokot koj tie go ppeswetuvaat e daleku pove}e od postap-kata da ja sppovedat sawite NVO, bez kopistewe na ppavoto na na-waluvawe na tpo{ocite. Swetawe deka navedenata odpedba ne e vosoglasnost so Ystavnite i zakonskite odpedbi, no nadle`nite op-gani uspeaja so podzakonski akt da izvp{at naponizacija naodpeden vid agencii.

4.5.3. Presmetka na personalen danok na dohod na primawa ostvareni po osnova na avtorskiprava i pravo od industriska sopstvenost

Osnova za ppeswetuvawe na pepsonalen danok na doxod na ppi-wawa ostvapeni od avtopski ppava i ppava od industpiska sop-stvenost e neto-ppixodot {to se dobiva koga od ostvapeniotppixod }e se odbijat tpo{ocite {to bile potpebni za negovo ost-vapuvawe.

1) Priznavawe na tro{ocite - 60%

BT = 10 000,00 : 95,2 h 100 = 10 504,00 den.

Personalen danok = BT - NT = 10 504,00 - 10 000,00 = 504,00 den.

ilinawaluvawe 60% 6 302,50 (10 504,00 * 60%)DO 4 201,50 (10 504,00 - 6 302,50)Danok 504,00 (4 201,50 * 12%)

:54


10.504,00 den.

BT(1-P2) + (P1 х P2) (1-0,12)+ (0,60 h 0,12) 0,88 + 0,072

NT 10.000,00 10.000,00= ==

= 0,952

10.000,00


BT = 10 000,00 : 94 h 100 = 10 638,00 den.

Personalen danok = BT - NT = 10 638,00 - 10 000,00 = 638,00 den.

ili

nawaluvawe 50% 5 319,00 (10 638,00 * 50%)DO 5 319,00 (10 638,00 - 5 319,00)Danok 638,00 (5 318,00 * 12%)


BT = 10 000,00 : 91,6 h 100 = 10 917,00 den. Personalen danok = BT - NT = 10 917,00 - 10 000,00 = 917,00 den.

ili



BT = 10 000,00 : 91 h 100 = 10 989,00 brutoPersonalen danok = BT - NT = 10 989,00 - 10 000,00 = 989,00 den.


55:


10.638,00BT (1-0,12)+(0,50 h 0,12) 0,88 + 0,06 0,94

10.000,00 10.000,00 10.000,00= = ==

10.917,00BT (1-0,12)+ (0,30 h 0,12) 0,88 + 0,036 0,916

10.000,00 10.000,00 10.000,00= = ==

10.989,00BT (1-0,12)+ (0,25 h 0,12) 0,88 + 0,03 0,91

10.000,00 10.000,00 10.000,00= = ==

Dadenite kpatenki go iwaat slednoto zna~ewe:

BT = bruto

NT = neto

P1 = stapka i se dobiva koga stapkata na priznaenoto pravo na tro{ok }e se podeli so 100

P2 = stapka i se dobiva koga propi{anata stapka od 12 }e sepodeli so 100.

* Zapo~nuvaj}i od 01.01.2008 godina zapo~nuva da se ppiwenuvastapkata od 10% pa analogno na toa stapkata od 10 }e se podeli so100 so {to se dobiva 0,1.

4.6. Podnesuvawe na dano~na prijava

Obvpznikot na danokot na doxod e dolèn da podnese godi{nadano~na ppijava za doxodot {to go ostvapil po istekot na godi-nata za koja se utvpduva danokot, najdocna do 15 wapt napednata go-dina.

Dano~niot obvpznik koj ostvapuva vo tekot na godinata sawoppixod od plata i penzija, odnosno sawo ppixod od zewjodelska de-jnost koj se odano~uva spoped katastapskiot ppixod ili sawo ppi-xodi od sawostojna dejnost, ne e dolèn da podnesuva godi{nadano~na ppijava.

Swetawe za potpebno da napowenewe deka soglasno postojnitezakonski pe{enija godi{niot danok na doxod i akontacite na pep-sonalniot danok na doxod koi se pla}ani vo tekot na godinata, }ebidat identi~ni, odnosno dano~nite obvpznici }e newaat obvpskaza doplata na pepsonalen danok na doxod dokolku vp{ele ppavilnoppeswetuvawe i pla}awe na obvpskite na danokot.

4.7. Obvrski na isplatuva~ot na prihodite koi podleàt na utvrduvawe i naplata na akontacija na danok na dohod po odbivka

Isplatuva~ot (NVO) e dol`na na obvpznikot ppi sekoja is-plata da wu izdade ppiwepok od ppeswetkata za akontacijata nadanokot i platenite ppidonesi i zbipen podatok po istekotna godinata, najdocna do 15 fevpuapi napednata godina, za vkupnaplatena akontacija.

:56


Ppavniot subjekt isplatuva~ (NVO) e dol`na na opganot zajavni ppixodi da wu dostavi godi{en izve{taj za bputo ostvapen-ite ppixodi na obvpznikot za ppeswetaniot i plateniot danok ippidones po odbivka i vkupno isplatenite neto ppixodi, najdocnado 15 fevpuapi napednata godina, obpazec PDD-LI.

Odnosno isplatuva~ot na platite e dol`en po izwinuvawetona napedniot wesec, a najdocna do 8 vo wesecot {to sleduva po ovojpepiod, na opganot za javni ppixodi da wu dostavi ppeswetka zaiznosot na bputo ppeswetanite plati i za vkupniot bpoj navpaboteni lica na koi iw isplatuva plata za wesecot (obpazecPDD-MP).

* Li~no osloboduvawe za 2008 godina i ppeswetka i isplatana platite za wesec dekewvpi 2007 godina

Vpz osnova na odpedbite na Zakonot za pepsonalniot danokna doxod, winistepot za finansii na Republika Makedonija go ob-javni li~noto osloboduvawe po osnov na li~ni ppiwawa od plataod paboten odnos i penzija koe na wese~no nivo iznesuva 3.294,00denapi, odnosno na godi{no nivo za 2008 godina iznesuva39.528,00 denapi.

Platite koi se odnesuvaat za wesec dekewvpi 2007 godina, ase podnesuvaat na kontpola do Fondot za penzisko i invalidskoosigupuvawe na RM vo wesec januapi i isto taka se isplatuvaat vojanuapi 2008 godina se ppeswetuvaat so kopistewe na li~notoosloboduawe od 3.294,00 denapi i stapka od 10%.Neisplatenite plati od ppetxodnite pepiod se ppeswetuvaat postapite stapki. (detalno objasneto na veb sajtot na Fondot zaPIOM).

57:


V. PRIMENA NA DANOKOT NADOHOD KAJ GRA\ANSKITEORGANIZACII

Bpanislav Lulev, dipl.ek.

Koga zboruvame za obvrskite koi proizleguvaat odZakonot za danok na dobivka, kako mo`ni dano~ni ob-vrznici, neprofitnite organizacii treba vni-matelno da definiraat koi prihodi }e bidatvklu~eni vo dano~nata osnovica, a koi prihodi seoslobodeni od dano~no optovaruvawe, odnosnoimaat tretman na prihodi ostvareni od strogo na-menski sredstva.

5.1. Zakonska regulativa

Za ppavilna ppiwena na zakonskata pegulativa koja se odne-suva na dano~niot tpetwan, od aspekt na danokot na doxod tpeba dase iwaat ppedvid slednite zakonski ppopisi:� Zakonot za smetkovodstvo za neprofitnite organizacii

(„Slu`ben vesnik na R.M.” broj 24/2003);

� Pravilnik za smetkovodstvo za neprofitnite organizacii(„Slu`ben vesnik na R.M.” broj 42/2003);

� Zakonot za danok na dobivka (Pre~isten tekst: „Slu`benvesnik na R.M.” broj 27/2006);

� Pravilnik za na~inot na presmetuvawe i uplatuvawe na da-nokot na dobivka i spre~uvawe na dvojnoto osloboduvaweili dvojnoto odano~uvawe („Slu`ben vesnik na R.M.” broj92/2001, 51/2002, 54/2003, 56/2003 i 101/2006);

:58


� Pravilnik za smetkovniot plan i bilansite na neprofit-nite organizacii („Slu`ben vesnik na R.M.” broj 117/05 i11/06);

� Pravilnik za sodrìnata na oddelnite smetki vo Smetko-vniot plan na neprofitnite organizacii („Slu`ben vesnikna R.M.” broj 117/05);

Spoped ~len 17 od Zakonot za swetkovodstvoto za neppofit-nite opganizacii ovie opganizacii se dol`ni da sostavat osnovnifinansiski izve{tai i toa: � Bilans na sostojba;� Bilans na prihodi i rashodi i � Bele{ki kon finansiskite izve{tai.

Bilansot na sostojba ja ppikaùva sostojbata na: spedstvata,obvpskite i izvopite na spedstvata.

Bilansot na prihodi i rashodi gi ppikaùva ppixodite ipasxodite, odnosno vi{okot ostvapen vo delovnata godina.

Bele{kite kon finansiskite izve{tai ppetstavuvaatdopolnuvawe na podatocite od navedenite finansiski izve{tai.

Osnovnite finansiski izve{tai ja so~inuvaat godi{nataswetka.

Spoped Ppavilnikot za swetkovniot plan i bilansite na ne-ppofitnite opganizacii, pokpaj ppetxodno navedenite izve{taippopi{ana e Bele{kata za rasporeduvawe na rezultatot, kojasodpì pozicii: ostvapen neto-vi{ok – dobivka, ostatok od neto-dobivka za paspopeduvawe, nepokpieni pasxodi – zaguba vo tekov-nata godina, zaguba od popane{ni godini i vkupni nepokpienizagubi.

Iwaj}i ppedvid deka neppofitnite opganizacii giiskaùvaat ppixodite i pasxodite vpz osnova na kpitepiuwitemerlivost i raspoloìvost, odnosno vo wowentot koga se eviden-tipaat ppilivi, odnosno odlivi na papi~nite spedstva, ne evozwo`no koja bilo neppofitna opganizacija da ppikaè zaguba,odnosno da ppikaè pasxodi koi gi nadwinuvaat ppixodite, odppi~ina {to neppofitnite opganizacii kopistat spedstva sè do-deka postojat papi~ni spedstva na swetkata na neppofitnata op-ganizacija. Od taa ppi~ina neppofitnata opganizacija na kpajotna ppeswetkovniot pepiod ili newa da iwa papi~ni spedstva naswetkata (koga ppixodite se ednakvi na pasxodite) ili }e iwavi{ok na ppixodi nad pasxodi za neiskopisteniot del napapi~nite spedstva, poradi {to vi{okot na prihodi treba da eednakov na sostojbata (saldo) na pari~nite sredstva na krajot napresmetkovniot period.

59:


Na ppa{aweto koi neppofitni opganizacii se obvpznici daizgotvat godi{na swetka, odgovop }e se dobie vo odpedbite od ~len1 od Zakonot za swetkovodstvo za neppofitnite opganizacii,spoped koi toa se slednite neppofitni opganizacii:� Stopanski interesni organizacii;�Fondacii i drugi oblici na zdruènija;� Politi~ki partii;� Verski zaednici;� Religiozni grupi;� Crven krst na Republika Makedonija;� Zdruènija na stranci;� Stranski i me|unarodni nevladini organizacii;� Humanitarni organizacii i zdruènija;� Sindikati;� Ostanati organizacii osnovani so posebni propisi.

Spoped ~len 18 od Zakonot za swetkovodstvo za neppofitniteopganizacii, dokolku ovoj vid opganizacii iwaat iwot ili godi{enppixod powal od 2 500 evpa vo denapska ppotivvpednost, ne se ob-vpzani da sostavuvaat finansiski izve{tai, no istite se dol`nida vodat kniga za blagajnata i kniga na ppixodi i pasxodi.

No pri implementacija na ovoj ~len od Zakonot treba da seima predvid deka ovaa odredba treba da se odnesuva samo naonie neprofitni organizacii koi ne ostvaruvaat prihodi odvr{ewe na stopanska dejnost. Ostanatite koi ostvaruvaat pri-hodi od stopanska dejnost treba da go prilagodat smetkovod-stvoto i da sostavat godi{na smetka.

5.2. Priznavawe na prihodite i rashodite

Ppiznavaweto na ppixodite i pasxodite kaj neppofitniteopganizacii se sppoveduva spoped smetkovodstvenoto na~elo namodificirano nastanuvawe na delovnite promeni, odnosnotpansakcii.

Iweno, prihodite se ppiznavaat vo ppeswetkovniot pepiodspoped kpitepiuwot na merlivost i raspoloìvost, odnosno da seiskaàni vpednosno i da se ostvapeni vo ppeswetkovniot pepiodili vo pok od 30 dena po istekot na ppeswetkovniot pepiod,dokolku ppixodite se odnesuvaat za toj pepiod.

Rashodite se ppiznavaat vo ppeswetkovniot pepiod vo koj{tonastanale ili vo pok od 30 dena po istekot na ppeswetkovniot pe-piod, pod uslov obvpskata za pla}awe da nastanala vo toj pepiod.

:60


Primenata na prethodno navedeniot kriterium na mer-livost i raspoloìvost ne dozvoluva iskaùvawe na prihoditei rashodite na presmetkovna osnova.

Iweno, ppeswetkata na awoptizacija na dolgopo~nite sped-stva (watepijalni i newatepijalni) koja e ppopi{ana vo odpedbiteod ~len 14 od Zakonot i odpedbite od ~len 20 zaklu~no so ~len 25od Ppavilnikot za swetkovodstvo za neppofitnite opganizacii,ne ppedizvikuva pasxodi, tuku nawaluvawe na izvopite na spedst-vata.

Pokpaj navedenoto, tpeba da se iwa ppedvid dekakusocite/vi{ocite konstatipani ppi usoglasuvawe na fakti~kata(popisot) so swetkovodstvenata evidencija ne ppetstavuvaatpasxodi/ppixodi, od ppi~ina {to istite ne ppedizvikuvaatodlivi/ppilivi na papi~ni spedstva na swetkata na neppofitnataopganizacija.

Vpz osnova na iznesenoto ppoizleguva zaklu~okot deka sekojodgovopen swetkovoditel nadleèn za vodewe na swetkovodstve-nata evidencija tpeba da vodi swetka istata da se zasnova na nave-deniot kpitepiuw na weplivost i paspoloìvost, odnosnoppixodite i pasxodite da se iskaùvaat na gotovinska, a ne nappeswetkovna osnova (accrual accounting).

5.3. Dano~en tretman za strogo namenski sredstva

Vo delot „Dano~ni olesnuvawa i osloboduvawa” od Zakonotza danokot na dobivka (Ppe~isten tekst: „Slu`ben vesnik na R.M.”bpoj 27/2006), spoped ~len 47 ppixodite {to se ostvapeni vpz os-nova na spedstva koi se strogo namenski za odvivawe na dejnostana pravniot subjekt, ne vleguvaat vo dano~nata osnova za ppeswe-tuvawe na danokot od dobivka.

Spored istiot ~len, kako strogo namenski se smetaat sred-stvata od posebni smetki, sredstvata dobieni vrz osnova nadonacii so namenski karakter, ~lenarina i drugi sredstva koine se nameneti za vr{ewe na dejnost i ~ija edinstvena funkcijae pribirawe i rasporeduvawe za odredena namena.

No za navedenoto potpebno e ispolnuvawe na ppeduslov, a toae deka dano~niot obvpznik tpeba da donese odluka za koristewe nastrogo namenskite sredstva, finansiski plan i programa zana~inot, postapkata i pokovite na tpo{ewe na stpogo nawenskitespedstva.

Me|utoa, vo ppaksata oddelni neppofitni opganizacii ne gipo~ituvaat zakonskite ppopisi i akti kade se navedeni uslovite

61:


zapadi {to se fopwipani so definipawe na neppofitniot kapak-tep, taka {to istite opganizacii ostvapuvaat ppixodi koi sepezultat od vp{ewe na stopanska dejnost. Ovie ppixodi koi ne sepezultat od osnovnata dejnost, ppetstavuvaat dano~na osnovicaza ppeswetuvawe na danokot na dobivka.

Ovie neppofitni opganizacii koi izvp{uvaat stopanska de-jnost tpeba da vospostavat soodvetna swetkovodstvena evidencijavo koja pooddelno }e bidat evidentipani ppixodite ostvapeni poosnov na neppofitna dejnost od ppixodite koi se ostvapuvaat poosnov na stopanska dejnost. Istoto se odnesuva i za izvp{eniteaktivnosti, odnosno iskopistenite spedstva koi ppedizvikuvaatpasxod kaj neppofitnite opganizacii, kade swetkovodstvenata ev-idencija }e bide taka vospostavena koja }e ovozwoì oddelnoiskaùvawe na pasxodite. Nezavisno za vidot i ppipodata na ppi-xodite i pasxodite, tpeba da se po~ituva osnovniot kpitepiuw naweplivost i paspoloìvost, odnosno iskaùvawe na istite na go-tovinska osnova, koga postoi ppiliv, odnosno odliv na papi~nitespedstva na swetkata na neppofitnata opganizacija.

Neppofitnite opganizacii tpeba da obpnat osobeno vni-wanie vo popolnuvawe na Dano~niot bilans spoped koj osnovicataza ppeswetuvawe na danokot na dobivka tpeba da se usoglasi sooddelni pasxodi i ppixodi. Iweno, vo ppixodite koi u~estvuvaatvo kopegipawe na dano~nata osnovica vleguvaa stpogo nawenskitespedstva koi se iskaùvaat na peden bpoj 32 ili AOP 026 odDano~niot bilans. Kopigipaweto na dano~nata osnovica se vp{iza iznosot koj ppetstavuva pazlika, odnosno ostatok powe|u ost-vapeniot ppixod (ppistignati papi~ni spedstva na swetkata naneppofitnata opganizacija) i nawenski pealizipani spedstva(iskaàn pasxod po ovoj osnov).

5.4. Utvrduvawe na finansiskiot rezultat

5.4.1. Utvrduvawe na vkupnite prihodi i vkupnite rashodi

Vkupnoto finansisko pabotewe na neppofitnite opgani-zacii se utvpduva so izgotvuvawe na godi{na swetka, ppeku kojatpeba pealno i objektivno da se iskaàt ppixodite i pasxodite,kako i sostojbata na spedstvata, obvpskite i izvopite na spedst-vata.

Na kpajot na ppeswetkovniot pepiod se vp{i zatvopawe naswetkite na koi se iskaàni ppixodite i pasxodite na sledniot na~in:

:62


5.4.2. Utvrduvawe na vi{okot na prihodi

Soglasno zakonskata obvpska, neppofitnite opganizaciiiwaat obvpska da go ppiwenuvaat wodificipanoto swetkovodstvenona~elo na delovnite nastani, ppi {to vi{okot na ppixodi tpebada e ednakov na saldoto (sostojbata) na papi~nite spedstva naswetkata na kpajot na ppeswetkovniot pepiod na 31 dekewvpi. Toazna~i deka vi{okot na prihodite pretstavuva neiskoristenisredstva od strana na neprofitnata organizacija.

63:


Opis Dol`i (konto)

Pobaruva (konto)

Dol`i (iznos)

Pobaruva (iznos)

Prenos na rashodi-te od klasa 4 na kontoto 490

Raspored na rashodite

490 5.450.450

Rashodi 40 do 49 5.450.450 Izvr{en prenos od klasa 4 na kontoto 790 po god. smetka

Raspored na razli-kata na prihodite i rashodite

790 5.450.450


490 5.450.450

Prenos na priho-dite od klasa 7 na kontoto 790

Prihodi od ~lenari-ni, podaroci i donacii

730 6.850.550


790 6.850.550

Razlika pome|u prihodi i rashodi


790 1.400.100

Ostvaren vi{ok na prihodi – dobivka pred odano~uvawe

800 1.400.100

Ostvapeniot vi{ok na ppixodi se iskaùva vo Bilansot nappixodi i pasxodi, na AOP 236.

Iznosot na vi{okot na ppixod se iskaùva vo aktivata kakosostojba (saldo) na papi~nite spedstva na kpajot na ppes-wetkovniot pepiod i vo pasivata na swetkata 296 – Del od vi{okotna ppixodite za ppenos vo napednata godina.

Dokolku postoi razlika pome|u vi{okot na prihodite i sos-tojbata na pari~nite sredstva, toa e indikacija deka odgov-orniot smetkovoditel vo tekot na presmetkovniot periodnepravilno, na presmetkovna osnova gi ima iskaàno prihoditeili rashodite, pri {to treba da se izvr{i korekcija za onoj delod prihodite/rashodite koi ne se iskaàni na gotovinska osnova.

5.5. Raspredelba na vi{okot na prihodite

Rasppedelbata na vi{okot na ppixodite se vp{i ppekuBele{kata za Raspopeduvawe na pezultatot.

Spoped Ppavilnikot za sodpìnata na oddelni swetki voSwetkovniot plan na neppofitnite opganizacii, paspopeduvawetose vp{i ppeku swetkite od gpupata 81 – Raspopeduvawe na vi{okotna ppixodite – dobivkata pped odano~uvawe.

5.5.1. Smetkovodstveno evidentirawe na: raspored na dobivkata i ostvareniot neto-vi{ok

Swetkovodstvenoto evidentipawe na pasppedelbata navi{okot na ppixodite se vp{i na sledniot na~in:

:64


5.5.2. Presmetka na danok na dobivka

5.5.2.1. Dano~na osnova

[to e dano~na osnova kaj neppofitnite opganizacii?

Odgovopot tpeba da go pobapawe vo odpedbite od ~len 47 odZakonot za danok na dobivka. Dokolku kopisnikot na stpogo nawen-skite spedstva ne gi po~ituva i ppiwenuva odpedbite od navede-niot ~len od Zakonot dobiva tpetwan na dano~en obvpznik. Toa

65:


Opis Dol`i (konto)

Pobaruva (konto)

Dol`i (iznos)

Pobaruva (iznos)

Raspored na dobivka:


800 1.400.100

Raspored na dobivka pred odano~uvawe

809 1.400.100

Ostvaren neto-vi{ok


809 1.400.100

Ostvaren neto-vi{ok

815 1.400.100

Prenos na neto-vi{ok vo naredna godina:

Ostvaren neto-vi{ok

815 1.400.100

Del od vi{okot na prihodite – dobiv-kata za prenos vo narednata godina

826 1.400.100

Del od vi{okot na prihodite – dobiv-kata za prenos vo narednata godina

826 1.400.100

Del od vi{okot na prihodi za prenos vo narednata god.

296 1.400.100

zna~i deka neppofitnite opganizacii strogo namenskite sred-stva, dobieni vpz osnova na donacii so namenski karakter, ~lena-pina, tpeba da gi kopistat isklu~ivo sawo za nawenata za koi sedobieni, so toa {to za kopistewe na ovie spedstva tpeba da sedonese odluka za kopistewe na istite, finansiski plan i ppogpawaza na~inot, postapkata i pokovite na tpo{ewe na stpogo nawen-skite spedstva.

Vo vpska so donaciite, tpeba da se istakne Zakonot zadonacii i za sponzopstva vo javnite dejnosti, spoped koj donacijatane tpeba da ppedizvika dipektna kopist za davatelot, nitu obvpskaza ppiwatelot na donacijata i istata tpeba da bide dadena za celiod javen interes (vloùvawe, odnosno poddpùvawe ili ppowovi-pawe na dejnosti vo oblasta na za{titata na ~ovekovite ppava, nappowocija na kultupata, obpazovanieto, naukata, spoptot, za{ti-tata na ìvotnata spedina i dpugo). Vo sppotivno, davatelot i ppi-watelot na donacijata newa da woàt da gi kopistat dano~niteosloboduvawa/pottiknuvawa ppopi{ani vo Zakonot za danok na do-bivka i vo Zakonot za donacii i za sponzopstva vo javnite dejnosti.

Za aktivnostite {to neppofitnata opganizacija gi izvp{uvai ostvapuva soodvetni ppixodi (od stopanska dejnost) se ppiwenu-vaat osnovnite odpedbi od Zakonot za danok na dobivka, spoped koiosnova za ppeswetuvawe na danokot na dobivka e dobivkata koja seutvpduva vo dano~niot bilans i ppetstavuva pazlika we|u vkupniteppixodi i vkupnite pasxodi na dano~niot obvpznik.

Usoglasuvawe na rashodite:

Me|utoa vo Zakonot za danok na dobivka ppopi{ani se odd-elni nastani za koi e dozvoleno ppiznavawe na tovap na delovnitepasxodi i istite u~estvuvaat vo kopegipawe, odnosno zgolewuvawena dano~nata osnovica, a toa se:� Neisplaten del od presmetanite bruto-plati. Presmeta-

nite bruto-plati na vrabotenite do denot na podnesuvawena Dano~niot bilans vo celost ne se priznavaat kakotro{oci i istite ja zgolemuvaat dano~nata osnova. Pod ne-isplaten del se podrazbira iznosot na platata koja e pre-smetana, a ne e isplatena za presmetkovniot period dodenot na podnesuvawe na Dano~niot bilans. Koga zboru-vame za isplatena plata, se podrazbira deka se raboti zaneto-plata i nadomestocite na platata, zaedno so so-odvetniot iznos na danokot i pridonesite od plata. Toaukaùva deka i vo dvata slu~aja koga se isplatuva samoneto-platata ili samo danokot i pridonesite, isplatitedobivaat tretman za neisplateni plati, pri {to istiotiznos ja zgolemuva dano~nata osnova;

:66


� Spored ~len 17 stav 2 od Zakonot za danok na dobivka, izno-sot na kamatite na krediti koi se koristeni za nabavka napatni~ki avtomobili, mebel, tepisi, umetni~ki dela odlikovnata i primenetata umetnost za opremuvawe na ad-ministrativnite prostorii ne se priznavaat kako rashodvo Dano~niot bilans;

�Isplatenite iznosi za prevoz do i od rabota na vrabotenitese priznavaat kako rashod vo Dano~niot bilans, do visinatapropi{ana spored zakonskata regulativa vo Republika Ma-kedonija, pod uslov: oddale~enosta na mestoto na ìveewena vrabotenite do mestoto na rabota da e pove}e od 2 kilo-metri, visinata na izdatokot da e do iznosot na kartata zaorganiziran javen prevoz i nadomestokot da e isplaten.Isplatite na drugi nadvore{ni lica ne se priznavaat kakorashod i ja zgolemuvaat dano~nata osnova. Za ovie isplatitreba da se presmeta personalen danok na dohod, soglasnoZakonot za personalen danok na dohod;

� Isplatite na povisokite iznosi na dnevnici za slu`benipatuvawa vo zemjata i stranstvo od propi{anite, kao iisplatite po ovoj osnov na nadvore{nite lica ja zgolemu-vaat dano~nata osnova, pri {to isplatite za dnevnici zaslu`beni patuvawa vo zemjata i stranstvo na nadvore{nitelica, treba da bidat odano~eni so personalen danok iistiot danok treba da se vnese vo Dano~niot bilans;

� Kaznite, penalite i nadomestocite za {teti ja zgolemu-vaat dano~nata osnova. Pod pari~ni kazni se podrazbirakazni izre~eni od nadleèn sud. Zateznite kamati koi pro-izleguvaat od dol`ni~ko-doveritelskite odnosi pretsta-vuvaat dano~no priznati rashodi. Kaznenite kamati zaneblagovremena uplata na javnite dava~ki ne se priznavaatvrz tovar na rashodite vo Dano~niot bilans;

� Isplatenite sredstva za koristewe na sopstveno vozilo zaslu`beni celi, i toa 50% od propi{aniot iznos. Dokolkuima presmetani, a neisplateni sredstva po ovoj osnov, toga{celiot iznos se vnesuva vo zgolemuvawe na dano~nataosnova. Ovoj vid nadomestok se isplatuva taka {to se pre-smetuva do 30% od cenata na litar gorivo za soodvetnotovozilo po pominat kilometar i so priloùvawe na patennalog. Vo slu~aj da se vr{i presmetka i isplata nad dozvo-lenite limiti, isplateniot iznos vo celost se vklu~uva vodano~na osnova i ne se namaluva za 50%. Za iznosot koj gonadminuva propi{aniot iznos se presmetuva i pla}a per-sonalen danok na dohod, koj se vnesuva vo Dano~niot bilans.Dokolku ovoj vid isplati se izvr{eni na nadvore{ni lica,

67:


toga{ za celiot iznos zgolemen za presmetaniot persona-len danok na dohod se vnesuva vo Dano~niot bilans, zaradizgolemuvawe na dano~nata osnova;

� Zakonodavecot ne dozvoluva osloboduvawe, odnosno nama-luvawe na dano~nata osnova za isplatenite sredstva za re-prezentacija, taka {to site tro{oci za go{tevawe,podaroci, odmor, rekreacija i razonoda vo celost se doda-vaat i ja zgolemuvaat dano~nata osnova. Isto taka, sitetro{oci napraveni za podaroci, odmor rekreacija i zabavase vklu~uvaat vo zgolemuvawe na dano~nata osnova (poda-roci: kalendari, ~asovnici, penkala; odmor/rekreacija/za-bava: koristewe na sportski sali i sli~no);

� Site premii koi se odnesuvaat za osiguruvawe na delo-vniot imot, kako i drugi vidovi ne`ivotni osiguruvawa(soglasno Zakonot za osiguruvawe i drugite propisi) sepriznavaat kako deloven rashod vo Dano~niot bilans. Voovoj vid osiguruvawe koi se priznavaat kako rashod vle-guva i Kasko osiguruvawe na vozilata, imaj}i predvid dekavozilata se sostaven del na delovniot imot. Treba da seistakne deka li~noto osiguruvawe na vrabotenite ne sepriznava kako rashod vo Dano~niot bilans.

Usoglasuvawe na prihodite:

Pokpaj navedenoto, so Zakonot za danok na dobivka eppopi{ano usoglasuvawe na ppixodite, od koi za neppofitnite op-ganizacii tpeba da se navedat stpogo nawenskite spedstva, koi sevnesuvaat pod peden bpoj 26 (AOP 32) od Dano~niot bilans.

Kako stpogo nawenski spedstva za odvivawe na dejnosta seswetaat i spedstvata od posebnite swetki, spedstvata dobieni vpzosnova na donacii so nawenski kapaktep, ~lenapina i dpugi sped-stva upateni sppewa kopisnici koi ne vp{at stopanska dejnost i~ija edinstvena funkcija e sawo ppibipawe i paspopeduvawe zaodpedena nawena.

Yslov za kopistewe na dano~noto olesnuvawe na spedstvataod posebnite swetki, spedstvata dobieni vpz osnova na donacii sonawenski kapaktep e: odobpenite spedstva da se kopistat spopedodlukata, finansiskiot plan i ppogpawata za na~inot, postapkitei pokovite na nivnoto kopistewe, kako i ppezentipawe na dokazideka dobienite spedstva vo istiot iznos kolku {to se ostvapuvaatse paspopeduvaat za soodvetnata nawena.

Tpeba da se napowene deka vo spowenatiot peden bpoj 26 odDano~niot bilans se iska`uva vi{okot na ppixodite nadpasxodite vpz osnova na stpogo nawenski spedstva.

:68


Otkako }e se izvp{i usoglasuvawe na pasxodite i ppixoditese ppistapuva kon fopwipawe na dano~nata osnova, i toa na sled-niot na~in:

finansiski rezultat od Bilans na prihodi i rashodi

+ rashodi koi u~estvuvaat vo usoglasuvaweto (zgolemuvawe)

- prihodi koi u~estvuvaat vo usoglasuvawe (namaluvawe)

Pod peden bpoj 34 od Dano~niot bilans se vnesuva iznosot nadano~nata osnova, koj ppetstavuva ppeswetkoven iznos (podatociod Dano~en bilans: AOP 01 + AOP 02 – AOP26).

Dano~nata osnova woè da se nawali po osnov na dano~niteolesnuvawa i osloboduvawa koi se ppopi{ani so Zakonot za danokna dobivka. Kako dano~ni olesnuvawa i osloboduvawa seppopi{ani:� sredstva vloèni za za{tita na ìvotnata sredina i pri-

rodata;

� investicii vo postojani sredstva i� izvr{eni vloùvawa vo stopanski nedovolno razvieni

podra~ja i specifi~ni podra~ja do 50% od dano~nataosnova.

Za kopistewe na ppavoto na olesnuvawe i osloboduvawepotpebno e dano~niot obvpznik, na kpajot na ppeswetkovniot pe-piod, da obezbedi dokaz za investipaweto vo ovoj vid spedstva.Dokolku ne obezbedi dokaz, go gubi ppavoto na dano~noto oslobo-duvawe i e dolèn da go plati iznosot zgolewen so kawatappopi{ana za danocite. Vo spedstva za za{tita na ìvotnata spe-dina i ppipodata spa|aat: oppewa i upedi koi sluàt za nawalu-vawe na zagaduvaweto, voveduvawe na ~isti texnologii, izgpadbana ppo~istitelni stanici, wontipawe na filtpi za za{tita navozduxot od zagaduvawe i dpugo.

5.5.2.2.Smetkovodstvena presmetkaDokolku neppofitnata opganizacija ostvapuva ppixod od

vp{ewe na ppofitna dejnost (stopanska dejnost), za toj del edano~en obvpznik.

Da ppetpostaviwe deka neppofitnata opganizacija „XX” ost-vapila aktivnost koja ovozwoìla ostvapuvawe na slednite ppi-xodi i pealizacija na slednite pasxodi:

1. Ppixodi od uslugi ...........................123 4002. Ppixodi od ~lenapina ..................325 600

69:


3. Rasxodi ...............................................275 800 4. Vkupno vi{ok na ppixodi .............173 2005. Nepotpo{eni spedstva .................112 2006. Dano~na osnovica .............................6 000

Redniot bpoj 4 od ppiwepot, koj ppetstavuva vi{ok na ppi-xodi, se vnesuva pod peden bpoj 1 od Dano~niot bilans.

Nepotpo{enite spedstva pod peden bpoj 5 od ppiwepot, voiznos od 112 200 denapi, se vnesuvaat pod peden bpoj 26 odDano~niot bilans i istiot iznos ja nawaluva dano~nata osnovica.

:70


Opis Dol`i (konto)

Pobaruva (konto)

Dol`i (iznos)

Pobaruva (iznos)

Prenos na rashodite od klasa 4 na kontoto 490


490 275.800

Rashodi 40 do 49 275.800 Izvr{en prenos od klasa 4 na kontoto 790 po god. smetka


790 275.800


490 275.800

Prenos na prihodite od klasa 7 na kontoto 790

Prihodi od uslugi 725 123.400 Prihodi od ~lenarini, podaroci i donacii

730 325.600


790 449.000

Razlika pome|u prihodi i rashodi


790 173.200


800 173.200

Otkako }e se sppovedat ppetxodnite knièwa, tpeba da seizvp{i paspoped na dobivkata i toa na sledniot na~in:

Tpeba da se napowene deka ppi ppeswetkata na obvpskite zadanok na dobivka kako osnovica e zewena vpednosta od 61 000denapi, a ne 173 200 denapi, i na istata so ppiwena na ppopi{anatastapka e dobiena obvpska za danok na dobivka vo iznos od 7 320denapi (za 2007 godina e ppopi{ana stapka od 12%, dodeka zanapedniot pepiod ppopi{anata stapka iznesuva10%).

Dokolku vo tekot na godinata neppofitnata opganizacija iwaplateno danok na dobivka vo vkupen iznos od 6 500 denapi, toga{tpeba da izvp{i doplata na danok so sppoveduvawe na slednotoknièwe:

71:


Opis Dolì (konto)

Pobaruva (konto)

Dolì (iznos)

Pobaruva (iznos)

Raspored na dobivkata Raspored na dobivka pred odano~uvawe

809 173 200


809 173 200


809 173 200

Danok od vi{okot na prihodite - dobivkata

810 7 320

Ostvaren neto-vi{ok – dobivka po odano~uvawe

815 165 880

Raspredelba na dobivka

Ostvaren neto-vi{ok – dobivka po odano~uvawe

815 165 880

Del od vi{okot na prihodi – dobivka za prenos vo narednata godina

826 165 880

Prenos na neto-vi{ok Del od vi{okot na prihodi – dobivka za prenos vo narednata godina

826 165 880

Del od vi{okot na prihodi za prenos vo narednata god.

296 165 880

:72


Opis Dol`i (konto)

Pobaruva (konto)

Dol`i (iznos)

Pobaruva (iznos)

Za doplata na danok na dobivka

Danok od vi{okot na prihodite - dobivkata

810 820

Obvrski za danoci i pridonesi od dobivkata

246 820

VI. 25 NAJÊSTOPOSTAVUVANI PRA[AWA IODGOVORI ZA ZAKONOT ZADONACII I SPONZORSTVAVO JAVNITE DEJNOSTI

Avtori: Zoran Bogdanovski i Zoran Stojkovski, CIRa

Vo periodot oktomvri/nomevri 2007 g., Centapot za insti-tucionalen pazvoj - CIRa i PDSA „Me|a{i”, vo pawkite na akti-vnostite na Lpa|anskata platfopwa na Makedonija - LPM,opganizipaa sredbi za promocija na Zakonot vo 10 gradovi vo RM.Kako govornici na ovie sredbi se javija: Zopan Bogdanovski -CIRa, Zopan Stojkovski - CIRa, Dpagi Zwijanac - PDSA „Me|a{i” iSlavko Lazovski - Ministepstvo za finansii, vo svojstvo na eks-pept.

Pra{awe 1: Koi ~ekopi e potpebno da se ppezewat za da seiskopistat dano~nite pottiknuvawa kaj DDV?

Odgovor: êkop 1: Ppi dobivawe na donacija najva`no e da se potpi{e

dobap Donatopski dogovop koj }e sodpì dano~na klauzula vo koja}e bide navedeno deka ppiwatelot na donacijata newa obvpska dappavi nikakvi ppotivispolnuvawa na donatopot.

êkop 2: Izdavawe na Potvpda na donatopot. Slavko Lazovskiposo~i deka Ministepstvoto za ppavda donelo Ppavilnik so koj seppopi{uva Potvpdata, no ppi nejzino izdavawe fopwata ne wopada bide zadpàna, sawo va`no e da gi iwa winiwuw podatociteppopi{ani so Ppavilnikot.

Dobivawe na Re{enie od Ministepstvoto za ppavda. SpopedZakonot Bapaweto go podnesuva donatopot (no toa woè da bide

73:


podgotveno i od stpana na ppiwatelot na donacijata). Po podne-suvaweto na Bapaweto, Ministepstvoto za ppavda vo sopabotka sopesopnite winistepstva (vo zavisnost od oblasta na koja se odne-suva donacijata) donesuva Re{enie za potvpda na javniot intepes.No dokolku vo pok od 15 dena Ministepstvoto za ppavda ne izdadeRe{enie, se sweta deka javniot intepes e potvpden. Dokolku Mi-nistepstvoto za ppavda ne izdade Re{enie, sepak davatelot na do-nacijata woè da go pobapa i dosega Ministepstvoto za ppavdape{enijata gi izdavalo.

êkop 3: Dobivawe na Potvpda za pegistpacija vo Sektopot zaevpopski ppa{awa. Sektopot za evpointegpacii e odbpan kakoopgan koj }e ja izdava Potvpdata so cel na edno westo da se vodatsite ppoekti koi se sppoveduvaat od donacija. Isto taka, postap-kata za pegistpacija i na~inot na povpatok na DDV e ista kako i kajstpanskata powo{.

êkop 4: Pla}awe na DDV na posebna tpezopska swetka soposo~eno iwa na ppoektot od javen intepes. Vo ovoj slu~aj Tpezopot(Min. za finansii) za 2 - 3 dena vp{i povpatok na DDV.

Napowena: Site potpebni dokuwenti za Ppoektot tpeba spo-ped Zakonot da se ~uvaat 5 godini.

Zabele{ka: Pove}e vo poglavjeto 2 na ovaa bpo{upa, sekcii2.3.1. i 2.3.3.)

Pra{awe 2: Koi se dano~ni pottiknuvawa kaj danokot nadobivka?

Odgovor:Kaj danokot na dobivka postojat dano~ni pottiknuvawa i toa

za donacii do 5 %, a za sponzopstva do 3% od vkupniot godi{enppixod na ppetppijatijata. Do ovoj ppocent, ppetppijatijata woàtda donipaat i da gi kopistat ppivilegiite na Zakonot i toj iznosYJP }e go sweta kako nappaven tpo{ok vo tekovnata godina, i za toanewa da ppesweta danok na dobivka. Za uspe{no ppaktikuvawe naovoj vid na pottiknuvawa, potpebno e da se ispolnat istite ~ekopi(od 1 - 3) kako kaj DDV.

Zabele{ka: Pove}e vo poglavjeto 2 na ovaa bpo{upa, sekcija 2.3.2.

Pra{awe 3: Dali ima mo`nost administrativniottovar da se namali? Ova ppa{awe naj~esto go postavuvaa NVO-ikoi swetaa deka vo ppakti~nata ppiwena na Zakonot iwa ppew-

:74


nogu adwinistpativen tovap. Odgovor:Tpeba da se po~ituvaat adwinistpativnite ppocedupi,

bidej}i sawo na toj na~in woè da se gapantipa uspe{no sppovedu-vawe na Zakonot. Isto taka, na toj na~in opganizacijata pokaùvakapacitet pped donatopot i ovozwoùva polesno dobivawe na do-nacijata.

Zabele{ka: Pove}e vo poglavjeto 2 na ovaa bpo{upa, sekcija 2.4

Pra{awe 4: Koj tpeba da ja vp{i pegistpacijata na ppoek-tite od javen intepes?

Odgovor: Iako sè u{te iwa odpedeni nedopazbipawa powe|u SEP i Min.

za finansii, sepak spoped Ppavilnikot koj e na sila, ppoektite odjaven intepes se pegistpipaat vo SEP.

Zabele{ka: Pove}e vo poglavjeto 2 na ovaa bpo{upa, sekcija2.4.4.

Pra{awe 5: Dali YJP go sppoveduva Zakonot i dali dosegaiwalo nedopazbipawa so ppetppijatijata vo ovoj segwent?

Odgovor:Postapkata za povpatok na DDV e jasna i taa funkcionipa

u{te od 2002 g. so stpanskata powo{, taka {to so nea se zapozna-eni i obu~eni knigovoditelite, i ne gleda ppoblew ppi sppovedu-vaweto na postapkata i kaj ovoj Zakon.

Pra{awe 6: Zo{to u~estvoto na op{tinite vo ppoektiod javen intepes ne podleì na nikakvi dano~ni olesnuvawa?

Odgovor:Bi tpebalo sekoja donacija od dowa{no ppavno i fizi~ko lice

da se tpetipa ednakvo, {to zna~i i u~estvoto na op{tinite, kakoi u~estvo na Vladata i dpugi institucii vo pazni ppoekti od javenintepes. ]e bide pazgledana vakvata situacija i bi tpebalo toa dabide pe{eno vo tolkovnikot na Zakonot.

Pra{awe 7: Dokolku ppetppijatijata sakaat da sponzopi-paat, dali tpeba da sklu~at dogovop so opganizacijata kade {todonipaat?

Odgovor:Pped sè odluka na donatopot e na kogo }e ja naso~i svojata

donacija i na ppiwep dokolku pe{i da donipa spedstva na CIRa vo

75:


akcijata koja ja sppoveduva za sozdavawe na Fond za nabavka nau~ebnici i u~ili{ten ppibop za decata Rowi vo RM, }e tpeba dasklu~i dogovop so CIRa.

A dodeka potvpdite za javen intepes gi izdava Ministep-stvoto za ppavda i site tie adwinistpativni ppocedupi okolu pe-gistpipawe na ppoektot gi obavuvaat sawite ppetppijatija -donatopi.

Pra{awe 8: Dali woè da se iskopisti dano~noto pottik-nuvawe dokolku se donipa na individualci?

Odgovor:Spoped Zakonot, ne woè da se donipa na individualci, tuku

sawo na ppaven subjekt. Na pp. na ppa{aweto dokolku ppeptppijatiesaka da donipa na studenti vo nivno usovp{uvawe, }e wopa da sesklu~i dogovop so fakultetot kade studipaat tie studenti ili sodpug ppaven subjekt, NVO i dp.

Pra{awe 9: Dali sponzopstvo na spoptskite klubovi e odjaven intepes?

Odgovor:Spoptskite klubovi woè da bidat ppiwateli na sponzopstva

i donacii, donatopite sawi odlu~uvaat dali ppuàat donacija ilisponzopstvo, i sawo Ministepstvoto za ppavda odlu~uva dali toa}e bide swetano za ppoekt od javen intepes.

Pra{awe 10: Kakva e korelacijata na ovoj Zakon so zdrav-stvenite ustanovi?

Odgovor:Zdpavstvenite ustanovi woè da bidat kopisnici na dona-

cija, we|utoa taa ustanova }e wopa da se pojavi kako iwplewentatopna ppoekt.

Pra{awe 11: Koi osloboduvawa i wo`nosti od ovoj zakonwoàt da gi iskopistat ppi donipawe ppeku fondacija fopwi-pana od stpana na ppetppijatie?

Odgovor:Fondacija woè da sppoveduva ppoekt, vo pealizipanite fak-

tupi woè/tpeba da stoi kako klauzula deka po ovaa faktupa ne seo~ekuva pla}awe na DDV.

Pra{awe 12: Dali na dadeno sponzopstvo na Mesnata zaed-

:76


nica, dali Mesnata zaednica wopa da dade potvpda deka gi ppi-wila papite?

Odgovor:Mesnata zaednica i koj bilo ppiwatel na donacija wopa da go

stopi toa, odnosno da iw dade potvpda za ppiwenite spedstva.

Pra{awe 13: Dali otkako }e se podnesat dokuwenti do YJP,ppeptppijatijata wopa da ~ekaat od niv potvpda za povpatok naDDV?

Odgovor:Ppetppijatijata ne wopa da ~ekaat potvpda od YJP za dano~no

pottiknuvawe, toa avtowatski se sppoveduva kako obvpska na YJPspoped Zakonot.

Zabele{ka: Pove}e vo poglavjeto 2 na ovaa bpo{upa, sekciii2.3.3.1.1.- 2.3.3.1.4

Pra{awe 14: [to ako sè u{te newaat dobieno nikakvo izve-stuvawe od Ministepstvoto za ppavda za dobivawe na Re{enieza ppoektot od javen intepes?

Odgovor:Dokolku vo pok od 15 dena Ministepstvoto za ppavda ne iz-

dade Re{enie, se sweta deka javniot intepes e potvpden. DokolkuMinistepstvoto ne izdade Re{enie, sepak davatelot na donaci-jata wo`e, odnosno po`elno e da go dobie. Od YJP ppetpo~itaat daiwa Re{enie od Min. za ppavda. Dosega Ministepstvoto za ppavdape{enijata gi izdavalo.

Pra{awe 15: Dali ppetppijatijata tpeba da iwaat i fak-tupa za povpatok na DDV?

Odgovor:Za povpatokot na papite ne tpeba da iwaat faktupa.

Pra{awe 15: Dali postojat kpitepiuwi vo Ministep-stvoto za ppavda za dobivawe na potvpdi za javen intepes?

Odgovor:Koga }e se podnese ppijava do Ministepstvoto za ppavda, toa

ponatawu slu`beno gi ppeppa}a do soodvetni institucii i po do-bienoto wislewe od niv izdavaat Re{enie.

Pra{awe 16: Kako ppetppijatijata da bidat sigupni dekaDDV }e iw bide vpateno?

77:


Odgovor:Tpezopot, odnosno Min. za finansii za 2 - 3 dena vp{i povpa-

tok na DDV. Toa ve}e e usvoena ppaktika kaj stpanskata powo{. Soovoj zakon istite ppavila se upotpebuvaat i kaj dowa{nite dona-cii. Pove}e ppetppijatija ve}e ja upotpebuvale ovaa klauzula sostpanska powo{ i toa dosega uspe{no funkcionipa.

Pra{awe 17: Kako ppetppijatijata da gi ubediwe dekadpàvata }e iw go vpati DDV?

Odgovor:Odgovopot e ist kako kaj ppa{awe bp. 16.

Pra{awe 18: Dali i kako woè da se kopistat dano~ni pot-tiknuvawa kaj pepsonalniot danok?

Odgovor:Kaj pepsonalniot danok pottiknuvawata se do 20 % od izno-

sot na danokot na godi{no nivo, no ne pove}e od 24 000 denapi.Ova se ppeswetuva na osnova na podnesenata godi{na dano~na ppi-java.

Pottiknuvawata kaj pepsonalniot danok zasega woè da gi ko-pistat sawo onie gpa|ani koi ostvapuvaat ppixodi od dividendi,kawati, xonopapi, avtopski ppava i dp., no ne i onie koi ostvapu-vaat ppixodi sawo od li~en doxod. Ova i za tie gpa|ani }e bideovozwoèno vo idnina so ppoweni vo dano~nata pegualtiva i sopodnesuvawe na godi{ni dano~ni ppijavi od stpana na sitegpa|ani.

Zabele{ka: Pove}e vo poglavjeto 2 na ovaa bpo{upa, sekcija2.3.1.

Pra{awe 19: Dali ppoekti od javen intepes koi se kowbina-cija na dowa{na i stpanska powo{, woè da swetaat dekapodleàt na pottiknuvawa spoped ovoj zakon?

Odgovor:Site ppoekti od javen intepes podleàt na dano~ni pottik-

nuvawa spoped ovoj zakon, bez pazlika dali se donipani sawo oddowa{ni ppavni ili fizi~ki lica ili i od stpanski donatopi.

Pra{awe 20: Spoped ~len 22 od Zakonot za donacii i spon-zopstva na javnite dejnosti, Yppavata za javni ppixodi dokolku

:78


ppoceni deka donacijata i sponzopstvoto ne se od javen intepes,donesuva pe{enie so koe se ukinuva ppavoto na dano~ni pottiknu-vawa. Kako YJP woè da iwa pogolewa nadle`nost od Ministep-stvoto za ppavda vo donesuvawe na toa pe{enie i ppocenuvawe naaktivnosti vo odnos na toa {to e, a {to ne e od javen intepes?

Odgovor:Vo Zakonot jasno stoi deka Min. za ppavda ja izdava potvpdata

za javniot intepes i newa wo`nost istata da se tolkuva poinakuod stpana na koj bilo dpàven opgan. Tokwu zapadi ova e bitno da sedobie potvpda od Min. za ppavda, a dokolku e wo`no da se ppiloìi detalniot ppoekt so site ppedvideni aktivnosti vo nego vo ppi-log koga se bapa potvpdata.

Pra{awe 21: Dali pegistpacijata na NVO ne e i sawatapotvpda deka opganizacijata e neppofitna i deka dejstvuva odjaven intepes? (vo odnos na ppetxodnoto ppa{awe {to e, a {to nee od javen intepes)

Odgovor:Vo Zakonot za zdpuènija na gpa|ani i fondacii newa sè u{te

definipano status na opganizacii od javen intepes, ne{to {tokako ppedlog awandwani na toj zakon postoi 3 godini, no sè u{te nese usvoeni.

Pra{awe 22: Dokolku za eden ist ppoekt od javen intepes sepotpebni pove}e spedstva od pazni donatopi, a ve}e e odobpen edendonatop od stpana na Ministepstvoto za ppavda, dali za osta-natite donatopi e potpebno da se dostavi nova dokuwentacija ilive}e odobpenata woè bezbpoj pati za ista aktivnost da se isko-pisti?

Odgovor: So edna potvpda dadena na bilo koj ppaven subjekt, woè da se

dokaè javniot intepes i kaj dpugi wo`ni donatopi. Zna~i newa po-tpeba od bapawe na potvpda od sekoj donatop za ist ppoekt na ppi-watelot na donacija.

Pra{awe 23: Koja e pazlikata powe|u donacija i sponzopstvo?Odgovor: ^len 3 na Zakonot gi definipa poiwite donacija i sponzop-

stvo:Donacija e dobpovolna i bezuslovna powo{ vo:- papi

79:


- dobpa i - uslugikoja ne sozdava dipektna kopist za davatelot nitu obvpska za

vpa}awe od ppiwatelot na donacijata i koja woè da bide dadena:- za celi od javen intepes ili - za poddp{ka na aktivnostite na ppiwatelot.

Pod donacija, vo swisla na ovoj zakon, se podpazbipaat i:- ìpalni davawa - tele-davawe i - opganizipani nastani za ppibipawe na spedstva.

2. Sponzorstvo e dobpovolna finansiska isplata:- davawe dobpa ili- uslugi za konkpeten ppoekt i/ili aktivnost,

koi ovozwoùvaat dipektna kopist na davatelot kako {to se:ppowocija na iwe fipwa i za{titen znak na davatelot na sponzopstvoto.

Pra{awe 24: Dali dano~noto olesnuvawe }e # ppipedigolewi zagubi na dpàvnata kasa?

Odgovor: Ne stanuva voop{to zbop za zagubi. Kako {to stoi vo Zakonot

za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti, dano~nite pot-tiknuvawa kako cel na Zakonot, ppidonesuvaat za podobpuvawe nali~niot i zaedni~kiot ìvot na gpa|anite i nivnata ekonowskablagosostojba i socijalna ppavda. Zna~i so ppiwenata na ovoj zakonsawo se ppenaso~uvaat spedstva, koi nawesto da vlezat vo buxetotna RM, ppeku ppiwatelite na donacii i sponzopstva se tpo{at zaostvapuvawe na javen intepes na dpàvata.

Pra{awe 25: [to tpeba sekoja fipwa koja donipala spedstvakako dokuwentacija da iwa pped pevizopite, dokolku ne e ppv dona-top na odpedena aktivnost od javen intepes, a ve}e donipala sped-stva vpz osnova na dokuwentacijata izdadena za ppviot donatop?

Odgovor: Isto kako i vo dpugite slu~ai na donacii. Vidi odgovop na

ppa{awe bp 22.

Zabele{ka: Pove}e vo poglavjeto 2 na ovaa bpo{upa, sekcija2.3., 2.4. i 2.5.

:80


PRILOZI

PRIMERI NA OBRASCI KOISE KORISTAT ZA PRIMENANA ZDSJD

81:


PRILOG 1PRIMER ZA BARAWE ZA IZDAVAWE NA RE[ENIE ZA POTVRDU-

VAWE NA JAVNIOT INTERES9

Do Ministerstvoto za pravda na Republika Makedonija

Veles, 14 noemvri 2007 g.

Ppedwet: Bapawe za izdavawe na pe{enie za potvpduvawe na ja-vniot intepes za ppoektot „Kpeipawe na Fond za nabavka nau~ebnici i u~ili{ten ppibop za decata Rowi vo RM”

Barawe za izdavawe na re{enieza potvrduvawe na javniot interes

Po~ituvani,

Xotel „Rowansa” od Veles go podnesuva ova bapawe za izdavawena Re{enie za potvpduvawe na javniot intepes na ppoektot „Kpe-ipawe na Fond za nabavka na u~ebnici i u~ili{ten ppibop za de-cata Rowi vo RM”, sppoveduvan od stpana na Centap zainstitucionalen pazvoj - CIRa od Skopje. Ppoektot }e se peali-zipa vo pepiodot noewvpi/dekewvpi 2007 g. so cel obezbeduvawena knigi i u~ili{ten ppibop za decata Rowi vo osnovniteu~ili{ta vo RM, koi sè u{te newaat obezbedeno nopwalni usloviza sledewe na nastavata.

Vo ppilog vi go dostavuvawe bapaweto za donacija od stpana naCIRa.

Xotel „Rowansa” bi sakal da donipa usluga (swestuvawe na 2 licaza 2 dena) vo vpednost od 10 600 wkd za aktivnostite na CIRa zakpeipawe na Fondot.

Swetawe deka ovaa aktivnost e vo potpolnost soglasna so ostva-puvawe na javniot intepes, definipani vo ~len 3 to~ka 4 od Za-konot za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti.

So po~it,

Lopazd JanevskiYppavitel na xotel „Rowansa” - Veles

:82


9 Nepopolnet fopwat na Bapaweto vo elektponska fopwa wo`ete da najdete naintepnet stpanicata na CIRa: www.cira.org.mk , vo sekcijata „NVO zakoni”.

PRILOG 2PRIMER ZA DOGOVOR ZA DONACIJA10

Dogovopot za donacija e sklu~en na den 15. 11. 2007 godina,powe|u:1. Xotel „Rowansa” - Veles, ul. „P. Petpov” bp. 5, Veles zastapuvanod uppavitelot Lopazd Janevski, vo natawo{niot tekst: davatelna donacijata i2. Centap za institucionalen pazvoj - CIRa od Skopje, ul. „DiweAnicin” bp. 9, zastapuvan od uppavitelot Zopan Stojkovski, vonatawo{niot tekst: ppiwatel na donacijata.

^len 1Ppedwetot na ovoj dogovop e ostvapuvawe na ppoekt od javen in-tepes na ppiwatelot na donacijata, odnosno za kpeipawe naFond za nabavka na u~ebnici i u~ili{ten pribor za decataRomi vo RM, soglasno dobienoto pe{enie od Ministepstvoto zappavda.

^len 2Davatelot na donacijata wu dava na ppiwatelot na donacijatausluga - swestuvawe na 2 lica za 2 dena vo na{iot xotel vo iznosod 10 600 denapi.

^len 3Cel na donacijata od ~lenot 2 na ovoj dogovop e ostvapuvawe,unappeduvawe, ppowocija i poddp{ka na aktivnosti na ppoektotza kpeipawe na Fond za nabavka na u~ebnici i u~ili{ten pri-bor za decata Romi vo RM.

^len4Ppiwatelot na donacijata za ppiwenata donacija newa da ppavi ni-kakvi ppotivispolnuvawa kon davatelot na donacijata.

^len 5Isplatata na finansiskite spedstva davatelot na donacijata }eja izvp{i na `ipo-swetka na ppiwatelot na donacijata:300000001852348 vo bankata depozitop: Kowepcijalna banka AD -Skopje.

83:


10 Nepopolnet fopwat na Donatopskiot dogovop vo elektponska fopwa wo`eteda najdete na intepnet stpanicata na CIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata“NVO zakoni”.

^len 6Davatelot i ppiwatelot na donacijata se obvpzuvaat da izgotvatIzve{taj za donacijata. Izve{tajot }e gi sodp`i slednite poda-toci:

- iwe i naziv na davatelot i na ppiwatelot na donacijata;- iwe i naziv na kpajniot kopisnik;- opis na ppedwetot na donacijata;- kpajna upotpeba na ppedwetot na donacijata;- dpugi podatoci.

Dogovopenite stpani se obvpzuvaat Dogovopot i Izve{tajot da gidostavat do YJP za kopistewe na dano~nite pottiknuvawa, so-glasno Zakonot za donacii i za sponzopstva vo javnite dejnosti itoa najdocna 30 dena od denot na pealizipaweto na ppoektot.

^len 7Ovoj dogovop e sostaven vo 4 identi~ni ppiwepoci, od koi po dvaza sekoja dogovopena stpana.

^len 8Vo slu~aj na spop po ovoj dogovop, nadle`en e Osnovniot sud -Skopje.

Dogovoreni strani:

Davatel na donacija: Ppiwatel na donacija:__________________ _____________________

:84


PRILOG 3

PRIMER ZA P O T V R D A ZA DONACIJA11

Vpz osnova na ~len 4 stav 3, a vo vpska so ~len 3 to~ka 1 stav 2od Zakonot za donacii i sponzopstva vo javnite dejnosti („Sl.Vesnik na RM” bp. 47/06) Centap za institucionalen pazvoj

- CIRa od Skopje, izdava

P O T V R D Aza donacija

Se potvpduva deka Xotel „Rowansa” - Veles,

donipa{e na Centap za institucionalen pazvoj - CIRa odSkopje___________________donacija vo vid na usluga (swestuvawe na 2 lica za 2 dena) vona{iot xotel__, vo iznos od 10 600 wkd________,

so zbopovi: __deset iljadi i {estotini denapi_______________,vo Fondot za

nabavka na u~ebnici i u~ili{ten ppibop za decata Rowi od RM,inicijativa na CIRa od Skopje.

Donacijata e ppiwena na den _15 noewvpi 2007 g.___, od stpana naSp|an Awet,

vpaboten vo CIRa na pozicija sopabotnik na ppoekt____.

Potvpdata se izdava po bapawe na donatopot __ Xotel „Rowansa”- Veles,

zastapuvan od uppavitelot Lopazd Janevski __________.

Datuw: ________________

M.P

Izvp{en dipektop na CIRa:Zopan Stojkovski_________________________

85:


11 Nepopolnet fopwat na Bapaweto vo elektponska fopwa wo`ete da najdete naintepnet stpanicata na CIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata „NVO zakoni”.

PRILOG 4

:86


12 Ovoj obpazec vo elektponska fopwa wo`ete da go najdete na intepnet stpanicata naCIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata „NVO zakoni”.

OB

RA

ZE

C 3

A – D

12

BA

RA

WE

ZA

A O

BE

ZB

ED

UV

AW

E S

RE

DS

TV

A O

D B

UX

ET

OT

NA

RE

PU

BL

IK

A M

AK

ED

ON

IJ

A Z

A

PL

A]

AW

E N

A D

DV

ZA

PR

OM

ET

OT

NA

DO

BR

A I

US

LU

GI

VO

ZE

MJ

AT

A Z

A P

RO

EK

TI

OD

JA

VE

N

IN

TE

RE

S F

IN

AN

SI

RA

NI

SO

PA

RI

^N

I S

RE

DS

TV

A O

D D

ON

AC

II

VO

JA

VN

IT

E D

EJ

NO

ST

I

Po

dn

osi

tel n

a bar

awe

to

Im

e n

a do

nato

ro

t

Pr

im

atel n

a do

nac

ija

Im

e i

br

oj n

a pr

oe

ktot p

od

koj e

r

egi

stri

ran

vo V

lad

ata na R

M

Vr

edn

ost n

a pr

oe

ktot

A

dr

esa, l

ic

e za ko

ntakt i

tel. b

ro

j vo R

M

Po

dato

ci

za isp

or

a~atel

ot n

a do

br

oto

/usl

ugata

Po

dato

ci

za faktu

rata

Re

de

n

br

oj

Im

e

Ad

re

sa D

DV

b

ro

j B

ro

j na

faktu

ra

Datu

m

Op

is n

a p

ro

me

tot

Vku

pe

n i

zno

s n

a faktu

rata

(vo d

en.)

Izn

os

na D

DV

(vo

den

.)

Vku

pn

o:

Br

oj i

datu

m:

Po

tpi

s i p

e~

at na p

od

no

site

lo

t na b

araw

eto

:

PRILOG 5

Fopwa: SKSP – CDAD 113

Baraweza registrirawe na proekt vo Centralnata baza na podatoci na

Vladata na Republika Makedonija za stranska pomo{ (CDAD)

Datuw:___________

/iwe na ppoektot na wakedonski jazik/

/iwe na ppoektot na angliski jazik/

finansipan od:

bara od Sekretarijatot za evropski pra{awa - Sektor za koordi-nacija na stranska pomo{ pri Vladata na Republika Makedonija,da go registrira proektot vo Centralnata baza na podatoci naVladata na Republika Makedonija za stranska pomo{ (CDAD) i daizdade potvrda, soglasno ~len 3 stav 2 i ~len 4 stav 2 od „Pra-vilnikot za sproveduvawe na osloboduvaweto od carina i drugidava~ki, akciza i danok na dodadena vrednost (DDV), pri uvoz nadobra - stoki i za obezbeduvawe na sredstva za pla}awe na ak-ciza i DDV za prometot na dobra i uslugi vo zemjata, potrebniza realizirawe na proekti finansirani so pari~ni sredstva nastranski donatori” objaven vo „Slu`ben vesnik na RM” br.54/2003 od 19.08.2003 godina, soglasno ~len 8 od „Upatstvotoza na~inot na sproveduvawe na osloboduvaweto od carina idrugi dava~ki, akciza i danok na dodadena vrednost (DDV) priuvoz na dobra - stoki i za obezbeduvawe na sredstva za pla}awena akciza i DDV za prometot na dobra i uslugi vo zemjata, po-trebni za realizirawe na proekti, finansirani so pari~ni ne-povratni sredstva na stranski donatori” na Ministerstvotoza finansii br. 08-17077/1 od 07.08.2003 godina i soglasno do-govorot pome|u Vladata na Republika Makedonija i ????????????

87:


13 Ovoj fopwat vo elektponska fopwa wo`ete da go najdete na na intepnetstpanicata na SEP: www.sep.gov.mk i na intepnet stpanicata na CIRa:www.cira.org.mk vo sekcijata ,,NVO zakoni”.

od ??.??.???? godina, vo koj stoi klauzulata deka doniranitesredstva ne mo`at da se koristat za pla}awe na javni dava~kivo Republika Makedonija.

Infopwacii za ppoektot*

Vrednost na proektot: ????????? Valuta: _?????Datum na zapo~nuvawe: ???/??/????Datum na zavr{uvawe: ???/??/????

Podatoci za donatorot14:

Podatoci za implementatorot na proektot:

Podatoci za korisnikot15:

:88


* Podnesuva~ot na Bapaweto izjavuva deka site podatoci se vistiniti. Za sekojappowena na infopwaciite za ppoektot, podnesuva~ot na Bapaweto se obvpzuva dago infopwipa Sektopot za koopdinacija na stpanska powo{ ppi Sekpetapijatot zaevpopski ppa{awa na Vladata na Republika Makedonija.14 Vo slu~aj da iwa dva ili pove}e donatopi, se popolnuvaat soodveten bpoj natabeli so podatocite za donatopite. 15 vo slu~aj da iwa dva ili pove}e kopisnici na ppoektot, se popolnuvaatsoodveten bpoj na tabeli so podatocite za kopisnicite.

Ime na donatorot: Adresa: Telefon: Faks: E-Mail: Odgovorno lice: Titula: Oddel: Adresa: Telefon: Faks: E-Mail:

Ime na implementatorot: Adresa: Telefon: Faks: E-Mail: Tim lider: Titula: Oddel: Adresa: Telefon: Faks: E-Mail:

Ime na korisnikot: Adresa: Telefon: Faks: E-Mail: Odgovorno lice: Titula: Oddel: Adresa: Telefon: Faks: E-Mail:

Vo prilog na ova barawe se dostavuva kopija od Dogovorotpome|u subjektot za sproveduvawe na proektot i stranskiot do-nator ili negov ovlasten pretstavnik i lista na dolgoro~nistranski eksperti koi se anga`irani vo proektot.

Pe~at na proektot: .................................................Ime na ovlastenoto lice:

.................................................Funkcija na ovlastenoto lice:

.................................................Potpis na ovlastenoto lice:

89:


PRILOG 616

PRIMER za Popratno pismo za BARAWE ZA OBEZBEDUVAWE SREDSTVA OD BUXETOT NA RM za pla}awe na DDV za ppowetot na dobpa i uslugi vo zewjata zappoekti od javen intepes finansipani so papi~ni spedstva od

donaciite vo javnite dejnosti

Do

Ministepstvoto za finansii

Sektop za dano~en i capinski sistew

Veles, 14 noemvri 2007 g.

Ppedwet: Bapawe za izdavawe na Re{enie za potvpduvawe na ja-vniot intepes za ppoektot „Kpeipawe na Fond za nabavka nau~ebnici i u~ili{ten ppibop za decata Rowi vo RM”

Barawe za obezbeduvawe sredstva od buxetot na RM

Po~ituvani,

Xotel„ Rowansa” od Veles go podnesuva ova bapawe da se obezbe-dat spedstva za pla}awe na DDV za ppoektot „Kpeipawe na Fondza nabavka na u~ebnici i u~ili{ten ppibop za decata Rowi voRM” vo iznos od 1 908 denapi po f-pa bp. 2007/2.203. od 26 no-ewvpi 2007 godina od CIRa - Skopje.

Vo ppilog na ova bapawe gi dostavuvawe slednive dokuwenti:

Potvpda za pegistpacija na ppoektot (fotokopija);eden ppiwepok od faktupata za ispopa~aniot ppowet (opigina-len ppiwepok);fopwulapot A3 (tpi) - D vo dva ppiwepoci.

So po~it,

Lopazd JanevskiYppavitel na xotel „ Rowansa” - Veles

:

:90


16 Nepopolnet fopwat na Bapaweto vo elektponska fopwa wo`ete da najdete naintepnet stpanicata na CIRa: www.cira.org.mk vo sekcijata „NVO zakoni”.

vodi^ za primena na zakonot za donacii i sponzorstva … · zakonot za donacii i sponzorstva vo...

Documents