· web viewİfade ve basın Özgürlüğü İhlalleri raporu, temmuz 2015 press for freedom /...

Press for FreedomÖzgürlük için Basın

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri RaporuTemmuz 2015

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Temmuz 2015

İçindekiler

Giriş.............................................................................................................................................3

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı.................................................................................4

İfade Özgürlüğüne ve Gösteri Hakkını Kullanmak İsteyenlere Müdahale...............................15

İfade ve Basın Özgürlüğüne Yönelik Müdahaleye Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler...24

RTÜK Cezaları.........................................................................................................................36

Diğer Gelişmeler.......................................................................................................................37

Olumlu Gelişmeler....................................................................................................................63

Değerlendirme...........................................................................................................................68

- 2 -

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Temmuz 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

GirişSuruç’ta 32 kişinin katledilmesi, ülke gündemini ve terörle mücadele yaklaşımını bir anda

değiştirdi. Koalisyon görüşmeleri, erken seçim olasılığı ve ekonominin durumu gibi önemli gündem konularına “terörle savaş” olgusu eklendi.

AKP hükümetinin “Kürt açılımı” ile 23 Mart 2013’te1 “tek taraflı” ateşkes ilan eden yasadışı PKK 11 Temmuz 2015 günü yine “tek taraflı” olarak2 ateşkese son verdiğini, karakol, askeri amaçlı yol ve barajlar ile iş makinelerinin örgütün hedefinde olacağını duyurdu.

Suruç olayının ardından, Mayıs 2013 Reyhanlı katliamı sonrasından başlayarak muhalefet tarafından hükümetçe desteklendiği veya hoşgörüyle yaklaşıldığı iddia edilen Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) terör örgütüne karşı ilk kez yurt içinde ve sınır dışına da uzanan, aktif mücadele başlatıldı.

Muhalefet partileri açık tehdide rağmen hükümeti ve güvenlik kuvvetlerini “önlem almamakla” suçlarken, bazı yayın organları, Özgürlük için Basın Haziran ayı raporuna da yansıyan Şanlıurfa Valisinin, bölgede “IŞİD’liler bulunduğunu ve tedirgin olup olmadıklarını soran gazetecileri geçici olarak gözaltına aldırttığı3 haberlerine geniş yer verdiler.4

Hükümetin, havadan ve karadan top ve tank ateşiyle IŞİD pozisyonlarının bombalanması, terör örgütüne karşı uluslararası koalisyonda görev alınacağının açıklanması ve askeri üslerin bu operasyonlarda kullanacağına ilişkin kararı ile eş zamanlı olarak, PKK ve DHKP-C’ye karşı yurt içinde ve dışında operasyonlar başlatıldı. “Ateşkes” kararını sona erdirdiğini açıklamış olan PKK’nın güvenlik kuvvetleri mensuplarına saldırıları birbiri ardına gelmeye başladı. Temmuz ayında güvenlik güçlerinin 16 mensubunun teröre kurban verilmesi ülkeyi yasa boğdu.

Başbakan Ahmet Davutoğlu yurt dışı ve yurt içi operasyonların koordineli yapılmasının zorunlu olduğunu belirterek “Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak”5 dedi. Bu açıklamanın ardından Mayıs 2013’ten bu yana ilk kez PKK’nın yurt içi yapılanmasına yönelik operasyonlar yeniden başlatıldı. Gerek bu operasyonlar gerekse gösteri ve yürüyüşlere karşı özgürlüklerin daha yoğun biçimde kısıtlayıcı polisiye önlemleri, zaten baskı altında olan medya mensuplarını bunaltacak biçimde gelişme gösterdi. Gezi olayları veya 6-7 Ekim 2014’teki (Kobani olayları) benzeri protestolarla yeniden karşılaşmamak kararındaki hükümetin, böylesi eylemlere karşı tolerans gösterilmeyeceği ve “Bir daha 6-7 Ekim olayları gibi olayların bu ülkede yaşanmasına izin verilmeyeceği” talimatı güvenlik kuvvetlerince kesintisiz uygulamaya sokuldu.6

MHP’nin gösterilerde yüzü maskeli ve silahlı provokatörler olduğu şikayeti üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, polise ve yerel yetkililere ilave yetkiler sağlayan “İç Güvenlik Yasası’na göre yüzleri kapalı, ellerinde silahlarla, İstanbul’da bile yürüyebiliyorsa bizim maalesef güvenlik zaafımız var demektir. İlgili arkadaşlarıma (bu göstericileri) yürütemezsiniz talimatını verdim”7 açıklaması, polisin göstericilere karşı orantısız güç uygulamasını artırdı.

Operasyonlarla eş zamanlı olarak Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) 100’e yakın İnternet haber sitesine erişimi engelledi.8 Bu arada, Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç’ın bazı medya kuruluşlarını ve gazetecileri “suç makinesi”9 olarak tanımlaması, tepkiye neden oldu, medya kuruluşları bu sözlerle, “gazetecilerin hedef tahtasına oturtulduğu” iddiasıyla Arınç hakkında suç duyurusunda bulundu.10 Sözü edilen medya kuruluşlarından çoğunun internet sitesi erişime kapatıldı.

1 http://www.sabah.com.tr/gundem/2013/03/23/pkk-ateskes-ilan-etti2 http://www.yeniakit.com.tr/haber/kckdan-turkiyeye-alcak-tehdit-ateskes-bitti-80592.html3 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/300013/_nesoriymvalime_Sorulari_begenmeyince_Cumhuriyet_yazari_ve_uc_gazeteciyi_gozaltina_aldirdi.html4 http://www.bugun.com.tr/gundem/asil-sebep-bu-mu-haberi/17457855 http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/ISID--PKK--DHKP-C-operasyonu-sonrasi-Davutoglu-ndan-aciklama.htm?ArticleID=2928326 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/325943/Davutoglu_ndan_ortak_bildiri_cagirisi.html7 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/erdogandan-flas-aciklama-5-892242/8 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29638482.asp9 http://www.yeniakit.com.tr/haber/bulent-arinc-bunlar-suc-makinesi-83329.html10 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1107944-gazeteciler-arinc-hakkinda-suc-duyurusunda-bulundu

- 3 -


Yurtiçi ve dışı operasyonlar sürerken Emniyet Genel Müdürlüğü’nün polis teşkilatına yayınladığı tamimde11, alışveriş merkezleri, tren ve metro istasyonları ve diğer toplu araçlarda yüksek terör tehdidi uyarısının medyaya yansıması halkta yoğun tedirginlik ve korku yarattı.

Temmuz ayında da gazetecilerin ve yazarların “siyasi iklim değişikliği” veya “yazdıklarının takdir görmemesi” nedeniyle işlerine son verilmeye, yazılarının yayından kaldırılması devam etti.12 Akreditasyon adı altında sansür uygulaması, Ramazan ayında Cumhurbaşkanı’nın bayram namazı kıldığı camiye kadar ilerletildi.13

Gazetecilerin haber takibi sırasında sözlü ve fiziki müdahale ile karşılaşmaları, basın kuruluşlarınca kınanırken, polis operasyonlarında medya mensuplarının güvenlik kuvvetlerinin hedefinde yer almaları da devam etti. Star gazetesinin bahçesinde zaman ayarlı bomba bulunup imha edilmesi14 muhtemel bir faciayı engellerken, basın kuruluşlarınca kınanan bu gelişme gerginliğin daha da artması için provokatörlerin işbaşında olduğunu da hatırlara getirdi.

Ana muhalefet partisi CHP’nin talebiyle terör konusunu görüşmek üzere olağanüstü toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde terörle ilgili meclis araştırma komisyonu kurulması önergesi, AKP ve MHP oylarıyla reddedildi. Bu görüşmeler sırasında Hükümet Sözcüsü Arınç’ın bir kadın milletvekiline “Bir kadın olarak sus”15 biçimindeki çıkışı, sosyal medyada ve sivil toplum kuruluşlarınca ayrımcılık olarak tanımlanarak geniş tepki topladı.

Bu arada AKP ile CHP arasında koalisyon kurulmasına yönelik temaslar yapılırken, başka kapılar ardında AKP-MHP trafiğinin de devam ettiği açıklandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın prensip olarak azınlık hükümetine karşı olmakla birlikte ülkeyi seçime götürmek maksatlı MHP destekli AKP hükümetinin tercih edilebileceğini söylemesi,16 erken seçim beklentilerini tekrar gündemin ön sırasına oturttu.

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı 1 Temmuz 2015 Gazeteci Hidayet Karaca ve Ekrem Dumanlı için Anayasa Mahkemesi’ne sunulmak için

bilimsel görüşü alınan eski Yargıtay Başkanı Prof. Dr. Sami Selçuk, 14 Aralık operasyonu kapsamında yaşanan hukuksuzluklara ilişkin hazırladığı raporda dizi senaryosu üzerinden yapılan suçlamaların hukuki bir karşılığının bulunmadığını belirterek “Özellikle düş ürünü bir dizide geçen sözlerden esinlenilerek yapay kanıtlar üretilmesi, bugüne değin ceza yargılamasında bildiğimiz kadarınca hiç yaşanmamıştır” dedi. Raporda, Karaca ve polisler hakkında 32. Asliye Ceza Mahkemesi tarafından verilen tahliye kararının halen geçerli olduğu, bu kararın uygulanmamasının ise açıkça anayasal suç teşkil ettiğini, hukuki geçerliliğini koruyan kesinleşmiş mahkeme kararının ancak savcılık tarafından kanun yararına bozma yoluna başvurularak kaldırılabileceği vurgulandı.17

CHP’nin Haziran ayı “Sanat Alanlarına Yönelik Baskı ve Sansür” raporu açıklandı. Raporda Ermeni caz piyanisti Tigran Hamasyan’ın verdiği konsere nefret söylemi içeren ifadelerle tepki gösterilmesi, Boston Eşcinsel Erkekler Korosu’nu karalama kampanyası, Atatürk Kültür Merkezi’nin onarılarak faaliyete geçmesi yönünde hiçbir işlem yapılmaması, gazeteci Ahmet Şık’a dava, gibi konulara yer verildi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Ercan Karakaş rapora ilişkin, AKP hükümetinin 7 Haziran seçimlerinden sonra da sanata ve sanatçılara baskı yapmayı sürdürdüğünü belirtti ve “Bu duruma son vermek için, bilim ve sanatı da özgür ve özerk kılacak yeni bir hükümet anlayışını yaşama geçirmek gerekiyor” dedi.18

Çalışan Gazeteciler Derneği Başkanı Petrol-İş Batman Şube Başkanı Mustafa Tekik Batman Haber gazetesine ceza verilmesini kınayarak “Birçok ülkenin basın ve ifade özgürlüğünün genişletilmesi için yeni yasalar çıkardığı dönemde, bir açıklama ve haberi cezalandırma gayreti ve bu

11 http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Istanbul-Emniyeti-nden--alarm--yazisi.htm?ArticleID=29331112 http://www.gazeteciler.com/gundem/kadri-gursel-kovuldu-milliyet-yazari-isyan-etti-89368h.html13 http://www.cihan.com.tr/tr/erdoganin-geldigi-camide-basin-yasagi-gazetecilere-bayram-namazi-kildirmadilar-1818693.htm14 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/561701--star-gazetesinin-bahcesine-bombali-pankart15 http://www.radikal.com.tr/politika/arinctan_hdpli_vekile_bir_kadin_olarak_sus-140610616 http://www.sabah.com.tr/yazarlar/melihaltinok/2015/07/31/azinlik-hukumetiyle-secime-gidilebilir17 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Sami-Selcuktan-AYMye-bilimsel-rapor-Dus-urunu-kanitlarla-hukum-kurulamaz_0838-CHMTgxMDgzOA==18 http://www.chp.org.tr/Haberler/26/haziran-ayi-sanat-alanlarina-yonelik-baski-ve-sansur-raporu-2080.aspx

- 4 -


girişim karşısında basın özgürlüğüne ceza niteliği taşıyan mahkeme kararı üzüntü verici” dedi. Tüpraş Batman Rafinerisi’ne yapılan güvenlik alımlarında güvenlik müdürünün Batmanlıları tercih etmediği yönünde açıklamada bulunan Tekik hakkında ve sözlerini yayınlayan Batman Haber gazetesine açılan davalarda para cezası kararı verilmişti.19

Yeni Şafak ve A Haber’in Doğan Yayın Grubunun PKK ile ittifak içinde oldukları yönündeki haberleri üzerine, Hürriyet ve Doğan Medya Grubundan yapılan açıklamada, “Bu iftiraları reddederken, Doğan Grubu olarak hukuki zeminde hakkımızı arama kararlılığından hiçbir zaman vazgeçmeyeceğimizi bir kez daha duyuruyoruz” denildi.20

AYM, gazeteci Bekir Coşkun’un köşe yazısı nedeniyle cezalandırılmasını, ifade ve basın özgürlüğünün ihlali sayarak, Coşkun’a beş bin lira manevi tazminat ödenmesine karar verdi. Coşkun, 4 Temmuz 2013’te Cumhuriyet’te yazdığı “Boyalı Merdivenler” isimli yazısında “milletvekillerine hakaret” ettiği iddiasıyla bir yıl iki ay ve 17 gün hapis cezasına mahkûm edilmişti.21

Maltepe Ceza Evinde tutuklu bulunan İngiliz vatandaşı Steve Kaczynski’ye gönderilen kitaplar, cezaevi idaresince “kamu güvenliğini tehdit ettiği” gerekçesiyle kendisine verilmedi. Avukat Aycan Çiçek, gönderilen dört kitabı hakkında hiçbir yasaklama ve ya toplatma kararı olmadığını belirtti. Maltepe 3. Nolu L Tipi Kapalı Hapishanesi Eğitim Kurulu Başkanlığı’nın verdiği yasak kararına İstanbul Anadolu 2. İnfaz Hakimliği’nde itiraz edildi. Ancak mahkeme de kitapların “demokratik düzenini yıkmaya teşebbüs etmiş kişi ve örgütleri yüceltici, suçu özendiren, teşvik eden ifadeler içerdiği ve bölücü örgüt propagandası yapar mahiyette olduğuna” dair kararı onayladı ve itirazı reddetti.22

CHP İzmir Milletvekili Adaylığı YSK tarafından “Kamu görevlisi olması” gerekçesiyle düşürülen Türkiye Gazeteciler Federasyonu ve İzmir Gazeteciler Cemiyeti eski Başkanı Atilla Sertel’in Anayasa Mahkemesi’ne açtığı dava için başvurulan Adalet Bakanlığının görüşü konusunda Sertel’in avukatı Murat Ergün “Adalet Bakanlığının yazısında bizim haklılığımızı teyit eder mahiyette ifadeler var” dedi.23

Bakırköy Belediye Tiyatrosu’nda 59 sözleşmeli oyuncu 2016 yılına dek toplu iş sözleşmesi kapsamında oldukları halde hukuki gerekçe gösterilmeksizin işten çıkarıldı. İşlerini kaybeden oyuncular idarenin geçen sene yürüttükleri sendikal mücadelenin bedelini bu yıl kendilerini işten çıkarmak yoluyla ödettiğini ve gerekçede kullanılan “son zamanlarda yaşananlar” ifadesinin “özgür bir tiyatro” düşüncesini dile getirdikleri #NasılBirTiyatro hashtagine verdikleri destek nedeniyle cezalandırıldıkları kanısını oluşturduğunu ifade ettiler.24

Gazetecilere Özgürlük Platformu yeni kurulacak hükümete medya ve basın üzerindeki baskıyı ortadan kaldırın, çağrısı yaptı. Toplantıda söz alan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Turgay Olcayto, Taraf yazarı Mehmet Baransu ve Samanyolu Medya Grup Başkanı Hidayet Karaca’nın halen tutuklu bulunduğuna dikkat çekerek bu kişilerin haklarındaki iddianamenin de bir türlü ortaya çıkmadığını ve yargılamanın başlamadığını vurguladı. Basın Konseyi Başkanı Pınar Türenç de Baransu ve Karaca’nın tutukluluk hallerini dikkatle izlediklerinin altını çizerek “Bu insanların kimliğinde gazeteci yazıyor. Gazete binalarından alınıp cezaevlerine konuldular. Tutukluluk hallerini kabul etmiyoruz” dedi.25

2 Temmuz 2015 Evrensel gazetesi, metal işkolundaki eylemleri haber yapan gönüllü muhabirlerinin saldırıya

uğramasını kınadı. “İşçinin sesini susturamazsınız” manşetiyle yayınlanan haberde, “Metal patronları ve Türk Metalciler işçilerinin mücadelesini engellemek için baskılarını artırırken, gazetemize ve Hayat Televizyonu’na metal işçilerinin haberlerini yapan gönüllü muhabirlere saldırılar da artmaya başladı. Bu saldırılar Ankara’da Kadir Örnek’in başına çuval geçirilerek kaçırılmasına kadar varırken, ülkenin dört bir yanından benzer haberler gelmeye başladı. Yetkilileri bir an önce saldırganları ve arkasındaki güçleri açığa çıkarmaya ve gereğini yapmaya çağırıyoruz” denildi.26

19 http://www.batmanhabergazete.com/basin-ozgurlugune-verilen-ceza-kabul-edilemez-6978h.htm20 http://haber.sol.org.tr/medya/dogan-holdingten-yeni-safaka-yanit-12122521 http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/547811--bekir-coskuna-milletvekillerine-hakaret-sucundan-ceza22 http://www.bianet.org/bianet/insan-haklari/165706-yasak-gerekcesi-hucredeki-kitaplar-kamu-guvenligini-tehdit-edebilir23 http://www.milliyet.com.tr/sertel-in-vekilliginin-dusurulmesi/siyaset/detay/2081765/default.htm24 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/290213/Bakirkoy_Belediye_Tiyatrosu_nda_59_oyuncu_isten_cikarildi.html25 http://www.zaman.com.tr/gundem_basin-meslek-kuruluslarindan-yeni-hukumete-medya-uzerindeki-baskiyi-kaldirin_2302835.html26 http://www.evrensel.net/haber/255011/iscinin-sesini-susturamazsiniz

- 5 -


Mardin’de görev yapan yerel ve ulusal medya temsilcilerinin basın toplantısı için davet edildikleri toplantı salonunda, aralarında Mardin Gazeteciler ve Yazarlar Cemiyeti Başkanı Kadir Üründü’nün bulunduğu bir grup gazeteci ile Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın yakın koruma polisi arasında koruma polisinin gazetecilere yaklaşımı nedeniyle tartışma yaşandı. AK Parti Nusaybin İlçe Başkanı Osman Doğru’nun da polisi kibar olması konusunda telkini üzerine ilçe başkanı da tartışmaya dâhil oldu.27

3 Temmuz 2015 Samanyolu Yayın Grubu avukatı Fikret Duran, Star gazetesinde Samanyolu Yayın Grubunu

hedef alan “Samanyolu Televizyon Grubu personelinden Ekrem Yalvak’ın himmet paralarıyla Kıbrıs’ta kumar oynayarak bir milyon dolar kaybettiği” haberini yapan Cem Küçük ve gazetenin sorumlu yazı işleri müdürü Özkan Demir hakkında, hakaret, iftira ve suç uydurma iddiasıyla savcılığa başvuruda bulundu.28

Zaman gazetesine, Twitter’daki ”Fuatavni” hesabından yapılan paylaşımları haberleştirmesi nedeniyle Ankara 26. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ve iftira”dan 10 bin TL ceza verildi.29

Gaziantep’in Karkamış İlçesi’nin karşısındaki bulunan ve IŞİD’in yönetimindeki Cerablus’taki Türkiye-Suriye sınır hattındaki gelişmeleri takip etmek isteyen basın mensuplarına polis ve askerden “çekim yasağı” uyarısı geldi.30

4 Temmuz 2015 Uykusuz dergisinden talep ettiği parayı alamadığını iddia eden Reklamface adlı sosyal

medya ajansı, Uykusuz’un resmi Facebook hesabına el koydu ve hesabın adını “Uykusuz Adam” olarak değiştirdi. Konuyla ilgili Reklamface’in ortağı Cemal Sevindik, “Kendi Facebook sayfamızdan ortak çalışmak koşulu ile Uykusuz dergisine bu sayfayı kullanım hakkı verdik. Ancak hem çalışma şartlarına uymaması, hem de hizmet bedelini ödeyememesi nedeniyle bu kullanım hakkını geri aldık. Yapılan çalışmaların ve emeğin karşılığı alınmadığı için mağdur olan taraf biziz” dedi.31

Habertürk gazetesi eski yayın yönetmeni Doğan Satmış, Abdullah Gül’ün de Cumhurbaşkanı olduğu dönemde, kendisiyle ilgili bir haber yüzünden haksız yere gazeteci kovdurduğunu açıkladı.32

İzmir F Tipi Cezaevi’nde mahkûmlara getirilen kitap sınırlaması üzerine Cumhuriyet’e yazan hükümlü Ozan Oğuz, “kurum güvenliği” nedeniyle sadece kitapların değil mavi, siyah, kırmızı hariç renkler ve kırtasiye ile enstrümanların da sınırlandığını belirtti. Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Metin Celal, konuyla ilgili kitap yasağının insan haklarına aykırı olduğunu, ancak Anayasa Mahkemesi’nin bu uygulamaya onay verdiğini söyledi.33

Yeni Özgür Politika gazetesinin avukatı Ramazan Demir, gazetenin internet sayfasına Türkiye tarafından getirilen erişim yasağının, 2008’de alınan bir aylık geçici karara rağmen yedi buçuk yıldır “keyfi” olarak devam ettiğini iddia etti.34

Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın güney ve kuzey idare binaları basın mensuplarına tanıtılırken, tur sırasında basın mensuplarının görüntü almasına ve fotoğraf çekimi yapmasına izin verilmedi. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndaki görevliler tarafından çekilen görüntü ve fotoğraflar daha sonra basın mensupları ile paylaşıldı.35

RTÜK Başkanı Davut Dursun, seçim döneminde bazı yayın kuruluşlarının belli partilere angaje olduğunu ve sadece o partinin mitinglerini yayınladığını, bu süreçte radyo ve televizyon yayınlarının YSK’nın belirlediği ilkeler çerçevesinde RTÜK tarafından denetlendiğini ancak yayın ihlali görülmesi halinde RTÜK tarafından değil, YSK tarafından kuruluşlara müeyyide uygulandığını belirtti. Dursun evlilik programlarını da eleştirerek “Evliliğin televizyon ekranlarında pazarlanması

27 http://www.iha.com.tr/haber-gazeteciler-ile-yakin-koruma-arasinda-arbede-476017/28 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Samanyolu-Yayin-Grubundan-aciklama_3001-CHMTgxMzAwMQ==29 http://haber.sol.org.tr/medya/zaman-gazetesine-fuat-avni-cezasi-12161430 http://www.iha.com.tr/haber-asker-ve-polisten-basin-mensuplarina-yasak-bolge-uyarisi-476169/31 http://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/29418509.asp32 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/sadece-erdogan-degil-gul-de-gazeteci-kovdurmus-877273/?utm_source=sm_fb&utm_medium=free&utm_term=haber&utm_content=sadece-erdogan-degil-gul-de-gazeteci-kovdurmus-877273&utm_campaign=gundem33 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kitap/313673/Bu_cezaevinde_renkler_bile_yasak.html34 http://www.sendika.org/2015/07/yeni-ozgur-politikaya-erisim-yasagi-yasadisi/35 http://www.dha.com.tr/cumhurbaskanligi-sarayinin-kapilari-acildi_972185.html

- 6 -


ahlaken kabul edilebilir değil” dedi.36

5 Temmuz 2015 Çağdaş Gazeteciler Derneği’nin açıkladığı “2015 Nisan-Mayıs-Haziran Medya Raporu”na

göre; muhabir, yazar, sorumlu yazı işleri müdürü ve genel yayın yönetmenine yönelik 26 yeni soruşturma açıldı, Açılan davalarda 19 gazeteci için hapis cezası istendi, ayrıca farklı basın yayın organlarında çoğunluğu muhabir, üçü yabancı 18 kişi gözaltına alındı, biri tutuklandı.37

6 Temmuz 2015 İstanbul Ülkü Ocakları Başkanı Ahmet Yiğit Yıldırım, Çinli zannedilip Koreli turistlerin

dövüldüğü iddialarının gerçeği yansıtmadığını, ülkücülere yönelik algı operasyonu yapıldığını belirterek haber yapan DHA’nın Ülkücülerden ve Doğu Türkistan halkından özür dilemesini beklediklerini belirtti. Yaşanan gerginliğin sebebinin bir polis memurunun yanlış tutumu olduğu vurgulandı.38

Genelkurmay Başkanlığı’nca yapılan açıklamada, son günlerde basın yayın organlarında “askeri kaynaklara” atıf yapılarak bazı haber-yorumlara yer verildiği ve bu tür haber ve yorumların kişisel görüş ile değerlendirmeleri yansıttığının düşünüldüğünü belirterek, “Devletimizin yetkili kişi ve makamlarının resmi açıklamalarına itibar edilmesinin uygun olacağı mütalaa edilmektedir” denildi.39

Aram Yayınevi’nin 18 kitabına Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından “Terör Örgütü propagandası” iddiasıyla soruşturma açıldı. Aram Yayınevi İmtiyaz Sahibi Engin Erden, siyasal gelişmelerle birlikte son birkaç ayda dava ve soruşturmaların daha da arttığına dikkat çekerek başlatılan soruşturmayı ifade özgürlüğünün kısıtlanması olarak yorumladı Olaya tepki gösteren İHD Şubesi Başkanı Raci Bilici ise ırkçılığı, milliyetçiliği, şovenizmi körüklemeyen, şiddet içermeyen yayınlar hakkında soruşturma başlatılmasının anlamsızlığına dikkat çekti. Asıl rahatsızlığın, Abdullah Öcalan’ın düşüncesi ve fikirlerinin yayılmasından kaynaklandığını öne süren Bilici soruşturmaların AKP hükümetinin tıkadığı çözüm sürecinin geldiği noktadan bağımsız düşünülemeyeceğini söyledi.40

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nca Tahşiyeciler’e (Nur Cemaatinin cihatçı grubu) yönelik yürütülen soruşturmada haklarında suç ve delil uydurdukları, kumpas kurdukları iddiasıyla yakalama kararı olan sekiz kişi daha gözaltına alındı. Şüphelilerin evlerinde gerçekleştirilen aramada gözaltına alınanlardan polis okulu müdürlüğü yapan eski emniyet müdürü Bayram Özbek’in evinde çok sayıda dinleme cihazı ve dinleme kaseti bulunduğu öğrenildi.41

sporyorum.com.tr adlı ulusal yayın yapan spor haber sitesinin genel yayın yönetmeni Cevat Kol, sitede yayınlanan Trabzonspor Kulübüyle ilgili yorumları nedeniyle Trabzonspor Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu’nun, yönetim kuruluna danışmadan kendisine yasak koyduğunu, Trabzonspor’un Hollanda Kampı'ndaki antrenmanlara alınmayarak polis zoruyla otel sahasından uzaklaştırıldığı iddia edildi. Günebakış gazetesi muhabirinin de sahaya alınmaması üzerine Türkiye Spor Yazarları Derneği ve Karadeniz Gazeteciler Federasyonu, haber alma hakkının engellendiği belirterek olayı kınadılar. Günebakış gazetesi Hacıosmanoğlu hakkında dava açacaklarını bildirdi.42-43-44

7 Temmuz 2015 19. İcra Müdürlüğü, işverenin talebi doğrultusunda SF Deri’de işten çıkarılan işçilerle ilgili

yapılan haberlere erişimin engellenmesini istedi. Sendikanın avukatı icra müdürlüğünün talebinin hukuki olarak dayanaksız olduğunu dile getirdi. SF Deri’de DERİTEKS sendikasına üye oldukları için işten atılan işçiler 80 gündür süren grevlerine devam ediyorlar.45

Uludere’de yayla yasaklarını ve askeri hareketliliği protesto eden vatandaşlara askerler 36 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29463430.asp37 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/2015in-2inci-3-ayinda-26-gazeteciye-sorusturma-19-gazeteciye-dava-acildi_2869-CHMTgxMjg2OQ==38 http://www.cihan.com.tr/tr/ulku-ocaklari-koreli-turistlerin-cinli-zannedilip-dovuldugu-yalan-1813586.htm39 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/06/genelkurmaydan-askeri-kaynak-aciklamasi40 http://www.ozgur-gundem.com/haber/138396/aramin-18-kitabina-sorusturma41 http://www.yenisafak.com/gundem/orgut-hala-dinliyor-217582242 http://www.sporyorum.com.tr/t/yazi_detay/yolumuz-bir-yerlerde-mutlaka-kesisecektir-bir-daha43 http://www.tayfahaber.com/haciosmanogluna-suc-duyurusu-geliyor-53433h.htm44 http://www.gunebakis.com.tr/mobil/haber/96440/sansurune-son-ver-camiadan-ozur-dile.html45 http://www.evrensel.net/haber/255359/sf-deri-patronu-haberlere-erisim-engeli-istedi

- 7 -


tarafından yapılan müdahalede HDP Şırnak Milletvekili Ferhat Encü ve o sırada yanında bulunan Cumhuriyet gazetesi muhabiri Mahmut Oral’ın darp edildiği belirtildi. Encü ve basın çalışanlarının bulunduğu araca gaz bombası ile müdahalede bulunan askerlerin, Oral’ı araca binmemesi halinde silahla vurmakla tehdit ettiği öne sürüldü.46

BirGün Medya Genel Yayın Sorumlusu Barış İnce’ye, 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarıyla ilgili yaptığı haberler nedeniyle yargılandığı “hakaret” davasında yedi bin 500 liralık para cezası verildi.47

Alaçatı’da villasında teknik direktör Fatih Terim’in “havlıyorlar” diye şikayet ettiği sokak köpeklerinin barınağa gönderilmesi ya da otoyola atılmasını söylediğini öne süren bir haber yazan gazeteci Öncel Öziçer’in Vatan gazetesindeki işine son verildi. Öncel’in gazetedeki işinden kovulması konusunda İzmir Gazeteciler Derneği Başkanı Misket Dikmen, “Dünyanın her yerinde gazetecinin asli görevi haber yapmak, kamuoyunu bilgilendirmektir. Dünyanın neresinde gazeteci haber yaptı diye işten atılıyor? Ama ülkemizde bu durumu neredeyse kanıksadık!” dedi.48

8 Temmuz 2015 Uludere’deki asker müdahalesini görüntülerken askerler tarafından sözlü ve fiziki

müdahaleye maruz kaldıklarını öne süren Dicle Haber Ajansı muhabiri Özgür Paksoy, Jin Haber Ajansı muhabiri Meral Geylani ve Demokrat Haber Muhabiri Yannisvasilis Yaylalı, askerlerin “gazetecilerin haber yapma özgürlüğünü engellendikleri” ve saldırıya uğradıkları” gerekçesi ile Uludere Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulundu.49

YSK, 7 Haziran Genel Seçimi sonuçlarını saat 21.00’den önce yayımlamaya başlayan aralarında Show TV, Star TV, TGRT Haber, Kanal D, TRT 1’in de olduğu 65 kanala, 2’şer kez program durdurma cezası verdi. Kanallar ana haber bültenlerinden sonra 1,5 saat süreyle programlarını durarak alternatif bir programa yer vermek zorunda olacaklar. Karara karşı çıkanlar “YSK’nın 703 sayılı kararında seçim günü “saat 21.00’den sonra bütün yayınların serbest olduğu, ancak YSK’nın gerek görmesi halinde saat 21.00’den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebileceği” hükmünü hatırlatarak, “daha önceki seçim dönemlerinde, seçim sonuçlarıyla ilgili yayınların başlama saatini 21.00’den öne çeken YSK’nın, 7 Haziran genel seçiminde yayın yasaklarını kaldırdığına ilişkin herhangi bir açıklamada bulunmadığını, bu nedenle beklenen yayın serbestliği açıklaması gelmeyince televizyon kanallarının saat 19.30’dan itibaren sonuçları yayınlamaya başlandığını” savundular.50

9 Temmuz 2015 Zaman gazetesi muhabirleri Cihat Ünal ile Osman Yakut, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip

Erdoğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan’ın katılacağı programdan kendilerine “vatan haini” diyerek dışarı çıkarmak isteyen Antalya Büyükşehir Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanı Ali Ergin hakkında suç duyurusunda bulundular.51

Charlie Hebdo mizah dergisinin çizdiği ve Hz. Muhammed’in tasvir edildiği belirtilen karikatürleri köşelerine taşıyan Cumhuriyet gazetesi yazarları Hikmet Çetinkaya ve Ceyda Karan’ın yargılandığı davanın ilk duruşmasında Bilal Erdoğan, Sümeyye Erdoğan’da davaya müdahil olmak istediler. Ayrıca bazı avukatlar, sanıklar hakkında yakalama kararı çıkarılmasını talep ettiler. Şikayetçilerden biri, sanıkları kastederek, “Eğer adalet cezalarını vermezse bize verin biz cezalarını verelim. Öbür dünyaya bırakmayalım” dedi. Yayın durdurma taleplerinin reddine karar veren hakim, duruşmayı erteledi.52

CHP’li Gamze Akkuş İlgezdi, Bağdat Caddesi’nde 13 trilyona üç daire aldığı yolundaki iddiaları haber yapan Yeni Akit gazetesi hakkında suç duyurusunda bulunarak habere erişimin engellenmesi talebinde bulundu.53

10 Temmuz 2015 THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı’nın şikayeti üzerine, gazeteci Tuğba Tekerek

46 www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/316007/Roboski_de_gerginlik_Asker__vekil_ve_gazetecileri_tartakladi..._Cumhuriyet_muhabiri_darp_edildi.html47 http://www.bianet.org/bianet/medya/165857-gazeteci-baris-ince-ye-erdogan-a-hakaretten-yine-para-cezasi48 http://www.haberler.com/igc-sordu-haber-yaptigi-icin-gazeteci-isten-atilir-7485891-haberi/49 http://www.imctv.com.tr/103002/2015/07/roboskide-askerlerin-darp-ettigi-gazetecilerden-suc-duyurusu/50 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/552329--secim-sonuclarini-erken-aciklayan-kanallara-ceza51 http://www.cihan.com.tr/tr/gazetecilere-vatan-haini-iftirasinda-bulunan-ali-ergin-hakkinda-suc-duyurusu-1815370.htm52 http://www.milliyet.com.tr/cumhuriyet-yazarlarinin-yargilandigi-istanbul-yerelhaber-876682/53 http://www.yeniakit.com.tr/haber/utanmadan-savciya-kostu-79075.html

- 8 -


hakkında “Tapelere göre enerji ihalelerinde rüşvet alan İlker Aycı THY Yönetim Kurulunda” tweeti nedeniyle soruşturma açıldı. Daha önce Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı başkanı olan İlker Aycı, 25 Aralık ile ilgili açılan dosyanın şüphelilerinden biriydi.54

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun, katıldığı iftar programında medya üzerindeki baskı ve basın özgürlüğü ile ilgili “Seçim döneminde olsun, seçim dışında olsun, basın yayın faaliyetlerine herhangi bir sınırlama getirilmesi doğru değil” şeklindeki açıklamasının ardından, programı takip etmek isteyen Zaman gazetesi ile Cihan Haber Ajansı muhabirleri akreditasyon gerekçesi ile alana alınmadılar.55 Bu dönemde aralarında A Haber’in de olduğu çok sayıda kanala ceza kesildiğinin hatırlatılması üzerine Davutoğlu, ilkesel olarak bütün bu yasaklara karşı olduğunu söyledi.56

11 Temmuz 2015 Kayseri’de bir apartmanın yalıtımını yapan İlhan İpek isimli işçinin üçüncü kattan düşerek

yaralanmasını haberleştirmek isteyen Evrensel muhabiri Veli Şahin’e hastanede, şirket yetkilisi bir kişinin, “haber yapamazsınız” diyerek saldırdığı iddia edildi.57

Bugün gazetesi yazarı Nazlı Ilıcak hakkında “Komplo Teorileri ve Geri Zekalılar” başlıklı yazısında Başbakan Ahmet Davutoğlu’na hakaret ettiği gerekçesiyle dava açıldı.58

13 Temmuz 2015 Bianet’in 2015 Nisan-Mayıs-Haziran, Medya Gözlem Raporu’na göre, bu sürede, 23

gazeteci ve dokuz dağıtımcı hapis cezası aldı; 18 gazeteci, bir yazar ve bir medya aracı saldırıya uğradı; 30 gazeteci gözaltına alındı, bunlardan dördü TMK uyarınca 127 yıl bir ay hapis istemiyle yargılandı. RTÜK, ise toplamda üç milyon 137 bin 334 TL idari para cezası verdi.59

Kars Kağızman’da şüpheli bir araca yapılan operasyonu görüntülemeye çalışan İHA muhabiri Serkan Çağlar’ı engelleyen ve tartaklayan polis, kameraya el koydu. Vatandaşların duruma tepki göstermesi üzerine muhabirin kamerası geri verildi. Kağızman Kaymakamı Musa Üçgül, bu tür davranışların hiçbir kamu personeline yakışmadığını belirterek ilçe emniyet müdürü ile görüşerek gerekli işlemlerin başlatılmasını istedi.60

Hükümete yakınlığını ile bilinen gazetelerden Sabah, Star, Akşam, Güneş ve Türkiye İstanbul’da bir iftar etkinliğinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve eşi Emine Erdoğan’la aynı masada oturan 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün “Mısır’dan Libya’ya ilişkilerimizi geliştirmeliyiz, tekrar Türkiye’nin ilham olacağı bir duruma gelmeliyiz”, “Ortadoğu politikamızı gözden geçirmekte fayda var” ifadelerini sansürlerken, Yeni Akit, Takvim, Yeni Şafak ve Milat, konuşmaların 21:00 den sonra yapıldığını gerekçe göstererek konuşmayı yayınlamadı.61

Artvin’in Cerattepe Bölgesi’nde yapılan madencilik çalışmalarına tepki gösteren iş makinelerinin bölgeye girmesini istemeyen çevrecilere ve haber yapmak isteyen medya mensuplarına, güvenlik güçleri müdahale etti. Özgürlük İçin Basın Projesi Karadeniz Bölgesi Komitesi olayı kınadı.62

14 Temmuz 2015 Yrd. Doç. Dr. Kerem Altıparmak ve Prof. Dr. Yaman Akdeniz, 7 Haziran seçimleri öncesi

seçim anket sonuçlarını yayınladıkları gerekçesiyle erişime kapatılan 90 URL’in hala açılmadığını belirterek, açılması konusunda Yüksek Seçim Kurulu’na başvurdu.63

Samanyolu Yayın Grubu’nca yapılan açıklamada, Kadir Gecesi için tarihi camilerde yayın yapma talebine Diyanet İşleri Başkanlığı ve İstanbul Müftülüğü’nün cevap vermediği belirtildi. Samanyolu Yayın Grubu’nun Ramazan ayı sahur ve iftar programları için talep ettiği camiler, İstanbul

54 http://t24.com.tr/haber/gazeteciye-rusvet-tweeti-sorusturmasi,30244955 http://www.cihan.com.tr/tr/basin-ozgurlugunu-savunan-davutoglunun-programinda-akreditasyon-1816017.htm56 https://m.bianet.org/bianet/medya/165952-basin-ozgurlugunu-davutoglu-savundu57 http://www.evrensel.net/haber/255741/isci-olumden-dondu-haberi-izleyen-muhabirimize-sirket-yetkilisi-saldirdi58 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/11/nazli-ilicaka-sok-dava59 http://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/165920-nisan-mayis-haziran-2015-tam-metin?utm_content=bufferb8949&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer60 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/iha-muhabirine-polis-engellemesi-haberi/173671261 http://www.5kitahaber.com/gundem/akp-medyasindan-gul-un-dis-politikayi-elestiren-sozlerine-sansur-h46944.html62 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29536763.asp63 http://haber.sol.org.tr/turkiye/secim-oncesi-ysknin-kapattigi-90-url-hala-acilmadi-122798

- 9 -


Müftülüğü tarafından gerekçe gösterilmeden reddedilmişti.64

YSK, seçim dönemlerindeki ihlaller sebebiyle televizyon kanallarına toplam 603 adet ceza verdi. Cezalarda RTÜK uzmanlarının hazırladığı 262 rapor gerekçe gösterildi. YSK’nın ceza ön gördüğü raporlar daha önce RTÜK’te görüşülmüş, bunlardan 170’i için Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nda “ihlal olmadığı” görüşü ağırlık kazanmıştı. Cezaların dikkat çeken yönünün RTÜK tarafından 170’i “ihlal olmadığı” görüşüyle YSK’ya gönderilen 262 rapordan bugüne kadar 231’inin karara bağlanmasının olduğu belirtildi. Bu raporlardan 42’si için müeyyideye gerek olmadığı yönünde karar veren YSK, 82 rapor için uyarı, 126 rapor için program durdurma müeyyidesi uygulanmasını kararlaştırdı. YSK, daha önceki seçim dönemlerinden farklı olarak bu seçim döneminde rapor yerine program bazında müeyyide kararları aldı. Bu uygulamanın, 82 rapor için verilen uyarı kararlarının, 143 program uyarısına, 126 rapor için verilen program durdurma kararlarının ise muhtelif programların toplam 460 kez durdurulması anlamına geldiği belirtildi.65

17-25 Aralık yolsuzluk soruşturmasına ilişkin yaptıkları bir haber nedeniyle, Aksiyon Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Bülent Korucu ve Yazı İşleri Müdürü Necati Kola hakkında, “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla dört yıl sekiz aya kadar hapis istendi. İddianamede, haberde eleştiri amacıyla kullanılan bir ünlem işareti (!) de suç delili sayıldı.66

15 Temmuz 2015 TRT’deki “Aynamdaki Gökyüzü” adlı dizinin cast direktörü Başay Okay, “Siyasi ve dini

kimliği üzerindeki taciz nedeniyle” istifa ettiği açıkladı. Okay açıklamasında, “Bu siyasi çizgideki projeyi kabul ederken tek koşulum kişisel duruşum ve demokratik haklarımı kullanıyor olmaktan dolayı baskı ‘hissetmemek koşuluydu. Bugün ateistliğim nedeniyle ‘ahlaksız’ sıfatıyla yaftalandım ve hiçbir zaman duruşumu saklamamış olmama rağmen yapımcı Mesut Uçakan tarafından hakarete uğradım” dedi.67

Genelkurmay Başkanlığı, asker kökenli Gazeteci-Yazar Yavuz Selim Demirağ’ın “İmamların Öcü-Türk Silahlı Kuvvetlerinde Cemaat Yapılanması” isimli kitabı hakkında suç duyurusunda bulundu. Başsavcılık, kitapla ilgili olarak yapılan soruşturmaya esas olmak üzere”, Demirağ ve Kırmızı Kedi Yayınevi’ni “şüpheli” sıfatıyla ifadeye çağırdı.68

16 Temmuz 2015 AKP’li Amasya Belediyesi, “Amasya Katı Atık Tesisinin 2015 yılında “çeşitli bahanelerle”

beş kez açıldığını haber yapan Cumhuriyet gazetesi muhabiri Mehmet Menekşe’nin iki yıl önce açtığı eğitim danışmanlık bürosunun çalışma ruhsatını iptal etti.69

Sendika.org haber sitesi, Çapul TV ve Alternatif Medya Derneği ile birlikte paylaştığı ofisine üç gündür sistematik olarak tehdit telefonları geldiğini iddia etti. Sendika.org sitesinde yayınlanan açıklamada “Haber ve makale içeriklerimizi değiştirmemizi ve silmemizi isteyen bir grup son olarak bugün peş peşe yaptıkları aramalarda ofisimize baskına geleceklerini söylemiştir” denildi.70

17 Temmuz 2015 Ekonomi eski bakanı Zafer Çağlayan’ın, “17-25 Aralık operasyonları” sırasında hakkında

çıkan yolsuzluk haberlerinden dolayı Taraf gazetesine açtığı davada mahkeme Çağlayan’ın “itibarının zedelenmesini” gerekçe göstererek Taraf’ı beş bin lira tazminata mahkum etti.71

17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonunda tutuklanıp serbest bırakılan İran uyruklu işadamı Rıza Sarraf, kendisine “sahtekar” diyen gazeteci Ahmet Hakan’a 100 bin TL’lik tazminat davası açtı. Konuyu köşesinde duyuran Hakan, ”Duruşma salonunu, bir sahtekârın sahtekârlığını kanıtlama platformuna dönüştüreceğim. İple çekiyorum bu duruşmayı” dedi.72

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin bağışlarla yaptırdığı ve Basın Dispanseri olarak bilinen Sultanahmet’teki binasının 2018 yılına kadar sözleşmesi olmasına rağmen, deprem riski “bahane 64 http://www.zaman.com.tr/gundem_diyanet-kadir-gecesinde-kuran-ve-mevlid-yayini-yaptirmadi_2305408.html65 http://www.zaman.com/gundem_ysk-televizyonlara-603-ceza-kesti_2305340.html66 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-2-elestiri-amacli-unlem-isareti-suc-delili-sayildi/67 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/322763/_TRT_dizisini_dini_kimligime_yapilan_taciz_nedeniyle_birakiyorum_.html68 http://odatv.com/n.php?n=genelkurmay-onun-kitabini-satir-satir-inceliyor-150715120069 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/323731/Gazeteciye_haber_cezasi.html70 http://www.imctv.com.tr/sendika-org-tehdit-telefonlari-aliyoruz/71 http://haber.sol.org.tr/medya/taraf-zafer-caglayana-tazminat-odeyecek-12318772 http://haber.sol.org.tr/medya/ahmet-hakandan-riza-sarrafa-sahtekarla-hesaplasma-firsati-123139

- 10 -


edilerek” TGC’den alınıp, hükümete yakınlığıyla bilinen ÖNDER vakfına tahsis edildiği öne sürüldü.73

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bayram namazı için geldiği camide Cihan Haber Ajansı ekibine akreditasyon uygulandı. Cihan muhabirinin “Bayramda da mı akreditasyon uygulanacak” tepkisine yetkililer, “Her zaman” diye cevap verdi. Ekibin bayram namazını kılması da engellendi.74

18 Temmuz 2015 Yeni Şafak Gazetesi Ankara Temsilcisi Abdulkadir Selvi hakkında, İleri Haber muhabirine

hakaret ettiği gerekçesiyle iki yıl hapis istemiyle dava açıldı. Selvi, İleri Haber muhabiri Rıfat Doğan’a, ablası Fatma Kaya ile yaptığı söyleşi nedeniyle Twitter hesabı üzerinden “Benimle mücadele edemeyenler ablamın yanlışlarla dolu ifadelerinin arkasına saklanmışlar bu denli kahpe olduklarını bilmezdim” demişti.75

Etkin Haber Ajansı’nın (ETHA) Facebook sayfası, internet sitelerinde yer alan bir video nedeniyle “ilkelere uymadığı” gerekçesiyle Facebook yönetimi tarafından sansürlenerek kapatıldı.76

21 Temmuz 2015 Türkiye gazetesi, gazetenin yazarı Ceren Kenar ile Sabah yazarı Hilal Kaplan başta olmak

üzere provokasyonlara karşı uyarılarda bulunan medya mensuplarının ahlak dışı ithamlara maruz kalarak kendilerine sosyal medyada linç kampanyası yapıldığını öne sürdü.77

TRT’de yayınlanan ve Mustafa Kemal ve İsmet İnönü’ye hakaretlerin yer aldığı “Kendi Gök Kubbemiz” belgeseli, gelen tepkiler üzerine yayından kaldırıldı.78

Şanlıurfa Suruç’ta yaşanan intihar saldırısı sonrası haber yapmak üzere bölgeye giden A Haber muhabiri Sercan Bilgi ve kameraman Orhan Şener’in, çatıdan yayın yaparken bir grubun “hedef göstermesi” üzerine saldırıya uğradığı iddia edildi.79 Saldırı, TGC ve Medya Derneği’nce kınanarak, “Halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkı için görev yapan gazetecilerin hedef gösterilmesi kabul edilemez”denildi.80

Suruç'taki terör saldırısı sonrası Şanlıurfa'ya gelen Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun açıklama yaptığı Vilayet bahçesine Zaman gazetesi ile Cihan Haber Ajansı mensupları alınmadı.81

22 Temmuz 2015 Suruç’ta düzenlenen bombalı saldırıya ilişkin video ve görsel paylaşımlar gerekçesiyle

Twitter’a erişim yasağı getirildi. Twitter, söz konusu görüntülerin silinmesinin ardından birkaç saat sonra yeniden erişime açıldı. 107 URL den 50’sinin içeriğinin kaldırdığı açıklandı.82 T24 internet gazetesi, saldırıya ilişkin görüntülere yayın yasağı ve URL adreslerine erişimin engellenmesi kararı sonucu sadece Twitter’a değil aralarında Hürriyet, CNN Türk, Cumhuriyet, Evrensel, Aydinlikgazete.com gibi pek çok gazete ve siteye erişimin de yasaklandığını belirtti. Ancak acillik açısından önce bazılarının tamamen kapatıldığı ve URL’lerin engellemesi sonrasında sitelerin erişime yeniden açılacağı belirtildi.83

Bağımsız Gazetecilik Platformu Punto24, Suruç Sulh Ceza Hakimliği’nin Twitter’a erişimin yasaklanmasıyla ilgili kararına ifade özgürlüğünün ihlal edildiği gerekçesiyle Şanlıurfa Sulh Ceza Hakimliği’ne itirazda bulundu.84

23 Temmuz 2015 Işıl Cinmen’in Bianet’te yayınlanan “Aradaki Farkı Bulun” başlıklı Üniversite Konseyleri

73 http://www.sozcu.com.tr/2015/gunun-icinden/tgc-binasi-yandas-vakfa-verildi-886644/74 http://www.cihan.com.tr/tr/erdoganin-geldigi-camide-basin-yasagi-gazetecilere-bayram-namazi-kildirmadilar-1818693.htm75 http://www.grihat.com.tr/selviye-iki-yil-hapis-istemiyle-dava-21705h.htm76 http://www.sendika.org/2015/07/facebooktan-ethaya-sansur/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost77 http://www.turkiyegazetesi.com.tr/gundem/290807.aspx78 http://haber.sol.org.tr/medya/trt-o-belgeseli-yayindan-kaldirdi-12356279 http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/07/21/a-haber-ekibine-cirkin-saldiri80 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/21/gazeteciler-cemiyeti-ve-medya-derneginden-kinama81 http://www.cihan.com.tr/tr/davutoglunun-suruc-aciklamasinda-basina-yasak-uygulandi-1819590.htm82 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327309/Twitter_a_erisim_yasagi_kaldirildi.html83 http://m.t24.com.tr/yazarlar/fusun-sarp-nebil/erisim-engeli-getirilen-siteler-arasinda-hurriyet-cnn-turk-ve-cumhuriyet-de-var,1236284 http://platform24.org/guncel/1007/twitter-a---suruc---yasagi

- 11 -


Derneği’nin eski Milli Eğitim Bakanı AKP milletvekili Ömer Dinçer hakkındaki intihal iddialarına ilişkin raporunu konu alan makalesi, İstanbul 9. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararı doğrultusunda erişime engellendi. Karar, bianet makalesinin yanı sıra Milliyet, İnternethaber, Memurlar.net, CNNTürk, Cumhuriyet, Aktifhaber, Sondakika, Hürriyet, Haberx, Radikal, BirGün, Bugün ve Sabah’ın haber sitelerinde konuyla ilgili haberlere ilişkin URL’leri de kapsıyor.85

Suruç Sulh Ceza Hakimliğinin, terör saldırısı görüntülerinin yazılı, görsel ve sesli yayın organlarında yayınlanmasına ilişkin yasağını kaldırma gerekçesinde, basın özgürlüğüne ilişkin yasal düzenlemeler ve AİHM içtihatları göz önüne alındığında yayın yasağının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği vurgulandı.86

Milliyet gazetesi, Suruç saldırısı sonrasında sosyal medya hesabından isim vermeden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştirdiği gerekçesiyle gazeteci Kadri Gürsel’in işine son verdi. Gürsel, Erdoğan hakkında, “Yabancı liderlerin Türkiye’deki IŞİD terörünün bir numaralı sebebini oluşturan kişiyi arayıp, Suruç için başsağlığı dilemeleri utanç verici” ifadelerini kullanmıştı.87

İstanbul Çağlayan Adliyesi’nde Savcı Mehmet Selim Kiraz ile DHKP-C üyeleri Şafak Yayla ve Bahtiyar Doğruyol’un ölümüyle sonuçlanan rehine olayı konusunda gün boyu yaptığı haberler nedeniyle soL haber portalı Genel Yayın Yönetmeni Alper Birdal ve eski Sorumlu Müdür Hafize Kazcı hakkında “terör örgütü propagandası” suçlamasıyla dava açıldı. İddianamede soL’da “ DHKP-C’lilerin Çağlayan Adliyesi’nin altıncı katında “Berkin Elvan soruşturmasını yürüten savcı”yı rehin aldığı bilgisinin paylaşılması ve Kiraz’ın başına silah dayalı fotoğrafların yayımlanması “terör örgütü propagandasının” delilleri olarak gösterildi.88

Suruç Sulh Ceza Hakimliği, savcılığın itirazı üzerine Suruç’taki bombalama olayına ilişkin görüntülerin yazılı ve görsel basında kullanılmasına yeniden yayın yasağı getirdi. Patlama anının görüntülerine de internetten erişimin engellenmesine karar verildi.89

CHP Genel Başkan Yardımcısı Ercan Karakaş, CHP Kültür ve Sanat Platformu’nun “Baskı ve Sansür Raporu”nu açıklayarak, “AKP’nin kültür ve sanat alanına uyguladığı sansür ve baskıların hız kesmeden devam ettiğini” söyledi. Karakaş, raporda “2015 yılının ilk altı ayında doğrudan kültür ve sanata yönelik olarak 65 baskı, yasaklama ve sansür olayı saptandığını” belirtti.90

24 Temmuz 2015 Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, 24 Temmuz Basın Özgürlüğü Günü’nde Evrensel ve

Özgür Gündem gazeteleri için ”Bunlar suç makinesi. Terör örgütünü övüyorlar” ifadelerini kullandı. Arınç, konuşmasında “Terör örgütünün eylemlerini öven ifadeler kullanıyorlar. Bazı isimlerle köşe yazıları yazıyorlar. Ama biz onlara bu kadar çok dava açsak bu davaları da kullanırlar. Yine çıkar aynı şeyleri yazarlar” dedi.91

İstanbul Basın Ekspres Yolu’ndaki Star gazetesi binasına gönderilen şüpheli paketin içinde parça tesirli ve zaman ayarlı bomba olduğu öne sürüldü. Paketin üzerinde “Kadınların intikamını alacağız” yazısı ile MLKP amblemi ve imzasının bulunduğu iddia edildi92Star Medya Grubu olayın ardından yaptığı yazılı açıklamada, “Terör grupları hedeflerine bomba ile ulaşmak isterken, onları yaptıkları yayınlarıyla ‘motive’ eden, 24 Televizyonu ve Star Gazetesini açıkça hedef gösteren başta Doğan Grubu ve Paralel Yapı Medyası olmak üzere, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’a da bir hatırlatmada bulunmak isteriz” denildi.93

CHP İstanbul milletvekili Barış Yarkadaş, Adalet Bakanı Kenan İpek tarafından yazılı olarak cevaplanması istemiyle, Meclis Başkanlığına verdiği soru önergesinde, Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan gazeteci Mehmet Baransu’ya cezaevinde “sistematik işkence” uygulandığını öne sürdü. Yarkadaş, Baransu’nun, diğer mahkumlardan farklı tutum ve davranışlara maruz kaldığı yönündeki iddiaların cevaplandırılması talebinde bulundu.94

85 https://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/166219-bianet-te-yayinlanan-omer-dincer-le-ilgili-intihal-makalesine-sansur86 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29614769.asp87 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29618187.asp88 http://haber.sol.org.tr/medya/sola-dhkp-c-propagandasindan-dava-acildi-12383589 http://www.birgun.net/haber-detay/suruc-goruntulerine-yeniden-yayin-yasagi-85370.html90 http://haber.sol.org.tr/toplum/kultur-ve-sanata-yonelik-yasaklama-ve-sansur-devam-ediyor-12375291 http://www.imctv.com.tr/arinc-evrensel-ve-ozgur-gundemi-hedef-gosterdi/92 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/329363/Star_gazetesinde_bomba_panigi.html93 http://www.imctv.com.tr/stardan-bomba-aciklamasi/94 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29634554.asp

- 12 -


İran uyruklu iş adamı Reza Zarrab’ın şikayeti üzerine eski emniyet müdürü ve bir gazetecinin de aralarında bulunduğu altı kişi hakkında açılan davaya, 17-25 Aralık yolsuzluk dosyasının delilleri ek klasör olarak girdi. Klasörde yer alan bir tapede Zarrab ile çalışanın, haber metninde geçen para transferleri, altın ticareti ve paravan olduğu belirtilen şirketlerle ilgili detaylı bilgilerin doğru olduğunu itiraf ettikleri görüldü.95

Yurt Gazetesi'nin Ankara Bürosu’nun kapatılması nedeniyle gazete muhabirleri Hüseyin Şimşek, Seda Bugari ve Altan Burgucu'nun işine son verildi. İşine son verilen muhabirler, sosyal paylaşım sitelerinde “24 Temmuz Gazeteciler ve Basın Bayramı’nda işsiz kaldık” diyerek duruma tepki gösterdi.96

25 Temmuz 2015 TSK’nın Kuzey Irak’taki PKK kamplarına düzenlediği hava saldırılarının ardından Fırat

Haber Ajansı, Dicle Haber Ajansı, Hawar Haber Ajansı, Özgür Gündem gazetesi, Yüksekova Haber , Rudaw ve Erbil merkezli BasNews’ün internet siteleri ve sendika.org’a erişim “mahkeme kararı” ile engellendi.97

Medya Center sitesinin Yayın Yönetmeni, gazeteci Mustafa Seyfullah Kılıç İstanbul Esenyurt’ta Suriyeli ailelere yardım dağıtımı sırasında silahlı saldırıya uğradı.98

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Star Medya Grubu’nun binasının bulunduğu bahçeye bırakılan bombayla ilgili yaptığı açıklamada, saldırıyı kınadı ve “Saldırı halkın bilgi edinme hakkına yapılmıştır” dedi.99

Çağdaş Gazeteciler Derneği Ankara Şubesi’nin hazırladığı medya raporuna göre, 2015 yılının ilk üç ayında 13 gazeteci kovuşturmaya uğradı; dokuz gazeteci hakkında gözaltı, tutuklama ya da hapis cezası kararı alındı. Köşe yazıları nedeniyle iki yazar para cezasına çaptırıldı. Dokuz gazeteci ise mesleğini yaparken polis ya da esnaf tarafından fiziksel saldırıya uğradı. Ulusal düzeyde 30 gazeteci işini kaybetti. Nisan’dan sonraki ikinci üç ayda ise gazeteciler hakkında 26 yeni soruşturma açıldı ve bu soruşturmalarda 19 gazeteci için hapis cezası istendi.100

Facebook ve Twitter üzerinde mahkeme tarafından alınan bir yasaklama kararı olmamasına rağmen iki platformda erişim sıkıntısı yaşandı. Benzer şekilde Google ve YouTube’da da yavaşlama problemiyle karşılaşıldığı görüldü. Av. Mehmet Ali Köksal, yapılan operasyonlar nedeniyle Facebook ve Twitter üzerinde filtre uygulanmasının söz konusu olabileceğini belirtti. Köksal ayrıca örgütün haberleşmesini takip etmek adına sunucu ile istemci arasına girilmesi noktasında internet trafiğinin denetlenmesi nedeniyle, yavaşlığın meydana gelmiş olabileceğini söyledi.101

HDP tarafından yapılan açıklamada, Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş için ağır sözler sarf ettiği gerekçesiyle AKP Genel Başkan Yardımcısı Süleyman Soylu ve buna aracılık eden A Haber hakkında hukuki süreç başlatıldığı belirtildi.102

26 Temmuz 2015 Melda Onur, Barış İnce, Ahmet Şık, Fatih Polat, ve Emel Eylem Çelik’in aralarında olduğu

gazeteciler, Evrensel ve Özgür Gündem’i suç makinesi diyerek “hedef gösteren” Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç hakkında Çağlayan Adliyesi’nde suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı.103

Etkin Haber Ajansı’na (ETHA) erişim TİB tarafından engellendi. ETHA’dan yapılan açıklamada, “ETHA gerçekleri hem sosyal medya hem de yeni internet siteleri üzerinden halka ulaştırmaya devam edecek” denildi.104

Engelliweb.com’un raporuna göre, 23-26 Temmuz arasında Türkiye’de en az 69 alan adına erişim TİB tarafından engellendi.105

95 http://www.zaman.com.tr/gundem_zarrabin-sikayetci-oldugu-davada-kapatilan-yolsuzluk-delilleri-dosyaya-girdi_2307020.html96 http://www.evrensel.net/haber/256688/yurt-gazetesi-ankara-burosu-kapatildi97 http://haber.sol.org.tr/medya/kurt-haber-ajanslarina-erisim-engeli-getirildi-12401198 http://haber.sol.org.tr/medya/gazeteci-mustafa-seyfullah-kilica-suikast-girisimi-12408399 http://www.cihan.com.tr/tr/tgcden-star-medya-grubuna-yapilan-saldiriya-kinama-1822745.htm100 http://www.cihan.com.tr/tr/2015in-ilk-3-ayinda-30-gazeteci-issiz-kaldi-1821706.htm101 http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/29638176.asp?_sgm_campaign=scn_a004422478d7c000&_sgm_source=29638176&_sgm_action=Click-Dynamic102 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/hdp-suleyman-soylunun-demirtas-sozleri-icin-hukuka-basvurdu-haberi/1753323103 http://www.birgun.net/haber-detay/gazetecilerden-arinc-hakkinda-suc-duyurusu-85559.html104 http://www.imctv.com.tr/ethaya-da-erisim-engellendi/105 http://engelliweb.com

- 13 -


Sendika.org’un erişime engellenmesi üzerine yayınını sürdürdüğü sendika.tv adresi de erişime engellendi. Karar hakkında Nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz sunmaya giden sendika.Org avukatı, Gölbaşı Adliyesi’nin kapalı olması nedeniyle karara itiraz edemediklerini ve konu hakkında tutanak tuttuklarını açıkladı.106

HDP Grup Başkanvekilleri Pervin Buldan ve İdris Baluken “hükümete yakın” medyanın kendilerini hedef göstererek saldırdığını belirterek, “Yandaş medya bizlere saldırıyor, hedef gösteriyor” başlıklı yazılı bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Basın Konseyi başta olmak üzere basın meslek örgütlerini de gazetecilik ilkelerini kötüye kullanan, meslek etiğini ayaklar altına alan bu yandaş basın yayın organlarıyla ilgili olarak tutum almaya çağırıyoruz” denildi.107

27 Temmuz 2015 Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının suç işlenmesinin önlenmesi” gerekçeleriyle 96

internet sitesi ile sosyal paylaşım sitesi Twitter’da 23 hesaba yönelik, erişim engellenmesi kararı Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi tarafından onaylandı. Böylece mahkeme kararı ile TİB tarafından terör örgütleri IŞİD, PKK ve DHKP-C’nin propagandasını yaptıkları iddiasıyla internet sitelerine ve Twitter’daki hesaplara yönelik erişim engellemesi hukuki zemine oturtuldu.108 Yüksekova Haber hukuk danışmanı TİB’in yasaya aykırı olan kararını onaylayan Gölbaşı Sulh Ceza Mahkemesi’nin kararına itirazda bulundu.109 Avukatlar, halkın en doğru ve tarafsız haber kaynaklarına doğrudan ve keyfi bir şekilde engelleme getirildiğini belirtti.110

28 Temmuz 2015 Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM), Suriye'ye sınır illerde, görev

yapan gazetecilerin çalışmalarını kolaylaştırmak amacıyla Şanlıurfa ve Kilis'te basın merkezi kurdu. Valilik binalarında kurulan merkezler, ulusal ve uluslararası basın mensuplarının koordinasyonunun sağlanmasına yardımcı olacak.111

29 Temmuz 2015 Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, iddianamesinde, Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın

Doğan’ın fotomontajla kızıl bere giydirilmiş fotoğrafını manşette kullanan Güneş gazetesinin sorumlu yazı işleri müdürü Mustafa Dolu’ya, “iftira” suçlamasıyla dava açtı.112

30 Temmuz 2015 Facebook, bianet’in “Facebook’tan Kaos GL’ye ‘Çıplaklık’ Sansürü” haberini sansürledi.

Bianet, 29 Temmuz’da “Çıplaklık’ Sansürü” başlıklı haberde Facebook’un, platformun “topluluk kurallarını ihlal ettiği” gerekçesiyle Kaos GL’nin haberini sosyal paylaşım sitesinden kaldırdığını haber yapmıştı.113

Avrupa Birliği ve Türkiye tarafından finanse edilen “AB’ye Giriş Sürecinde Türkiye’de Yayınlama Özgürlüğü Raporu”nda 2010’dan bu yana mahkemelerce toplam 149 yayın yasağı kararı alındığı belirtilerek 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturmaları sonrası gazeteci ve yazarlara açılan soruşturma sayısının katlandığına vurgu yapıldı. Raporda, Tutuklu Gazetecilerle Dayanışma Platformu’nun 3 Mart 2015 tarihi itibarıyla 22 gazetecinin tutuklu veya hükümlü olduğuna ilişkin tespitine yer verilerek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan önce görev yapan Ahmet Necdet Sezer ve Abdullah Gül zamanında cumhurbaşkanına hakaretten kimsenin cezaevine girmediğine dikkat çekildi. Raporda ayrıca Erdoğan döneminde sekiz kişinin attıkları tweet’ler ya da sloganlar nedeniyle tutuklanarak cezaevine gönderildiği de belirtildi.

Haber sitesi yazarı Esra Elönü, kendisine iftira atan ve gerçekle bağdaşmayan iddialarda bulunan Hürriyet Gazetesi yazarı Selahattin Duman hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunacağını açıkladı. Duman, Esra Elönü adına sahte bir twitter hesabı üzerinden paylaşılan "IŞİD'li mücahitlerle

106 http://www.sendika1.org/2015/07/golbasi-adliyesi-kapi-duvar-erisime-engellemeye-itiraz-edilemiyor/107 http://www.imctv.com.tr/hdp-grup-baskanvekilleri-yandas-medya-bizi-hedef-gosteriyor/108 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29654103.asp109 http://www.milliyet.com.tr/yuksekova-haber-tib-in-engelleme-kararina-hakkari-yerelhaber-901147/110 http://www.milliyet.com.tr/yuksekova-haber-tib-in-engelleme-kararina-hakkari-yerelhaber-901147/111 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/563799--byegm-sanliurfa-ve-kiliste-basin-merkezi-kurdu112 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/333437/Aydin_Dogan_in_bu_fotografina_12_yil_alti_aya_kadar_hapis_istendi.html113 http://www.bianet.org/bianet/medya/166427-facebook-bianet-in-sansur-haberini-de-sansurledi

- 14 -


sevişmek cihattır. Cenneti garantilemektir" şeklinde sahte olduğu öne sürülen mesajı referans alarak Elönü'yü eleştirmiş ve yazısının sonunda muhafazakarları “bonzaici” olarak yorumlamıştı.114

31 Temmuz 2015 Yüzde On-Adil Düzenden Havuz Düzenine' kitabı yazarı Zaman Gazetesi Başbakanlık

Muhabiri Ahmet Dönmez hakkında cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından ‘cumhurbaşkanına hakaret' iddiasıyla savcılığa suç duyurusunda bulunuldu. Daha önce de Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Binali Yıldırım kitabı toplatmak için yargıya başvurmuştu.115

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Evrensel’in Suruç Katliamı ile ilgili bir haberinde geçen “Sorumlu AKP iktidarıdır” ifadesini gerekçe göstererek gazete hakkında suç duyurusunda bulundu.116

İfade Özgürlüğüne ve Gösteri Hakkını Kullanmak İsteyenlere Müdahale1 Temmuz 2015 Anayasa Mahkemesi, yaptığı basın açıklaması nedeniyle “yasa dışı örgüt propagandası”

suçundan hapis cezasına çarptırılan eski BDP Diyarbakır İl Başkanı Mehmet Ali Aydın’ın, “ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine” karar verdi. Kararda, barışçıl gösterilerde konuşma yapma veya basın açıklamasında bulunma özgürlüğünün ifade özgürlüğünün ayrılmaz bir parçası olduğu konusunda hiçbir şüphe bulunmadığı belirtildi. Aydın’ın daha önce Öcalan’ın yakalanışını “komplo” olarak değerlendirmesi üzerine Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi Aydın hakkında “örgüte üye olmamakla beraber örgüt adına suç işlemek” suçundan altı yıl üç ay ve “yasadışı örgüt propagandası yapmak” suçundan iki yıl bir ay hapis cezasına çarptırılmasına hükmetmişti.117

2 Temmuz 2015 MEB’in, Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği’nde yaptığı değişikliklerle artık okulda çekilen

görüntü ve fotoğrafları sosyal medyada paylaşan öğrenciler, disiplin kuruluna sevk edilecek. Sosyal medyadan iftira atan, sarkıntılık yapan, bu mesajları yayanlar okuldan uzaklaştırılacak. Sosyal medya yoluyla; bölücü, yıkıcı, ahlak dışı ve şiddeti özendiren sesli, sözlü, yazılı ve görüntülü içerikler oluşturmak, bunları çoğaltmak, yaymak ve ticaretini yapan öğrencilere ise okuldan atılma cezası verilecek.118

Tunceli’de Grup Yorum konseri afişi asmak isteyen dört kişiye müdahale eden polis, izinsiz afiş asma nedeniyle kişileri gözaltına almak istedi. Bazı vatandaşların olaya tepki göstermesi üzerine dört kişi serbest bırakıldı.119

Galatasaray’ın kulüp televizyonu “1’E 1” programına röportaj veren gurme Vedat Milor, Twitter’da yaptığı yazışmada yönetime yaptığı eleştirilerin kesildiğini söyleyerek sansüre uğradığını açıkladı.120

Şırnak’ın Uludere ilçesinde askeri sevkiyata tepki gösteren halka müdahalede bulunan askerlerin gözaltına aldığı dört çocuk, serbest bırakıldı. Çocuklardan S.E. gözaltında işkence gördüklerini iddia etti. Sırt ve omuz bölgesinde morluklar bulunan S.E., askerlerin “hakaret ederek” kendilerini “copladığını” söyledi.121

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Soma Katliamının yıl dönümü olan ve aynı zamanda rektörlüğün bahar şenliklerini başlattığı gün, Soma için yapılan eylemi gerekçe göstererek 22 öğrenciye soruşturma açtı. Öğrenciler, polisin ailelerini arayarak çeşitli örgütlerle bağı olduğunu söylediklerini iddia etti.122

İstanbul LGBTİ Onur Haftası Komitesi, Lambda İstanbul LGBTİ Derneği ve Ankara Pembe Hayat LGBTİ Derneği üyelerinin de aralarında bulunduğu dokuz dernek, İstanbul da 13’üncüsü

114 http://www.gazeteciler.com/gundem/esra-elonuden-hurriyet-yazarina-suc-duyurusu-89579h.html115 http://www.zaman.com.tr/gundem_erdogan-da-yuzde-10-kitabina-dava-acti_2308141.html116 http://www.sendika1.org/2015/07/erdogandan-evrensel-hakkinda-suc-duyurusu/117 http://beyazgazete.com/haber/2015/7/1/anayasa-mahkemesinden-ifade-ozgurlugu-karari-2761273.html118 http://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/29436797.asp119 http://www.iha.com.tr/haber-tuncelide-grup-yorum-afisi-gerginligi-475904/120 http://www.ulusalkanal.com.tr/medya/vedat-milora-sansur-soku-h65735.html121 http://haber.sol.org.tr/turkiye/gozaltina-alinan-roboskili-cocuklara-iskence-yapildi-iddiasi-121362122 http://www.sendika.org/2015/07/izmirde-ogrencilere-somayi-andiklari-icin-sorusturma/

- 15 -


düzenlenen “LGBTİ Onur Yürüyüşü”ne yapılan polis müdahalesi nedeniyle İçişleri Bakanı, Vali ve emniyet görevlileri hakkında suç duyurusunda bulundu.123

Arel Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde görev yapan Yrd. Doç. Dr. Engin Sustam, üniversite yönetimi tarafından görevden uzaklaştırıldı. Üniversitedeki öğrenciler, “Engin hocanın en son Kürt Edebiyatı Konferansı’nda konuşmasıyla ipler koptu. Hocamızın okuldan atılmasının sebebi tamamen politik nedenlerden kaynaklanıyor” dedi. Arel Üniversitesi Sosyoloji Bölümü öğrencileri, Sustam için change.org’da imza kampanyası başlattı.124

3 Temmuz 2015 Kızılay Konur Sokak’ta Dev-Lis, Genç-Sen, Aram Yayınları, Kolektif gibi kitle örgütlerinin

açtığı stantlara gelen ülkücüler, stanttakilere saldırıp “Bayrak yakıyorlar” diyerek, polisi ve çevredekileri kışkırtmaya çalıştı. Olaylara müdahale eden polislerin “Bana saldırdı” diyerek burnunu kırdığı gazeteci Ercüment Özkaya, gözaltına alındı.125

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nde, İstanbul Valiliği’nin kararına uymayıp Beşiktaş civarında toplanarak 2911 sayılı Kanuna “muhalefet ettikleri ve polise direndikleri” iddia edilen biri tutuklu 10 sanığın yargılandığı davada, tutuklu sanık Semih Kundakçı tahliye edildi.126

Birleşik Haziran Hareketi İzmir İl Yürütme Kurulu üyesi Onur Kılıç’ın İzmir’de “Cumhurbaşkanı’na hakaret” iddiasıyla tutuklanmasını İskenderun’da protesto ettiği gerekçesiyle, Ozan Sakar “Cumhurbaşkanı’na hakaret” iddiasıyla gözaltına alındı. Sakar, ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıldı.127

Polisin, Halk Cephesi üyelerinin Küçükçekmece bir parka astıkları pankartı indirmek için düzenlediği operasyonda bir kişi gözaltına alınırken pankart, beş ahşap, bir katlanır sandalye ve bir masaya da el konuldu.128

1 Mayıs 2009’u Taksim’de kutlamak isteyen Naciye Kaplan ve Öztürk Aladağ’a “işkence” yaptıkları gerekçesiyle yargılanıp beraat eden, dönemin Emniyet Müdür Yardımcısı ve İstanbul Çevik Kuvvet Şube Müdürü Gökhan Özsavaş’ın da dahil olduğu altı polis memurunun “eksik incelendiği” gerekçesiyle dosyaların yeniden açılmasına, Yargıtay 8. Ceza Dairesi tarafından karar verildi.129

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, 13. LGBTİ Onur Yürüyüşü’ne ilişkin, “Bunların güpegündüz çırılçıplak hale gelip, İstanbul’un göbeğinde meydan okumaları eğlenmeleri ve ne yazık ki CHP ve HDP’li milletvekillerinin bunlara destek olması fevkalade üzüntü vericidir” dedi.130

İzmir’de Sivas olaylarının 21. yıl dönümü anma etkinliklerinde polis ekiplerinin yürüyüş için izin vermediği grup, uyarılara rağmen dağılmayınca polis TOMA ile müdahalede bulundu. Biber gazının da kullanıldığı müdahalenin ardından bazı göstericiler hafif şekilde yaralandı. Çıkan arbedede, HDP İzmir İl Eş Başkanı Cavit Uğur’un da bulunduğu dokuz kişi gözaltına alındı.131

Şanlıurfa Hukukçular Derneği İl Temsilciliği, Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin mezuniyet töreninde ellerindeki pankartın üzerine “ ‘on bira’yın mezunu” şeklinde ibareler yazan ve taşıyan öğrenciler hakkında Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.132

4 Temmuz 2015 Dolmabahçe’deki Başbakanlık konutu önündeki protesto gösterisi sırasında gördüğü polis

şiddeti nedeniyle bebeğini kaybettiğini savunan E.Ö., konuyla ilgili açılan soruşturmanın kapandığını, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın verdiği takipsizlik kararına yönelik itirazın reddedildiğini ifade ederek Anayasa Mahkemesi’ne başvuracaklarını belirtti.133

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Yıldız Teknik Üniversitesindeki Yıldız yerleşkesini külliyeye ve Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne dönüştürmek istediğini açıklaması üzerine

123 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29442725.asp124 http://www.evrensel.net/haber/255046/universitedeki-gorevinden-gerekcesiz-uzaklastirildi125 http://www.evrensel.net/haber/255120/konur-sokakta-ulkucu-saldirida-polis-gazetecinin-burnunu-kirip-gozaltina-aldi126 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29452107.asp127 http://www.birgun.net/haber-detay/hirsiz-katil-erdogan-a-suruc-ta-da-gozalti-84037.html128 http://www.birgun.net/haber-detay/polisten-adalet-talebine-saldiri-sandalyeleri-gozaltina-aldilar-84032.html129 http://t24.com.tr/haber/yargitay-iskenceci-polislerin-beraat-kararini-bozdu,301663130 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29445022.asp131 http://www.zaman.com.tr/gundem_izmirde-madimak-anmasina-polis-mudahalesi_2228505.html132 http://www.gazeteipekyol.com/gundem-haberlerio-pankarti-hazirlayanlar-yargiya-tasindi-20380.html133 http://www.radikal.com.tr/turkiye/bebek_dusuren_dayak_anayasa_mahkemesine_gidiyor-1390855

- 16 -


“Yıldız’ı Savunuyoruz” diyerek bir araya gelen ve üniversiteleri için eylemler yapan öğrencilere rektörlükçe soruşturma açıldı.134

Ülkü Ocakları İstanbul İl Başkanlığı tarafından Doğu Türkistan’daki Müslümanlara destek olmak için gerçekleştirilen yürüyüşte, iddiaya göre bir grup, basın açıklaması yapıldığı sırada Çinli “zannettikleri” Koreli bir turist grubuna saldırdı.135

5 Temmuz 2015 Büyük Birlik Partisi Genel Başkan Yardımcısı Kaptan Kartal hakkında, Mersin’de polislere

yönelik düzenlenen operasyonu protesto etmek amacıyla yürüyüşe katıldığı ve terör örgütü ile mücadele edenleri hedef gösterdiği gerekçesiyle Mersin 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı.136

Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde “Diktatörler sokakta devrilir” pankartı açan Hasret Akbıyık, Çağdaş Yurtseven ve Mert Özay hakkında 11 ay 20 gün hapis cezası verildi. “Cumhurbaşkanı’na hakaret” gerekçesiyle verilen hükmün açıklanması geri bırakıldı. Ayrıca, aynı gün aynı pankartı açan beş öğrenci de iki ayrı davada yargılanıyor.137

Kobani eylemlerine katıldıkları için haklarında dava açılan 52 kişinin “örgüt propagandası yapmak”, “silahlı örgüt üyesi olmak”, “görevi yaptırmamak için kolluk kuvvetlerine direnmek”, gerekçesiyle her sanık için 297’şer kez ceza talep edildi. Mahkemece kabul edilen iddianamede polis tutanaklarından başka delil olmadığı belirtildi.138

Van’ın Erciş ilçesinde 6-8 Ekim 2014’te IŞİD’in Kobani’ye yönelik saldırılarını protesto gösterilerine katıldıkları gerekçesiyle açılan davada 52 kişi hakkında hapis cezası istendi.139

6 Temmuz 2015 Şırnak’ın Uludere ilçesindeki asker müdahalelerini ve Şirit yaylasıınn askeri yasak bölge ilan

edilerek kapatılmasını protesto yürüyüşü sırasında, İsa Encü isimli bir vatandaş asker tarafından açılan ateş sırasında karnından vurularak yaralandı.140

Şırnak’ın Uludere ilçesinde bazı vatandaşlar sınır hattında nöbet tutan askerlerin, sınırdan geçişleri engelledikleri bahanesiyle sınıra yürümek istedi. Yürüyüşe izin vermeyen askerlerin, vatandaşlara gaz bombası ve havaya ateş açarak müdahale ettiği kaydedildi. Çıkan arbedede bir kişi yaralandı.141

Ankara Kızılay’da polis, Dev-Lis tarafından sokağa asılan afiş ve pankartların Kabahatler Kanunu’na aykırı olduğu gerekçesiyle yaptığı müdahalede 12 kişiyi gözaltına aldı.142

Öğrenci Gençlik Sendikası (Genç-Sen) ve Devrimci Liseliler (Dev-Lis) üyelerinden oluşan bir grup Ankara Yüksel Caddesi üzerinde stant kurup pankart asarak nükleer karşıtı gerçekleştirecekleri kamp’a çağrı yapmaları sırasında polisin müdahalesi ile karşılaştı. Polis, söz konusu pankartların ve yapılan çağrının izinsiz olduğu gerekçesiyle gruba müdahale ederek standa ve pankartlara el koydu, yedisi kız 14 kişiyi gözaltına aldı.143

Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde Suriye sınırında askerler tarafından kazılan hendeği protesto etmek için düzenlenen yürüyüşün ardından olaylar çıktı. Abdulkadir Paşa Mahallesinde toplanan aralarında HDP Mardin Milletvekili Enise Güney, Nusaybin Belediye Başkanı Sara Kara’nın da bulunduğu kalabalık, ellerinde meşalelerle Suriye sınırına 20 metre mesafedeki Lozan Caddesi’ne kadar yürüdüler. Basın açıklaması ve beş dakikalık oturma eyleminin ardından Şirin Bulvarı mevkiinde toplanan göstericiler burada önlem alan polis ekiplerine ses bombası, havai fişek ve molotof kokteyllerle saldırdığı, polis ekiplerinin de saldırganlara gaz bombası ve basınçlı suyla müdahale ettiği kaydedildi.144

134 http://www.sendika.org/2015/07/yildiz-kampusune-erdogan-kancasi-universitesini-savunan-ogrencilere-sorusturma/135 http://www.birgun.net/haber-detay/ulkuculer-cin-i-protesto-icin-bu-kez-de-korelilere-saldirdi-84128.html136 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Tutuklu-polislere-destek-verdi-diye-agir-cezada-yargilanacak_2847-CHMTgxMjg0Nw==137 http://haber.sol.org.tr/turkiye/diktatorler-sokakta-devrilir-pankartina-11-ay-hapis-cezasi-verildi-121739138 http://www.taraf.com.tr/guncel-haber/kobane-eylemlerine-katilan-52-kisiye-15-bin-444-yil-hapis-istemi/139 http://www.taraf.com.tr/guncel-haber/kobane-eylemlerine-katilan-52-kisiye-15-bin-444-yil-hapis-istemi/#140 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/315555/Roboski_de_yine_halka_ates_acildi.html141 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/vatandas-ile-askerler-arasinda--haberi/1726770142 http://www.sendika.org/2015/07/polis-kizilayda-bu-defa-da-pankart-bahanesiyle-saldirdi-12-gozalti/143 http://www.samsunahaber.com/baskentte-izinsiz-pankart-asan-14-kisi-gozaltina-alindi-450219h.htm144 http://www.haberler.com/nusaybin-de-olayli-gece-7481206-haberi/

- 17 -


İstanbul Sarıyer’de toplanan Hür Doğu Türkistan Platformu ve çok sayıda dernek üyesi Çin’in Sincan Uygur özerk bölgesindeki baskıcı uygulamalara dikkat çekmek için Çin Konsolosluğuna yürümek istedi. Sloganlar eşliğinde konsolosluğun yakınına kadar gelen grup polis barikatıyla karşılaştı.145

Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde PKK’nın gençlik yapılanması YDG-H’ye yönelik düzenlenen operasyonda gözaltına alınan dokuz kişiden üçünün, gece yarısından sonra tutuklanması üzerine, ilçe merkezinde olaylar çıktı. Tutuklamaları protesto için yol kapatan göstericilerin havai fişek, ses bombası ve taş kullandığı, polislerin de tazyikli su ve gaz bombasıyla olaylara müdahale ettiği öne sürüldü.146

7 Temmuz 2015 Özgürlükçü Hukukçular Derneği üyesi avukatlar, PKK lideri Abdullah Öcalan’ın 27

Temmuz 2011’den beri avukatları, 6 Ekim 2014’den beri ailesi ve 5 Nisan 2015’den beri HDP heyeti ile görüştürülmemesini İstanbul Adalet Sarayı önünde yaptıkları basın açıklaması ile protesto etti. ÖHD üyesi Newroz Uysal haftalardır Öcalan ve diğer müvekkilleriyle görüşmek için Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvuruda bulunduklarını belirtirken, “Cezaevi İdaresi, Adalet Bakanlığı ve sorumlu olarak hükümet, hukuku ayaklar altına almakta, görüşme başvurularına ‘gemi bozuk’, ‘hava muhalefeti’, ‘gemi onarımda’ gibi gayri ahlaki cevaplar vermektedir” dedi.147

İzmir’de 2013 yılında gerçekleşen ODTÜ’deki ağaç kesimine ve Tuzluçayır Cami-Cemevi projesine karşı yapılan yürüyüşe katıldıkları gerekçesiyle aralarında eylemi izleyen Evrensel muhabiri Metehan Ud’un da bulunduğu 38 kişiye dava açıldı.148

Bilecik’te geçen yıl Berkin Elvan için düzenlenen yürüyüşte dönemin başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a ve kamu görevlisine hakaret ettikleri öne sürülen iki lise öğrencisine hapis cezası verildi ardından bu ceza para cezasına çevrildi. Hükmün açıklanması üç yıl süreyle geri bırakıldı.149

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a başbakan olduğu dönemde sosyal medya üzerinden hakaret ettiği gerekçesiyle yargılanan 62 yaşındaki emekli öğretmen Selahattin Tekin bir yıl iki ay 17 gün hapis cezasına çarptırıldı. Emekli öğretmen hakkında daha önce üç aydan fazla hürriyeti bağlayıcı cezası bulunmadığı gerekçesiyle ceza ertelendi.150

8 Temmuz 2015 Hakkari’nin Çukurca ilçesinde bulunan Çığlı (Aşût) köyünde askerlerin sınır hattına askeri

birlik sevk etmesine tepki gösteren yurttaşlara asker tarafından yapılan müdahalede 20 kişi gözaltına alındı.151

Sağlık Emekçileri Sendikası İşyeri Temsilcisi Çağdaş Ozan Timur, Evrensel Gazetesinde yer alan “Hastanelerde ‘Kayzen’ dönemi” başlıklı habere demeç verdiği için Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden Erkilet Çocuk Hastanesi’ne “sürgün” edildiğini iddia etti.152

Notre Dame De Sion Lisesi, Edebiyat Öğretmeni Melike Koçak’ın öğrencilerin çıkardığı Tavuskuşu adlı fanzinde (amatörlerce hazırlanan basılı materyal) yer alan “penis” ve “vajina” kelimeleri nedeniyle, öğrencileri yönlendirdiği öne sürülerek, işine son verildi.153 Notre Dame de Sion Lisesi, konuyla ilgili yaptığı açıklamada öğretmenin erkek şiddetiyle ilgili öğrencilerde hassasiyet oluşturma konusunda “dozajı kaçırdığını” söyledi.154

CHP Tunceli Milletvekili Hüseyin Aygün, Twitter’da Gezi olayları sırasında Ankara’da eylemcilerin “O… Çocuğu Tayyip” diye bağırdığını belirten mesajından dolayı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a 25 bin TL tazminat cezası ödemeye mahkum edildi. Aygün, kararın Yargıtay’ca onanmasının ardından, karar düzeltme talebinde bulundu.155

145 http://www.samanyoluhaber.com/cin-konsoloslugu-na-yurumek-isteyen-haberi/1137429/146 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29464054.asp147 http://www.evrensel.net/haber/255419/avukatlar-ocalana-yonelik-tecridi-protesto-etti148 http://www.evrensel.net/haber/255373/izmirde-odtu-yuruyusunu-izleyen-muhabirimize-de-dava-acildi149 http://www.dha.com.tr/2-lise-ogrencisine-erdogana-hakaretten-ceza_974459.html150 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29481842.asp151 http://www.cnnturk.com/turkiye/cukurcada-gerginlik-20-gozalti152 http://www.evrensel.net/haber/255496/evrensele-gorus-veren-sendikaci-surgun-edildi153 http://www.birgun.net/haber-detay/notre-dame-de-sion-da-penis-ve-vajina-krizi-84380.html154 http://bianet.org/bianet/toplumsal-cinsiyet/165914-edebiyat-ogretmeni-kocak-hassasiyette-dozaji-kacirdigi-icin-isten-cikarilmis?utm_content=buffer1983b&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer155 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/317459/CHP_li_Aygun_e__O._Cocugu_Tayyip__cezasi.html

- 18 -


Ankara Üniversitesi Rektörlüğü, Valiliğin isteği üzerine Siyasal Bilgiler Fakültesi ve İletişim Fakültesi’nde görevli altı akademisyene, sosyal medyada yazdıkları mesajlar hakkında soruşturma açtı. Polisin, asistanların Twitter hesaplarında yaptıkları inceleme sonucunda hazırladığı dosyada, IŞİD ve Hizbullah aleyhine mesajlar, öğrenci Özgecan Aslan cinayeti ile ilgili paylaşımlar, gezi olaylarını takip eden günlerde öldürülen Berkin Elvan ile Ethem Sarısülük’ün ailesinin yargılanmasına ilişkin fotoğraflar ve bunlara ilişkin mesajlar suç unsuru olarak yer aldı. Valilik, akademisyenlerin bu paylaşımlarıyla “Cumhurbaşkanlığı makamına hakaret, devletin düzenini, siyasi, hukuki düzenini değiştirmek, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmak amacıyla hareket eden yasadışı terör örgütlerinin eylemlerini meşru göstermek, teşvik etmek ve övmek” suçlarını işlediklerine karar vererek rektörlükten gereğinin yapılmasını talep etti.156

Aktör Tarık Akan’a, Ankara Belediye Başkanı Melih Gökçek ve oğluna “hakaret” ettiği iddiasıyla dava açıldı. Akan, Gökçek ve oğlu Osman Gökçek’e “Berkin Elvan’ın katili sizsiniz” diyen sanatçıların arasında yer aldığı ve “Gökçek’in kafasında heykele tüküren ve heykelleri kaldıran bir IŞİD mantığı var. Oğlu da aynı mantıktadır” sözleri üzerine dava açıldığı bildirildi. Savcılık, “Ulusal ve uluslararası kamuoyunda büyük tepki gören, terör nitelikli eylemler gerçekleştiren bir örgüt örneğinden yola çıkılarak yapılan benzetmede eleştiri sınırlarının aşıldığını” savundu.157

EMEP Genel Başkan Yardımcısı Şükran Doğan, gazeteci Yasemin Öztürk ve Ali Özkan hakkında Halkların Demokratik Kongresi’nin (HDK) düzenlediği eylemlere katıldıkları için “terör örgütü üyesi olmak” suçlamalarıyla açılan davanın ilk duruşması Ankara 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. İddianamede, HDK’lilerin Uludere olayını lanetleyen basın açıklamaları yapmaları suç unsuru olarak yer aldı. Ayrıca, HDK programında yer alan “Alevilerin eşit yurttaşlık hakkının kabulü, anadilinde eğitim hakkı, demokratik özerklik, inançlar üzerindeki her türlü baskıya son verilmesi ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın kaldırılması” gibi taleplerin “terör örgütünün talepleriyle paralellik arz ettiği” belirtilerek, HDK’nin “terör örgütü” olarak kabul edilmesi gerektiği iddia edildi.158

Kars’ta, sosyal medyada üzerinden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret içerikli paylaşımlarda bulunduğu iddiasıyla gözaltına alınan M.K, hakim kararı üzerine adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.159

Twitter hesabından Cemaat lideri Fethullah Gülen’e yönelik sarf ettiği sözler nedeni ile hakkında “hakaret” suçundan dava açılan 39 yaşındaki ev kadınının duruşmada özür dilemesi üzerine Gülen şikayetinden vazgeçti, mahkeme davayı düşürdü.160

HSYK kararıyla meslekten ihraç edilen eski savcı Zekeriya Öz’ün, Recep Tayip Erdoğan’ın başbakanlığı döneminde ve cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde sosyal medyadan bazı tweetler atmak, ayrıca bazı tweetleri retweet etmek suretiyle Cumhurbaşkanına hakaret ettiği iddiasıyla görülen davanın duruşmasında davanın ertelenmesine karar verildi.161

İstanbul’da Galatasaray Lisesi önündeki meydanda Suriye’deki Alevilerin katli ile ilgili protestoya katılan ve polis müdahalesinin ardından gözaltına alınan 17 yaşındaki D.E.’ye Terörle Mücadele Kanunu’nun 7/2. maddesi uyarınca “örgüt propagandası yapmak” suçlamasıyla dava açıldı.162

9 Temmuz 2015 Şenel Çelik isimli vatandaş, Samsun’da pankart açıp Cumhurbaşkanı Recep Tayyip

Erdoğana’a hakaret ettiği iddiasıyla jandarma tarafından ifadeye çağrıldı. Savcılık tarafından ifadesi alınan Çelik ise yaşamı boyunca Samsun’a hiç gitmediğini belirterek “60 yaşında başıma gelen olaya bak” diye tepki gösterdi.163

Tayland Büyükelçiliği önünde eylem yapan grubun arasından geçmeye çalışan Çinli kadın, eylemciler tarafından tartaklandı. Polis ekipleri tarafından grubun arasından kurtarılan kadın daha

156 http://www.birgun.net/haber-detay/sorusturma-acilan-asistanlar-siyasal-da-siyasi-gorus-beyan-etmeye-izin-yok-84335.html157 http://www.radikal.com.tr/turkiye/melih_gokcekte_isid_mantigi_var_diyen_tarik_akana_dava-1392761158 http://www.ozgur-gundem.com/haber/138560/savci-hdkyi-teror-orgutu-ilan-etti159 http://www.haber7.com/guncel/haber/1450032-erdogana-hakaret-davasi-sonuclandi160 http://www.bugun.com.tr/gundem/dava-dustu-haberi/1729672161 http://www.haber3.com/zekeriya-oz-hakkindaki-hakaret-ve-iftira-davasi-3471714h.htm162 http://www2.bianet.org/bianet/insan-haklari/165895-el-nusra-yi-protesto-eden-cocuga-ic-guvenlik-paketinden-dava163 http://haber.sol.org.tr/turkiye/gitmedigi-samsunda-acmadigi-pankartla-cumhurbaskanina-hakaret-ettigi-iddiasiyla-ifadesi

- 19 -


sonra olay yerinden uzaklaştırıldı.164

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na bağlı taşeron petrol arama şirketi TPIC’de çalışan işçilerin iş akitlerinin feshedileceği duyumu üzerine Batman’da başlatılan eyleme polis tarafından yapılan müdahalede sekiz işçi gözaltına alındı.165

Kayseri’de görülen Ali İsmail Korkmaz davasının dördüncü duruşması sırasında, adliye önünde çıkan olaylarla ilgili gözaltına alınan 14 sanık hakkında, “görevi yaptırmamak için direnme” ve “hakaret” suçunu işledikleri gerekçesiyle açılan davada 10’uncu Asliye Ceza Mahkemesi’nce, 12 kişiye kitap okuma cezası, iki sanığa ise bir yıl sekiz ay hapis cezası verdi. Ardından cezaların ertelenmesine karar verildi.166

Eskişehir’deki Gezi olaylarına destek eylemleri sırasında polisler tarafından dövülerek öldürülen Ali İsmail Korkmaz davasının 4.üncü duruşması sırasında çıkan olaylardan dolayı yargılanan 14 sanıktan 12’sine kitap okuma cezası, iki sanığa ise bir yıl sekiz ay hapis cezası verildi. Korkmaz ile ilgili davanın geçen Ekim ayında, Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşması sırasında, adliye binası önünde toplanan yaklaşık 250 kişilik grup arasından polisin arama yapmasına tepki gösteren eylemcilerle, çevik kuvvet polisi arasında çıkan olaylarda gözaltına alınan 14 sanık hakkında, “Görevi yaptırmamak için direnme” ile “hakaret” suçunu işledikleri gerekçesiyle dava açılmıştı.167

Validebağ Korusu’nun bitişiğinde yapılması planlanan cami inşaatına, izinsiz gösteri yaparak engel olmak istedikleri iddiasıyla haklarında yedi buçuk yıla kadar hapis cezası istemiyle açılan davanın ilk duruşmasında 15 sanık suçlamaları kabul etmediklerini ifade ederek beraatlerini talep etti. Mahkeme duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.168

10 Temmuz 2015 Gezi olayları akabinde hayatını kaybeden Berkin Elvan’ı anmak için İzmir de 13 Mart

2014’te Konak meydanında gerçekleşen basın açıklamasına katılan üç sendika yöneticisi hakkında “kamu görevlisine hakaret” suçlamasıyla üç yıla kadar hapis istemiyle açılan dava ileri bir tarihe ertelendi.169

11 Temmuz 2015 Nesin Vakfı tarafından Aziz Nesin’in 100. doğum yılı için yapılan “Ömrüne Sığmayan

Adam: Aziz Nesin 1915-2015” sergisine kimliği bilinmeyen kişiler boya attı. Şikayetçi olmak istediklerini belirten program koordinatörü Asena Günal, polisin, “Parmak izi bulamayız. Yıkayın, çıkar” dediğini belirtti.170

Suruç’ta okudukları köy okulunun duvarlarına çimlerle “Kobani”, “Biji” ve “Bijo”, “PK” ve “YPG” gibi kelimeler yazan iki çocuktan birine “kamu malına zarar” vermekten altı ay 20 gün hapis cezası verildi. Ceza ertelenirken diğer çocuk ise yaşından dolayı suçun ayırdında olmadığı gerekçesiyle ceza almadı.171

Karadeniz Bölgesi’nde sekiz ilin yaylalarını birbirine bağlayacak Yeşil Yol Projesi için Rize’nin Çamlıhemşin İlçesi Samistal Yaylası’na tepkiler nedeniyle sokulamayan iş makinelerinin komando birlikleri eşliğinde getirilerek yol çalışması başladığını haber alan yöre halkı, iş makinesinin önüne geçerek çalışmayı durdurarak nöbete başladı. Jandarma iş makinelerinin önünde bekleyen bazı kadınları sürükleyerek götürdü. Samistal Yaylası’na çıkan iki yol İl Özel İdaresi’ne ait araçlarla barikat oluşturularak ulaşıma kapatıldı. Çamlıhemşin’den yaylaya çıkışa da güvenlik güçleri izin vermedi.172

12 Temmuz 2015 İstanbul’da düzenlenen LBGTİ Onur Yürüyüşü’ne polisin izin vermemesi sonucu çıkan

olayları Bursa’da protesto eden Bursa Hayatın Renkleri ve Özgürlük Derneği üyeleri taşlı saldırıya 164 http://www.milliyet.com.tr/cinli-sanilan-kadin-turist-gundem-2085522/165 http://www.evrensel.net/haber/255609/batmanda-petrol-iscilerine-saldiri-8-gozalti166 http://www.gercekgundem.com/guncel/139005/ali-ismail-korkmaz-davasi-saniklarina-ceza167 http://www.birgun.net/haber-detay/ali-ismail-korkmaz-davasindaki-protestoya-kitap-okuma-cezasi-84453.htmlhab168 http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/validebag-korusu-davasi-basladi169 http://haber.sol.org.tr/turkiye/erdogana-hakaret-edilip-edilmedigini-bilirkisi-inceleyecek-122305170 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/319367/Aziz_Nesin_sergisine_boyali_saldiri.html171 http://www.radikal.com.tr/turkiye/sen_misin_okul_duvarina_kobani_yazan-1395337172 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29525415.asp

- 20 -


uğradı. Olayla ilgili şüpheli görülenler gözaltına alındı.173

13 Temmuz 2015 Tevfik Caner Ertay adlı üniversite öğrencisinin, Eskişehir’deki Gezi olaylarını protesto

eylemleri sırasında dövüldüğü ve polis otosunun bagajında gezdirildiği iddiasına ilişkin hazırlanan polis müfettişi raporunda, Ertay’ın cep telefonunun polisler tarafından “önleyici dinleme” kapsamında takip edildiği, bu şekilde eski otogar binasında saklandığının tespit edildiği ve daha sonra dövüldüğü belirlendi.174

Maltepe Gülsuyu’nda 2013 yılı Eylül ayında Hasan Ferit Gedik’in hayatını kaybettiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı olaylara ilişkin davayı takip etmek amacıyla adliye önüne gelenler, “Hasan Ferit Gedik ölümsüzdür” şeklinde slogan atarak pankart açtı. CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal’ın da destek verdiği protestocular arasından üç kişi adliye binasına girmek istedi. Güvenlik görevlilerinin engel olması üzerine Mahmut Tanal araya girerek görevlilerle tartıştı. Polis olaya müdahale ederek, üç kişiyi gözaltına aldı.175

14 Temmuz 2015 Avukat Umut Kılıç’a Cumhurbaşkanı’na hakaretten bir yıl altı ay, kurul halinde çalışan

kamu görevlisine hakaretten, ise bir yıl 10 ay 15 gün hapis cezası verildi. Adli Yargı Hakim ve Savcılık Sınavı’nın yazılı aşamasından sonra mülakata katılmak üzere Ankara’ya gelen Afyon Barosu’na kayıtlı Kılıç, mülakat sonrasında hakaret iddiaları üzerine tutuklanmış Sincan Kapalı Cezaevi’ne gönderilmişti.176

İHD Diyarbakır Şubesi, Doğu Anadolu Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yaşanan hak ihlallerine ilişkin hazırladığı raporda, 2015’in ilk altı ayında 6912 hak ihlali yaşandığını açıkladı. İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici, işkence ve kötü muamele, düşünce ve ifade özgürlüğü, basın özgürlüğü, toplanma ve gösteri hakkına yönelik müdahaleler, kadına ve çocuklara yönelik şiddet, ekonomik ve sosyal haklardaki kayıplar gibi pek çok değişik ve kategorileştirilmiş konularda ihlaller yaşandığını söyledi177 Raporda yer alan bazı ihlal verileri şöyle sıralandı: polis ve jandarma tarafından öldürülen ve yaralananlar: yedi ölü, 10 yaralı, köy korucuları tarafından öldürülen ve yaralananlar: iki yaralı, resmi hata ve ihmal sonucu ölüm/yaralanmalar: yedi ölü, bir yaralı, kadın intiharları: 17 intihar, dört teşebbüs, çocuk intiharları: 15 intihar, bir teşebbüs, şüpheli polis/asker ölümleri: dokuz ölü, bir yaralı, gözaltına alınanlar: 227’si çocuk 1443 kişi, tutuklananlar: 21’si çocuk 325 kişi, işkence ve kötü muamele: 130, toplumsal olaylara müdahale: 44 yaralanma/darp, soruşturma, dava ve cezalara maruz kalan kişi sayısı: 332, cezaevlerinde yaşanan ihlaller: 181, ekonomik ve sosyal haklara yönelik ihlaller: 770, toplam ihlal sayısı: 6912”

Akdeniz Üniversitesi Felsefe Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Çetin Balanuye’ye, bölümün işleyişini eleştirdiği ve yeterlilik verilmeyen bir doktora öğrencisi için, “Descartes Metodu’nu belki hepimizden iyi biliyordur” dediği gerekçesiyle “kademe ilerleme” cezası verildi.178

Gezi eylemleri sırasında polisin gaz fişeğiyle vurularak yaşamını yitiren Berkin Elvan’ın ölüm yıldönümünde İzmir’de düzenlenen anmaya katılan iki lise öğrencisine ”Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla soruşturma açıldı.179

Diyarbakır Silvan’da baraj yapımı çalışmalarının durdurulmasını isteyen bir grup HDP’linin protesto yürüyüşü polis müdahalesi ile karşılaştı.180

Ankara’da 10 ay önce işten çıkarıldıklarını ve tazminatlarının ödenmediğini söyleyen DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendika üyesi sekiz işçi, alacaklı oldukları şirketin girişini pankartla kapatıp, bahçesine çadır kurdu. Çalışanların binaya girmesine izin vermeyen grup, polis müdahalesiyle uzaklaştırıldı.181

15 Temmuz 2015

173 http://www.milliyet.com.tr/bursa-da-lgbt-lilere-tasli-saldiri-kameralara-bursa-yerelhaber-880199/174 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29533043.asp175 http://www.cnnturk.com/turkiye/hasan-ferit-gedik-davasinda-yakup-dalkilic-tahliye-edildi176 http://www.imctv.com.tr/avukata-erdogana-hakaretten-ceza/177 http://www.imctv.com.tr/dogu-ve-guneydogu-bolgelerinde-6-ayda-6-bin-912-ihlal/178 http://www.radikal.com.tr/turkiye/felsefe_bolumunde_isleyisi_elestiren_docente_hakaret_cezasi-1396960179 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-3-berkin-anmasina-katilan-iki-liseliye-hakaretten-sorusturma/180 http://www.haber7.com/guncel/haber/1459796-diyarbakirda-izinsiz-yurumek-isteyen-gruba-mudahale181 http://haberciniz.biz/para-alamadiklari-sirketin-girisine-cadir-kuran-iscilere-polis-mudahalesi-3592959h.htm

- 21 -


İki yıl önce İstanbul’da yapılan 1 Mayıs kutlamalarında, en az altı gencin biber gazı fişeğiyle beyin kanaması geçirmesi, gözünü kaybetmesi ve yaralanmasına ilişkin şüpheli polisler hakkında disiplin soruşturmasına “Yaralananların çoğu marjinal ve terör örgütleriyle bağlantılı” olduğu gerekçesiyle izin verilmedi.182

Bursa’da Alevi bir ailenin, oruç tutmadıkları gerekçesiyle saldırıya uğradığı ileri sürüldü. ETHA’nın haberine göre, yaralanan baba Daimi Gül’ün hayati tehlikesi sürerken, ailenin küçük çocuğu da ağır yara aldı.183

Siirt Belediyesi Temizlik İşleri Müdürü Yunus Eriş, çevreye uygunsuz çöp attıkları için uyardığı Muhsin Çatık ve Osman Gökçe isimli polis memurlarının şikayeti üzerine ”Silahlı terör örgütü kurma, yönetme veya üye olma, özel hayatın gizliliği” suçlamalarından ifade verdi.184

Elektrik Mühendisleri Odası yönetimi, İtalya merkezli Hacking Team adlı şirketin verilerinin deşifre olmasıyla, Türkiye`nin de casus yazılım satın aldığının ortaya çıktığını öne sürerek Emniyet Genel Müdürlüğü’nün yasadışı bir yöntem kullanarak suç işlediğine dikkat çekti. EMO yönetimi açıklamasında, bu casus yazılımların nerelerde kullanıldığının derhal açıklanması ve sorumluların yargıya teslim edilmesini talep ederek, “Casus devlet istemiyoruz” denildi.185

16 Temmuz 2015 CHP Zeyinburnu İlçe Başkanı Barbaros Doğruel hakkında, ilçe binasına astırdığı afişle

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesi ile dava açıldı. İddianamede, ilçe binasına, Aralık 2014 tarihinde “17-25 Aralık operasyonlarına” atıfta bulunan, “Her yer rüşvet her yer yolsuzluk” yazılı bez afişi asıldığı belirtildi.186

Manisa Turgutlu Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP Turgutlu İlçe Örgütü’nün yaptırdığı 2015 takvimine “örgüt propogandası” yaptığı gerekçesiyle soruşturma açtı. Takvimde Rojava’da yaşamını yitiren YPG/YPJ’liler ile İbrahim Kaypakkaya, Mahir Çayan, Deniz Gezmiş ve HDP’nin etkinlik fotoğrafları yer alıyor.187

Ordu’da siyanürle maden çıkarma faaliyetlerine karşı Ocak ayında yapılan kitlesel yürüyüşün, düzenleme komitesinde yer alan kişilere açılan davada yedi kişiye “yürüyüşün ardından kaymakamlığa yürüyüşle ilgili rapor verilmemesi” ve “yürüyüşte bazı insanların belirlenen rotanın dışında yürümesi” nedeniyle beşer ay hapis cezası verildi.188

17 Temmuz 2015 Alman Focus dergisi, Almanya’da yakalanan biri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın

eski danışmanı olmak üzere üç MİT elemanı ile ilgili haberine, Erdoğan tarafından iki sayfalık bir açıklama geldiğini duyurdu. Ancak haberin tekzibi yönündeki talebin aksine “Erdoğan’ın basın bürosu Focus’a saldırıyor. Focus’un, Türk ajanları ile ilgili haberi Erdoğan’ı kızdırdı” başlığıyla yeni bir haber kaleme aldı189 Haberde, “Focus’un bu haberciliği Erdoğan’ın hiç ama hiç hoşuna gitmedi. Gönderilen iki sayfalık açıklama, bu haberin ‘ahlak dışı’ olduğunu belirtiyordu. Erdoğan, şimdiye kadar kendisine eleştirel bakan gazetecilere karşı tavırlarıyla biliniyor. Erdoğan’ın hazzetmediği ya da beğenmediği gazeteciler ya mahkemelerde sürünüyor ya da hapse girdiler” ifadelerine yer verildi. Erdoğan’ın “haber edep dışı” şeklindeki suçlamalarını da reddeden Focus, Cumhurbaşkanı’nın yayınladığı bir haber yüzünden New York Times’a da “terbiyesiz” dediği de hatırlatıldı.190

Kahramanmaraş’ın Karacasu Mahallesi’ndeki Alevi aile, aylardır sözlü taciz ve küfürlerine maruz kaldıklarını iddia ettikleri bir ailenin saldırısına uğradı. Saldırıya ilişkin Pir Sultan Abdal Kültür Derneği’nde bir araya gelen Erenler Kültür Ve Dayanışma Derneği, İnsan Hakları Derneği, Eğitim-Sen, Alevi Kültür Derneği yaptığı açıklamada, saldırganların Alevi inancına yönelik nefret söyleminde bulunduğunu, “Sizleri kesmek lazım, Maraş Katliamını yeniden yapmak lazım” biçiminde cümleler

182 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/322941/Emniyet_e_gore_1_Mayis_ta_yaralananlarin_hepsi_terorist.html183 http://haber.sol.org.tr/turkiye/bursada-alevi-aileye-oruc-saldirisi-2-kisi-agir-yarali-122873184 http://haber.sol.org.tr/turkiye/copleri-doken-polisleri-uyardi-orgut-kurmak-suclamasiyla-ifade-verdi-122937185 http://www.cihan.com.tr/tr/emo-emniyet-genel-mudurlugu-yasadisi-bir-yontem-kullanarak-suc-isliyor-1817593.htm186 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/323283/CHP_li_Baskana_Cumhurbaskani_na_hakaretten_dava.html187 http://www.imctv.com.tr/hdp-takvimine-orgut-propagandasi-yaptigi-iddiasiyla-sorusturma/188 http://haber.sol.org.tr/turkiye/siyanure-karsi-cikanlara-5er-ay-hapis-123077189 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/erdogan-focus-dergisi-kavgasi-buyuyor-885649/190 http://www.zaman.com.tr/dunya_alman-dergisi-erdogan-haberinin-arkasinda_2305955.html

- 22 -


kullandığını” söyledi.191

Adıyaman’da HDP’nin düzenlediği bir eylemde, “yaşasın YPG” sloganı atan altı kişi, “terör örgütü propagandası” yaptıkları gerekçesiyle 10 ay ile bir yıl arasında hapis cezasına çarptırıldı.192

18 Temmuz 2015 TBMM Soruşturma Komisyonu’nun CHP’li üyesi Emre Köprülü, dört eski bakanla ilgili

kurulan TBMM Soruşturma Komisyonu’nun CHP’li üyelerinin, İran kökenli işadamı Rıza Sarraf’ın İran’a altın sevkiyatı konusunda açıklama yapan Adem Karahan’ın dinlenmesini istediğini ancak AKP’li Başkan Hakkı Köylü bu talebi işleme almadığını belirtti.193

19 Temmuz 2015 HDP Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan, AKP heyetinin HDP’ye yaptığı bayram

ziyaretinde basına kapalı yapılan sohbette konuştuklarının, Sabah gazetesi tarafından “çarpıtılarak” haber yapıldığını söyledi. Aydoğan Sabah gazetesinde yer alan “HDP’li vekilden şok eden tehdit” başlıklı haber üzerine yaptığı açıklamada, habere konu yapılan sohbette çözüm sürecinin konuşulduğunu belirtti ve “Başta üniversiteli olmak üzere gençlerin PKK’ye katılımının son iki yıl içinde 10 bini geçtiğini, bu durumun bizim dışımızda geliştiğini, devletin ilgili kurumlarının da bunu bildiğini, yapılması gerekenin çözüm sürecinin sonuç alacak şekilde devam ettirilmesi gerektiğini ifade ettim” dedi.194

Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, 2014-2015 yılları arasında bazı bakanlık personeli hakkında, sosyal medya üzerindeki paylaşımlarında cumhurbaşkanı ve başbakana hakaret içerikli bir takım iddia ve suçlamaların yer aldığı yazı ve resimleri beğendiği ve paylaştığı gerekçesiyle, soruşturma açıldığını bildirdi.195

25 Temmuz 2015 IŞİD’in bombalı saldırılarına karşı Ankara’da Barış Bloku tarafından yapılması planlanan

barış yürüyüşüne izin vermeyen polis, gruba tazyikli su, plastik mermi ve gaz bombalarıyla müdahale etti. 50’den fazla kişinin gözaltına alındığı müdahalede çevik kuvvet polisleri yere düşen Evrensel muhabiri Tamer Arda Erşin’in üzerine basarak yaralanmasına neden oldu.196 İstanbul Valiliği de Barış Bloku’nun planladığı yürüyüşü güvenlik gerekçesiyle yasakladı.197

Polis, Gazi Mahallesi’nde, Bağcılar’da düzenlenen polis operasyonunda öldürülen Günay Özarslan için cemevinde düzenlenen cenaze törenine katılan kitleye, gaz bombası ve plastik mermi ile müdahalede bulundu.198 Müdahale sırasında göğsüne üç kurşun isabet eden polis memuru Muhammet Fatih Sivri öldü.199 Olayları takip eden Cüneyt Yavuz isimli bir gazeteci ise, polisin sıktığı biber gazı fişeğiyle ayağından yaralandı.200

26 Temmuz 2015 Batman’da Suruç olaylarının ardından yaşanan operasyonlara tepki göstermek için izinsiz

yürüyüş yapmak isteyen, aralarında HDP Batman Milletvekili Ali Atalan, Batman Belediye Başkanı, HDP il Başkanı’ın da bulunduğu gruba polis biber gazı ve TOMA ile müdahale etti. Bu arada özel bir hastanenin yöneticileri hastanede tedavi gören bazı çocuk hastaların biber gazından etkilendiğini dile getirerek, polise tepki gösterdi.201

27 Temmuz 2015 İzmir’de Öğrenci Kollektifleri üyesi üç genç, cumartesi günü evlerinde gözaltına alınan

arkadaşlarının serbest bırakılması için İzmir Valiliği önünde eylem yaptı. Polis üç eylemci ile onlara

191 http://haber.sol.org.tr/turkiye/kahramanmarasta-alevi-bir-kadin-ve-cocuklari-saldiriya-ugradi-123111192 http://haber.sol.org.tr/turkiye/ypg-sloganina-hapis-cezasi-123120193 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/324717/CHP__Yeni_sorusturma_baslatilmali..._Kuryeyi_Meclis_te_AKP_dinletmedi.html194 http://www.evrensel.net/haber/256296/hdpli-aydogan-sabah-gazetesi-sozlerimi-carpitti195 http://www.cihan.com.tr/tr/bakanlik-personeline-cumhurbaskani-ve-basbakana-hakaret-sorusturmasi-1819115.htm196 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/330288/Ankara_da_Baris_Yuruyusu_ne_polis_mudahalesi__Gozaltilar_var.html197 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1107466-istanbul-valiligi-baris-blokunun-bugunku-yuruyusunu-yasakladi198 http://www.imctv.com.tr/gazi-mahallesinde-cenaze-torenine-polis-saldirisi/199 http://www.milliyet.com.tr/gazi-mahallesi-nde-bir-polis-gundem-2093090/200 http://t24.com.tr/haber/gazeteci-gazi-mahallesinde-gaz-fisegiyle-yaralandi,304127201 http://www.rotahaber.com/guncel/batmanda-hdpliler-ile-polis-arasinda-gerginlik-h543368.html

- 23 -


sert davrandıkları için tepki gösteren bir vatandaşı gözaltına aldı.202

Suruç’taki katliamı protesto eylemleri için Eskişehir’de AKP il binasına yürümek isteyen bir grup genç polis müdahalesiyle karşılaştı, polisler grupta bulunanlardan 16 kişiyi gözaltına aldı. İzmir’de de karşıt görüşlü gruplar arasında gerginlik yaşandı. Batman’da da yürüyüş yapan bir gruba polis müdahale etti. Basınçlı su ve gaz bombaları kullanıldı. Cizre’de önceki akşam çıkan olaylarda ölen Abdullah Özdal’ın cenazesinin ardından çıkan olaylarda ise bir grup göstericinin yola barikat kurup olay yerine gelen zırhlı polis araçlarına taş, havai fişek ve molotof kokteylleri ile saldırması üzerine polis göstericilere gaz bombası ile müdahale etti. Mersin’de terör örgütü yandaşlarının izinsiz gösterisi sırasında atılan bir aydınlatma fişeği evinin balkonunda oturan bir vatandaşın başına isabet etti.203

28 Temmuz 2015 Gezi olaylarının devam ettiği 11 Haziran 2013 günü İstanbul Adliyesi'nde eylem yapan ve

çoğunluğu avukatlardan oluşan 44 kişi hakkında, iki yıl sonra "Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanun'a muhalefet" suçundan dava açıldı.204

İzmir'de IŞİD protestosu yapan yedi CHP üyesi hakkında tutuklama talep edildi. Daha sonra konu hakkında açıklama yapan CHP İzmir Milletvekili Tuncay Özkan, “IŞİD'i protesto ettikleri için tutuklanması istenen yedi CHP'li gençten Ümit Sarıdağ hariç altısı mahkeme tarafından serbest bırakıldı” dedi.205

İstanbul Esenler'de polislerin GBT kontrolü yaptığı Nadir Aslan’ın nüfus kayıt yeri Dersim olduğu için, polisler tarafından “boş bir araziye götürülerek” darp edildiği iddia edildi.206

30 Temmuz 2015 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında

"hakaret" suçundan fezleke hazırlayarak dokunulmazlığının kaldırılmasını istedi. Fezlekede, Demirtaş’ın AKP Genel Başkan Yardımcısı Süleyman Soylu'ya yönelik sözlerinin aşağılama ve küçültücü olduğu iddia edildi. Demirtaş, seçimde HDP’nin baraj altında kalması için Soylu’nun başında bulunduğu üç bin 500 kişilik ekibin simülasyon ve seçim hilesi çalışmaları yürüttüğünü ileri sürmüştü.207

İzmir Çiğli’de, sokak arasında yakılan bir ateş ve bu ateşle ilgili polise ulaşan bir ihbar üzerine CHP üyesi yedi genç, dört ayrı yasadışı sol örgüte üye oldukları ve silahlı eylem yapacakları iddiasıyla gözaltına alındı. Gözaltına alınan gençlerden Ü.S., Dev-Sol, DHKP/C, TKİP ve TKEP/L üyeliğinden tutuklandı.208

Hukuki Araştırmalar Derneği Başkanı avukat Hüseyin Kaya, Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Doç Dr. Koray Çalışkan’ın attığı tweet hakkında “Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanına, devletine ve kurumlarına karşı hakaret, küçük düşürme ve iftira suretiyle anayasal düzeni aşağıladığı iddiasıyla” Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu.209

31 Temmuz 2015 Van'da PKK'ya yönelik yapılan operasyonları protesto için aralarında Van Büyükşehir

Belediye Başkanı Bekir Kaya, HDP, DBP ve STK temsilcilerinin de bulunduğu yaklaşık bin kişilik grubun yürüyüşüne polis tazyikli su ve gaz bombasıyla müdahalede bulundu. Olaylarda aralarında İHD Van Şube Başkanı Murat Belet'in de bulunduğu 4 kişi gözaltına alındı.210

Konya’nın Ilgın ilçesinde Halil Akın adlı bir yurttaş, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle hakkında soruşturma başlatılarak gözaltına alındı. Akın, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve eşinin Arnavutluk gezisi sırasında, bir şiir okunduğu sırada ağlamasını yansıtan video görüntüleri için Facebook adresinden “Gavat bunlar gavat, ağlama sezonunu açmışlar yine” diye

202 http://www.cnnturk.com/fotogaleri/turkiye/izmirde-3-kisilik-eyleme-4-gozalti?page=10203 http://www.kanalb.com.tr/haber.php?HaberNo=68503#.VbilOPntmko204 http://haber.sol.org.tr/turkiye/adliyede-saldiriya-ugrayan-avukatlara-3-yila-kadar-hapis-isteniyor-124351205 http://haber.sol.org.tr/turkiye/isidi-protesto-eden-chplilere-tutuklama-talebi-124361206 http://www.birgun.net/haber-detay/polisten-yurttasa-dersimli-olma-cezasi-85753.html207 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29680313.asp208 http://haber.sol.org.tr/turkiye/chp-uyesi-olan-genc-dev-sol-tkip-ve-tkepl-uyeliginden-tutuklandi-124543209 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29684772.asp210 http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/hdpnin-protesto-yuruyusune-polis-mudahalesi

- 24 -


yorumda bulunmuştu. Eski Adana Valisi Hüseyin Avni Coş da, bir yurrtaşa “Gavat” demiş, ancak hakkında soruşturmaya gerek görülmemişti.211

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a başbakan olduğu dönemde "diktatör" dediği için cezaevine gönderilen ancak 16 gün sonra tahliye edilen Kayseri Öncü Gençlik Başkanı ve üniversite öğrencisi Aykutalp Avşar, Yargıtay 18’inci Ceza Dairesi’nin yerel mahkemenin verdiği kararı onamasıyla cezasını çekmek üzere yeniden cezaevine konuldu.212

İfade ve Basın Özgürlüğüne Yönelik MüdahaleyeYurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler

1 Temmuz 2015 Federal Hükümet İnsan Hakları Görevlisi Christoph Strässer, güvenlik güçlerinin 13. Onur

yürüyüşüne müdahalesi hakkında yaptığı açıklamada, “İstanbul´daki yürüyüşün Türk güvenlik güçleri tarafından şiddet uygulanarak dağıtılmasından dolayı üzüntü duyuyorum. Onur Yürüyüşü´nün Türkiye´de 13 yıldan beri düzenlenmesinden dolayı Türk toplumunun bu konuya olan açıklığı olumlu şekilde artmıştır. Bu nedenle LGBTİ etkinliklerinin barışçıl şekilde düzenlenebilmesi adına Türk makamlarını bundan böyle organizatörlerle birlikte çalışmaya çağırıyorum” dedi.213

2 Temmuz 2015 Hürriyet yazarı Mehmet Y. Yılmaz, Uludere’de 34 kişinin ölümüne sebep olan olayla ilgili

yaptığı haberler nedeniyle yargılanan gazeteci Mehmet Baransu hakkında “Baransu’nun bu konuyla ilgili olarak yaptığı şey ‘gazetecilik’ dir. Katliamın sorumlularını korumak için dosya örtbas edilirken, bu olayı açıklığa kavuşturmak için haberler yazan gazeteci için hapis cezası isteniyor!” dedi.214

14 Aralık operasyonu kapsamında tutuklanan Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca, Silivri Cezaevi’nden yazdığı “ ‘Kopyala yapıştır’ esaret” başlıklı mektubunda, somut gerekçe göstermeden tutukluluğunun devamına karar verilmesine tepki göstererek “Hukuk hepimize lazım. Ülke kaybediyor. Hak ve hukukun teminatı konumundaki Yüce Mahkeme, artık bu hukuksuzluklara dur demeli, asli işlevini yerine getirmeli” dedi.215

3 Temmuz 2015 Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) İletişim ve Hukuk Direktörü Steven Ellis, Anayasa

Mahkemesi’nin, gazeteci-yazar Bekir Coşkun’un köşe yazısı nedeniyle “milletvekillerine hakaret” suçundan cezalandırılmasını ifade ve basın özgürlüğü ihlali sayan kararını olumlu bir gelişme olarak nitelendirerek davalarla kamu yararını ilgilendiren konularda yapılan haberciliğin engellenmemesi gerektiğini söyledi.216

4 Temmuz 2015 Cumhuriyet yazarı gazeteci Doğan Satmış, “Gazeteci, yazdıklarıyla para kazanan bir işçidir”

diyerek bugün bu işçinin sıfır hakkı olduğunu çünkü sendika diye bir şey kalmadığını belirtti. Yazılı basının gücünün de zayıfladığını ifade eden Satmış, “yazılı basın, okurunu ‘dijital’e kaptırıyor ve en önemlisi ilan gelirleri ‘dijital’e kayıyor. Son bir yılda, yazılı basının ilan gelirinde yüzde 10 düşüş, dijitalde ise yüzde 20’’lik artış var” dedi.217

Yeni Akit gazetesi yazarı Abdurrahman Dilipak bir yazısında, İstanbul’da düzenlenen 13. LGBTİ Onur Yürüyüşü için “Hedeflerinde eşcinsel evlilik, eşcinsel cami de var ve tabii eşcinsel imam. Gay, lezbiyen, biseksüel, transseksüellerle kalmayacak bu iş; ensest ilişkilere kadar uzayacak. Bir yandan kısırlaştırılıyoruz, öte yandan cinsel olarak tahrik ediliyor ya da biseksüel hale getiriliyoruz” yorumlarında bulundu.218

6 Temmuz 2015

211 http://www.birgun.net/haber-detay/erdogan-a-gavat-dedigi-gerekcesiyle-gozaltina-alindi-85885.html212 http://t24.com.tr/haber/erdogana-diktator-diyen-universite-ogrencisi-cezaevinde,304752213 http://www.cihan.com.tr/tr/almanyadan-onur-yuruyusune-mudahale-aciklamasi-1812032.htm214 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Mehmet-Y-Yilmaz-Baransunun-Uludere-haberleri-tamamen-gazeteciliktir_1577-CHMTgxMTU3Nw==215 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Hidayet-Karacadan-mektup-Kopyala-yapistir-esaret_1569-CHMTgxMTU2OQ==216 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Uluslararasi-Basin-Enstitusu-Bekir-Coskun-karari-olumlu-bir-adim_2485-CHMTgxMjQ4NS80217 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kitap/313825/_Artik_kimse_hapisten_korkmuyor_.html218 http://www.yeniakit.com.tr/haber/dilipak-biseksuel-hale-getiriliyoruz-79097.html

- 25 -


TBMM’nin uzun yıllar sonra seçilen ilk Ermeni kadın milletvekili olan CHP’li Selina Özuzun Doğan verdiği röportajda milletvekili olarak ilk işinin “ifade özgürlüğü ve nefret söylemi ile mücadele etmek” olduğunu söyledi. Adaylık sürecinde “soykırım propagandası” yaptığı yönündeki eleştiriler için ise “Hiçbir halk, hiçbir ırk, hiçbir din diğerinden üstün değildir. Bu şekliyle ben bu tartışmanın çok sığ bir tartışma olduğunu düşünüyorum” dedi.219

Milliyet gazetesi yazarı Belma Akçura, AİHM’nin Bekir Coşkun davası kararı ile ilgili olarak “Son yıllarda özellikle siyasetçilerin hakaret iddiasıyla medyaya açtığı davaların sayısı hayli fazla. Oysa Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde ifade özgürlüğü, sadece olumlu karşılanan, zararsız haber ya da düşünceleri değil, aynı zamanda ‘devleti şok eden, inciten, rahatsızlık veren’ düşünceleri de kapsamaktadır. AİHM’nin bu yönde emsal niteliğinde kararları olduğunu defalarca hatırlattığımız halde mahkemelerce dikkate alınmadı. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin bu yöndeki bir kararı bugün benzer sorunlarla karşı karşıya bırakılan gazeteciler için önemli bir gelişme” dedi.220

Zaman gazetesi yazarı Eser Karakaş, “Çivisi çıkmış bir hukuk devleti görüntüsü” başlıklı yazısında Mehtap televizyonunda yayınlanan, sunucuları arasında kendisinin de bulunduğu “Akıl Defteri” adlı programın YSK tarafından kapatılma kararına ilişkin olarak, “YSK’nın hukukçularına tavsiyemiz, ifade özgürlüğü kavramının evrensel içeriğini anlamsız kurul kararlarına tercih etmeleri ve kararlarında AİHM kararlarını, uluslararası sözleşmeleri rehber almalarıdır. Kimsenin, hiçbir kurulun bizlerin ifade özgürlüğünü evrensel hukuk ile çatışmadığı sürece, sınırlama hakkı yoktur, haddi de değildir” ifadelerine yer verdi.221

AKP İstanbul milletvekili Mehmet Metiner, Ahaber’e YSK tarafından verilen cezalar konusunda yaptığı açıklamada, “YSK yöneticileri ellerindeki mevzuatı yüzyılımızın ulaştığı demokrasi ve hukuk anlayışına göre yorumlamadan yoksunlar” dedi. “Neden Ahaber?” sorusuna ise Metiner “İyi ki hedef sizsiniz. Bu sizin ne kadar etkili yayın yaptığınızı gösteriyor” cevabını verdi. Metiner konuşmasının devamında, “RTÜK için bir şey demiyorum. RTÜK’te bizim de hata payımız var. Oraya kendimizden olan birilerini yerleştirdiğimiz zaman zannediyoruz ki onlar orada yiğitçe direnirler. Yok direnmiyorlar işte…” dedi.222

7 Temmuz 2015 Af Örgütü’nün, 6-8 Ekim Kobani’ye destek eylemleri ve sonrasında yaşanan hak ihlallerine

yönelik hazırladığı raporda, “Bireylerin korunmasına ilişkin yükümlülüklerden aşırı güç kullanılmamasına, ihlallerin adalet karşısına çıkarılmasına ve hesap verebilirliğe kadar tüm bu alanlarda Türkiye’deki yetkililerin tepkisi yetersiz kalmıştır” denildi.223

Kanada Dışişleri Bakanı Rob Nicholson, 14 Aralık’ta basına yönelik polis operasyonunun ardından Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü konusundaki kaygılarını mektupla dile getiren ve aralarında iki bakanın da olduğu Kanada Parlamentosu’ndan 130’dan fazla üyeye teşekkür ederek “NATO müttefiki ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) üyesi olarak bu kuruluşların temsil ettiği değer ve prensipleri savunmak Kanada ve Türkiye’nin sorumluluğudur” dedi. Nicholson, Kanada hükümetinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Türk halkının demokratik haklarını yargılanma korkusu olmadan özgürce yerine getirmesini temin etmeleri çağrısında bulunduğunu hatırlattı.224

AKP’nin ilk dönem milletvekillerinden Faruk Ünsal Zaman gazetesine verdiği röportajda basın özgürlüğü sorununun ciddi boyuta ulaştığına, TV alt yazılarına bile karışıldığına işaret ederek “Basın yeterince denetleyemezse, halk doğru bilgilenemiyor ve sandıkta iradesini ortaya koyamıyor. İktidardaki çürümeyi önlemenin yolu bu denge ve denetleme sistemlerini kurmaktır” dedi.225

CHP Körfez İlçe Başkanı Tuğman Kayalı, Aralık 2014’de ilçe binasına astığı “yolsuzluk ve rüşvet” operasyonuna adı karışan eski bakanlar Egemen Bağış, Muammer Güler, Zafer Çağlayan ve Erdoğan Bayraktar’ın gözleri siyah maskeli pankartı nedeniyle “kamu görevlisine hakaret” suçundan görülen davada, Kayalı pankartları kimin astığını bilmediğini, suçlamaları kabul etmediğini söyledi.

219 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/tayyip-erdogani-hicbir-zaman-affetmeyecegim-878220/220 http://www.milliyet.com.tr/ucak-nereye-duserse-/gundem/ydetay/2083648/default.htm221 http://www.zaman.com.tr/yorum_civisi-cikmis-bir-hukuk-devleti-goruntusu_2303855.html222 http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/07/06/rtuktekiler-yigitce-direnmiyor223 http://www.imctv.com.tr/102625/2015/07/kobani-protestolarinda-asiri-guc-ve-ihlaller-yargi-karsisina-cikmadi/224 http://www.cihan.com.tr/tr/kanada-hukumetinden-turkiyede-basin-ozgurlugu-icin-imza-atan-uyelere-tesekkur-1814203.htm225 http://www.zaman.com.tr/gundem_mazlum-der-baskani-faruk-unsal-islamcilar-iktidarda-altin-buzagi-sendromu-yasiyor_2302661.html

- 26 -


Kayalı’nın avukatları pankartın asıldığı tarihte adı geçen dört bakanın görevlerinden ayrılmış oldukları için kamu görevlisi sıfatı taşımadıklarını belirterek daha önce Kayseri’de açılmış ve beraat kararı ile sonuçlanmış davaları örnek gösterdi ve müvekkillerinin beraatını istedi. Duruşmanın ileri bir tarihe ertelenmesine karar verildi.226

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, TBMM Başkanlığı’na Adalet Bakanı Kenan İpek tarafından yazılı olarak cevaplandırılması istemiyle “Cumhurbaşkanı Erdoğan’a hakaret gerekçesiyle kaç davanın açıldığını” sordu. “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açtığı hakaret davalarının kaçında davalıya para cezası verilmesi kararlaştırılmıştır?, Hapis cezası verilen veya tutuklanan var mıdır?, Bu davaların kaçı sosyal medyada sesli, yazılı veya görüntülü bir ileti ile hakaret içeriği taşımaktadır?, Abdullah Gül ve Ahmet Necdet Sezer’in cumhurbaşkanı oldukları dönemde kaç kişi hakkında benzeyen nedenlerle şikayette bulunulmuştur?, Kaç kişiye bu suçlamayla dava açılmıştır?, Erdoğan’ın açtığı davalar dikkate alındığında, bu davaların kaçında davalılar öğrenci veya gazetecidir?” soruları önergede yer aldı.227

8 Temmuz 2015 “Yayınlama Özgürlüğü Yolunda” projesinin kapanış konferansında konuşan ve Türkiye’de

Yayınlama Özgürlüğü Raporu’nu yazan Avukat Tora Pekin, ifade özgürlüğü kısıtlamasının daha çok gazeteciler üzerinde yapıldığını söyledi. Pekin, “İfade özgürlüğü Türkiye’de bir değer değil. İşimize geldiği gibi kullanıyoruz bu kavramı. Gazeteci Ahmet Şık’ın kitabı toplatıldığında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘Öyle kitaplar vardır ki bombadan daha tehlikelidir’ demişti. Ancak üç yıl sonra çıkıp ‘Bu ülkede kitaplar toplatıldı’ şeklinde açıklama yaptı” dedi.228

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP hükümetinin muhalif medyaya yönelik tavrı, Gazetecileri Koruma Cemiyeti (CPJ) tarafından kaleme alınan yazıyla eleştirildi. Erdoğan tarafından haklarında soruşturma açılan gazetecilerden Can Dündar, Bülent Keneş, Tolga Tanış, Mehmet Baransu ve Barış İnce’nin isimlerinin özellikle vurgulandığı yazıda ‘Erdoğan’ın eleştirilere karşı tahammülsüz olduğu’ ifadesine yer verildi. Yazıda ayrıca, ‘cumhurbaşkanına hakaret’ suçunun 1926 yılından bu yana anayasada yer aldığı ancak bundan önceki hiçbir cumhurbaşkanının söz konusu yasaya bu ölçüde başvurmadığı kaydedildi. 229

9 Temmuz 2015 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonunu yürütürken HSYK tarafından açığa alınan ve

daha sonra meslekten ihraç edilen Cumhuriyet Savcısı Mehmet Yüzgeç, Twitter hesabından İran uyruklu işadamı Reza Zarrab hakkındaki yolsuzluk dosyasına takipsizlik kararı verilip ardından ihracat ödülü verilmesi, yine İran asılı Babek Zencani hakkında İran’da 200 bin sayfalık iddianame hazırlanması ile ilgili “Bu soruşturma kapsamında meslekten ihraç edilen hakim, savcı ve polislerin haline mi ağlayalım, yoksa hukukun ölümüne mi?” dedi.230

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, sosyal medyada paylaşılan ve tepki toplayan “Doğu Türkistan’daki Müslümanlara zulüm” haberleri ile ilgili, “Medyada dolaşan, büyük bir kısmı da yalan ya da istismar olan bu haberlerden sonra İstanbul’da asla tasvip etmediğimiz olaylar yaşandı. Ülkemize gezmeye, yaşamaya gelen Doğu Asyalı insanlar bizim dostumuzdur. Onlar bizim misafirimizdir. Bu olaylar bize yakışmaz. Provokatörlerin oyununa gelmeyin” dedi.231

Gazetecilere Özgürlük Platformu (GÖP), son dönemlerde gazetecilerin işlerini yaparken engellenmesi ve basın kuruluşlarının cezalandırılması olaylarına tepki gösterdiği açıklamasında “Halkın haber alma hakkını engelleyen, basın-ifade özgürlüğünü hiçe sayan, bu tür anlayışların kabul edilebilmesi olanaksızdır. Israrla yinelediğimiz ve evrensel hukuk ilkeleri ile de belirlenmiş, basın ve ifade özgürlüğünün yok sayılmasını reddettiğimizi bir kez daha hatırlatıyoruz” dedi.232

CHP Ankara Milletvekili Avukat Ali Haydar Hakverdi, Gezi Direnişi ile ilgili yaşanan bütün olayların araştırılması, öldürülen, yaralanan ve mağdur edilen kişiler, aileleri ve sivil toplum kuruluşlarıyla görüşülerek direniş sürecinde meydana gelen olayların tespiti ve değerlendirilmesi ve

226 http://www.bizimkocaeli.com/haber/siyaset/chpli-baskanin-davasi-ertelendi/135475.html227 http://www.cihan.com.tr/tr/cumhurbaskanina-hakaret-davalarini-meclise-tasidi-1816129.htm228 http://www.evrensel.net/haber/255545/yayimlama-ozgurlugu-raporunda-ifade-ozgurlugu-vurgusu229 http://www.zaman.com.tr/dunya_cpj-erdogan-hakaret-yasasiyla-muhalifleri-susturuyor_2304214.html230 http://www.zaman.com.tr/gundem_savci-mehmet-yuzgec-savci-hakim-polislerin-haline-mi-aglayalim-yoksa-hukukun-olumune-mi_2304523.html231 http://www.imctv.com.tr/103286/2015/07/erdogan-basinda-yer-alan-cin-haberleri-yalan/232 http://www.haber888.com/haber/55232/gop-halkin-haber-alma-ozgurlugunu-engelleyen-butun-baskilari-reddediyoruz.html

- 27 -


gerçeklerin ortaya çıkarılması amacıyla meclis araştırması açılmasını istedi.233

Sabah yazarı Haşmet Babaoğlu, 7 Haziran seçimleri sonrası medya içinde “muhalefet neden yine seçim kazanamadı?” sorusunu soran olmadığını vurgulayarak “Erdoğan’la görüştüğü için CHP eski genel başkanı Deniz Baykal’ı üç saat boyunca ‘siyasi şube’ üslubuyla sorgulamak gazetecilik sayılıyor ama blok deyip durdukları muhalefetten neden bir blok hükümeti çıkmadığını sorgulayan olmuyor. Çünkü muazzam bir otosansür mekanizması işliyor” dedi.234

10 Temmuz 2015 Sincan Kapalı Kadın Cezaevi’nde incelemelerde bulunmak isteyen CHP milletvekilleri Şenal

Sarıhan, Aylin Nazlıaka, Selin Sayek ve Lale Karabıyık siyasi mahkumların “slogan atabilecekleri” gerekçesi ile kendileriyle görüştürülmediğini belirterek olayı kınadılar.235

KESK Kocaeli Şubeler Platformu adına açıklama yapan Kamil Yüce, özellikle metal işkolu emekçilerinin direnişiyle ilgili haber yapan basın emekçilerinin haberler sonrası saldırıya uğramalarını manidar bulduğunu belirterek “Evrensel ve Hayat TV’nin gönüllü muhabirlerinin saldırıya uğramaları, tehdit edilmeleri, gündüz vakti kaçırılmaları ve faillerin şu ana kadar yakalanmamış olmaları akla ‘derin bağlantıları’ getirmektedir. Saldırılar işçi sınıfının mücadelesine yönelik olduğu kadar düşünce ve ifade özgürlüğü ile haber alma hakkına da yapılmıştır. Saldırıları kınıyor, protesto ediyoruz” dedi.236

11 Temmuz 2015 Balyoz darbe planı belgelerini yayınladığı gerekçesiyle tutuklu bulunan gazeteci Mehmet

Baransu’nun avukatı Sercan Sakallı, “Müvekkilim muhalif bir gazeteci. Bu kapsamda çok ciddi haberler yaptı. Gün gelip muktedirle karşı karşıya gelince Baransu’yu tutukladılar. Özellikle proje mahkemelerin kararıyla özgürlüğünden mahrum bırakıldı” dedi.237

Mehmet Baransu ve Hidayet Karaca’nın da aralarında bulunduğu tutuklu gazetecilerin serbest bırakılması için organize edilen canlı yayın eylemlerine katılan Zaman gazetesi Genel Yayın Müdürü Ekrem Dumanlı “Yargıda bu dönemki kadar absürd (saçma) suçlamaların yapıldığı başka bir dönem yok. Bizim şu an yargılandığımız Tahşiye suçlaması, komedi de diyemiyorum çünkü bu meseleden dolayı Hidayet Karaca yedi aydır hapishanede bulunuyor. Türkiye daha önce de sıkıntılı dönemler yaşadı ama bu seferki kadar kaba, saba, hoyratça kanun nizam tanımayan bir dönem hiç olmadı” dedi. Tutuklu Gazetecilerle Dayanışma Platformu sözcüsü Necati Abay Türkiye’de 14 yıldır cezaevinde bulunan gazeteci olduğunu, müebbet hapis cezası alan gazetecilerin bulunduğunu hatırlatarak, “Cumhuriyet tarihinde Türkiye ilk kez AKP döneminde tutuklu gazeteciler sayısında dünya birincisi oldu” şeklinde konuştu. Samanyolu TV Ankara Temsilcisi Abdullah Abdulkadiroğlu ise “21 yıllık gazetecilik hayatımda daha önce böyle bir dönem yaşamadım. Daha önce de akreditasyonlar uygulandı, medyaya farklı baskılar yapıldı ama hukukun bu kadar bir kenara bırakıldığı, ‘benim canım böyle istiyor’ denilen bir dönem olmamıştı. İktidar basını şiddet uygulayarak susturmaya çalışıyor” yorumunda bulundu.238 Gazeteci Nazlı Ilıcak ise birçok davanın gazeteci Mehmet Baransu sayesinde başladığını belirterek, “Sadece Baransu değil, birçok gazeteci tehcir altında. Ve sadece gazetecilerin cezaevine girmesi değil, cezaevine girme korkusu da bunların kalemini bağlıyor. Patronları da tehdit altında. Medyada çok sayıda tetikçi var” dedi.239

CNN Türk’te Taha Akyol’un sorularını cevaplayan Habertürk yazarı Fehmi Koru, Cumhuriyet gazetesinin MİT TIR’ları ile ilgili haberinin, basın özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gereğine işaret ederek, hakimlerin de politikacıların da olayı bu açıdan ele almaları gerektiğini söyledi.240

Fırtına Vadisi İnisiyatifi’nden yapılan açıklamada Rize Samistal Yaylası’na giden iki yolun ulaşıma kapatılması nedeniyle üzerine Samistal Yaylası’na nöbete çıkanlardan haber alınamadığı ve yolların kapatılma gerekçelerinin öğrenilemediği belirtilerek “halkın yaylalarına ulaşım hakkını

233 http://www.birgun.net/haber-detay/chp-li-milletvekili-gezi-icin-meclis-arastirmasi-istedi-84458.html234 http://www.sabah.com.tr/yazarlar/babaoglu/2015/07/09/beyaz-medyayla-demokrasi-zor235 http://www.sendika.org/2015/07/sincan-hapishanesinde-tutuklu-vekil-gorusmesine-slogan-bahaneli-engel/236 http://www.ozgurkocaeli.com.tr/gundem/basin-emekcilerine-yapilan-saldirilari-kiniyoruz-h276076.html237 http://www.cihan.com.tr/tr/baransunun-avukati-muvekkilim-muktedirlerle-karsi-karsiya-gelince-tutuklandi-1816426.htm238 http://www.zaman.com.tr/gundem_basina-baski-28-subati-gecti-elbet-bu-donem-de-bitecek_2304972.html239 http://www.cihan.com.tr/tr/nazli-ilicak-cezaevine-girme-korkusu-gazetecilerin-kalemini-bagliyor-1816292.htm240 http://www.gazeteciler.com/tv-haber/fehmi-korudan-ak-parti-bombalari-gazetecinin-gorevi-89025h.html

- 28 -


engellemenin ne tür bir görev anlayışı olduğu açıklansın” denildi.241

12 Temmuz 2015 Oda TV’de gazeteci Nurzen Amuran’ın konuğu emekli Cumhuriyet Savcısı Talat Şalk

hakaret davaları ile ilgili yaptığı söyleşide, “Demokrasilerde eleştiri esastır. Medyanın görevi, iktidarda olanın her yaptığını övmek, alkışlamak değildir. Araştırır, kamu görevlilerinin eğri bir hareketini görürse yazar, bunu kamuoyuna duyurur,” dedi. Şalk Eleştiri hakaret değildir. Bugün hayli hakaret davası var, tabii ki açılan davaların amacı kişiler üzerinde baskı kurmak yıldırmaktır. Burada mahkemelerin çok dikkatli olması gerekir” şeklinde sözlerine devam etti. Şalk ‘diktatör’ kelimesinin hakaret içermediğini belirterek, “bir eleştiridir, muhatabına yasal sınırlarını aştığını başına buyruk kararlar aldığını anlatır” dedi.242

13 Temmuz 2015 MHP Iğdır eski milletvekili Sinan Oğan, kendisini partiden ihraç etmediği için Iğdır il

teşkilatını görevden alan MHP Genel Merkez yönetimini “İktidara geldiğimizde ‘ben yaptım oldu’ anlayışıyla mı ülkeyi yöneteceğiz? Demokrasiye önce kendimiz inanacağız, önce kendimiz benimseyeceğiz. Demokrasi, hoşunuza gitmeyecek olsa dahi bağımsız kurulların aldığı kararlara saygı gösterme sanatıdır aynı zamanda. Demokrasi sadece kurulların sizin hoşunuza giden kararları alma sanatı değildir” diyerek eleştirdi.243

14 Temmuz 2015 Avrupa Dergi Yayıncıları Birliği (EMMA) tarafından bilişim hukuku uzmanı Avukat Burçak

Ünsal’ca kaleme alınan Türkiye’nin basın özgürlüğü tablosunda AKP iktidarı döneminde medya üzerinde artan baskılara dikkat çekildi ve düzinelerce gazetecinin tutuklanarak hapse atılması ile hükümetin birçok hayati konuya yayın yasağı getirmesi eleştirildi. 2014 yılının Nisan ayı itibariyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan şikayet soruşturmaları için açılan dava sayısının 503, Erdoğan’ın bu davalardan aldığı tazminatın 440 bin dolar olduğu belirtildi. Ünsal “İnternet yasaklarına ilişkin üç bin mahkeme kararı alındı. Dokuz ayda 20 bin internet adresi bloke edildi. Bu kararların 700’ü Twitter, 500’ü Facebook, 200’ü ise YouTube üzerinden alındı. Özellikle son iki yılda üst üste Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) 2012 ve 2013 yılında Türkiye’yi en kötü gazeteci zindancısı seçti. 2014 yılında ise yine Türkiye ilk 5’te yer aldı. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütü, 2014 Dünya Basın Özgürlüğü sıralamasında Türkiye’yi, 180 ülke içerisinde 154’üncü sırada gösterdi. Adeta yasaklar ülkesi haline geldik. Sonuç olarak Türkiye basın özgürlüğünde sınıfta kaldı” dedi.244

KESK’e bağlı Haber-Sen Sendikası, TRT’nin kamu yayıncılığından “iyice uzaklaştığını” iddia ederek “RTÜK’ün ilk işi, TRT Genel Müdürü’nün görevden alınmasını talep etmek olmalıdır” dedi.245

15 Temmuz 2015 HDP, RTÜK üyeliği seçiminin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuracağını açıkladı.

RTÜK üyeliği seçiminde AKP’den boşalan üyeliğe MHP adayı Arif Fırtına seçilmişti.246 HDP Hukuk ve İnsan Haklarından Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş RTÜK üyelerinin partilerin sandalye sayısına göre belirlendiğini ve Meclis’te usulen seçim yapıldığını ifade ederek, “Kimin ne kadar üyelik alacağı kanunda belirtilmiştir ve bu Meclis’teki sandalye sayısına göre belirlenmesi gerekiyor. Meclis’te ilk defa RTÜK üyeliği için seçim yapılmıştır. Kanuna aykırı bir işlem yapılmıştır. Bir üyelik için dört adayın oylanması yanlıştır. AKP kendi adayını da oylamaya sokmuştur. Burada kanuna aykırılık söz konusudur. Bu seçimin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuracağız” dedi.247

Cumhuriyet gazetesinde “Özür dilerim” başlıklı bir köşe yazısı kaleme alan piyanist ve besteci Fazıl Say, Devlet Korosu şefinden özür dilemesi “gerektiğini” söyleyerek “Sansürü onlar yaptı

241 http://www.birgun.net/haber-detay/samistal-yaylasi-na-yollar-kapatildi-yesil-yol-nobetindekilerden-haber-alinamiyor-84580.html242 http://odatv.com/n.php?n=diktator-kelimesi-hakaret-degildir-1207151200243 http://www.yenicaggazetesi.com.tr/ogan-ben-yaptim-oldu-anlayisi-yanlis-116934h.htm244 http://www.bugun.com.tr/gundem/iste-o-utanc-raporu-haberi/1737453245 http://www.bianet.org/bianet/medya/166035-haber-sen-trt-genel-muduru-senol-goka-gorevden-alinmali246 http://www.imctv.com.tr/hdp-rtuk-uyeligi-seciminin-iptali-icin-aymye-basvuracak/247 http://www.ntv.com.tr/turkiye/hdp-rtuk-icin-anayasa-mahkemesine-basvuracak,C3N-7aUl3EKePAWCNYol8w

- 29 -


ama ben özür dilerim” ifadelerini kullandı. Hükümeti eleştirdiği için “hedef gösterilen”, hakkında dava açılan ve Kültür Bakanlığı tarafından Nâzım Oratoryosu’nun Antalya programından çıkarılmasına tepki gösteren, Say’a Devlet Korosu tarafından kınama gönderilmesinin ardından, özür dilemesi istenmişti.248

Doğan Holding Kurumsal İletişim Başkan Yardımcısı Ahter Kutadgu, yaptığı açıklamada, Yeni Şafak gazetesi Yazarı İbrahim Karagül’ün bir yazısında Doğan Grubunu PKK terörünün karargahı olarak tanımlayan ifadelerinin “akıl, fikir, izan ve vicdanla” bağdaşması mümkün olmayan “alçakça bir hakaret ve suçlama” teşkil ettiğini ifade etti. Kutadgu, “her türlü terör ve şiddeti nefretle reddeden ve demokrasiyi savunan Doğan Medyasının bu gibi alçakca ifadelerle anılmasının vahim bir suç teşkil ettiğine inandıklarını, bu yazı ile ilgili suç duyurusunda bulunduklarını ve bunun hesabını yargı önünde soracaklarını” söyledi.249

Birleşmiş Milletler, İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Sözcüsü Rupert Colville Cenevre’de gazetecilere yaptığı açıklamada, Komiserliğin “İstanbul’daki LGBTİ Onur Yürüyüşü’ne yönelik polis müdahalesi konusunda Türkiye’deki yetkilileri homofobik ve transfobik şiddet ile ayrımcılığa karşı mücadele için etkin önlemler almaya çağırdığını” söyledi.250

Eski Yargıtay Başkanı Ali Alkan, Türkiye’de yargı bağımsızlığının fiilen bittiğini ve yeni Yargıtay Başkanı’nı zor günler beklediğini belirterek “Bugün yargı bağımsızlığı her aşamada ihlal ediliyor. Savcılara telkin telefonları açılıyor” dedi. Alkan, yargı mensuplarına bakanların talimat, HSYK görevlilerinin de tavsiye verdiğini ifade etti. Kendi döneminde de yargıya baskının devam ettiğini belirten Alkan, “Genel sekreterim ve yardımcılarını değiştirmem istendi” dedi.251

Anadolu Adalet Sarayı’nda görülen duruşmaya geldikleri gün adliye önünde gözaltına alınan 15 kişinin yargılandığı davada sanıklardan İbrahim Yılmaz’ın “Polis tarafından darp edildim, kolum kırıldı. Adalet aramak için adliyeye gelmiştim” demesi üzerine Mahkeme Başkanı Uğur Duman, “Adalet sadece adliyede değil her yerdedir” dedi ve polisin vatandaşın kolunu kırdığı iddiası için, “Bünyemizde adalet yok. O kıyafetleri giyelim bizim de elimiz ara sıra copa gider” diyerek eleştiride bulundu. Elektronik kelepçe uygulamasıyla ilgili de “Elektronik kelepçe garip bir uygulama. Elektromanyetik etkileri nedir ne değildir, tartışılır. İnsani değilse İnsan Hakları’na gidilir” dedi.252

İzmir Gazeteciler Cemiyeti başkanı Misket Dikmen “Biz özgür, çağdaş, demokratik, toplumun bireylerinin her hakkının korunduğu bir ülke olmak amacından taviz veremeyiz. Bu olmazsa olmazımızdır. Bu konular önceki yönetimde de başat konumuzdu. Bu tavrımızı sürdüreceğiz” dedi.253

16 Temmuz 2015 Taksim Dayanışması bileşenleri, Danıştay 6. Dairesi’nin Gezi Parkı’na Topçu Kışlası

projesinin iptal edilmesine dair geçen yıl verdiği kararı oyçokluğuyla kaldırması kararını “zorlama ve ısmarlama” olarak yorumladı. Mimarlar Odası Avukatı Can Atalay Gezi Parkı’nın artık dünyanın koruması altında olduğunu söyledi, Mimarlar Odası İstanbul Şubesi Genel Sekreteri Mücella Yapıcı, ise “Alanında uzman kişiler tarafından düzenlenmiş bir bilirkişi raporu, alanında uzman olmayan kişiler tarafından işlevsizleştirilmeye çalışılmıştır. Niyetinizin farkındayız, aklınızdan dahi geçirmeyin” dedi.254

Sözcü gazetesi yazarı Bekir Coşkun TRT’de yayınlanan bir programda ilahiyatçı Yazar Ali Rıza Demircan’ın “İleri boyutlarda oral ilişki haramdır” demesini ve bir başka programda Atatürk ve İsmet İnönü’ye hakaret edilmesini ele aldığı yazısında TRT yönetimini eleştirerek, “Din alimleri ’Aşırı oral seksin iyi olmadığını’ söylese de, iktidarı aşırı yalayan TRT yöneticilerinin geldiği son durum bu: Atatürk ve İnönü için ’Yediler, içtiler, kustular’ diyebilecek kadar şerefsiz” ifadelerini kullandı.255

İstanbul’da Zaman gazetesi merkez binasını ziyaret eden Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubu Eşbaşkanı Rebecca Harms, Türkiye’de halen pek çok medya kuruluşu ve gazetecinin baskı gördüğünü ve bu yüzden de ülkenin uluslararası alandaki konumunun gerilediğini söyledi. “Çarenin yine basın özgürlüğünü sağlamakta olduğunu” vurgulayan Harms, “hukukun üstünlüğüne saygı” 248 http://www.birgun.net/haber-detay/fazil-say-dan-ozur-yazisi-sansuru-onlar-yapti-ama-ben-ozur-dilerim-84836.html249 http://www.cnnturk.com/turkiye/dogan-grubundan-ibrahim-karagule-sert-tepki250 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29552079.asp251 http://t24.com.tr/haber/eski-yargitay-baskani-alkan-cemaatci-mi-dini-hassasiyetim-var-isteyen-istedigi-yere-koysun,302916252 http://www.dha.com.tr/hakim-bunyemizde-adalet-yok_980480.html253 http://www.gozlemgazetesi.com/HaberDetay/253/145243/igc-baskani-dikmen-onceligimiz-basin-ozgurlugu.html#.VakYYvntmkp254 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/323679/_Sanakislayaptirmayacagiz.html255 http://haber.sol.org.tr/medya/bekir-coskun-iktidari-asiri-yalayan-trt-yoneticilerinin-geldigi-durum-serefsizlik-122989

- 30 -


istedi.256

Saadet Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kamalak, eski Yargıtay Başkanı Ali Alkan’ın “Yargı bağımsızlığı fiilen bitti” açıklamalarını değerlendirerek “Sadece yargı bağımsızlığı değil hukuk da gerçekten büyük darbe almıştır. Hukuk sistemimiz bir bakıma tabir caizse adaletten arındırılmıştır” dedi.257

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Cumhurbaşkanı, anayasa sınırlarına çekilmek zorunda ve koalisyonun tarafı değil. Cumhurbaşkanı şu haliyle asıl demokrasinin önünde engel, koalisyonunun değil. Hem de en ciddi engel. Görevi olsun olmasın, sorumluluk alanı içinde bulunsun bulunmasın her konuda görüş beyan ediyor. Demokrasiye büyük zarar veriyor” dedi.258

Antalya Gazeteciler Cemiyeti tarafından düzenlenen AB destekli Medya Köprüsü projesinin kapanış töreninde konuşan Antalya Valisi Muammer Türker, “Medya Köprüsü, bir Avrupa projesidir. Türkiye olarak Avrupa Birliğinin bir ferdi oluruz ya da olmayız. Ama bu dönüşüm ve değişim gerçekten çok kıymetli” dedi. AGC Başkanı Mevlüt Yeni ise projenin genç meslektaşların meslekte eksik kalan yanlarını tamamlamasına yönelik önemli bir adım olduğunu ifade etti.259

Eski Yargıtay Başkanı Ali Alkan, verdiği bir röportajda Yargıtay’a en çok şikayet edilen konulardan birinin siyasilerin “kişilik haklarına saldırı” başvuruları olduğunu söyleyerek “İlk bakışta çok ağır sözler söylendiği için ‘bunu hakaret kabul etmek gerekir’ diyorsun. Ama sonra bugün ifade özgürlüğünün geldiği noktada buna bu açıdan bakmak gerektiğini, yaptırım uygulamayacağını görüyorsun” yorumunda bulundu.260

17 Temmuz 2015 Gazeteci kökenli CHP İstanbul Milletvekili Eren Erdem, Dünya Basın Özgürlüğü

sıralamasında Türkiye’nin 180 ülkeden 149. sırada yer aldığını ve en çok gazetecinin yargılandığı ülkelerin başında geldiğini hatırlatarak, basın özgürlüğünün önündeki engelleri kaldırmak adına kanun teklifi vereceğini ifade etti. Erdem, “Türkiye’de basın özgürlüğü son 13 yılda askıya alındı. Haklarında yüzlerce dava açılan gazetecilerin mesleki haklarını kullandığı için suçlanması ve yargılanması adeta bir ‘meslek hastalığına’ dönüşmüştür. Terörle Mücadele Kanunu her gün bin bir zorluğa ve tehlikeye karşı tek derdi halkı doğru bilgilendirmek olan gazeteciler için değil, gazetecileri tehditlerle, kumpaslarla ve cezaevleriyle korkutarak gerçekleri örtmeye çalışanlar için geçerli olmalıdır” dedi.261

Eski Ulaştırma Bakanı Yaşar Topçu, siyasetin içinde bulunan kişilerin zenginleşemeyeceğini, zenginleşen siyasetçinin mutlaka yasal olmayan yollara tevessül etmiş olduğunu söyledi. Adı rüşvet ve yolsuzluk iddialarına karışan AKP’li dört eski bakanın eninde sonunda Yüce Divan’a çıkacaklarına inandığını belirterek “Siyasetçi bir şey yapmadıysa cesur olacak” dedi.262

18 Temmuz 2015 Uluslararası Gazeteciler Federasyonu ve Avrupa Gazeteciler Federasyonu, metal işçilerinin

haberini yaptığı için saldırıya uğrayan Evrensel ve Hayat Televizyonu muhabirlerinin durumu nedeniyle, gazetecilerin güvenliğine dair bir raporu Avrupa Konseyi Platformu’na sundu.263

RTÜK üyesi ve yeni dönem başkan adayı Ali Öztunç, kurulun 13 yıl boyunca zarar gördüğünü, yayıncıların siyasi cezalarla yok edilmeye çalışıldığını, yeni yönetimle tarafsızlığın hedeflendiğini, medya özgürlüğü ve tarafsızlığının yeniden inşa edilmesi gerektiğini belirterek “Tarafsız ve özgür bir basının sağlanması için RTÜK’ün tarafsız olması lazım. Kurumda sopa dönemi bitecek” dedi.264

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Medya Özgürlüğü Temsilciliği tarafından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na gönderilen mektupla, Türkiye ifade ve medya özgürlüğü açısından eleştirildi. Türkiye’de tutuklu bulunan gazetecilerin sayısının 21 olduğunu belirten AGİT

256 http://www.zaman.com.tr/dunya_harmstan-zamana-ziyaret-turkiye-itibar-kaybetti-tamir-icin-basin-ozgur-olmali_2305642.html257 http://www.cihan.com.tr/tr/kamalak-yargi-bagimsizligi-darbe-aldi-hukuk-sistemi-adaletten-arindirildi-1818560.htm258 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29563824.asp259 http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/antalya-haberleri/agc-medya-koprusu-projesi-kapanis-toreni-gerc_143862260 http://www.timeturk.com/alkan-olan-hrant-dink-e-oldu/haber-29818261 http://www.mersininsesi.com/haber/siyaset-1960/basin-emekcilerine-ozgurluk/5612.html262 http://www.cihan.com.tr/tr/eski-bakan-yasar-topcu-siyasette-zenginlesmek-hirsizlik-harici-mumkun-degil-1818742.htm263 http://www.evrensel.net/haber/256250/evrensel-ve-hayat-tvye-baskilar-avrupa-konseyi-gundeminde264 http://www.bugun.com.tr/gundem/sopalik-donem-bitecek-haberi/1742369

- 31 -


raporuna işaret eden mektup, muhalif seslerin cezalandırılmasının otosansürü arttırabileceği değerlendirmesinde bulundu. Birçok gazeteci ve sosyal medya kullanıcısının hapisle sonuçlanabilecek davalarla karşı karşıya olduğunun yanısıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaretten beş gazetecinin, “kamu görevlilerine hakaret”ten, aralarında çizerlerin de olduğu 10’un üzerinde kişinin yargılandığını belirten mektup kamuda üst düzey görevlerde yer alan yetkililerin gazetecilere gözdağı vermesinin yaygın bir uygulama haline geldiği yorumunda bulundu. Mektup ayrıca Türkiye’de ifade ve medya özgürlüğünü tehlikeye sokan yasalarda reforma gidilmesi çağrısında bulundu.265

19 Temmuz 2015 Yazar Ahmet Ümit Zaman’dan Esat Özen’e verdiği röportajda “Mesela deniliyor ki,

‘Cemaat, paralel yapı kurdu, ülkenin altını kazımaya çalışıyor.’ Bunun için basını susturmana gerek yok. Çık kendi basın organında bunu nasıl yaptıklarını anlat. Buna kimsenin itirazı olmaz. Ancak insanları tutukladığında, susturduğunda sorun olur ve bu baskıya girer. Ben buna karşı çıkarım” yorumunda bulundu.266

20 Temmuz 2015 Halkların Demokratik Partisi (HDP) Bursa il örgütü tarafından düzenlenen “tecride hayır

barışa evet” eylemi için toplanan partililer, ellerinde taşıdıkları dövizlerle slogan attı. Yapılan basın açıklamasının ardından yürümek isteyen gruba polis, güvenlik gerekçesiyle izin vermedi.267

21 Temmuz 2015 HDP Kadıköy İlçe Örgütü’nün çağrısıyla Suruç katliamını protesto etmek üzere Altıyol

Meydanı’nda bir araya gelen kişilere, polis TOMA, gaz bombası ve plastik mermilerle müdahale etti, olaylarda 49 kişi gözaltına alındı. Emek Partisi Ümraniye İlçe Örgütünden Ulaş Can Ateş’in ise, cebinde Evrensel gazetesi bulunduğu için, polis tarafından “Demek Evrensel okuyorsun ha” denilerek darp edildiği iddia edildi.268-269

22 Temmuz 2015 Ağrı’da, Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinde meydana gelen bombalı saldırıyı protesto ettikten

sonra yürüyüş yapmak isteyen gruba yapılan polis müdahalesinde dört polis hafif şekilde yaralandı, dört kişi de gözaltına alındı.270

Ateizm Derneği Başkanı Tolga İnci hakkında, Facebook üzerinden yaptığı paylaşımlarda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle dört yıl sekiz aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı. İddianamede, İnci’nin 6 Kasım 2014’te yaptığı paylaşımda, “Cumhurbaşkanının bulunduğu makama yetersiz olduğu anlamını taşır nitelikte” benzetmeler yaptığı ve bu benzetmeleri de başka cümlelerle pekiştirdiği belirtildi.271

İstanbul Kanarya Mahallesi’nde, Suruç’taki bombalı saldırıyı protesto eden eylemcilere polis tarafından yapılan müdahalede, yedi yaşındaki M.G.D. gaz bombasıyla başından yara aldı.272

23 Temmuz 2015 İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, 24 Temmuz Gazeteciler Günü ve

Sansüre Direnişin 107.yılı nedeniyle yaptığı açıklamada, “Hangi şekilde ve hangi amaçla olursa olsun sansür varsa, basın özgürlüğü yoktur. Basın özgürlüğünün olmadığı bir ortamda da bayramdan söz edilemez” dedi. Gazetecilerin bayramının ancak ve ancak tam bağımsız ve demokratik bir ülkede basın ve ifade özgürlüğüne yönelik hiçbir engellemenin olmadığı bir ortamda olacağını dile getiren Dikmen, bu sağlanıncaya kadar mücadeleye devam edeceklerini vurguladı.273

Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin 24 Temmuz Basın Bayramı dolayısıyla yaptığı açıklamada, “Bugün maalesef sansür, oto sansür ve yaratılan korku atmosferiyle, işinden ayrılan veya ayrılma zorunda bırakılan çok sayıda işsiz gazetecisiyle, Türkiye Basın Bayramı’nı 265 http://www.birgun.net/haber-detay/basina-gozdagi-rutin-oldu-85036.html266 http://www.zaman.com.tr/pazar_ahmet-umit-zarrab-ortada-dolaniyor-polisler-neden-iceride_2306024.html267 http://www.yuksekovahaber.com/haber/bursada-yuruyus-yapmak-isteyen-hdplilere-mudahale-159581.htm?interstitial=true268 http://www.evrensel.net/haber/256466/kadikoy-ve-sislideki-suruc-katliami-protestolarina-polis-saldirdi269 http://haber.sol.org.tr/turkiye/istanbulda-suruc-eylemlerinin-bilancosu-49-gozalti-123604270 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327215/Agri_da_Suruc_protestosuna_mudahale__4_yarali__4_gozalti.html271 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327501/Facebook_tan_Cumhurbaskanina__yetersiz__lafina_4.5_yil_hapis_istemi.html272 http://www.sendika.org/2015/07/polis-gaz-bombasiyla-vurdu-7-yasindaki-cocuk-yogun-bakimda/273 http://haber.sol.org.tr/medya/sansure-direnisin-107-yilinda-sansur-var-bayram-yok-123801

- 32 -


kutlayamamaktadır” dedi.274

Londra merkezli sivil toplum kuruluşu ARTICLE 19 Suruçta meydana gelen olayların ardından Twitter’a erişimin mahkeme kararıyla yasaklanması üzerine yaptığı açıklamada “Bir sosyal medya platformunun tümden kapatılması kaçınılmaz olarak meşru ifade hakkını kısıtlamaktadır. Bu yüzden asla haklı görülemez. Gelişen olayların canlı olarak aktarımında önemli bir araç olan Twitter’ın, sitede hukuk dışı bilgi bulunup bulunmamasından bağımsız olarak her zaman erişilebilir olması gerekmektedir” denildi. 275

24 Temmuz 2015 Gazetecilere Özgürlük Platformunca, 24 Temmuz Gazeteciler Günü-Basın Bayramı

nedeniyle yapılan açıklamada “Düşüncülerini özgürce ifade edemeyen kalemleri sansüre-otosansüre uğrayan, işsiz kalan hatta bu uğurda terörist damgası yiyen medya mensuplarının sayısı da her geçen gün artıyor” denildi ve “Sansürün kaldırılışının üzerinden 107 yıl geçtiği halde, hala sansürün etkisinden kurtulamayan ve son 10 yılda 200’e yakın gazetecinin tutuklandığı ülkemizde, Türk Basını’nın 24 Temmuzlarını kutlamak içimize sinmiyor” ifadelerine yer verildi.276

Samsun Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mehmet Yazıcı, basında sansürün kaldırılmasının üzerinden 107 yıl geçmesine rağmen basının hala özgürleşemediğini belirterek, “Basın var olduğu günden bu yana üzerinden baskılar hiç eksik olmadı. Günümüzde de baskı altında olan basın farklı biçimde sansüre uğruyor, engelleniyor, gazeteciler hapse atılıyor. Ceza Yasası ve Terörle Mücadele Yasası basının elini kolunu bağlıyor” dedi.277

Türkiye Gazeteciler Sendikası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Halil İbrahim Hüner, “Bugün BİK gibi devlet kurumlarının, siyasi iktidarın kanunlardan güç alarak uyguladığı sansür ile medya patronları üzerinde oluşturdukları baskıya, ‘yandaş medya’, ‘havuz medyası’ oluşturma ve kendi çıkarlarına hizmet eden otosansür ile sansürcü anlayışa, ekonomik sansüre karşı büyük bir mücadele gücüne ihtiyacımız var. Son yıllarda 879 gazetecinin kalemi, kamerası, mikrofonu elinden alındı, işsiz bırakıldı. Yerel ve ulusal gazetelerin yayımladığı ilan ve reklamları, kendi ürettiği bir hizmet olarak görüp bunu ekonomik silaha dönüştüren kurumun yöneticilerini, bu tehlikeli ve vahim davranışa acilen son vermeye davet ediyorum” dedi.278

Batı Anadolu Sanayiciler ve İşadamları Dernekleri Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Levent Akgerman, iktidarı eleştirdiği için işten atılan, hapsedilen, binlerce liralık tazminatlara mahkûm olan gazetecilerin, sansür baskılarıyla görevlerini yerine getirmek için savaştığını belirterek “Yasa koyucuların gazetecileri koruyamaması nedeniyle Türkiye’de gazetecilik, bıçak sırtında yürümenin başka bir şeklidir” dedi.279

25 Temmuz 2015 Basın Konseyi tarafından yapılan bir açıklamada, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın iki

gazeteyi “hedef göstermesi” kınandı. “Tam da ‘Basın Özgürlüğü İle Mücadele Günü’nde, Arınç’ın, bir TV kanalında, özellikle iki gazetenin ismini vererek, medyanın büyük kesimine yönelik haksız eleştiride bulunması kabul edilemez” denildi. Açıklamada devamla şu görüşlere yer verildi: “Söz konusu siyasetçinin ‘masumane soruyorum’ diye söze başlayıp, adres vererek gazetecileri hedef göstermesi çok talihsiz bir davranıştır. Kimilerinin zannettiği gibi, gazeteciler suç makinaları değildir. Zor günlerden geçtiğimiz bu süreçte, siyasi anlayışın hedefinin medya değil, her türlü ‘çete’ olması gerektiğini hatırlatıyoruz. İleri demokrasilerde, ifade ve basın özgürlüğü ile halkın haber alma hakkı en başta gelir.”280

DİSK Basın İş “Savaşa, Sansüre Yasaklara Karşı Barışın Özgürlüğün Sesi Olalım” başlıklı yaptıkları açıklamada, Suruç katliamı ardından iki gündür süren operasyonlarda 350’den fazla kişi ev baskınlarıyla gözaltına alındığını, bir kişinin infaz edildiğini belirtti. Aralarında Dicle Haber Ajansı, Özgür Gündem, Rojnews gibi bölgesel internet sitelerine getirilen erişim engeline ve planlanan Barış Bloku Yürüyüşünün valilik tarafından yasaklanmasına tepki gösterilen açıklamada “DİSK Basın İş

274 http://www.zaman.com.tr/gundem_bu-yil-da-basin-ozgurlugunu-kutlayamiyoruz_2292187.html275 http://platform24.org/guncel/1009/article-19--turkiye-ozgur-ve-acik-tartisma-ortamini-korumali276 http://www.meydangazetesi.com.tr/genel/gop-24-temmuz-basin-ozgurlugu-icin-mucadele-gunudur-h17990.html277 http://bizimsamsun.net/guncel/basin-bayrami-kutlandi.html278 http://www.cihan.com.tr/tr/tgs-bikin-ekonomik-sansuru-kara-bir-lekedir-1822653.htm279 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/turkiyede-gazetecilik-bicak--haberi/1751968280 http://www.cihan.com.tr/tr/basin-konseyi-medya-hedef-olamaz-1822878.htm

- 33 -


olarak halkın haber alma hakkını gasp eden sansür uygulamasını da yasaklarla düşünce ve ifade özgürlüğünün kısıtlanmasını da kabul edilemez bulmaktayız. Kendi siyasal çıkarları uğruna bölgemizi ve ülkemizi savaş alanına çevirmek isteyen egemenlere karşı basın emekçileri barışın sesi olmaya devam edecektir” denildi.281

26 Temmuz 2015 Eskişehir’de, Suruç’ta yaşanan bombalı saldırıyı protesto eden gruba gaz bombalarıyla polis

tarafından yapılan müdahalede 40 kişi gözaltına alındı.282

Kocaeli’deki Enpay fabrikasında üyesi oldukları Türk Metal’den istifa ederek Birleşik Metal-İş’e geçtikleri gerekçesiyle işten çıkarılan 23 işçinin, işe geri alınması talebiyle diğer işçiler tarafından düzenlenen eylemde altı işçi polis tarafından gözaltına alındı.283

Suruç’ta düzenlenen bombalı saldırının ardından Facebook’ta “Bayramı dört güne çıkaran her kimse eline sağlık, patlarken çok güzelsin Suruç” diye yazan Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencisi M.K.A. hakkında “suçu ve suçluyu övme” iddiasıyla suç duyurusunda bulunuldu.284

Gezi eylemleri sırasında Ahmet Atakan’ın Antakya’da gaz bombası ile öldürülmesinin ardından İzmir’de düzenlenen protesto eylemlerine katılan 81 kişi hakkında iki yıl sonra, “2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet”, “ihtara rağmen kendiliğinden dağılmama”, “görevi yaptırmamak için direnme” ve “mala zarar verme” suçlarından dava açıldı.285

Ankara’da, Suruç’taki patlamayı protesto etmek isteyen bir grubun yürüyüşüne izin vermeyen polis ekipleri, gruba biber gazı ve tazyikli suyla müdahale etti. 15 kişi gözaltına alındı.286

HSYK ikinci dairesi tarafından 49 hakim ve savcının savunmalarına gerek duyulmadan açığa alınması ve görevlerinden alındıklarını basından öğrenen ayrıca haklarındaki soruşturmadan haberlerinin olmadığını ifade eden Hakim Nalan Can, kendilerine hiçbir savunma hakkının verilmediğini belirterek, “Er ya da geç bu hukuksuzluğun da sebepleri ortaya çıkacak ve imzası olanlar kendilerini savunmak zorunda kalacaklardır” dedi. Hakim Menekşe Uyar ise “İçim son derece rahat, verdiğim tüm kararlar usule uygun. Bu mahkemeleri ben kurmadım. Yetkiyi veren HSYK ve bu kararlar nedeniyle hiçbir menfaatim yok” dedi.287

27 Temmuz 2015 Medya Derneği Başkanı Gazeteci Yazar Ekrem Kızıltaş STAR Medya’ya yönelik bombalı

saldırıyı kınadı. Türkiye’de son dönemde basının hedef olduğunun altını çizen Kızıltaş, bazı siyasi parti ve STK’ların saldırıyı kınamamasını eleştirerek, “Bu, üzücü bir durum. Çünkü hangi görüşten olursa olsun medya kuruluşlarının bu tür saldırılardan mutlaka uzak tutulması ve medya kuruluşlarının özgürce, objektif habercilik işini sürdürmesi gerekir. İnşallah bu türden çağrılarda bunun siyasi parti liderlerinin aklını başına alması ve bu arada bu tür saldırıların bugün star medya grubuna yapılan saldırıların yarın kendilerine de dönebileceğini unutmadan diğer medya kuruluşlarının da bu türden saldırılar karşısında ciddi şekilde tavır almaları gerektiğini düşünüyorum” dedi. Akşam Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Murat Kelkitlioğlu ise olayla ilgili “Demokrasiden, basın özgürlüğünden, fikir özgürlüğünden, düşünce özgürlüğünden bahseden çevrelerin ellerinde bizim gazetemizi sallayarak bizleri hedef göstermesini çok daha fazla kınıyorum. Siyasi partilerden, özellikle PKK terör örgütüyle ilişkisi neredeyse kesinleşmiş HDP’nin herhangi bir yetkilisinden bununla ilgili bir geçmiş olsun açıklamasının dahi yapılmamış olması tam tersine hala hedef gösteriliyor olması gerçekten kaygı verici” yorumunda bulundu.288

IPS İletişim Vakfı’nın düzenlediği Okuldan Haber Odasına (OHO) 2015 programında konuşan Bianet yazarı avukat Fikret İlkiz, katılımcılara Basın-iş Kanunu hakkında bir dizi açıklamalarda bulunduktan sonra, internet hakkında “İnternet dünyanın en iyi iletişim ortamlarından birisi ve ifade özgürlüğünün en serbest kurulabildiği alanlardandır. Gazeteci olarak haklarınız var. Bu

281 http://www.diskbasinis.org/index.php/haber/sendikamizdan/basin-aciklamalari/212-savasa-sansure-yasaklara-karsi-barisin-ozgurlugun-sesi-olalim282 http://haber.sol.org.tr/turkiye/eskisehirde-suruc-protestosuna-saldiri-124161283 http://haber.sol.org.tr/emek-sermaye/direnisteki-iscilere-polis-saldirdi-6-isci-gozaltina-alindi-124147284 http://haber.sol.org.tr/turkiye/patlarken-cok-guzelsin-suruc-paylasimina-suc-duyurusu-124113285 http://gazetedokuzeylul.com/?p=18993286 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/baskentte-gostericilere-mudahale--haberi/1753558287 http://www.cihan.com.tr/tr/aciga-alinan-kadin-hakim-bu-mahkemeleri-ben-kurmadim-vicdanim-rahat-1821833.htm288 http://www.aksam.com.tr/guncel/basin-ozgurlugu-kisitlanamaz/haber-426577

- 34 -


bir basın faaliyetidir. 5651 olarak bildiğiniz kanunun adı internet ortamında işlenen suçlarla mücadele kanunudur. 2004 yılında kabul edilen Avrupa Konseyi’nin, internette iletişim özgürlüğü deklarasyonu var. Net olarak koruduğu, ifade özgürlüğü, bilgi edinme ve görüş edinme hakkıdır” dedi.289

IPS İletişim Vakfı’nın düzenlediği Okuldan Haber Odasına (OHO) 2015 programında konuşan Bianet yazarı avukat Fikret İlkiz, katılımcılara Basın-iş Kanunu hakkında bir dizi açıklamalarda bulunduktan sonra, internet hakkında “İnternet dünyanın en iyi iletişim ortamlarından birisi ve ifade özgürlüğünün en serbest kurulabildiği alanlardandır. Gazeteci olarak haklarınız var. Bu bir basın faaliyetidir. 5651 olarak bildiğiniz kanunun adı internet ortamında işlenen suçlarla mücadele kanunudur. 2004 yılında kabul edilen Avrupa Konseyi’nin, internette iletişim özgürlüğü deklarasyonu var. Net olarak koruduğu, ifade özgürlüğü, bilgi edinme ve görüş edinme hakkıdır” dedi.290

Hollanda Yargıçlar Birliği Başkanı Tamara Trotman, verdikleri tahliye kararları nedeniyle tutuklanan Hakimler Metin Özçelik ve Mustafa Başer hakkında bilgi almak için Türkiye'ye geldi. Trotman, "Bu iki yargıç, herhangi bir suça bulaştıklarını gösteren bir kanıttan ziyade, yerine getirdikleri profesyonel görevlerinin çok ciddi etkileri olabileceği için gözaltına alındı ve tutuklandı. Bu davaları takip etmeye devam edeceğiz ve önümüzdeki ay uluslararası bir delegasyon ile gelip bu iki yargıcı ziyaret etmeyi, avukatlarıyla ve ayrıca HSYK’nın bir temsilcisiyle görüşmeyi planlıyoruz" dedi.291

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, PKK ve IŞİD'e yönelik operasyonlara ilişkin yaptığı açıklamada, "Operasyonların tamamı Saray'dan gelen talimatla hükümetin kendini kurtarma operasyonlarıdır. Bunlar devlet politikası değil saray politikasıdır. Kendisine bağlı bir kolluk gücü var, istihbarat örgütü var; yargı, medya, sosyal medya gücü var" dedi.292

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu IŞİD'le ilgili yaptığı açıklamada, "IŞİD'le bağlantılı olaylarda ilginç ihmaller göze çarpıyor. Bilinmez bir el tarafından izlendiği ve korunduğunu gösteriyor" dedi.293

Yazar Emrah Serbes, Twitter hesabında paylaştığı mesajda, “Her gün çocukların öldürüldüğü bu ülkede ne yazabilirim.” diyerek yazarlığı bıraktığını açıkladı.294

28 Temmuz 2015 Türkiye’deki basın özgürlüğünü değerlendiren Bulgar Gazeteciler Birliği Başkanı Snezhana

Todorova, Bulgaristanda hapishanelerde gazeteci olmadığının altını çizerek tutuklu Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca ve Taraf Gazetesi Mehmet Baransu’nun cezaevinden çıkmalarını temenni etti. Todorova, “Demokratik bir toplumda aslında ifade özgürlüğü genel prensiplerinden birisidir. Toplum, demokrasi toplumu olacaksa, ifade özgürlüğü şart olmalıdır. Baskıya karşı çıkıyoruz” dedi.295

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu son dönemde medya ve gazeteciler üzerindeki baskıların yoğunlaştığını belirtti. TGC açıklamasında, iktidarın gazetecileri düzenli olarak hedef gösterme alışkanlığının sürdüğü ve gazetecilik üzerindeki kuşatmanın kalkması için TBMM’nin de göreve çağırıldığına dikkat çekti. İnternete yapılacak her müdahalenin basın özgürlüğünü de yakından ilgilendirdiği belirtilen açıklamada TİB’in çok sayıda internet sitesine ve twitter hesabına “terör örgütü propagandası” yaptıkları gerekçesiyle erişim engellemesi eleştirilerek “TİB’in görevi halkın gerçekleri öğrenmesinin engellenmesi olmamalıdır. İktidar ve muhalefet partilerinin temsilcilerini, sansür düzenlemelerinin değil, basın ve ifade özgürlüğünü genişletecek uygulamaların yaşama geçirildiği bir ülke için göreve çağırıyoruz” denildi.296

Gazeteciler Özgürlük Platformu (GÖP) yazılı bir açıklama yaparak gazetecilerin haber vermekle görevli olduğunu, kamu yararına çalıştıklarının unutulmaması gerektiğini belirtti ve Dicle Haber Ajansı (DİHA) Bursa muhabiri Ömer Gül’ün ANF’ye haber geçmesinin “suç delili” sayılarak “örgüt üyeliği” iddiasıyla tutuklanması ile ilgili “Gazetecinin görevi; haber verme, yazma, iletme

289 https://www.bianet.org/bianet/medya/166337-fikret-ilkiz-gazeteci-olarak-haklariniz-var290 https://www.bianet.org/bianet/medya/166337-fikret-ilkiz-gazeteci-olarak-haklariniz-var291 http://www.bugun.com.tr/gundem/bakin-ne-dedi-haberi/1756230292 http://haber.sol.org.tr/turkiye/demirtas-operasyonlar-devlet-politikasi-degil-saray-politikasi-124183293 http://haber.sol.org.tr/turkiye/sezgin-tanrikulu-gizli-bir-el-isidi-koruyor-124184294 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/331865/Ve_Emrah_Serbes_isyan_edip_yazarligi_birakti.html295 http://www.aktifhaber.com/komsudan-ibretlik-aciklama-bizim-hapishanelerde-gazeteci-yok-1205997h.htm296 http://www.haberler.com/tgc-gazetecilik-uzerindeki-kusatmayi-kaldirin-7548138-haberi/

- 35 -


olduğundan, bu gerekçe şaşırtıcıdır” dedi. DİHA muhabiri Cüneyt Yavuz’un, İstanbul Gazi mahallesindeki olayları izlediği sırada, polislerce atılan gaz fişeği ile yaralanması da düşündürücü ve üzüntü verici olarak değerlendiren GÖP açıklamasında “Gazetecilerin zaten kısıtlı imkanlarla görev yaptığı, zor şartlarda kamuoyuna haber vermeye çalıştığı böylesine zamanlarda, şiddete maruz kalması, sansüre uğraması ve hatta tutuklanması kabul edilemez” denildi.297

Çağdaş Gazeteciler Derneği, Başbakan Ahmet Davutoğlu ile bazı gazetelerin genel yayın yönetmenleri arasında yapılan görüşmenin ardından herhangi bir resmi açıklama yapılmamasına dikkat çekerek “Bu günlerde Başbakan Davutoğlu ile özel olarak davet edilen genel yayın yönetmenleri görüşmesinin ayrıntıları oldukça önem taşımaktadır. Savaş ihtimali her geçen gün artarken bu toplantının iktidarın savaş politikalarını meşrulaştırmak için medyayı kullanma talebini içerdiği şüphesi söz konusudur ve bu şüphe yersiz değildir” dedi Dernek yönetim kurulu, toplantıya katılan gazetecileri ‘kamu yararı’ ilkesi gereği toplantının ayrıntılarını açıklamaya çağırdı.298

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, aralarında sendika.org'un da bulunduğu 96 internet sitesinin erişiminin engellenmesi yönündeki TİB talebinin Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği tarafından onaylanması üzerine Sulh Ceza Hakimliği’nin kararına itiraz etti.299

Independent gazetesinin Ortadoğu muhabiri Robert Fisk, Türkiye'nin PKK ve IŞİD'i hedef alan operasyonlarını değerlendiren yazısında, "Bölgedeki tüm güçler Kürtlere ihanet etti, bu yüzden Ankara'nın bombardımanı da sürpriz değil" dedi. Yazıda, "Türkiye'nin son hava operasyonu ile Pakistan'ın 'tamamen yozlaşma' yoluna girmiş bulunduğunu" öne süren ifadesi yer aldı.300

Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Yakup Karaca, Basın İlan Kurumunun bazı durumlarda şikayete gerek kalmadan takip başlattığını belirterek, "Kurumumuz sadece ve sadece milli güvenlik, veya toplumun tamamını infiale sevk edecek haberlerle ilgili görüntüler üzerine, şikayete gerek kalmadan takip başlatır ki son örneği Çağlayan Adliyesi'ndeki olaydır. Orada gazetelerimiz, aşağı yukarı yaklaşık 40'a yakın gazete resen takibe alınmak suretiyle cezalandırılmış oldu" dedi.301

29 Temmuz 2015 İnsan Hakları Derneği Eski Genel Başkanı ve eski milletvekili Akın Birdal, HDP

milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılmak istenmesini demokrasi hazımsızlığı olarak değerlendirdi. Birdal, "7 Haziran seçim sonuçlarını kabul edemeyenlerin hazımsızlığının dışa vurumudur bu. Bu girişim sonucu değiştirmez" dedi. Bütün vekillerin düşünce ve ifade özgürlüğü dışındaki konularda dokunulmazlığının kaldırılması gerektiğini belirtti.302

HDP Grup Başkanvekilleri Pervin Buldan ve İdris Baluken, HDP’li 80 vekilin dokunulmazlıklarının kaldırılması için Meclis Başkanlığı’na başvurdu.303 CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, ise “CHP’nin 2002, 2007 ve 2011'de dokunulmazlıkların sonlandırılması konusunda meclise kanun teklifi verdiğini” ve “bu tekliflerin arkasında durduklarını” söyleyerek HDP’ye “destek” verdi.304

Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), Türkiye’de Kürt sorunu ve çözüm süreci konusunda “tırmanan gerginliğe paralel olarak” medyanın baskı altına alınmasını, "Bu baskıcı sarmal, bırakın duruma sükûnet katmayı, ancak hayal kırıklıklarını artırır ve yeni gerginlikleri beraberinde getirir" sözleriyle eleştirdi.305

S Bilişim’in 2000’lerin başından itibaren tuttuğu “Siyasi Şiddet Endeksi” verilerinde, “Türkiye’de şiddetin arttığı dönemlerde AKP’nin desteği artıyor, iktidarı güçleniyor” ifadesi yer aldı. Araştırmayı yapan Serdar Sement, “AKP; korkunun siyasi çocuğu. Korkuyla yönetti. Seçmenin iradesinde fazlasıyla korku koşulluluğu var” dedi.306

Roman Hakları Forumu, Takvim gazetesinin “Bebek için son çağrı” başlıklı haberinde

297 http://www.haberler.com/gazetecilere-ozgurluk-platformu-gazeteciler-haber-7548440-haberi/298 http://www.gazeteciler.com/gundem/cgdden-o-gazetecilere-cagri-aciklayin-89501h.html299 http://haber.sol.org.tr/turkiye/mahmut-tanal-96-internet-sitesinin-erisime-engellenmesine-itiraz-etti-124399300 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/332449/Independent__Kurtler_ihanete_ugramak_icin_yaratildi.html301 http://beyazgazete.com/haber/2015/7/28/basin-ilan-kurumu-genel-muduru-karaca-aciklamasi-2802102.html302 http://www.cihan.com.tr/tr/akin-birdal-hdpnin-kapatilmak-istenmesi-demokrasi-hazimsizligi-1836088.htm303 http://www.bianet.org/bianet/siyaset/166399-dokunulmazliklarin-kalkmasi-icin-hdp-resmen-basvurdu304 http://t24.com.tr/haber/chpden-hdpye-dokunulmazlik-destegi,304436305 https://www.bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/166395-rsf-medyaya-baski-sarmali-yeni-gerginlikler-dogurur306 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/333767/Erdogan_in_guvendigi_tablo..._Siddet_AKP_ye_yariyor.html

- 36 -


“Romanlara yönelik ırkçılık ve nefret söylemi olduğunu” söyleyerek, Takvim’in Romanlardan ve Bebek’de yaşayanlardan özür dilenmesini talep etti.307 Söz konusu haberde, “Bebek, Romanlar tarafından istila edildi... Bebek elden gidiyor“ ifadeleri yer almıştı.308

31 Temmuz 2015 Aralarında TOBB, TESK, Memur-Sen, Kamu-Sen’in de olduğu Türkiye AB KİK Üyesi

Sivil Toplum Kuruluşları teröre karşı yaptıkları ortak açıklamada can güvenliğinin olmadığı yerde düşünce ve ifade özgürlüğü, din ve vicdanla girişim özgürlüğünün de olamayacağına işaret edilerek terör eylemlerinin özgürlükleri kısıtladığına ve kaynakları tükettiğine işaret edildi.309

RTÜK Cezaları 2 Temmuz 2015 RTÜK, Ankara Valiliğinin 29 Mayıs 2015 tarihli başvurusu üzerine, Samanyolu Haber

kanalında 21 Mart’ta yayınlanan “Derin Bakış” isimli programın “Türkiye Cumhuriyeti devletinin varlık ve bağımsızlığına, devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne, Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı olamaz” hükmünün ihlal edildiği gerekçesiyle kanala müeyyide uygulanmasına karar verdi. İlgili yasa gereği Samanyolu Haber kanalına, bir önceki ay elde ettiği brüt reklam gelirlerinin yüzde iki oranında idari para cezası uygulanacağı belirtildi.310

3 Temmuz 2015 RTÜK HDP’nin başvurusu üzerine 17 Haziran tarihinde Kanal A TV’de yayınlanan “Sivil

düşünce” adlı programda Yeni Şafak yazarı Tamer Korkmaz’ın “HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ı hedef alan sözlerinin, RTÜK Kanunu’nun 8’inci maddesinin 1’inci fıkrasında yer alan “kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı veya iftira niteliğinde ifadeler içeremez” bendini ihlal ettiğine karar verilerek, televizyon kanalına ceza verdi.311

7 Temmuz 2015 RTÜK raporu ve YSK’nın kararı doğrultusunda A Haber’e 29 Mayıs-7 Haziran 2015

tarihleri arasında yapılan yayınlar nedeniyle 24 yayın durdurma cezası verildi, böylece kanala verilen toplam ceza sayısı 40’a ulaştı. Cezalarla ilgili olarak AKP milletvekili Şamil Tayyar, “RTÜK, Paralel bir işgal altında Sansür kurulu gibi işliyor” dedi. Gazeteci Avni Özgürel, Mehmet Akarca ve Okan Müderrisoğlu da yayın durdurma kararını eleştirdiler.312

8 Temmuz 2015 RTÜK, Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Görmez için bir milyon liraya sipariş edildiği iddia

edilen Mercedes marka otomobille ilgili ‘Milyonluk makam aracı, Milyonluk makam polemiği, Muhalefet Erdoğan’a sert tepki gösterdi’ başlıklı haberleri nedeniyle Samanyolu TV ve Samanyolu Haber kanalına, toplamda 118 bin TL idari para cezası verdi. Ceza gerekçesinde siyasilerin ve Diyanet’in, makam aracının fiyatının 322 bin TL olduğu yönündeki açıklamaları gösterilerek, Samanyolu TV ve Samanyolu Haber’in “gerçeğe aykırı yayıncılık yaptığı” suçlamasında bulunuldu.313

17 Temmuz 2015 RTÜK, A Haber’e verdiği 40 yayın durdurma cezalarının gerekçesi olarak konukların

“Pijamalı medya patronu” sözleriyle Aydın Doğan’ı eleştirmesi ve paralel yapıya yöneltilen eleştirilerden dolayı “tarafsız yayıncılık ilkeleri”nin ihlal edilmesi diye açıkladı.314

20 Temmuz 2015 Başbakan Yardımcısı Yalçın Akdoğan, medyaya “sorumluluk ve sağduyu” çağrısında

bulundu. “Medyamızın, bu hassas süreçte toplumu manipüle edebilecek yayınlardan kaçınmaları

307 http://www.bianet.org/bianet/toplum/166413-romfo-takvim-gazetesi-romanlardan-ozur-dilemeli308 http://www.takvim.com.tr/guncel/2015/07/29/bebek-icin-son-cagri309 http://beyazgazete.com/haber/2015/7/31/terore-karsi-sivil-inisiyatif-programi-2806908.html310 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/548855--rtuk-ten-quot-samanyolu-haber-quot-e-ceza311 http://www.yuksekovahaber.com/haber/rtukten-kanal-aya-demirtas-cezasi-158257.htm312 http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/07/07/basbakanla-konusmak-suc-oldu313 http://www.zaman.com.tr/aktuel_rtukun-akpli-uyelerinden-samanyoluna-simdi-de-milyonluk-mercedes-cezasi_2304258.html314 http://www.takvim.com.tr/guncel/2015/07/17/dogan-gorunumlu-rtuk

- 37 -


gerektiğini hatırlatmak isterim. Hem yazılı hem de görsel basınımızın, aklı selim içinde hareket etmesi, gelişmeleri aktarırken soğukkanlı davranması önem arz etmektedir. Medya özgürlüğü ile toplumsal huzur ve sükûnu hedef alan bu saldırıların amacına hizmet etmek arasındaki ince çizginin dikkatle korunması medya yöneticilerimize düşen en hassas sorumlulukların başında gelmektedir” dedi.315

22 Temmuz 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Suruç’ta meydana gelen bombalı saldırıya ilişkin

mahkemenin verdiği yayın yasağına tepki göstererek, Meclis’te grubu bulunan partileri, halkın bilgi alma kanallarının açık tutulması için göreve çağırdı. TGC açıklamasında, “katliamı ulusal yas nedeni olarak değerlendirmeyen iktidardan da halkın haber alma özgürlüğüne saygı göstermesi beklenemezdi” denildi.316

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu Suruç’ta yaşanan terör saldırısı nedeniyle Twitter’ın kapatılmasına tepki göstererek, “Twitter’ı engellemek için harcayacağınız çabayı, ulusal güvenlik için harcasaydınız, ne erişim engellenir ne de böyle acı olaylar yaşanırdı” dedi.317

Diğer Gelişmeler 1 Temmuz 2015 Kilis’in Elbeyli ve Oğuzeli ilçelerine bağlı köylerde yaşayanlar IŞİD’ den ölüm tehditleri

aldıklarını ve can güvenliklerinin tehlikede olduğunu belirttiler. Sınırın Türkiye tarafında ellerinde silahlarla yol kesen IŞİD mensuplarının kendilerini bin dolar karşılığında Gaziantep’e götürmelerini istediğini söyleyen Mehmet Çolak, kabul etmediği için telefonuna başı kesik insan görüntüsü yollandığını söyledi.318

Diyarbakır’da 97 sivil toplum kuruluşu yaptıkları ortak açıklamada, savaşta ısrarla Türkiye’nin büyük bir bataklığın ve tehlikenin derinliklerine sürüklenmek istendiğini ifade ederek, Türkiye’yi yöneten akılların geçmişten ders çıkararak halkların kazanımlarına yönelik, müdahaleden vazgeçmesi çağrısında bulundu. Açıklamaya Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Başkanı Gülten Kışanak, merkez ilçe ve ilçe belediye başkanları, HDP ve DBP il eş başkanları da destek verdi.319

AKP’ye anayasa taslağı hazırlayan Prof. Dr. Ergun Özbudun, Anayasa Mahkemesi’nin sulh ceza hakimlikleriyle ilgili son düzenlemelere iptal kararı vermemesi konusunda “Şimdi görev TBMM’de temsil edilen üç muhalefet partisine düşmektedir. Yargı sistemimizdeki bu büyük yaranın tedavisi, koalisyon görüşmelerinden bağımsız olarak acilen gerçekleştirilmelidir” dedi.320

AKP Ankara Milletvekili ve 24. Dönem TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Sözcüsü Mimar Tülay Selamoğlu, TMMOB’nin mesleki sorunları bir yana bırakıp, üyelerini soyan ve kaynaklarını terör yandaşlarına aktardığını iddia ederek, “Bir katrilyonu aşan bu paralar nereye gidiyor. Meslek mensupları için yaptıkları hiçbir şey yok. Mimarlık ve mühendisliğin gelişmesi için oluşturdukları hiçbir proje yok. TMMOB’a mahkûm olan bütün mimar ve mühendislerin bunları sorgulaması ve tepkilerini dile getirmesi gerekiyor” dedi.321

ShowTv’de “Sahur Ve İftar Vakti” isimli programın sunucusu ve İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Mustafa Karataş, sahur programına telefonla katılarak, eşinden şiddet gördüğü için bebeğini düşürdüğünü söyleyen kadına “öbür dünyaya gitmeden size bu dünyada ceza vermek lazım” dedi. Bazen şiddetten kaçmak için annesinin yanına sığındığını söyleyen başka bir genç kadına da “Ufak şeyleri büyütürsen olmaz. Bazı şeylere katlanacağız, tahammül edeceğiz” dedi. Karataş’a tepki gösteren avukat Hülya Gülbahar üniversitelerde her bölüme “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” dersi konulması gerektiğini ve sadece öğrenciler değil eğitimcilerin de bu eğitimlerden geçirilmesi gerektiğini vurgulayarak “Bu akademisyen, yaklaşımıyla toplumu yasaları tanımamaya teşvik etmekte ve TCK’ya göre de suç işlemektedir” dedi.322

315 http://www.aa.com.tr/tr/politika/559015--suructaki-alcak-saldiriyi-lanetliyorum316 http://haber.sol.org.tr/medya/tgcden-yayin-yasagi-tepkisi-ulusal-yas-ilan-etmeyen-iktidardan-da-bu-beklenirdi-123690317 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327745/Kilicdaroglu_ndan_Twitter_in_kapatilmasina_sert_tepki.html318 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Sinir-koylerindeki-Turk-vatandaslari-ISID-bizi-tehdit-ediyor-devletimiz-pasif_1268-CHMTgxMTI2OA==319 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/97-STKdan-ortak-aciklama-Savasta-israr-Turkiyeyi-batakliga-surukler_1356-CHMTgxMTM1Ng==320 http://www.bugun.com.tr/gundem/yargidaki-buyuk-yara-acilen-tedavi-edilmeli-haberi/1718032321 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/01/tmmobun-aldigi-haracla-her-yil-bir-saray-yapilir322 http://www.birgun.net/haber-detay/sahur-programindan-siddet-goren-kadinlara-tavsiye-abartmayin-83929.html

- 38 -


Hürriyet yazarı İsmet Berkan köşe yazısında Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı döneminde Başbakanlık Konutu’nda ve özel evinde bulunan dinleme cihazlarıyla ilgili “böcek” davasında Savcı Durak Çetin’in paralel örgüt suçlaması yaptığı 13 kişi hakkında casusluk ve darbe suçlamaları yönelttiğini hatırlatarak, davanın tamamlandığını, iki polisin yedi yıl altı ay hapis cezasına çarptırıldığını ve “Fethullah Gülen Cemaati, paralel ya da darbe teşebbüsü” iddialarına atıf dahi yapılmadığını” yazdı.323

Anayasa Mahkemesi, Albay Zeki Üçok’la ilgili hak ihlali kararının gerekçesinde, tanıkların dinlenmemesi ve delillerin toplanmamasının sanığı dezavantajlı duruma düşürdüğünü belirtti.324

İstanbul’da Happy China isimli Çin lokantası, Çin’in Doğu Türkistan Türklerine yönelik baskılarını protesto eden bir grup tarafından “taşlı-sopalı” saldırıya uğradı. Kendisinin Türk, aşçısının da Uygur Türkü olduğunu belirten lokanta sahibi Cihan Yavuz “Biz burada sadece ekmek parası için uğraşıyoruz” dedi.325

Edirne’nin Keşan ilçesinde Romanların yoğunlukla yaşadığı mahallelere yönelik polis tarafından düzenlenen operasyonda güvenlik güçlerinin “Polis huzur, güven verir” ve “Ne mutlu Türküm diyene” sloganlarıyla yürüdüğü iddia edildi. Roman vatandaşların operasyonlara tepki gösterdikleri bildirildi.326

Şırnak’ın Cizre ilçesi Yafes Mahallesi’ndeki çevre yolundan geçen çok sayıda kirpi tipi zırhlı araç ve beş askeri otobüs için önlem alan polisler, S.A. ve H.B. isimli çocukları zafer işareti yaptıkları gerekçesiyle gözaltına aldı.327

Friedrich Naumann Vakfı’nın desteği ile Medya Etiği Platformu (MEP) ve Bağımsız Gazetecilik Platformu P24 tarafından hazırlanan ‘‘Ayrımcı Dile Karşı Habercilik Kılavuzu’’ kitabı online olarak yayınlandı. Kılavuzun ilk bölümünde haber dilinde en çok kullanılan, ayrımcılık içeren klişelerin ve kavramların örneklerine yer verilirken ikinci bölümde ise habercilerin yararlanabileceği kapsamlı bir sözlük yer almakta.328-329

2 Temmuz 2015 “Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu”nun verilerine göre Haziran ayında 26 kadın,

cinayete kurban gitti. Veride boşanmak veya ayrılmak istediği için öldürülen kadınların oranının yüzde 39, kendi hayatına dair karar almak istediği için öldürülen kadınların oranı yüzde 31, nasıl öldürüldüğünün sebebinin bilinmediği kadın cinayeti oranının ise yüzde 30 olduğu belirtildi.330

Balıkesir’de Kuran-ı Kerim eğitimi veren Yağmur Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Derneği’ne polis tarafından “açık ve makul suç şüphesi” gerekçesiyle arama yapıldı. Aramada işletme defteri, makbuz ve diğer defterlere el konuldu. Dernek Başkanı Musa Baydar, “Denetlemeye gelen arkadaşların tespit ettiği bazı aksaklıktan dolayı Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunmuş. Bunun üzerine 2. Sulh Ceza Hakimliği de bugün burayı arama kararı aldırmış” dedi.331

Bugün’ün haberine göre gazeteci Hidayet Karaca ile 62 polisin tahliye edilmesi yönünde karar verdikleri için tutuklanan 29. Asliye Ceza Mahkemesi Hakimi Metin Özçelik ve 32. Asliye Ceza Hakimi Mustafa Başer’in davalarına bakan ve tutuklamalarının devamına karar veren Hakim Abdullah Boyalı’nın 2004 yerel seçimlerinde AKP’nin Demre Belediye Başkan adayı olduğu belirtildi.332

İnsan Hak ve Hürriyetleri (İHH) İnsani Yardım Vakfı Yetim Birimi Suriye’deki iç savaş nedeniyle yaklaşık 600 bin çocuğun yetim kaldığını belirterek, İHH olarak farklı dönemlerde 250 bin Suriyeli yetime destek verdiklerini açıkladı.333

Bartın İmam Hatip Lisesi Camii imamı Erdal Koşmaz, cami yemekhanesinde verilen iftarlara polisler katıldığı için öğrencilerin dışarıda kalması üzerine “İftarlar garibanlar ve öğrenciler için” diyerek uyarıda bulundu ve polislerin fotoğraflarını çekip Facebook’ta paylaştı. Bunun üzerine

323 http://www.zaman.com.tr/medya_bocek-davasi-bitti-paralele-atif-bile-yok_2303047.html324 http://www.gazetevatan.com/-tek-tarafli-yargilama-hak-ihlali--807691-gundem/325 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29433234.asp326 http://www.evrensel.net/haber/254933/200-polis-roman-mahallelerinde-ne-mutlu-turkum-diyene-sloganiyla-yurudu327 http://www.imctv.com.tr/101472/2015/07/askeri-konvoya-zafer-isareti-yapan-cocuklar-gozaltina-alindi/328 http://www.fnst-turkey.org/tr/haberler/521-habercilik-k%C4%B1lavuzu-yay%C4%B1nland%C4%B1329 https://docs.google.com/document/d/17Z97EIVyyjm8RE6-z6LfGJC3Aq1gdSdmeOREKNPj22s/edit?pli=1330 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Haziranda-en-cok-kadin-cinayeti-Karamanda_1568-CHMTgxMTU2OA==331 http://www.zaman.com.tr/gundem_cocuklara-kuran-ogreten-dernekte-ramazanda-makul-suphe-aramasi_2303283.html332 http://www.bugun.com.tr/gundem/meger-aday-olmus-haberi/1719591333 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/548443--ihh-binlerce-suriyeli-yetime-el-uzatti

- 39 -


Bartın Müftülüğü, imam Erdal Koşmaz hakkında soruşturma başlattı. Müftü Mahmut Gündüz yaptığı açıklamada, “Ramazan ayındayız, görevlimizin yaptığı yanlıştır. Çünkü iftara gelen kimse geri çevrilemez” dedi. Olaylar üzerine İmam Erdal Koşmaz Facebook hesabını kapattı.334

Bursa’da yanına iş görüşmesi için gelen sekreterin içeceğine ilaç koyup cinsel istismarda bulunduğu iddia edilen tutuksuz sanık avukat Ö.Ç ile suça yardımcı olduğu öne sürülen M.R.B için tutuklanma taleplerini reddeden mahkeme duruşmayı erteledi. Mağdure, bu dava sebebiyle tehdit edildiğini ve bir celse önce, savcı mütalaasının ardından evine silahlı saldırı yapıldığını söyledi.335

Erzurum’da 12 yaşındaki N.A.’ya tecavüz ettikten sonra öldürdükleri iddiasıyla yargılanan yaşları 18’den küçük üç sanığın cezasını Yargıtay fazla bularak bozdu. 2’nci Ağır Ceza Mahkemesinde yeniden yargılanan A.D.’ye “öldürme” suçundan 15 yıl 10 ay, S.K.’ya da 10 yıl 10 ay hapis cezası verildi. Mahkeme, M.F.D. hakkında ise suç tarihinde 11 yaşını tamamlamadığı gerekçesiyle ceza verilmesine yer olmadığını kararlaştırdı.336

İnsan Hakları Derneği, Madımak Oteli’nin yakılmasının yıl dönümü olan 2 Temmuz’u “İnsanlığa Karşı İşlenen Suçları Kınama Günü” olarak anacağını açıkladı. İHD, açıklamasında 2 Temmuz 1993 yılında Sivas Madımak Oteli’nde Aleviler şahsında aydınların katledildiğini söyledi ve “Türkiye tarihinde özelikle Alevilere yönelik bu katliam ilk olmayıp maalesef son da olmadı” dedi.337

Kuzey Ormanları Savunması grubu tarafından yapılan açıklamada, 3. Köprü’ye iptal kararını veren İstanbul İdare Mahkemesi Üyesi Hakim Serkan Mangal’ın karar açıklandıktan bir gün sonra “Danıştay Tetkik Hâkimliği”ne atanmasının mekanizmadan uzaklaştırma olduğu için sürgün” olarak değerlendirildi.338

Danıştay 14’üncü Dairesi, Muğla’nın Fethiye ve Antalya’nın Kaş ilçe sınırlarında yer alan, “önemli bir turizm merkezi” olarak nitelendirilen Saklıkent’te HES projesi için verilen “ÇED olumlu” kararının yürütmesini durdurdu.339

Geçen Kasım ayında Kobani’de IŞİD ile girmiş olduğu çatışmada yararlanan ve tedavi için geldiği Türkiye’de tutuklanan Özgül Yaşa’ya Osmaniye 1’nci Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen yargılamada “yasadışı örgüte üye olmak suçu”ndan altı yıl üç ay hapis, Yaşa’yı tedavisi için İstanbul’a götüren Mehmet Can Tekin ve Mehmet Akıcı isimli kişilere ise “yasadışı örgüte yardım etmek suçu”ndan dört yıl iki ay hapis cezası verildi.340

Gazeteci Dursun Boran, Büyükçekmece savcısı Sezai Bilici’yi Adalet Bakanı ve HSYK’ya şikayet etti. Boran daha önce bir özel güvenlik elemanı hakkında şantaj ithamı ile suç duyurusunda bulunmuş ancak savcı Bilici şüphelinin ifadesini almadan takipsizlik kararı vermişti. İfade almadan takipsizlik kararı verilmesinin, adil yargılamayı ihlal olduğunu söyleyen Boran, görevi kötüye kullanma suçlaması ile savcıyı HSYK ve Adalet Bakanlığı’na şikayet etti.341

3 Temmuz 2015 Takvim gazetesinin ”Ay mucizesini NASA kanıtladı” başlığıyla yayınladığı ve ”NASA

başkanı eski astronot Tim Wrightler’in Ay’da bulunan yeni yarığı açıklamasının, Kur’anda var olduğu iddia edildi” ifadelerinin kullanılan haberin, “Kirpi” isimli mizah sitesinden alındığı ve olayın, NASA Başkanının adı ve kullanılan fotoğrafın uydurma olduğu ortaya çıktı.342

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) hazırladığı raporda, Haziran ayında sekizi çocuk, 147, 2015’in ilk altı ayında ise en az 794 işçinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiği belirtildi. 2012 yılından bugüne yaşanan iş cinayetlerinde son iki yıldaki artışa dikkat çekilen raporda, ”AKP iktidarıyla beraber ‘çılgın projeler’in bir sonucu olarak inşaat işçilerinin ölümü arttı. Yine tarımda yıkımın hızlanmasıyla beraber özellikle yaz aylarında işkolundaki emekçi ölümleri sıçrama gösteriyor” denildi.343

Danıştay 14’üncü Dairesi, turizm merkezi ve Saklıkent’te HES projesi için verilen “ÇED 334 http://www.bugun.com.tr/gundem/sorusturma-acildi-haberi/1720505335 http://www.iha.com.tr/haber-cinsel-istismarla-suclanan-avukatin-davasi-karara-kaldi-475908/336 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/311857/Tecavuz_dehsetinde_11_yasindan_kucuk_diye_ceza_yok.html337 http://www.bianet.org/bianet/toplum/165737-ihd-2-temmuz-artik-insanliga-karsi-suclari-kinama-gunu338 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/312049/3._Kopru_ye_iptal_karari_veren_hakim_surgun_edildi.html339 http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/29442688.asp340 http://www.evrensel.net/haber/255048/koban-yi-savunan-kadin-turkiyede-ceza-aldi341 http://www.gazeteciler.com/gundem/gazeteci-boran-savciyi-hsykya-sikayet-etti-88797h.html342 http://odatv.com/n.php?n=yandas-medyanin-flas-haberi-uydurma-cikti-0307151200343 http://www.diken.com.tr/2015in-ilk-alti-ayinda-794-isci-is-cinayetlerinde-yasamini-yitirdi/

- 40 -


olumlu” kararının yürütmesini durdurdu. Saklıkent Kanyonu ve çevresinin projeden olumsuz etkileneceğini düşünen yöre halkı duruma tepki göstermiş, 25’e yakın köy ve belde belediyesinin muhtar ve belediye başkanları HES projesine karşı dava açmışlardı.344

İzmir merkezli üç ilde yapılan IŞİD operasyonunda, gözaltına alınan şüphelilerin, Türkiye’de sosyal medya üzerinden yaptıkları paylaşımları “beğenen” ya da “paylaşan” kişileri takibe aldıkları, sohbet toplantılarına davet ettikleri ve örgüte kazandırmaya çalıştıkları, “yardım” ve “hayır” adı altında topladıkları gelirleri örgüte aktardıkları ortaya çıktı. Şüphelilerin IŞİD’le bağlantı suçlamalarını kabul etmediği belirtildi.345

HDP İstanbul İl Eş Başkanı Ayşe Erdem, Kobani’ye yapılan saldırıları Türkiye’de bazı medya kuruluşlarının normalleştirmeye çalıştığını vurgulayarak “Hatta PYD, IŞİD’den daha tehlikelidir gibi bir ifade kullanılması Kobani’de ve daha sonra siyasilerin bunu normalleştirmek için, Rojava’da tampon bölge kurmak gibi laflar etmeleri orada kurulmaya çalışılan yeni özerk bir yaşamdan korkuyu göstermektedir” dedi. Bazı medya kuruluşlarının ve siyasilerin savaş sesini yükseltmeye çalıştığını belirterek bu tutumun aynı zamanda HDP’nin seçimdeki yüzde 13’lük başarısından duyulan korkuyu gösterdiğini, bunu da savaş çığırtkanlığı yaparak engellemeye çalıştıklarını söyledi.346

Şırnak’ın Cizre ilçesinde polis tarafından vurularak öldürüldüğü iddia edilen 12 yaşındaki Nihat Kazanhan’la ilgili davanın ikinci duruşmasında, ifade veren Kazanhan’ın arkadaşları, polisin kendilerini “Hepinizi böyle geberteceğim” diye tehdit ettiğini öne sürdü. Polis memurları ise ifadelerinde olayla ilgili “hiçbir şey hatırlamadıklarını” söyledi.347

Cizre’de Halkların Demokratik Partisi (HDP) ilçe örgütü öncülüğünde, PKK elebaşısı Abdullah Öcalan’ın iki aydır İmralı heyetiyle görüştürülmediği gerekçesiyle protesto yürüyüşü düzenledi. Belediye Meclis Üyesi Bager Aşkın’ın “Öcalan üzerindeki tecridin bir an önce kaldırılması ve özgürlüğüne kavuşturulması gerektiği” açıklamasından sonra kalabalık olaysız bir şekilde dağıldı.348

Hrant Dink Vakfı tarafından yürütülen “Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi” çalışması kapsamındaki, 2014 yılı Eylül-Aralık raporuna göre, medyada bu söylemi içeren içeriklerin sayısı bir önceki dönemde 249 iken, bu dönem 313’e yükselerek yüzde 25’lik bir artış gösterdi.349

4 Temmuz 2015 Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyi üyesi Şeyhmus Gökalp, sağlık çalışanlarına yapılan

şiddet ile ilgili düzenlenen toplantıda sağlık çalışanlarına yönelen şiddetin sona ermediğini vurgulayarak, “Sağlık Bakanlığı verilerine göre günde 30 sağlık çalışanı şiddete maruz kalıyor. TBMM Araştırma Komisyonu’nun hazırladığı ‘Sağlıkta Şiddet Raporu’nun gereklerini yerine getirmeye ve özellikle Türkiye Barolar Birliği’nin konuyla ilgili hazırladığı Kanun taslağının bir an önce yasalaştırılmasını talep ediyoruz” dedi.350

Barış sürecinin devam etmesi için bir araya gelerek “çözüme devam” diyen yaklaşık 200 aydın, yaptığı ortak çağrıda, Türkiye’nin Suriye’ye girmesini tehlike olarak gördüklerini belirterek, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın dar siyasal çıkarları Türkiye’yi bölgesel, hatta çok daha geniş bir alana yayılacak bir savaşın içine sokma girişimini son derece endişe verici buluyoruz. Böyle bir askeri müdahale bölgede her gün yüzlerce insanı öldüren savaş ateşinin daha da artmasına neden olur” uyarısında bulunuldu.351

Çorum’da 4 Temmuz 1980 cuma günü, cuma namazında, “Alaaddin Cami bombalandı” yalanıyla kişileri kışkırtılmasının ardından başlayan Çorum Katliamı’nın yıldönümünde olayların tanığı ve mağduru avukat Sadık Eral gerçeğin 35 yıldır aydınlatılmadığını vurguladı ve “Hukuken hiçbir şey yapılmadı. Çorum olaylarının gerçekten yargılanmasını istiyoruz. Birilerinin ceza

344 http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/29442688.asp345 http://www.dha.com.tr/isid-zanlilari-tekbir-getirip-adliyeye-gitti_971613.html346 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/HDPden-Kobanide-yasanan-olaylara-tepki_2484-CHMTgxMjQ4NA==347 http://www.bianet.org/bianet/insan-haklari/165765-kazanhan-i-vurup-cocuklari-olumle-tehdit-ettiler348 http://www.milliyet.com.tr/cizre-de-ocalan-a-ozgurluk-yuruyusu-sirnak-yerelhaber-864583/349 http://www.agos.com.tr/tr/yazi/12047/medyada-nefret-soylemi-yuzde-25-artti350 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/bakanlik-verilerine-gore-gunde-30--haberi/1724052351 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/baris-isteyen-200-aydin--haberi/1723982

- 41 -


çekmesinden ziyade, oluş sebeplerinin ortaya çıkmasını istiyoruz” dedi.352-353

CHP Antalya Milletvekili Niyazi Nefi Kara, İçişleri Bakanlığı’na cevaplaması talebiyle gönderdiği soru önergesinde, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nden sürgüne gönderilen işçilerle ilgili alınan mahkeme kararlarına rağmen, çalışanlara haklarının iade edilmemesinin sebeplerini sorarak bu atamaların insan hakları ihlali olduğunun onaylanmasına rağmen AK Partili belediyenin ısrarla insan haklarını ihlal etmeye devam ettiğini öne sürdü.354

İstanbul Küçükçekmece’de 19 Haziran’da polis tarafından “silahla vurularak” yaralanan Süleyman Ödemiş hakkında “polise direnme” ve “tehdit” iddiasıyla iki ayrı soruşturma başlatıldı. Ödemiş, ifadesinde, polise direnmediğini belirtirken, elinde silah bulunduğu ve silahını attığı iddiasını da reddetti.355

HDP Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız, Osmaniye T1 ve T2 Cezaevlerinde bulunan siyasi tutuklularla görüştükten sonra yaptığı yazılı açıklamada, “Eren Tayşan ve Sadık Yılmaz adlı iki mahkumun kullandıkları nevresimin yırtık olması nedeniyle mahkemeye verilerek “devlet malına zarar vermek”ten, dokuzar ay hapis cezasına çarptırıldığını” söyledi. Sarıyıldız, “siyasi tutuklunun bulunduğu cezaevinde, mevcut yönetmeliklerin en katı halde uygulandığını” ileri sürerek, “idarenin baskıcı uygulamalarının tutuklular için işkenceye dönüştüğünü” ifade etti.356

Balıkesir Ülkü Ocakları üyeleri Ali Hikmet Paşa Meydanı’nda Çin’in Doğu Türkistan’daki politikalarını protesto eylemi gerçekleştirirken, tekbir getirerek, üzerinde eski başkan Mao Zedong’un resminin ve Çin Halk Cumhuriyeti bayrağının bulunduğu bir maketi temsili olarak idam etti.357

5 Temmuz 2015 HDP Grup Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Pervin Buldan Ankara 1’nci Ağır Ceza

Mahkemesi’nde görülen 1990’lı yıllarda işlenen faili meçhul cinayetlere ilişkin dönemin Emniyet Genel Müdürü Mehmet Ağar, özel harekât polisleri ve “Yeşil” kod adlı Mahmut Yıldırım’ın da aralarında bulunduğu 19 kişinin yargılandığı dava ile ilgili “Derin devlet bu ülkede birçok cinayet işlemiştir ve hala bu katilleri savunuyor ve koruyor” dedi.358

Taraf gazetesinin haberinde, Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın gazetecilere tanıtıldığı “Halkla İlişkiler” turu sırasında ortaya çıkan, “Ak Saray’ın 24 saat medyayı takip ettiği, internet sitelerini ‘didik didik’ ettiği bir basın biriminin olduğu” bildirildi.359

CHP milletvekili Aylin Nazlıaka, kadın cinayetlerinde sanıklara tahrik ve iyi hal indirimi yapılmaması için kanun teklifi verdi. Aynı kanun teklifini daha önce de verdiğini hatırlatan Nazlıaka tüm partilerin desteğini istedi.360

Gebze’de ücretlerinin iyileştirilmesi ve Türk Metal’in fabrikadan gitmesi için direnişe geçen Arçelik LG işçilerine polis operasyon düzenledi. Koç Holding’in talebiyle fabrikaya giren polisler, 15 işçiyi gözaltına aldı ve işçilerin tümünü fabrika dışına çıkardı. Polis önceki gün de işçilere gözdağı vermek amacıyla fabrikaya 700 kişiyle girmiş ve işçilerden Pazartesi günü işbaşı yapmalarını istemişti.361

Kobani olayları kapsamında Diyarbakır Bağlar'da yakalanan Sinan Ç. ve Caner Ş. olayları organize eden grup içinde yer aldıklarını ve askeri noktaları hedef almayı planladıklarını itiraf etti. İki teröristin, PKK'nın kırsal ile şehir arasındaki bağlantılarını sağladıkları tespit edildi. Sinan Ç.'nin Lice'de yol kesip üç askerin kaçırılması ve daha sonra HDP'li milletvekillerinin de bulunduğu heyete teslim edilmesi olayında yer aldığı belirlendi. İki terörist hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapisle cezalandırılmaları talep edildi.362

6 Temmuz 2015

352 http://www.evrensel.net/haber/255070/corum-katliaminin-yil-donumunde-cagri-katliam-dosyasi-yeniden-acilsin353 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/313417/Corum_35_yildir_kaniyor.html354 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/CHPli-Kara-surgune-gonderilen-iscileri-Icisleri-Bakanligina-sordu_3141-CHMTgxMzE0MS8x355 http://www.sendika.org/2015/07/polisin-vurdugu-gence-tehdit-ve-direnme-sorusturmasi/356 http://www.cihan.com.tr/haber/Sariyildiz-Nevresimi-yirtik-tutukluya-9-ay-hapis-verildi_2780-CHMTgxMjc4MA==357 http://haber.sol.org.tr/turkiye/ulkuculer-bu-kez-maoyu-asti-121695358 http://www.bugun.com.tr/gundem/buldan-derin-devlet-katilleri-koruyor-haberi/1725014359 http://www.taraf.com.tr/guncel-haber/ak-sarayda-724-medya-takibi-ve-raporlama/360 http://www.bianet.org/bianet/kadin/165809-kadin-katlinde-ceza-indirimlerinin-kalkmasi-icin-ikinci-kez-kanun-teklifi?bia_source=rss361 http://www.birgun.net/haber-detay/arcelik-lg-iscisi-zorbaliga-da-direniyor-84186.html362 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/05/kobani-organizatorune-muebbet-hapis-istendi

- 42 -


Bank Asya hissedarlarının avukatı Süleyman Taşbaş, Bank Asya’nın borsada işlem gören B Grubu hissedarları adına BDDK’nın kararlarına ilişkin yürütmeyi durdurma davası açtıklarını açıkladı. BDDK, geçen yıl Bankacılık kanunun ilgili maddesi gereğince ‘önlem alınması gerektiren’ durum oluşturduğu gerekçesiyle Bank Asya’yı aynı kanunun kısıtlayıcı önlemlerin alınmasını düzenleyen 70’inci madde kapsamına almıştı.363

AİHM eski yargıcı Rıza Türmen, 13 yıllık iktidarını kaybeden AKP’nin, askeri vesayetin tüm araçlarını sahiplendiğini ve cumhuriyetin toplumsal sözleşmesini bozduğunu belirterek “Ama yerine kendi toplumsal sözleşmesini koyamadı. Merkez, asker-sivil bürokrat cumhuriyetçi elitten oluşurken, çevre AKP’nin temsil ettiği kitlelerdi. Şimdi AKP merkez oldu ama eski merkezin tüm vesayet araçlarını kullanmaya başladı” dedi. Muhalefeti de eleştiren Türmen, Türkiye’nin önüne yeni vizyon koyamadıklarını belirtti. “Yeni hükümetin yapması gereken restorasyon değil, yeniden yapılandırmadır. AKP öncesi döneme artık dönemeyiz” dedi.364

Eskişehir’de usulsüz dinleme operasyonu kapsamında gözaltına alınan ve örgüt üyesi olmaktan 250 yıl hapisle yargılanan eski Emniyet İstihbarat Amiri Muhammet Çil, mahkeme heyetine “Başkanım, siz hiç üç bin lira maaşla çalışan, evi ve aracı bile olmayan bir örgüt üyesi gördünüz mü? Olan ev ve aracını kredi çekerek borçla alan örgüt üyesi acaba nerede var?” diye sordu. Çil, MİT’in de polis ile aynı yasa ile dinleme yaptığını belirterek, “Eğer biz suçlu isek MİT de suçlu. MİT’in bütün dinlemeleri de usulsüzdür” dedi.365

CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, seçimlerde iktidarı kaybeden ve yeni hükümet kurulana kadar geçici olarak görev yapan AKP hükümetinin bu süreçte çıkarmış olduğu kararnamelerle 663 üst düzey atama gerçekleştirdiğini ve geçici bir hükümetin yapmış olduğu atamaların çok acil bir atama değilse siyasi amaçlı olduğunu ve yapılan atamaların tümünün geçersiz olduğunu söyledi. Gök, YAŞ toplantısının da geçici bir hükümetin üyeleri olarak sürdürmenin, hukuken doğru olmadığını belirtti.366

7 Temmuz 2015 Alman Focus dergisi, MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın üst düzey görevlilerle yaptığı ve

Süleyman Şah Türbesi’nin bombalanarak Suriye ile savaş planlarının konuşulduğu iddia edilen görüşmeyi, Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) dinlediğini öne sürdü. Dergi, gizli planların NSA kayıtları sonucunda deşifre olduğunu yazdı.367

HDP Eş Başkanı Demirtaş, hükümet kurulması için Cumhurbaşkanı tarafından “bu kadar uzun sürede” görev verilmemesinin normal olmadığını belirterek, “AKP şu anda bir aydır, hakkı olmadığı halde hukuksuz bir şekilde, gayri meşru bir şekilde, Türkiye’yi tek başına yönetiyor” dedi.368

HDP Eş Sözcüsü ve eski İstanbul Milletvekili Sabahat Tuncel, “örgüt üyesi olmak” suçlamasıyla yargılandığı davada beraat etti. Tuncel, 5 Kasım 2006’da İstanbul’da gözaltına alınmıştı. 27 Temmuz 2007’de genel seçimlerde İstanbul 3. Bölge’den bağımsız milletvekili seçilince serbest bırakılmıştı.369

CHP Milletvekilleri Musa Çam, Lale Karabıyık ve Orhan Sarıbal, düzenledikleri basın toplantısında 2015 yılında 628 işçinin hayatını kaybettiğini belirterek 13 yıllık AKP iktidarı dönemindeki iş cinayetlerindeki artışa dikkat çektiler. Toplantıda 2012 yılında 878 işçi, 2013 yılında 1235 işçi, 2014 yılında 1886 işçinin hayatını kaybettiği de vurgulandı.370

HSYK’nın son uygulamalarını değerlendiren İstanbul Hakimi Onur Demir, kendisinden ve meslektaşlarından ‘üç maymunu’ oynamaları istendiğini belirterek Yargıda Birlik Platformu (YBP) ve HSYK’yı eleştirdi. YBP’nin çoğulculuğu sağlayacağı, HSYK’nın olumsuz icraatlarını tekrar etmeyeceği, tayinde, terfide ve teftişte liyakatı sağlayacağı vaadiyle ortaya çıktığını anlatarak seçimlerin ardından gelinen noktada yapılan yanlışlara tepki gösterdi. HSYK’nın kurumu eleştiren hakim ve savcıları, aile ve çocuklarını düşünmeden, “paralel paranoyası” adı altında tayin ettiğini ve

363 http://www.zaman.com.tr/ekonomi_bank-asyanin-b-grubu-hissedarlarindan-bddk-kararinin-durdurulmasi-icin-dava_2303950.html364 http://www.zaman.com.tr/gundem_eski-aihm-yargici-riza-turmen-askeri-vesayetin-tum-araclarini-sahiplendiler_2303883.html365 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/sanik-polis-3-bin-lira-maasla--haberi/1726551366 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29478164.asp367 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29482870.asp368 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1100164-selahattin-demirtas-akp-bir-aydir-gayri-mesru-sekilde-ulkeyi-yonetiyor369 http://www.imctv.com.tr/102541/2015/07/sebahat-tuncel-beraat-etti/370 http://www.cihan.com.tr/tr/bu-yilin-ilk-5-ayinda-628-isci-hayatini-kaybetti-1814286.htm

- 43 -


kendisinin de yazdığı yazılar nedeniyle tayin tehdidi aldığını söyledi.371 HSYK, “paralel devlet yapılanması”na yönelik soruşturmada tutuklanan kişilerin reddi

hakim talebini kabul eden ve tutukluların salıverilmesine karar veren Asliye Ceza Mahkemesi hakimleri Metin Özçelik ile Mustafa Başer hakkında görevi kötüye kullanma iddiası ile kovuşturma izni verilmesini, disiplin soruşturması yönünden ise son savunmalarının alınmasını kararlaştırdı.372

Ermenek’te 28 Ekim 2014’te Has Şekercilik şirketine ait madende yaşanan “su basması” sonucu 18 işçinin can vermesiyle ilgili görülen davada Ermenek Başsavcılığı, Enerji Bakanlığı’nın, MİGEM personeli için soruşturma izni vermemesi kararına itiraz ederek “MİGEM yaptırım uygulasaydı, facia önlenebilirdi” dedi. Savcılığın itirazı henüz sonuçlanmadı.373

Genç İslami Müdafaa adlı bir grup Ankara’ya “Lut kavminin çirkin işini yapanı görürseniz, faili de mef’ulü de öldürünüz!” ifadelerinin yer aldığı afişler asarak LGBTİ’lere katliam yapılması çağrısında bulundu.374

Böcek Davası’na ilişkin hazırlanan raporun sahte olduğu gerekçesi ile yargılanan aralarında TÜBİTAK eski başkan yardımcısı ve BİLGEM eski başkanı Hasan Palaz’ın da bulunduğu üç sanık 100 bin TL kefalet karşılığı tahliye edildi.375

TRT Türk televizyon kanalında yayınlanan gezi ve haber programı Yeni Rota’nın, Halep çekimleri sırasında program ekibi çatışmaların ortasında kaldı. Programın sunucusu gazeteci Adem Özköse yüzünden ve bacağından hafif şekilde yaralanırken, Özköse’ye rehberlik yapan muhaliflerden Ebu Mustafa bacağından vuruldu, saldırılar kameralar tarafından saniye saniye kaydedildi.376

HDP Şırnak Milletvekili Ayçan İrmez, 28 Haziran’da Şırnak’ın Cizre ilçesini ziyaret etmeye giden dört üniversiteli gencin yanlarında sadece fotoğraf makinası ve ses kayıt cihazı bulunmasına rağmen “bombalı eylem yapmak için İstanbul’dan Cizre’ye gittikleri” iddiasıyla polis tarafından gözaltına alındıklarını bildirdi. İrmez, olayı kınayarak bunun uluslararası hukuk ve Anayasaya aykırı bir şekilde afaki gerekçelerle yapıldığını söyledi.377

“Tahşiyeciler’“ grubuna yönelik kumpas soruşturmasının üçüncü dalgasında gözaltına alınan yedi polisten beşi serbest bırakıldı. Tutuklanması talebiyle nöbetçi hakimliğe sevk edilen emniyet müdürü Bayram Özbek ve polis Aytekin Ağören, ifadelerinin alınmalarının ardından serbest bırakıldı. Şüphelilerden Özbek ve Ağören’i ‘‘örgüt üyeliği’’ ve ‘‘sahtecilik’’ suçlarından tutuklanması talebiyle nöbetçi hakimliğe sevk eden savcılık, daha önce de beş şüpheli polisin serbest bırakılmasına karar vermişti.378 Özbek, tahliye sonrasında, bazı gazetelerde çıkan “evinde dinleme cihazı” ve “ev değil dinleme üssü” haberlerini yalanladı. Özbek, söz konusu cihazın bebek ağlama cihazı olduğunu ve Eminönü’ndeki bir şirketten internetten siparişle aldığını söyledi.379

8 Temmuz 2015 Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi Platformu’nun yayınladığı mevsimlik gezici tarım

işçiliği ile ilgili bilgilendirme raporunda mevsimlik gezici tarım işçiliğinde kadın ve çocukların çok daha yıpratıldığı, insanların çok zor şartlarda düşük ücretle herhangi bir sosyal güvence olmadan çalıştırıldığı dile getirildi. Raporda kayıt dışı çalışanlar ve çocuk işçiler de eklendiğinde sayının bir milyon dolayında tahmin edildiği belirtildi.380

Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü’nde; İçişleri Bakanlığı’nın yazısı üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile yapılan değişiklikler yürürlüğe girdi. Tüzük, adındaki “örgüt” ibaresi çıkartılarak “Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü” olarak değiştirildi. Tüzüğe “Silahıyla yaralama suçunun kasıtlı işlenmesi halinde 24 ay uzun süreli durdurma cezası verilir. Ancak fiilin işleniş şekli, durumunun ağırlığı, ya da zararın derecesi ile suçun konusunun önem ve değerine göre meslekten çıkarma cezası da verilir” fıkrası eklendi. Ayrıca kişiler arası iletişimin dinlenmesi, kaydı, görevi dışında elektronik ortamda yapılan kişisel sorgulamalar, yetkisiz bilgi paylaşımı, sanal ortamda yasadışı yayımı hallerinde 371 http://www.bugun.com.tr/gundem/3-maymun-tepkisi-haberi/1727757372 http://www.aa.com.tr/tr/manset/551729--hsykdan-iki-hakim-hakkinda-kovusturma-izni373 http://www.radikal.com.tr/turkiye/savcilik_enerji_bakanligi_gorevini_yapsa_ermenekte_18_isci_olmeyecekti-1392364374 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/315897/Sokaklarda__escinselleri_oldurun__afisi.html375 http://www.bugun.com.tr/gundem/mahkeme-tahliye-etti-haberi/1728110376 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29472577.asp377 http://www.cihan.com.tr/tr/hdpli-vekilden-sirnaktaki-tutuklamalara-tepki-1814241.htm378 http://www.trthaber.com/haber/turkiye/tahsiyecilere-kumpas-sorusturmasinda-2-polis-serbest-193180.html379 http://www.cihan.com.tr/tr/polisin-evindeki-dinleme-degil-bebek-aglama-cihaziymis-1813826.htm380 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/mevsimlik-iscilikte-cocuk-ve--haberi/1729190

- 44 -


emniyet mensubunun meslekten ihraç edileceği de tüzükte belirtildi.381 Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın tanıtım turu videosundaki fon müziğinin bestecisi

Cahit Berkay, bestenin telif hakkı ödenmeden izinsizce kullanıldığını söyledi. Cumhurbaşkanlığı, hatanın fark edilir edilmez düzeltildiğini bildirerek Berkay’dan özür diledi.382

CHP, Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin kuruluş, görev ve yetkileri hakkındaki kanunda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifi verdi. Teklifte, Sulh Ceza hakimliklerinin kaldırılması ve seçim barajının indirilmesi istendi.383

Anayasa Mahkemesi’nin, paralel yapı soruşturmasında tutuklanan polislerin bireysel başvurularını reddetti. Kararda, suç isnadıyla gözaltına alınan ve hakim tarafından tutuklanan kişinin bireysel başvurusundan çıkacak ihlal kararının, gözaltı süresi aşılmış olsa dahi, bu kişinin serbest kalmasına tek başına imkan vermeyeceği bildirildi.384

Kitap Zamanı yazarı Sevi Aral, Berrin Kalsın’ın 1960-2000 arasında Türkiye’nin yakın tarihini etkileyen “30 siyasi olay” ve “farklı ideolojik duruşlara sahip” gazetelerin bu olaylara nasıl yer verdiğini incelediği “Türk Basınının Sınavı: Darbeler, Katliamlar, Suikastlar” isimli kitabı, eleştirmenler tarafından “tarafsız olamaması, olayın seçimindeki kriterlerin belirsizliği, örnek olaylara ilişkin manşet ve köşe yazısı seçiminde taraflı davranıldığı” konularında eleştirildi.385

“İktidarın Gezi’deki tavrı beni AKP’nin dışına itti” açıklaması ile gündeme gelen Yeni Şafak yazarı Ali Bayramoğlu kendisine yönelik “tavır değişikliği” iddialarına “AKP ‘ye yönelik her eleştirim arzulanan ya da korkulan bir kopuş yaşıyormuşum muamelesi görerek araçsallaştırıldı, siyasi kavgalarda kullanıldı” dedi. Bayramoğlu yazısında, dışa dönük savunma ve mücadele öne çıkarılırken içe dönük eleştirilerin ülkede yok denecek kadar sınırlandığını belirterek, “Bu, basında kalite, özgürlük fikri, için doğru ve demokratik olmayan bir modeldir. Ayrıca onu üreten yapıya da zarar verir” ifadelerine yer verdi.386

9 Temmuz 2015 Çorum’da Pir Sultan Abdal Derneği’nin de aralarında bulunduğu üç adrese DHKP-C’ye

yönelik olduğu iddia edilerek yapılan bir operasyon sırasında, üç kişi gözaltına alındı.387

CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi, TBMM Başkanlığına sunduğu teklifte, ülke seçim barajının yüzde 10 olarak uygulanmasının, yönetimde istikrar ilkesi ile birlikte temsilde adalet ilkesinin hayata geçirilmesini engellemekte olduğunu belirterek, her iki ilkenin de birlikte hayata geçirilmesini sağlamak amacıyla, yüzde 10 olan ülke barajının yüzde beşe çekilmesini talep etti.388

Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca ve 62 polisin reddi-hakim talebini kabul ettiği için tutuklanan Hakim Metin Özçelik’in Bezmi Alem Tıp Fakültesi’nde görev yapan eşini işten atan rektör görevden alındı. Dr. Özçelik, Üniversite Rektörü Prof. Dr. Saffet Tüzgen’in kendisine “emrin yukarıdan geldiğini bu nedenle iş akdine son vermek zorunda olduğunu” söylediğini belirtti.389

Zaman gazetesi yazarı Ali Bulaç, 17-25 Aralık sürecinde Zaman gazetesini bırakması için kendisine yüklü miktarda maaş teklif edildiğini belirterek “Gazeteden ayrıl, oradan ne alıyorsan iki üç katını verelim, otur evinde kitap yaz” denildiğini söyledi. 17-25 Aralık sürecinde cemaate isnat edilen suçlamaların haksızlık olduğunu ifade ederek “Bu süreç başlayınca diğer bazı arkadaşlar gibi bırakıp gitmem vefasızlık olurdu” dedi.390

HSYK 3. Dairesi, “Selam Tevhid (Tahşiyeciler)” soruşturmasında usulsüz dinleme kararı verdiği iddia edilen 54 hakim ve savcı hakkında soruşturma izni verilmesini kararlaştırdı.391

BDDK’nın Bank Asya’nın, kısıtlayıcı önlemler kapsamına alınması ile imtiyazlı ortaklık paylarına ilişkin temettü dışındaki ortaklık haklarının TMSF tarafından kullanılması kararına yönelik,

381 http://www.zaman.com.tr/ekonomi_emniyet-teskilati-disiplin-tuzugu-guncellendi-yeni-cezalar-eklendi_2304289.html382 http://www.milliyet.com.tr/cumhurbaskanligi-ndan-cahit-berkay/siyaset/detay/2085049/default.htm383 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/chp-sulh-ceza-hakimliklerinin--haberi/1730053384 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/08/tutuklu-polislerin-bireysel-basvurusuna-ret385 http://kitapzamani.zaman.com.tr/inceleme/turk-basini-sinavi-gecti-mi_551483386 http://t24.com.tr/haber/ali-bayramoglu-iktidara-yakin-bazi-yayinlar-liderlerin-sahsi-gazetesi-goruntusunde,302211387 http://www.imctv.com.tr/103180/2015/07/corumda-pir-sultan-abdal-dernegine-baskin-3-gozalti/388 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29497598.asp389 http://www.bugun.com.tr/gundem/emir-yukaridan-geldi-haberi/1730322390 http://www.zaman.com.tr/gundem_ali-bulac-gazeteden-ayril-oradan-ne-aliyorsan-iki-uc-katini-verelim-denildi_2304541.html391 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29505495.asp

- 45 -


yürütmeyi durdurma talepleri iki idari mahkeme tarafından reddedildi. BDDK, geçen yıl, Bankacılık kanunun 67’inci maddesine dayanarak, ‘önlem alınması gerektiren durum oluşturduğu’ gerekçesiyle B.A’nın ortaklık haklarının kısıtlayıcı önlemler kapsamına alınması kararı vermişti.392

T24 yazarı Aris Nalcı 2105 seçimleriyle meclise gelen üç Ermeni milletvekilinin nefret söylemi yasaları ile ilgili diğerlerinden çok daha fazla çalışacağının kesin olduğu yorumunda bulundu.393

10 Temmuz 2015 Gezi Parkı eylemlerinde “kırmızılı kadın” olarak tanınan Ceyda Sungur’a yakın mesafeden

biber gazı sıkan çevik kuvvet polisi Fatih Zengin’e mahkeme tarafından verilen 600 fidan dikme yükümlülüğü ve 20 ay hapis cezasının gerekçesinde, mahkeme “Sungur’un anayasal temel hak ve özgürlüklerine, yasam hakkına yapılan saldırının boyutunu göz önünde bulundurduğunu belirterek, fidan dikmenin polis Zengin’in ıslahını sağlayabilecek, tarafları tatmin edebilecek bir yükümlülük olduğunu” ifade etti.394

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın, Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı Melih Gökçek için söylediği, “Ankara’yı parsel parsel sattı” sözlerine takipsizlik kararı verdi. Kararda, “Suç duyurusunda bulunanların herhangi bir belge ve delil sunmadıkları, televizyonlardaki açıklamalar üzerine sadece savcılığa dilekçe verdikleri” belirtildi.395

Eski Sulh Ceza Hakimi Kemal Karanfil, CHP’nin Sulh Ceza Hakimlikleri’nin kaldırılması konusunda verdiği kanun teklifini desteklediğini belirtti. Karanfil, Sulh Ceza Hakimlikleri’nin hukuksuz olduğu gerekçesiyle iptali için AYM’ye başvurması sonrası görevinden alınarak düz hakim olarak görevlendirilmişti. Avukat Ömer Kavili ise söz konusu hakimliklerinin siyasi ihtiyaç için kurulduğunu ve kaldırılması gerektiğini ifade ederek “Adalet Bakanlığı’nın önerisi olmadan bu hakimliklerle ilgili HSYK işlem yapamıyor. AB’ye karşı ‘özgürlükler yargıcı’ olarak kurulan bu hakimlikler, özgürlüklerin düşmanıdır, halkın düşmanıdır. Hukukun bilinen temel kurallarını yok etmişlerdir” dedi.396

Uluslararası ilişkiler ve Güvenlik Uzmanı Prof. Dr. Sedat Laçiner, Dışişleri Bakanlığı’ndaki Suriye zirvesinin Amerikan NSA tarafından dinlendiği iddiaları karşısında Türkiye’nin güvenlik konusunda açık verdiğini ve sessiz kalmasının manidar olduğunu belirterek ”Adamların elinde Türk Devletinin zaafları konusunda o kadar çok açık malzeme var ki, hükümette bunları piyasaya sürerler korkusu var. Bir insan niye sessiz kalır? Korktuğu için sessiz kalır. Daha fazla belge, bilgi çıkar diye endişelendiği için sessiz kalır” dedi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, iddialara yönelik bir soruyu “Her istihbarat iddiası ve ortaya çıkan faaliyet hakkında kamuoyuna açıklama yapmayacağız. Daha fazlası için sizi Milli Güvenlik Konseyine yönlendiriyorum” diyerek cevapladı.397

Emniyet İstihbarat Daire Başkanlığı’nda dinleme yapan polislerden Serhat Kadim ifadesinde, yasadışı dinlenen kişilerin örgüt seçimini polislerin yaptığını söyledi. Kadim birlikte çalıştığı şüpheli iki arkadaşının dinleme yaparken, “Şu numarayı şu örgütten mi, bu örgütten mi alalım?” dediğini belirtti.398

CHP İzmir Milletvekili Erdal Aksünger, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sekiz buçuk yıl yabancı istihbarat birimlerince dinlendiğini öne sürdü. Bu konudaki belgeleri gördüklerini savunan Aksünger, “Süleyman Şah ile ilgili Alman Focus dergisi ‘bunu NSA yaptı’ dediğinde altına ciddi şekilde bakmak lazım. Bu kadar bir zafiyet varken ortada, buna hiçbir şey yapmamak Türkiye’yi gerçek bir güvenlik zafiyetine sokmak demektir” dedi.399

Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca ve polislere tahliye kararı verdiği için tutuklanan Hakim Mustafa Başer’in avukatı Önder Durdu, bazı gazetelerde iddia edildiği gibi müvekkilinin hiçbir zaman uluslararası telefon görüşmesi yapmadığı gibi kendisine para transferi

392 http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/29505230.asp393 http://t24.com.tr/yazarlar/aris-nalci/perincek-davasi-aihmnin-ifade-ozgurlugu-nefret-soylemi-dilemasini-cozmek-bir-firsat,12284394 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/318585/_Fidan_dik__islah_ol_.html395 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29510588.asp396 http://www.cihan.com.tr/tr/avukat-kavili-sulh-ceza-hakimlikleri-ozgurluklerin-ve-halkin-dusmanidir-1815512.htm397 http://www.cihan.com.tr/tr/abdli-sozcu-kirby-mitin-dinlendigi-iddiasi-guvenlik-konseyine-sorun-1816025.htm398 http://www.aydinlikgazete.com/politika/f-tipinden-secmece-orgut-h73607.html399 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29517876.asp

- 46 -


yapılmadığını belirtti.400 Fethullah Gülen ve lideri olduğu cemaati aleyhinde “ağır hakaret ve küfür içeren yazıları

sebebiyle”, Yeni Akit yazarı Mehtap Yılmaz’ın evine haciz geldi. Gülen’in avukatı Nurullah Albayrak’ın, hakkında mahkeme kararı bulunan Yılmaz’ın tazminatı ödemediği gerekçesiyle evine haciz koydurduğu belirtildi. 401

11 Temmuz 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Srebrenista katliamı hakkında yaptığı açıklamada

yer alan, “Biz sahilde uçurtma uçuran, annesinin kucağında uyuyan, oyun oynayan çocukların öldürülmediği bir dünya hayal ediyoruz” ifadelerinin, gezi olaylarında polis tarafından öldürüldüğü iddia edilen, Berkin Elvan’ı çağrıştırdığı için sosyal medyada tepki çekmesi üzerine Cumhurbaşkanlığı’nın resmi internet sitesinde mesajın bu bölümleri çıkarılarak yayınlandı.402

Fuat Avni isimli Twitter kullanıcısı, Samanyolu Haber’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan gelen talimatla, görev süreleri biten RTÜK üyeleri tarafından ikinci bir ceza verilerek kapatılmak istendiğini öne sürdü.403

İstanbul’da bir iftar programına katılan eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, konuşmasında “Mısır’dan Libya’ya ilişkilerimizi geliştirmeliyiz, tekrar Türkiye’nin ilham olacağı bir duruma gelmeliyiz” dedi, “Ortadoğu politikamızı gözden geçirmekte fayda var” ifadesini kullandı. Gül’ün ardından kürsüye gelen Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise konuşmasında, “Siyasi hayatımıza şöyle bir bakınız. On binlerce siyasetçinin, yöneticinin gelip geçtiğini görürsünüz. Bugün bunların sadece bir kısmı hatırlanıyor, hayırla yâd ediliyor. Bir kısmı da yine hatırlanıyor; ama onların pek hayırla, özlemle yâd edildiklerini söyleyemeyiz. İhanet edenler, hırsına yenik düşenler, korkanlar, egolarının kurbanı olanlar, nefesleri kesilenler elbette çıktı. Onları oldukları yerde bıraktık ve biz yolumuza devam ettik” dedi.404

Star gazetesinin Saadet Oruç imzası ile “Uygurlar üzerinden yeni gezi tuzağı” başlığıyla yayımlanan manşet haberde, Çin restoranları, konsolosluklar ve Asyalı turistlere yönelik saldırılar, Gezi olaylarına benzetilerek provokasyon nitelemesi yapıldı ve saldırıların “Çin’le yapılan ticareti ve füze anlaşmasını engelleme amacı” taşıdığı iddia edildi.405

Emniyet müdürü Ahmet Öztürk ve Başkomiser Hüseyin Nohut Tahşiyeciler Operasyonu kapsamında gözaltına alındı.406

Gezi Direnişi’ni konu alan “Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek” filminin sansürlenerek festivalden çıkarılması sonrası, geçen yıl sansür tartışmaları odağında yapılan Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde bu kez büyük değişikliklere gideceği belirtildi. Festivalin isminin “Antalya Film Festivali” olarak değişmesinin yanında, etkinlikte, belgesel ve kısa filmlere yer verilmeyeceği, festivalden çıkarılarak ayrı bir festivalde yarıştırılacağı ifade edildi. Böyle bir tutumun ise festivalin “sansür tepkilerine karşı bir tavır” olarak yorumlandığı kaydedildi. Geçen yıl sansür tartışmalarında belgesel ve kısa film kategorisi yarışmacıları festivali boykot etmiş ve yarışmadan çekilmişti.407

Ağrı’nın Doğubayazıt İlçesi’nde HDP ile DBP üyesi 200 kişilik terör yandaşı grup, “çözüm sürecinin” devam etmesi ve terör örgütü PKK’nın tutuklu lideri Abdullah Öcalan’a uygulandığını ileri sürdükleri tecridin kalkması için meşaleli yürüyüş yaptı.408

12 Temmuz 2015 Star gazetesi muhabiri Saadet Oruç bir gün önce gazetede yer alan, “Uygurlar Üzerinden

Yeni Gezi Tuzağı” manşetli haberine gelen eleştirilerin ardından yaptığı açıklamada “Gazetenin manşetinde imzamla yayınlanan haberdeki Doğu Türkistan-Gezi bağlantısı bana ait değil. ‘Cumhurbaşkanı’nın Çin gezisini sabote edebilecek gelişmeler’ vurgulu bir haber yazdım. Manşetteki

400 http://m2.samanyoluhaber.com/tutuklu-hakimin-avukati-iddialari-haberi-1139602.html401 http://www.subuohaber.com/gundem/gulen-e-hakaret-etti-yeni-akit-yazarinin-evine-haciz-geldi-h28054.html402 http://haber.sol.org.tr/turkiye/cumhurbaskanligindan-erdogana-berkin-elvan-sansuru-122461403 http://www.cihan.com.tr/tr/fuat-avni-samanyolu-haberin-kapatilmasi-icin-rtuke-talimat-verildi-1816305.htm404 http://haber.sol.org.tr/turkiye/erdogandan-abdullah-gule-cok-agir-sozler-122484405 http://www.birgun.net/haber-detay/star-yine-okurlariyla-alay-etti-uygurlar-uzerinden-gezi-tuzagi-84552.html406 http://www.bugun.com.tr/gundem/iftarda-gozalti-haberi/1733898407 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/kultur-sanat/319903/Altin_Portakal_kabuk_degistiriyor.html408 http://www.yeniakit.com.tr/haber/agrida-teroristbasi-ocalan-icin-mesaleli-yuruyus-80698.html

- 47 -


haberin başlığını sabah gördüm. Olaylarla Gezi arasında bir bağ göremediğim için bu yönde gelen hakaretleri edenlere iade ediyorum” dedi.409

TRT Türk kanalında 10 Temmuz 2015 Cuma günü yayınlanan “Kendi Gökkubbemiz” adlı belgeselde Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü hakkında, “Tepeden inme dışarıdan gelme yapılan birçok inkılaplar milleti allak bullak etmişti. Laiklik ve inkılapçılık perdesi altında yoksul Anadolu halkının imanını, vicdanını, hak ve hukukunu pervasızca çiğnediler. Tam 27 yıl tanrılar gibi konuştular. Firavunlar gibi saltanat sürdüler. Yediler, içtiler, kustular” ifadelerinin kullanılması sosyal medyada “büyük tepkilere” neden olduğu bildirildi.410 Bu arada sosyal medyada TRT için halktan kesilen verginin kesilmesi için kampanya başlatıldığı da belirtildi.

Meclis başkanlığı seçimini değerlendirirken, “Deniz Baykal’ı destekleseydik, AKP’nin tabiriyle, dinsiz bir partinin adamını seçtik diye bize yükleneceklerdi” diyen MHP milletvekili Yusuf Halaçoğlu, grup başkan vekilliği görevinden alındı.411

Kamuoyu araştırma şirketi Metropoll, altı ayda bir çıkarılan “Hükümet Karnesi” araştırmasının sonuçlarına göre son bir yılda ekonomi, dış politika, demokrasi, eğitim, alanlarında AKP’nin politikalarını olumsuz bulanların sayısının arttığı bildirildi.412

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun cevaplaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde İstanbul’da bir otobüs şoförünün polis memurundan kimlik göstermesini istediği için darp edilmesini hatırlatarak ”Polis memurunun kimlik göstermek istememesinin nedeni nedir? Emniyet teşkilatında güvenlik mensupları kimlik göstermemeleri halinde hangi yaptırım uygulanmaktadır?” sorularını yöneltti.413

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, “Sosyal Uyum ve Sosyal İçerme Kanun” teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu. 18 maddelik teklif, sosyal uyum, sosyal dışlanma ile mücadele ve sosyal içermeye yönelik kamu politikalarının çoğulcu ve katılımcı süreçlerde belirlenmesi, izlenmesi ve değerlendirilmesine ilişkin kurumsal ve işlevsel mekanizmaların oluşturulmasını düzenliyor.414

Sulh ceza hakimliklerinin kaldırılması yönündeki kanun teklifine destek verdiğini belirten AKP Kurucu Genel Sekreteri ve eski Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır “Sulh ceza hakimliklerini düzenleyen kanun, kalite olarak fevkalade yetersiz bir kanundur, evrensel standartlara uymamaktadır. Uygulamaları da apaçık ortadadır” dedi.415

Fethullah Gülen’in avukatı Nurullah Albayrak, Anadolu Ajansı’na gönderdiği yazıda, “Gülen’in malikanesinde ziyaretçi trafiği azaldı” haberinde Gülen’in yaşadığı sosyal tesisin çevresinden fotoğraflar çekildiğini ve ziyaretçilerinin olmadığının belirtildiğini ifade ile haberde malikanede olağanüstü bir durum varmış gibi gösterildiğini iddia etti. AA muhabirlerinin belirli aralıklarla tesisten görüntü aldığını öne süren Albayrak, AA’nın, Pensilvanya’daki malikanenin giriş kapısında görüntü almamasını istedi.416

Balyoz darbe planı haberleri dolayısıyla tutuklanan gazeteci Mehmet Baransu, “Hırsızlık, yolsuzluk iddialarını eleştirdim. İntikam amaçlı işkenceye tabi tutuluyorum. Hakimler neden tutuklandığımı bile açıklayamıyor. Ahmet Altan’ın dediği gibi ‘Darbecilerle hırsızlar ortaklık kurdu’ benden intikam alıyorlar. Tutuklu olan ben değilim, gazeteciliktir” dedi.417

AKP Kurucu Genel Sekreteri ve eski Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır, AKP’deki kırılmanın 2003-2004’ten sonra başladığını belirterek “Bu tarihten itibaren parti hesap verebilir olmaktan çıktı. AKP döneminde grupta hiçbir bağlayıcı karar alınmadı. Ama bağlayıcı karar alınmamasına rağmen kim aykırı davrandıysa not edildi” dedi.418

Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan köşe yazısında Uygur Türkleri ile ilgili haberleri

409 http://www.gazeteciler.com/gundem/starin-tepki-ceken-mansetine-muhabirden-aciklama-geldi-89059h.html410 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29531634.asp411 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29532118.asp412 http://www.diken.com.tr/metropoll-arastirmasi-akpnin-son-bir-yillik-karnesi-kiriklarla-dolu/413 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/otobus-soforunun-darp-edilmesi--haberi/1735344414 http://www.cihan.com.tr/tr/dislama-ayrimcilik-ve-damgalamaya-son-verecek-yasa-teklifi-meclise-sunuldu-1815954.htm415 http://www.cihan.com.tr/tr/yalcinbayir-sulh-ceza-hakimlikleri-kanunu-kalitesiz-ve-yetersizdir-1816479.htm416 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/12/fetullah-gulenden-aaya-sansur-baskisi417 http://www.bugun.com.tr/gundem/asil-amaci-desifre-etti-haberi/1735137418 http://www.bugun.com.tr/gundem/akp-2004ten-sonra--haberi/1734895

- 48 -


Gezi’ye bağlayan Star gazetesine ağır eleştirilerde bulundu. Hakan, yazısında, “Hiç utanması, sıkılması, arlanması olmadığı için... üçüncü bir seçeneği devreye soktu, bütün suçu Geziciler’in üstüne attı” ifadelerine yer verdi.419

13 Temmuz 2015 Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde PKK’nın gençlik yapılanması Yurtsever Devrimci Gençlik

Hareketi (YDG-H) üyeleri ile polis arasında bir gece önce çıkan ve bir polisin silahla yaralanması ile sonuçlanan olaylardan sonra Özel Harekat timleri sabah saatlerinde şafak operasyonu düzenledi. Operasyon kapsamında biri polisin yaralanması ile ilgili olmak üzere, iki kişi gözaltına alındı.420

Devlet büyüklerinin kullandığı kriptolu telefonların da aralarında bulunduğu telefonların usulsüz dinlendiği iddialarına yönelik, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) ve TÜBİTAK görevlisi 28 kişi hakkında açılan davaya başlandı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının hazırladığı iddianamede Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, eski Adalet Bakanı Sadullah Ergin ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin “şikayetçi” olarak yer aldı.421

Duruşma savcısı Sait Ramazan Tiyek, HDK Eş Sözcüsü ve HDP eski İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel’in, “örgüt üyesi olmak” suçlamasından beraat etmesinin, “usul ve esas yönünden kanuna aykırı bulunduğunu” savunarak, kararın bozulmasını istedi.422

Anayasa Mahkemesi, dershanelerin kapatılmasını düzenleyen kanunu iptal etti. Dershanelerin kapatılması kararı 2014’ün Mart ayında yasalaşmış gerekli dönüşümün yapılması için, son tarih olarak 1 Eylül 2015 belirlenmişti.423

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, TBMM’ye TRT Gelirleri Kanunu’nda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi verdi. Teklif yasalaşırsa elektrik faturaları ile her türlü cihaz üzerinden alınan TRT payı kaldırılacak.424

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Tüm Sanayici ve İş Adamları Derneği’nin düzenlediği iftar programında yaptığı konuşmada “Cumhurbaşkanı olarak şahsımın Anayasa’ya aykırı tek bir işlemi, tek bir eylemi yoktur. Cumhurbaşkanını halkın seçmesi ile birlikte yine Anayasa sınırları içinde kalmak kaydıyla yeni bir dönemin başladığını hep söyledik, söylemeye devam ediyoruz” dedi.425

Ataşehir Belediye Başkanı Battal İlgezdi, basında yer alan “usulsüz şekilde mal edinerek haksız yere zenginleştiklerine dair” iddialara ilişkin, kendisi ve eşi CHP İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi hakkında her türlü mal ve kazançların yasal mevzuata uygun şekilde edinilip edinilmediği konusunda soruşturma başlatılması talebiyle suç duyurusunda bulundu. Gamze İlgezdi’nin 15 adet rezidansı ve Battal İlgezdi’nin 1.63 milyonluk makam mobilyaları bulunduğu iddia edilmişti.426

Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı, “Zaman’ı bitirin talimatı” ara başlıklı yazısında gazetesinden ayrılması karşılığında kendisine yüklü bir para teklifinde bulunulan kişinin sadece yazar Ali Bulaç olmadığını, gazetenin diğer yazarlarının, editörlerinin hatta muhabirlerinin de gazeteden ayrılmaya zorlanacakları duyumunu aldıklarını belirtti. Bulaç’a yapılan teklifle ilgili de “Meğer siyasetin en zirvesi telefonla aramış, iltifatların ardından bir yetkilinin kendisini ziyaret edeceğini söylemiş. O yetkili gelince “Zaman’ı bırak; istediğin gazetede (Havuz’u söylüyor) ya da TV’de çalış” demiş. Allah var; o yazarımız da yiğit çıktı; önce “Bana bir iki ay müsaade” deyip zaman kazandı; ardından da kibarca reddetti o ahlaksız teklifi…” yorumunda bulundu.427

14 Temmuz 2015 Gazeteci Hayko Bağdat, kendisine dava açan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih

Gökçek’e “nefret söylemi barındırarak kişilik haklarına saldırıda bulunması” sebebiyle karşı dava açtı.

419 http://www.gazeteciler.com/medya-kosesi/ahmet-hakan-star-gazetesine-fena-cakti-89050h.html420 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29535160.asp421 http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/555083--tib-davasi-basladi422 http://www.imctv.com.tr/savci-tuncele-beraat-kararini-temyize-tasidi/423 http://www.imctv.com.tr/anayasa-mahkemesi-dershaneler-kararini-iptal-etti/424 http://www.cihan.com.tr/tr/elektrik-faturalarindaki-trt-payinin-kaldirilmasi-icin-kanun-teklifi-verdi-1816625.htm425 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/erdogan-anayasaya-aykiri-tek-bir--haberi/1737656426 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29539711.asp427 http://www.cihan.com.tr/tr/ekrem-dumanli-zamandan-ayril-teklifi-sadece-ali-bulaca-yapilmadi-1817044.htm

- 49 -


Bağdat, Gökçek’in hem daha önce attığı tweetler ve sarf ettiği cümleler, hem de kendisine açtığı davada Ermeni sözcüğünün bir “hakaret ve iftira” niteliğinde olduğunu belirtmesinin kişilik onuruna “açık” bir saldırı olduğunu söyledi.428

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, kızı Zeynep Kılıçdaroğlu’nun Ataşehir’deki Buz Rezidans’ta dairesinin olduğu haberleri nedeniyle Meclis’e bir önerge sunarak tüm ailesinin mal varlığının incelenmesini talep etti.429

Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği, KPSS’deki usulsüzlük iddialarına ilişkin soruşturma kapsamında tutuklanan 25 şüphelinin adli kontrol şartıyla tahliyesine karar verdi.430

HSYK, usulsüz dinleme iddiaları ile ilgili olarak müfettiş talebi üzerine soruşturma bitene kadar 49 hakim ve savcının açığa alınmasına karar verdi. Müfettişin dört savcı ve bir hakim hakkında açığa alma kararı ise yerinde bulunmadı.431

AYM’nin dershanelerin kapatılmasını iptal etme kararına AKP İstanbul Milletvekili Metin Külünk “Devletin ve milletin bekaasını tehdit eden bir terör örgütünün yapılanmasındaki, devleti tehdit eden bir araç haline dönüştürülmek istenen bir örgütün ne yapmak istediğini sorguluyor, AYM’nin bu kararını hayretle karşılıyorum” diyerek tepki gösterdi.432

MHP Kütahya Milletvekili Prof. Dr. Alim Işık, bir köyden AK Parti’ye az oy çıktığı gerekçesiyle yol yapım çalışmalarının başlatılmadığına yönelik iddiaları TBMM’ye taşıdı. Işık, yazılı önergesinde, “Anılan yol çalışmalarına, yapılan yazılı müracaatlara rağmen şimdiye kadar başlanılmadığı iddiaları doğru mudur? Doğru ise bunun sebepleri nelerdir?” sorularına yer verdi.433

TÜBİTAK’ta usulsüz olarak işe alım yaptıkları ve para topladıklarına ilişkin sekiz kişi hakkında açılan davada tutuklu üç kişi kefalet şartıyla tahliye edildi.434

Karadeniz Bölgesi’nde sekiz ilin yaylalarını birbirine bağlayacak Yeşil Yol Projesi kapsamında, Rize Valisi Ersin Yazıcı, Yeşil Yol kapsamında tek bir ağaç dahi kesilmediğini söylemesine rağmen Rize’nin Çamlıhemşin ilçesindeki yaylalarında onlarca ağaç kesildiğinin ortaya çıktığı belirtildi.435

15 Temmuz 2015 Anayasa Mahkemesi, hakkında yakalama kararı bulunan Fethullah Gülen’in, “şeref ve

itibarın korunmasını isteme” hakkının ihlal edildiği iddiasıyla yaptığı bireysel başvuruyu “başvuru yollarının tüketilmemiş” olması nedeni ile kabul edilemez buldu. Gülen, bir internet sitesinde yayımlanan röportajda nefret söylemi bulunduğu iddiasıyla Cumhuriyet savcılığına başvurmuştu. Şikayet sonucunda ilgililer hakkında kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi üzerine, Gülen Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulunmuştu.436

Devlet memuru olduğu gerekçesiyle Yüksek Seçim Kurulu tarafından milletvekili adaylığı düşürülen İzmir Gazeteciler Cemiyeti eski Başkanı Atilla Sertel’in başvurduğu Anayasa Mahkemesi, YSK’yı haklı buldu. AİHM’e gitmeye hazırlandığını açıklayan Sertel, “Bu ülkede İlker Başbuğ için ‘terörist’ dediler, 2.5 yıl hapis yatırdılar. Başbuğ ne kadar teröristse ben de o kadar memurum” dedi.437

Danıştay 6. Dairesi, daha önce onadığı Gezi Parkı’na Topçu Kışlası yapılmasını da içeren imar planlarının iptaline ilişkin İstanbul 1. İdare Mahkeme’sinin kararını karar düzeltme aşamasında oy çokluğu ile kaldırarak mahalli mahkeme kararını bozdu. Gezi Olaylarına sebep olan “Beyoğlu İlçesi, Taksim Meydanı Yayalaştırma Projesine ilişkin” imar planı değişikliklerini İstanbul 1. İdare Mahkemesi 6 Haziran 2013’te iptal etmişti.438

Mersin’in Tarsus İlçesi’nde üniversite öğrencisi Özgecan Aslan’ın öldürülmesiyle ilgili görülen davada, sanıklardan Fatih Gökçe için ek iddianame hazırlanarak, “nitelikli cinsel saldırı”

428 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/322085/Hayko_Bagdat_tan__Melih_Gokcek_e_nefret_soylemi_davasi.html429 http://www.imctv.com.tr/kilicdaroglu-tum-ailesinin-mal-varliginin-arastirilmasini-istedi/430 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29551508.asp431 http://www.cihan.com.tr/tr/hsyk-49-hakim-ve-savciyi-aciga-aldi-1818080.htm432 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/14/aymnin-dershane-kararina-ak-partili-vekillerden-sert-tepki433 http://www.cihan.com.tr/tr/ak-partiye-az-oy-cikan-koylere-hizmet-gitmiyor-iddiasini-meclise-tasidi-1818136.htm434 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/tubitak-davasinda-3-sanik-tahliye--haberi/1738881435 http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/29549060.asp436 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/322845/AYM_den_Fethullah_Gulen_karari.html437 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/322981/Atilla_Serter_e_AYM_den_kotu_haber.html438 http://www.imctv.com.tr/danistaydan-topcu-kislasi-icin-verilen-iptal-kararini-kaldirdi/

- 50 -


suçlamasıyla da yargılanmasına karar verildi.439

AYM, Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca’nın yapmış olduğu başvuruyu, “başvuru yollarının tüketilmemiş olması” gerekçesiyle kabul edilemez buldu. Karaca, kuvvetli suç şüphesi ve tutuklama nedeni bulunmaksızın, kanuna aykırı delillerin kuvvetli suç şüphesi sayılarak tutuklandığı itirazlarının gerekçesiz reddedildiği iddiasıyla bireysel başvuruda bulunmuştu.440

Tarsus 2’nci Ağır Ceza Mahkemesi, MİT’e ait tırların durdurulmasına ilişkin yürütülen soruşturma kapsamında tutuklanan eski Adana Cumhuriyet Başsavcısı ve eski İl Jandarma Komutanı ile üç savcı hakkında hazırlanan iddianameyi kabul ederek sanıkların yargılanması için dosyayı Yargıtay’a gönderdi.441

Cumhurbaşkanlığı Basın Başdanışmanlığı’ndan, Alman Focus dergisi ile ilgili yapılan açıklamada, “Yayımlanan yazıda Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan hakkında ileri sürülen iddialar tümüyle gerçek dışıdır” denildi. Dergi geçen ay Erdoğan’ın Almanya’daki muhalifleri hakkında MİT’e fişleme yaptırdığına dair bir haber yapmıştı.442

16 Temmuz 2015 RTÜK’ün uzman denetçisi Dr. Cengiz Özdiker, eski RTÜK Başkanı Davut Dursun’un da

aralarında bulunduğu yöneticiler hakkında, yayıncı kuruluşlara baskı yapmak ve haksız kazanç sağlamak iddialarıyla suç duyurusunda bulundu. Özdiker kurum tarafından kamunun 20 milyon 160 bin TL zarara uğratıldığını öne sürdü.443

HSYK’nın Tahşiyeciler soruşturmasında imzası olan 49 hakim ve savcının açığa alınması kararı, Danıştay tarafından “hakim ve savcıların savunması alınmadan ihraç edildikleri” gerekçesi öne sürülerek, durduruldu.444

Taksim Dayanışması, Danıştay 6’ncı Dairesi’nin, Topçu Kışlası’nın da içinde olduğu Taksim Yayalaştırma Projesi’ne ilişkin geçen yıl onadığı iptal kararını kaldırmasına tepki gösteren İzmir Barosu avukatı Erol Özcan, “Yeşil Yol” projesi sebebiyle Rize Valisi Ersin Yazıcı hakkında suç duyurusunda bulundu. Özcan, Vali Yazıcı’nın Yeşil Yol projesinde Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na aykırı hareket ederek, SİT alanında yol yapmak suretiyle doğaya fiziki müdahalede bulunduğu ve görevini kötüye kullandığını öne sürdü.445

17 Temmuz 2015 TRT tarafından son zamanlarda bazı medya organlarından kendilerine yöneltilen eleştirilere

ilişkin yapılan açıklamada, “Her gün yüzlerce programın üretildiği bu büyük yapı içerisinde farklı algılamalara neden olabilecek yayınlarla ilgili söz konusu firma, program ve kişilere yönelik işlemler tereddüt etmeden başlatılmaktadır. Yine yayınlarımıza yönelik şikayet, eleştiri ve öneriler ise ilgili birimlerimiz tarafından anında ve titizlikle incelenerek, gerekli işlemler, gerekli uyarılar süratle yapılmaktadır. Bu itibarla son günlerde bazı çevreler, seviyesiz bir üslupla kurumumuz ve yöneticilerimize yönelik ağır ve mesnetsiz ithamlarda bulunmaktadırlar. Bu çevrelerin amaçları bellidir ve TRT hiçbir zaman bu seviyesiz tartışmaların tarafı olmayacaktır. Bizler için en büyük şeref mili ve manevi değerlerimizi gözeten, ilkeli ve doğru yayıncılık anlayışından taviz vermeden insanımıza ve ülkemize hizmet etmektir” denildi.446

CHP İstanbul Milletvekili Selina Doğan, MHP Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Hüseyin Sözlü’nün, Ermeni milletvekilleri için, “Manukyan’ın teyze çocukları” söylemlerinin “nefret söylemi” içerdiği gerekçesiyle Adalet Bakanı Kenan İpek’in yanıtlaması istemiyle Meclis’e soru önergesi verdi.447

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı müfettişlerinin hazırladığı ve 11 aydır bekletilen raporun sonuç bölümünde, Ekonomi Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Gelirler İdaresi, MASAK ve Hazine’nin İran asıllı iş adamı Rıza Zarrab’ın şirketlerini “kara para, vergi, dış ticaret” incelemesine alması istendiği ortaya

439 http://www.milliyet.com.tr/ozgecan-aslan-davasinda-ek-iddianame-mersin-yerelhaber-885532/440 http://www.cihan.com.tr/tr/anayasa-mahkemesinden-hidayet-karaca-karari-1818392.htm441 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/15/mit-tirlari-icin-karar442 http://www.bugun.com.tr/gundem/cumhurbaskanligindan-son-dakika-aciklamasi-haberi/1739860443 http://www.aydinlikgazete.com/politika/rtukten-kamuya-20-milyon-liralik-zarar-h73952.html444 http://www.zaman.com.tr/gundem_hsyknin-savunma-almadigi-ihraclar-danistaydan-donuyor_2305679.html445 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/rizeli-avukattan-rize-valisine--haberi/1741887446 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/323861/TRT_den_sert_aciklama.html447 http://www.imctv.com.tr/mhpli-belediye-baskaninin-nefret-soylemleri-meclise-tasindi/

- 51 -


çıktı.448

18 Temmuz 2015 Ankara Gölbaşı’ndaki 110 dönümlük Hazine’ye ait arazinin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip

Erdoğan’ın Başbakanlığı döneminde Kürt sorunu konusunda “önemli kurmaylarından biri” olarak gösterilen eski AKP’li milletvekili İhsan Arslan’ın vakfına 182 bin TL’ye tahsis edildiği iddia edildi.449

17-25 Aralık soruşturması kapsamında gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılan İranlı işadamı Rıza Sarraf’ın kuryesi Adem Karahan, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamada, “2012-2013 yılları arasında yurtdışına 200 ton altın çıkardık. O yıla kadar sadece para transferi yapılıyordu. Bir yılda eski para ile 18 katrilyonluk altını yurtdışına çıkardık. Bu 18 katrilyonun yüzde 4’ü siyasilere yüzde 4’ü ise Sarraf’a kalıyordu. Ama işin asıl arkasında kim var bilmiyoruz” dedi. Gümrüklerde hiç zorluk yaşamadıklarını da anlatan Karahan, “Altınların bulunduğu sandıkların üzerindeki mühürler sökülerek gümrük memurları tarafından yeni mühür vuruluyordu. Memurlar karşılığını da bizzat Sarraf’tan alıyordu. Hatta bir gümrük memurunun yakını bizim şirkette şofördü” diye konuştu.450

19 Temmuz 2015 Anadolu Ajansı’nın Başbakanlık kaynaklarına dayandırdığı haberde Başbakan Ahmet

Davutoğlu’nun, Ramazan Bayramı dolayısıyla AKP il başkanlarını tek tek arayarak “Biz burada koalisyon görüşmelerini yürütüyoruz, son dakikaya kadar da yürütmeye devam edeceğiz. Ama siz her an bir seçime gidebilirmiş gibi teyakkuzda olacaksınız” dediği iddia edildi.451

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, belediyelere yönelik yolsuzluk iddialarının araştırılması için meclis araştırması isteyeceklerini söyledi. Ağbaba yazılı açıklamasında, çeşitli basın organlarında CHP’li belediyelerle ilgili yoğun bir “karalama kampanyası” yürütüldüğünü iddia etti ve “Bu basın organlarınca bilinçli bir biçimde CHP’li belediyelerde yolsuzluk olduğuna ilişkin kamuoyunda bir algı yaratılmaya çalışılmaktadır” dedi.452

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, AYM’nin eski kanunu yürürlüğe sokma yetkisi olmadığını belirterek AYM’nin dershane kanununu iptal kararının ardından dershanelerin kanunen karşılığı kalmadığını söyledi.453

Ataşehir Belediyesi’ndeki yasadışı, usulsüz rant ve rüşvet ilişkilerinin başkan Battal İlgezdi’nin en yakınındaki isimler tarafından yürütüldüğü ileri sürüldü. Sabah’ın internet sitesinde yer alan iddiaya göre İlgezdi’nin yönettiği kara para, rüşvet ve rant trafiğini “Faruk” kod adlı muhasebeci Erol Ayar yönetiyor.454

20 Temmuz 2015 Şanlıurfa’nın Suruç ilçesindeki Amara Kültür Merkezi önünde, “Kobane’yi yeniden inşa

etmek” amacıyla bir araya gelen Sosyalist Gençlik Dernekleri Federasyonu (SGDF) üyesi 300 gencin yaptığı basın açıklaması sırasında patlama meydana geldi. İçişleri Bakanlığı, saldırıda ilk belirlemelere göre 27 vatandaşın hayatını kaybettiğini, yaralı sayısının 100’e yakın olduğunu açıkladı. Daha sonra yapılan açıklamalarda ise hayatını kaybeden kişi sayısının 32’ye yaralanan kişi sayısının da 104’e yükseldiği belirtildi.455

Şanlıurfa Suruç’ta meydana gelen bombalı saldırı sonrası HSYK tarafından, olay yeri inceleme, araştırma, kimlik tespiti ve soruşturmanın daha etkin yürütülmesi için Suruç ilçesindeki savcılara ilave olarak Şanlıurfa’dan iki Cumhuriyet savcısı daha görevlendirildi.456

Şanlıurfa Suruç’ta yaşanan patlamanın canlı bomba tarafından gerçekleştirildiği kesinleşti. Reuters’a konuşan iki Türk yetkili “Elimizdeki kanıtlar Suruç’taki patlamanın IŞİD tarafından gerçekleştirildiğini gösteriyor. Suruç’taki patlamanın bir intihar saldırısı olduğuna dair kanıtlar var”

448 http://www.radikal.com.tr/turkiye/mufettisler_karaparayi_inceleyin-1398908449 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/324758/Hazine_arazisi_Erdogan_in_kurmayina.html450 http://www.sendika.org/2015/07/altin-itiraflar-18-katrilyonun-yuzde-4u-sarrafa-yuzde-4u-siyasilere-kaldi/451 http://www.milliyet.com.tr/basbakan-davutoglu-ndan-secime/siyaset/detay/2089708/default.htm452 http://haber.sol.org.tr/turkiye/chp-kendi-belediyelerinin-arastirilmasini-isteyecek-123323453 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/19/dershanenin-karsiligi-yok454 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/19/baskanin-adamlari455 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/325624/Canli_bomba_dehseti..._Olu_sayisi_31_e_yukseldi__104_yarali_var.html456 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29591017.asp

- 52 -


dedi.457

İstanbul Emniyet Müdürlüğü, Suruç’taki bombalı intihar saldırısının ardından “gerçekleşmesi muhtemel toplumsal olaylar” gerekçesiyle polislerin izinlerini iptal etti, izinde olanların ise işe geri dönmelerini istedi.458

CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, Suruç’ta yaşanan bombalı saldırı sonrası bölgeye partisinin acilen bir heyet gönderdiğini açıkladı. Tekin, CHP olarak bugüne kadar sınır bölgelerinin kontrolsüz bırakıldığı konusunda defalarca uyarılarda bulunduklarını hatırlatarak, “Bölgeyi böyle kontrolsüz bıraktığınızda, bu tip olaylar meydana gelebiliyor. Suruç’ta yaşanan bir katliamdır” dedi.459

HDP Eş Genel Başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ, yaşanan saldırıyı kınadı. Suruç Katliamını lanetliyoruz denilen yazılı açıklamada, bu olayın ‘dayanışmadan vazgeçin’ mesajı olduğu belirtildi.460

Güvenlik Stratejileri Araştırma Merkezi (GÜSAM) Başkanı Ercan Taştekin, Suruç ilçesinde yaşanan patlamanın güvenlik zafiyetinin göstergesi olduğunu belirterek, “Siz uzun süredir bölgedeki IŞİD olsun, PKK olsun terör örgütüyle ilgili zaman kazanma, lojistik destek gibi konularla ilgili önleme çalışması yapmazsanız, istihbari çalışma yapmazsanız bu tip olumsuz olaylar kaçınılmazdır” dedi.461

Uluslararası ilişkiler ve güvenlik uzmanı Prof. Dr. Sedat Laçiner, Suruç’daki patlamanın hedefinin, Türkiye’yi Suriye’deki savaşın içine çekmek ve çatışmaları buraya taşımak olduğunu söyledi.462

Özgürlük ve Demokrasi Platformu Başkanı Vedat Öztürk, Suruç’taki saldırının Türkiye’ye ve demokrasisine karşı yapıldığını belirterek “nereden ve kimden gelirse gelsin, hangi anlayışa sahip olursa olsun, kimi hedef alırsa alsın, terörün ve şiddetin her türlüsünü” kınadığını ve lanetlediğini söyledi. Terörün bir insanlık suçu olduğunu ifade eden Öztürk, “Dini, dili, ırkı yoktur. Hiçbir inanç, ideoloji ve amaç teröre kılıf olamaz; hiç kimsenin de herhangi bir gerekçeyle terörü meşrulaştırma hakkı yoktur” dedi.463

Kremlin Basın Bürosu’ndan yapılan açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a Suruç konusunda taziye mesajı ilettiği bildirildi ve Putin’in “bu barbar cinayeti kesin şekilde kınadığı ve terörizmle mücadele için tüm uluslararası kamuoyunun çabalarını faal şekilde koordine etmesi gerektiğini belirttiği”, bilgisi verildi.464

Beyaz Saray Sözcüsü Josh Earnest Suruç’ta yaşanan paylamayla ilgili, “ABD, Türkiye’nin güneyinde meydana gelen menfur terör saldırısını şiddetle kınıyor, çoğu Kobani’nin yeniden inşa edilmesi çabalarına destek vermeye gelen kurbanların ailelerine taziyelerimizi sunuyoruz” dedi.465

Saadet Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kamalak, Suruç’daki patlamayla ilgili Türkiye’nin ciddi istihbarat ve güvenlik konularında zafiyetle karşı karşıya olduğunu belirterek, “Yanlış politik duruşlar Türkiye’yi terör örgütlerinin hedefi haline getirmiş ve özellikle sınır bölgelerimizi provokasyonlara açık hale getirmiştir. Bölgedeki ajanların faaliyetlerinin engellenmesi için acilen tedbirler alınmalıdır” dedi.466

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, yaptığı açıklamada Suruç’taki patlama konusunda “Karanlık güçler yine iş başındadır. Halkı ve gazetecileri hedef alan bu saldırıyı kınıyoruz. Faillerin en kısa sürede bulunmasını diliyoruz” denildi.467

HDP Mersin Milletvekili Dengir Mir Mehmet Fırat, Suruç’da yaşanan patlamayla ilgili “Saldırının asıl hedefi ne Suriye ne Irak’tır, hedef o ülkelerden daha laik olan Türkiye’nin bütünüdür. Ama Türkiye bunun farkında değildir” dedi.468

457 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29592205.asp458 http://www.sendika.org/2015/07/istanbul-polisinde-izinler-iptal-iside-karsi-degil-isidi-protesto-edenlere-karsi/459 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29592238.asp460 http://www.gazetevatan.com/halka-kendi-guvenlik-tedbirini-al-cagrisi-823701-gundem/461 http://www.bugun.com.tr/gundem/uzun-suredir-bolgede--haberi/1745047462 http://www.bugun.com.tr/gundem/iste-asil-amaci-haberi/1744763463 http://www.cihan.com.tr/tr/ozgurluk-ve-demokrasi-platformu-saldiri-turkiyeye-ve-demokrasisine-yapildi-1820234.htm464 http://www.cihan.com.tr/tr/putin-suruc-teror-saldirisini-kinadi-1819339.htm465 http://www.cihan.com.tr/tr/beyaz-saraydan-suruc-aciklamasi-1819407.htm466 http://www.cihan.com.tr/tr/kamalak-turkiye-ciddi-istihbarat-ve-guvenlik-zafiyetleriyle-karsi-karsiya-1820193.htm467 http://www.tgc.org.tr/duyuru.asp?did=1035468 http://www.zaman.com.tr/gundem_hdp-firat-suructaki-intihar-saldirisi-turkiyeye-yonelik_2306346.html

- 53 -


Adana Baro Başkanı Mengücek Gazi Çıtırık, 17-25 Aralık operasyonu olarak bilinen soruşturmalara siyasi iktidarın ilk günden itibaren müdahale ettiğini öne sürerek, rüşvet ve kara para aklama soruşturması ile ilgili verilen takipsizlik kararının kaldırılarak yeniden dava açılması gerektiğini söyledi.469

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, çocukların cinsel istismar ve saldırılardan korunması için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla Meclis araştırması açılmasını istedi. Tanrıkulu, “çocukların cinsel istismarı” kapsamındaki davaların 2006 yılında iki bin 414 iken, 2011 yılında 16 bin 827’ye yükseldiğine dikkat çekerek, söz konusu artışın yüzde 697 oranında olduğuna vurgu yaptı.470

Yükseköğretim Kurulu kamu ve özel sektörde sahte diplomaları ortaya çıkaracak “Diploma Sorgulama Sistemi (DSS)” çalışmalarını tamamladı. Diplomalar eylül ayından itibaren e-devlet üzerinden kişiler ve kurumlar tarafından kontrol edilebilecek.471

21 Temmuz 2015 Suruç’taki canlı bomba patlamasında, patlayıcının etkisinin artması için demir bilyeler

kullanıldığı belirlendi.472

Şanlıurfa Valiliği, patlamanın ardından olası olayların engellenmesi açısından kent merkezi ve ilçelerde her türlü miting, yürüyüş ve basın açıklamasının iptal edildiğini duyurdu.473

Birleşmiş Milletler, NATO, Avrupa Birliği, Uluslararası Af Örgütü; Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanlığı, ABD, Fransa, İngiltere, Almanya, Azerbeycan, Pakistan Ermenistan, İran ayrı ayrı yaptıkları açıklamalarla Suruç’ta yaşanan patlamayı kınadıklarını bildirdiler.474

Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneğince yapılan açıklamada, Suruç patlaması ile ulusal güvenliğin, toplumsal huzurun hedef alındığı vurgulanarak, “Suruç saldırısı Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal güvenliğini, demokrasisini ve toplumsal huzurunu hedef alan ağır bir saldırıdır. İç ve dış politikada çözüm bekleyen ve birbirinden ayrı düşünülemeyecek sorunlarımızın acilen ortak bir siyasi akıl ile ele alınmasına ihtiyaç vardır” denildi.475

İnsan Hakları Derneğince (İHD) yapılan açıklamada Suruç’taki patlamanın doğrudan doğruya sivillere yönelik gerçekleştirildiğini ve insanlığa karşı suç olduğu ifade edilerek “Bu suçu işleyen ve işletenleri ile bu suça yardımcı olanları kınıyor ve lanetliyoruz. DTK tarafından ilan edilen bir günlük ulusal yas ilanını destekliyoruz” denildi.476

Uluslararası Şeffaflık Derneği, 32 kişinin yaşamını yitirdiği Suruç’taki bombalı saldırı olayı ile ilgili yapılan açıklamada, “Ülkemizde faillerine soruşturma açılmayan, açılan soruşturmaların takipsizlikle sonuçlandığı süreçleri gözlemlediğimiz birçok yaşam hakkı ihlalleriyle karşı karşıya kalmaktayız. Yaşanan bu saldırının bir an önce tümüyle aydınlatılmasını, sorumlularının tespit edilmesi için soruşturmaların etkili bir şekilde sürdürülmesini ve cezasızlığa son verilmesini talep ediyor ve bekliyoruz” denildi.477

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, Suruç’taki bombalı patlama öncesi kültür merkezine girenlerin aranarak içeri alındığını söyledi. Türkiye’nin savaş ortamına çekilmeye çalışıldığını; ancak buna izin vermeyeceklerini kaydeden Kurtulmuş, bu saldırının Türkiye ve Türkiye’nin tüm halklarına karşı yapılmış bir saldırı olduğunu söyledi.478

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Suruç konusundaki basın toplantısında MİT’i eleştirerek, MİT müsteşarının görevi bırakması gerektiğini söyledi. Ağbaba, “MİT maalesef son dönemde hiçbir katliamı ortaya çıkaramadı, istihbarat yapamadı. MİT, Milli İstihbarat Teşkilatı olmaktan çıktı, KİT’e döndü, kişisel istihbarat teşkilatına döndü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kişisel istihbarat örgütü şeklinde çalışıyor. Muhalifleri, solcuları, CHP milletvekillerini fişlemekten başka bir görev yapmıyor” dedi. Ayrıca CHP’li belediyeler olarak Kobani’ye kütüphane 469 http://www.taraf.com.tr/politika/adana-barosu-1725-aralika-verilen-takipsizlik-kaldirilmali/470 http://www.cihan.com.tr/tr/cocuklarin-cinsel-istismari-davalari-yuzde-697-artti-1819210.htm471 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1104933-sahte-diplomalar-bir-tik-ile-belirlenecek472 http://www.radikal.com.tr/turkiye/suructa_da_bilyeli_vahset-1400925473 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29599676.asp474 http://www.haberturk.com/dunya/haber/1105314-putinden-suruc-mesaji475 http://www.cihan.com.tr/tr/tusiad-suruc-saldirisi-ile-guvenligimiz-ve-huzurumuz-hedef-alinmistir-1820417.htm476 http://www.cihan.com.tr/tr/insan-haklari-dernegi-katliami-lanetledi-1819496.htm477 http://www.cihan.com.tr/tr/uluslararasi-seffaflik-dernegi-suruc-saldirisi-aydinlatilmali-1819626.htm478 http://www.milliyet.com.tr/numan-kurtulmus-tan-son-aciklama/siyaset/detay/2090431/default.htm

- 54 -


ve oyun parkı kuracaklarını ifade etti.479

Yaklaşık altı milyon kişinin diplomasını inceleyen Milli Eğitim Bakanlığı, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan 1000’e yakın bürokratın diplomasının sahte olduğunu belirledi. En fazla sahte diploma ODTÜ, Boğaziçi, Hacettepe ve Gazi gibi üniversitelerin adları kullanılarak sağlandığı ve bakanlığın, sahte diploma ile kamuya giren kişilerle ilgili rapor hazırlayacağı, meslekten atılmaların gündeme geleceği belirtildi.480

Genelkurmay Başkanlığı sınırda IŞİD’in faaliyetlerini izlemesi için silahsız “İnsansız Hava Aracı” gönderdi. Kısa adıyla, İHA anlık görüntüyü merkeze aktaracak. Bölgeye daha önce de üç adet İHA gönderilmişti.481

CHP eski İstanbul Milletvekili Melda Onur’un resmi Twitter hesabı “ırkçı” bir grup tarafından hacklenerek, hesaptan “Türk ırkı sağolsun” notu paylaşıldı.482

22 Temmuz 2015 Suruç’taki terör saldırısını gerçekleştiren canlı bombanın, Adıyaman nüfusuna kayıtlı Şeyh

Abdurrahman Alagöz olduğunun kesinleştiği bildirildi. Adıyaman’da yaşayan ailesi, evlerini terk ederek şehir dışındaki bir yakınlarının yanına gitti. Alagöz’ün ağabeyi Yunus Emre Alagöz’ün ise terör örgütü IŞİD’e adam kazandırıldığı ileri sürülen İslam çay ocağını işlettiği öğrenildi. Çay ocağı yaklaşık bir yıl önce ruhsatı olmadığı gerekçesiyle İl Emniyet Müdürlüğü ve Belediye tarafından kapatılmış, şoförlük yapan baba Zeynal Abidin Alagöz bir süre önce Emniyet Müdürlüğüne, iki çocuğu hakkında kayıp başvurusu yapmıştı.483

Suruç’taki bombalı saldırıda ölenler için düzenlenecek cenaze törenleriyle ilgili yazılı açıklama yapan İstanbul Valiliği, “Silah taşıma, molotof kokteyli atma, yüz kapatma, yasa dışı pankart, resim, döviz, levha, araç ve gereç taşıma gibi yasaların suç saydığı hareket ve davranışlarda bulunanlara karşı gerekli yasal işlem, tedbir ve müeyyidelerin uygulanacağından kimsenin tereddüdü olmamalıdır” dedi.484

Başbakan Ahmet Davutoğlu, Twitter hesabından yaptığı açıklamada Bakanlar Kurulu’nda terör eylemlerine karşı ek önlemler alındığını belirterek, “Hangi amaç ve kaynaktan beslenirse beslensin her terör örgütü bizden aynı cevabı alacak” dedi.485

MHP Gaziantep Milletvekili ve 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Ümit Özdağ, “Hükümet, Suruç’ta yaşanan bombalı saldırı ile çok büyük bir suça imza atmıştır. Türkiye’nin yanı başında bir Afganistan oluşturulmasının bir numaralı sorumlusudur” dedi.486

Suruç Kaymakamı Abdullah Çiftçi, Suruç’daki saldırıda “istihbarat zaafı” olduğu tartışmaları konusunda “Bize herhangi bir istihbarat gelmedi” diyerek, ellerinde sadece tek bir MOBESE kamerasının görüntüleri olduğunu, onun da kapının girişini gösterdiğini söyledi. “Katliamın yaşandığı bahçede tek bir sivil polis bile görevlendirilmediğini belirten Çiftçi, gerekçe olarak “Bir gün önce HDP heyetiyle konuştuk, olay çıkmayacağını temin ettiler” diye açıkladı.487

Global Politika ve Strateji Başkanı Doç. Dr. Süleyman Özeren, Suruç katliamını gerçekleştiren canlı bombanın nüfus cüzdanının bulunmasını, “Çok tipik bir IŞİD eylemi olduğunun göstergesi. Saldırgan kimliğini saklamıyor ve ‘Türk vatandaşını kullandım’ diyor. Bu bir ilk, ve saldırganın yabancı olmasından daha tehlikeli bir durum. Yeni kanlı eylemler yapılacağının ve bu eylemlerin de yine Türk vatandaşlarınca gerçekleştirileceğinin mesajını veriyor” olarak değerlendirdi.488

Suruç’da meydana gelen canlı bomba saldırısı nedeniyle, Gaziantep’in İslahiye İlçesi’ndeki iki çadır kentte barınan Suriyelilerin dışarı çıkmaları yasaklandı, çevrede ek güvenlik önlemleri alındı.489

479 http://www.dha.com.tr/chpden-kobaniye-oyun-parki-ve-kutuphane_983925.html480 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/1000-burokratin-diplomasi-sahte-cikti-h14561.html481 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29600592.asp482 http://haber.sol.org.tr/medya/melda-onurun-twitter-hesabi-irkcilar-tarafindan-hacklendi-123602483 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29611513.asp484 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327371/istanbul_Valiligi_nden_gozdagi_gibi_aciklama.html485 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29617027.asp486 http://www.cihan.com.tr/tr/ozdag-yani-basimizda-bir-afganistan-olusturulmasinin-bir-nolu-sorumlusu-hukumet-1822083.htm487 http://www.bugun.com.tr/gundem/bize-istihbarat-gelmedi-haberi/1748915488 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327917/Kimligin_bulunmasi_ISiD_den_bir_mesaj.html489 http://www.dha.com.tr/islahiyede-cadir-kentlerdeki-suriyelilerin-disari-cikmasi-yasaklandi_984982.html

- 55 -


Suruç’taki bombalı saldırıda öldürülen Ece Dinç’in cenazesinin ardından camide cenazeye katılanlara, polis plastik mermi sıkarak müdahalede bulundu. HDP Eş Başkanı Figen Yüksekdağ konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Bıraksınlar bu halk kendi evlatlarına sahip çıksın, gölge etmesinler, biz bu siyasi iktidardan başka hiçbir şey beklemiyoruz” dedi.490

Suruç’taki intihar saldırısında hayatını kaybeden Büşra Mete’nin cenazesinin “polisin baskısı” nedeniyle aile tarafından gece geç saatlerde, gizlice gömüldüğü iddia edildi.491

Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürü Cemalettin Haşimi, Suruç’taki bombalı saldırının medyada yer alması konusunda basın mensuplarının hassas davranması gerektiğini belirterek, “Gazetelerdeki kanlı görüntülerle her şeyden önce ölen kişilerin kişilik haklarına zarar veriliyor. Aileleri var bu insanların, kimse çocuğunu o şekilde görmek istemez. Basın mensubu bunu düşünmek zorunda” dedi.492

Times gazetesi “Cephede katliam” başlıklı başyazısında Suruç’ta düzenlenen ve 32 kişinin hayatını kaybettiği bombalı saldırının, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için bir uyarı olması gerektiği” yorumunda bulundu.493

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik tarafından yazılı olarak cevaplanması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi veren CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, sekiz ay önce bir SMS ile işten çıkartılan Soma’da çalışan madencilerin hak ettikleri tazminatlarının taksit taksit ödendiğine dikkat çekerek madencilerin mağduriyetinin ne zaman giderileceğini sordu. Özel, hükümetin bugüne kadar defalarca söz verdiğini ama bu sözleri tutmadığını ifade etti.494

23 Temmuz 2015 Kilis’in Elbeyli ilçesi Suriye sınırında görev yapan askerlere, IŞİD kontrolündeki bölgeden

ateş açılması sonucunda, Astsubay Yalçın Nane şehit oldu, dört asker yaralandı.495

Diyarbakır’ın Şehitlik semtinde devriye görevi yapan polislere yönelik olarak düzenlenen silahlı saldırıda, polis memuru Tansu Aydın hayatını kaybetti.496

CHP, Suruç’ta 32 kişinin hayatını kaybettiği bombalı saldırı nedeniyle TBMM’yi 29 Temmuz saat 15:00’da olağanüstü toplantıya çağırdı. HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, patlamanın ardından yaptığı açıklamada Meclis’in olağanüstü toplanması gerektiğini ifade etmiş, “80 milletvekilimizle hazırız” demişti.497

Urfa 2. Sulh Ceza Hakimliği, Suruç’ta 32 kişinin hayatını kaybettiği bomba saldırısıyla ilgili soruşturmada, “dosya içindeki belgelerin incelenmesinin soruşturmanın amacını tehlikeye düşüreceği” iddiasıyla gizlilik kararı aldı.498

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suruç’taki bombalı saldırısı ve Ceylanpınar’da iki polisin öldürülmesinin, HPG tarafından üstlenmesinin üzerine yaptığı açıklamada, “Bazı kesimlerin, iki polisimizin şehit edilmesini üstlenen PKK’nın alçakça cinayetlerini görmezden gelmeleri ve söz konusu terör örgütünü neredeyse şirin göstermeye yeltenmeleri, niyetlerinin ne olduğunu açıkça göstermektedir” dedi.499

Financial Times uluslararası ilişkiler editörü, David Gardner, Suruç saldırısı ve sonrasındaki gelişmeler hakkında yaptığı açıklamada, “IŞİD’in katliamının, Türkiye’nin cihatçılara yaklaşımındaki belirsizliği teşhir ettiği” iddiasında bulundu.500

Yolsuzluk ve rüşvetle suçlanan dört eski bakanla ilgili TBMM’de kurulan Soruşturma Komisyonu’nun üyelerinden CHP Balıkesir Milletvekili Namık Havutça, ortaya konan deliller, tapeler, müfettişlerin raporları ile sorgulamaları, komisyonda verilen ifadeler ve iddiaların, mutlaka soruşturulması gerektiğini ifade ederek, koalisyon kurulsun ya da kurulmasın yolsuzluklara adı karışan

490 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327767/Polis_Ece_Dinc_in_cenazesine_katilanlara_saldirdi...Plastik_mermi_sikti.html491 http://haber.sol.org.tr/turkiye/polis-baskisi-nedeniyle-busra-gece-gizlice-defnedildi-123665492 http://www.bianet.org/bianet/medya/166174-basin-yayin-genel-mudurunden-suruc-uyarisi493 http://haber.sol.org.tr/medya/times-suructaki-intihar-saldirisi-erdogan-icin-uyari-olmali-123658494 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/ozel-soma-maden-kazasi-sonrasinda--haberi/1747833495 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/328617/ISiD_ates_acti__1_Astsubay_sehit_4_asker_yarali.html496 http://haber.sol.org.tr/turkiye/diyarbakirda-polise-silahli-saldiri-1-polis-hayatini-kaybetti-123822497 http://haber.sol.org.tr/turkiye/chp-tbmmyi-olaganustu-toplantiya-cagirdi-123818498 http://www.birgun.net/haber-detay/suruc-katliami-sorusturmasina-gizlilik-karari-85366.html499 http://www.sendika.org/2015/07/erdogan-isim-vermeden-hdpyi-hedef-gosterdi/500 http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/07/150723_ft_gardner_turkiye

- 56 -


eski bakanların Yüce Divan’da yargılanıp hesap vereceklerini söyledi.501 HSYK İkinci Daire Başkanı Mehmet Yılmaz’ın daha önce yapmış olduğu “Toplantı için

ancak bugün, toplantı yeter sayısına ulaştık. Kamuoyundan da bu yüzden özür diliyoruz. Kamuoyunu bu kadar meşgul eden bir konuda çok daha çabuk davranmamızın sebebi araya hafta sonunun girmesi” ifadeleri için Yargıçlar ve Savcılar Birliği (YARSAV), “TIR savcılarını görevden alarak dolaylı katkıda bulunduğunuz, Suruç katliamında yitirdiğimiz canlardan özür dileyin” tepkisinde bulundu.502

Anadolu Köy Korucuları ve Şehit Aileleri Konfederasyonu Başkanı Ziya Sözen, Suruç’ta meydana gelen patlama bahanesi ile bölücü terör örgütünün asker ve polise saldırdığını belirterek, “İç Güvenlik Paketi’ndeki kanunların uygulanmaması son derece yanlış bir tutum olup bu tür davranışlar bu kişileri cesaretlendirmektedir. Kanunlar ve yasalar herkese eşit şekilde uygulanmamaktadır” dedi.503

HDP Şanlıurfa Milletvekili Ziya Çalışkan, TBMM Başkanlığına IŞİD’le ilgili olarak verdiği araştırma önergesinde, terör örgütü IŞİD’in Türkiye’de yapmış olduğu her türlü faaliyetin, örgütleme çalışmasının ve eylemlerinin araştırılmasını istedi.504

Adana’da HDP Dumlupınar Mahalle Temsilciliği’ne kimliği belirsiz kişi veya kişiler tarafından ses bombası atılıp, silahlarla ateş açıldı.505

24 Temmuz 2015 Danıştay 14. Dairesi, Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisi içinde ANKAPARK yapımına

da olanak tanıyan “Atatürk Orman Çiftliği Hayvanat Bahçesi Yenileme Alanı”na ilişkin 30 Temmuz 2012 ve 24 Haziran 2013 tarihlerinde Bakanlar Kurulu tarafından alınan iki kararı da iptal etti.506

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, İran uyruklu iş adamı Rıza Sarraf’ın kuryesi Adem Karahan’ın yurtdışına çıkardığı öne sürülen yüksek miktardaki altınlarla ilgili açıklamalarının, ilgili yasalar kapsamında yeni delil niteliği taşıdığı gerekçesiyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Volgan Gıda Dış Ticaret Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Sarraf, Avrupa Birliği eski Bakanı Egemen Bağış, Ekonomi eski Bakanı Mehmet Zafer Çağlayan, İçişleri eski Bakanı Muammer Güler ve sorumlu kamu görevlileri hakkında suç duyurusunda bulundu.507

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yapılan hava operasyonu ve çözüm süreci ile ilgili açıklamasında, “Bölücü terör örgütü çözüm sürecini her zaman baltaladı. Terör örgütü çözüme dair adımları istismar etti. Son aşamada bu iş çığırından çıkmış durumdaydı. Güneydeki gelişmeleri de değerlendirdiğimiz zaman, oradaki yapılanmalar Türkiye’nin daha farklı adımlar atmasını etkiledi. Artık bu adımı çok farklı kılmamızın gereğini ortaya koydu” dedi.508

Başbakan Ahmet Davutoğlu, yaptığı açıklamada “Türkiye’de demokrasi kökleşmiş ve katılımı son derece yüksek bir seçim gerçekleşmiş, temsil kabiliyeti olağanüstü ve dünyada örneğine az rastlanacak yüzde 95’e çıkmış bir Meclis tablosu varken, teröre, şiddete tevessül edilmesi hem bir tesadüf değildir hem de mutlaka mukabele edilmesi gereken bir tehdittir” dedi.509

CHP Genel Sekreteri ve İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun izlediği dış politikadan vazgeçmesi gerektiğini belirterek, “Bu bir derin stratejik politika değil, bu bir derin kepazeliktir” dedi. Tekin, Suriye sınırına duvar örüleceği yönündeki değerlendirmelerle ilgili olarak da, “Öncelikle hükümetle IŞİD arasında bir duvar örmek gerekiyor. İktidar IŞİD ile duvar örmediği süreci kendilerinin açmış olduğu güvenlik duvarının bir anlam ifade etmeyeceğini hepimizin bilmesi gerekiyor” dedi.510

Anayasa Mahkemesi, dershanelerin dönüştürülmesini öngören kanunun ilgili hükümlerini, “kişilerin eğitim ve öğretim hakkı ile teşebbüs hürriyetini ortadan kaldıracak, kullanılmaz hale getirecek ya da ölçüsüzce sınırlandıracak düzenlemeler getirilemeyeceği ve eğitim ve öğrenim hakkını

501 http://www.cihan.com.tr/tr/havutca-koalisyon-kurulsun-ya-da-kurulmasin-4-eski-bakan-yargilanacak-1821247.htm502 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/yarsavdan-hsykya-suruc-tepkisi-haberi/1749909503 http://www.cihan.com.tr/tr/koy-koruculari-suruc-patlamasi-bahane-edilerek-asker-ve-polise-saldiriliyor-1822358.htm504 https://www.bianet.org/bianet/siyaset/166221-hdp-den-suruc-saldirisina-iliskin-soru-ve-arastirma-onergeleri505 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/328621/HDP_binasina_silahli_saldiri.html506 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/329463/Danistay__Bakanlar_Kurulu_kararini_iptal_etti.html507 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/329577/Erdogan__Sarraf_ve_uc_eski_bakan_hakkinda_suc_duyurusu.html508 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/erdogandan-flas-aciklama-5-892242/509 http://www.timeturk.com/basbakan-davutoglu-turkiye-de-demokrasi-koklesmis-ve-katilimi/haber-32805510 http://www.milliyet.com.tr/-digerleri-erken-secim-derse-hodri/siyaset/detay/2092092/default.htm

- 57 -


ihlal ettiği” gerekçesiyle iptaline hükmetti.511-512

Tutuklu Cumhuriyet Savcısı Aziz Takçı, Suruç’taki gibi bombalı saldırıların Suriye iç savaşı sonrasında Türkiye sınırlarının karışmasıyla bağlantılı olduğunu belirterek “Bu serbestiden yararlanan binlerce selefi örgüt militanı Suriye’ye gidip eğitim almış, savaşmış; bir kısmı geri dönmüştür. IŞİD ve El-Kaide gibi örgütlerin kontrolsüz şekilde güçlenmesine sebep olmuştur. Çoğu teröristi ismen bilen TEM ve Emniyet İstihbarat görevlileri görevlerinden alınmış; Selefi örgütlere yönelik teknik takipli dosyalar kapatılmış ve örgütler rahat hareket alanı kazanmıştır” dedi.513

Ankara Barosu Başkanı Hakan Canduran, seçimin üzerinden bir buçuk ay geçmesine rağmen hala bir hükümet kurulamamasının terör örgütlerini cesaretlendirdiğini belirterek, TBMM’de temsil edilen dört siyasi partiyi göreve çağırdı.514

25 Temmuz 2015 Eğitim-Sen’in, Ankara’daki genel merkezine polis ekiplerince düzenlenen operasyonda

üzerlerinden sahte kimlikler çıkan biri doktor, dokuz kişinin PYD’li olduğu ve gözaltına alındığı belirtildi. Gözaltına alınanların Kobani’de girdikleri çatışmada yaralandıkları ve tedavilerinin Eğitim-Sen binasında yapıldığı ileri sürüldü.515 Eğitim-Sen, operasyonun ardından yaptığı açıklamada, “Baskıcı ve otoriter uygulamalarını sürdüren AKP’nin iç güvenlik paketini sendikalar üzerinden uygulamaya başladığı, Haziran seçimleri sonrasında tek parti iktidarını kaybetmesine rağmen, en temel hukuk ilkelerini ayaklar altına aldığı” öne sürülerek, ”AKP’ye göre Eğitim-Sen, demokratik kitle örgütleri ve muhalif basın organları, IŞİD’den daha tehlikelidir” denildi.516

CHP Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka Atatürk Orman Çiftliği üzerinde yapılan Ankapark’a Ekim 2014’e kadar 800 milyon TL harcandığını ifade ederek, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun yazılı cevaplaması talebi ile TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi. Nazlıaka, önergesinde “Ankapark konusunda Danıştay 14. Dairesi’nin verdiği karar ortadadır. Bu karar dikkate alınarak Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı hakkında İçişleri Bakanlığı tarafından soruşturma açılmasına izin verilecek midir? Atatürk Orman Çiftliği arazisi üzerinde proje kapsamında inşa edilen yapılar yıkılacak mıdır?” sorularını yöneltti.517

Başbakan Ahmet Davutoğlu, 22 ilde devam eden terör örgütlerine karşı düzenlenen operasyonlarda toplam 590 şüphelinin gözaltına alındığını açıkladı.518

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun yanıtlaması istemiyle Kilis’te gerçekleşen IŞİD saldırısıyla ilgili TBMM’ye verdiği soru önergesinde “MİT müsteşarı Hakan Fidan’ın ‘Dört adam yollayıp sekiz füze attırırım’ sözleri düşünüldüğünde Kilis’te saldıran IŞİD militanlarının Fidan ile bağlantısı araştırılacak mıdır?” Basında yer alan bilgilere göre, saldırıların ‘IŞİD’in yaralı bir militanını Türkiye’ye sokmak istemesi ve askerin izin vermemesi üzerine çıktığı’ iddiaları doğru mudur?” sorularını sordu.519

2013’te IŞİD’e katılan oğlunun peşinden dört kez Suriye’ye giden, iki defa bulup getirmesine rağmen tekrar örgüte dönen oğlunun intihar bombacısı olmasından korkan B.Y., örgütle bağlantılı yerlerin ve derneklerin ismini öğrenip Emniyet’e bildirdiğini; buna rağmen polisin bir adım atmadığını iddia etti.520

HDP, DBP, HDK ve DTK eşbaşkanları ve İmralı müzakere heyeti operasyonlarla ilgili yaptığı ortak açıklamada “Müstafi Başbakan Davutoğlu’nun yapmamızı istediği tercihi yaptığımızı bildiriyoruz: ‘Size savaş yaptırmayacağız’ ” dedi.521

Polis memuru Vedat Kaya aile ziyareti için gittiği Mardin'den Muş'a geçerken Diyarbakır-Bingöl karayolunda PKK'lı teröristler tarafından kaçırıldı. Kaçırılan polis memurunun eşi ve çocuğu serbest bırakıldı. Öte yandan akşam saatlerinde Erzurum'da bir ambulans ve üç sağlık görevlisi

511 http://www.bugun.com.tr/gundem/iste-gerekcesi-haberi/1751113512 http://www.cihan.com.tr/tr/aym-egitim-hakki-ve-tesebbus-hurriyeti-olcusuzce-sinirlandirilamaz-1821514.htm513 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/savci-aziz-takci-selefi-orgutlere--haberi/1751352514 http://www.bugun.com.tr/gundem/kurun-artik-su-hukumeti--haberi/1751319515 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29639928.asp ve http://www.bugun.com.tr/gundem/yarali-9-pydli--haberi/1753133516 http://haber.sol.org.tr/turkiye/egitim-senden-baskin-aciklamasi-124051517 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/ankapark-tartismasi-tbmm-gundeminde-haberi/1753149518 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29637761.asp?_sgm_campaign=scn_a004422478d7c000&_sgm_source=29637761&_sgm_action=Click-Dynamic519 http://www.yeniasya.com.tr/gundem/dehset-veren-4-adam-yollayip-8-fuze-attiririm-sozleri-tbmm-gundeminde_348435520 http://www.zaman.com.tr/gundem_isid-hucrelerini-tek-tek-polise-bildirdim-bir-sey-yapilmadi_2307145.html521 http://haber.sol.org.tr/turkiye/hdp-size-savas-yaptirmayacagiz-124070

- 58 -


kaçırıldı. Kaçırılan üç sağlık çalışanı daha sonra serbest bırakıldı. Diyarbakır Bismil'de Emniyet Müdürlüğü binasına düzenlene bombalı saldırıda yedi çevik kuvvet polisi yaralandı. Şırnak'ın Silopi İlçesi'nde PKK terör örgütü 15 işçiyi kaçırdı.522

26 Temmuz 2015 Türkiye’nin IŞİD’e yönelik düzenlediği hava operasyonu sonrası, Dışişleri Bakanlığı,

NATO’yu olağanüstü toplantıya çağırdı. Bakanlık Enformasyon Dairesi Başkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, “Ulusal güvenliğimize yönelik bu son saldırılar ve tehditler üzerine terörizme karşı almakta olduğumuz tedbirler ve icra ettiğimiz operasyonlar hakkında müttefiklerimizi bilgilendirmek ve istişarelerde bulunmak amacıyla, Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 4. Maddesi çerçevesinde NATO Konseyi önümüzdeki hafta içinde tarafımızdan toplantıya çağrılmıştır” denildi. Görüşmelerde, Türkiye’nin IŞİD konusunda NATO’dan “destek talep edeceği” öne sürüldü.523

Diyarbakır’ın Lice ilçesinde askeri konvoyun geçişi sırasında bomba yüklü aracın patlatılması nedeniyle, iki asker hayatını kaybetti.524

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli terör olaylarına ilişkin yaptığı açıklamada, ‘‘Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, terörle arasına mesafe koyamayan Kandil siyasetçileri hakkında hemen devreye girmeli, hukuku çalıştırmalıdır. Anayasa’ya ve Siyasi Partiler Kanunu’na muhalif ve aykırı davranışlar sergileyerek şiddet ve teröre siyasi mühimmat sağlayanlara atıl ve hareketsiz kalmak PKK’ya dolaylı arka çıkmak anlamına gelecektir” dedi.525

AB Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi ve AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Federica Mogherini yazılı bir açıklama yaparak çözüm sürecinin sürdürülmesi ve ateşkesin korunması, Kürt halkıyla sürdürülen çözüm sürecinin muhafazasının hayati önemde olduğunu ifade ederek terörist grupların süreci baltalamasına müsaade edilmemesi gerektiği uyarısı yaptı.526 Mogherini’nin ayrıca, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nu arayarak PKK ve Kürtlere yönelik operasyonlardan kaygı duyduğunu söylediği ve HDP Eş Başkanı Selahattin Demirtaş’ı da arayarak, “Barış süreci için çalışmaya devam edin” dediği belirtildi.527

Genelkurmay Başkanlığı, ülke genelinde ve özellikle güneydeki sınır hattında yaşanan olaylar üzerine 2. Ordu ve 3. Ordu Komutanlığı’nda tüm personelin izinleri kaldırdı. İzinde olan personelin de en kısa zamanda birliğine dönmeleri talimatı verdi.528

Zaman gazetesi, 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturması kapsamında Emniyet Genel Müdürlüğü’nün terör konusunda uzmanlaşan polisleri tasfiye ettiğini, uzman polislerin çoğunun Sağlık Bakanlığı, Devlet Opera ve Balesi, Karayolları gibi yerlere memur olarak atandığını öne sürdü. Hizbullah uzmanı polisin operada görevlendirildiği, IŞİD uzmanı polisin de bekçi yapıldığı yazıda belirtildi.529

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, CHP heyetinin hazırladığı, ekleriyle birlikte 219 sayfadan oluşan “Suruç Katliamı ve IŞİD Tehdidi Hakkında Değerlendirme Raporu”nun 550 milletvekiline ulaştırılacağını belirtti.530

CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, Alman Focus dergisinin öne sürdüğü, MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın Suriye konuşmalarını Amerikan Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) dinlediği iddialarıyla ilgili olarak Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun yazılı cevaplanması istemiyle Meclis Başkanlığı’na soru önergesi verdi. Önergede, “Derginin bahsettiği ve NSA’nın Fidan’ı dinlediği iddiaları doğru mudur? Bu konuda haberde sözü edilen ülke ile bir temas kurulmuş mudur? Türkiye Cumhuriyeti hükümeti olarak neden sessiz kalınmaktadır?” sorularını yöneltti.531

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, sosyal medya hesabından Akşam gazetesinin HDP Milletvekili Faysal Sarıyıldız hakkında yaptığı haberin doğru olmadığını ve amacın erken seçimde HDP’yi vurmak olduğunu belirterek “Ancak, basit bir komployu yapacak yetenekten bile 522 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29636404.asp?noMobile=true523 http://haber.sol.org.tr/turkiye/turkiyeden-natoya-olaganustu-cagri-124160524 http://haber.sol.org.tr/turkiye/diyarbakirda-askeri-araca-saldiri-2-asker-hayatini-kaybetti-124106525 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29647799.asp526 http://www.bugun.com.tr/gundem/ateskesi-koruyun-haberi/1754371527 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/331098/AB__Ateskes_korunmali.html528 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29646951.asp529 http://www.zaman.com.tr/gundem_istihbarat-mudurunu-meteorolojiye-memur-isid-uzmanini-bekci-yaptilar_2307293.html530 http://www.cihan.com.tr/tr/chp-hazirladigi-suruc-raporunu-550-milletvekiline-gonderecek-1822963.htm531 http://www.taraf.com.tr/politika/chpli-vekil-yarkadas-disislerindeki-suriye-konusmasini-abd-dinledi-iddiasi-meclise-sordu/

- 59 -


yoksunsunuz. Sizi kendi halinize bıraksak bile kendinizi bitireceksiniz zaten” dedi. Akşam gazetesi, “PKK’nın Suruç koluna götürülen yüklü miktarda silahı HDP Milletvekili Faysal Sarıyıldız’ın teslim aldığının tespit edildiğini öne süren bir haber yayınlamıştı.532 Sarıyıldız, “Partim ve şahsımı ahlaksızca hedef gösterip, komplo haber yapan yandaş medya hakkında RTÜK ve yargı nezdinde gerekli yasal işlemleri başlatacağımın bilinmesini isterim” dedi.533

Eğitim-Sen yönetimi, sendikanın Ankara’daki genel merkezine yönelik polis baskınında gözaltına alınan 11 Suriyeliyi hükümet yetkililerinin misafir ettiklerini ve onlara geçici kimlik kartı verildiğini ve Eğitim-Sen’in meşru olmayan hiçbir eylemin sahibi olmadığını belirtti.534

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, 1980-2000 yılları arasında 713 kişinin gözaltında iken bir daha kendilerinden haber alınamadığını belirterek, 235 kişiyle Diyarbakır’ın kayıplar listesinde ilk sırada olduğunu söyledi. Tanrıkulu, gözaltına alınan ya da kaçırılan veya başka herhangi bir biçimde özgürlüklerinden yoksun bırakılan ve gözaltında iken kaybolan vatandaşlarımızın akıbetinin incelenmesi, başlarına gelenlerin tespiti, sorumluların ortaya çıkarılması, Cumartesi Anneleri’nin haklı taleplerine şimdiye kadar neden cevap verilmediğinin ve kimlerin gerçekleri gizlediğinin araştırılması amacıyla TBMM Başkanlığı’na bir araştırma önergesi verdi.535

AYM, dershanede çalışan 13 bin öğretmenin KPSS'siz Milli Eğitim Bakanlığı'na öğretmen olarak atanmasıyla ilgili maddeyi iptal etti.536

27 Temmuz 2015 HDP Eş Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş, 34 ilde yapılan operasyonlar

hakkında Adalet Bakanı Kenan İpek tarafından cevaplandırılması için TBMM Başkanlığı'na soru önergesi verdi. Beştaş, Suruç’ta yaşanan olayın ardından, IŞİD'e yönelik yapıldığı söylenen gözaltı ve tutuklamaların aslında muhalif kesime yönelik darbe niteliğine büründüğünü söyledi.537

Kobani olayları sırasında Plaka Tanıma Sistemi'ni devre dışı bıraktıkları iddiasıyla açığa alınan Şanlıurfa Emniyet Müdürlüğü'nde görevli beş polis memuru soruşturma kapsamında, siyasi partilere destek verdikleri ve siyasi eylemlerin içinde bulundukları iddiasıyla meslekten ihraç edildi.538

Sitedeki materyallerin izinsiz kullanımının önüne geçmeyi hedefleyen Twitter, yeni uygulaması kapsamında bir kullanıcının kendi paylaşımının başka bir kullanıcı tarafından izinsiz kullanıldığını bildirmesi halinde o paylaşımın engelleneceğini ve gerekirse silineceğini açıkladı.539

İstanbul Bağcılar'da düzenlenen operasyonda öldürülen Günay Özarslan'ın ailesi, bugüne kadar cenazenin kaldırılmasına izin vermeyen yetkililer ve operasyona katılan polisler hakkında suç duyurusunda bulunmak üzere Çağlayan'daki İstanbul Adalet Sarayı önünde pankart açmak istedi. Özaslan'ın ailesinin avukatlığını üstlenen Çağdaş Hukukçular Derneği üyelerinin açıklaması sırasında kendilerine çevik kuvvet tarafından müdahale edildi.540

28 Temmuz 2015 Türkiye genelinde IŞİD, PKK ve DHKP-C’ye yönelik gözaltı sayısı ile ilgili Başbakanlık, şu

ana kadar 34 ilde toplam 1050 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.541

Başbakan Ahmet Davutoğlu, PKK’nın ağırlaştırılmış ömür boyu hapis mahkumu lideri Abdullah Öcalan’ın dış dünya ile bağlantısını sağladığı parti üyeleri ile bundan sonra görüşemeyeceği uyarısında bulundu. Başbakan, “Öcalan’ın diğer tutuklular gibi avukatlarıyla buluşma ve yakın akrabaları ile bir araya gelme hakkı var. Ancak politik bir partinin mensupları ile görüşmesi normal değil ve bu parti terör hakkında görüşünü açıklamak zorunda” dedi.542

Muş’un Malazgirt İlçe Garnizon Komutanı Arslan Kulaksız, eşi ve kızıyla evlerine gittikleri

532 http://t24.com.tr/haber/demirtas-aksamin-haberinin-tek-bir-cumlesi-dahi-dogru-degil-ama-erken-secimde-hdpyi-vurmak,304080533 http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/hdp-milletvekili-faysal-sariyildiz-iddialari-yalanladi534 http://www.cihan.com.tr/tr/egitim-senden-tepki-gozaltina-alinanlar-gecici-kimligi-olan-yaralilar-1822938.htm535 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/1980-2000-yillari-arasinda--haberi/1753887536 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/26/13-bin-ogretmenin-kamu-umudu-bitti537 http://www.cihan.com.tr/tr/gozalti-ve-tutuklamalar-muhalif-kesime-yonelik-darbe-niteligine-burundu-1821984.htm538 http://www.aa.com.tr/tr/haberler/563163--sanliurfada-5-polis-meslekten-ihrac-edildi539 http://www.haberturk.com/ekonomi/teknoloji/haber/1107950-twitter-calinti-tweetleri-engelliyor540 http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/istanbul-adliyesinde-polisten-avukatlara-mudahale541 http://www.imctv.com.tr/4-gunde-1050-kisi-gozaltina-alindi/542 http://rudaw.net/english/middleeast/turkey/270720152

- 60 -


sırada otomobilinin arızalanması üzerine otomobilden inerek aracını kontrol ederken kendisini takip eden PKK'lı teröristlerin saldırısına uğradı. Binbaşı Kulaksız şehit oldu, eşi yaralandı. Olayla ilgili 10 kişi gözaltına alındı.543

Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinde doğalgaz boru hattında patlama meydana geldi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nca boru hattının sabotaj düzenlenerek patlatıldığını açıklandı.544

AKP Genel Başkan Yardımcısı Abdülhamit Gül, HDP'li vekiller için suç duyurusunda bulunduklarını belirtti. Bunun üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı Anayasa'nın 68 ve 69.maddelerinde belirtilen, "Hiçbir siyasi parti suça teşvik edemez" hükmü gereğince HDP ile ilgili inceleme başlattı. Bu kapsamda basında çıkan haberler, parti hakkındaki şikayetler ile HDP'li bazı parti yöneticiler hakkında önceden başlatılan soruşturmaları mercek altına alındı.545

Hakkari’nin Şemdinli İlçesi’nde çarşıya çıktığı sırada teröristlerin düzenlediği silahlı saldırıda ağır yaralanan Uzman Çavuş Ziya Sarpkaya şehit oldu.546

Suriye’de IŞİD, Kuzey Irak’ta PKK hedeflerine yönelik operasyon yürüten Türkiye’nin Kuzey Atlantik Antlaşması’nın 4’üncü maddesinin aktive edilmesini talep etmesi üzerine NATO üyesi ülkelerin daimi temsilcilerinden oluşan Kuzey Atlantik Konseyi (NAC), NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg başkanlığında toplandı. "Güvenli bölge" tartışmalarına değinen Stoltenberg, "NATO bu çabaların bir parçası değil. İkili olarak Türkiye ve ABD arasındaki görüşmelerin konusu" dedi.547

AKP'li MKYK üyesi ve Genel Başkan Yardımcısı Prof. Yasin Aktay, "Kürt sorununda demokratikleşme ve şiddet paradoksu" yazısında "Demokratikleşmenin şiddeti veya radikalizmi gidermek yerine, gelişmesine daha fazla imkan ve hız ve kazandırdığına dair en çarpıcı örnek Türkiye'deki Kürtçülük hareketinde kendini göstermektedir" dedi. .548

Hakkari'nin Yüksekova İlçesi’nde eş zamanlı olarak adliye lojmanları ile polislerin kaldığı TOKİ konutlarına roketatarlı saldırı düzenlendi.549

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin isim vermeden Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na "HDP'nin kapatılmasına" yönelik çağrısı sonrası yaptığı açıklamada, “Ben parti kapatılması olayını doğru bulmuyorum. Fakat bu partinin yöneticilerinin bedelini ödemesi gerekir diyorum. Dokunulmazlık zırhından bunları sıyırarak bedelini ödetmeli. Parlamento gerekeni yapmalı ve bunların dokunulmazlıklarını kaldırmalı, bedelini ödetmeli" dedi.550HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş ise Erdoğan’ın çağrısına verdiği yanıtta, “Yarın 80 milletvekiliyle Meclis’e dokunulmazlıklarının kaldırılması için başvuruda bulunacaklarını” açıkladı ve “Bizim korkacak çekinecek bir şeyimiz yok. Tüm dokunulmazlıklar kaldırılsın. Azrailin can dağıttığını nerede gördük zaten. Sizden korkan sizin gibi olsun” dedi.551

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın yönetim kurulunda olduğu Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı’nın kız öğrenci yurduna ön kayıt yaptıracak öğrencilere verilen kılavuzda, “ahlaklı olma” şartı yer aldı ve “ahlaka aykırı davranış” için disiplin cezası verileceği ve bursun kesileceği belirtildi.552

HDP'li Batman Belediye Başkanı Sabri Özdemir, kendisi ile ilgili olarak, çeşitli sosyal medya hesaplarından, “Özdemir ve adamları, şehirde kahveleri gezip halkı ayaklanmaya çağırıyor" tweetleri atanlar hakkında, Batman Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı.553

29 Temmuz 2015 Erzurum’un Horasan ilçesinde 9. Kolordu Komutanlığı 34. Mühimmat Bölüğü’nde görev

yapan Astsubay Üstçavuş Nazım Altun görev yaptığı bölüğüne aracıyla gittiği sırada silahlı saldırıya

543 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29658214.asp544 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29658393.asp545 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/28/yargitay-hdpye-teror-incelemesinde-bulunacak546 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29662481.asp547 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29661152.asp548 http://t24.com.tr/haber/akpli-prof-aktaya-gore-ileri-demokrasi-kurt-radikalizmi-ve-siddetine-hiz-kazandirdi,304018549 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29669239.asp550 http://t24.com.tr/haber/erdogan-hdpli-yoneticilerin-dokunulmazlik-zirhi-kaldirilarak-bedel-odetilmeli,304300551 http://www.diken.com.tr/demirtas-erdoganin-restini-gordu-dokunulmazligimizin-kaldirilmasi-icin-basvuracagiz/552 http://haber.sol.org.tr/turkiye/bilal-erdogan-turgeve-alinacak-ogrencilere-ahlak-kriterleri-getirdi-124307553 http://www.aktifhaber.com/ozdemirden-hedef-gosterenlere-suc-duyurusu-1206047h.htm

- 61 -


uğrayarak yaralandı. Olaydan sonra ilçede geniş çaplı operasyon başlatıldı.554

RTÜK başkanlığı için yapılan ikinci tur seçimlerinden yine sonuç alınamadı. Dokuz üyeli üst kurulda AKP dört, CHP iki, MHP iki ve HDP ise bir üye ile temsil ediliyor. Her partiden bir adayın olduğu başkanlık seçimlerinde kimse gerekli olan beş oyu alamadığı için ikinci turda da başkan seçilemedi. Üst kurul 5 Ağustos günü yapılacak toplantısında 3. kez başkanlık için seçime gidecek.555

MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, MHP ve liderinin hiçbir dönemde Anayasa'nın ilgili maddeleri kapsamında faaliyet yürüten siyasi partilerin kapatılmasını savunmadığını ve böyle bir talepte bulunmadığını ifade etti.556

Atatürk Orman Çiftliği arazisine Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın inşa edilmesi sebebiyle açılan "Atatürk’ün vasiyetini ihlal davası"nda Maliye Bakanlığı, mahkemeye sunduğu beyanda, davacıların dilekçesinde dava değerine yer verilmediğini hatırlattı ve istenen harç miktarının tamamlatılmasını istedi. Davada en son bireysel müdahillik talepleri kabul edilmişti.557

Ankara Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Organize Şube ile Terörle Mücadele ekiplerince bir gecekonduya düzenlenen operasyonda TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü ve diğer kamu kurum ve kuruluşlara ait malzeme ele geçirildi. Ele geçirilen malzemelerin arasında Emniyet Genel Müdürlüğü yazılı kravatlar, dürbünler, gaz maskeleri ve kıyafetler bulunurken çevrede yapılan aramada dört kişi gözaltına alındı.558

KCK Dış İlişkiler sözcüsü Demhat Agit, operasyonlar hakkında yaptığı açıklamada Ceylanpınar'da iki polisin öldürüldüğü olayı PKK'nin yapmadığını söyledi. Agit, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Dolmabahçe mutabakatı sonrası yaptığı açıklamasıyla “çözüm sürecini” bitirdiğini ve operasyon yaparak “savaşı kışkırttığını” öne sürdü. Çözüm sürecinin yeniden başlayabileceğini söyleyen Agit, “Bu konuda umudumuzu hala sürdürdüğümüzü söyleyebiliriz” dedi.559

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, hakkında açılan soruşturma ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Ağabeyi malum, dağda yetişmiş, kendisi de fırsatı bulunca oraya koşar” sözlerine verdiği cevapta konuşmalarının hiçbirinin ırkçı ve şiddet içeren söylemler taşımadığını savunan Demirtaş, dokunulmazlık zırhına sığınmak istemediğini ve hesap veremeyeceği hiçbir şeyinin olmadığını söyleyerek Erdoğan’a, “Eğer dağın çözüm olduğuna inansaydım ben de dağa gitmiş olurdum. Burada seninle yüz yüze mücadele etmek daha zor ve biz zor olanı seçtik” dedi.560

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında ‘halkı tahrik etmek’ suçlamasıyla başlatılan soruşturmayla birlikte HDP Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız hakkında ‘terör örgütüne silah temini’ suçundan soruşturma açıldı.561

30 Temmuz 2015 Diyarbakır'ın Çınar ilçesinde bir kahvehanede polis ekibine düzenlenen saldırı sonucu bir

vatandaş hayatını kaybetti, bir polis memuru şehit oldu. Hakkari Şemdinli’de de sivil şekilde bankaya giden ve yüzü maskeli bir terörist tarafından başından vurulan Piyade Uzman Çavuş Ziya Sarpkaya şehit oldu. 562-563

HDP Grup Başkanvekilleri Pervin Buldan ve İdris Baluken, Cumhurbaşkanlığı'na tanınan örtülü ödenek hakkının yasallık durumunun araştırılması ve söz konusu ödeneğin kullanımı ile ilgili Meclis Araştırma Komisyonu açılması ile ilgili önergeyi TBMM Başkanlığı'na sundu.564

Şırnak’ta izinden dönen askerlerin birliklerine götürülmesinde konvoyun yol emniyeti için görevli askerlere PKK’lı teröristler tarafından yapılan saldırıda biri subay üç asker şehit oldu, bir terörist de yakalandı.565

554 http://www.ntv.com.tr/turkiye/astsubaya-aracinda-silahli-saldiri%2cl1fT0upwEEeWma8mNh_gRg555 http://www.gazetevatan.com/rtuk-secimi-kilitlendi-848396-gundem/556 http://www.gazetevatan.com/mhp-den-cok-kritik-aciklama-parti-kapatmak-yerine--848308-gundem/557 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/ataturkun-vasiyetini-ihlal--haberi/1759560558 http://www.zaman.com.tr/gundem_gecekonduda-asker-ve-polis-malzemesi-ele-gecirildi_2307860.html559 http://www.milliyet.com.tr/kandil-den-flas-aciklama-biz-gundem-2094270/560 http://www.diken.com.tr/demirtastan-erdogana-dag-cozum-olsaydi-girerdim-zor-olan-burada-seninle-mucadele-etmek/561 http://www.diken.com.tr/hdpli-faysal-sariyildiz-hakkinda-teror-orgutune-silah-temini-iddiasiyla-sorusturma/562 http://www.cihan.com.tr/tr/vatandaslarla-ayni-masada-cay-icerken-sehit-edilen-polis-manisaya-gonderilecek-1836272.htm563 http://www.milliyet.com.tr/astsubaya-silahli-saldiri-gundem-2093818/564 http://www.cihan.com.tr/tr/hdp-cumhurbaskanligi-ortulu-odenegi-icin-meclis-arastirmasi-istedi-1839040.htm565 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29683767.asp

- 62 -


Başbakan Ahmet Davutoğlu, Suruç katliamının sorumlusunun “Saraya bağlı bir gladyo örgütü” olduğunu savunan HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ı “haddini bilmez” olarak nitelendirerek “ HDP tahrik edici üslupla, ‘AKP IŞİD ile işbirliği yapıyor’ dedi. Haddini bilmez bu eş başkanlardan biri bütün bu oyunlar saray gladyosunun eseridir diyerek, cumhurbaşkanımıza hakaret etmeye cüret ediyor. Buradan sesleniyorum. Cumhurbaşkanlığı makamı da bütün makamlar da anayasal sistem içerisinde yüce bir makamdır. Ama sizler terör gladyosunun unsurlarısınız” dedi.566

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Reuters Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada, "PKK'ya yapılan silah bırakma çağrısı tek taraflı ve erişilmesi imkansız. Çözüm süreci artan gerginlik yüzünden durgunluğa girmiş gibi görünebilir ama bu bitti anlamına gelmez. Hükümet düşmanlıkları bitirmek için ortak çağrı yapmalı ve PKK buna olumlu yanıt vermelidir" dedi. Demirtaş, "Operasyonun amacı Kürtlerin Suriye’deki toprak bütünlüğünü engellemek, AKP seçimi kaybetmenin intikamı olarak ülkeyi kaosa sürüklüyor" diye konuştu.567

İnsan Hakları Derneği, 21 Temmuz- 28 Temmuz arasında IŞİD ve Kuzey Irak'taki PKK kamplarına yapılan hava saldırılarından sonra başlayan operasyonlar kapsamında yapılan hak ihlallerine ilişkin yayımladığı raporda, 41 kişinin öldüğünü ve 1034 kişinin tutuklandığını belirtti. İHD Genel Başkanı Öztürk Türkdoğan, PKK ve hükümete çağrıda bulunarak, “PKK'nin çatışmasızlık sürecini devam ettirmesi gerektiğini” söyledi ve hükümete yönelik “Gerekli sözler tutulmadan bir örgüte silahı bırakın demek onlara teslim olun demektir. Anlaşmaya vardığınız adımları atın” dedi. 568

31 Temmuz 2015 ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby bir açıklamasında, Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü

Tanju Bilgiç’in “YPG güçlerine hava desteği verilmesi hususu ABD ile varılan mutabakatımızın unsurlarından biri değildir” açıklamasına rağmen, İncirlik Hava Üssü’nü kullanacak uçakların IŞİD’e karşı savaşan gruplara destek olacağını ve bunların arasında YPG’nin de bulunduğunu açıkladı.569

Adana'nın Pozantı ilçesinde sekiz kişilik PKK'lı grubun İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne gerçekleştirdiği silahlı saldırıda iki polis şehit oldu. Çıkan çatışmada iki terörist de ölü olarak ele geçirildi.570

Şanlıurfa Cumhuriyet Başsavcılığı, HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ hakkında "Sırtımızı YPJ'ye, YPG'ye ve PYD'ye yaslıyoruz, bunu söylemekte ve savunmakta hiçbir sakınca görmüyoruz " sözlerinden dolayı "terör örgütünün propagandasını yapmak" suçundan soruşturma başlattı. Cumhurbaşkanı Erdoğan bir süre önce Yüksekdağ'ın bu ifadelerini eleştirmiş ve "Biz sırtımızı şuraya buraya dayıyoruz diyenler bu ifadelerin bedelini ödemelidirler" demişti.571

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş için söylediği “Bu şahıs, 6-7-8 Ekim katliamının baş sorumlusudur; bugüne kadar dokunulmazlık zırhı altındadır” sözlerinin ardından Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Demirtaş hakkında 6-8 Ekim eylemleriyle ilgili bir süredir devam eden bir soruşturma yürüttüğü oraya çıktı.572

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya'da yaptığı konuşmada "İslam dünyasının en önemli sorunu mezhepçilik. İslam adına veya Müslüman kisvesiyle nefret uyandıran suçlar işleyen teröristler en çok bu sorundan nemalanıyor. Bizim tek derdimiz var: İslam, İslam, İslam. İslam'a gölge düşürülmesini kabul etmemiz mümkün değil" dedi.573

HDP, Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu'nun HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş adına, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Davutoğlu hakkında, “yargı bağımsızlığını etkiledikleri ve yargıyı yönlendirdikleri” gerekçesiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı.574

Danıştay 6. Dairesi, Taksim’e Topçu Kışlası yapımının önünü açan kararının ardından, Taksim’e cami ve Galatasaray Katkı Otoparkı gibi projelere dayanak oluşturan Beyoğlu imar

566 http://www.diken.com.tr/erdoganin-pesinden-davutoglu-da-demirtasa-yanit-verdi-asil-siz-teror-gladyosusunuz/567 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/334306/Demirtas_tan_Reuters_a_onemli_aciklama.html568 http://t24.com.tr/haber/ihd-son-bir-haftada-41-kisi-oldu-1034-kisi-gozaltina-alindi,304603569 http://www.cihan.com.tr/tr/abd-turk-disislerini-yalanladi-incirlikten-ypgye-yardim-yapilacak-1836596.htm570 http://www.cihan.com.tr/tr/adanada-silahli-saldiri-2-polis-sehit-oldu-1839161.htm571 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29692974.asp572 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/334595/Demirtas_in_24_yil_hapsi_istenebilecek.html573 http://www.hurriyet.com.tr/dunya/29691189.asp574 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29696721.asp

- 63 -


planlarının iptaline ilişkin kararı bozdu.575 Kars-Erzurum-Iğdır karayolunu ulaşıma kapatan PKK’lı bir grup terörist yaklaşık 70

yolcuyu rehin aldı. Terröristler, yolcuları serbest bıraktıktan sonra belediye otobüsü ile üç Tır’ı ateşe verdi.576

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu hakkında, adli mercilere yönelik yargı görevini etkileme suçu işlendiği iddiası ile yasal soruşturmanın başlatılarak kamu davası açılması talebiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvuruda bulundu.577

Olumlu Gelişmeler1 Temmuz 2015 CHP Kayseri İl Başkanı Mustafa Ayan ile yedi partili, AKP’li dört eski bakanın fotoğrafının

bulunduğu ve hakaret içerdiği iddia edilen pankartı parti binasına astıkları gerekçesiyle tutuksuz yargılandıkları mahkemede beraat etti.578

3 Temmuz 2015 İzmir’de üzerinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın fotoğrafı ve “Hırsız Var” ibaresi bulunan afiş

nedeniyle yargılanan Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyesi iki genç hakkında Aliağa 1’nci Asliye Ceza Mahkemesi beraat kararı verdi. Mahkeme gerekçeli kararında, Avusturya ve Slovakya’da siyasetçiler için “Adi fırsatçılık”, “Ahlak dışılık”, “Şerefsizlik” ve “Nazi” ithamlarını kullandığı için ülkelerinde ceza alan üç gazeteci hakkında AİHM’in verdiği “Bu ifade özgürlüğüdür” kararlarını dayanak gösterdi. Kararda ayrıca afişlerin iki genç tarafından asıldığı kabul edilse dahi “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (ÜİHS) 10. maddesine göre herkesin düşüncesini ifade etme hakkına sahip olduğu” ifade edildi.579

Jandarma Genel Komutanlığı tarafından yürütülen “Kadına yönelik aile içi şiddetin önlenmesi” projesi kapsamında, Hakkari il Jandarma komutanlığına gönderilen broşürler, Hakkari’de kadın Jandarmalar tarafından vatandaşlara dağıtılarak, kadına şiddetin karşısında olduklarını acil durumlarda yapılması gereken ve yardım alınabilecek kurumlar hakkında kadınlara bilgi verildi.580

Today’s Zaman Parlamento Büro şefi Ali Aslan Kılıç’ın Meclis’e girişini getirilen yasağa, Ankara Bölge İdare Mahkemesi 1. Kurulu “yürütmeyi durdurma” kararı verdi. Oy birliği ile alınan mahkeme kararında, “İsnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması gerekmektedir” denildi.581

4 Temmuz 2015 Anayasa Mahkemesi, gazeteci Fatih Altaylı’nın “Nihat Özdemir Olayı” başlıklı köşe yazısı

ve “Olaylar ve Gerçekler” adlı TV programında kullandığı sözlerle; Nihat Özdemir’in maddi ve manevi varlığını koruma hakkını ihlal etmediğine karar verdi. Kararda, “basın özgürlüğünün kapsamının, demokrasi ile yakın ilişkisinin doğal sonucu olarak, bir dereceye kadar abartıya ve hatta kışkırtmaya izin verecek şekilde geniş yorumlanması gerektiği kabul edilmelidir” denildi.582

5 Temmuz 2015 Anayasa Mahkemesi, 3. havalimanı, 3. köprü ve Akkuyu Nükleer Santrali gibi projeleri

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinden muaf tutmak için çıkarılan “torba yasa”yı iptal etti. Yasanın iptali için CHP milletvekilleri AYM’ye başvurmuştu. 4 Temmuzda Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren yeni yasayla henüz üretim veya işletmeye alınmamış yani tamamlanmamış olan bütün projeler için ÇED zorunlu olacak.583

6 Temmuz 2015575 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29691301.asp576 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/31/teroristler-70-yolcuyu-rehin-alip-otobusu-yakti577 http://www.posta.com.tr/siyaset/HaberDetay/Demirtas-tan-suc-duyurusu.htm?ArticleID=294052578 http://www.dha.com.tr/ak-partili-4-eski-bakan-icin-pankart-asan-chpliler-beraat-etti_970098.html579 http://www.radikal.com.tr/turkiye/erdoganli_hirsiz_var_afislerine_nazi_karariyla_beraat-1390389580 http://www.dha.com.tr/hakkaride-jandarmadan-kadina-siddete-hayir-calismasi_971795.html581 http://www.bugun.com.tr/gundem/mahkeme-dur-dedi-haberi/1722806582 http://www.haberturk.com/gundem/haber/1098905-aym-ozdemirin-basvurusunu-basin-ozgurlugu-vurgusu-yaparak-reddetti583 http://www.radikal.com.tr/turkiye/anayasa_mahkemesi_buyuk_projeleri_cedden_muaf_tutan_yasayi_iptal_etti-1391429

- 64 -


2009 yılında PKK lideri Abdullah Öcalan’ın yakalanarak Türkiye’ye getirilmesinin yıldönümünde, Mersin’de düzenlenen eyleme katıldığı gerekçesiyle gözaltına alınan ve üç yıl cezaevinde kalan Murat Baran altı yıl sonra beraat etti. Özel Yetkili Adana 6’ıncı ağır Ceza Mahkemesi tarafından verilen toplamda dokuz yıl dokuz ay verilen ceza temyiz edilerek Yargıtay 9. Ceza Dairesi tarafından deliller yetersiz bulunarak bozuldu. Mersin Ağır Ceza Mahkemesi de geçtiğimiz ay aynı gerekçeyle Baran’ın beraatine karar verdi.584

Berkin Elvan’ın ölüm yıldönümünde İstanbul Taksim Meydanı’nda slogan atıp yere kırmızı boya döken dört genç hakkında, yasadışı Devrimci Halk Kurtuluş Partisi Cephesi (DHKP/C) üyeliği, örgüt propagandası, hakaret ve 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’nu ihlal suçlarından açılan davada İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi beraat kararı verdi. Mahkeme, gerekçeli kararında, “Katil polis hesap verecek” sloganının, “Gezi olaylarında hayatını kaybeden Berkin Elvan’ın faillerinin belirlenememiş olmasına yönelik demokratik tepki çerçevesinde söylenmiş, anayasa ve uluslararası metinlerle güvence altına alınmış ‘düşünce ve ifade özgürlüğü’ kapsamında dile getirilen sözler” olarak nitelendirdi.585

Balyoz darbe planı belgesini yayınladığı gerekçesiyle tutuklanan gazeteci Mehmet Baransu için “Baransu’ya Özgürlük Platformu” kuruldu. “Sıra sana gelmeden sesimize ses ver” sloganı ile başta Baransu’ya karşı sürdürülen sert tutum olmak üzere tüm basın özgürlüğü mağdurlarına dikkat çekmeyi amaçlayan platform, internet üzerinden 24 saat sürecek canlı yayınla Baransu’yu özgürlüğüne kavuşturmak için protesto eylemi gerçekleştirecek. 586

Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde 2011 yılında 13 askerin hayatını kaybettiği olayla ilgili haklarında, “İhmal suretiyle görevi kötüye kullanmak” suçundan iki yıla kadar hapis istemiyle dava açılan dört komutanın beraatına karar verildi.587

Şırnak’ın Silopi ilçesindeki Görümlü köyünde 21 yıl önce gözaltında kaybedilen altı köylüyle ilgili, Tuğgeneral Mete Sayar ve rütbeli askerlerin yargılandığı davada “delil yetersizliği” nedeniyle sanıkların beraatına karar verildi.588

7 Temmuz 2015 Bolu’da öğretmen Utkum Kozanoğlu hakkında, dersleri sırasında Cumhurbaşkanı Recep

Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle açılan davanın ikinci duruşmasında beraat kararı verildi.589

Denizli İdare Mahkemesi, eşinden boşanan ve kızıyla birlikte yaşayan tekstil işçisi H.A. hakkında Sosyal Güvenlik Kurumu denetmenlerinin apartman görevlisine, “Evine kocası ya da başka erkek alıyor mu?” ve “Eve erkek geliyor mu?” sorularını sorması üzerine açılan davada, SGK’yı 10 bin lira tazminata mahkum etti. Davacı H.A.’nın avukatı Jülide Keleş Yarışan, mahkemenin kararının örnek olduğunu, kararın gerekçesinde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne atıf yapıldığını söyledi.590

Aydın Valiliği Halk Sağlığı Müdürlüğü, Yüzüklerin Efendisi filminin karakteri Gollum ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yan yana konulduğu fotoğrafı Facebook’ta paylaşan Dr. Bilgin Çiftçi’ye verdiği 20 ihtar puanı cezasını geri aldı.591

8 Temmuz 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin, 2015 “Basın Özgürlüğü Ödülleri”, kişi dalında Cumhuriyet

gazetesi genel yayın yönetmeni Can Dündar’a, kurum dalında ise Birgün gazetesi ile Düşünce Suçuna Karşı Girişim adlı Sivil Toplum Kuruluşu’na verildi.592

9 Temmuz 2015 ODTÜ Rektörlüğü, Üniversitede, Aralık 2014’teki grev nedeniyle haklarında kamu

görevlerinden alınmaları talebiyle soruşturma açılan sendika üyesi Mert Kükrer ve Barış Çelik

584 http://www.evrensel.net/haber/255291/yarim-limonu-delil-gosterip-tutukladilar-6-yil-sonra-pardon-dediler585 http://www.radikal.com.tr/turkiye/mahkeme_katil_polis_hesap_verecek_demek_demokratik_tepkidir-1391986586 http://www.cihan.com.tr/tr/baransuya-ozgurluk-icin-24-saat-canli-protesto-yapilacak-1814109.htm587 http://www.imctv.com.tr/102376/2015/07/13-askerin-yasamini-yitirdigi-silvan-davasinda-komutanlara-beraat/588 http://www.bianet.org/bianet/insan-haklari/165817-gozaltinda-kayip-davasinda-delil-yetersizliginden-beraat589 http://www.evrensel.net/haber/255420/cumhurbaskanina-hakaret-ettigi-iddia-edilen-ogretmen-beraat-etti590 http://www.denizlihaber.com/yasam/polis-adliye/evine-erkek-geliyor-mu-incelemesine-10-bin-lira-tazminat/591 http://www.imctv.com.tr/102536/2015/07/gollum-cezasinda-geri-adim/592 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/316709/Buyuk_gurur..._Basin_ozgurlugu_odulu_Can_Dundar_a.html

- 65 -


hakkındaki dosyaların YÖK’ten geri çekileceğini bildirdi.593

Küresel havacılık şirketlerinin üye olduğu uluslararası kuruluş olan Star Alliance’ın, Türk Hava Yolları’nın yolcularının özel uçuş bilgilerini üçüncü taraflarla paylaşma hakkı ve yetkisi olmadığını açıkladı. Cihan Haber Ajansı Genel Müdürü Abdülhamit Bilici’nin Washington’da gerçekleştirilen Dünya Gazeteler Birliği konferansına katıldıktan sonra THY ile İstanbul’a yaptığı uçuşa dair bilgiler, Sabah gazetesinde yer almıştı. Bilici, uçuş bilgilerinin basınla paylaşılmasıyla ilgili özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiği gerekçesiyle Sabah ve THY hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunmuştu.594

Anayasa Mahkemesi, hükümlü Kamuran Reşit Bekir’e gönderilen gazetenin, PKK lideri Abdullah Öcalan’ın “demokratik toplum manifestosu” savunmasının yayınlandığı gazetenin ilgili kısımlarının çıkarılarak Bekir’e teslim edilmesinin ifade özgürlüğü hakkının ihlali saydı. Kararda, hükümlü ve tutukluların Anayasa’daki temel hak ve hürriyetlerin tamamına sahip oldukları belirtilerek süreli veya süresiz yayınlara ulaşabilmenin ifade özgürlüğünün norm alanı kapsamında kaldığı vurgulandı.595

10 Temmuz 2015 Atatürk Orman Çiftliği alanının, Cumhurbaşkanlığı Sarayının yapılabilmesi amacıyla “T.C.

Başbakanlık Gazi Yerleşkesi (OGM) Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı” ilan edilmesine ilişkin yürütmenin durdurulması ve iptali hakkında beş meslek odasının itirazını, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu haklı buldu. Kurul oy çokluğu ile meslek odalarının itirazlarını kabul etti. Kararla ilgili yazılı açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, “Kaçak Sarayın kaçacak yeri kalmadı, karar büyük yerden” dedi.596 Kentsel dönüşüm alanı ilan edilmesi kararı Bakanlar Kurulu ile Ankara Belediye Meclisi kararı, Bakanlar Kurulu ve Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından alınmıştı.597

Anayasa Mahkemesi, Ceza İnfaz Kurumu tarafından bir hükümlünün talep ettiği Kürtçe gazetenin bazı sayfalarının kesilmek suretiyle hükümlüye verilmesinin “bilgi ve kanaatlere ulaşma özgürlüğünün ihlali” olduğuna hükmederek, “başvurucuya net bin TL manevi tazminat ödenmesine” karar verdi. Ankara daki F Tipi Cezaevinde hükümlü bulunan Suriye vatandaşı Kamuran Reşit Bekir, adına gönderilen Azadiya Welat Gazetesi’nin bazı sayfalarının çıkartılması nedeniyle ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini ileri sürmüş ve tazminat talebiyle AYM’ye başvurmuştu. Hükümlü söz konusu gazetenin Kürtçe yayın yapan tek gazete olduğunu, bu gazete dışında PKK lider Abdullah Öcalan’ın düşünce ve yazılarına Türkçe yayın yapan gazetelerde de yer aldığını bu gazeteler için herhangi bir el koyma veya toplatma kararı bulunmadığını da dilekçesinde belirtmişti.598

11 Temmuz 2015 Eskişehir Cumhuriyet Savcılığı, Ali İsmail Korkmaz’ın dövüldüğü sokağa bakan otele ait

güvenlik kamerasını emir vererek sildiren polis memuru Hüseyin Engin ile bu emre uyup şalteri indiren otelci hakkında açılan davada verilen beraat kararına itiraz etti.599

Edirne Keşan’da yaklaşık 700 polisin katılımıyla Romanların yoğun olarak yaşadığı mahallelere düzenlenen huzur operasyonunun ardından polisin marşlar söyleyerek yürüyüş yapmaları ile ilgili Emniyet Genel Müdürlüğü’nce soruşturma başlatıldı. Polis Keşan sokaklarında “Ne mutlu Türküm diyene” ve “Polis huzur, güven verir” sloganları atarak yürüyüş yapmıştı.600

12 Temmuz 2015 Yeşil Yol Projesi’nin durdurulması için yöre halkının başlattığı eylemlerin ardından Samistal

ve Kavrun yaylalarındaki çalışmalara ara verildi.601

593 http://www.sendika.org/2015/07/odtu-emekcilerinin-direnisi-kazanimla-sonuclandi/?utm_source=ReviveOldPost&utm_medium=social&utm_campaign=ReviveOldPost594 http://www.zaman.com.tr/gundem_star-alliance-thy-yolcu-bilgilerini-paylasamaz_2304538.html595 http://www.radikal.com.tr/ankara_haber/anayasa_mahkemesinden_ifade_ozgurlugu_karari-1394939596 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/318741/_Kacak_Saray_in_kacacak_yeri_kalmadi_.html597 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29514760.asp598 http://www.yenialanya.com/guncel/aym-suriyeli-hukumluyu-hakli-buldu-h127469.html599 http://www.radikal.com.tr/turkiye/eskisehirdeki_beraata_savci_itiraz_etti_kameralari_kapatmak_delilleri_yok_etmektir-1395484600 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29522496.asp601http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29530526.asp?utm_source=sm_tw&utm_medium=free&utm_term=post&utm_content=yesil_yol_calismalarina_ara_verildi&utm_campaign=gundem_ulastirma_sondakikahaberleri

- 66 -


13 Temmuz 2015 Bartın Hasan Sabri Çavuşoğlu Fen Lisesi’nde coğrafya öğretmenliği yapan Mustafa Şahin’e,

öğrencilerine bilimsel kitap önerdiği için verilen ceza, “öğretmen, öğrencinin ufkunu açmak ve genel kültürünü artırmak amacıyla yaptığı bu fiil nedeniyle cezalandırılamaz” denilerek mahkeme tarafından bozuldu. Şahin öğrencilerine “Dünyanın En Güzel Tarihi”, “Hayvanların En Güzel Tarihi”, “Bitkilerin En Güzel Tarihi” adlı bilimsel kitapları önermişti.602

Danıştay, Radyo Televizyon Kanunu’nun, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile ifade özgürlüğü ve basının toplumu bilgilendirme görevi ilkelerine uygun olarak yorumlanması gerektiğini belirtti. RTÜK, 2009’da NTV’nin “Güne Başlarken” isimli haber bülteninde, CHP Milletvekili Yılmaz Ateş’in dönemin RTÜK Başkanı Zahit Akman’ı Deniz Feneri e.V. için iddia edilen yolsuzluğu eleştirmesi üzerine, kanala bir kez yayın durdurma kararı vermişti. Mahkemeye taşınılan davada Ankara 4. İdare Mahkemesi, yayın durdurma cezası kararını bozmuştu. RTÜK’ün başvurusu üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu yerel mahkemenin kararını oy çokluğuyla yerinde bularak, cezanın iptalini onayladı.603

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın sosyal paylaşım sitelerindeki mesajları nedeniyle Fedai Can isimli imama verdiği ceza mahkemeden döndü. Mahkeme, imamın ülke gündemini meşgul eden konularda görüş belirtmesinin ifade özgürlüğü kapsamında olduğuna hükmetti. Eskişehir Reşadiye Camii’nde imam-hatiplik yapan Can gazeteciler Cüneyt Özdemir ve Nazlı Ilıcak’ın mesajlarını retweet etmiş, bu gerekçe ile işine son verilmişti.604

Eskişehir’de bir basın açıklamasına katıldığı için açığa alınan ve daha sonra açlık grevi yaparak durumu protesto etmesi üzerine görevine dönen İngilizce öğretmeni Hatice Yüksel, beş arkadaşıyla birlikte “kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız katılarak ihtara rağmen dağılmama, suçu ve suçluyu övmek” suçlamalarından üç yıla kadar hapis istemiyle yargılandığı davadan beraat etti.605

Anayasa Mahkemesi , Balyoz davası kapsamında askeri cezaevindeyken Deniz Kurmay Albay Koray Eryaşa’nın avukatıyla telefon görüşmesini engelleyen, Milli Savunma Bakanlığı’nı “bireysel hak ihlali yaptığı” gerekçesi ile haksız buldu. Yüksek mahkeme Eryaşa’nın başvurusuna yönelik verdiği kararın gerekçesinde “telefonla görüşmesi için yasaklayıcı bir hüküm bulunmamasına rağmen avukatı ile telefon görüşmesinin mevzuatta düzenlenmemiş olması gerekçesiyle haberleşme hürriyetinin engellendiği”, vurgulandı. Bu karar sonrasında Türkiye Cumhuriyeti cezaevlerinde bulunan tüm tutukluların avukatlarıyla cezaevlerinden telefonla görüşmelerinin önü açıldı.606

Anayasa Mahkemesi, Bafra T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda hükümlü bulunan Bejdar Ro Amed’in yazdığı “Demokratik Siyaset ve Özgür Toplum” isimli 163 sayfalık kitap taslağının, cezaevinin Eğitim Kurulu Başkanlığınca “terör örgütü propagandası yapıldığı” nedeniyle basımının engellenmesini, oy birliğiyle “ifade özgürlüğü” hakkının ihlali saydı.607

14 Temmuz 2015 Sanatçı Leman Sam, 2014 yılında, Kurban Bayramı’nda attığı bir tweet nedeniyle, “halkın

bir kesiminin benimsediği dini değerleri alenen aşağılama” suçundan bir yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılandığı davada beraat etti. Sam, “Benim için IŞİD ile bıçağını masum bir hayvanın boğazına dayayan aynı duygudadır” diye yazmıştı.608

CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu ile yeni milletvekili seçilen gazeteci Utku Çakırözer, “hükümet-medya ilişkilerinin düşünce, düşünceyi ifade ve haberleşme özgürlüğüne olumsuz etkilerinin” araştırılması için Meclis araştırması açılmasını istedi.609

HDP, aynı işi yapan akademisyenler arasındaki eşitsizliğin ortadan kaldırılması için 2547 Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nda değişiklik yapılması yönünde TBMM’ye kanun teklifi verdi.610

602 http://www.sendika.org/2015/07/bilimsel-kitap-oneren-ogretmene-verilen-ceza-mahkeme-tarafindan-bozuldu/603 http://gundem.millet.com.tr/rtukun-despotluguna-danistay-dur-dedi-haberi/1270550604 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/diyanetin-isten-atma-cezasi--haberi/1736294605 http://haber.sol.org.tr/turkiye/hatice-ogretmen-ve-arkadaslari-beraat-etti-122650606 http://odatv.com/n.php?n=anayasa-mahkemesinden-ezber-bozan-karar-1307151200607 http://www.sondevir.com/aym-hak-ihlali-kararlari/361767/aymden-hapiste-kitap-yazimi-karari608 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/321809/Mahkeme__Leman_Sam_in_attigi_tweetlerle_ilgili_kararini_verdi.html609 http://www.imctv.com.tr/chp-hukumet-medya-iliskisinin-arastirilmasini-istedi/610 http://www.cihan.com.tr/tr/hdpden-yok-kanununda-degisiklik-teklifi-1817450.htm

- 67 -


15 Temmuz 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “armağan edildiği” öne sürülen villaların da

aralarında olduğu Urla Hacılar Koyu’ndaki kaçak yapıların yıkımının engellenmesi için ‘bölgeye özel SİT değişikliği’ kararı, mahkemece yürütmeyi durdurma kararı verilerek iptal edildi. TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu üyeleri ile Çevre ve Ekoloji Hareketi avukatları, yaptıkları açıklamada “statü değişikliğinin villaları kaçak konumdan kurtarmak için yapıldığını, ancak bunun iptal edilmesiyle kaçak villaların yıkılması için artık hiçbir engel kalmadığını” belirttiler.611

İzmir’de gerçekleştirilen 1 Mayıs kutlamalarının arama noktasında çıkan arbede nedeniyle “örgüt üyesi olmak” iddiasıyla tutuklanan dokuz kişinin yargılandığı davada sanıklar tahliye edildi.612

Başbakan Ahmet Davutoğlu, yüzde 10 seçim barajının düşürülmesi konusunda, “Muhtemelen bir hükümet ortaklığı görüşmesinde AKP olarak biz bunu teklif edeceğiz” dedi.613

Anayasa Mahkemesi, Mersin’de görev yapan ve üye oldukları sendikanın aldığı iki gün işe gelmeme kararına uydukları için kınama cezası verilen 10 öğretmenin sendika hakkının ihlal edildiğine karar verdi.614

HDP, TBMM’ye seçim barajının tamamen kaldırılması için teklif sundu. Teklifin gerekçesinde düzenlemede barajın oranının yüksek olması durumunda bazı toplumsal grupların parlamentoya giremediği, bu durumun söz konusu kesimlerin ekonomik, siyasal, kültürel vs. talep ve beklentilerinin parlamentoda temsil edilme imkânının önünün tıkandığı belirtildi.615

16 Temmuz 2015 HDP İstanbul Milletvekili, avukat Filiz Kerestecioğlu, evli kadınların evlilik öncesi soyadını

kullanabilmesi için TBMM’ye kanun teklifi verdi.616

Gazeteci Yavuz Baydar, Türkiye’de medya özgürlüğü ve bağımsızlığı konusunda sürdürdüğü çalışmaları ve Akdeniz’de “doğu-batı-kuzey-güney kesimleri arasındaki diyaloğun geliştirilmesi” doğrultusundaki çabaları nedeniyle İtalya’nın “Karavela Mare Nostrum Ödülü”nü almaya hak kazandı.617

Dört bakanın yüzleri maskeli fotoğraflarının yer aldığı pankartı parti binasına astıkları gerekçesiyle haklarında soruşturma açılan CHP Bornova İlçe Gençlik Kolları Başkanı Korcan Uçman ile yönetim kurulu üyesi Mehmet Kılıç hakkında, savcılık "kovuşturmaya yer olmadığına" karar verdi.618

22 Temmuz 2015 Antalya’da Sosyalist Demokrasi Partisi’nin, “IŞİD ve tezkere karşıtı” zincirli eylemi

sonrasında polis tarafından gözaltına alınan ve savcılık soruşturmasında hakkında takipsizlik kararı verilen 18 yaşındaki Ceren Ç.’nin haksız gözaltı gerekçesiyle açtığı davada devlet, 200 TL tazminata mahkum edildi.619

301 madencinin yaşamını yitirdiği Soma maden faciasından, sağ kurtulan Saadettin Göngör’ün, Türkiye Kömür İşletmeleri’ne karşı açtığı manevi tazminat davasında, mahkeme Güngör’e 10 bin lira tazminat ödenmesine karar verdi.620

27 Temmuz 2015 İstanbul Esenyurt’ta gözaltına alınan ve birçok haber sitesinde emniyete eylem

hazırlığındayken “gerilla kıyafetleriyle” yakalandıkları öne sürülen altı genç, “yöresel kıyafetleri” ile düğüne gittiklerinin kanıtlanması üzerine serbest bırakıldı.621

611 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/322907/Urla_Villalari_nda_yurutmeyi_durdurma...Yikimin_onu_acildi.html612 http://www.imctv.com.tr/izmir-1-mayis-davasinda-tutuklu-yargilanan-9-kisiye-tahliye/613 http://www.imctv.com.tr/davutoglu-secim-barajinin-dusurulmesini-teklif-edecegiz/614 http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/556535--aymden-sendikal-hak-karari615 http://www.zaman.com.tr/politika_hdpden-secim-barajinin-kaldirilmasi-icin-yasa-teklifi_2305557.html616 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/323261/Kadinin_soyadi_hakki_icin_kanun_teklifi_verildi.html617 http://www.zaman.com.tr/medya_italyanin-prestijli-karavela-odulu-yavuz-baydara-verildi_2305704.html618 http://www.hurriyet.com.tr/ege/29558514.asp619 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327321/Devlete__haksiz_gozalti__tazminati.html620 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/327041/Soma_da_umutlar_yeserdi.html621 http://haber.sol.org.tr/turkiye/eylem-yapacaklardi-denilen-genclerin-dugune-gittikleri-kanitlandi-124276

- 68 -


DeğerlendirmeÜç yıldan beri sürmekte olan fiili eylemsizlik döneminden sonra Temmuz ayında 16 güvenlik

görevlisinin bölücü terör örgütü tarafından şehit edilmesinin yanı sıra, kaçırılma olayları güvenlik kaygılarını artırdı.

Uluslararası hukuk açısından konuşma, yazma, fikir beyan etme, basın özgürlüğü gibi gösteri ve yürüyüş hakkı da ifade özgürlüğünün ayrılmaz ve önemli bir öğesidir. İfade özgürlüğünün kısıtlanması demokratik sistemlerde kabul edilemez. Gösteriler sırasında maske kullanılması, ağza bant çekilmesi, gözlerin bantla kapatılması veya ellerin kelepçelenmesi, kefene girilmesi gibi sembolik davranışlar ifade özgürlüğü kapsamında kullanılabilir, ancak, bu tip gösteri ve yürüyüşlerde herhangi bir biçimde silah taşınmasını ve kışkırtıcı davranışları içeremez. Gösterilerde maskeli kişilerin varlığı yadsınamazken, silah taşıyan maskeli kişilerin gösterilere katılması Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kabul ettiği gibi “güvenlik zaafımız var demektir”622 çünkü bu kişilerin gösterilerdeki mevcudiyeti yaşam hakkına doğrudan tehdit oluşturmaktadır.

Ülkede yükselen terör ve aşırı güvenlik politikaları toplumun geniş kesiminde yaşam kaygısını yükseltti. Bu da toplumsal özgürlüğün günlük yaşam alanlarının kullanımını ve ticari faaliyetleri olumsuz yönde etkiledi. Nüfusun yoğun olduğu yerlerde terör eylemlerinin artacağına yönelik güvenlik güçlerinden gelen açıklamalar da kaygıyı yüksek korkuya dönüştürdü.623

Son dönemde İç Güvenlik ve Terörle Mücadele yasalarında yapılan değişiklikler kapsamında gösteri ve yürüyüşlere katılanların özgürlüklerini aşırı kısıtlayan uygulamalar da Cumhurbaşkanı’nın da çağrısıyla devreye konuldu. Birçok kişi gösteriye “izleyici” olarak katıldığı gerekçesiyle bile gözaltına alındı.624 Bunun en açık örneği de Murat Baran davasında görüldü.625 Mersin’de bir gösteri sırasında üzerinde yarım limon bulunduğu gerekçesiyle üç yıl tutuklu yargılanan ve altı yıla mahkum olan Baran hakkındaki karar Yargıtay 9. Ceza Dairesi tarafından bozuldu. Yargıtay kararında “gösteri veya yürüyüşe katılmış olmanın tek başına terör örgütü üyeliğine yeterli kanıt oluşturmadığını” vurguladı ve “ifade özgürlüğü” saydı. Yargıtay’ın bu kararına karşın Galatasaray Lisesi önünde gözaltına alınan 17 yaşındaki D.E. hakkında da aynı gerekçeye dayalı suç isnadında bulunuldu.626

Bunun yanı sıra aynı genişletilen yasalara dayanak gösterilerek “üst aramasına direnme”627, Karadeniz yayla yollarına karşı çıkma628, Validebağ korusunun yok edilmesine direnme629 gösterenlere karşı da davalar açıldı. Bazılarında da orantısız güç kullanıldı.

Suruç’ta habercilik görevlerini yerine getirirken bir grubun hedef göstermesi ile aHaber ekibinin saldırıya uğraması630 medya mensuplarının halkın haber alma ve gerçekleri öğrenme hakkı için hangi şartlarda görev yaptığını bir kez daha gözler önüne serdi.

Eski Yargıtay Başkanı Prof. Dr. Sami Selçuk’un, gazeteci Hidayet Karaca ile Ekrem Dumanlı’nın avukatlarının talebiyle Anayasa Mahkemesi’ne sunulmak üzere hazırladığı “Bilimsel Görüş”te 14 Aralık operasyonu ve yaşanan hukuksuzluklarla ilgili olarak televizyon dizisi senaryosu üzerinden yapılan suçlamaların hukuki bir karşılığının bulunmadığını kaydetmesi 631 “iktidara özel yargı” ve “özel mahkemeler” gerçeğini bir kez daha hatırlattı. Daha önce AKP’ye anayasa taslağı hazırlayan Prof. Dr. Ergun Özbudun’un sulh ceza hakimlikleriyle ilgili Anayasa Mahkemesi’nin bu mahkemelerin iptali ile ilgili başvuruyu Anayasa’ya aykırı bulmadığı kararından sonra görevin TBMM’de temsil edilen üç muhalefet partisine düştüğü, yargı sistemindeki “bu büyük yaranın” bir an

622 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/erdogandan-flas-aciklama-5-892242/623 http://www.dha.com.tr/adanada-polise-teror-saldirisi-uyarisi_986823.html, http://www.dw.com/tr/uzmanlardan-yeni-terör-saldırıları-uyarısı/a-2525639, http://www.radikal.com.tr/turkiye/istanbulda_metrolar_icin_bomba_uyari-1404519 ve http://www.haber7.com/guncel/haber/1478789-bombali-saldiriya-karsi-emniyetten-uyari624 http://haber.sol.org.tr/turkiye/hatice-ogretmen-ve-arkadaslari-beraat-etti-122650625 http://www.evrensel.net/haber/255291/yarim-limonu-delil-gosterip-tutukladilar-6-yil-sonra-pardon-dediler626 http://www2.bianet.org/bianet/insan-haklari/165895-el-nusra-yi-protesto-eden-cocuga-ic-guvenlik-paketinden-dava627 http://www.birgun.net/haber-detay/ali-ismail-korkmaz-davasindaki-protestoya-kitap-okuma-cezasi-84453.htmlhab628 http://fotogaleri.hurriyet.com.tr/galeridetay/97089/2/1/29527051/rizede-ye-il-yol-eylemi, http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29531232.asp629 http://www.cnnturk.com/haber/turkiye/validebag-korusu-davasi-basladi630 http://www.sabah.com.tr/gundem/2015/07/21/gazeteciler-cemiyeti-ve-medya-derneginden-kinama631 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Sami-Selcuktan-AYMye-bilimsel-rapor-Dus-urunu-kanitlarla-hukum-kurulamaz_0838-CHMTgxMDgzOA==

- 69 -

http://fotogaleri.hurriyet.com.tr/galeridetay/97089/2/1/29527051/rizede-ye-il-yol-eylemi


önce tedavi edilmesi gerektiği632 çağrısı da bu alandaki reformun ne kadar gerekli olduğunu ortaya koymaktadır.

Akreditasyon ile diğer açık ve örtülü sansür uygulamaları, Türk medyasında, adeta bir kuşatma altında olduğu algısını uyandırmaktadır.633 Terörle Mücadele brifinglerinde bile, Gülen cemaatine ait veya hükümeti eleştiren medya kuruluşlarına, akreditasyon adı altında sansür uygulandı, bu gazeteciler toplantılara davet edilmedi. Başbakan’ın basına yönelik baskılardan şikayet ettiği toplantıya yine kendi emriyle bazı medya kuruluşlarına mensup gazetecilerin alınmaması, ibretlik bir durumu sergiledi. Akreditasyon uygulaması o kadar abartıldı ki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bayram namazı için gittiği camiye Cihan Haber Ajansı ekibindeki gazeteciler camiye sokulmazken hem haberden men edildiler hem de bayram namazı kılmaları engellendi.634

Anayasa Mahkemesi’nin gazeteci Bekir Coşkun’un, köşe yazısı nedeniyle “milletvekillerine hakaret” suçundan cezalandırılmasını, ifade ve basın özgürlüğünün ihlali sayması ve Coşkun’a tazminat ödenmesine karar vermesi kutlanacak bir karar oldu.

TBMM’de geçen yasama dönemi sonunda, sadece bir milletvekilinin şikayetiyle Today’s Zaman Parlamento Büro Şefi Ali Aslan Kılıç’ın, Meclis Basınla İlişkiler Kurulu kararıyla Meclis Basın Kartı iptal edilmişti. Bu karar, Ankara Bölge İdare Mahkemesi tarafından kaldırıldı ve yürürlüğü durduruldu. Mahkeme sadece bir şikâyet dilekçesine dayanılarak kişilere ceza verilemeyeceğini, isnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması gerektiğini kaydetti. Mahkemenin “İşlemle, parlamento muhabiri olan davacının mesleğini yapamayacağından telafisi imkânsız zararların doğacağı açıktır”635 vurgusu benzer “mesleki idam kararlarının” hatırlarda bulunması açısından emsal niteliği taşımalıdır.

Cezaevine gönderilen ve hiçbir yasaklama veya toplatma kararı olmayan kitapların keyfi bir şekilde cezaevi idaresince “kamu güvenliğini tehdit ettiği” gerekçesiyle mahkumlara verilmesinin engellenmesi, açık bir özgürlük ihlalidir.636

Fatih Terim’in sokak köpeklerinden şikayetini haber yapan gazetecilerin işlerinden edilmesi637 “güç sahiplerinin” medya patronajı üzerindeki etkinliğini bir daha sergiledi. Gazeteci Doğan Satmış, yayınladığı kitabıyla ilgili verdiği bir mülakatta dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün kendisiyle ilgili bir haber yüzünden “haksız yere gazeteci kovdurduğunu”638 iddia etti. Bu iddia ertesi gün Gül’ün basın müşavirliğini de yapmış bulunan Ahmet Sever tarafından olayın bütün detayları aktarılarak yalanlandı. Sever, Gül’ün Afrika gezisi dolayısıyla yapılan haber nedeniyle işinden olan gazeteci Sevil Küçükkoşum’un atılmasını değil tam tersine işinden edilmemesi için uğraş verdiğini bildirdi.639 İsim vermeden bile olsa Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Suruç katliamı dolayısıyla eleştirdiği için Milliyet’in yazarı Kadri Gürsel ile yollarını ayırması640 medya sektöründe devlet, iktidar ve sermaye ilişkileri kadar ifade özgürlüğü konusundaki sıkıntının altını da çizen bir diğer gelişme oldu.

Ermeni caz piyanisti Tigran Hamasyan’ın verdiği konserle ilgili tepkiler veya Boston Eşcinsel Erkekler Korosu’nu karalama kampanyası641 CHP “Sanat Alanlarına Yönelik Baskı ve Sansür” raporuna da yansıdı. Hrant Dink Vakfı’nın yürüttüğü “Medyada Nefret Söyleminin İzlenmesi” çalışması kapsamındaki, 2014 yılı Eylül-Aralık raporunda, medyada nefret söyleminin bir önceki döneme göre yükseldiği, sayının 249’dan 313’e çıktığı belirtildi.642

2013’ten bu yana devam eden “Çözüm Süreci” yerini ülke çapında gergin sokaklara, güvenlik operasyonlarına, Irak’ta ve Suriye’de PKK ve IŞİD hedeflerine ardı ardına havadan bombalama

632 http://www.bugun.com.tr/gundem/yargidaki-buyuk-yara-acilen-tedavi-edilmeli-haberi/1718032633 http://www.zaman.com.tr/gundem_turkiye-gazeteciler-cemiyetinden-meclise-tarihi-cagri-basina-kusatmayi-kaldirin_2307786.html634 http://www.cihan.com.tr/tr/erdoganin-geldigi-camide-basin-yasagi-gazetecilere-bayram-namazi-kildirmadilar-1818693.htm635 http://www.zaman.com.tr/politika_mecliste-keyfi-akreditasyon-mahkemeden-dondu_2303552.html636 http://www.bianet.org/bianet/insan-haklari/165706-yasak-gerekcesi-hucredeki-kitaplar-kamu-guvenligini-tehdit-edebilir637 http://www.haberler.com/igc-sordu-haber-yaptigi-icin-gazeteci-isten-atilir-7485891-haberi/638 http://www.sozcu.com.tr/2015/gundem/sadece-erdogan-degil-gul-de-gazeteci-kovdurmus-877273/?utm_source=sm_fb&utm_medium=free&utm_term=haber&utm_content=sadece-erdogan-degil-gul-de-gazeteci-kovdurmus-877273&utm_campaign=gundem639 http://www.medyatava.com/haber/ahmet-sever-medyatavaya-acikladi-haberturk-muhabiri-nasil-isten-atildi_126277640 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/29618187.asp641 http://www.chp.org.tr/Haberler/26/haziran-ayi-sanat-alanlarina-yonelik-baski-ve-sansur-raporu-2080.aspx642 http://www.agos.com.tr/tr/yazi/12047/medyada-nefret-soylemi-yuzde-25-artti

- 70 -


yapılan ve hemen her gün şehit haberinin geldiği, bini aşkın kişinin gözaltına alındığı, güvenlik öncelikli günlere bıraktı. Çoğunluğu Kürt siyasi hareketine veya PKK’ya yakın olarak bilinen 100’e yakın İnternet sitesine, kısa süreli olarak sosyal platformlara ve birçok kişisel Twitter hesaplarına erişim yasağı uygulandı. TİB’in yasaklama kararları Sulh Ceza Hakimliği tarafından da onandı.

Bu süreçten medya organları da etkilendi. Star gazetesinin ve 24 TV’nin binasının bahçesinde zaman ayarlı ve basınç tesirli bombanın güvenlik elemanlarınca şans eseri fark edilip tesirsiz hale getirilmesiyle olası bir facia engellendi. Star Medya Grubu, sorumlu olarak Doğan Grubu’nu, muhalefeti ve bilhassa HDP eş başkanı Selahattin Demirtaş’ı gazeteyi hedef göstermekle suçlarken, hükümet sözcüsü Bülent Arınç bazı medya kuruluşlarını “suç makinesi” olarak tanımladı ve hedef gösterdi.643

Basın kuruluşlarının diğer basın kuruluşlarına yönelik hedef gösterici tarzda yayın yapmaları644 veya siyasetçilerin645 bu amaçlı söylemlerine geniş yer vermeleri medya açısından yakışıksız olduğu kadar üzücü sonuçları olan durumları da ortaya çıkarmaktadır. Star gazetesine konulan bombanın 646 patlamadan fark edilmesi bir faciayı önlemişse de durum ülkedeki mevcut korku iklimi de dikkate alınırsa hiç de hafife alınacak gibi değildir. Aynı şekilde bir medya grubunun iktidara biat etmemesi nedeniyle “paralel” olarak ötekileştirilmesi, bir diğerine “bölücü örgüt ile ittifak içinde olmak” 647 karalamasında bulunulması esef verici gelişmelerdir.

Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi’nin “Gazetecinin temel görevleri ve ilkeleri” başlığı bu günlerde bir kez daha hatırlanmalıdır. “Gazeteci; başta barış, demokrasi ve insan hakları olmak üzere, insanlığın evrensel değerlerini, çok sesliliği, farklılıklara saygıyı savunur. Milliyet, ırk, etnisite, cinsiyet, dil, din, sınıf ve felsefi inanç ayrımcılığı yapmadan tüm ulusların, tüm halkların ve tüm bireylerin haklarını ve saygınlığını tanır. İnsanlar, topluluklar ve uluslararasında nefreti, düşmanlığı körükleyici yayından kaçınır. Bir ulusun, bir topluluğun ve bireylerin kültürel değerlerini ve inançlarını (veya inançsızlığını) doğrudan saldırı konusu yapamaz. Gazeteci; her türden şiddeti haklı gösterici, özendirici ve kışkırtan yayın yapamaz.”

643 http://www.imctv.com.tr/arinc-evrensel-ve-ozgur-gundemi-hedef-gosterdi/644 http://www.cihan.com.tr/tr/haber/Samanyolu-Yayin-Grubundan-aciklama_3001-CHMTgxMzAwMQ==645 http://www.imctv.com.tr/stardan-bomba-aciklamasi/646 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/329363/Star_gazetesinde_bomba_panigi.html647 http://haber.sol.org.tr/medya/dogan-holdingten-yeni-safaka-yanit-121225

- 71 -

· web viewİfade ve basın Özgürlüğü İhlalleri raporu, temmuz 2015 press for freedom /...

Documents