Pak ditë më parë një intervistë e kryetarit të Gjykatës së Shkallës

së Parë në Vlorë, Skënder Halluci në median vizive ka kaluar sikur të mos kishte thënë ... Vijon në faqen 21

Mafia shqiptare një institucion, që duhet “vlerësuar”

Nga BEN ANDONI Opinioni

Ditësi

(Në foto) Fakulteti i Historisë dhe i FilologjisëNë faqen 3

Në faqen 5

PARALAJMERIMI

Të hënën rinis aksioni, kush

nuk merr kuponin do të gjobitet

Në faqet 9-12

“Pyetini qeveritarët si e paguajnë luksin”

Ambasadori i SHBA, mesazh për të rinjtë. Ambasadori i SHBA, mesazh për të rinjtë. PD dhe LSI: Donald Lu ka shumë të drejtë PD dhe LSI: Donald Lu ka shumë të drejtë

Lu: Rrëzojeni qeverinë nëse

s’ju përgjigjet, kjo është demokraci

Ambasadori i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Lu lëshoi dje, një mesazh të qartë për të gjithë shqiptarët dhe qeverinë. Nga Rrësheni, gjatë një ta-kimi me të rinjtë, ambasadori Lu u tha ...

Suplement

“MILOSAO”

At Zef Pllumi, si e persekutonin

‘eprorët’ e Kishës në demokraci

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@hotmail.com

Viti XXIII - Nr. 7309 E diel 1 Tetor 2017 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

Në faqen 6

LAPRAKE

Plagosja e 4-fishtë, dëshmia e “shënjestrës”: Si ndodhi sherri

EMRAT E MATURANTEVE QE HYJNE TE SHKENCAT E NATYRES DHE FILOLOGJIKU

UNIVERSITETI I TIRANES, FITUESIT E RAUNDIT II

Vijon në faqen 22

Opinioni Ditës

Ka mjaftuar recitimi i një fjalimi në kufi jtë mizorë të patetikes

që sot në lajmet dhe rrjetet sociale të vërshojnë komentet mbështetëse për një zonjë ...

Lotët e Gertës dhe mallëngjimi kolektiv i shqiptarëve

Nga DESADA METAJ i

Nga DARINA TANUSHI

Mirditorja në Kuvend: Duam ujë e rrugë. Ruçi: Të

bëjmë ‘fshatin e ri’

PARLAMENTI RURAL

Në faqen 4

pages

4 FAQE SPECIALE

Pensionet në Itali, flet specialistja:

Kushtet si ta merrni pagesën në Shqipëri

Në faqen 7

INTERVISTA Mashtrimi/ Dhoma e gruas që zhvati 60 milionë lekë, me krevat bebesh e fustan nusërie

Mjeku: Enertila, sëmundja e trashëguar nga nëna

Në faqen 8

Drejtori i ambulancës në Manzë: Pseudologjia, derivat i epilepsisë së pakuruar Nga KLODIANA HAXHIAJ në veçanti banorët e fshatit

Manzë në Durrës. Një ditë pasi Gjykata e Shkallës së Parë e Durrësit la në burg të renë, “Gazeta Shqiptare” zbardh detaje të reja në lid-hje me ngjarjen. Nisur nga “misteri” i kësaj historie, dje “GSH” kontaktoi ...

Historia e pazakontë e 27-vjeçares Enertila Beq-

ja, e cila akuzohet se nëpërm-jet mashtrimit në “Facebook” i ka zhvatur 60 milionë lekë të vjetra përgjegjësit të Postës në Manzë, Barush Ahmetajt, ka tronditur shumëkënd dhe

Shpallet lista e atyre që kanë të drejtën e studimit edhe tek Gjuhët e Huaja dhe Shkencat Sociale. Sot hapet portali online, si bëhet regjistrimi

E diel 1 Tetor 20172 - FAQJA E PARE

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI.ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0682074415-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës së Autotraktorëve,

Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: http://www.gsh.al, Email: gazetashqiptare@hotmail.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR në “Klasik”Shpk

SITUATA POLITIKEREAGIMET

Opozita mbështet deklaratën e ambasadorit të SHBA, kreu i PD: U shpenzuan 2 mln $ për udhëtime

"Rrëzimi i qeverisë", Basha: Ambasadori ka të drejtëRrokaj: Nëse qeveria hesht, qytetarët do të marrin në dorë vendosjen e demokracisë

PROPOZIMI"Ashtu siç kapremtuar, PartiaDemokratike do tëdepozitojë nëKuvend propoziminpër të financuarnga buxheti librat eshkollës për tëgjithë fëmijët eShqipërisë", ushpreh dje, kreu iPD-së, LulzimBasha, dukekujtuar një ngapremtimet e fusha-tës elektorale.

Nënkryetari i LSI-së: Prokuroria duhej të kishte nisur hetimet

Luan Rama: Radarët nuk punojnë,shteti në gjumë, trafikantët punojnë

Nënkryetari i LSI-së,Luan Rama i bëri

thirrje dje, qeverisë që tëzgjohet nga gjumi dhe tëshohë funksionimin e ra-darëve për të kapur trafi-kantët. Në një status nërrjetin social, "FB", LuanRama shkroi dje: "Radarëtnuk punojnë, shteti nëgjumë! Në punë janëvetëm trafikantët!... Po ethem drejtpërdrejt: Siste-mi i Integruar i Vëzhgim-it të Hapësirës Detare(SIVHD - thënë më thjesh-të sistemi i radarëve) nëRepublikën e Shqipërisë,anëtare e NATO-s, nukpunon! Për të qenë më isaktë, ka gati dy vjet, qëky sistem nuk është oper-acional! Ndërkohë, page-sat nga ana e Ministrisë

së Mbrojtjes për mirëm-bajtjen e këtij sistemi janëkryer rregullisht dhe nëkohë!". "Çfarë duhet të ndo-dhë më shumë se kaq që sh-

teti të zgjohet nga gjumi dheinstitucionet e zbatimit tëligjit të kryejnë detyrën?!Çfarë pret prokuroria që nuknis hetimet? Apo që trafi-

kantët e kriminelët të vazh-dojnë të bëjnë siç kanëbërë?! Drejtori i Përgjiths-hëm i Policisë së Shtetit eka denoncuar këtë realitetmbi një muaj më parë! Dh-jetë ditë më parë, unë pub-likisht i kam kërkuarprokurorisë të nisë he-timet! Çfarë pritet akoma?!Mosveprimi i shtetit ështëbashkëfajësi në krim! Edhenjë herë po e përsëris: Ra-darët nuk punojnë! Shtetiende në gjumë! Në punë janëvetëm trafikantët!...", ushpreh Luan Rama.

Opozita mbështeti dje,deklaratën e ambasadorit amerikan

Donald Lu. PD dhe LSI ko-mentuan menjëherë thirrjene LU-së, drejtuar të rinjve që,nëse kanë pakënaqësi përqeverinë mund ta rrëzojnëatë. Kryetari i PD-së, LulzimBasha shkroi në rrjetin so-cial se kjo qeveri në gjysmëne parë të vitit ka shpenzuar 2milionë dollarë vetëm përudhëtime, ndërsa 14 milionëdollarë për rikonstruksionezyrash dhe orendish. Këtopara sipas Bashës, janë tëmjaftueshme për të siguru-ar e të gjithë nxënësve të Sh-qipërisë. "Ambasadori ka tëdrejtë në mesazhin për të rin-jtë: "Ju jetoni në demokraci.Ju duhet të kërkoni dhe nëseqeveria nuk ju përgjigjet, jue rrëzoni atë. Kështu funk-sionon demokracia. Nëdemokraci, përgjegjësinë dhepushtetin e keni ju.", shkroidje, Lulzim Basha. "Ndërsapërgjigja për pyetjen që çdoshqiptar duhet t'i bëjë qever-isë, kur ajo refuzon të pagua-jë librat shkollorë nga bux-heti, është e thjeshtë: Vetëmpër gjysmën e parë të vitit,qeveria shpenzoi: 1. Për bile-ta/udhëtime: rreth 2 milionëdollarë. 2. Për orendi/rikon-

struksion zyrash: rreth 14milionë dollarë", u shprehBasha. "Kaq pará janë tëmjaftueshme për të siguru-ar librat shkollorë për tëgjithë nxënësit e Shqipërisë.Ashtu siç ka premtuar, Par-tia Demokratike do të depozi-tojë në Kuvend propoziminpër të financuar nga buxhetilibrat e shkollës për të gjithëfëmijët e Shqipërisë", propo-

zoi kreu i PD-së.LSILSILSILSILSI

Deputeti i LSI-së, profe-sori Shezai Rrokaj deklaroidje, se "Mesazhi i Donald Lu-së për arsimin falas konfir-mon kauzën e LSI-së se tek-stet shkollore në arsiminparauniversitar duhet tëjenë falas". "Qeveria është nëkushtet e cenimit të ligjit tëarsimit parauniversitar, i

cili në nenin 5, pika 2 sank-sion se "Arsimi idetyrueshëm dhe ai i mesëme i lartë janë falas. Nga veri-fikimi zyrtar nëpërmjetkërkimit parlamentar rezu-lton se vende si: Franca, Gjer-mania, Italia, Greqia ..., poredhe vendet si: Rumania,Serbia, Kroacia, Maqedoniae Kosova i kanë tekstet sh-kollore falas", tha deputeti iLSI-së. Sipas tij, "Qeveriajonë trajton me tekste falasvetëm disa kategori vulner-abël, gjithsej 16, me një bux-het rreth 300 mijë lekë.Lidhur me sa paraqita mëlart, dalin disa çështje merëndësi për konceptin eqeverisë për edukimin: Sëpari, qeveria shkel ligjin e

parlamentit shqiptar. Arsimi detyrueshëm nuk do tëthotë vetëm se individët ekësaj moshe duhet të nd-jekin vitet e edukimit të për-caktuara në ligj, por nëradhë të parë, se shteti dety-rohet ta japë falas arsimim-in nisur nga e drejta publikee edukimit të shoqërisë"."Qeveria jonë këtë koncepte ka kuptuar si detyrim për"të varfrit". Në fakt koncep-ti "Arsim i detyruar" nuk kalidhje me politikat e qever-isë ndaj shtresave në nevojë,por me vlerësimin dhe detyr-imin e shtetit për edukiminshoqëror publik të indi-vidëve. Së dyti, dikur nembaheshim si i vetmi vendqë dallonte për konseg-

uencën ndaj idealeve ab-surde, por edhe sot përsërindryshe nga të tjerët: vendimodel për mungesën e vë-mendjes ndaj arsimit. Së tre-ti, a e dini se sa kushton afër-sisht gjithë kjo histori, praqë shteti të marrë përsipërtekstet: jo më shumë sesa 6-7 milionë euro", tha Rrokaj."Shikoni ku katandiset sh-teti, ku lëvizin në xhepa mil-iona para droge, konce-sionesh e tenderësh, fasa-dash apo makina luksoze edieta udhëtimesh, siç shpre-het ambasadori Lu. Fytyrae një shteti duket te rëndë-sia që merr arsimimi. Sh-qipëria është vendi i funditnë Evropë për buxhetin earsimit, i cili është fiksuarrreth 3% e PBB-së. Kjo çësh-tje, si dhe mjaft të tjera do tëjenë kali i betejës së LSI-sëgjatë amendimit të këtij ligji.Nëse qeveria hesht për kau-za qytetare, atëherë qyteta-rët do të marrin vetë në dorëvendosjen e demokracisë",tha Rrokaj.PROPOZIMIPROPOZIMIPROPOZIMIPROPOZIMIPROPOZIMI

"Ashtu siç ka premtuar,Partia Demokratike do tëdepozitojë në Kuvend propo-zimin për të financuar ngabuxheti librat e shkollës përtë gjithë fëmijët e Sh-qipërisë", u shpreh dje, kreui PD-së, Lulzim Basha, dukekujtuar një nga premtimete fushatës elektorale.

Darina Tanushi

RROKAJ

"Mesazhi i Donald Lu-së për arsiminfalas konfirmon kauzën e LSI-së se

tekstet shkollore në arsiminparauniversitar duhet të jenë falas"

“

Nënkryetari i LSI-së, Luan Rama

Deputeti i LSI-së, Shezai RrokajKreu i PD-së, Lulzim Basha

Gjatë një mbledhjeje të qeverisë

E diel 1 Tetor 2017 - 3FAQJA E PARE

Ambasadori i SHBA, mesazh të fortë demokracie për të rinjtë shqiptarë

Lu: Rrëzojeni qeverinë nëse nukju përgjigjet, pushtetin e keni ju"Pyetini qeveritarët si i paguajnë makinat luksoze dhe udhëtimet"

Pagat e "vetingut", Ferhati:Komisionerët publikë do tëmarrin mbi 3 milionë lekë

Ambasadori i Shtetevetë Bashkuara tëAmerikës, Donald Lu

lëshoi dje, një mesazh të qartëpër të gjithë shqiptarët dheqeverinë. Nga Rrësheni, gjatënjë takimi me të rinjtë, am-basadori Lu u tha se nëse janëtë pakënaqur se qeveria nuku përgjigjet kërkesave të tyre,atëherë ta rrëzojnë atë. "Jujetoni në demokraci. Nëse ekërkoni atë, qeveria juaj du-het të përgjigjet. Ose ju do tarrëzoni atë. Në demokraci,përgjegjësinë dhe pushtetin ekeni ju", - u shpreh qartëDonald Lu. Ambasadori Lu dotë ketë një tur takimesh metë rinjtë nëpër qytete të ndry-shme të vendit. "Ne kemi njëmesazh për ju, por ne gjith-ashtu shpresojmë që të më-sojmë diçka nga ju sot. Këtuështë mesazhi ynë i thjeshtë:Ndryshime të mëdha po vijnëpër Shqipërinë. Ju keni njërol të rëndësishëm për të lua-jtur në të ardhmen e Sh-qipërisë. Ju duhet të kërkonindryshim nga udhëheqësittuaj", - u tha që në nisje tëfjalës së tij, Lu, të rinjve."Unë besoj fuqimisht se Sh-qipëria do të bashkohet meBashkimin Evropian në de-kadën e ardhshme. Të gjithëju, fëmijët dhe nipërit tuaj, dotë jetojnë si qytetarë të plotëtë Evropës me të gjitha tëdrejtat dhe privilegjet eanëtarësimit në BE. Ky ndry-shim dhe shumë të tjerë povijnë. Mos e humbisnimundësinë tuaj për të qenëpjesë e tyre. Prindërit mundt'ju tregojnë të gjitha ndry-shimet që ata kanë parë:Anëtarësimi në NATO, liber-alizimi i vizave me BE-në, de-kriminalizimi i parlamentittuaj, reforma gjyqësore", - ushpreh më tej ambasadori. Eduke biseduar drejtpërdrejtme të rinjtë, Lu vijoi: "Porndoshta ju do të më thoni, 'imërzitshëm! Ajo që duamështë një edukim i mirë. Neduam punë. Ne duam atë qëshohim çdo ditë në TV, ngaMbretëria e Bashkuar, ngaGjermania dhe nga Shtetet eBashkuara'. A e dini se simund t'i merrni të gjitha këto?

Ju do t'i kërkoni. Gjëja më emirë për brezin tuaj është senuk jeni të lidhur ngushtë mepritjet e ulëta të së kaluarëskomuniste të këtij vendi". "Jukërkoni punë, siç kanë ata nëGjermani. Ju prisni ligjekundër korrupsionit, siç ka nëMbretërinë e Bashkuar. Dheju këmbëngulni për liritë per-sonale, siç ndodh në SHBA. Jujetoni në demokraci. Nëse ekërkoni atë, qeveria juaj du-het të përgjigjet. Ose ju do ta

rrëzoni atë", - tha qartë DonaldLu. "Për shembull, në fillim tëvitit shkollor, shumë njerëz,përfshirë edhe opozitën,kërkonin libra falas për stu-dentët. Ky është një vend ivogël, nuk është një vend ipasur. Por është e arsyeshmeqë qytetarët të kërkojnë qëqeveria të sigurojë para për tëblerë libra për studentët e saj",- u shpreh Lu. Sipas tij, "dhekur qeveria ju tregon se nukmund ta përballojë atë, ju du-

het të pyesni se si ata janëduke paguar për ndërtesat etyre qeveritare, makinat e tyreluksoze dhe udhëtimet e tyrenë vend të huaj. Në demokra-ci, përgjegjësinë dhe pushte-tin e keni ju. Ne presim mepadurim ditën kur ju të jeniudhëheqës të Shqipërisë. Nee dimë se brezi juaj do të jetëmë i mirë se gjenerata e aty-re në udhëheqjen e Sh-qipërisë drejt së ardhmes sësaj evropiane".

Darina Tanushi

Kryetari i Grupit Parlamentar të LSI-së,

Petrit Vasili u kërkoi dje,ambasadorëve të BE-së dheSHBA-ve që të shpëtojnëvetingun dhe të mos hesh-tin. Në një postim të tij nërrjetin social "Facebook",Vasili shkroi dje: "Për sh-kak të frikës së shkollëpa-ktit nga vetingu, qeveria etij e vogël futi duart emëdha te vetingu. Qeveriatashmë i kontrollon struk-turat e vetingut, u jep per-sonel dhe para aq sa do ajo,dhe me anë të Ministrisë sëDrejtësisë u administroninvestimet dhe informacio-net, pra u kontrollongjithçka". "AmbasadorëtLu dhe Vlahutin ishin ga-

Kreu i grupit të LSI: Qeveria po kontrollon strukturat

Vasili: Lu e Vlahutin t'i kërkojnëPS të anulojë vendimet për vetingun

rantët e pavarësisë së plotëdhe të pakushtëzuar tëvetingut. Si anëtar i Komi-sionit të Reformës në Drejtë-si, personalisht e votovavetingun në atë kohë (kujtojqë vota ime bënte diferencën)vetëm pasi besova totalishtgarancitë e plota që dy ambas-

adorët e nderuar Lu dheVlahutin që përfaqësojnëSHBA dhe BE më dhanëedhe mua personalisht", -theksoi Vasili."Lu dhe Vlahutin kanë sër-ish në duart e tyre njëmundësi të fundit që tashpëtojnë vetingun, qëzemra e reformës në drejtë-si të mos pushojë ende pafilluar mirë dhe që sh-qiptarët të mos zhgënjehenpërfundimisht. Le t'ikërkojnë mazhorancës t'ianulojë vendimet e fundit tëmarra në Kuvend me 73 votaduke asgjësuar të gjitha ga-rancitë që vetë ambasa-dorët u dhanë të gjithë sh-qiptarëve në korrikun e2016-ës", - u shpreh Vasili.

Deputetja e PS-së, relatorja për organet e rivlerësimit të vetingut në Komisionin e Ligjeve, Klotilda

Ferhati, foli dje për shkurtimet që iu bënë organikës sëinstitucioneve të reja të vetingut. Në studion e emi-sionit "Kjo javë", me gazetaren Nisida Tufa në "News24",Ferhati tha se nga strukturat e organeve të vetingutnuk janë bërë shkurtime që prekin përmbajtjen e këty-re organeve. "Është riorganizuar pjesa e shërbimevembështetëse, administrative, ku janë hequr nga këtostruktura një numër shoferësh. Ato po u jepen si shër-bime Gardës së Republikës, pasi këtyre anëtarëve tëorganeve të vetingut u garantohet edhe siguria. Rreth22 shoferë kanë ikur nga këto struktura, dhe do tëjepen te Garda. Pra janë zhvendosur. Pjesa tjetër e stafittë shkurtuar, pasi ne miratuam 113 punonjës në totalnga 185 që u kërkuan, pjesa tjetër ka të bëjë me rikon-ceptim të funksioneve mbështetëse, që kanë të bëjnëme shërbime, financë, sekretari, protokoll, të cilat janërikonceptuar si shërbime. Pra të mos kemi strukturatë fryra", - tha Ferhati. Duke folur për pagat, ajo pohoise "për komisionerët e Komisionit të Pavarur të Kuali-fikimit dhe për komisionerët publikë është rreth 3 mlne ca lekë, pasi ata marrin pagën e gjyqtarëve të Gjykatëssë Lartë, ndërsa për Kolegjin e Posaçëm të Apelimitështë diçka më shumë, mbi 3.2 mln lekë të vjetra, sepsekjo pagë llogaritet duke iu referuar pagës së gjyqtarittë Gjykatës Kushtetuese". E pyetur në lidhje me akuzate kryetares së LSI-së se drejtësia është e kapur, Ferhatitha se "argumenti i kapjes së drejtësisë, më duket ar-gumenti më qesharak për strukturën e vetingut".

Ambasadori i Shteteve tëBashkuara të Amerikës, Donald Lu

ZGJIDHJAPartia e ish-deputetitKoço Kokëdhima,"Zgjidhja" mbështeti dje,deklaratën e Lu. "Zgjidhjado të jetë në krah dhe nëudhëheqje të popullit, që,përmes ndryshimevedemokratike, t'ua marrimpushtetin mafies dhekryetarëve të partive tëvjetra dhe t'ua kthejmëshqiptarëve të thjeshtë.Të rrëzojmë e përmbysimkëtë elitë politike!" - thaKokëdhima.

PERMBARUESI GJYQESOR PRIVAT ERMIR GODAJ

Permbaruesi gjyqesor privat Ermir Godaj zhvillon ankandin e dyte per shitjen e pasurise se paluajtshme"Njesi", me Nr.Pasurie 37/3-N25, Zona Kadastrale 2884, Vol.8, Faqe 27, me siperfaqe totale 551.14 m², tendodhur ne Paskuqan, Tirane, per shlyerjen e detyrimit ne favor te kreditorit ProCredit Bank Sh.a., per shumen18'467'010.07 (tetembedhjete milion e katerqind e gjashtedhjete e shtate mije e dhjete pike zero shtate) Leke.Çmimi fillestar me të cilin fillon ankandi i dyte per shitjen e pasurise se paluajteshme është ne shumen 20,738,957.12(njezete milion e shtateqind e tridhjete e tete mije e nenteqind e pesedhjete e shtate, pike dymbedhjete) leke.

Ankandi zhvillohet ne date 09.10.2017, ora 16.00 ne zyren e përmbaruesit gjyqesor privat Ermir Godaj,rruga Abdi Toptani, qendra Torre Drin, kt.2,nr.33,Tirane, dhe per informacion mund te kontakton nenr.0682099471, 0695370060, email ermirgodaj@zyrapermbarimit.com.

Studio Permbarimore “SHKRELA” do te zhvilloje Ankandin e pare per pasurite:a) “Njesi” me siperfaqe 40 m2, me nr. Pasurie 3/39-N5, Vol. 39, Fq. 21, Zona Kadastrale 8561, endodhur ne Lagjia nr.18, Korce, ne pronesi te bashkepronarve Spahi.Cmimi me te cilin fillon shitja e kesaj pasurie eshte ne vleren 31,360 (tridhjete e nje mije e treqind egjashtedhjete) Euro.

b) “Apartament” me siperfaqe 83 m2, me nr. Pasurie 6/147+1-12, Vol.12, Fq.111, Zona Kadastrale8581, e ndodhur ne Rr. Deshmoret e Pojskes, Pogradec, ne pronesi te bashkepronarve Spahi.Cmimi me te cilin fillon shitja e kesaj pasurie eshte ne vleren 33,864 (tridhjete e tre mije e teteqind egjashtedhjete e kater) Euro.Ankandi i pare zhvillohet me date 03.10.2017, ora 16.00 ne ambientet e Studios PermbarimoreShkrela me Adrese:Rruga Blv.”Zogu i I”, Pall. “Agimi”, H 2, K 3, Ap. 5, Tirane.

SHOQËRIA PËRMBARUESE PRIVATE “E.P.S.A”SHPK NJOFTON SHPALLJEN E ANKANDIT PER :

1- “Apartament” dublex, me sip. 449.6 m², Nr. Pas. 3/241+1-25, Volum.18, Faqe.211, ZK 8250,e ndodhur ne Rruga “N. Lena”, hyrja 1, Tirane. Kjo pasuri eshte e hipotekuar në favor te BankaIntesa SanPaolo Shqiperi sha. Çmimi me të cilin fillon ankandi është 339.897 Euro. Ankandido te zhvillohet datë 18.10.2017 ora 16.00 në adresen Rr.”I. Qemali”, Pall.”Fratari”, K.6,Tirane.

2- “Magazine” Nr.3, Kati i dyte, me sip. 703.55 m², Nr. Pas. 4/208-ND-N3, Vol.30, Fq.116, ZK8514, e ndodhur ne Rr Skenderbej/4, Durres. Kjo pasuri eshte e hipotekuar në favor te BankaIntesa SanPaolo Shqiperi sha. Çmimi me të cilin fillon ankandi është 327,600 Euro. Ankandido te zhvillohet datë 09.10.2017 ora 16.00 në adresen Rr.”I. Qemali”, Pall.”Fratari”, K.6,Tirane.

Per cdo informacion kontaktoni ne tel. 04 2262711 ose ne www.epsa.al

E diel 1 Tetor 20174 - POLITIKE

2115

JOZEFINA TOPALLIIsh-deputetja e PD-së tha dje, se Lulzim Basha kamarrë peng siglën e Partisë Demokratike. "Po tëdonte z. Berisha ta hiqte Lulin nga kreu i kësajpartie, kjo do të ndodhte brenda 24 orëve. Ai nuk ebën këtë, sepse Berisha kur dha dorëheqjen tha që'betejat e mia kanë mbaruar'", - u shpreh ajo.

Mblidhet parlamenti i parë rural, Ruçi: Dinamikë e re dhe zhvillim më i mirë për fshatin

Mirditorja "përlot" Kuvendin: Duam ujë e rrugëPeleshi: BE ofron 71 mln euro, ndërsa qeveria 23 mln

NARD NDOKA"Kristina nga Mirditakërkon rrugë e ujë,por Rama kërkoitepsi dhe timon!Rigerta nga 'LaSapienza' kërkonpolitika zhvillimi përfshatin, por Rama dotë 'rilindë' sheshet efshatrave duke ishtruar me pllaka!Tjetër kërkon Rigerta,tjetër ka bërë dhe dobëjë Rama!", tha dje,Nard Ndoka.

Kryetarja e LSI, në panairin bujqësor në Përrenjas

Kryemadhi: Sa më shumë prodhimvendas, aq më e fortë ekonomia

21-21

Nënkryetari i PD-së: Basha u shtriu dorën e bashkëpunimit kundërshtarëve

Paloka: Sulmi ndaj opozitësi shërben Ramës. I dëmshëm

Nënkryetari i PD-së,Edi Paloka është

kundër idesë së krijimit tëfraksioneve në parti. Aithotë se lëvizje të tilla janëtë dëmshme për partinë,por thekson se janë tëmirëpritura idetë dhe plat-format që synojnë ring-ritjen e partisë, apo japinide për ta sjellë atë në push-tet. Në emisionin "Kjojavë", me gazetaren NisidaTufa në "News24", depute-ti demokrat tha se Bashau shtriu dorën edhe kri-tikëve duke i ftuar të jap-in ide në funksion tëqëllimit të përbashkët tëPD-së, fuqizimit të partisë,dhe luftën ndaj fenomen-eve që dëmtojnë vendin, sidhe për t'u bërë kundërkundërshtarit të vetëm, qësipas tij është aleanca e

krimit e Edi Ramës. "Flitetpër fraksione të cilat syn-ojnë marrjen e partisë, jodhënien e ideve. Ka rrymanë çdo parti që funksiononnë këtë mënyrë, ka frak-sione apo rryma, se mund t'i

quajmë si të duam, por nda-hen në aspektin e tyreideologjik. Ka edhe në partiamerikane dhe ato europi-ane, njerëz me bindje më lib-erale apo konservatore. Dhekëto ndahen pastaj në çësh-

tje parimore. Janë të gjithaide të pranueshme, pasidikush mund të ketë ide përmënyrë sesi të vihet në push-tet, apo për qeverisje", - ushpreh dje Paloka. "Por, -shtoi ai, - nëse ngrihen frak-sione me qëllimin që të mar-rin partinë apo lëvizjekundër kryetarit të par-tisë..." I pyetur në lidhje melëvizjen e paralajmëruar ngaAstrit Patozi, Paloka tha:"Unë s'kam parë as lëvizje, as-gjë për momentin, di që ka disakundërshtarë të Bashës që

kanë dalë hapur dhe publik-isht. Kjo është e vërtetë, dheunë këtë e quaj të dëmshme.Në qoftë se ti nisesh thjeshtme qëllimin që do krijoj taninjë grupim brenda partisëvetëm për të luftuar Bashën,apo këdo tjetër, qoftë meqëllimin e vetëm që të marrunë drejtimin e partisë,atëherë kjo është e dëmshme"."Po lufta kundër Bashës nuk

është thjesht kundër një indi-vidi, Basha përfaqëson PD-në,për mirë apo për keq, duamapo s'duam, me kontestimeapo jo. Është bërë një proceszgjedhor dhe ka marrë votate shumicës së demokratëve,dhe të vazhdosh të thuash sotse 'unë do vazhdoj të bëj luftëkundër Bashës', kjo e dëmtonPD", - u shpreh nënkryetari iKuvendit.

Problemet e fshatit përherë të parë u ngritënme tone të forta dje, në

Kuvendin e Shqipërisë. Nënkujdesin e kreut të Kuvendit,Gramoz Ruçi, u mbajt dje nësallën e seancave plenare se-sioni përmbyllës i Parla-mentit të Parë Rural Sh-qiptar, i cili zhvilloi punimetnë datat 28-30 shtator në Ti-ranë. Të pranishëm në këtëaktivitet ishin ministri iBujqësisë dhe Zhvillimit Ru-ral, z. Niko Peleshi, anëtarëtë Komisionit për Veprim-tarinë Prodhuese, Tregtinëdhe Mjedisin, përfaqësuesi iDelegacionit të BashkimitEvropian në Tiranë, StephenStork. Por ajo që mori vë-mendje më të madhe media-tike dje, por edhe në sallë, ish-te blegtorja nga Mirdita,Rigerta Loku, e cila kërkoipërmes emocionesh inves-time për fshatin. Ajo kambaruar studimet e larta nëRomë, në një nga universite-tet më të mira në Itali, "LaSapienza", si dhe master sh-kencor për marrëdhëniendërkombëtare me rezultateshumë të mira dhe u kthyenë Shqipëri në provincën esaj, ku u gjend duke admin-istruar një tufë dhish prej 350krerësh. Ajo tha se nuk ish-te penduar për këtë, por sh-toi mes të tjerash: "Fshati kanevojë të rilindë, rimëkëm-bet, rianimohet. Le ta quajmësi të doni, fshati ka nevojë përkapital njerëzor, t'i shembimrrugët e braktisjes dhe tëndërtojmë rrugët e rikthim-it". "Le të vishemi bukur satë duam, të prodhojmë kë-

pucë, biçikleta, industri,makina, avionë, sa të duamne, por pa fshat të zhvilluarnuk ka qytete të zhvilluara.Po nuk na zhvilluat ne, junuk zhvilloheni kurrë! Zh-villimi i vjen Shqipërisë ngaperiferia! Atje nga Mirditaime zhvillohet Tirana juajdhe jo nga Tirana juaj zhvil-lohet Mirdita ime!" - u shprehLoku, e cila përloti edhe për-faqësuesin e BE-së. Dukefolur edhe për bashkëfsha-taren e saj me emrin Kristi-na, që "ngrihet para diellitdhe ulet shumë pas tij", Lokutha se ajo fshatarja atje doujë dhe rrugë, por edhe sh-kolla e qendër shëndetësore.Në fjalën e tij përshëndetëse,

Kryetari i Kuvendit, GramozRuçi tha: "Prioritetet e punëssuaj përkojnë edhe me pro-gramin e qeverisë së re, ndajdhe Komisioni Parlamentari Veprimtarisë Prodhuese,Mjedisit dhe Tregtisë, i cilindodhet sot i ftuar në këtëaktivitet, shpreh besimin sedo ta ketë këtë në qendër tëvëmendjes për një vlerësim tëvazhdueshëm mbi rezultatete saj. M'u duk me shumë in-teres edhe ideja e centraliz-imit të parlamentit rural. Kjodo të krijojë një dinamikë tëre, duke nxitur bashkëpun-imin sipas prioriteteve të ven-dit, për një zhvillim më tëmirë". Përfaqësuesi i sektoritë BE-së, Stephen Stork vlerë-

soi nismë e Parlamentit tëParë Rural, duke e kon-sideruar atë si një mundësishumë e mirë për të gjeneru-ar ide për zhvillimin e sek-torit bujqësor në Shqipëri."Potenciali i këtij sektoriështë ende i pashfrytëzuarplotësisht, pasi vetëm 20% eProdhimit të BrendshëmBruto gjenerohet nga bujqë-sia", - tha Stork. Ministri iBujqësisë dhe Zhvillimit Ru-ral, z. Niko Peleshi në fjalëne tij tha se BE-ja ka ofruar 71milionë euro për zhvilliminrural, ndërsa qeveria sh-qiptare rreth 23 milionë euro."Bëmë shumë gabime në këtovite. Tokën e parcelizuan dhee bënë konsolidimin e tokësnjë nga sfidat më të mëdha.Të gjitha këto ishin vendim-marrje të të gjithë aktorëvesë bashku me në krye poli-tikë. E megjithëse bëmëshumë gabime, bujqësiamban flamurin e Zhvillimit",- tha Peleshi.

Kryetarja e LSI-së, Monika Kryemadhi ishte dje, nëBashkinë e Përrenjasit, ku mori pjesë në Panairin

e Produkteve Bujqësore të zonës. Në fjalën e saj në këtëpanair, Kryetarja e LSI-së u shpreh para fermerëve: "Tëjemi sa më pranë jush për të diskutuar dhe ngritur prob-lemet që çdo ditë e më shumë të lehtësojmë prodhimindhe të rrisim sa më shumë prodhimin vendas. Sa mëshumë prodhim vendas të kemi, aq më e fortë është eko-nomia jonë, sa më e fortë të jetë ekonomia juaj, aq mëshumë zhvillohet bashkia juaj, aq më shumë kanëmundësi fëmijët tuaj për të jetuar më mirë, më të lum-tur dhe më të begatë në vendin tonë". Sipas saj, "ajo çkaofron Shqipëria është një nga mundësitë më të mëdhaqë kemi për zhvillimin e produkteve tona, të cilat tëmos jenë të konsumueshme vetëm brenda vendit poredhe jashtë saj. Sigurisht që perspektivat janë shumëtë mira, por me një organizim shumë të mirë, me njëpërkrahje shumë të mirë që mund të bëhet qoftë ngaBashkia, qoftë nga institucionet shtetërore, nga qever-ia, do të zhvillonte akoma më tej këtë bujqësi". Kryema-dhi shtoi se zhvillimi duhet parë edhe në aspektet etjera, siç është etnografia, aspekt të cilin zona e Rrajcëse ka mjaft të zhvilluar, duke pasur parasysh kostumet emrekullueshme të zonës.

Nënkryetari i PD-së,Edi Paloka

Rigerta Loku

Shoqëria përmbarimore “AFA-2010” sh.p.k shpall Ankandin për shitjen e pasurisë së paluajtshme:

Pasurisë me Nr.14/39 e llojit truall+ndërtesë me sip. 115 m2, me sip. ndërtese 95m2 ndodhur në Lagjen “Kushtrim”, ZK. Nr.8503 Berat, në pronësi të BledarXhemal Shtembari. Çmimi fillestar në ankandin e tretë 1,480,317 lekë.

Ankandi zhvillohet në datë 11.10.2017, ditën e Mërkurë ora 15.30 nëambjentet e Shoqërisë Përmbarimore “AFA-2010” sh.p.k në adresënRruga “S. Delvina”, Nd.51, H.9, Ap.1,Tiranë. Për më shumë info.Tel:044503458 ose E-mali shoqeriapermbarimoreafa2010@gmail.com

Shoqëria përmbarimore “AFA-2010” sh.p.kshpall Ankandin për shitjen e pasurisë së paluajtshme:

Pasurisë me Nr.3/369 e llojit “Truall + Banesë 3 katëshe” me sip. trualli 350 m2 , dhe sip. banese191.9 m2 . ( kati pwrdhe 191.9 m2, kati i I.269.03 dhe katiII 269 m 2 ) ndodhur në L. “11 Janari”, ZK.2310, Kuçovë ,në pronësi Agim Isa Zequa. Çmimi fillestar në ankandin e parë është 16,000,000Lekë.

Ankandi zhvillohet në datë 03.10.2017, ditën e Martë ora 15.30 në ambjentet e ShoqërisëPërmbarimore “AFA-2010” sh.p.k në adresën Rruga “Sulejman Delvina”, Nd.51, H.9, Ap.1,Tiranë. Për info. Tel:044503458 ose E-mali shoqeriapermbarimoreafa2010@gmail.com

SHPALLJE ANKANDIT TE PARE

Pasuria ne pronesi te Shoqërise“Italconstruzioni Pistoia”shpk me tedhenat : ZK.2460,Nr, regjistri hipotekor Llojiapartament me siperfaqe 72,53 m2, ap Nr.18kati i 4 shk.1 seksioni 1Ankandi mbyllet ne date 10.10.2017 cmimi idaljes ne ankand 26.111 euroAdresa : Rr. Urani Pano, ndertesa 1/3 ,Kati i 2 te Tirane

NJOFTIM

Pranë zyres përmbarimore te shoq.“etebest”shpk,adresa:Rr.”D.Hoxha”,nr.91/5, Tiranë, zhvillohet ankandI hapur në datën 11/10/2017, ora 15.30, Pasuritë ne shitje jane: 1.Pas.,truall me nr.70/6,Zk.1042;S=5447m2;Nr.regj.vol.11,fq 144,dhe pas. nr.70/4,ZK.1042;S=728 m2 Nr.regj.vol.11,fq.24,,Zk.1042;S=5447m2 ”, me adresë;fshati Arrameras,Kruje.vlera fillestare =5508300L

Te interesuarit te paraqiten ne adresen: Rr.”D.Hoxha”nr.91/5,Tirane. tlf.673019849; email:etebest@gmail.com.

E diel 1 Tetor 2017 - 5EKONOMI

Sot nis aksionit "anti-informaltitet III". Nëfokus nuk do të jenë

vetëm bizneset, por edhekonsumatorët. Çdo qytetarpara se të dalë nga dyqaniduhet të jetë i pajisur mekuponin tatimor. Në rast tëkundër do të gjobitet me 1mijë lekë. Inspektorët tati-morë do të dalin në terrendhe do të presin blerësit përtë verifikuar marrjen ekuponit. Skema bëhet e di-tur nga burime zyrtarepranë Drejtorisë së Përgji-thshme të Tatimeve, të cilatbëjnë të ditur se duke fillu-ar nga 1 tetori, kur nis dhefaza e tretë anti-informalitetnuk duhet të bëjnë kujdesvetëm bizneset, por edheqytetarët. "Qytetarët do kon-trollohen, kanë detyrim lig-jor të tërheqin kuponin. Nëmomentin që qytetarët nuke tërheqin kuponin sigur-isht që ka dhe penalitet qëështë 1 mijë lekë për ata qëthyejnë ligjin. Ne do iinkurajojmë të jenë pjesë ekëtij aksioni. Jo gjithmonëdo hyjmë direkt në ambien-tin e biznesit, por do pyesim

Detaje si do të koordinohet puna e Tatimeve, Doganave dhe Inspektoratit të Punës

Qytetarët që nuk tërheqinkuponin tatimor do të gjobiten

Faza III/ Nesër nis aksioni në terren kundër informalitetit

Ornela Manjani

një qytetar që sapo ka mar-rë një shërbim në atë njësi, icili më tej mund të jetë dheobjekt i kontrollit. Janë ske-ma që përdoren në gjithëbotën, ka punonjës të ad-ministratës tatimore, por jovetëm, që hyjnë në një aktiv-itet. Qëllimi është jo të pe-nalizojmë qytetarin, por tëjetë pjesë e aksionit dhe palëme administratën tati-more",-bëjnë të ditur bu-rimet zyrtare nga tatimet.AKSIONIAKSIONIAKSIONIAKSIONIAKSIONI

Aksioni kundër infor-malitetit "zbret" në terrenditën e nesërme, më 1 tetor.Lajmi u dha pak ditë mëparë nga ministri i Finan-cave dhe i Ekonomisë, ArbenAhmetaj, i cili deklaroi se dotë ketë një koordinim nga tëgjitha strukturat si Tatimet,Doganat dhe Inspektorati iPunës. "Nga data 1 tetor 2017fillojmë aksionin në terren.

Ky është mandati i anti-in-formalitetit, do të kemi koor-dinim të të gjithë struk-turave: Tatimet, Doganatdhe Inspektorati i Punës.Krahas aksionit kundër in-formalitetit, ndërmarrim

një tjetër reformë të rëndë-sishme për lehtësimin e shër-bimeve dhe reduktimin eburokracisë për sipërmar-rjen dhe qytetarët", ushpreh Ahmetaj pak ditëmë parë. Strukturat në

varësi të Ministrisë së Fi-nancave dhe Ekonomisë,Drejtoria e Përgjithshme eTatimeve, Drejtoria ePërgjithshme e Doganavedhe Inspektorati i Punës dotë organizohen në grupe tëpërbashkëta, të orientuaranga analiza e profileve tëriskut të sektorëve dhe bi-zneseve brenda tyre, dukepasur në fokus të gjithë zinx-hirin e transaksioneve ngabiznesi i madh deri te kon-sumatori final. Punësimi esiguria në punë do të kenënjë vëmendje të posaçmebrenda aksionit. Po kështupak ditë më parë në njëletër drejtuar sipërmar-rësve, Ahmetaj thoshte sesë shpejti do të prezantojëedhe planin e masave përvazhdimin e betejës kundërinformalitetit në ekonomi,duke shtuar se qeveria dotë këmbëngulë në zbatuesh-

mërinë e ligjit, për garan-timin e rregullave të drejtae të barabarta në një treg tëhapur e konkurrues. Nëkëtë letër, Ahmetaj dek-laroi, gjithashtu, se qever-ia do të ndërmarrë një re-formë në favor të sipërmar-rjes për rregullimin e tregutpërmes reduktimit të num-rit të lejeve/licencave dheautorizimeve, si dhe doku-menteve që kërkohen ngazyrat e shtetit për përfiti-min e një shërbimi apo njëtë drejte. "Angazhimi ynë nëkëtë drejtim, vijon edhe menjë tjetër reformë thelbë-sore në favor të sipërmar-rjes dhe rregullimin etregut përmes reduktimit tënumrit të lejeve/licencavedhe autorizimeve, si dhe do-kumenteve që kërkohennga zyrat e shtetit për për-fitimin e një shërbimi apo tëdrejte", thuhej në letër.

Foto ilustruese

NJOFTIMI I ANKANDIT

1. Autoriteti shites: Albpetrol sha Patos, Rruga Fier – Patos km 7

2. Data e zhvillimit te ankandit: 03/10/2017

3. Lloji i Procedurës standarde te ankandit: Procedure e hapur

4. Objekti i Shitjes: Shitje gaz shoqerues, sasia 3 000 000 Nm3

5. Afati i evadimit: 600 000 Nm3 brenda 1 viti nga data e nenshkrimitte kontrates dhe 3 000 000 Nm3 brenda 5 viteve nga data enenshkrimit te kontrates.

6. Përshkrim i shkurtër i objektit te shitjes: Shitje gaz shoqerues,sasia 3 000 000 Nm3, gaz i prodhuar ne vendburimin Cakran Mollaj.

7. Vlera fillestare:

Cmimi= 0,8 x TTF + K

TTF eshte cmimi ne euro/mwh i gazit shoqerues te publikuar nebursen hollandeze.

K- eshte vlera euro/mwh e ofruar nga ofertuesi mbi çmimin minimalte shitjes te perllogaritur nga formula (Ke”0).

Per konvertimin e cmimit nga euro/mwh ne euro/Nm3 per gazin evendburimit Cakran Mollaj do te perdoret koeficenti 0.00781.

8. Vendndodhja e gazit shoqerues: Albpetrol sha PatosVendburimi Cakran Mollaj

9. Vendi i zhvillimit te ankandit: Ministria e Energjise dheIndustrise, Sheshi Skenderbej, Tirane, salla e mbledhjevekati I-re.

10. Afati i fundit kohor për dorëzimin e kërkesave përpjesëmarrje: ne zyren e protokollit te Ministrise se Energjisedhe Industrise, datë 03/10/2017, ora 11:00

11. Informacion mbi dokumentet e ankandit:Dokumentet e ankandit mund te terhiqen prane autoritetit shites meparaqitjen e nje kerkese me shkrim ose ne faqen zyrtare te “Albpetrol”sha www.albpetrol.al dhe ne faqen e Ministrise se Energjise dheIndustrise www.energjia.gov.al.

Dokumente me pagesë:

Po Jo X

12. Kërkesa për pjesëmarrje, dokumentet dhe informacionet ekërkuara dorëzohen nga kandidatet blerës ne kopje fizike,me poste ose dorazi, perpara dates dhe ores se zhvillimit teankandit, ne vendin e përcaktuar ne dokumentet e ankandit.

Albpetrol sh.a. NUIS J82916500U Selia: Rruga Fier-Patos Km. 7 Patos /Tiranë, Rruga “Dëshmorët e 4 Shkurtit” Pallati Sky TowerT +3553813662 F +35534704415 w www.albpetrol.al

E diel 1 Tetor 20176 - AKTUALITET

Rreziku nga vendimet, shofer personal për secilin

Garda e Republikës merr në mbrojtje27 anëtarët e organeve të vetingut

Merren në mbrojtjenga Garda e Repub-

likës 27 anëtarët e organevetë vetingut, të cilët do tëkryejnë verifikimet për 750gjyqtarët dhe prokurorët.Ky verifikim konsiston në:Përjashtimin nga sistemi idrejtësisë i gjyqtarëve dheprokurorëve, të cilët nukjustifikojnë dot me doku-mentacion ligjor pasuritëqë posedojnë, rezultojnë melidhje të papërshtatshme mekrimin apo janë të paaftëprofesionalisht. Komisioni iLigjeve ka përgatitur njëraport ku reflektohet vendi-

SHKURT

Arrestohet 25-vjeçari,lëvizte me pistoletë dhemotor pa dokumentacion

Një 25-vjeçar ka rënë nëpranga ditën e premte

në Tiranë, pasi u kap ngapolicia duke lëvizur me njëarmë zjarri dhe motor të papajisur me dokumentacion.Bruno Kurti, banues në Ti-ranë, u arrestua nga skuad-ra "Shigjeta" në rrugën"Bardhyl" duke qarkulluarme motor pa dokumentacio-nin përkatës. Gjatë kon-trollit fizik të ushtruar ësh-të gjetur dhe sekuestruarnjë armë zjarri "Browing",me një krehër me fishekë.Gjithashtu, gjatë kontrollittë ushtruar në banesë janëgjetur dhe sekuestruar: njësilenciator, një palë dylbi, 21copë fishekë, 5 telefona, njëqese farmacie me lëndë tëdyshuar narkotike të llojitcannabis sativa, një thikëme palosje, një thikë medorezë të zezë, shkop gome,2 shkopinj të punuar nëmënyrë artizanale, 6 targaautomjetesh, një kartë-monedhë 2000 e dyshuarfalse, një minikartë telefo-ni dhe prozhektor. Materia-let iu referuan Prokurorisësë Rrethit Gjyqësorë Tiranënë ngarkim të shtetasit tëlartpërmendur për vepratpenale "Kundërshtimi ipunonjësit të rendit pub-lik", "Prodhim dhe mbajtjapa leje e armëve luftarakedhe municionit" dhe "Pro-dhim dhe mbajtja pa leje earmëve të ftohta".

Bie në pranga 45-vjeçari,u kap me 1301 stekacigaresh kontrabandë

Arrestohet 45-vjeçariDashamir Ymeri, pasi

i janë zbuluar 1301 stekacigare kontrabandë gjatëoperacionit policor të kod-uar "Smoking kills". Dasha-mir Ymeri, banues në Ti-ranë, bënte kontrabandëcigaresh nga Maqedonia,drejt Shqipërisë. Gjatë kon-trollit në banesën e tij nërrugën "Kujtim Laro", i janëgjetur dhe sekuestruar27.200 euro dhe 55 dollarë,të cilat dyshohet se janë për-fituar nga kontrabanda ecigareve. Krimi Ekonomiknë policinë e Tiranës nëbashkëpunim me Drej-torinë e Doganave kanëzbuluar kalimin e 1301 ste-ka cigaresh kontrabandë.Mësohet se 45-vjeçari kaqenë dhe më parë i dënuarpër kontrabandë. Gjithash-tu, u procedua në gjendje tëlirë edhe një shitës ambu-lant, shtetasi Rr.Sh., i cili imerrte cigaret dhe i shiste.Materialet iu referuanProkurorisë së Rrethit Gjy-qësor Tiranë, në ngarkim tështetasit D.Y., për veprat pe-nale "Tregtimi dhe trans-portimi i mallrave që janëkontrabandë", "Fshehje tëardhurave" dhe "Shkeljepronësisë industriale". Ndë-rsa për shtetasin Rr.Sh., përveprën penale "Tregtimi dhetransportimi i mallrave qëjanë kontrabandë".

3 nga të lënduarit në polici: Ishim rastësisht në vendngjarje

Plagosja e katërfishtë në Laprakë, Leka:S’e dija që sherri do arrinte në këtë pikëPronari i lokalit: Ja si u konfliktova me vëllezërit Seferi

DYSHIMIMendohet se konflikti mes dy palëve ka nisur për motivetë dobëta. Dyshimet e policisë janë se ata mund të jenëndihmuar nga ndonjë person i tretë dhe se mund të jetëlarguar në drejtim të qytetit të Durrësit, apo edhe nëzonën e Fushë-Krujës. Operacioni për kapjen e autorittë krimit dhe bashkëpunëtorëve të tij po drejtohej ngadrejtori i policisë së Tiranës, Ardi Veliu, i cili shkoimenjëherë në vendin ku ndodhi plagosja.

Zbardhet dëshmia eElion Lekës, personi icili mbeti i plagosur

nga atentati i ndodhurmbrëmjen e së premtes nënjë lokal në "Laprakë". I py-etur nga uniformat blu,Elion Leka, i cili ishte edheobjektivi i atentatit, tregoise një ditë përpara ka pasurnjë konflikt me vëllain eArben Seferit, Astrit Seferin.Ai rrëfeu se të enjten pas-dite, ka debatuar me ArbenSeferin, por ishte një sherr imomentit. Sipas dëshmisë sëElion Lekës, i cili është edhepronari i lokalit, vetëmgjysmë ore përpara aten-tatit, vëllezërit Seferi janërishfaqur sërish dhe kanëdebatuar me atë, por Lekatha që nuk e dija se konflik-ti do degradonte deri në këtëpikë. 31-vjeçari tregoi se dyvëllezërit u afruan dhehapën zjarr drejt tij nëmënyrë të menjëhershme,në momentin kur ai ndodhejnë ambientin e jashtëm tëlokalit. Leka rrëfen sevrapoi për t'u fshehur posh-të banakut, por ndërkohënjë nga plumbat e kishte pla-gosur në krah. Bashkë meLekën në të njëjtën ngjarje,u plagosën edhe Avni Biberi46 vjeç, Bujar Mrishaj 31 vjeçe Bledar Gosturani 33 vjeç.Tre të plagosurit e tjerë tëpyetur nga policia pohuanse nuk kishin dijeni mbi kon-fliktet e Lekës me dyvëllezërit Seferi dhe në mo-mentin e ngjarjes, ata kanëqenë të ulur jashtë lokalit.Mësohet se pas atentatitautorët u larguan me njëautomjet në drejtim tërrugës "Gjergj Legisi", nëLaprakë dhe janë ende nëkërkim. Sipas policisë, ob-jektivi ka qenë Elion Leka,por gjatë atentatin mbetëntë plagosur edhe 3 klientë tëkëtij lokali.NGJARJANGJARJANGJARJANGJARJANGJARJA

Katër persona kanë mbe-tur të plagosur me armë

zjarri në një lokal nëkryeqytet, mbrëmjen e sëpremtes, pas një sherri mo-menti. Janë shpallur nëkërkim dy vëllezër, të dys-huar si autorë të atentatit.Ngjarja e rëndë ndodhirreth orës 18:30 minuta, nërrugën "Gjergj Legisi", nëzonën e Laprakës. Burime

pranë policisë bënë me dijese të plagosur kanë mbeturshtetasit Elion Leka, 31 vjeç,B.M, 31 vjeç, B.K, 33 vjeç dheA.B, 46 vjeç. Të plagosurit udërguan menjëherë në Spi-talin e Traumës dhe fatmirë-sisht ndodhen jashtë rrez-ikut për jetën. Burimet e lart-përmendura sqaruan se janë

shpallur dy shtetasit Astritdhe Arben Seferi. Ky i fun-dit mësohet se mesditën e sëenjtes ishte përfshirë në njëkonflikt me 31-vjeçarin. Pas-diten e së premtes, ai kishteshkuar përballë lokalit tëLekaj dhe prej andej qëlloime armë zjarri pistoletë, kumbeti i plagosur pronari ilokalit, 31-vjeçari Lekaj sidhe tre klientët që ndod-heshin rastësisht aty. Paskësaj, Arben Seferi ështëndihmuar nga i vëllai për t'ularguar prej andej. Men-jëherë, policia mbërriti nëlokalin ku ndodhi ngjarjadhe filloi hetimin përzbardhjen e plotë të rretha-nave, ndërsa u ngritën pikatë shumta kontrolli për të

bërë të mundur arrestimine dy vëllezërve. Mendohet sekonflikti mes dy palëve kanisur për motive të dobëta.Dyshimet e policisë janë seata mund të jenë ndihmuarnga ndonjë person i tretëdhe se mund të jetë larguarnë drejtim të qytetit të Dur-rësit, apo edhe në zonën eFushë-Krujës. Operacionipër kapjen e autorit të krim-it dhe bashkëpunëtorëve tëtij po drejtohej nga drejtorii policisë së Tiranë, Ardi Ve-liu, i cili shkoi menjëherë nëvendin ku ndodhi plagosja.Prej aty, në një prononcimpër mediat, Veliu tha se kanëidentifikuar dy autorët ekrimit dhe janë vënë në nd-jekje të tyre.

Ina Allkanjari

mi dhe sqarohen edhe pra-paskenat e uljes me 40 % tëstafit të vetingut. "Ështëgjykuar nevoja për ofrimin embrojtjes së veçantë, ngapersoneli i Gardës së Repub-likës së Shqipërisë, në për-puthje me ligjin e saj organ-

ik. Në këtë kuptim personeliGardës së Republikës së Sh-qipërisë do të ofrojë jo vetëmmbrojtjen e posaçme, por dotë sigurojë edhe shërbimin etransportit për anëtarët e Ko-misionit të Pavarur të Kuali-fikimit. Në përputhje me këtë

arsyetim, në variantin e rish-ikuar është rikonceptuarpropozimi për pajisjen meshoferë", thuhet në raport.Kjo zgjidhje vjen pasi orga-net e vetingut kanë kërkuarshofer personal për çdoanëtar. Gjithashtu, anëtarëte Komisionit të Rivlerësimitkanë depozituar në Kuvend

një projektvendim ku shpre-hen se do të përballen me pre-sione për shkak të punës sëtyre dhe se ata dhe familjet etyre do të jenë në rrezik. Ar-sye kjo që i çoi anëtarët ekatër Komisioneve të Riv-lerësimit të bëjnë kërkesënpër shpërblimin mujor përvështirësi.

RAPORTI“Personeli i Gardës së Republikës së Shqipërisë dotë ofrojë jo vetëm mbrojtjen e posaçme, por do tësigurojë edhe shërbimin e transportit për anëtarët eKomisionit të Pavarur të Kualifikimit. Në përputhjeme këtë arsyetim, në variantin e rishikuar ështërikonceptuar propozimi për pajisjen me shoferë".

Garda e Republikës së Shqipërisë

Vendi ku ndodhi ngjarja

E diel 1 Tetor 2017 - 7SOCIALE

Të riatdhesuarit përfundimisht, më shumë lehtësira, ja dokumentacioni që duhet dorëzuar

Italia, pensione për shqiptarëtDrejtuesja e “Inas Albania”: Përfitohet mbi moshën 66,7 vjeç

KUSHTET

“Në rast se kandidati është regjistruarpranë INPS dhe ka paguar kontribute

mbas datës 01.01.1996, në rast se merrstatusin e të riatdhesuarit, përfiton

pension me moshat zyrtare të daljes nëpension në Itali, pa qenë

domosdoshmëria e plotësimit të moshës70 vjeç, me jo më pak se 5 vite

kontributive. Aktualisht, mosha e daljesnë pension për burrat është 66 vite e 7

muaj”, - tha Beskida Aliaj.

“

Të gjithë emigrantët shqiptarë që kanë jetuar e punuar në Itali

mund të përfitojnë pensionnga shteti fqinj, në momen-tin që përmbushin kriterete nevojshme. Në një interv-istë për “Gazeta Shqiptare”,Beskida Aliaj, drejtuesja e“Inas Albania”, njëkohë-sisht përfaqësuese e degës“Patronato INAS Cisl Alba-nia”, tregon të gjithë hap-at që duhen ndjekur për tëpërfituar pension nga shte-ti italian. Ajo bën me dijese, sipas ligjit italian, nërast riatdhesimi përfun-dimtar, shqiptarët që kanëpunuar në vendin fqinj,mund të përfitojnë pensionbazuar në dy mënyrat epërllogaritjes, sipas siste-mit kontributiv dhe atijretributiv. Kriteri i parë përtë përfituar pension ështëmosha 66 vjeç e 7 muaj,ndërsa kriteri i dytë ështëminimum 5 vite kontrib-ute. Aliaj shpjegon për tëgjithë të interesuaritrrugën institucionale qëduhet të ndjekin për tëmarrë statusin e të riatd-hesuarit dhe për të përfitu-ar pension nga Italia.

A mund të përfitojnëA mund të përfitojnëA mund të përfitojnëA mund të përfitojnëA mund të përfitojnëshqiptarët që kanë jetuarshqiptarët që kanë jetuarshqiptarët që kanë jetuarshqiptarët që kanë jetuarshqiptarët që kanë jetuare punuar në Itali pensione punuar në Itali pensione punuar në Itali pensione punuar në Itali pensione punuar në Itali pensionnga vendi fqinj?nga vendi fqinj?nga vendi fqinj?nga vendi fqinj?nga vendi fqinj?

Emigrantët shqiptarë nëItali mund të përfitojnë pen-sion nga vendi fqinj. Sipasligjit italian, në rast riatd-hesimi përfundimtar,punonjësi ekstrakomuni-tar me kontratë të ndry-shme nga ajo sezonale, gë-zon të drejtën për përfiti-min nga sigurimet sho-qërore, të maturuar në Ita-li, dhe përfiton të tilla tëdrejta, edhe kur nuk ekzis-ton një marrëveshje re-ciproke me vendin eorigjinës. Për sa u përketpunonjësve ekstrakomuni-tarë të riatdhesuar, atakanë disa favore dhe lehtë-sira, krahasuar me për-fitimet e punonjësve rezi-dentë në Itali, duke reduk-tuar moshën për përfitime.

Cilat janë kriteret përCilat janë kriteret përCilat janë kriteret përCilat janë kriteret përCilat janë kriteret përta përfituar këtë pension?ta përfituar këtë pension?ta përfituar këtë pension?ta përfituar këtë pension?ta përfituar këtë pension?

Punonjësit e siguruarderi në datën 31.12.1995,kanë të drejtën e daljes nëpension në qoftë se mundtë plotësojnë të paktën 20vjet kontribute (1040 kon-tributet javore), dhe punon-jësit e siguruar pas datës31.12.1995, kanë të drejtën edaljes në pension në qoftëse ata mund të kenë jo mëpak se 5 vjet kontribute(260 javë) dhe e përfitojnë

Voltiza Duro

pensionin në moshën 70vjeç. Por, në rast se kandi-dati është regjistruar pranëINPS dhe ka paguar kon-tribute mbas datës01.01.1996, në rast se merrstatusin e të riatdhesuar-it, përfiton pension memoshat zyrtare të daljes nëpension në Itali, pa qenë do-mosdoshmëria e plotësim-it të moshës 70 vjeç, me jomë pak se 5 vite kontribu-tive. Aktualisht, mosha edaljes në pension për bur-rat është 66 vite e 7 muaj.

Si përllogariten pensio-Si përllogariten pensio-Si përllogariten pensio-Si përllogariten pensio-Si përllogariten pensio-net?net?net?net?net?

Sistemi i ri i pensioneveitaliane parashikon dymënyra llogaritjesh përpensionin: sistemi kontrib-utiv, sipas kontributeve qëka derdhur gjatë jetës, dhesistemi retributiv, sipasrrogave që ka marrë.

Për punonjëset femra të

mit retributiv, punonjësitekstrakomunitarë, punë-suar para periudhës01.01.1996, mund të përfshi-hen, në rast riatdhesimi,me pension pleqërie, vetëmkur plotësojnë jo më pak se20 vite kontribute.

A ofron Italia pensionA ofron Italia pensionA ofron Italia pensionA ofron Italia pensionA ofron Italia pensioninininininvvvvvaliditeti për shqiptarëtaliditeti për shqiptarëtaliditeti për shqiptarëtaliditeti për shqiptarëtaliditeti për shqiptarëtqë kanë punuar në këtëqë kanë punuar në këtëqë kanë punuar në këtëqë kanë punuar në këtëqë kanë punuar në këtëvend?vend?vend?vend?vend?

Pensionin e invaliditetit,e përfitojnë punonjësit qërezultojnë me paaftësi tëpërhershme për të kryerndonjë punë për shkak tënjë sëmundjeje apo defektifizik ose mendor, me humb-jen e mbi 74 për qind të af-tësisë për punë, të cilët du-het të kenë jo më pak sepesë vite kontribute, nga tëcilat tri vite kontribute nëpesë vitet që i paraprinë datëssë paraqitjes së aplikimit.

Cilat janë dokuCilat janë dokuCilat janë dokuCilat janë dokuCilat janë dokumentetmentetmentetmentetmentetqë duhen paraqitur për tëqë duhen paraqitur për tëqë duhen paraqitur për tëqë duhen paraqitur për tëqë duhen paraqitur për tëmarrë statusin e të riatd-marrë statusin e të riatd-marrë statusin e të riatd-marrë statusin e të riatd-marrë statusin e të riatd-hesuarit?hesuarit?hesuarit?hesuarit?hesuarit?

Kushti themelor për tëriatdhesuarit është që ata tëçregjistrohen nga listat erezidencës në komunat për-katëse italiane, për të dësh-muar kthimin e tyre përfun-dimtar në Shqipëri. Për tëmarrë statusin e të riatdhe-suarit, janë të domos-doshme një sërë doku-mentesh, të tilla si: vërtetimnga njësia vendore e push-tetit lokal të zonës, që tëpërmbajë datën e saktë tëhyrjes përfundimtare në at-dhe si dhe adresën e tij ak-tuale; fotokopje të pasa-

MARRËVESHJA

“Aktualisht janë mbi 500 mijëemigrantë në Itali. Nënshkrimi i njëmarrëveshjeje me shtetin fqinj do të

sillte edhe më shumë përfitime përemigrantët shqiptarë, sepse do të

mundësonte llogaritjen e viteve tëkontributeve në të dyja vendet”, - ushpreh drejtuesja e “Inas Albania”.

“në datën 31.12.1995, të cilëtkanë të drejtën e daljes nëpension në qoftë se mundtë plotësojnë të paktën 20vite kontribute, dhe punon-jësit e siguruar pas datës31.12.1995, të cilët kanë tëdrejtën e daljes në pensionnë qoftë se ata mund tëkenë jo më pak se 5 vjet kon-tribute, të cilët e përfitojnëpensionin në moshën 70vjeç.

KKKKKu qëndru qëndru qëndru qëndru qëndron ndryshimion ndryshimion ndryshimion ndryshimion ndryshimimes sistemit kontributivmes sistemit kontributivmes sistemit kontributivmes sistemit kontributivmes sistemit kontributivdhe atij retributiv të pen-dhe atij retributiv të pen-dhe atij retributiv të pen-dhe atij retributiv të pen-dhe atij retributiv të pen-sionit?sionit?sionit?sionit?sionit?

Në rastin e pensionit qëllogaritet mbi bazën e siste-mit kontributiv, punon-jësit ekstrakomunitarë, tëpunësuar pas 1 janarit1996, mund të përfshihenpër pension pleqërie nërast riatdhesimi, me plotë-simin e 66 viteve e 7 muaj,edhe nëse nuk kanë plotë-suar 20 vite kontribute.Ndërsa, në rastin kur pen-sioni llogaritet sipas siste-

punësuara në sektorin pri-vat filloi një rritje gradualee moshës, që arriti deri në63 vite e 9 muaj. Po kështu,mosha e daljes në pensiontë burrave u bë 66 vjeç. Mbibazë të kësaj formule, përpërfitimin e pensionit janëdy mënyra llogaritjesh:punonjësit e siguruar deri

portës, duke përfshirë edhefaqen ku ndodhet vula e fun-dit e kthimit në Shqipëri;vërtetim nga organet ko-mpetente në atdhe, që kanëndërprerë aktivitetin epunës; dokumenti içregjistrimit nga komunaku emigranti ka qenë ban-ues në Itali. Këto doku-mente duhet të përkthehennga përkthyes të miratuarnga Ambasada Italiane nëTiranë, lista e së cilës ndod-het në webin e ambasadës,dhe duhen miratuar nga kjoambasadë. Pas përgatitjessë këtyre dokumenteve, per-sonat e interesuar duhet tëmarrin një takim në “Patr-onato Inas Cisl Albania” përtë paraqitur këta doku-mente dhe për bërë kërkesënpër pensionin italian.

Sa janë në dijeni sh-Sa janë në dijeni sh-Sa janë në dijeni sh-Sa janë në dijeni sh-Sa janë në dijeni sh-qiptarët që kanë punuar eqiptarët që kanë punuar eqiptarët që kanë punuar eqiptarët që kanë punuar eqiptarët që kanë punuar ejetuar në Itali për faktin qëjetuar në Itali për faktin qëjetuar në Itali për faktin qëjetuar në Itali për faktin qëjetuar në Itali për faktin qëmund të përfitojnë një pen-mund të përfitojnë një pen-mund të përfitojnë një pen-mund të përfitojnë një pen-mund të përfitojnë një pen-sion nga shteti fqinj?sion nga shteti fqinj?sion nga shteti fqinj?sion nga shteti fqinj?sion nga shteti fqinj?

Një nga problemet seri-oze të migrantëve shqiptarëështë informacioni. Vësh-tirësitë e procesit migrator,përfshirë edhe ato të gjuhës,ndikojnë negativisht mbinjohjen e të drejtave të mi-grantëve, të cilët shpesh-herë nuk i gëzojnë atothjesht për mosnjohje tëlegjislacionit.

Cili është misioni i “Pa-Cili është misioni i “Pa-Cili është misioni i “Pa-Cili është misioni i “Pa-Cili është misioni i “Pa-tronato INAS CISL Alba-tronato INAS CISL Alba-tronato INAS CISL Alba-tronato INAS CISL Alba-tronato INAS CISL Alba-nia” dhe a i vjen në ndih-nia” dhe a i vjen në ndih-nia” dhe a i vjen në ndih-nia” dhe a i vjen në ndih-nia” dhe a i vjen në ndih-më kësaj kategorie?më kësaj kategorie?më kësaj kategorie?më kësaj kategorie?më kësaj kategorie?

Duhet të dini që institu-cionet dhe ndërmjetësuesite autorizuar, siç janë patr-onatet, ofrojnë për qytetarëtshërbimet e nevojshmetelematike. Institucioni ynë,pra “Patronati INAS CISLAlbania”, ofron shërbimefalas për të gjithë emi-grantët shqiptarë që kanëpunuar e punojnë në Itali.Pranë zyrës së “INAS” nëTiranë të gjitha aplikimetjanë falas, pasi mundësohennga një bashkëpunim meskëtij patronato me Institu-tin e Sigurimeve Shoqëroredhe INPS, ose e thënë ndry-she Istituto Nazionale Prev-idenza Sociale.

Çfarë mund t’u vinte mëÇfarë mund t’u vinte mëÇfarë mund t’u vinte mëÇfarë mund t’u vinte mëÇfarë mund t’u vinte mëtepër në ndihmë emi-tepër në ndihmë emi-tepër në ndihmë emi-tepër në ndihmë emi-tepër në ndihmë emi-grantëve shqiptarë për llog-grantëve shqiptarë për llog-grantëve shqiptarë për llog-grantëve shqiptarë për llog-grantëve shqiptarë për llog-aritjen e kontributeve nëaritjen e kontributeve nëaritjen e kontributeve nëaritjen e kontributeve nëaritjen e kontributeve nëtë dyja vendet?të dyja vendet?të dyja vendet?të dyja vendet?të dyja vendet?

Aktualisht janë mbi 500mijë emigrantë në Itali. Nën-shkrimi i një marrëveshje-je me shtetin fqinj do tësillte edhe më shumë për-fitime për emigrantët sh-qiptarë sepse do të mundë-sonte llogaritjen e viteve tëkontributeve në të dy ven-det. Kështu vetëm nëse arri-het një marrëveshje që tëbashkojë periudhat kontrib-utive të të dyja vendeve nënjë të vetme, atëherë numrii përfituesve mund të rritet.

Beskida Aliaj

E diel 1 Tetor 20178 - DURRES & RRETHE

DJE NË MANZË/ Në dhomën e 27-vjeçares, fustane nusërie, rroba bebesh dhe dedikime dashurie

"Enertila Beqja dhe nëna e saj vuajnë ngaprobleme mendore, sëmundja e trashëgueshme"

Drejtori i qendrës shëndetësore, Bardhyl Belba:"Pseudologjia" është derivat i epilepsisë së pakuruar

SHKURT

Arrestohet italianii kërkuar për

vrasje në SpanjëDURRËS - DURRËS - DURRËS - DURRËS - DURRËS - Policia e Dur-rësit ka arrestuar një sh-tetas italian, i cili ishteshpallur në kërkim ndërko-mbëtar për një vrasje të kry-er në Spanjë. Bëhet fjalë për58-vjeçarin Giuliano Velo.Burime zyrtare nga policiae qytetit bregdetar dje bënëme dije se Velo u kap më 27shtator, pasi ka tentuar tëkalojë kufirin në drejtim tëItalisë me pasaportë dhekartë identiteti sllovene tëdyshuara se janë false. "Ngahetimet e mëtejshme të kry-era nga Specialistët përHetimin e Krimeve të Rëndanë Drejtorinë Vendore tëPolicisë Durrës, u evidentuase për shtetasin e mësipërmështë lëshuar urdhër arres-ti nga Interpol Madrid Span-jë duke e shpallur në kërkimndërkombëtar", thuhet nënjoftimin e policisë. Ndër-kaq, policia sqaroi se"Gjykata Themelore e Lor-ca (Murica), Spanjë kalëshuar urdhrin e arrestitnr. PA 640/2017, datë 29.09.-2017, për kryerjen e veprëspenale "Vrasja", parash-ikuar në nenet 138, 139, 140të Kodit Penal spanjoll. Mak-simumi i dënimit për këtëvepër penale është 25 vjetburg.

Dhunonte gruan,djalin dhe babain,

prangoset 40-vjeçariVLORË VLORË VLORË VLORË VLORË - Një 40-vjeçar ështëprangosur nga policia eVlorës, pasi terrorizonteprej kohësh të gjithë famil-jen, duke ushtruar dhunësistematike ndaj gruas,djalit dhe babait të tij. Sipasbluve, Ysni Dosi u kap, sepsepër një periudhë të gjatë ko-hore ka ushtruar dhunë fiz-ike dhe psikologjike të vazh-dueshme ndaj bashkësho-rtes së tij, shtetases L.D., 39vjeçe, ndaj djalit të tyre tëmitur A.D., 13 vjeç, si dhendaj babait të tij, shtetasitB.D., i cili ka qenë edhe meurdhër mbrojtjeje për këtëarsye. 40-vjeçari, përveç ras-teve të kryerjes së veprës pe-nale "Dhunë në familje", re-zulton i dënuar edhe herë tëtjera për një tjetër vepër pe-nale, atë të "Vjedhjes".

"FUSTANI I NUSËRISË"Një fustan nusërie i sapoblerë, një krevat bebeje,rrobat e një bebeje mashkull që nuk ka ardhur nëjetë, tufa me lule të ndryshme që u përkasinnuseve, kukulla prej pelushi me dedikimedashurie. Kjo është dhoma e 27-vjeçares ngaManza. Dhe jo më kot një "arredim" i tillë, pasiEnertila Beqja pretendon se është shtatzënë dhedo të martohet me Albano Stafën, personazhi i sajimagjinar, për të cilin foli edhe në gjykatë.

Kushërira: Dyshoj se egjitha kjo ka lidhje mepronën e familjes Beqja

DURRËSDURRËSDURRËSDURRËSDURRËS

Historia e pazakontë e27-vjeçares EnertilaBeqja, e cila akuzo-

het se nëpërmjet mashtrim-it në "Facebook" i ka zhva-tur 60 milionë lekë të vjetrapërgjegjësit të Postës nëManzë, Barush Ahmetajt,ka tronditur shumëkënddhe në veçanti banorët e fs-hatit Manzë në Durrës. Njëditë pasi Gjykata e Shkallëssë Parë e Durrësit la në burgtë renë, "Gazeta Shqiptare"zbardh detaje të reja nëlidhje me ngjarjen. Nisurnga "misteri" i kësaj histo-rie, dje "GSH" kontaktoi sër-ish me banorët e këtij fshati.Të gjithë bashkëfshatarët e27-vjeçares u shprehën se dy-shojnë që Enertila ta ketëbërë e vetme një gjë të tillë.Ata thanë se vajza, që kurishte në gjimnaz vuante ngaepilepsia dhe se, fatkeqë-sisht, nuk është kuruar ngakjo sëmundje. Ndërkohë,drejtori i qendrës shëndetë-sore të Manzës, Bardhyl Bel-ba, i cili prej 30 vjetësh ështëmjek në atë zonë, bëri me dijese nëna e vajzës, Emine Beq-ja është e diagnostikuar mesëmundje të shëndetit men-dor, e cila është etrashëgueshme. "Enertilaka paraqitur çrregullime,por nuk është kuruar.Pseudologjia, sëmundja kupacienti ëndërron dhe besonmë pas gënjeshtrat e tij,duke i vënë në zbatim ato,është derivat i një epilepsietë pakuruar", - tha Belba.Sipas mjekut, 27-vjeçarja ecila është në paraburgimduhet t'i nënshtrohet kon-trollit mjekësor.

"Specialistët duhet të ver-ifikojnë gjendjen e saj men-dore para se të mbyllet nëburg apo të dënohet", - dek-laroi drejtori i qendrës shën-detësore.BANORËTBANORËTBANORËTBANORËTBANORËT

Pas publikimit të lajmit seEnertila Beqja ka hapur në"Facebook" plot 30 profileimagjinare të familjes dheshoqërisë së saj të ëndërru-ar dhe se ka krijuar dhe per-sonazhe, të cilët i ka martu-ar dhe i ka bërë me fëmijë,"GSH" ishte sërish në fsha-tin Manzë. Ashtu si dhe tëafërmit dhe ish-shokët e sho-qet e gjimnazit, të gjithëbanorët pohuan se 27-vjeçar-ja vuan nga sëmundja e epi-lepsisë. Linda, njëra nga ish-shoqet e 27-vjeçares, me pro-fesion psikologe, tregoi seEnertila ka qenë tepër embyllur, e pakomuni-kueshme me shoqet, e hesh-tur dhe e stresuar, dhe sekur ishte në gjimnaz shkar-raviste libra e banka. Ndër-sa, ish-mësuesi i saj kujde-star, Selim Kurti tha se "vaj-za bënte mungesa asokohedhe nëna e saj, thoshte seishte e sëmurë dhe vuantenga epilepsia. Për këtë sh-

kak, vajzës i kishte rënë disaherë të fikët në klasë". Ndër-sa, drejtori i shkollës hodhidyshime që mund të jetëdikush tjetër, i cili mund tëketë përdorur Enertilën. Si-pas tij, 27-vjeçarja e vetmenuk mund ta bënte një gjëtë tillë. Edhe mësuesi tjetër,Hamza Sallaku tha se e rejaishte pothuajse inekzistentenë shkollë për shkak sesëmundja e saj nuk ështëkuruar. Dyshimet e ban-orëve të Manzës janë të for-ta, se në këtë histori tëpadëgjuar më parë janë tëpërfshirë persona të tjerë.Kjo për faktin se 27-vjeçarjadhe nëna e saj vuajnë ngaprobleme mendore.BANESA E ENERTILËSBANESA E ENERTILËSBANESA E ENERTILËSBANESA E ENERTILËSBANESA E ENERTILËS

Një fustan nusërie i sa-poblerë, një krevat bebeje,

rrobat e një bebeje mashkullqë nuk ka ardhur në jetë,tufa me lule të ndryshme qëu përkasin nuseve, kukullaprej pelushi me dedikimedashurie. Kjo është dhoma e27-vjeçares nga Manza. Dhejo më kot një "arredim" itillë, pasi Enertila Beqja pre-tendon se është shtatzënëdhe do të martohet me Al-bano Stafën, personazhi i sajimagjinar, për të cilin foliedhe në gjykatë. Pas seancësgjyqësore të zhvilluarmëngjesin e së premtes nëGjykatën e Shkallës së Parëtë Durrësit dhe vendosjes sëmasës së sigurisë "arrest meburg", Enertila Beqja ështëdërguar në burgun e grave.Ajo akuzohet për veprën pe-nale "Mashtrim" me pasojatë rënda.

Klodiana Haxhiaj

DURRËS DURRËS DURRËS DURRËS DURRËS - Historia që nisi si një dashuri virtuale mesEnertila Beqjes dhe Barush Ahmetajt ka habiturshumëkënd dhe shtyrë gazetarët të gërmojnë për infor-macione të tjera te të afërmit dhe ata që i njohin. Në njëprononcim për gazetaren Klodiana Haxhiaj për "GSH",kushërira e Enertilës ka hedhur dyshime të forta nëlidhje me arrestimin e 27-vjeçares për të cilën tha sevuan nga "Pseudologjia" (Mitomania) -gënjeshtra pa-tologjike. Dyshimi i saj është në lidhje me një pronë tëfamiljes së Enertilës ku do të ndërtohet një landfill."Dyshoj se jo gjithçka është ashtu siç duket. Familja eEnertilës ka një tokë në fund të rrugës dhe aty ështëthënë që do të ndërtohet një landfill. Punimet kanë ni-sur pak kohë më parë. Unë nuk e besoj 30-vjeçarin qënuk e dinte se çfarë po bënte. Dyshoj se ai e ka diturshumë mirë atë që ka bërë gjatë tri viteve. Policia dheprokuroria duhet të hetojnë më shumë, sepse dyshoj see gjitha kjo mund të bëhet për pronën që ka vajza", - thakushërira e 27-vjeçares, e cila u arrestuar tri ditë mëparë për mashtrimin e drejtorit të Postës Manzë, BarushAhmeti, i cili ka denoncuar se me vajzën ka folur për 3vjet në rrjete sociale duke i premtuar dashuri dhe ainga ana e tij duke i bërë dhurata në vlerë 60 mln lekë tëvjetra. Kushërira e Enertilës hedh dyshime edhe përnjerëz të tjerë të përfshirë në këtë histori.

30-vjeçari,Barush Ahmetaj

27-vjeçarja,Enertila Beqja

Banesa e familjes Beqja

E diel 1 Tetor 2017 - 9SOCIALE

Në 1 tetor maturantët akses në portalin "U-Albania", kujdes vijën e kuqe

Shpallen fituesit e raundit të dytëte Shkencat e Natyrës e FilologjikuJa lista edhe për Gjuhët e Huaja dhe Shkencat Sociale

FFFFFAKULAKULAKULAKULAKULTETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCAVE SOCIALEVE SOCIALEVE SOCIALEVE SOCIALEVE SOCIALE

Universiteti i Tiranëska shpallur studen-tët fitues për raundin

e dytë në 4 prej fakultetevetë tij për vitin e ri akademik2017-2018. Sot, në "GazetaShqiptare" publikohen tëgjithë emrat e maturantëveqë kanë fituar të drejtën përtë studiuar në Fakultetin eShkencave Sociale, nëFakultetin e Historisë dhe tëFilologjisë, në Fakultetin eGjuhëve të Huaja dhe nëFakultetin e Shkencave tëNatyrës. Aplikuesit para-qiten me numër identifikimie të renditur në bazë tëpikëve që kanë arritur tëgrumbullojnë, ashtu si në

raundin e parë. Me më tepërkuota boshe nga raundi iparë rezulton FSHN, me 282fitues në 10 programet e stu-dimit që ofron, më tej vijonFakulteti i Gjuhëve të Hua-ja, ku në 8 degët e tij rezul-tojnë fitues 234 maturantë,

e më tej Fakulteti i Shken-cave Sociale me 179 studentëfitues. Ndërkohë, në listatfituese të publikuara në 4fakultetet e UT-së, Histori-Filologjia rezulton me mëpak kuota boshe nga raun-di i parë, me 102 fitues në të

pesta programet e studimitqë ofron. Prej datës 1 tetor,secili kandidat si në univer-sitetet publike, ashtu edhenë ato private në Shqipërimund të aksesojë në porta-lin "U-Albania", duke sh-kuar në adresën "ualba-

nia.arsimi.gov.al", ku mundtë ndjekë udhëzimet për tëvijuar më tej me procedurat.Pas kësaj do të fillojë proce-si i regjistrimit për raundine dytë, që do të kryhet nësekretaritë mësimore për-katëse në datat 1 tetor-14

tetor, ku raundi do të për-bëhet nga 7 faza 48-orëshesecila. Edhe këtë herë stu-dentët duhet të jenë tëkujdesshëm dhe të ndjekinnë kohë reale lëvizjen e vijëssë kuqe, sepse mund të liro-hen vende të lira gjatëregjistrimit të fituesve në njëdegë të parapëlqyer, çkamund ta shpallë fitues apli-kantin tjetër. Në bazë tëudhëzimit të publikuar nëfaqen zyrtare të Ministrisësë Arsimit, viti i ri aka-demik 2017-2018 në institu-cionet e arsimit të lartë, dotë fillojë në datën 16 tetor2017 dhe do të përfundojë nëdatën 30 shtator 2018. Ndër-sa, periudha 25 dhjetor2017 deri në 5 janar 2018 dotë jetë periudhë pushimeshpër studentët.

Voltiza Duro

E diel 1 Tetor 201710 - SOCIALE

FFFFFAKULAKULAKULAKULAKULTETI I HISTTETI I HISTTETI I HISTTETI I HISTTETI I HISTORI FILORI FILORI FILORI FILORI FILOLOLOLOLOLOGJISEOGJISEOGJISEOGJISEOGJISE

ARKEOLOGJIARKEOLOGJIARKEOLOGJIARKEOLOGJIARKEOLOGJI

GAZETGAZETGAZETGAZETGAZETARIARIARIARIARI

GJEOGRAFIGJEOGRAFIGJEOGRAFIGJEOGRAFIGJEOGRAFI

GJUHE LETERSIGJUHE LETERSIGJUHE LETERSIGJUHE LETERSIGJUHE LETERSI

HISTHISTHISTHISTHISTORIORIORIORIORI

FFFFFAKULAKULAKULAKULAKULTETI I GJUHEVE TETI I GJUHEVE TETI I GJUHEVE TETI I GJUHEVE TETI I GJUHEVE TE HUTE HUTE HUTE HUTE HUAJAJAJAJAJAAAAA

E diel 1 Tetor 2017 - 11SOCIALE

FFFFFAKULAKULAKULAKULAKULTETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCAVE VE VE VE VE TE NTE NTE NTE NTE NAAAAATYRESTYRESTYRESTYRESTYRES

BIOTEKNOLOGJIBIOTEKNOLOGJIBIOTEKNOLOGJIBIOTEKNOLOGJIBIOTEKNOLOGJI

KIMI INDUSTRIALE DHE MJEDISOREKIMI INDUSTRIALE DHE MJEDISOREKIMI INDUSTRIALE DHE MJEDISOREKIMI INDUSTRIALE DHE MJEDISOREKIMI INDUSTRIALE DHE MJEDISORE

E diel 1 Tetor 201712 - SOCIALE

FFFFFAKULAKULAKULAKULAKULTETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCATETI I SHKENCAVE VE VE VE VE TE NTE NTE NTE NTE NAAAAATYRESTYRESTYRESTYRESTYRES

BIOLOGJIBIOLOGJIBIOLOGJIBIOLOGJIBIOLOGJI

FIZIKEFIZIKEFIZIKEFIZIKEFIZIKE

INFORMAINFORMAINFORMAINFORMAINFORMATIKETIKETIKETIKETIKE

INXHINIERI MAINXHINIERI MAINXHINIERI MAINXHINIERI MAINXHINIERI MATEMATEMATEMATEMATEMATIKETIKETIKETIKETIKEDHE INFORMADHE INFORMADHE INFORMADHE INFORMADHE INFORMATIKETIKETIKETIKETIKE

KIMI DHE TEKNOLOGJI USHQIMOREKIMI DHE TEKNOLOGJI USHQIMOREKIMI DHE TEKNOLOGJI USHQIMOREKIMI DHE TEKNOLOGJI USHQIMOREKIMI DHE TEKNOLOGJI USHQIMORE

KIMIKIMIKIMIKIMIKIMI

MAMAMAMAMATEMATEMATEMATEMATEMATIKETIKETIKETIKETIKE

TEKNOLOGJI INFORMACIONITEKNOLOGJI INFORMACIONITEKNOLOGJI INFORMACIONITEKNOLOGJI INFORMACIONITEKNOLOGJI INFORMACIONIDHE KDHE KDHE KDHE KDHE KOMUNIKIMIOMUNIKIMIOMUNIKIMIOMUNIKIMIOMUNIKIMI

Red

akto

r: B

en A

ndon

i; G

rafi

ka A

rtan

Buc

a 30

4

Në këtë numër: At Zef Pllumi, Shpëtim Çuçka për Dritëro Agollin, Moikom Zeqo, Sul Gragjevi, Vladimir Vujoviç etj...

Vijon në faqen 20

e-mail: milosao2005@yahoo.com

E DIEL1 Tetor2017

NGA BEN ANDONI

At Zef Pllumi nëvitet e fundit qëndronte tek një embesa e tij në një

lagje tiranase. Krejt ndryshenga miti urban dhe nga qas-ja që bëjnë sot shumë person-azhe, apo nga njohjet që iatribuohen, ai preferontevetminë, ku kishte mundës-inë të bënte përsiatje përjetën e tij të vështirë, poredhe zhgënjimet e mëdha, qëe ndoqën deri në fund. Ai pre-het në paqen e fundme nëvarrezat françeskane teKisha Zoja rruzare te Arra eMadhe në Shkodër, mu atjeku i gjenden edhe shumë tëafërm dhe bashkëvuajtës.Me gjasa, vetëm n’at botëduket se gëzon paqtimin evet sublim.

Në një udhëtim të stërg-jatë vite më parë, teksakërkoja famullinë e vjetër tëAt Gjeçovit, nëpër Gomsiqe,mu desh që veç banorëve të

pyesja dhe shumë nga klerikët easaj treve. Për fatin e keq, shumëprej tyre syresh ishin të huaj dhejo vetëm nuk e kishin dëgjuaremrin e françeskanit të madh,por as nuk kishin interes të më-sonin ndonjë gjë për të. Më keq,historia vazhdonte me banorët eatjeshëm. Në këto kushte iu drej-tova At Zefit, ndodhte vetëm pakmuaj para vdekjes, për të diturkoordinatat e mundshme të fam-ullisë, që e përmend në kujtimet eveta Konica, teksa e viziton me AtFishtën. Nga matanë telefonitvinte një zë i lodhur, por kur ishpjegova mundimin, mu përgjigjthjesht: “S’ke ça me prit nga

t’hujt. Kshtu ndodh kur janët’huaj, kush do me dit prej tyrepër priftnijt shqiptar. E marreedhe për njerëzi aty, që nuk dingja. Ku ndodhesh tash? Ah... Ponëse merr rrugën poshtë dhe sh-kon n’prrue, do gjeshshenja...Merr...”. E falenderova,pa ditur se ky do të ishte komuni-kimi i fundit. Pas pak kohësh egjeta thjesht famullinë, tashmë ebraktisur në zhavorrin e përroit,me shenja që tregonin pelegri-nazhe të vogla dhe pak mbetje qëkonfirmonin objektin fetar.

Në fakt moskuptimet e tij meautoritetet françeskane nuk ish-in të reja. Madje deklarata e tij:

“Po vuaj ma shumë në këto vitenga eprorët e mi sesa nga vitet qëkam kaluar në burg”, dihej qartëdhe flitej shpesh në qarqe frances-kanësh. Por, e pakuptueshme përpublikun ishte sesi një personazhi tillë, një legjendë, vazhdonte tëngacmohej dhe të lodhej nga su-periorët e kishës françeskane. Njëkuptim e ka: At Zefi ishte shumëkundër përhapjes së priftërinjvetë huaj në vend dhe vazhdonte epredikonte përkorjen, bash atë qëqëndron në thelb të urdhritfrançeskan. Përqendrimi i tij mëi madh do të ishte në përhapjen ekulturës të urdhrit dhe përcjell-jen cilësore të saj. Rruga që

Po vuaj më shumë nëkëto vite sesa në burg

predikonte ishte: të punonte nëgjurmët e Fishtës, të arrinte tëkrijonte një shtypshkronjë për tësjellë me radhë veprat e françes-kanëve të mëdhenj, por edhe tëngrinte të gjithë problematikën eklerit shqiptar në diktaturë, që tëmos harrohej. Ai na la trashëgimnjë vepër e cila tregon shumë përkalvarin në komunizëm. Person-alisht, vuri themelet Kishës sëShna Ndout Laç – Sebaste. Ndih-moi shumë për të gjetur referen-ca për trupin e të ndjerit GjergjFishta, ashtu si u përpoq shumëpër problemet me të cilat hasejsot komuniteti i vet. Vite më parë,një klerik, që preferoi të mbetejanonim solli dokumente që trego-nin se At Zefi nuk ishte aq idashur për klerikët, madje ishte iizoluar nga të gjithë klerikët eardhur si misionarë nga vendete huaja, sidomos u refuzua ngaklerikët italianë, qoftë ngaklerikët e thjeshtë, qoftë nga epro-rët dhe Prelatët e Kishës, tëardhur për të “ndihmuar”.

Retrospektivë

AT ZEF PLLUMI:At Zef Pllumi dhe Nënë Tereza

E diel 1 Tetor 201714 -PUBLICISTIKA

AARGUMENT

Nga ky numër, “Milosao” po fillon botimin e një cikli të gjatë kushtuar poetit Dritëro Agolli, përgatitur nga ShpëtimÇuçka, përkthyes dhe publicist. Autori ka punuar për disa javë mbi figurën e personalitetit të njohur të letrave shqipepër ta paraqitur me të gjithë larmishmërinë e mundshme.

NGA SHPËTIM ÇUÇKA*1.Po afrohet i pari përvjetor lind-

jeje, që nuk e gjen në jetë DritëroAgollin. Ky është rasti, kur veprim-taria e njeriut, pikërisht për shkaktë mungesës së tij, mund të shihetpa mbingarkesa emocionale, pra,pa errësim të ndërgjegjes vëzh-guese nga ndjenjat.

Kjo nuk do të thotë se objektiv-iteti i ftohtë është mënyra më epërshtatshme për të arritur tek evërteta. Kërkimi i së vërtetës kaqenë kurdoherë çështje vullneti,dëshire, pasioni. Sikurse edheklime shoqërore. Që e vërteta tëzbulohet, duhet që kërkuesi tadëshirojë një gjë të tillë. Që të vërte-ta të caktuara të zbulohen,kërkuesit i duhet mbështetja e sho-qërisë. Në historinë e njerëzimitveprimtaria për gjurmimin dhezbulimin e së vërtetës, jo vetëmrreth natyrës por edhe e sidomosrreth shoqërisë, ka qenë – dukepërjashtuar këtu periudha të vog-la – jo thjesht e rrethuar nga njëklimë mospërkrahjeje, por edhediçka në thelb e ndaluar dhe merrezik për jetën.

Objektiviteti i vështrimit të njëteme a çështjeje nuk e përjashtonaspak parashtrimin me ndjenjë –ndjenjë dashamirëse ndaj objektitose armiqësore ndaj tij – të përfun-dimeve të vëzhgimit. Shkenca,domethënë dija e saktë, dija e sëvërtetës, e parakupton ndjenjën,pasi e vërteta për shkencëtarinështë jo thjesht e nevojshme, porsidomos e dëshiruar, e dashur. Sh-kencëtari, si kërkues i së vërtetës,priret drejt saj, anon nga ajo, kaetje për të, duke iu kundërvënë tëpavërtetës. Shkurt, kush e synondhe e kërkon të vërtetën, nukmund të jetë shpërfillës dhe i pan-djeshëm as ndaj së pavërtetës.Miku i së vërtetës është edhearmik i së pavërtetës.

2.Dëshmia më e afërt në kohë për

ne e mungesës së klimës shoqërorepër gjurmimin e së vërtetës ështëpikërisht periudha e sotme, peri-udhë e ashtuquajtur e demokra-cisë. Dhe qëndrimi ndaj DritëroAgollit dhe veprës së tij përbën njëndër rastet më tipike të shfaqjessë kësaj klime shoqërore kundërsë vërtetës.

E vërteta mbi figurën e DritëroAgollit dhe rolin e tij në letërsinë,kulturën dhe historinë e Sh-qipërisë, nuk mund të dalë në pahpa vullnetin e nevojshëm, padëshirën e qartë për ta gjurmuarme ndershmëri, domethënë nëmënyrë rreptësisht shkencore,këtë të vërtetë dhe për ta pasqyru-ar atë ashtu si shfaqet pas hu-lumtimit serioz, madje për tashpalosur në mënyrë të hijshme,ashtu siç e meriton e vërteta.

Kur i drejtohemi veprimtarisëshoqërore dhe krijimtarisë letraretë Dritëro Agollit, ne nuk mund tëshmangim qëndrimin tonë ndaj

gjithçkaje që ka të bëjë me to. Ne,madje, në pjesën më të madhe tërasteve ndikohemi pikërisht ngaformimi ynë, nga bindjet tona dhenga prirjet tona subjektive, që për-caktojnë në tërësi qëndrimet tonashoqërore. Në njëfarë kuptimi nenisemi më së shumti nga shijettona ose, thënë disi më ndryshedhe në mënyrë më të përgjithësuar,nga shija jonë vetjake.

Por, kur shohim veprimtarinë eDritëro Agollit, ne ndikohemi mësë shumti edhe nga klima epërgjithshme shoqërore, në tëcilën ndodhemi, nga bindjet dheprirjet mbizotëruese shoqërore tëkësaj kohe, nga shijet mbi-zotëruese të shoqërisë ose, për ng-jashmëri me sa më sipër, nga shijambizotëruese e shoqërisë, ngamoda e kohës.

3.Është e nevojshme të sqarohet

diçka, kur flasim për bindje e prir-je mbizotëruese shoqërore, përshije e për modë. Nocioni “mbi-zotërim” këtu nuk duhet kuptuarsikur tregon për shtrirjen e tij nëmasën e qytetarëve të vendit, përpërqafimin e tij nga shumica dër-rmuese.

Një pjesë e banorëve të vendittonë ka kohë që e ka humbur shpre-hinë e të interesuarit për dukuritëe kulturës dhe të artit. Kjo thjeshtpër arsye ekonomike, nga sh-trëngesa e rëndë për të siguruarmjetet ngushtësisht të nevojshmepër jetesë.

Një pjesë tjetër qytetarësh e kapak a shumë të qartë karakterin edhunshëm – në formë e përmbajtje– të asaj, që na jepet, dhe e tregonmospranimin e kësaj dhune dukekufizuar ose ndërprerë plotësishtkontaktin me një produkt të tillëgjojakulturor, të huaj a imitues tësë huajës, i cili na jepet në mënyrëtë përditshme e paturpësisht ngul-muese dhe përbën një thyerje tëegër me traditën kulturore e mo-rale të shumicës së popullsisë, nëfakt përbën një shkatërrim tëqëllimshëm, pra, fajtor, të kësaj tra-dite.

Natyrisht ka edhe një pjesëqytetarësh, që bien pre e propagan-dës bombarduese të bindjeve, prir-jeve, shijeve, dhe e përqafojnë këtëmodë, në kuptimin e gjerë të kësajfjale.

Së fundi, ka edhe një shtresë tëvogël, e cila ka marrë përsipër –për bindje a pagesë, kjo nuk karëndësi – ta kryejë këtë propagan-dë bombarduese dhe në fakt ështëshndërruar në bartëse të gjojavler-ave mbizotëruese. Kjo shtresë tëkujton ata rrobaqepësit në për-rallën emblematike të Andersen-it, të cilët qepnin petkat e paduk-shme (sepse të paqena) të mbretit,si dhe shtresën e oborrtarëve, tëcilët për të mos u dukur si budal-

lenj hiqeshin sikur i shihnin atopetka.

Sot ne jemi pikërisht në njëkohë dhe në një klimë të tillë.

4.Klima shoqërore kundër së

vërtetës mbi figurën dhe veprën eDritëro Agollit u shfaq e plotë nëditët që vijuan ndarjen e tij ngajeta. Për këtë vepër u fol përgjithë-

Ndaj tij u sollën siç sillen njerëzite rëndomtë me diçka të bukur, ecila nuk u përket, mirëpo atyre uduket se duke e mbajtur pranë njëbukuri dhe një vlerë të tillë, duke eveshur atë ashtu siç vishet njëpetk, bëhen edhe vetë më të bukur,më të hijshëm, më të vyer e më tëpëlqyer në sy të të tjerëve.

Ishte një shfaqje publike tejet erëndomtë dhe qesharake, në të

vërtetë tejet e hidhur. Shoqëriajonë e zgjedhur dhe e përzgjedhurdëshmoi se ishte shumë larg kup-timit të rolit të figurave të tillamadhore si Dritëro Agolli, në tëvërtetë dëshmoi se ishte tepër largkuptimit të gjithë historisë së ven-dit dhe popullit tonë, larg kuptim-it të thelbit tragjik të kësaj histo-rie dhe sidomos tejet largndërgjegjësimit se në këtë fattragjik të popullit shqiptar një roltë madh dhe të shëmtuar deri nëturp kanë luajtur pikërisht paritëe Shqipërisë, të ashtuquajturat el-ita politike, ekonomike e kultur-ore të vendit.

Njëkohësisht shoqëria jonë ezgjedhur tregoi se ajo nuk e kapasur asnjëherë ndjenjën e masësdhe sidomos të vetëpërmbajtjes nëçaste të tilla të përzishme, sikurseështë ndarja e dikujt nga jeta. Aq

Dritëro Agollin e shpërfytyruannë ceremonialin e pasvdekjes

Në mest tuaj kam qëndruarE jam duke përvëluar,Që t’u ap pakëzë dritëNatënë t’ua bënj ditë.

(Naim Frashëri, “Fjalët e qiririt”)

E vërteta mbi tëE vërteta mbi figurën eDritëro Agollit dhe rolin e tijnë letërsinë, kulturën dhehistorinë e Shqipërisë, nukmund të dalë në pah pavullnetin e nevojshëm, padëshirën e qartë për tagjurmuar me ndershmëri,domethënë në mënyrërreptësisht shkencore, këtëtë vërtetë dhe për ta pasqyru-ar atë ashtu si shfaqet pashulumtimit serioz, madje përta shpalosur në mënyrë tëhijshme, ashtu siç e meritone vërteta.

sisht përciptazi, madje fare për-ciptazi, në mënyrë deklamative,madje fare deklamative, pa rrokurthelbin e saj, pa rrokur thelbin emisionit të qytetarit dhe shkrim-tarit Dritëro Agolli. Dhe, kur qël-loi të flitej me konkretësi, u nënvi-zuan përgjithësisht ato detaje, qëe nxirrnin Dritëroin në dritë tështrembër, në përputhje me bind-jet, prirjet dhe shijet e sotme mbi-zotëruese, në përputhje me modëne së sotmes, me modën e egoizmitdhe të fitim-përfitimit.

Dritëro Agollin e panë sipasbindjeve dhe shijeve të tyre, ematën me kutin e tyre, e barazuanme veten, e kthyen dhe e bënë, si tëthuash, shëmbëlltyrë të vetes sëtyre (pse jo, edhe të veseve të tyre).

më tepër në rastin e ndarjes ngajeta të një figure me përmasa tëmëdha, sikurse është Dritëro Ag-olli.

5. Për të rrokur të vërtetën rreth

domethënies dhe vlerës historiketë figurës dhe veprës së DritëroAgollit nuk ka pikënisje më tëmirë, domethënë më të drejtë, mëtë saktë, se të shtrohet thjesht dhehapur pyetja: Kujt ia ka kushtuarveprimtarinë e tij të gjithanshme,kulturore dhe shoqërore, DritëroAgolli? Që do të thotë: Kujt i për-ket figura dhe vepra e Dritëro Ag-ollit? Vlerë dhe pasuri e kujt ështënë thelb trashëgimia e tij? Pra, kujti takon ta mbrojë këtë trashëgimi?

Dritëro Agolli ka jetuar në tri

Dritëro Agolli

E diel 1 Tetor 2017 - 15ESSE

nder demokratike” (F.Noli).Vetë Dritëroi duke prekur çësh-

tjen e rolit përmbledhës, simboli-zues, përfaqësues, të poezisë kashkruar: “Poezia e një poeti ështëbiografia e tij”. Kjo e përligj edhemë shumë drejtësinë e qëndrimit, icili e merr trashëgiminë letrare sithelbin e veprimtarisë së shkrim-tarit dhe niset prej kësajtrashëgimie për të arritur në për-fundime të drejtpeshuara.

Në rastin konkret ne mund tëfillojmë nga krijimet e kohës sëfundit të jetës së Dritëroit për tëbërë disa përgjithësime dhevlerësime. Kjo është më e drejtëedhe nga një pikëpamje tjetër: përne sot nuk ka gjë më të vlefshmesesa të qëmtojmë pësimet dhemësimet e një figure qendrore tëkulturës sonë pikërisht lidhur mekohën që po jetojmë. Dhe t’i lidhimkëto pësime dhe mësime me jetën etij në përgjithësi, me vetë kup-timin që kishte për jetën DritëroAgolli.

Te poezia “Pelegrini”, e përf-shirë në vëllimin poetik “Pelegri-ni i vonuar” që doli në vitin 1993,lexojmë:

Unë jam prej kohësh pelegrin,Udhëtar në vendin e shpresës së

thyer,Jam ndarë pa dashur nga kar-

vani imMes shtigjeve nga vapa dhe

shirat gërryer.

Kërkoj karvanin tim në rërë enë shpat,

Karvanin që ka ndërruardrejtimin me kohë…

Disa gjëra tërheqin vëmendjennë këto vargje. Së pari, autori kakohë që e ndien veten pelegrin,domethënë shtegtar, domethënënjeri kalimtar, në vendin e tij. Sëdyti, kjo vetëndjerje e tij si shteg-

tar, si kalimtar, në atdhe (dashu-ria për të cilin ndeshet e qartë dhee padiskutueshme në të gjitha ve-prat dhe krijimet e Dritëro Agol-lit, në të gjithë veprimtarinë e tijshoqërore), ka lidhje me faktin qëatdheu është “vendi i shpresës sëthyer”. Dhe, kur vendi amtar, kurpopulli janë shpresëthyer, është evetëkuptueshme për poetinDritëro Agolli që edhe ai vetë tëndihet shpresëthyer. Së treti, poetipërjeton ndarjen pa dashur ngakarvani i tij shtigjeve të ashpra tëjetës. Së katërti, ky karvan kakohë që e ka ndërruar drejtimin etij.

Duke lexuar këto vargje ne nukmund të mos pyesim: Që një vendështë shpresëthyer a do të thotëgjithashtu që ai është edheshpresëhumbur? Dëshpërimi i kë-tyre vargjeve, madje edhe i shumëe shumë të tjerëve, tregon se përpoetin në këtë rast thyerja eshpresës përputhet me humbjen esaj. Madje në shkallë absolute. Jasi shkruan ai në poezinë “Sikurs’jetoj më në vendin tim” (1996)përfshirë në vëllimin poetik “Fle-torka e mesnatës” (1998):

Ky vend më duket do helmohetkrejt

Nga helmi rrjedhur vrimashnë themelet,

Pastaj do tundet toka nëtërmet

Dhe Djalli i Madh do qeshë e dozgërdheshet.

I huaj jam në vendin tim mjer-isht

Dhe kur rreth meje ka me dhje-tra njerëz.

Kjo më lëndon dhe shpirtin magërvisht…

Nuk po ndalemi më tej në temëne rëndë të shpresës së thyer dhe tëhumbur. Thjesht po nënvizojmë

edhe një herë pohimin e rëndë-sishëm: Poeti ndihet shpresëthyerdhe shpresëhumbur jo për diçkavetjake, jo për fatin e tij, por përfatin e një vendi të tërë. Sa ndrys-hon ky qëndrim nga egoizmi i një

vargu njerëzish, të cilët janë qarëvazhdimisht për fatin e tyre,ndonëse kanë jetuar shumë mëmirë se masa e gjerë e popullit sh-qiptar!

Kalojmë te një pyetje tjetër, qëburon nga leximi i vargjeve të poez-isë “Pelegrini”: Për cilin karvan eka fjalën poeti, nga i cili ai ështëndarë pa dashur? Për ku e ka ndër-ruar drejtimin karvani? Pse idhemb kaq shumë poetit kjo ndar-je? Kjo ndarje pa dashje a ka lidhjeedhe me ndjenjën e vetmisë, tëtëhuajsimit, që poeti shpreh nëvargjet e poezisë “Sikur s’jetoj mënë vendin tim” dhe që ai ndien edhekur ndodhet mes “dhjetra njerëz-ish”?

Një gjë është e qartë, një gjë qësot përgjithësisht nuk kumbon nëndërgjegjen tonë shoqërore: vet-mia shoqërore është shprehje ehumbjes te ne të frymës së kolek-tivitetit, domethënë të frymës së tëndierit në shoqëri jo për shkak tëndenjjes fizikisht bashkë dhe mestë tjerëve, por sidomos për shkaktë përbashkësisë së mendimevedhe synimeve shoqërore.

Vlen të saktësohet këtu që kjofrymë kolektiviteti e ka buriminjo vetëm dhe jo thjesht te fryma elidhjeve farefisnore e krahinore,por sidomos dhe mbi të gjitha territja dhe edukimi i njerëzve mendjenjën e qytetarisë, me ndjen-jën e përbashkësisë së fatit tëqytetarëve. Sot kjo ndjenjëqytetarie, kjo ndjenjë përbash-kësie e fatit, e jetës, nuk ekzistonmë. Ajo praktikisht nuk eduko-het në asnjë institucion, në asnjëfushë të jetës. Kudo flitet për in-dividin e suksesshëm. Vetëm përtë. Dhe kjo praktikë e edukonqytetarin me pikëpamjen dhebindjen që shoqëria nuk ështëveçse një grumbullim mekanikindividësh, përgjithësisht të sh-këputur e të përçarë dhe vetëmnë rastin më të rrallë të lidhur në

grupe e klane interesash të gjith-farshme – shumë shpesh jolig-jore dhe të jashtëligjshme – porasnjëherë të gjithmbarshme,mbarëshoqërore.

Dritëro Agollit i mungoi në pe-riudhën e fundit të jetës, duke ni-sur të paktën nga viti 1992 (po tëgjykojmë nga poezitë), pikërishtfryma e gjerë e kolektivitetit, eqytetarisë. I mungoi fryma, me tëcilën ai u edukua gjatë viteve tëLuftës Nacionalçlirimtare dhe ecila iu bë e domosdoshme, jetike,si rrjedhojë e gjithë jetës së ven-dit në të ri e në burrëri, jetë tëcilën ai e njohu si rrallëkush. Imungoi fryma, me të cilën ai uburrërua gjatë dhe falë gjithë ve-primtarisë shoqërore e letrare qëzhvilloi vetë. Ishte fryma evarganit të partizanëve, fryma emasave të punonjësve të qytetit etë fshatit, të përfshira në një punëmadhështore për një Shqipëri tëdrejtë, pa shtypje e pa shfrytëzim.

Në periudhën e pleqërisëDritëro Agolli njohu “lajkatarët,rrenacakët dhe smirëzinjtë, që sh-tireshin ëngjëj të dashur” dhekuptoi se në këtë kohë “s’ka her-onj, tani ka pehlivanë”. Ndaj edhepër cilësimin e botës zgjodhifjalët “bushtër”, “zuskë”,“kënetë”, “botë e çmendur”. Ndajedhe la amanetin e hidhur poetik(poezia “Sot pasdite”):

Mos ngjitni nekrologji me vijatë zeza

Dhe mos ftoni farefisin dhemiqtë,

Askush mos mbajë fjalim nëvarreza,

Mos qajnë e mos lavdërojnë tëligjtë!...

Dëshpërim i thellë? Çështjaështë të shihet nëse ky ishte dësh-përim për veten. Dhe pamë që ish-te një dëshpërim për halle shumëmë të mëdha, për halle mbarëpop-ullore. Madje edhe në poezitë mëvetjake në dukje të kësaj periud-he të gjitha përjetimet e autoritjanë përgjithësuese në atëzymtinë e tyre, domethënë u fla-sin lexuesve të vëmendshëm dhenuk i lënë të ftohtë ata. Ndërsa te“Poema e njeriut të zemëruar” si-domos mbresëlënëse është pika16. E rëndë!

Është e qartë se një dëshpërimi tillë nuk është i këndshëm përklimën e sotme kulturore, kurnjerëzve u ofrohet një model jete-se me turizëm, prona dhe lloj-llojkënaqësish (por pa punë), sipasparrullës “Jeta osh qef ” (pikërishtkështu!). Dhe është e qartë senjerëzve të mbytur nga hallet zym-tia e krijimtarisë së Dritëro Agol-lit në periudhën e fundit, pas vitit1991, do t’u duket si kupë farmaku.Por, së paku e gjithsesi, nuk do tëmund të thuhet kurrë që DritëroAgolli i thuri himn kësaj “bote tëçmendur”, për sa kohë që, sikurseshprehej vetë (poezia “Në të sot-men”):

Me sa duket nuk bëj për të sot-men.

Në të sotmen unë pakëz kamvend;

në çdo gjë e shoh lodhjen dheftohjen

dhe çdo gjë më mërzit e mëçmend.

vijonvijonvijonvijonvijon

*Shpëtim *Shpëtim *Shpëtim *Shpëtim *Shpëtim ÇÇÇÇÇuçka, përkthyesuçka, përkthyesuçka, përkthyesuçka, përkthyesuçka, përkthyesdhe publicist. Titulli kryesor ësh-dhe publicist. Titulli kryesor ësh-dhe publicist. Titulli kryesor ësh-dhe publicist. Titulli kryesor ësh-dhe publicist. Titulli kryesor ësh-të “Mesazhet e Dritëro Agollit”,të “Mesazhet e Dritëro Agollit”,të “Mesazhet e Dritëro Agollit”,të “Mesazhet e Dritëro Agollit”,të “Mesazhet e Dritëro Agollit”,(kujtimit të tij). Tiranë, maj-(kujtimit të tij). Tiranë, maj-(kujtimit të tij). Tiranë, maj-(kujtimit të tij). Tiranë, maj-(kujtimit të tij). Tiranë, maj-gusht 2017gusht 2017gusht 2017gusht 2017gusht 2017

Klima shoqërore kundër së vërtetës mbi figurën dhe veprën e AgollitKlima shoqërore kundër së vërtetës mbi figurën dhe veprën e DritëroAgollit u shfaq e plotë në ditët që vijuan ndarjen e tij nga jeta. Për këtëvepër u fol përgjithësisht përciptazi, madje fare përciptazi, në mënyrëdeklamative, madje fare deklamative, pa rrokur thelbin e saj, pa rrokurthelbin e misionit të qytetarit dhe shkrimtarit Dritëro Agolli. Dhe, kur qëlloitë flitej me konkretësi, u nënvizuan përgjithësisht ato detaje, që e nxirrninDritëroin në dritë të shtrembër, në përputhje me bindjet, prirjet dhe shijet esotme mbizotëruese, në përputhje me modën e së sotmes, me modën eegoizmit dhe të fitim-përfitimit.

kohë të ndryshme: miturinë e kakaluar në kohën e Zogut dhepjesërisht në periudhën e stuh-ishme të Luftës Nacionalçlir-imtare, e cila solli në jetën e tij për-fundimin e fëmijërisë dhe kalimine përshpejtuar në moshën e rinisë.Rininë, burrërinë dhe fillimin epleqërisë (sipas kuptimit tradicio-nal të kësaj fjale) i kaloi në epokëne demokracisë popullore. Pleqërinëe plotë dhe mbylljen e jetës i patinë kohën e demokracisë kapital-iste, “me idealet borgjeze faqe me

Dritëro Agolli

Dritëro Agolli me bashkëshorten

E diel 1 Tetor 201716 -MUZIKOLOGJIA

NGA DR. SUL GRAGJEVI*

Është opera kryesore e Çajkovskit me libret të shkruarnga Konstantin Shillovskij,

sipas romanit me të njëjtin titulltë A.S.Pushkinit. Premiera e op-erës u bë më 29 Mars 1879 në Teat-rin e Vogël, në Moskë.

Në letrën që i dërgonte S.I. Tan-jejevit, Çajkovski ishkruante:”Jam duke kërkuar njëdramë intime, të fuqishme, e ba-zuar në konflikt”. Kompozitoripunoi shumë shpejt mbi operën etij, në Moskë, në San Remo si dhenë Kamenka e Glebov. Për libretine operës ndihmoi poetiK.S.Shillovskij. Më 11 Shkurt operaishte përfunduar plotësisht dheÇajkovskij njofton NikollajRubinshteinin:”Unë e përfundovaoperën në mënyrë të përsosur. Tanipo merrem me libretin dhe kur çdogjë të jetë në rregull dhe gati, do tënisem për në Moskë”.Qysh në fillim të punës, Çajkovskihasi në disa vështirësi që kishin tëbëjë me subjektin e Pushkinit, parasë gjithave, për mungesë konflik-tesh tipikë si dhe për “subjektebashkëkohorë” të pazakonshëmpër operën.

Përveç kësaj, vdekja e një prejheronjve kryesorë ndodh në midi-sin e operës dhe jo në fund, operanë tërësi përfundon jo me ngjarjetë efektshme dhe me skena masivepor me dialog të dy personazheve.Kjo gjë nuk e ndaloi Çajkovskin qëtë përcaktonte kushtet më të rëndë-sishme në operën e tij, gjallëri, sin-qeritet, poetikë të modelit të Push-kinit. Në përgjigje të kritikave,paraprakisht ai thoshte: “Unë nukgaboj, e di shumë mirë që efektetskenike dhe veprimet mund të jenëtë pakta në atë opera, por poetika,humanizmi, thjeshtësia e subjek-tit me atë tekst gjenial, mbulojnëtë gjitha të metat që mund të da-lin”. “Letë jetë opera ime e atillë. Por unë udashurova me rolin e Tatjanës, unëu magjepsa nga vargjet e Pushkinitmbi të cilat shkruaj muzikën e cilamë tërheq në mënyrë të pakapër-cyeshme dhe për këtë unë jam izhytur tërësisht në kompozimin eoperas. Unë e shkrova Onjegininsepse në teatër nuk është intere-sant sa në operën time”. “Kjo op-era, siç duket, së shpejti do të ketësukses në të gjitha ‘operat house’dhe ky sukses duhet të fillojë ngaposhtë e jo nga lart”, thoshte Ça-jkovski.

Dhe menjëherë, opera arritisuksesin triumfal. Publiku umagjeps nga interpretimi i ‘Roman-it në vargje’ të Pushkinit, i përk-thyer në një muzikë madhështore.

Pas shfaqjes së Moskës më 1879,

OOPERA

Opera “Jevgenij Onjegin” e Çajkovskit, është një opera e veçantë apo speciale, në të cilën dashuria është tema,karakteret dhe situatat sillen rreth aspekteve të dashurisë. Pra, dashuria është arsyeja që vëmendja përqendrohet nëata karaktere dhe çfarë ndodh me to. ‘Onjegini’ është shkruar nga një kompozitor i cili është futur thellë në kulturënPerëndimore të Europës.

“Jevgenij Onjegin”, operalirike në tre akte e P.I.Çajkovskit

opera e Onjeginit fitoi statusin eoperës lirike me të njohur. Shfaqjae parë e 29 Marsit u interpretua ngastudentët e Konservatorit të Mosk-ës nën dirigjimin e Nikollaj Rubin-shtein ndërsa më 23 Janar 1881,operën e dirigjoi EduardNapravnik.

Në St.Petersburg, opera u shfaqpër herë të parë më 4 Maj 1883 ngasolistët e Konservatorit në di-rigjimin e K.Zike kurse në Pragëmë 18 Dhjetor dirigjoi vetë autori ioperës, Çajkovski.Opera shquhet për pjesë të bukurasiç janë numrat muzikorë: ariozoe Olgës, e Lenskit, e Onjeginit, ari-etta e Tatjanës, aria e Lenskit, eOnjeginit, e Greminit.

Në rolin e Tatjanës kanë këndu-ar sopranot, Anna Netrebko, Re-nata Tebaldi, Renee Fleming, Mire-lla Freni. Në rolin e Onjeginit kanëkënduar baritonët, Dmitri Hvoros-tovskij, Jurij Mazurok, Ettore Bas-tianini, Mattia Battistini.Në roline Lenskit kanë kënduar tenorëtNikollaj Gedda, Giuseppe Di Ste-fano, Sergej Lemeshev, NikollajFigner. Në rolin e Greminit ështëshquar bassi ekspresiv i famshëm,Fjodor Shaljapin.

“Ju mund të keni të drejtë tëthoni se opera ime nuk do të jetë eefektshme në skenë”, i shkruanteÇajkovski mikut, studentit të tij,Sergej Tanjejev, menjëherë pasi aie kishte kompletuar aktin e parëtë Onjeginit. Megjithatë, Çajkovs-ki nuk e shihte si problem merëndësi atë efektivitet si dhe anëndramatike duke thënë se nuk eshqetësonte aspak kjo gjë. “Unë,për një ditë, me një forcë të papër-shkrueshme arrita të shpreh nëmuzikë çdo gjë në Jevgenij Onjegi-nin”. Çajkovski që kur ishte 37 vjeç,kompozoi shumë punime për tëcilat mbahet mend se janë, kuarte-ti i parë i harqeve, piano-koncertinë Si bemol minor, fantazi-uvertu-ra Romeo dhe Xhulieta dhe baleti‘Liqeni i Mjelmave’. “Unë thjeshtëshkrova muzikë për tekst tëparashikuar”, ai më pas pranoi,“pa menduar në të vërtet për ndry-shimin e pafund midis stilit operis-tik dhe simfonik”. Në kompozimine një opere, autori duhet të mbajmend, thoshte Çajkovski, që teatrika nevojë jo vetëm për melodinëdhe harmoninë, por gjithashtuedhe për veprimet në skenë. Gjith-ashtu ai thoshte që “nuk jam menjë opera në të cilën subjekti të jetëme mbretër, mbretëresha, me bete-ja, marshe, për t’iu referuar termit“grand opera”, unë jam duke parëpër një dramë intime, të fuqishme,e cila është e bazuar në një konf-likt të rrethanave mbi përvojëntime ose dëshminë që mund të mëprek thellësisht në ndjenja”.

“Karmen” i Bizesë është një ngaoperat më të përsosura në ditëttona, shprehej Çajkovski i cili ish-te për një vizitë në Paris më 1876,(disa muaj para se të nisej për nëBayreuth) për të parë “Karmenin”e Bizesë nga e cila u shokua. VëllaiModesti që ishte me të në shfaqjetha: “kurrë nuk e kam parë kaq tëeksituar Peter Iliçin”. Bizet ështënjë artist, thoshte ai, i cili i kush-toi nderim modernizmit, “ja çfarësubjekti i mrekullueshëm për njëopera si Karmeni, unë nuk mundta luaj skenën finale pa lot në sy”.Një subjekt i tillë i operës ofron njëlloj ndershmërie dramatike të cilënÇajkovski mundi ta gjente. Në njëtakim me këngëtaren ElisavetaLavrovskaja, më 30 Maj 1877, e cilae këshilloi Çajkovskin të shkru-ante operan mbi subjektin e Jev-genij Onjeginit të Pushkinit. Nëfillim ky mendim iu duk i vrazhdëporse, kaq shpejt e kapi në dorë saqë brenda një nate, ai shkroi ske-narin dhe përshtati muzikën. Ça-jkovski e admironte Pushkinin.Elementët tregimtarë të master-pjesës të Pushkinit janë paraqiturqartë dhe me koherencë dramatikeduke përmbushur kështu qëllimine kompozitorit. Pjesa humane e sajdo të sigurojë interes dhe një poezitë plotë, dhe Çajkovski, ishte i bin-dur në tekstin e Pushkinit që do tafrymëzonte në zgjedhjen e linjësmuzikore. Kjo është dituri e jetës,e karakterit të njeriut Rus, kuptimi hollë i natyrës Ruse, muzikalitetii vargjeve të Pushkinit, e, të gjithakëto, sollën te kompozitori kënaqë-

si, admirim. Nga romani në vargje,i Pushkinit, të cilin V.G.Belinskij equajti :”Enciklopedi e jetës Ruse”-Çajkovski mori vetëm atë që ishtee lidhur me qetësinë shpirtëroredhe fatet personale të herojve tëPushkinit duke e quajtur operën etij thjeshtë, “skenat lirike”. Që nëfillim, karakteri i Tatjanës, më mirënga Onjegini, shtoi dashurinë dhedhembshurinë e Çajkovskit. Njëkohë, Çajkovski e konsideronte tërëndësishme letrën e famshme nëtë cilën Tatjana i shpreh dashur-inë Onjeginit. Dhe kjo si një pjesëvokale e veçantë, përbënte njëskenë të mrekullueshme në të cilënkompozitori i kthehet kujtimeve tëditëve të Moskës. Tatjana nuk ësh-të vetëm një zonjë e re nga provin-ca, që bie në dashuri, por ajo gjith-ashtu është e bukur, thotë Çajkovs-ki, me një natyrë ëndërruese, e pad-jallëzuar në shpirt, e sinqertë

karshi realitetit të jetës. Çajkovs-ki i shkruante vëllait të tij Modest:“Le të ketë opera ime mungesë efek-ti skenik, le të ketë veprim apo ak-sion të pakët, se, unë jam i dashu-ruar me imazhin e Tatjanës, unëjam i magjepsur nga poezia dhevargjet e Pushkinit dhe për këtë,jam i detyruar të shkruaj muzikënmë të bukur”. Muzikën për Skenëne Letrës, Çajkovski e përfundoi tetëditë mbasi kish arritur në vendin etij. Kjo ishte thelbi i rezultatit tëÇajkovskit nga i cili, opera shkoimë tej jo vetëm në materialin tem-atik por edhe në ngrohtësinë muz-ikore dhe para së gjithash, njëskenë e jashtëzakonshme që pas-qyron portretin e Tatjanës. Çajk-ovski ishte shumë i zënë me men-dimet rreth Eugene Onjegin si op-era, por në mënyrë të veçantë, përkarakterin e Tatjanës, letra e sëcilës e tërhoqi në këtë kompozim.Kaq shumë ai ishte i eksituar nga‘Skena e Letrës’ që kish në dorë, saqë kishte harruar edhe letrën edytë që ia kish dërguar Miljukova,e të cilën, e gjeti pas disa ditësh.Pse ndodhi kështu?- Sepse Çajkovs-ki ishte familjarizuar me figurën eTatjanës e cila ishte bërë për të,personi më i afërt. Çajkovski do tëshkruante një tjetër muzikë përOnjeginin, nuk pëlqente lirizminpër të, duke iu referuar tonit joemocional. Ai do ta shkruantemuzikën e tij me kënaqësinë më tëmadhe dhe ishte shumë i sigurt qësubjekti poetik dhe teksti i papër-shkrueshëm, i bukur, do të jetë meshumë efekt.

Me Valcin dhe Mazurkën nëskenën e parë të aktit të dytë, Ça-jkovski e pasuroi mjaft muzikën eoperas, ashtu si në skenën me‘Polonezen’ e bukur në fillimin eaktit të tretë. Megjithatë, Çajkovs-ki nuk harroi të trajtonte niveline tij dramatik, krahasuar më sh-tjellimin e ballos sëSt.Petersburgut në fillimin e aktittë tretë për festimin e ditës së em-rit të Tatjanës së re. Në operan etij, siç pohonte vetë Çajkovski,është i pranishëm elementi Rus,këngët Ruse, të zhvilluara nëraport me meloditë e tij dhe har-monitë, sepse, thoshte ai, “u rritanë provincat që më frymëzuanqysh herët, në fëmijëri, me veçoritëe papërshkrueshme të bukurisë sëfolk-muzikës Ruse dhe sepse, unëme pasionin më të madh e dua ele-mentin e tyre Rus në sensin e plotëtë termit”. Siç është e ditur, Çajk-ovski nuk ishte nacionalist dhenuk kishte simpati për grupinnacionalist “të pestët” të cilët ekritikonin për ‘gjermanizëm’.Vetëm në pjesën e dytë korale tëfillimit të aktit të parë të ‘On-jeginit’ mund të vihen re pjesë të

Kur u shfaq për herë të parëNë St. Petersburg, opera u shfaq për herë të parë më 4 Maj 1883 ngasolistët e Konservatorit në dirigjimin e K. Zike kurse në Pragë më 18Dhjetor dirigjoi vetë autori i operës, Çajkovski.Opera shquhet për pjesë të bukura siç janë numrat muzikorë: ariozo eOlgës, e Lenskit, e Onjeginit, arietta e Tatjanës, aria e Lenskit, eOnjeginit, e Greminit.

Shembulli i “Onjeginit”‘Onjegin’ është një shembullndriçues i Operas Lirike Ruse.Ashtu si në baletet e famshëm,Çajkovski në muzikën e kësajopere solli shumë elementësimfonikë, solli një orkestraciontë përsosur ‘kadife’, solli arie tëbukura, të këndshme, melo-dioze, solli muzikën më të bukurtë dansit nga të gjitha operat etjera, valcin, polonezen.‘Onjegin’ është e vetmja operaRuse me një universalitet që ebëri atë shumë popullore.

E diel 1 Tetor 2017 - 17LETËRSIA BALLKANIKE

FFORUM

Shkrimtari i njohur malazez Vladimir Vujonoviç ndau emocionet dhe përshtypjet e tij në një mbrëmje letrare nëTiranë, organizuar nga POETEKA, pak ditë më parë. I shoqëruar nga shkrimtari i njohur malazez me origjinëshqiptare Jovan Nikolaidis, ai iu përgjigj shumë pyetjeve për bashkëkohësinë e letërsisë së sotme malazeze, gjuhën evendit të tij në letërsi dhe debatet e ndryshme në vend, që lidhen me të...

Shkrimtari Vladimir Vojinoviç në Tiranë:Ballkani ka problem të njëjtë tranzicionin

NGA BEN ANDONI

Problemi më i madh dhe i përbashkët, që haset sishqetësim në të gjitha letër-

sitë e vendeve ballkanike ka lidhjeme tranzicionin, mënyrën sesiështë përcjellë në vende të ndry-shme dhe sesi ato e kanë përjetu-ar. Shkrimtarët pothuaj hasen metë njëjtat realitete dhe përgjigjenndaj tyre”, thotë shkrimtari Voji-noviç. Ai i ndau pyetjet për krijim-tarinë e tij, emocionet dhe përsh-typjet letrare në një mbrëmje ar-tistike në Tiranë, organizuar ngaPOETEKA, pak ditë më parë. I sho-qëruar nga shkrimtari i njohurmalazez me origjinë shqiptare Jo-van Nikolaidis, ai iu përgjigjshumë pyetjeve për bashkëkohës-inë e letërsisë së sotme malazeze,gjuhën e vendit të tij në letërsi dhedebatet e ndryshme në vendin e tij,që lidhen me të, por nga ana tjetërai bëri të njohur shumë nga prob-lematikat vendase, që zenë vendnë krijimtarinë e tij. Deri më sotnë shqip, ka ardhur një përm-bledhje tregimesh prej tij, titullu-ar “Tregime nga Montanari”,përkthyer nga Dimitrov Popoviç.“Si ke mbyllur faqen e fundit tëvëllimit, jo veç lexuesi ideal, poredhe ai real, e ka lehtësisht të ver-ifikueshëm se personazh kryesorështë mbase vetë autori, pra njëshkrimtar a intelektual e kjo ka es’ka gjithaq rëndësi. Në dymbëdh-

jetë tregimet që autori na paraqet,përmes narratorit, sidomospërmes dialogësh e monologësh,na përcjell mesazhe, hera-herësedhe të mbuluara nga një tis filoz-ofik impresionues.

Realiteti e simbolika që e rre-thon këtë prozë, shpesh edhe sibrerore pa e kaluar masën, të im-ponojnë që të mos lexosh shpejt,edhe pse i njëjti apo i përafërti per-sonazh shtegton sa në njërin nëtjetrin tregim, pasi individualizi-mi që u ka bërë na flet për pjekuriartistike të autorit”, ka folur përtregimet e tij Skënder Temali, Kry-etar i Shoqatës së Shkrimtarëve

Shkodër-Shqipëri.

Në mbrëmjen e Tiranës që ësh-të përcjellë me shumë interes ngapërfaqësues të ndryshëm nga au-ditori letrar është folur përveçsepër krijimtarinë dhe shumë pikatakimi, që përball letërsia e sotmeballkanike, si edhe letërsia që bënvetë autori. Për autorin ështëshumë interesant jo vetëm thjeshttranzicioni në të gjitha vendet poredhe problemet e sotme, që kanënatyrë politiko-sociale. Vojinoviçka qenë shumë interesant edhe sai përket sqarimit teknik të veprëssë vet. Ai është treguar i hapur dhetejet bashkëpunues për të gjithapyetjet e bëra, veçse ka dhënë edhekonsideratat e veta.

Vladimir VVladimir VVladimir VVladimir VVladimir VojinoojinoojinoojinoojinoviçviçviçviçviçVladimir Vojinoviç ka lindur në vitin 1978 në Nikshiq. Ai u diplomua nëGjimnazin “Sllobodan Škeroviæ” në Podgoricë. Ai u diplomua në vitin 2003në Fakultetin Filozofik në Nikshiq, Departamenti i gjuhës dhe letërsisëserbe me temën “Letërsia Sociale dhe Nikolla Lopiçiç”. Nga viti 2004 derinë vitin 2011 ai ka punuar si gazetar në gazetën e përditshme të pavarur“Vijesti”. Ka diplomë master në vitin 2008 në Fakultetin Filozofik në Nikshiq,ku mbrojti tezën e titulluar “Historia midis dy luftërave Milovan Gjilas. Ai kamarrë PhD e tij në vitin 2014 në Fakultetin Filozofik në Nikshiq, me tezëne doktoraturës “Status gojor në historinë e shkruar në Mal të Zi nga viti1990 deri më 2006”. Në vitin 2014 ai punoi si redaktor kryesor në Institutinpër tekstet dhe ndihmën e mësimit në Podgorica. Është autor i trimonografive shkencore. Është autor i disa pjesëve letrare dhe aktualishtmban edhe detyrën e Presidentit të Shoqatës së botuesve të Malit të Zinga Podgorica dhe drejtor artistik i çmimit “romanit më të mirë të pabotuartë Malit të Zi”.

Në këtë mbrëmje është foluredhe për romanin “Ne budi je”, njëvepër që autorin e ka shfaqurshumë të formuar edhe si proza-tor, në gjininë e vështirë masive tërrëfimit.

“Një histori e cila nis nga njërrëfim që e tregon shumë të për-gatitur. Duket pak si histori auto-biografike dhe ndërthuret me his-torinë e një brezi të tërë. Autori jothjesht na shfaqet serioz por tre-gohet i saktë në një proces, kubrenda ndërfuten histori të rën-da, siç janë ato që lidhen me pa-sojat e luftës.

Vetë historia e personazhitkryesor ndërthuret me Çako,Van Dam, Goran, Caca, BoljeJunior i Bolje Senior, Nina dhetë mban të ngërthyer deri në

fund. Një histori e një brezi qëpaslufte vuan traumatpsikologjike dhe realitetin e njëjete të vështirë.

Mjeshtëria e autorit është sepas asaj që rrjedh në rrëfimin etij, ke ndjesinë se kap ndjesinë enjë krijimi tjetër. Njëra është ajoqë lexon autorin me kujdes të citu-ar dhe tjetra fati i keq dhe i trish-tueshëm i një brezi.

Megjithëse personazhet nukmbahen shumë dhe vetë libri ka njëvëllim të vogël, ne përballemi me njëgaleri të tërë të karaktereve të cilatështë e vështirë të harrohet”, ështëthënë nga njohës të veprës së tij.

Mbrëmja ka ndarë përshtypjetletrare dhe me një sërë autorësh tëtjerë shqiptarë, që ishin të pranishëmnë këtë event.

folk-muzikës Ruse, dhe jo vetëmkaq, por asgjë nga muzika e Bala-kirevit apo e Mussorgskit nukgjendet në notat e Çajkovskit.Ndikimi i muzikës Perëndimore teÇajkovski është pothuaj po aq saai Rus. Kështu, hijet e “Karmenit”të Bizesë duken edhe në operën“Eugene Onegin” të Çajkovskit,siç është kënga e luleve e Don Joz-es, prapa së cilës qëndron melodiae Skenës së Letrës, në të njëjtin Rebemol maxhor. Çajkovski e adhu-ronte muzikën e “Karmenit” dhedo të ishte i lumtur, thoshte ai,sikur të arrinte një rezultat tëtillë. Përfundimi i aktit të parë uprit me shumë kënaqësi ngakolegët e tij duke filluar që ngaRubinshteini. Skenën e duelit,Çajkovski shkoi ta shkruante nëmalësi që ta përfundonte. Mori mevete letra, lapsa për të punuar. Më13 Shkurt 1878, Çajkovski shkru-ante: “Sot përfundova të gjithëoperan Jevgenij Onjegin dhe përkëtë jam në gjendje shpirtëroreshumë të mirë ......”. Kur ai e luajtitë gjithë operën në pianon e tij,duke qenë vetë dëgjues i saj, tha:“Më vjen zor t’ju them juve njësekret; dëgjuesi doli përjashta mesy të përlotur”.

Interlud

Opera “Jevgenij Onjegin” eÇajkovskit, është një opera eveçantë apo speciale, në të cilëndashuria është tema, karakteretdhe situatat sillen rreth aspektevetë dashurisë. Pra, dashuria ështëarsyeja që vëmendja përqendrohetnë ata karaktere dhe çfarë ndodhme to. ‘Onjegini’ është shkruarnga një kompozitor i cili është fu-tur thellë në kulturën Perëndi-more të Evropës.

‘Onjegini’ nuk ishte një operanë sensin tradicional, por një seriqë kompozitori e quajti ‘skena lir-ike në tre akte’. Secila ‘skenëlirike’e progresit dramatik ështëe pasur në shije dhe aromë. Përkëtë tragjedi romantike të njëdashurie të dëshpëruar, Çajkovs-ki, ashtu si në pjesën më të madhetë punimeve të tij muzikore, shk-roi muzikë plot emocione. Nukmund të mos përmend skenën ebukur në shtëpinë e Larinës kujanë mbledhur për ditën e emrit tëTatjanës. Gradualisht, muzikandryshon duke kaluar në muz-ikën e dansit dhe të ballos, në valc,që ndoshta është më e bukura e tëgjithave. Çajkovski njihet si ko-mpozitori më i madh i dansit, çkaduket jo vetëm në tre baletet e fam-shëm por edhe në ‘Onjeginin’. Për

këtë arsye, muzika e tij pëlqehetnga të gjithë. Në skenën e gjashtë,polonezja e Çajkovskit ngjallëndjenja të tjera në krahasim memuzikën tjetër të dansit në opera.Kjo ishte një mënyrë tjetër efek-tive që Çajkovski i jep kolor emo-cional dhe rëndësi skenave në ope-ran “Jevgenij Onjegin”. Në perfor-mancën e Met Operas NY, që dirig-joi James Levine, Mirella Freniishte e vetmja Italiane e cila arritisuksesin e rolit të saj nga që emartuar me bassin Nikollaj Ghi-aurov, që e njihte shumë mirë rep-ertorin Rus, ajo realizoi inter-pretimin në mënyrë të përsosur jovetëm të Tatjanës por edhe të Liz-ës te ‘Dama Pik’ e Çajkovskit. Per-formanca e vitit 2007 në Met Op-era është dirigjuar nga ValerijGergijev me Dmitri Hvorostovskij(Onjegini) dhe me sopranonAmerikane Renee`Fleming (Tatja-na) dhe ishte e jashtëzakonshme,brilante, në të cilën të dykëngëtarët kryesorë kënduan dhevepruan në mënyrë magnetikendersa Gergijev dirigjoi, plot pa-sion e temperament, në mënyrëne tij ‘çajkovskiane’ duke i dhënëmbështetje lirike dhe dramatikekëngëtarëve (versioni dvd). Skenae famshme e Letrës ishte e pahar-

rueshme dhe dialogu/duet nëhapjen e aktit të parë, midis dymezzosopranove ishte shumëprekës. Tenori i njohur RamosVargas (Lenskij), ishte një LenskShubertian, këndoi plot zell.

‘Onjegin’ është një shembullndriçues i Operas Lirike Ruse.Ashtu si në baletet e famshëm,Çajkovski në muzikën e kësaj op-ere solli shumë elementë simfon-ikë, solli një orkestracion të për-sosur ‘kadife’, solli arie të buku-ra, të këndshme, melodioze, sollimuzikën më të bukur të dansit ngatë gjitha operat e tjera, valcin,polonezen. ‘Onjegin’ është e vetm-ja opera Ruse me një universalitetqë e bëri atë shumë popullore. Nëkëtë opera ka rëndësi vendosja etre apo katër këngëtarëve më tëmirë, të cilët duhet të jenë të kla-sit por edhe aktorë të mirë tëskenës njëkohësisht.

Siç dihet, opera e’Onjeginit’përbëhet nga 3 akte dhe7 skena me 22 numra por pavarë-sisht këtyre ndarjeve të bëra ngaÇajkovski, ai përdori leitmotivindhe kjo nuk do të thoshte që op-era ka diçka nga Wagner, asgjënuk është ‘ëagneriane’, porpërkundrazi çdo gjë në atë operaështë vetëm ‘çajkovskiane’, e

freskët dhe cilësore si në vitin1878, për 3 orë e 10 minuta, në tëcilën xhelozia solli tragjedinë, du-elin përfundimtar.Thelbi emocional i operës ështëTatjana, një vajzë e re, e pafajshme,që bie në dashuri me Onjeginin dheqë ëndërron një pranverë tëshndritshme. Aria e saj emo-cionuese e aktit të parë është ske-na e Letrës: “Më lë mua të vdes pormë parë .....” Princi Gremin, bass,edhe pse shfaqet shkurt në aktine tretë, ai ka një nga ariet më tëbukura në të gjithë operan, i mar-tuar dhe i dëshpëruar, pa asnjëshpresë në dashurinë e Tatjanës.

Pa marrë parasysh disa kriti-ka në gjykimin e operës, ‘EugeneOnegin’ u prit me shumë ngrohtë-si nga publiku dhe brenda njëkohe të shkurtër u bë e vetmjaopera popullore në Rusi duke ushfaqur 16 herë brenda dhe jash-të, gjatë kohës së Çajkovskit(J.Kelldysh). Me sukses tëmadh opera u shfaq në skenat eTeatrit “Balshoj” (1881), kur nëvitin 1963 u bë spektakli i 1500 isaj, si dhe në teatrin Marijnskij tëSt.Petersburgut (1884) ajo u bëproduksioni më popullor.

* Dr* Dr* Dr* Dr* Dr. Sul Gra. Sul Gra. Sul Gra. Sul Gra. Sul Gragjegjegjegjegjevi,vi,vi,vi,vi,kritik muzikekritik muzikekritik muzikekritik muzikekritik muzike

Vladimir Vojinoviç

E diel 1 Tetor 201718 - LETERSIA BASHKEKOHORE SHQIPTARE

PPOEZIA

Ky është një cikël që është afruar nga autori për “Milosaon”. Përmbledhja e fundit, e kuruar prej tij, është edhenjë lloj reagimi për kohën ku jetojmë, por edhe gjendjen e vetë autorit.

NGA MOIKOM ZEQO

I VETMI APOSTULL

I besoj veç një kalendari të poetëve, ku çdo gjë në kohë,s’korrigjohet dot më, në Përjetësi!Ç‘është kjo femër, që e mban universin nën sqetull, si kutinëbosh të violinës?Një lehje e qenit molos në buzëmbrëmje është përkthim iheshtjes së yllit më të largët!U drunjëzuan ngjyrat onufriane të vjeshtës në miliona ikona!Dhe unë jam i Vetmi Apostull!2013

TREGIMTARI MEMEC

Një vizatim fëmije, e rikonstrukton sërishQytetin e të Humburve, në mijëvjeçarët barbarë!

Me zambakët dhe lulekuqet e shpikNjë simultante shahu të paparë!

Mbase kjo dhi e shkathët në cërkaI spjegon tërë ëndërrat e mia!

Dhe Don Kishoti e mat amëshimin e paradokseveMe orën me katër akrepa të mullinjve!

Dita mbyllet mbi mua, si kapakuI kutisë së violinës, mbas koncertit të madh !***O, zogj, që shkëputeni nga kthetrat e druve,Rrufetë më magnetizojnë idetë, deri në Zenit!

Ah, për milingonat,Pluhuri është kontinent me male!

Dhe unë ende paguaj me ditët,Që nga valuta e vetme e fëminisë!

I mbyllur jamNë geton e librave!

Natyra e ka një regjizor të padukshëmDhe unë jam për të i vetmi publik!

Lumi i Letës ujit drithëra të dobët,Bimë helmi, me fanitje fosforente!

Mos i kapni fluturat,Që i krijojnë ëndrrat e poetëve !

A mund të shpiket një zgjua i ri,Për xixëllonjat bletë ?***Gjumi im vërtitet në qiejMe pelikanë të vdekur !

Ç’magjistar shkon në të Ardhmen,Për të gjetur të kaluarën ?

Dhe drurët në lumëJanë si qimet në pubis!

Dhe qielli është tejkalim i qartëI sendeve të errta!

Dhe bota e të vdekurveËshtë kinematografi gnostike!

Shekuj! Ua kërkoj vëmendjen,Unë, tagrambledhësi i metaforës!

Ah, dëgjoni, dëgjoni,Si klithin të rebeluarit në Parajsë!

Nga syri im del lotiI demit të shenjtë Apis!

Do ta rrjep, do të shkulNga shpina e Vjeshtës lëkurën e ylberit!

Ç’janë këto shtëpi,Me mure, ndërtuar me klithma?***Pse peshqit, do të na i rrëmbejnë fjalët,E gjuhës, që e lamë të vdiste?

Ah, as udha e njohur e shtëpisë së lindjes,Asgjëkundi tani nuk na çon!

Dhe s’di pse shoh frutat e stinësSi bebëza engjejsh!

Pse kjo lule,Ëndërron të bëhet shkronjë ?

Dhjetë ujëvaraJanë duart e mia !

Dhe mesdita e artëËshtë mbyllur në shishen e detit!

Por nositi ende s’mësonTë vdesë si njeri!

***Largësia midis pyetjes dhe përgjigjesËshtë një det pa emër!

Guri i unazësKrijon një Hollivud ëndrrash!

Po kush syrin e dragoitE bën gur unaze?

Prekja e anijes me detinËshtë një lloj seksi!

Po gjumi i prishurËshtë bukë myku plot lavra!

Ca pëllumba surrealëÇajnë stinët me gjoksin e anijeve homerike!

I kam mësuar përmendësh tërë këto peizazheSi numratore telefonash të miqve të dashur!

Kur të vijë Nata ime e MbrameNdizni detin në flakë!

Pse Zoti, Zoti,Na urdhëron të mos i ngjajmë vetvetes?

Ja, një kafkë fëmije, që mund të bëhej burrë,Ja, një çast i vetëm, që mund të bëhej shekull!***Ah, unë jam si qielli,S’e ç’vendos dot vetveten!

Ç’ide të një Libri Misteresh,M’i sjellin këto dallgë?

Ah, këta drurë,Janë shqisat e stinës së shkrumbosur!

Gjithë detet e tharë

Mund t’i kthej në kopshte trandafilash.

Dhe Vjeshta e artëËshtë ikonë kishtare!

Onufri, e shikon,Dhe mbushet me lotë!

Si vjen kështu Monterverdi,Me muzikë dhe tek thonjtë e duarve?

Ndërsa Mozarti thua se arnonNjë kostum argjenti,

Për vdekjen e tijTë paidentifikuar !***Dhe unë jam Spartaku, skllav i fjalës,Për t’ju dhënë juve lirinë e shpirtit!

Asnjë grindje erërashS’është dialog!

Do të zgjas këtë ditë, që po shuhet,Veç me dritën e syve!

Por edhe shegët e çaraUshqejnë agimet e vijuara!

Statujat s’e dinëÇ’do të thotë tepri e moshës!

Virgjëresha,Pret në errësirë prekjen e Hyut!

Befas ca xixëllonja të mëdhaShpërndahen si tufa lejlekësh!***Do të vijë një ditë si slogan i brohoritur,Po pranvera i ka djegur tërë adresat e saj!

ShkretëtiratKanë dete në zemër!

Trupi vigan i Milosaos, atje larg,Befas ngrihet si grigjë shqiponjash!

Edhe në eshtra s’do të më braktisëEnigma e Njeriut!***Dhe mbase këtij liqeniS’do t’ia shohim dot fundin,

Si na ndalohet t’i hapimArkivolet e vampirëve poetë!***Si mund të shpike hieroglife,Nga lëvizjet e ngjalës detare,

Një shkrues i vjetërI Egjiptit?

Poeti gjendet i mbytur përherëNë një baticë yjesh!

Veç një këndez i zi, i vetë Vdekjes,Mund të më zgjojë prej saj!

Shpesh, jam i pashprehshëm,Si alfabeti, ku mungojnë zanoret!

Dhe fjalët pakësohenSi fauna, që zhduket!

Çdo Tregimtar MemecI di germat e zeza, që tymi i shpik!Durrës, 25 maj 2013

GRIFONI MBASSHPATULLAVE

Mbas shpatullave të mia merr frymë një grifon!Mbase unë e gjej në qiell një kontient të panjohur, plot popujdhe qytete me përmendore dhe shkrime misterioze!Veç Naim Frashëri e donte një lulëzim, që do të zgjaste sa

E diel 1 Tetor 2017 - 19LETERSIA BASHKEKOHORE SHQIPTARE

njëqind pranvera!Mbase të vdekurit pijnë duhan! Ndaj del ky avull i çuditshëm nga varret!2013

VDEKJA MË KABRAKTISUR

Dikush, me fijet e vetëtimave end në tezgjahun e shtrëngatësqilimin përrallor.Si çeli kështu kjo gonxhe trandafili në kopështin tim si njëJezu fëmijë?Ca qytete të banuaran nga yjet s’i pranojnë si refugjatë asnjerëzit, as zogjtë!Ah, dua të vdes! Dua të vdes! Por vetë Vdekja më ka braktisur!2013

ZODIAKU, LETRATE BIXHOZIT

Tani afreskoj me agimet e mrekullueshëm të Durrësit qiejtë etërë planetin!Mijëvjeçarët m’i trazojnë flokët e mi!Dhe Heshtja është vendlindja e humbur e fjalëve! Dhe heronjtë janë farat tona, tashmë të shuara! Ah!Zodiaku, letrat e mia të një bixhozi kozmik! Pse luaj? Për të fituar të Paarritshmen, që është Hiçi?2013

Tri Hëna dhe padyshim një kometë jeshile!

Këngët janë thinjurNga rruga!

Fati im mizor i shndërronTërë dragojtë në tatuazhe!

Dhe tigrat me gji dhieU japin qumësht foshnjeve të klonuara!

Ndërsa Matematika rritQerpikët e saj si numra romakë?

Në kundërshtim me rutinënNdoshta vijnë edhe netë të portokallta!

A është drita një Pegas,Që mund të më mbartë?***Ç’është kjo lëvizje milingonash,Si gërvishtje e penës, që pikon bojë në letër?

Shoh kudo zjarre kacavjerrësMe kthetra!

Mali refuzonTë shkojë tek Profeti!

Vetëm i një zogu, por i tërë zogjve njëherësh !

Ç’lopë e çmendur,Me papijon jargësh në gjoks !***Ah, lehja e qenit në vendlindjeBëhet befas meteor !

Shpirtrat ulërijnë ! Kryepiratja VdekjeU grabit vetëm trupat !

Si ta bëjmë një piknik,Gjer tek gjuhët e vdekura ?***Si më del kështu përparaKy det sferik?

Në xhepin e fëminisë e kam peshkune artëEdhe kur jam në bjeshkët e epërme!

Dhe fjalët janëPlot trille nimfatike!

Dhe dhelprat rrinë si vetullaMbi shkëmbinj!***Në mungesë të luleve,Pranvera të krijoi ty e dashur!

De la mer nait le selDe la famme le mel !*)Jashtë dritares bjen shiu i mesnatës.Si ta lag me të peiazhet e ëndërrës, që po shoh?Të vdekurit kanë vetulla shkëmbi, ku mbijnë portokaj dhekaktusë mitesh !2013___________* Deti lind kripënFemra të keqen ! frëngjisht)

KAKTUESI, AVOKATII ABSTRAKTES

O, kalorës qiellorë, të ngrirë, të varur nga sipër, si stalakmite,si në pikturat e Salvator Dali-së !Po pse unë ndihem pa emër, mes Askushit dhe Gjithkushit,mes Çdokushit dhe Misterkushit !Vjeshta, më kot, rrëmben maska të Ekuinoksit ! Uji vetëtin, mes enës prej bronxi në zjarr !Si ta heq këmishën time të detit ? Dhe kështu t’ju përqafoj !Ky kaktues është Avokati më i madh i Abstraktes !2013

POETI, KUSHERIME VDEKJEN

Nëse trandafilat do të bëjnë seksMe gjarpërinjtë,Do të të rishpiken dragojtë,E pupurt, fluturues!

Ku arratiset kështu xhindi im, i metaforës?Si ta përshkruaj gjithçkanë,Por pa fjalë?

Ç’kujë e erës ka mbetur në fytin e luleve?Moshën e kalit,Si ta shoh nga dhëmbët e Hënës?

Ah, qielli është Virgjëresha,Me sisët e bardha të reve!Poeti është kushuri me vdekjen,Me prekjen e duarve ringjall çdo gjë!2013

TELEFON PËR ËNDËRATTe vrima e djegur nga cingarja në këmishë, më hyn dhe mëdel, përralla e Hamletit!Mjekrrat e profetëve të egër tani janë plot fole dallëndyshesh!Amen! Le të çelin vezët, me emër të asaj, që duhet të ngjajë, edhenëse askush, nuk beson, ose nuk do të besojë, se do tëngjajë! Hasana! Hasana!Si ta shpik një telefon, të bisedoj me ëndrrat?2013

PRINCI I LULEVECa erëra në Currila i mësojnë yjet të artikulojnë abetaren emetaforave të mia!E dashur! Ti mund të hysh brenda në argjend, të ecëshshtigjeve në brendësi të stolive ilire. Po kë do të gjesh? Këdo të takosh vallë?Në mbretërinë e luleve vajtuese ç’trishtim është të jesh Princi tyre!2013

VETMIA PREJ BLETEShihmëni, ju lutem!Do të gëlltis këtë rrugë, që kam përpara si zjarrngrënësishpatën prej flake!Një gjethe e përcjell tek mëhalla e vogël e gushëkuqëve, kudëgjon e mahnitur gjithçka!Atdheun e rikrijoj edhe tek një lule!Kaq është vetmia ime prej blete!2013

TATUAZHE TËIKONOKLASTISË

Limfa shpërthen! Duke rrokullisur me vertik gurët e pllajave!Ç’është ky ujë i mbyllur në një amforë bronxi, si këmba nëkëpucën fatale?Engjej të uritur! Ushqehuni, me gurë varresh!Ah, Princesha e Pluhurtë e Kalbjes!O, Zot, nga sperma e kafshëve bëj kerubinët e tu!Nga sperma e njerëzve ngjizen veç përbindësha!Dhe unë do t’i gërvisht tërë statujat me tatuazhe të ikonoklas-tisë!2013

AGIMI HUNGËRINMBI DELFINËT

Ah, qytetërimet i kanë tradhtuarHeronjtë e dikurshëm!Po pse akoma me supet e Shën MarisëRri kukuvajka e diturakes Minervë?

Pse o, Njeri, edhe nëse s’di,S’do të mësosh si qenien tënde ta mbjellësh?Vjeshta ëndërron krejt e lirë,Brenda gjumit të Hirushes!

Fosforeshente, e brishtë është Kisha e PrillitPër Meshat e mia Sekrete!Agimi tani është prej race shtazoreDhe hungërin mbi delfinët!2013

VAJTON KOMBI I MARIVEMë bije në fytyrë shiu i jaseminëve!O, klientë të mrekullive! Pse tuberkulozin e Migjenit e mbart edhe lumbardha e DeRadës?Sa libra virtualë për këtë realitet të vrazhdë!Veç ka edhe peizazhe, të praruar nga brenda, si bazilikat emëdha!Si vajton kështu tërë kombi i Marive mbi plagët e mia,shpërngulur që nga Golgotaja?2013

Ç’VETËTIMË ËSHTËMBARSUR ME MUA?

Ja, në mes të ditës u shfaqën

Dhe metrotë në metropolet e botësNgjajnë me katakombet e të krishterëve të hershëm!

Deti zbrazet,Por mbushet Vetmia!

Ku ikën, ku shkon ky tren i gjatë,Metalizim i lëkurës së gjarprit totem?

Ah, tek Mali i LejlekutS’ka më lejlekë!

Dhe qesh ulkonjaMe dhëmbë të florinjtë!

Dhe unë pi kafe te një kullë rrotullueseMe trupin e vjetër prej Neandertali!

Ah, këto re, këto re,Amfora të mbushura me korent zeusian!

Ikin me vërtik, në oqeanetTritonët piratë!

O, Zot! Nga hiri i urnës së NeronitBëj një Krisht të Ri!

Do të mbretërojë merimangaNë pezhishkën e nervave tona!

Steve Jobs! Si ta përkthejMistikën në një kod interneti?

Vdeksha unë përherë,Që ju, që ju, të jetoni !

Fluturimi im, s’është

Dhe unë shkruaj,I mbyllur tek një bubullimë!

Pse është në pikëllim VirtytiDhe Vesi në triumf?

Në ç’gosti përrallore jam në ëndërrDhe kaq i uritur në zgjim?***Vjeshta ëndërron për gjethe të reja,Si të vdekurit për t’ju kthyer zërat përsëri!

Vetëtimat shtatzënaPjellin luanë elektrikë

Po cila, nga këto vetëtima,Është e mbarsur me mua?2013

FJALËT E SHTRIGËRUARATe drita e xixëllonjave rreh pulsi i trupit tim !Zarathustër, pagëzomë me zjarre !Tokë, pagëzomë me det !Det, pagëzomë me Hënë !O, si na u sulën dhe na hëngrën imazhet, ne, të gjallëve ! Si ikën ky zog, si një sy, i përzënë, nga një ballë mendimtari?Sa të shtrigeruara janë fjalët !013

TË VDEKURITME VETULLA SHKËMBI

Në një botë absurdi të gjithë vriten, por askush nuk vdes !

Lexoj trishtuar vargjet :

E diel 1 Tetor 201720 -MEA CULPA

PPERSONAZH

Arsyeja pse At Zef Pllumi nuk ishte i dashur për klerikët është bërë e njohur vite më parë nga “GSH” dhe tashmë duketdisi e habitshme: Ai kishte një mentalitet të “shkuar” për superiorët françeskanë dhe se nuk përshtatej tashmë me Kishën e‘shndërruar sipas modelit të tyre’...

NGA BEN ANDONI

VVVVVijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga fa fa fa fa faqja 13aqja 13aqja 13aqja 13aqja 13

Arsyeja, që është bërë enjohur vite më parë ngaG.Sh, ishte disi e habitshme: Ai kishte një men-

talitet të “shkuar” për ata dhe senuk përshtatej tashmë me Kishëne ‘shndërruar sipas modelit tëtyre’. I njëjti personazh, i cituarnga GSh, do të shprehej se: “Nësei hedhim një sy arkivit të tij, qëunë kam pasë fatin ta shoh kurAt Zefi ishte në Tiranë, vërejmënjë grumbull me letra drejtuar AtZefit nga Eprorët e tij, ku në këtoletra nuk mungojnë kritika dhekërcnime deri dhe me perjash-timin nga Urdhni”, thotë klerikuanonim, duke dëshmuar se këtëgjë e thoshte edhe At Zefi meshumë dhimbje dhe me lot në sy.“Po vuaj ma shumë në këto vitenga eprorët e mi sesa nga vitet qëkam kaluar në burg, për arsye seunë e dijshem dhe e pritshem njëgjë të tillë prej komunizmit, ndër-sa prej eprorve dhe misionarvenuk e kuptova këtë sjellje të tyre”.

Meshtari i njohur, njohësshumë i mirë i dogmës ka rendi-tur një varg arsyesh, që e ndihënPadër Zefin të shkruante në letrëne tij të datës 15 qershor 1998, drej-tuar provincialit At Flavio Kaval-linit si dhe etërve të tjerë kapit-ullar:

“Letra drejtue Kongregacionittë Ungjillzimit të popujve nuk underon aspak sepse aty paraqitetinati kundra njanit që thirret «con-fratello» e përveç ksaj, paraqitetnji moskuptim i thellë për veprim-tarit e ungjillëzimit. Kur deklaro-het botënisht se “ProvincaFrançeskane nuk asht aspak einteresueme për një shtypshkrojë,ju tregoni se nuk doni me dijtëkurrgja për traditën kishtarefrançeskane në Shqipni, të cilatkjen pararojat në frontin e sh-kollës e të kulturës, të dijës dhe të

shtypit, dhe nga kjo gjithnji gëzonrespekt. Të deklarosh se: nukduem me njoftë traditën, don tëthotë se don të rritësh bimë pa rra-jë”.

Dhe Padër Zefi nuk ngelet këtu.Ai është shumë i trishtuar me tëgjithë situatën: Sipas tij: kjo dek-laratë bie në “injorancë dhekundërshton traditën e historinëe Kishës e të Provinçës, të cilat ikanë dhanë popullit tonë monu-mentet ma madhështorë të gjuhëse kulturës, ndër të cilat përfshihetedhe Revista ‘Hylli i Dritës’”.

*-*-*Letra e eLetra e eLetra e eLetra e eLetra e eprprprprprorit Forit Forit Forit Forit Flalalalalavio Cavio Cavio Cavio Cavio Cavvvvvalli-alli-alli-alli-alli-

ninininini(Drejtuar Shkëlqesisë së tij(Drejtuar Shkëlqesisë së tij(Drejtuar Shkëlqesisë së tij(Drejtuar Shkëlqesisë së tij(Drejtuar Shkëlqesisë së tij

CarCarCarCarCard Jd Jd Jd Jd Jooooozzzzzefefefefef T T T T Tomkomkomkomkomkooooo, P, P, P, P, Perfekt përerfekt përerfekt përerfekt përerfekt përUngjillzimin e popujve)Ungjillzimin e popujve)Ungjillzimin e popujve)Ungjillzimin e popujve)Ungjillzimin e popujve)

ShkShkShkShkShkodërodërodërodërodër, 06.05.98, 06.05.98, 06.05.98, 06.05.98, 06.05.98Prot. PR. 22/98Prot. PR. 22/98Prot. PR. 22/98Prot. PR. 22/98Prot. PR. 22/98

Shkëlqesi e nderuar,Nga informata jo të drejtpër-

drejta jemi njoftuar për faktin sebashkëvëllau ynë p. Zef Pllumi,nga kuvendi i Shna Ndout Tiranë,pa autorizimin e Eprorit të vetrregulltar, ka bërë kërkesën dheka marrur një ndihmë të përshtat-shme për zëvendësimin e mak-inërive të një tipografie (me njështypshkronjë më të mirë) për tëcilën Provinca Françeskane Sh-qiptare nuk është e interesuaraspak.

Të mbledhur në Kongresin Kap-itollar, ju lutemi që ta rishikonikërkesen dhe ta ndryshoni kon-tributin në ndihmë të iniciativave

...nga numrii shkuar

“Milosao” e këtij numri ishte njëpërmbledhje e shumë gjërave, njëpjesë të mbetura. Ishin zgjedhur tëtilla për të afruar shumë shkrime, qëkishin mbetur prej kohësh, por edheqë autori i kish lënë në pamundësitë botimeve, që kishin më shumëbashkëkohësi.

Panajot Barka na erdhi me njëshkrim kushtuar Akademisë së Sh-kencave, ku shprehte mendimin e tijdhe rrugëtimin e ri të këtij institucio-ni aq të përfolur. Shtjellimi i z.Barkaishte shumë profesional por edheme argumente, që vinë nga formimii tij dhe mbi të gjitha pavarësia emendimit. E vërtetë është gjithashtuse një pjesë e rëndësishme e trupësakademike vjen nga realiteti i aka-

demisë komuniste, në të cilën, sipasOliver Schmitt, “modelet sunduesetë mendimit janë të ndikuara fort ngaideologjia nacional-staliniste e dik-taturës komuniste...” Ndërsa sipasArshi Pipës, këto modele midis të tjer-ave kanë shërbyer për të “përhapure nxitur ksenofobinë, sllavofobinë,izolacionizmin,....”. Për fat të keq,feedback mungoi krejtësisht. Që dotë thotë se vetë atyre u duhet nganjëra anë të mohojnë një pjesë tëpohimeve të tyre “shkencore”, qëështë më e thjeshta, shkroi ai. Re-agimi ka qenë i zbehtë sepse pjesae prononcimit, lidhur me Akademinë,është bërë njësoj si futbolli, ku re-agojnë të gjithë. Z.Barka ishte i trish-tuar për këtë, por më shumë mung-esën e reagimit të kolegëve të vet.Lluka Qafoku na përcolli një shkrimtë Abedin Prezës dhe që redaktori eka vonuar pak. Ai kishte bërë një alu-

dim të drejtë për atë që duhet përhistorinë shqiptare. “Historianët errymës së kundërhistorisë, të kësajrryme të re në histori, kanë marrëpërsipër pastrimin e historisë nga fal-sifikimet dhe të nxjerrin në dritë tëvërtetat e historisë, pavarësisht semund të preken mitet e kohëve tëshkuara apo heronjtë e ditëve tonadhe do të ndryshojnë për mirë a përkeq historinë e falsifikuar të mësuarderi më sot”, shkroi ai. I pasionuaripas gjërave të historisë dhe kolek-sioneve, Armand Plaka, na kish sjellëdiçka që lidhet me pasionet e tij. Derinë momentet e fundit dhe më pas,madje, ai ka kërkuar të ndërrojëshumë pasazhe, i fiksuar deri tek de-taji më i vogël. Ai shpjegoi pasionin etij, por edhe solli përgjigje për temëne tij të preferuar tashmë, që lidhet me“dekriptimin e dosjeve të CIA-s, të cilatpas skadimit të afateve ligjore tashmë

prej vitesh i janë nënshtruar akses-it të lirë apo pjesërisht të lirë ngaindividët e grupimet e interesuara,e ndër ta, edhe shqiptarët”. Duhetthënë se shqiptarët asnjëherë nukdo referojnë si duhet, lidhur me të.Orges Spahiu na kish sjellë një sh-krim përshkrues të aktivitetit të tëatit, shkrimtarit të njohur XhevahirSpahiu. Ai përshkruan të dy udhë-timet me të atin në Francë, pas bot-imit të librave të autorit, këtë herëme titullin “Urgjenca”, shqipëruarnga Aleksandër Zoto dhe ViktorBakillari, të cilët kanë përzgjedhurme elegancë dhe një kujdes tëveçantë poezi të shkurtra apo “Sh-kurtima” fjalë e krijuar nga vetë po-eti. Në përgjithësi mund të themise ishte një numër jo i keq, por papjesë krijimtarie dhe kjo duhetquhet një minus i madh për re-dak to r i n .

At Zef Pllumi: Po vuaj mëshumë në këto vite sesa në burg

të tjera të nevojshme për këtë pop-ull shqiptar.

Kongresi KapitullarKongresi KapitullarKongresi KapitullarKongresi KapitullarKongresi KapitullarFFFFFrrrrr. F. F. F. F. Flalalalalavio Cavio Cavio Cavio Cavio Cavvvvvallinialliniallinialliniallini_____________________________Shkëlqesia e tij.Shkëlqesia e tij.Shkëlqesia e tij.Shkëlqesia e tij.Shkëlqesia e tij.CarCarCarCarCard Jd Jd Jd Jd Jooooozzzzzefefefefef T T T T TomkomkomkomkomkoooooPerfekt për Ungjillzimin ePerfekt për Ungjillzimin ePerfekt për Ungjillzimin ePerfekt për Ungjillzimin ePerfekt për Ungjillzimin e

popujvepopujvepopujvepopujvepopujveVVVVVia pria pria pria pria propaopaopaopaopagggggandaandaandaandaanda00187 Roma00187 Roma00187 Roma00187 Roma00187 Roma

Për dijeni:Për dijeni:Për dijeni:Për dijeni:Për dijeni:Shkël. së tij.Shkël. së tij.Shkël. së tij.Shkël. së tij.Shkël. së tij.Mons. Giovanni BulaitisMons. Giovanni BulaitisMons. Giovanni BulaitisMons. Giovanni BulaitisMons. Giovanni BulaitisNunci ApostolikNunci ApostolikNunci ApostolikNunci ApostolikNunci ApostolikTiranëTiranëTiranëTiranëTiranë

I nderuar. At Zef PllumiKuvendi FrançeskanTiranë

Letra e pader Zef PllumitLetra e pader Zef PllumitLetra e pader Zef PllumitLetra e pader Zef PllumitLetra e pader Zef Pllumit(drejtuar eprorëve të(drejtuar eprorëve të(drejtuar eprorëve të(drejtuar eprorëve të(drejtuar eprorëve të

provinçës françeskane në sh-provinçës françeskane në sh-provinçës françeskane në sh-provinçës françeskane në sh-provinçës françeskane në sh-qipëriqipëriqipëriqipëriqipëri

Pax et Bonum

Shumë të nderuem etën kapit-ullarë të Provincës françeskanenë Shqipëri,

Shkodër

Letra drejtue Kongregacionit tëUngjillzimit të popujve nuk underon aspak sepse aty paraqitetinati kundra njanit që thirret «con-fratello» e përveç ksaj, paraqitetnji moskuptim i thellë për veprim-tarit e ungjillëzimit. Kur deklaro-het botënisht se “ProvincaFrançeskane nuk asht aspak einteresueme për një shtypshk-rojë” (Provinca Françeskane atëkohë ishte e drejtuar prej disa mi-sionarëve të huaj me në krye AtFlavio Kavalinin) ju tregoni se nukdoni me dijtë kurrgja për traditënkishtare françeskane në Shqipni,të cilat kjen pararojat në frontin eshkollës e të kulturës, të dijës dhetë shtypit, dhe nga kjo gjithnji gë-zon respekt. Të deklarosh se: nukduem me njoftë traditën, don tëthotë se don të rritësh bimë pa rra-jë. Kjo deklaratë bjen në injorancëdhe kundërshton traditën e his-torinë e Kishës e të Provinçës, tëcilat i kanë dhanë popullit tonëmonumentet ma madhështorë tëgjuhës e kulturës, ndër të cilatpërfshihet edhe Revista “Hylli iDritës”.

Vëllau i juej në ShënVëllau i juej në ShënVëllau i juej në ShënVëllau i juej në ShënVëllau i juej në ShënFrançeskunFrançeskunFrançeskunFrançeskunFrançeskun

FFFFFrrrrr. Zef. Zef. Zef. Zef. Zef Pllumi Pllumi Pllumi Pllumi PllumiTiranë, 15-06-1998Tiranë, 15-06-1998Tiranë, 15-06-1998Tiranë, 15-06-1998Tiranë, 15-06-1998

At Zef Pllumi

E diel 1 Tetor 2017 - 21OPINION

Mafia shqiptare njëinstitucion, që duhet “vlerësuar”

Opinioni i Ditës

Nga Ben Andoni

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... asgjë. Anipse deklarata ekryegjyqtarit të Vlorës ishte efrikshme: Në gjykatë vijnë vetëmpunëtorët, jo organizatorët e kul-tivimit të kanabisit. Të paktën nëtre vjet që ai e kish drejtuar këtëgjykatë, në bankën e të akuzuarvenuk kish parë të ulej qoftë edhenjë i vetëm organizator i kultivim-it të kanabisit. Gati një dekadë mëparë, media zbuloi shtegtimet eshumë banorëve lokalë nga vendetë ndryshme të Shqipërisë nëdrejtim të Lazaratit. Për shumësyresh destinacioni dihej ose ka-muflohej me Greqinë, por mjafton-te puna në parcelat e hashashitdhe ajo sasi parash që sillnin nështëpi për të jetuar, që t’i fashistetë gjitha hamendësitë. Nga ana etij, sërish shteti dhe strukturat eveta ishin të paditura. Publiku poashtu. Ndërkohë që referimet ngaagjenci sigurie, policitë e vendevefqinjë dhe institucione sigurie eprecizonin qartë: MAFIA sh-qiptare po kthehet në një institu-cion. Robert Saviano do ta qartë-sonte hapur imazhin e saj në njëintervistë për gazetaren Xhunga:“Ekziston shumë fuqishëm dhepër mendimin tim, është një ngamafiet e panjohura më mizore nëbotë. Është disi më pak e njohurse bën më pak gjëra. Organetgjyqësore, Policia Financiare,karabinierët, Antidroga, Anti-Mafia kanë shumë dokumente përpraninë e MAFIA-s shqiptare nëItali. Duhet bërë një dallim i madhmes mafies shqiptare kosovare,mafies shqiptare të Shqipërisë dhemafies shqiptare të Maqedonisë”.Dhe, logjika e njohësit të MAFIA-s vazhdonte e strukturuar: Ështëpolitika ajo që ka nevojë për MA-FIA-n, pasi strukturat e saj për-bëjnë sipërmarrje. Që do të thotëbrende, njëlloj si BMW-ja apo Mi-crosoft-i. Në këtë logjikë, ai bënteedhe bilancin e këtij biznesi përvendin e tij, e cila sipas prokuror-isë kombëtare Anti-MAFIA, kapteplot 100 miliardë euro në vit. Nëkëtë hulli, kuptohet se futej dheajo shqiptare...E si mund të heqëshdorë nga një shifër e tillë?-bëntenë fund pyetjen retorike.

Pak ditë më parë, organet e pol-icisë shqiptare janë konfrontuarme institucionet e ushtrisë sa ipërket nxjerrjes jashtë funksioni-mi të radarëve. Debati u fashit disinë ditët e fundit, por nxori dhenjëherë faktin se ajo që flitet nukështë e gënjeshtërt. Të fortët janëtë mbrojtur, sepse pas tyre gjendengjithmonë politikanët. Nuk ështëe vështirë të kuptosh simbiozënkrim-politikë, nëse gjykon qoftëedhe prej gjuhës së trupit të poli-tikanëve apo t’u dëgjoshligjërimin. Politikanët sulmojnëme akuza dhe kanë ligjërime si

krimi, sepse pas tyre gjithnjëgjenden “të fortët”. Mjafton tëshikosh eskortat në rrethe tëmiqve të politikës dhe kuptonsesi funksionon shteti ynë. E kri-mi, që është ende i pavlerësuarstrukturalisht, ka kapur gjithç-ka, duke i shtrirë ngado tentaku-lat. Rasti i Elbasanit ishte thjeshtnjë indikator, ku mund të kup-tosh se deri ku sfidohet policia.Kurse më globalisht, njeriu eshikon sfidën nga privatizimetdhe e ndjek me pasurimet e shpe-jta, e shikon nga beneficet, eshikon nga trafikimet. E shikonnga emërimet, por edhe back-ground-et e shumë personazheve

të policisë në dy dekadat e fundit.Lufta e Kosovës solli në dritë

aspekte të reja të aktivizimit tëMAFIA-s, që rridhte me trafikune armëve, por edhe në përfshirjene krimit të organizuar. Shoqëriacivile kosovare tashmë po i denon-con me forcë dhe vazhdimisht nëmedia, por pa mundur të bëjë gjëmë shumë. Në botime të huaja ësh-të folur në mënyrë të detajuar, porsot krimi shqiptar pranohet seështë institucion.

Një prej prokurorëve Anti-MA-FIA në Itali, Cataldo Motta, i cili ika të identifikuar mafiozët sh-qiptarë si nga më të rrezikshmitdo shprehej pak kohë më parë, cit-

uar nga mediat tona se: “Krimi iorganizuar shqiptar është bërëpikë referimi për gjithë aktivite-tin kriminal sot. Gjithçka kalonnga shqiptarët. Rruga për drogën,armët dhe njerëzit, pra emi-grantët ilegalë të drejtuar drejtEvropës është në duart e sh-qiptarëve”. Ajo që i bashkon tëgjitha referimet nga vende tëndryshme dhe arketipi, që ështëngritur mbi mafiozin shqiptarështë se ai ngjason shumë me atëitalian burimor, e ka prirje mad-je edhe për mëvetësinë e vet. Rru-ga pothuaj ndjek të njëjtën tra-jektore: Të gjithë e kanë filluarme grabitjet e vogla, ndërsa paknga pak janë shndërruar nëpjesë të familjeve të krimit të“Cosa Nostra”, duke ofruarkrahun e lirë për t’u shkëputurme grupimet e tyre. Si dy pikauji, historia e shumë individëveka si fill idilik historinë e per-sonazhit kryesor të “Scareface”Toni Montana. Jo më kot, ky filmsot e kësaj dite është tejet i nd-jekur dhe i dashur në vend.

Duke filluar që nga SHBA dhevende të tjera në Evropë prob-lemi është se sot MAFIA sh-qiptare ka organizimin e saj dhestrukturat e ndryshme që kanëlidhje me njëra-tjetrën. Këtë eshpjegon lehtësisht një fakt,shpërhapja, shkëmbimi dhe efi-cenca e krimit me origjinë sh-qiptarë në vende të ndryshme.

Ka të ngjarë të zëvendësojë famil-jet “Cosa Nostra-s” si boshti ikrimit amerikan, shpreheshinpak vite më parë zyrtarët e FBI-së për CNN.

Ne, vetë, jemi pjesë e një reali-teti ku veprimtarinë e tyre ekemi përpara syve dhe Shqipëriaështë e mbushur me OJQ dhe in-stitucione të huaja, që i ka siobjekt ata, vetëm se ende nuk kanjë studim mirëfilli për MAFIA-n shqiptare. Jo se nuk është emundur, por gjykatat, policiadhe dëshmitë e individëve tëndryshëm paraqesin shumëhandikape. Kurse në media, kanëinvolvuar zëra, që indirekt mëshumë e përçudnojnë fenomenindhe shterojnë debate në prob-leme anësore, duke e lënë të bos-hatisur fushë-studimin e saj.Projektet, shtuar me ato pakvëzhgime, më shumë japin sensa-cionin dhe gjetjet e policisë,kurse në thelb mungojnë stu-dimet dhe fenomenologjia e prob-lemit. “Pavarësisht se krimi iorganizuar shqiptar është rekl-amuar shumë në dekadën e fun-dit ka shumë pak kërkime sh-kencore që shpjegojnë në mënyrësistematike dhe rigoroze fenom-enin e kriminalitetit etnik sh-qiptar në mënyrë metodike.Gjithsesi, edhe ato studimembështeten në raportimet sensa-cionale të mediave. Kjo e ka errë-suar studimin e mëtejshëm sh-kencor dhe të thellë. Prandaj, nëpërgjithësi studimet mbi këtëfenomen janë me raste jo koher-ente dhe shpeshherë të pabe-sueshme”, citohet një materialnga policia belge, që e bëri CNNdhe një organ lokal belg. Dhe, potë ndjekësh trafikun, por edhegjetjet e policisë, referohen to-nalitete të tëra kanabis, që ekanë përshkruar Greqinë, Italinëe me radhë, përpos listës sëkriminelëve që nuk i duket fundi.

Mafia shqiptare ose më saktë,Krimi i Organizuar Shqiptartashmë është institucion dheështë verbëri, nëse ne e mohojmësi fakt. Çështja e parë është tash-më sesa do të mundemi ta stu-diojmë për të shkuar nëorigjinën e saj, për të gjetur pr-irjet që ajo prezanton për tëardhmen.

Kjo duket si e vetmja mënyrëpër të nisur një rrugë përballjeme të, por edhe për ta shikuarnjë fenomen që vendos përshumë problematika në vendintonë. Ka kaluar shumë kohë përs’është vonë. MAFIA, me ato qëreferohet, e ka mposhtur Sh-qipërinë. Duhet quajtur fat, qëekonomistët tanë nuk dinë tëgjejnë modulet të matin realishtxhiron e saj vjetore, sepse shifratdo na pataksnin. E jeta vazhdon,ata bëjnë për vete politikanë, ko-rruptojnë lehtësisht gjykatësitshqiptarë dhe shteti në emër tëdrejtësisë... shtyp të varfrit.

Një prej prokurorëve Anti-MAFIA në Itali,Cataldo Motta, i cili i ka të identifikuar mafiozët

shqiptarë si nga më të rrezikshmit do shprehej pakkohë më parë, cituar nga mediat tona se: “Krimi iorganizuar shqiptar është bërë pikë referimi për

gjithë aktivitetin kriminal sot. Gjithçka kalon ngashqiptarët. Rruga për drogën, armët dhe njerëzit,pra emigrantët ilegalë të drejtuar drejt Evropës

është në duart e shqiptarëve”. Ajo që i bashkon tëgjitha referimet nga vende të ndryshme dhe

arketipi, që është ngritur mbi mafiozin shqiptarështë se ai ngjason shumë me atë italian burimor,

e ka prirje madje edhe për mëvetësinë e vet.

E diel 1 Tetor 201722 - OPINION

Lotët e Gertës dhe mallëngjimikolektiv i shqiptarëve Falë Marsit favorizues iniciativat tuaja

do jenë më shumë se të kënaqshme.Edhe Venusi premton momente të bukuranë ç i f t . Jen i më pak të shqetësuar .Frenoni tendencën për të ndërmarrëshumë iniciativa që të përfundoni disaprej tyre të paktën.

DEMI

Krijimtaria vazhdon të jetë pika juaje fortë, falë Uranit që ju mban nënkrahun e tij mbrojtës. Do ndërmerrniprojekte të reja. Do arrini të krijonin jë a tmosferë të këndshme, dukendryshuar rutinën e zakonshme megjëra të bukura.

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

V I R G J E R E S H A

GAFORJA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Me Saturnin kundër, mos lejoni që çësht-jet e jashtme t’ju shqetësojnë më shumëse duhet. Kur ta shihni të nevojshme,mblidhuni në vetvete dhe do gjeni paqe.Me Venusin inkurajues, do merrni nga part-neri përgjigjet e duhura në harmoni tëpërkryer me pritshmëritë tuaja.

Marsi dhe Venusi në trekëndësh prem-tues ju dhurojnë një moment pozitiv, jenitë mbushur me energji, dinamikë dhe tëetur të vini në praktikë idetë tuaja tëshumta. Pranoni ftesën e një miku i ci l ie di se sa e mërzitshme është rutina epërsëritur.

Bëni zg jedhje t tua ja . Megj i thëse nuke d in i se c i l i do je të rezu l ta t i i ty re ,jeni të qetë se keni bërë të g j i tha për-p jek je t e mundshme. Mund të l indëpapr i tur n jë nd jen jë për n jë ko leguntua j ose epror in . Ku jdes.

Keni përreth persona entuziastë, falëideve tuaja të shumta, por në l idhjeme qël l imet e tyre kini kujdes jo çdog j ë q ë s h k ë l q e n ë s h t ë f l o r i ! J e n ibeqarë? Me Neptunin kundër, mësonitë jeni më përzgjedhës dhe të kthjel lëtnë gjykimet tuaja.

Me Hënën dashami rëse nga q ie l l i iU j o r i t , d o t ë s i n k r o n i z o h e n i n ë t ën jë j tën f rekuencë me të a fë rmi t tua jpër t ’ i bërë mar rëdhën ie t më të p lo tadhe të the l la . Mos vazhdoni të kërko-n i jash të a të që mendon i se do t ’ j ubë jë të lumtur . Sh ikon i brenda vetes.

Venus i që i buzëqesh shen jës tua j jund ihmon të shprehn i më mi rë dhe paf r i k ë n d j e n j a t , d u k e t e j k a l u a r t e n -dencën tua j p rove rb ia le pë r t ë qenëi nd ro j t u r . Pë rp iqun i t ë j en i më op t i -m i s t edhe pse ngan jëhe rë f a t i nukësh të në anën tua j .

Urani bashkëpunues i hap rrugë përvojaveinteresante në fushën e komunikimit mul-timedial, për të gjetur punë përmes tyreose në internet. Favorizuese sektorët epunës të lidhur me televizionin, spektakletose muzikën. Mos humbisni kohë.

Marsi ju mbështet. Me dinamizmin dheemocionet që janë të rëndësishme përditë të veçanta, do f i l loni të ndjehenimirë përsëri . Do jeni më të sigurt nëvetvete dhe të vendosur për të marrëatë që dëshironi.

Me Hënën në qiellin tuaj, do organizoni kon-takte shoqërore duke kombinuar takime mepersonalitete të shquar që mund t’ju ndih-mojnë. Marsi mik do ju bëjë të ndjeheni tëvlerësuar në dashuri. Tregohuni shumë bujarme partnerin tuaj.

Dialektika juaj delikate, intuita e sofistikuardhe humori i kërkuar do t’ju ndihmojnë tëtërhiqni më shumë admirues dhe miq të rinj.Mos i jepni shumë konfidencë personave paktë qartë dhe përpiquni të fitoni bashkëpun-imin e atyre që vlerësoni.

Nga Desada Metaj

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... të panjohur që përloti një sallëparlamenti. Madje aq prekës ishtefjalimi i saj, sa zyrtarë të lartë tëqeverisë, përfshirë edhe kreun eri të Kuvendit, u përlotën dukedëgjuar sa e rëndë ishte situatanë fshatin shqiptar.

Po si ka mundësi që njëhallexhie nga fshati, nga ato qëme zor takojnë një herë në 4 vjetdeputetin e zonës, ka gjetur hapurderën e parlamentit?! Madje kafolur në mikrofonin ku një herënë javë flasin dhe debatojnë ataqë mbajnë përgjegjësi për situ-atën jo vetëm në fshat, por edhenë qytet. Si mundet që, një shoqëridhe media hesht kur shteti fali-menton përpara krimit siç ndodhinë Elbasan, qurravitet pas një fjal-imi që është po aq i thjeshtë sahallet që të qajnë dhe fshatarët tetregu i çdo lagjeje?! Përgjigjja përmua është shumë e thjeshtë: Nëkohën dhe vendin e duhur, njëshow i tillë është mjeti më i mirëpër të larguar vëmendjen nga ajoçka vërtet është problem në Sh-qipëri. Është mënyra që dikurEnver Hoxha zgjidhte për të kri-tikuar burokratët ndërsa vristedhe burgoste intelektualët, ështëshow i zgjedhur me kujdes ngaskenaristët dhe regjisorët eshfaqjes: “Shqipëria ka vend përpërmirësime”.

Jo! Shqipëria nuk ka nevojë përato që zonjës Gerta i kishin shk-ruar në fjalim. Shqipërisë nuk iduhen rrugë, por më parë inevojitet që politika të shkëpusëlidhjet me krimin. Rrugë dheujësjellës mund të ndërtojë çdokriminel që ka pushtet apo fije tëforta me të. Por shteti dhe qyteta-ria vdesin kur krimi bashkëjetonme to. Jo, zonjë! Ata që ta kanëshkruar fjalimin dhe të kanë më-suar aktrimin, e dinë më mirë seti se nuk është rilindja e fshatithalli që përlot Gramoz Ruçin.Është show dhe roli që pushtetitduhet të të mësojnë për ta bërëkëtë popull të besojë se problemimë i madh i fshatit qenka bujqë-sia. Jo, Gerta! Të kanë gënjyer tydhe ndoshta ti veten kur thua senuk dinë si votojnë në fshatintënd. Që atje nuk e njohin se kush

Opinioni i Ditës

është në opozitë dhe në pushtet.Unë jam nga qyteti, por kam qenënë fshat në fushatë dhe ditën ezgjedhjeve. Dhe e di shumë mirëqë votat në fshat janë kryesishtkolektive dhe për shkak tëvarfërisë ekstreme ato blihen, nëshumë raste dhe lirë. Dhe a e dikush i blejnë? Këta “të fortët” elidhur me pushtetin. Që më pas fi-tojnë tenderin e rrugës dheujësjellësit të fshatit tënd. Dhe evjedhin. Po, po. E vjedhin dhe uji erruga nuk vijnë kurrë te ti, as tefshati yt.

Se ti ke një Kristinë në fshat qëqenka e mërzitur se nuk di të ardh-men e atyre që ka mbjellë. Por a kambjellë dikush hashash në fshatintënd, Gerta? Sepse dukeshe vërtete informuar dhe ndoshta nuk e diqë fshati yt dhe qyteti im janëprodhues dhe eksportues të frik-shëm të hashashit. Që po formojmënjë brez që ëndërron të jetë shpërn-darës droge, dhe kjo, e dashur Ger-ta, është më e frikshme se mungesa

e rrugëve në fshat. Ndaj sot, mëshumë se ti që ndoshta ke ajrin epastër, ushqim bio dhe hapësirë përtë qarë hallet edhe në parlament,që ke shansin dhe të përlotëshGramoz Ruçin që nuk i dridhet qer-piku edhe kur i thonë ‘kriminel’,mua më vjen keq për shqiptarët. Përkëtë popull në kufijtë e mjerimitnjerëzor dhe qytetar, që po humbçdo vlerë. Të rinisë që ka aspiratëpasurimin e shpejtë dhe me punë të“pista”. Ndjej më shumë keqardhjepër një brez të tërë që po rriten dheedukohen pa personalitet, marione-ta në duar të politikës dhe krimit.

Më vjen më shumë keq për fëm-ijët që do vazhdojnë të rriten këtu,me sistem të paqartë dhe nivel tëulët arsimor. Më dhimbsen mëshumë ata që përpiqen dhepunojnë për të ndryshuar diçka,që paguhen shumë mirë dhe i jap-in këtij shteti taksa për shërbimeqë nuk i marrin kurrë. Më dhimb-sen prindërit e mi dhe pension-istët e tjerë që gënjehen me rritje

qesharake pensionesh dhe nukshkojnë dot kurrë në një spitalprivat edhe pse kanë punuar mendershmëri gjithë jetën. Por mëshumë se të gjithë këta, Gerta, mëdhimbsesh ti. Lotët e tu dhe akt-rimi i tepruar që të mësuan tëbësh. Sepse vetëm kur shohshfaqje të tilla kuptoj që, ndryshenga sa the ti, Shqipëria nuk bëhet.Sepse kemi ende mungesë të thek-suar dinjiteti, trashëgim i hidhuri shtypjes 50-vjeçare të komu-nizmit. Sepse kemi ende njerëz tërinj në moshë si ti, Gerta, që pra-nojnë të bëjnë show në emër të njëpushtetit që s’ka rëndësi nëse, siçthua ti, i rreh zemra majtas apodjathtas. Ndaj, për të gjitha këto,unë mendoj se ky vend vështirëtë bëhet, derisa dinjiteti të rikthe-het si vlerë e një shoqërie që endepërlotet me skenarët e telenovel-ave të shkruara nga ata që mbajnëpërgjegjësi për llumin ku jemi zhy-tur.

“Opinion.al”“Opinion.al”“Opinion.al”“Opinion.al”“Opinion.al”

E diel 1 Tetor 2017 - 23ZBAVITJE

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

AAAA Argët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikFJ

ALEK

RYQI

(1)

FJAL

EKRY

QI (2

)

PËRG

JIGJ

ET E

FJA

LËKR

YQEV

E TË

NUM

RIT

TË K

ALUA

R

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

AAAAArgëtimrgëtimrgëtimrgëtimrgëtimfilozofikfilozofikfilozofikfilozofikfilozofik

KRIPTOSKEMEPërgjigja e numrit të djeshëmKRIPTOSKEME

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)HORIZONTAL1. Gustav kompozitor.6. Në krye të kryesisë.7. Lexohet në pentagram.11. Sastre aktore.12. Gjysmë akordi.15. Dhjetë angleze.16. Satira pë zë.18. Eshtë situata e tensionuar.21. Pak teatrale.22. Bëhet me mea culpa.24. Fundi i një samurai.25. Mbeten në fund.26. Lind në kokë.28. Në radhë të parë.29. Inicialet e Camus30. Një verë në Paris.31. Partizani i vogël... në një film tonin.33. Litra pa kufij.35. Eshtë fatë.

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

36. Një pjesë e kinematografisë.37. Një pjesë e akademisë.39. Kufijtë e tretjes.40. Mbyll të çarën.41. Erik çiklist.43. Një pjesë e medaljes.44. Njësi matëse e shpërthimit atomik.46. Pak torturuese.48. Ka privilegjin e jetës51. Mbyllin një spital.52. Mbyllet me dorezë.53. Ishin kalorësit si Rolandi54. Ndal në... kryqëzim.

VERTIKAL1. Janë enigmatikë.2. Mund të jenë parabolike.3. Ishte xhelozja e Olimpit.4. Kufijtë e lëvizjes.5. Fillojnë radhitjen.

6. Janë kushte.8. Totem pa ekstreme.9. Mbyllin kanate.10. Shoqëronte Edipin e verbër.13. Eshtë gjeli.14. Moore aktore.17. Janë forcat e Reneas.19. Janë përmasa.20. Fund dhjetori.23. Mbyllin dritaren.26. Fillojnë matjet.27. Duhen ruajtur.32. I bën një serenatë Rosina-s.34. Gjysmë rabini38. Mustafa.. Ataturk.40. Të parat në Amsterdam.42. Ai i muzave është Helikona.45. Një pjesë e gadishullit47. Muzika e Eminem.49. Fillojnë operacionin.50. Kapen të parat.52. Kufijtë e drejtëzës.

Gjeni ndryshimin

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave

- Fjalët kanë fuqinë e të shkatrruarit dhe të krijimit; kurfjalët janë të sinqerta dhe të këndëshme mund tëndryshojnë botën.

- Asgjë e gjallë s’duhet vrarë, as insekti apo kafsha mëe vogël, sepse çdo jetë

- Fol vetëm atëherë, kur ajo çfarë ke për të thënë është mëe bukur se heshtja...

- Dora e butë thyen edhe gurin më të fortë. Fjala e ëmbëlzbut dhe zemrën më të egër...!

- Gjërat më të thjeshta janënjëkohësisht edhe më tëjashtëzakonshmet, vetëm tëmençurit mund t’i shohin ato.

- Të të duan thellësisht - të jep forcë;të duash thellësisht - të jep guxim!

Lao Tzu

- ''Mik i mirë është ai që di gjithçkapër ty dhe megjithatë vijon së qënimiku yt''.

Elbert Hubbard

VERTIKAL

1. Të çara ato të Shollohov.5. Fillojë luftën.6. Liszt kompozitor.8. Marsi në Areopag.9. Kështu fillon filmi.11. Gjysmë linear.12. Një freskues në tavan.18. Eshtë gazeta Panorama.20. Mund të jenë kamikaze.21. Masat pa kufij23. Venier e spektaklit italian.25. Sophia e kinemasë.26. Safin tenist.29. Eshtë makut, i pangopur.31. Eshtë faqe ene.32. Një kafshë qe hap... galeri.33. Një fytyrë e keqe.35. Preken nga sindroma Basedow.

37. Italia në Internet.38. Fillojnë vonë.39. Krijoi James Bond.40. Ishulli i Odiseut.42. Van der portier.43. Një karamele aromatike.44. Mund të shkojnë... nga frika.

VERTIKAL1. Bëhet duke vënë në lojë.2. Pak origjinale.3. Thahet me bonifikim4. Në fund djathtas.5. Ishte Gjermania e Honecker-it.7. Hidhet një për shesh.9. Kokëkuqja në pit stop.10. I famshëm ai i Sizifit.12. Eshtë në pikën më veriore e Sh-qipqërisë.13. Një diktator shtypës

14. Lëvizja Socialiste Spanjole.15. I kanë çift radhët.16. Janë llahtare.17. Poeti kur nuk pi.19. Fillojnë periudhën.22. Omar që qe aktor.24. Si sezonale.25. Janë banorët në Riga.26. Carey këngëtare.27. Nuk i tregohen babait.28. Bëjnë arte me re.29. Kush ka... e ka humbur toruan.30. Një stacion orbital.31. Fillojnë profesionin.33. Gibernau i MotoGp.34. I kanë të ndryshme tutat36. Gjysmë ditari.38. Varet me re.41. Kufijtë e kujtesës.42. Sapo fillonjë.

TTTTThënie tëhënie tëhënie tëhënie tëhënie tëmençuramençuramençuramençuramençura

IO M A R I E K O H A A K

F I L L I D O M A T E R

R A F T M I M R S E

A A A P E R I P A T I M

N H P A K E T I M E T T

Z E M E R A K E T S T I

F I D A N E T V E T E M

S E N A T I I B E R I K E

S E N E K A L L A P A T

P T R E L E L S A T T A

L I V E T A A K A A D

N A A A R N J E A P E L

D A L A I V A K A N T E P

E D E N P N A D I A R M

R R E M I R E T E T R I O

T E S T R T A T I E O L

K S M N O T A R E T N N L

K A M A M E R I K A N E S

E H A P A M A N A E D S H

S K O L O N A O T E C E

T U N E L E T P U E R O S

O R A I T L K E S T I N A

K A N I S A R A H U E P

E T J A C I T A T E R T I

I R R S E R B B I D E T

B E L A M I S R N I

I I H I P O T E Z A T

Z P A R A K A L I M E T

A N E T A R E T L A A

R I T I U E I T A

A T E E M T A D I R O

K E N E T E I T A K A R

T K D T E A N E T A

U N I O N M R T K

A I M I S I O N A R E T

L K S T T U R I S T E T

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19

20

21 22 23 24

25 26 27 28

29 30 31

32 33 34

35 36 37 38

39 40 41 42

43 44

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15

16 17 18 19 20

21 22 23 24

25 26 27

28 29 30 31 32

33 34 35 36

37 38 39 40

41 42 43

44 45 46 47

48 49 50 50 51 52

53 54

12 6 10 2 15 10 4 15 1 11

1 9 3 7 8 2 7 16 11 1

4 1 10 5 3 9 3 8 2 12 3 8

2 9 16 6 4 2 8 6 9 2

18 12 1 15 2 8 1 11 2 7 8 3

6 11 1 15 9 1 8 1 1 8

4 3 1 3 8 11 16 8 2

2 7 9 3 2 4 3 8 2 16

15 2 7 7 7 S 6 O 10D 1 A 16 6

7 3 12 9 3 8 11 17 6 11

1 11 3 12 11 6 4 10 9 1 9 6

8 3 8 1 18 10 3 9 1 3 17

REKLAME E diel 1 Tetor 201724 -